Datasets:

pengold

/

xlsum-vietnamese

like 0

vert-fut-50996265

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-50996265

Cuộc tiến thoái sinh tồn giữa hổ và người ở Ấn Độ

Khoảng 11 giờ, Gopamma Nayaka biết điều gì đó không ổn đã xảy ra. Chồng bà, ông Hanumantha lẽ ra đã về đến nhà sau khi đi gom củi đốt chừng một giờ trước.

Gopamma nhờ con trai tập họp một nhóm tìm kiếm và đi về Khu Bảo tồn Hổ Bandipur, khu rừng quốc gia nằm gần nhà bà ở miền tây nam Ấn Độ. Xem loạt bài: Chỉ mới vào rừng vài mét, họ phát hiện thi thể đã bị ăn hết một nửa của Hanumantha. Con hổ ăn thịt ông hẳn vẫn đang ngồi đâu đó gần thi thể. Từ khi chồng qua đời, bà Gopamma không chỉ khổ sở với nỗi tiếc thương mà còn vất vả mưu sinh. Con trai bà phải nghỉ học đại học và trở về nhà phụ giúp bà. "Cuộc sống của tôi tốt hơn nhiều khi chồng còn sống," bà kể lại. "Con trai lớn tôi lẽ ra có thể đi học, nhưng giờ cả hai cháu đều phải đi làm. Tôi cảm thấy bất an và phụ thuộc." Dù tất cả những chuyện như vậy xảy ra, bà Gopamma không cảm thấy chút thù ghét nào với con hổ đã ăn thịt chồng bà. Tương tự như nhiều người theo Ấn Giáo ở Ấn Độ, bà coi con người là một phần trong mạng lưới phức tạp của đời sống với tất cả mọi sinh vật trong đó, mỗi loài đều có quyền tồn tại bình đẳng với nhau. Bà cũng không lo lắng số lượng hổ ở Ấn Độ sẽ tăng lên. Bà nói cái chết của chồng bà không liên quan gì đến thực tế là chính phủ đang cố gắng cứu lấy loài hổ: "Đây là định mệnh của tôi." Goppamma Nayaka nâng ảnh chồng bà, ông Hanamuantha, cùng với hai con trai, con gái và cậu bà Nông thôn Ấn Độ là nơi độc đáo với thế giới vì sự kiên gan của người dân nơi đây trong việc cùng chung sống với những loài động vật hoang dã nguy hiểm chết người. 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Vua Sư tử và những huyền thoại về sư tử Bảo tồn gấu trúc: Lừa mẹ để cứu con "Bạn không thể tìm thấy điều này trong những nền văn hóa khác," Ullas Karanth, nhà sinh vật học vừa nghỉ hưu chuyên nghiên cứu về thú ăn thịt tại Cộng đồng Bảo tồn Động vật Hoang dã và là chuyên gia đứng đầu nhóm nghiên cứu về hổ, nhận định. "Nếu chuyện này mà xảy ra ở Montana hay Brazil, họ sẽ xoá sổ mọi thứ ngay hôm sau." Nên bảo vệ hổ hay con người? Quan điểm sống và nâng niu sự sống đã trở thành nền tảng khiến Ấn Độ chuyển mình trở thành nơi bảo tồn hổ lớn nhất thế giới. Quốc gia này có khoảng 25% tổng số cá thể hổ toàn cầu sinh sống, nhưng lại có đến 70% trong số đó là hổ hoang dã, tính ra ngày nay là khoảng 3.000 cá thể. Tuy nhiên, thành công đạt được là bởi có những cái giá phải trả. Những khu vực bảo tồn ở Ấn Độ đã không mở rộng kịp với tốc độ gia tăng số lượng cá thể hổ, buộc một số chú mèo khổng lồ này phải quay sang khu vực con người sinh sống và tìm cách sinh tồn. Đôi khi chúng giết chết gia súc và ăn thịt cả con người. Những vụ tấn công khá hiếm, chỉ có khoảng chừng 40-50 người bị hổ giết mỗi năm - so với con số 350 người thiệt mạng vì bị voi giết. Nhưng dù rằng mọi người coi việc bị voi giết chết là sự việc vô tình "xảy ra", tương tự như tai nạn xe hơi, thì cái chết vì hổ gợi lại nỗi sợ nguyên thủy rằng, nếu vấn đề không được giải quyết, cái chết có thể khiến cộng đồng trở nên cực đoan. Ở nhiều nơi, sự chấp nhận theo truyền thống bắt đầu phai nhạt, gây ra những cuộc nổi loạn và giết chóc nhắm vào hổ. Không phải con hổ nào cũng ăn thịt người - thậm chí là hầu như chẳng con nào làm vậy. Không có con số chính xác nào cho thấy hành vi này tồn tại, nhưng Karanth đoán rằng chỉ khoảng 10-15 cá thể hổ trở thành những con vật săn thịt người mỗi năm. Hầu hết hổ không ăn thịt người, chỉ khoảng 10 -15 con trở thành kẻ săn người mỗi năm Dù vậy, khi điều này xảy ra, Karanth và các chuyên gia tin rằng, cách tất nhiên để gìn giữ hòa bình là nhanh chóng loại bỏ con hổ ăn thịt người trước khi chúng tiếp tục sát hại người khác. Cần làm gì để cá voi chịu giao phối nhiều hơn Khi khủng long lang thang ở Nam Cực Nếu bạn biết trước khi nào mình sẽ lìa đời "Đó là thái độ cần thiết nếu bạn muốn có số lượng hổ lớn," Karanth cho biết. "Bạn không thể khiến tất cả mọi người ở nông thôn chống lại hổ chỉ vì một cá thể." Điều này được ghi trong luật Ấn Độ, theo đó quy định rằng các trưởng ban giám sát động vật hoang dã và các sĩ quan cao cấp liên bang có thể ra lệnh bắn nếu lệnh này là cần thiết để đảm bảo an toàn cho người dân. "Nếu con hổ thực sự là hổ ăn thịt người, chúng tôi phải truy đuổi con hổ ăn thịt người này theo chuẩn quy trình vận hành được quy định rất rõ," Anup Kumar Nayak, Tổng Giám đốc Cơ quan Bảo tồn Hổ Quốc gia Ấn Độ cho biết. Tranh cãi Nhưng các nhóm bảo vệ quyền động vật ở đô thị - vốn có tầm ảnh hưởng chính trị lớn ở Ấn Độ - nhìn mọi việc theo cách khác. Bất kể con hổ bị cho là đã giết hại bao nhiêu người thì rất nhiều nhà hoạt động vẫn lập luận rằng con thú đó nên bị bẫy và nuôi nhốt, dịch chuyển chỗ ở và phóng thích chúng, hoặc đơn giản là để chúng yên. "Tôi cảm thấy tôi là tiếng nói của những con vật không có tiếng nói," Jerryl Banait, bác sĩ và là nhà hoạt động lãnh đạo tổ chức bảo tồn động vật hoang dã có trụ sở ở Nagpur cho biết. "Bạn không thể gây ra sự tàn bạo và bất công với động vật chỉ vì chúng không thể tự biểu đạt bản thân." Nhưng không một phương pháp phi bạo lực nào mà Banait và nhiều người kêu gọi tỏ ra khả thi trong việc xử lý chuyện hổ rình mò và giết người, Karanth cho biết. Xung đột về hổ nhanh chóng biến đổi thành trò "đá bóng chính trị", ông nói tiếp, và dù chính phủ vẫn đang băn khoăn dưới các áp lực xung đột nhau, hổ ăn thịt người vẫn tiếp tục hoạt động. Thường thì dân địa phương cuối cùng cũng dùng đến giải pháp của riêng họ, đó là săn trộm tất cả hổ trong khu vực, chứ không chỉ mình con hổ nghi phạm. Họ bắt đầu coi cơ quan lâm nghiệp Ấn Độ là kẻ thù - và coi công tác bảo tổn là thứ chống lại lợi ích tốt nhất cho họ. Theo kịch bản này, may nhất thì số lượng hổ sẽ dần chậm gia tăng, còn tệ nhất là tình trạng giết chóc trả thù lan rộng sẽ khiến loài này biến mất. Karanth cho biết, để Ấn Độ có thể tiếp tục tỏa sáng như một câu chuyện thành công về bảo tồn hổ, người ta cần đi đến quyết định thực tế là việc tốt nhất cho cả loài không hẳn lúc nào cũng phù hợp với điều tốt nhất cho một cá thể động vật - đặc biệt là với cá thể hổ đã ăn thịt người. Nói cách khác, tương lai của hổ trên thế giới phụ thuộc vào việc thuyết phục Ấn Độ chấp nhận những con hổ ăn thịt người phải chết để loài này có thể tiếp tục phát triển. Ông nhận định: "Chẳng có cách nào khác cả." Cái giá của sự thành công Không ai biết số lượng hổ từng sống trên nhiều loại địa hình đa dạng ở Ấn Độ, nhưng số lượng những con mèo khổng lồ này đã từng là hàng chục, nếu không muốn nói là hàng trăm ngàn cá thể. Sự sụt giảm số lượng loài này bắt đầu từ nhiều thế kỷ trước, khi bẫy thép và súng ngắn xuất hiện. Hổ là mục tiêu săn bắn của giới nhà giàu và là mục tiêu săn tiền thưởng của nhà nghèo, trong đó một nhà sử học từng kiểm đếm cho biết khoảng 80.000 con mèo khổng lồ đã bị giết hại từ năm 1875 đến 1925. Vua George V chụp ảnh với số lượng thú giết được trong ngày trong chuyến đi đến Ấn Độ năm 1912; từ năm 1875 đến năm 1925, có hơn 80.000 con hổ đã bị giết Tình trạng săn bắn cũng khiến con mồi của loài hổ biến mất, và loài này đã phải chịu tác động kép. Mekong và những dòng sông giữ nhịp khí hậu Trái Đất Cuộc du hành đến Hòn đảo Thất vọng Hành trình từ cuộc sống bị cầm giữ đến đời tự do Giữa Thế kỷ 20, Ấn Độ đã mất loài báo đốm Châu Á và gần như mất hẳn loài sư tử Châu Á vì bị săn bắn quá mức. Loài hổ ở quốc gia này cũng gần như sẽ biến mất nếu không nhờ Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi, người đã ra quyết định coi săn bắn thành hành vi phạm pháp vào năm 1971. Đôi khi được gọi là "vị cứu tinh vĩ đại nhất của đời sống hoang dã Ấn Độ", bà Gandhi đã tăng cường đạo luật về động vật hoang dã, thiết lập các vùng bảo tồn và đội đặc nhiệm về hổ. "Điều này xảy ra vào khoảng thời Rachel Carson và những trào lưu môi trường tượng tự ở Châu Âu - và làn sóng này đã lan đến Ấn Độ," Krithi Kranth, nhà khoa học bảo tồn đứng đầu tại Trung tâm Nghiên cứu Động vật Hoang dã, một tổ chức phi lợi nhuận ở Bangalore, và là con gái của Ullas Karanth, nói. "Mọi người bắt đầu thức tỉnh trước thực tế là thiên nhiên đang bị đe dọa và chúng ta không thể tiếp tục mọi thứ như thường lệ được nữa." Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi phát biểu tại một cuộc tuần hành năm 1971, cùng năm bà ra quy định toàn bộ các hoạt động săn bắn là bất hợp pháp ở Ấn Độ Nhưng số lượng hổ không hồi phục nhanh chóng. Vào thập niên 1980, khi Ullas Karanth, giờ đã 70 tuổi, chuyển đổi sự nghiệp từ kỹ sư thành người làm việc trong ngành bảo tồn, khoảng 2.500 cá thể hổ vẫn đang sống tự do. Ullas là người luôn yêu thích các loài ăn thịt lớn, quyết định tập trung sự nghiệp vào việc khôi phục số lượng hổ ở quốc gia này. Đầu tiên là phải xác định được số lượng hổ còn lại ở Ấn Độ. Vào năm 1991, ông phát triển một phương pháp đếm mới chính xác bằng cách sử dụng bẫy camera nhằm xác định màu lông sọc vằn độc đáo của từng cá thể hổ. Tuy nhiên, ông băn khoăn khi phát hiện ra sự tập trung của loài hổ khác biệt vô cùng lớn giữa các vùng, từ những nơi có không có con nào cho đến những nơi có 15 con trên diện tích 100 cây số vuông. Ullas nghi rằng đây là kết quả của tình trạng thiếu con mồi, và hoạt động săn trộm thú rừng là nguyên nhân gây ra điều đó - và linh cảm của ông đã được chứng minh là đúng. Cuối cùng ông xác định rằng một con hổ có thể giết khoảng 50 con mồi mỗi năm, nghĩa là nó cần số lượng ít nhất 500 con mồi để duy trì sự sống. Dựa trên những báo cáo chi tiết trong các tạp chí săn bắn cũ, ghi chú phân loại và hồ sơ quyền sử dụng đất, Krithi sau đó ước tính rằng hổ đã biến mất khỏi 67% diện tích Ấn Độ trong 100 năm, và rất nhiều loài con mồi của chúng, như hươu và bò tót (loại bò lớn nhất thế giới), cũng giảm số lượng tương tự. "Chỉ có duy nhất một loài có vẻ như không bị đe dọa là heo rừng," Krithi nói. Mặt khác, số lượng loài hổ ở Ấn Độ không tăng vì thực tế là chúng không có đủ thức ăn. Một con hổ gọi con đến ăn sau khi săn được con hươu; một cá thể hổ giết khoảng 50 con mồi mỗi năm để ăn thịt Từ thập niên 1990, Ullas bắt đầu thúc đẩy việc quản trị hổ dựa trên khoa học với trọng tâm đặc biệt nhắm vào bảo tồn các loài con mồi là thức ăn của hổ. Ông hợp tác với nhiều người khác để tổ chức tái định cư tự nguyện do chính phủ chi trả với những ngôi làng nằm trong vùng bảo tồn. Khi tình trạng săn trộm hổ gia tăng vì nhu cầu mua các phần thịt hổ gia tăng từ Trung Quốc, phương pháp đếm số lượng của Ullas tiết lộ sự nghiêm trọng của vấn đề, và ông làm việc với quan chức để phát triển chương trình hiệu quả trong chống săn trộm. Kết quả của những nỗ lực này và nhiều nỗ lực khác, số lượng hổ bắt đầu tăng trưởng. Ví dụ, vùng đất Malenad rộng lớn ở Tây Nam Ấn Độ, nơi có Khu Bảo tồn Hổ Bandipur và cũng là chỗ chồng bà Gopamma bị giết, nay có khoảng 400 con hổ sinh sống, nhiều gấp hơn bốn lần so với khi Ullas bắt đầu làm việc ở nơi này 25 năm trước. Tuy nhiên, khi số lượng thú săn mồi tăng lên, xung đột cũng là điều không tránh khỏi. Sự cạnh tranh và tính chất lãnh thổ buộc một số con hổ phải rời khu bảo tồn, đặc biệt là những con hổ còn trẻ đang tìm cách xác lập vùng lãnh thổ riêng và những con thú già hay bị thương tuyệt vọng tìm thức ăn. Hầu hết những con hổ trong tình huống này nhắm đến săn gia súc, nhưng một số con cuối cùng đã ăn cả thịt người. "Thông thường hổ sợ người," Ullas nói. "Nhưng khi chúng phát hiện sự yếu đuối của người, thình lình chúng mất đi nỗi sợ và nhận ra rằng bắt những con khỉ to lớn không đuôi này quá dễ." Giết loài động vật đang bị đe dọa nghe có vẻ phản khoa học, nhưng trong trường hợp những con hổ có thói quen ăn thịt người thì Ullas và nhiều người khác tin rằng đây là lựa chọn duy nhất đảm bảo sự bảo tồn loài hổ. Cũng như khi ta tỉa cành cây có các nhánh đã chết, mất đi một vài cá thể gây rắc rối không gây ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ loài, họ nói. Số lượng hổ lành mạnh dù sao cũng sẽ chết 15-20% mỗi năm, và với tỷ lệ sinh sản tương tự như mèo nhà, những con hổ chết sẽ nhanh chóng được thay thế bằng những con hổ mới sinh sau đó. Vì hổ ăn thịt người cũng khá hiếm, nên theo hệ thống này, người ta chỉ cần giết khoảng vài chục con hổ mỗi năm mà thôi. Tuy nhiên, một số nhà hoạt động bảo vệ động vật lập luận rằng số lượng hổ trong tự nhiên còn lại quá ít đến mức không thể chấp nhận dù là chỉ giết một con. Một số người khác trình bày ý kiến của họ từ góc độ đạo đức. Một người dùng Twitter ở Ấn Độ viết sau khi một con hổ ăn thịt người bị chết năm ngoái: "Chúc mừng con người, thêm một con hổ nữa bị giết, một loài đang tiến gần hơn đến mức tuyệt chủng." Một người khác thương tiếc: "Chúng ta sống trong một xã hội nơi những con thú tội nghiệp bị giết thay vì có chút xót thương bằng cách bắt giữ chúng." Người yêu động vật biểu tình trước việc giết hổ năm 2018, một số người tranh luận rằng còn quá ít hổ trong tự nhiên nên không thể chấp nhận dù là một con hổ ăn thịt người bị giết Banait tin rằng những con hổ mà ta đã chứng minh được là đã ăn thịt người - và khi tất cả các giải pháp nhằm cứu chúng đều không khả thi - thì chúng nên bị giết. "Là bác sĩ, trách nhiệm đầu tiên của tôi là bảo vệ con người," ông nói. Nhưng ông thiết lập chuẩn mực rất cao trong việc xác định rõ ràng một con hổ ăn thịt người - ví dụ như phân tích so sánh DNA trong nhiều vụ giết người có liên quan đến một con thú (theo ông, những con hổ giết người một lần, hay thỉnh thoảng giết người có thể là vì vô tình chạm mặt, chứ không phải hành vi săn mồi có chủ đích). Tuy nhiên, Ullas chỉ ra rằng việc thu thập mẫu DNA đòi hỏi trình độ kỹ năng mà ở nông thôn người ta sẽ không có được, và những bằng chứng pháp y và sinh thái khác có thể đủ để xác định các vụ giết người liên quan đến con hổ nào đó. Cuối cùng, Ullas cho biết, sự an toàn của người dân phải được ưu tiên: "Đây không phải là phiên tòa xử OJ Simpson, nơi con hổ phải được suy đoán vô tội cho đến khi bị chứng minh là có tội." Bài viết này được thực hiện với sự hỗ trợ của Trung tâm Pulitzer. Xem loạt bài: Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Gopamma nhờ con trai tập họp một nhóm tìm kiếm và đi về Khu Bảo tồn Hổ Bandipur, khu rừng quốc gia nằm gần nhà bà ở miền tây nam Ấn Độ. Xem loạt bài: Chỉ mới vào rừng vài mét, họ phát hiện thi thể đã bị ăn hết một nửa của Hanumantha. Con hổ ăn thịt ông hẳn vẫn đang ngồi đâu đó gần thi thể. Từ khi chồng qua đời, bà Gopamma không chỉ khổ sở với nỗi tiếc thương mà còn vất vả mưu sinh. Con trai bà phải nghỉ học đại học và trở về nhà phụ giúp bà. "Cuộc sống của tôi tốt hơn nhiều khi chồng còn sống," bà kể lại. "Con trai lớn tôi lẽ ra có thể đi học, nhưng giờ cả hai cháu đều phải đi làm. Tôi cảm thấy bất an và phụ thuộc." Dù tất cả những chuyện như vậy xảy ra, bà Gopamma không cảm thấy chút thù ghét nào với con hổ đã ăn thịt chồng bà. Tương tự như nhiều người theo Ấn Giáo ở Ấn Độ, bà coi con người là một phần trong mạng lưới phức tạp của đời sống với tất cả mọi sinh vật trong đó, mỗi loài đều có quyền tồn tại bình đẳng với nhau. Bà cũng không lo lắng số lượng hổ ở Ấn Độ sẽ tăng lên. Bà nói cái chết của chồng bà không liên quan gì đến thực tế là chính phủ đang cố gắng cứu lấy loài hổ: "Đây là định mệnh của tôi." Goppamma Nayaka nâng ảnh chồng bà, ông Hanamuantha, cùng với hai con trai, con gái và cậu bà Nông thôn Ấn Độ là nơi độc đáo với thế giới vì sự kiên gan của người dân nơi đây trong việc cùng chung sống với những loài động vật hoang dã nguy hiểm chết người. 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Vua Sư tử và những huyền thoại về sư tử Bảo tồn gấu trúc: Lừa mẹ để cứu con "Bạn không thể tìm thấy điều này trong những nền văn hóa khác," Ullas Karanth, nhà sinh vật học vừa nghỉ hưu chuyên nghiên cứu về thú ăn thịt tại Cộng đồng Bảo tồn Động vật Hoang dã và là chuyên gia đứng đầu nhóm nghiên cứu về hổ, nhận định. "Nếu chuyện này mà xảy ra ở Montana hay Brazil, họ sẽ xoá sổ mọi thứ ngay hôm sau." Nên bảo vệ hổ hay con người? Quan điểm sống và nâng niu sự sống đã trở thành nền tảng khiến Ấn Độ chuyển mình trở thành nơi bảo tồn hổ lớn nhất thế giới. Quốc gia này có khoảng 25% tổng số cá thể hổ toàn cầu sinh sống, nhưng lại có đến 70% trong số đó là hổ hoang dã, tính ra ngày nay là khoảng 3.000 cá thể. Tuy nhiên, thành công đạt được là bởi có những cái giá phải trả. Những khu vực bảo tồn ở Ấn Độ đã không mở rộng kịp với tốc độ gia tăng số lượng cá thể hổ, buộc một số chú mèo khổng lồ này phải quay sang khu vực con người sinh sống và tìm cách sinh tồn. Đôi khi chúng giết chết gia súc và ăn thịt cả con người. Những vụ tấn công khá hiếm, chỉ có khoảng chừng 40-50 người bị hổ giết mỗi năm - so với con số 350 người thiệt mạng vì bị voi giết. Nhưng dù rằng mọi người coi việc bị voi giết chết là sự việc vô tình "xảy ra", tương tự như tai nạn xe hơi, thì cái chết vì hổ gợi lại nỗi sợ nguyên thủy rằng, nếu vấn đề không được giải quyết, cái chết có thể khiến cộng đồng trở nên cực đoan. Ở nhiều nơi, sự chấp nhận theo truyền thống bắt đầu phai nhạt, gây ra những cuộc nổi loạn và giết chóc nhắm vào hổ. Không phải con hổ nào cũng ăn thịt người - thậm chí là hầu như chẳng con nào làm vậy. Không có con số chính xác nào cho thấy hành vi này tồn tại, nhưng Karanth đoán rằng chỉ khoảng 10-15 cá thể hổ trở thành những con vật săn thịt người mỗi năm. Hầu hết hổ không ăn thịt người, chỉ khoảng 10 -15 con trở thành kẻ săn người mỗi năm Dù vậy, khi điều này xảy ra, Karanth và các chuyên gia tin rằng, cách tất nhiên để gìn giữ hòa bình là nhanh chóng loại bỏ con hổ ăn thịt người trước khi chúng tiếp tục sát hại người khác. Cần làm gì để cá voi chịu giao phối nhiều hơn Khi khủng long lang thang ở Nam Cực Nếu bạn biết trước khi nào mình sẽ lìa đời "Đó là thái độ cần thiết nếu bạn muốn có số lượng hổ lớn," Karanth cho biết. "Bạn không thể khiến tất cả mọi người ở nông thôn chống lại hổ chỉ vì một cá thể." Điều này được ghi trong luật Ấn Độ, theo đó quy định rằng các trưởng ban giám sát động vật hoang dã và các sĩ quan cao cấp liên bang có thể ra lệnh bắn nếu lệnh này là cần thiết để đảm bảo an toàn cho người dân. "Nếu con hổ thực sự là hổ ăn thịt người, chúng tôi phải truy đuổi con hổ ăn thịt người này theo chuẩn quy trình vận hành được quy định rất rõ," Anup Kumar Nayak, Tổng Giám đốc Cơ quan Bảo tồn Hổ Quốc gia Ấn Độ cho biết. Tranh cãi Nhưng các nhóm bảo vệ quyền động vật ở đô thị - vốn có tầm ảnh hưởng chính trị lớn ở Ấn Độ - nhìn mọi việc theo cách khác. Bất kể con hổ bị cho là đã giết hại bao nhiêu người thì rất nhiều nhà hoạt động vẫn lập luận rằng con thú đó nên bị bẫy và nuôi nhốt, dịch chuyển chỗ ở và phóng thích chúng, hoặc đơn giản là để chúng yên. "Tôi cảm thấy tôi là tiếng nói của những con vật không có tiếng nói," Jerryl Banait, bác sĩ và là nhà hoạt động lãnh đạo tổ chức bảo tồn động vật hoang dã có trụ sở ở Nagpur cho biết. "Bạn không thể gây ra sự tàn bạo và bất công với động vật chỉ vì chúng không thể tự biểu đạt bản thân." Nhưng không một phương pháp phi bạo lực nào mà Banait và nhiều người kêu gọi tỏ ra khả thi trong việc xử lý chuyện hổ rình mò và giết người, Karanth cho biết. Xung đột về hổ nhanh chóng biến đổi thành trò "đá bóng chính trị", ông nói tiếp, và dù chính phủ vẫn đang băn khoăn dưới các áp lực xung đột nhau, hổ ăn thịt người vẫn tiếp tục hoạt động. Thường thì dân địa phương cuối cùng cũng dùng đến giải pháp của riêng họ, đó là săn trộm tất cả hổ trong khu vực, chứ không chỉ mình con hổ nghi phạm. Họ bắt đầu coi cơ quan lâm nghiệp Ấn Độ là kẻ thù - và coi công tác bảo tổn là thứ chống lại lợi ích tốt nhất cho họ. Theo kịch bản này, may nhất thì số lượng hổ sẽ dần chậm gia tăng, còn tệ nhất là tình trạng giết chóc trả thù lan rộng sẽ khiến loài này biến mất. Karanth cho biết, để Ấn Độ có thể tiếp tục tỏa sáng như một câu chuyện thành công về bảo tồn hổ, người ta cần đi đến quyết định thực tế là việc tốt nhất cho cả loài không hẳn lúc nào cũng phù hợp với điều tốt nhất cho một cá thể động vật - đặc biệt là với cá thể hổ đã ăn thịt người. Nói cách khác, tương lai của hổ trên thế giới phụ thuộc vào việc thuyết phục Ấn Độ chấp nhận những con hổ ăn thịt người phải chết để loài này có thể tiếp tục phát triển. Ông nhận định: "Chẳng có cách nào khác cả." Cái giá của sự thành công Không ai biết số lượng hổ từng sống trên nhiều loại địa hình đa dạng ở Ấn Độ, nhưng số lượng những con mèo khổng lồ này đã từng là hàng chục, nếu không muốn nói là hàng trăm ngàn cá thể. Sự sụt giảm số lượng loài này bắt đầu từ nhiều thế kỷ trước, khi bẫy thép và súng ngắn xuất hiện. Hổ là mục tiêu săn bắn của giới nhà giàu và là mục tiêu săn tiền thưởng của nhà nghèo, trong đó một nhà sử học từng kiểm đếm cho biết khoảng 80.000 con mèo khổng lồ đã bị giết hại từ năm 1875 đến 1925. Vua George V chụp ảnh với số lượng thú giết được trong ngày trong chuyến đi đến Ấn Độ năm 1912; từ năm 1875 đến năm 1925, có hơn 80.000 con hổ đã bị giết Tình trạng săn bắn cũng khiến con mồi của loài hổ biến mất, và loài này đã phải chịu tác động kép. Mekong và những dòng sông giữ nhịp khí hậu Trái Đất Cuộc du hành đến Hòn đảo Thất vọng Hành trình từ cuộc sống bị cầm giữ đến đời tự do Giữa Thế kỷ 20, Ấn Độ đã mất loài báo đốm Châu Á và gần như mất hẳn loài sư tử Châu Á vì bị săn bắn quá mức. Loài hổ ở quốc gia này cũng gần như sẽ biến mất nếu không nhờ Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi, người đã ra quyết định coi săn bắn thành hành vi phạm pháp vào năm 1971. Đôi khi được gọi là "vị cứu tinh vĩ đại nhất của đời sống hoang dã Ấn Độ", bà Gandhi đã tăng cường đạo luật về động vật hoang dã, thiết lập các vùng bảo tồn và đội đặc nhiệm về hổ. "Điều này xảy ra vào khoảng thời Rachel Carson và những trào lưu môi trường tượng tự ở Châu Âu - và làn sóng này đã lan đến Ấn Độ," Krithi Kranth, nhà khoa học bảo tồn đứng đầu tại Trung tâm Nghiên cứu Động vật Hoang dã, một tổ chức phi lợi nhuận ở Bangalore, và là con gái của Ullas Karanth, nói. "Mọi người bắt đầu thức tỉnh trước thực tế là thiên nhiên đang bị đe dọa và chúng ta không thể tiếp tục mọi thứ như thường lệ được nữa." Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi phát biểu tại một cuộc tuần hành năm 1971, cùng năm bà ra quy định toàn bộ các hoạt động săn bắn là bất hợp pháp ở Ấn Độ Nhưng số lượng hổ không hồi phục nhanh chóng. Vào thập niên 1980, khi Ullas Karanth, giờ đã 70 tuổi, chuyển đổi sự nghiệp từ kỹ sư thành người làm việc trong ngành bảo tồn, khoảng 2.500 cá thể hổ vẫn đang sống tự do. Ullas là người luôn yêu thích các loài ăn thịt lớn, quyết định tập trung sự nghiệp vào việc khôi phục số lượng hổ ở quốc gia này. Đầu tiên là phải xác định được số lượng hổ còn lại ở Ấn Độ. Vào năm 1991, ông phát triển một phương pháp đếm mới chính xác bằng cách sử dụng bẫy camera nhằm xác định màu lông sọc vằn độc đáo của từng cá thể hổ. Tuy nhiên, ông băn khoăn khi phát hiện ra sự tập trung của loài hổ khác biệt vô cùng lớn giữa các vùng, từ những nơi có không có con nào cho đến những nơi có 15 con trên diện tích 100 cây số vuông. Ullas nghi rằng đây là kết quả của tình trạng thiếu con mồi, và hoạt động săn trộm thú rừng là nguyên nhân gây ra điều đó - và linh cảm của ông đã được chứng minh là đúng. Cuối cùng ông xác định rằng một con hổ có thể giết khoảng 50 con mồi mỗi năm, nghĩa là nó cần số lượng ít nhất 500 con mồi để duy trì sự sống. Dựa trên những báo cáo chi tiết trong các tạp chí săn bắn cũ, ghi chú phân loại và hồ sơ quyền sử dụng đất, Krithi sau đó ước tính rằng hổ đã biến mất khỏi 67% diện tích Ấn Độ trong 100 năm, và rất nhiều loài con mồi của chúng, như hươu và bò tót (loại bò lớn nhất thế giới), cũng giảm số lượng tương tự. "Chỉ có duy nhất một loài có vẻ như không bị đe dọa là heo rừng," Krithi nói. Mặt khác, số lượng loài hổ ở Ấn Độ không tăng vì thực tế là chúng không có đủ thức ăn. Một con hổ gọi con đến ăn sau khi săn được con hươu; một cá thể hổ giết khoảng 50 con mồi mỗi năm để ăn thịt Từ thập niên 1990, Ullas bắt đầu thúc đẩy việc quản trị hổ dựa trên khoa học với trọng tâm đặc biệt nhắm vào bảo tồn các loài con mồi là thức ăn của hổ. Ông hợp tác với nhiều người khác để tổ chức tái định cư tự nguyện do chính phủ chi trả với những ngôi làng nằm trong vùng bảo tồn. Khi tình trạng săn trộm hổ gia tăng vì nhu cầu mua các phần thịt hổ gia tăng từ Trung Quốc, phương pháp đếm số lượng của Ullas tiết lộ sự nghiêm trọng của vấn đề, và ông làm việc với quan chức để phát triển chương trình hiệu quả trong chống săn trộm. Kết quả của những nỗ lực này và nhiều nỗ lực khác, số lượng hổ bắt đầu tăng trưởng. Ví dụ, vùng đất Malenad rộng lớn ở Tây Nam Ấn Độ, nơi có Khu Bảo tồn Hổ Bandipur và cũng là chỗ chồng bà Gopamma bị giết, nay có khoảng 400 con hổ sinh sống, nhiều gấp hơn bốn lần so với khi Ullas bắt đầu làm việc ở nơi này 25 năm trước. Tuy nhiên, khi số lượng thú săn mồi tăng lên, xung đột cũng là điều không tránh khỏi. Sự cạnh tranh và tính chất lãnh thổ buộc một số con hổ phải rời khu bảo tồn, đặc biệt là những con hổ còn trẻ đang tìm cách xác lập vùng lãnh thổ riêng và những con thú già hay bị thương tuyệt vọng tìm thức ăn. Hầu hết những con hổ trong tình huống này nhắm đến săn gia súc, nhưng một số con cuối cùng đã ăn cả thịt người. "Thông thường hổ sợ người," Ullas nói. "Nhưng khi chúng phát hiện sự yếu đuối của người, thình lình chúng mất đi nỗi sợ và nhận ra rằng bắt những con khỉ to lớn không đuôi này quá dễ." Giết loài động vật đang bị đe dọa nghe có vẻ phản khoa học, nhưng trong trường hợp những con hổ có thói quen ăn thịt người thì Ullas và nhiều người khác tin rằng đây là lựa chọn duy nhất đảm bảo sự bảo tồn loài hổ. Cũng như khi ta tỉa cành cây có các nhánh đã chết, mất đi một vài cá thể gây rắc rối không gây ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ loài, họ nói. Số lượng hổ lành mạnh dù sao cũng sẽ chết 15-20% mỗi năm, và với tỷ lệ sinh sản tương tự như mèo nhà, những con hổ chết sẽ nhanh chóng được thay thế bằng những con hổ mới sinh sau đó. Vì hổ ăn thịt người cũng khá hiếm, nên theo hệ thống này, người ta chỉ cần giết khoảng vài chục con hổ mỗi năm mà thôi. Tuy nhiên, một số nhà hoạt động bảo vệ động vật lập luận rằng số lượng hổ trong tự nhiên còn lại quá ít đến mức không thể chấp nhận dù là chỉ giết một con. Một số người khác trình bày ý kiến của họ từ góc độ đạo đức. Một người dùng Twitter ở Ấn Độ viết sau khi một con hổ ăn thịt người bị chết năm ngoái: "Chúc mừng con người, thêm một con hổ nữa bị giết, một loài đang tiến gần hơn đến mức tuyệt chủng." Một người khác thương tiếc: "Chúng ta sống trong một xã hội nơi những con thú tội nghiệp bị giết thay vì có chút xót thương bằng cách bắt giữ chúng." Người yêu động vật biểu tình trước việc giết hổ năm 2018, một số người tranh luận rằng còn quá ít hổ trong tự nhiên nên không thể chấp nhận dù là một con hổ ăn thịt người bị giết Banait tin rằng những con hổ mà ta đã chứng minh được là đã ăn thịt người - và khi tất cả các giải pháp nhằm cứu chúng đều không khả thi - thì chúng nên bị giết. "Là bác sĩ, trách nhiệm đầu tiên của tôi là bảo vệ con người," ông nói. Nhưng ông thiết lập chuẩn mực rất cao trong việc xác định rõ ràng một con hổ ăn thịt người - ví dụ như phân tích so sánh DNA trong nhiều vụ giết người có liên quan đến một con thú (theo ông, những con hổ giết người một lần, hay thỉnh thoảng giết người có thể là vì vô tình chạm mặt, chứ không phải hành vi săn mồi có chủ đích). Tuy nhiên, Ullas chỉ ra rằng việc thu thập mẫu DNA đòi hỏi trình độ kỹ năng mà ở nông thôn người ta sẽ không có được, và những bằng chứng pháp y và sinh thái khác có thể đủ để xác định các vụ giết người liên quan đến con hổ nào đó. Cuối cùng, Ullas cho biết, sự an toàn của người dân phải được ưu tiên: "Đây không phải là phiên tòa xử OJ Simpson, nơi con hổ phải được suy đoán vô tội cho đến khi bị chứng minh là có tội." Bài viết này được thực hiện với sự hỗ trợ của Trung tâm Pulitzer. Xem loạt bài: Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

world-48187752

https://www.bbc.com/vietnamese/world-48187752

Trump nói nước Mỹ 'đã đầy' nhưng một tiểu bang nói 'ở đây thì không'

Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng nước Mỹ "đã đầy rồi" và không thể tiếp nhận thêm người nhập cư nào nữa. Nhưng người dân ở một tiểu bang vùng nông thôn Mỹ nói rằng họ không đồng tình với điều này.

Màu lá đổi vào mùa Thu thu hút khách du lịch đến với Vermont 40 năm trước, Curtiss Reed Jr đến Vermont trong một kỳ nghỉ trượt tuyết và bị mắc kẹt trong một cơn bão. Ông phải ngủ trong tiệm bánh Dunkin Donuts hai đêm trước khi có thể đến nhà một người bạn. Điều đó đã cho ông nhiều thời gian để chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên của Vermont. "Tôi dành ra ba tuần trượt tuyết, ăn, uống và quyết định đây là thiên đường", ông Reed, một nhà tư vấn của Hiệp hội Cộng tác cho sự Công bằng và Đa dạng Vermont nói. "Sáu tháng sau, tôi chuyển đến đây." Suy nghĩ của một người Mỹ gốc Việt về Black History Month Việt Nam 'là ngạc nhiên lớn nhất' cho ngoại trưởng Mỹ 'Trump không đếm xỉa đến nhân quyền, dân chủ ở VN' Nhưng kể từ đó, Reed đã thấy nhiều cửa hàng ở trung tâm các thị trấn bị đóng cửa trên toàn tiểu bang. Thuế tăng lên nhưng tiền lương thì vẫn không thay đổi. Ông Reed nói đó là bởi vì Vermont chỉ cố gắng thu hút một loại cư dân mới. Curtiss Reed Jr, giám đốc điều hành Hiệp hội Cộng tác cho sư Công bằng và Đa dạng Mặc dù Tổng thống Donald Trump nói rằng "đất nước của chúng ta đã đầy" vào đầu tháng này trong chuyến thăm tới biên giới phía Nam Hoa Kỳ, ông Reed nói nếu Vermont muốn cải thiện nền kinh tế thì cần phải thu hút thêm nhiều người. Nhưng Vermont có hai vấn đề. Nó không có đủ người làm những việc làm tiểu bang này đã có, và không biết cách thu hút những người thuộc chủng tộc khác. Dân số hiện tại của Vermont, với gần 95% là người da trắng. Theo chính sách của chính quyền Trump, có ít người tị nạn hơn, ít người nhập cư hơn và ít lao động có thị thực tạm thời đến với tiểu bang này. Joan Goldstein, ủy viên của Sở Phát triển Kinh tế Vermont, cho biết cuộc đua đang diễn ra. Các tiểu bang trên khắp Hoa Kỳ đang cạnh tranh để thu hút cư dân mới. "Tôi biết rằng nghe thì có vẻ rất hám lợi nhưng chúng tôi đang ở trong một thị trường đầy cạnh tranh," Goldstein nói. "Chiến lược tiếp thị của Vermont trong nhiều thập kỷ qua là người da trắng, nam, dị tính, có thu nhập gia đình từ 120.000 đôla trở lên. Dân số đó đang bị thu hẹp." Vermont đã tạo ra một sự thay đổi lớn trong cách tiếp cận, Goldstein nói. Thay vì chỉ cố gắng thu hút các doanh nghiệp đến với tiểu bang, giờ đây chúng tôi đang thu hút trực tiếp các cá nhân. "Các bang khác hỏi chúng tôi đã làm thế nào vì họ cũng quan tâm đến chiến lược phát triển tương tự," bà nói. "Vì vậy, rõ ràng, mặc dù đó là một sự mới lạ, nhưng có thể sẽ sớm trở thành xu hướng chính." Năm nay Vermont đã bắt đầu cho thêm 10.000 đôla cho một số công nhân phải di chuyển đến các vùng xa xôi của tiểu bang. "Có sự quan tâm đáng kể từ bên ngoài Hoa Kỳ khi chúng tôi bắt đầu chiến dịch," bà nói. "Tôi nghĩ khoảng 25% số người quan tâm đến cơ hội việc làm ở đây đến từ các quốc gia khác." Nhưng cho đến nay, không ai trong số 26 người đã được phê duyệt tài trợ là người tị nạn hoặc là người đến từ một quốc gia khác. Đó có thể là do có những rào cản đối với những người nhập cư muốn làm việc cho tiểu bang. Chris Winters, phó giám đốc sở ngoại vụ Vermont, nói rằng rất khó cho những người có bằng cấp kinh nghiệm ở những nơi khác đạt tiêu chuẩn làm việc tại Vermont. "Khi chúng ta đi xa hơn việc bảo vệ cộng đồng, chúng ta bắt đầu khiến nhiều người khó có cơ hội tiếp cận những việc làm họ có đủ tiêu chuẩn đảm nhận," ông Winters nói. "Vì vậy, chúng tôi thực sự có nhiều việc phải làm ngay ở trong Vermont để cải thiện quyền tham gia vào lực lượng lao động." Stowe, Vermont, năm 1956 Trong tháng này, cơ quan lập pháp Vermont đã thông qua dự luật giúp nhiều người nhập cư dễ dàng chuyển giao bằng cấp để họ có thể được chứng nhận đủ tiêu chuẩn cho các công việc trong tiểu bang. Thống đốc bang dự kiến ​​sẽ ký nó. Chính quyền cũng đang làm những việc khác, như tuyển một nhân viên chuyên lo về công bằng và đa dạng chủng tộc. Ông Winters hy vọng những biện pháp đó sẽ giúp thu hút, nhiều người nhập cư mới, đa dạng ở Canada gần đó sang làm việc tại Vermont. Winters tin rằng sự đa dạng là chìa khóa để giữ những người trẻ tuổi ở tiểu bang và chỉ vào con gái của ông, người sẽ rời Vermont để đi học đại học nơi khác vì cô không cảm thấy mình có thể gặp gỡ nhiều người ở tiểu bang vắng vẻ này. "Tôi nghĩ thật đáng tiếc khi gần đây chúng tôi phải nghe những câu như 'Nước Mỹ đã đầy ắp', 'không còn chỗ trong nhà trọ'," ông Winters nói. "Tôi có thể nói với bạn rằng còn rất nhiều chỗ trống ở Vermont." Nhưng Marita Canedo, với nhóm Công lý di cư ở Burlington, nói rằng Vermont vẫn còn một chặng đường dài trước khi có thể để chào đón tất cả những người nhập cư và dân tộc thiểu số. Vermont đang cố gắng thu hút một lượng người lao động nhập cư đa sắc tộc "Nếu bạn định quảng bá một tiểu bang này như một 'Ngọn núi xanh', với phong cảnh tuyệt đẹp, bạn phải tính đến những người đã và đang vật lộn trong ngành công nghiệp sữa," bà Canedo nói. Nhiều người làm việc trong ngành công nghiệp sữa của Vermont không có giấy tờ. Cruz Alberto Sánchez-Pérez đến Vermont từ Mexico vào năm 2015 để cùng với hai anh em trai và làm việc trong các trang trại bò sữa. Ông nói rằng họ được trả ít hơn mức lương tối thiểu và không được nghỉ một ngày nào cho đến khi họ phải tụ tập lại để để đòi một mức lương cao hơn và nhiều lợi ích tốt hơn. Đây vẫn là một môi trường căng thẳng cho những người như ông, Sánchez-Pérez nói, mặc dù ông vừa được công nhận tỵ nạn ở Mỹ. Ngoài cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) , Đội Tuần tra Biên phòng Mỹ có thẩm quyền tuần tra 100 dặm (160km) từ biên giới liên bang, gồm phần lớn tiểu bang Vermont, đang lùng sục những người không có giấy tờ tìm cách vào Hoa Kỳ từ Canada. Một lính canh Mỹ canh chừng biên giới Canada gần Thác Beecher, Vermont Vermont cũng đã có một số vấn đề chủng tộc gần đây. "Trong ba hoặc bốn năm qua, chúng tôi đã có một số sự việc đáng tiếc," ông Reed nói. Vào năm 2017, thị trưởng đương nhiệm của thành phố Rutland đã vận động đưa người tị nạn Syria đến để tái tạo nền kinh tế địa phương. Những phản kháng ông nhận được đã thu hút sự chú ý trên toàn quốc và ông đã thất bại trong một cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề tái định cư người tị nạn vào thời điểm đó. Năm ngoái, Kiah Morris, nữ thượng nghị sĩ tiểu bang người Mỹ gốc Phi duy nhất của Vermont, đã từ chức vì gia đình bà bị quấy rối. Ngoài ra, những cố vấn và trẻ em không phải da trắng đã nhận những lời lẽ phân biệt chủng tộc. "Có một số nơi ở khắp tiểu bang đã xảy ra những sự việc này," ông Reed nói. "Những gì còn lại trong tâm trí mọi người là: 'Eh. Vermont. Tôi tin vào chương trình trào phúng của SNL", ông Reed đề cập đến một phân đoạn Saturday Night Live được phát sóng năm ngoái, về cuộc họp giả tưởng của những kẻ phân biệt chủng tộc. "Nếu họ tiếp tục đến đây, chúng ta sẽ đi nơi khác", một nhân vật dẫn dắt cuộc họp trong chương trình trào phúng nói. "Nơi này là của riêng chúng ta dành cho chính chúng ta. Không có người nhập cư, không có thiểu số. Một cộng đồng nông nghiệp nơi mọi người sống hòa thuận vì mỗi người đều là người da trắng. Phải không, thưa ông?" Harvard cũng nhận thí sinh kém, Oxford chỉ nhận người giỏi? Facebook sẽ chặn chủ nghĩa dân tộc trắng và kỳ thị Tại sao giới tù nhân giàu có thuê cố vấn nhà tù? "Vâng, tôi biết nơi đó - nghe có vẻ giống Vermont", một nhân vật khác nói. Khán giả thì bật cười. Để xóa bỏ hình ảnh đó của Vermont, ông Reed nói rằng chính quyền tiểu bang và địa phương phải tích cực vận động chống lại sự phân biệt chủng tộc này bằng cách tập trung vào việc thu hút người nhập cư và cộng đồng thiểu số - bởi vì không phải tất cả họ đều nắm bắt được những thông tin giống như người da trắng. Vermont có thể quảng cáo thông qua mạng xã hội thông qua cộng đồng trực tuyến được gọi là Black Twitter. Nó có thể quảng cáo bằng tiếng Tây Ban Nha. "Nó bắt đầu với một lời mời," ông Reed nói. "Và nếu anh chỉ mời một nhóm dân số đang bị thu hẹp, thì kết quả cuối cùng là sự tăng trưởng kinh tế và sự thịnh vượng sẽ gặp nguy hiểm." Thật không may, ông Reed nói, vẻ đẹp tự nhiên đã đưa ông đến Vermont không đủ để duy trì nền kinh tế. Tiểu bang này cũng sẽ phải học cách nắm bắt lấy sự thay đổi đang diễn ra.

summarize: Màu lá đổi vào mùa Thu thu hút khách du lịch đến với Vermont 40 năm trước, Curtiss Reed Jr đến Vermont trong một kỳ nghỉ trượt tuyết và bị mắc kẹt trong một cơn bão. Ông phải ngủ trong tiệm bánh Dunkin Donuts hai đêm trước khi có thể đến nhà một người bạn. Điều đó đã cho ông nhiều thời gian để chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên của Vermont. "Tôi dành ra ba tuần trượt tuyết, ăn, uống và quyết định đây là thiên đường", ông Reed, một nhà tư vấn của Hiệp hội Cộng tác cho sự Công bằng và Đa dạng Vermont nói. "Sáu tháng sau, tôi chuyển đến đây." Suy nghĩ của một người Mỹ gốc Việt về Black History Month Việt Nam 'là ngạc nhiên lớn nhất' cho ngoại trưởng Mỹ 'Trump không đếm xỉa đến nhân quyền, dân chủ ở VN' Nhưng kể từ đó, Reed đã thấy nhiều cửa hàng ở trung tâm các thị trấn bị đóng cửa trên toàn tiểu bang. Thuế tăng lên nhưng tiền lương thì vẫn không thay đổi. Ông Reed nói đó là bởi vì Vermont chỉ cố gắng thu hút một loại cư dân mới. Curtiss Reed Jr, giám đốc điều hành Hiệp hội Cộng tác cho sư Công bằng và Đa dạng Mặc dù Tổng thống Donald Trump nói rằng "đất nước của chúng ta đã đầy" vào đầu tháng này trong chuyến thăm tới biên giới phía Nam Hoa Kỳ, ông Reed nói nếu Vermont muốn cải thiện nền kinh tế thì cần phải thu hút thêm nhiều người. Nhưng Vermont có hai vấn đề. Nó không có đủ người làm những việc làm tiểu bang này đã có, và không biết cách thu hút những người thuộc chủng tộc khác. Dân số hiện tại của Vermont, với gần 95% là người da trắng. Theo chính sách của chính quyền Trump, có ít người tị nạn hơn, ít người nhập cư hơn và ít lao động có thị thực tạm thời đến với tiểu bang này. Joan Goldstein, ủy viên của Sở Phát triển Kinh tế Vermont, cho biết cuộc đua đang diễn ra. Các tiểu bang trên khắp Hoa Kỳ đang cạnh tranh để thu hút cư dân mới. "Tôi biết rằng nghe thì có vẻ rất hám lợi nhưng chúng tôi đang ở trong một thị trường đầy cạnh tranh," Goldstein nói. "Chiến lược tiếp thị của Vermont trong nhiều thập kỷ qua là người da trắng, nam, dị tính, có thu nhập gia đình từ 120.000 đôla trở lên. Dân số đó đang bị thu hẹp." Vermont đã tạo ra một sự thay đổi lớn trong cách tiếp cận, Goldstein nói. Thay vì chỉ cố gắng thu hút các doanh nghiệp đến với tiểu bang, giờ đây chúng tôi đang thu hút trực tiếp các cá nhân. "Các bang khác hỏi chúng tôi đã làm thế nào vì họ cũng quan tâm đến chiến lược phát triển tương tự," bà nói. "Vì vậy, rõ ràng, mặc dù đó là một sự mới lạ, nhưng có thể sẽ sớm trở thành xu hướng chính." Năm nay Vermont đã bắt đầu cho thêm 10.000 đôla cho một số công nhân phải di chuyển đến các vùng xa xôi của tiểu bang. "Có sự quan tâm đáng kể từ bên ngoài Hoa Kỳ khi chúng tôi bắt đầu chiến dịch," bà nói. "Tôi nghĩ khoảng 25% số người quan tâm đến cơ hội việc làm ở đây đến từ các quốc gia khác." Nhưng cho đến nay, không ai trong số 26 người đã được phê duyệt tài trợ là người tị nạn hoặc là người đến từ một quốc gia khác. Đó có thể là do có những rào cản đối với những người nhập cư muốn làm việc cho tiểu bang. Chris Winters, phó giám đốc sở ngoại vụ Vermont, nói rằng rất khó cho những người có bằng cấp kinh nghiệm ở những nơi khác đạt tiêu chuẩn làm việc tại Vermont. "Khi chúng ta đi xa hơn việc bảo vệ cộng đồng, chúng ta bắt đầu khiến nhiều người khó có cơ hội tiếp cận những việc làm họ có đủ tiêu chuẩn đảm nhận," ông Winters nói. "Vì vậy, chúng tôi thực sự có nhiều việc phải làm ngay ở trong Vermont để cải thiện quyền tham gia vào lực lượng lao động." Stowe, Vermont, năm 1956 Trong tháng này, cơ quan lập pháp Vermont đã thông qua dự luật giúp nhiều người nhập cư dễ dàng chuyển giao bằng cấp để họ có thể được chứng nhận đủ tiêu chuẩn cho các công việc trong tiểu bang. Thống đốc bang dự kiến ​​sẽ ký nó. Chính quyền cũng đang làm những việc khác, như tuyển một nhân viên chuyên lo về công bằng và đa dạng chủng tộc. Ông Winters hy vọng những biện pháp đó sẽ giúp thu hút, nhiều người nhập cư mới, đa dạng ở Canada gần đó sang làm việc tại Vermont. Winters tin rằng sự đa dạng là chìa khóa để giữ những người trẻ tuổi ở tiểu bang và chỉ vào con gái của ông, người sẽ rời Vermont để đi học đại học nơi khác vì cô không cảm thấy mình có thể gặp gỡ nhiều người ở tiểu bang vắng vẻ này. "Tôi nghĩ thật đáng tiếc khi gần đây chúng tôi phải nghe những câu như 'Nước Mỹ đã đầy ắp', 'không còn chỗ trong nhà trọ'," ông Winters nói. "Tôi có thể nói với bạn rằng còn rất nhiều chỗ trống ở Vermont." Nhưng Marita Canedo, với nhóm Công lý di cư ở Burlington, nói rằng Vermont vẫn còn một chặng đường dài trước khi có thể để chào đón tất cả những người nhập cư và dân tộc thiểu số. Vermont đang cố gắng thu hút một lượng người lao động nhập cư đa sắc tộc "Nếu bạn định quảng bá một tiểu bang này như một 'Ngọn núi xanh', với phong cảnh tuyệt đẹp, bạn phải tính đến những người đã và đang vật lộn trong ngành công nghiệp sữa," bà Canedo nói. Nhiều người làm việc trong ngành công nghiệp sữa của Vermont không có giấy tờ. Cruz Alberto Sánchez-Pérez đến Vermont từ Mexico vào năm 2015 để cùng với hai anh em trai và làm việc trong các trang trại bò sữa. Ông nói rằng họ được trả ít hơn mức lương tối thiểu và không được nghỉ một ngày nào cho đến khi họ phải tụ tập lại để để đòi một mức lương cao hơn và nhiều lợi ích tốt hơn. Đây vẫn là một môi trường căng thẳng cho những người như ông, Sánchez-Pérez nói, mặc dù ông vừa được công nhận tỵ nạn ở Mỹ. Ngoài cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) , Đội Tuần tra Biên phòng Mỹ có thẩm quyền tuần tra 100 dặm (160km) từ biên giới liên bang, gồm phần lớn tiểu bang Vermont, đang lùng sục những người không có giấy tờ tìm cách vào Hoa Kỳ từ Canada. Một lính canh Mỹ canh chừng biên giới Canada gần Thác Beecher, Vermont Vermont cũng đã có một số vấn đề chủng tộc gần đây. "Trong ba hoặc bốn năm qua, chúng tôi đã có một số sự việc đáng tiếc," ông Reed nói. Vào năm 2017, thị trưởng đương nhiệm của thành phố Rutland đã vận động đưa người tị nạn Syria đến để tái tạo nền kinh tế địa phương. Những phản kháng ông nhận được đã thu hút sự chú ý trên toàn quốc và ông đã thất bại trong một cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề tái định cư người tị nạn vào thời điểm đó. Năm ngoái, Kiah Morris, nữ thượng nghị sĩ tiểu bang người Mỹ gốc Phi duy nhất của Vermont, đã từ chức vì gia đình bà bị quấy rối. Ngoài ra, những cố vấn và trẻ em không phải da trắng đã nhận những lời lẽ phân biệt chủng tộc. "Có một số nơi ở khắp tiểu bang đã xảy ra những sự việc này," ông Reed nói. "Những gì còn lại trong tâm trí mọi người là: 'Eh. Vermont. Tôi tin vào chương trình trào phúng của SNL", ông Reed đề cập đến một phân đoạn Saturday Night Live được phát sóng năm ngoái, về cuộc họp giả tưởng của những kẻ phân biệt chủng tộc. "Nếu họ tiếp tục đến đây, chúng ta sẽ đi nơi khác", một nhân vật dẫn dắt cuộc họp trong chương trình trào phúng nói. "Nơi này là của riêng chúng ta dành cho chính chúng ta. Không có người nhập cư, không có thiểu số. Một cộng đồng nông nghiệp nơi mọi người sống hòa thuận vì mỗi người đều là người da trắng. Phải không, thưa ông?" Harvard cũng nhận thí sinh kém, Oxford chỉ nhận người giỏi? Facebook sẽ chặn chủ nghĩa dân tộc trắng và kỳ thị Tại sao giới tù nhân giàu có thuê cố vấn nhà tù? "Vâng, tôi biết nơi đó - nghe có vẻ giống Vermont", một nhân vật khác nói. Khán giả thì bật cười. Để xóa bỏ hình ảnh đó của Vermont, ông Reed nói rằng chính quyền tiểu bang và địa phương phải tích cực vận động chống lại sự phân biệt chủng tộc này bằng cách tập trung vào việc thu hút người nhập cư và cộng đồng thiểu số - bởi vì không phải tất cả họ đều nắm bắt được những thông tin giống như người da trắng. Vermont có thể quảng cáo thông qua mạng xã hội thông qua cộng đồng trực tuyến được gọi là Black Twitter. Nó có thể quảng cáo bằng tiếng Tây Ban Nha. "Nó bắt đầu với một lời mời," ông Reed nói. "Và nếu anh chỉ mời một nhóm dân số đang bị thu hẹp, thì kết quả cuối cùng là sự tăng trưởng kinh tế và sự thịnh vượng sẽ gặp nguy hiểm." Thật không may, ông Reed nói, vẻ đẹp tự nhiên đã đưa ông đến Vermont không đủ để duy trì nền kinh tế. Tiểu bang này cũng sẽ phải học cách nắm bắt lấy sự thay đổi đang diễn ra.

081106_mccain_speech

https://www.bbc.com/vietnamese/worldnews/story/2008/11/081106_mccain_speech

Diễn văn của John McCain

Thượng nghị sỹ Cộng hòa John McCain có bài diễn văn sau khi kết quả kiểm phiếu tối ngày 4/11/2008 cho thấy đối thủ của ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ.

Xin cảm ơn các bạn. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian tới đây trong một buổi tối đẹp trời ở Arizona. Các bạn thân mến, chúng ta đã đi tới đoạn chót của một hành trình dài. Nhân dân Mỹ đã lên tiếng, và họ đã nói rõ ý nguyện của mình. Mới cách đây ít phút, tôi đã hân hạnh gọi điện cho Thượng nghị sỹ Barack Obama để chúc mừng ông được bầu chọn làm vị tổng thống tiếp theo của đất nước mà cả hai đều yêu quý. Trong cuộc đua trường kỳ và khó khăn như thế này, chỉ riêng sự thành công của Thượng nghị sỹ Obama đã khiến tôi cảm thấy kính trọng năng lực và sự bền chí của ông. Việc ông truyền cảm hứng và niềm hy vọng cho hàng triệu người Mỹ, những người đã từng tưởng là mình không có mấy vai trò trong việc bầu chọn tổng thống Mỹ, càng khiến tôi ngưỡng mộ và trân trọng ông. Đây là một kỳ bầu cử lịch sử. Người Mỹ gốc Phi đã đóng vai trò đặc biệt quan trọng, đã giành được niềm hãnh diện đặc biệt từ kỳ bầu cử này, và đêm nay chính là đêm của họ. Tôi luôn tin rằng nước Mỹ là nơi dành cho những ai có ý chí và biết cách nắm bắt cơ hội. Thượng nghị sỹ Obama cũng tin như thế. Nhưng cả hai chúng tôi đều thấy rằng dẫu đã vượt qua được một chặng dài từ những bất công trong quá khứ, điều vốn làm hoen ố đất nước và từng khước từ quyền công dân của một số người Mỹ, thì ký ức về một quá khứ bất công vẫn còn khiến chúng ta đau đớn. Một thế kỷ trước, việc Tổng Thống Theodore Roosevelt mời Booker T. Washington tới ăn tối tại Toà Bạch Ốc đã khiến nhiều người phẫn nộ. Nước Mỹ ngày nay là một thế giới khác xa với cái thời mù quáng, mông muội và phũ phàng đó. Không có bằng chứng nào hùng hồn hơn việc một người Mỹ gốc Phi được bầu và trở thành tổng thống Hoa Kỳ. Không có lý do nào khiến mỗi công dân Mỹ ngưng nuôi ước mơ tại quốc gia này, quốc gia vĩ đại nhất thế giới. Điều vĩ đại Thượng nghị sỹ Obama đã làm được một điều vĩ đại cho bản thân và cho Tổ quốc. Tôi xin ca ngợi ông về kỳ tích này. Tôi cũng xin chân thành chia sẻ niềm tiếc nuối khi mà người bà thân yêu của ông Obama đã không được tận mắt chứng kiến niềm vui ngày hôm nay, dẫu biết rằng linh hồn bà đang được yên nghỉ thanh thản và bà hẳn rất hãnh diện về người cháu tài giỏi mà bà đã nuôi dậy. Tôi và Thượng nghị sỹ Obama đã có những khác biệt, chúng tôi từng tranh luận với nhau và ông ấy nổi trội hơn. Chắc chắn chúng tôi vẫn còn nhiều điểm khác biệt. Đây là những thời khắc khó khăn của đất nước, và tối hôm nay, tôi cam kết sẽ làm tất cả những gì có thể để ủng hộ ông Obama dẫn dắt đất nước vượt qua những thách thức trước mắt. Tôi kêu gọi các bạn, những người đã ủng hộ tôi, nay hãy cùng tôi không chỉ chúc mừng ông Obama mà hãy trao cho vị tổng thống mới niềm tin và những nỗ lực nhiệt thành nhất của chúng ta, để cùng tìm hướng đi chung, để đạt những nhượng bộ cần thiết, để làm cầu nối giữa những khác biệt, và để chung sức vun đắp lại sự phồn vinh của đất nước; để bảo vệ chúng ta trước một thế giới đầy hiểm nguy, và để lại cho con cháu một đất nước mạnh mẽ hơn, tốt đẹp hơn những gì chúng ta được kế thừa. Bất kể có những khác biệt lớn đến đâu thì chúng ta cũng đều là người dân Mỹ. Xin hãy tin rằng với tôi, không có mối ràng buộc nào có ý nghĩa lớn lao hơn thế. Đêm nay, nếu chúng ta có phảng phất cảm giác thất vọng thì cũng là lẽ tự nhiên. Nhưng ngày mai chúng ta phải vượt qua tâm trạng đó để hợp tác với nhau, đưa đất nước đi lên. Chúng ta đã chiến đấu rất kiên cường. Dẫu chúng ta không giành được chiến thắng, nhưng đó là lỗi của tôi, không phải của các bạn. Lời cảm ơn Tôi vô cùng biết ơn tất cả các bạn về sự ủng hộ cao quý và về tất cả những gì các bạn đã làm cho tôi. Thưa các bạn, tôi ước gì chúng ta đạt được một kết quả khác. Cùng nhau trải qua một chặng đường đầy khó khăn từ những bước đi đầu tiên, sự ủng hộ và tình cảm của các bạn dành cho tôi chưa bao giờ dao động. Không lời nào có thể bày tỏ hết sự biết ơn sâu sắc của tôi đối với các bạn. Tôi vô cùng biết ơn vợ tôi, Cindy, các con, mẹ tôi và toàn bộ gia đình, cùng rất nhiều bạn bè thân hữu, những người đã sát cánh bên tôi qua những thăng trầm của chiến dịch tranh cử kéo dài này. Tôi luôn là một người may mắn. Chiến dịch này chính là thời kỳ may mắn nhất khi mà tôi nhận được những tình cảm và sự động viên khuyến khích nhiều đến thế. Có lẽ các bạn cũng biết, các chiến dịch vận động tranh cử thường khiến gia đình gặp nhiều khó khăn hơn là chính các ứng viên, và điều này hoàn toàn đúng trong lần này. Tất cả những gì tôi có thể bù đắp lại cho gia đình chỉ là tình yêu thương và lòng biết ơn vô hạn, cùng lời hứa là chúng tôi sẽ có những năm tháng bình yên bên nhau trong tương lai. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Thống đốc Sarah Palin, một trong những người vận động tranh cử xuất sắc nhất mà tôi từng biết, một tiếng nói mới đầy ấn tượng trong đảng của chúng ta, tiếng nói kêu gọi cải tổ và tuân thủ những nguyên tắc cơ bản, vốn luôn là sức mạnh của chúng ta. Phu quân của bà, ông Todd, cùng năm người con dễ thương của họ và sự cống hiến không mệt mỏi họ dành cho chúng ta. Sự can đảm và quyến rũ của họ đã được thể hiện qua chiến dịch vận động tranh cử tổng thống đầy sóng gió này. Chúng ta sẽ rất hào hứng dõi theo sự cống hiến mà Palin sẽ dành cho Alaska, cho Đảng Cộng Hòa và cho Tổ quốc. Tôi xin cảm ơn toàn bộ các thành viên tham gia chiến dịch vận động tranh cử, từ Rick Davis, Steve Schmids và Marke Salter tới từng tình nguyện viên, những người đã chiến đấu thật kiên cường, quyết liệt tháng này qua tháng khác trong cuộc đua có thể coi là thách thức nhất thời đại này. Với tôi, sự thất bại trong bầu cử không bao giờ quan trọng bằng niềm vinh hạnh được các bạn gửi gắm niềm tin và tình đồng đội. Tôi không biết chúng ta lẽ ra đã phải làm gì để giành chiến thắng. Tôi sẽ để người khác lên tiếng phán xét. Ứng viên nào cũng mắc phải sai lầm; tôi chắc chắn cũng vậy thôi. Nhưng tôi sẽ không giành ra dù chỉ một giây chỉ để tiếc nuối về những gì đã xảy ra. Chiến dịch này đã và sẽ là niềm vinh dự to lớn trong cuộc đời tôi. Trái tim tôi tràn ngập lòng biết ơn về những gì đã trải qua, về việc nhân dân Mỹ đã cho tôi một cơ hội công bằng trước khi quyết định trao cho Thượng nghị sỹ Obama và người bạn cũ của tôi, Thượng nghị sỹ Joe Biden niềm vinh dự được dẫn dắt chúng ta trong bốn năm tới. Tôi sẽ không xứng đáng là một người Mỹ nếu như cứ nuối tiếc về việc số phận đã cho tôi niềm vinh hạnh vô cùng lớn lao là được phụng sự Tổ quốc trong suốt nửa thế kỷ. Ngày hôm nay, tôi là ứng viên cho vị trí nắm trọng trách to lớn nhất ở một đất nước mà tôi vô cùng yêu thương. Và đêm nay, tôi vẫn là người phụng sự tổ quốc. Đó là điều quan trọng nhất cho mỗi cá nhân, và tôi xin cảm ơn người dân Arizona về điều này. Đêm nay, hơn bao giờ hết, tôi xin giữ trong trái tim tình yêu thương đất nước, yêu thương công dân nước Mỹ, bất kể đó là người đã ủng hộ tôi hay ủng hộ Thượng nghị sỹ Obama. Tôi xin có lời chúc thành công tới người từng là đối thủ nhưng nay sẽ trở thành tổng thống của tôi. Tôi kêu gọi toàn bộ nhân dân Mỹ, như tôi thường nói trong quá trình vận động, là đừng thất vọng về những khó khăn hiện tại của chúng ta. Hãy luôn tin tưởng vào triển vọng và sự vĩ đại của nước Mỹ, bởi không gì là không thể ở đất nước này. Người Mỹ không bao giờ bỏ cuộc. Chúng ta không bao giờ đầu hàng. Chúng ta không trốn tránh lịch sử; chúng ta làm nên lịch sử. Xin cảm ơn các bạn. Chúa phù hộ các bạn. Chúa phù hộ nước Mỹ. Xin cảm ơn. AlienTôi ước ao được sống dưới một bầu trời tự do như vậy,với những con người thật sự đáng trân trọng. Ở một đát nước vĩ đại, nơi mà con người ta được sống hết mình, được chiến đấu hết mình để rồi sau đó dẫu không là người thắng cuộc, ta vẫn có thể cười với cuộc sống, với chính mình. Tinh thần ấy mang đày đủ tính nhân văn cao cả. Những câu chữ đầy trí tuệ và thánh thiện xuất phát từ trai tim mới đi thẳng vào lòng người và có sức lay động lớn lao như thế. Ngày maiTôi chân thành cảm ơn đài BBC đã cho tôi có cơ hội được đọc 02 bài diễn văn hay nhất và xuất sắc nhất (trong đời tôi). Thật tuyệt vời cho tinh thần dân chủ và cao quý của những cái đầu vĩ đại của Mỹ. Tôi xin chúc cho cả hai người Ông Obama và McCain sức khoẻ.Chúc cho Ông Obama thành công trong nhiệm kỳ của mình. Tôi ước cho nước Việt Nam của tôi cũng được có ngày như ngày 4/11/2008 của nước Mỹ. Lê HiếuBài diễn văn như bài tuyên thệ.Tất cả vì nước Mỹ, quốc gia là trên hết. Dù có những khác biệt trong quan điểm và giải quyết vấn đề với Mr Obama nhưng tính đảng phái không hiển hiện trong bài diễn văn này. Một tinh thần cao thượng không dễ có ở một chính khách. Nhà chính trị VN nên xem trọng việc này. Hoa cỏ mayThật đáng khâm phục những người lãnh đạo của nước Mỹ. Phải có kiến thức sâu rộng và cái tâm của nhà lãnh đạo mới có được những bài diễn văn đi vào lòng người như thế này. Cả bài diễn văn của Obama và McCain đều rất tuyệt. Hạnh phúc nhất của người lãnh đạo là được sự ủng hộ của nhân dân dù họ chiến thắng hay thất bại trong bầu cử. Một xã hội văn minh là một xã hội được dẫn dắt bởi những con người tài giỏi và giàu lòng trắc ẩn. Hồng HảiĐọc bài diễn văn của người chiến thắng đã hay, đọc bài diễn văn của người chiến bại để thấy tinh thần và tính cách Mỹ và để hiểu vì sao nước Mỹ trở nên vĩ đại. Một xã hội dân chủ và tự do thể hiện qua cuộc vận động bầu cử đầy lý thú. Truyền thống dân chủ Mỹ luôn chọn ra cho mình một người đứng đầu vĩ đại. Tôi mong giá trị của nền dân chủ Mỹ được phổ biến trên mọi nơi trên thế giới. Nước Mỹ sẽ luôn tự hào về truyền thống của mình và cả về những người vĩ đại như ông McCain. Lê Cường, Hà NộiLúc trước khi chưa nghe bài diễn văn này, tôi nghĩ ông MaCain thuộc phe diều hâu, hiếu chiến và lạnh lùng. Nhưng giờ tôi đã thay đổi ý nghĩ, ông thật là một người cao thượng, luôn biết sống vì tổ quốc thân yêu. Việt Nam đã có một thế hệ những con người như vậy, khi họ đứng lên chiến đấu dành độc lập, tự do cho tổ quốc, nhưng bây giờ thì đã khác, Việt Nam bây giờ chỉ toàn những nịnh thần và tham quan mà thôi. Một mớ bùng nhùng mà không sao thoát ra được. Ruby, Việt NamDiễn văn của mấy đồng chí lãnh đạo Việt Nam chỉ cần đăng một lần và những lần sau thì đưa link về bài viết cũ là được; vì chúng cũng chỉ có bấy nhiêu đó mà thôi, chỉ việc copy rồi paste. Bạn đọc, Đà NẵngChẳng có gì lấy làm tự hào. Cả người thắng lẫn kẻ thua. Bầu cử Mỹ chỉ là nơi thể hiện của tiền mà thôi. Nếu các đảng khác có nhiều tiền, có lẽ tổng thống thứ 44 của nước Mỹ là một cái tên khác. Minh NgọcThêm một bài diễn văn không kém sức lôi cuốn của đối thủ bại trận. Tính thẳng thắn, cao thượng, lòng vị tha, sự công bằng và óc phóng khóang, cầu tiến rất đặc trưng ở đại đa số người Mỹ đã cấu thành tinh thần Mỹ và tính cách Mỹ. Nước Mỹ xứng đáng để tự hào về sự vĩ đại này. Obama và McCain là những tiêu biểu. Khi ganh đua giành chiến thắng thì không ai nhường ai. Khi kết quả ngã ngũ, ý nguyện người dân đã rõ ràng thì tinh thần và tinh cách Mỹ là trên hết. Tổ quốc đi đầu. Bất cứ người Mỹ thực thụ nào cũng có lý do để tự tự hào về nước Mỹ vĩ đại của mình như là tác giả. Tan Nguyen, SaigonSao tôi thấy bài diễn văn của người thành công cũng như kẻ thất bại đều hay vô cùng. Nếu BBC có tổng hợp được những bài diễn văn của các nguyên thủ Việt Nam cùng các nước khác để bạn đọc & giới trẻ so sánh thì tuyệt hay. Tôi đặc biệt thích câu này của ông McCain "Chúng ta không trốn tránh lịch sử; chúng ta làm nên lịch sử." Tu Nguyen, USAĐọc bài này tôi chỉ có một ước mơ, ước gì người Việt Nam cũng có "tinh thần" như thế.

summarize: Xin cảm ơn các bạn. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian tới đây trong một buổi tối đẹp trời ở Arizona. Các bạn thân mến, chúng ta đã đi tới đoạn chót của một hành trình dài. Nhân dân Mỹ đã lên tiếng, và họ đã nói rõ ý nguyện của mình. Mới cách đây ít phút, tôi đã hân hạnh gọi điện cho Thượng nghị sỹ Barack Obama để chúc mừng ông được bầu chọn làm vị tổng thống tiếp theo của đất nước mà cả hai đều yêu quý. Trong cuộc đua trường kỳ và khó khăn như thế này, chỉ riêng sự thành công của Thượng nghị sỹ Obama đã khiến tôi cảm thấy kính trọng năng lực và sự bền chí của ông. Việc ông truyền cảm hứng và niềm hy vọng cho hàng triệu người Mỹ, những người đã từng tưởng là mình không có mấy vai trò trong việc bầu chọn tổng thống Mỹ, càng khiến tôi ngưỡng mộ và trân trọng ông. Đây là một kỳ bầu cử lịch sử. Người Mỹ gốc Phi đã đóng vai trò đặc biệt quan trọng, đã giành được niềm hãnh diện đặc biệt từ kỳ bầu cử này, và đêm nay chính là đêm của họ. Tôi luôn tin rằng nước Mỹ là nơi dành cho những ai có ý chí và biết cách nắm bắt cơ hội. Thượng nghị sỹ Obama cũng tin như thế. Nhưng cả hai chúng tôi đều thấy rằng dẫu đã vượt qua được một chặng dài từ những bất công trong quá khứ, điều vốn làm hoen ố đất nước và từng khước từ quyền công dân của một số người Mỹ, thì ký ức về một quá khứ bất công vẫn còn khiến chúng ta đau đớn. Một thế kỷ trước, việc Tổng Thống Theodore Roosevelt mời Booker T. Washington tới ăn tối tại Toà Bạch Ốc đã khiến nhiều người phẫn nộ. Nước Mỹ ngày nay là một thế giới khác xa với cái thời mù quáng, mông muội và phũ phàng đó. Không có bằng chứng nào hùng hồn hơn việc một người Mỹ gốc Phi được bầu và trở thành tổng thống Hoa Kỳ. Không có lý do nào khiến mỗi công dân Mỹ ngưng nuôi ước mơ tại quốc gia này, quốc gia vĩ đại nhất thế giới. Điều vĩ đại Thượng nghị sỹ Obama đã làm được một điều vĩ đại cho bản thân và cho Tổ quốc. Tôi xin ca ngợi ông về kỳ tích này. Tôi cũng xin chân thành chia sẻ niềm tiếc nuối khi mà người bà thân yêu của ông Obama đã không được tận mắt chứng kiến niềm vui ngày hôm nay, dẫu biết rằng linh hồn bà đang được yên nghỉ thanh thản và bà hẳn rất hãnh diện về người cháu tài giỏi mà bà đã nuôi dậy. Tôi và Thượng nghị sỹ Obama đã có những khác biệt, chúng tôi từng tranh luận với nhau và ông ấy nổi trội hơn. Chắc chắn chúng tôi vẫn còn nhiều điểm khác biệt. Đây là những thời khắc khó khăn của đất nước, và tối hôm nay, tôi cam kết sẽ làm tất cả những gì có thể để ủng hộ ông Obama dẫn dắt đất nước vượt qua những thách thức trước mắt. Tôi kêu gọi các bạn, những người đã ủng hộ tôi, nay hãy cùng tôi không chỉ chúc mừng ông Obama mà hãy trao cho vị tổng thống mới niềm tin và những nỗ lực nhiệt thành nhất của chúng ta, để cùng tìm hướng đi chung, để đạt những nhượng bộ cần thiết, để làm cầu nối giữa những khác biệt, và để chung sức vun đắp lại sự phồn vinh của đất nước; để bảo vệ chúng ta trước một thế giới đầy hiểm nguy, và để lại cho con cháu một đất nước mạnh mẽ hơn, tốt đẹp hơn những gì chúng ta được kế thừa. Bất kể có những khác biệt lớn đến đâu thì chúng ta cũng đều là người dân Mỹ. Xin hãy tin rằng với tôi, không có mối ràng buộc nào có ý nghĩa lớn lao hơn thế. Đêm nay, nếu chúng ta có phảng phất cảm giác thất vọng thì cũng là lẽ tự nhiên. Nhưng ngày mai chúng ta phải vượt qua tâm trạng đó để hợp tác với nhau, đưa đất nước đi lên. Chúng ta đã chiến đấu rất kiên cường. Dẫu chúng ta không giành được chiến thắng, nhưng đó là lỗi của tôi, không phải của các bạn. Lời cảm ơn Tôi vô cùng biết ơn tất cả các bạn về sự ủng hộ cao quý và về tất cả những gì các bạn đã làm cho tôi. Thưa các bạn, tôi ước gì chúng ta đạt được một kết quả khác. Cùng nhau trải qua một chặng đường đầy khó khăn từ những bước đi đầu tiên, sự ủng hộ và tình cảm của các bạn dành cho tôi chưa bao giờ dao động. Không lời nào có thể bày tỏ hết sự biết ơn sâu sắc của tôi đối với các bạn. Tôi vô cùng biết ơn vợ tôi, Cindy, các con, mẹ tôi và toàn bộ gia đình, cùng rất nhiều bạn bè thân hữu, những người đã sát cánh bên tôi qua những thăng trầm của chiến dịch tranh cử kéo dài này. Tôi luôn là một người may mắn. Chiến dịch này chính là thời kỳ may mắn nhất khi mà tôi nhận được những tình cảm và sự động viên khuyến khích nhiều đến thế. Có lẽ các bạn cũng biết, các chiến dịch vận động tranh cử thường khiến gia đình gặp nhiều khó khăn hơn là chính các ứng viên, và điều này hoàn toàn đúng trong lần này. Tất cả những gì tôi có thể bù đắp lại cho gia đình chỉ là tình yêu thương và lòng biết ơn vô hạn, cùng lời hứa là chúng tôi sẽ có những năm tháng bình yên bên nhau trong tương lai. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Thống đốc Sarah Palin, một trong những người vận động tranh cử xuất sắc nhất mà tôi từng biết, một tiếng nói mới đầy ấn tượng trong đảng của chúng ta, tiếng nói kêu gọi cải tổ và tuân thủ những nguyên tắc cơ bản, vốn luôn là sức mạnh của chúng ta. Phu quân của bà, ông Todd, cùng năm người con dễ thương của họ và sự cống hiến không mệt mỏi họ dành cho chúng ta. Sự can đảm và quyến rũ của họ đã được thể hiện qua chiến dịch vận động tranh cử tổng thống đầy sóng gió này. Chúng ta sẽ rất hào hứng dõi theo sự cống hiến mà Palin sẽ dành cho Alaska, cho Đảng Cộng Hòa và cho Tổ quốc. Tôi xin cảm ơn toàn bộ các thành viên tham gia chiến dịch vận động tranh cử, từ Rick Davis, Steve Schmids và Marke Salter tới từng tình nguyện viên, những người đã chiến đấu thật kiên cường, quyết liệt tháng này qua tháng khác trong cuộc đua có thể coi là thách thức nhất thời đại này. Với tôi, sự thất bại trong bầu cử không bao giờ quan trọng bằng niềm vinh hạnh được các bạn gửi gắm niềm tin và tình đồng đội. Tôi không biết chúng ta lẽ ra đã phải làm gì để giành chiến thắng. Tôi sẽ để người khác lên tiếng phán xét. Ứng viên nào cũng mắc phải sai lầm; tôi chắc chắn cũng vậy thôi. Nhưng tôi sẽ không giành ra dù chỉ một giây chỉ để tiếc nuối về những gì đã xảy ra. Chiến dịch này đã và sẽ là niềm vinh dự to lớn trong cuộc đời tôi. Trái tim tôi tràn ngập lòng biết ơn về những gì đã trải qua, về việc nhân dân Mỹ đã cho tôi một cơ hội công bằng trước khi quyết định trao cho Thượng nghị sỹ Obama và người bạn cũ của tôi, Thượng nghị sỹ Joe Biden niềm vinh dự được dẫn dắt chúng ta trong bốn năm tới. Tôi sẽ không xứng đáng là một người Mỹ nếu như cứ nuối tiếc về việc số phận đã cho tôi niềm vinh hạnh vô cùng lớn lao là được phụng sự Tổ quốc trong suốt nửa thế kỷ. Ngày hôm nay, tôi là ứng viên cho vị trí nắm trọng trách to lớn nhất ở một đất nước mà tôi vô cùng yêu thương. Và đêm nay, tôi vẫn là người phụng sự tổ quốc. Đó là điều quan trọng nhất cho mỗi cá nhân, và tôi xin cảm ơn người dân Arizona về điều này. Đêm nay, hơn bao giờ hết, tôi xin giữ trong trái tim tình yêu thương đất nước, yêu thương công dân nước Mỹ, bất kể đó là người đã ủng hộ tôi hay ủng hộ Thượng nghị sỹ Obama. Tôi xin có lời chúc thành công tới người từng là đối thủ nhưng nay sẽ trở thành tổng thống của tôi. Tôi kêu gọi toàn bộ nhân dân Mỹ, như tôi thường nói trong quá trình vận động, là đừng thất vọng về những khó khăn hiện tại của chúng ta. Hãy luôn tin tưởng vào triển vọng và sự vĩ đại của nước Mỹ, bởi không gì là không thể ở đất nước này. Người Mỹ không bao giờ bỏ cuộc. Chúng ta không bao giờ đầu hàng. Chúng ta không trốn tránh lịch sử; chúng ta làm nên lịch sử. Xin cảm ơn các bạn. Chúa phù hộ các bạn. Chúa phù hộ nước Mỹ. Xin cảm ơn. AlienTôi ước ao được sống dưới một bầu trời tự do như vậy,với những con người thật sự đáng trân trọng. Ở một đát nước vĩ đại, nơi mà con người ta được sống hết mình, được chiến đấu hết mình để rồi sau đó dẫu không là người thắng cuộc, ta vẫn có thể cười với cuộc sống, với chính mình. Tinh thần ấy mang đày đủ tính nhân văn cao cả. Những câu chữ đầy trí tuệ và thánh thiện xuất phát từ trai tim mới đi thẳng vào lòng người và có sức lay động lớn lao như thế. Ngày maiTôi chân thành cảm ơn đài BBC đã cho tôi có cơ hội được đọc 02 bài diễn văn hay nhất và xuất sắc nhất (trong đời tôi). Thật tuyệt vời cho tinh thần dân chủ và cao quý của những cái đầu vĩ đại của Mỹ. Tôi xin chúc cho cả hai người Ông Obama và McCain sức khoẻ.Chúc cho Ông Obama thành công trong nhiệm kỳ của mình. Tôi ước cho nước Việt Nam của tôi cũng được có ngày như ngày 4/11/2008 của nước Mỹ. Lê HiếuBài diễn văn như bài tuyên thệ.Tất cả vì nước Mỹ, quốc gia là trên hết. Dù có những khác biệt trong quan điểm và giải quyết vấn đề với Mr Obama nhưng tính đảng phái không hiển hiện trong bài diễn văn này. Một tinh thần cao thượng không dễ có ở một chính khách. Nhà chính trị VN nên xem trọng việc này. Hoa cỏ mayThật đáng khâm phục những người lãnh đạo của nước Mỹ. Phải có kiến thức sâu rộng và cái tâm của nhà lãnh đạo mới có được những bài diễn văn đi vào lòng người như thế này. Cả bài diễn văn của Obama và McCain đều rất tuyệt. Hạnh phúc nhất của người lãnh đạo là được sự ủng hộ của nhân dân dù họ chiến thắng hay thất bại trong bầu cử. Một xã hội văn minh là một xã hội được dẫn dắt bởi những con người tài giỏi và giàu lòng trắc ẩn. Hồng HảiĐọc bài diễn văn của người chiến thắng đã hay, đọc bài diễn văn của người chiến bại để thấy tinh thần và tính cách Mỹ và để hiểu vì sao nước Mỹ trở nên vĩ đại. Một xã hội dân chủ và tự do thể hiện qua cuộc vận động bầu cử đầy lý thú. Truyền thống dân chủ Mỹ luôn chọn ra cho mình một người đứng đầu vĩ đại. Tôi mong giá trị của nền dân chủ Mỹ được phổ biến trên mọi nơi trên thế giới. Nước Mỹ sẽ luôn tự hào về truyền thống của mình và cả về những người vĩ đại như ông McCain. Lê Cường, Hà NộiLúc trước khi chưa nghe bài diễn văn này, tôi nghĩ ông MaCain thuộc phe diều hâu, hiếu chiến và lạnh lùng. Nhưng giờ tôi đã thay đổi ý nghĩ, ông thật là một người cao thượng, luôn biết sống vì tổ quốc thân yêu. Việt Nam đã có một thế hệ những con người như vậy, khi họ đứng lên chiến đấu dành độc lập, tự do cho tổ quốc, nhưng bây giờ thì đã khác, Việt Nam bây giờ chỉ toàn những nịnh thần và tham quan mà thôi. Một mớ bùng nhùng mà không sao thoát ra được. Ruby, Việt NamDiễn văn của mấy đồng chí lãnh đạo Việt Nam chỉ cần đăng một lần và những lần sau thì đưa link về bài viết cũ là được; vì chúng cũng chỉ có bấy nhiêu đó mà thôi, chỉ việc copy rồi paste. Bạn đọc, Đà NẵngChẳng có gì lấy làm tự hào. Cả người thắng lẫn kẻ thua. Bầu cử Mỹ chỉ là nơi thể hiện của tiền mà thôi. Nếu các đảng khác có nhiều tiền, có lẽ tổng thống thứ 44 của nước Mỹ là một cái tên khác. Minh NgọcThêm một bài diễn văn không kém sức lôi cuốn của đối thủ bại trận. Tính thẳng thắn, cao thượng, lòng vị tha, sự công bằng và óc phóng khóang, cầu tiến rất đặc trưng ở đại đa số người Mỹ đã cấu thành tinh thần Mỹ và tính cách Mỹ. Nước Mỹ xứng đáng để tự hào về sự vĩ đại này. Obama và McCain là những tiêu biểu. Khi ganh đua giành chiến thắng thì không ai nhường ai. Khi kết quả ngã ngũ, ý nguyện người dân đã rõ ràng thì tinh thần và tinh cách Mỹ là trên hết. Tổ quốc đi đầu. Bất cứ người Mỹ thực thụ nào cũng có lý do để tự tự hào về nước Mỹ vĩ đại của mình như là tác giả. Tan Nguyen, SaigonSao tôi thấy bài diễn văn của người thành công cũng như kẻ thất bại đều hay vô cùng. Nếu BBC có tổng hợp được những bài diễn văn của các nguyên thủ Việt Nam cùng các nước khác để bạn đọc & giới trẻ so sánh thì tuyệt hay. Tôi đặc biệt thích câu này của ông McCain "Chúng ta không trốn tránh lịch sử; chúng ta làm nên lịch sử." Tu Nguyen, USAĐọc bài này tôi chỉ có một ước mơ, ước gì người Việt Nam cũng có "tinh thần" như thế.

160608_how-violent-are-gorillas-really_vert_earth

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2016/06/160608_how-violent-are-gorillas-really_vert_earth

Khỉ đột có nguy hiểm cho người không?

Sau vụ phải giết con khỉ đột Harambe một cách bi thảm, chúng ta có tìm bằng chứng xem loài khỉ to lớn này có nguy hiểm với con người hay không.

Các bày khỉ đột đều dưới quyền các con đực lưng bạc to lớn (Ảnh: Anup Shah/naturepl.com) Vườn thú Cincinnati ở Mỹ đang phải đối mặt với sự phản đối của công chúng sau việc bắn chết một trong những con khỉ đột được họ chăm sóc. Một bé trai đã lọt qua hàng rào chuồng khỉ và gặp một con khỉ đột lưng bạc tên là Harambe. Con khỉ này kéo cậu bé nhiều lần trong vũng nước. Để cứu đứa trẻ, nhân viên vườn thú đã bắn chết Harambe. Câu chuyện lại đặc biệt đau lòng vì Harambe thuộc loài khỉ đột vùng đất trũng phía Tây đang có nguy cơ tuyệt chủng nghiêm trọng. Sự phẫn nộ của công chúng chủ yếu là câu hỏi liệu có thực sự cần thiết phải giết Harambe không. Vườn thú đã biện minh về hành động rằng những phương pháp không làm tử vong như bắn phi tiêu gây mê sẽ tác động chậm và đứa bé sẽ chịu rủi ro nhiều hơn. Những chuyên gia về khỉ, nhìn chung, đã ủng hộ vườn thú. Cảnh sát Cincinnati nói sẽ điều tra về hành vi của cha mẹ cậu bé. Cái khó khăn lớn nhất là đánh giá Harambe thực sự nguy hiểm đến mức nào. Nhiều thập niên nghiên cứu về khỉ đột có mang lại một số thông tin. Sự thực là loài khỉ đột cần một sự chăm sóc rất chu đáo. Đã có một thời khỉ đột được coi là loài vật hung ác, hễ gặp người là giết. Vì vậy không phải là ngẫu nhiên là con khỉ khổng lồ khủng khiếp King Kong có hình dạng là một con khỉ đột. Khi David Attenborough gặp các con khỉ đột vùng núi (Ảnh: John Sparks/naturepl.com) Tuy nhiên, từ 1970 trở đi nhà nghiên cứu vượn Dian Fossey đã làm thay đổi suy nghĩ này qua những nghiên cứu tiên phong của bà về khỉ đột hoang dã vùng núi. Loài này là loài khác với Harambe, nhưng sự khác biệt là rất ít. Fossey thấy rằng khỉ đột gần như không bao giờ hung dữ. Chủ yếu là chúng hiền hòa. David Attenborough đã được quay phim với một số khỉ đột của Fossey cho chương trình năm 1979 Cuộc sống trên trái đất. Cuộc tiếp xúc này đã được ghi nhận vào lịch sử truyền hình vì một số khỉ con bắt đầu chơi đùa với Attenborough. Rõ ràng là có thể gặp một con khỉ đột rồi ra đi mà hoàn toàn không làm sao cả. Nhưng những con khỉ đột mà Attenborough gặp, đã quen với người nhiều năm rồi và mọi người tiếp xúc với chúng đã biết cách tôn trọng chúng. Trong những tình huống khác thì khỉ đột có thể thực sự nguy hiểm. Phần lớn sự hung dữ của khỉ đột là với những con khỉ đột khác. Một con khỉ đột chưa trưởng thành thuộc vùng đất trũng phía Tây, Mobangi (Ảnh: Anup Shah/naturepl.com) Chúng sống thành bầy đàn, trong đó một con đực đầu đàn có lưng bạc kiểm soát nhiều con cái và các con nhỏ. Nếu một con đực khác đến gần, con lưng bạc sẽ tìm cách đuổi nó đi. Nó bắt đầu hăm dọa như là gầm gừ, hú hét và đập ngực. Nếu việc này không xong, nó có thể tấn công. Nhiều con lưng bạc có những sẹo ghi dấu ấn từ những đụng độ đó. Kẻ thất bại đôi khi bỏ mạng. Khỉ đột tấn công con người cũng trong hoàn cảnh tương tự: Nó bị khiêu khích trước. Ian Redmond của Tổ Chức Nghiên Cứu Khỉ đã làm việc với Fossey trong 3 năm trong những năm 1970, và hiện vẫn nghiên cứu loài khỉ đột. Ông nói có những trường hợp khỉ đột tấn công và giết người, nhưng những sự kiện đó là hiếm và do lỗi của con người. “Tất cả những sự cố mà tôi biết trong đó con người bị thương hoặc chết vì khỉ đột là xảy ra ở nơi hoang dã do khỉ đột sợ bị tấn công hoặc thực tế bị tấn công,” Redmond nói. Một con khỉ đột nghĩ rằng nó đang bị nguy hiểm thì trước tiên nó sẽ hăm dọa. Nếu con người tỏ ra không sợ sự hăm dọa, hoặc làm nó giật mình hoặc chặn đường nó, thì nó tự đập ngực thùm thụp, cào cấu và cuối cùng tấn công. Makumba, một con khỉ đột đầu đàn vùng đất trũng phía Tây (Ảnh: Anup Shah/naturepl.com) “Những người tôi biết từng qua trải nghiệm này đã bị đánh hoặc bị gẫy một vài xương sườn,” Redmond nói. “Họ đã thoát chết để kể lại câu chuyện, nhưng họ đã bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo.” Ông kể lại cuộc gặp gỡ với một người săn trộm có sẹo ngang bụng do một con khỉ đột đánh ông. Nếu người săn trộm này chỉ đứng gần con khỉ 3cm nữa thì ông đã bị lòi ruột. Nếu tất cả những việc này chỉ là chuyện kể thì cũng đúng thôi vì gần như không có nghiên cứu nào về sự tấn công của khỉ đột. Trong khi có trang mạng thường xuyên được cập nhật Shark Attack File lưu trữ tài liệu về sự tấn công của cá mập từ hàng trăm năm trước thì chẳng có trang nào tương tự dành cho khỉ đột. Thực tế, một tạp chí năm 2012 (về xung đột giữa người và thế giới hoang dã) chỉ nêu có ba vụ việc khỉ đột tấn công trước năm 2000. Cho đến nay chỉ có một vài vụ việc được báo cáo. Một nghiên cứu xuất bản năm 2008 cho thấy các con khỉ đột cái thường xuyên tỏ ra hung dữ với người, có lẽ do chúng không quen với sự có mặt của họ. Các nhà nghiên cứu đang theo dõi các con khỉ đột và cho hay chúng đôi khi “tóm cẳng chân chúng tôi”. Một con khỉ đột đầu đàn “lưng bạc” vùng phía Tây đánh nhau với một con đực trong bày (Ảnh: Andy Rouse/naturepl.com) Một báo cáo năm 2009 về xung đột giữa người và khỉ cho hay một con khỉ đột lưng bạc đã tấn công một người ở khu bảo tồn Kagwene dành cho khỉ đột ở Cameroon. Người đó đang đặt bẫy và con khỉ đột đã tấn công từ phía sau khi người này bỏ chạy. Báo cáo này cũng nêu các vụ tấn công khác ở Bwindi và Uganda, nhưng chỉ khi chúng đi cướp hoa màu ở bên ngoài ranh giới khu bảo tồn. Ngay cả khi xảy ra tấn công, cũng ít khi có tử vong. Một trong những nguyên nhân chính của xung đột giữa người và khỉ đột “là việc mở rộng khu định cư của con người vào khu vực trước đó là một phần nơi sinh sống của khỉ đột”, theo báo cáo năm 2011 (đi sâu nghiên cứu 20 năm bảo tồn khỉ đột vùng núi). Báo cáo cũng nói rằng “có thể nhưng không chắc chắn lắm là thói quen về nơi cũ là nguyên nhân của hành xử này”. Một chương trong cuốn sách xuất bản năm 2015 tổng kết tất cả những dữ liệu đã có để cố gắng hiểu loài khỉ đột hung dữ ở mức nào. Người đồng tác giả của cuốn sách, Matthew McLennan của trường đại học Oxford Brookes ở Anh nhấn mạnh, một lần nữa, là khỉ đột tấn công người trong tự nhiên hoang dã là rất hiếm và vì bản năng tự vệ. “Các báo cáo chỉ rõ là mục tiêu tấn công thường là đàn ông, thí dụ, một người đi săn, chứ không phải một đứa trẻ,” McLennan nói. Dù tấn công có xẩy ra, hiếm gây tử vong. Những câu chuyện này là về các con khỉ đột hoang dã, nhưng với khỉ nhốt trong chuồng có vẻ như không có khác biệt lớn. Chỉ có một ít trường hợp khỉ đột nhốt trong chuồng cư xử hung dữ với người. Một nghiên cứu năm 2014 về quan hệ con người với súc vật trong vườn thú chỉ nêu một số ít trường hợp khỉ đột tấn công. Có một trường hợp, một con khỉ đột xổng chuồng; một trường hợp khác một nhân viên chăm sóc thú ngẫu nhiên còn lại một mình; và trường hợp thứ ba “trình tự thao tác đã không được tuân thủ đúng”. Không một trường hợp nào dẫn đến chết người. Các con khỉ đột vùng đất trũng phía Tây sinh đôi (Ảnh: Edwin Giesbers/naturepl.com) Tuy nhiên, có bằng chứng là số lượng khách xem tăng có thể làm khỉ đột hung dữ hơn. Một nghiên cứu xuất bản tháng 2/2016 theo dõi ba con khỉ đột vùng đất trũng phía Tây ở vườn thú Dublin, Ireland. Người ta thấy khi số lượng khách xem tăng thì các khỉ đột hung dữ hơn, cả đối với khách xem cũng như đối với nhau. Chúng vỗ vào kính, nhảy vào kính và tự đập ngực thùm thụp. Chúng cũng cắn, đánh và đe dọa lẫn nhau. Các tác giả cũng xác nhận là “dữ liệu về các vụ tấn công là còn thiếu” và vì vậy khuyến khích các vườn thú ghi và lưu giữ mọi sự kiện xảy ra. Nghiên cứu cuối cùng này cũng cùng quan điểm với một nghiên cứu năm 2008 của các vườn thú Anh phát hiện thấy khỉ đột bất an hơn khi số khách xem nhiều hơn. Trong tự nhiên hoang dã chúng có thể đi khắp nơi. Nhưng khi bị nhốt, chúng không thể vượt khỏi rào chắn để thoát khỏi tình thế căng thẳng, như là tình thế mà Harambe phải đối mặt. “Chúng chạy đi đâu thì cũng bị trông thấy,” Redmond nói. “Điều này làm chúng bị căng thẳng hơn.” Tuy nhiên, theo hiểu biết của Redmond hiện không có thí dụ về khỉ đột nuôi trong chuồng giết một người. Trước khi có sự việc Harambe, đã có hai trường hợp trẻ em vào bên trong rào chuồng khỉ đột. Cả hai trường hợp đều ổn. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp các trẻ em đều đã ngất nên các con khỉ đột không coi đó là mối đe dọa. Sự kiện không thể không nói tới là vào năm 1986 ở vườn thú Jersey ở Anh, một con khỉ đột đã có hành động bảo vệ khi một bé trai rơi vào phía trong chuồng. Như vậy chỉ có ba trường hợp trẻ em rơi vào phía trong chuồng khỉ đột, và ở hai trường hợp đã không có ai chết. “Lần này có cái chết, đó là cái chết của con khỉ đột,” Redmond nói. Ông nói điều quan trọng nhất là không phán xét hành vi của vườn thú Cincinnati mà rút ra bài học để tránh việc giống như thế tái diễn. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth

summarize: Các bày khỉ đột đều dưới quyền các con đực lưng bạc to lớn (Ảnh: Anup Shah/naturepl.com) Vườn thú Cincinnati ở Mỹ đang phải đối mặt với sự phản đối của công chúng sau việc bắn chết một trong những con khỉ đột được họ chăm sóc. Một bé trai đã lọt qua hàng rào chuồng khỉ và gặp một con khỉ đột lưng bạc tên là Harambe. Con khỉ này kéo cậu bé nhiều lần trong vũng nước. Để cứu đứa trẻ, nhân viên vườn thú đã bắn chết Harambe. Câu chuyện lại đặc biệt đau lòng vì Harambe thuộc loài khỉ đột vùng đất trũng phía Tây đang có nguy cơ tuyệt chủng nghiêm trọng. Sự phẫn nộ của công chúng chủ yếu là câu hỏi liệu có thực sự cần thiết phải giết Harambe không. Vườn thú đã biện minh về hành động rằng những phương pháp không làm tử vong như bắn phi tiêu gây mê sẽ tác động chậm và đứa bé sẽ chịu rủi ro nhiều hơn. Những chuyên gia về khỉ, nhìn chung, đã ủng hộ vườn thú. Cảnh sát Cincinnati nói sẽ điều tra về hành vi của cha mẹ cậu bé. Cái khó khăn lớn nhất là đánh giá Harambe thực sự nguy hiểm đến mức nào. Nhiều thập niên nghiên cứu về khỉ đột có mang lại một số thông tin. Sự thực là loài khỉ đột cần một sự chăm sóc rất chu đáo. Đã có một thời khỉ đột được coi là loài vật hung ác, hễ gặp người là giết. Vì vậy không phải là ngẫu nhiên là con khỉ khổng lồ khủng khiếp King Kong có hình dạng là một con khỉ đột. Khi David Attenborough gặp các con khỉ đột vùng núi (Ảnh: John Sparks/naturepl.com) Tuy nhiên, từ 1970 trở đi nhà nghiên cứu vượn Dian Fossey đã làm thay đổi suy nghĩ này qua những nghiên cứu tiên phong của bà về khỉ đột hoang dã vùng núi. Loài này là loài khác với Harambe, nhưng sự khác biệt là rất ít. Fossey thấy rằng khỉ đột gần như không bao giờ hung dữ. Chủ yếu là chúng hiền hòa. David Attenborough đã được quay phim với một số khỉ đột của Fossey cho chương trình năm 1979 Cuộc sống trên trái đất. Cuộc tiếp xúc này đã được ghi nhận vào lịch sử truyền hình vì một số khỉ con bắt đầu chơi đùa với Attenborough. Rõ ràng là có thể gặp một con khỉ đột rồi ra đi mà hoàn toàn không làm sao cả. Nhưng những con khỉ đột mà Attenborough gặp, đã quen với người nhiều năm rồi và mọi người tiếp xúc với chúng đã biết cách tôn trọng chúng. Trong những tình huống khác thì khỉ đột có thể thực sự nguy hiểm. Phần lớn sự hung dữ của khỉ đột là với những con khỉ đột khác. Một con khỉ đột chưa trưởng thành thuộc vùng đất trũng phía Tây, Mobangi (Ảnh: Anup Shah/naturepl.com) Chúng sống thành bầy đàn, trong đó một con đực đầu đàn có lưng bạc kiểm soát nhiều con cái và các con nhỏ. Nếu một con đực khác đến gần, con lưng bạc sẽ tìm cách đuổi nó đi. Nó bắt đầu hăm dọa như là gầm gừ, hú hét và đập ngực. Nếu việc này không xong, nó có thể tấn công. Nhiều con lưng bạc có những sẹo ghi dấu ấn từ những đụng độ đó. Kẻ thất bại đôi khi bỏ mạng. Khỉ đột tấn công con người cũng trong hoàn cảnh tương tự: Nó bị khiêu khích trước. Ian Redmond của Tổ Chức Nghiên Cứu Khỉ đã làm việc với Fossey trong 3 năm trong những năm 1970, và hiện vẫn nghiên cứu loài khỉ đột. Ông nói có những trường hợp khỉ đột tấn công và giết người, nhưng những sự kiện đó là hiếm và do lỗi của con người. “Tất cả những sự cố mà tôi biết trong đó con người bị thương hoặc chết vì khỉ đột là xảy ra ở nơi hoang dã do khỉ đột sợ bị tấn công hoặc thực tế bị tấn công,” Redmond nói. Một con khỉ đột nghĩ rằng nó đang bị nguy hiểm thì trước tiên nó sẽ hăm dọa. Nếu con người tỏ ra không sợ sự hăm dọa, hoặc làm nó giật mình hoặc chặn đường nó, thì nó tự đập ngực thùm thụp, cào cấu và cuối cùng tấn công. Makumba, một con khỉ đột đầu đàn vùng đất trũng phía Tây (Ảnh: Anup Shah/naturepl.com) “Những người tôi biết từng qua trải nghiệm này đã bị đánh hoặc bị gẫy một vài xương sườn,” Redmond nói. “Họ đã thoát chết để kể lại câu chuyện, nhưng họ đã bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo.” Ông kể lại cuộc gặp gỡ với một người săn trộm có sẹo ngang bụng do một con khỉ đột đánh ông. Nếu người săn trộm này chỉ đứng gần con khỉ 3cm nữa thì ông đã bị lòi ruột. Nếu tất cả những việc này chỉ là chuyện kể thì cũng đúng thôi vì gần như không có nghiên cứu nào về sự tấn công của khỉ đột. Trong khi có trang mạng thường xuyên được cập nhật Shark Attack File lưu trữ tài liệu về sự tấn công của cá mập từ hàng trăm năm trước thì chẳng có trang nào tương tự dành cho khỉ đột. Thực tế, một tạp chí năm 2012 (về xung đột giữa người và thế giới hoang dã) chỉ nêu có ba vụ việc khỉ đột tấn công trước năm 2000. Cho đến nay chỉ có một vài vụ việc được báo cáo. Một nghiên cứu xuất bản năm 2008 cho thấy các con khỉ đột cái thường xuyên tỏ ra hung dữ với người, có lẽ do chúng không quen với sự có mặt của họ. Các nhà nghiên cứu đang theo dõi các con khỉ đột và cho hay chúng đôi khi “tóm cẳng chân chúng tôi”. Một con khỉ đột đầu đàn “lưng bạc” vùng phía Tây đánh nhau với một con đực trong bày (Ảnh: Andy Rouse/naturepl.com) Một báo cáo năm 2009 về xung đột giữa người và khỉ cho hay một con khỉ đột lưng bạc đã tấn công một người ở khu bảo tồn Kagwene dành cho khỉ đột ở Cameroon. Người đó đang đặt bẫy và con khỉ đột đã tấn công từ phía sau khi người này bỏ chạy. Báo cáo này cũng nêu các vụ tấn công khác ở Bwindi và Uganda, nhưng chỉ khi chúng đi cướp hoa màu ở bên ngoài ranh giới khu bảo tồn. Ngay cả khi xảy ra tấn công, cũng ít khi có tử vong. Một trong những nguyên nhân chính của xung đột giữa người và khỉ đột “là việc mở rộng khu định cư của con người vào khu vực trước đó là một phần nơi sinh sống của khỉ đột”, theo báo cáo năm 2011 (đi sâu nghiên cứu 20 năm bảo tồn khỉ đột vùng núi). Báo cáo cũng nói rằng “có thể nhưng không chắc chắn lắm là thói quen về nơi cũ là nguyên nhân của hành xử này”. Một chương trong cuốn sách xuất bản năm 2015 tổng kết tất cả những dữ liệu đã có để cố gắng hiểu loài khỉ đột hung dữ ở mức nào. Người đồng tác giả của cuốn sách, Matthew McLennan của trường đại học Oxford Brookes ở Anh nhấn mạnh, một lần nữa, là khỉ đột tấn công người trong tự nhiên hoang dã là rất hiếm và vì bản năng tự vệ. “Các báo cáo chỉ rõ là mục tiêu tấn công thường là đàn ông, thí dụ, một người đi săn, chứ không phải một đứa trẻ,” McLennan nói. Dù tấn công có xẩy ra, hiếm gây tử vong. Những câu chuyện này là về các con khỉ đột hoang dã, nhưng với khỉ nhốt trong chuồng có vẻ như không có khác biệt lớn. Chỉ có một ít trường hợp khỉ đột nhốt trong chuồng cư xử hung dữ với người. Một nghiên cứu năm 2014 về quan hệ con người với súc vật trong vườn thú chỉ nêu một số ít trường hợp khỉ đột tấn công. Có một trường hợp, một con khỉ đột xổng chuồng; một trường hợp khác một nhân viên chăm sóc thú ngẫu nhiên còn lại một mình; và trường hợp thứ ba “trình tự thao tác đã không được tuân thủ đúng”. Không một trường hợp nào dẫn đến chết người. Các con khỉ đột vùng đất trũng phía Tây sinh đôi (Ảnh: Edwin Giesbers/naturepl.com) Tuy nhiên, có bằng chứng là số lượng khách xem tăng có thể làm khỉ đột hung dữ hơn. Một nghiên cứu xuất bản tháng 2/2016 theo dõi ba con khỉ đột vùng đất trũng phía Tây ở vườn thú Dublin, Ireland. Người ta thấy khi số lượng khách xem tăng thì các khỉ đột hung dữ hơn, cả đối với khách xem cũng như đối với nhau. Chúng vỗ vào kính, nhảy vào kính và tự đập ngực thùm thụp. Chúng cũng cắn, đánh và đe dọa lẫn nhau. Các tác giả cũng xác nhận là “dữ liệu về các vụ tấn công là còn thiếu” và vì vậy khuyến khích các vườn thú ghi và lưu giữ mọi sự kiện xảy ra. Nghiên cứu cuối cùng này cũng cùng quan điểm với một nghiên cứu năm 2008 của các vườn thú Anh phát hiện thấy khỉ đột bất an hơn khi số khách xem nhiều hơn. Trong tự nhiên hoang dã chúng có thể đi khắp nơi. Nhưng khi bị nhốt, chúng không thể vượt khỏi rào chắn để thoát khỏi tình thế căng thẳng, như là tình thế mà Harambe phải đối mặt. “Chúng chạy đi đâu thì cũng bị trông thấy,” Redmond nói. “Điều này làm chúng bị căng thẳng hơn.” Tuy nhiên, theo hiểu biết của Redmond hiện không có thí dụ về khỉ đột nuôi trong chuồng giết một người. Trước khi có sự việc Harambe, đã có hai trường hợp trẻ em vào bên trong rào chuồng khỉ đột. Cả hai trường hợp đều ổn. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp các trẻ em đều đã ngất nên các con khỉ đột không coi đó là mối đe dọa. Sự kiện không thể không nói tới là vào năm 1986 ở vườn thú Jersey ở Anh, một con khỉ đột đã có hành động bảo vệ khi một bé trai rơi vào phía trong chuồng. Như vậy chỉ có ba trường hợp trẻ em rơi vào phía trong chuồng khỉ đột, và ở hai trường hợp đã không có ai chết. “Lần này có cái chết, đó là cái chết của con khỉ đột,” Redmond nói. Ông nói điều quan trọng nhất là không phán xét hành vi của vườn thú Cincinnati mà rút ra bài học để tránh việc giống như thế tái diễn. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth

050719_vietcommunistparybill

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2005/07/050719_vietcommunistparybill

Thính giả Bill từ Đức gửi thư sau cho BBC

“Đảng viên nay không còn là vô sản,Đảng viên được làm kinh tế“, đó là sự mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản và tư bản mà đặc trưng bản chất trong triết lý chính trị của Đảng CSVN không còn nữa.Vậy học thuyết Mác-Lênin của CSVN sẽ đi về đâu trong thế kỷ 21.

CNXH hay CNCS thoạt đầu nghe qua nhưng là một ước mơ cao đẹp nhưng qủa thực không hiện hữu chỉ có ý nghĩa trong tờ giấy mà thôi ,nó tự chính nó không còn có giá trị thực tiễn và dần dần biến dạng theo xu hướng tiến hóa văn minh của loài người. CNCS là chuyên chính vô sản là xã hội vô sản ,không có tài sản tư nhân,không có tầng lớp và mọi tài sản đều của cộng đồng.Chính đều đó CNXH đả phá hũy nền kinh tế thị trường lập đổ CN Tư bản ở miền Nam Việt Nam ,đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào. CN Vô Sản cũng tự cho mình là chiến thắng diệt trừ được CN Tư Bản, đập tan phản kháng của bọn bóc lột, hối lộ, đầu cơ, những hành vi xấu xa, ti tiện đủ loại và sự ngu xuẩn của bọn tư bản. Thế nhưng, Đảng viên làm kinh tế nghĩa là cũng làm những gì mà CS cho mình chính nghĩa đấu tranh Đảng viên làm kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN kèm theo theo chức vụ quan trọng, đấy là một vấn đề tham nhũng không thể tránh được. Thật ra Đảng viên làm kinh tế từ lâu nhưng bây giờ mới đem ra thảo luận. Đảng viên đã mượn danh người khác thành lập công ty,lợi dụng quyền hành, tìm mọi cách để lấy tiền của của nhà nước, bóc lột hết khả năng của nhân dân lao động. Rõ ràng đây là cơ hội cho các Đảng viên tha hồ lạm dụng quyền lực để mưu cầu hạnh phúc cá nhân,làm sụp đổ các Doanh nghiệp tư nhân không vào Đảng. Một khi DN Tư nhân làm ăn phát tài thì không cần vào Đảng để làm gì, chỉ khi nào có mục đích riêng tư cấu kết thêm phần lãnh đạo dễ dàng điều hành công việc thương mại thông qua Đảng. Mỗi khi không có hạn chế các quyền lực của cơ quan Đảng và Nhà nước thì Đảng viên không sợ pháp luật, càng cảm thấy thỏa mãn tham vọng mục đích đen tối, lừa đảo, họ không nhận thức rõ sự lo lắng, bức xúc trước trình trạng chống tham nhũng rồi dần dần pháp luật cũng không thể quy định bảo vệ giới DN tư nhân mà chỉ bảo vệ Đảng viên. Bây giờ câu hỏi đặt ra là Đảng viên từ đâu có tiền mà làm kinh tế lập ra công ty riêng, nếu mỗi tháng tiền lương chỉ đủ nuôi sống gia đình. Đảng CSVN không còn là một Đảng Mácxit-Lêninit chân chính,cũng không còn sáng suốt của giai cấp công nhân,chuyên chính vô sản. Đảng không còn lấy dân chúng công nông làm gốc mà là lấy tư tưởng tư sản làm chủ đạo. Đảng không còn có một tổ chức chặt chẻ, không còn phải hy sinh cho dân tộc, làm đầy tớ trung thành với nhân dân mà vì quyền lợi cá nhân, quyền lực, tham nhũng theo từng giai đoạn cải cách và Đảng cũng không còn đoàn kết với giai cấp vô sản mà bắt tay Tư Bản vì CNTB là ước mơ cao đẹp nhất loài người không còn là cột nguồn của mọi đau khổ của giai cấp công nông lao động. Những lời nói bất hủ của ông HCM không còn có giá trị nữa như sách lược của Đảng là“ Đảng là đội tiên phong của giai cấp vô sản…“ Hình ảnh đổi mới của VN hiện nay cho thấy Đảng CSVN không biết dựa vào Chủ nghĩa nào vì sản phẩm CN Mác-Lênin lỗi thời đã bị thất bại hoàn toàn, không thể đem học thuyết ấy vận dụng sáng tạo vào đất nước VN. Tư tưởng không có gì quý hơn độc đảng, tham nhũng đòi hỏi tất yếu ý chí của sự tồn tại Đảng CSVN bằng mọi cách nhưng không biết định hướng sẽ đi về đâu khi đã mất niềm tin.

summarize: CNXH hay CNCS thoạt đầu nghe qua nhưng là một ước mơ cao đẹp nhưng qủa thực không hiện hữu chỉ có ý nghĩa trong tờ giấy mà thôi ,nó tự chính nó không còn có giá trị thực tiễn và dần dần biến dạng theo xu hướng tiến hóa văn minh của loài người. CNCS là chuyên chính vô sản là xã hội vô sản ,không có tài sản tư nhân,không có tầng lớp và mọi tài sản đều của cộng đồng.Chính đều đó CNXH đả phá hũy nền kinh tế thị trường lập đổ CN Tư bản ở miền Nam Việt Nam ,đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào. CN Vô Sản cũng tự cho mình là chiến thắng diệt trừ được CN Tư Bản, đập tan phản kháng của bọn bóc lột, hối lộ, đầu cơ, những hành vi xấu xa, ti tiện đủ loại và sự ngu xuẩn của bọn tư bản. Thế nhưng, Đảng viên làm kinh tế nghĩa là cũng làm những gì mà CS cho mình chính nghĩa đấu tranh Đảng viên làm kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN kèm theo theo chức vụ quan trọng, đấy là một vấn đề tham nhũng không thể tránh được. Thật ra Đảng viên làm kinh tế từ lâu nhưng bây giờ mới đem ra thảo luận. Đảng viên đã mượn danh người khác thành lập công ty,lợi dụng quyền hành, tìm mọi cách để lấy tiền của của nhà nước, bóc lột hết khả năng của nhân dân lao động. Rõ ràng đây là cơ hội cho các Đảng viên tha hồ lạm dụng quyền lực để mưu cầu hạnh phúc cá nhân,làm sụp đổ các Doanh nghiệp tư nhân không vào Đảng. Một khi DN Tư nhân làm ăn phát tài thì không cần vào Đảng để làm gì, chỉ khi nào có mục đích riêng tư cấu kết thêm phần lãnh đạo dễ dàng điều hành công việc thương mại thông qua Đảng. Mỗi khi không có hạn chế các quyền lực của cơ quan Đảng và Nhà nước thì Đảng viên không sợ pháp luật, càng cảm thấy thỏa mãn tham vọng mục đích đen tối, lừa đảo, họ không nhận thức rõ sự lo lắng, bức xúc trước trình trạng chống tham nhũng rồi dần dần pháp luật cũng không thể quy định bảo vệ giới DN tư nhân mà chỉ bảo vệ Đảng viên. Bây giờ câu hỏi đặt ra là Đảng viên từ đâu có tiền mà làm kinh tế lập ra công ty riêng, nếu mỗi tháng tiền lương chỉ đủ nuôi sống gia đình. Đảng CSVN không còn là một Đảng Mácxit-Lêninit chân chính,cũng không còn sáng suốt của giai cấp công nhân,chuyên chính vô sản. Đảng không còn lấy dân chúng công nông làm gốc mà là lấy tư tưởng tư sản làm chủ đạo. Đảng không còn có một tổ chức chặt chẻ, không còn phải hy sinh cho dân tộc, làm đầy tớ trung thành với nhân dân mà vì quyền lợi cá nhân, quyền lực, tham nhũng theo từng giai đoạn cải cách và Đảng cũng không còn đoàn kết với giai cấp vô sản mà bắt tay Tư Bản vì CNTB là ước mơ cao đẹp nhất loài người không còn là cột nguồn của mọi đau khổ của giai cấp công nông lao động. Những lời nói bất hủ của ông HCM không còn có giá trị nữa như sách lược của Đảng là“ Đảng là đội tiên phong của giai cấp vô sản…“ Hình ảnh đổi mới của VN hiện nay cho thấy Đảng CSVN không biết dựa vào Chủ nghĩa nào vì sản phẩm CN Mác-Lênin lỗi thời đã bị thất bại hoàn toàn, không thể đem học thuyết ấy vận dụng sáng tạo vào đất nước VN. Tư tưởng không có gì quý hơn độc đảng, tham nhũng đòi hỏi tất yếu ý chí của sự tồn tại Đảng CSVN bằng mọi cách nhưng không biết định hướng sẽ đi về đâu khi đã mất niềm tin.

world-55744729

https://www.bbc.com/vietnamese/world-55744729

Việc nhậm chức của Biden khiến các tín đồ QAnon xáo trộn

Những người theo thuyết âm mưu vô căn cứ của QAnon đang bị chia rẽ sau lễ nhậm chức của Joe Biden, vốn làm hỏng dự đoán của họ rằng Donald Trump sẽ vẫn là tổng thống để trừng phạt kẻ thù của ông trong "nhà nước ngầm".

Các nhân vật QAnon có taasm ảnh hưởng là một trong số những người tham gia bạo loạn ở Capitol Nhiều người đã có phản ứng sốc và tuyệt vọng khi Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ. "Tôi chỉ muốn mắc mửa", một người nói trong một cuộc trò chuyện phổ biến trên ứng dụng nhắn tin Telegram. "Tôi phát bệnh với tất cả những thông tin sai lệch và hy vọng hão huyền." Những người khác khẳng định "kế hoạch" đã không thất bại, tìm kiếm những lý thuyết mới để bấu víu vào. Trong nhiều tuần, những người theo QAnon đã quảng bá rằng ngày 20/1 như một ngày để xem xét các điều này, khi các đảng viên Đảng Dân chủ nổi danh và những kẻ "ấu dâm Satan" khác sẽ bị bắt và hành quyết theo lệnh của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, khi ông Biden tuyên thệ và không có vụ bắt giữ nào xảy ra, một số người trong cộng đồng QAnon đã cảm thấy khó chịu với thực tế này. "Thế là xong và chúng ta bị chơi rồi," một người khác viết. Lễ nhậm chức của Joe Biden đã diễn ra mà không có sự cố lớn nào, làm tiêu tan hy vọng của những người theo Q Trong các giờ đồng hồ sau đó, hàng nghìn người khác đưa ra bình luận tương tự trên các nền tảng như Gab, Telegram và các diễn đàn trực tuyến khác, nơi các tín đồ thảo luận về thuyết âm mưu, sau khi bị loại trên mạng xã hội dòng chính sau cuộc bạo động ở Điện Capitol. Sự hoài nghi thậm chí còn len lỏi vào các bài đăng của một số người có ảnh hưởng lớn nhất của phong trào, khi một số người bắt đầu đặt câu hỏi về cụm từ "Tin tưởng vào kế hoạch" - một khẩu hiệu chính được sử dụng bởi "Q", một nhân vật ẩn danh mà những tín đồ tin là người nằm trong chính phủ có tầm ảnh hưởng. "Đây là một ngày đầy cam go đối với tất cả chúng ta", một người có ảnh hưởng sở hữu tài khoản Twitter với 200.000 người theo dõi đã bị đình chỉ gần đây nói. "Lễ nhậm chức hôm nay không có ý nghĩa gì đối với những người yêu nước theo Ki-tô giáo và chúng tôi nghĩ 'kế hoạch' là cách chúng ta mang đất nước này trở lại." Một phụ nữ có chồng là tín đồ của QAnon nói với BBC rằng ngày nhậm chức là ngày "đáng thất vọng nhất" trong cuộc đời ông. Bà hy vọng những sự kiện hôm thứ Tư sẽ làm lung lay niềm tin của chồng bà vào thuyết âm mưu, nhưng lại lo sợ điều gì xảy ra tiếp tới đây. "Tôi không phải là kiểu người 'đã nói rồi mà' và không bao giờ tìm cách coi nhẹ hay hạ nhục", bà nói và thêm rằng niềm tin của ông ấy đã gây căng thẳng cho hôn nhân của họ trong những tháng gần đây. Cộng đồng QAnon "có nguy cơ bị rạn nứt", một người có ảnh hưởng khác nói trên Gab, một nền tảng truyền thông xã hội cánh hữu, nói thêm rằng "tình bạn thực sự có thể bị tổn hại tới mức không thể hàn gắn vì mọi người đang điên tiết". Đức tin phổ biến trong phong trào là vào một thời điểm nào đó trước khi Joe Biden bước lên sân khấu để tuyên thệ tổng thống, các thành viên của quân đội - với lệnh của ông Trump - sẽ can thiệp để bắt giữ vợ chồng ông Biden cùng Kamala Harris , Nancy Pelosi, Chuck Schumer, Barack và Michelle Obama, Hillary và Bill Clinton, George và Laura Bush và các thành viên khác của "nhà nước ngầm". Một số kênh của các nhóm cực đoan và tân phát xít trên ứng dụng Telegram đã tìm cách trục lợi trong sự hỗn loạn của cộng đồng QAnon này, yêu cầu các thành viên tìm ra và cải tà quy chánh những người ủng hộ đang bất bình. Một số người QAnon có tầm ảnh hưởng đã không chấp nhận bỏ cuộc sau khi ngày ước tính đã hứa không thành hiện thực Một số tài khoản có sức ảnh hưởng đã nói với những người theo QAnon hãy giữ vững đức tin và đừng dễ dàng bỏ cuộc. Một kênh Telegram nổi tiếng đã trấn an 130.000 người đăng ký của mình rằng ông Trump và nhóm "Q" vẫn nắm quyền kiểm soát đằng sau hậu trường và "những hành động quỷ quyệt" của nhà nước ngầm sẽ bị phanh phui "trong vòng 4 năm tới". Một số vẫn kiên trì bám trụ, tố cáo những ai mà theo họ là vội vã phán xét. Một người khẳng định ông Biden đang điều hành chính quyền của mình với như là một tù nhân bên trong một khu quân sự, nhưng ông "chưa hay biết điều đó". Sau đó cùng ngày, Ron Watkins, một trong những nhơn vạt có ảnh hưởng nhất của cộng đồng Q, kêu gọi các tín đồ đổi hướng - khiến nhiều người quan sát ngạc nhiên. Con trai của Jim Watkoins, người đứng đằng sau 8chan and 8kun - diễn đàn trực tuyến tràn ngập ngôn ngữ và quan điểm cực đoan, bạo lực và nội dung tình dục cực đoan mà trên đó "Q" đăng tải - thằng Watkins con đã trở thành một người cung cấp nguyên liệu chính cho các thuyết âm mưu về bầu cử và đóng vai trò lớn trong việc khuyến khích một số ủng hộ viên của Q tập trung tại DC vào ngày 6 tháng 1. "Chúng ta đã cống hiến hết mình", ông ấy nói với 120.000 người đăng ký của mình trên Telegram. "Bây giờ chúng ta cần phải giữ tinh thần và quay trở lại cuộc sống của mình ở trạng thái tốt nhất có thể." Ron Watkins, một người có ảnh hưởng bậc nhất của QAnon, đã xuất hiện để 'giơ cờ trắng' chấp nhận thất bại sau lễ nhậm chức Khi ngày nhậm chức sắp kết thúc, cộng đồng QAnon vẫn tràn ngập những cảm xúc lẫn lộn. Một số nói họ đang chờ "Q", người hầu như im hơi lặng tiếng kể từ ngày bầu cử, đăng bài vì họ có quá nhiều câu hỏi chưa được giải đáp. Và một số người bày tỏ niềm hy vọng rằng ông Trump sẽ sớm đối thoại trực tiếp với họ. Một bộ phận đáng kể trong cộng đồng vẫn trước sau như một với niềm tin của mình, thúc giục nhau giữ sự kiên nhẫn và vững tin. Khó mà dự đoán được nước đi tiếp theo là gì từ đây. Nhưng một số chuyên gia và nhà nghiên cứu cho rằng QAnon, tổ chức đã lừa gạt thành công hàng trăm nghìn tín đồ với ý nghĩ rằng một mình họ có thể chặn hết thẩy nhóm tội phạm toàn cầu đang cai trị thế giới, sẽ không đơn thuần biến mất trong một sớm một chiều. Nhà nghiên cứu chủ nghĩa cực đoan, Marc-Andre Argentino, đã tweet "những người theo" QAnon có thể sẽ vẫn là mối đe dọa cho đến khi họ có thể rời hẳn khoảng trời của QAnon ". "Ngay cả khi không có QAnon, không có 'Q', không có Trump, các yếu tố cốt lõi khiến những cá nhân này tin tưởng vào QAnon sẽ vẫn còn và họ sẽ cần tìm ra các kênh cho đầu óc đầy thuyết âm mưu và lý tưởng phản dân chủ của bản thân", ông nói thêm. Marianna Spring giúp bổ sung thông tin.

summarize: Các nhân vật QAnon có taasm ảnh hưởng là một trong số những người tham gia bạo loạn ở Capitol Nhiều người đã có phản ứng sốc và tuyệt vọng khi Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ. "Tôi chỉ muốn mắc mửa", một người nói trong một cuộc trò chuyện phổ biến trên ứng dụng nhắn tin Telegram. "Tôi phát bệnh với tất cả những thông tin sai lệch và hy vọng hão huyền." Những người khác khẳng định "kế hoạch" đã không thất bại, tìm kiếm những lý thuyết mới để bấu víu vào. Trong nhiều tuần, những người theo QAnon đã quảng bá rằng ngày 20/1 như một ngày để xem xét các điều này, khi các đảng viên Đảng Dân chủ nổi danh và những kẻ "ấu dâm Satan" khác sẽ bị bắt và hành quyết theo lệnh của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, khi ông Biden tuyên thệ và không có vụ bắt giữ nào xảy ra, một số người trong cộng đồng QAnon đã cảm thấy khó chịu với thực tế này. "Thế là xong và chúng ta bị chơi rồi," một người khác viết. Lễ nhậm chức của Joe Biden đã diễn ra mà không có sự cố lớn nào, làm tiêu tan hy vọng của những người theo Q Trong các giờ đồng hồ sau đó, hàng nghìn người khác đưa ra bình luận tương tự trên các nền tảng như Gab, Telegram và các diễn đàn trực tuyến khác, nơi các tín đồ thảo luận về thuyết âm mưu, sau khi bị loại trên mạng xã hội dòng chính sau cuộc bạo động ở Điện Capitol. Sự hoài nghi thậm chí còn len lỏi vào các bài đăng của một số người có ảnh hưởng lớn nhất của phong trào, khi một số người bắt đầu đặt câu hỏi về cụm từ "Tin tưởng vào kế hoạch" - một khẩu hiệu chính được sử dụng bởi "Q", một nhân vật ẩn danh mà những tín đồ tin là người nằm trong chính phủ có tầm ảnh hưởng. "Đây là một ngày đầy cam go đối với tất cả chúng ta", một người có ảnh hưởng sở hữu tài khoản Twitter với 200.000 người theo dõi đã bị đình chỉ gần đây nói. "Lễ nhậm chức hôm nay không có ý nghĩa gì đối với những người yêu nước theo Ki-tô giáo và chúng tôi nghĩ 'kế hoạch' là cách chúng ta mang đất nước này trở lại." Một phụ nữ có chồng là tín đồ của QAnon nói với BBC rằng ngày nhậm chức là ngày "đáng thất vọng nhất" trong cuộc đời ông. Bà hy vọng những sự kiện hôm thứ Tư sẽ làm lung lay niềm tin của chồng bà vào thuyết âm mưu, nhưng lại lo sợ điều gì xảy ra tiếp tới đây. "Tôi không phải là kiểu người 'đã nói rồi mà' và không bao giờ tìm cách coi nhẹ hay hạ nhục", bà nói và thêm rằng niềm tin của ông ấy đã gây căng thẳng cho hôn nhân của họ trong những tháng gần đây. Cộng đồng QAnon "có nguy cơ bị rạn nứt", một người có ảnh hưởng khác nói trên Gab, một nền tảng truyền thông xã hội cánh hữu, nói thêm rằng "tình bạn thực sự có thể bị tổn hại tới mức không thể hàn gắn vì mọi người đang điên tiết". Đức tin phổ biến trong phong trào là vào một thời điểm nào đó trước khi Joe Biden bước lên sân khấu để tuyên thệ tổng thống, các thành viên của quân đội - với lệnh của ông Trump - sẽ can thiệp để bắt giữ vợ chồng ông Biden cùng Kamala Harris , Nancy Pelosi, Chuck Schumer, Barack và Michelle Obama, Hillary và Bill Clinton, George và Laura Bush và các thành viên khác của "nhà nước ngầm". Một số kênh của các nhóm cực đoan và tân phát xít trên ứng dụng Telegram đã tìm cách trục lợi trong sự hỗn loạn của cộng đồng QAnon này, yêu cầu các thành viên tìm ra và cải tà quy chánh những người ủng hộ đang bất bình. Một số người QAnon có tầm ảnh hưởng đã không chấp nhận bỏ cuộc sau khi ngày ước tính đã hứa không thành hiện thực Một số tài khoản có sức ảnh hưởng đã nói với những người theo QAnon hãy giữ vững đức tin và đừng dễ dàng bỏ cuộc. Một kênh Telegram nổi tiếng đã trấn an 130.000 người đăng ký của mình rằng ông Trump và nhóm "Q" vẫn nắm quyền kiểm soát đằng sau hậu trường và "những hành động quỷ quyệt" của nhà nước ngầm sẽ bị phanh phui "trong vòng 4 năm tới". Một số vẫn kiên trì bám trụ, tố cáo những ai mà theo họ là vội vã phán xét. Một người khẳng định ông Biden đang điều hành chính quyền của mình với như là một tù nhân bên trong một khu quân sự, nhưng ông "chưa hay biết điều đó". Sau đó cùng ngày, Ron Watkins, một trong những nhơn vạt có ảnh hưởng nhất của cộng đồng Q, kêu gọi các tín đồ đổi hướng - khiến nhiều người quan sát ngạc nhiên. Con trai của Jim Watkoins, người đứng đằng sau 8chan and 8kun - diễn đàn trực tuyến tràn ngập ngôn ngữ và quan điểm cực đoan, bạo lực và nội dung tình dục cực đoan mà trên đó "Q" đăng tải - thằng Watkins con đã trở thành một người cung cấp nguyên liệu chính cho các thuyết âm mưu về bầu cử và đóng vai trò lớn trong việc khuyến khích một số ủng hộ viên của Q tập trung tại DC vào ngày 6 tháng 1. "Chúng ta đã cống hiến hết mình", ông ấy nói với 120.000 người đăng ký của mình trên Telegram. "Bây giờ chúng ta cần phải giữ tinh thần và quay trở lại cuộc sống của mình ở trạng thái tốt nhất có thể." Ron Watkins, một người có ảnh hưởng bậc nhất của QAnon, đã xuất hiện để 'giơ cờ trắng' chấp nhận thất bại sau lễ nhậm chức Khi ngày nhậm chức sắp kết thúc, cộng đồng QAnon vẫn tràn ngập những cảm xúc lẫn lộn. Một số nói họ đang chờ "Q", người hầu như im hơi lặng tiếng kể từ ngày bầu cử, đăng bài vì họ có quá nhiều câu hỏi chưa được giải đáp. Và một số người bày tỏ niềm hy vọng rằng ông Trump sẽ sớm đối thoại trực tiếp với họ. Một bộ phận đáng kể trong cộng đồng vẫn trước sau như một với niềm tin của mình, thúc giục nhau giữ sự kiên nhẫn và vững tin. Khó mà dự đoán được nước đi tiếp theo là gì từ đây. Nhưng một số chuyên gia và nhà nghiên cứu cho rằng QAnon, tổ chức đã lừa gạt thành công hàng trăm nghìn tín đồ với ý nghĩ rằng một mình họ có thể chặn hết thẩy nhóm tội phạm toàn cầu đang cai trị thế giới, sẽ không đơn thuần biến mất trong một sớm một chiều. Nhà nghiên cứu chủ nghĩa cực đoan, Marc-Andre Argentino, đã tweet "những người theo" QAnon có thể sẽ vẫn là mối đe dọa cho đến khi họ có thể rời hẳn khoảng trời của QAnon ". "Ngay cả khi không có QAnon, không có 'Q', không có Trump, các yếu tố cốt lõi khiến những cá nhân này tin tưởng vào QAnon sẽ vẫn còn và họ sẽ cần tìm ra các kênh cho đầu óc đầy thuyết âm mưu và lý tưởng phản dân chủ của bản thân", ông nói thêm. Marianna Spring giúp bổ sung thông tin.

vert-tra-40955189

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-40955189

Hòn đảo Indonesia thay đổi lịch sử khoa học

Hòn đảo Ternate của Indonesia, cũng giống như đảo Tidore kế cận, gần như toàn là núi lửa. Nó nhô lên ở giữa biển và có hình dáng gần giống như một quả thông ngoại trừ việc nó bị cắt cụt ở đỉnh. Những đám mây hơi nước phủ quanh hòn đảo. Xung quanh là rìa đất hẹp và bằng phẳng và những bãi biển nơi có một sân bay, một thành phố và một con đường chạy quanh đảo.

Thuyết chọn lọc tự nhiên trong tiến hóa được phác thảo trên đảo Ternate, Indonesia Xa xôi hẻo lánh Ngay cả khi sắp diễn ra một sự kiện lớn thu hút khách du lịch tầm thiên niên kỷ - nhật thực toàn phần hồi tháng Ba năm 2016 - thì Ternate vẫn là một nơi hẻo lánh: đó là một nơi mà du khách khó lòng đi vài mét mà không bị gọi nhờ chụp hình selfie giúp cho một nhóm du khách và những đứa trẻ nhỏ vẫy tay chào bạn hô lớn "Hello Mister!" Đặc sản từ trên trời rơi xuống Nét đặc trưng Campuchia qua bữa ăn sáng Thuật ứng xử của người Ba-tư Đó là một địa điểm chúng ta khó mà hình dung là nơi diễn ra một trong những khoảnh khắc khám phá khoa học vĩ đại khi mà một nhà khoa học thời Nữ hoàng Victoria đặt bút viết lên giấy để ghi lại những nét sơ khởi về thuyết tiến hóa thông qua chọn lọc tự nhiên. Khi Alfred Russel Wallace, lúc đó 35 tuổi, đến Ternate vào tháng 1/1858, ông đang trong hành trình khám phá một chuỗi các hòn đảo rộng lớn trải dài mà ông gọi là Quần đảo Malay đã được gần bốn năm. Vượt hàng ngàn dặm đường bằng tàu hơi nước, thuyền buồm và tàu của người bản địa cũng như cưỡi ngựa và đi bộ, ông và những phụ tá của ông đã giết, lột da và ghim lại hàng chục ngàn mẫu vật từ đười ươi, chim chóc cho đến loài động vật có túi có hình dáng giống như con lười, đó là chưa kể tới hàng ngàn các loại bọ khác nhau nữa. Xứ sở đinh hương Vào lúc đó, những ngày huy hoàng của Ternate đã qua khi vùng đất này trở thành thuộc địa. Trong suốt gần một ngàn năm, cây đinh hương (clove) chỉ mọc trên đảo Ternate, Tidore và một vài hòn đảo lân cận, rồi trong hơn 3.000 năm chúng đã được đưa qua các lục địa thông qua một mạng lưới trao đổi và thương mại phức tạp và mỗi lần sang tay như vậy nó lại càng tăng giá trị. Trong suốt hàng ngàn năm, đinh hương chỉ có trên đảo Ternate và vài đảo lân cận Nhờ vào giao thương mặt hàng quý giá này, các sultan của Ternate đã tuyên bố làm chủ một đế quốc trải rộng đến tận Philippines và Papua và do đó trở thành thù địch với các sultans của hòn đảo Tidore vốn cũng có kích thước nhỏ tương tự. Vẻ đẹp kinh ngạc ở xứ sở bị lãng quên của Mỹ Lạc vào thủ phủ dao gấp ở châu Âu Thụy Sỹ, nơi đúng giờ tuyệt đối Ngày nay, mùi hương của đinh hương sấy khô lan ra khắp đảo khi đến mùa thu hoạch và những cây đinh hương phủ đầy trên sườn thấp của ngọn núi lửa. Những bé trai mặc quần short đá bóng đứng đợi bên đường để dẫn bạn tới một cái cây cao vút mà chúng nói là cây cao tuổi nhất trên thế giới. Đầu tiên là người Hà Lan rồi sau đó tới lượt người Anh đã phá thế độc quyền đinh hương của các sultan. Cho đến năm 1858, đảo Ternate mà nhà hàng hải kiêm cướp biển Francis Drake và nhà thám hiểm Ferdinand Magellan từng ghé thăm vẫn là một vùng xa xôi hẻo lánh. Dưỡng bệnh và suy ngẫm Wallace đến ở tại một căn nhà tồi tàn, bao quanh là những cây ăn quả. Nó nằm cách khu chợ ở ngoại ô của nơi giờ đây là thành phố Ternate chỉ năm phút đi bộ. Mặc dù các hướng dẫn địa phương thường giới thiệu cho du khách một số ngôi nhà khác nhau, được coi là nơi Wallace từng ở, nhưng thật ra những căn nhà của ông đã không còn nữa từ lâu. "Có hai con đường có thể cùng tồn tại vào thời điểm đó, nếu dựa trên những thông tin mà ta biết," John Van Wyhe từ Đại học Quốc gia Singapore, một chuyên gia nghiên cứu về Wallace nói. "Nhưng hiện nay không có ngôi nhà nào có tuổi đời bằng phân nửa thời gian mà chúng được coi là đã tồn tại." Wallace gần như không chuyển vào trong căn nhà dưới bóng mát với giếng nước ngọt mát lạnh khi ông ngã bệnh mà nhiều khả năng là sốt rét. Đền thờ ẩn náu trong rừng ở Campuchia Tordesillas, nơi thế giới bị xẻ làm đôi Nhà Trắng, công trình do người da đen xây Hết đổ mồ hôi lạnh rồi đến sốt và Wallace có lúc phải nằm một chỗ trong nhiều giờ liền. Lúc đó ông không thể làm được gì ngoài suy nghĩ. Trong cảnh xa nhà, bị rét buốt rồi nóng hầm hập dưới chân núi lửa và cảm thấy lo lắng cho sinh mạng của mình, tâm trí Wallace đã nghĩ đến Thomas Malthus, vị học giả sống trong thời Vua George, người đã lập luận rằng thế giới tự nhiên làm giảm dân số nhân loại bằng dịch bệnh, nạn đói, chiến tranh và tai nạn. Wallace nhận ra rằng điều tương tự cũng có thể đúng với các loài động vật. Wallace đã tận mắt nhìn và nghiên cứu nhiều loài động vật khác nhau, điều đã tạo cảm hứng để ông phát triển thuyết chọn lọc tự nhiên Trong hành trình của ông qua những vùng đất mà ngày nay là Indonesia, Wallace đã nhìn thấy hàng ngàn những sinh vật khiến ông phải suy nghĩ. Ông đã thấy ếch bay - bằng chứng chứng tỏ các ngón chân vốn đã được tiến hóa để giúp động vật có thể bơi và leo trèo nay có thể được dùng để bay lên không trung như thế nào. Ông đã thấy những con đười ươi mà có lẽ có tổ tiên riêng của chúng cũng giống như tinh tinh và khỉ đột. Wallace đã chăm sóc cho một con non như vật nuôi của ông. Bệnh tật và có lẽ với dự cảm rằng mình sắp không qua khỏi đã chiếm trọn tâm trí ông. Ngôi đền Hồi giáo rực rỡ nhất thế giới Toronto: Thành phố có 140 ngôn ngữ Nơi người ta không thích nói ‘không’ "Suy nghĩ mơ hồ về sự tàn phá lớn lao và liên tục của cái chết, một câu hỏi đột nhiên xuất hiện trong đầu tôi: tại sao một số loài chết còn một số loài lại sống?" ông ghi lại sau đó. "Và câu trả lời rất rõ ràng rằng nhìn chung những loài thích nghi tốt nhất sẽ tồn tại." Chọn lọc tự nhiên là cơ chế các loài tiến hóa để trở thành như hiện nay, Wallace nhận ra trong một khoảnh khắc suy nghĩ. Sự trùng hợp Cảm thấy hứng khởi với suy nghĩ này, Wallace đã hồi hộp đợi cho đến khi khỏi bệnh và sau đó ông đã nhanh chóng ghi lại đề cương. Trong vòng một vài buổi tối sau đó, ông đã phát triển lý thuyết của mình và gửi cho Charles Darwin vốn lúc đó đã là một nhà khoa học rất được ngưỡng mộ. Khi lá thư về đến Anh vào ngày 18/6/1858, nó đã khiến Darwin hốt hoảng. Các học thuyết của Wallace và Charles Darwin về chọn lọc tự nhiên đã được trình bày cùng nhau vào năm 1858 Lúc đó ông đã nghiên cứu thuyết tiến hóa qua con đường chọn lọc tự nhiên đã gần 20 năm và chỉ còn một năm nữa là hoàn tất một bộ sách ba quyển đồ sộ về chủ đề này. Tuy nhiên, ông đã làm điều đúng đắn: các đồng nghiệp của hai ông đã trình bày cả hai ý tưởng về chọn lọc tự nhiên vào hai tuần lễ sau đó. "Lúc đó mọi người nói: Chúa ơi, điều này thật sự rất hay, các ngài có thể giải thích cho chúng tôi nghe về lý thuyết này được không? Chúng tôi không thể đợi cho đến khi cuốn sách được viết xong," Wyhe kể lại. "Cuốn sách đó có tựa đề 'Về Nguồn gốc các Loài'. Nếu không phải là do Wallace vô tình cắt ngang Darwin thì ông đã tiếp tục công việc và viết tiếp công trình đồ sộ này." Darwin đã xuất bản công trình của ông vào tháng 11/1859. Nó đã làm rung chuyển thế giới tôn giáo và định hình thế giới khoa học. Còn Wallace thì sao? Ông đã tiếp tục cuộc hành trình. Vào năm 1859, ông để lại dấu ấn trong ngành địa lý sinh học. Ông đã xác định được một đường phân giới giữa hệ động vật Đông Nam Á và hệ động vật Úc châu vốn được gọi là đường Wallace. Vào năm 1862, ông quay trở lại Anh sau khi đã thu thập được không dưới 125.660 mẫu vật lịch sử tự nhiên, trong đó có hơn 83.000 con bọ. Vào năm 1868, ông đã xuất bản hồi ký đáng để đọc về cuộc hành trình này có tựa đề 'Quần đảo Malay'. Ông đã sống đến 90 tuổi và viết sách ủng hộ phong trào nữ quyền và thuyết duy linh. Ông không bao giờ quên dành cho người đồng nghiệp Darwin của ông sự kính trọng mà Darwin đáng được nhận. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Thuyết chọn lọc tự nhiên trong tiến hóa được phác thảo trên đảo Ternate, Indonesia Xa xôi hẻo lánh Ngay cả khi sắp diễn ra một sự kiện lớn thu hút khách du lịch tầm thiên niên kỷ - nhật thực toàn phần hồi tháng Ba năm 2016 - thì Ternate vẫn là một nơi hẻo lánh: đó là một nơi mà du khách khó lòng đi vài mét mà không bị gọi nhờ chụp hình selfie giúp cho một nhóm du khách và những đứa trẻ nhỏ vẫy tay chào bạn hô lớn "Hello Mister!" Đặc sản từ trên trời rơi xuống Nét đặc trưng Campuchia qua bữa ăn sáng Thuật ứng xử của người Ba-tư Đó là một địa điểm chúng ta khó mà hình dung là nơi diễn ra một trong những khoảnh khắc khám phá khoa học vĩ đại khi mà một nhà khoa học thời Nữ hoàng Victoria đặt bút viết lên giấy để ghi lại những nét sơ khởi về thuyết tiến hóa thông qua chọn lọc tự nhiên. Khi Alfred Russel Wallace, lúc đó 35 tuổi, đến Ternate vào tháng 1/1858, ông đang trong hành trình khám phá một chuỗi các hòn đảo rộng lớn trải dài mà ông gọi là Quần đảo Malay đã được gần bốn năm. Vượt hàng ngàn dặm đường bằng tàu hơi nước, thuyền buồm và tàu của người bản địa cũng như cưỡi ngựa và đi bộ, ông và những phụ tá của ông đã giết, lột da và ghim lại hàng chục ngàn mẫu vật từ đười ươi, chim chóc cho đến loài động vật có túi có hình dáng giống như con lười, đó là chưa kể tới hàng ngàn các loại bọ khác nhau nữa. Xứ sở đinh hương Vào lúc đó, những ngày huy hoàng của Ternate đã qua khi vùng đất này trở thành thuộc địa. Trong suốt gần một ngàn năm, cây đinh hương (clove) chỉ mọc trên đảo Ternate, Tidore và một vài hòn đảo lân cận, rồi trong hơn 3.000 năm chúng đã được đưa qua các lục địa thông qua một mạng lưới trao đổi và thương mại phức tạp và mỗi lần sang tay như vậy nó lại càng tăng giá trị. Trong suốt hàng ngàn năm, đinh hương chỉ có trên đảo Ternate và vài đảo lân cận Nhờ vào giao thương mặt hàng quý giá này, các sultan của Ternate đã tuyên bố làm chủ một đế quốc trải rộng đến tận Philippines và Papua và do đó trở thành thù địch với các sultans của hòn đảo Tidore vốn cũng có kích thước nhỏ tương tự. Vẻ đẹp kinh ngạc ở xứ sở bị lãng quên của Mỹ Lạc vào thủ phủ dao gấp ở châu Âu Thụy Sỹ, nơi đúng giờ tuyệt đối Ngày nay, mùi hương của đinh hương sấy khô lan ra khắp đảo khi đến mùa thu hoạch và những cây đinh hương phủ đầy trên sườn thấp của ngọn núi lửa. Những bé trai mặc quần short đá bóng đứng đợi bên đường để dẫn bạn tới một cái cây cao vút mà chúng nói là cây cao tuổi nhất trên thế giới. Đầu tiên là người Hà Lan rồi sau đó tới lượt người Anh đã phá thế độc quyền đinh hương của các sultan. Cho đến năm 1858, đảo Ternate mà nhà hàng hải kiêm cướp biển Francis Drake và nhà thám hiểm Ferdinand Magellan từng ghé thăm vẫn là một vùng xa xôi hẻo lánh. Dưỡng bệnh và suy ngẫm Wallace đến ở tại một căn nhà tồi tàn, bao quanh là những cây ăn quả. Nó nằm cách khu chợ ở ngoại ô của nơi giờ đây là thành phố Ternate chỉ năm phút đi bộ. Mặc dù các hướng dẫn địa phương thường giới thiệu cho du khách một số ngôi nhà khác nhau, được coi là nơi Wallace từng ở, nhưng thật ra những căn nhà của ông đã không còn nữa từ lâu. "Có hai con đường có thể cùng tồn tại vào thời điểm đó, nếu dựa trên những thông tin mà ta biết," John Van Wyhe từ Đại học Quốc gia Singapore, một chuyên gia nghiên cứu về Wallace nói. "Nhưng hiện nay không có ngôi nhà nào có tuổi đời bằng phân nửa thời gian mà chúng được coi là đã tồn tại." Wallace gần như không chuyển vào trong căn nhà dưới bóng mát với giếng nước ngọt mát lạnh khi ông ngã bệnh mà nhiều khả năng là sốt rét. Đền thờ ẩn náu trong rừng ở Campuchia Tordesillas, nơi thế giới bị xẻ làm đôi Nhà Trắng, công trình do người da đen xây Hết đổ mồ hôi lạnh rồi đến sốt và Wallace có lúc phải nằm một chỗ trong nhiều giờ liền. Lúc đó ông không thể làm được gì ngoài suy nghĩ. Trong cảnh xa nhà, bị rét buốt rồi nóng hầm hập dưới chân núi lửa và cảm thấy lo lắng cho sinh mạng của mình, tâm trí Wallace đã nghĩ đến Thomas Malthus, vị học giả sống trong thời Vua George, người đã lập luận rằng thế giới tự nhiên làm giảm dân số nhân loại bằng dịch bệnh, nạn đói, chiến tranh và tai nạn. Wallace nhận ra rằng điều tương tự cũng có thể đúng với các loài động vật. Wallace đã tận mắt nhìn và nghiên cứu nhiều loài động vật khác nhau, điều đã tạo cảm hứng để ông phát triển thuyết chọn lọc tự nhiên Trong hành trình của ông qua những vùng đất mà ngày nay là Indonesia, Wallace đã nhìn thấy hàng ngàn những sinh vật khiến ông phải suy nghĩ. Ông đã thấy ếch bay - bằng chứng chứng tỏ các ngón chân vốn đã được tiến hóa để giúp động vật có thể bơi và leo trèo nay có thể được dùng để bay lên không trung như thế nào. Ông đã thấy những con đười ươi mà có lẽ có tổ tiên riêng của chúng cũng giống như tinh tinh và khỉ đột. Wallace đã chăm sóc cho một con non như vật nuôi của ông. Bệnh tật và có lẽ với dự cảm rằng mình sắp không qua khỏi đã chiếm trọn tâm trí ông. Ngôi đền Hồi giáo rực rỡ nhất thế giới Toronto: Thành phố có 140 ngôn ngữ Nơi người ta không thích nói ‘không’ "Suy nghĩ mơ hồ về sự tàn phá lớn lao và liên tục của cái chết, một câu hỏi đột nhiên xuất hiện trong đầu tôi: tại sao một số loài chết còn một số loài lại sống?" ông ghi lại sau đó. "Và câu trả lời rất rõ ràng rằng nhìn chung những loài thích nghi tốt nhất sẽ tồn tại." Chọn lọc tự nhiên là cơ chế các loài tiến hóa để trở thành như hiện nay, Wallace nhận ra trong một khoảnh khắc suy nghĩ. Sự trùng hợp Cảm thấy hứng khởi với suy nghĩ này, Wallace đã hồi hộp đợi cho đến khi khỏi bệnh và sau đó ông đã nhanh chóng ghi lại đề cương. Trong vòng một vài buổi tối sau đó, ông đã phát triển lý thuyết của mình và gửi cho Charles Darwin vốn lúc đó đã là một nhà khoa học rất được ngưỡng mộ. Khi lá thư về đến Anh vào ngày 18/6/1858, nó đã khiến Darwin hốt hoảng. Các học thuyết của Wallace và Charles Darwin về chọn lọc tự nhiên đã được trình bày cùng nhau vào năm 1858 Lúc đó ông đã nghiên cứu thuyết tiến hóa qua con đường chọn lọc tự nhiên đã gần 20 năm và chỉ còn một năm nữa là hoàn tất một bộ sách ba quyển đồ sộ về chủ đề này. Tuy nhiên, ông đã làm điều đúng đắn: các đồng nghiệp của hai ông đã trình bày cả hai ý tưởng về chọn lọc tự nhiên vào hai tuần lễ sau đó. "Lúc đó mọi người nói: Chúa ơi, điều này thật sự rất hay, các ngài có thể giải thích cho chúng tôi nghe về lý thuyết này được không? Chúng tôi không thể đợi cho đến khi cuốn sách được viết xong," Wyhe kể lại. "Cuốn sách đó có tựa đề 'Về Nguồn gốc các Loài'. Nếu không phải là do Wallace vô tình cắt ngang Darwin thì ông đã tiếp tục công việc và viết tiếp công trình đồ sộ này." Darwin đã xuất bản công trình của ông vào tháng 11/1859. Nó đã làm rung chuyển thế giới tôn giáo và định hình thế giới khoa học. Còn Wallace thì sao? Ông đã tiếp tục cuộc hành trình. Vào năm 1859, ông để lại dấu ấn trong ngành địa lý sinh học. Ông đã xác định được một đường phân giới giữa hệ động vật Đông Nam Á và hệ động vật Úc châu vốn được gọi là đường Wallace. Vào năm 1862, ông quay trở lại Anh sau khi đã thu thập được không dưới 125.660 mẫu vật lịch sử tự nhiên, trong đó có hơn 83.000 con bọ. Vào năm 1868, ông đã xuất bản hồi ký đáng để đọc về cuộc hành trình này có tựa đề 'Quần đảo Malay'. Ông đã sống đến 90 tuổi và viết sách ủng hộ phong trào nữ quyền và thuyết duy linh. Ông không bao giờ quên dành cho người đồng nghiệp Darwin của ông sự kính trọng mà Darwin đáng được nhận. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Travel.

interviewtranthaivan

https://www.bbc.com/vietnamese/programmes/story/2004/10/interviewtranthaivan

Phỏng vấn đại diện phe Cộng Hòa ở quận Cam

Cuộc vận động tranh cử tổng thống ở Hoa Kỳ đã bước vào giai đoạn quyết liệt nhất sau ba cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình giữa hai ứng viên George W. Bush và John Kerry.

Sau cuộc phỏng vấn với ông Nguyễn Văn Chuyên, một nhân vật hoạt động cho phe Dân chủ tại quận Cam, tiểu bang California, BBC phỏng vấn ông Trần Thái Văn, một đại diện của đảng Cộng Hòa Mỹ tại đây. Để đảm bảo tính cân bằng cho câu chuyện về tâm lý ủng hộ đảng Dân chủ hay Cộng hòa trong cộng đồng người Việt tại California trước cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, chúng tôi đem mộ̣t số ý mà ông Nguyễn Văn Chuyên cho biết trong cuộc phỏng vấn trước để hỏi ông Trần Thái Văn. Là một cơ quan truyền thông quốc tế, chúng tôi quan tâm đến việc đảm bảo cho các bên có quan điểm khác nhau về một vấn đề có cơ hội đồng đều để nêu ý kiến của họ trên đài. Nhưng trên nguyên tắc, quan điểm có thể khác nhau khá nhiều của những người được phỏng vấn không phải là quan điểm của BBC.

summarize: Sau cuộc phỏng vấn với ông Nguyễn Văn Chuyên, một nhân vật hoạt động cho phe Dân chủ tại quận Cam, tiểu bang California, BBC phỏng vấn ông Trần Thái Văn, một đại diện của đảng Cộng Hòa Mỹ tại đây. Để đảm bảo tính cân bằng cho câu chuyện về tâm lý ủng hộ đảng Dân chủ hay Cộng hòa trong cộng đồng người Việt tại California trước cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, chúng tôi đem mộ̣t số ý mà ông Nguyễn Văn Chuyên cho biết trong cuộc phỏng vấn trước để hỏi ông Trần Thái Văn. Là một cơ quan truyền thông quốc tế, chúng tôi quan tâm đến việc đảm bảo cho các bên có quan điểm khác nhau về một vấn đề có cơ hội đồng đều để nêu ý kiến của họ trên đài. Nhưng trên nguyên tắc, quan điểm có thể khác nhau khá nhiều của những người được phỏng vấn không phải là quan điểm của BBC.

070405_marineonviethumanrights

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2007/04/070405_marineonviethumanrights

Đại sứ Mỹ lên tiếng về nhân quyền VN

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, ông Michael Marine, mới lên tiếng kêu gọi nhà nước Cộng sản nên cởi mở hệ thống chính trị độc đảng và trả tự do cho những người bất đồng chính kiến, trong đó có linh mục Công giáo Nguyễn Văn Lý, người mới bị kết án tám năm tù vào tuần trước.

Ông Michael Marine đã lên tiếng như vậy vào đúng ngày có chuyến thăm của đoàn nghị sĩ Hoa Kỳ tới Hà Nội, trong đó có bà dân biểu Loretta Sanchez, người từng bị Việt Nam coi là "thiếu khách quan và thiếu thiện chí" vì quan tâm tới những người bất đồng chính kiến tại Việt Nam. Trong bài viết đăng trên trang mạng của đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và gửi tới các cơ quan thông tấn tại Việt Nam, ông Michael Marine đã nêu danh cụ thể một số người bất đồng chính kiến có tiếng đang bị chính quyền giam giữ. Bài ông Marine viết có đoạn: Hiện nay, thật đáng tiếc, ngày càng có nhiều người bị bỏ tù hoặc giam giữ ở Việt Nam chỉ vì có tội đã bày tỏ quan điểm một cách ôn hoà. Trong số họ có nhà báo Nguyễn Vũ Bình, luật sư Lê Thị Công Nhân, luật sư Nguyễn Văn Đài, nhà hoạt động vì quyền đất đai Bùi Kim Thành, luật sư Lê Quốc Quân và linh mục Công giáo Nguyễn Văn Lý. Thực tế là Cha Lý vừa mới bị kết án tám năm tù giam, một hình phạt làm cho người ta phân vân nếu như biết rằng tội của ông là nói ra những quan điểm ủng hộ sự thay đổi chính trị. Vì sự hội nhập quốc tế và phát triển sâu rộng hơn của Việt Nam, Chính phủ Việt Nam cần phải trả tự do cho những người này và các cá nhân khác ngay. Họ cũng cần tiến hành các bước điều chỉnh hoặc bãi bỏ một số luật để việc bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa - kể cả các quan điểm chỉ trích nhà nước - không còn là việc làm phạm pháp nữa. Trong bài viết này, ông Marine cũng ca ngợi Việt Nam đã có các thành tích trong giảm nghèo, đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, bỏ bớt các hạn chế về tôn giáo, và nâng cao hình ảnh ở quốc tế. Tuy nhiên, ông Marine nói Việt Nam phải cởi mở hệ thống chính trị hơn nữa mới có thể phát huy được hết những tiềm năng hiện có. Ông viết: “Việt Nam sẽ không bao giờ có thể đạt được mọi tiềm năng của mình, cũng như không thể thực sự đạt được các khát vọng toàn cầu của mình, nếu không tăng cường nền pháp quyền, giải quyết tham nhũng, bảo đảm các quyền tự do cơ bản của công dân và mở cửa hệ thống chính trị”. Đây là phản ứng đầu tiên của ông Michael Marine kể từ sau khi một dân biểu nhiều quyền lực từ tiểu bang Virginia, đồng thời là một thành viên trong Tiểu ban tài chính của Hạ Viện Hoa Kỳ, ông Frank Wolf, tuần trước lên tiếng đòi cách chức đại sứ Mỹ tại Việt Nam vì đã không lên tiếng về tình hình nhân quyền của nước này sau khi Việt Nam kết án cha Nguyễn Văn Lý 8 năm tù. Phản ứng của Việt Nam Trong khi đó, tại một cuộc họp báo định kỳ vào hôm thứ Năm, ông Lê Dũng, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam tuyên bố giới chức vẫn đang tiến hành các cuộc điều tra hai luật sư bị bắt giữ là Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân vì các hoạt động mà họ cáo buộc là “chống phá nhà nước”. Tại buổi họp báo, ông Lê Dũng tuyên bố: “Các cơ quan chức năng vẫn đang điều tra và sẽ sớm kết thúc quá trình điều tra này”. Ông Dũng nói thêm: “Người dân Việt Nam có quyền bày tỏ ý kiến để xây dựng đất nước. “Chúng tôi đề nghị Hoa Kỳ nên nhìn nhận vấn đề nhân quyền và dân chủ tại Việt Nam một cách toàn diện, chứ không để những chuyện này có ảnh hưởng xấu đến quan hệ tốt đẹp giữa hai nước”. ======================================Cindy, Đông bắc Hoa KỳCác bạn bênh vực cho chính quyền CSVN không cần phải giẫy nẩy lên như thế! Các bạn vào BBC đả kích "Dân chủ" Mỹ thì cứ đả kích, ý kiến bạn sẽ được BBC tải đăng vì điều nầy cũng nói lên tính cách "Dân chủ" trong nước pháp trị đó bạn à! Còn các bạn muốn đả kích ông Michael Marine Đại Sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, các bạn cứ viết khẩu hiệu, đứng trước Tòa Đại Sứ, rồi la lớn: " Đả đảo chính quyền Mỹ, đả đảo ông Đại Sứ Michael Marine, dân chủ Mỹ láo toét! " tôi bảo đảm không có ai dám bịt miệng bạn đâu, cho dù bạn đứng trước Tòa nhà Trắng rồi la: " Đả đảo chính quyền Bush, đả đảo Bush! .v.v....." nhưng tôi khuyên các bạn đừng nên thử trò "dân chủ" nầy tại VN mà la lớn " Đả đảo đảng CSVN" Không riêng gì bạn mà cả gia đình bạn cũng không tránh được sự sách nhễu của công an đâu! Và tôi muốn hỏi các bạn là: - Đảng CSVN có cái trang Web nào cho chúng ta vào khơi lên ý kiến của chúng ta như BBC và các trang web ở hải ngoại không? Ẩn DanhĐôi lời với các bạn hải ngoại: Việc nhân quyền không đến tay các bạn lo đâu. Đó là chuyện của Chính phủ Mỹ với Việt Nam. Mỹ muốn sao thì sẽ được vậy. Mỹ ăn hiếp cả thế giới. Việt Nam là gì đâu. Rồi các bạn hải ngoại cũng yên tâm đi, chớ lo lắng gì nhiều, cứ ăn no, ngủ kỹ, việc gì đến sẽ đến, việc gì không đến sẽ không đến. Nếu Mỹ đã cho rằng Việt Nam không có nhân quyền thì Chính phủ Mỹ sẽ dùng nhiều biện pháp, không loại trừ cả biện pháp quân sự, đánh chiếm, giết chóc. Đối với Chính phủ Mỹ việc này làm dễ mà. Nguyễn Đức, Montreal, CanadaMột quốc gia muốn tiến bộ phải biết mình kém mặt nào thì cố gắng phát triển mặt đó. Nêú muốn che dấu cái dở của mình thì càng làm mình dở thêm. Không nêu tênTôi là người Việt Nam, tôi sống trong đất nước Việt Nam, tôi thấy sống được, làm ăn được, phát triển được. Về cái việc của ông Đại sứ này, tôi có ý kiến như sau: Tôi không thấy được việc làm của ông Đại sứ có lợi cho tôi. Nếu việc làm của ông này lại dẫn đến một chính sách cấm vận của Mỹ đối với Việt Nam nữa thì rõ ràng là có hại đến tôi, vì vậy, tôi không ủng hộ ông ta (có họa là điên mới đi ủng hộ người gây tai họa cho mình). Tôi xin hỏi các người: Ông ta đến nước tôi thì tại sao đi làm cái việc không có lợi cho tôi và Chính phủ của Việt Nam tôi? Hãy giải thích ngắn gọn và chớ dùng những mỹ từ đao to búa lớn, nào là tự do, nào là dân chủ, nào là văn minh, tôi không tin là nó lại có ý nghĩa nào đó với tôi. Những từ này tôi đã thấy ý nghĩa của nó ở Iraq, Afganistan, Cuba rồi, xin đủ. Nam, Hà Nội, VNAnh Tùng HCM à, đây là lần đầu tiên tôi đọc trang này của BBC khi tình cờ tìm kiếm tài liệu về thất thoát đầu tư trong nước. Quả thực là tôi hết sức sốc trước bức ảnh về cha Lý. Sau khi đọc xong những dòng văn biện minh của anh, tôi thấy anh thuộc diện "bị nhồi sọ" rồi anh ạ. Anh cứ luôn mồm ca ngợi rằng chúng ta tiến bộ thế này, tiến bộ thế nọ mà sao không nhìn ra ngoài thế giới? Những nước cùng vạch xuất phát như chúng ta cách đây 20 năm liệu có ai đứng sau ta không? Anh chê bai Mỹ không hoàn toàn có nhân quyền thì xin thưa với anh, ít ra họ cũng hơn ta, mà hơn ta có nghĩa là được phép chê bai chúng ta. Tôi là một người yêu nước đến nỗi không muốn đi du học xa nhà; ngay cả bố tôi cũng là thương binh hạng 1/4 trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, nhưng ông đã thẳng thừng từ chối lời mời vào Đảng để rồi sau 20 năm cống hiến cho công ty ông bị "đè" cho về hưu non vì lý do "thương binh"... Phải biết nhìn nhận trực tiếp vào nỗi nhục nghèo đói của mình thì mới có ngày ngẩng mặt lên được anh ạ! Không biết anh có nghĩ được như thế không chứ mỗi lần về quê thấy bà tôi cặm cụi trong cái bếp giạ đen ngòm bồ hóng thổi cơm mà tôi thấy nhục phát khóc! Anh đuối lý nói cùn rằng quý đài BBC soi mói người khác thì xin thưa với anh, đó là nghề của họ, và chúng ta cần phải cảm ơn họ vì đó mới chính là nhà báo theo đúng nghĩa của nó. Muheo, tpHCMTôi không đồng ý thái độ thù địch của Tùng, TPHCM. Tôi cũng là người VN và sống ở VN từ nhỏ đến lớn. Tôi không quá chê bai nước mình nhưng cũng không quá tôn sùng những gì chính phủ đang làm và cai trị. Có lẽ tôi như ếch ngồi đáy giếng, không biết sâu rộng gì về những vấn đề to tát như nhân quyền. Tôi cũng không sùng bái Mỹ. Nhưng suy cho cùng, cả thế giới này (ý tôi là phần lớn) chẳng ai lên tiếng về vấn đề nhân quyền ở Mỹ mà chỉ lên tiếng vấn đề đó ở những nước nghèo như VN mà thôi. Ở đó người dân thường lo cho bữa cơm, cái mặc của mình hơn là lo " bày tỏ quan điểm này nọ", và họ cũng không “được” giáo dục về các vấn đề chính trị, xã hội ngay từ nhỏ, nên đa phần họ không quan tâm. Một số người có học (ít ra là trình độ Đại học) may ra họ còn quan tâm chút chút, nhưng để bày tỏ quan điểm thì e rất hiếm nếu không muốn nói là không có. Tôi không bàn gì về nhân quyền ở VN hay nước nào cả, vì tôi tự cho rằng mình không có kiến thức gì về nó. Nhưng tôi chắc 1 điều là ở VN không có tự do ngôn luận (tôi có 1 người bạn, mà ba của người đó làm nghề “đọc báo” đó. Nghĩa là ngồi đọc từng từ, sửa từng từ của những bài báo, những bài báo đó được duyệt thì mới được xuất hiện ra công chúng, tôi cũng có anh rể, mà khi VN vào WTO, ở vùng quê nhà anh, chính quyền công sản đến từng nhà người dân để răn đe về việc “ WTO là chúng nó vào để cướp nước”) và nền dân chủ chưa cao (tôi cũng có bạn làm ở Bộ Công An, mỗi lần họp hành thì các sếp ai cũng nói là phải phát huy tính dân chủ, phát biểu ý kiến của mình, nhưng bạn ấy nói, có vài người làm như thế, xong khỏang 1-2 tháng sau là nhận được cái quyết định “điều chuyển công tác”, không ngóc đầu dậy nổi). Và có 1 điều nữa, là tôi hòan tòan không ủng hộ Đảng CSVN (hoặc bất cứ cái Đảng nào đó họat động giống như Đảng CSVN). Rất rất nhiều người xung quanh tôi cũng không ủng hộ. Tôi thích Đảng phải cởi mở, đón nhận cái mới và phải luôn thay đổi vì sự phát triển. Tôi không thích sự bảo thủ hoặc độc tài. Tôi ghét cái cách mà Đảng CSVN nhồi nhét vào đầu chúng tôi suốt những năm là học sinh, sinh viên ĐH và sau Đại học chỉ mỗi một học thuyết về Marx, về Đảng CS, chửi rủa TBCN. Tại sao không nói về ưu điểm của những học thuyết khác? Ưu điểm của TBCN? Dù sao thì tôi cũng nghĩ, chế độ 1 đảng là cực kì bất cập. Bằng chứng rõ rành rành là đa số các nước 1 đảng đều nghèo (chỉ có cá nhân trong chính phủ là giàu thôi). Hơn nữa, cũng nên đặ câu hỏi tại sao cả thế giới này đều không theo cái học thuyết mà VN theo? Nước Nga cũng đã từ bỏ chế độ CS còn gì? Tóm lại, VN là 1 chuyện dài rất rất nhiều tập. Tốt có, xấu có (hình như xấu nhiều hơn). Nhưng mọi sự thay đổi cần có thời gian và cả sự hi sinh nữa. Hôm nay tôi hơi nhiều chuyện, tôi vốn đã mất “nhiệt huyết” cho chính đất nước mình, lúc nhỏ tôi được nhồi nhét quá nhiều thứ từ trường học, nhưng khi lớn lên tôi tự thấy được nhiều điều mà chẳng cần ngài Đại sứ hay bất kì ai “xúi giục” nên dần dà thôi không còn “mặn mà” với chính trị của VN nữa. Khó thay đổi lắm, nếu muốn nói là không thể thay đổi được. Vấn đề cuối cùng là phải chờ thôi. Hy vọng các bạn đừng “chửi” VN nữa, và cũng đừng “tôn sùng” VN quá. Cần phải nhìn nhận 2 chiều. SASANếu ai đã xem phim "Người hùng" hãy nghĩ đến từ "Thiên hạ". Tôi sống ở VN nhưng cảm thấy rất bình yên. Nếu yêu quê hương thì hãy làm điều gì đó có ích cho tổ quốc. Ví dụ: Có tiền thì đầu tư vào VN, không thì góp chất xám... Trịnh Quang Minh, Hà NộiNgài Michael Marine kính mến. Ngài làm đại sứ ở nước tôi thì hãy làm đúng phận sự của mình, đừng chõ mũi vào công việc nội bộ của chúng tôi. Ngài có thấy tại thủ đô của Việt Nam có đại sứ quán nước nào phải đặt Công-ten-nơ cát phía trước toà nhà không, hãy sờ gáy tự hỏi xem vì sao mình lắm kẻ thù thế. Chắc các ngài giàu quá phải làm vậy để tiêu tiền à, sao không đền bù cho biết bao con người bị chất độc da cam của các ngài huỷ hoại? Hãy làm đi, hãy thể hiện mình là một cường quốc không chỉ là kinh tế mà còn là cường quốc nhân đạo. Nhân dân Mỹ là những con người tuyệt vời. Đừng lấy các tư tưởng ra để đấu nhau. Dân tộc Việt Nam và dân tộc Mỹ chỉ yêu chuộng hoà bình, đừng đi lên vết xe đổ nữa. Anh Anh, tpHCMNgười ta nói: "cá bơi trên sông không thấy được biển lớn". Nếu tự hài lòng với những gì đang diễn ra trong nước thì chúng ta chẳng khác nào một chú ngựa kéo xe bị che mắt. Chúng ta đang đi trên con đường mà DCS mong muốn, chúng ta không có quyền tìm kiếm con đường khác vì như thế coi như vi phạm luật chơi. Tôi cứ liên tưởng cuộc sống của người dân trong nước của mình giống như là kiểu " ăn cơm công nghiệp", hôm cho cá thì chỉ ăn cá, hôm cho thịt thì chỉ ăn thịt mà không có quyền lựa chọn nào, riết rồi đâm ra quen và tự hài lòng với bữa ăn của mình. Qua đây tôi cũng nhắn nhủ với bạn Tùng (có thể bạn là Đảng viên hay mật vụ gì đó) rằng: những nước phương Tây hay Mỹ thì không phải dân chủ như bạn suy nghĩ đâu! nhưng họ thực sự làm chủ được con đường đi của họ và hoàng toàn không giao tương lai và lý tưởng cho bất kỳ một thằng " tào lao" nào cả. Qua đây cũng gởi lời cám ơn đến quý đài BBC đã đưa những tin tức thời sự nóng hổi và đầy tính khách quan trung thực, chúc quý đài luôn có những bài viết hay để thỏa lòng đọc giả, thính giả! Không nêu tênCác bạn nào có ý kiến không đồng tình với ngài đại sứ thì hãy xem bức hình của cha Lý bị tên công an tên Tân bịt miệng tại tòa ngày 30/03 vừa qua thì rõ. Thật là nhục nhã cho 1 hệ thống chính trị luôn rêu rao là "tự do." Long, Tp HCMTôi có ý kiến là người Việt ở nước ngoài nếu không còn hộ chiếu Việt Nam thì đã mất quyền công dân của nước Việt Nam thì đừng nên có ý kiến hoặc đòi hỏi này nọ. Nếu các anh giỏi, hãy đòi hỏi quyền của các anh tại Mỹ, các anh đã sung sướng hoàn toàn chưa, đã dân chủ hoàn tòan chưa. Các anh đã ngẩng mặt lên tại xã hội Mỹ chưa hay vẫn cuối đầu xuống làm nail... Chuyện của Việt Nam để chúng tôi giải quyết, chúng tôi sống thế nào do chúng tôi quyết định, các anh lo cái thân các anh đi. Ái Nhân, Sài GònSự độc quyền lãnh đạo của một Đảng, một tổ chức hay cá nhân là cái tệ hại nhất trong lịch sử phát triển của con người. Khi nó làm những điều kinh thiên nghịch lí trái với lẽ thường thì khó có ai ngăn cản được chúng. Vì vậy, cần phải xem xét lại, nếu chúng không thay đổi, không theo xu thế của thế giới văn minh hiện nay, bắt buột chúng ta phải lật đổ chúng như những gì thế hệ trước đã làm. Tuan Anh, San DiegoXin hỏi ông Dũng TP/HCM: Tại sao ông đang ở tại TP HCM mà không gởi ý kiến cho ông đại sứ Marine qua các báo ở Việt Nam họăc gởi trực tiếp cho ông ĐS Marine tại tòa Đại Sứ Mỹ ở Hà Nội với tên và địa chỉ thật của ông mà phải nhờ BBC ở tận trời tây chuyển về vòng vo vậy. Liệu báo chí ở VN có dám đăng thư ông không! Coi chừng làm mất lòng ông Đế Quốc mà Đảng và và nhà nước đang ôm... Dũng, TP HCMQua BBC, tôi xin hỏi ngài đại sứ Mỹ tại VN rằng: theo ngài nhân quyền là gì? Ngài nói VN không có nhân quyền, khuyên VN nên mở cửa hệ thống chính trị, nhưng ngài có biết về nhân quyền ở chính nước ngài? Nhân quyền là vừa đem quân đánh Iraq, giờ lại chuẩn bị đánh Iran? Hay nhân quyền là quyền của kẻ nhiều tiền muốn tấn áp kẻ yếu bằng bất cứ giá nào? Ở VN không thích nói đến vấn đề nhân quyền là bởi vì điều đó đã được quy định trong hiến pháp và công dân cứ thế mà làm theo. Còn những ai vi phạm hiến pháp, vi phạm pháp luật thì sẽ bị xử theo pháp luật. Cha Lý, theo ngài thì bị xử vì có những bất đồng chính kiến và đấu tranh ôn hòa, đó là do ngài tự suy diễn, bởi bản án và thực tế ai cũng biết rằng cha Lý mang danh là cha dạo nhưng không làm theo đúng giáo lý, mà lại đi làm chuyện kích động chống phá nhân dân. Vậy thì xử là đáng tội chứ. Thử hỏi, một công dân Mỹ vi phạm pháp luật Mỹ theo kiểu cha Lý thì có bị luật pháp Mỹ xử lý hay không? Ẩn danhTôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến bạn Tùng , TP HCM . Thật sự có nhiều bài viết của BBC khiến tôi hết sức bực mình và thấy phản cảm khi đọc dù rằng chuyện đó chả ảnh hưởng gì đến tôi nhưng tôi phải lên tiếng. 20 năm Việt Nam đổi mới, 20 để con người ta có thể hiểu được vấn đề thế mà BBC đã làm được chuyện đó chưa? Là một đài lớn trên thế giới, tôi hi vọng rằng BBC cần khai thác không chỉ về vấn đề chính trị mà cần phải có cái nhìn khách quan và đánh giá đúng bản chất của sự việc. Sa Pa, TP HCMThực ra,một đảng lãnh đạo sẽ mãi mãi không bao giờ là bình thường trong xã hội. Đa số người Việt nam là nhẫn nhục khi còn có thể chịu đựng được vì gia đình, con cái ... được hưởng lợi, hoặc bị khốn đốn. Hiện nay ở Việt nam ta chưa thực sự có luật pháp bình đẳng cho mọi công dân mà phải chịu sự "chỉ đạo". Điều này dẫn đến nhiều điều xúc phạm toàn thể người dân lương thiện khi chứng kiến xét xử. Cũng làm hổ thẹn chúng ta khi nhìn thấy những người "lãnh đạo" phạm những tội vô liêm sỉ. Nhưng thiết nghĩ rằng, những người có quan điểm đối lập (trong đó có tôi) hãy có hành vi khôn ngoan và phù hợp với người Việt ta để khỏi bị "bịt miệng" trước bàn dân thiên hạ như vậy. Tôi thấy cả người bịt miệng người khác và người để cho bị người ta làm như vậy đều không đáng trọng. Can đảm và hy sinh là một bản lĩnh nội lực làm người ta kính phục cả hành vi và tư tưởng. Nói về cha Lý, có nghiệp "chăm sóc phần hồn" mà lại để xảy ra bị đối xử như vậy thì không phục. PinochioXin góp ý với bài của Tùng, TP HCM vài điều. Những gì bạn yêu cầu Ban Việt Ngữ đưa tin như những đổi mới của VN sau 20 năm ..v.v. thì bạn và các bạn khác có thể tham khảo trong bất cứ website hay báo nào của Chính Phủ Việt Nam, những thông tin này được đăng rộng rãi và đầy tràn, Tùng không phải sợ mọi người không biết đến. Những gì BBC đăng ở đây và thường gây tranh cãi sôi nổi là những "vấn đề tế nhị" hay "bí mật" mà các website trên không đề cập hoặc đề cập rất trễ (có lẽ kẹt ở khâu kiểm duyệt). Đơn cử là hình nhân viên Công An bịt miệng bị cáo trong toà án không có đăng trong các báo cũng như website trong nước. Cũng như tin này bạn chỉ có thể tìm thấy trên website này hoặc các website ngoài nước, tôi thử vào website khá nổi tiếng của báo Tuổi Trẻ cũng chưa thấy đăng mặc dù Chính Phủ VN đã có bài đáp lại bài viết của ông Đại Sứ Mỹ. Còn vấn đề Mỹ có nhân quyền hay không? Chính xác hơn là nhân quyền có nhiều hay không mà lại đòi hỏi các nước khác có nhân quyền thì xin được hỏi Tùng một câu : khi Thầy Cô dạy học trò về đạo đức thì có chắc Thầy Cô đạo đức 100% không? Nếu không thì không thể dạy sao? Nói thế chắc không còn môn Đạo Đức dạy trong trường nữa. Mai, FloridaThưa ông Tùng TP HCM. Ông ngại ý kiến của ông BBC không đăng vì chống đối lại ý bài viết. Tôi không biết BBC có sửa lại câu, hoặc chữ nào không, nhưng chắc chắn BBC không sửa ý. Như vậy BBC đã tôn trọng ý kiến ông. Còn nhà nước VN có tôn trọng như vậy hay không? Xin ông tự trả lời. Nói thật với ông, tôi không đủ can đảm cho bè bạn xem đoạn video cảnh Lm Nguyễn Văn Lý bị khóa miệng ngay giữa phiên tòa, vì họ biết tôi là người VN. Không phải tôi muốn bao che cho tòa án VN nhưng tôi biết họ sẽ kinh ngạc vì chuyện nầy. Tôi xấu hổ cho chế độ CSVN đang cai trị trên quê hương. Tôi cũng không và không bao giờ ca ngợi Hoa Kỳ cái gì cũng hạng nhất, nhưng tôi biết là tôi đang may mắn sống dưới một thể chế chính trị tôn trọng quyền của công dân! Trần, Edmonton, CanadaGóp ý với Tùng TPHCM: BBC không thể chỉ đăng toàn những loại tin như bạn đề nghị được, lý do đơn giản vì BBC là một cơ quan truyền thông quốc tế và độc lập, không nằm dưới sự kiểm soát của Đảng CSVN. Người dân trong nước, nếu không đọc các báo điện tử quốc tế và hải ngoại, thì chắc chắn không ai nhìn thấy được hình ảnh một công an bịt miệng phạm nhân tại phiên tòa. Tri Quang, Bà Rịa, Vũng TàuChúng tôi, những người mong mỏi nước Việt Nam càng ngày càng nhiều tiến bộ về mặt nhân quyền, đã mong chờ sự lên tiếng này lâu lắm rồi. Một nước Mỹ vốn tự hào về Dân Chủ-Nhân Quyền, vốn thường mạnh miệng về Dân Chủ-Nhân Quyền, đến bây giờ mới có những động thái chính thức đối với những xâm phạm nhân quyền càng ngày càng nghiêm trọng, thì quả là hơi chậm trễ. Nhưng dẫu sau thì có vẫn còn hơn là không. Chúc ngài Đại sứ nhiều sức khoẻ. Trung NghĩaTôi là người sống trong nước Việt Nam. Lần đầu tiên tôi tham gia chuyên mục này, tuy rằng tôi vẫn theo dõi chương trình BBC. Nói về nhân quyền và tự do tại Việt Nam, thì tôi thấy có rất nhiều độc giả ủng hộ về nhân quyền, tự do. Nhưng cũng có độc giả không ủng hộ nhân quyền, tự do tại Việt nam. Rất buồn tại vì sao những người đó lại không ủng hộ về nhân quyền, tự do? Vì Hiến pháp Việt Nam đã khằng định rằng mọi công dân Việt Nam đều có quyền tự do và nhân quyền. Theo tôi thiết nghĩ rằng: 1. Những người đó hiện đang có quyền lực, quyền lợi, cho nên nói đến nhân quyền thì rất sợ, vì khi nhân quyền, tự do đến thì họ phải sẽ mất tất cả (về tài chính cũng như quyền lực), rồi họ sẽ trả giá những gì mà họ làm. 2. Theo tôi cho rằng những người này họ đã bị ăn bánh vẽ của chế độ mà họ không biết, hoặc họ ăn "cát" không phải ăn cơm như những người lao động bình thường khác, do đó mà họ không biết nhân quyền, tự do là gì, họ nghĩ rằng đó là một cái gì đó rất xa vời với con người. Nếu họ không tin vào điều đó thì họ hãy tự về nước mà sống như những người lao động bình thường trong nước(nếu là người ở nước ngoài), và họ xuống làm người lao động bình thường trong xã hội đi, thử họ sẽ hiểu như thế nào là xã hội chủ nghĩa mà các nhà lãnh đạo thường ba hoa. Thì chừng đấy họ sẽ thấy được câu nói của các bậc tiền nhân ta: "Thức đêm mới biết đêm dài. Sống lâu mới biết lòng ai thế nào". "Con ơi nhớ lấy câu này Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan". Tùng, TP HCMNước Mỹ hay nói về nhân quyền,nhưng không biết ở Mỹ nhân quyền có được thực thi không nhỉ?Miệng thì lúc nào cũng nói về nhân quyền,nhưng chính nước Mỹ đã tước đi nhân quyền của bao quốc gia, bao cộng đồng dân tộc trên thế giới này.Thật là phi lý khi 1 người cứ luôn miệng nói về nhân quyền nhưng lại xâm phạm đến nhân quyền của nguời khác mà đòi người khác phải thực hiện nhân quyền. Nhân đây tôi cũng góp ý về BBC, tại sao các vị cứ soi mói vào vấn đề chính trị ở VN thế nhỉ?Các vị không còn bài nào để đăng lên nữa hay sao, trình độ phóng viên tìm tin tức của BBC chỉ làm được việc là soi mói vấn đề chính trị của người khác thôi à? Tại sao các vị không đưa tin về những thay đổi của VN, những phát triển mới của VN sau hơn 20 năm đổi mới? Tôi nghĩ, vấn đề này chỉ có 1 vài thiểu số người hưởng ứng thôi. Tại sao các vị không nghĩ rằng, nếu các vị đưa những tin không liên quan đến vấn đề chính trị ở VN mà đưa những tin tức khác về lĩnh vực kinh tế, văn hoá,giáo dục... thì có thể tờ báo điện tử của các vị sẽ thu hút nhiều người VN truy cập hơn? Hãy thử nghĩ xem, 1 VN với hơn 80 triệu dân thì nếu chỉ cần 5% dân số vào đọc tin tức của quý báo thì doanh số thu về của quý báo có thể gia tăng rất nhiều lần. Trên là vài dòng suy nghĩ đóng góp ý kiến của tôi về quý báo và bài viết này.Tôi biết, khi tôi viết những dòng này chắc chắn các vị sẽ sửa đổi lại nhiều chỗ và có thể là không đăng tin lên nhưng tôi vẫn viết để đóng góp ý kiến của mình.

summarize: Ông Michael Marine đã lên tiếng như vậy vào đúng ngày có chuyến thăm của đoàn nghị sĩ Hoa Kỳ tới Hà Nội, trong đó có bà dân biểu Loretta Sanchez, người từng bị Việt Nam coi là "thiếu khách quan và thiếu thiện chí" vì quan tâm tới những người bất đồng chính kiến tại Việt Nam. Trong bài viết đăng trên trang mạng của đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và gửi tới các cơ quan thông tấn tại Việt Nam, ông Michael Marine đã nêu danh cụ thể một số người bất đồng chính kiến có tiếng đang bị chính quyền giam giữ. Bài ông Marine viết có đoạn: Hiện nay, thật đáng tiếc, ngày càng có nhiều người bị bỏ tù hoặc giam giữ ở Việt Nam chỉ vì có tội đã bày tỏ quan điểm một cách ôn hoà. Trong số họ có nhà báo Nguyễn Vũ Bình, luật sư Lê Thị Công Nhân, luật sư Nguyễn Văn Đài, nhà hoạt động vì quyền đất đai Bùi Kim Thành, luật sư Lê Quốc Quân và linh mục Công giáo Nguyễn Văn Lý. Thực tế là Cha Lý vừa mới bị kết án tám năm tù giam, một hình phạt làm cho người ta phân vân nếu như biết rằng tội của ông là nói ra những quan điểm ủng hộ sự thay đổi chính trị. Vì sự hội nhập quốc tế và phát triển sâu rộng hơn của Việt Nam, Chính phủ Việt Nam cần phải trả tự do cho những người này và các cá nhân khác ngay. Họ cũng cần tiến hành các bước điều chỉnh hoặc bãi bỏ một số luật để việc bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa - kể cả các quan điểm chỉ trích nhà nước - không còn là việc làm phạm pháp nữa. Trong bài viết này, ông Marine cũng ca ngợi Việt Nam đã có các thành tích trong giảm nghèo, đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, bỏ bớt các hạn chế về tôn giáo, và nâng cao hình ảnh ở quốc tế. Tuy nhiên, ông Marine nói Việt Nam phải cởi mở hệ thống chính trị hơn nữa mới có thể phát huy được hết những tiềm năng hiện có. Ông viết: “Việt Nam sẽ không bao giờ có thể đạt được mọi tiềm năng của mình, cũng như không thể thực sự đạt được các khát vọng toàn cầu của mình, nếu không tăng cường nền pháp quyền, giải quyết tham nhũng, bảo đảm các quyền tự do cơ bản của công dân và mở cửa hệ thống chính trị”. Đây là phản ứng đầu tiên của ông Michael Marine kể từ sau khi một dân biểu nhiều quyền lực từ tiểu bang Virginia, đồng thời là một thành viên trong Tiểu ban tài chính của Hạ Viện Hoa Kỳ, ông Frank Wolf, tuần trước lên tiếng đòi cách chức đại sứ Mỹ tại Việt Nam vì đã không lên tiếng về tình hình nhân quyền của nước này sau khi Việt Nam kết án cha Nguyễn Văn Lý 8 năm tù. Phản ứng của Việt Nam Trong khi đó, tại một cuộc họp báo định kỳ vào hôm thứ Năm, ông Lê Dũng, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam tuyên bố giới chức vẫn đang tiến hành các cuộc điều tra hai luật sư bị bắt giữ là Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân vì các hoạt động mà họ cáo buộc là “chống phá nhà nước”. Tại buổi họp báo, ông Lê Dũng tuyên bố: “Các cơ quan chức năng vẫn đang điều tra và sẽ sớm kết thúc quá trình điều tra này”. Ông Dũng nói thêm: “Người dân Việt Nam có quyền bày tỏ ý kiến để xây dựng đất nước. “Chúng tôi đề nghị Hoa Kỳ nên nhìn nhận vấn đề nhân quyền và dân chủ tại Việt Nam một cách toàn diện, chứ không để những chuyện này có ảnh hưởng xấu đến quan hệ tốt đẹp giữa hai nước”. ======================================Cindy, Đông bắc Hoa KỳCác bạn bênh vực cho chính quyền CSVN không cần phải giẫy nẩy lên như thế! Các bạn vào BBC đả kích "Dân chủ" Mỹ thì cứ đả kích, ý kiến bạn sẽ được BBC tải đăng vì điều nầy cũng nói lên tính cách "Dân chủ" trong nước pháp trị đó bạn à! Còn các bạn muốn đả kích ông Michael Marine Đại Sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, các bạn cứ viết khẩu hiệu, đứng trước Tòa Đại Sứ, rồi la lớn: " Đả đảo chính quyền Mỹ, đả đảo ông Đại Sứ Michael Marine, dân chủ Mỹ láo toét! " tôi bảo đảm không có ai dám bịt miệng bạn đâu, cho dù bạn đứng trước Tòa nhà Trắng rồi la: " Đả đảo chính quyền Bush, đả đảo Bush! .v.v....." nhưng tôi khuyên các bạn đừng nên thử trò "dân chủ" nầy tại VN mà la lớn " Đả đảo đảng CSVN" Không riêng gì bạn mà cả gia đình bạn cũng không tránh được sự sách nhễu của công an đâu! Và tôi muốn hỏi các bạn là: - Đảng CSVN có cái trang Web nào cho chúng ta vào khơi lên ý kiến của chúng ta như BBC và các trang web ở hải ngoại không? Ẩn DanhĐôi lời với các bạn hải ngoại: Việc nhân quyền không đến tay các bạn lo đâu. Đó là chuyện của Chính phủ Mỹ với Việt Nam. Mỹ muốn sao thì sẽ được vậy. Mỹ ăn hiếp cả thế giới. Việt Nam là gì đâu. Rồi các bạn hải ngoại cũng yên tâm đi, chớ lo lắng gì nhiều, cứ ăn no, ngủ kỹ, việc gì đến sẽ đến, việc gì không đến sẽ không đến. Nếu Mỹ đã cho rằng Việt Nam không có nhân quyền thì Chính phủ Mỹ sẽ dùng nhiều biện pháp, không loại trừ cả biện pháp quân sự, đánh chiếm, giết chóc. Đối với Chính phủ Mỹ việc này làm dễ mà. Nguyễn Đức, Montreal, CanadaMột quốc gia muốn tiến bộ phải biết mình kém mặt nào thì cố gắng phát triển mặt đó. Nêú muốn che dấu cái dở của mình thì càng làm mình dở thêm. Không nêu tênTôi là người Việt Nam, tôi sống trong đất nước Việt Nam, tôi thấy sống được, làm ăn được, phát triển được. Về cái việc của ông Đại sứ này, tôi có ý kiến như sau: Tôi không thấy được việc làm của ông Đại sứ có lợi cho tôi. Nếu việc làm của ông này lại dẫn đến một chính sách cấm vận của Mỹ đối với Việt Nam nữa thì rõ ràng là có hại đến tôi, vì vậy, tôi không ủng hộ ông ta (có họa là điên mới đi ủng hộ người gây tai họa cho mình). Tôi xin hỏi các người: Ông ta đến nước tôi thì tại sao đi làm cái việc không có lợi cho tôi và Chính phủ của Việt Nam tôi? Hãy giải thích ngắn gọn và chớ dùng những mỹ từ đao to búa lớn, nào là tự do, nào là dân chủ, nào là văn minh, tôi không tin là nó lại có ý nghĩa nào đó với tôi. Những từ này tôi đã thấy ý nghĩa của nó ở Iraq, Afganistan, Cuba rồi, xin đủ. Nam, Hà Nội, VNAnh Tùng HCM à, đây là lần đầu tiên tôi đọc trang này của BBC khi tình cờ tìm kiếm tài liệu về thất thoát đầu tư trong nước. Quả thực là tôi hết sức sốc trước bức ảnh về cha Lý. Sau khi đọc xong những dòng văn biện minh của anh, tôi thấy anh thuộc diện "bị nhồi sọ" rồi anh ạ. Anh cứ luôn mồm ca ngợi rằng chúng ta tiến bộ thế này, tiến bộ thế nọ mà sao không nhìn ra ngoài thế giới? Những nước cùng vạch xuất phát như chúng ta cách đây 20 năm liệu có ai đứng sau ta không? Anh chê bai Mỹ không hoàn toàn có nhân quyền thì xin thưa với anh, ít ra họ cũng hơn ta, mà hơn ta có nghĩa là được phép chê bai chúng ta. Tôi là một người yêu nước đến nỗi không muốn đi du học xa nhà; ngay cả bố tôi cũng là thương binh hạng 1/4 trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, nhưng ông đã thẳng thừng từ chối lời mời vào Đảng để rồi sau 20 năm cống hiến cho công ty ông bị "đè" cho về hưu non vì lý do "thương binh"... Phải biết nhìn nhận trực tiếp vào nỗi nhục nghèo đói của mình thì mới có ngày ngẩng mặt lên được anh ạ! Không biết anh có nghĩ được như thế không chứ mỗi lần về quê thấy bà tôi cặm cụi trong cái bếp giạ đen ngòm bồ hóng thổi cơm mà tôi thấy nhục phát khóc! Anh đuối lý nói cùn rằng quý đài BBC soi mói người khác thì xin thưa với anh, đó là nghề của họ, và chúng ta cần phải cảm ơn họ vì đó mới chính là nhà báo theo đúng nghĩa của nó. Muheo, tpHCMTôi không đồng ý thái độ thù địch của Tùng, TPHCM. Tôi cũng là người VN và sống ở VN từ nhỏ đến lớn. Tôi không quá chê bai nước mình nhưng cũng không quá tôn sùng những gì chính phủ đang làm và cai trị. Có lẽ tôi như ếch ngồi đáy giếng, không biết sâu rộng gì về những vấn đề to tát như nhân quyền. Tôi cũng không sùng bái Mỹ. Nhưng suy cho cùng, cả thế giới này (ý tôi là phần lớn) chẳng ai lên tiếng về vấn đề nhân quyền ở Mỹ mà chỉ lên tiếng vấn đề đó ở những nước nghèo như VN mà thôi. Ở đó người dân thường lo cho bữa cơm, cái mặc của mình hơn là lo " bày tỏ quan điểm này nọ", và họ cũng không “được” giáo dục về các vấn đề chính trị, xã hội ngay từ nhỏ, nên đa phần họ không quan tâm. Một số người có học (ít ra là trình độ Đại học) may ra họ còn quan tâm chút chút, nhưng để bày tỏ quan điểm thì e rất hiếm nếu không muốn nói là không có. Tôi không bàn gì về nhân quyền ở VN hay nước nào cả, vì tôi tự cho rằng mình không có kiến thức gì về nó. Nhưng tôi chắc 1 điều là ở VN không có tự do ngôn luận (tôi có 1 người bạn, mà ba của người đó làm nghề “đọc báo” đó. Nghĩa là ngồi đọc từng từ, sửa từng từ của những bài báo, những bài báo đó được duyệt thì mới được xuất hiện ra công chúng, tôi cũng có anh rể, mà khi VN vào WTO, ở vùng quê nhà anh, chính quyền công sản đến từng nhà người dân để răn đe về việc “ WTO là chúng nó vào để cướp nước”) và nền dân chủ chưa cao (tôi cũng có bạn làm ở Bộ Công An, mỗi lần họp hành thì các sếp ai cũng nói là phải phát huy tính dân chủ, phát biểu ý kiến của mình, nhưng bạn ấy nói, có vài người làm như thế, xong khỏang 1-2 tháng sau là nhận được cái quyết định “điều chuyển công tác”, không ngóc đầu dậy nổi). Và có 1 điều nữa, là tôi hòan tòan không ủng hộ Đảng CSVN (hoặc bất cứ cái Đảng nào đó họat động giống như Đảng CSVN). Rất rất nhiều người xung quanh tôi cũng không ủng hộ. Tôi thích Đảng phải cởi mở, đón nhận cái mới và phải luôn thay đổi vì sự phát triển. Tôi không thích sự bảo thủ hoặc độc tài. Tôi ghét cái cách mà Đảng CSVN nhồi nhét vào đầu chúng tôi suốt những năm là học sinh, sinh viên ĐH và sau Đại học chỉ mỗi một học thuyết về Marx, về Đảng CS, chửi rủa TBCN. Tại sao không nói về ưu điểm của những học thuyết khác? Ưu điểm của TBCN? Dù sao thì tôi cũng nghĩ, chế độ 1 đảng là cực kì bất cập. Bằng chứng rõ rành rành là đa số các nước 1 đảng đều nghèo (chỉ có cá nhân trong chính phủ là giàu thôi). Hơn nữa, cũng nên đặ câu hỏi tại sao cả thế giới này đều không theo cái học thuyết mà VN theo? Nước Nga cũng đã từ bỏ chế độ CS còn gì? Tóm lại, VN là 1 chuyện dài rất rất nhiều tập. Tốt có, xấu có (hình như xấu nhiều hơn). Nhưng mọi sự thay đổi cần có thời gian và cả sự hi sinh nữa. Hôm nay tôi hơi nhiều chuyện, tôi vốn đã mất “nhiệt huyết” cho chính đất nước mình, lúc nhỏ tôi được nhồi nhét quá nhiều thứ từ trường học, nhưng khi lớn lên tôi tự thấy được nhiều điều mà chẳng cần ngài Đại sứ hay bất kì ai “xúi giục” nên dần dà thôi không còn “mặn mà” với chính trị của VN nữa. Khó thay đổi lắm, nếu muốn nói là không thể thay đổi được. Vấn đề cuối cùng là phải chờ thôi. Hy vọng các bạn đừng “chửi” VN nữa, và cũng đừng “tôn sùng” VN quá. Cần phải nhìn nhận 2 chiều. SASANếu ai đã xem phim "Người hùng" hãy nghĩ đến từ "Thiên hạ". Tôi sống ở VN nhưng cảm thấy rất bình yên. Nếu yêu quê hương thì hãy làm điều gì đó có ích cho tổ quốc. Ví dụ: Có tiền thì đầu tư vào VN, không thì góp chất xám... Trịnh Quang Minh, Hà NộiNgài Michael Marine kính mến. Ngài làm đại sứ ở nước tôi thì hãy làm đúng phận sự của mình, đừng chõ mũi vào công việc nội bộ của chúng tôi. Ngài có thấy tại thủ đô của Việt Nam có đại sứ quán nước nào phải đặt Công-ten-nơ cát phía trước toà nhà không, hãy sờ gáy tự hỏi xem vì sao mình lắm kẻ thù thế. Chắc các ngài giàu quá phải làm vậy để tiêu tiền à, sao không đền bù cho biết bao con người bị chất độc da cam của các ngài huỷ hoại? Hãy làm đi, hãy thể hiện mình là một cường quốc không chỉ là kinh tế mà còn là cường quốc nhân đạo. Nhân dân Mỹ là những con người tuyệt vời. Đừng lấy các tư tưởng ra để đấu nhau. Dân tộc Việt Nam và dân tộc Mỹ chỉ yêu chuộng hoà bình, đừng đi lên vết xe đổ nữa. Anh Anh, tpHCMNgười ta nói: "cá bơi trên sông không thấy được biển lớn". Nếu tự hài lòng với những gì đang diễn ra trong nước thì chúng ta chẳng khác nào một chú ngựa kéo xe bị che mắt. Chúng ta đang đi trên con đường mà DCS mong muốn, chúng ta không có quyền tìm kiếm con đường khác vì như thế coi như vi phạm luật chơi. Tôi cứ liên tưởng cuộc sống của người dân trong nước của mình giống như là kiểu " ăn cơm công nghiệp", hôm cho cá thì chỉ ăn cá, hôm cho thịt thì chỉ ăn thịt mà không có quyền lựa chọn nào, riết rồi đâm ra quen và tự hài lòng với bữa ăn của mình. Qua đây tôi cũng nhắn nhủ với bạn Tùng (có thể bạn là Đảng viên hay mật vụ gì đó) rằng: những nước phương Tây hay Mỹ thì không phải dân chủ như bạn suy nghĩ đâu! nhưng họ thực sự làm chủ được con đường đi của họ và hoàng toàn không giao tương lai và lý tưởng cho bất kỳ một thằng " tào lao" nào cả. Qua đây cũng gởi lời cám ơn đến quý đài BBC đã đưa những tin tức thời sự nóng hổi và đầy tính khách quan trung thực, chúc quý đài luôn có những bài viết hay để thỏa lòng đọc giả, thính giả! Không nêu tênCác bạn nào có ý kiến không đồng tình với ngài đại sứ thì hãy xem bức hình của cha Lý bị tên công an tên Tân bịt miệng tại tòa ngày 30/03 vừa qua thì rõ. Thật là nhục nhã cho 1 hệ thống chính trị luôn rêu rao là "tự do." Long, Tp HCMTôi có ý kiến là người Việt ở nước ngoài nếu không còn hộ chiếu Việt Nam thì đã mất quyền công dân của nước Việt Nam thì đừng nên có ý kiến hoặc đòi hỏi này nọ. Nếu các anh giỏi, hãy đòi hỏi quyền của các anh tại Mỹ, các anh đã sung sướng hoàn toàn chưa, đã dân chủ hoàn tòan chưa. Các anh đã ngẩng mặt lên tại xã hội Mỹ chưa hay vẫn cuối đầu xuống làm nail... Chuyện của Việt Nam để chúng tôi giải quyết, chúng tôi sống thế nào do chúng tôi quyết định, các anh lo cái thân các anh đi. Ái Nhân, Sài GònSự độc quyền lãnh đạo của một Đảng, một tổ chức hay cá nhân là cái tệ hại nhất trong lịch sử phát triển của con người. Khi nó làm những điều kinh thiên nghịch lí trái với lẽ thường thì khó có ai ngăn cản được chúng. Vì vậy, cần phải xem xét lại, nếu chúng không thay đổi, không theo xu thế của thế giới văn minh hiện nay, bắt buột chúng ta phải lật đổ chúng như những gì thế hệ trước đã làm. Tuan Anh, San DiegoXin hỏi ông Dũng TP/HCM: Tại sao ông đang ở tại TP HCM mà không gởi ý kiến cho ông đại sứ Marine qua các báo ở Việt Nam họăc gởi trực tiếp cho ông ĐS Marine tại tòa Đại Sứ Mỹ ở Hà Nội với tên và địa chỉ thật của ông mà phải nhờ BBC ở tận trời tây chuyển về vòng vo vậy. Liệu báo chí ở VN có dám đăng thư ông không! Coi chừng làm mất lòng ông Đế Quốc mà Đảng và và nhà nước đang ôm... Dũng, TP HCMQua BBC, tôi xin hỏi ngài đại sứ Mỹ tại VN rằng: theo ngài nhân quyền là gì? Ngài nói VN không có nhân quyền, khuyên VN nên mở cửa hệ thống chính trị, nhưng ngài có biết về nhân quyền ở chính nước ngài? Nhân quyền là vừa đem quân đánh Iraq, giờ lại chuẩn bị đánh Iran? Hay nhân quyền là quyền của kẻ nhiều tiền muốn tấn áp kẻ yếu bằng bất cứ giá nào? Ở VN không thích nói đến vấn đề nhân quyền là bởi vì điều đó đã được quy định trong hiến pháp và công dân cứ thế mà làm theo. Còn những ai vi phạm hiến pháp, vi phạm pháp luật thì sẽ bị xử theo pháp luật. Cha Lý, theo ngài thì bị xử vì có những bất đồng chính kiến và đấu tranh ôn hòa, đó là do ngài tự suy diễn, bởi bản án và thực tế ai cũng biết rằng cha Lý mang danh là cha dạo nhưng không làm theo đúng giáo lý, mà lại đi làm chuyện kích động chống phá nhân dân. Vậy thì xử là đáng tội chứ. Thử hỏi, một công dân Mỹ vi phạm pháp luật Mỹ theo kiểu cha Lý thì có bị luật pháp Mỹ xử lý hay không? Ẩn danhTôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến bạn Tùng , TP HCM . Thật sự có nhiều bài viết của BBC khiến tôi hết sức bực mình và thấy phản cảm khi đọc dù rằng chuyện đó chả ảnh hưởng gì đến tôi nhưng tôi phải lên tiếng. 20 năm Việt Nam đổi mới, 20 để con người ta có thể hiểu được vấn đề thế mà BBC đã làm được chuyện đó chưa? Là một đài lớn trên thế giới, tôi hi vọng rằng BBC cần khai thác không chỉ về vấn đề chính trị mà cần phải có cái nhìn khách quan và đánh giá đúng bản chất của sự việc. Sa Pa, TP HCMThực ra,một đảng lãnh đạo sẽ mãi mãi không bao giờ là bình thường trong xã hội. Đa số người Việt nam là nhẫn nhục khi còn có thể chịu đựng được vì gia đình, con cái ... được hưởng lợi, hoặc bị khốn đốn. Hiện nay ở Việt nam ta chưa thực sự có luật pháp bình đẳng cho mọi công dân mà phải chịu sự "chỉ đạo". Điều này dẫn đến nhiều điều xúc phạm toàn thể người dân lương thiện khi chứng kiến xét xử. Cũng làm hổ thẹn chúng ta khi nhìn thấy những người "lãnh đạo" phạm những tội vô liêm sỉ. Nhưng thiết nghĩ rằng, những người có quan điểm đối lập (trong đó có tôi) hãy có hành vi khôn ngoan và phù hợp với người Việt ta để khỏi bị "bịt miệng" trước bàn dân thiên hạ như vậy. Tôi thấy cả người bịt miệng người khác và người để cho bị người ta làm như vậy đều không đáng trọng. Can đảm và hy sinh là một bản lĩnh nội lực làm người ta kính phục cả hành vi và tư tưởng. Nói về cha Lý, có nghiệp "chăm sóc phần hồn" mà lại để xảy ra bị đối xử như vậy thì không phục. PinochioXin góp ý với bài của Tùng, TP HCM vài điều. Những gì bạn yêu cầu Ban Việt Ngữ đưa tin như những đổi mới của VN sau 20 năm ..v.v. thì bạn và các bạn khác có thể tham khảo trong bất cứ website hay báo nào của Chính Phủ Việt Nam, những thông tin này được đăng rộng rãi và đầy tràn, Tùng không phải sợ mọi người không biết đến. Những gì BBC đăng ở đây và thường gây tranh cãi sôi nổi là những "vấn đề tế nhị" hay "bí mật" mà các website trên không đề cập hoặc đề cập rất trễ (có lẽ kẹt ở khâu kiểm duyệt). Đơn cử là hình nhân viên Công An bịt miệng bị cáo trong toà án không có đăng trong các báo cũng như website trong nước. Cũng như tin này bạn chỉ có thể tìm thấy trên website này hoặc các website ngoài nước, tôi thử vào website khá nổi tiếng của báo Tuổi Trẻ cũng chưa thấy đăng mặc dù Chính Phủ VN đã có bài đáp lại bài viết của ông Đại Sứ Mỹ. Còn vấn đề Mỹ có nhân quyền hay không? Chính xác hơn là nhân quyền có nhiều hay không mà lại đòi hỏi các nước khác có nhân quyền thì xin được hỏi Tùng một câu : khi Thầy Cô dạy học trò về đạo đức thì có chắc Thầy Cô đạo đức 100% không? Nếu không thì không thể dạy sao? Nói thế chắc không còn môn Đạo Đức dạy trong trường nữa. Mai, FloridaThưa ông Tùng TP HCM. Ông ngại ý kiến của ông BBC không đăng vì chống đối lại ý bài viết. Tôi không biết BBC có sửa lại câu, hoặc chữ nào không, nhưng chắc chắn BBC không sửa ý. Như vậy BBC đã tôn trọng ý kiến ông. Còn nhà nước VN có tôn trọng như vậy hay không? Xin ông tự trả lời. Nói thật với ông, tôi không đủ can đảm cho bè bạn xem đoạn video cảnh Lm Nguyễn Văn Lý bị khóa miệng ngay giữa phiên tòa, vì họ biết tôi là người VN. Không phải tôi muốn bao che cho tòa án VN nhưng tôi biết họ sẽ kinh ngạc vì chuyện nầy. Tôi xấu hổ cho chế độ CSVN đang cai trị trên quê hương. Tôi cũng không và không bao giờ ca ngợi Hoa Kỳ cái gì cũng hạng nhất, nhưng tôi biết là tôi đang may mắn sống dưới một thể chế chính trị tôn trọng quyền của công dân! Trần, Edmonton, CanadaGóp ý với Tùng TPHCM: BBC không thể chỉ đăng toàn những loại tin như bạn đề nghị được, lý do đơn giản vì BBC là một cơ quan truyền thông quốc tế và độc lập, không nằm dưới sự kiểm soát của Đảng CSVN. Người dân trong nước, nếu không đọc các báo điện tử quốc tế và hải ngoại, thì chắc chắn không ai nhìn thấy được hình ảnh một công an bịt miệng phạm nhân tại phiên tòa. Tri Quang, Bà Rịa, Vũng TàuChúng tôi, những người mong mỏi nước Việt Nam càng ngày càng nhiều tiến bộ về mặt nhân quyền, đã mong chờ sự lên tiếng này lâu lắm rồi. Một nước Mỹ vốn tự hào về Dân Chủ-Nhân Quyền, vốn thường mạnh miệng về Dân Chủ-Nhân Quyền, đến bây giờ mới có những động thái chính thức đối với những xâm phạm nhân quyền càng ngày càng nghiêm trọng, thì quả là hơi chậm trễ. Nhưng dẫu sau thì có vẫn còn hơn là không. Chúc ngài Đại sứ nhiều sức khoẻ. Trung NghĩaTôi là người sống trong nước Việt Nam. Lần đầu tiên tôi tham gia chuyên mục này, tuy rằng tôi vẫn theo dõi chương trình BBC. Nói về nhân quyền và tự do tại Việt Nam, thì tôi thấy có rất nhiều độc giả ủng hộ về nhân quyền, tự do. Nhưng cũng có độc giả không ủng hộ nhân quyền, tự do tại Việt nam. Rất buồn tại vì sao những người đó lại không ủng hộ về nhân quyền, tự do? Vì Hiến pháp Việt Nam đã khằng định rằng mọi công dân Việt Nam đều có quyền tự do và nhân quyền. Theo tôi thiết nghĩ rằng: 1. Những người đó hiện đang có quyền lực, quyền lợi, cho nên nói đến nhân quyền thì rất sợ, vì khi nhân quyền, tự do đến thì họ phải sẽ mất tất cả (về tài chính cũng như quyền lực), rồi họ sẽ trả giá những gì mà họ làm. 2. Theo tôi cho rằng những người này họ đã bị ăn bánh vẽ của chế độ mà họ không biết, hoặc họ ăn "cát" không phải ăn cơm như những người lao động bình thường khác, do đó mà họ không biết nhân quyền, tự do là gì, họ nghĩ rằng đó là một cái gì đó rất xa vời với con người. Nếu họ không tin vào điều đó thì họ hãy tự về nước mà sống như những người lao động bình thường trong nước(nếu là người ở nước ngoài), và họ xuống làm người lao động bình thường trong xã hội đi, thử họ sẽ hiểu như thế nào là xã hội chủ nghĩa mà các nhà lãnh đạo thường ba hoa. Thì chừng đấy họ sẽ thấy được câu nói của các bậc tiền nhân ta: "Thức đêm mới biết đêm dài. Sống lâu mới biết lòng ai thế nào". "Con ơi nhớ lấy câu này Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan". Tùng, TP HCMNước Mỹ hay nói về nhân quyền,nhưng không biết ở Mỹ nhân quyền có được thực thi không nhỉ?Miệng thì lúc nào cũng nói về nhân quyền,nhưng chính nước Mỹ đã tước đi nhân quyền của bao quốc gia, bao cộng đồng dân tộc trên thế giới này.Thật là phi lý khi 1 người cứ luôn miệng nói về nhân quyền nhưng lại xâm phạm đến nhân quyền của nguời khác mà đòi người khác phải thực hiện nhân quyền. Nhân đây tôi cũng góp ý về BBC, tại sao các vị cứ soi mói vào vấn đề chính trị ở VN thế nhỉ?Các vị không còn bài nào để đăng lên nữa hay sao, trình độ phóng viên tìm tin tức của BBC chỉ làm được việc là soi mói vấn đề chính trị của người khác thôi à? Tại sao các vị không đưa tin về những thay đổi của VN, những phát triển mới của VN sau hơn 20 năm đổi mới? Tôi nghĩ, vấn đề này chỉ có 1 vài thiểu số người hưởng ứng thôi. Tại sao các vị không nghĩ rằng, nếu các vị đưa những tin không liên quan đến vấn đề chính trị ở VN mà đưa những tin tức khác về lĩnh vực kinh tế, văn hoá,giáo dục... thì có thể tờ báo điện tử của các vị sẽ thu hút nhiều người VN truy cập hơn? Hãy thử nghĩ xem, 1 VN với hơn 80 triệu dân thì nếu chỉ cần 5% dân số vào đọc tin tức của quý báo thì doanh số thu về của quý báo có thể gia tăng rất nhiều lần. Trên là vài dòng suy nghĩ đóng góp ý kiến của tôi về quý báo và bài viết này.Tôi biết, khi tôi viết những dòng này chắc chắn các vị sẽ sửa đổi lại nhiều chỗ và có thể là không đăng tin lên nhưng tôi vẫn viết để đóng góp ý kiến của mình.

vietnam-38669374

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-38669374

Hé lộ chuyện gia đình ít người biết của nhạc sĩ Tô Hải

Câu chuyện về nhạc sĩ lão thành Tô Hải có diễn biến mới khi BBC được cho biết về một góc đau buồn trong quan hệ gia đình của ông.

Ảnh chụp nhạc sĩ Tô Hải ở nhà ngày 16/1 Một người con gái của vợ đầu của ông Tô Hải khẳng định với BBC bố bà "đã hết bệnh nên bệnh viện mới cho về", và bày tỏ lo ngại ông bị người vợ sau "khống chế". Trước đó, người vợ hiện nay của nhạc sĩ Tô Hải, bà Lâm Thị Ái, nói với BBC rằng bà "hoang mang" khi bệnh viện cho chồng về và ám chỉ có sức ép của công an. Nhưng hôm 18/1, trả lời BBC, bà Tô Hà, một trong ba người con của vợ đầu ông Tô Hải, nói bố bà đang hồi phục. Sau khi được biết về phản ứng của bà Tô Hà, nhạc sĩ Tô Hải nói với BBC rằng bà Tô Hà là con gái nhưng xem bố như "kẻ thù". Vào viện Tô Hải từng là một nhạc sĩ cách mạng nổi tiếng ở miền Bắc Việt Nam. Nhưng những năm gần đây, sống ở TP. HCM, ông bày tỏ thái độ ly khai với Đảng Cộng sản. Trong cuốn "Hồi ký của một thằng hèn", hoàn thành năm 2007, ông tự gọi mình là "một trong những tên bồi bút bất đắc dĩ đắc lực nhất". Ông cũng duy trì trang blog với các bài viết mang tính phê phán về xã hội, chính trị Việt Nam. Những ngày đầu năm 2017, nhạc sĩ Tô Hải nhập viện ở một bệnh viện tư ở TP Hồ Chí Minh, Hoàn Mỹ. Hôm 14/1, ông được bệnh viện cho về, nhưng người vợ hiện nay của ông, bà Lâm Thị Ái, nói với BBC hôm 16/1 rằng chồng bà "chưa khỏe mà sao đã cho về". Hôm 17/1, bà Tô Hà, người con của vợ đầu của ông Tô Hải, liên lạc với BBC, cho biết sau khi có bản tin đầu trên BBC, bà đã chất vấn bà Ái. "Trưa hôm 16/1, tôi đến nhà thăm bố, thấy bố đã ngồi dậy được, còn nói tiếng Pháp làu làu - tôi chụp rất nhiều hình - và hỏi cô Ái tình hình có thật là công an gây sức ép để bệnh viện trả bố về không?" "Cô ấy bảo thấy mấy cô hộ lý hỏi 'nhà chị có người làm bên công an hay sao mà lắm công an hỏi thăm thế?'" "Tôi trả lời họ nói thế có gì ác ý đâu, mình không có bằng chứng thì sao lại phao tin như vậy, không nên làm ầm ĩ chuyện này lên. Mà nếu có việc đấy, tôi nói sẽ đến bệnh viện làm việc, hay đưa bố sang bệnh viện khác, thì cô ấy cản." "Tôi yêu cầu xem hồ sơ bệnh án, cô ấy thoái thác, chỉ bảo bố bị viêm phổi. Nhưng thực tế, sau hai ngày cấp cứu, ông đã khỏe lại (chúng tôi đến đột xuất đang thấy ông chuẩn bị ăn trưa như trong hình). Nhưng sau đó trên mạng lại đưa tin ông nguy kịch, là không đúng, bình thường khi hết bệnh rồi thì bệnh viện cho về nhà để tĩnh dưỡng, tránh lây nhiễm tréo." Nhạc sĩ Tô Hải có ba người con với vợ đầu, con trai cả sinh năm 1954, hai con gái là bà Tô Hà sinh năm 1956 và người con út 1958. Theo lời kể của bà Tô Hà, từ tháng Năm 1975, khi nhạc sĩ Tô Hải vào Nam, ông "cắt đứt" quan hệ với gia đình, tuy chỉ chính thức ly dị mẹ bà năm 1998. "Có những éo le nên tôi không muốn nói nhưng lần này tôi muốn lên tiếng rằng chúng tôi không hài lòng với cô Ái." "Tôi cho rằng cô ấy nói dối rằng 'bệnh viện trả về dù nguy kịch'. Tôi muốn cải chính là bố tôi không nguy kịch, ông đang hồi sức." "Tôi lo cho bố tôi, vì với thông tin của bà Ái, có thể các bệnh viện sẽ ngại không dám nhận bố tôi khi có chuyện, và bà ấy đã nói rằng sẽ không cho bố tôi đi viện nữa dù có bất cứ việc gì xảy ra." Bà Tô Hà, hiện sống ở cả Việt Nam và Pháp, nói thông điệp bà muốn chuyển đến những người quan tâm nhạc sĩ Tô Hải là: "Việc ngày hôm nay là do ông suy dinh dưỡng, không được chăm sóc tốt, chứ không có bệnh." Ảnh chụp nhạc sĩ Tô Hải ngày 7/1 trong bệnh viện Hoàn Mỹ "Nếu ai đó nghĩ đây là tranh chấp gia đình, đây không phải là vậy. Anh em chúng tôi đều là những người thành đạt, chúng tôi không có ý kiến gì về chuyện tài sản mà chỉ muốn nói sự thật và không muốn ai dùng ông để trục lợi về kinh tế hay chính trị," bà Tô Hà nói với BBC. 'Không bịa đặt' Khi BBC liên lạc, bà Lâm Thị Ái vẫn khẳng định những gì bà nói trước đó "không hề bịa đặt". "Lúc đầu, chồng tôi chưa bớt mà bệnh viện đã cho về. Chồng tôi cũng không muốn về, nhưng ông biết là bị buộc phải về nên mới bảo 'thôi về đi, anh hiểu rồi.'" "Không hiểu sao cô Tô Hà rất thù hận tôi, nhưng tôi không thêm bớt điều gì, chỉ nói những gì tôi chứng kiến." "Tôi không muốn nói những điều không hay về cô Hà, nhưng chỉ kể vài chi tiết để người bên ngoài gia đình nhận xét." "Cô Hà một năm ghé thăm bố cô ấy không quá ba lần." "Mới đây, khi ông Hải vào viện, cô ấy đưa được 5 triệu rồi đi mất." "Tôi sống với ông Hải 30 năm rồi chứ không phải đợi đến khi ông già yếu mới đến để trục lợi như cáo buộc của cô Hà." "Tôi không phủ nhận chuyện vợ chồng tôi bây giờ sống khó khăn. Hàng tháng phải nhờ bạn bè giúp thêm vì từ khi ông ấy bị chính quyền cho là phản động thì họ đã cắt hết các khoản tiền của ông ấy." Bà Ái cũng chuyển máy cho BBC nói chuyện với nhạc sĩ Tô Hải, người tâm sự rằng sức khỏe của ông "không bằng hai tuần trước". Kể lại chuyện vào bệnh viện Hoàn Mỹ, ông Tô Hải nói lúc mới vào, "họ nói bác phải chuyển sang phòng chăm sóc đặc biệt". Qua điện thoại, ông nói từng tiếng đứt quãng với hơi thở nặng nhọc: "Chúng tôi đóng thêm tiền hôm ấy thì ngay hôm sau họ lại bảo cho về." "Chính tôi thắc mắc. Vợ chồng tôi đã nghĩ tôi còn nằm đây đến hết Tết, nhưng họ lại bảo hết bệnh rồi, rằng tôi như ngọn đèn hết dầu, lúc nào cũng có thể tắt, nên về." "Tôi phải về bằng xe cấp cứu. Vì thế những gì bà xã tôi nói với BBC là đúng 100%." Giọng gay gắt, ông xác nhận bà Tô Hà là con gái của vợ đầu nhưng nói bà Tô Hà "căm thù gia đình tôi 30 năm rồi, từ khi tôi xây dựng gia đình mới". "Nó bịa ra rất nhiều chuyện về gia đình tôi. Bây giờ nó giàu có, về đây kinh doanh nên dựa vào chính phủ này." Ông nói: "Có lẽ bây giờ nó muốn lấy điểm để làm ăn thuận tiện, nên thấy chúng tôi phát biểu không có lợi cho nhà nước nên quay lại đánh vợ chồng tôi." 'Sững sờ và đau lòng' Khi được cho biết về những lời của bố, bà Tô Hà nói bà "không ngờ bố lại bị khống chế như vậy", khẳng định ở đây chỉ để nói sự thật và không ngờ lại diễn biến quá xấu như vậy! Bà trả lời bà không có hoạt động kinh doanh nào cả, và "không có gì phải lấy điểm với chính quyền". "Chưa có bất cứ một ai nhân danh chính quyền hay công an, liên hệ với tôi bao giờ cả!" "Chuyện giúp đỡ kinh tế từ ngày bố tôi còn ở Nha Trang thì tự bố tôi và cô Ái và gia đình tôi biết nhưng bây giờ không có biên nhận, thì muốn nói sao cũng được!" "Hôm 16/1, bố tôi nói về nhà khoẻ ra nhiều! Như vậy là bệnh viện cho về là giải pháp đúng chứ không phải trong tình trạng nguy kịch." Bà Tô Hà nói không muốn nói thêm về "chuyện buồn" của gia đình mà chỉ muốn làm rõ có phải bố của bà bị bệnh viện cho về sớm do áp lực của chính quyền hay không. "Năm ngoái chính tôi tổ chức sinh nhật cho bố, và ông nói xin lỗi, các con hãy bỏ qua tất cả." "Tôi rất sững sờ và đau lòng trước phát biểu của bố tôi chỉ vì tôi muốn nói sự thật nhưng tôi chưa bao giờ lại xem bố là kẻ thù tuy bố bỏ rơi chúng tôi từ ấu thơ." "Chúng tôi vẫn tự nhủ, không có chỗ dựa nào về tinh thần lẫn vật chất, chúng tôi mới thành đạt được. Khi không lên thăm được bố tôi, tôi nhờ các bạn bè đến thăm." "Từ hai hôm nay, cô Ái lu loa khắp nơi nhất là họ hàng bên Mỹ và dọa sẽ bỏ đi, vất bố tôi lại một mình nên chắc vì thế, bố tôi mớí có những lời phát biểu như vậy." "Dù sao tôi cũng mừng vì ông đã khỏe, mới mắng con khỏe như vậy," bà Tô Hà phát biểu.

summarize: Ảnh chụp nhạc sĩ Tô Hải ở nhà ngày 16/1 Một người con gái của vợ đầu của ông Tô Hải khẳng định với BBC bố bà "đã hết bệnh nên bệnh viện mới cho về", và bày tỏ lo ngại ông bị người vợ sau "khống chế". Trước đó, người vợ hiện nay của nhạc sĩ Tô Hải, bà Lâm Thị Ái, nói với BBC rằng bà "hoang mang" khi bệnh viện cho chồng về và ám chỉ có sức ép của công an. Nhưng hôm 18/1, trả lời BBC, bà Tô Hà, một trong ba người con của vợ đầu ông Tô Hải, nói bố bà đang hồi phục. Sau khi được biết về phản ứng của bà Tô Hà, nhạc sĩ Tô Hải nói với BBC rằng bà Tô Hà là con gái nhưng xem bố như "kẻ thù". Vào viện Tô Hải từng là một nhạc sĩ cách mạng nổi tiếng ở miền Bắc Việt Nam. Nhưng những năm gần đây, sống ở TP. HCM, ông bày tỏ thái độ ly khai với Đảng Cộng sản. Trong cuốn "Hồi ký của một thằng hèn", hoàn thành năm 2007, ông tự gọi mình là "một trong những tên bồi bút bất đắc dĩ đắc lực nhất". Ông cũng duy trì trang blog với các bài viết mang tính phê phán về xã hội, chính trị Việt Nam. Những ngày đầu năm 2017, nhạc sĩ Tô Hải nhập viện ở một bệnh viện tư ở TP Hồ Chí Minh, Hoàn Mỹ. Hôm 14/1, ông được bệnh viện cho về, nhưng người vợ hiện nay của ông, bà Lâm Thị Ái, nói với BBC hôm 16/1 rằng chồng bà "chưa khỏe mà sao đã cho về". Hôm 17/1, bà Tô Hà, người con của vợ đầu của ông Tô Hải, liên lạc với BBC, cho biết sau khi có bản tin đầu trên BBC, bà đã chất vấn bà Ái. "Trưa hôm 16/1, tôi đến nhà thăm bố, thấy bố đã ngồi dậy được, còn nói tiếng Pháp làu làu - tôi chụp rất nhiều hình - và hỏi cô Ái tình hình có thật là công an gây sức ép để bệnh viện trả bố về không?" "Cô ấy bảo thấy mấy cô hộ lý hỏi 'nhà chị có người làm bên công an hay sao mà lắm công an hỏi thăm thế?'" "Tôi trả lời họ nói thế có gì ác ý đâu, mình không có bằng chứng thì sao lại phao tin như vậy, không nên làm ầm ĩ chuyện này lên. Mà nếu có việc đấy, tôi nói sẽ đến bệnh viện làm việc, hay đưa bố sang bệnh viện khác, thì cô ấy cản." "Tôi yêu cầu xem hồ sơ bệnh án, cô ấy thoái thác, chỉ bảo bố bị viêm phổi. Nhưng thực tế, sau hai ngày cấp cứu, ông đã khỏe lại (chúng tôi đến đột xuất đang thấy ông chuẩn bị ăn trưa như trong hình). Nhưng sau đó trên mạng lại đưa tin ông nguy kịch, là không đúng, bình thường khi hết bệnh rồi thì bệnh viện cho về nhà để tĩnh dưỡng, tránh lây nhiễm tréo." Nhạc sĩ Tô Hải có ba người con với vợ đầu, con trai cả sinh năm 1954, hai con gái là bà Tô Hà sinh năm 1956 và người con út 1958. Theo lời kể của bà Tô Hà, từ tháng Năm 1975, khi nhạc sĩ Tô Hải vào Nam, ông "cắt đứt" quan hệ với gia đình, tuy chỉ chính thức ly dị mẹ bà năm 1998. "Có những éo le nên tôi không muốn nói nhưng lần này tôi muốn lên tiếng rằng chúng tôi không hài lòng với cô Ái." "Tôi cho rằng cô ấy nói dối rằng 'bệnh viện trả về dù nguy kịch'. Tôi muốn cải chính là bố tôi không nguy kịch, ông đang hồi sức." "Tôi lo cho bố tôi, vì với thông tin của bà Ái, có thể các bệnh viện sẽ ngại không dám nhận bố tôi khi có chuyện, và bà ấy đã nói rằng sẽ không cho bố tôi đi viện nữa dù có bất cứ việc gì xảy ra." Bà Tô Hà, hiện sống ở cả Việt Nam và Pháp, nói thông điệp bà muốn chuyển đến những người quan tâm nhạc sĩ Tô Hải là: "Việc ngày hôm nay là do ông suy dinh dưỡng, không được chăm sóc tốt, chứ không có bệnh." Ảnh chụp nhạc sĩ Tô Hải ngày 7/1 trong bệnh viện Hoàn Mỹ "Nếu ai đó nghĩ đây là tranh chấp gia đình, đây không phải là vậy. Anh em chúng tôi đều là những người thành đạt, chúng tôi không có ý kiến gì về chuyện tài sản mà chỉ muốn nói sự thật và không muốn ai dùng ông để trục lợi về kinh tế hay chính trị," bà Tô Hà nói với BBC. 'Không bịa đặt' Khi BBC liên lạc, bà Lâm Thị Ái vẫn khẳng định những gì bà nói trước đó "không hề bịa đặt". "Lúc đầu, chồng tôi chưa bớt mà bệnh viện đã cho về. Chồng tôi cũng không muốn về, nhưng ông biết là bị buộc phải về nên mới bảo 'thôi về đi, anh hiểu rồi.'" "Không hiểu sao cô Tô Hà rất thù hận tôi, nhưng tôi không thêm bớt điều gì, chỉ nói những gì tôi chứng kiến." "Tôi không muốn nói những điều không hay về cô Hà, nhưng chỉ kể vài chi tiết để người bên ngoài gia đình nhận xét." "Cô Hà một năm ghé thăm bố cô ấy không quá ba lần." "Mới đây, khi ông Hải vào viện, cô ấy đưa được 5 triệu rồi đi mất." "Tôi sống với ông Hải 30 năm rồi chứ không phải đợi đến khi ông già yếu mới đến để trục lợi như cáo buộc của cô Hà." "Tôi không phủ nhận chuyện vợ chồng tôi bây giờ sống khó khăn. Hàng tháng phải nhờ bạn bè giúp thêm vì từ khi ông ấy bị chính quyền cho là phản động thì họ đã cắt hết các khoản tiền của ông ấy." Bà Ái cũng chuyển máy cho BBC nói chuyện với nhạc sĩ Tô Hải, người tâm sự rằng sức khỏe của ông "không bằng hai tuần trước". Kể lại chuyện vào bệnh viện Hoàn Mỹ, ông Tô Hải nói lúc mới vào, "họ nói bác phải chuyển sang phòng chăm sóc đặc biệt". Qua điện thoại, ông nói từng tiếng đứt quãng với hơi thở nặng nhọc: "Chúng tôi đóng thêm tiền hôm ấy thì ngay hôm sau họ lại bảo cho về." "Chính tôi thắc mắc. Vợ chồng tôi đã nghĩ tôi còn nằm đây đến hết Tết, nhưng họ lại bảo hết bệnh rồi, rằng tôi như ngọn đèn hết dầu, lúc nào cũng có thể tắt, nên về." "Tôi phải về bằng xe cấp cứu. Vì thế những gì bà xã tôi nói với BBC là đúng 100%." Giọng gay gắt, ông xác nhận bà Tô Hà là con gái của vợ đầu nhưng nói bà Tô Hà "căm thù gia đình tôi 30 năm rồi, từ khi tôi xây dựng gia đình mới". "Nó bịa ra rất nhiều chuyện về gia đình tôi. Bây giờ nó giàu có, về đây kinh doanh nên dựa vào chính phủ này." Ông nói: "Có lẽ bây giờ nó muốn lấy điểm để làm ăn thuận tiện, nên thấy chúng tôi phát biểu không có lợi cho nhà nước nên quay lại đánh vợ chồng tôi." 'Sững sờ và đau lòng' Khi được cho biết về những lời của bố, bà Tô Hà nói bà "không ngờ bố lại bị khống chế như vậy", khẳng định ở đây chỉ để nói sự thật và không ngờ lại diễn biến quá xấu như vậy! Bà trả lời bà không có hoạt động kinh doanh nào cả, và "không có gì phải lấy điểm với chính quyền". "Chưa có bất cứ một ai nhân danh chính quyền hay công an, liên hệ với tôi bao giờ cả!" "Chuyện giúp đỡ kinh tế từ ngày bố tôi còn ở Nha Trang thì tự bố tôi và cô Ái và gia đình tôi biết nhưng bây giờ không có biên nhận, thì muốn nói sao cũng được!" "Hôm 16/1, bố tôi nói về nhà khoẻ ra nhiều! Như vậy là bệnh viện cho về là giải pháp đúng chứ không phải trong tình trạng nguy kịch." Bà Tô Hà nói không muốn nói thêm về "chuyện buồn" của gia đình mà chỉ muốn làm rõ có phải bố của bà bị bệnh viện cho về sớm do áp lực của chính quyền hay không. "Năm ngoái chính tôi tổ chức sinh nhật cho bố, và ông nói xin lỗi, các con hãy bỏ qua tất cả." "Tôi rất sững sờ và đau lòng trước phát biểu của bố tôi chỉ vì tôi muốn nói sự thật nhưng tôi chưa bao giờ lại xem bố là kẻ thù tuy bố bỏ rơi chúng tôi từ ấu thơ." "Chúng tôi vẫn tự nhủ, không có chỗ dựa nào về tinh thần lẫn vật chất, chúng tôi mới thành đạt được. Khi không lên thăm được bố tôi, tôi nhờ các bạn bè đến thăm." "Từ hai hôm nay, cô Ái lu loa khắp nơi nhất là họ hàng bên Mỹ và dọa sẽ bỏ đi, vất bố tôi lại một mình nên chắc vì thế, bố tôi mớí có những lời phát biểu như vậy." "Dù sao tôi cũng mừng vì ông đã khỏe, mới mắng con khỏe như vậy," bà Tô Hà phát biểu.

140314_vietnam_role_scs_conflict

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2014/03/140314_vietnam_role_scs_conflict

Tranh chấp Biển Đông và vai trò của VN

Năm 2014 đánh dấu hai sự kiện lớn trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc:

Một tàu cá trước các tàu HQ-264 và HQ-265 của Bộ Tư lệnh vùng 5 Hải quân Việt Nam Kỷ niệm 40 năm ngày Trung Quốc dùng vũ lực đánh chiếm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa, khiến 74 chiến sĩ Quân đội Việt Nam Cộng hoà hy sinh, và kỷ niệm 35 năm ngày Trung Quốc tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược chống Việt Nam, khiến 60,000 người Việt Nam thiệt mạng, và khiến các tỉnh biên giới cực Bắc bị tàn phá nặng nề. Ngày 14 tháng 3 năm nay cũng đánh dấu 26 năm ngày Trung Quốc dùng vũ lực đánh chiếm đảo Gạc Ma, thuộc quần đảo Trường Sa, khiến 64 chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam hy sinh. Qua nguồn tư liệu do nhà nước Việt Nam phổ biến công khai sau cuộc chiến tranh xâm lược của Trung Quốc và qua đối chiếu với nguồn tư liệu độc lập để kiểm chứng, ba điểm mốc thời gian của năm 1974, 1979, và 1988 phản ánh các mắt xích trong một chiến lược lâu dài, nhất quán, của Trung Quốc nhắm vào Việt Nam: Bắt đầu từ thập niên 1950 cho đến ngày nay, bằng những mưu đồ, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt khác nhau, thay đổi tùy tình huống, Trung Quốc luôn luôn muốn kiềm chế Việt Nam, giữ Việt Nam ở vị thế nước yếu kém, lệ thuộc vào Trung Quốc. Mặc dù vào năm 1979, Trung Quốc thất bại thảm hại trong việc sử dụng hàng trăm ngàn quân tinh nhuệ và hoả lực hùng hậu để “dạy” cho Việt Nam một bài học, kể từ sau Hội nghị Thành Đô năm 1990, Trung Quốc thành công đáng kể trong nỗ lực kiềm chế Việt Nam, đặc biệt là trong vấn đề Biển Đông. Do Việt Nam có chứng cứ lịch sử và cơ sở pháp lý chủ quyền Hoàng Sa-Trường Sa rõ ràng, vững chắc, và do hành động ngang ngược, bất chấp luật pháp quốc tế của Trung Quốc trên Biển Đông, nhiều năm trước, người viết đề nghị Việt Nam kiện toàn hồ sơ chủ quyền, tham vấn chuyên gia người nước ngoài, tranh thủ ủng hộ của khu vực và thế giới trong việc sử dụng luật pháp quốc tế để giải quyết tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc. Thực tế cho thấy, trong gần 20 năm, lãnh đạo Việt Nam chủ trương giải quyết tranh chấp “thông qua đàm phán hòa bình”, trên tinh thần “vừa là đồng chí, vừa là anh em”, và trên cơ sở “16 chữ vàng, 4 tốt”. Việt Nam hoàn toàn bị động, tiêu cực, không có một phương án nào khác biệt với lập trường của Trung Quốc cho Biển Đông. (Xem thêm "Tuyên bố chung Việt Nam-Trung Quốc” giữa Nông Đức Mạnh-Hồ Cẩm Đào, tháng 6 năm 2008). Trong cùng thời gian, Trung Quốc tích cực xây dựng sức mạnh trong cả hai lãnh vực quyền lực mềm và quyền lực cứng về Biển Đông: Ban hành “Luật Lãnh hải và vùng tiếp giáp” bao gồm quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa năm 1992 (20 năm trước khi Luật Biển Việt Nam được ban hành); kể từ giữa thập niên 1990, đầu tư vào các học viện, trung tâm nghiên cứu chiến lược, quy mô lớn, thu hút sự tham gia của giới nghiên cứu, chuyên gia người nước ngoài; vận động để có quan toà Trung Quốc trong hai cơ chế luật pháp quốc tế: Toà án Quốc tế (ICJ) và Toà án Luật Biển (ITLOS); kể từ năm 1999, ban hành lệnh cấm đánh cá ba tháng mỗi năm, bao gồm vùng biển của Việt Nam; hiện đại hoá lực lượng hải quân để gia tăng sự hiện diện của Trung Quốc trên toàn bộ Biển Đông; lôi kéo đồng minh trong khối ASEAN; nâng cấp đơn vị hành chính quản lý các đảo chiếm đóng bất hợp pháp thuộc Hoàng Sa-Trường Sa, v.v. Mãi cho đến đầu năm 2013, lãnh đạo Việt Nam mới đề cập đến sử dụng công cụ luật pháp quốc tế trong giải quyết tranh chấp Biển Đông. Quan điểm này được đưa ra đúng 25 năm sau sự kiện 14.3 và gần 40 năm sau sự kiện 19.1, trong đấy, Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc khi dùng vũ lực đánh chiếm đảo Gạc Ma thuộc Trường Sa và nhóm đảo phía Tây Hoàng Sa, khiến hơn 100 chiến sĩ hải quân Việt Nam hy sinh. Những bước cần thực hiện Việt Nam có nên kết hợp cùng Philippines, Malaysia để kêu gọi Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng luật pháp quốc tế? Vài diễn biến đáng ghi nhận trong ba tháng đầu năm 2014 là việc nhà nước cho kỷ niệm một cách giới hạn 40 năm trận đánh Hoàng Sa giữa hải quân Việt Nam Cộng hoà và hải quân Trung Quốc, cho thành lập Quỹ hỗ trợ nghiên cứu biển Đông để thúc đẩy việc nghiên cứu, và trong một cuộc gặp chính thức, Đại sứ Việt Nam tại Philippines thông báo cho phó Tổng thống nước bạn biết là Việt Nam ủng hộ Philippines trong cuộc tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc. Các bước đi này, dù muộn màng nhưng đúng hướng, cần thiết phải có cho quá trình đấu tranh bảo vệ chủ quyền Hoàng Sa-Trường Sa và bảo vệ quyền lợi đất nước trên Biển Đông. Những bước đi khác mà Việt Nam nên khẩn trương thực hiện song song là: Việt Nam nên năng động, tích cực trình bày cho thế giới thấy rõ rằng, do vị thế chiến lược của các đảo này, Hoàng Sa-Trường Sa đóng vai trò then chốt trong đòi hỏi đường lưỡi bò của Trung Quốc. Làm sao để tạo đột phá? Quyết tâm của Việt Nam nhằm thúc đẩy sử dụng luật pháp quốc tế trong giải quyết tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc không chỉ để giải quyết vấn đề chủ quyền lãnh hải giữa những bên liên hệ mà còn để mang lại ổn định cho tất cả các nước có giao thông hàng hải đi ngang qua một khu vực quan trọng hàng đầu thế giới và có diện tích rộng bằng một phần ba diện tích nước Mỹ. Nhân chuyến viếng thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vào giữa tháng 2 năm 2014, Trung Quốc tuyên bố tranh chấp Biển Đông cần được giải quyết thông qua đàm phán song phương, trên cơ sở chứng cứ lịch sử và luật pháp quốc tế. Để tạo đột phá trong bế tắc hiện nay và để tranh thủ thuận lợi hiện có, xét từ góc độ luật pháp quốc tế và tình hình khu vực, Việt Nam nên hoặc tự mình, trong trường hợp Hoàng Sa, hoặc cùng Philippines, Malaysia, trong trường hợp Trường Sa, hoặc một kết hợp khéo léo của cả hai phương án, công khai kêu gọi Trung Quốc đồng ý để cơ chế luật pháp quốc tế giải quyết tranh chấp Biển Đông. Trung Quốc có quan toà đại diện trong Toà án Quốc tế và Toà án Luật Biển; Trung Quốc cũng luôn luôn khẳng định trước dư luận thế giới là họ có đầy đủ bằng chứng lịch sử và pháp lý hậu thuẫn cho đòi hỏi đường lưỡi bò nói chung và quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa nói riêng. Nếu khẳng định chủ quyền của Trung Quốc là dựa trên cơ sở sự thật, khó có bất kỳ lý do chính đáng nào cho Trung Quốc viện dẫn để từ chối vai trò giải quyết tranh chấp giữa các nước mà Toà án Quốc tế đã và đang hành xử hữu hiệu trong hơn 60 năm nay. Việt Nam đang thật sự đối diện với một trách nhiệm to lớn mà lịch sử giao phó: sử dụng công cụ luật pháp quốc tế để duy trì an ninh và trật tự trong một khu vực trọng yếu của thế giới.

summarize: Một tàu cá trước các tàu HQ-264 và HQ-265 của Bộ Tư lệnh vùng 5 Hải quân Việt Nam Kỷ niệm 40 năm ngày Trung Quốc dùng vũ lực đánh chiếm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa, khiến 74 chiến sĩ Quân đội Việt Nam Cộng hoà hy sinh, và kỷ niệm 35 năm ngày Trung Quốc tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược chống Việt Nam, khiến 60,000 người Việt Nam thiệt mạng, và khiến các tỉnh biên giới cực Bắc bị tàn phá nặng nề. Ngày 14 tháng 3 năm nay cũng đánh dấu 26 năm ngày Trung Quốc dùng vũ lực đánh chiếm đảo Gạc Ma, thuộc quần đảo Trường Sa, khiến 64 chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam hy sinh. Qua nguồn tư liệu do nhà nước Việt Nam phổ biến công khai sau cuộc chiến tranh xâm lược của Trung Quốc và qua đối chiếu với nguồn tư liệu độc lập để kiểm chứng, ba điểm mốc thời gian của năm 1974, 1979, và 1988 phản ánh các mắt xích trong một chiến lược lâu dài, nhất quán, của Trung Quốc nhắm vào Việt Nam: Bắt đầu từ thập niên 1950 cho đến ngày nay, bằng những mưu đồ, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt khác nhau, thay đổi tùy tình huống, Trung Quốc luôn luôn muốn kiềm chế Việt Nam, giữ Việt Nam ở vị thế nước yếu kém, lệ thuộc vào Trung Quốc. Mặc dù vào năm 1979, Trung Quốc thất bại thảm hại trong việc sử dụng hàng trăm ngàn quân tinh nhuệ và hoả lực hùng hậu để “dạy” cho Việt Nam một bài học, kể từ sau Hội nghị Thành Đô năm 1990, Trung Quốc thành công đáng kể trong nỗ lực kiềm chế Việt Nam, đặc biệt là trong vấn đề Biển Đông. Do Việt Nam có chứng cứ lịch sử và cơ sở pháp lý chủ quyền Hoàng Sa-Trường Sa rõ ràng, vững chắc, và do hành động ngang ngược, bất chấp luật pháp quốc tế của Trung Quốc trên Biển Đông, nhiều năm trước, người viết đề nghị Việt Nam kiện toàn hồ sơ chủ quyền, tham vấn chuyên gia người nước ngoài, tranh thủ ủng hộ của khu vực và thế giới trong việc sử dụng luật pháp quốc tế để giải quyết tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc. Thực tế cho thấy, trong gần 20 năm, lãnh đạo Việt Nam chủ trương giải quyết tranh chấp “thông qua đàm phán hòa bình”, trên tinh thần “vừa là đồng chí, vừa là anh em”, và trên cơ sở “16 chữ vàng, 4 tốt”. Việt Nam hoàn toàn bị động, tiêu cực, không có một phương án nào khác biệt với lập trường của Trung Quốc cho Biển Đông. (Xem thêm "Tuyên bố chung Việt Nam-Trung Quốc” giữa Nông Đức Mạnh-Hồ Cẩm Đào, tháng 6 năm 2008). Trong cùng thời gian, Trung Quốc tích cực xây dựng sức mạnh trong cả hai lãnh vực quyền lực mềm và quyền lực cứng về Biển Đông: Ban hành “Luật Lãnh hải và vùng tiếp giáp” bao gồm quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa năm 1992 (20 năm trước khi Luật Biển Việt Nam được ban hành); kể từ giữa thập niên 1990, đầu tư vào các học viện, trung tâm nghiên cứu chiến lược, quy mô lớn, thu hút sự tham gia của giới nghiên cứu, chuyên gia người nước ngoài; vận động để có quan toà Trung Quốc trong hai cơ chế luật pháp quốc tế: Toà án Quốc tế (ICJ) và Toà án Luật Biển (ITLOS); kể từ năm 1999, ban hành lệnh cấm đánh cá ba tháng mỗi năm, bao gồm vùng biển của Việt Nam; hiện đại hoá lực lượng hải quân để gia tăng sự hiện diện của Trung Quốc trên toàn bộ Biển Đông; lôi kéo đồng minh trong khối ASEAN; nâng cấp đơn vị hành chính quản lý các đảo chiếm đóng bất hợp pháp thuộc Hoàng Sa-Trường Sa, v.v. Mãi cho đến đầu năm 2013, lãnh đạo Việt Nam mới đề cập đến sử dụng công cụ luật pháp quốc tế trong giải quyết tranh chấp Biển Đông. Quan điểm này được đưa ra đúng 25 năm sau sự kiện 14.3 và gần 40 năm sau sự kiện 19.1, trong đấy, Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc khi dùng vũ lực đánh chiếm đảo Gạc Ma thuộc Trường Sa và nhóm đảo phía Tây Hoàng Sa, khiến hơn 100 chiến sĩ hải quân Việt Nam hy sinh. Những bước cần thực hiện Việt Nam có nên kết hợp cùng Philippines, Malaysia để kêu gọi Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng luật pháp quốc tế? Vài diễn biến đáng ghi nhận trong ba tháng đầu năm 2014 là việc nhà nước cho kỷ niệm một cách giới hạn 40 năm trận đánh Hoàng Sa giữa hải quân Việt Nam Cộng hoà và hải quân Trung Quốc, cho thành lập Quỹ hỗ trợ nghiên cứu biển Đông để thúc đẩy việc nghiên cứu, và trong một cuộc gặp chính thức, Đại sứ Việt Nam tại Philippines thông báo cho phó Tổng thống nước bạn biết là Việt Nam ủng hộ Philippines trong cuộc tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc. Các bước đi này, dù muộn màng nhưng đúng hướng, cần thiết phải có cho quá trình đấu tranh bảo vệ chủ quyền Hoàng Sa-Trường Sa và bảo vệ quyền lợi đất nước trên Biển Đông. Những bước đi khác mà Việt Nam nên khẩn trương thực hiện song song là: Việt Nam nên năng động, tích cực trình bày cho thế giới thấy rõ rằng, do vị thế chiến lược của các đảo này, Hoàng Sa-Trường Sa đóng vai trò then chốt trong đòi hỏi đường lưỡi bò của Trung Quốc. Làm sao để tạo đột phá? Quyết tâm của Việt Nam nhằm thúc đẩy sử dụng luật pháp quốc tế trong giải quyết tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc không chỉ để giải quyết vấn đề chủ quyền lãnh hải giữa những bên liên hệ mà còn để mang lại ổn định cho tất cả các nước có giao thông hàng hải đi ngang qua một khu vực quan trọng hàng đầu thế giới và có diện tích rộng bằng một phần ba diện tích nước Mỹ. Nhân chuyến viếng thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vào giữa tháng 2 năm 2014, Trung Quốc tuyên bố tranh chấp Biển Đông cần được giải quyết thông qua đàm phán song phương, trên cơ sở chứng cứ lịch sử và luật pháp quốc tế. Để tạo đột phá trong bế tắc hiện nay và để tranh thủ thuận lợi hiện có, xét từ góc độ luật pháp quốc tế và tình hình khu vực, Việt Nam nên hoặc tự mình, trong trường hợp Hoàng Sa, hoặc cùng Philippines, Malaysia, trong trường hợp Trường Sa, hoặc một kết hợp khéo léo của cả hai phương án, công khai kêu gọi Trung Quốc đồng ý để cơ chế luật pháp quốc tế giải quyết tranh chấp Biển Đông. Trung Quốc có quan toà đại diện trong Toà án Quốc tế và Toà án Luật Biển; Trung Quốc cũng luôn luôn khẳng định trước dư luận thế giới là họ có đầy đủ bằng chứng lịch sử và pháp lý hậu thuẫn cho đòi hỏi đường lưỡi bò nói chung và quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa nói riêng. Nếu khẳng định chủ quyền của Trung Quốc là dựa trên cơ sở sự thật, khó có bất kỳ lý do chính đáng nào cho Trung Quốc viện dẫn để từ chối vai trò giải quyết tranh chấp giữa các nước mà Toà án Quốc tế đã và đang hành xử hữu hiệu trong hơn 60 năm nay. Việt Nam đang thật sự đối diện với một trách nhiệm to lớn mà lịch sử giao phó: sử dụng công cụ luật pháp quốc tế để duy trì an ninh và trật tự trong một khu vực trọng yếu của thế giới.

150929_vn_8_vuan_trongdiem_views

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2015/09/150929_vn_8_vuan_trongdiem_views

'Thiếu minh bạch về 8 vụ án trọng điểm'

Trong lúc tám vụ án trọng điểm mà Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng của Việt Nam vừa đề nghị đem ra xét xử trước Đại hội lần thứ 12 của Đảng CSVN được cho là một 'vở diễn', 'ít về số lượng', thì cách thức các vụ án được đưa tin cho thấy một sự 'thiếu tường minh'.

Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng của Đảng CSVN vừa nói sẽ đưa 8 vụ án trọng điểm ra xét xử trước Đại hội 12 của Đảng. Đó là một vài bình luận mà các nhà quan sát, phân tích chính trị, xã hội Việt Nam nói với BBC. Giáo sư Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện Xã hội học, nêu quan điểm cho rằng chống 'tham nhũng' từ đầu nhiệm kỳ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới nay tỏ ra khá 'lúng túng' và tuyên bố này của Đảng chỉ là 'một màn kịch nhạt nhòa'. Nhà xã hội học nói: "Khi tình hình Đại hội 12 sắp diễn ra lại thấy rộ lên vấn đề chống tham nhũng. Và người ta liệt kê thành tích xử được bao nhiêu vụ, bỏ tù được bao nhiêu anh, rồi kê khai tài sản được bao nhiêu vị. "Nhưng theo tôi, 'màn kịch này' cũng chỉ là một trong những pha trước Đại hội mà thôi. Đối với người dân như là tôi chẳng hạn, thì tôi suy nghĩ, tôi không thấy có gì là hấp dẫn. Bởi vì người ta cần đột phá thì không thấy, chỉ vậy thôi." Khi được đề nghị bình luận về tám vụ án cụ thể được đề nghị xét xử, ông nói: "Tôi không đi vào chi tiết, tôi chỉ nhìn chung màn kịch, thì tôi thấy vở diễn nhạt quá. Nó không hấp dẫn gì cả, người ta cũng phải ly kỳ, hồi hộp... đây thấy nó nhạt nhòa quá, cho nên cái 'miếng võ' mà ngài Tổng bí thư đưa ra tôi thấy nó chẳng phải là võ tàu, mà cũng chẳng phải là võ tây, mà nó lúng túng 'như gà mắc tóc'. "Cho nên theo tôi, nó cũng không có ý nghĩa gì lắm trong chính trường Đại hội 12 cả. Đấy là theo tôi nghĩ nếu cứ nhìn trên những 'con muỗi mắt', thống kê lên những vụ bắt bớ, với kê khai tài sản... thì tôi thấy vở diễn này kém quá," từ Sài Gòn, Giáo sư Tương Lai nói. Đụng chạm ô dù Từ Hà Nội, Tiến sỹ Lê Đăng Doanh nêu quan điểm cho rằng cần theo dõi thêm diễn biến của các vụ xử, tuy nhiên ông thấy rằng các vụ án này là 'quá ít' so với thực tế tình trạng tham nhũng ở Việt Nam mà từ lâu theo ông Đảng và nhà nước 'đã cạn kiệt' ngôn từ trong cuộc chiến chống tệ nạn này. Ông nói: "Việc chống tham nhũng của Việt Nam thì về mặt lời nói đã dùng những ngôn từ cao nhất rồi, tức là đã cạn ngôn từ rồi: 'giặc nội xâm', rồi 'nguy cơ tồn vong' của đất nước. "Thế nhưng hiện nay việc chống tham nhũng, Việt Nam rất kém hiệu quả. Cụ thể là xếp hạng của Tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) về cảm nhận tham nhũng của Việt Nam, thì điểm ba năm: 2013, 2014 và 2015 cứ là 31/100, không có thay đổi gì cả." Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương bình luận thêm về tính 'trọng điểm' và điển hình của các vụ án và một vấn đề khá 'nhạy cảm' ở Việt Nam trong chống tham nhũng mà ông gọi là 'đụng chạm ô dù'. Tiến sỹ Doanh nói: "Theo tôi hiểu 8 vụ ấy thì không phải là nhiều và so với việc tham nhũng mà xã hội Việt Nam hiện nay đang đề cập, thì chắc chắn số vụ tham nhũng rất là nhiều chứ không phải là ít. "Thế nhưng vấn đề ở đây là chuẩn bị được đến đâu, hồ sơ được đến đâu, điều tra được đến đâu, thì đưa ra đến đấy là một. Việc thứ hai nữa là các việc xử án tham nhũng này thì thường là tham nhũng ở Việt Nam không thể nào thực hiện được, nếu như không có ô dù nhất định. "Nếu mà xử tham nhũng vụ này, hay vụ kia, rất có thể là sẽ đụng đến cái ô dù nào đấy và đấy là một vấn đề có lẽ là cần tiếp tục theo dõi thêm xem là việc xử nhân vật tham nhũng này có tác động gì đến ông A, ông B nào đấy, ở đâu đấy trên cao hay không. Và điều ấy là điều đáng chú ý trong việc xử tham nhũng trước kỳ Đại hội," Tiến sỹ Lê Đăng Doanh nói. Hời hợt, bưng bít? Hôm thứ Ba, từ Sài Gòn, Tiến sỹ Phạm Chí Dũng, một nhà quan sát và vận động cho xã hội dân sự ở Việt Nam bình luận về tám vụ án trọng điểm. Ông nói với BBC: "Cảm nghĩ của tôi là có vẻ như những vụ án trọng điểm đưa vào năm nay hời hợt hơn khá nhiều so với những vụ án trọng điểm đưa vào những năm trước. "Thí dụ như vào năm 2013, đã đưa ra một số vụ án trọng điểm, trong đó có đưa ra xử vụ Dương Chí Dũng, tức là Vinalines. "Và cái cách mà bên ngành tư pháp cũng như bên Đảng chỉ đạo đối với các vụ án trọng điểm thường là phải đưa tên tổ chức đầu tiên, rồi sau đó mới là những cá nhân chịu trách nhiệm nằm trong tổ chức đó, kèm theo chức vụ cụ thể. "Và thậm chí còn đưa luôn cả nội dung của từng vụ án, từng vụ việc và mức độ vi phạm trầm trọng như thế nào. Nhưng tám vụ án được coi là trọng điểm năm nay lại chỉ có tên cá nhân và đồng phạm, đồng bọn, ngoài ra không có gì khác. "Và việc mà quá vắn tắt như vậy nó làm cho người ta có cảm nhận đầu tiên là thứ nhất dường như những vụ án được coi là trọng điểm lại có một cái gì không minh bạch, hoặc là bị bưng bít. "Ít nhất về mặt truyền thông, về mặt tuyên giáo, đưa ra chỉ để cho độc giả, cho dư luận xã hội biết một chút thôi, còn lại người ta muốn che dấu một cái gì đó. "Cảm nhận thứ hai, nếu như những vụ án này nó đơn giản tới mức chỉ có tên cá nhân và những đồng phạm mà không có mức độ nghiêm trọng như là những vụ án đưa vào những năm trước, thì có thể đây chỉ là những vụ án bình thường và đưa ra xét xử cho có." "Vấn đề là thời điểm đưa ra vào lúc này nó có ý nghĩa gì," ông Phạm Chí Dũng đặt dấu hỏi.

summarize: Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng của Đảng CSVN vừa nói sẽ đưa 8 vụ án trọng điểm ra xét xử trước Đại hội 12 của Đảng. Đó là một vài bình luận mà các nhà quan sát, phân tích chính trị, xã hội Việt Nam nói với BBC. Giáo sư Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện Xã hội học, nêu quan điểm cho rằng chống 'tham nhũng' từ đầu nhiệm kỳ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới nay tỏ ra khá 'lúng túng' và tuyên bố này của Đảng chỉ là 'một màn kịch nhạt nhòa'. Nhà xã hội học nói: "Khi tình hình Đại hội 12 sắp diễn ra lại thấy rộ lên vấn đề chống tham nhũng. Và người ta liệt kê thành tích xử được bao nhiêu vụ, bỏ tù được bao nhiêu anh, rồi kê khai tài sản được bao nhiêu vị. "Nhưng theo tôi, 'màn kịch này' cũng chỉ là một trong những pha trước Đại hội mà thôi. Đối với người dân như là tôi chẳng hạn, thì tôi suy nghĩ, tôi không thấy có gì là hấp dẫn. Bởi vì người ta cần đột phá thì không thấy, chỉ vậy thôi." Khi được đề nghị bình luận về tám vụ án cụ thể được đề nghị xét xử, ông nói: "Tôi không đi vào chi tiết, tôi chỉ nhìn chung màn kịch, thì tôi thấy vở diễn nhạt quá. Nó không hấp dẫn gì cả, người ta cũng phải ly kỳ, hồi hộp... đây thấy nó nhạt nhòa quá, cho nên cái 'miếng võ' mà ngài Tổng bí thư đưa ra tôi thấy nó chẳng phải là võ tàu, mà cũng chẳng phải là võ tây, mà nó lúng túng 'như gà mắc tóc'. "Cho nên theo tôi, nó cũng không có ý nghĩa gì lắm trong chính trường Đại hội 12 cả. Đấy là theo tôi nghĩ nếu cứ nhìn trên những 'con muỗi mắt', thống kê lên những vụ bắt bớ, với kê khai tài sản... thì tôi thấy vở diễn này kém quá," từ Sài Gòn, Giáo sư Tương Lai nói. Đụng chạm ô dù Từ Hà Nội, Tiến sỹ Lê Đăng Doanh nêu quan điểm cho rằng cần theo dõi thêm diễn biến của các vụ xử, tuy nhiên ông thấy rằng các vụ án này là 'quá ít' so với thực tế tình trạng tham nhũng ở Việt Nam mà từ lâu theo ông Đảng và nhà nước 'đã cạn kiệt' ngôn từ trong cuộc chiến chống tệ nạn này. Ông nói: "Việc chống tham nhũng của Việt Nam thì về mặt lời nói đã dùng những ngôn từ cao nhất rồi, tức là đã cạn ngôn từ rồi: 'giặc nội xâm', rồi 'nguy cơ tồn vong' của đất nước. "Thế nhưng hiện nay việc chống tham nhũng, Việt Nam rất kém hiệu quả. Cụ thể là xếp hạng của Tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) về cảm nhận tham nhũng của Việt Nam, thì điểm ba năm: 2013, 2014 và 2015 cứ là 31/100, không có thay đổi gì cả." Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương bình luận thêm về tính 'trọng điểm' và điển hình của các vụ án và một vấn đề khá 'nhạy cảm' ở Việt Nam trong chống tham nhũng mà ông gọi là 'đụng chạm ô dù'. Tiến sỹ Doanh nói: "Theo tôi hiểu 8 vụ ấy thì không phải là nhiều và so với việc tham nhũng mà xã hội Việt Nam hiện nay đang đề cập, thì chắc chắn số vụ tham nhũng rất là nhiều chứ không phải là ít. "Thế nhưng vấn đề ở đây là chuẩn bị được đến đâu, hồ sơ được đến đâu, điều tra được đến đâu, thì đưa ra đến đấy là một. Việc thứ hai nữa là các việc xử án tham nhũng này thì thường là tham nhũng ở Việt Nam không thể nào thực hiện được, nếu như không có ô dù nhất định. "Nếu mà xử tham nhũng vụ này, hay vụ kia, rất có thể là sẽ đụng đến cái ô dù nào đấy và đấy là một vấn đề có lẽ là cần tiếp tục theo dõi thêm xem là việc xử nhân vật tham nhũng này có tác động gì đến ông A, ông B nào đấy, ở đâu đấy trên cao hay không. Và điều ấy là điều đáng chú ý trong việc xử tham nhũng trước kỳ Đại hội," Tiến sỹ Lê Đăng Doanh nói. Hời hợt, bưng bít? Hôm thứ Ba, từ Sài Gòn, Tiến sỹ Phạm Chí Dũng, một nhà quan sát và vận động cho xã hội dân sự ở Việt Nam bình luận về tám vụ án trọng điểm. Ông nói với BBC: "Cảm nghĩ của tôi là có vẻ như những vụ án trọng điểm đưa vào năm nay hời hợt hơn khá nhiều so với những vụ án trọng điểm đưa vào những năm trước. "Thí dụ như vào năm 2013, đã đưa ra một số vụ án trọng điểm, trong đó có đưa ra xử vụ Dương Chí Dũng, tức là Vinalines. "Và cái cách mà bên ngành tư pháp cũng như bên Đảng chỉ đạo đối với các vụ án trọng điểm thường là phải đưa tên tổ chức đầu tiên, rồi sau đó mới là những cá nhân chịu trách nhiệm nằm trong tổ chức đó, kèm theo chức vụ cụ thể. "Và thậm chí còn đưa luôn cả nội dung của từng vụ án, từng vụ việc và mức độ vi phạm trầm trọng như thế nào. Nhưng tám vụ án được coi là trọng điểm năm nay lại chỉ có tên cá nhân và đồng phạm, đồng bọn, ngoài ra không có gì khác. "Và việc mà quá vắn tắt như vậy nó làm cho người ta có cảm nhận đầu tiên là thứ nhất dường như những vụ án được coi là trọng điểm lại có một cái gì không minh bạch, hoặc là bị bưng bít. "Ít nhất về mặt truyền thông, về mặt tuyên giáo, đưa ra chỉ để cho độc giả, cho dư luận xã hội biết một chút thôi, còn lại người ta muốn che dấu một cái gì đó. "Cảm nhận thứ hai, nếu như những vụ án này nó đơn giản tới mức chỉ có tên cá nhân và những đồng phạm mà không có mức độ nghiêm trọng như là những vụ án đưa vào những năm trước, thì có thể đây chỉ là những vụ án bình thường và đưa ra xét xử cho có." "Vấn đề là thời điểm đưa ra vào lúc này nó có ý nghĩa gì," ông Phạm Chí Dũng đặt dấu hỏi.

140728_carl_thayer_coc

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2014/07/140728_carl_thayer_coc

‘Asean cần thống nhất lập trường về COC’

Các nước Đông Nam Á trong khối Asean cần cùng nhau soạn thảo một bản quy tắc về ứng xử trên Biển Đông (COC) trước khi tiến tới đàm phán với Trung Quốc, theo ý kiến của Giáo sư Carl Thayer từ Học viện Quốc phòng Úc tại một cuộc hội thảo quốc tế về Biển Đông.

Các tranh chấp trên Biển Đông rất phức tạp Đây là hội thảo do Việt Nam tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh trong hai ngày 25 và 26/7 dưới chủ đề ‘Tranh chấp Biển Đông dưới góc nhìn dân sự’ – thu hút sự tham gia của hơn 50 học giả và nhà nghiên cứu từ nhiều nước, theo Thông tấn xã Việt Nam. Trong phần tham luận của mình tại hội thảo, GS Carl Thayer, một nhà quan sát chính trị Việt Nam và tình hình Biển Đông, đã đề cập nhiều đến việc xây dựng COC. ‘Sợ Trung Quốc bác’ Ông Thayer cho biết các nước Asean không mặn mà với việc tự soạn COC mà không thảo luận với Trung Quốc do họ lo sợ Bắc Kinh sẽ bác bỏ văn bản mà họ soạn thảo. Ông đưa ra dẫn chứng là việc Asean đã ‘âm thầm bác bản thảo COC mà Indonesia soạn thảo’. Theo ý của GS Thayer thì việc Asean ‘cứ chúi mũi vào việc đàm phán với Trung Quốc’ về COC trên Biển Đông’ là ‘một ưu tiên sai’. “Việc đàm phán giữa Trung Quốc và Asean về COC đã dẫn đến việc Asean chia ra làm hai nhóm: có và không có tranh chấp,” ông phân tích. “Điều này khiến cho Asean cực kỳ khó đạt được một lập trường chung trong khi Trung Quốc có thể lợi dụng khác biệt giữa các nước Asean và kéo dài các cuộc đàm phán. Nhờ đó Trung Quốc có thêm thời gian để củng cố sự hiện diện và kiểm soát đối với các vùng biển và thực thể ở Biển Đông,” ông nói thêm. GS Thayer nói rằng việc Trung Quốc đối đầu với Philippines tại bãi cạn Second Thomas và việc họ kéo giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển có tranh chấp với Việt Nam là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc muốn tình trạng trên thực địa sẽ thay đổi đến mức các nước không thể làm gì được nữa trước khi đạt được thỏa thuận về COC. “Asean cần tiến đến đạt sự đồng thuận về một dự thảo COC của chính mình để có một lập trường thống nhất trong các cuộc tham vấn với Trung Quốc,” ông đề xuất. Các nước Asean thường rất chia rẽ trên các vấn đề về Biển Đông Chuyên gia từ Học viện Quốc phòng Úc cho rằng các quan chức Asean nên được giao nhiệm vụ chỉnh sửa và cập nhật bản thảo của Indonesia thành bản thảo cuối cùng. Bản thảo này sau đó sẽ được trình lên các quan chức cấp cao rồi các vị bộ trưởng Ngoại giao để được phê chuẩn. Cuối cùng bản thảo sẽ được trình lên lãnh đạo các nước tại hội nghị thượng đỉnh Asean và cho lưu hành đến các nước đối tác của Asean để tìm kiếm sự ủng hộ. Chung cho Đông Nam Á Theo đề xuất của GS Thayer thì văn bản mang tính ràng buộc về pháp lý này sẽ là Quy tắc Ứng xử cho những vấn đề chung trên biển của Đông Nam Á chứ không đơn thuần chỉ là COC cho Biển Đông. “Trước hết, an ninh trên biển ở khu vực Đông Nam Á là như nhau đối với tất cả các nước Asean dù là nước ven biển hay không có biển (như Lào). Một COC như thế sẽ giúp cho tất cả các nước Asean đều có vai trò như nhau. Điều này sẽ giúp tránh tình trạng phân chia Asean thành hai nhóm có và không có tranh chấp trên Biển Đông,” ông giải thích. “Thứ hai, luật pháp quốc tế, trong đó có Unclos, áp dụng như nhau đối với các vùng biển ở Đông Nam Á chứ không riêng gì Biển Đông. Viêc thông qua một bản Quy tắc ứng xử cho những vấn đề chung trên biển ở Đông Nam Á sẽ giúp củng cố tư cách pháp lý của Asean và tăng cường khả năng của họ đối phó với các cường quốc bên ngoài.” GS Carl Thayer vừa tham dự một hội thảo về Biển Đông ở Việt Nam Sau khi hoàn tất COC, theo GS Thayer, các nước cần bắt đầu đàm phán để giải quyết các tranh chấp tồn tại về vùng lãnh hải chồng lấn hay những tranh chấp chủ quyền với các thực thể trên biển. “Các nước nên thống nhất một thời hạn để giải quyết để nếu sau thời hạn đó vẫn xử lý không được thì họ sẽ đưa ra trọng tài thuộc Hội đồng Cấp cao Asean hay tòa án được thành lập trong khuôn khổ của Unclos hay các cơ chế khác được cả hai bên đồng ý,” ông nói. “Trong những trường hợp đặc biệt, các nước liên quan có thể đồng ý gạt qua một bên bất đồng vô thời hạn,” ông nói thêm. “Bộ Quy tắc ứng xử nên có những điều khoản yêu cầu các nước hợp tác trong các lĩnh vực như nghiên cứu khoa học biển, môi trường biển, quản lý ngư nghiệp, tìm kiếm cứu hộ, chống cướp biển. Vì mục đích an ninh, chẳng hạn như chống cướp biển và tội phạm có vũ trang, lực lượng cảnh sát biển hay tuần duyên có thể phải trú đóng trên những thực thể trên biển. Lúc đó các nước cần đạt được thỏa thuận hợp tác.”

summarize: Các tranh chấp trên Biển Đông rất phức tạp Đây là hội thảo do Việt Nam tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh trong hai ngày 25 và 26/7 dưới chủ đề ‘Tranh chấp Biển Đông dưới góc nhìn dân sự’ – thu hút sự tham gia của hơn 50 học giả và nhà nghiên cứu từ nhiều nước, theo Thông tấn xã Việt Nam. Trong phần tham luận của mình tại hội thảo, GS Carl Thayer, một nhà quan sát chính trị Việt Nam và tình hình Biển Đông, đã đề cập nhiều đến việc xây dựng COC. ‘Sợ Trung Quốc bác’ Ông Thayer cho biết các nước Asean không mặn mà với việc tự soạn COC mà không thảo luận với Trung Quốc do họ lo sợ Bắc Kinh sẽ bác bỏ văn bản mà họ soạn thảo. Ông đưa ra dẫn chứng là việc Asean đã ‘âm thầm bác bản thảo COC mà Indonesia soạn thảo’. Theo ý của GS Thayer thì việc Asean ‘cứ chúi mũi vào việc đàm phán với Trung Quốc’ về COC trên Biển Đông’ là ‘một ưu tiên sai’. “Việc đàm phán giữa Trung Quốc và Asean về COC đã dẫn đến việc Asean chia ra làm hai nhóm: có và không có tranh chấp,” ông phân tích. “Điều này khiến cho Asean cực kỳ khó đạt được một lập trường chung trong khi Trung Quốc có thể lợi dụng khác biệt giữa các nước Asean và kéo dài các cuộc đàm phán. Nhờ đó Trung Quốc có thêm thời gian để củng cố sự hiện diện và kiểm soát đối với các vùng biển và thực thể ở Biển Đông,” ông nói thêm. GS Thayer nói rằng việc Trung Quốc đối đầu với Philippines tại bãi cạn Second Thomas và việc họ kéo giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển có tranh chấp với Việt Nam là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc muốn tình trạng trên thực địa sẽ thay đổi đến mức các nước không thể làm gì được nữa trước khi đạt được thỏa thuận về COC. “Asean cần tiến đến đạt sự đồng thuận về một dự thảo COC của chính mình để có một lập trường thống nhất trong các cuộc tham vấn với Trung Quốc,” ông đề xuất. Các nước Asean thường rất chia rẽ trên các vấn đề về Biển Đông Chuyên gia từ Học viện Quốc phòng Úc cho rằng các quan chức Asean nên được giao nhiệm vụ chỉnh sửa và cập nhật bản thảo của Indonesia thành bản thảo cuối cùng. Bản thảo này sau đó sẽ được trình lên các quan chức cấp cao rồi các vị bộ trưởng Ngoại giao để được phê chuẩn. Cuối cùng bản thảo sẽ được trình lên lãnh đạo các nước tại hội nghị thượng đỉnh Asean và cho lưu hành đến các nước đối tác của Asean để tìm kiếm sự ủng hộ. Chung cho Đông Nam Á Theo đề xuất của GS Thayer thì văn bản mang tính ràng buộc về pháp lý này sẽ là Quy tắc Ứng xử cho những vấn đề chung trên biển của Đông Nam Á chứ không đơn thuần chỉ là COC cho Biển Đông. “Trước hết, an ninh trên biển ở khu vực Đông Nam Á là như nhau đối với tất cả các nước Asean dù là nước ven biển hay không có biển (như Lào). Một COC như thế sẽ giúp cho tất cả các nước Asean đều có vai trò như nhau. Điều này sẽ giúp tránh tình trạng phân chia Asean thành hai nhóm có và không có tranh chấp trên Biển Đông,” ông giải thích. “Thứ hai, luật pháp quốc tế, trong đó có Unclos, áp dụng như nhau đối với các vùng biển ở Đông Nam Á chứ không riêng gì Biển Đông. Viêc thông qua một bản Quy tắc ứng xử cho những vấn đề chung trên biển ở Đông Nam Á sẽ giúp củng cố tư cách pháp lý của Asean và tăng cường khả năng của họ đối phó với các cường quốc bên ngoài.” GS Carl Thayer vừa tham dự một hội thảo về Biển Đông ở Việt Nam Sau khi hoàn tất COC, theo GS Thayer, các nước cần bắt đầu đàm phán để giải quyết các tranh chấp tồn tại về vùng lãnh hải chồng lấn hay những tranh chấp chủ quyền với các thực thể trên biển. “Các nước nên thống nhất một thời hạn để giải quyết để nếu sau thời hạn đó vẫn xử lý không được thì họ sẽ đưa ra trọng tài thuộc Hội đồng Cấp cao Asean hay tòa án được thành lập trong khuôn khổ của Unclos hay các cơ chế khác được cả hai bên đồng ý,” ông nói. “Trong những trường hợp đặc biệt, các nước liên quan có thể đồng ý gạt qua một bên bất đồng vô thời hạn,” ông nói thêm. “Bộ Quy tắc ứng xử nên có những điều khoản yêu cầu các nước hợp tác trong các lĩnh vực như nghiên cứu khoa học biển, môi trường biển, quản lý ngư nghiệp, tìm kiếm cứu hộ, chống cướp biển. Vì mục đích an ninh, chẳng hạn như chống cướp biển và tội phạm có vũ trang, lực lượng cảnh sát biển hay tuần duyên có thể phải trú đóng trên những thực thể trên biển. Lúc đó các nước cần đạt được thỏa thuận hợp tác.”

160217_why_china_deployed_paracelsmissiles

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2016/02/160217_why_china_deployed_paracelsmissiles

Vì sao TQ triển khai hỏa tiễn ở Hoàng Sa?

Triển khai hỏa tiễn và Radar tại Hoàng Sa là một hành động nhằm chuẩn bị hoàn thành bước quân sự hóa ở Biển Đông, đồng thời khẳng định giai đoạn thứ sáu trong một chiến lược dài hạn của Trung Quốc có tên gọi là 'thay đổi nguyên trạng' Biển Đông của chính quyền Bắc Kinh, theo cắt nghĩa của nhà phân tích chiến lược quan hệ quốc tế từ Hà Nội.

Nhiều quốc gia bày tỏ quan ngại về các động thái gần đây của Trung Quốc được cho là làm 'thay đổi nguyên trạng' trên Biển Đông. Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã tuyên bố rằng Trung Quốc “có quyền lợi chính đáng và hợp pháp trong việc bố trí cá cơ sở phòng thủ trong phạm vi lãnh thổ của mình”. Cục Thông tin Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố Tây Sa (tức Hoàng Sa) là “lãnh thổ vốn có của Trung Quốc”. “Trung Quốc có quyền lợi chính đáng và hợp pháp trong việc triển khai các cơ sở phòng thủ trong phạm vi lãnh thổ của mình, nhằm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia.” “Việc Trung Quốc bố phòng trên các đảo đá liên quan đã có từ lâu, sự thổi phồng và hâm nóng của cá biệt phương tiện truyền thông hoàn toàn là nhai lại giọng điệu cũ rích về cái gọi là mối đe dọa từ Trung Quốc,” Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói. Bình luận với BBC về động thái Trung Quốc được cho là đã triển khai tên lửa và hệ thống radar trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa mà Trung Quốc cưỡng chiếm từ tay của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa từ năm 1974, Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Trường, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế (CSSD) nói: "Đấy là một hành động ngang ngược và bất chấp dư luận thế giới... Tại sao Trung Quốc lại phải triển khai tên lửa ở một khu vực mà Trung Quốc chiếm của Việt Nam? "Hành động này là một bước chuẩn bị cho việc sau khi Trung Quốc hoàn thành cải tạo các đảo, thì Trung Quốc triển khai các tên lửa xuống Trường Sa và như thế là hoàn thành bước quân sự hóa Biển Đông." Đồng thời theo nhà phân tích, người cũng là nguyên Đại sứ Việt Nam tại Thụy Điển, hành động triển khai hỏa tiễn thống nhất với một chiến lược dài hạn đã có từ lâu của Trung Quốc ở vùng biển có nhiều tranh chấp về chủ quyền. Ông Nguyễn Ngọc Trường nói: "Kể từ năm 2014 đến nay là Trung Quốc bước vào giai đoạn thứ sáu, giai đoạn thay đổi nguyên trạng Biển Đông... và nhằm xác lập những nỗ lực trên thực tiễn để kiểm soát Biển Đông... "Xét về toàn bộ quá trình Trung Quốc lấn chiếm Biển Đông qua năm giai đoạn, và đây là giai đoạn thứ sáu, có sáu giai đoạn, thì nó không phụ thuộc lắm vào hoạt động của Trung Quốc, vào việc mở rộng và bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông. "Tôi nghĩ việc lấn chiếm Biển Đông, từng bước lấn chiếm Biển Đông và áp đặt sự hiện diện quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông có tính quy luật, trở thành một xu thế Trung Quốc đã thực hiện từ năm 1954 đến nay, kể từ khi Pháp rút khỏi Đông Dương cho đến ngày nay." Ba nguyên nhân chính Cũng bình luận về động thái mới của Trung Quốc ở Hoàng Sa, diễn ra ngay sau khi hội nghị Sunnylands giữa lãnh đạo Hoa Kỳ và mười quốc gia thành viên Asean mới kết thúc ở Hoa Kỳ, một nhà nghiên cứu quan hệ Việt - Trung và đàm phán tranh chấp chủ quyền giữa hai nước, cho rằng có ba nguyên nhân chính. Từ Hà Nội, Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên Trưởng Ban Biên giới của Chính phủ Việt Nam, trước hết cũng cho rằng đây là một bước trong chủ trương quân sự hóa của Trung Quốc. Ông nói: "Theo tôi cũng là một bước đi trong chủ trương quân sự hóa của Trung Quốc để thực hiện tham vọng của mình là khống chế và tiến tới độc chiếm Biển Đông. Cho nên việc họ đưa tên lửa hay xây dựng đường băng, rồi đưa tàu chiến, rồi đưa máy bay và xây dựng các đồn bốt quân sự thì rõ ràng đó là một điều mà không ai lạ lẫm gì. "Và trong chuyện lịch sử vừa qua cũng như sắp đến, người ta đều có thể dự đoán là Trung Quốc sẽ làm. Nhưng việc quan trọng là họ đưa tên lửa đất đối không ở Phú Lâm trong thời điểm hiện nay có lẽ phải thấy rõ là có sự tính toán của Trung Quốc." Và theo nhà quan sát này, có ba nguyên nhân chính đằng sau động thái của Trung Quốc, Tiến sỹ Trần Công Trục nói tiếp: "Thứ nhất, đây có phải là một sự phản ứng, tỏ ra một sự phản ứng mạnh mẽ của Trung Quốc trong kết quả của Hội nghị Thượng đỉnh của các nước Asean và Hoa Kỳ vừa diễn ra, với một kết quả là có một tuyên bố khá chi tiết, đầy đủ với mười mấy điểm mà chúng ta đã biết. "Và đây là một phản ứng có thể rất mạnh mẽ, thậm chí có thể gọi là rất ngông cuồng của phía Trung Quốc trong việc tìm cách đe dọa bằng những vũ khí rất hiện đại đó để có thể đe dọa các nước Asean đang tỏ ra một quyết tâm mạnh mẽ, một sự đoàn kết thống nhất trong việc ngăn cản các hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc, thì tôi nghĩ đấy cũng là một nguyên nhân. "Thứ hai có thể nói rằng nó cũng là một thách thức đối với các nước trong khu vực Asean mà kể cả Hoa Kỳ, bởi vì họ đã thấy rõ là Hoa Kỳ vừa rồi đã đưa tàu chiến vào tuần tra trong phạm vi 12 hải lý ở Tri Tôn, ở quần đảo Hoàng Sa. "Và nữa là phải chăng họ (Trung Quốc) đang thể hiện đe dọa và thái độ của mình trước thông tin là tháng Năm này, (Tổng thống Mỹ) Obama thăm Việt Nam. "Tất cả những cái đó rõ ràng là Trung Quốc đang tỏ rõ một tính toán, một quyết tâm rất mạnh mẽ và một lần nữa họ bất chấp dư luận và bất chấp tất cả những quan ngại cũng như tiếng nói mạnh mẽ của Quốc tế," ông Trần Công Trục nêu quan điểm. Động thái tiếp theo? Hôm thứ Tư, Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Trường nói với BBC về khả năng động thái tiếp theo của Trung Quốc và ông tiên lượng Trung Quốc có thể sẽ có những hành động mới gây thay đổi cán cân quân sự một cách 'rất cực đoan' ở khu vực. Nhà nghiên cứu này nói: "Tất nhiên nó là nằm trong vấn đề Biển Đông, mà Biển Đông đã trở thành một vấn đề của quốc tế, chứ không chỉ liên quan đến những nước có đòi hỏi chủ quyền biển đảo trực tiếp như là Việt Nam. "Mỹ và các nước lớn liên quan sẽ rất quan ngại về hành động này. Thực ra hành động này... rõ ràng là thay đổi tương quan quân sự, lực lượng quân sự, cán cân quân sự ở Biển Đông. Rồi đây Trung Quốc sẽ cho máy bay quân sự xuống các tổ hợp quân sự, dân sự ở Hoàng Sa, Trường Sa, nó sẽ thay đổi cán cân một cách rất là cực đoan. "Với hành động này, Trung Quốc, đây là leo thang từng bước và hành động này là bước leo thang nghiêm trọng để quân sự hóa Biển Đông, thay đổi nguyên trạng Biển Đông và đồng thời từng bước Trung Quốc sẽ tăng cường sự kiểm soát của mình đối với các con đường biển huyết mạch ngang qua Biển Đông. "Mặc dù Trung Quốc nói hiện nay hành động của Trung Quốc không có ảnh hưởng gì đến tự do hàng hải, nhưng người ta thấy là những quy luật hoạt động của Trung Quốc từ mấy chục năm qua, người ta thấy đấy là bước leo thang càng ngày càng nghiêm trọng." Động thái của Trung Quốc được thực hiện có thể để đáp lại sự kiện Thượng đỉnh Mỹ - Asean vừa diễn ra Sunnylands, Hoa Kỳ, theo ý kiến nhà nghiên cứu. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong một họp báo chung với ngoại trưởng Úc đã bác bỏ tin Trung Quốc 'xây căn cứ trực thăng' ở Hoàng Sa. Và Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Trường đưa ra dự đoán thêm với BBC: "Theo tôi việc từ Hoàng Sa sẽ dẫn đến Trường Sa, Trường Sa sau đó sẽ có thể là thiết lập khu vực kiểm soát của Trung Quốc để bảo vệ khu vực hoạt động tàu ngầm hạt nhân của Trung Quốc ở Biển Đông, rồi có thể Trung Quốc thiết lập vùng cấm bay." Hiện có tin Trung Quốc đang cải tạo và xây dựng căn cứ cho phi cơ trực thăng ở quần đảo Hoàng Sa. Tuy nhiên ngay tại một họp báo chung vơi Ngoại trưởng Úc Julie Bishop ở thủ đô Trung Quốc, Bắc Kinh, Ngoại trưởng Trung Quốc ông Vương Nghị đã bác bỏ tin này và cho rằng truyền thông phương Tây đã 'thêu dệt' sự việc. Trung Quốc từ trước vẫn luôn khẳng định Tây Sa và Nam Sa (Hoàng Sa và Trường Sa) là những phần lãnh thổ của nước này mà chủ quyền là 'không thể tranh cãi'. Bắc Kinh do đó cũng tuyên bố nước này có toàn quyền thực hiện các hành động thuộc chủ quyền của mình trên các quần đảo này, bất chấp các quan ngại của quốc tế và các quốc gia trong khu vực về các động thái được cho là 'quân sự hóa' đe dọa an ninh chung, trong đó có đe dọa quyền tự do hàng hải của các quốc gia cũng như cố tình 'làm thay đổi hiện trạng' ở khu vực.

summarize: Nhiều quốc gia bày tỏ quan ngại về các động thái gần đây của Trung Quốc được cho là làm 'thay đổi nguyên trạng' trên Biển Đông. Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã tuyên bố rằng Trung Quốc “có quyền lợi chính đáng và hợp pháp trong việc bố trí cá cơ sở phòng thủ trong phạm vi lãnh thổ của mình”. Cục Thông tin Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố Tây Sa (tức Hoàng Sa) là “lãnh thổ vốn có của Trung Quốc”. “Trung Quốc có quyền lợi chính đáng và hợp pháp trong việc triển khai các cơ sở phòng thủ trong phạm vi lãnh thổ của mình, nhằm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia.” “Việc Trung Quốc bố phòng trên các đảo đá liên quan đã có từ lâu, sự thổi phồng và hâm nóng của cá biệt phương tiện truyền thông hoàn toàn là nhai lại giọng điệu cũ rích về cái gọi là mối đe dọa từ Trung Quốc,” Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói. Bình luận với BBC về động thái Trung Quốc được cho là đã triển khai tên lửa và hệ thống radar trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa mà Trung Quốc cưỡng chiếm từ tay của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa từ năm 1974, Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Trường, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế (CSSD) nói: "Đấy là một hành động ngang ngược và bất chấp dư luận thế giới... Tại sao Trung Quốc lại phải triển khai tên lửa ở một khu vực mà Trung Quốc chiếm của Việt Nam? "Hành động này là một bước chuẩn bị cho việc sau khi Trung Quốc hoàn thành cải tạo các đảo, thì Trung Quốc triển khai các tên lửa xuống Trường Sa và như thế là hoàn thành bước quân sự hóa Biển Đông." Đồng thời theo nhà phân tích, người cũng là nguyên Đại sứ Việt Nam tại Thụy Điển, hành động triển khai hỏa tiễn thống nhất với một chiến lược dài hạn đã có từ lâu của Trung Quốc ở vùng biển có nhiều tranh chấp về chủ quyền. Ông Nguyễn Ngọc Trường nói: "Kể từ năm 2014 đến nay là Trung Quốc bước vào giai đoạn thứ sáu, giai đoạn thay đổi nguyên trạng Biển Đông... và nhằm xác lập những nỗ lực trên thực tiễn để kiểm soát Biển Đông... "Xét về toàn bộ quá trình Trung Quốc lấn chiếm Biển Đông qua năm giai đoạn, và đây là giai đoạn thứ sáu, có sáu giai đoạn, thì nó không phụ thuộc lắm vào hoạt động của Trung Quốc, vào việc mở rộng và bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông. "Tôi nghĩ việc lấn chiếm Biển Đông, từng bước lấn chiếm Biển Đông và áp đặt sự hiện diện quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông có tính quy luật, trở thành một xu thế Trung Quốc đã thực hiện từ năm 1954 đến nay, kể từ khi Pháp rút khỏi Đông Dương cho đến ngày nay." Ba nguyên nhân chính Cũng bình luận về động thái mới của Trung Quốc ở Hoàng Sa, diễn ra ngay sau khi hội nghị Sunnylands giữa lãnh đạo Hoa Kỳ và mười quốc gia thành viên Asean mới kết thúc ở Hoa Kỳ, một nhà nghiên cứu quan hệ Việt - Trung và đàm phán tranh chấp chủ quyền giữa hai nước, cho rằng có ba nguyên nhân chính. Từ Hà Nội, Tiến sỹ Trần Công Trục, nguyên Trưởng Ban Biên giới của Chính phủ Việt Nam, trước hết cũng cho rằng đây là một bước trong chủ trương quân sự hóa của Trung Quốc. Ông nói: "Theo tôi cũng là một bước đi trong chủ trương quân sự hóa của Trung Quốc để thực hiện tham vọng của mình là khống chế và tiến tới độc chiếm Biển Đông. Cho nên việc họ đưa tên lửa hay xây dựng đường băng, rồi đưa tàu chiến, rồi đưa máy bay và xây dựng các đồn bốt quân sự thì rõ ràng đó là một điều mà không ai lạ lẫm gì. "Và trong chuyện lịch sử vừa qua cũng như sắp đến, người ta đều có thể dự đoán là Trung Quốc sẽ làm. Nhưng việc quan trọng là họ đưa tên lửa đất đối không ở Phú Lâm trong thời điểm hiện nay có lẽ phải thấy rõ là có sự tính toán của Trung Quốc." Và theo nhà quan sát này, có ba nguyên nhân chính đằng sau động thái của Trung Quốc, Tiến sỹ Trần Công Trục nói tiếp: "Thứ nhất, đây có phải là một sự phản ứng, tỏ ra một sự phản ứng mạnh mẽ của Trung Quốc trong kết quả của Hội nghị Thượng đỉnh của các nước Asean và Hoa Kỳ vừa diễn ra, với một kết quả là có một tuyên bố khá chi tiết, đầy đủ với mười mấy điểm mà chúng ta đã biết. "Và đây là một phản ứng có thể rất mạnh mẽ, thậm chí có thể gọi là rất ngông cuồng của phía Trung Quốc trong việc tìm cách đe dọa bằng những vũ khí rất hiện đại đó để có thể đe dọa các nước Asean đang tỏ ra một quyết tâm mạnh mẽ, một sự đoàn kết thống nhất trong việc ngăn cản các hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc, thì tôi nghĩ đấy cũng là một nguyên nhân. "Thứ hai có thể nói rằng nó cũng là một thách thức đối với các nước trong khu vực Asean mà kể cả Hoa Kỳ, bởi vì họ đã thấy rõ là Hoa Kỳ vừa rồi đã đưa tàu chiến vào tuần tra trong phạm vi 12 hải lý ở Tri Tôn, ở quần đảo Hoàng Sa. "Và nữa là phải chăng họ (Trung Quốc) đang thể hiện đe dọa và thái độ của mình trước thông tin là tháng Năm này, (Tổng thống Mỹ) Obama thăm Việt Nam. "Tất cả những cái đó rõ ràng là Trung Quốc đang tỏ rõ một tính toán, một quyết tâm rất mạnh mẽ và một lần nữa họ bất chấp dư luận và bất chấp tất cả những quan ngại cũng như tiếng nói mạnh mẽ của Quốc tế," ông Trần Công Trục nêu quan điểm. Động thái tiếp theo? Hôm thứ Tư, Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Trường nói với BBC về khả năng động thái tiếp theo của Trung Quốc và ông tiên lượng Trung Quốc có thể sẽ có những hành động mới gây thay đổi cán cân quân sự một cách 'rất cực đoan' ở khu vực. Nhà nghiên cứu này nói: "Tất nhiên nó là nằm trong vấn đề Biển Đông, mà Biển Đông đã trở thành một vấn đề của quốc tế, chứ không chỉ liên quan đến những nước có đòi hỏi chủ quyền biển đảo trực tiếp như là Việt Nam. "Mỹ và các nước lớn liên quan sẽ rất quan ngại về hành động này. Thực ra hành động này... rõ ràng là thay đổi tương quan quân sự, lực lượng quân sự, cán cân quân sự ở Biển Đông. Rồi đây Trung Quốc sẽ cho máy bay quân sự xuống các tổ hợp quân sự, dân sự ở Hoàng Sa, Trường Sa, nó sẽ thay đổi cán cân một cách rất là cực đoan. "Với hành động này, Trung Quốc, đây là leo thang từng bước và hành động này là bước leo thang nghiêm trọng để quân sự hóa Biển Đông, thay đổi nguyên trạng Biển Đông và đồng thời từng bước Trung Quốc sẽ tăng cường sự kiểm soát của mình đối với các con đường biển huyết mạch ngang qua Biển Đông. "Mặc dù Trung Quốc nói hiện nay hành động của Trung Quốc không có ảnh hưởng gì đến tự do hàng hải, nhưng người ta thấy là những quy luật hoạt động của Trung Quốc từ mấy chục năm qua, người ta thấy đấy là bước leo thang càng ngày càng nghiêm trọng." Động thái của Trung Quốc được thực hiện có thể để đáp lại sự kiện Thượng đỉnh Mỹ - Asean vừa diễn ra Sunnylands, Hoa Kỳ, theo ý kiến nhà nghiên cứu. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong một họp báo chung với ngoại trưởng Úc đã bác bỏ tin Trung Quốc 'xây căn cứ trực thăng' ở Hoàng Sa. Và Tiến sỹ Nguyễn Ngọc Trường đưa ra dự đoán thêm với BBC: "Theo tôi việc từ Hoàng Sa sẽ dẫn đến Trường Sa, Trường Sa sau đó sẽ có thể là thiết lập khu vực kiểm soát của Trung Quốc để bảo vệ khu vực hoạt động tàu ngầm hạt nhân của Trung Quốc ở Biển Đông, rồi có thể Trung Quốc thiết lập vùng cấm bay." Hiện có tin Trung Quốc đang cải tạo và xây dựng căn cứ cho phi cơ trực thăng ở quần đảo Hoàng Sa. Tuy nhiên ngay tại một họp báo chung vơi Ngoại trưởng Úc Julie Bishop ở thủ đô Trung Quốc, Bắc Kinh, Ngoại trưởng Trung Quốc ông Vương Nghị đã bác bỏ tin này và cho rằng truyền thông phương Tây đã 'thêu dệt' sự việc. Trung Quốc từ trước vẫn luôn khẳng định Tây Sa và Nam Sa (Hoàng Sa và Trường Sa) là những phần lãnh thổ của nước này mà chủ quyền là 'không thể tranh cãi'. Bắc Kinh do đó cũng tuyên bố nước này có toàn quyền thực hiện các hành động thuộc chủ quyền của mình trên các quần đảo này, bất chấp các quan ngại của quốc tế và các quốc gia trong khu vực về các động thái được cho là 'quân sự hóa' đe dọa an ninh chung, trong đó có đe dọa quyền tự do hàng hải của các quốc gia cũng như cố tình 'làm thay đổi hiện trạng' ở khu vực.

vert-fut-39987473

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-39987473

Có đúng 'nuôi con bằng sữa mẹ là tốt nhất' không?

Gần tới ngày sinh con đầu lòng, Suzanne Barston quyết tâm làm mọi thứ tốt nhất cho con, trong đó có cả việc cho con bú. "Tôi thực sự muốn nuôi con bằng sữa mẹ," cô nói với tác giả bài viết này, hiện đang sống gần Chicago. "Tôi đã tham dự tất cả các loại khóa hướng dẫn việc cho con bú."

Thế nhưng mới chỉ vài ngày đầu đã phát sinh vấn đề: cậu con trai mới chào đời không thể bú mẹ, cho nên cô bắt đầu vắt sữa cho vào bình cho con. Việc này ngốn mất vài tiếng đồng hồ mỗi ngày, khiến cô hầu như không còn thời gian chăm sóc bản thân. Sau vài tuần liên tục vắt sữa rồi cho con ăn, cô kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần, khiến chứng trầm cảm sau khi sinh con trở nên trầm trọng hơn. Cậu con trai bé bỏng cũng không khỏe mạnh gì. Bé bị mẩn đỏ và thường đi ngoài ra máu. Bác sỹ nói bé bị dị ứng với thứ gì đó trong đồ ăn của mẹ, vốn được truyền sang sữa, và khuyên hai mẹ con hãy dùng thử loại sữa công thức có chất chống dị ứng. Chỉ sau hai ngày, các triệu chứng ở bé biến mất, và với việc uống sữa công thức, bé đã hồi phục hoàn toàn. Có vẻ như một kết cục tốt lành, nhưng nhìn lại những gì đã xảy ra, Barston giận dữ về những áp lực to lớn mà cô đã phải chịu trong chuyện nuôi con bằng sữa mẹ, điều mà nay cô thấy là "Không phải là quá quan trọng". Ba thách thức cho ngành y tế toàn cầu Loại sữa để hàng tháng không hỏng Giải mã mối liên hệ giữa tự vẫn và mùa xuân Nuôi con bằng sữa mẹ không phải là điều quá quan trọng? Nghe thật là 'tà giáo'. "Sữa mẹ là tốt nhất' - lời khuyên từ Tổ chức Y tế Thế giới, Unicef và rất nhiều các cơ quan y tế có uy tín khác luôn là trẻ cần phải được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ trong thời gian sáu tháng đầu đời, bởi điều đó có lợi cho cả mẹ lẫn con. Lợi ích được cho là lớn tới mức các bà mẹ thậm chí nay còn được khuyến khích cho con bú cho tới tận khi con chập chững biết đi, hoặc lớn hơn nữa. Thế nhưng ý kiến cho rằng các bà mẹ cần nuôi con bằng sữa mẹ bằng mọi giá nay đang bị một số các nhóm vận động, tuy nhỏ nhưng lên tiếng phản đối rất mạnh mẽ, trong đó có các phụ huynh như Barston, và thậm chí cả một số bác sỹ, các nhà nghiên cứu. Họ nói rằng nếu như một bà mẹ phải vật lộn với việc cho con bú thì áp lực kiên trì theo đuổi điều này sẽ khiến người mẹ căng thẳng không thể chịu nổi. Hơn nữa, một số bà mẹ về mặt thể chất là không có đủ sữa cho con bú và nếu không phát hiện ra thì em bé rất có thể sẽ bị mất nước, và có trường hợp còn dẫn tới việc gây tác hại cho não. Điều đáng quan ngại nhất, những người này nói, không phải là chuyện liệu đứa trẻ cần được nuôi bằng sữa mẹ hay sữa công thức, mà là liệu bé có được cung cấp đủ dinh dưỡng hay không. Nói cách khác, thì "cho ăn đủ là tốt nhất". "Mọi người nói rất nhiều về những lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ - tốt thôi, nhưng hãy nói cả về những rủi ro nữa, và hãy để cho các bà mẹ tự đưa ra quyết định," Amy Tuteur, một cựu bác sỹ sản khoa ở Mỹ, nói. Vậy thực sự thì các bằng chứng mà chúng ta đã có cho đến nay nói lên điều gì? Cách nhìn nhận ngày nay về việc nuôi con bằng sữa mẹ khác rất xa so với quan điểm ngày trước. Trước đây các bác sỹ và y tá từng có thời khuyến khích việc cho trẻ dùng sữa công thức Trong nửa đầu Thế kỷ 20, việc sử dụng sữa công thức phát triển mạn, các hãng bắt đầu quảng cáo về những sản phẩm của mình là siêu việt hơn sữa mẹ. Các nhân viên y tế thường không khuyến khích các bà mẹ trong việc cho con bú, và coi đó là cách làm cổ hủ hoặc của người ở tầng lớp thấp kém trong xã hội. Điều đó có lẽ là gây sốc cho chúng ta ngày nay, khi mà ta đã biết là sữa mẹ có chứa vô số các thành phần dưỡng chất quan trọng, chẳng hạn như chất kháng khuẩn. Bản thân các thành phần dinh dưỡng trong mỗi lần tiết ra từ bầu vú mẹ cũng thay đổi, đáp ứng với nhu cầu của con. Ngay cả những lần bú đầu tiên với những giọt trong veo như nước từ bầu vú mẹ cũng có tác dụng giúp cho bé khỏi khát. Ở sạch mau chết? Có thể chỉ ăn một món để sống? Mẹo hay để hơi thở hết mùi tỏi khó chịu Ở các nước đang phát triển còn có một mối quan ngại khác nữa. Sữa công thức thường được bán ở dạng bột để khi dùng thì đem pha với nước. Thế nhưng người nghèo có thể không có nước sạch, hoặc không có nhiên liệu để đun sôi nước pha sữa. Từ thời thập niên 1970 trở đi, cơn giận dữ đối với việc quảng cáo sữa công thức tại các nước đang phát triển tăng lên, khiến một số người tẩy chay các hãng sản xuất sữa công thức như Nestle. Nay, nhiều quốc gia đã cấm các quảng cáo đó, và do mối quan tâm trong xã hội tăng đối với những lợi ích mà việc nuôi con bằng sữa mẹ mang lại, cho nên các nhân viên y tế đang ngày càng khuyến khích các bà mẹ thực hiện điều này. Chẳng hạn như Barston cảm thấy cô đã bị phán xét gay gắt về việc không cho con bú mẹ, dẫu cho cô gặp khó khăn khi cố làm việc đó. Cô đã ra một trang blog để ủng hộ các bà mẹ khác có hoàn cảnh tương tự, trang "Fearless Formula Feeder" (Người không sợ việc nuôi con bằng sữa công thức) và cô ước tính có hơn nửa số người vào bình luận ở trang này cũng đã từng trải qua triệu chứng trầm cảm sau khi sinh con do bị áp lực trong chuyện phải nuôi con bằng sữa mẹ. Tất nhiên, có những bà mẹ rất hạnh phúc với việc cho con bú. Nhưng có những người thấy việc này làm tăng quá mức các áp lực khó khăn khác cho người mẹ - như thiếu thời gian cho bản thân, thiếu thời gian ngủ. Về lý thuyết, người cha có thể giúp cho con bú sữa mẹ đã được vắt ra sẵn, nhưng không phải người mẹ nào cũng có thể vắt sữa ra được, và có những bé dứt khoát không chịu bú bình, cho nên việc cho con bú hoàn toàn trông chờ vào người mẹ. "Có bằng chứng rõ ràng cho thấy việc kiệt sức dẫn tới tình trạng suy sụp về tinh thần," Barston nói. "Tôi đã được nghe rất nhiều câu chuyện khủng khiếp. Một số người mẹ đã gần như muốn tự vẫn." Bên cạnh một số người gặp khó khăn về mặt tâm lý, còn có một số bà mẹ không có đủ sữa cho con bú dù cố gắng cách nào đi chăng nữa. Phụ nữ được nói rằng nhìn chung thì đây là điều hiếm xảy ra. Nhưng cứ bảy bà mẹ thì có một người không có đủ sữa cho con, theo một nghiên cứu của Marianne Neifert từ Bệnh viện St Lukes tại Denver, Colorado. Không kể tới những người không đủ sữa cho con bú, thì hầu hết các bà mẹ đều cần tới vài ngày sau khi sinh con mới bắt đầu xuống sữa nhiều. Trong thời gian đó thì một số bé đã bắt đầu rơi vào tình trạng mất nước hoặc bị vàng da, tác dụng phụ của việc không được cho ăn đủ sữa, và sẽ cần phải điều trị trong bệnh viện. Sasha Howard, bác sỹ nhi tại bệnh viện Barts Health ở London đã chứng kiến nhiều trường hợp bị mất nước do chỉ được cho bú bằng sữa mẹ. "Một số bé cần cho bú bình với sữa công thức hoặc với ống xông nasogastric. Một số bé bị yếu tới mức cần phải truyền tĩnh mạch." Trong một số trường hợp hiếm gặp, tình trạng mất nước thậm chí còn gây hại cho não và dẫn tới tử vong. Mười năm về trước, nếu việc cho con bú diễn ra không thuận lợi thì các nhân viên y tế nhiều khả năng sẽ can thiệp sớm bằng cách khuyên cho con bú bình. Nhưng các hướng dẫn y tế ngày nay tại nhiều nước không đề xuất giải pháp đó, nhất là tại các bệnh viện tuân thủ chỉ dẫn của Unicef, nhân viên y tế sẽ khuyến khích việc cố gắng cho bú mẹ. Các nhà vận động nói rằng người mẹ không nên bị gây áp lực trong việc lựa chọn nuôi con bằng sữa mẹ hay sữa công thức cho phù hợp với điều kiện cá nhân mỗi người Ngày nay, các khu vực chăm sóc phụ sản sau sinh tuân theo chỉ dẫn trên sẽ cất biến các loại sữa công thức trong tủ kín, và chỉ cho dùng nếu có đơn thuốc của bác sỹ. "Đây không phải là việc quấy rối các bà mẹ hay việc khiến cho họ cảm thấy tội lỗi," Trish MacEnroe, giám đốc điều hành của quỹ Baby-Friendly USA nói. Bà chỉ ra rằng các bệnh viện đã từng đem trẻ sơ sinh đi vài phút ngay sau khi bé vừa chào đời và cho các bé bú bình, bất chấp việc các bà mẹ có muốn hay không. Mục tiêu của họ bây giờ là nhằm chấm dứt cách làm đó. "Điều đầu tiên và quan trọng nhất của sáng kiến này là nhằm thay đổi thói quen vốn có từ lâu nay, điều làm hỏng việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn." Mẹo nào giúp sinh con theo ý muốn? Vì sao chúng ta lại ngoáy mũi? Căng thẳng làm tóc bạc chỉ sau một đêm? Nếu như người mẹ bắt đầu cho con dùng sữa công thức đều đặn thì đứa bé sẽ bú mẹ trong thời gian ngắn hơn, và điều đó sẽ khiến cơ thể người mẹ tiết ra ít sữa hơn, đồng nghĩa với việc em bé sẽ mất cơ hội được hưởng những lợi ích sức khỏe từ việc bú mẹ. Vô số các cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nuôi con bằng sữa mẹ toàn phần giúp giảm bớt các nguy cơ nhiễm trùng, dị ứng ở trẻ, và khi lớn lên trẻ sẽ khỏe mạnh hơn, người mảnh mai hơn, thậm chí thông minh hơn. Nhưng có hai vấn đề liên quan tới lập luận trên. Thứ nhất là những rủi ro trong việc sữa công thức làm phương hại tới việc bú mẹ là điều chưa được chứng minh rõ ràng. Tất nhiên việc cơ thể mẹ sản xuất ra ít sữa hơn nếu như trẻ được cho ăn sữa công thức ở mức nhiều. Nhưng Howard cho rằng nếu chỉ là cho ăn một, hai lần một ngày thì không ảnh hưởng gì. Bà chỉ ra rằng có rất nhiều bà mẹ đã thành công trong việc nuôi con bằng sữa mẹ kết hợp với sữa công thức trong nhiều tháng. "Với một số người thì việc kết hợp là phù hợp nhất." Tiếp đến là có sự nghi ngờ về các lợi ích y tế mà việc nuôi con bằng sữa me đem lại - liệu có to lớn như người ta nói hay không. Đa số các cuộc nghiên cứu cho thấy những lợi ích này chỉ là thu được qua các thử nghiệm có tính ngẫu nhiên chứ không phải là những bằng chứng y khoa đáng tin cậy nhất. Cách mà chúng ta thử nghiệm xem các loại thuốc mới có tác dụng hay không là lấy ngẫu nhiên nửa số người tham gia thử nghiệm và cho họ dùng loại thuốc mới, còn nửa kia được cho dùng các cách điều trị thông thường, hoặc cho dùng giả dược, rồi so sánh kết quả thu được từ hai nhóm. Cách thử nghiệm như thế không thể thực hiện được trong việc nuôi con bằng sữa mẹ, bởi không mấy bà mẹ chấp nhận việc bị kiểm soát đối với quyền lựa chọn cách nuôi con. Thay vào đó, chúng ta chỉ có thể quan sát cách họ cho con ăn, và đánh giá kết quả sau đó. Các nghiên cứu dựa trên việc quan sát thực sự là có cho thấy sự tương quan giữa việc nuôi con bằng sữa mẹ và tình trạng khỏe mạnh hơn. Nhưng tương quan là thứ rất dễ đánh lừa. Chẳng hạn như việc có sở hữu đôi giày thể thao có thể cho thấy ai đó có sức khỏe tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là đôi giày thể thao khiến bạn khỏe mạnh, mà một yếu tố thứ ba, việc tập chạy, mới là điều quan trọng. Với việc nuôi con bằng sữa mẹ, các yếu tố thứ ba có thể là mức thu nhập và trình độ học vấn. Ngày nay, việc nuôi con bằng sữa mẹ thường phổ biến hơn ở các gia đình có thu nhập cao, một phần bởi họ tuân thủ các chỉ dẫn y tế, và một phần bởi người mẹ có điều kiện để nghỉ thai sản dài hơn. Những người có điều kiện khá giả thường có sức khỏe tốt hơn vì những lý do không liên quan gì tới việc nuôi con bằng sữa mẹ, chẳng hạn như họ hút thuốc, uống rượu ít hơn. Cho nên cũng không ngạc nhiên gì khi các trẻ được nuôi bằng sữa mẹ toàn phần lúc lớn lên khỏe mạnh hơn. Các khoa học gia tiến hành các nghiên cứu dựa trên việc quan sát có thể tinh chỉnh kết quả thu được để điều chỉnh phù hợp về mức độ ảnh hưởng của thu nhập và trình độ giáo dục, nhưng rất khó để thực hiện được đầy đủ việc này. Và các nghiên cứu tuân thủ điều này chặt chẽ nhất lại có xu hướng tìm thấy mức tác động của việc nuôi con bằng sữa mẹ toàn phần là ít nhất - ngay cả một phúc trình của Tổ chức Y tế Thế giới cũng thừa nhận như vậy. Trong một nghiên cứu tại Mỹ theo đó so sánh kết quả của việc nuôi bằng sữa mẹ và bằng sữa công thức giữa các anh chị em trong cùng một gia đình cho thấy về mặt dài hạn thì các lợi ích y tế hầu như đều biến mất. Không phải là mọi lợi ích đều là không có giá trị. Với các bé sinh non, nếu được cho bú mẹ thì các bé ít bị mắc các bệnh về đường ruột và một số bệnh nhiễm trùng hơn. Ở thế giới đang phát triển thì việc cho con bú mẹ giúp tránh khỏi tình trạng pha sữa công thức cho bé bằng thứ nước bị nhiễm bẩn. Ngay cả ở phương Tây, việc giảm bớt nguy cơ nhiễm trùng trong năm đầu đời của bé có vẻ như giúp ích cho việc học hành của trẻ về sau này; các bé được nuôi bằng sữa mẹ ít bị cảm cúm hay đi ngoài hơn, Nhưng các tác dụng tích cực này biến mất một khi việc bú mẹ dừng lại. "Nếu bạn tới bất kỳ một lớp mẫu giáo nào và hỏi giáo viên đoán xem trong số các cháu, cháu nào được nuôi bằng sữa mẹ, cháu nào được nuôi bằng sữa công thức, thì các giáo viên không thể đoán được," Barston nói. Ta có thể lập luận rằng chúng ta biết rằng việc nuôi con bằng sữa mẹ toàn phần đem lại một số lợi ích, và không hại gì nếu ta có phóng đại các lợi ích đó lên để giúp làm tăng nhận thức, khuyến khích nhiều người áp dụng cách nuôi con này. Thế nhưng đó lại là cách coi chị em phụ nữ như thể những đứa trẻ! Và việc đưa ra thông tin không chính xác không thể là điều đúng đắn, khi mà người phụ nữ cần ra một quyết định phức tạp và mang tính cá nhân vào thời điểm có thể nói là rất căng thẳng trong đời. Những tờ rơi nhiều bất tận nói về ưu điểm của việc nuôi con bằng sữa mẹ được phân phát miễn phí, nhưng điều đó chỉ đúng khi người mẹ có điều kiện nghỉ đẻ trong thời gian dài. Ở Mỹ, phụ nữ chỉ nghỉ thai sản trung bình là 10 tuần và có gần một phần ba chọn không nghỉ chút nào. Sự sùng bái hiện nay đối với việc nuôi con bằng sữa mẹ có một số điểm hay. Các bà mẹ có thể trông chờ được vào sự giúp đỡ của nhiều chuyên gia hơn tại các bệnh viện nếu họ gặp khó khăn trong việc cho con bú đúng cách. Xã hội nhận thức rõ ràng hơn về việc phụ nữ có quyền cho con bú nơi công cộng mà không phải đối diện với những cái nhìn thiếu thiện cảm. Tất nhiên là không ai khuyến cáo việc rút lại sự ủng hộ đó. Các nhà vận động như Barston đơn giản là chỉ muốn các bà mẹ được quyền tự do lựa chọn theo ý riêng, dựa trên những thực tế đã biết và phù hợp với hoàn cảnh riêng mà không bị phán xét, dè bỉu. "Cần phải có cách hỗ trợ việc nuôi con bằng sữa mẹ mà không cần phải biến sữa công thức thành ác quỷ," Barston nói. "Chúng ta vẫn chưa làm rõ được điều này." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Thế nhưng mới chỉ vài ngày đầu đã phát sinh vấn đề: cậu con trai mới chào đời không thể bú mẹ, cho nên cô bắt đầu vắt sữa cho vào bình cho con. Việc này ngốn mất vài tiếng đồng hồ mỗi ngày, khiến cô hầu như không còn thời gian chăm sóc bản thân. Sau vài tuần liên tục vắt sữa rồi cho con ăn, cô kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần, khiến chứng trầm cảm sau khi sinh con trở nên trầm trọng hơn. Cậu con trai bé bỏng cũng không khỏe mạnh gì. Bé bị mẩn đỏ và thường đi ngoài ra máu. Bác sỹ nói bé bị dị ứng với thứ gì đó trong đồ ăn của mẹ, vốn được truyền sang sữa, và khuyên hai mẹ con hãy dùng thử loại sữa công thức có chất chống dị ứng. Chỉ sau hai ngày, các triệu chứng ở bé biến mất, và với việc uống sữa công thức, bé đã hồi phục hoàn toàn. Có vẻ như một kết cục tốt lành, nhưng nhìn lại những gì đã xảy ra, Barston giận dữ về những áp lực to lớn mà cô đã phải chịu trong chuyện nuôi con bằng sữa mẹ, điều mà nay cô thấy là "Không phải là quá quan trọng". Ba thách thức cho ngành y tế toàn cầu Loại sữa để hàng tháng không hỏng Giải mã mối liên hệ giữa tự vẫn và mùa xuân Nuôi con bằng sữa mẹ không phải là điều quá quan trọng? Nghe thật là 'tà giáo'. "Sữa mẹ là tốt nhất' - lời khuyên từ Tổ chức Y tế Thế giới, Unicef và rất nhiều các cơ quan y tế có uy tín khác luôn là trẻ cần phải được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ trong thời gian sáu tháng đầu đời, bởi điều đó có lợi cho cả mẹ lẫn con. Lợi ích được cho là lớn tới mức các bà mẹ thậm chí nay còn được khuyến khích cho con bú cho tới tận khi con chập chững biết đi, hoặc lớn hơn nữa. Thế nhưng ý kiến cho rằng các bà mẹ cần nuôi con bằng sữa mẹ bằng mọi giá nay đang bị một số các nhóm vận động, tuy nhỏ nhưng lên tiếng phản đối rất mạnh mẽ, trong đó có các phụ huynh như Barston, và thậm chí cả một số bác sỹ, các nhà nghiên cứu. Họ nói rằng nếu như một bà mẹ phải vật lộn với việc cho con bú thì áp lực kiên trì theo đuổi điều này sẽ khiến người mẹ căng thẳng không thể chịu nổi. Hơn nữa, một số bà mẹ về mặt thể chất là không có đủ sữa cho con bú và nếu không phát hiện ra thì em bé rất có thể sẽ bị mất nước, và có trường hợp còn dẫn tới việc gây tác hại cho não. Điều đáng quan ngại nhất, những người này nói, không phải là chuyện liệu đứa trẻ cần được nuôi bằng sữa mẹ hay sữa công thức, mà là liệu bé có được cung cấp đủ dinh dưỡng hay không. Nói cách khác, thì "cho ăn đủ là tốt nhất". "Mọi người nói rất nhiều về những lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ - tốt thôi, nhưng hãy nói cả về những rủi ro nữa, và hãy để cho các bà mẹ tự đưa ra quyết định," Amy Tuteur, một cựu bác sỹ sản khoa ở Mỹ, nói. Vậy thực sự thì các bằng chứng mà chúng ta đã có cho đến nay nói lên điều gì? Cách nhìn nhận ngày nay về việc nuôi con bằng sữa mẹ khác rất xa so với quan điểm ngày trước. Trước đây các bác sỹ và y tá từng có thời khuyến khích việc cho trẻ dùng sữa công thức Trong nửa đầu Thế kỷ 20, việc sử dụng sữa công thức phát triển mạn, các hãng bắt đầu quảng cáo về những sản phẩm của mình là siêu việt hơn sữa mẹ. Các nhân viên y tế thường không khuyến khích các bà mẹ trong việc cho con bú, và coi đó là cách làm cổ hủ hoặc của người ở tầng lớp thấp kém trong xã hội. Điều đó có lẽ là gây sốc cho chúng ta ngày nay, khi mà ta đã biết là sữa mẹ có chứa vô số các thành phần dưỡng chất quan trọng, chẳng hạn như chất kháng khuẩn. Bản thân các thành phần dinh dưỡng trong mỗi lần tiết ra từ bầu vú mẹ cũng thay đổi, đáp ứng với nhu cầu của con. Ngay cả những lần bú đầu tiên với những giọt trong veo như nước từ bầu vú mẹ cũng có tác dụng giúp cho bé khỏi khát. Ở sạch mau chết? Có thể chỉ ăn một món để sống? Mẹo hay để hơi thở hết mùi tỏi khó chịu Ở các nước đang phát triển còn có một mối quan ngại khác nữa. Sữa công thức thường được bán ở dạng bột để khi dùng thì đem pha với nước. Thế nhưng người nghèo có thể không có nước sạch, hoặc không có nhiên liệu để đun sôi nước pha sữa. Từ thời thập niên 1970 trở đi, cơn giận dữ đối với việc quảng cáo sữa công thức tại các nước đang phát triển tăng lên, khiến một số người tẩy chay các hãng sản xuất sữa công thức như Nestle. Nay, nhiều quốc gia đã cấm các quảng cáo đó, và do mối quan tâm trong xã hội tăng đối với những lợi ích mà việc nuôi con bằng sữa mẹ mang lại, cho nên các nhân viên y tế đang ngày càng khuyến khích các bà mẹ thực hiện điều này. Chẳng hạn như Barston cảm thấy cô đã bị phán xét gay gắt về việc không cho con bú mẹ, dẫu cho cô gặp khó khăn khi cố làm việc đó. Cô đã ra một trang blog để ủng hộ các bà mẹ khác có hoàn cảnh tương tự, trang "Fearless Formula Feeder" (Người không sợ việc nuôi con bằng sữa công thức) và cô ước tính có hơn nửa số người vào bình luận ở trang này cũng đã từng trải qua triệu chứng trầm cảm sau khi sinh con do bị áp lực trong chuyện phải nuôi con bằng sữa mẹ. Tất nhiên, có những bà mẹ rất hạnh phúc với việc cho con bú. Nhưng có những người thấy việc này làm tăng quá mức các áp lực khó khăn khác cho người mẹ - như thiếu thời gian cho bản thân, thiếu thời gian ngủ. Về lý thuyết, người cha có thể giúp cho con bú sữa mẹ đã được vắt ra sẵn, nhưng không phải người mẹ nào cũng có thể vắt sữa ra được, và có những bé dứt khoát không chịu bú bình, cho nên việc cho con bú hoàn toàn trông chờ vào người mẹ. "Có bằng chứng rõ ràng cho thấy việc kiệt sức dẫn tới tình trạng suy sụp về tinh thần," Barston nói. "Tôi đã được nghe rất nhiều câu chuyện khủng khiếp. Một số người mẹ đã gần như muốn tự vẫn." Bên cạnh một số người gặp khó khăn về mặt tâm lý, còn có một số bà mẹ không có đủ sữa cho con bú dù cố gắng cách nào đi chăng nữa. Phụ nữ được nói rằng nhìn chung thì đây là điều hiếm xảy ra. Nhưng cứ bảy bà mẹ thì có một người không có đủ sữa cho con, theo một nghiên cứu của Marianne Neifert từ Bệnh viện St Lukes tại Denver, Colorado. Không kể tới những người không đủ sữa cho con bú, thì hầu hết các bà mẹ đều cần tới vài ngày sau khi sinh con mới bắt đầu xuống sữa nhiều. Trong thời gian đó thì một số bé đã bắt đầu rơi vào tình trạng mất nước hoặc bị vàng da, tác dụng phụ của việc không được cho ăn đủ sữa, và sẽ cần phải điều trị trong bệnh viện. Sasha Howard, bác sỹ nhi tại bệnh viện Barts Health ở London đã chứng kiến nhiều trường hợp bị mất nước do chỉ được cho bú bằng sữa mẹ. "Một số bé cần cho bú bình với sữa công thức hoặc với ống xông nasogastric. Một số bé bị yếu tới mức cần phải truyền tĩnh mạch." Trong một số trường hợp hiếm gặp, tình trạng mất nước thậm chí còn gây hại cho não và dẫn tới tử vong. Mười năm về trước, nếu việc cho con bú diễn ra không thuận lợi thì các nhân viên y tế nhiều khả năng sẽ can thiệp sớm bằng cách khuyên cho con bú bình. Nhưng các hướng dẫn y tế ngày nay tại nhiều nước không đề xuất giải pháp đó, nhất là tại các bệnh viện tuân thủ chỉ dẫn của Unicef, nhân viên y tế sẽ khuyến khích việc cố gắng cho bú mẹ. Các nhà vận động nói rằng người mẹ không nên bị gây áp lực trong việc lựa chọn nuôi con bằng sữa mẹ hay sữa công thức cho phù hợp với điều kiện cá nhân mỗi người Ngày nay, các khu vực chăm sóc phụ sản sau sinh tuân theo chỉ dẫn trên sẽ cất biến các loại sữa công thức trong tủ kín, và chỉ cho dùng nếu có đơn thuốc của bác sỹ. "Đây không phải là việc quấy rối các bà mẹ hay việc khiến cho họ cảm thấy tội lỗi," Trish MacEnroe, giám đốc điều hành của quỹ Baby-Friendly USA nói. Bà chỉ ra rằng các bệnh viện đã từng đem trẻ sơ sinh đi vài phút ngay sau khi bé vừa chào đời và cho các bé bú bình, bất chấp việc các bà mẹ có muốn hay không. Mục tiêu của họ bây giờ là nhằm chấm dứt cách làm đó. "Điều đầu tiên và quan trọng nhất của sáng kiến này là nhằm thay đổi thói quen vốn có từ lâu nay, điều làm hỏng việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn." Mẹo nào giúp sinh con theo ý muốn? Vì sao chúng ta lại ngoáy mũi? Căng thẳng làm tóc bạc chỉ sau một đêm? Nếu như người mẹ bắt đầu cho con dùng sữa công thức đều đặn thì đứa bé sẽ bú mẹ trong thời gian ngắn hơn, và điều đó sẽ khiến cơ thể người mẹ tiết ra ít sữa hơn, đồng nghĩa với việc em bé sẽ mất cơ hội được hưởng những lợi ích sức khỏe từ việc bú mẹ. Vô số các cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc nuôi con bằng sữa mẹ toàn phần giúp giảm bớt các nguy cơ nhiễm trùng, dị ứng ở trẻ, và khi lớn lên trẻ sẽ khỏe mạnh hơn, người mảnh mai hơn, thậm chí thông minh hơn. Nhưng có hai vấn đề liên quan tới lập luận trên. Thứ nhất là những rủi ro trong việc sữa công thức làm phương hại tới việc bú mẹ là điều chưa được chứng minh rõ ràng. Tất nhiên việc cơ thể mẹ sản xuất ra ít sữa hơn nếu như trẻ được cho ăn sữa công thức ở mức nhiều. Nhưng Howard cho rằng nếu chỉ là cho ăn một, hai lần một ngày thì không ảnh hưởng gì. Bà chỉ ra rằng có rất nhiều bà mẹ đã thành công trong việc nuôi con bằng sữa mẹ kết hợp với sữa công thức trong nhiều tháng. "Với một số người thì việc kết hợp là phù hợp nhất." Tiếp đến là có sự nghi ngờ về các lợi ích y tế mà việc nuôi con bằng sữa me đem lại - liệu có to lớn như người ta nói hay không. Đa số các cuộc nghiên cứu cho thấy những lợi ích này chỉ là thu được qua các thử nghiệm có tính ngẫu nhiên chứ không phải là những bằng chứng y khoa đáng tin cậy nhất. Cách mà chúng ta thử nghiệm xem các loại thuốc mới có tác dụng hay không là lấy ngẫu nhiên nửa số người tham gia thử nghiệm và cho họ dùng loại thuốc mới, còn nửa kia được cho dùng các cách điều trị thông thường, hoặc cho dùng giả dược, rồi so sánh kết quả thu được từ hai nhóm. Cách thử nghiệm như thế không thể thực hiện được trong việc nuôi con bằng sữa mẹ, bởi không mấy bà mẹ chấp nhận việc bị kiểm soát đối với quyền lựa chọn cách nuôi con. Thay vào đó, chúng ta chỉ có thể quan sát cách họ cho con ăn, và đánh giá kết quả sau đó. Các nghiên cứu dựa trên việc quan sát thực sự là có cho thấy sự tương quan giữa việc nuôi con bằng sữa mẹ và tình trạng khỏe mạnh hơn. Nhưng tương quan là thứ rất dễ đánh lừa. Chẳng hạn như việc có sở hữu đôi giày thể thao có thể cho thấy ai đó có sức khỏe tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là đôi giày thể thao khiến bạn khỏe mạnh, mà một yếu tố thứ ba, việc tập chạy, mới là điều quan trọng. Với việc nuôi con bằng sữa mẹ, các yếu tố thứ ba có thể là mức thu nhập và trình độ học vấn. Ngày nay, việc nuôi con bằng sữa mẹ thường phổ biến hơn ở các gia đình có thu nhập cao, một phần bởi họ tuân thủ các chỉ dẫn y tế, và một phần bởi người mẹ có điều kiện để nghỉ thai sản dài hơn. Những người có điều kiện khá giả thường có sức khỏe tốt hơn vì những lý do không liên quan gì tới việc nuôi con bằng sữa mẹ, chẳng hạn như họ hút thuốc, uống rượu ít hơn. Cho nên cũng không ngạc nhiên gì khi các trẻ được nuôi bằng sữa mẹ toàn phần lúc lớn lên khỏe mạnh hơn. Các khoa học gia tiến hành các nghiên cứu dựa trên việc quan sát có thể tinh chỉnh kết quả thu được để điều chỉnh phù hợp về mức độ ảnh hưởng của thu nhập và trình độ giáo dục, nhưng rất khó để thực hiện được đầy đủ việc này. Và các nghiên cứu tuân thủ điều này chặt chẽ nhất lại có xu hướng tìm thấy mức tác động của việc nuôi con bằng sữa mẹ toàn phần là ít nhất - ngay cả một phúc trình của Tổ chức Y tế Thế giới cũng thừa nhận như vậy. Trong một nghiên cứu tại Mỹ theo đó so sánh kết quả của việc nuôi bằng sữa mẹ và bằng sữa công thức giữa các anh chị em trong cùng một gia đình cho thấy về mặt dài hạn thì các lợi ích y tế hầu như đều biến mất. Không phải là mọi lợi ích đều là không có giá trị. Với các bé sinh non, nếu được cho bú mẹ thì các bé ít bị mắc các bệnh về đường ruột và một số bệnh nhiễm trùng hơn. Ở thế giới đang phát triển thì việc cho con bú mẹ giúp tránh khỏi tình trạng pha sữa công thức cho bé bằng thứ nước bị nhiễm bẩn. Ngay cả ở phương Tây, việc giảm bớt nguy cơ nhiễm trùng trong năm đầu đời của bé có vẻ như giúp ích cho việc học hành của trẻ về sau này; các bé được nuôi bằng sữa mẹ ít bị cảm cúm hay đi ngoài hơn, Nhưng các tác dụng tích cực này biến mất một khi việc bú mẹ dừng lại. "Nếu bạn tới bất kỳ một lớp mẫu giáo nào và hỏi giáo viên đoán xem trong số các cháu, cháu nào được nuôi bằng sữa mẹ, cháu nào được nuôi bằng sữa công thức, thì các giáo viên không thể đoán được," Barston nói. Ta có thể lập luận rằng chúng ta biết rằng việc nuôi con bằng sữa mẹ toàn phần đem lại một số lợi ích, và không hại gì nếu ta có phóng đại các lợi ích đó lên để giúp làm tăng nhận thức, khuyến khích nhiều người áp dụng cách nuôi con này. Thế nhưng đó lại là cách coi chị em phụ nữ như thể những đứa trẻ! Và việc đưa ra thông tin không chính xác không thể là điều đúng đắn, khi mà người phụ nữ cần ra một quyết định phức tạp và mang tính cá nhân vào thời điểm có thể nói là rất căng thẳng trong đời. Những tờ rơi nhiều bất tận nói về ưu điểm của việc nuôi con bằng sữa mẹ được phân phát miễn phí, nhưng điều đó chỉ đúng khi người mẹ có điều kiện nghỉ đẻ trong thời gian dài. Ở Mỹ, phụ nữ chỉ nghỉ thai sản trung bình là 10 tuần và có gần một phần ba chọn không nghỉ chút nào. Sự sùng bái hiện nay đối với việc nuôi con bằng sữa mẹ có một số điểm hay. Các bà mẹ có thể trông chờ được vào sự giúp đỡ của nhiều chuyên gia hơn tại các bệnh viện nếu họ gặp khó khăn trong việc cho con bú đúng cách. Xã hội nhận thức rõ ràng hơn về việc phụ nữ có quyền cho con bú nơi công cộng mà không phải đối diện với những cái nhìn thiếu thiện cảm. Tất nhiên là không ai khuyến cáo việc rút lại sự ủng hộ đó. Các nhà vận động như Barston đơn giản là chỉ muốn các bà mẹ được quyền tự do lựa chọn theo ý riêng, dựa trên những thực tế đã biết và phù hợp với hoàn cảnh riêng mà không bị phán xét, dè bỉu. "Cần phải có cách hỗ trợ việc nuôi con bằng sữa mẹ mà không cần phải biến sữa công thức thành ác quỷ," Barston nói. "Chúng ta vẫn chưa làm rõ được điều này." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

vert-tra-50101902

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-50101902

Liên Xô, nước Mỹ và ký ức về những trái dâu dại

Khi tôi mới ba tuổi thì cả nhà, gồm cha mẹ, chị gái và tôi di cư từ thành phố Leningrad thuộc Liên bang Xô Viết (Liên Xô cũ) sang Hoa Kỳ vào năm 1980.

Chúng tôi bị coi là những kẻ "phản bội tổ quốc", bị tước quốc tịch Liên Xô vì quay lưng lại với chủ nghĩa Cộng sản để chạy theo "bè lũ tư bản phương Tây xấu xa". Tôi chính là chất xúc tác khiến gia đình chạy trốn khỏi thành phố quê nhà, rời bỏ đất nước nay đã không còn tồn tại nữa. Vì sao người Ba Lan không ưa luật lệ Büsingen: nơi người Đức mang tâm hồn, trái tim Thụy Sĩ Đi tìm thành cổ Hy Lạp của vị vua lỡ giết cha cưới mẹ Chị gái tôi mắc một căn bệnh hiếm gặp về thận và các bác sĩ Liên Xô đều cho rằng chị sẽ mất sớm, vì vậy tôi được sinh ra để "thế chỗ" chị. Hầu hết mọi gia đình Liên Xô thường chỉ có một mụn con vì nuôi nấng con cái khá là tốn kém, sinh nhiều con sẽ không nuôi nổi. May mắn thay, chị tôi đã vượt qua được căn bệnh hiểm nghèo để sống sót. Thế nhưng chủ nghĩa bài Do Thái quyết liệt ở Liên Xô thời bấy giờ khiến cha tôi, người Do Thái, chỉ kiếm được một công việc phải đi công tác xa nhà thường xuyên, trong lúc mẹ thì không thể một mình chăm sóc hai đứa trẻ. Cha mẹ tôi không nỡ để hai con phải chịu đựng cực khổ thêm nữa và một khi chọn ra đi, họ nghĩ rằng chúng tôi sẽ không bao giờ có cơ hội quay trở về. Sau khi đến Mỹ rồi di chuyển hết nơi này tới nơi khác trên nhiều chuyến xe đò của hãng Greyhound, chúng tôi dừng chân tại San Jose, California. Kể từ đó, chị em tôi chỉ biết về cuộc sống ở Liên Xô cũ qua những câu chuyện cha mẹ kể trước khi đi ngủ, những lá thư lác đác gửi sang và những cuộc điện thoại lúc nửa đêm. Hai lần một năm, gia đình tác giả nhận được các gói bưu phẩm trong đó búp bê Nga/ Matryoshka được gửi từ gia đình cô ở Liên Xô Hai lần một năm, người thân của chúng tôi ở Leningrad gửi cho các gói hàng có ảnh gia đình đen trắng, các đĩa than của công ty băng đĩa quốc doanh Liên Xô Melodiya, sách thiếu nhi, búp bê Matryoshka xếp lồng vào nhau đặc trưng của người Nga, chocolate đen và đồ chơi bằng gỗ có khắc chữ Cyrill trên hộp. Câu chuyện kỳ lạ về lạc đà hoang tại Úc Người phụ nữ cô độc quan sát thế giới nóng dần Người Mông Cổ và cuộc sống nơi băng giá âm 40 độ C Mùi của chocolate đen và gỗ bào từ các đồ chơi thấm trong gói bưu phẩm. Mẹ đọc cho chị em tôi những tấm thiệp sinh nhật và thư từ vì chúng tôi không thể hiểu được những chữ viết ngoáy của người lớn. Những cuộc điện thoại thắc thỏm Thay vì là cầu nối cho chúng tôi trong thời Chiến tranh Lạnh thì các cuộc điện thoại từ họ hàng ở Liên Xô lại là những sự gián đoạn ồn ào. Nhiều gia đình Liên Xô không có điện thoại ở nhà, còn những nhà nào có thì lại sợ bị mật vụ KGB nghe lén. Họ hàng của chúng tôi phải mất cả giờ đồng hồ đi đến bưu điện trung tâm ở Leningrad để có được cuộc gọi quốc tế sang Mỹ trong 5 phút cho chúng tôi. Do chênh lệch 10 múi giờ, nhà tôi nhận được điện thoại gọi vào lúc nửa đêm và luôn phải hét vào điện thoại mới nghe được tiếng nhau, bởi đường truyền không tốt. Thành thực mà nói, những gì tôi nhớ về dì và bà ngoại của tôi trong ký ức thời thơ ấu chỉ là tôi bị đánh thức để hét vào điện thoại trong phòng ngủ của cha mẹ tôi. Cả về thực tế lẫn trong tình cảm, nước Nga với tôi thật là một thế giới xa lạ. Năm 18 tuổi, tôi lần đầu tiên quay trở lại kể từ khi rời đi. Leningrad đã được đổi tên trở lại thành St. Petersburg như cũ, Liên Xô đã sụp đổ và Nga giờ là một quốc gia có chủ quyền. Tôi ở với các dì và cô, những người mà tôi chưa từng gặp mặt trong suốt 15 năm qua. Chúng tôi chỉ thực sự biết nhau thông qua các bức ảnh gia đình cũ kỹ, những lá thư và những cuộc gọi căng thẳng. Và mặc dù nói tiếng Nga trôi chảy, tôi vẫn không cảm thấy thoải mái khi trò chuyện với họ suốt ngày. St Petersburg được biết đến với cái tên "Thành phố của những đêm trắng" và là một trong những trung tâm đô thị phía bắc lớn nhất thế giới Đến St. Petersburg vào tháng Sáu càng làm tăng thêm cảm giác xa cách trong tôi. Nơi cuộc sống 'mọi thứ đều tốt' ở Ấn Độ Mảnh đất Mỹ vĩnh viễn thuộc về Anh "Thành phố của Những Đêm Trắng" là một trong những trung tâm đô thị phía bắc lớn nhất thế giới, và việc nhìn thấy cả mặt trời lẫn mặt trăng vào lúc nửa đêm khiến tôi không chỉ khó ngủ mà còn phải khổ sở chịu đựng một nơi xa lạ. Thật bất ngờ, lần đầu tiên tôi cảm thấy có mối liên hệ với thời thơ ấu của mình là khi theo mẹ đến thăm người bạn của bà tại dacha (nhà nghỉ mùa hè nhỏ có vườn) nằm ở ngoại ô St Petersburg. Cảm giác thân thuộc Khi mẹ và bạn trò chuyện, tôi lang thang đến những luống nhỏ đầy những quả dâu mọng lạ hoắc trong vườn. Không chắc là chúng có ăn được không, tôi hái vài quả nhỏ từ thân cây và chậm rãi nếm thử. Ngọt lịm và mọng nước, vị trái cây tan trên lưỡi, chảy xuống cổ họng. "Dường như mình đã từng biết hương vị này?" tôi lập tức tự hỏi. "Những quả này không hề giống chút nào với dâu tây California." Tác giả không hề nhận ra rằng hồi còn bé thơ, cô đã từng ăn những quả dâu dại ở Liên Xô cũ Ăn dâu vườn, lý chua đen và lý chua đỏ, tôi có cảm giác giống như đang nếm thứ mình đã từng ăn. Tôi nhai vỏ, nhằn hạt, thích thú với hương vị quen thuộc chua chua, thanh thanh của trái dâu. Nhưng làm sao mà tôi dường như đã biết về hương vị này nhỉ? Với đôi môi nhuộm đỏ nước dâu và lòng bàn tay mang đầy những quả chín mọng, tôi đến gần mẹ để hỏi về những thứ quả nho nhỏ kỳ lạ này. Mẹ mỉm cười, nói với tôi rằng tôi đã từng ăn zemlyanika (dâu dại), smarodina (lý chua), kruzhovnik (lý gai) và chernika (quả việt quất dại) hồi tôi mới chập chững biết đi vào mùa hè, nhất là những dịp chúng tôi đi dacha ở ngoại ô Pabradė thuộc Lithuania, trong kỳ nghỉ với đại gia đình. Hai tháng sau, tôi trở lại California, nhưng hương vị đặc biệt của những quả dâu mọng nước dù được trồng ở nước ngoài song lại vô cùng quen thuộc này cứ làm tôi lưu luyến mãi. Nó thôi thúc tôi tìm kiếm một lời lý giải cho ký ức về món ăn thời thơ ấu không thể giải thích được này. Một số loại thực phẩm mà khi ta ăn chúng có thể gợi lên những ký ức cảm xúc mạnh mẽ nằm sâu trong tiềm thức Theo Susan Krauss Whitbourne, Giáo sư Danh dự ngành tâm lý học tại Đại học Massachusetts Amherst, bộ não của tôi biết chắc rằng tôi yêu những quả dâu mọng này mặc dù tôi không nhớ nổi việc đã từng ăn chúng. "Ký ức về thức ăn thường liên quan đến các thứ rất cơ bản, không nói thành lời, nằm ở những vùng tiềm thức mà não bộ của bạn không nhận thức ý thức được," bà nói với tôi. "Đây là lý do tại sao bạn có thể có những phản ứng cảm xúc mạnh mẽ khi bạn ăn một loại thực phẩm khơi dậy những ký ức vô thức sâu sắc. Bạn không thể diễn tả những ký ức đó thành lời, nhưng bạn biết đó là 'một thứ gì đó' mà thức ăn đã ghi dấu sâu đậm trong quá khứ của bạn." "Ký ức không chỉ là chính món ăn đó mà còn đem đến cho bạn những kỷ niệm gắn liền từ lâu với ký ức đó, dù là với một nơi chốn hay một con người." Tiềm thức chính là lý do khoa học tại sao tôi lại nhớ những loại dâu yêu thích nhiều như vậy; dường như một đứa trẻ ở California đã được kết nối trở lại với những gì tôi không thể nhớ về trái dâu dại khi còn là một đứa bé con mới chập chững biết đi ở Lithuania. Hoá ra zemlyanika là thứ mẹ tôi vẫn đặt cạnh giường vào mỗi buổi sáng ngày sinh nhật tôi, và nhiều khả năng là chính nó đã khiến tôi hướng tới công việc chuyên lập kế hoạch trồng dâu tây và quả mâm xôi ở Bosnia hồi mới ngoài 20 tuổi. Dù vậy tôi vẫn mong muốn được thưởng thức những quả dâu dại tại chính nơi lần đầu tiên tôi được ăn chúng. Do đó, vào năm 2005, 10 năm sau chuyến đi đầu tiên của tôi trở lại Liên Xô cũ, tôi đã đi đến Pabradė ở miền Đông Lithuania để thực hiện hai nhiệm vụ: tìm kiếm những quả dâu dại yêu quý của mình và tìm người đã giúp gia đình tôi cũng như rất nhiều người khác đào thoát Liên Xô cũ. Trái tim can đảm Sasha Shapiro là thợ cắt tóc địa phương ở Pabradė, người đã dành khoảng 20 năm bí mật giúp đỡ những người Do Thái chạy trốn khỏi Liên Xô bằng cách gửi thư ra nước ngoài để họ có thể tìm thấy những người thân sẵn sàng tài trợ cho việc di cư của họ. Các công dân Liên Xô bị KGB bắt gặp có liên hệ với phương Tây có thể bị bắt và thường bị tống vào trại lao cải ở những vùng khắc nghiệt như Siberia. Do hoạt động kiểm duyệt của KGB ở Lithuania ít nghiêm ngặt hơn ở Leningrad và vì Shapiro là một thợ cắt tóc ở thị trấn nhỏ, người không bao giờ gây ra vấn đề gì với chính quyền, nên ông không sợ bị KGB chặn, kiểm duyệt thư. Trong gần 20 năm, cha của Misha Shapiro (giữa) đã bí mật giúp những người Do Thái đào thoát khỏi Liên Xô Mẹ biết rằng bà có một người chú đã mất liên lạc từ lâu; ông đã định cư ở St Louis, bang Missouri, Mỹ vào thời thập niên 1920. Tuy nhiên, vì Stalin cấm liên hệ với phương Tây vào năm 1937, gia đình mẹ tôi đã mất liên lạc với ông, cũng chẳng có địa chỉ của ông. Vào cuối thập niên 1970, mẹ bí mật đến gặp Shapiro để hỏi liệu ông có thể sẵn lòng gửi thư từ địa chỉ của ông đến Tòa thị chính St Louis, nhờ họ giúp tìm ông chú của mẹ tôi được chăng, với hy vọng ông ấy sẽ giúp gia đình tôi di cư sang Mỹ. Shapiro đồng ý, và nếu không nhờ sự dũng cảm của bác (và nhờ vào việc viên thư ký phòng thư tín tại Tòa thị chính St Louis tình cờ lại là một người sưu tập tem, người đặc biệt quan tâm đến tem Liên Xô và đã đưa thư tận tay cho một trợ lý trong văn phòng thị trưởng ), thì chúng tôi chẳng thể nào gửi lá thư đó đến Mỹ nổi. Tôi đến Pabradė mà không hề biết họ của Sasha, cũng chẳng biết làm thế nào để tìm thấy ông hay gia đình ông. Nằm trên bờ sông Žeimena chỉ cách biên giới Belaruss 14km, Pabradė là một thị trấn yên tĩnh, nơi dân Ba Lan đông hơn cả người Lithuania và Nga. Tôi mua một túi dâu (tên địa phương là brusnika) từ người phụ nữ ở trạm xe buýt và hỏi bà ấy có biết người thợ cắt tóc tên là Sasha không. Bà cho tôi biết rằng Sasha tên thật là Zisko Shapiro và ông đã mất, nhưng tôi có thể tìm thấy con trai của ông là Moisej ("Misha") Shapiro, cũng là thợ cắt tóc, nay làm ở tiệm nơi cha của ông từng làm. Đến khi tôi tìm thấy Misha thì một vài người trong thị trấn nhỏ đã nói trước với ông rằng có một người nước ngoài đi bộ với một túi quả dâu mọng đỏ trong tay đang tìm kiếm ông. "Cô đã tìm mọi cách đến đây chỉ để gặp gia đình của chúng tôi và tìm kiếm thấy các loại quả dâu này ư?" Misha ngạc nhiên hỏi tôi. Misha mời tôi đến nhà ăn tối với gia đình. Trong khi vợ ông bày biện bàn ăn với bánh mì đen với trứng và cá muối, bánh mì trắng với phô mai, táo và trà địa phương, thì tôi đáp lại một phần nhỏ lòng tốt của Sasha bằng việc dạy con gái và cháu gái của Misha cách sử dụng phần mềm dịch thuật trên máy tính mới của chúng để chúng có thể trao đổi thư từ với con cháu của các gia đình Xô Viết mà Sasha đã giúp đỡ, những người hiện đang sống trên khắp thế giới. Một số người đã viết thư cho nhà Shapiro để tìm hiểu thêm về lịch sử gia đình họ. Khi còn ở tuổi ấu thơ, đại gia đình của tác giả thường tụ tập tại ngôi nhà mùa hè có vườn này ở Lithuania ngày nay Đi tìm quá khứ Chuyến đi tới Pabradė của tôi không thể hoàn tất mà không tìm thấy những quả dâu dại và ngôi nhà mùa hè dacha mà gia đình tôi từng thuê, thế nhưng tôi không biết ngôi nhà trông như thế nào và tôi đã chẳng hề có bất kỳ bức ảnh nào về nó cả. Tất cả những gì tôi biết là cha mẹ tôi đã thuê một phòng trong một ngôi nhà một tầng từ một phụ nữ Ba Lan tên là Pane Regina. Mỗi mùa hè, đại gia đình chúng tôi thường đi tàu gần 700km từ Leningrad về phía nam để dành thời gian lang thang trong rừng, chơi ở vùng nông thôn êm đềm và nếm những món ăn mà chúng tôi không thể có trong thời mà Nga rất khan hiếm thực phẩm, mọi thứ đều phải phân phối theo khẩu phần. Dì tôi làm cho tôi tấm bản đồ Pabradė với những cái tên đường phố thời Liên Xô để tìm ra ngôi nhà mùa hè dacha đó. Tuy nhiên, sau khi Liên Xô sụp đổ, tên đường đã thay đổi, vì vậy tôi đã hỏi nhiều người trên phố xem họ có biết nhà của bà Pane Regina không. Cuối cùng, có người nói với tôi rằng bà ấy đã mất nhưng con trai bà vẫn sống trong ngôi nhà số 48 ở bên kia khu rừng. Lướt qua những cánh rừng, tôi phát hiện ra một ngôi nhà một tầng, nơi có mái hình tam giác, có một khu vườn lớn và có con trai của bà Regina, tên là Alik. Alik mời tôi vào nhà, và tôi đã dành một giờ để hái lý chua và việt quất dại từ vườn nhà, nhấm nháp quả lý gai từ khu rừng xung quanh. Tôi cảm thấy mình như được trở về tuổi thơ. Những bức ảnh cũ và những câu chuyện về đại gia đình tôi đi dã ngoại ở Pabradė hiện lên đầy sống động trong tâm trí. Mặc dù tôi khi đó còn quá nhỏ để có thể nhớ nổi những gì diễn ra ở Pabradė, song tôi đã nhớ về việc mình đã ăn quả dâu mọng với các anh em họ hàng như thế nào, hát những bài hát bằng tiếng Nga và ngồi trên cánh đồng ăn khoai tây luộc rưới bơ tan chảy và rau thìa là. Tôi mường tượng ra cảnh mẹ âm thầm đến gặp Sasha để nhờ ông gia ơn cho một việc bí mật. Và tôi tự hỏi mọi chuyện ra sao sau đó, khi ở Pabradė, bà nhận được tin báo cha tôi bị một chiếc xe hơi ở Leningrad đâm phải sau khi nộp đơn xin chiếu khán xuất cảnh cho cả nhà. Cuối cùng thì cha cũng bình phục; ông vẫn cho rằng việc đó xảy ra là do KGB ra đòn trừng phạt bởi ông đã cả gan nộp đơn xin rời khỏi Liên Xô. Sau khi lách qua rừng, tác giả (phải) đã tìm thấy con trai chủ nhà dacha ngày trước và những quả dâu dại yêu quý của cô "Ký ức về thức ăn được hình thành mà không chịu sự chỉnh sửa có chủ ý nào, cho nên chúng chứa đựng tất cả những gì phát sinh trong những tình huống mà người mang ký ức ăn chúng," Whitbourne nói với tôi. "Chúng cũng có thể gắn liền với các hoạt động liên quan đến việc nấu nướng: những chiếc bánh ngọt cupcake chocolate mà một người thân thiết trong gia đình dạy bạn làm khi bạn còn trẻ sẽ trở thành một phần ký ức của bạn về người đó. Tương tự, hồi tưởng của bạn về những bữa ăn gia đình mang ý nghĩa cảm xúc lớn lao, khiến cho nó gắn liền với những mùi vị, hương vị của những bữa ăn đó." Trong cuốn tiểu thuyết của nhà văn Pháp Marcel Proust, cuốn "Tìm lại quá khứ đã mất", ông kể lại khi ông đã trưởng thành, mỗi lần ông ăn một chiếc bánh madeleine là ngay lập tức ký ức từ tuổi thơ lại ùa về với hình ảnh người dì của ông nhúng chiếc bánh madeleine vào nước trà. Kể từ đó, mọi ký ức gợi lên quá khứ được xem như là "khoảnh khắc Proust". Đối với tôi, cắn vào những quả dâu dại đó không chỉ là một khoảnh khắc Proust duy nhất mà còn gợi lại toàn bộ một chương của gia đình tôi trong quá khứ mà tôi cần phải ráp nối lại. Giờ đây, những quả dâu dại này vẫn là mối liên kết cá nhân của tôi với những năm đầu ở Liên Xô cũ và tôi luôn hào hứng vui mừng mỗi dịp hiếm hoi tìm thấy và thưởng thức chúng. Vì trong lòng luôn khắc sâu lòng biết ơn đối với gia đình Shapiro, tôi đã nhiều lần quay trở lại Đông u và thậm chí đã ráng xách theo những quả dâu dại yêu quý về tận California - dĩ nhiên là Hải quan Hoa Kỳ không thích điều này cho lắm. Nhưng khi về đến nhà, tôi luôn biết rằng vào tháng Một, dịp sinh nhật mình, tôi sẽ nhận được những quả dâu tươi từ mẹ. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Chúng tôi bị coi là những kẻ "phản bội tổ quốc", bị tước quốc tịch Liên Xô vì quay lưng lại với chủ nghĩa Cộng sản để chạy theo "bè lũ tư bản phương Tây xấu xa". Tôi chính là chất xúc tác khiến gia đình chạy trốn khỏi thành phố quê nhà, rời bỏ đất nước nay đã không còn tồn tại nữa. Vì sao người Ba Lan không ưa luật lệ Büsingen: nơi người Đức mang tâm hồn, trái tim Thụy Sĩ Đi tìm thành cổ Hy Lạp của vị vua lỡ giết cha cưới mẹ Chị gái tôi mắc một căn bệnh hiếm gặp về thận và các bác sĩ Liên Xô đều cho rằng chị sẽ mất sớm, vì vậy tôi được sinh ra để "thế chỗ" chị. Hầu hết mọi gia đình Liên Xô thường chỉ có một mụn con vì nuôi nấng con cái khá là tốn kém, sinh nhiều con sẽ không nuôi nổi. May mắn thay, chị tôi đã vượt qua được căn bệnh hiểm nghèo để sống sót. Thế nhưng chủ nghĩa bài Do Thái quyết liệt ở Liên Xô thời bấy giờ khiến cha tôi, người Do Thái, chỉ kiếm được một công việc phải đi công tác xa nhà thường xuyên, trong lúc mẹ thì không thể một mình chăm sóc hai đứa trẻ. Cha mẹ tôi không nỡ để hai con phải chịu đựng cực khổ thêm nữa và một khi chọn ra đi, họ nghĩ rằng chúng tôi sẽ không bao giờ có cơ hội quay trở về. Sau khi đến Mỹ rồi di chuyển hết nơi này tới nơi khác trên nhiều chuyến xe đò của hãng Greyhound, chúng tôi dừng chân tại San Jose, California. Kể từ đó, chị em tôi chỉ biết về cuộc sống ở Liên Xô cũ qua những câu chuyện cha mẹ kể trước khi đi ngủ, những lá thư lác đác gửi sang và những cuộc điện thoại lúc nửa đêm. Hai lần một năm, gia đình tác giả nhận được các gói bưu phẩm trong đó búp bê Nga/ Matryoshka được gửi từ gia đình cô ở Liên Xô Hai lần một năm, người thân của chúng tôi ở Leningrad gửi cho các gói hàng có ảnh gia đình đen trắng, các đĩa than của công ty băng đĩa quốc doanh Liên Xô Melodiya, sách thiếu nhi, búp bê Matryoshka xếp lồng vào nhau đặc trưng của người Nga, chocolate đen và đồ chơi bằng gỗ có khắc chữ Cyrill trên hộp. Câu chuyện kỳ lạ về lạc đà hoang tại Úc Người phụ nữ cô độc quan sát thế giới nóng dần Người Mông Cổ và cuộc sống nơi băng giá âm 40 độ C Mùi của chocolate đen và gỗ bào từ các đồ chơi thấm trong gói bưu phẩm. Mẹ đọc cho chị em tôi những tấm thiệp sinh nhật và thư từ vì chúng tôi không thể hiểu được những chữ viết ngoáy của người lớn. Những cuộc điện thoại thắc thỏm Thay vì là cầu nối cho chúng tôi trong thời Chiến tranh Lạnh thì các cuộc điện thoại từ họ hàng ở Liên Xô lại là những sự gián đoạn ồn ào. Nhiều gia đình Liên Xô không có điện thoại ở nhà, còn những nhà nào có thì lại sợ bị mật vụ KGB nghe lén. Họ hàng của chúng tôi phải mất cả giờ đồng hồ đi đến bưu điện trung tâm ở Leningrad để có được cuộc gọi quốc tế sang Mỹ trong 5 phút cho chúng tôi. Do chênh lệch 10 múi giờ, nhà tôi nhận được điện thoại gọi vào lúc nửa đêm và luôn phải hét vào điện thoại mới nghe được tiếng nhau, bởi đường truyền không tốt. Thành thực mà nói, những gì tôi nhớ về dì và bà ngoại của tôi trong ký ức thời thơ ấu chỉ là tôi bị đánh thức để hét vào điện thoại trong phòng ngủ của cha mẹ tôi. Cả về thực tế lẫn trong tình cảm, nước Nga với tôi thật là một thế giới xa lạ. Năm 18 tuổi, tôi lần đầu tiên quay trở lại kể từ khi rời đi. Leningrad đã được đổi tên trở lại thành St. Petersburg như cũ, Liên Xô đã sụp đổ và Nga giờ là một quốc gia có chủ quyền. Tôi ở với các dì và cô, những người mà tôi chưa từng gặp mặt trong suốt 15 năm qua. Chúng tôi chỉ thực sự biết nhau thông qua các bức ảnh gia đình cũ kỹ, những lá thư và những cuộc gọi căng thẳng. Và mặc dù nói tiếng Nga trôi chảy, tôi vẫn không cảm thấy thoải mái khi trò chuyện với họ suốt ngày. St Petersburg được biết đến với cái tên "Thành phố của những đêm trắng" và là một trong những trung tâm đô thị phía bắc lớn nhất thế giới Đến St. Petersburg vào tháng Sáu càng làm tăng thêm cảm giác xa cách trong tôi. Nơi cuộc sống 'mọi thứ đều tốt' ở Ấn Độ Mảnh đất Mỹ vĩnh viễn thuộc về Anh "Thành phố của Những Đêm Trắng" là một trong những trung tâm đô thị phía bắc lớn nhất thế giới, và việc nhìn thấy cả mặt trời lẫn mặt trăng vào lúc nửa đêm khiến tôi không chỉ khó ngủ mà còn phải khổ sở chịu đựng một nơi xa lạ. Thật bất ngờ, lần đầu tiên tôi cảm thấy có mối liên hệ với thời thơ ấu của mình là khi theo mẹ đến thăm người bạn của bà tại dacha (nhà nghỉ mùa hè nhỏ có vườn) nằm ở ngoại ô St Petersburg. Cảm giác thân thuộc Khi mẹ và bạn trò chuyện, tôi lang thang đến những luống nhỏ đầy những quả dâu mọng lạ hoắc trong vườn. Không chắc là chúng có ăn được không, tôi hái vài quả nhỏ từ thân cây và chậm rãi nếm thử. Ngọt lịm và mọng nước, vị trái cây tan trên lưỡi, chảy xuống cổ họng. "Dường như mình đã từng biết hương vị này?" tôi lập tức tự hỏi. "Những quả này không hề giống chút nào với dâu tây California." Tác giả không hề nhận ra rằng hồi còn bé thơ, cô đã từng ăn những quả dâu dại ở Liên Xô cũ Ăn dâu vườn, lý chua đen và lý chua đỏ, tôi có cảm giác giống như đang nếm thứ mình đã từng ăn. Tôi nhai vỏ, nhằn hạt, thích thú với hương vị quen thuộc chua chua, thanh thanh của trái dâu. Nhưng làm sao mà tôi dường như đã biết về hương vị này nhỉ? Với đôi môi nhuộm đỏ nước dâu và lòng bàn tay mang đầy những quả chín mọng, tôi đến gần mẹ để hỏi về những thứ quả nho nhỏ kỳ lạ này. Mẹ mỉm cười, nói với tôi rằng tôi đã từng ăn zemlyanika (dâu dại), smarodina (lý chua), kruzhovnik (lý gai) và chernika (quả việt quất dại) hồi tôi mới chập chững biết đi vào mùa hè, nhất là những dịp chúng tôi đi dacha ở ngoại ô Pabradė thuộc Lithuania, trong kỳ nghỉ với đại gia đình. Hai tháng sau, tôi trở lại California, nhưng hương vị đặc biệt của những quả dâu mọng nước dù được trồng ở nước ngoài song lại vô cùng quen thuộc này cứ làm tôi lưu luyến mãi. Nó thôi thúc tôi tìm kiếm một lời lý giải cho ký ức về món ăn thời thơ ấu không thể giải thích được này. Một số loại thực phẩm mà khi ta ăn chúng có thể gợi lên những ký ức cảm xúc mạnh mẽ nằm sâu trong tiềm thức Theo Susan Krauss Whitbourne, Giáo sư Danh dự ngành tâm lý học tại Đại học Massachusetts Amherst, bộ não của tôi biết chắc rằng tôi yêu những quả dâu mọng này mặc dù tôi không nhớ nổi việc đã từng ăn chúng. "Ký ức về thức ăn thường liên quan đến các thứ rất cơ bản, không nói thành lời, nằm ở những vùng tiềm thức mà não bộ của bạn không nhận thức ý thức được," bà nói với tôi. "Đây là lý do tại sao bạn có thể có những phản ứng cảm xúc mạnh mẽ khi bạn ăn một loại thực phẩm khơi dậy những ký ức vô thức sâu sắc. Bạn không thể diễn tả những ký ức đó thành lời, nhưng bạn biết đó là 'một thứ gì đó' mà thức ăn đã ghi dấu sâu đậm trong quá khứ của bạn." "Ký ức không chỉ là chính món ăn đó mà còn đem đến cho bạn những kỷ niệm gắn liền từ lâu với ký ức đó, dù là với một nơi chốn hay một con người." Tiềm thức chính là lý do khoa học tại sao tôi lại nhớ những loại dâu yêu thích nhiều như vậy; dường như một đứa trẻ ở California đã được kết nối trở lại với những gì tôi không thể nhớ về trái dâu dại khi còn là một đứa bé con mới chập chững biết đi ở Lithuania. Hoá ra zemlyanika là thứ mẹ tôi vẫn đặt cạnh giường vào mỗi buổi sáng ngày sinh nhật tôi, và nhiều khả năng là chính nó đã khiến tôi hướng tới công việc chuyên lập kế hoạch trồng dâu tây và quả mâm xôi ở Bosnia hồi mới ngoài 20 tuổi. Dù vậy tôi vẫn mong muốn được thưởng thức những quả dâu dại tại chính nơi lần đầu tiên tôi được ăn chúng. Do đó, vào năm 2005, 10 năm sau chuyến đi đầu tiên của tôi trở lại Liên Xô cũ, tôi đã đi đến Pabradė ở miền Đông Lithuania để thực hiện hai nhiệm vụ: tìm kiếm những quả dâu dại yêu quý của mình và tìm người đã giúp gia đình tôi cũng như rất nhiều người khác đào thoát Liên Xô cũ. Trái tim can đảm Sasha Shapiro là thợ cắt tóc địa phương ở Pabradė, người đã dành khoảng 20 năm bí mật giúp đỡ những người Do Thái chạy trốn khỏi Liên Xô bằng cách gửi thư ra nước ngoài để họ có thể tìm thấy những người thân sẵn sàng tài trợ cho việc di cư của họ. Các công dân Liên Xô bị KGB bắt gặp có liên hệ với phương Tây có thể bị bắt và thường bị tống vào trại lao cải ở những vùng khắc nghiệt như Siberia. Do hoạt động kiểm duyệt của KGB ở Lithuania ít nghiêm ngặt hơn ở Leningrad và vì Shapiro là một thợ cắt tóc ở thị trấn nhỏ, người không bao giờ gây ra vấn đề gì với chính quyền, nên ông không sợ bị KGB chặn, kiểm duyệt thư. Trong gần 20 năm, cha của Misha Shapiro (giữa) đã bí mật giúp những người Do Thái đào thoát khỏi Liên Xô Mẹ biết rằng bà có một người chú đã mất liên lạc từ lâu; ông đã định cư ở St Louis, bang Missouri, Mỹ vào thời thập niên 1920. Tuy nhiên, vì Stalin cấm liên hệ với phương Tây vào năm 1937, gia đình mẹ tôi đã mất liên lạc với ông, cũng chẳng có địa chỉ của ông. Vào cuối thập niên 1970, mẹ bí mật đến gặp Shapiro để hỏi liệu ông có thể sẵn lòng gửi thư từ địa chỉ của ông đến Tòa thị chính St Louis, nhờ họ giúp tìm ông chú của mẹ tôi được chăng, với hy vọng ông ấy sẽ giúp gia đình tôi di cư sang Mỹ. Shapiro đồng ý, và nếu không nhờ sự dũng cảm của bác (và nhờ vào việc viên thư ký phòng thư tín tại Tòa thị chính St Louis tình cờ lại là một người sưu tập tem, người đặc biệt quan tâm đến tem Liên Xô và đã đưa thư tận tay cho một trợ lý trong văn phòng thị trưởng ), thì chúng tôi chẳng thể nào gửi lá thư đó đến Mỹ nổi. Tôi đến Pabradė mà không hề biết họ của Sasha, cũng chẳng biết làm thế nào để tìm thấy ông hay gia đình ông. Nằm trên bờ sông Žeimena chỉ cách biên giới Belaruss 14km, Pabradė là một thị trấn yên tĩnh, nơi dân Ba Lan đông hơn cả người Lithuania và Nga. Tôi mua một túi dâu (tên địa phương là brusnika) từ người phụ nữ ở trạm xe buýt và hỏi bà ấy có biết người thợ cắt tóc tên là Sasha không. Bà cho tôi biết rằng Sasha tên thật là Zisko Shapiro và ông đã mất, nhưng tôi có thể tìm thấy con trai của ông là Moisej ("Misha") Shapiro, cũng là thợ cắt tóc, nay làm ở tiệm nơi cha của ông từng làm. Đến khi tôi tìm thấy Misha thì một vài người trong thị trấn nhỏ đã nói trước với ông rằng có một người nước ngoài đi bộ với một túi quả dâu mọng đỏ trong tay đang tìm kiếm ông. "Cô đã tìm mọi cách đến đây chỉ để gặp gia đình của chúng tôi và tìm kiếm thấy các loại quả dâu này ư?" Misha ngạc nhiên hỏi tôi. Misha mời tôi đến nhà ăn tối với gia đình. Trong khi vợ ông bày biện bàn ăn với bánh mì đen với trứng và cá muối, bánh mì trắng với phô mai, táo và trà địa phương, thì tôi đáp lại một phần nhỏ lòng tốt của Sasha bằng việc dạy con gái và cháu gái của Misha cách sử dụng phần mềm dịch thuật trên máy tính mới của chúng để chúng có thể trao đổi thư từ với con cháu của các gia đình Xô Viết mà Sasha đã giúp đỡ, những người hiện đang sống trên khắp thế giới. Một số người đã viết thư cho nhà Shapiro để tìm hiểu thêm về lịch sử gia đình họ. Khi còn ở tuổi ấu thơ, đại gia đình của tác giả thường tụ tập tại ngôi nhà mùa hè có vườn này ở Lithuania ngày nay Đi tìm quá khứ Chuyến đi tới Pabradė của tôi không thể hoàn tất mà không tìm thấy những quả dâu dại và ngôi nhà mùa hè dacha mà gia đình tôi từng thuê, thế nhưng tôi không biết ngôi nhà trông như thế nào và tôi đã chẳng hề có bất kỳ bức ảnh nào về nó cả. Tất cả những gì tôi biết là cha mẹ tôi đã thuê một phòng trong một ngôi nhà một tầng từ một phụ nữ Ba Lan tên là Pane Regina. Mỗi mùa hè, đại gia đình chúng tôi thường đi tàu gần 700km từ Leningrad về phía nam để dành thời gian lang thang trong rừng, chơi ở vùng nông thôn êm đềm và nếm những món ăn mà chúng tôi không thể có trong thời mà Nga rất khan hiếm thực phẩm, mọi thứ đều phải phân phối theo khẩu phần. Dì tôi làm cho tôi tấm bản đồ Pabradė với những cái tên đường phố thời Liên Xô để tìm ra ngôi nhà mùa hè dacha đó. Tuy nhiên, sau khi Liên Xô sụp đổ, tên đường đã thay đổi, vì vậy tôi đã hỏi nhiều người trên phố xem họ có biết nhà của bà Pane Regina không. Cuối cùng, có người nói với tôi rằng bà ấy đã mất nhưng con trai bà vẫn sống trong ngôi nhà số 48 ở bên kia khu rừng. Lướt qua những cánh rừng, tôi phát hiện ra một ngôi nhà một tầng, nơi có mái hình tam giác, có một khu vườn lớn và có con trai của bà Regina, tên là Alik. Alik mời tôi vào nhà, và tôi đã dành một giờ để hái lý chua và việt quất dại từ vườn nhà, nhấm nháp quả lý gai từ khu rừng xung quanh. Tôi cảm thấy mình như được trở về tuổi thơ. Những bức ảnh cũ và những câu chuyện về đại gia đình tôi đi dã ngoại ở Pabradė hiện lên đầy sống động trong tâm trí. Mặc dù tôi khi đó còn quá nhỏ để có thể nhớ nổi những gì diễn ra ở Pabradė, song tôi đã nhớ về việc mình đã ăn quả dâu mọng với các anh em họ hàng như thế nào, hát những bài hát bằng tiếng Nga và ngồi trên cánh đồng ăn khoai tây luộc rưới bơ tan chảy và rau thìa là. Tôi mường tượng ra cảnh mẹ âm thầm đến gặp Sasha để nhờ ông gia ơn cho một việc bí mật. Và tôi tự hỏi mọi chuyện ra sao sau đó, khi ở Pabradė, bà nhận được tin báo cha tôi bị một chiếc xe hơi ở Leningrad đâm phải sau khi nộp đơn xin chiếu khán xuất cảnh cho cả nhà. Cuối cùng thì cha cũng bình phục; ông vẫn cho rằng việc đó xảy ra là do KGB ra đòn trừng phạt bởi ông đã cả gan nộp đơn xin rời khỏi Liên Xô. Sau khi lách qua rừng, tác giả (phải) đã tìm thấy con trai chủ nhà dacha ngày trước và những quả dâu dại yêu quý của cô "Ký ức về thức ăn được hình thành mà không chịu sự chỉnh sửa có chủ ý nào, cho nên chúng chứa đựng tất cả những gì phát sinh trong những tình huống mà người mang ký ức ăn chúng," Whitbourne nói với tôi. "Chúng cũng có thể gắn liền với các hoạt động liên quan đến việc nấu nướng: những chiếc bánh ngọt cupcake chocolate mà một người thân thiết trong gia đình dạy bạn làm khi bạn còn trẻ sẽ trở thành một phần ký ức của bạn về người đó. Tương tự, hồi tưởng của bạn về những bữa ăn gia đình mang ý nghĩa cảm xúc lớn lao, khiến cho nó gắn liền với những mùi vị, hương vị của những bữa ăn đó." Trong cuốn tiểu thuyết của nhà văn Pháp Marcel Proust, cuốn "Tìm lại quá khứ đã mất", ông kể lại khi ông đã trưởng thành, mỗi lần ông ăn một chiếc bánh madeleine là ngay lập tức ký ức từ tuổi thơ lại ùa về với hình ảnh người dì của ông nhúng chiếc bánh madeleine vào nước trà. Kể từ đó, mọi ký ức gợi lên quá khứ được xem như là "khoảnh khắc Proust". Đối với tôi, cắn vào những quả dâu dại đó không chỉ là một khoảnh khắc Proust duy nhất mà còn gợi lại toàn bộ một chương của gia đình tôi trong quá khứ mà tôi cần phải ráp nối lại. Giờ đây, những quả dâu dại này vẫn là mối liên kết cá nhân của tôi với những năm đầu ở Liên Xô cũ và tôi luôn hào hứng vui mừng mỗi dịp hiếm hoi tìm thấy và thưởng thức chúng. Vì trong lòng luôn khắc sâu lòng biết ơn đối với gia đình Shapiro, tôi đã nhiều lần quay trở lại Đông u và thậm chí đã ráng xách theo những quả dâu dại yêu quý về tận California - dĩ nhiên là Hải quan Hoa Kỳ không thích điều này cho lắm. Nhưng khi về đến nhà, tôi luôn biết rằng vào tháng Một, dịp sinh nhật mình, tôi sẽ nhận được những quả dâu tươi từ mẹ. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

060619_ledangdoanh_interview

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2006/06/060619_ledangdoanh_interview

'Nghèo là nghèo về quyền lợi chính trị'

Một hội thảo bàn tròn cấp cao, với sự tham dự của gần 300 diễn giả, nhà khoa học, đã khai mạc hôm 15-6 ở Hà Nội bàn về 20 năm Đổi mới ở Việt Nam.

Hội thảo kéo dài hai ngày, có sự tham gia của gần 300 diễn giả, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách Việt Nam và quốc tế. Hội thảo được tổ chức bởi Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (VASS), phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Thụy Điển (SIDA). Đây là một phần của dự án “Hỗ trợ tổng kết 20 năm Đổi Mới ở Việt Nam”. Dự án được thiết kế nhằm hỗ trợ và cung cấp thông tin cho việc lập kế hoạch kinh tế - xã hội ở Việt Nam. Đài BBC đã hỏi Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, người chủ trì một trong những cuộc thảo luận tại Hội nghị này về những gì đạt được trong hai ngày hội nghị: Lê Đăng Doanh: Hội nghị đã thống nhất đánh giá rằng Việt Nam đạt được nhiều thành tựu nổi bật, gây ấn tượng về xóa đói giảm nghèo. Nhưng hội nghị cũng nêu lên nghèo đói không phải chỉ là nghèo về vật chất mà còn là nghèo về quyền lợi chính trị, còn là sự thiệt thòi không có tiếng nói, không được bảo vệ đầy đủ bằng pháp luật. Vì vậy hội nghị cũng nêu những mặt cần phải chú ý hơn. BBC:Xin ông cho biết những khuyến nghị chính đưa ra tại hội nghị? Một là Việt Nam có thể tiếp tục tăng trưởng cao nhưng họ nói thành tựu tăng trưởng thời gian qua còn ở dưới tiềm năng. Mức độ cải cách cũng ở dưới khả năng của dân tộc Việt Nam có thể đạt được. Họ khuyến nghị cần kết hợp giữa cải cách kinh tế và cải cách hành chính, cải cách hệ thống chính trị. Chú ý xóa đói giảm nghèo với việc bảo đảm quyền dân chủ, bảo đảm sự bình đẳng về giới. Các đại biểu cũng khuyến cáo cần có thành tựu rõ rệt trong chống tham nhũng. Họ cảnh báo sự bất mãn, xung đột trong xã hội sẽ trở nên rất tốn kém không chỉ về tiền bạc mà còn nhiều mặt khác nữa. BBC:Quanh những khuyến nghị đó, Việt Nam có thể làm được gì, thưa ông? Theo tôi, những khuyến nghị của họ cùng phương hướng với Nghị quyết Đại hội X của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị này lại diễn ra sau khi Việt Nam kết thúc đàm phán với Mỹ về WTO, và viễn cảnh gia nhập WTO là rất gần. Hội nghị thống nhất là phải cần đẩy mạnh công cuộc cải cách hơn nữa để nắm bắt cơ hội, nâng cao hiệu quả đầu tư và tăng cường tính công khai minh bạch, giảm tham nhũng. Những khuyến nghị đó có thể gửi lên các cơ quan lãnh đạo của Việt Nam để họ xem xét. Hy vọng là những báo cáo ấy sẽ được kết hợp để thực hiện trong chương trình hành động của chính phủ. BBC:Bản thân ông cũng có những đóng góp trong kỳ Đại hội X vừa rồi. Theo ông, Việt Nam cần làm những bước cụ thể nào để thực hiện những khuyến nghị? Rõ ràng phải đẩy nhanh cải cách doanh nghiệp nhà nước và tách cơ quan hành chính ra khỏi vị trí là chủ sở hữu và chủ đầu tư đối với doanh nghiệp nhà nước. Bởi vì chừng nào còn có sự lẫn lộn là kết hợp quyền lực chính trị và quyền lực kinh tế, trách nhiệm không rõ ràng, thì hiệu quả đầu tư sẽ thấp, nguy cơ tham nhũng không thể loại trừ được. Thứ hai là phải đẩy nhanh cải cách hành chính để tiết kiệm chi phí thời gian, tiền bạc. Mặc dù thu nhập người dân thấp, nhưng chi phí kinh doanh vẫn cao so với khu vực. Điểm thứ ba họ nhấn mạnh là vốn quý nhất của nền kinh tế là con người. Phải đầu tư nhiều hơn về giáo dục, khoa học công nghệ, cải tổ hệ thống giáo dục, để con người Việt Nam có kỹ năng, trình độ để đáp ứng những yêu cầu mới. ....................................................................... Qui HoàCăn cứ vào cách lập luận ấu trĩ và giải quyết xuề xòa như chuyện trẻ con của ông Chủ nhiệm VPCP Đoàn Mạnh Giao trước các đại biểu dân tại Quốc Hội VN về số tiền hà lạm mà ông phó VPCP Nguyễn văn Lâm bỏ quên trên máy bay, thì ai cũng thấy được xã hội VN bây giờ rất nghèo công lý. Đi tham quan vơ vét của dân về, nếu đổ bể cứ trả lại là yên chuyện thì đến bao giờ mới hết được tham nhũng? Đồng bào Phú Yên, Bình Định...là những vùng dân nghèo đất cày trên sỏi đá, thiên tai là thảm họa hàng năm, thế mà tham quan nơi này vét công quỹ dâng lên ông cũng cầm, bây giờ đổ bể thì ông lại tỏ ra nhân đức "tự nguyện đề nghị được nộp lại số tiền cho công quỹ ", "dùng để giúp đỡ, ủng hộ đồng bào nghèo gặp thiên tai, hoạn nạn; giúp quỹ khuyến học của huyện Sơn Dương, Tuyên Quang" . Tôi nhân danh người dân Bình Đinh thưa với các ngài rằng dân Sơn Dương là nơi "chính phủ đặt trụ sở đầu tiên trong kháng chiến chống Pháp" họ được hưởng vinh quang của XHCN lâu rồi, còn Phú Yên, Bình Định mới vinh quang trên 30 năm thôi còn nghèo lắm, tiền của dân nghèo chúng tôi phải trả lại chúng tôi, và phải điều tra cho ra lẽ quan chức địa phương nào đã lấy tiền dân dâng nạp cho quan trên như thế. Tôi nghĩ đồng bào Sơn Dương dù có nghèo cũng "đói cho sạch, rách cho thơm" chẳng nỡ lòng nào mà cầm đồng tiền mồ hôi nước mắt của đồng bào Phú Yên, Bình Định chúng tôi. Thật là buồn cho công lý VN khi ông phó VPCP này vẫn còn được "phân công theo dõi công tác nghiên cứu, xây dựng pháp luật". TMM, Washington DC, Hoa KỳTôi nghĩ tiến sĩ Doanh có "điều khó nói" hơn là vì ông không biết, mà không nói ra nhiều điều ích nước lợi nhà khác. Trước hết, ông cũng biết, hoặc phải nên biết, là các nhân vật tham gia cuộc Hội thảo trên đều được gạn lọc kỹ càng trước khi được mời gọi, và hơn nữa cho dù họ có ý kiến riêng thì cũng không thể nói hết mà phải nói theo tiêu chuẩn của cơ quan trả tiền lương cho họ hàng tháng. Ở VN thì nghe nói đến UNDP, SIDA, hay nói chung là các cơ quan quốc tế đều có ý nghĩ khiếp sợ, cho họ là đúng, nhưng đối với nhiều trí thức Việt kiều biết rõ ngọn ngành thì các cơ quan này, và ngay cả Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế, nếu VN tránh được mọi quan hệ với họ thì hay hơn cho Quốc gia VN. Họ làm việc KHÔNG BAO GIỜ vì quốc gia nào cả, mà vì chính họ. Người có trí thông minh và óc nhận xét thì phải thấy rõ ngay các sự lố bịch, mâu thuẫn, trong các "lời khuyên" và hành động của các tổ chức này. Họ muốn vĩnh viễn hóa sự lệ thuộc của các nước nhỏ vào các tổ chức như họ, về tiền bạc họ có giúp thật, nhưng đổi lại là sự hèn nhát, luồn cúi vâng lệnh, của các chính phủ nhỏ bé tội nghiệp, của các dân tộc tội nghiệp, phải xòe tay ra lãnh tiền mà nói nhẹ là trợ giúp, nói mạnh là bố thí; rồi lại phải căng tai ra nghe họ dạy bảo, phần lớn là các lời khuyến dụ chung chung hoàn toàn không ích lợi gì cho các quốc gia nhược tiểu dưới chân họ. Các lời khuyên chân thành của các Việt kiều không cùng chính kiến, nhưng cùng mục đích tối hậu là dựng nên một nước VN can đảm, dám làm dám chịu, không nhờ vào ngoại bang, thì chính phủ VN hoàn toàn bỏ ngoài tai. Thay vì các cuộc Hội thảo hết sức vô ích như trên đây, tại sao lại không có một cuộc Hội thảo người Việt toàn thế giới, cho là tổ chức ở Mỹ, Pháp, Anh, Úc, Thụy sĩ gì đó (tôi ở Mỹ nên thiên về Mỹ nơi có đông VK nhất), rồi chính phủ VN cử đại diện cao cấp nhất, tốt hơn hết là Thủ tướng, để nghe các lời chỉ trích, phê bình, góp ý xây dựng, đồng thời đối thoại TRỰC TIẾP với kiều bào. Nếu có bản lãnh thật sự của một vị lãnh đạo thì ít ra phải có cái DŨNG (cũng là tên ông) để nghe, chứ không cần ông đồng ý, các điều trực ngôn nghịch nhĩ, rồi từ đó mà suy nghĩ, phải chăng tất cả những báo cáo ông đọc trong nước đều là dối trá, gạt gẫm ông trong suốt đời ông? Chắc ông có đọc truyện "Càn Long hạ Giang Nam"? Mấy trăm năm trước người ta đã biết nếu không đi tham sát tình hình, đối thoại trực tiếp với người dân, giả dạng dân thường, thì lãnh đạo quốc gia không bao giờ thật sự hiểu được thế thái dân tình. Thi dụ, Thủ tướng sẽ trả lời ra sao cho các vụ lố bịch đến cùng cực, khi Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ ra văn bản hẳn hoi, viết rằng số tiền ông Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nhận hàng tỉ đồng tiền mặt, ngay cả đô la Mỹ, rồi bỏ quên chiếc cặp trên máy bay, là "để ủng hộ đồng bào nghèo". Ông này hẳn phải nghĩ rằng 87 triệu người VN khắp thế giới đều bị nhược trí cả. Nếu ông Thủ tướng mới của VN cũng tin, thì thật là đại họa cho dân tộc VN. Không thể nói chung chung, vô hạn định. Tôi muốn Thủ tướng mới của VN trả lời về việc tham nhũng ngay trong Văn phòng Thủ tướng. Ông không xử, thì tất cả mọi điều ông nói, viết, sau này đều là giả dối, lố bịch, vô trách nhiệm với ngay cả cái đảng của ông. Sau đó tôi muốn hỏi nhiều điều, thí dụ tại sao lại không đem Việt kiều có khả năng vào lãnh đạo quốc gia, có phải vì kỳ thị họ không, hay vì đảng muốn độc quyền lãnh đạo mãi mãi cho dù mắc nhiều sai lầm mà chính đảng cũng phải công nhận, như vậy không lẽ ông muốn đảng trở thành tội nhân thiên cổ cho việc làm cho VN nghèo đói, dốt, hèn, nhục, mãi mãi hay sao? NYVN, BostonGởi bạn Phan Tương, vài hàng ý kiến thì không trình bày được tất cả chi tiết đâu mà chỉ có thể nói ít, xin hiểu nhiều, đương nhiên nếu muốn có thể hiểu sai ý. Các điều kiện tôi đưa ra trong bài viết trước chỉ có ý minh họa cho ý kiến: làm gì thì phải có sự rõ ràng và phải có hạn kỳ (thí dụ phạt nhẹ nhất 10 triệu, nếu có hệ thống hại cả thế hệ học sinh thì tử hình, rồi hành pháp và lập pháp phải thông qua trong 24 tiếng hoặc ngay cả trước khi nhậm chức nếu không thì từ chức ngay), chứ không thể nói chung chung trong một thời gian vô hạn định. Lối nói "sẽ rút kinh nghiệm, sẽ cải cách kỳ thi sau" như hiện nay thì không có kết quả gì. Các hình phạt nặng chẳng qua chỉ là việc bảo hiểm rủi khi có biến cố, cũng như không ai mong nh! n tiền bảo hiểm tai nạn, tàn tật, sinh mạng đâu. Việc thầy trò kiểm tra, cho điểm lẫn nhau thì các nước tiên tiến đã làm từ lâu lắm rồi, không đem lại tình trạng thủ thế, trường học thành trại tù đâu. Nếu làm thì phải làm cho đúng, tức là mọi việc phải có bằng chứng hẳn hoi, chứ không phạt sai, không phải hể học trò nào ghét thầy cô nào rồi vu oan giá họa là Bộ Giáo dục nên tin ngay rồi phạt thầy cô đó mà không qua kiểm chứng. Các chi tiết này, không cần phải ghi ra hết vì sẽ mất mấy trăm trang. Sợ thì không làm, mà làm thì không sợ. Benjamin Franklin từng nói "Bạn muốn gây kẻ thù ư, hãy thay đổi điều gì đó" VN còn phải thay đổi rất nhiều, phải như con kén con tằm lột xác mới trở thành con bướm đẹp. Trong quá trình này, nhiều khi không thể làm theo ý dân, hay ngay cả xử dụng các biện pháp nhẹ, hiền hòa, thông thường mà xong việc. Singapore sạch đẹp, an toàn, không vì khẩu hiệu mà vì họ phạt từ 300 đến 500 đô Mỹ cho mỗi vụ xả rác nơi công cộng, rồi treo cổ những ai buôn ma túy quá 32 grams cho dù chỉ đi ngang qua nước họ. Không chính trị gia VN chuyên nghiệp nào dám đem các luật này áp dụng tại VN đâu, vì sẽ gây quá nhiều kẻ thù, cho dù họ biết nếu triệt để như Singapore thì quốc gia sẽ sạch đẹp hơn hẳn trong 24 tiếng. Chính vì họ sợ gây kẻ thù, nên rác và ma túy nhan nhản trên từng cây số khắp VN là phải. Trong tình thế cù cưa bế tắc quá nhiều việc như hiện nay, nếu các chính trị gia VN có sự sáng suốt, khôn ngoan tuyệt đỉnh thì phải thuê người từ ngoài vào làm các việc "không ai muốn làm" này, vì lợi ích lâu dài của quốc gia, dân tộc. Không muốn, không dám bắt các đồng chí tha hóa, tham nhũng trước kia từng sống chết bên nhau trong chiến khu thì phải nhờ một Cơ quan Độc lập Bài trừ Tham nhũng làm dùm các việc "đau lòng" này, để có gì thì viện cớ "không thể can thiệp cho dù muốn". Người lãnh đạo sáng suốt thì không cần phải tự làm mọi việc đâu, mà thuê các Việt kiều "hung hăng" loại như tôi để quét sạch các tệ nạn xã hội dùm thì sẽ tốt cho quốc gia, quần chúng. Ai không quay cóp, xả rác, buôn xì ke, thì sợ gì các điều luật sắt đá theo kiểu Singapore kia chứ. Một ý kiếnTôi không đồng ý với bạn NYVN. Riêng về giáo dục thì cái cần nhất là phải triệt hạ những cái gốc của tiêu cực, như là bệnh thành tích, văn bằng giả... Hình phạt nặng nề chỉ là yếu tố phụ, phải làm thế nào mà hạn chế được người ta làm tiêu cực chứ không phải tiêu cực rồi thì đem họ ra chém giết Tuan Buu, California, USACái nghèo về chính trị đã đưa đến cái nghèo về thể xác của xả hội, quốc gia, dân tộc; tôi nghĩ chúng ta là người Việt-nam ở trong và ngòai nước đừng đổ thừa về dân trí, nhưng chúng ta phải xét lại tài năng lãnh đạo quốc gia của những người đang nắm quyền. 31 năm chấm dứt chiến tranh Việt-nam vẫn còn được xếp hạng nhất: - Nghèo nhất, lạc hậu nhất, tham nhũng nhất, độc tài nhất, không tự do tín ngưởng nhất, không dân chủ nhất v.v.. Một quốc gia muốn phát triển, tiến bộ, giàu có phải có tự do dân chủ. Chừng nào mà còn nghèo về chính trị thì dân chúng không thể giàu được. Việt-Nam đang cần một Boris Yelsin, can đảm, dám nói, dám làm, đứng lên giải tán đãng Cộng Sản Việt-nam, phục hồi tự do dân chủ cho tòan dân, chắc chắn người đó không ai khác hơn là Ông Nông Đức Mạnh, vị trí của Ông Nông Đức Mạnh cũng giống như vị trí của Ông Boris Yelsin ở Mac-Tư-Khoa vậy. Nếu được vậy, dân tộc Việt-Nam muôn đời nhớ ơn Ông Nông Đức Mạnh, và lịch sử chắc chắn ghi công Ông ngang hàng với Hưng Đạo Vương vậy. Nếu một hệ thống tự do dân chủ thì không cách nào ông Phan Văn Khải có thể cầm quyền 9 năm được, ông có công hay tội hãy để lịch sử xử ông. Phan TươngCám ơn trả lời của bạn NYVN, xin lỗi tôi đã phê phán bạn căn cứ trên những diễn đạt ngắn và vội của bạn, theo tôi những nhận xét của bạn là đúng, nhưng biện pháp nghiêm khắc mà bạn đưa ra để thực thi có lẽ bạn chưa kể ra hết, nên tôi cũng không dám thắc mắc thêm. Tôi tự hỏi những kỳ thi sát hạch ở những xã hội khác, nếu không gây nên quá nhiều những tệ trạng học sinh phải quay cóp, mướn người thi dùm, phải chạy chọt giáo viên, giám thị như ở VN ngày nay, thì vấn đề do kỷ luật học đường chặt chẽ, nghiêm khắc hay do phương pháp dạy? Do chương trình giáo dục của họ áp dụng hợp lý cho từng trình độ, đơn giản trong từng vấn đề, sát thực tế trong mỗi ứng dụng để việc học trở nên hữu ích và thích thú cho học sinh? Có nên kể thêm là VN ta nghèo cả về phương hướng giáo dục? NYVNGởi bạn Không nêu tên: Tôi muốn so sánh các hình phạt nặng với việc đi mua bảo hiểm: việc nhận tiền đền bù (phạt tiền người phạm tội) chỉ là biện pháp vô cùng bất đắc dĩ, khi mọi hình thức ngăn chặn tai nạn (thuê mướn giám thị) đều không kết quả trong một trường hợp vô cùng hy hữu nào đó. Khi bất đắc dĩ có tai nạn, tệ nạn xảy ra thì nhận tiền nhiều, phạt nhiều, vẫn hơn là ít, để dùng số tiền này chi phí cho việc giảm thiểu thiệt hại do tai nạn, tệ nạn gây ra. Số tiền phạt phải xử dụng vào việc giảm tệ nạn, như thuê mướn thêm giám thị chẳng hạn. Các Đoàn Thanh niên Công giáo, Tin lành, Phật giáo, sẽ giúp nhiều, nhưng chính phủ VN vẫn cấm đoán tôn giáo nặng nề nên nhiều cách giải quyết bị triệt hạ từ trứng nước. Chính phủ Singapore chắc hẳn không vui thích gì khi nhận tiền phạt xả rác nơi công cộng, cũng như khi phải treo cổ người buôn ma túy. Họ không bỏ túi tiền phạt, cũng không lợi gì khi treo cổ ai cả. Họ đã đặt thùng rác khắp mọi nơi để khi ai đó bị phạt xả rác bậy thì không thể vịn vào bất cứ lý do nào biện bạch. Nếu bên VN cũng theo đó mà làm trong nhiều lãnh vực thì sẽ không cần 200 năm mới bắt kịp Singapore về kinh tế. Bạn nói về "bệnh thành tích", tôi không hiểu nghĩa là gì. Muốn có thành tích cao thì càng tốt, chứ sao lại là "bệnh"? Bệnh ở đây là "bệnh bất kể thủ đoạn" thì đúng hơn, khi người không đủ tài trí trong một cuộc tranh đua nào đó bèn vi phạm luật pháp để tranh phần thắng một cách không công bằng. Nước Đức muốn vô địch thế giới môn túc cầu thì không phải "bệnh thành tích" đâu, nhưng nếu đội nào đó xử dụng doping thì cho dù hạng bét vẫn là "bệnh bất kể thủ đoạn". Giáo dục, túc cầu, kinh tế VN hạng bao nhiêu thế giới phần quan trọng là vì "bệnh bất kể thủ đoạn" của quá nhiều quan chức mà thôi. Các con số "tăng trưởng kinh tế" chỉ gạt được người ngoại quốc nhẹ dạ, cả tin. Tôi nói VN không hề có bất cứ sự tăng trưởng kinh tế nào, một phần quan trọng vì VN không có sự tăng trưởng nào đáng kể về giáo dục, khoa học, kỹ thuật, trong 31 năm qua. Bạn phá nhà (rừng sinh thái) ra cho thuê, tính tiền cho thuê nhà (hàng trăm khu chế xuất) vào "tăng thu nhập" thế nào được khi căn nhà bạn ngày càng bị xử dụng sai mục đích, bị hư hại mà nếu lấy hết tiền "tăng thu nhập" vào sửa chữa chưa chắc đủ. Chưa kể khói bụi mù mịt làm bạn và con cháu bệnh đủ thứ! Tiền cho thuê thì tính, tiền hư hại thì bỏ qua, chính là tự gạt mình, gạt con cháu mình, mà thôi. Không nêu tênTôi không đồng ý với bạn NYVN. Riêng về giáo dục thì cái cần nhất là phải triệt hạ những cái gốc của tiêu cực, như là bệnh thành tích, văn bằng giả... Hình phạt nặng nề chỉ là yếu tố phụ, phải làm thế nào mà hạn chế được người ta làm tiêu cực chứ không phải tiêu cực rồi thì đem họ ra chém. NYVNGởi bạn Phan Tương, vài hàng ý kiến thì không trình bày được tất cả chi tiết đâu mà chỉ có thể nói ít, xin hiểu nhiều, đương nhiên nếu muốn có thể hiểu sai ý. Các điều kiện tôi đưa ra trong bài viết trước chỉ có ý minh họa cho ý kiến: làm gì thì phải có sự rõ ràng và phải có hạn kỳ (thí dụ phạt nhẹ nhất 10 triệu, nếu có hệ thống hại cả thế hệ học sinh thì tử hình, rồi hành pháp và lập pháp phải thông qua trong 24 tiếng hoặc ngay cả trước khi nhậm chức nếu không thì từ chức ngay), chứ không thể nói chung chung trong một thời gian vô hạn định. Lối nói "sẽ rút kinh nghiệm, sẽ cải cách kỳ thi sau" như hiện nay thì không có kết quả gì. Các hình phạt nặng chẳng qua chỉ là việc bảo hiểm rủi khi có biến cố, cũng như không ai mong nhận tiền bảo hiểm tai nạn, tàn tật, sinh mạng đâu. Việc thầy trò kiểm tra, cho điểm lẫn nhau thì các nước tiên tiến đã làm từ lâu lắm rồi, không đem lại tình trạng thủ thế, trường học thành trại tù đâu. Nếu làm thì phải làm cho đúng, tức là mọi việc phải có bằng chứng hẳn hoi, chứ không phạt sai, không phải hể học trò nào ghét thầy cô nào rồi vu oan giá họa là Bộ Giáo dục nên tin ngay rồi phạt thầy cô đó mà không qua kiểm chứng. Các chi tiết này, không cần phải ghi ra hết vì sẽ mất mấy trăm trang. Sợ thì không làm, mà làm thì không sợ. Benjamin Franklin từng nói "Bạn muốn gây kẻ thù ư, hãy thay đổi điều gì đó". VN còn phải thay đổi rất nhiều, phải như con kén con tằm lột xác mới trở thành con bướm đẹp. Trong quá trình này, nhiều khi không thể làm theo ý dân, hay ngay cả xử dụng các biện pháp nhẹ, hiền hòa, thông thường mà xong việc. Singapore sạch đẹp, an toàn, không vì khẩu hiệu mà vì họ phạt từ 300 đến 500 đô Mỹ cho mỗi vụ xả rác nơi công cộng, rồi treo cổ những ai buôn ma túy quá 32 grams cho dù chỉ đi ngang qua nước họ. Không chính trị gia VN chuyên nghiệp nào dám đem các luật này áp dụng tại VN đâu, vì sẽ gây quá nhiều kẻ thù, cho dù họ biết nếu triệt để như Singapore thì quốc gia sẽ sạch đẹp hơn hẳn trong 24 tiếng. Chính vì họ sợ gây kẻ thù, nên rác và ma túy nhan nhản. Trong tinh thế cù cưa bế tắc quá nhiều việc như hiện nay, nếu các chính trị gia VN có sự sáng suốt, khôn ngoan tuyệt đỉnh thì phải thuê người từ ngoài vào làm các việc "không ai muốn làm" này, vì lợi ích lâu dài của quốc gia, dân tộc. Người lãnh đạo sáng suốt thì không cần phải tự làm mọi việc đâu, mà thuê các Việt kiều "hung hăng" loại như tôi để quét sạch các tệ nạn xã hội dùm thì sẽ tốt cho quốc gia, quần chúng. Ai không quay cóp, xả rác, buôn xì ke, thì sợ gì các điều luật sắt đá theo kiểu Singapore kia chứ. Phan TươngLà người VN ai mà không bức xúc về những tiêu cực do cơ chế đang cai trị gây ra, thế nhưng cái ông/bà NYVN ở Boston đưa ra biện pháp về kiểm soát, trừng phạt tiêu cực trong thi cử còn đáng sợ hơn cả cơ chế CS hiện nay. Làm bộ trưởng giáo dục mà có quyền đặt ra cả luật phạt tiền, xử tử hình, qua mặt cả lập pháp và tư pháp, thì nền giáo dục mà ông hay bà này cầm chịch chắc chắn sẽ còn còn phát sinh nhiều tệ đoan hơn nữa. Trường học sẽ xuống cấp như trại tù, là nơi thầy trò soi mói nhau, thủ thế, vấy tội cho nhau như thời "Vệ binh đỏ". Không ngờ Việt kiều mà hung hăng thế. NYVNGởi bạn Speedman, tôi cũng như nhiều Việt kiều khác quan tâm đến giáo dục, kinh tế, vận mạng dân tộc VN, hơn là các hình phạt người phạm tội cho dù họ là quan chức hay giám thị coi thi. Pháp luật là để răn đe chứ không phải trừng phạt hoặc trả thù. Phạt 10 triệu các giám thị coi thi không hoàn thành nhiệm vụ là điều nên bắt buộc, dứt khoát, còn các hình phạt cao hơn với mức độ tối đa là tử hình thì để răn đe, tránh các vụ có hệ thống, tổ chức, như một tỉnh của VN với số đậu phổ thông trên 99,2%. Nếu do dàn xếp thì các quan chức ở đó đã hại cuộc đời của hàng trăm ngàn học sinh, mà nếu biết trước có thể bị tử hình họ có lẽ đã không dám vi phạm. Họ đào tạo,khuyến khích cả một thế hệ học sinh lấy quay cóp làm đầu, sau này thật không thể tưởng tượng số học sinh này sẽ ra sao khi họ làm bác sĩ, nhân viên quản lý nhà máy điện hạt nhân, phi công, v.v... "Trang bị kiến thức cần thiết cho những vị quan chức" như bạn nói phải mất vài chục năm, trước hết phải trang bị vốn Anh ngữ, vi tính cho họ. Hai việc này thôi đã là vô vọng, vì tôi chưa thấy bất cứ quan chức nào của VN có trình độ khá về Anh ngữ. Như vậy họ làm sao theo dõi tin tức trên các báo như Wall Street Journal, Financial Times, New York Times, Economist, v.v... đó là chưa kể muốn đọc tin cập nhật thì phải biết vi tính, và muốn hiểu sâu sắc thì ngoài Anh ngữ phải có kiến thức chính quy, bài bản, chắc nịch, trong hàng chục môn học mà trừ khi được dạy căn bản từ các trường danh tiếng ở G7 thì không thể nào có được. Ngay tại Boston này, người Việt giỏi như Lý Hiển Long con trai Lý Quang Diệu không ít đâu, họ dư sức lấp đầy tất cả các chức vụ cao cấp tại VN. Nhìn sang Washington DC thì có hàng chục chuyên gia luật pháp VN, họ dư sức kéo theo vài trăm chuyên gia luật pháp VN từ khắp nơi trên thế giới về cải tổ toàn bộ ngành luật pháp rối beng của VN chỉ trong vòng 5 năm. Nguyễn PhongVới thế độc Đảng thì Nhà nước và Quốc hội bị chi phối, người dân bị ảnh hưởng (bị hành) trong mọi hoạt động. Cần ngăn chặn thế độc Đảng bằng cách làm đối tác với một đảng khác để mọi thành phần kinh tế và người dân được đối xử công bằng, không bị hành. Với đối tác như thế thì cơ chế sẽ chung thực,rõ ràng hơn và nhẹ hơn, các nhị định, qui định chí ít cũng có chiều sâu, bớt hành dân hơn. Tôi xin thêm ý nữa là các vấn đề chất vấn trong Quốc Hội đã qua nhưng trách nhiệm...ù ơ. Khi quyền lực vượt qua giới hạn, cội rễ trách nhiệm trồng tréo nhau, công lý không công bằng sáng tỏ. Bởi bản chất hệ thống là đơn cực nên tiêu cực dễ dàng phát triển rộng (từ gốc lên ngọn). Các bạn đặt ra cơ chế lựa chọn người tài bằng các mánh khoé, phân biệt đối xử. Rồi khi tham nhũng tiêu cực xảy ra thì lại đổ lỗi do cơ chế cũ. Vậy cơ chế của Đảng Cộng Sản tạo ra là để nuôi mầm tham nhũng là lạc hậu và làm cho nhân dân mãi mãi khổ. Do chế độ một Đảng cầm quyền nên khi xảy ra những vụ bê bối, thì toàn bộ hệ thống đó phải chịu trách nhiệm, cá nhân Bộ trưởng không chịu trách nhiệm trong lĩnh vực mình quản lý. Vì những loại tham nhũng, bê bối đó là trách nhiệm chung. SpeedmancrazyThưa bạn NYVN, tôi xem bài viết nêu ý kiến của bạn xong thì nhận thấy đó là một sự công kích khá mạnh mẽ. Những vấn nạn ở VN bạn biết khá nhiều, một trong số vấn nạn thì khá nổi tiếng, một số thì mới bị vạch trần gần đây. Tất cả đều là nỗi nhức nhối của toàn xã hội. Tôi hi vọng mình sẽ nghe được những ý kiến đóng góp chân thành (thật sự chân thành) cho sự phát triển, cải tạo xã hội tại VN. Nghe bạn tuyên bố ở cương vị Bộ trưởng Bộ GD-ĐT mà tôi thấy sợ quá. Đâu cần phải cực đoan đến nỗi "tối đa tử hình". Tôi chỉ thấy rằng bạn có những phản ứng tương tự như những quan chức bên VN mà thôi. Họ thường hay ban hành các quyết định một cách vội vàng, thiếu suy xét, nói tệ hơn một chút thì là máy móc, xuẩn ngốc. Khả năng giải quyết vấn đề của họ thật sự là yếu và kém. Đó là điểm chính yếu mà bạn NYVN cần góp ý để nâng cao khả năng của những người trong nước. Bạn có thể đưa giải pháp nào đó nhằm trang bị kiến thức cần thiết cho những vị quan chức kia hay không? Nếu có thể nâng cao năng lực của người Việt Nam thì tính chất của lực lượng sản xuất sẽ phát triển lên, từ đó nó mới thúc đẩy cải tạo quan hệ sản xuất hiện nay chứ. Ai đã xem qua tư tưởng của Marx thì chắc là biết rõ điều này. Xin nói tóm lại, tôi rất muốn tìm những người đưa ra giải pháp nâng cao năng lực của "lực lượng sản xuất" - con người VN, khi ấy mới mong cải tạo "quan hệ sản xuất" - chế độ xã hội hiện nay ở nước mình. Xuân Lam, TP. HCMHầu như ai cũng đã biết, và phải công nhận: nhà nước Việt Nam là độc đảng, đảng cai trị, và điều hành nhà nước" Đảng cộng sản Việt Nam, và nhà nước Việt Nam có quyền tuyên truyền nước này nước kia vi phạm nhân quyền, không hề dám tuyên truyền nước Việt Nam vi phạm nhân quyền, mà chỉ tòan là chối bỏ. Đảng cộng sản Việt Nam có quyền bêu xấu người khác. Nhưng nếu người khác bêu xấu đảng cộng sản Việt Nam là gây hại, là chống đối, là phạm pháp đối với nhà nước Việt Nam. Báo chí Mỹ có thể chỉ trích chính phủ Mỹ, chỉ trích tổng thống Mỹ với nhà tù Guatanamo (Cuba), chiến tranh Irag. Còn báo chí trong nước Việt Nam vạch tội đảng bộ, vạch tội "bí mật quốc gia" là bị phạt tiền, hoặc phạt tù. Ai là người tri thức ắt sẽ hiểu những dòng trên. NYVN, BostonBên VN hình như không hiểu chữ "hạn chót" (deadline) là gì. Cái gì mà "tương lai không xa", "phải đẩy nhanh", "phải đầu tư nhiều hơn"? "Nhanh" và "tương lai" ở đây là 1 năm hay 1000 năm? "Nhiều hơn" ở đây là bao nhiêu, 1 đô la hay 1 tỉ? Các "hội nghị" thì đều theo kiểu bánh săng-uých, tức là mở đầu tốt, kết thúc tốt, các sự chỉ trích thì nói nhẹ nhẹ, chung chung, kẹp chính giữa, để khỏi ai thấy. Này nhé, tôi chỉ nói vài thí dụ vô cùng nhỏ. Cứ phải đề ra Luật chống tham nhũng cuối quý 3, ngày 30/9/2006 dứt khoát phải xong, không xong thì giải tán quốc hội và toàn bộ chính phủ, Thủ tướng phải từ chức. Không như vậy thì đến năm 2056 chưa chắc xong. "Đầu tư nhiều hơn về giáo dục" thì phảI nói rõ ràng bao nhiêu phần trăm ngân sách nhà nước phải bỏ vào giáo dục? Nhưng trước hết, ngân sách nhà nước là bao nhiêu, thâm thủng bao nhiêu, nợ nước ngoài bao nhiêu? VN đang chơi hụi với thế hệ trẻ và vận mạng quốc gia. Hốt hôm nay, ngày sau trả từ từ - nếu trả nổi. Tôi bác bỏ các lời tuyên bố rằng VN có bất cứ sự tăng trưởng kinh tế nào trong vài năm qua. Đây chẳng qua chỉ là sự mượn nợ ngày hôm nay để các con số có vẻ khả quan, để rồi thế hệ mai sau sẽ phải trả cho các món nợ vô cùng to lớn hôm nay vì các sự sụp đổ hạ tầng cơ sở, dân trí kém cõi, sức khỏe suy tàn, nạn sa mạc hóa tất cả các thành thị, nạn xói mòn các vùng đất trồng trọt, quan trọng hơn hết là các tiêu chuẩn đạo đức ngày càng thấp, đến mức các sự phạm pháp ở khắp nơi trên thế giới khi vào VN thì gọi là "chấp nhận được, chuyện thường ngày ở huyện" như các vụ cả triệu học sinh sinh viên quay cóp bài, chuyện lo lót và! o công ty quốc doanh, v.v... Tôi mà làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục thi việc quay cóp sẽ bị dẹp phần lớn trong vòng 24 tiếng. Rất dễ. Học sinh nào quay cóp thì bị hủy kết quả, trong 3 năm không được thi lại. Giám thị nào giúp hoặc làm ngơ cho quay cóp trong bất kỳ tình huống nào sẽ bị phạt tối thiểu 10 triệu, tối đa tử hình. "Không bắt được" cũng là có tội nếu học sinh dưới quyền thị giám quay cóp được. Như vậy, không thể dẹp 100% thì ít ra cũng dẹp phần lớn. Phan Lạc Đông Quân, SeattleThành tựu của 20 năm Đổi mới đã làm Việt Nam thay đổi đáng kể. Từ chỗ bị cấm vận nay ta đang được quốc tế ủng hộ. Xã hội tuy có tiêu cực nhưng trong tương lai không xa, khoảng cách giàu nghèo sẽ giảm đi. Vì thế cân bằng quyền lực chính trị và kinh tế sẽ hài hòa. Không nước nào có thể tách kinh tế ra khỏi chính trị. Việc thực thi luật pháp đúng, cơ chế chính quyền gọn nhẹ sẽ là nhân tố quan trọng trong việc duy trì cán cân quyền lực. Tuấn Kiệt, Hà NộiTôi cho rằng cái nghèo về chính trị bắt nguồn từ cái nghèo về dân trí, trí thứ. Cơ bản nhất, đó là sự nghèo nàn, lạc hậu về hệ thống giá trị, hệ thống niềm tin. Những giá trị dân chủ vẫn còn xa lạ với phần lớn người dân của một nước mà đa số là nông dân. Với tầng lớp trí thức lãnh đạo, việc trao dân chủ cho xã hội đang còn là hành động xa xỉ quá mức, và họ vẫn còn khả năng giữ được đặc quyền chính trị.

summarize: Hội thảo kéo dài hai ngày, có sự tham gia của gần 300 diễn giả, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách Việt Nam và quốc tế. Hội thảo được tổ chức bởi Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (VASS), phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Thụy Điển (SIDA). Đây là một phần của dự án “Hỗ trợ tổng kết 20 năm Đổi Mới ở Việt Nam”. Dự án được thiết kế nhằm hỗ trợ và cung cấp thông tin cho việc lập kế hoạch kinh tế - xã hội ở Việt Nam. Đài BBC đã hỏi Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, người chủ trì một trong những cuộc thảo luận tại Hội nghị này về những gì đạt được trong hai ngày hội nghị: Lê Đăng Doanh: Hội nghị đã thống nhất đánh giá rằng Việt Nam đạt được nhiều thành tựu nổi bật, gây ấn tượng về xóa đói giảm nghèo. Nhưng hội nghị cũng nêu lên nghèo đói không phải chỉ là nghèo về vật chất mà còn là nghèo về quyền lợi chính trị, còn là sự thiệt thòi không có tiếng nói, không được bảo vệ đầy đủ bằng pháp luật. Vì vậy hội nghị cũng nêu những mặt cần phải chú ý hơn. BBC:Xin ông cho biết những khuyến nghị chính đưa ra tại hội nghị? Một là Việt Nam có thể tiếp tục tăng trưởng cao nhưng họ nói thành tựu tăng trưởng thời gian qua còn ở dưới tiềm năng. Mức độ cải cách cũng ở dưới khả năng của dân tộc Việt Nam có thể đạt được. Họ khuyến nghị cần kết hợp giữa cải cách kinh tế và cải cách hành chính, cải cách hệ thống chính trị. Chú ý xóa đói giảm nghèo với việc bảo đảm quyền dân chủ, bảo đảm sự bình đẳng về giới. Các đại biểu cũng khuyến cáo cần có thành tựu rõ rệt trong chống tham nhũng. Họ cảnh báo sự bất mãn, xung đột trong xã hội sẽ trở nên rất tốn kém không chỉ về tiền bạc mà còn nhiều mặt khác nữa. BBC:Quanh những khuyến nghị đó, Việt Nam có thể làm được gì, thưa ông? Theo tôi, những khuyến nghị của họ cùng phương hướng với Nghị quyết Đại hội X của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị này lại diễn ra sau khi Việt Nam kết thúc đàm phán với Mỹ về WTO, và viễn cảnh gia nhập WTO là rất gần. Hội nghị thống nhất là phải cần đẩy mạnh công cuộc cải cách hơn nữa để nắm bắt cơ hội, nâng cao hiệu quả đầu tư và tăng cường tính công khai minh bạch, giảm tham nhũng. Những khuyến nghị đó có thể gửi lên các cơ quan lãnh đạo của Việt Nam để họ xem xét. Hy vọng là những báo cáo ấy sẽ được kết hợp để thực hiện trong chương trình hành động của chính phủ. BBC:Bản thân ông cũng có những đóng góp trong kỳ Đại hội X vừa rồi. Theo ông, Việt Nam cần làm những bước cụ thể nào để thực hiện những khuyến nghị? Rõ ràng phải đẩy nhanh cải cách doanh nghiệp nhà nước và tách cơ quan hành chính ra khỏi vị trí là chủ sở hữu và chủ đầu tư đối với doanh nghiệp nhà nước. Bởi vì chừng nào còn có sự lẫn lộn là kết hợp quyền lực chính trị và quyền lực kinh tế, trách nhiệm không rõ ràng, thì hiệu quả đầu tư sẽ thấp, nguy cơ tham nhũng không thể loại trừ được. Thứ hai là phải đẩy nhanh cải cách hành chính để tiết kiệm chi phí thời gian, tiền bạc. Mặc dù thu nhập người dân thấp, nhưng chi phí kinh doanh vẫn cao so với khu vực. Điểm thứ ba họ nhấn mạnh là vốn quý nhất của nền kinh tế là con người. Phải đầu tư nhiều hơn về giáo dục, khoa học công nghệ, cải tổ hệ thống giáo dục, để con người Việt Nam có kỹ năng, trình độ để đáp ứng những yêu cầu mới. ....................................................................... Qui HoàCăn cứ vào cách lập luận ấu trĩ và giải quyết xuề xòa như chuyện trẻ con của ông Chủ nhiệm VPCP Đoàn Mạnh Giao trước các đại biểu dân tại Quốc Hội VN về số tiền hà lạm mà ông phó VPCP Nguyễn văn Lâm bỏ quên trên máy bay, thì ai cũng thấy được xã hội VN bây giờ rất nghèo công lý. Đi tham quan vơ vét của dân về, nếu đổ bể cứ trả lại là yên chuyện thì đến bao giờ mới hết được tham nhũng? Đồng bào Phú Yên, Bình Định...là những vùng dân nghèo đất cày trên sỏi đá, thiên tai là thảm họa hàng năm, thế mà tham quan nơi này vét công quỹ dâng lên ông cũng cầm, bây giờ đổ bể thì ông lại tỏ ra nhân đức "tự nguyện đề nghị được nộp lại số tiền cho công quỹ ", "dùng để giúp đỡ, ủng hộ đồng bào nghèo gặp thiên tai, hoạn nạn; giúp quỹ khuyến học của huyện Sơn Dương, Tuyên Quang" . Tôi nhân danh người dân Bình Đinh thưa với các ngài rằng dân Sơn Dương là nơi "chính phủ đặt trụ sở đầu tiên trong kháng chiến chống Pháp" họ được hưởng vinh quang của XHCN lâu rồi, còn Phú Yên, Bình Định mới vinh quang trên 30 năm thôi còn nghèo lắm, tiền của dân nghèo chúng tôi phải trả lại chúng tôi, và phải điều tra cho ra lẽ quan chức địa phương nào đã lấy tiền dân dâng nạp cho quan trên như thế. Tôi nghĩ đồng bào Sơn Dương dù có nghèo cũng "đói cho sạch, rách cho thơm" chẳng nỡ lòng nào mà cầm đồng tiền mồ hôi nước mắt của đồng bào Phú Yên, Bình Định chúng tôi. Thật là buồn cho công lý VN khi ông phó VPCP này vẫn còn được "phân công theo dõi công tác nghiên cứu, xây dựng pháp luật". TMM, Washington DC, Hoa KỳTôi nghĩ tiến sĩ Doanh có "điều khó nói" hơn là vì ông không biết, mà không nói ra nhiều điều ích nước lợi nhà khác. Trước hết, ông cũng biết, hoặc phải nên biết, là các nhân vật tham gia cuộc Hội thảo trên đều được gạn lọc kỹ càng trước khi được mời gọi, và hơn nữa cho dù họ có ý kiến riêng thì cũng không thể nói hết mà phải nói theo tiêu chuẩn của cơ quan trả tiền lương cho họ hàng tháng. Ở VN thì nghe nói đến UNDP, SIDA, hay nói chung là các cơ quan quốc tế đều có ý nghĩ khiếp sợ, cho họ là đúng, nhưng đối với nhiều trí thức Việt kiều biết rõ ngọn ngành thì các cơ quan này, và ngay cả Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế, nếu VN tránh được mọi quan hệ với họ thì hay hơn cho Quốc gia VN. Họ làm việc KHÔNG BAO GIỜ vì quốc gia nào cả, mà vì chính họ. Người có trí thông minh và óc nhận xét thì phải thấy rõ ngay các sự lố bịch, mâu thuẫn, trong các "lời khuyên" và hành động của các tổ chức này. Họ muốn vĩnh viễn hóa sự lệ thuộc của các nước nhỏ vào các tổ chức như họ, về tiền bạc họ có giúp thật, nhưng đổi lại là sự hèn nhát, luồn cúi vâng lệnh, của các chính phủ nhỏ bé tội nghiệp, của các dân tộc tội nghiệp, phải xòe tay ra lãnh tiền mà nói nhẹ là trợ giúp, nói mạnh là bố thí; rồi lại phải căng tai ra nghe họ dạy bảo, phần lớn là các lời khuyến dụ chung chung hoàn toàn không ích lợi gì cho các quốc gia nhược tiểu dưới chân họ. Các lời khuyên chân thành của các Việt kiều không cùng chính kiến, nhưng cùng mục đích tối hậu là dựng nên một nước VN can đảm, dám làm dám chịu, không nhờ vào ngoại bang, thì chính phủ VN hoàn toàn bỏ ngoài tai. Thay vì các cuộc Hội thảo hết sức vô ích như trên đây, tại sao lại không có một cuộc Hội thảo người Việt toàn thế giới, cho là tổ chức ở Mỹ, Pháp, Anh, Úc, Thụy sĩ gì đó (tôi ở Mỹ nên thiên về Mỹ nơi có đông VK nhất), rồi chính phủ VN cử đại diện cao cấp nhất, tốt hơn hết là Thủ tướng, để nghe các lời chỉ trích, phê bình, góp ý xây dựng, đồng thời đối thoại TRỰC TIẾP với kiều bào. Nếu có bản lãnh thật sự của một vị lãnh đạo thì ít ra phải có cái DŨNG (cũng là tên ông) để nghe, chứ không cần ông đồng ý, các điều trực ngôn nghịch nhĩ, rồi từ đó mà suy nghĩ, phải chăng tất cả những báo cáo ông đọc trong nước đều là dối trá, gạt gẫm ông trong suốt đời ông? Chắc ông có đọc truyện "Càn Long hạ Giang Nam"? Mấy trăm năm trước người ta đã biết nếu không đi tham sát tình hình, đối thoại trực tiếp với người dân, giả dạng dân thường, thì lãnh đạo quốc gia không bao giờ thật sự hiểu được thế thái dân tình. Thi dụ, Thủ tướng sẽ trả lời ra sao cho các vụ lố bịch đến cùng cực, khi Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ ra văn bản hẳn hoi, viết rằng số tiền ông Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ nhận hàng tỉ đồng tiền mặt, ngay cả đô la Mỹ, rồi bỏ quên chiếc cặp trên máy bay, là "để ủng hộ đồng bào nghèo". Ông này hẳn phải nghĩ rằng 87 triệu người VN khắp thế giới đều bị nhược trí cả. Nếu ông Thủ tướng mới của VN cũng tin, thì thật là đại họa cho dân tộc VN. Không thể nói chung chung, vô hạn định. Tôi muốn Thủ tướng mới của VN trả lời về việc tham nhũng ngay trong Văn phòng Thủ tướng. Ông không xử, thì tất cả mọi điều ông nói, viết, sau này đều là giả dối, lố bịch, vô trách nhiệm với ngay cả cái đảng của ông. Sau đó tôi muốn hỏi nhiều điều, thí dụ tại sao lại không đem Việt kiều có khả năng vào lãnh đạo quốc gia, có phải vì kỳ thị họ không, hay vì đảng muốn độc quyền lãnh đạo mãi mãi cho dù mắc nhiều sai lầm mà chính đảng cũng phải công nhận, như vậy không lẽ ông muốn đảng trở thành tội nhân thiên cổ cho việc làm cho VN nghèo đói, dốt, hèn, nhục, mãi mãi hay sao? NYVN, BostonGởi bạn Phan Tương, vài hàng ý kiến thì không trình bày được tất cả chi tiết đâu mà chỉ có thể nói ít, xin hiểu nhiều, đương nhiên nếu muốn có thể hiểu sai ý. Các điều kiện tôi đưa ra trong bài viết trước chỉ có ý minh họa cho ý kiến: làm gì thì phải có sự rõ ràng và phải có hạn kỳ (thí dụ phạt nhẹ nhất 10 triệu, nếu có hệ thống hại cả thế hệ học sinh thì tử hình, rồi hành pháp và lập pháp phải thông qua trong 24 tiếng hoặc ngay cả trước khi nhậm chức nếu không thì từ chức ngay), chứ không thể nói chung chung trong một thời gian vô hạn định. Lối nói "sẽ rút kinh nghiệm, sẽ cải cách kỳ thi sau" như hiện nay thì không có kết quả gì. Các hình phạt nặng chẳng qua chỉ là việc bảo hiểm rủi khi có biến cố, cũng như không ai mong nh! n tiền bảo hiểm tai nạn, tàn tật, sinh mạng đâu. Việc thầy trò kiểm tra, cho điểm lẫn nhau thì các nước tiên tiến đã làm từ lâu lắm rồi, không đem lại tình trạng thủ thế, trường học thành trại tù đâu. Nếu làm thì phải làm cho đúng, tức là mọi việc phải có bằng chứng hẳn hoi, chứ không phạt sai, không phải hể học trò nào ghét thầy cô nào rồi vu oan giá họa là Bộ Giáo dục nên tin ngay rồi phạt thầy cô đó mà không qua kiểm chứng. Các chi tiết này, không cần phải ghi ra hết vì sẽ mất mấy trăm trang. Sợ thì không làm, mà làm thì không sợ. Benjamin Franklin từng nói "Bạn muốn gây kẻ thù ư, hãy thay đổi điều gì đó" VN còn phải thay đổi rất nhiều, phải như con kén con tằm lột xác mới trở thành con bướm đẹp. Trong quá trình này, nhiều khi không thể làm theo ý dân, hay ngay cả xử dụng các biện pháp nhẹ, hiền hòa, thông thường mà xong việc. Singapore sạch đẹp, an toàn, không vì khẩu hiệu mà vì họ phạt từ 300 đến 500 đô Mỹ cho mỗi vụ xả rác nơi công cộng, rồi treo cổ những ai buôn ma túy quá 32 grams cho dù chỉ đi ngang qua nước họ. Không chính trị gia VN chuyên nghiệp nào dám đem các luật này áp dụng tại VN đâu, vì sẽ gây quá nhiều kẻ thù, cho dù họ biết nếu triệt để như Singapore thì quốc gia sẽ sạch đẹp hơn hẳn trong 24 tiếng. Chính vì họ sợ gây kẻ thù, nên rác và ma túy nhan nhản trên từng cây số khắp VN là phải. Trong tình thế cù cưa bế tắc quá nhiều việc như hiện nay, nếu các chính trị gia VN có sự sáng suốt, khôn ngoan tuyệt đỉnh thì phải thuê người từ ngoài vào làm các việc "không ai muốn làm" này, vì lợi ích lâu dài của quốc gia, dân tộc. Không muốn, không dám bắt các đồng chí tha hóa, tham nhũng trước kia từng sống chết bên nhau trong chiến khu thì phải nhờ một Cơ quan Độc lập Bài trừ Tham nhũng làm dùm các việc "đau lòng" này, để có gì thì viện cớ "không thể can thiệp cho dù muốn". Người lãnh đạo sáng suốt thì không cần phải tự làm mọi việc đâu, mà thuê các Việt kiều "hung hăng" loại như tôi để quét sạch các tệ nạn xã hội dùm thì sẽ tốt cho quốc gia, quần chúng. Ai không quay cóp, xả rác, buôn xì ke, thì sợ gì các điều luật sắt đá theo kiểu Singapore kia chứ. Một ý kiếnTôi không đồng ý với bạn NYVN. Riêng về giáo dục thì cái cần nhất là phải triệt hạ những cái gốc của tiêu cực, như là bệnh thành tích, văn bằng giả... Hình phạt nặng nề chỉ là yếu tố phụ, phải làm thế nào mà hạn chế được người ta làm tiêu cực chứ không phải tiêu cực rồi thì đem họ ra chém giết Tuan Buu, California, USACái nghèo về chính trị đã đưa đến cái nghèo về thể xác của xả hội, quốc gia, dân tộc; tôi nghĩ chúng ta là người Việt-nam ở trong và ngòai nước đừng đổ thừa về dân trí, nhưng chúng ta phải xét lại tài năng lãnh đạo quốc gia của những người đang nắm quyền. 31 năm chấm dứt chiến tranh Việt-nam vẫn còn được xếp hạng nhất: - Nghèo nhất, lạc hậu nhất, tham nhũng nhất, độc tài nhất, không tự do tín ngưởng nhất, không dân chủ nhất v.v.. Một quốc gia muốn phát triển, tiến bộ, giàu có phải có tự do dân chủ. Chừng nào mà còn nghèo về chính trị thì dân chúng không thể giàu được. Việt-Nam đang cần một Boris Yelsin, can đảm, dám nói, dám làm, đứng lên giải tán đãng Cộng Sản Việt-nam, phục hồi tự do dân chủ cho tòan dân, chắc chắn người đó không ai khác hơn là Ông Nông Đức Mạnh, vị trí của Ông Nông Đức Mạnh cũng giống như vị trí của Ông Boris Yelsin ở Mac-Tư-Khoa vậy. Nếu được vậy, dân tộc Việt-Nam muôn đời nhớ ơn Ông Nông Đức Mạnh, và lịch sử chắc chắn ghi công Ông ngang hàng với Hưng Đạo Vương vậy. Nếu một hệ thống tự do dân chủ thì không cách nào ông Phan Văn Khải có thể cầm quyền 9 năm được, ông có công hay tội hãy để lịch sử xử ông. Phan TươngCám ơn trả lời của bạn NYVN, xin lỗi tôi đã phê phán bạn căn cứ trên những diễn đạt ngắn và vội của bạn, theo tôi những nhận xét của bạn là đúng, nhưng biện pháp nghiêm khắc mà bạn đưa ra để thực thi có lẽ bạn chưa kể ra hết, nên tôi cũng không dám thắc mắc thêm. Tôi tự hỏi những kỳ thi sát hạch ở những xã hội khác, nếu không gây nên quá nhiều những tệ trạng học sinh phải quay cóp, mướn người thi dùm, phải chạy chọt giáo viên, giám thị như ở VN ngày nay, thì vấn đề do kỷ luật học đường chặt chẽ, nghiêm khắc hay do phương pháp dạy? Do chương trình giáo dục của họ áp dụng hợp lý cho từng trình độ, đơn giản trong từng vấn đề, sát thực tế trong mỗi ứng dụng để việc học trở nên hữu ích và thích thú cho học sinh? Có nên kể thêm là VN ta nghèo cả về phương hướng giáo dục? NYVNGởi bạn Không nêu tên: Tôi muốn so sánh các hình phạt nặng với việc đi mua bảo hiểm: việc nhận tiền đền bù (phạt tiền người phạm tội) chỉ là biện pháp vô cùng bất đắc dĩ, khi mọi hình thức ngăn chặn tai nạn (thuê mướn giám thị) đều không kết quả trong một trường hợp vô cùng hy hữu nào đó. Khi bất đắc dĩ có tai nạn, tệ nạn xảy ra thì nhận tiền nhiều, phạt nhiều, vẫn hơn là ít, để dùng số tiền này chi phí cho việc giảm thiểu thiệt hại do tai nạn, tệ nạn gây ra. Số tiền phạt phải xử dụng vào việc giảm tệ nạn, như thuê mướn thêm giám thị chẳng hạn. Các Đoàn Thanh niên Công giáo, Tin lành, Phật giáo, sẽ giúp nhiều, nhưng chính phủ VN vẫn cấm đoán tôn giáo nặng nề nên nhiều cách giải quyết bị triệt hạ từ trứng nước. Chính phủ Singapore chắc hẳn không vui thích gì khi nhận tiền phạt xả rác nơi công cộng, cũng như khi phải treo cổ người buôn ma túy. Họ không bỏ túi tiền phạt, cũng không lợi gì khi treo cổ ai cả. Họ đã đặt thùng rác khắp mọi nơi để khi ai đó bị phạt xả rác bậy thì không thể vịn vào bất cứ lý do nào biện bạch. Nếu bên VN cũng theo đó mà làm trong nhiều lãnh vực thì sẽ không cần 200 năm mới bắt kịp Singapore về kinh tế. Bạn nói về "bệnh thành tích", tôi không hiểu nghĩa là gì. Muốn có thành tích cao thì càng tốt, chứ sao lại là "bệnh"? Bệnh ở đây là "bệnh bất kể thủ đoạn" thì đúng hơn, khi người không đủ tài trí trong một cuộc tranh đua nào đó bèn vi phạm luật pháp để tranh phần thắng một cách không công bằng. Nước Đức muốn vô địch thế giới môn túc cầu thì không phải "bệnh thành tích" đâu, nhưng nếu đội nào đó xử dụng doping thì cho dù hạng bét vẫn là "bệnh bất kể thủ đoạn". Giáo dục, túc cầu, kinh tế VN hạng bao nhiêu thế giới phần quan trọng là vì "bệnh bất kể thủ đoạn" của quá nhiều quan chức mà thôi. Các con số "tăng trưởng kinh tế" chỉ gạt được người ngoại quốc nhẹ dạ, cả tin. Tôi nói VN không hề có bất cứ sự tăng trưởng kinh tế nào, một phần quan trọng vì VN không có sự tăng trưởng nào đáng kể về giáo dục, khoa học, kỹ thuật, trong 31 năm qua. Bạn phá nhà (rừng sinh thái) ra cho thuê, tính tiền cho thuê nhà (hàng trăm khu chế xuất) vào "tăng thu nhập" thế nào được khi căn nhà bạn ngày càng bị xử dụng sai mục đích, bị hư hại mà nếu lấy hết tiền "tăng thu nhập" vào sửa chữa chưa chắc đủ. Chưa kể khói bụi mù mịt làm bạn và con cháu bệnh đủ thứ! Tiền cho thuê thì tính, tiền hư hại thì bỏ qua, chính là tự gạt mình, gạt con cháu mình, mà thôi. Không nêu tênTôi không đồng ý với bạn NYVN. Riêng về giáo dục thì cái cần nhất là phải triệt hạ những cái gốc của tiêu cực, như là bệnh thành tích, văn bằng giả... Hình phạt nặng nề chỉ là yếu tố phụ, phải làm thế nào mà hạn chế được người ta làm tiêu cực chứ không phải tiêu cực rồi thì đem họ ra chém. NYVNGởi bạn Phan Tương, vài hàng ý kiến thì không trình bày được tất cả chi tiết đâu mà chỉ có thể nói ít, xin hiểu nhiều, đương nhiên nếu muốn có thể hiểu sai ý. Các điều kiện tôi đưa ra trong bài viết trước chỉ có ý minh họa cho ý kiến: làm gì thì phải có sự rõ ràng và phải có hạn kỳ (thí dụ phạt nhẹ nhất 10 triệu, nếu có hệ thống hại cả thế hệ học sinh thì tử hình, rồi hành pháp và lập pháp phải thông qua trong 24 tiếng hoặc ngay cả trước khi nhậm chức nếu không thì từ chức ngay), chứ không thể nói chung chung trong một thời gian vô hạn định. Lối nói "sẽ rút kinh nghiệm, sẽ cải cách kỳ thi sau" như hiện nay thì không có kết quả gì. Các hình phạt nặng chẳng qua chỉ là việc bảo hiểm rủi khi có biến cố, cũng như không ai mong nhận tiền bảo hiểm tai nạn, tàn tật, sinh mạng đâu. Việc thầy trò kiểm tra, cho điểm lẫn nhau thì các nước tiên tiến đã làm từ lâu lắm rồi, không đem lại tình trạng thủ thế, trường học thành trại tù đâu. Nếu làm thì phải làm cho đúng, tức là mọi việc phải có bằng chứng hẳn hoi, chứ không phạt sai, không phải hể học trò nào ghét thầy cô nào rồi vu oan giá họa là Bộ Giáo dục nên tin ngay rồi phạt thầy cô đó mà không qua kiểm chứng. Các chi tiết này, không cần phải ghi ra hết vì sẽ mất mấy trăm trang. Sợ thì không làm, mà làm thì không sợ. Benjamin Franklin từng nói "Bạn muốn gây kẻ thù ư, hãy thay đổi điều gì đó". VN còn phải thay đổi rất nhiều, phải như con kén con tằm lột xác mới trở thành con bướm đẹp. Trong quá trình này, nhiều khi không thể làm theo ý dân, hay ngay cả xử dụng các biện pháp nhẹ, hiền hòa, thông thường mà xong việc. Singapore sạch đẹp, an toàn, không vì khẩu hiệu mà vì họ phạt từ 300 đến 500 đô Mỹ cho mỗi vụ xả rác nơi công cộng, rồi treo cổ những ai buôn ma túy quá 32 grams cho dù chỉ đi ngang qua nước họ. Không chính trị gia VN chuyên nghiệp nào dám đem các luật này áp dụng tại VN đâu, vì sẽ gây quá nhiều kẻ thù, cho dù họ biết nếu triệt để như Singapore thì quốc gia sẽ sạch đẹp hơn hẳn trong 24 tiếng. Chính vì họ sợ gây kẻ thù, nên rác và ma túy nhan nhản. Trong tinh thế cù cưa bế tắc quá nhiều việc như hiện nay, nếu các chính trị gia VN có sự sáng suốt, khôn ngoan tuyệt đỉnh thì phải thuê người từ ngoài vào làm các việc "không ai muốn làm" này, vì lợi ích lâu dài của quốc gia, dân tộc. Người lãnh đạo sáng suốt thì không cần phải tự làm mọi việc đâu, mà thuê các Việt kiều "hung hăng" loại như tôi để quét sạch các tệ nạn xã hội dùm thì sẽ tốt cho quốc gia, quần chúng. Ai không quay cóp, xả rác, buôn xì ke, thì sợ gì các điều luật sắt đá theo kiểu Singapore kia chứ. Phan TươngLà người VN ai mà không bức xúc về những tiêu cực do cơ chế đang cai trị gây ra, thế nhưng cái ông/bà NYVN ở Boston đưa ra biện pháp về kiểm soát, trừng phạt tiêu cực trong thi cử còn đáng sợ hơn cả cơ chế CS hiện nay. Làm bộ trưởng giáo dục mà có quyền đặt ra cả luật phạt tiền, xử tử hình, qua mặt cả lập pháp và tư pháp, thì nền giáo dục mà ông hay bà này cầm chịch chắc chắn sẽ còn còn phát sinh nhiều tệ đoan hơn nữa. Trường học sẽ xuống cấp như trại tù, là nơi thầy trò soi mói nhau, thủ thế, vấy tội cho nhau như thời "Vệ binh đỏ". Không ngờ Việt kiều mà hung hăng thế. NYVNGởi bạn Speedman, tôi cũng như nhiều Việt kiều khác quan tâm đến giáo dục, kinh tế, vận mạng dân tộc VN, hơn là các hình phạt người phạm tội cho dù họ là quan chức hay giám thị coi thi. Pháp luật là để răn đe chứ không phải trừng phạt hoặc trả thù. Phạt 10 triệu các giám thị coi thi không hoàn thành nhiệm vụ là điều nên bắt buộc, dứt khoát, còn các hình phạt cao hơn với mức độ tối đa là tử hình thì để răn đe, tránh các vụ có hệ thống, tổ chức, như một tỉnh của VN với số đậu phổ thông trên 99,2%. Nếu do dàn xếp thì các quan chức ở đó đã hại cuộc đời của hàng trăm ngàn học sinh, mà nếu biết trước có thể bị tử hình họ có lẽ đã không dám vi phạm. Họ đào tạo,khuyến khích cả một thế hệ học sinh lấy quay cóp làm đầu, sau này thật không thể tưởng tượng số học sinh này sẽ ra sao khi họ làm bác sĩ, nhân viên quản lý nhà máy điện hạt nhân, phi công, v.v... "Trang bị kiến thức cần thiết cho những vị quan chức" như bạn nói phải mất vài chục năm, trước hết phải trang bị vốn Anh ngữ, vi tính cho họ. Hai việc này thôi đã là vô vọng, vì tôi chưa thấy bất cứ quan chức nào của VN có trình độ khá về Anh ngữ. Như vậy họ làm sao theo dõi tin tức trên các báo như Wall Street Journal, Financial Times, New York Times, Economist, v.v... đó là chưa kể muốn đọc tin cập nhật thì phải biết vi tính, và muốn hiểu sâu sắc thì ngoài Anh ngữ phải có kiến thức chính quy, bài bản, chắc nịch, trong hàng chục môn học mà trừ khi được dạy căn bản từ các trường danh tiếng ở G7 thì không thể nào có được. Ngay tại Boston này, người Việt giỏi như Lý Hiển Long con trai Lý Quang Diệu không ít đâu, họ dư sức lấp đầy tất cả các chức vụ cao cấp tại VN. Nhìn sang Washington DC thì có hàng chục chuyên gia luật pháp VN, họ dư sức kéo theo vài trăm chuyên gia luật pháp VN từ khắp nơi trên thế giới về cải tổ toàn bộ ngành luật pháp rối beng của VN chỉ trong vòng 5 năm. Nguyễn PhongVới thế độc Đảng thì Nhà nước và Quốc hội bị chi phối, người dân bị ảnh hưởng (bị hành) trong mọi hoạt động. Cần ngăn chặn thế độc Đảng bằng cách làm đối tác với một đảng khác để mọi thành phần kinh tế và người dân được đối xử công bằng, không bị hành. Với đối tác như thế thì cơ chế sẽ chung thực,rõ ràng hơn và nhẹ hơn, các nhị định, qui định chí ít cũng có chiều sâu, bớt hành dân hơn. Tôi xin thêm ý nữa là các vấn đề chất vấn trong Quốc Hội đã qua nhưng trách nhiệm...ù ơ. Khi quyền lực vượt qua giới hạn, cội rễ trách nhiệm trồng tréo nhau, công lý không công bằng sáng tỏ. Bởi bản chất hệ thống là đơn cực nên tiêu cực dễ dàng phát triển rộng (từ gốc lên ngọn). Các bạn đặt ra cơ chế lựa chọn người tài bằng các mánh khoé, phân biệt đối xử. Rồi khi tham nhũng tiêu cực xảy ra thì lại đổ lỗi do cơ chế cũ. Vậy cơ chế của Đảng Cộng Sản tạo ra là để nuôi mầm tham nhũng là lạc hậu và làm cho nhân dân mãi mãi khổ. Do chế độ một Đảng cầm quyền nên khi xảy ra những vụ bê bối, thì toàn bộ hệ thống đó phải chịu trách nhiệm, cá nhân Bộ trưởng không chịu trách nhiệm trong lĩnh vực mình quản lý. Vì những loại tham nhũng, bê bối đó là trách nhiệm chung. SpeedmancrazyThưa bạn NYVN, tôi xem bài viết nêu ý kiến của bạn xong thì nhận thấy đó là một sự công kích khá mạnh mẽ. Những vấn nạn ở VN bạn biết khá nhiều, một trong số vấn nạn thì khá nổi tiếng, một số thì mới bị vạch trần gần đây. Tất cả đều là nỗi nhức nhối của toàn xã hội. Tôi hi vọng mình sẽ nghe được những ý kiến đóng góp chân thành (thật sự chân thành) cho sự phát triển, cải tạo xã hội tại VN. Nghe bạn tuyên bố ở cương vị Bộ trưởng Bộ GD-ĐT mà tôi thấy sợ quá. Đâu cần phải cực đoan đến nỗi "tối đa tử hình". Tôi chỉ thấy rằng bạn có những phản ứng tương tự như những quan chức bên VN mà thôi. Họ thường hay ban hành các quyết định một cách vội vàng, thiếu suy xét, nói tệ hơn một chút thì là máy móc, xuẩn ngốc. Khả năng giải quyết vấn đề của họ thật sự là yếu và kém. Đó là điểm chính yếu mà bạn NYVN cần góp ý để nâng cao khả năng của những người trong nước. Bạn có thể đưa giải pháp nào đó nhằm trang bị kiến thức cần thiết cho những vị quan chức kia hay không? Nếu có thể nâng cao năng lực của người Việt Nam thì tính chất của lực lượng sản xuất sẽ phát triển lên, từ đó nó mới thúc đẩy cải tạo quan hệ sản xuất hiện nay chứ. Ai đã xem qua tư tưởng của Marx thì chắc là biết rõ điều này. Xin nói tóm lại, tôi rất muốn tìm những người đưa ra giải pháp nâng cao năng lực của "lực lượng sản xuất" - con người VN, khi ấy mới mong cải tạo "quan hệ sản xuất" - chế độ xã hội hiện nay ở nước mình. Xuân Lam, TP. HCMHầu như ai cũng đã biết, và phải công nhận: nhà nước Việt Nam là độc đảng, đảng cai trị, và điều hành nhà nước" Đảng cộng sản Việt Nam, và nhà nước Việt Nam có quyền tuyên truyền nước này nước kia vi phạm nhân quyền, không hề dám tuyên truyền nước Việt Nam vi phạm nhân quyền, mà chỉ tòan là chối bỏ. Đảng cộng sản Việt Nam có quyền bêu xấu người khác. Nhưng nếu người khác bêu xấu đảng cộng sản Việt Nam là gây hại, là chống đối, là phạm pháp đối với nhà nước Việt Nam. Báo chí Mỹ có thể chỉ trích chính phủ Mỹ, chỉ trích tổng thống Mỹ với nhà tù Guatanamo (Cuba), chiến tranh Irag. Còn báo chí trong nước Việt Nam vạch tội đảng bộ, vạch tội "bí mật quốc gia" là bị phạt tiền, hoặc phạt tù. Ai là người tri thức ắt sẽ hiểu những dòng trên. NYVN, BostonBên VN hình như không hiểu chữ "hạn chót" (deadline) là gì. Cái gì mà "tương lai không xa", "phải đẩy nhanh", "phải đầu tư nhiều hơn"? "Nhanh" và "tương lai" ở đây là 1 năm hay 1000 năm? "Nhiều hơn" ở đây là bao nhiêu, 1 đô la hay 1 tỉ? Các "hội nghị" thì đều theo kiểu bánh săng-uých, tức là mở đầu tốt, kết thúc tốt, các sự chỉ trích thì nói nhẹ nhẹ, chung chung, kẹp chính giữa, để khỏi ai thấy. Này nhé, tôi chỉ nói vài thí dụ vô cùng nhỏ. Cứ phải đề ra Luật chống tham nhũng cuối quý 3, ngày 30/9/2006 dứt khoát phải xong, không xong thì giải tán quốc hội và toàn bộ chính phủ, Thủ tướng phải từ chức. Không như vậy thì đến năm 2056 chưa chắc xong. "Đầu tư nhiều hơn về giáo dục" thì phảI nói rõ ràng bao nhiêu phần trăm ngân sách nhà nước phải bỏ vào giáo dục? Nhưng trước hết, ngân sách nhà nước là bao nhiêu, thâm thủng bao nhiêu, nợ nước ngoài bao nhiêu? VN đang chơi hụi với thế hệ trẻ và vận mạng quốc gia. Hốt hôm nay, ngày sau trả từ từ - nếu trả nổi. Tôi bác bỏ các lời tuyên bố rằng VN có bất cứ sự tăng trưởng kinh tế nào trong vài năm qua. Đây chẳng qua chỉ là sự mượn nợ ngày hôm nay để các con số có vẻ khả quan, để rồi thế hệ mai sau sẽ phải trả cho các món nợ vô cùng to lớn hôm nay vì các sự sụp đổ hạ tầng cơ sở, dân trí kém cõi, sức khỏe suy tàn, nạn sa mạc hóa tất cả các thành thị, nạn xói mòn các vùng đất trồng trọt, quan trọng hơn hết là các tiêu chuẩn đạo đức ngày càng thấp, đến mức các sự phạm pháp ở khắp nơi trên thế giới khi vào VN thì gọi là "chấp nhận được, chuyện thường ngày ở huyện" như các vụ cả triệu học sinh sinh viên quay cóp bài, chuyện lo lót và! o công ty quốc doanh, v.v... Tôi mà làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục thi việc quay cóp sẽ bị dẹp phần lớn trong vòng 24 tiếng. Rất dễ. Học sinh nào quay cóp thì bị hủy kết quả, trong 3 năm không được thi lại. Giám thị nào giúp hoặc làm ngơ cho quay cóp trong bất kỳ tình huống nào sẽ bị phạt tối thiểu 10 triệu, tối đa tử hình. "Không bắt được" cũng là có tội nếu học sinh dưới quyền thị giám quay cóp được. Như vậy, không thể dẹp 100% thì ít ra cũng dẹp phần lớn. Phan Lạc Đông Quân, SeattleThành tựu của 20 năm Đổi mới đã làm Việt Nam thay đổi đáng kể. Từ chỗ bị cấm vận nay ta đang được quốc tế ủng hộ. Xã hội tuy có tiêu cực nhưng trong tương lai không xa, khoảng cách giàu nghèo sẽ giảm đi. Vì thế cân bằng quyền lực chính trị và kinh tế sẽ hài hòa. Không nước nào có thể tách kinh tế ra khỏi chính trị. Việc thực thi luật pháp đúng, cơ chế chính quyền gọn nhẹ sẽ là nhân tố quan trọng trong việc duy trì cán cân quyền lực. Tuấn Kiệt, Hà NộiTôi cho rằng cái nghèo về chính trị bắt nguồn từ cái nghèo về dân trí, trí thứ. Cơ bản nhất, đó là sự nghèo nàn, lạc hậu về hệ thống giá trị, hệ thống niềm tin. Những giá trị dân chủ vẫn còn xa lạ với phần lớn người dân của một nước mà đa số là nông dân. Với tầng lớp trí thức lãnh đạo, việc trao dân chủ cho xã hội đang còn là hành động xa xỉ quá mức, và họ vẫn còn khả năng giữ được đặc quyền chính trị.

business-45586874

https://www.bbc.com/vietnamese/business-45586874

Trung Tây Hoa Kỳ ảnh hưởng vì ‘cuộc chiến với TQ’

Wisconsin tự gọi nơi này là Dairyland (vùng đất sản xuất sữa) của Hoa Kỳ, nhưng ngay bên ngoài thị trấn nhỏ Wausau bạn có thể tìm thấy một loại cây trồng ít truyền thống - nhân sâm.

Wisconsin có ngành sữa lớn thứ hai sau California Đây được coi là một trong những nơi tốt nhất trên thế giới và tất nhiên Will Hsu, giám đốc điều hành công ty Nhân sâm Hsu tin như vậy. Ông và cha mình đã xây dựng một doanh nghiệp lớn đang phát triển, bán và xuất khẩu các loại củ, được sử dụng để làm trà và các loại thuốc cổ truyền Trung Quốc. Mỹ đánh mức thuế lớn nhất từ trước đến nay lên TQ TQ đáp trả Mỹ bằng biểu thuế quan mới Có nên quan ngại về thương chiến Mỹ - Trung? Cây trồng chuẩn bị thu hoạch năm nay đã được trồng từ năm 2013, rất lâu trước khi Tổng thống Trump được bầu, huống hồ trước khi ông phát động chiến tranh thương mại với Trung Quốc. Nhưng đầu năm nay, sau khi chính quyền Trump bắt đầu áp thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ, Trung Quốc áp phí nhập khẩu trả đũa lên một loạt sản phẩm của Hoa Kỳ, gồm cả nhân sâm. Đối với Will Hsu điều đó rất tồi tệ. Nhân sâm rất được ưa chuộng ở Trung Quốc "Về cơ bản bạn đang thêm 15% lên mức thuế 7,8% hiện có với nhân sâm, cộng thêm VAT. Vì vậy, về cơ bản bạn đang nói về thuế suất 30%," ông nói khi chúng tôi đang đứng trên cánh đồng nhân sâm. "Rất khó khăn, thường đó là lợi nhuận trên sản phẩm của bạn, và nếu bạn không đạt được lợi nhuận đó bạn tự hỏi tại sao tôi vẫn bình chân trong lĩnh vực kinh doanh này?" Nhưng không chỉ nhà xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi thuế quan. Dick Okray điều hành một công ty nuôi trồng và chế biến lớn ở Wisconsin. Hầu hết sản phẩm của ông được xuất khẩu, vì vậy bạn có thể nghĩ rằng thuế quan không ảnh hưởng đến ông ấy, nhưng bạn đã sai. Là vì ông Okray đã chi hàng triệu USD mua sắm trang thiết bị làm sạch, phân loại và đóng gói sản phẩm cho công việc kinh doanh khoai tây của mình. "Mỗi bộ phận của thiết bị đều hoàn toàn mới, được lắp ráp trong năm ngoái," ông giải thích. Will Hsu (phải) nói rằng thuế quan tác động mạnh đến kinh doanh của ông Mỗi cỗ máy khổng lồ chứa hàng tấn thép và nhôm, vì vậy thuế nhập khẩu cao hơn đối với những kim loại này làm cho máy móc của ông ta trở nên đắt hơn. "Bạn khó có thể làm được gì," ông nói. "Mọi người nói với bạn rằng sẽ có phụ phí với thép, và bạn hỏi là bao nhiêu, và họ chỉ nói rằng họ không biết." Tại Plymouth, Wisconsin, một thị trấn nổi tiếng tự tuyên bố là thủ phủ phô mai của thế giới, những vấn đề về thuế quan lại hoàn toàn khác. Sartori, một nhà sản xuất phô mai lớn, có một nhà máy ở trung tâm thị trấn tập trung vào thương mại xuất khẩu. Cơ sở này gồm các hầm rượu lớn, nơi phô mai được hoàn thành bằng cách ướp trong rượu vang, hoặc phủ bằng ớt xay. Công ty đã dành nhiều năm, và hàng triệu bảng Anh, thâm nhập vào các thị trường nước ngoài chỉ để tìm thuế mới đã phá hủy lợi nhuận của nó. Sartori sản xuất phô mai ở Wisconsin từ năm 1939 Chủ tịch của công ty, Jeff Schwager, nói rằng hiện giờ họ chỉ đơn giản đang chờ đợi ở đó. "Chúng tôi mất nhiều năm để hiểu được các cửa hàng tạp hóa ở Mexico, vì vậy chúng tôi nghĩ chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc chịu mức thuế trả đũa, và hy vọng rằng chúng chỉ áp dụng trong thời gian ngắn, và hy vọng sau đó chúng tôi có thể phát triển kinh doanh." Trump 'ra lệnh đánh thêm thuế lên hàng TQ' Trump đánh thuế hàng TQ 'tăng hai' là 25% Thương chiến Mỹ Trung 'có ảnh hưởng tới VN' Những chi phí bổ sung này cuối cùng cũng đánh lên người tiêu dùng, họ phải trả nhiều hơn. Sau cùng, thuế quan là các loại thuế áp lên giá cả. Tổng thống Trump hứa hẹn rằng chiến lược thương chiến của ông có thể có nghĩa là nỗi đau ngắn hạn, nhưng sẽ đảm bảo lợi ích lâu dài, và mang lại công ăn việc làm và thịnh vượng cho Hoa Kỳ. Tuy nhiên, tại thành phố lớn nhất của Wisconsin, Milwaukee, điều ngược lại đã xảy ra. Harley Davidson, có lẽ là sản phẩm Mỹ nhất, đã chuyển một số khâu sản xuất ra nước ngoài, nhằm tránh thuế lên xe máy của mình. Harley-Davidson đang chuyển một số khâu sản xuất ra nước ngoài để lách thuế quan thương mại Nhưng trong tương lai như những gì Tổng thống Trump tuyên bố là một sự biện minh cho chính sách của ông. Ở Racine, thị trấn ven hồ xinh đẹp, một trung tâm công nghiệp khổng lồ mới đang được phát triển cho Foxconn, nhà sản xuất thiết bị điện tử của Đài Loan. Nó sản xuất mọi thứ từ iPhone đến màn hình ti vi, và thường sản xuất ở Trung Quốc và xuất sang Mỹ. Nhưng giờ đây với việc tạo ra một địa điểm sản xuất hàng tỷ đô la ở Wisconsin, Tổng thống Trump tuyên bố đây là "kỳ quan thứ tám của thế giới". Trong chuyến tham quan của tôi tới địa điểm này tôi nhìn thấy tấm đầu tiên, của bức tường đầu tiên, của tòa nhà đầu tiên, đang mọc lên. Có vẻ rất lớn nhưng sẽ sớm bị lấn át bới các nhà máy lớn hơn nhiều trải dài vài dặm vuông ở Wisconsin. Thương mại toàn cầu Mặc dù Tổng thống Trump có thể cho là Foxconn đến Wisconsin để tránh thuế, và mang việc sản xuất và công ăn việc làm đến Mỹ, Louis Woo, người đứng đầu dự án cho Foxconn, lại tin theo cách khác. "Chúng tôi đã ở đây trong 30 năm qua, nhưng không phải theo cách huênh hoang của chúng tôi," ông nói. "Quyết định ở lại đây của chúng tôi là để ít phải đối đầu với xung đột thương mại, nhưng được làm việc nhiều hơn với nhân tài và thị trường ở đây." Tổng thống Trump và Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan (phải) chính thức ra mắt công trình tại nhà máy mới đầu tiên của Foxconn ở Wisconsin Đối với Tổng thống Trump thương mại và thương chiến rất đơn giản. Nhưng thực tế là không có cái gì là như vậy. Thuế quan với thép và nhôm đã đẩy chi phí lên các công ty trong nước, thuế quan trả đũa làm giảm khả năng tiếp cận thị trường nước ngoài, làm hỏng các kế hoạch, cắt giảm lợi nhuận và đe dọa đầu tư - trong khi công ăn vệc làm chuyển tới những nơi không bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại. Đầu tư mới ở Mỹ dựa trên lợi thế công nghiệp khổng lồ của nước này và lực lượng lao động tay nghề cao, chứ không phải dựa trên các tweet của Tổng thống Trump hay là thuế quan của ông. Mỹ đã duy trì nền kinh tế giàu có và mạnh nhất thế giới kể từ năm 1945 bằng cách tạo ra và hưởng lợi từ hệ thống thương mại thế giới hiện nay. Tổng thống Trump dường như không nhận ra sự thật đơn giản đó, và đang đe dọa phá vỡ hệ thống. Tin tức từ nhiều nhà sản xuất ở Wisconsin ít vui vẻ hơn kể từ khi cuộc chiến thương mại bắt đầu Tại thời điểm này, với nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng hơn 4% một năm, những nỗ lực của ông là để sống sót, nhưng những công ty và những con người ở Wisconsin đang bị ảnh hưởng. Một chuyến đi đơn thuần qua Wisconsin sẽ chứng minh tất cả trong vài giờ, nhưng nó là một hành trình mà Tổng thống Trump có lẽ sẽ không bao giờ thực hiện. Xem thêm bài về chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Chiến tranh TM Mỹ-Trung: Giai đoạn hai có gì lạ? Có nên quan ngại về thương chiến Mỹ - Trung? VN cần làm gì để bảo vệ sản xuất nội địa? Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung 'bất phân thắng bại' Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và kinh tế VN Chiến tranh thương mại, thuế và chủ nghĩa bảo hộ

summarize: Wisconsin có ngành sữa lớn thứ hai sau California Đây được coi là một trong những nơi tốt nhất trên thế giới và tất nhiên Will Hsu, giám đốc điều hành công ty Nhân sâm Hsu tin như vậy. Ông và cha mình đã xây dựng một doanh nghiệp lớn đang phát triển, bán và xuất khẩu các loại củ, được sử dụng để làm trà và các loại thuốc cổ truyền Trung Quốc. Mỹ đánh mức thuế lớn nhất từ trước đến nay lên TQ TQ đáp trả Mỹ bằng biểu thuế quan mới Có nên quan ngại về thương chiến Mỹ - Trung? Cây trồng chuẩn bị thu hoạch năm nay đã được trồng từ năm 2013, rất lâu trước khi Tổng thống Trump được bầu, huống hồ trước khi ông phát động chiến tranh thương mại với Trung Quốc. Nhưng đầu năm nay, sau khi chính quyền Trump bắt đầu áp thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ, Trung Quốc áp phí nhập khẩu trả đũa lên một loạt sản phẩm của Hoa Kỳ, gồm cả nhân sâm. Đối với Will Hsu điều đó rất tồi tệ. Nhân sâm rất được ưa chuộng ở Trung Quốc "Về cơ bản bạn đang thêm 15% lên mức thuế 7,8% hiện có với nhân sâm, cộng thêm VAT. Vì vậy, về cơ bản bạn đang nói về thuế suất 30%," ông nói khi chúng tôi đang đứng trên cánh đồng nhân sâm. "Rất khó khăn, thường đó là lợi nhuận trên sản phẩm của bạn, và nếu bạn không đạt được lợi nhuận đó bạn tự hỏi tại sao tôi vẫn bình chân trong lĩnh vực kinh doanh này?" Nhưng không chỉ nhà xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi thuế quan. Dick Okray điều hành một công ty nuôi trồng và chế biến lớn ở Wisconsin. Hầu hết sản phẩm của ông được xuất khẩu, vì vậy bạn có thể nghĩ rằng thuế quan không ảnh hưởng đến ông ấy, nhưng bạn đã sai. Là vì ông Okray đã chi hàng triệu USD mua sắm trang thiết bị làm sạch, phân loại và đóng gói sản phẩm cho công việc kinh doanh khoai tây của mình. "Mỗi bộ phận của thiết bị đều hoàn toàn mới, được lắp ráp trong năm ngoái," ông giải thích. Will Hsu (phải) nói rằng thuế quan tác động mạnh đến kinh doanh của ông Mỗi cỗ máy khổng lồ chứa hàng tấn thép và nhôm, vì vậy thuế nhập khẩu cao hơn đối với những kim loại này làm cho máy móc của ông ta trở nên đắt hơn. "Bạn khó có thể làm được gì," ông nói. "Mọi người nói với bạn rằng sẽ có phụ phí với thép, và bạn hỏi là bao nhiêu, và họ chỉ nói rằng họ không biết." Tại Plymouth, Wisconsin, một thị trấn nổi tiếng tự tuyên bố là thủ phủ phô mai của thế giới, những vấn đề về thuế quan lại hoàn toàn khác. Sartori, một nhà sản xuất phô mai lớn, có một nhà máy ở trung tâm thị trấn tập trung vào thương mại xuất khẩu. Cơ sở này gồm các hầm rượu lớn, nơi phô mai được hoàn thành bằng cách ướp trong rượu vang, hoặc phủ bằng ớt xay. Công ty đã dành nhiều năm, và hàng triệu bảng Anh, thâm nhập vào các thị trường nước ngoài chỉ để tìm thuế mới đã phá hủy lợi nhuận của nó. Sartori sản xuất phô mai ở Wisconsin từ năm 1939 Chủ tịch của công ty, Jeff Schwager, nói rằng hiện giờ họ chỉ đơn giản đang chờ đợi ở đó. "Chúng tôi mất nhiều năm để hiểu được các cửa hàng tạp hóa ở Mexico, vì vậy chúng tôi nghĩ chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc chịu mức thuế trả đũa, và hy vọng rằng chúng chỉ áp dụng trong thời gian ngắn, và hy vọng sau đó chúng tôi có thể phát triển kinh doanh." Trump 'ra lệnh đánh thêm thuế lên hàng TQ' Trump đánh thuế hàng TQ 'tăng hai' là 25% Thương chiến Mỹ Trung 'có ảnh hưởng tới VN' Những chi phí bổ sung này cuối cùng cũng đánh lên người tiêu dùng, họ phải trả nhiều hơn. Sau cùng, thuế quan là các loại thuế áp lên giá cả. Tổng thống Trump hứa hẹn rằng chiến lược thương chiến của ông có thể có nghĩa là nỗi đau ngắn hạn, nhưng sẽ đảm bảo lợi ích lâu dài, và mang lại công ăn việc làm và thịnh vượng cho Hoa Kỳ. Tuy nhiên, tại thành phố lớn nhất của Wisconsin, Milwaukee, điều ngược lại đã xảy ra. Harley Davidson, có lẽ là sản phẩm Mỹ nhất, đã chuyển một số khâu sản xuất ra nước ngoài, nhằm tránh thuế lên xe máy của mình. Harley-Davidson đang chuyển một số khâu sản xuất ra nước ngoài để lách thuế quan thương mại Nhưng trong tương lai như những gì Tổng thống Trump tuyên bố là một sự biện minh cho chính sách của ông. Ở Racine, thị trấn ven hồ xinh đẹp, một trung tâm công nghiệp khổng lồ mới đang được phát triển cho Foxconn, nhà sản xuất thiết bị điện tử của Đài Loan. Nó sản xuất mọi thứ từ iPhone đến màn hình ti vi, và thường sản xuất ở Trung Quốc và xuất sang Mỹ. Nhưng giờ đây với việc tạo ra một địa điểm sản xuất hàng tỷ đô la ở Wisconsin, Tổng thống Trump tuyên bố đây là "kỳ quan thứ tám của thế giới". Trong chuyến tham quan của tôi tới địa điểm này tôi nhìn thấy tấm đầu tiên, của bức tường đầu tiên, của tòa nhà đầu tiên, đang mọc lên. Có vẻ rất lớn nhưng sẽ sớm bị lấn át bới các nhà máy lớn hơn nhiều trải dài vài dặm vuông ở Wisconsin. Thương mại toàn cầu Mặc dù Tổng thống Trump có thể cho là Foxconn đến Wisconsin để tránh thuế, và mang việc sản xuất và công ăn việc làm đến Mỹ, Louis Woo, người đứng đầu dự án cho Foxconn, lại tin theo cách khác. "Chúng tôi đã ở đây trong 30 năm qua, nhưng không phải theo cách huênh hoang của chúng tôi," ông nói. "Quyết định ở lại đây của chúng tôi là để ít phải đối đầu với xung đột thương mại, nhưng được làm việc nhiều hơn với nhân tài và thị trường ở đây." Tổng thống Trump và Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan (phải) chính thức ra mắt công trình tại nhà máy mới đầu tiên của Foxconn ở Wisconsin Đối với Tổng thống Trump thương mại và thương chiến rất đơn giản. Nhưng thực tế là không có cái gì là như vậy. Thuế quan với thép và nhôm đã đẩy chi phí lên các công ty trong nước, thuế quan trả đũa làm giảm khả năng tiếp cận thị trường nước ngoài, làm hỏng các kế hoạch, cắt giảm lợi nhuận và đe dọa đầu tư - trong khi công ăn vệc làm chuyển tới những nơi không bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại. Đầu tư mới ở Mỹ dựa trên lợi thế công nghiệp khổng lồ của nước này và lực lượng lao động tay nghề cao, chứ không phải dựa trên các tweet của Tổng thống Trump hay là thuế quan của ông. Mỹ đã duy trì nền kinh tế giàu có và mạnh nhất thế giới kể từ năm 1945 bằng cách tạo ra và hưởng lợi từ hệ thống thương mại thế giới hiện nay. Tổng thống Trump dường như không nhận ra sự thật đơn giản đó, và đang đe dọa phá vỡ hệ thống. Tin tức từ nhiều nhà sản xuất ở Wisconsin ít vui vẻ hơn kể từ khi cuộc chiến thương mại bắt đầu Tại thời điểm này, với nền kinh tế Mỹ đang tăng trưởng hơn 4% một năm, những nỗ lực của ông là để sống sót, nhưng những công ty và những con người ở Wisconsin đang bị ảnh hưởng. Một chuyến đi đơn thuần qua Wisconsin sẽ chứng minh tất cả trong vài giờ, nhưng nó là một hành trình mà Tổng thống Trump có lẽ sẽ không bao giờ thực hiện. Xem thêm bài về chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Chiến tranh TM Mỹ-Trung: Giai đoạn hai có gì lạ? Có nên quan ngại về thương chiến Mỹ - Trung? VN cần làm gì để bảo vệ sản xuất nội địa? Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung 'bất phân thắng bại' Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và kinh tế VN Chiến tranh thương mại, thuế và chủ nghĩa bảo hộ

world-46592074

https://www.bbc.com/vietnamese/world-46592074

Bắc Hàn: Từ nạn nhân thành tội phạm buôn người

"Tôi đã bật khóc. Thật không công bằng. Tôi đã bị "giới thiệu" cho những người đàn ông khi tôi đã có chồng con ở Bắc Triều Tiên. Tôi cảm thấy mình sinh ra nhầm nơi nên mới vướng vào vòng lao lý".

Bà B bị bán cho một người đàn ông Trung Quốc nhưng sau đó chính bà thành người buôn bán phụ nữ. "Bà B" đã 36 tuổi khi bị 'bán' cho một người đàn ông Trung Quốc vào năm 2003. Bà vượt biên từ Bắc Triều Tiên sang Trung Quốc, nghĩ rằng bà sẽ làm người giúp việc cho người già. Các vụ ám sát và bắt cóc của Bắc Hàn 'Bị hãm hiếp' trong quân đội Bắc Hàn Trốn khỏi Bắc Hàn Đó là tất cả những gì gã môi giới nói với bà. Nhưng thực chất đó là cú lừa. Bà B dự định kiếm tiền trong một năm và sẽ trở lại Bắc Triều Tiên. Bằng cách đó, bà có thể nuôi chồng và hai con trai ở quê nhà. Bà không có ý định lấy chồng khác. Bị bán cho một người đàn ông Trung Quốc Ở Trường Xuân - thủ phủ của tỉnh Cát Lâm, bà và một người phụ nữ Triều Tiên khác được "giới thiệu" tới năm người đàn ông. Kẻ môi giới dặn bà "sống với người đàn ông Trung Quốc này một năm rồi sau đó bỏ trốn." Giờ đây, một bộ phim về Bà B, kể lại những nỗi trớ trêu của cuộc đời bà, đã được đạo diễn Jero Yun dàn dựng. Bà B nói bà thấy "thương và biết ơn" người đàn ông Trung Quốc bà bị bán cho Một trong những điều trớ trêu nhất của bộ phim có tên gọi "Bà B, một người phụ nữ Triều Tiên" là diễn biến tình cảm của bà với người đàn ông Trung Quốc mà bà bị bán cho. Cả hai sống với nhau được 10 năm. Nhưng câu chuyện không dừng lại ở đó. Kim Jong-un 'thích chính sách Đổi Mới' của VN Quan chức Bắc Hàn đến Việt Nam học 'Đổi Mới' Trở thành kẻ buôn người Mặc dù bà là nạn nhân của một vụ buôn người, nhưng rốt cục chính bà lại trở thành kẻ buôn người - chuyên bán phụ nữ Triều Tiên cho đàn ông Trung Quốc. Trong cuộc phỏng vấn gần đây với BBC Tiếng Hàn, bà tiết lộ số nạn nhân bị bà bán lên tới 50. Bà đã vượt qua biên giới Trung Quốc-Bắc Triều Tiên và sau đó là Trung Quốc-Lào để tới Hàn Quốc, tất cả chỉ để giữ được gia đình của mình ở Triều Tiên. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa bà và người chồng Triều Tiên đã "đứt gánh" từ lâu. Hàn Quốc - đất nước của tự do lại khiến bà "ghê tởm" hơn là mang lại hạnh phúc cho bà, theo lời bà nói với BBC Tiếng Hàn. Từ đời thực vào phim Rất đáng tiếc, câu chuyện của bà không phải là ngoại lệ. Bị buôn người là điều mà nhiều phụ nữ Triều Tiên phải nếm trải khi họ muốn thoát khỏi một đất nước Cộng sản Bắc Triều Tiên. Nay đã có một bộ phim về cuộc đời bà B Rất nhiều người trong số họ đã an phận sinh con với những người đàn ông Trung Quốc và ổn định cuộc sống. Nhiều người Triều Tiên chuyển tới Hàn Quốc lại tỏ ra hối hận khi tới đây, thậm chí có vài người phải chuyển sang nước thứ ba. Bộ phim này còn chưa kể điều gì? Còn chuyện gì khuất tất mà bà B chưa công bố? Bà B nghĩ thế nào về người đàn ông bà bị bán cho? Dân Việt trả 30 nghìn bảng để vào lậu nước Anh Anh quốc: Nô lệ hiện đại và buôn người 'nhan nhản' Chuyện tình bất ngờ? "Tôi nghĩ rằng đó là tình thương. Tình thương giữa người với người," Bà B nói về tình cảm với người chồng Trung Quốc của mình, khi được hỏi đó có phải là "tình yêu" không. "Tôi không bao giờ nghĩ đó là "tình yêu". Chỉ là ông ấy là người rất thông cảm và tử tế," bà B nói thêm. Bà B chia sẻ rằng có ít người nói về "tình yêu" ở vùng quê Trung Quốc, nơi bà sống cùng chồng. Nói về "tình yêu" cũng là điều hiếm hoi không kém tại Triều Tiên. Bộ phim "Bà B., một phụ nữ Triều Tiên" tập trung chủ yếu vào mối quan hệ giữa bà và người chồng Trung Quốc. Mặc dù bà bị "bán" cho ông ấy, bà nói ông là một người chồng tình cảm. Trong phim, ông luôn cố gắng làm cho vợ vui bằng những nụ cười mỗi khi bà tức giận. Ông cũng giúp bà khi bà vượt biên giới Trung Quốc-Lào, và tin lời bà rằng khi bà ổn định ở Hàn Quốc, bà sẽ thu xếp đưa ông sang. Khán giả khá bối rối khi thấy tội phạm buôn người lại có thể biến thành câu chuyện lãng mạn đến vậy. "Tôi nói với ông ấy rằng tôi có thể có con, nhưng tôi không muốn vì tôi đã có những đứa con ở Triều Tiên và ông ấy nói "không sao". Tôi rất biết ơn. Ai mà không biết ơn cơ chứ?" Bà B nói. "Tôi tự thấy bản thân phải có trách nhiệm với người đàn ông này, vì ông ta không có con vì tôi, vì con tôi và tôi sẽ ở bên ông đến khi ông nhắm mắt," bà thổ lộ. Điều mà phim không đề cập Bà B thực ra đã đưa những người con Triều Tiên, cộng với người chồng Triều Tiên sang Trung Quốc để sống với họ - mặc dù điều này không được bộ phim đề cập đến. Năm 2009, bà đưa con trai cả sang Trung Quốc. Anh ta sống cùng bà và người chồng Trung Quốc trong ba năm nhưng không hợp nhau. Sau đó, bà B đã giúp anh ta trốn chạy sang Hàn Quốc. Năm 2013, bà B cũng giúp con trai út và người chồng Triều Tiên trốn sang Hàn Quốc. Nhưng trước khi sang Hàn Quốc, họ sang Trung Quốc và ở cùng bà và người chồng Trung Quốc trong vòng 40 ngày. Có thời điểm, bà B, chồng Trung Quốc, chồng Triều Tiên và con trai út của họ cùng ngủ trong một phòng. "Chúng tôi, bao gồm tôi, chồng Trung Quốc, chồng Triều Tiên và cậu con út ngủ chung trong một căn phòng. Các bạn thấy có lãng mạn không?" bà hỏi đùa. "Chỉ một người trong số họ" Bà B cho rằng có 80% phụ nữ Triều Tiên bị buôn bán khi họ tìm cách trốn khỏi quê nhà. Và bà ấy chỉ là một trong số họ. (Cả Hàn Quốc, Triều Tiên và Trung Quốc đều chưa có số liệu thống kê về nạn nhân nữ của nạn buôn người.) Bà B. chưa lập tức trở thành kẻ buôn phụ nữ Triều Tiên sang Trung Quốc. Ban đầu, bà chia sẻ rằng bà làm trong một nông trại sữa và chỉ kiếm được 10.000 won (tương đương chín đô la Mỹ) một tháng. Bà làm ở đó hai năm và gặp gia đình Triều Tiên của bà ở biên giới Trung-Triều để đưa tiền với sự giúp đỡ của kẻ môi giới. Buôn phụ nữ Triều Tiên Bà không thể ngờ người chồng Triều Tiên lại tiều tuỵ và suy sụp đến vậy. Cũng từ thời điểm đó, bà bắt đầu dấn thân vào con đường buôn phụ nữ Triều Tiên. "Tôi thấy để cứu gia đình, tôi cần phải làm điều gì đó," bà trải lòng. "Tôi cần kiếm nhiều hơn. Nhưng tôi không có quốc tịch, không có chứng minh nhân dân tại thời điểm đó. Và không có nhiều việc tôi có thể làm để kiếm bộn tiền." Từ năm 2005 đến năm 2010, bà đã bán 50 phụ nữ Triều Tiên cho những người đàn ông Trung Quốc. Bà hiểu rằng đó là tội "buôn người", nhưng bà nhấn mạnh bà không hề lừa các nạn nhân - như những kẻ môi giới đã làm trước đó với bà hồi 2003 - và những người phụ nữ này muốn trở thành một phần của đường dây. Theo nghĩ đó, bà cho rằng bà đã giúp họ tìm đường sống. "Những người phụ nữ Triều Tiên trốn chạy khỏi chế độ đều không có nơi nương tựa," bà phân trần với BBC Tiếng Hàn. "Nếu tôi giới thiệu họ cho những người đàn ông, họ sẽ lấy chồng và được an toàn. Nếu họ sống vạ vật trên đường, họ có thể bị bắt và tống vào tù ở Triều Tiên, điều mà họ không muốn." Bà tiết lộ rằng bà và các phụ nữ (bị bán) sẽ chia đôi tiền lời. Bà B đã buôn chừng 50 người Bắc Hàn sang Nam Hàn. Bà còn làm phiên dịch cho những người phụ nữ khi gia đình Trung Quốc tới mua họ và cũng giúp họ gửi tiền về cho gia đình tại quê nhà Triều Tiên hàng tháng. Nhưng bà có thấy tội lỗi không? Nhất là khi chính bà đã từng là nạn nhân rồi sau đó lại trở thành kẻ buôn người? "Tôi nghĩ bị buôn người là điều mà mọi phụ nữ Triều Tiên đều phải trải qua." "Tôi bị lừa gạt, còn những người phụ nữ kia ít nhất họ cũng biết họ đang ở hoàn cảnh nào. Có thể họ cũng có uất hận, nhưng không thể bằng tôi," bà nói thêm. Cùng cảnh ngộ Bên cạnh việc bán phụ nữ Triều Tiên cho đàn ông Trung Quốc, bà B cũng làm môi giới đưa người Bắc Triều Tiên sang Hàn Quốc. Bà thừa nhận đã từng đưa ít nhất 50 người Triều Tiên qua Hàn Quốc. Và lần này, bà cùng cảnh ngộ với họ. "Tôi sử dụng cùng một tuyến đường mà con trai tôi đã đi hai tháng trước. Nó bảo tôi đường đi rất khó khăn và dặn tôi gói rất nhiều táo trong hành lý của tôi," bà nhớ lại. "Tôi không thể mô tả nó khó khăn như thế nào. Tim tôi như vỡ vụn, nghĩ rằng tại sao chúng tôi - những người phụ nữ Triều Tiên - phải trải qua những thử thách này để tồn tại." Nhà làm phim kiêm đạo diễn Jero Yun đã đồng hành với bà trong cuộc chạy trốn từ Trung Quốc đến Đông Nam Á bằng xe tải, đôi chân trần và xe công nông. Ông chia sẻ với BBC Tiếng Hàn: "Thật là thử thách lớn cho tôi về mặt thể lực, chỉ với một chiếc camera, tôi phải ghi lại tất cả các chi tiết của hành trình đầy gian truân này". 'Cho trẻ sơ sinh uống thuốc ngủ' "Mặc dù tôi không thể quay thật nhiều, chuyến đi này cho tôi bài học lớn nhất của đời tôi," ông nói. Trong phim, vì là nhóm vượt biên đường bộ qua biên giới Trung-Lào, một đứa bé - trong nhóm - bắt đầu khóc làm mọi người hoảng loạn. Mặc dù cảnh không có trong phim, rốt cục họ phải cho đứa bé uống thuốc ngủ, bà B kể. Họ không còn sự lựa chọn nào khác vì cả nhóm có thể bị bắt, bà nói. Từ Lào sang Bangkok, họ phải đặt đứa trẻ nằm đằng sau chiếc xe công công để tránh bị các nhà chức trách bắt. Đoạn này được chiếu trong phim với đạo diễn Yun cũng nằm xuống và chỉ quay bầu trời - trong và xanh. Kết thúc không có hậu Bà B hứa với người chồng Trung Quốc bà sẽ thu xếp cho ông sang Hàn Quốc khi bà đã ổn định cuộc sống. Nhưng điều đó không xảy ra. Bà đến Hàn Quốc vào tháng 1 năm 2014 và trong một cuộc thẩm vấn với các nhân viên tình báo Hàn Quốc, bà đã bị nghi ngờ làm gián điệp. Nguồn cơn của sự nghi ngờ là bà đã một lần bán một loại thuốc Bắc Hàn, được gọi là "đá" ở Trung Quốc. Bà B. nói rằng mình chỉ làm một lần vì đồng tiền. Cơ quan tình báo Hàn Quốc cho rằng lợi nhuận từ việc bán ma tuý về tay chính phủ Triều Tiên, vì vậy rất có khả năng bà là gián điệp. Tuy nhiên, bà một mực phản bác cáo buộc này. Dẫu vậy, chính phủ Hàn Quốc đã xếp bà B. và chồng bà vào danh sách người Triều Tiên "không được bảo hộ". Điều đó có nghĩa, bà B và chồng không có quyền hưởng các khoản phúc lợi như trợ cấp tái định cư, trợ cấp nhà cửa và dạy nghề. Bà B nói bà không hạnh phúc khi sống ở Hàn Quốc "tự do". Hàn Quốc liệt những người đào tẩu Bắc Triều Tiên vào tình trạng "không được bảo hộ" nếu họ có tiền án tiền sự, từng sống ở Trung Quốc ít nhất 10 năm, hoặc trốn khỏi Bắc Triều Tiên mà không xin tị nạn trong một năm kể từ khi họ tới. Ở trường hợp bà B, Bộ Thống nhất Hàn Quốc tuyên bố với hãng thông tấn News Tapa của Hàn Quốc rằng bà và chồng đã bị xếp vào trình trạng "không được bảo hộ" vì hai người bán ma tuý trái phép. Bà B nói rằng chồng mình chưa bao giờ động đến ma tuý. Bà cũng nói rằng bà đã tiêu những đồng tiền kiếm được từ việc buôn bán ma tuý và không có lý do gì để Cục tình báo Hàn Quốc nghi ngờ bà là gián điệp. Cả hai đã đệ đơn kiện Chính phủ Hàn Quốc. Trong lúc đó, người chồng Trung Quốc của bà B đã cưới người phụ nữ khác. Chỉ là bạn bè Tuy nhiên, cả hai vẫn giữ mối quan hệ "bạn bè" theo lời kể của bà. Buổi sáng hôm phỏng vấn, bà đã cho xem tin nhắn của ông ấy. Bà B cũng gửi cho ông hình ảnh tĩnh bà chụp từ bộ phim. "Chủ yếu là ông ấy xin lỗi tôi. Vì ông ấy là người đã phản bội tôi," bà kể. Bà B hiện đang bán cà phê tại quán cafe ở Yangpyeong, phía Đông Seoul. Bà đồng ý cho đạo diễn Yun quay phim về mình vì tiền. Cũng vì tiền, bà quyết định dấn thân vào con đường buôn bán phụ nữ đến Trung Quốc và làm kẻ môi giới xuyên Triều Tiên-Hàn Quốc. "Ở thời điểm đó, tiền là tất cả với tôi, nhưng tôi không còn nghĩ vậy nữa. "Tôi hy sinh tất cả cho con cái. Nhưng sau khi tôi bước qua tuổi 50, tôi chỉ muốn sống cho bản thân, theo đuổi hạnh phúc riêng của tôi. Tôi không muốn dính vào chuyện buôn người và làm ăn bất hợp pháp nữa."

summarize: Bà B bị bán cho một người đàn ông Trung Quốc nhưng sau đó chính bà thành người buôn bán phụ nữ. "Bà B" đã 36 tuổi khi bị 'bán' cho một người đàn ông Trung Quốc vào năm 2003. Bà vượt biên từ Bắc Triều Tiên sang Trung Quốc, nghĩ rằng bà sẽ làm người giúp việc cho người già. Các vụ ám sát và bắt cóc của Bắc Hàn 'Bị hãm hiếp' trong quân đội Bắc Hàn Trốn khỏi Bắc Hàn Đó là tất cả những gì gã môi giới nói với bà. Nhưng thực chất đó là cú lừa. Bà B dự định kiếm tiền trong một năm và sẽ trở lại Bắc Triều Tiên. Bằng cách đó, bà có thể nuôi chồng và hai con trai ở quê nhà. Bà không có ý định lấy chồng khác. Bị bán cho một người đàn ông Trung Quốc Ở Trường Xuân - thủ phủ của tỉnh Cát Lâm, bà và một người phụ nữ Triều Tiên khác được "giới thiệu" tới năm người đàn ông. Kẻ môi giới dặn bà "sống với người đàn ông Trung Quốc này một năm rồi sau đó bỏ trốn." Giờ đây, một bộ phim về Bà B, kể lại những nỗi trớ trêu của cuộc đời bà, đã được đạo diễn Jero Yun dàn dựng. Bà B nói bà thấy "thương và biết ơn" người đàn ông Trung Quốc bà bị bán cho Một trong những điều trớ trêu nhất của bộ phim có tên gọi "Bà B, một người phụ nữ Triều Tiên" là diễn biến tình cảm của bà với người đàn ông Trung Quốc mà bà bị bán cho. Cả hai sống với nhau được 10 năm. Nhưng câu chuyện không dừng lại ở đó. Kim Jong-un 'thích chính sách Đổi Mới' của VN Quan chức Bắc Hàn đến Việt Nam học 'Đổi Mới' Trở thành kẻ buôn người Mặc dù bà là nạn nhân của một vụ buôn người, nhưng rốt cục chính bà lại trở thành kẻ buôn người - chuyên bán phụ nữ Triều Tiên cho đàn ông Trung Quốc. Trong cuộc phỏng vấn gần đây với BBC Tiếng Hàn, bà tiết lộ số nạn nhân bị bà bán lên tới 50. Bà đã vượt qua biên giới Trung Quốc-Bắc Triều Tiên và sau đó là Trung Quốc-Lào để tới Hàn Quốc, tất cả chỉ để giữ được gia đình của mình ở Triều Tiên. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa bà và người chồng Triều Tiên đã "đứt gánh" từ lâu. Hàn Quốc - đất nước của tự do lại khiến bà "ghê tởm" hơn là mang lại hạnh phúc cho bà, theo lời bà nói với BBC Tiếng Hàn. Từ đời thực vào phim Rất đáng tiếc, câu chuyện của bà không phải là ngoại lệ. Bị buôn người là điều mà nhiều phụ nữ Triều Tiên phải nếm trải khi họ muốn thoát khỏi một đất nước Cộng sản Bắc Triều Tiên. Nay đã có một bộ phim về cuộc đời bà B Rất nhiều người trong số họ đã an phận sinh con với những người đàn ông Trung Quốc và ổn định cuộc sống. Nhiều người Triều Tiên chuyển tới Hàn Quốc lại tỏ ra hối hận khi tới đây, thậm chí có vài người phải chuyển sang nước thứ ba. Bộ phim này còn chưa kể điều gì? Còn chuyện gì khuất tất mà bà B chưa công bố? Bà B nghĩ thế nào về người đàn ông bà bị bán cho? Dân Việt trả 30 nghìn bảng để vào lậu nước Anh Anh quốc: Nô lệ hiện đại và buôn người 'nhan nhản' Chuyện tình bất ngờ? "Tôi nghĩ rằng đó là tình thương. Tình thương giữa người với người," Bà B nói về tình cảm với người chồng Trung Quốc của mình, khi được hỏi đó có phải là "tình yêu" không. "Tôi không bao giờ nghĩ đó là "tình yêu". Chỉ là ông ấy là người rất thông cảm và tử tế," bà B nói thêm. Bà B chia sẻ rằng có ít người nói về "tình yêu" ở vùng quê Trung Quốc, nơi bà sống cùng chồng. Nói về "tình yêu" cũng là điều hiếm hoi không kém tại Triều Tiên. Bộ phim "Bà B., một phụ nữ Triều Tiên" tập trung chủ yếu vào mối quan hệ giữa bà và người chồng Trung Quốc. Mặc dù bà bị "bán" cho ông ấy, bà nói ông là một người chồng tình cảm. Trong phim, ông luôn cố gắng làm cho vợ vui bằng những nụ cười mỗi khi bà tức giận. Ông cũng giúp bà khi bà vượt biên giới Trung Quốc-Lào, và tin lời bà rằng khi bà ổn định ở Hàn Quốc, bà sẽ thu xếp đưa ông sang. Khán giả khá bối rối khi thấy tội phạm buôn người lại có thể biến thành câu chuyện lãng mạn đến vậy. "Tôi nói với ông ấy rằng tôi có thể có con, nhưng tôi không muốn vì tôi đã có những đứa con ở Triều Tiên và ông ấy nói "không sao". Tôi rất biết ơn. Ai mà không biết ơn cơ chứ?" Bà B nói. "Tôi tự thấy bản thân phải có trách nhiệm với người đàn ông này, vì ông ta không có con vì tôi, vì con tôi và tôi sẽ ở bên ông đến khi ông nhắm mắt," bà thổ lộ. Điều mà phim không đề cập Bà B thực ra đã đưa những người con Triều Tiên, cộng với người chồng Triều Tiên sang Trung Quốc để sống với họ - mặc dù điều này không được bộ phim đề cập đến. Năm 2009, bà đưa con trai cả sang Trung Quốc. Anh ta sống cùng bà và người chồng Trung Quốc trong ba năm nhưng không hợp nhau. Sau đó, bà B đã giúp anh ta trốn chạy sang Hàn Quốc. Năm 2013, bà B cũng giúp con trai út và người chồng Triều Tiên trốn sang Hàn Quốc. Nhưng trước khi sang Hàn Quốc, họ sang Trung Quốc và ở cùng bà và người chồng Trung Quốc trong vòng 40 ngày. Có thời điểm, bà B, chồng Trung Quốc, chồng Triều Tiên và con trai út của họ cùng ngủ trong một phòng. "Chúng tôi, bao gồm tôi, chồng Trung Quốc, chồng Triều Tiên và cậu con út ngủ chung trong một căn phòng. Các bạn thấy có lãng mạn không?" bà hỏi đùa. "Chỉ một người trong số họ" Bà B cho rằng có 80% phụ nữ Triều Tiên bị buôn bán khi họ tìm cách trốn khỏi quê nhà. Và bà ấy chỉ là một trong số họ. (Cả Hàn Quốc, Triều Tiên và Trung Quốc đều chưa có số liệu thống kê về nạn nhân nữ của nạn buôn người.) Bà B. chưa lập tức trở thành kẻ buôn phụ nữ Triều Tiên sang Trung Quốc. Ban đầu, bà chia sẻ rằng bà làm trong một nông trại sữa và chỉ kiếm được 10.000 won (tương đương chín đô la Mỹ) một tháng. Bà làm ở đó hai năm và gặp gia đình Triều Tiên của bà ở biên giới Trung-Triều để đưa tiền với sự giúp đỡ của kẻ môi giới. Buôn phụ nữ Triều Tiên Bà không thể ngờ người chồng Triều Tiên lại tiều tuỵ và suy sụp đến vậy. Cũng từ thời điểm đó, bà bắt đầu dấn thân vào con đường buôn phụ nữ Triều Tiên. "Tôi thấy để cứu gia đình, tôi cần phải làm điều gì đó," bà trải lòng. "Tôi cần kiếm nhiều hơn. Nhưng tôi không có quốc tịch, không có chứng minh nhân dân tại thời điểm đó. Và không có nhiều việc tôi có thể làm để kiếm bộn tiền." Từ năm 2005 đến năm 2010, bà đã bán 50 phụ nữ Triều Tiên cho những người đàn ông Trung Quốc. Bà hiểu rằng đó là tội "buôn người", nhưng bà nhấn mạnh bà không hề lừa các nạn nhân - như những kẻ môi giới đã làm trước đó với bà hồi 2003 - và những người phụ nữ này muốn trở thành một phần của đường dây. Theo nghĩ đó, bà cho rằng bà đã giúp họ tìm đường sống. "Những người phụ nữ Triều Tiên trốn chạy khỏi chế độ đều không có nơi nương tựa," bà phân trần với BBC Tiếng Hàn. "Nếu tôi giới thiệu họ cho những người đàn ông, họ sẽ lấy chồng và được an toàn. Nếu họ sống vạ vật trên đường, họ có thể bị bắt và tống vào tù ở Triều Tiên, điều mà họ không muốn." Bà tiết lộ rằng bà và các phụ nữ (bị bán) sẽ chia đôi tiền lời. Bà B đã buôn chừng 50 người Bắc Hàn sang Nam Hàn. Bà còn làm phiên dịch cho những người phụ nữ khi gia đình Trung Quốc tới mua họ và cũng giúp họ gửi tiền về cho gia đình tại quê nhà Triều Tiên hàng tháng. Nhưng bà có thấy tội lỗi không? Nhất là khi chính bà đã từng là nạn nhân rồi sau đó lại trở thành kẻ buôn người? "Tôi nghĩ bị buôn người là điều mà mọi phụ nữ Triều Tiên đều phải trải qua." "Tôi bị lừa gạt, còn những người phụ nữ kia ít nhất họ cũng biết họ đang ở hoàn cảnh nào. Có thể họ cũng có uất hận, nhưng không thể bằng tôi," bà nói thêm. Cùng cảnh ngộ Bên cạnh việc bán phụ nữ Triều Tiên cho đàn ông Trung Quốc, bà B cũng làm môi giới đưa người Bắc Triều Tiên sang Hàn Quốc. Bà thừa nhận đã từng đưa ít nhất 50 người Triều Tiên qua Hàn Quốc. Và lần này, bà cùng cảnh ngộ với họ. "Tôi sử dụng cùng một tuyến đường mà con trai tôi đã đi hai tháng trước. Nó bảo tôi đường đi rất khó khăn và dặn tôi gói rất nhiều táo trong hành lý của tôi," bà nhớ lại. "Tôi không thể mô tả nó khó khăn như thế nào. Tim tôi như vỡ vụn, nghĩ rằng tại sao chúng tôi - những người phụ nữ Triều Tiên - phải trải qua những thử thách này để tồn tại." Nhà làm phim kiêm đạo diễn Jero Yun đã đồng hành với bà trong cuộc chạy trốn từ Trung Quốc đến Đông Nam Á bằng xe tải, đôi chân trần và xe công nông. Ông chia sẻ với BBC Tiếng Hàn: "Thật là thử thách lớn cho tôi về mặt thể lực, chỉ với một chiếc camera, tôi phải ghi lại tất cả các chi tiết của hành trình đầy gian truân này". 'Cho trẻ sơ sinh uống thuốc ngủ' "Mặc dù tôi không thể quay thật nhiều, chuyến đi này cho tôi bài học lớn nhất của đời tôi," ông nói. Trong phim, vì là nhóm vượt biên đường bộ qua biên giới Trung-Lào, một đứa bé - trong nhóm - bắt đầu khóc làm mọi người hoảng loạn. Mặc dù cảnh không có trong phim, rốt cục họ phải cho đứa bé uống thuốc ngủ, bà B kể. Họ không còn sự lựa chọn nào khác vì cả nhóm có thể bị bắt, bà nói. Từ Lào sang Bangkok, họ phải đặt đứa trẻ nằm đằng sau chiếc xe công công để tránh bị các nhà chức trách bắt. Đoạn này được chiếu trong phim với đạo diễn Yun cũng nằm xuống và chỉ quay bầu trời - trong và xanh. Kết thúc không có hậu Bà B hứa với người chồng Trung Quốc bà sẽ thu xếp cho ông sang Hàn Quốc khi bà đã ổn định cuộc sống. Nhưng điều đó không xảy ra. Bà đến Hàn Quốc vào tháng 1 năm 2014 và trong một cuộc thẩm vấn với các nhân viên tình báo Hàn Quốc, bà đã bị nghi ngờ làm gián điệp. Nguồn cơn của sự nghi ngờ là bà đã một lần bán một loại thuốc Bắc Hàn, được gọi là "đá" ở Trung Quốc. Bà B. nói rằng mình chỉ làm một lần vì đồng tiền. Cơ quan tình báo Hàn Quốc cho rằng lợi nhuận từ việc bán ma tuý về tay chính phủ Triều Tiên, vì vậy rất có khả năng bà là gián điệp. Tuy nhiên, bà một mực phản bác cáo buộc này. Dẫu vậy, chính phủ Hàn Quốc đã xếp bà B. và chồng bà vào danh sách người Triều Tiên "không được bảo hộ". Điều đó có nghĩa, bà B và chồng không có quyền hưởng các khoản phúc lợi như trợ cấp tái định cư, trợ cấp nhà cửa và dạy nghề. Bà B nói bà không hạnh phúc khi sống ở Hàn Quốc "tự do". Hàn Quốc liệt những người đào tẩu Bắc Triều Tiên vào tình trạng "không được bảo hộ" nếu họ có tiền án tiền sự, từng sống ở Trung Quốc ít nhất 10 năm, hoặc trốn khỏi Bắc Triều Tiên mà không xin tị nạn trong một năm kể từ khi họ tới. Ở trường hợp bà B, Bộ Thống nhất Hàn Quốc tuyên bố với hãng thông tấn News Tapa của Hàn Quốc rằng bà và chồng đã bị xếp vào trình trạng "không được bảo hộ" vì hai người bán ma tuý trái phép. Bà B nói rằng chồng mình chưa bao giờ động đến ma tuý. Bà cũng nói rằng bà đã tiêu những đồng tiền kiếm được từ việc buôn bán ma tuý và không có lý do gì để Cục tình báo Hàn Quốc nghi ngờ bà là gián điệp. Cả hai đã đệ đơn kiện Chính phủ Hàn Quốc. Trong lúc đó, người chồng Trung Quốc của bà B đã cưới người phụ nữ khác. Chỉ là bạn bè Tuy nhiên, cả hai vẫn giữ mối quan hệ "bạn bè" theo lời kể của bà. Buổi sáng hôm phỏng vấn, bà đã cho xem tin nhắn của ông ấy. Bà B cũng gửi cho ông hình ảnh tĩnh bà chụp từ bộ phim. "Chủ yếu là ông ấy xin lỗi tôi. Vì ông ấy là người đã phản bội tôi," bà kể. Bà B hiện đang bán cà phê tại quán cafe ở Yangpyeong, phía Đông Seoul. Bà đồng ý cho đạo diễn Yun quay phim về mình vì tiền. Cũng vì tiền, bà quyết định dấn thân vào con đường buôn bán phụ nữ đến Trung Quốc và làm kẻ môi giới xuyên Triều Tiên-Hàn Quốc. "Ở thời điểm đó, tiền là tất cả với tôi, nhưng tôi không còn nghĩ vậy nữa. "Tôi hy sinh tất cả cho con cái. Nhưng sau khi tôi bước qua tuổi 50, tôi chỉ muốn sống cho bản thân, theo đuổi hạnh phúc riêng của tôi. Tôi không muốn dính vào chuyện buôn người và làm ăn bất hợp pháp nữa."

070731_korea_second_hostage

https://www.bbc.com/vietnamese/regionalnews/story/2007/07/070731_korea_second_hostage

Con tin Hàn Quốc thứ hai bị giết

Hàn Quốc xác nhận con tin thứ nhì đã bị sát hại.

Bộ ngoại giao nói đây là một cựu kỹ thuật viên IT, năm nay 29 tuổi, tên là Shim Sung-min. Người ta tìm thấy xác ông bị bắn chết bên vệ đường ngôi làng Arizo Valley ở tỉnh Ghazni. Ông Sung-min là một trong số 23 người trong nhóm cứu trợ Thiên Chúa giáo bị bắt hôm 19 tháng Bảy. Đau lòng Cha của nạn nhân, Shim Chin-Pyo, cho biết phản ứng: “Cho đến ngày hôm qua tôi cũng bớt lo vì nghe nói con tôi khoẻ, nhưng chỉ trong vòng 10 tiếng sau đó, mọi thứ đều đảo ngược. Thật vô lý quá. Họ cũng là người kia mà.” “Cho dù họ có lý tưởng thật sự, tôi cũng không tin được họ lại làm một chuyện dã man như vậy. Con người không thể làm điều đó. Hành vi của họ còn tệ hơn cả loài thú dữ.” Một dân biểu trong quốc hội Afghanistan, bà Shaiqa Noori nói bắt cóc là hành động trái với tinh thần của đại Hồi. “Chúng tôi lên án hành động này của Taleban và chúng tôi lo lắng trước hành động của họ đối với các con tin Hàn quốc, và trước đó là với các con tin khác.” Taleban đòi trao đổi một số người của họ đang bị bắt giữ. Nhưng một dân biểu khác trong quốc hội, ông Mir Ahmad Joyanda nói chính phủ sẽ không trao đổi tù binh với các con tin. Trong đoàn có 18 phụ nữ và xác của người trưởng đoàn được tìm thấy hôm thứ Tư tuần trước. Một người đàn ông nhân danh Taleban tuyên bố phe vũ trang giết con tin Hàn Quốc chiều thứ Hai vì chính phủ Afghanistan không chịu tuân theo đòi hỏi của họ muốn giải thoát 8 chiến binh đang bị giam. Trước đó, một đoạn video chiếu cảnh các con tin được phát trên kênh truyền hình tiếng Ả-rập al-Jazeera. Bộ ngoại giao Hàn Quốc xác nhận vụ giết hại kèm với lời kịch liệt lên án vụ việc này. Phát ngôn nhân của bộ Cheon Ho-sun cảnh báo chính phủ Hàn Quốc sẽ "không ngồi yên và nhìn" cảnh công dân bị lấy đi mạng sống. Người đầu tiên bị phe vũ trang bắn chết là trưởng đoàn, linh mục Tin lành Bae Hyung-kyu, năm nay 42 tuổi. Hôm qua xác của ông được chuyển về Nam Hàn, nơi gia đình của các con tin còn lại đang tổ chức lễ cầu nguyện cho họ ở gần Seoul. Một đoạn video chiếu trên al-Jazeera hôm thứ Hai chiếu hình 7 phụ nữ choàng khăn với những người có vẻ như là các chiến binh Taleban đứng đằng sau.

summarize: Bộ ngoại giao nói đây là một cựu kỹ thuật viên IT, năm nay 29 tuổi, tên là Shim Sung-min. Người ta tìm thấy xác ông bị bắn chết bên vệ đường ngôi làng Arizo Valley ở tỉnh Ghazni. Ông Sung-min là một trong số 23 người trong nhóm cứu trợ Thiên Chúa giáo bị bắt hôm 19 tháng Bảy. Đau lòng Cha của nạn nhân, Shim Chin-Pyo, cho biết phản ứng: “Cho đến ngày hôm qua tôi cũng bớt lo vì nghe nói con tôi khoẻ, nhưng chỉ trong vòng 10 tiếng sau đó, mọi thứ đều đảo ngược. Thật vô lý quá. Họ cũng là người kia mà.” “Cho dù họ có lý tưởng thật sự, tôi cũng không tin được họ lại làm một chuyện dã man như vậy. Con người không thể làm điều đó. Hành vi của họ còn tệ hơn cả loài thú dữ.” Một dân biểu trong quốc hội Afghanistan, bà Shaiqa Noori nói bắt cóc là hành động trái với tinh thần của đại Hồi. “Chúng tôi lên án hành động này của Taleban và chúng tôi lo lắng trước hành động của họ đối với các con tin Hàn quốc, và trước đó là với các con tin khác.” Taleban đòi trao đổi một số người của họ đang bị bắt giữ. Nhưng một dân biểu khác trong quốc hội, ông Mir Ahmad Joyanda nói chính phủ sẽ không trao đổi tù binh với các con tin. Trong đoàn có 18 phụ nữ và xác của người trưởng đoàn được tìm thấy hôm thứ Tư tuần trước. Một người đàn ông nhân danh Taleban tuyên bố phe vũ trang giết con tin Hàn Quốc chiều thứ Hai vì chính phủ Afghanistan không chịu tuân theo đòi hỏi của họ muốn giải thoát 8 chiến binh đang bị giam. Trước đó, một đoạn video chiếu cảnh các con tin được phát trên kênh truyền hình tiếng Ả-rập al-Jazeera. Bộ ngoại giao Hàn Quốc xác nhận vụ giết hại kèm với lời kịch liệt lên án vụ việc này. Phát ngôn nhân của bộ Cheon Ho-sun cảnh báo chính phủ Hàn Quốc sẽ "không ngồi yên và nhìn" cảnh công dân bị lấy đi mạng sống. Người đầu tiên bị phe vũ trang bắn chết là trưởng đoàn, linh mục Tin lành Bae Hyung-kyu, năm nay 42 tuổi. Hôm qua xác của ông được chuyển về Nam Hàn, nơi gia đình của các con tin còn lại đang tổ chức lễ cầu nguyện cho họ ở gần Seoul. Một đoạn video chiếu trên al-Jazeera hôm thứ Hai chiếu hình 7 phụ nữ choàng khăn với những người có vẻ như là các chiến binh Taleban đứng đằng sau.

130606_xi_jiping_china_dream

https://www.bbc.com/vietnamese/world/2013/06/130606_xi_jiping_china_dream

Giấc mơ Trung Hoa của ông Tập Cận Bình

Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai kỳ phùng địch thủ - mặc dù vậy, khi nói về sự lôi cuốn tạo nguồn cảm hứng, Trung Quốc vẫn chưa có gì có thể so sánh với Giấc mơ Mỹ.

Tuy nhiên điều đó có thể thay đổi, khi mà Bắc Kinh đang ra sức quảng bá cho khẩu hiệu mới của Tập Cận Bình: "Giấc mơ Trung Hoa" hay 'Trung Quốc Mộng" trong Hán tự và được dịch sang tiếng Anh thành 'Chinese dream'. Trong những tháng gần đây, truyền thông chính phủ Trung Quốc đã tiến hành một loạt đợt tuyên truyền tán dương khẩu hiệu của Chủ tịch Tập Cận Bình. Khẩu hiệu này không khi nào vắng mặt trên báo chí. Các 'bức tường mơ ước' được dựng lên ở một số trường, đại học, và sinh viên được khuyến khích viết lên ước mơ của mình. Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc - cơ quan nghiên cứu hàng đầu ở nước này, cũng đã đề xuất việc nghiên cứu giấc mơ Trung Quốc. Khẩu hiệu này cũng đã khơi nguồn cảm hứng cho một bài hát có vị trí cao trên bảng xếp hạng. Trong thế giới bí ẩn của chính trị Trung Quốc, những câu khẩu hiệu đóng vai trò quan trọng. Chúng là những từ ngữ thể hiện cách nhìn của một nhà lãnh đạo về tương lai đất nước. Khi chúng ta so sánh 'Trung Quốc Mộng' của ông Tập với các khẩu hiệu của những người tiền nhiệm như thuyết 'Ba Đại diện', rõ ràng là khẩu hiệu của ông này nghe lôi cuốn hơn. Trẻ hóa Tuy nhiên, Trung Quốc Mộng thực sự có nghĩa là gì? Ông Tập đã nhắc đến điều này lần đầu tiên hồi tháng 11 năm 2012, khi ông được đề cử vào vị trí cao nhất trong Đảng Cộng sản. Trận chiến tuyên truyền bắt đầu chính thức từ khi ông trở thành Chủ tịch nước vào năm 2013. Ông Tập đã sử dụng thuật ngữ này nhiều lần trong bài diễn văn trước toàn quốc với tư cách nguyên thủ quốc gia vào ngày 17 tháng Ba. "Chúng ta cần phải kiên trì nỗ lực, tiến tới phía trước với tinh thần bất khuất, tiếp tục thúc đẩy chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc và phấn đấu đạt được ước mơ hồi sinh dân tộc Trung Quốc." "Để thực hiện được giấc mơ Trung Hoa, chúng ta phải cổ súy tinh thần Trung Quốc, vốn lấy sự kết hợp tinh thần dân tộc với lòng yêu nước; tinh thần của thời đại với cải cách và sự sáng tạo làm gốc" ông nói. Tuy nhiên ông không nói rõ cụ thể làm sao để đạt được giấc mơ này. Lưu Minh Phúc, một cựu đại tá quân đội Trung Quốc, tin rằng ông biết làm sao để thực hiện ý tưởng của ông Tập tốt hơn cả. Ông Lưu đã cho ra một cuốn sách với tên gọi: "Trung Quốc Mộng: Tư duy đại cường quốc và vị thế chiến lược trong thời đại hậu Mỹ" hồi năm 2010. Kể từ khi ông Tập bắt đầu dùng khẩu hiệu này, sách của ông Lưu bắt đầu bán đắt như tôm tươi. Ông không cho biết cụ thể đã bán được bao nhiêu sách, nhưng chỉ cần nhìn nụ cười trên khuôn mặt ông này cũng biết sách đang bán khá tốt. Tác giả cuốn sách tin rằng vị lãnh đạo mới của Trung Quốc chia sẻ giấc mơ của ông - biến Trung Quốc thành cường quốc đứng đầu thế giới. "Kể từ thế kỷ 19, Trung Quốc đã bắt đầu tụt lùi trên trường quốc tế," ông Lưu nói. "Giấc mơ của Chủ tịch Tập Cận Bình là về một quốc gia mạnh mẽ hơn với quân đội hùng mạnh." Và thật khó để mà bỏ mặc ý nghĩa tượng trưng của nơi mà ông Tập chọn để nói lên khẩu hiệu này lần đầu tiên. Ông dùng buổi triễn lãm "Đường tới phục hưng" ở Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc để nhắn gửi thông điệp của mình tới các lãnh đạo cao cấp. Buổi triễn lãm là nơi trưng bày về nỗi đau của người Trung Quốc trong thời kỳ bị cai trị bởi các cường quốc phương Tây vào thế kỷ 19 và 20 cũng như tiến trình phục hồi của nước này dưới sự dẫn dắt của Đảng Cộng sản. Năm ngoái, Trung Quốc đã cho ra đời hàng không mẫu hạm đầu tiên - biểu tượng cho nguyện vọng vươn lên của nước này. Tuy nhiên sự phát triển quân sự của Trung Quốc cũng đang khiến các nước láng giềng lo ngại. Trung Quốc hiện đang dính líu đến nhiều vụ tranh chấp chủ quyền lãnh hải trong khu vực. Thu hút số đông Ông Tập không nêu rõ cụ thể làm sao để đạt được giấc mơ mà ông đề ra cho Trung Quốc Có lẽ sự lôi cuốn của Trung Quốc Mộng là ở chỗ nó được định nghĩa quá mơ hồ, và vì thế có thể đại diện cho bất cứ cái gì. Điều này có vẻ như có thể thấy được trong một chuyến thăm trường cũ của ông Tập, Đại học Thanh Hoa danh giá. "Đối với sinh viên, Trung Quốc Mộng có lẽ là học hành chăm chỉ," một sinh viên ngành khoa học tại đây nói. "Tuy nhiên tôi nghĩ là bản chất giấc mơ là giống nhau: Mỗi người Trung Quốc phải làm một điều gì đó cho đất nước mình. Tôi muốn là một giáo sư trong tương lai. Tôi muốn cống hiến cho ngành giáo dục." Những người khác thì tỏ vẻ kém lạc quan hơn về Trung Quốc Mộng. Họ xem đây là chiến dịch tuyên truyền của Đảng Cộng sản nhằm chiếm được cảm tình của công chúng. Rõ ràng điều này diễn ra trong lúc khó khăn ngày càng chồng chất đối với tầng lớp lãnh đạo. Nền kinh tế đang đình trệ và ngày càng có nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học không kiếm được việc làm. Hiện cũng ngày càng có nhiều phẫn uất trước vấn đề tham nhũng và ô nhiễm môi trường. Mặc dù Trung Quốc Mộng không được định nghĩa rõ ràng, những người nắm quyền lực biết rõ những gì mà nó loại trừ, không bao gồm. Vào đầu năm nay, những cuộc biểu tình hiếm hoi đã xảy ra tại một trong những tờ báo có tầm ảnh hưởng lớn nhất Trung Quốc sau khi chính quyền kiểm duyệt bài viết trên trang nhất của tờ báo về Trung Quốc Mộng, trong đó có đoạn kêu gọi thực thi quy tắc pháp luật. Một trong những cây bút và blogger nổi tiếng nhất của Trung Quốc, ông Lý Thành Bành nói vấn đề của Trung Quốc Mộng, đó là nó không đề cập đến những vấn đề chính đang tồn tại. "Chúng tôi không thể để cập đến những giá trị phổ thông hay hệ thống tư pháp độc lập," ông nói. "Chúng tôi không thể nói về hệ thống dân chủ đa đảng. Những gì chúng tôi cần không phải là một giấc mơ thần kỳ, mà là những chính trị gia tài giỏi." Điều này cho chúng ta thấy thách thức mà Đảng Cộng sản đang phải đối mặt. Sử dụng chủ nghĩa dân tộc, tất nhiên là một công cụ hữu hiệu nhất nhằm mang lại sự thống nhất trong toàn dân. Tuy nhiên Trung Quốc Mộng hoàn toàn có thể là dấu hiệu cho thấy ông Tập lo rằng thời kỳ khó khăn đang chờ đợi phía trước.

summarize: Tuy nhiên điều đó có thể thay đổi, khi mà Bắc Kinh đang ra sức quảng bá cho khẩu hiệu mới của Tập Cận Bình: "Giấc mơ Trung Hoa" hay 'Trung Quốc Mộng" trong Hán tự và được dịch sang tiếng Anh thành 'Chinese dream'. Trong những tháng gần đây, truyền thông chính phủ Trung Quốc đã tiến hành một loạt đợt tuyên truyền tán dương khẩu hiệu của Chủ tịch Tập Cận Bình. Khẩu hiệu này không khi nào vắng mặt trên báo chí. Các 'bức tường mơ ước' được dựng lên ở một số trường, đại học, và sinh viên được khuyến khích viết lên ước mơ của mình. Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc - cơ quan nghiên cứu hàng đầu ở nước này, cũng đã đề xuất việc nghiên cứu giấc mơ Trung Quốc. Khẩu hiệu này cũng đã khơi nguồn cảm hứng cho một bài hát có vị trí cao trên bảng xếp hạng. Trong thế giới bí ẩn của chính trị Trung Quốc, những câu khẩu hiệu đóng vai trò quan trọng. Chúng là những từ ngữ thể hiện cách nhìn của một nhà lãnh đạo về tương lai đất nước. Khi chúng ta so sánh 'Trung Quốc Mộng' của ông Tập với các khẩu hiệu của những người tiền nhiệm như thuyết 'Ba Đại diện', rõ ràng là khẩu hiệu của ông này nghe lôi cuốn hơn. Trẻ hóa Tuy nhiên, Trung Quốc Mộng thực sự có nghĩa là gì? Ông Tập đã nhắc đến điều này lần đầu tiên hồi tháng 11 năm 2012, khi ông được đề cử vào vị trí cao nhất trong Đảng Cộng sản. Trận chiến tuyên truyền bắt đầu chính thức từ khi ông trở thành Chủ tịch nước vào năm 2013. Ông Tập đã sử dụng thuật ngữ này nhiều lần trong bài diễn văn trước toàn quốc với tư cách nguyên thủ quốc gia vào ngày 17 tháng Ba. "Chúng ta cần phải kiên trì nỗ lực, tiến tới phía trước với tinh thần bất khuất, tiếp tục thúc đẩy chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc và phấn đấu đạt được ước mơ hồi sinh dân tộc Trung Quốc." "Để thực hiện được giấc mơ Trung Hoa, chúng ta phải cổ súy tinh thần Trung Quốc, vốn lấy sự kết hợp tinh thần dân tộc với lòng yêu nước; tinh thần của thời đại với cải cách và sự sáng tạo làm gốc" ông nói. Tuy nhiên ông không nói rõ cụ thể làm sao để đạt được giấc mơ này. Lưu Minh Phúc, một cựu đại tá quân đội Trung Quốc, tin rằng ông biết làm sao để thực hiện ý tưởng của ông Tập tốt hơn cả. Ông Lưu đã cho ra một cuốn sách với tên gọi: "Trung Quốc Mộng: Tư duy đại cường quốc và vị thế chiến lược trong thời đại hậu Mỹ" hồi năm 2010. Kể từ khi ông Tập bắt đầu dùng khẩu hiệu này, sách của ông Lưu bắt đầu bán đắt như tôm tươi. Ông không cho biết cụ thể đã bán được bao nhiêu sách, nhưng chỉ cần nhìn nụ cười trên khuôn mặt ông này cũng biết sách đang bán khá tốt. Tác giả cuốn sách tin rằng vị lãnh đạo mới của Trung Quốc chia sẻ giấc mơ của ông - biến Trung Quốc thành cường quốc đứng đầu thế giới. "Kể từ thế kỷ 19, Trung Quốc đã bắt đầu tụt lùi trên trường quốc tế," ông Lưu nói. "Giấc mơ của Chủ tịch Tập Cận Bình là về một quốc gia mạnh mẽ hơn với quân đội hùng mạnh." Và thật khó để mà bỏ mặc ý nghĩa tượng trưng của nơi mà ông Tập chọn để nói lên khẩu hiệu này lần đầu tiên. Ông dùng buổi triễn lãm "Đường tới phục hưng" ở Bảo tàng Quốc gia Trung Quốc để nhắn gửi thông điệp của mình tới các lãnh đạo cao cấp. Buổi triễn lãm là nơi trưng bày về nỗi đau của người Trung Quốc trong thời kỳ bị cai trị bởi các cường quốc phương Tây vào thế kỷ 19 và 20 cũng như tiến trình phục hồi của nước này dưới sự dẫn dắt của Đảng Cộng sản. Năm ngoái, Trung Quốc đã cho ra đời hàng không mẫu hạm đầu tiên - biểu tượng cho nguyện vọng vươn lên của nước này. Tuy nhiên sự phát triển quân sự của Trung Quốc cũng đang khiến các nước láng giềng lo ngại. Trung Quốc hiện đang dính líu đến nhiều vụ tranh chấp chủ quyền lãnh hải trong khu vực. Thu hút số đông Ông Tập không nêu rõ cụ thể làm sao để đạt được giấc mơ mà ông đề ra cho Trung Quốc Có lẽ sự lôi cuốn của Trung Quốc Mộng là ở chỗ nó được định nghĩa quá mơ hồ, và vì thế có thể đại diện cho bất cứ cái gì. Điều này có vẻ như có thể thấy được trong một chuyến thăm trường cũ của ông Tập, Đại học Thanh Hoa danh giá. "Đối với sinh viên, Trung Quốc Mộng có lẽ là học hành chăm chỉ," một sinh viên ngành khoa học tại đây nói. "Tuy nhiên tôi nghĩ là bản chất giấc mơ là giống nhau: Mỗi người Trung Quốc phải làm một điều gì đó cho đất nước mình. Tôi muốn là một giáo sư trong tương lai. Tôi muốn cống hiến cho ngành giáo dục." Những người khác thì tỏ vẻ kém lạc quan hơn về Trung Quốc Mộng. Họ xem đây là chiến dịch tuyên truyền của Đảng Cộng sản nhằm chiếm được cảm tình của công chúng. Rõ ràng điều này diễn ra trong lúc khó khăn ngày càng chồng chất đối với tầng lớp lãnh đạo. Nền kinh tế đang đình trệ và ngày càng có nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học không kiếm được việc làm. Hiện cũng ngày càng có nhiều phẫn uất trước vấn đề tham nhũng và ô nhiễm môi trường. Mặc dù Trung Quốc Mộng không được định nghĩa rõ ràng, những người nắm quyền lực biết rõ những gì mà nó loại trừ, không bao gồm. Vào đầu năm nay, những cuộc biểu tình hiếm hoi đã xảy ra tại một trong những tờ báo có tầm ảnh hưởng lớn nhất Trung Quốc sau khi chính quyền kiểm duyệt bài viết trên trang nhất của tờ báo về Trung Quốc Mộng, trong đó có đoạn kêu gọi thực thi quy tắc pháp luật. Một trong những cây bút và blogger nổi tiếng nhất của Trung Quốc, ông Lý Thành Bành nói vấn đề của Trung Quốc Mộng, đó là nó không đề cập đến những vấn đề chính đang tồn tại. "Chúng tôi không thể để cập đến những giá trị phổ thông hay hệ thống tư pháp độc lập," ông nói. "Chúng tôi không thể nói về hệ thống dân chủ đa đảng. Những gì chúng tôi cần không phải là một giấc mơ thần kỳ, mà là những chính trị gia tài giỏi." Điều này cho chúng ta thấy thách thức mà Đảng Cộng sản đang phải đối mặt. Sử dụng chủ nghĩa dân tộc, tất nhiên là một công cụ hữu hiệu nhất nhằm mang lại sự thống nhất trong toàn dân. Tuy nhiên Trung Quốc Mộng hoàn toàn có thể là dấu hiệu cho thấy ông Tập lo rằng thời kỳ khó khăn đang chờ đợi phía trước.

140809_phamchidung_tpp

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2014/08/140809_phamchidung_tpp

TPP cho VN: Thời gian không phải vô hạn

Thời gian để “kết thúc lộ trình đàm phán TPP” không thể là mãi mãi đối với giới lãnh đạo Hà Nội quen nhìn ngắn hạn.

VN không còn nhiều thời gian để đàm phán TPP trước khi Mỹ bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Quốc hội Cuộc hội kiến mới đây với Thượng nghị sĩ Bob Corker, thành viên cao cấp trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ, càng làm sáng tỏ quy luật hữu hạn chính trị ấy. “Mời ngoài, chặn trong” “Việt Nam kêu gọi Quốc hội Hoa Kỳ thúc đẩy các mối quan hệ kinh tế, đầu tư, thương mại song phương, tạo điều kiện để Việt Nam gia nhập Hiệp định Tự do Thương mại Xuyên Thái Bình Dương, và ủng hộ giải pháp ôn hòa cho vấn đề Biển Đông” – như đề nghị của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang được đưa ra hôm 5/8 tại Hà Nội nhân buổi tiếp Thượng nghị sĩ Bob Corker đến thăm Việt Nam. Vào tháng 7/2013 khi lần đầu tiên đặt chân vào tòa Bạch Ốc, ông Sang cũng đưa ra những lời có vẻ thật tha thiết và nhuốm đầy tinh thần “bốn tốt” như trên. “Khẩu hiệu” này lại được giới ngoại giao Việt Nam tận dụng và khai thác tối đa như một mệnh đề không thể thiếu cứ mỗi khi gặp người Mỹ hay các chính khách của Liên minh châu Âu. Cũng suốt từ đầu năm 2014 đến nay, “Việt Nam quyết tâm hoàn thành đàm phán về TPP” và mong “Hoa Kỳ tạo điều kiện để Việt Nam có lộ trình phù hợp” là những tiêu ngữ được nhắc đi nhắc lại theo một lối rập khuôn không chuyển dời về bản chất. Nhưng chỉ mới vào ngày 29/7, một bức thư do dân biểu Cộng hòa Frank Wolf khởi xướng với chữ ký của 32 dân biểu khác gửi cho Tổng thống Barack Obama đã quyết liệt chưa từng thấy: Quốc hội Mỹ sẽ khó cho Việt Nam vào TPP nếu Hà Nội không có những thay đổi đáng kể về mặt nhân quyền, cải tổ luật lệ đáp ứng các tiêu chuẩn lao động quốc tế, và tỏ rõ cam kết về pháp quyền. Bất chấp hai sự kiện mà Quốc hội Hoa Kỳ vừa biểu đạt thân ý là thông qua Thỏa thuận hạt nhân dân sự với Việt Nam và có thể còn giải tỏa cả lệnh cấm vận về mua vũ khí sát thương cho quốc gia cựu thù, TPP lại là dấu nhấn quan yếu nhất mà Bộ chính trị Hà Nội mong nguyện đạt được. Tuy nhiên điều chua chát dành cho người Mỹ và có thể với cả chính quyền Việt Nam là cho đến giờ này, tiến độ thực hiện “những cải thiện có thể chứng minh được về nhân quyền” của giới lãnh đạo Hà thành vẫn chưa có gì minh chứng rõ rệt, cho dù người đứng đầu nền hành pháp Việt Nam là ông Nguyễn Tấn Dũng cũng vừa cam kết “trao đổi thẳng thắn về các vấn đề nhân quyền” với Thượng nghị sĩ Bob Corker, tương tự những cam kết trước đây của chính nhân vật này với chính giới phương Tây. Thậm chí và cuối tháng 7/2014, chuyến làm việc 11 ngày của ông Heiner Bielefeldt - Báo cáo viên đầu tiên về chính trị và tự do tôn giáo của Liên hiệp quốc đến Việt Nam theo lời mời của chính phủ nước này, khởi phát từ cam kết của Hà Nội trước Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc, đã gần như bị phá hủy bởi chiến thuật “mời ngoài, chặn trong” của Việt Nam. Tất nhiên không quá vô cớ mà vị báo cáo viên này phải mô tả về những “vi phạm trầm trọng” đối với tự do tôn giáo ở Việt Nam, khi nhiều nhân chứng mà ông muốn gặp và cũng cần gặp ông đã bị hàng rào an ninh ngăn chặn không cho ra khỏi nhà, còn bản thân ông cũng bị “bám đuôi” một cách khá lộ liễu bởi những nhân viên không hiểu có am tường về nghiệp vụ “trinh sát ngoại tuyến” hay không. Một lần nữa từ thời điểm “tái lập bang giao Việt – Mỹ” vào tháng 7/2013, câu hỏi tồn đọng trong não trạng khó nghĩ và càng khó xử là làm thế nào để Nhà nước Việt Nam được vào TPP, nếu họ không thực tâm cải thiện nhân quyền? Một trong những biểu hiện ít cải thiện và dễ thấy nhất là những sáo từ “sẵn sàng” hay “quyết tâm” mà giới lãnh đạo cao cấp Việt Nam bật ra trước các vị khách Hoa Kỳ vẫn không bớt trừu tượng ít ra từ năm 2007, khi Việt Nam được tham gia vào WTO, cho đến nay. Chỉ còn một quý! Thượng Nghị sỹ John McCain ủng hộ gỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam Ngầm ý sâu xa nhất trong chuyến thăm Hà Nội lần này của Thượng nghị sĩ Bob Corker có lẽ không nằm trong các cuộc gặp chính thức, mà lại lồng trong một nội dung khi ông trả lời báo giới Việt Nam, trong đó thông tin rằng đến tháng 11/2014 này, nước Mỹ sẽ bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Quốc hội Mỹ. Rất có thể điều này ngụ ý rằng Nhà nước Việt Nam, nếu muốn “nhanh chóng kết thúc đàm phán TPP”, sẽ chỉ còn một thời gian rất ngắn nữa, trước khi các nghị sĩ Mỹ không còn toàn tâm toàn ý đến TPP cho Việt Nam. Một thông tin khác do Thượng nghị sĩ Bob Corker nêu ra cũng rất có thể khiến Hà Nội thêm một lần thất vọng, là “quyết tâm” của Hoa Kỳ kết thúc TPP trong 12-18 tháng tới. Dự định này là khác nhiều so với ý định kết thúc TPP của Tổng thống Obama vào cuối năm 2014, và khác rất xa dự kiến trước đó vào cuối năm 2013. Nếu lộ trình thời gian này chính là chủ ý của Quốc hội Hoa Kỳ, có thể nói con đường đến với hoa hồng của Việt Nam sẽ không thể đồng nghĩa với đất nước Cờ Hoa. Tất nhiên, thời gian vẫn còn dù chẳng nhiều nhặn gì. Hy vọng cho TPP vẫn còn le lói sau chuyến thăm Mỹ bất ngờ không tuyên bố trước của đại biểu quốc hội kiêm ủy viên bộ chính trị Phạm Quang Nghị - người được xem là một trong số những nhân vật bảo thủ nhất. Thế nhưng từ nói đến làm lại là một khoảng cách khá lớn thường do Hà Nội tự vạch ra. Thậm chí tình thế còn trở nên ngáng trở hơn đối với Việt Nam khi bối cảnh chính trị - xã hội hiện thời không còn dáng dấp thuận lợi như thời điểm cuối năm 2013. Hiện thực đơn giản là từ đầu năm 2014, cùng với đà suy giảm thấp hơn về uy tín của Tổng thống Barak Obama, ông đã không còn chiếm thế thượng phong để có thể đưa ra những quyết định mà bị đảng Cộng hòa đối thủ và ngay một số nghị sĩ Dân chủ cầm quyền xem là “nương nhẹ Việt Nam”. Riêng với TPP cho Việt Nam, quy chế gần như “đặc cách” này vẫn phải nhận được sự tán đồng của cả lưỡng viện trong Quốc hội Hoa Kỳ. Nếu không được đa số ủng hộ ở Hạ viện hoặc chỉ cần 1 thành viên trong Thượng viện chặn lại thì Việt Nam cũng không vào được TPP. Ngay thời điểm này, lại có đến 260 nghị sĩ Mỹ giương cao lá cờ “Không nhân quyền, không TPP!”. Thời gian đang trôi đi rất nhanh. Nếu trong một quý tới mà Nhà nước Việt Nam vẫn không thực hiện những “cải thiện có thể chứng minh được về nhân quyền”, và hơn nữa những cải thiện này cần được mở ra một cách gấp rút và đột biến, liên quan ít nhất đến các chủ đề mở rộng xã hội dân sự, tôn trọng quyền lập hội và công đoàn độc lập, thả tù nhân lương tâm…, sẽ chẳng còn mấy ánh sáng sau đó để TPP cứu vãn nền kinh tế Việt Nam - vốn đang ngập ngụa suy thoái và rất có thể sẽ dẫn tới một cơn khủng hoảng kinh hoàng trong không bao lâu nữa. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và văn phong của tác giả, một nhà phân tích kinh tế - xã hội Việt Nam đang sinh sống ở Sài Gòn.

summarize: VN không còn nhiều thời gian để đàm phán TPP trước khi Mỹ bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Quốc hội Cuộc hội kiến mới đây với Thượng nghị sĩ Bob Corker, thành viên cao cấp trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ, càng làm sáng tỏ quy luật hữu hạn chính trị ấy. “Mời ngoài, chặn trong” “Việt Nam kêu gọi Quốc hội Hoa Kỳ thúc đẩy các mối quan hệ kinh tế, đầu tư, thương mại song phương, tạo điều kiện để Việt Nam gia nhập Hiệp định Tự do Thương mại Xuyên Thái Bình Dương, và ủng hộ giải pháp ôn hòa cho vấn đề Biển Đông” – như đề nghị của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang được đưa ra hôm 5/8 tại Hà Nội nhân buổi tiếp Thượng nghị sĩ Bob Corker đến thăm Việt Nam. Vào tháng 7/2013 khi lần đầu tiên đặt chân vào tòa Bạch Ốc, ông Sang cũng đưa ra những lời có vẻ thật tha thiết và nhuốm đầy tinh thần “bốn tốt” như trên. “Khẩu hiệu” này lại được giới ngoại giao Việt Nam tận dụng và khai thác tối đa như một mệnh đề không thể thiếu cứ mỗi khi gặp người Mỹ hay các chính khách của Liên minh châu Âu. Cũng suốt từ đầu năm 2014 đến nay, “Việt Nam quyết tâm hoàn thành đàm phán về TPP” và mong “Hoa Kỳ tạo điều kiện để Việt Nam có lộ trình phù hợp” là những tiêu ngữ được nhắc đi nhắc lại theo một lối rập khuôn không chuyển dời về bản chất. Nhưng chỉ mới vào ngày 29/7, một bức thư do dân biểu Cộng hòa Frank Wolf khởi xướng với chữ ký của 32 dân biểu khác gửi cho Tổng thống Barack Obama đã quyết liệt chưa từng thấy: Quốc hội Mỹ sẽ khó cho Việt Nam vào TPP nếu Hà Nội không có những thay đổi đáng kể về mặt nhân quyền, cải tổ luật lệ đáp ứng các tiêu chuẩn lao động quốc tế, và tỏ rõ cam kết về pháp quyền. Bất chấp hai sự kiện mà Quốc hội Hoa Kỳ vừa biểu đạt thân ý là thông qua Thỏa thuận hạt nhân dân sự với Việt Nam và có thể còn giải tỏa cả lệnh cấm vận về mua vũ khí sát thương cho quốc gia cựu thù, TPP lại là dấu nhấn quan yếu nhất mà Bộ chính trị Hà Nội mong nguyện đạt được. Tuy nhiên điều chua chát dành cho người Mỹ và có thể với cả chính quyền Việt Nam là cho đến giờ này, tiến độ thực hiện “những cải thiện có thể chứng minh được về nhân quyền” của giới lãnh đạo Hà thành vẫn chưa có gì minh chứng rõ rệt, cho dù người đứng đầu nền hành pháp Việt Nam là ông Nguyễn Tấn Dũng cũng vừa cam kết “trao đổi thẳng thắn về các vấn đề nhân quyền” với Thượng nghị sĩ Bob Corker, tương tự những cam kết trước đây của chính nhân vật này với chính giới phương Tây. Thậm chí và cuối tháng 7/2014, chuyến làm việc 11 ngày của ông Heiner Bielefeldt - Báo cáo viên đầu tiên về chính trị và tự do tôn giáo của Liên hiệp quốc đến Việt Nam theo lời mời của chính phủ nước này, khởi phát từ cam kết của Hà Nội trước Hội đồng nhân quyền Liên hiệp quốc, đã gần như bị phá hủy bởi chiến thuật “mời ngoài, chặn trong” của Việt Nam. Tất nhiên không quá vô cớ mà vị báo cáo viên này phải mô tả về những “vi phạm trầm trọng” đối với tự do tôn giáo ở Việt Nam, khi nhiều nhân chứng mà ông muốn gặp và cũng cần gặp ông đã bị hàng rào an ninh ngăn chặn không cho ra khỏi nhà, còn bản thân ông cũng bị “bám đuôi” một cách khá lộ liễu bởi những nhân viên không hiểu có am tường về nghiệp vụ “trinh sát ngoại tuyến” hay không. Một lần nữa từ thời điểm “tái lập bang giao Việt – Mỹ” vào tháng 7/2013, câu hỏi tồn đọng trong não trạng khó nghĩ và càng khó xử là làm thế nào để Nhà nước Việt Nam được vào TPP, nếu họ không thực tâm cải thiện nhân quyền? Một trong những biểu hiện ít cải thiện và dễ thấy nhất là những sáo từ “sẵn sàng” hay “quyết tâm” mà giới lãnh đạo cao cấp Việt Nam bật ra trước các vị khách Hoa Kỳ vẫn không bớt trừu tượng ít ra từ năm 2007, khi Việt Nam được tham gia vào WTO, cho đến nay. Chỉ còn một quý! Thượng Nghị sỹ John McCain ủng hộ gỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam Ngầm ý sâu xa nhất trong chuyến thăm Hà Nội lần này của Thượng nghị sĩ Bob Corker có lẽ không nằm trong các cuộc gặp chính thức, mà lại lồng trong một nội dung khi ông trả lời báo giới Việt Nam, trong đó thông tin rằng đến tháng 11/2014 này, nước Mỹ sẽ bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Quốc hội Mỹ. Rất có thể điều này ngụ ý rằng Nhà nước Việt Nam, nếu muốn “nhanh chóng kết thúc đàm phán TPP”, sẽ chỉ còn một thời gian rất ngắn nữa, trước khi các nghị sĩ Mỹ không còn toàn tâm toàn ý đến TPP cho Việt Nam. Một thông tin khác do Thượng nghị sĩ Bob Corker nêu ra cũng rất có thể khiến Hà Nội thêm một lần thất vọng, là “quyết tâm” của Hoa Kỳ kết thúc TPP trong 12-18 tháng tới. Dự định này là khác nhiều so với ý định kết thúc TPP của Tổng thống Obama vào cuối năm 2014, và khác rất xa dự kiến trước đó vào cuối năm 2013. Nếu lộ trình thời gian này chính là chủ ý của Quốc hội Hoa Kỳ, có thể nói con đường đến với hoa hồng của Việt Nam sẽ không thể đồng nghĩa với đất nước Cờ Hoa. Tất nhiên, thời gian vẫn còn dù chẳng nhiều nhặn gì. Hy vọng cho TPP vẫn còn le lói sau chuyến thăm Mỹ bất ngờ không tuyên bố trước của đại biểu quốc hội kiêm ủy viên bộ chính trị Phạm Quang Nghị - người được xem là một trong số những nhân vật bảo thủ nhất. Thế nhưng từ nói đến làm lại là một khoảng cách khá lớn thường do Hà Nội tự vạch ra. Thậm chí tình thế còn trở nên ngáng trở hơn đối với Việt Nam khi bối cảnh chính trị - xã hội hiện thời không còn dáng dấp thuận lợi như thời điểm cuối năm 2013. Hiện thực đơn giản là từ đầu năm 2014, cùng với đà suy giảm thấp hơn về uy tín của Tổng thống Barak Obama, ông đã không còn chiếm thế thượng phong để có thể đưa ra những quyết định mà bị đảng Cộng hòa đối thủ và ngay một số nghị sĩ Dân chủ cầm quyền xem là “nương nhẹ Việt Nam”. Riêng với TPP cho Việt Nam, quy chế gần như “đặc cách” này vẫn phải nhận được sự tán đồng của cả lưỡng viện trong Quốc hội Hoa Kỳ. Nếu không được đa số ủng hộ ở Hạ viện hoặc chỉ cần 1 thành viên trong Thượng viện chặn lại thì Việt Nam cũng không vào được TPP. Ngay thời điểm này, lại có đến 260 nghị sĩ Mỹ giương cao lá cờ “Không nhân quyền, không TPP!”. Thời gian đang trôi đi rất nhanh. Nếu trong một quý tới mà Nhà nước Việt Nam vẫn không thực hiện những “cải thiện có thể chứng minh được về nhân quyền”, và hơn nữa những cải thiện này cần được mở ra một cách gấp rút và đột biến, liên quan ít nhất đến các chủ đề mở rộng xã hội dân sự, tôn trọng quyền lập hội và công đoàn độc lập, thả tù nhân lương tâm…, sẽ chẳng còn mấy ánh sáng sau đó để TPP cứu vãn nền kinh tế Việt Nam - vốn đang ngập ngụa suy thoái và rất có thể sẽ dẫn tới một cơn khủng hoảng kinh hoàng trong không bao lâu nữa. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và văn phong của tác giả, một nhà phân tích kinh tế - xã hội Việt Nam đang sinh sống ở Sài Gòn.

vietnam-42212946

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-42212946

Thủ tướng Phúc tạm dừng thu phí BOT Cai Lậy

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc quyết định tạm dừng thu phí 1 tháng ở trạm BOT Cai Lậy trong lúc tìm phương án giải quyết.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mới đây yêu cầu không kéo dài tình trạng ở BOT Cai Lậy Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông báo với truyền thông Việt Nam sau cuộc họp của Thủ tướng ngày 4/12. "Riêng với Cai Lậy, Thủ tướng quyết định tạm dừng thu phí 1 tháng và giao cho Bộ Giao thông vận tải đánh giá toàn diện và đề xuất phương án xử lý, kết hợp với tỉnh Tiền Giang để xử lý cụ thể," ông Dũng nói. Ông Dũng giải thích: "Quan điểm của Thủ tướng là chủ trương về BOT nhất quán để thu hút nguồn lực đầu tư ngoài vốn ngân sách Nhà nước. Nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện những gì chưa đúng thì cơ quan chức năng phải biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của dân." "Những gì thuộc quy định cũ, những gì chưa hợp lòng dân phải lắng nghe, phải xem xét nghiêm túc và xử lý với tinh thần tôn trọng nhân dân." Theo báo Zing, chỉ tính riêng trong sáng 4/12, trạm BOT Cai Lậy có đến sáu lần xả hết các cửa và một số tài xế "đã chuẩn bị 12 kg tiền xu loại 200 và 500 đồng. Tổng giá trị tiền xu là 1,4 triệu đồng." Thu phí đường bộ: Dân Trung Quốc, Anh 'cũng bức xúc' BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Luật sư Thuận: BOT điều tra kỹ là 'đại án' Trong khi đó, theo báo Tuổi Trẻ, Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể, khi còn là thứ trưởng Bộ Giao thông -Vận tải, đã ký quyết định phê duyệt dự án BOT Cai Lậy, đặt trạm thu phí BOT Cai Lậy trên quốc lộ 1. Tờ báo này kêu gọi Bộ trưởng "cần sửa sai". 'Bất công' Trả lời BBC hôm 4/12, luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp ở TPHCM, nói: "Các phản ứng của người dân đối với Trạm BOT Cai Lậy nói riêng và một số trạm BOT khác trong thời gian vừa qua đều có chung một nguyên nhân đó là sự bất công và có chung một hệ quả là ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến túi tiền của người dân." "Do đó, để giải quyết triệt để các "ồn ào" tại trạm BOT Cai Lậy cũng như các trạm BOT khác thì cần có một giải pháp có thể đem đến sự công bằng và hợp lý cho người dân." "Đối với BOT Cai Lậy, nguyên nhân khiến người dân bức xúc là do vị trí đặt trạm BOT không hợp lý dẫn đến việc bất công là người dân không sử dụng tuyến tránh vẫn phải trả phí cho tuyến tránh. Điều này hoàn toàn đi ngược lại nền tảng để một xã hội phát triển bền vững: lẽ công bằng. Nhà nước cũng như chủ đầu tư không thể bắt người dân đóng phí cho những thứ mà họ không hề sử dụng." Một bản đồ đánh dấu các trạm BOT ở Việt Nam Thay đổi thu phí ở Cai Lậy: 'Ít hơn nhưng lâu hơn' Trạm Cai Lậy: Phản ứng của tài xế 'hiệu quả, cần thiết' Hà Nội không cấm xe hơi lại cấm xe máy? Tân Sơn Nhất: ‘sẽ đề nghị Bộ Quốc phòng giao đất’ Ông Thăng bị giáng chức: Truyền thông nói gì? 'Hợp đồng dịch vụ' Ông Sơn phân tích: "Nếu chủ đầu tư cho rằng ngoài việc đầu tư tuyến tránh, họ còn đầu tư để tăng cường mặt đường với chiều dài 26 km trên Quốc lộ 1 nên họ có quyền đặt trạm BOT trên Quốc lộ 1 thì cũng không công bằng. Bởi người dân đã đóng phí bảo trì đường bộ hàng năm rồi thì tại sao phải bắt người dân đóng thêm phí để "làm đẹp" mặt đường trong khi đây là nghĩa vụ đương nhiên của nhà nước." "Hoặc giả sử cho rằng người dân có nghĩa vụ trả phí cho phần gia cố mặt đường quốc lộ 1 cho chủ đầu tư BOT đi chăng nữa thì việc bắt người dân đóng phí cho cả phần tuyến tránh thì cũng là bất công. Bởi bản chất giao dịch giữa người dân và chủ đầu tư là hợp đồng dịch vụ. Mà theo quy định của pháp luật, người dân sử dụng dịch vụ đến đâu thì trả tiền đến đó." "Do đó, để không gây ra bất công cho người dân thì không còn cách nào khác là phải di dời trạm BOT vào tuyến tránh, nhà nước hoàn trả chi phí tăng cường mặt đường Quốc lộ 1 cho chủ đầu tư. Trong trường hợp buộc phải cho chủ đầu tư thu phí cho "dự án" tăng cường mặt đường, để công bằng cho người dân thì phải buộc chủ đầu tư đặt hai trạm BOT." "Một trạm BOT ở tuyến tránh để thu phí cho dự án xây dựng tuyến tránh và một trạm BOT ở quốc lộ 1 để thu cho "dự án" tăng cường mặt đường quốc lộ 1. Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm phải xem xét ấn định mức phí và thời hạn thu phí tương ứng với số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra cho từng dự án. Nếu người dân nào muốn đi nhanh thì đi tuyến tránh và chịu phí cao hơn. Những người dân đã đóng phí cầu đường hàng năm thì được quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền bồi hoàn lại số phí BOT đã trả cho "dự án" gia cố mặt đường." Trạm BOT Cai Lậy xả trạm vào trưa 4/12 "Nếu chủ đầu tư không di dời trạm BOT mà vẫn kiên trì điệp khúc thu - xả trạm, chấp nhận "thất thu" trong một vài tháng thì các tài xế liệu có đủ thời gian và kiên nhẫn để duy trì cách phản ứng như cách hiện nay không? Và chủ đề này liệu còn "hot" với báo chí và dư luận xã hội không?… Tôi cho rằng là không! Và lúc đó, đâu lại vào đấy và chủ đầu tư vẫn tiếp tục thu phí BOT như hiện nay." "Theo tôi, để giải quyết dứt điểm những bất công mà trạm BOT Cai Lậy nói riêng và các trạm BOT khác gây ra thì tài xế, doanh nghiệp kinh doanh vận tải cần phải khởi kiện chủ đầu tư BOT ra tòa để yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng và yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm (phải di dời trạm BOT đi nơi khác hợp lý và hợp lẽ công bằng)." "Theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự hiện nay thì tòa án có nghĩa vụ phải thụ lý và giải quyết. Toà không được quyền từ chối vì lý do không có luật quy định. Trong trường hợp không có luật để giải quyết thì giải quyết trên cơ sở của lẽ công bằng." "Trong quá trình giải quyết vụ án, nếu phát hiện các quy định pháp luật có bất cập thì tòa án có nghĩa vụ phải kiến nghị thay đổi những quy định bất cập đó. Và nếu phát hiện các quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến dự án BOT này thì người dân sẽ yêu cầu hủy quyết định hành chính đó." "Về lâu dài thì phải hoàn thiện pháp luật để đảm bảo: 'Đại án' Trước đó, luật sư Trần Quốc Thuận, cựu Phó Chủ nhiệm thường trực Văn phòng Quốc hội Việt Nam, nói với BBC: "Những sai phạm liên quan các dự án thu phí BOT giao thông vừa qua ở Việt Nam không chỉ gây thiệt hại 'hàng ngàn mà hàng vạn tỷ đồng' và nếu 'điều tra kỹ' thì đó chính là một 'đại án'. BOT Cai Lậy tạm ngừng, sau một ngày 'hỗn loạn' Việt Nam: Nhiều dự án BOT ‘có vấn đề’ "Việc giám sát BOT là một chủ trương nhiều ý kiến phản đối và cuối cùng Quốc hội đã thành lập một đoàn giám sát BOT và theo tôi nhận thức, giám sát BOT chính là giám sát chất lượng và đầu tư vào công tác BOT. "Bởi vì đó là vốn, vốn vay nước ngoài là chính, rồi đem làm, nhưng chỉ định thầu không qua đấu thầu, rồi chất lượng đường, sau đó là các giá và các trạm [thu phí], tiền mà mất ngay tức khắc, chính là chất lượng của những công trình đó và không qua đấu thầu…" "Người ta tính ngược lại thì giá đầu tư mà không qua đấu thầu mà chỉ định thì rõ ràng câu chuyện rất lớn và tiêu cực rất lớn." Trạm BOT Cai Lậy thu phí từ 1/8/2017, nhưng do phản đối, phải ngừng thu hôm 15/8 và chỉ bắt đầu trở lại từ 30/11. Ý kiến trên mạng xã hội

summarize: Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mới đây yêu cầu không kéo dài tình trạng ở BOT Cai Lậy Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông báo với truyền thông Việt Nam sau cuộc họp của Thủ tướng ngày 4/12. "Riêng với Cai Lậy, Thủ tướng quyết định tạm dừng thu phí 1 tháng và giao cho Bộ Giao thông vận tải đánh giá toàn diện và đề xuất phương án xử lý, kết hợp với tỉnh Tiền Giang để xử lý cụ thể," ông Dũng nói. Ông Dũng giải thích: "Quan điểm của Thủ tướng là chủ trương về BOT nhất quán để thu hút nguồn lực đầu tư ngoài vốn ngân sách Nhà nước. Nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện những gì chưa đúng thì cơ quan chức năng phải biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của dân." "Những gì thuộc quy định cũ, những gì chưa hợp lòng dân phải lắng nghe, phải xem xét nghiêm túc và xử lý với tinh thần tôn trọng nhân dân." Theo báo Zing, chỉ tính riêng trong sáng 4/12, trạm BOT Cai Lậy có đến sáu lần xả hết các cửa và một số tài xế "đã chuẩn bị 12 kg tiền xu loại 200 và 500 đồng. Tổng giá trị tiền xu là 1,4 triệu đồng." Thu phí đường bộ: Dân Trung Quốc, Anh 'cũng bức xúc' BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Luật sư Thuận: BOT điều tra kỹ là 'đại án' Trong khi đó, theo báo Tuổi Trẻ, Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể, khi còn là thứ trưởng Bộ Giao thông -Vận tải, đã ký quyết định phê duyệt dự án BOT Cai Lậy, đặt trạm thu phí BOT Cai Lậy trên quốc lộ 1. Tờ báo này kêu gọi Bộ trưởng "cần sửa sai". 'Bất công' Trả lời BBC hôm 4/12, luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp ở TPHCM, nói: "Các phản ứng của người dân đối với Trạm BOT Cai Lậy nói riêng và một số trạm BOT khác trong thời gian vừa qua đều có chung một nguyên nhân đó là sự bất công và có chung một hệ quả là ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến túi tiền của người dân." "Do đó, để giải quyết triệt để các "ồn ào" tại trạm BOT Cai Lậy cũng như các trạm BOT khác thì cần có một giải pháp có thể đem đến sự công bằng và hợp lý cho người dân." "Đối với BOT Cai Lậy, nguyên nhân khiến người dân bức xúc là do vị trí đặt trạm BOT không hợp lý dẫn đến việc bất công là người dân không sử dụng tuyến tránh vẫn phải trả phí cho tuyến tránh. Điều này hoàn toàn đi ngược lại nền tảng để một xã hội phát triển bền vững: lẽ công bằng. Nhà nước cũng như chủ đầu tư không thể bắt người dân đóng phí cho những thứ mà họ không hề sử dụng." Một bản đồ đánh dấu các trạm BOT ở Việt Nam Thay đổi thu phí ở Cai Lậy: 'Ít hơn nhưng lâu hơn' Trạm Cai Lậy: Phản ứng của tài xế 'hiệu quả, cần thiết' Hà Nội không cấm xe hơi lại cấm xe máy? Tân Sơn Nhất: ‘sẽ đề nghị Bộ Quốc phòng giao đất’ Ông Thăng bị giáng chức: Truyền thông nói gì? 'Hợp đồng dịch vụ' Ông Sơn phân tích: "Nếu chủ đầu tư cho rằng ngoài việc đầu tư tuyến tránh, họ còn đầu tư để tăng cường mặt đường với chiều dài 26 km trên Quốc lộ 1 nên họ có quyền đặt trạm BOT trên Quốc lộ 1 thì cũng không công bằng. Bởi người dân đã đóng phí bảo trì đường bộ hàng năm rồi thì tại sao phải bắt người dân đóng thêm phí để "làm đẹp" mặt đường trong khi đây là nghĩa vụ đương nhiên của nhà nước." "Hoặc giả sử cho rằng người dân có nghĩa vụ trả phí cho phần gia cố mặt đường quốc lộ 1 cho chủ đầu tư BOT đi chăng nữa thì việc bắt người dân đóng phí cho cả phần tuyến tránh thì cũng là bất công. Bởi bản chất giao dịch giữa người dân và chủ đầu tư là hợp đồng dịch vụ. Mà theo quy định của pháp luật, người dân sử dụng dịch vụ đến đâu thì trả tiền đến đó." "Do đó, để không gây ra bất công cho người dân thì không còn cách nào khác là phải di dời trạm BOT vào tuyến tránh, nhà nước hoàn trả chi phí tăng cường mặt đường Quốc lộ 1 cho chủ đầu tư. Trong trường hợp buộc phải cho chủ đầu tư thu phí cho "dự án" tăng cường mặt đường, để công bằng cho người dân thì phải buộc chủ đầu tư đặt hai trạm BOT." "Một trạm BOT ở tuyến tránh để thu phí cho dự án xây dựng tuyến tránh và một trạm BOT ở quốc lộ 1 để thu cho "dự án" tăng cường mặt đường quốc lộ 1. Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm phải xem xét ấn định mức phí và thời hạn thu phí tương ứng với số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra cho từng dự án. Nếu người dân nào muốn đi nhanh thì đi tuyến tránh và chịu phí cao hơn. Những người dân đã đóng phí cầu đường hàng năm thì được quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền bồi hoàn lại số phí BOT đã trả cho "dự án" gia cố mặt đường." Trạm BOT Cai Lậy xả trạm vào trưa 4/12 "Nếu chủ đầu tư không di dời trạm BOT mà vẫn kiên trì điệp khúc thu - xả trạm, chấp nhận "thất thu" trong một vài tháng thì các tài xế liệu có đủ thời gian và kiên nhẫn để duy trì cách phản ứng như cách hiện nay không? Và chủ đề này liệu còn "hot" với báo chí và dư luận xã hội không?… Tôi cho rằng là không! Và lúc đó, đâu lại vào đấy và chủ đầu tư vẫn tiếp tục thu phí BOT như hiện nay." "Theo tôi, để giải quyết dứt điểm những bất công mà trạm BOT Cai Lậy nói riêng và các trạm BOT khác gây ra thì tài xế, doanh nghiệp kinh doanh vận tải cần phải khởi kiện chủ đầu tư BOT ra tòa để yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng và yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm (phải di dời trạm BOT đi nơi khác hợp lý và hợp lẽ công bằng)." "Theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự hiện nay thì tòa án có nghĩa vụ phải thụ lý và giải quyết. Toà không được quyền từ chối vì lý do không có luật quy định. Trong trường hợp không có luật để giải quyết thì giải quyết trên cơ sở của lẽ công bằng." "Trong quá trình giải quyết vụ án, nếu phát hiện các quy định pháp luật có bất cập thì tòa án có nghĩa vụ phải kiến nghị thay đổi những quy định bất cập đó. Và nếu phát hiện các quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến dự án BOT này thì người dân sẽ yêu cầu hủy quyết định hành chính đó." "Về lâu dài thì phải hoàn thiện pháp luật để đảm bảo: 'Đại án' Trước đó, luật sư Trần Quốc Thuận, cựu Phó Chủ nhiệm thường trực Văn phòng Quốc hội Việt Nam, nói với BBC: "Những sai phạm liên quan các dự án thu phí BOT giao thông vừa qua ở Việt Nam không chỉ gây thiệt hại 'hàng ngàn mà hàng vạn tỷ đồng' và nếu 'điều tra kỹ' thì đó chính là một 'đại án'. BOT Cai Lậy tạm ngừng, sau một ngày 'hỗn loạn' Việt Nam: Nhiều dự án BOT ‘có vấn đề’ "Việc giám sát BOT là một chủ trương nhiều ý kiến phản đối và cuối cùng Quốc hội đã thành lập một đoàn giám sát BOT và theo tôi nhận thức, giám sát BOT chính là giám sát chất lượng và đầu tư vào công tác BOT. "Bởi vì đó là vốn, vốn vay nước ngoài là chính, rồi đem làm, nhưng chỉ định thầu không qua đấu thầu, rồi chất lượng đường, sau đó là các giá và các trạm [thu phí], tiền mà mất ngay tức khắc, chính là chất lượng của những công trình đó và không qua đấu thầu…" "Người ta tính ngược lại thì giá đầu tư mà không qua đấu thầu mà chỉ định thì rõ ràng câu chuyện rất lớn và tiêu cực rất lớn." Trạm BOT Cai Lậy thu phí từ 1/8/2017, nhưng do phản đối, phải ngừng thu hôm 15/8 và chỉ bắt đầu trở lại từ 30/11. Ý kiến trên mạng xã hội

world-52534487

https://www.bbc.com/vietnamese/world-52534487

Virus corona: Anh cân nhắc các biện pháp áp dụng sau khi bỏ phong tỏa

Giảm bớt các chỗ ngồi chung nơi làm việc và áp dụng các cách phòng ngừa khác khi việc giãn cách xã hội là bất khả thi - đó là một số những biện pháp đang được nước Anh cân nhắc để các cơ quan, công sở có thể làm việc trở lại.

Gắn tấm kính chắn bảo vệ là một trong số các biện pháp thay thế khi việc giãn cách xã hội là không khả thi, theo nội dung ghi trong một dự thảo Một trong bảy dự thảo kế hoạch giảm bớt các hạn chế phòng chống virus corona mà BBC được xem cũng thúc giục các chủ lao động phải giảm thiểu số người sử dụng đồ dùng, thiết bị, điều chỉnh giờ làm việc thành các ca khác nhau và tăng tới mức tối đa mô hình làm việc từ nhà. Thủ tướng Anh từng tính đến 'nếu tôi chết vì Covid-19...' Boris Johnson kể lại trải nghiệm 'vật lộn với Covid-19' Cuộc sống người dân Anh mùa Covid-19 Thủ tướng Boris Johnson sẽ công bố "lộ trình" gỡ bỏ tình trạng phong toả ở nước Anh vào Chủ Nhật tới. Tuy nhiên, Anh Quốc không thể nới lỏng các hạn chế một cách quá sớm, ông nói trong một video. Trong đoạn video đăng tải trên Twitter, ông Johnson nói: "Điều tồi tệ nhất mà chúng ta có thể làm vào lúc này là nới lỏng các hạn chế quá sớm, khiến cho làn sóng dịch bệnh virus corona thứ nhì xảy ra." Áp dụng các biện pháp bổ sung Ông Johnson nói nước Anh chỉ có thể chuyển sang "giai đoạn hai của cuộc xung đột này" khi năm phép thử của chính phủ đã đạt được kết quả chấp nhận được, trong đó có việc số người tử vong hàng ngày giảm xuống liên tục, kéo dài, và nước Anh thấy rằng bất kỳ điều chỉnh nào cũng sẽ không dẫn tới nguy cơ gây ra làn sóng bùng phát bệnh dịch thứ hai, điều có thể khiến cho ngành y tế bị quá tải. Một trong bảy bản dự thảo mà BBC xem được nói rằng các trình tự bổ sung nhằm bảo đảm vệ sinh, việc gắn tấm kính chắn bảo hộ và dùng các thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) cần phải được cân nhắc ở những nơi việc duy trì khoảng cách 2m giữa các nhân viên nhau là bất khả thi. Các nghiệp đoàn thì quan ngại về khả năng của các công ty trong việc tìm mua và cung cấp PPE cho nhân viên. "Không doanh nghiệp nào muốn cạnh tranh với ngành y tế hay với các ngành khác, như lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ chẳng hạn, trong việc mua và cung ứng PPE," tổng giám đốc Phòng Thương mại Anh Adam Marshall nói trên chương trình Today của đài phát thanh BBC4. Chiến lược mua, cung ứng PPE trên toàn nước Anh sẽ là "vô cùng quan trọng", ông nói thêm. Nhiều công ty đã phải đóng cửa kể từ khi các hạn chế để phòng chống Covid-19 được áp dụng vào hôm 23/3. Chính phủ sẽ phải rà soát lại các biện pháp hạn chế này chậm nhất là vào thứ Năm tới. Thủ hiến Scotland Nicola Sturgeon nói "rất nhiều khả năng" là chính quyền Scotland sẽ tiếp tục áp dụng các biện pháp phong toả sau thời điểm rà soát, thứ Năm tới. Phát biểu tại buổi họp thường nhật, bà Sturgeon nói rằng tỷ lệ lây nhiễm vẫn quá cao để có thể đưa ra "bất kỳ thay đổi có ý nghĩa nào". Mở trở lại như thế nào để vẫn tuân thủ yêu cầu giãn cách xã hội? Finnebrogue Artisan, hãng sản xuất xúc-xích tại Downpatrick, Bắc Ireland, vẫn duy trì hoạt động kể từ đầu đại dịch đến giờ. Giám đốc công ty, Declan Ferguson nói trong chương trình Today của BBC4 rằng điều này "hoàn toàn làm được" để các công ty có thể mở cửa hoạt động trở lại. Ông nói công ty ông đã đánh dấu rõ để giữ khoảng cách 2m giữa các nhân viên, đo nhiệt độ khi mọi người tới làm, và phát khẩu trang cùng kính bảo hộ cho những người làm trong nhà máy. Các cánh cửa được giữ mở nếu điều đó không gây trở ngại gì, nhằm giảm bớt việc nhân viên phải chạm tay mỗi khi ra vào, và có nhân viên theo dõi để đảm bảo mọi người tuân thủ các quy định. Công nhân được trả thêm mỗi giờ làm việc 1 bảng Anh, là phần thưởng cho việc họ tuân thủ quy định, và công ty đã thuê thêm nhân viên, điều chỉnh các ca làm việc và giờ nghỉ giải lao. Tất nhiên, những biện pháp này làm tăng chi phí cho công ty. Hiện chưa rõ khi nào trường học mở cửa trở lại để các phụ huynh có thể đi làm. Tuy nhiên, tờ The Guardian tường thuật rằng các cố vấn khoa học của chính phủ đang cân nhắc tác động của việc để học sinh năm cuối trường tiểu học (lớp 6) đi học trở lại từ 1/6, theo kế hoạch mở cửa trường học theo từng giai đoạn. Bệnh viện dã chiến ở London có thể sẽ đóng Số ca tử vong có liên quan tới virus corona tại Anh hiện là 28.446, tăng 315 ca so với số liệu hôm Chủ Nhật. Hiện có 14.248 người đang được điều trị trong bệnh viện. Tuy nhiên, số người phải nhập viện đã giảm, và số người cần chăm sóc đặc biệt cũng giảm. Bệnh viện dã chiến NHS Nightingale ở London đặt tại trung tâm ExCel, được xây lắp xong chỉ trong chín ngày Nghiệp đoàn hoả xa Anh đã viết thư cho Thủ tướng Boris Johnson bày tỏ quan ngại về kế hoạch các hãng hoả xa phải tăng lượng tàu chạy, vì lo rằng điều này sẽ khiến sức khoẻ của nhân viên xe lửa cũng như của hành khách đi tàu bị đe doạ. Các nước trở lại cuộc sống bình thường thế nào? Tình hình du lịch sẽ ra sao trong khi chờ có vaccine? Hậu Covid-19: Việt Nam có thể làm thế giới ‘kinh ngạc’? Hôm Chủ Nhật, Bộ trưởng Giao thông Grant Shapps nói với BBC rằng xe buýt và tàu hoả sẽ được tăng chuyến, nhưng yêu cầu các công ty phải điều chỉnh giờ làm việc của nhân viên thành các khung giờ khác nhau để giảm bớt độ đông đúc trên các phương tiện giao thông công cộng. Bệnh viện dã chiến NHS Nightingale ở London được trông đợi sẽ chuyển sang tình trạng dự phòng trong những ngày tới. Trung tâm ExCel Centre đã được biến thành cơ sở đặt 4.000 giường bệnh để tăng năng lực tiếp nhận bệnh nhân Covid-19 cho ngành y tế Anh. Giám đốc bệnh viện trong buổi họp vắn tắt với nhân viên nói rằng "nhiều khả năng" bệnh viện sẽ không nhận thêm bệnh nhân trong những ngày tới, do tình hình ở London vẫn đang trong mức kiểm soát được. BBC được biết nơi này hiện có chưa tới 20 người đang được điều trị và một khi số này được cho xuất viện, trung tâm này sẽ chuyển sang chế độ dự phòng, nhân viên và các thiết bị PPE sẽ được triển khai tới các trung tâm y tế khác.

summarize: Gắn tấm kính chắn bảo vệ là một trong số các biện pháp thay thế khi việc giãn cách xã hội là không khả thi, theo nội dung ghi trong một dự thảo Một trong bảy dự thảo kế hoạch giảm bớt các hạn chế phòng chống virus corona mà BBC được xem cũng thúc giục các chủ lao động phải giảm thiểu số người sử dụng đồ dùng, thiết bị, điều chỉnh giờ làm việc thành các ca khác nhau và tăng tới mức tối đa mô hình làm việc từ nhà. Thủ tướng Anh từng tính đến 'nếu tôi chết vì Covid-19...' Boris Johnson kể lại trải nghiệm 'vật lộn với Covid-19' Cuộc sống người dân Anh mùa Covid-19 Thủ tướng Boris Johnson sẽ công bố "lộ trình" gỡ bỏ tình trạng phong toả ở nước Anh vào Chủ Nhật tới. Tuy nhiên, Anh Quốc không thể nới lỏng các hạn chế một cách quá sớm, ông nói trong một video. Trong đoạn video đăng tải trên Twitter, ông Johnson nói: "Điều tồi tệ nhất mà chúng ta có thể làm vào lúc này là nới lỏng các hạn chế quá sớm, khiến cho làn sóng dịch bệnh virus corona thứ nhì xảy ra." Áp dụng các biện pháp bổ sung Ông Johnson nói nước Anh chỉ có thể chuyển sang "giai đoạn hai của cuộc xung đột này" khi năm phép thử của chính phủ đã đạt được kết quả chấp nhận được, trong đó có việc số người tử vong hàng ngày giảm xuống liên tục, kéo dài, và nước Anh thấy rằng bất kỳ điều chỉnh nào cũng sẽ không dẫn tới nguy cơ gây ra làn sóng bùng phát bệnh dịch thứ hai, điều có thể khiến cho ngành y tế bị quá tải. Một trong bảy bản dự thảo mà BBC xem được nói rằng các trình tự bổ sung nhằm bảo đảm vệ sinh, việc gắn tấm kính chắn bảo hộ và dùng các thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) cần phải được cân nhắc ở những nơi việc duy trì khoảng cách 2m giữa các nhân viên nhau là bất khả thi. Các nghiệp đoàn thì quan ngại về khả năng của các công ty trong việc tìm mua và cung cấp PPE cho nhân viên. "Không doanh nghiệp nào muốn cạnh tranh với ngành y tế hay với các ngành khác, như lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ chẳng hạn, trong việc mua và cung ứng PPE," tổng giám đốc Phòng Thương mại Anh Adam Marshall nói trên chương trình Today của đài phát thanh BBC4. Chiến lược mua, cung ứng PPE trên toàn nước Anh sẽ là "vô cùng quan trọng", ông nói thêm. Nhiều công ty đã phải đóng cửa kể từ khi các hạn chế để phòng chống Covid-19 được áp dụng vào hôm 23/3. Chính phủ sẽ phải rà soát lại các biện pháp hạn chế này chậm nhất là vào thứ Năm tới. Thủ hiến Scotland Nicola Sturgeon nói "rất nhiều khả năng" là chính quyền Scotland sẽ tiếp tục áp dụng các biện pháp phong toả sau thời điểm rà soát, thứ Năm tới. Phát biểu tại buổi họp thường nhật, bà Sturgeon nói rằng tỷ lệ lây nhiễm vẫn quá cao để có thể đưa ra "bất kỳ thay đổi có ý nghĩa nào". Mở trở lại như thế nào để vẫn tuân thủ yêu cầu giãn cách xã hội? Finnebrogue Artisan, hãng sản xuất xúc-xích tại Downpatrick, Bắc Ireland, vẫn duy trì hoạt động kể từ đầu đại dịch đến giờ. Giám đốc công ty, Declan Ferguson nói trong chương trình Today của BBC4 rằng điều này "hoàn toàn làm được" để các công ty có thể mở cửa hoạt động trở lại. Ông nói công ty ông đã đánh dấu rõ để giữ khoảng cách 2m giữa các nhân viên, đo nhiệt độ khi mọi người tới làm, và phát khẩu trang cùng kính bảo hộ cho những người làm trong nhà máy. Các cánh cửa được giữ mở nếu điều đó không gây trở ngại gì, nhằm giảm bớt việc nhân viên phải chạm tay mỗi khi ra vào, và có nhân viên theo dõi để đảm bảo mọi người tuân thủ các quy định. Công nhân được trả thêm mỗi giờ làm việc 1 bảng Anh, là phần thưởng cho việc họ tuân thủ quy định, và công ty đã thuê thêm nhân viên, điều chỉnh các ca làm việc và giờ nghỉ giải lao. Tất nhiên, những biện pháp này làm tăng chi phí cho công ty. Hiện chưa rõ khi nào trường học mở cửa trở lại để các phụ huynh có thể đi làm. Tuy nhiên, tờ The Guardian tường thuật rằng các cố vấn khoa học của chính phủ đang cân nhắc tác động của việc để học sinh năm cuối trường tiểu học (lớp 6) đi học trở lại từ 1/6, theo kế hoạch mở cửa trường học theo từng giai đoạn. Bệnh viện dã chiến ở London có thể sẽ đóng Số ca tử vong có liên quan tới virus corona tại Anh hiện là 28.446, tăng 315 ca so với số liệu hôm Chủ Nhật. Hiện có 14.248 người đang được điều trị trong bệnh viện. Tuy nhiên, số người phải nhập viện đã giảm, và số người cần chăm sóc đặc biệt cũng giảm. Bệnh viện dã chiến NHS Nightingale ở London đặt tại trung tâm ExCel, được xây lắp xong chỉ trong chín ngày Nghiệp đoàn hoả xa Anh đã viết thư cho Thủ tướng Boris Johnson bày tỏ quan ngại về kế hoạch các hãng hoả xa phải tăng lượng tàu chạy, vì lo rằng điều này sẽ khiến sức khoẻ của nhân viên xe lửa cũng như của hành khách đi tàu bị đe doạ. Các nước trở lại cuộc sống bình thường thế nào? Tình hình du lịch sẽ ra sao trong khi chờ có vaccine? Hậu Covid-19: Việt Nam có thể làm thế giới ‘kinh ngạc’? Hôm Chủ Nhật, Bộ trưởng Giao thông Grant Shapps nói với BBC rằng xe buýt và tàu hoả sẽ được tăng chuyến, nhưng yêu cầu các công ty phải điều chỉnh giờ làm việc của nhân viên thành các khung giờ khác nhau để giảm bớt độ đông đúc trên các phương tiện giao thông công cộng. Bệnh viện dã chiến NHS Nightingale ở London được trông đợi sẽ chuyển sang tình trạng dự phòng trong những ngày tới. Trung tâm ExCel Centre đã được biến thành cơ sở đặt 4.000 giường bệnh để tăng năng lực tiếp nhận bệnh nhân Covid-19 cho ngành y tế Anh. Giám đốc bệnh viện trong buổi họp vắn tắt với nhân viên nói rằng "nhiều khả năng" bệnh viện sẽ không nhận thêm bệnh nhân trong những ngày tới, do tình hình ở London vẫn đang trong mức kiểm soát được. BBC được biết nơi này hiện có chưa tới 20 người đang được điều trị và một khi số này được cho xuất viện, trung tâm này sẽ chuyển sang chế độ dự phòng, nhân viên và các thiết bị PPE sẽ được triển khai tới các trung tâm y tế khác.

vietnam-54978505

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-54978505

Các nhà báo Phạm Chí Dũng và Nguyễn Tường Thụy nói gì từ trại giam?

Các luật sư nói với BBC họ đã có những thông tin ban đầu sau lần tiếp xúc, gặp mặt đầu tiên các thân chủ là các bị can trong vụ án chính quyền truy tố một số nhà báo độc lập ở Việt Nam vì tội tuyên truyền chống nhà nước xã hội chủ nghĩa.

Tiến sỹ Phạm Chí Dũng là Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, ông bị chính quyền bắt giữ từ ngày 21/11/2019 Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, ông Phạm Chí Dũng, khẳng định với đại diện Viện Kiểm sát tại ngay tại nơi ông đang bị giam rằng ông không vi phạm pháp luật Việt Nam, các luật sư được gia đình đề nghị trợ giúp pháp lý nói với BBC hôm 17/11/2020 từ Sài Gòn. Hôm thứ Ba, Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói với BBC đúng một tuần trước ông đã có cuộc tiếp xúc lần đầu tiên với các thân chủ của mình trong vụ án một số nhà báo thuộc Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, tổ chức không được nhà nước Việt Nam công nhận, bị chính quyền bắt giữ và có thể được đưa ra xét xử trong thời gian một vài tháng tới. "Ngay trước mặt tôi, ông Phạm Chí Dũng viết vào một bản cáo trạng mà ông được một đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP Hồ Chí Minh đưa cho. "Ông viết rõ: "Tôi không vi phạm pháp luật Việt Nam" và ký tên vào đó." Vụ án Phạm Chí Dũng và Nguyễn Tường Thụy 'có thể xét xử cuối năm 2020' Ông Nguyễn Tường Thụy ‘bị công an bắt giữ’ Carl Thayer nhận định việc VN bắt giữ Phạm Đoan Trang Phản ứng vụ bắt blogger Bà Đầm Xòe tức nhà báo Phạm Thành Phản ứng dư luận sau khi cây bút Phạm Chí Dũng bị bắt Luật sư Đặng Đình Mạnh, cũng hôm thứ Ba nói với BBC: "Tôi có vào gặp thân chủ của mình là nhà báo Phạm Chí Dũng tại số 4 Phan Đăng Lưu hôm thứ Năm tuần trước. "Ông Dũng và hai bị can khác trong vụ án là ông Nguyễn Tường Thụy, Phó Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam và anh Lê Hữu Minh Tuấn, đều bị truy tố theo khoản 2, điều 117 Bộ luật hình sự của Việt Nam mà tôi tạm tóm tắt tội danh đó gọi là tội tuyên truyền chống nhà nước. "Trong vụ án này, tôi được gia đình của ông Dũng và anh Tuấn đề nghị giúp đỡ và tôi có thể nói rằng với những hành vi mà các thân chủ của tôi bị cáo buộc, hầu hết họ đều thừa nhận thực hiện các hành vi, nhưng có điều là họ không cho những hành vi đó là vi phạm pháp luật. "Nói tóm lại là họ thừa nhận hành vi, nhưng không thừa nhận đó là những hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam như bị chính quyền cáo buộc." Sức khỏe thế nào và có bị áp lực gì không? Nhà báo tự do Nguyễn Tường Thụy, bình luận về việc ký giả độc lập, TS Phạm Chí Dũng bị bắt Về sức khỏe và phản hồi trong thời gian bị giam giữ của các nhà báo đang bị tam giam, truy tố và chờ ngày ra xét xử, Luật sư Đặng Đình Mạnh cho biết: "Với ông Phạm Chí Dũng và anh Lê Hữu Minh Tuấn, thì tôi thấy là sức khỏe của họ không có vấn đề gì cả. "Về chuyện có bị gặp áp lực gì trong thời gian bị bắt giữ và tạm giam hay không, thì tôi cũng có hỏi, nhưng họ không phản ánh điều gì đáng nói cả, tức là có vẻ không xảy ra hình thức gì như là bị ngược đãi, bức cung, nhục hình." Luật sư Nguyễn Văn Miếng cho BBC hay: "Tôi được mời bào chữa cho hai người là ông Phạm Chí Dũng và ông Nguyễn Tường Thụy, về sức khỏe, tôi thấy ông Phạm Chí Dũng nói chung là tỉnh táo, ông vẫn có vóc dáng ốm gầy, nhưng đôi mắt của ông vẫn rất tinh nhanh, có thần, ông nói chuyện với tôi như thể hai người đang ở bên ngoài chứ không phải là ông đang bị tạm giam. "Nhưng ông Nguyễn Tường Thụy thì có nói với tôi rằng ông bị đau người, xương khớp mình mảy, cánh tay đều đau, vì ông phải nằm trên chỗ nằm là sàn xi- măng, tuy nhiên ông cho biết là bệnh gút mà ông mắc phải thì đã không thấy tái xuất hiện nữa. "Tôi nói đùa với ông ấy là trại giam chính là nơi đã chữa bệnh gút cho ông ấy và cả ông ấy và tôi đều cười về chi tiết đó." "Dù thế nào tôi cũng đồng hành với chồng tôi" Ông Nguyễn Tường Thụy, Phó Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam bị chính quyền bắt giữ ngày 23/05/2020 Hôm 17/11, từ Hà Nội, bà Phạm Thị Lân, vợ nhà báo Nguyễn Tường Thụy nói với BBC: "Tôi cũng được biết qua Luật sư là nhà tôi còn bị đau ở cánh tay trái, tôi biết chuyện đó là bởi vì anh Thụy khi bị bắt đã bị họ bẻ quặt tay ra sau để ép anh ấy phải cung cấp mật khẩu vào các thiết bị của anh ấy. "Tới nay, tôi vẫn chưa hề được gặp mặt chồng tôi, tôi đã phải đi lại rất vất vả, tốn kém từ Hà Nội vào Sài Gòn tới 8 lần, họ từ chối không cho tôi gặp chồng tôi ngay cả khi đã kết thúc giai đoạn điều tra. "Tôi cho rằng họ bắt anh ấy và giam trong Sài Gòn tuy anh ấy và gia đình sống ở Hà Nội là cố tình gây khó khăn cho gia đình tôi và bản thân anh ấy. "Tôi vẫn cố gắng thăm nuôi và đề nghị được chuyển thực phẩm, thuốc men vào, anh ấy còn có bệnh cao huyết áp nữa. "Từ khi chồng tôi bị bắt, cho đến cách một tháng trở lại đây, tôi vẫn bị theo dõi, tôi đi đâu cũng có người theo và người ta nói rõ người ta là công an, an ninh, khi tôi hỏi thì họ bảo họ chỉ làm theo nhiệm vụ của cấp trên giao. "Tôi cũng có nhận được một số sự giúp đỡ, chia sẻ tinh thần của mọi người và bạn bè của anh Thụy, về tổ chức quốc tế, thì đây là lần thứ hai tôi được một tổ chức truyền thông quốc tế phỏng vấn, như cuộc phỏng vấn này của BBC. "Anh Thụy dặn tôi là đừng vào thăm nữa nếu họ ngăn cản, kể cả không cần tham dự phiên tòa vì như thế khó khăn, tốn kém, nhọc nhằn cho tôi và gia đình, nhưng tôi sẽ theo anh ấy tới tận cùng, tôi tin tưởng chồng tôi không có tội và tôi sẽ đồng hành với chồng tôi đến bất cứ đâu mà anh ấy cần tôi." "Tôi cũng chưa được gặp mặt chồng mình" Các ông Phạm Chí Dũng (trái), Nguyễn Tường Thụy (trên, phải) và Lê Hữu Minh Tuấn (dưới, phải) đều bị truy tố về tội tuyên truyền chống nhà nước CNXHCN Việt Nam và có thể được đưa ra xét xử trong vài tháng nữa, theo các luật sư Hôm thứ Ba, bà Bùi Hồng Loan, vợ của nhà báo Phạm Chí Dũng nói với BBC từ Sài Gòn: "Tới hôm nay, tôi và gia đình chưa được gặp mặt anh Dũng. Từ hôm anh ấy bị bắt, thì gia đình chúng tôi cũng đã thu xếp mọi việc để ổn định lại. "Chúng tôi cũng có nhận được sự thăm nom, động viên. Chính nhà báo Nguyễn Tường Thụy trước khi bị bắt cũng đã hỏi thăm, liên lạc với chúng tôi. "Cũng có các vị tới nhà ông liên lạc hỏi thăm, thăm nom với ông Nội các cháu, tức là ba anh Dũng, có người ở cơ quan thành ủy, chủ yếu là bạn bè, người quen với ba, má anh ấy. "Nhân đây, tôi cũng muốn nói là tôi cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của mọi người, nhưng những giúp đỡ về vật chất, thì như trong gia đình tôi, tôi vẫn làm việc và tự lo được, nên mọi người hãy dành những giúp đỡ ấy cho các gia đình khác có khó khăn, và đáng quan tâm hơn. "Về nguyện vọng từ nay tới khi xét xử anh Dũng, thì tôi cũng không muốn nói ra nguyện vọng gì cả, vì nếu tôi có nói ra thì họ cũng không đáp ứng đâu. "Chẳng hạn như là thăm nom, nếu như ở thành phố Hồ Chí Minh mà họ có chủ trương, họ mà cho thăm gặp, thì họ sẽ không viện cớ là dịch Covid-19 nữa, bây giờ nếu đề nghị về ngoại lệ, thì lấy tư cách gì để đề nghị đây? "Bản thân tôi đã làm một giấy đề nghị được thăm gặp chồng tôi rồi mà họ không giải quyết, cách đây hơn một tháng rồi và họ cũng không hề trả lời." "Đặt niềm tin" ở Chúa và điều gì đang chờ đợi chính quyền? Nhiều nhà báo tự do và nhà hoạt động nhân quyền ở Việt Nam bị bắt giữ thời gian gần đây, theo một số tổ chức quốc tế, trong đó có Human Rights Watch Hôm thứ Ba, hai Luật sư Nguyễn Văn Miếng và Đặng Đình Mạnh đều nói với BBC sẽ các thân chủ của hai luật sư trong vụ án đều có lời nhắn nhủ hỏi thăm sức khỏe tới gia đình họ, đặc biệt các luật sư cho biết thêm một số chi tiết từ thân chủ là nhà báo Phạm Chí Dũng. Luật sư Đặng Đình Mạnh nói với BBC: "Tôi có thời gian gặp các thân chủ của mình hôm thứ Năm tuần trước, với ông Dũng là khoảng 1 tiếng đồng hồ, các thân chủ của tôi đều mặc đồng phục của trại tạm giam. "Cuộc gặp có sự giám sát, hiện diện của cán bộ trại giam ở phòng làm việc của trại giam ở số 4 Phan Đăng Lưu, ông Dũng vẫn nhanh nhẹn trong vóc dáng hơi ốm gầy của ông và ông rất tỉnh táo. "Ông cũng có nói với tôi là ông cầu nguyện rất nhiều và ông gửi lời cảm ơn đến các tổ chức, cá nhân, trong đó có các tổ chức trong nước và quốc tế, cũng như người thân và mọi người đã lo nghĩ đến ông và ủng hộ ông. "Chúng tôi cho rằng thân chủ của chúng tôi, những người có thể sẽ được đưa ra xét xử trong khoảng hai hay vài tháng nữa, đã bị truy tố vào các khung hình và điều luật khắt khe, nặng nề, và tốt nhất là Việt Nam nên hủy bỏ điều luật đó đi để phù hợp hơn với những cam kết đã ký kết về đảm bảo các quyền của công dân và nhân quyền, cũng như tôn trọng tự do, dân chủ, phản biện xã hội, xã hội dân sự v.v... như Việt Nam vẫn từng tuyên bố." Còn Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói thêm về ông Phạm Chí Dũng: "Cũng như ông Thụy, ông Dũng cũng gửi lời hỏi thăm, nhắn nhủ tới gia đình, tuy nhiên ông Dũng nói là từ ngày bị bắt và tạm giam, ông luôn cầu nguyện Đức Chúa Trời để ngài ban phước lành và bình an cho gia đình của ông và mọi người. "Đối với tôi đây là một điều khá lạ vì ông xuất thân từ một gia đình cán bộ cộng sản khá cao cấp, phục vụ cho chế độ và ông nói là ông cảm thấy an nhiên, bình an từ khi ông cầu nguyện. "Tôi thấy rõ ràng là ông bình tĩnh, thản nhiển trước thực tế mà ông đang đối diện, kể cả khi ông được vị đại diện Viện Kiểm sát đưa cho bản cáo trạng, ông cũng rất an nhiên tự tại, thậm chí rất dửng dưng, ông không thèm đọc và đưa thẳng qua cho tôi để tôi xem. "Và khi tôi nói với ông ấy về điều khoản, mức án mà ông ấy bị truy tố và có thể bị đề nghị thì ông ấy nói là: "Họ muốn truy tố mình vào điều nào mà chẳng được". "Đặc biệt, điều mà tôi nhớ nhất là ông Dũng nói với tôi rằng ông tin rằng việc chính quyền Việt Nam bắt giam, truy tố và đưa ông ra tòa tới đây chắc chắn sẽ là một điều không có lợi gì cho quan hệ giữa Việt Nam với quốc tế," Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói với BBC từ Sài Gòn. Theo chính quyền và các cơ quan bảo vệ pháp luật của Việt Nam, các ông Phạm Chí Dũng và Nguyễn Tường Thụy, Chủ tịch và Phó Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, cũng như ông Lê Hữu Minh Tuấn, biên tập viên Việt Nam Thời Báo, báo mạng thuộc Hội này, bị bắt giữ và truy tố vì vi phạm pháp luật Việt Nam vì "Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam". Nếu bị tòa tuyên có tội, chiểu theo Khoản 2, Điều 117 của Bộ Luật hình sự hiện hành, các nhà báo này có thể đối diện với mức án từ 10 đến 20 năm tù giam.

summarize: Tiến sỹ Phạm Chí Dũng là Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, ông bị chính quyền bắt giữ từ ngày 21/11/2019 Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, ông Phạm Chí Dũng, khẳng định với đại diện Viện Kiểm sát tại ngay tại nơi ông đang bị giam rằng ông không vi phạm pháp luật Việt Nam, các luật sư được gia đình đề nghị trợ giúp pháp lý nói với BBC hôm 17/11/2020 từ Sài Gòn. Hôm thứ Ba, Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói với BBC đúng một tuần trước ông đã có cuộc tiếp xúc lần đầu tiên với các thân chủ của mình trong vụ án một số nhà báo thuộc Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, tổ chức không được nhà nước Việt Nam công nhận, bị chính quyền bắt giữ và có thể được đưa ra xét xử trong thời gian một vài tháng tới. "Ngay trước mặt tôi, ông Phạm Chí Dũng viết vào một bản cáo trạng mà ông được một đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP Hồ Chí Minh đưa cho. "Ông viết rõ: "Tôi không vi phạm pháp luật Việt Nam" và ký tên vào đó." Vụ án Phạm Chí Dũng và Nguyễn Tường Thụy 'có thể xét xử cuối năm 2020' Ông Nguyễn Tường Thụy ‘bị công an bắt giữ’ Carl Thayer nhận định việc VN bắt giữ Phạm Đoan Trang Phản ứng vụ bắt blogger Bà Đầm Xòe tức nhà báo Phạm Thành Phản ứng dư luận sau khi cây bút Phạm Chí Dũng bị bắt Luật sư Đặng Đình Mạnh, cũng hôm thứ Ba nói với BBC: "Tôi có vào gặp thân chủ của mình là nhà báo Phạm Chí Dũng tại số 4 Phan Đăng Lưu hôm thứ Năm tuần trước. "Ông Dũng và hai bị can khác trong vụ án là ông Nguyễn Tường Thụy, Phó Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam và anh Lê Hữu Minh Tuấn, đều bị truy tố theo khoản 2, điều 117 Bộ luật hình sự của Việt Nam mà tôi tạm tóm tắt tội danh đó gọi là tội tuyên truyền chống nhà nước. "Trong vụ án này, tôi được gia đình của ông Dũng và anh Tuấn đề nghị giúp đỡ và tôi có thể nói rằng với những hành vi mà các thân chủ của tôi bị cáo buộc, hầu hết họ đều thừa nhận thực hiện các hành vi, nhưng có điều là họ không cho những hành vi đó là vi phạm pháp luật. "Nói tóm lại là họ thừa nhận hành vi, nhưng không thừa nhận đó là những hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam như bị chính quyền cáo buộc." Sức khỏe thế nào và có bị áp lực gì không? Nhà báo tự do Nguyễn Tường Thụy, bình luận về việc ký giả độc lập, TS Phạm Chí Dũng bị bắt Về sức khỏe và phản hồi trong thời gian bị giam giữ của các nhà báo đang bị tam giam, truy tố và chờ ngày ra xét xử, Luật sư Đặng Đình Mạnh cho biết: "Với ông Phạm Chí Dũng và anh Lê Hữu Minh Tuấn, thì tôi thấy là sức khỏe của họ không có vấn đề gì cả. "Về chuyện có bị gặp áp lực gì trong thời gian bị bắt giữ và tạm giam hay không, thì tôi cũng có hỏi, nhưng họ không phản ánh điều gì đáng nói cả, tức là có vẻ không xảy ra hình thức gì như là bị ngược đãi, bức cung, nhục hình." Luật sư Nguyễn Văn Miếng cho BBC hay: "Tôi được mời bào chữa cho hai người là ông Phạm Chí Dũng và ông Nguyễn Tường Thụy, về sức khỏe, tôi thấy ông Phạm Chí Dũng nói chung là tỉnh táo, ông vẫn có vóc dáng ốm gầy, nhưng đôi mắt của ông vẫn rất tinh nhanh, có thần, ông nói chuyện với tôi như thể hai người đang ở bên ngoài chứ không phải là ông đang bị tạm giam. "Nhưng ông Nguyễn Tường Thụy thì có nói với tôi rằng ông bị đau người, xương khớp mình mảy, cánh tay đều đau, vì ông phải nằm trên chỗ nằm là sàn xi- măng, tuy nhiên ông cho biết là bệnh gút mà ông mắc phải thì đã không thấy tái xuất hiện nữa. "Tôi nói đùa với ông ấy là trại giam chính là nơi đã chữa bệnh gút cho ông ấy và cả ông ấy và tôi đều cười về chi tiết đó." "Dù thế nào tôi cũng đồng hành với chồng tôi" Ông Nguyễn Tường Thụy, Phó Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam bị chính quyền bắt giữ ngày 23/05/2020 Hôm 17/11, từ Hà Nội, bà Phạm Thị Lân, vợ nhà báo Nguyễn Tường Thụy nói với BBC: "Tôi cũng được biết qua Luật sư là nhà tôi còn bị đau ở cánh tay trái, tôi biết chuyện đó là bởi vì anh Thụy khi bị bắt đã bị họ bẻ quặt tay ra sau để ép anh ấy phải cung cấp mật khẩu vào các thiết bị của anh ấy. "Tới nay, tôi vẫn chưa hề được gặp mặt chồng tôi, tôi đã phải đi lại rất vất vả, tốn kém từ Hà Nội vào Sài Gòn tới 8 lần, họ từ chối không cho tôi gặp chồng tôi ngay cả khi đã kết thúc giai đoạn điều tra. "Tôi cho rằng họ bắt anh ấy và giam trong Sài Gòn tuy anh ấy và gia đình sống ở Hà Nội là cố tình gây khó khăn cho gia đình tôi và bản thân anh ấy. "Tôi vẫn cố gắng thăm nuôi và đề nghị được chuyển thực phẩm, thuốc men vào, anh ấy còn có bệnh cao huyết áp nữa. "Từ khi chồng tôi bị bắt, cho đến cách một tháng trở lại đây, tôi vẫn bị theo dõi, tôi đi đâu cũng có người theo và người ta nói rõ người ta là công an, an ninh, khi tôi hỏi thì họ bảo họ chỉ làm theo nhiệm vụ của cấp trên giao. "Tôi cũng có nhận được một số sự giúp đỡ, chia sẻ tinh thần của mọi người và bạn bè của anh Thụy, về tổ chức quốc tế, thì đây là lần thứ hai tôi được một tổ chức truyền thông quốc tế phỏng vấn, như cuộc phỏng vấn này của BBC. "Anh Thụy dặn tôi là đừng vào thăm nữa nếu họ ngăn cản, kể cả không cần tham dự phiên tòa vì như thế khó khăn, tốn kém, nhọc nhằn cho tôi và gia đình, nhưng tôi sẽ theo anh ấy tới tận cùng, tôi tin tưởng chồng tôi không có tội và tôi sẽ đồng hành với chồng tôi đến bất cứ đâu mà anh ấy cần tôi." "Tôi cũng chưa được gặp mặt chồng mình" Các ông Phạm Chí Dũng (trái), Nguyễn Tường Thụy (trên, phải) và Lê Hữu Minh Tuấn (dưới, phải) đều bị truy tố về tội tuyên truyền chống nhà nước CNXHCN Việt Nam và có thể được đưa ra xét xử trong vài tháng nữa, theo các luật sư Hôm thứ Ba, bà Bùi Hồng Loan, vợ của nhà báo Phạm Chí Dũng nói với BBC từ Sài Gòn: "Tới hôm nay, tôi và gia đình chưa được gặp mặt anh Dũng. Từ hôm anh ấy bị bắt, thì gia đình chúng tôi cũng đã thu xếp mọi việc để ổn định lại. "Chúng tôi cũng có nhận được sự thăm nom, động viên. Chính nhà báo Nguyễn Tường Thụy trước khi bị bắt cũng đã hỏi thăm, liên lạc với chúng tôi. "Cũng có các vị tới nhà ông liên lạc hỏi thăm, thăm nom với ông Nội các cháu, tức là ba anh Dũng, có người ở cơ quan thành ủy, chủ yếu là bạn bè, người quen với ba, má anh ấy. "Nhân đây, tôi cũng muốn nói là tôi cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của mọi người, nhưng những giúp đỡ về vật chất, thì như trong gia đình tôi, tôi vẫn làm việc và tự lo được, nên mọi người hãy dành những giúp đỡ ấy cho các gia đình khác có khó khăn, và đáng quan tâm hơn. "Về nguyện vọng từ nay tới khi xét xử anh Dũng, thì tôi cũng không muốn nói ra nguyện vọng gì cả, vì nếu tôi có nói ra thì họ cũng không đáp ứng đâu. "Chẳng hạn như là thăm nom, nếu như ở thành phố Hồ Chí Minh mà họ có chủ trương, họ mà cho thăm gặp, thì họ sẽ không viện cớ là dịch Covid-19 nữa, bây giờ nếu đề nghị về ngoại lệ, thì lấy tư cách gì để đề nghị đây? "Bản thân tôi đã làm một giấy đề nghị được thăm gặp chồng tôi rồi mà họ không giải quyết, cách đây hơn một tháng rồi và họ cũng không hề trả lời." "Đặt niềm tin" ở Chúa và điều gì đang chờ đợi chính quyền? Nhiều nhà báo tự do và nhà hoạt động nhân quyền ở Việt Nam bị bắt giữ thời gian gần đây, theo một số tổ chức quốc tế, trong đó có Human Rights Watch Hôm thứ Ba, hai Luật sư Nguyễn Văn Miếng và Đặng Đình Mạnh đều nói với BBC sẽ các thân chủ của hai luật sư trong vụ án đều có lời nhắn nhủ hỏi thăm sức khỏe tới gia đình họ, đặc biệt các luật sư cho biết thêm một số chi tiết từ thân chủ là nhà báo Phạm Chí Dũng. Luật sư Đặng Đình Mạnh nói với BBC: "Tôi có thời gian gặp các thân chủ của mình hôm thứ Năm tuần trước, với ông Dũng là khoảng 1 tiếng đồng hồ, các thân chủ của tôi đều mặc đồng phục của trại tạm giam. "Cuộc gặp có sự giám sát, hiện diện của cán bộ trại giam ở phòng làm việc của trại giam ở số 4 Phan Đăng Lưu, ông Dũng vẫn nhanh nhẹn trong vóc dáng hơi ốm gầy của ông và ông rất tỉnh táo. "Ông cũng có nói với tôi là ông cầu nguyện rất nhiều và ông gửi lời cảm ơn đến các tổ chức, cá nhân, trong đó có các tổ chức trong nước và quốc tế, cũng như người thân và mọi người đã lo nghĩ đến ông và ủng hộ ông. "Chúng tôi cho rằng thân chủ của chúng tôi, những người có thể sẽ được đưa ra xét xử trong khoảng hai hay vài tháng nữa, đã bị truy tố vào các khung hình và điều luật khắt khe, nặng nề, và tốt nhất là Việt Nam nên hủy bỏ điều luật đó đi để phù hợp hơn với những cam kết đã ký kết về đảm bảo các quyền của công dân và nhân quyền, cũng như tôn trọng tự do, dân chủ, phản biện xã hội, xã hội dân sự v.v... như Việt Nam vẫn từng tuyên bố." Còn Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói thêm về ông Phạm Chí Dũng: "Cũng như ông Thụy, ông Dũng cũng gửi lời hỏi thăm, nhắn nhủ tới gia đình, tuy nhiên ông Dũng nói là từ ngày bị bắt và tạm giam, ông luôn cầu nguyện Đức Chúa Trời để ngài ban phước lành và bình an cho gia đình của ông và mọi người. "Đối với tôi đây là một điều khá lạ vì ông xuất thân từ một gia đình cán bộ cộng sản khá cao cấp, phục vụ cho chế độ và ông nói là ông cảm thấy an nhiên, bình an từ khi ông cầu nguyện. "Tôi thấy rõ ràng là ông bình tĩnh, thản nhiển trước thực tế mà ông đang đối diện, kể cả khi ông được vị đại diện Viện Kiểm sát đưa cho bản cáo trạng, ông cũng rất an nhiên tự tại, thậm chí rất dửng dưng, ông không thèm đọc và đưa thẳng qua cho tôi để tôi xem. "Và khi tôi nói với ông ấy về điều khoản, mức án mà ông ấy bị truy tố và có thể bị đề nghị thì ông ấy nói là: "Họ muốn truy tố mình vào điều nào mà chẳng được". "Đặc biệt, điều mà tôi nhớ nhất là ông Dũng nói với tôi rằng ông tin rằng việc chính quyền Việt Nam bắt giam, truy tố và đưa ông ra tòa tới đây chắc chắn sẽ là một điều không có lợi gì cho quan hệ giữa Việt Nam với quốc tế," Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói với BBC từ Sài Gòn. Theo chính quyền và các cơ quan bảo vệ pháp luật của Việt Nam, các ông Phạm Chí Dũng và Nguyễn Tường Thụy, Chủ tịch và Phó Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập Việt Nam, cũng như ông Lê Hữu Minh Tuấn, biên tập viên Việt Nam Thời Báo, báo mạng thuộc Hội này, bị bắt giữ và truy tố vì vi phạm pháp luật Việt Nam vì "Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam". Nếu bị tòa tuyên có tội, chiểu theo Khoản 2, Điều 117 của Bộ Luật hình sự hiện hành, các nhà báo này có thể đối diện với mức án từ 10 đến 20 năm tù giam.

060215_danguyen_lcdinh

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2006/02/060215_danguyen_lcdinh

Tại sao không nên sợ 'đa nguyên'

Hai chữ “đa nguyên” từ lâu là điều húy kỵ đối với xã hội và hệ thống chính trị ở Việt Nam. Liệu đa nguyên thực sự ghê gớm đến nỗi mỗi khi nói đến ai cũng phải e dè?

Đã khi nào chúng ta nghiêm túc phân tích thế nào là đa nguyên và ảnh hưởng của một hệ thống đa nguyên chưa? Hãy bắt đầu từ lĩnh vực kinh tế Trước thời kỳ đổi mới và mở cửa năm 1986, xí nghiệp quốc doanh và hợp tác xã là hai chủ thể duy nhất của nền kinh tế Việt Nam. Thời ấy, hai chữ “tư doanh” được đồng nghĩa với điều xấu xa tồi tệ, bởi lẽ người ta luôn tin tưởng, một cách thiếu cơ sở, rằng khu vực tư doanh chỉ toàn bọn gian thương, bóc lột, và nền kinh tế xã hội chủ nghĩa sẽ bị “lật đổ” nếu tư nhân được phép sở hữu tư liệu sản xuất và hưởng giá trị thặng dư. Nhắc đến kinh tế tư nhân chẳng khác gì âm mưu “đảo chính” và “lật đổ” nền kinh tế quốc dân! Sau Đại hội VI, Đảng Cộng sản Việt Nam đã vượt qua cái bóng của chính mình khi chấp nhận cho tư nhân tham gia vào hoạt động kinh tế. Công nhận nền kinh tế nhiều thành phần thực chất là thừa nhận đa nguyên kinh tế. Sự đa nguyên này không những không làm mất đi “độc lập chủ quyền” về kinh tế của đất nước, mà còn làm Việt Nam ngày càng ít lệ thuộc hơn vào viện trợ từ khối xã hội chủ nghĩa. Kết quả hẳn nhiên ai cũng thấy: chế độ chính trị của Việt Nam vẫn đứng vững trong khi hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu tan rã. Trong khuôn khổ luật pháp, các công ty nhà nước cạnh tranh lành mạnh và luôn ở thế thượng phong so với các doanh nghiệp thuộc khu vực tư trong nước. Sự đa nguyên kinh tế tiến thêm một bước khi các công ty nước ngoài “đổ bộ” vào thị trường Việt Nam. Trong bối cảnh mới này, thế chủ động ở những lĩnh vực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia vẫn do chính các công ty nhà nước nắm giữ, tất nhiên cũng trong khuôn khổ do luật pháp ấn định. Kết quả sau hai mươi năm Đảng Cộng sản Việt Nam thực hiện chính sách cải tổ nền kinh tế, mà thực chất là đa nguyên kinh tế, là chúng ta có được một nền kinh tế đang chuyển mình vươn ra thị trường quốc tế với những doanh nghiệp xuất khẩu hàng đầu mà sản phẩm chất lượng cao “made in Vietnam” đã làm không ít đối thủ nước ngoài phải e ngại ngay chính sân nhà của họ. Gạo, cà phê, cá basa, tôm, giày da … là những minh chứng hùng hồn. Như vậy, đa nguyên không đáng ngại, mà trái lại rất cần thiết nếu biết điều tiết thích hợp. Đa nguyên chính trị đã và đang hiện hữu Nói đến đa nguyên trong lĩnh vực chính trị ai cũng giật mình lo ngại, bởi lẽ từ lâu người ta vẫn luôn tin tưởng, một cách thiếu cơ sở, rằng nền chính trị nhiều đảng phái tất yếu dẫn đến sự tranh giành quyền lực và làm suy yếu chủ quyền của đất nước. Đa nguyên, một lần nữa, là điều húy kỵ, là “diễn biến hòa bình” đe dọa độc lập chủ quyền dân tộc. Vậy phải chăng ở Việt Nam chưa từng có đa nguyên chính trị? Hãy bình tâm nhìn lại lịch sử. Mặt trận Việt Minh là một tập hợp thành công các đảng phái chính trị cho mục tiêu giành độc lập dân tộc từ 1941 đến 1945. Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính phủ lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cũng là một tập hợp thống nhất các chính khách và trí thức yêu nước ngoài Đảng Cộng sản ở miền Nam trong cuộc chiến chống lại chính quyền Sài Gòn từ 1960 đến 1975. Cho đến giữa thập niên 80 của thế kỷ trước, hai đảng Dân chủ và Xã hội vẫn sát cánh cùng Đảng Cộng sản trong suốt quá trình tranh đấu giành độc lập dân tộc và phát triển đất nước. Hai đảng này chỉ chấm dứt hoạt động vào năm 1987. Hiện nay Mặt trận tổ quốc vẫn là diễn đàn hiến định dành cho người ngoài Đảng Cộng sản phát biểu chính kiến của mình trong việc xây dựng đất nước. Như vậy, đa nguyên chính trị đã và đang vẫn hiện hữu ở đất nước chúng ta và Đảng Cộng sản Việt Nam đã thiết lập và điều tiết thành công nền chính trị đa nguyên đó. Nay chúng ta, hơn 80 triệu đồng bào trong và ngoài nước, đang đứng trước một vận hội mới - một thời cơ vàng - ngàn năm có một để chấn hưng đất nước. Sự thành công của đa nguyên kinh tế đang đòi hỏi một mô hình khác của đa nguyên chính trị. Liệu Đảng Cộng sản dám chấp nhận thách thức của thời đại, vì quyền lợi chung của dân tộc, đưa nền chính trị đa nguyên hiện tại dấn thêm một bước? Làm được điều đó là vượt qua cái bóng của chính mình và sẽ để lại tiếng thơm muôn đời. Bản lĩnh và trí tuệ của một đảng cầm quyền là nhận thức được bước ngoặc lịch sử này để quyết đoán đề ra và thực thi một sách lược thích hợp. Ngược lại, nếu cứ cố thủ trong những thành trì lý luận lung lay sẽ càng chuốc thêm thất bại tất yếu của lịch sử, mà có khi phải trả giá bằng máu của biết bao nhiêu người. Mô hình nào cho đa nguyên chính trị? Đa nguyên là động lực của sự phát triển, điều đó miễn bàn cãi. Vậy mô hình nào sẽ phù hợp? Nên nhớ rằng khi tiến hành đa nguyên về kinh tế, một bài toán hóc búa đã được đặt ra là liệu các thành phần kinh tế tư nhân, nhất là giới đầu tư nước ngoài, có thể câu kết nhau lũng đoạn nền kinh tế quốc gia hay không? Bài toán này sau đó đã có lời giải đáp hữu hiệu: dù thuộc thành phần kinh tế nào các doanh nghiệp cũng đều mang tư cách pháp nhân Việt Nam, và được thành lập và hoạt động trong khuôn khổ luật pháp Việt Nam. Các điều kiện để được cấp phép và nghĩa vụ nộp thuế là hai trụ cột điều tiết sự tham gia của giới đầu tư tư nhân vào những thành phần khác nhau của nền kinh tế. Điều này hoàn toàn có thể ứng dụng vào lĩnh vực chính trị. Có thể nói mẫu số chung của hơn 80 triệu đồng bào trong và ngoài Đảng Cộng sản là: thứ nhất, mọi người Việt Nam đều có cùng nguyện vọng chấn hưng Tổ quốc chung của tất cả, không phân biệt đảng phái, tín ngưỡng, thành phần và giới tính; thứ hai, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh là mục tiêu tối hậu của mọi chính sách kinh tế, chính trị và xã hội trong tương lai. Từ mẫu số chung đó, vấn đề còn lại sẽ là đảng nào có thể giới thiệu được người tài để lèo lái con thuyền đất nước. Sự cạnh tranh giữa các đảng phái đương nhiên phải công bằng và trong khuôn khổ luật pháp. Tất nhiên, lịch sử sẽ sòng phẳng với công lao của Đảng Cộng sản Việt Nam trong quá khứ và hiện tại. Mô hình chính trị đa nguyên tương lai nên bảo đảm rằng người do Đảng Cộng sản giới thiệu sẽ chiếm một tỷ lệ chi phối nhất định tại quốc hội và các cơ quan công quyền. Điều này cũng giống như khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, tỷ lệ cổ phần chi phối dành cho cổ đông là nhà nước luôn được duy trì. Ngoài ra, việc điều tiết nền chính trị đa nguyên phải bảo đảm rằng các “bộ sức mạnh” như bộ quốc phòng, bộ công an, bộ tư pháp, các lực lượng vũ trang … vẫn thuộc quyền kiểm soát của Đảng Cộng sản do công lao bất hủ của Đảng này trong công cuộc tranh đấu cho nền độc lập của dân tộc và do sứ mệnh của Đảng trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia. Những bộ ngành liên quan đến kinh tế, thương mại, tài chính, giao thông … nên mở rộng cửa để các nhà kỹ trị có tài kinh bang tế thế giúp dân giúp nước. Mô hình mới của nền chính trị đa nguyên như vậy chắc chắn sẽ tạo sức bật mạnh mẽ đưa đất nước vào cuộc tranh đua thành cường quốc kinh tế trong khu vực, chữa được quốc nạn tham nhũng và rửa được quốc nhục nghèo hèn. Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ vẫn tiếp tục vai trò lịch sử của mình một cách tâm phục khẩu phục từ phía nhân dân và bạn bè quốc tế. Kẻ đối nghịch sẽ mất đi lý do để chỉ trích. Kết luận: chuyện xứ Campuchia Thay cho lời kết luận, tôi xin kể một mẩu đối thoại giữa tôi và anh bạn đồng nghiệp người Campuchia khi tôi có dịp sang Phnom Penh làm việc năm ngoái. Trong lúc chuyện trò, được biết anh bạn này và một người bạn của anh ta đều là thành viên Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia của Thủ tướng Hun Sen - cả hai là luật sư gốc Campuchia, cùng tốt nghiệp luật khoa tại Mỹ và đang giữ những chức vụ quan trọng trong Chính phủ Hoàng gia Cambodge, một người hiện là Thứ trưởng Bộ thương mại - tôi tỏ vẻ ngạc nhiên vì hai người “Campuchia kiều” tại Mỹ này lẽ ra phải là đảng viên Funcipech của Hoàng thái tử Ranaridth. Người đồng nghiệp của tôi giải thích rằng Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia là một đảng được tổ chức tốt và tập hợp nhiều nhân tài nên phần lớn trí thức Campuchia đều lựa chọn đảng này để tham gia xây dựng đất nước. Lời giải thích này khiến tôi cứ suy nghĩ mãi về một lẽ đời đơn giản như vậy … ........................................................................... BVB, TP. HCMXem ra ông Lê Công Định cũng là người có đầu ốc cách tân, nhưng trong bối cảnh chính trị của Việt Nam lúc này tôi không biết phải gọi ông là người hữu khuynh hay là tả khuynh. Ở Việt Nam hầu như tôi chưa hề nghe ai nhắc đến hai khái Niệm này cả. Thôi thì cứ tạm gọi ông Định là người theo trường phái tiến bộ vậy. Tiện đây tôi muốn có đôi điều muốn nói với ông. Điều trước tiên tôi muốn nói là vấn đề đa nguyên kinh tế ở Việt Nam mà ông đã để cập và xem đó là thành tích của Đảng Cộng Sản và lấy đó làm chuẩn mực để quy nạp vào cái gọi là " Đa nguyên chính trị". Sau khi hệ thống XHCN ở Đông Âu tan rã, nền kinh tế XHCN ở Việt Nam không còn chỗ dựa, con đường duy nhất của Đảng CS Việt Nam là mô phỏng theo đường lối đổi mới của Đảng CS Trung Quốc. Cũng kể từ đó nền kinh tế bắt đầu tăng trưởng, đời sống người dân từ từ được cãi thiện. Sự tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam vừa qua có thể được ví như thế này: Người ta trồng hai cây cùng giống, một cây được chăm sóc tốt còn một cây cứ bỏ mặc, kết quả là hai cây đó vẫn cứ tăng trưởng hàng năm nhưng nhanh chậm thì khác nhau. Có phải chăng nền kinh tế Việt Nam thuộc về cây tăng trưởng chậm bởi vì cơ chế một Đảng không thể là môi trường tốt cho nền kinh tế thị trường phát triển đúng mức. Đã đến lúc người ta nhận thấy rằng khi nền kinh tế thị trường tiếp tục phát triển thì tự nó sẽ phá vở cơ chế một đảng vốn không con phù hợp nữa. Nhưng đa nguyên về chính trị không thể mô phỏng theo đa nguyên về kinh tế như ông Định đã nghĩ. Ngày xưa Mặt Trận Việt Minh, Mặt Trận Dân tộc giải Phóng Miền Nam Việt Nam về thực chất chỉ là con bài chinh trị của Đảng Cộng Sản Việt Nam mà thôi chứ không thể gọi là đa nguyên chính trị. Ông định muốn đa nguyên chính trị theo cái kiểu cũ như vậy thì không ổn chút nào. Nhân dân Việt Nam thật sự muốn được dân chủ hóa mà đa nguyên chính trị chính là hình thức dân chủ hóa triệt để và sâu sắc nhất, là cuộc cách mạng về dân chủ ở Việt Nam. Long Vân, TP. HCMCác quí vị có nhiều ý kiến đóng góp xem cũng được. Nhưng nhìn VN phát triển từ 1945 đến nay là nhanh hay chậm. Dĩ nhiên, ai cũng có công và tội, có đúng, sai. Nhưng xét cho cùng động cơ của Đảng lãnh đạo, chính quyền...họ có bán nước ko? có đẩy dân vào con đường cùng ko, có bị bó hẹp ngọai giao ko?, có bị thế giới tẩy chay ko ? Nếu phân tích một cách tổng thể, tòan diện, sẽ thấy mọi thứ. Đại học còn phải học năm bảy năm, mà chưa thành người có văn hóa, huống gì một đất nước muốn phát triển, như Mỹ cũng trên 200 năm, Pháp, Anh trên 300 năm. Còn VN mới trên 60 năm mà đòi hỏi qúa cỡ. Các quí vị đã bao giờ đóng góp cho đất nước (to quá),ko? hay chỉ bo bo cho mình. Thế nên, hãy thể hiện khã năng tư duy có văn hóa -tức là góp ý cho đất nước đi lên, giàu mạnh. ADKTôi có một ý kiến muốn trao đổi về quan điểm của Anh Lê Công Định về mô hình đa nguyên. Mô hình đa nguyên thích hợp với tình hình hiện nay có lẽ là mô hình tam quyền phân lập: Hành, tư và lập pháp. Đồng thời, áp dụng Thượng và Hạ viện. Thượng viện quản lý các vấn đề liên quan an ninh quốc gia. Hạ viện quản lý các vấn đề liên quan đến kinh tế và dân sinh. Để thuận tiện cho quá trình chuyển giao sang mô hình đa quyền, Thượng viện sẽ gồm các đại biểu của Đảng CS và một tỷ lệ đại biểu của các Đảng phái chính trong xã hội. Hạ viện là những đại diện do người dân bầu từ những đảng chính trị. Đồng thời, Hiến pháp và luật pháp liên quan đến bầu cử phải được xem xét và thiết kế đảm bảo dân chủ. Ẩn danhTôi xin giải thích rõ hơn cho bạn QT, Pháp là: Theo tôi quan điểm của bạn rất đúng. Tôi nghĩ là ông Lê Công Định cũng hiểu như bạn nhưng ông đang sống ở Việt Nam mà lại đăng tên thật của mình thì thế là quá dũng cảm rồi. Nên ông ta chỉ phát biểu thế thôi. Ngoài ra tôi cũng xin góp một số ý kiến. Theo tôi Đảng nào lãnh đạo cũng không quan trọng, mà Đảng nào đem lại tự do, phồn thịch cho đất nước mới là quan trọng. Còn với việc một Đảng lãnh đạo thì đâu đâu cũng thấy tham nhung, cửa quyền, hành dân. Những người Đảng viên CS thế hệ trước đều có mong muốn đem lại độc lập tự do cho đất nước và làm cho VN giàu mạnh sánh vai các cường quốc. Nhưng những người vào đảng bây giờ đa số đều chỉ mong muốn được thăng quan tiến chức và có điều kiện tham nhũng được nhiều hơn. Nhưng cứ vẫn đề gì động đến uy tín của Đảng thì đều phạm húy cả thì làm sao phát triển được. Lệ, TP. HCMTheo tôi nghĩ thì ý kiên của ông Lê công Định rất có lý. Sau 10 năm kể từ 1975 Đảng CS Viêt nam liên tục phạm từ sai lầm này đến sai hác do bản chất giáo điều và vốn dĩ quen suốt ngày đánh nhau vì vấy họ không biết tý gì về quản lý và xây dưng kinh tế. Đương lối XHCN của ĐCSVN thất bại thảm hại. Chính quyên không có cách nào khác là phải để cho dân tự làm ăn để cứu khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế trầm trọng. Nếu Đảng CSVN muốn được công nhận là đổi mới thì ít nhất cũng phải làm đươc như Ba Lan, Tiệp, Hung và các nước XHCN Đông âu, họ đã nhường cho một nền dân chủ đa nguyên, lấy hiến pháp cai trị. Dân bầu ra chủ tịch nước quôc hội và các cơ quan hành pháp khác còn tòa án, quân đội, công an là không thuôc một đảng phái nào mà là của toàn dân để dân làm công cụ bảo vệ quốc gia. Ninh, Little SaigonÔng Hun Sen của Kampuchia là một nhà độc tài. Đảng Nhân Dân Cách Mạng của ông Hun Sen khuynh đảo mọi mặt từ XH, KT đến chính trị. Các đảng phái khác trong chính trường Kampuchia là những đảng cải lương hữu danh vô thực. Ông Hun Sen để yên vì áp lực của những thế lực bên ngoài. Nhưng những người am hiểu và sống ở Kampuchia và nếu họ không bị khùng thì họ chỉ còn cách chọn đảng của ông Hun Sen. "Một lẽ đời đơn giản như vậy ... " nhưng không phải vậy. Bài học lịch sử mà chúng ta cần nhớ là bất cứ một cuộc cách mạng nào cũng mang đết bất hạnh vì cách mạng sẽ sinh ra kẻ thắng người thua va đẻ ra một tầng lớp cai trị và bị trị mới. Cách mạng Nga mang đến tang tóc cho quốc gia và láng giềng họ , đối phó trước tình hình đó nước Mỹ đã chọn con đường đổi mới với chính sách New Deal của FDR. Nếu bạn nhìn lại lịch sử thì 2 bộ mặt tư bản Mỹ trước và sau FDR khác nhau một trời một vực . Nước Nga chọn cách mạng và bay giờ họ vẫn phải trả cái giá mà họ chọn. Nước Mỹ chọn đối mới và bây giờ họ hưỡng. Vấn đề hôm nay của Việt Nam là hình như họ không chịu tiếp tục đổi mới. Nhưng tôi dám chắc với quý vị là nếu VN có thêm một cuộc đổi mới nữa thì lần ba sau đó nước mình đầy "đa" ra đó rợp cả bóng trời . Minh Nam, Hà NộiTheo một chế độ nào là điều hệ trọng sống còn đối với toàn dân một nước. Không một cá nhân hay đảng phái nào có thể vỗ ngực "chọn hộ" toàn dân. Có thể trước đây khi dân VN còn cực khổ nhìn thấy hình ảnh máy cầy trên đồng ruộng Liên Xô (trong phim ảnh) đã náo nức mong xây dựng sớm XHCN - như cha tôi nói. Đó là suy nghĩ của thế hệ trước, khi chưa hiểu XHCN là gì và khái niệm này mơ hồ thế nào; phe XHCN chưa sụp đổ dây chuyền. Giai đoạn đấu tranh giải phóng dân tộc thì còn đoàn kết rộng rãi; sau đó thi hành đường lối đấu tranh giai cấp để "tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên XHCN" thì đau khổ ập đến ngay. Tuổi tôi mà còn chứng kiến sự thất bại liểng xiểng khi đảng ta đưa nông dân cả nước vô hợp tác xã (sau 1975). Vậy thế hệ hiện nay nghĩ gì về "tiến lên XHCN" thì phải có ý kiến rộng rãi, tốt nhất là trưng cầu dân ý như các nước châu Âu đã hỏi ý kiến toàn dân khi xin vô EU và khi thông qua hiến pháp EU. Vài đứa bạn nói vui với tôi "không phải tiến lên XHCN mà là lùi xuống XHCN". Sao từ ngày đảng ta lãnh đạo toàn diện và triệt để chưa thấy có cuộc trưng cầu dân ý nào vậy. Nếu sợ tốn kém thì cho một số nhà khoa học làm đề tài điều tra (theo đúng phương pháp khoa học) coi thử dân nghĩ gì. Vô DanhBất cứ một đảng phái chính trị lãnh đạo nào cũng phải phải vì DÂN vì NƯỚC - Và các nhà lãnh đạo Việt Nam phải biết rằng không có đảng phái chính trị nào là muôn năm cả mà chỉ có Tổ Quốc Việt Nam là MUÔN NĂM! Phú Ngụ, Sài GònTôi cho rằng không phải sợ gì đa nguyên. Trên thực tế nhiều nhà chính trị Việt Nam đã nghĩ đến điều này, nhưng còn vấp phải một vài sự phản đối từ những cựu đảng viên có suy nghĩ cố hữu. Theo tôi chúng ta không phải đợi lâu nữa. Chỉ khoảng 10 năm nữa thì vấn đề này chắc chắn phải là vấn đề tất nhiên. Quốc Luân, CzechTôi hoàn toàn đồng ý với bạn ẩn danh. Việt nam có thể chế chính trị như bây giờ là do lịch sử và thể chế chính trị đó hoàn toàn được lòng dân. Hiện tại Việt nam KHÔNG THỂ đa nguyên được vì rằng rất nhiều thế lực nước ngoài muốn thanh toán Việt nam. Có thể đa nguyên có mặt tích cực nhưng nếu mà đa nguyên tại Việt nam bây giờ thì một bộ phận rất nhỏ người Việt được tiếp tay tiếp tiền từ nứớc ngoài sẽ gây chiến tranh, gây đổ máu và cái đó còn nguy hại gấp ngìn lần với những hạn chế của chính thể hiện thời. Rất mong hồn thiêng Lạc Việt vẫn còn trong mỗi các bạn để các bạn đừng quên rằng : đã có những kẻ đến cướp phá nhà cửa của người Việt nam ta hãm hiếp phụ nữ Việt nam và khi mà cha ông ta phải đổ bao nhiêu xương máu để chống lại điều đó thì lại có những tiếng nói SAU NÀY rằng sự đổ máu đó là không cần thiết !!!!! . Ẩn danhTôi thấy chính phủ hiện nay có phần bảo thủ nhưng nếu nhìn ở một góc độ thì sự bảo thủ đó cũng đúng. Ngay từ khi đảng CS thế giới ra đời đã trở thành cái gai trong mắt cần phải nhổ bỏ của một số nứơc tư bản,ngày xưa có LX chống lưng ko cải cách thì thôi chứ bây giờ VN chỉ có 1 mình nếu cải cách liệu có thành công ko hay là nối bước LX. Chắc các bạn cũng biết sau 30-4-1975 cho đến nay đã 30 năm nhưng dân việt ở hải ngoại luôn nuôi thù hận với CS trong lòng và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Họ ko nhìn những công lao của đảng cộng sản mà chỉ soi những vấn đề tiêu cực để chăm thêm lòng thù hận của mình. Theo tui trong tình cảnh bây giờ trứơc hết phải cũng cố lại nội bộ, sửa đổi lại những chính sách sao cho hợp với thời thế với lòng dân và phải luôn lấy ý dân làm gốc. Đợi khi hòa giải đựơc với dân việt hải ngoại toàn dân chung một ý tưởng thì hãy tính đến chuyện cải cách chính trị. QT, PhápTôi thấy bài của ông Lê Công Định có rất nhiều mâu thuẫn: Nếu là đa nguyên thì phải đa nguyên ở mọi lãnh vực xã hội. Ở một số nước Đông Âu như Tiệp khắc, Ba lan, hệ thống cộng sản độc đóan đã tan rã, nhường chỗ lại cho những hệ thống đa nguyên thật sự và vững chắc, mang lại phát triển và no ấm cho nhân dân. Nhân dân có chủ quyền trên đất nước mình. Việt Nam muốn là nước pháp quyền thì các bộ quốc phòng, bộ công an, bộ tư pháp, các lực lượng vũ trang … phải độc lập, không tùy thuộc vào đảng phái nào hết, mà chỉ phục vụ dân. Ngành tư pháp phải được đặt trên hết mọi đảng phái , và nhất là không thể là khí cụ phụ thuộc vào đảng CS đã từng và đang chà đạp công lý. Còn cảnh sát an ninh, cánh tay của công lý, cũng phải đặt vào tau những con người trung trực, không thiên về đảng phái nào hết. Quân đội phải vào tay chính quyền do dân đề cử chứ không thuộc bè phái nào hết , để tránh nguy cơ cướp đọat quyền thế bằng vũ lực. Còn về hoàn cảnh hiện tại, Mặt Trận Tổ Quốc trên thực tế chưa bao giờ cho ai ngoài đảng CS diễn đàn phê bình đường lối chính trị của đảng, chỉ vì tổ chức này là do những đảng viên CS chỉ huy.

summarize: Đã khi nào chúng ta nghiêm túc phân tích thế nào là đa nguyên và ảnh hưởng của một hệ thống đa nguyên chưa? Hãy bắt đầu từ lĩnh vực kinh tế Trước thời kỳ đổi mới và mở cửa năm 1986, xí nghiệp quốc doanh và hợp tác xã là hai chủ thể duy nhất của nền kinh tế Việt Nam. Thời ấy, hai chữ “tư doanh” được đồng nghĩa với điều xấu xa tồi tệ, bởi lẽ người ta luôn tin tưởng, một cách thiếu cơ sở, rằng khu vực tư doanh chỉ toàn bọn gian thương, bóc lột, và nền kinh tế xã hội chủ nghĩa sẽ bị “lật đổ” nếu tư nhân được phép sở hữu tư liệu sản xuất và hưởng giá trị thặng dư. Nhắc đến kinh tế tư nhân chẳng khác gì âm mưu “đảo chính” và “lật đổ” nền kinh tế quốc dân! Sau Đại hội VI, Đảng Cộng sản Việt Nam đã vượt qua cái bóng của chính mình khi chấp nhận cho tư nhân tham gia vào hoạt động kinh tế. Công nhận nền kinh tế nhiều thành phần thực chất là thừa nhận đa nguyên kinh tế. Sự đa nguyên này không những không làm mất đi “độc lập chủ quyền” về kinh tế của đất nước, mà còn làm Việt Nam ngày càng ít lệ thuộc hơn vào viện trợ từ khối xã hội chủ nghĩa. Kết quả hẳn nhiên ai cũng thấy: chế độ chính trị của Việt Nam vẫn đứng vững trong khi hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu tan rã. Trong khuôn khổ luật pháp, các công ty nhà nước cạnh tranh lành mạnh và luôn ở thế thượng phong so với các doanh nghiệp thuộc khu vực tư trong nước. Sự đa nguyên kinh tế tiến thêm một bước khi các công ty nước ngoài “đổ bộ” vào thị trường Việt Nam. Trong bối cảnh mới này, thế chủ động ở những lĩnh vực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia vẫn do chính các công ty nhà nước nắm giữ, tất nhiên cũng trong khuôn khổ do luật pháp ấn định. Kết quả sau hai mươi năm Đảng Cộng sản Việt Nam thực hiện chính sách cải tổ nền kinh tế, mà thực chất là đa nguyên kinh tế, là chúng ta có được một nền kinh tế đang chuyển mình vươn ra thị trường quốc tế với những doanh nghiệp xuất khẩu hàng đầu mà sản phẩm chất lượng cao “made in Vietnam” đã làm không ít đối thủ nước ngoài phải e ngại ngay chính sân nhà của họ. Gạo, cà phê, cá basa, tôm, giày da … là những minh chứng hùng hồn. Như vậy, đa nguyên không đáng ngại, mà trái lại rất cần thiết nếu biết điều tiết thích hợp. Đa nguyên chính trị đã và đang hiện hữu Nói đến đa nguyên trong lĩnh vực chính trị ai cũng giật mình lo ngại, bởi lẽ từ lâu người ta vẫn luôn tin tưởng, một cách thiếu cơ sở, rằng nền chính trị nhiều đảng phái tất yếu dẫn đến sự tranh giành quyền lực và làm suy yếu chủ quyền của đất nước. Đa nguyên, một lần nữa, là điều húy kỵ, là “diễn biến hòa bình” đe dọa độc lập chủ quyền dân tộc. Vậy phải chăng ở Việt Nam chưa từng có đa nguyên chính trị? Hãy bình tâm nhìn lại lịch sử. Mặt trận Việt Minh là một tập hợp thành công các đảng phái chính trị cho mục tiêu giành độc lập dân tộc từ 1941 đến 1945. Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính phủ lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cũng là một tập hợp thống nhất các chính khách và trí thức yêu nước ngoài Đảng Cộng sản ở miền Nam trong cuộc chiến chống lại chính quyền Sài Gòn từ 1960 đến 1975. Cho đến giữa thập niên 80 của thế kỷ trước, hai đảng Dân chủ và Xã hội vẫn sát cánh cùng Đảng Cộng sản trong suốt quá trình tranh đấu giành độc lập dân tộc và phát triển đất nước. Hai đảng này chỉ chấm dứt hoạt động vào năm 1987. Hiện nay Mặt trận tổ quốc vẫn là diễn đàn hiến định dành cho người ngoài Đảng Cộng sản phát biểu chính kiến của mình trong việc xây dựng đất nước. Như vậy, đa nguyên chính trị đã và đang vẫn hiện hữu ở đất nước chúng ta và Đảng Cộng sản Việt Nam đã thiết lập và điều tiết thành công nền chính trị đa nguyên đó. Nay chúng ta, hơn 80 triệu đồng bào trong và ngoài nước, đang đứng trước một vận hội mới - một thời cơ vàng - ngàn năm có một để chấn hưng đất nước. Sự thành công của đa nguyên kinh tế đang đòi hỏi một mô hình khác của đa nguyên chính trị. Liệu Đảng Cộng sản dám chấp nhận thách thức của thời đại, vì quyền lợi chung của dân tộc, đưa nền chính trị đa nguyên hiện tại dấn thêm một bước? Làm được điều đó là vượt qua cái bóng của chính mình và sẽ để lại tiếng thơm muôn đời. Bản lĩnh và trí tuệ của một đảng cầm quyền là nhận thức được bước ngoặc lịch sử này để quyết đoán đề ra và thực thi một sách lược thích hợp. Ngược lại, nếu cứ cố thủ trong những thành trì lý luận lung lay sẽ càng chuốc thêm thất bại tất yếu của lịch sử, mà có khi phải trả giá bằng máu của biết bao nhiêu người. Mô hình nào cho đa nguyên chính trị? Đa nguyên là động lực của sự phát triển, điều đó miễn bàn cãi. Vậy mô hình nào sẽ phù hợp? Nên nhớ rằng khi tiến hành đa nguyên về kinh tế, một bài toán hóc búa đã được đặt ra là liệu các thành phần kinh tế tư nhân, nhất là giới đầu tư nước ngoài, có thể câu kết nhau lũng đoạn nền kinh tế quốc gia hay không? Bài toán này sau đó đã có lời giải đáp hữu hiệu: dù thuộc thành phần kinh tế nào các doanh nghiệp cũng đều mang tư cách pháp nhân Việt Nam, và được thành lập và hoạt động trong khuôn khổ luật pháp Việt Nam. Các điều kiện để được cấp phép và nghĩa vụ nộp thuế là hai trụ cột điều tiết sự tham gia của giới đầu tư tư nhân vào những thành phần khác nhau của nền kinh tế. Điều này hoàn toàn có thể ứng dụng vào lĩnh vực chính trị. Có thể nói mẫu số chung của hơn 80 triệu đồng bào trong và ngoài Đảng Cộng sản là: thứ nhất, mọi người Việt Nam đều có cùng nguyện vọng chấn hưng Tổ quốc chung của tất cả, không phân biệt đảng phái, tín ngưỡng, thành phần và giới tính; thứ hai, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh là mục tiêu tối hậu của mọi chính sách kinh tế, chính trị và xã hội trong tương lai. Từ mẫu số chung đó, vấn đề còn lại sẽ là đảng nào có thể giới thiệu được người tài để lèo lái con thuyền đất nước. Sự cạnh tranh giữa các đảng phái đương nhiên phải công bằng và trong khuôn khổ luật pháp. Tất nhiên, lịch sử sẽ sòng phẳng với công lao của Đảng Cộng sản Việt Nam trong quá khứ và hiện tại. Mô hình chính trị đa nguyên tương lai nên bảo đảm rằng người do Đảng Cộng sản giới thiệu sẽ chiếm một tỷ lệ chi phối nhất định tại quốc hội và các cơ quan công quyền. Điều này cũng giống như khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, tỷ lệ cổ phần chi phối dành cho cổ đông là nhà nước luôn được duy trì. Ngoài ra, việc điều tiết nền chính trị đa nguyên phải bảo đảm rằng các “bộ sức mạnh” như bộ quốc phòng, bộ công an, bộ tư pháp, các lực lượng vũ trang … vẫn thuộc quyền kiểm soát của Đảng Cộng sản do công lao bất hủ của Đảng này trong công cuộc tranh đấu cho nền độc lập của dân tộc và do sứ mệnh của Đảng trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia. Những bộ ngành liên quan đến kinh tế, thương mại, tài chính, giao thông … nên mở rộng cửa để các nhà kỹ trị có tài kinh bang tế thế giúp dân giúp nước. Mô hình mới của nền chính trị đa nguyên như vậy chắc chắn sẽ tạo sức bật mạnh mẽ đưa đất nước vào cuộc tranh đua thành cường quốc kinh tế trong khu vực, chữa được quốc nạn tham nhũng và rửa được quốc nhục nghèo hèn. Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ vẫn tiếp tục vai trò lịch sử của mình một cách tâm phục khẩu phục từ phía nhân dân và bạn bè quốc tế. Kẻ đối nghịch sẽ mất đi lý do để chỉ trích. Kết luận: chuyện xứ Campuchia Thay cho lời kết luận, tôi xin kể một mẩu đối thoại giữa tôi và anh bạn đồng nghiệp người Campuchia khi tôi có dịp sang Phnom Penh làm việc năm ngoái. Trong lúc chuyện trò, được biết anh bạn này và một người bạn của anh ta đều là thành viên Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia của Thủ tướng Hun Sen - cả hai là luật sư gốc Campuchia, cùng tốt nghiệp luật khoa tại Mỹ và đang giữ những chức vụ quan trọng trong Chính phủ Hoàng gia Cambodge, một người hiện là Thứ trưởng Bộ thương mại - tôi tỏ vẻ ngạc nhiên vì hai người “Campuchia kiều” tại Mỹ này lẽ ra phải là đảng viên Funcipech của Hoàng thái tử Ranaridth. Người đồng nghiệp của tôi giải thích rằng Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia là một đảng được tổ chức tốt và tập hợp nhiều nhân tài nên phần lớn trí thức Campuchia đều lựa chọn đảng này để tham gia xây dựng đất nước. Lời giải thích này khiến tôi cứ suy nghĩ mãi về một lẽ đời đơn giản như vậy … ........................................................................... BVB, TP. HCMXem ra ông Lê Công Định cũng là người có đầu ốc cách tân, nhưng trong bối cảnh chính trị của Việt Nam lúc này tôi không biết phải gọi ông là người hữu khuynh hay là tả khuynh. Ở Việt Nam hầu như tôi chưa hề nghe ai nhắc đến hai khái Niệm này cả. Thôi thì cứ tạm gọi ông Định là người theo trường phái tiến bộ vậy. Tiện đây tôi muốn có đôi điều muốn nói với ông. Điều trước tiên tôi muốn nói là vấn đề đa nguyên kinh tế ở Việt Nam mà ông đã để cập và xem đó là thành tích của Đảng Cộng Sản và lấy đó làm chuẩn mực để quy nạp vào cái gọi là " Đa nguyên chính trị". Sau khi hệ thống XHCN ở Đông Âu tan rã, nền kinh tế XHCN ở Việt Nam không còn chỗ dựa, con đường duy nhất của Đảng CS Việt Nam là mô phỏng theo đường lối đổi mới của Đảng CS Trung Quốc. Cũng kể từ đó nền kinh tế bắt đầu tăng trưởng, đời sống người dân từ từ được cãi thiện. Sự tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam vừa qua có thể được ví như thế này: Người ta trồng hai cây cùng giống, một cây được chăm sóc tốt còn một cây cứ bỏ mặc, kết quả là hai cây đó vẫn cứ tăng trưởng hàng năm nhưng nhanh chậm thì khác nhau. Có phải chăng nền kinh tế Việt Nam thuộc về cây tăng trưởng chậm bởi vì cơ chế một Đảng không thể là môi trường tốt cho nền kinh tế thị trường phát triển đúng mức. Đã đến lúc người ta nhận thấy rằng khi nền kinh tế thị trường tiếp tục phát triển thì tự nó sẽ phá vở cơ chế một đảng vốn không con phù hợp nữa. Nhưng đa nguyên về chính trị không thể mô phỏng theo đa nguyên về kinh tế như ông Định đã nghĩ. Ngày xưa Mặt Trận Việt Minh, Mặt Trận Dân tộc giải Phóng Miền Nam Việt Nam về thực chất chỉ là con bài chinh trị của Đảng Cộng Sản Việt Nam mà thôi chứ không thể gọi là đa nguyên chính trị. Ông định muốn đa nguyên chính trị theo cái kiểu cũ như vậy thì không ổn chút nào. Nhân dân Việt Nam thật sự muốn được dân chủ hóa mà đa nguyên chính trị chính là hình thức dân chủ hóa triệt để và sâu sắc nhất, là cuộc cách mạng về dân chủ ở Việt Nam. Long Vân, TP. HCMCác quí vị có nhiều ý kiến đóng góp xem cũng được. Nhưng nhìn VN phát triển từ 1945 đến nay là nhanh hay chậm. Dĩ nhiên, ai cũng có công và tội, có đúng, sai. Nhưng xét cho cùng động cơ của Đảng lãnh đạo, chính quyền...họ có bán nước ko? có đẩy dân vào con đường cùng ko, có bị bó hẹp ngọai giao ko?, có bị thế giới tẩy chay ko ? Nếu phân tích một cách tổng thể, tòan diện, sẽ thấy mọi thứ. Đại học còn phải học năm bảy năm, mà chưa thành người có văn hóa, huống gì một đất nước muốn phát triển, như Mỹ cũng trên 200 năm, Pháp, Anh trên 300 năm. Còn VN mới trên 60 năm mà đòi hỏi qúa cỡ. Các quí vị đã bao giờ đóng góp cho đất nước (to quá),ko? hay chỉ bo bo cho mình. Thế nên, hãy thể hiện khã năng tư duy có văn hóa -tức là góp ý cho đất nước đi lên, giàu mạnh. ADKTôi có một ý kiến muốn trao đổi về quan điểm của Anh Lê Công Định về mô hình đa nguyên. Mô hình đa nguyên thích hợp với tình hình hiện nay có lẽ là mô hình tam quyền phân lập: Hành, tư và lập pháp. Đồng thời, áp dụng Thượng và Hạ viện. Thượng viện quản lý các vấn đề liên quan an ninh quốc gia. Hạ viện quản lý các vấn đề liên quan đến kinh tế và dân sinh. Để thuận tiện cho quá trình chuyển giao sang mô hình đa quyền, Thượng viện sẽ gồm các đại biểu của Đảng CS và một tỷ lệ đại biểu của các Đảng phái chính trong xã hội. Hạ viện là những đại diện do người dân bầu từ những đảng chính trị. Đồng thời, Hiến pháp và luật pháp liên quan đến bầu cử phải được xem xét và thiết kế đảm bảo dân chủ. Ẩn danhTôi xin giải thích rõ hơn cho bạn QT, Pháp là: Theo tôi quan điểm của bạn rất đúng. Tôi nghĩ là ông Lê Công Định cũng hiểu như bạn nhưng ông đang sống ở Việt Nam mà lại đăng tên thật của mình thì thế là quá dũng cảm rồi. Nên ông ta chỉ phát biểu thế thôi. Ngoài ra tôi cũng xin góp một số ý kiến. Theo tôi Đảng nào lãnh đạo cũng không quan trọng, mà Đảng nào đem lại tự do, phồn thịch cho đất nước mới là quan trọng. Còn với việc một Đảng lãnh đạo thì đâu đâu cũng thấy tham nhung, cửa quyền, hành dân. Những người Đảng viên CS thế hệ trước đều có mong muốn đem lại độc lập tự do cho đất nước và làm cho VN giàu mạnh sánh vai các cường quốc. Nhưng những người vào đảng bây giờ đa số đều chỉ mong muốn được thăng quan tiến chức và có điều kiện tham nhũng được nhiều hơn. Nhưng cứ vẫn đề gì động đến uy tín của Đảng thì đều phạm húy cả thì làm sao phát triển được. Lệ, TP. HCMTheo tôi nghĩ thì ý kiên của ông Lê công Định rất có lý. Sau 10 năm kể từ 1975 Đảng CS Viêt nam liên tục phạm từ sai lầm này đến sai hác do bản chất giáo điều và vốn dĩ quen suốt ngày đánh nhau vì vấy họ không biết tý gì về quản lý và xây dưng kinh tế. Đương lối XHCN của ĐCSVN thất bại thảm hại. Chính quyên không có cách nào khác là phải để cho dân tự làm ăn để cứu khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế trầm trọng. Nếu Đảng CSVN muốn được công nhận là đổi mới thì ít nhất cũng phải làm đươc như Ba Lan, Tiệp, Hung và các nước XHCN Đông âu, họ đã nhường cho một nền dân chủ đa nguyên, lấy hiến pháp cai trị. Dân bầu ra chủ tịch nước quôc hội và các cơ quan hành pháp khác còn tòa án, quân đội, công an là không thuôc một đảng phái nào mà là của toàn dân để dân làm công cụ bảo vệ quốc gia. Ninh, Little SaigonÔng Hun Sen của Kampuchia là một nhà độc tài. Đảng Nhân Dân Cách Mạng của ông Hun Sen khuynh đảo mọi mặt từ XH, KT đến chính trị. Các đảng phái khác trong chính trường Kampuchia là những đảng cải lương hữu danh vô thực. Ông Hun Sen để yên vì áp lực của những thế lực bên ngoài. Nhưng những người am hiểu và sống ở Kampuchia và nếu họ không bị khùng thì họ chỉ còn cách chọn đảng của ông Hun Sen. "Một lẽ đời đơn giản như vậy ... " nhưng không phải vậy. Bài học lịch sử mà chúng ta cần nhớ là bất cứ một cuộc cách mạng nào cũng mang đết bất hạnh vì cách mạng sẽ sinh ra kẻ thắng người thua va đẻ ra một tầng lớp cai trị và bị trị mới. Cách mạng Nga mang đến tang tóc cho quốc gia và láng giềng họ , đối phó trước tình hình đó nước Mỹ đã chọn con đường đổi mới với chính sách New Deal của FDR. Nếu bạn nhìn lại lịch sử thì 2 bộ mặt tư bản Mỹ trước và sau FDR khác nhau một trời một vực . Nước Nga chọn cách mạng và bay giờ họ vẫn phải trả cái giá mà họ chọn. Nước Mỹ chọn đối mới và bây giờ họ hưỡng. Vấn đề hôm nay của Việt Nam là hình như họ không chịu tiếp tục đổi mới. Nhưng tôi dám chắc với quý vị là nếu VN có thêm một cuộc đổi mới nữa thì lần ba sau đó nước mình đầy "đa" ra đó rợp cả bóng trời . Minh Nam, Hà NộiTheo một chế độ nào là điều hệ trọng sống còn đối với toàn dân một nước. Không một cá nhân hay đảng phái nào có thể vỗ ngực "chọn hộ" toàn dân. Có thể trước đây khi dân VN còn cực khổ nhìn thấy hình ảnh máy cầy trên đồng ruộng Liên Xô (trong phim ảnh) đã náo nức mong xây dựng sớm XHCN - như cha tôi nói. Đó là suy nghĩ của thế hệ trước, khi chưa hiểu XHCN là gì và khái niệm này mơ hồ thế nào; phe XHCN chưa sụp đổ dây chuyền. Giai đoạn đấu tranh giải phóng dân tộc thì còn đoàn kết rộng rãi; sau đó thi hành đường lối đấu tranh giai cấp để "tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên XHCN" thì đau khổ ập đến ngay. Tuổi tôi mà còn chứng kiến sự thất bại liểng xiểng khi đảng ta đưa nông dân cả nước vô hợp tác xã (sau 1975). Vậy thế hệ hiện nay nghĩ gì về "tiến lên XHCN" thì phải có ý kiến rộng rãi, tốt nhất là trưng cầu dân ý như các nước châu Âu đã hỏi ý kiến toàn dân khi xin vô EU và khi thông qua hiến pháp EU. Vài đứa bạn nói vui với tôi "không phải tiến lên XHCN mà là lùi xuống XHCN". Sao từ ngày đảng ta lãnh đạo toàn diện và triệt để chưa thấy có cuộc trưng cầu dân ý nào vậy. Nếu sợ tốn kém thì cho một số nhà khoa học làm đề tài điều tra (theo đúng phương pháp khoa học) coi thử dân nghĩ gì. Vô DanhBất cứ một đảng phái chính trị lãnh đạo nào cũng phải phải vì DÂN vì NƯỚC - Và các nhà lãnh đạo Việt Nam phải biết rằng không có đảng phái chính trị nào là muôn năm cả mà chỉ có Tổ Quốc Việt Nam là MUÔN NĂM! Phú Ngụ, Sài GònTôi cho rằng không phải sợ gì đa nguyên. Trên thực tế nhiều nhà chính trị Việt Nam đã nghĩ đến điều này, nhưng còn vấp phải một vài sự phản đối từ những cựu đảng viên có suy nghĩ cố hữu. Theo tôi chúng ta không phải đợi lâu nữa. Chỉ khoảng 10 năm nữa thì vấn đề này chắc chắn phải là vấn đề tất nhiên. Quốc Luân, CzechTôi hoàn toàn đồng ý với bạn ẩn danh. Việt nam có thể chế chính trị như bây giờ là do lịch sử và thể chế chính trị đó hoàn toàn được lòng dân. Hiện tại Việt nam KHÔNG THỂ đa nguyên được vì rằng rất nhiều thế lực nước ngoài muốn thanh toán Việt nam. Có thể đa nguyên có mặt tích cực nhưng nếu mà đa nguyên tại Việt nam bây giờ thì một bộ phận rất nhỏ người Việt được tiếp tay tiếp tiền từ nứớc ngoài sẽ gây chiến tranh, gây đổ máu và cái đó còn nguy hại gấp ngìn lần với những hạn chế của chính thể hiện thời. Rất mong hồn thiêng Lạc Việt vẫn còn trong mỗi các bạn để các bạn đừng quên rằng : đã có những kẻ đến cướp phá nhà cửa của người Việt nam ta hãm hiếp phụ nữ Việt nam và khi mà cha ông ta phải đổ bao nhiêu xương máu để chống lại điều đó thì lại có những tiếng nói SAU NÀY rằng sự đổ máu đó là không cần thiết !!!!! . Ẩn danhTôi thấy chính phủ hiện nay có phần bảo thủ nhưng nếu nhìn ở một góc độ thì sự bảo thủ đó cũng đúng. Ngay từ khi đảng CS thế giới ra đời đã trở thành cái gai trong mắt cần phải nhổ bỏ của một số nứơc tư bản,ngày xưa có LX chống lưng ko cải cách thì thôi chứ bây giờ VN chỉ có 1 mình nếu cải cách liệu có thành công ko hay là nối bước LX. Chắc các bạn cũng biết sau 30-4-1975 cho đến nay đã 30 năm nhưng dân việt ở hải ngoại luôn nuôi thù hận với CS trong lòng và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Họ ko nhìn những công lao của đảng cộng sản mà chỉ soi những vấn đề tiêu cực để chăm thêm lòng thù hận của mình. Theo tui trong tình cảnh bây giờ trứơc hết phải cũng cố lại nội bộ, sửa đổi lại những chính sách sao cho hợp với thời thế với lòng dân và phải luôn lấy ý dân làm gốc. Đợi khi hòa giải đựơc với dân việt hải ngoại toàn dân chung một ý tưởng thì hãy tính đến chuyện cải cách chính trị. QT, PhápTôi thấy bài của ông Lê Công Định có rất nhiều mâu thuẫn: Nếu là đa nguyên thì phải đa nguyên ở mọi lãnh vực xã hội. Ở một số nước Đông Âu như Tiệp khắc, Ba lan, hệ thống cộng sản độc đóan đã tan rã, nhường chỗ lại cho những hệ thống đa nguyên thật sự và vững chắc, mang lại phát triển và no ấm cho nhân dân. Nhân dân có chủ quyền trên đất nước mình. Việt Nam muốn là nước pháp quyền thì các bộ quốc phòng, bộ công an, bộ tư pháp, các lực lượng vũ trang … phải độc lập, không tùy thuộc vào đảng phái nào hết, mà chỉ phục vụ dân. Ngành tư pháp phải được đặt trên hết mọi đảng phái , và nhất là không thể là khí cụ phụ thuộc vào đảng CS đã từng và đang chà đạp công lý. Còn cảnh sát an ninh, cánh tay của công lý, cũng phải đặt vào tau những con người trung trực, không thiên về đảng phái nào hết. Quân đội phải vào tay chính quyền do dân đề cử chứ không thuộc bè phái nào hết , để tránh nguy cơ cướp đọat quyền thế bằng vũ lực. Còn về hoàn cảnh hiện tại, Mặt Trận Tổ Quốc trên thực tế chưa bao giờ cho ai ngoài đảng CS diễn đàn phê bình đường lối chính trị của đảng, chỉ vì tổ chức này là do những đảng viên CS chỉ huy.

060511_pmu18_press

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2006/05/060511_pmu18_press

Báo chí VN bị nhắc nhở về PMU 18

Thủ tướng Việt Nam, ông Phan Văn Khải, chính thức lên tiếng rằng cần có biện pháp xử lý những nhà báo nào tường thuật sai lạc về vụ scandal PMU 18, mà đã khiến một bộ trưởng từ chức và người phó của ông này bị bắt.

Báo An ninh Thủ đô ngày hôm nay dẫn lại nội dung một lá thư của ông Phan Văn Khải yêu cầu Bộ Văn hóa Thông tin có biện pháp xử lý nghiêm túc những cơ quan báo chí và cá nhân liên quan việc viết và đưa tin không đúng sự thật. Bản tin không nói rõ cơ quan báo chí hay cá nhân nào đã bị cáo buộc cung cấp thông tin sai lạc về vụ PMU 18. Cảnh báo Nguyên Tổng giám đốc của PMU 18, ông Bùi Tiến Dũng, đã bị bắt giữ hồi tháng Giêng sau cáo buộc sử dụng hàng triệu đôla tiền xây dựng công trình để mua xe và cá độ bóng đá quốc tế. Scandal này, được báo chí trong và ngoài nước hết sức chú ý, đã buộc Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đào Đình Bình phải nộp đơn từ chức. Công an điều tra cũng bắt giữ nguyên thứ trưởng Giao thông Vận tải, Nguyễn Việt Tiến. Bản tin của báo An ninh Thủ Đô dẫn lời ông Khải than phiền rằng liên quan vụ PMU 18 và nhiều vụ tham nhũng khác, nhiều tờ báo đã “vi phạm luật” khi đăng các thông tin không chính xác hoặc xâm phạm đời tư cá nhân. Nội dung nói "nhiều báo vẫn còn để xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật khi đăng những thông tin sai sự thật hoặc vi phạm quyền bí mật đời tư của công dân, gây nhiều bức xúc." Thủ tướng Việt Nam cũng nói rằng những người đăng tin sai lạc phải bị kỷ luật nghiêm, chứ không thể chỉ đăng cải chính. "Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ VHTT có biện pháp xử lý nghiêm túc đối với những cơ quan báo chí, những người có liên quan đến việc viết và đăng những thông tin sai sự thật, vi phạm pháp luật, không chỉ yêu cầu đính chính hoặc xử lý vi phạm hành chính." "Những đơn vị, những người bị báo chí viết sai sự thật cần thực hiện quyền khởi kiện ra tòa theo quy định của pháp luật." Tại cuộc họp báo ngày hôm nay ở Bộ Ngoại giao, khi được hỏi về vụ việc này, người phát ngôn, ông Lê Dũng, nói phương tiện truyền thông được khuyến khích đưa tin về tham nhũng, nhưng cũng phải tuân theo pháp luật. Một nhà báo ở Hà Nội, nói chuyện với BBC với điều kiện giấu tên, nhận xét trong thời gian qua, nhà nước đã nới lỏng cho báo chí được có điều kiện đưa tin rộng rãi. “Sự thoải mái đưa tin trùng hợp với thời gian sắp diễn ra Đại hội Đảng, là lúc họ cũng muốn khuyến khích đưa ra các ý kiến khác nhau để chứng tỏ sự dân chủ. Nhưng thực tế, cần hiểu rằng báo chí luôn nằm trong sự quản lý của Đảng và nhà nước. Bây giờ Đại hội Đảng cũng xong rồi, có lẽ có nhận thức rằng cần khẳng định lại vai trò này.” “Nhà nước đã có nhiều cơ quan quản lý báo chí như Ban Văn hóa Tư tưởng, Bộ Văn hóa, vậy mà lần này đích thân Thủ tướng lên tiếng. Điều đó có thể xem như một sự cảnh báo rất nặng đối với báo chí.” Phân tích của hãng tin AFP nói rằng đây là một nỗ lực của chính phủ trong việc thắt chặt kiểm soát với báo chí, để đảm bảo việc tường thuật về scandal PMU 18 sẽ không rầm rộ như trước. Một chuyên gia nước ngoài nói với AFP rằng đảng Cộng sản không muốn để truyền thông đi quá xa trong cuộc chiến chống tham nhũng. “Đảng vẫn chưa biết chắc họ muốn truyền thông đóng vai trò gì,” ông này nói.

summarize: Báo An ninh Thủ đô ngày hôm nay dẫn lại nội dung một lá thư của ông Phan Văn Khải yêu cầu Bộ Văn hóa Thông tin có biện pháp xử lý nghiêm túc những cơ quan báo chí và cá nhân liên quan việc viết và đưa tin không đúng sự thật. Bản tin không nói rõ cơ quan báo chí hay cá nhân nào đã bị cáo buộc cung cấp thông tin sai lạc về vụ PMU 18. Cảnh báo Nguyên Tổng giám đốc của PMU 18, ông Bùi Tiến Dũng, đã bị bắt giữ hồi tháng Giêng sau cáo buộc sử dụng hàng triệu đôla tiền xây dựng công trình để mua xe và cá độ bóng đá quốc tế. Scandal này, được báo chí trong và ngoài nước hết sức chú ý, đã buộc Bộ trưởng Giao thông Vận tải Đào Đình Bình phải nộp đơn từ chức. Công an điều tra cũng bắt giữ nguyên thứ trưởng Giao thông Vận tải, Nguyễn Việt Tiến. Bản tin của báo An ninh Thủ Đô dẫn lời ông Khải than phiền rằng liên quan vụ PMU 18 và nhiều vụ tham nhũng khác, nhiều tờ báo đã “vi phạm luật” khi đăng các thông tin không chính xác hoặc xâm phạm đời tư cá nhân. Nội dung nói "nhiều báo vẫn còn để xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật khi đăng những thông tin sai sự thật hoặc vi phạm quyền bí mật đời tư của công dân, gây nhiều bức xúc." Thủ tướng Việt Nam cũng nói rằng những người đăng tin sai lạc phải bị kỷ luật nghiêm, chứ không thể chỉ đăng cải chính. "Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ VHTT có biện pháp xử lý nghiêm túc đối với những cơ quan báo chí, những người có liên quan đến việc viết và đăng những thông tin sai sự thật, vi phạm pháp luật, không chỉ yêu cầu đính chính hoặc xử lý vi phạm hành chính." "Những đơn vị, những người bị báo chí viết sai sự thật cần thực hiện quyền khởi kiện ra tòa theo quy định của pháp luật." Tại cuộc họp báo ngày hôm nay ở Bộ Ngoại giao, khi được hỏi về vụ việc này, người phát ngôn, ông Lê Dũng, nói phương tiện truyền thông được khuyến khích đưa tin về tham nhũng, nhưng cũng phải tuân theo pháp luật. Một nhà báo ở Hà Nội, nói chuyện với BBC với điều kiện giấu tên, nhận xét trong thời gian qua, nhà nước đã nới lỏng cho báo chí được có điều kiện đưa tin rộng rãi. “Sự thoải mái đưa tin trùng hợp với thời gian sắp diễn ra Đại hội Đảng, là lúc họ cũng muốn khuyến khích đưa ra các ý kiến khác nhau để chứng tỏ sự dân chủ. Nhưng thực tế, cần hiểu rằng báo chí luôn nằm trong sự quản lý của Đảng và nhà nước. Bây giờ Đại hội Đảng cũng xong rồi, có lẽ có nhận thức rằng cần khẳng định lại vai trò này.” “Nhà nước đã có nhiều cơ quan quản lý báo chí như Ban Văn hóa Tư tưởng, Bộ Văn hóa, vậy mà lần này đích thân Thủ tướng lên tiếng. Điều đó có thể xem như một sự cảnh báo rất nặng đối với báo chí.” Phân tích của hãng tin AFP nói rằng đây là một nỗ lực của chính phủ trong việc thắt chặt kiểm soát với báo chí, để đảm bảo việc tường thuật về scandal PMU 18 sẽ không rầm rộ như trước. Một chuyên gia nước ngoài nói với AFP rằng đảng Cộng sản không muốn để truyền thông đi quá xa trong cuộc chiến chống tham nhũng. “Đảng vẫn chưa biết chắc họ muốn truyền thông đóng vai trò gì,” ông này nói.

forum-38490011

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-38490011

"Đã có giải pháp cho nhiều án oan"

Hôm 20/12 Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang đã ra quyết định đình chỉ điều tra trả tự do cho bị can Hàn Đức Long sau 11 năm giam giữ và 4 lần bị tuyên án tử hình.

Các bị cáo được đưa qua cửa kiểm tra an ninh trong một phiên xử tại TP Hồ Chí Minh Đây là vụ án oan sai đặc biệt nghiêm trọng sau những vụ án oan của các ông Nguyễn Thanh Chấn cũng ở Bắc Giang và vụ ông Huỳnh Văn Nén ở tỉnh Bình Thuận. Điểm khác biệt có tính chất bước ngoặt trong vụ án Hàn Đức Long là người ta chưa tìm ra được hung thủ gây án thực sự, không giống như với hai vụ án kia. Đây thực sự là điểm khác biệt rất đáng lưu tâm, vì nó đã vượt qua được những thành kiến sai lạc hẹp hòi vốn đã khép lại cánh cửa kêu oan của nhiều người. Bản thân tôi trong quá trình kêu oan 6 năm trời cho tử tù Hàn Đức Long đã chia sẻ câu chuyện với nhiều người. Và sau khi đã trao đổi phân tích về mọi khía cạnh của vụ án, người đối thoại đều nói đến một câu có tính mấu chốt đó là vụ này chưa tìm ra được hung thủ. Họ bảo những ý kiến của tôi hay thật đấy, nhưng chưa tìm ra được hung thủ thì làm sao minh oan được. Trong nhận thức của nhiều luật sư và cán bộ tư pháp đều mặc định một điều rằng phải tìm ra được hung thủ thì mới minh oan được cho bị cáo. Đây là quan điểm sai trái, nhưng thực tế có nhiều dẫn chứng cho thấy họ đúng. Vì những vụ như Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén chỉ được minh oan sau khi đã tìm ra được hung thủ. Còn những vụ kêu oan nhưng chưa tìm ra được hung thủ khác như Lê Bá Mai, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Lê Văn Mạnh thì có ai được minh oan đâu. Cho nên việc ông Hàn Đức Long được minh oan trong khi chưa tìm ra được hung thủ là một sự kiện có tính bước ngoặt, có tính đột phá. Luật đã sửa Ở một diễn biến khác Bộ luật tố tụng hình sự ban hành năm 2015 (chưa có hiệu lực) đã hoàn thiện hơn về quy trình thủ tục xét xử được kỳ vọng sẽ giúp giảm tránh án oan. Một trong số nhiều điểm mới đáng chú ý có nội dung quy định tại Điều 13 rằng khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội theo trình tự, thủ tục luật định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội. Quy định mới này mở ra hy vọng lối thoát cho những vụ án kêu oan lâu nay. Theo nội dung trên, việc 'không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội' tức là vụ án còn tồn tại những điểm mù mờ không rõ ràng dẫn đến nghi ngờ thì khi đó phải kết luận người bị buộc tội không có tội. "Một trong số nhiều điểm mới đáng chú ý có nội dung quy định tại Điều 13 rằng khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội theo trình tự, thủ tục luật định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội" Nội dung này về bản chất là sự tiếp thu triển khai nguyên tắc pháp lý 'nghi ngờ hợp lý', một nguyên tắc khoa học tiến bộ đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng. Nội dung căn bản của nguyên tắc này là chỉ được kết luận có tội khi vụ án không còn điểm nghi ngờ hợp lý nào nữa, ngược lại khi còn tồn tại một điểm nghi ngờ hợp lý chưa được làm rõ thì không được kết luận có tội. Nguyên tắc này là một đảm bảo phòng ngừa rất tốt phòng tránh oan sai, vì nó đặt ra yêu cầu cao về cơ sở kết tội. Trước đây luật tố tụng hình sự Việt Nam chưa tiếp thu triển khai, thế rồi như một hệ quả tất yếu, thực tiễn xét xử đã xảy ra nhiều vụ án kêu oan như Hàn Đức Long, Lê Bá Mai, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Lê Văn Mạnh … với mức án tử hình. Có một điểm chung trong các vụ án này là đều tồn tại một hoặc nhiều căn cứ kết tội chưa được làm rõ, tức tồn tại những điểm mâu thuẫn vô lý, song họ vẫn bị kết tội vì các cơ quan tiến hành tố tụng thường cho rằng căn cứ vào các tài liệu bằng chứng khác có trong hồ sơ thì vẫn có đủ cơ sở để kết tội. Kiểu phán xét định án như vậy đã gây ra những vụ án kêu oan kéo dài vì phía bị cáo và luật sư bào chữa căn cứ vào những điểm mâu thuẫn vô lý chưa được làm rõ có trong hồ sơ để đeo đuổi việc kêu oan. Từ đó khiến cho các vụ án lâm vào tình trạng dằng dai kéo dài, mà vì hành lang pháp lý không có lối ra cho nên mặc dù đã điều tra đi điều tra lại nhiều lần những điểm mù mờ vẫn không được làm rõ, tòa án không thể tuyên vô tội và vụ án cũng không thể khép lại. Vụ án Hàn Đức Long Để thấy rõ hơn về giá trị ý nghĩa của nguyên tắc 'nghi ngờ hợp lý' hãy tham khảo vụ án Hàn Đức Long. Năm 2005 ở huyện Tân Yên thuộc tỉnh Bắc Giang xảy ra vụ án một cháu bé 5 tuổi bị hiếp rồi giết vứt xác ở cánh đồng. Chập tối hôm đó một cặp vợ chồng đi làm đồng về muộn không thấy con gái đâu mới đổ xô đi tìm. Sáng hôm sau người đi làm đồng sớm phát hiện xác cháu bé tại mương nước cánh đồng, khám nghiệm tử thi cho thấy cháu bị hiếp rồi giết chết. Cơ quan điều tra xác định thời điểm chết của cháu, căn cứ vào lượng thức ăn đã nhuyễn còn trong dạ dày họ giám định kết luận cháu bé chết sau bữa ăn cuối cùng từ 4 đến 6 tiếng. Hỏi cha mẹ cháu bé thì được biết cháu ăn bữa cuối cùng lúc 12 giờ trưa cùng ngày. Từ điểm ấy suy ra cháu bé chết trong khoảng thời gian từ 4 đến 6 giờ chiều. Nhưng ngày xảy ra vụ án là ngày 26/6/2005 là một ngày mùa hè nóng nực, khoảng thời gian từ 4 đến 6 giờ chiều trời còn sáng rõ. Cánh đồng khi đó ruộng vừa mới cấy không gian thông thoáng, trời còn sáng nhiều người còn ở ngoài đồng, ngay như bố mẹ cháu bé cũng đi làm đồng đến tối muộn mới về. Vậy liệu tội phạm có dám gây án trong khoảng thời gian đó không, liệu có kẻ nào dám bắt bế cháu bé ra giữa cánh đồng thanh thiên bạch nhật để hiếp rồi giết không? Đây là điểm vô lý trong căn cứ kết tội mà nhiều năm qua mặc dù đã điều tra lại nhiều lần vẫn không lý giải được. Hồ sơ vụ án cũng mô tả thủ phạm Hàn Đức Long sau khi hiếp đã bế cháu bé ra đoạn bờ mương đất đặt cháu ngồi trên bờ, khi thấy cháu không cử động gì thì đẩy cháu ngã xuống mương nước rồi bỏ chạy về. Như thế kết quả điều tra xác định cháu bé chết do đuối nước. Nhưng khi cơ quan điều tra khám nghiệm hiện trường thì thấy lòng mương có nhiều cỏ và khoai nước, độ sâu 35cm. Trong khi đó cháu bé năm tuổi có chiều cao 1,07m. Với mực nước mương chỉ hơn một gang tay thì khó có thể làm chết đuối cháu bé có chiều cao thế được, chỉ cần cháu ngồi là đã cao hơn mực nước. Một số tù nhân gần đây đã được minh oan và trả tự do sau nhiều năm ngồi tù, như ông Nguyễn Thanh Chấn, ông Hàn Đức Long (Hình minh họa: Nhà tù Phước Cơ, Vũng Tàu) Khi mổ tử thi thì thấy trong phổi và phế quản cháu bé có dị vật lẫn bùn đất, điều này chứng tỏ cháu đã hít thở mạnh khi ở dưới nước, vì phải hít thở mạnh thì dị vật lẫn bùn đất mới chui được vào trong phổi và phế quản. Như vậy khả năng là cháu đã bị dìm cho chết sặc chứ không phải do bị đẩy ngã đuối nước. Do vậy kết quả điều tra cho rằng thủ phạm Hàn Đức Long đẩy cháu bé ngã đuối nước khiến cháu chết không phù hợp với kết quả khám nghiệm tử thi và kết quả khám nghiệm mực nước ở hiện trường. Những nội dung này tạo ra nghi ngờ hợp lý về việc oan sai, và sau nhiều năm ròng rã phản ánh kêu cầu, thì tới nay ông Hàn Đức Long mới được trả tự do minh oan. Giáp pháp cho án oan Vụ án Hàn Đức Long cũng như nhiều vụ án kêu oan khác đều tồn tại những điểm nghi ngờ hợp lý không được làm rõ. Do luật tố tụng cũ chưa tiếp thu triển khai nguyên tắc nghi ngờ hợp lý nên án vẫn được tuyên, nhưng từ trong sâu thẳm nội tâm con người thẩm phán đã do dự hồ nghi về cơ sở kết tội, và với hành lang pháp lý trong hiện tại họ chỉ có thể làm được việc là hủy án yêu cầu điều tra lại. Điều này khiến cho các vụ án kêu oan đều ở trong tình trạng giải quyết kéo dài. Nay Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 đã tiếp thu nguyên tắc nghi ngờ hợp lý đã mở ra cơ hội lối thoát cho các vụ án kêu oan. Nó sẽ giúp chấm dứt quá trình tranh cãi bất tận giữa các quan điểm buộc tội và gỡ tội. Nó tạo ra sự thắng thế cho một phía, cái phía mà lâu nay hay ở thế yếu, theo đó khi còn tồn tại một điểm chưa được làm rõ trong căn cứ kết tội thì phải kết luận không có tội thay vì bỏ mặc nó và vẫn tuyên có tội như lâu nay. Việc xử lý minh oan cho vụ án Hàn Đức Long chính là một bước đi sớm trong thực hiện luật. Luật đã có quy định và thực tế đã xử lý án như thế thì đó sẽ là tiền đề, kiến tạo ra môi trường hành lang pháp lý thuận lợi cho các vụ án kêu oan. Bài phản ánh văn phong và quan điểm của riêng tác giả, luật sư sống và làm việc ở Hà Nội.

summarize: Các bị cáo được đưa qua cửa kiểm tra an ninh trong một phiên xử tại TP Hồ Chí Minh Đây là vụ án oan sai đặc biệt nghiêm trọng sau những vụ án oan của các ông Nguyễn Thanh Chấn cũng ở Bắc Giang và vụ ông Huỳnh Văn Nén ở tỉnh Bình Thuận. Điểm khác biệt có tính chất bước ngoặt trong vụ án Hàn Đức Long là người ta chưa tìm ra được hung thủ gây án thực sự, không giống như với hai vụ án kia. Đây thực sự là điểm khác biệt rất đáng lưu tâm, vì nó đã vượt qua được những thành kiến sai lạc hẹp hòi vốn đã khép lại cánh cửa kêu oan của nhiều người. Bản thân tôi trong quá trình kêu oan 6 năm trời cho tử tù Hàn Đức Long đã chia sẻ câu chuyện với nhiều người. Và sau khi đã trao đổi phân tích về mọi khía cạnh của vụ án, người đối thoại đều nói đến một câu có tính mấu chốt đó là vụ này chưa tìm ra được hung thủ. Họ bảo những ý kiến của tôi hay thật đấy, nhưng chưa tìm ra được hung thủ thì làm sao minh oan được. Trong nhận thức của nhiều luật sư và cán bộ tư pháp đều mặc định một điều rằng phải tìm ra được hung thủ thì mới minh oan được cho bị cáo. Đây là quan điểm sai trái, nhưng thực tế có nhiều dẫn chứng cho thấy họ đúng. Vì những vụ như Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén chỉ được minh oan sau khi đã tìm ra được hung thủ. Còn những vụ kêu oan nhưng chưa tìm ra được hung thủ khác như Lê Bá Mai, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Lê Văn Mạnh thì có ai được minh oan đâu. Cho nên việc ông Hàn Đức Long được minh oan trong khi chưa tìm ra được hung thủ là một sự kiện có tính bước ngoặt, có tính đột phá. Luật đã sửa Ở một diễn biến khác Bộ luật tố tụng hình sự ban hành năm 2015 (chưa có hiệu lực) đã hoàn thiện hơn về quy trình thủ tục xét xử được kỳ vọng sẽ giúp giảm tránh án oan. Một trong số nhiều điểm mới đáng chú ý có nội dung quy định tại Điều 13 rằng khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội theo trình tự, thủ tục luật định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội. Quy định mới này mở ra hy vọng lối thoát cho những vụ án kêu oan lâu nay. Theo nội dung trên, việc 'không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội' tức là vụ án còn tồn tại những điểm mù mờ không rõ ràng dẫn đến nghi ngờ thì khi đó phải kết luận người bị buộc tội không có tội. "Một trong số nhiều điểm mới đáng chú ý có nội dung quy định tại Điều 13 rằng khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội theo trình tự, thủ tục luật định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội" Nội dung này về bản chất là sự tiếp thu triển khai nguyên tắc pháp lý 'nghi ngờ hợp lý', một nguyên tắc khoa học tiến bộ đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng. Nội dung căn bản của nguyên tắc này là chỉ được kết luận có tội khi vụ án không còn điểm nghi ngờ hợp lý nào nữa, ngược lại khi còn tồn tại một điểm nghi ngờ hợp lý chưa được làm rõ thì không được kết luận có tội. Nguyên tắc này là một đảm bảo phòng ngừa rất tốt phòng tránh oan sai, vì nó đặt ra yêu cầu cao về cơ sở kết tội. Trước đây luật tố tụng hình sự Việt Nam chưa tiếp thu triển khai, thế rồi như một hệ quả tất yếu, thực tiễn xét xử đã xảy ra nhiều vụ án kêu oan như Hàn Đức Long, Lê Bá Mai, Nguyễn Văn Chưởng, Hồ Duy Hải, Lê Văn Mạnh … với mức án tử hình. Có một điểm chung trong các vụ án này là đều tồn tại một hoặc nhiều căn cứ kết tội chưa được làm rõ, tức tồn tại những điểm mâu thuẫn vô lý, song họ vẫn bị kết tội vì các cơ quan tiến hành tố tụng thường cho rằng căn cứ vào các tài liệu bằng chứng khác có trong hồ sơ thì vẫn có đủ cơ sở để kết tội. Kiểu phán xét định án như vậy đã gây ra những vụ án kêu oan kéo dài vì phía bị cáo và luật sư bào chữa căn cứ vào những điểm mâu thuẫn vô lý chưa được làm rõ có trong hồ sơ để đeo đuổi việc kêu oan. Từ đó khiến cho các vụ án lâm vào tình trạng dằng dai kéo dài, mà vì hành lang pháp lý không có lối ra cho nên mặc dù đã điều tra đi điều tra lại nhiều lần những điểm mù mờ vẫn không được làm rõ, tòa án không thể tuyên vô tội và vụ án cũng không thể khép lại. Vụ án Hàn Đức Long Để thấy rõ hơn về giá trị ý nghĩa của nguyên tắc 'nghi ngờ hợp lý' hãy tham khảo vụ án Hàn Đức Long. Năm 2005 ở huyện Tân Yên thuộc tỉnh Bắc Giang xảy ra vụ án một cháu bé 5 tuổi bị hiếp rồi giết vứt xác ở cánh đồng. Chập tối hôm đó một cặp vợ chồng đi làm đồng về muộn không thấy con gái đâu mới đổ xô đi tìm. Sáng hôm sau người đi làm đồng sớm phát hiện xác cháu bé tại mương nước cánh đồng, khám nghiệm tử thi cho thấy cháu bị hiếp rồi giết chết. Cơ quan điều tra xác định thời điểm chết của cháu, căn cứ vào lượng thức ăn đã nhuyễn còn trong dạ dày họ giám định kết luận cháu bé chết sau bữa ăn cuối cùng từ 4 đến 6 tiếng. Hỏi cha mẹ cháu bé thì được biết cháu ăn bữa cuối cùng lúc 12 giờ trưa cùng ngày. Từ điểm ấy suy ra cháu bé chết trong khoảng thời gian từ 4 đến 6 giờ chiều. Nhưng ngày xảy ra vụ án là ngày 26/6/2005 là một ngày mùa hè nóng nực, khoảng thời gian từ 4 đến 6 giờ chiều trời còn sáng rõ. Cánh đồng khi đó ruộng vừa mới cấy không gian thông thoáng, trời còn sáng nhiều người còn ở ngoài đồng, ngay như bố mẹ cháu bé cũng đi làm đồng đến tối muộn mới về. Vậy liệu tội phạm có dám gây án trong khoảng thời gian đó không, liệu có kẻ nào dám bắt bế cháu bé ra giữa cánh đồng thanh thiên bạch nhật để hiếp rồi giết không? Đây là điểm vô lý trong căn cứ kết tội mà nhiều năm qua mặc dù đã điều tra lại nhiều lần vẫn không lý giải được. Hồ sơ vụ án cũng mô tả thủ phạm Hàn Đức Long sau khi hiếp đã bế cháu bé ra đoạn bờ mương đất đặt cháu ngồi trên bờ, khi thấy cháu không cử động gì thì đẩy cháu ngã xuống mương nước rồi bỏ chạy về. Như thế kết quả điều tra xác định cháu bé chết do đuối nước. Nhưng khi cơ quan điều tra khám nghiệm hiện trường thì thấy lòng mương có nhiều cỏ và khoai nước, độ sâu 35cm. Trong khi đó cháu bé năm tuổi có chiều cao 1,07m. Với mực nước mương chỉ hơn một gang tay thì khó có thể làm chết đuối cháu bé có chiều cao thế được, chỉ cần cháu ngồi là đã cao hơn mực nước. Một số tù nhân gần đây đã được minh oan và trả tự do sau nhiều năm ngồi tù, như ông Nguyễn Thanh Chấn, ông Hàn Đức Long (Hình minh họa: Nhà tù Phước Cơ, Vũng Tàu) Khi mổ tử thi thì thấy trong phổi và phế quản cháu bé có dị vật lẫn bùn đất, điều này chứng tỏ cháu đã hít thở mạnh khi ở dưới nước, vì phải hít thở mạnh thì dị vật lẫn bùn đất mới chui được vào trong phổi và phế quản. Như vậy khả năng là cháu đã bị dìm cho chết sặc chứ không phải do bị đẩy ngã đuối nước. Do vậy kết quả điều tra cho rằng thủ phạm Hàn Đức Long đẩy cháu bé ngã đuối nước khiến cháu chết không phù hợp với kết quả khám nghiệm tử thi và kết quả khám nghiệm mực nước ở hiện trường. Những nội dung này tạo ra nghi ngờ hợp lý về việc oan sai, và sau nhiều năm ròng rã phản ánh kêu cầu, thì tới nay ông Hàn Đức Long mới được trả tự do minh oan. Giáp pháp cho án oan Vụ án Hàn Đức Long cũng như nhiều vụ án kêu oan khác đều tồn tại những điểm nghi ngờ hợp lý không được làm rõ. Do luật tố tụng cũ chưa tiếp thu triển khai nguyên tắc nghi ngờ hợp lý nên án vẫn được tuyên, nhưng từ trong sâu thẳm nội tâm con người thẩm phán đã do dự hồ nghi về cơ sở kết tội, và với hành lang pháp lý trong hiện tại họ chỉ có thể làm được việc là hủy án yêu cầu điều tra lại. Điều này khiến cho các vụ án kêu oan đều ở trong tình trạng giải quyết kéo dài. Nay Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 đã tiếp thu nguyên tắc nghi ngờ hợp lý đã mở ra cơ hội lối thoát cho các vụ án kêu oan. Nó sẽ giúp chấm dứt quá trình tranh cãi bất tận giữa các quan điểm buộc tội và gỡ tội. Nó tạo ra sự thắng thế cho một phía, cái phía mà lâu nay hay ở thế yếu, theo đó khi còn tồn tại một điểm chưa được làm rõ trong căn cứ kết tội thì phải kết luận không có tội thay vì bỏ mặc nó và vẫn tuyên có tội như lâu nay. Việc xử lý minh oan cho vụ án Hàn Đức Long chính là một bước đi sớm trong thực hiện luật. Luật đã có quy định và thực tế đã xử lý án như thế thì đó sẽ là tiền đề, kiến tạo ra môi trường hành lang pháp lý thuận lợi cho các vụ án kêu oan. Bài phản ánh văn phong và quan điểm của riêng tác giả, luật sư sống và làm việc ở Hà Nội.

vert-tra-39105481

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-39105481

Câu chuyện về con búp bê Nhật kokeshi

Những con búp bê kokeshi mang tính biểu tượng của Nhật Bản được ra đời từ hàng trăm năm trước tại Tohoku và gần đây lại trở nên nổi tiếng khắp nơi.

Chất liệu làm búp bê ở các vùng khác nhau cũng khác nhau, tùy thuộc loại gỗ mà những người thợ có được Có thể nói kokeshi ra đời và tồn tại là nhờ có tuyết. Những con búp bê bằng gỗ đầy tính cách Nhật, với vẻ biểu cảm nhẹ nhàng, kín đáo có nguồn gốc từ vùng miền núi phía bắc Tohoku, nơi được biết đến là địa điểm xảy ra trận động đất và sóng thần tsunami hồi 2011. Thiên đường từ sự phản bội đẫm máu ở Nhật Bản Vị than trắng độc đáo trong đồ nướng Nhật Quán mì nào ngon nhất tại Nhật Bản? Tuy nhiên, chừng 200 năm trước, đây cũng chính là nơi những con búp bê kokeshi đầu tiên ra đời. Đó là khi những người thợ mộc từ miền nam đất nước di chuyển tới đây, khu Tohoku với những khu rừng rậm rạp, hẻo lánh, và đi cùng với họ là kỹ thuật nghề mộc tinh tế. Trong hầu hết thời gian trong năm, họ kiếm sống bằng việc làm bàn ghế, và lấy những mẩu gỗ thừa làm đồ chơi cho con trẻ trong nhà. Họ làm ra các món đồ chơi như koma (mặt bàn xoay được), kendama (trò chơi dùng cốc và bóng), và những con búp bê kokeshi. Tuy nhiên, khi mùa đông đến, tiết trời trở nên quá lạnh không thể làm việc ngoài trời, thì những người thợ mộc tìm vào trú náu tại nơi có nhiều onsen (những dòng suối nước nóng tự nhiên). "Khi mùa đông đến, lạnh giá không thể làm việc trên núi, những người thợ mộc tìm đến onsen để chống rét, chờ cho đến hè. Để kiếm sống, họ bắt đầu bán đồ cho khách tham quan tới các nhà tắm," Masafumi Abo, nghệ nhân đời thứ năm chuyên làm búp bê kokesih từ vùng Tsugaru thuộc tỉnh Aomori nói. "Có thể nói kokeshi ra đời và tồn tại là nhờ có tuyết" Những con búp bê gỗ nhanh chóng được gắn liền với những vùng có onsen. Ngày nay, có tất cả 11 nơi như vậy, đều tập trung ở vùng Tohoku, nơi những con kokeshi truyền thống được làm ra. Mỗi loại búp bê địa phương đều có những nét độc đáo riêng, thể hiện mô-típ và tính cách của người dân địa phương, của lịch sử, cây cỏ và những câu chuyện kể dân gian từng nơi. Chẳng hạn như búp bê làm tại vùng Tsugaru thuộc Aomori thì được trang trí với những hoa văn của người Ainu (một trong những sắc người dân tộc bản địa của Nhật Bản), còn tại Naruko Onsen ở Miyahi, đầu búp bê có thể quay qua quay lại được và phát ra tiếng kêu, gợi nhớ tới tên gọi về nơi ra đời của nó, trong tiếng Nhật có nghĩa là 'em bé khóc'. Chất liệu làm búp bê cũng khác nhau, tùy theo nơi sản xuất. Các thợ thủ công sẽ chọn bất kỳ loại gỗ nào sẵn có. Ở phía giáp Thái Bình Dương, loại gỗ thường dùng là gỗ sơn thù du, cứng và có màu trắng, còn phía bên Biển Nhật Bản người ta thường chọn gỗ phong, có màu vàng. Lúc ban đầu, những con búp bê chỉ được đem chào bán như quà lưu niệm cho trẻ em, nhưng về sau chúng bắt đầu được người lớn quan tâm, sưu tầm. Lần bùng nổ đầu tiên là trong thời Taisho, đầu thập niên 1900, khi những con búp bê trở nên quen thuộc với giới nghệ sỹ, các tiểu thuyết gia. Lần thứ hai là vào thập niên 1960-70. Avatar Mii của Nintendo được cho là dựa trên hình ảnh các con búp bê kokeshi Những người tìm mua trong cả hai thời kỳ này đều là những người đàn ông đứng tuổi giàu có, thích sưu tầm búp bê và coi chúng như những biểu tượng cho địa vị của mình. Ngày nay, các nghệ nhân làm kokeshi nói họ đang chứng kiến làn sóng bùng nổ lần thứ ba, tuy nhiên lần này đối tượng khách hàng lại khác hẳn những lần trước. Hình dáng đơn giản, nhẵn nhụi, với những màu sắc sặc sỡ và những dòng kẻ đậm trên kokeshi khiến những con búp bê này trông giống như một ngôi sao đại chúng hiện đại. Trên thực tế, nhà thiết kế trò chơi điện tử Shigeru Miyamoto nói rằng các avatar Mii của Nintendo (là các hình đại diện kỹ thuật số trên Wii) được thiết kế dựa theo kokeshi, với đầu có hình củ hành quá khổ còn cơ thể thì mảnh mai, nhẵn nhụi. Người chơi có thể chọn chỉnh Mii để trông cho giống mình hay giống các gương mặt nổi tiếng. Việc sưu tầm các búp bê kokeshi kiểu hiện đại, dễ thương trở nên phổ biến (gồm cả các sản phẩm được làm tại Tohoku và cả ở những nơi khác), nhất là trong giới phụ nữ trẻ, và chúng được người ta chia sẻ với nhau thông qua những ảnh chụp đăng trên mạng xã hội. Các nghệ nhân làm kokeshi tại vùng Sendai làm cả búp bê hiện đại lẫn búp bê truyền thống Các triển lãm kokeshi cũng nở rộ, như Triển lãm Kawaii Kokeshi tại Bảo tàng Búp bê Yokohama hồi tháng Mười và Mười Một 2016, hay Lễ hội Kokeshi Toàn quốc tại Naruko Onsen hồi tháng Chín 2016. Mọi người thử tự tay làm những con búp bê này tại nhà, và thậm chí còn có cả kokeshi bokko, tức là các buổi biểu diễn múa rối bằng búp bê kokeshi. "Gần đây, số lượng các cô gái trẻ sưu tầm kokeshi đang thực sự tăng cao. Nhưng họ mua những con búp bê nhỏ, bởi họ sống trong các căn hộ không mấy rộng rãi. Và kokeshi đã đi vào cả văn hóa đại chúng. Các cô gái ăn mặc như búp bê kokeshi," Shinji Onuma, chủ sở hữu thế hệ thứ năm của Ryokan Onuma, một nhà trọ nổi tiếng ở Naruko Onsen vốn đã hoạt động từ hơn 100 năm nay, nói. Nhà trọ này cũng có lượng du khách kokeshi, tức du khách tới để mua các con búp bê và thử tự tay trang trí, tô vẽ búp bê, tăng theo. Một số người yêu thích kokeshi tỏ ra chê loại búp bê kokeshi hiện đại và chỉ ưa các con búp bê do các nghệ nhân làm ra theo kiểu truyền thống. Nhưng Akira Suzuki, một nghệ nhân làm kokeshi thế hệ thứ ba ở vùng Sendai thuộc tỉnh Miyagi, người làm cả các con búp bê trông ngộ nghĩnh lẫn những con truyền thống, lại không mấy bận tâm về điều đó. "Một con búp bê kokeshi ngộ ngộ chính là một con búp bê mở đường. Càng nhiều người biết về chúng thì người ta lại càng ưa các búp bê kokeshi truyền thống." Cần phải mất nhiều năm mới có thể học được kỹ thuật làm búp bê kokesi đạt tiêu chuẩn tinh tế của các nghệ nhân. "Đó là việc học hỏi cả đời. Càng làm nhiều, bạn càng nâng cao được kỹ năng, học hỏi thêm được về lịch sử," Yukinori Jinnohara, một nghệ nhân làm kokeshi ở vùng Tsuchiyu Onsen thuộc tỉnh Fukushima, nói. "Vẽ mặt là việc phải học cả đời. Ngay cả sau khi đã làm tới 40 năm, chúng tôi cũng vẫn chưa đạt được bất kỳ khuôn mặt nào khiến mình có thể nói 'công việc của tôi ở đây thế là đã xong'. Những người thợ nghiên cứu sản phẩm của mình cho tới khi chết. Cho tới khi người thợ chết đi." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Chất liệu làm búp bê ở các vùng khác nhau cũng khác nhau, tùy thuộc loại gỗ mà những người thợ có được Có thể nói kokeshi ra đời và tồn tại là nhờ có tuyết. Những con búp bê bằng gỗ đầy tính cách Nhật, với vẻ biểu cảm nhẹ nhàng, kín đáo có nguồn gốc từ vùng miền núi phía bắc Tohoku, nơi được biết đến là địa điểm xảy ra trận động đất và sóng thần tsunami hồi 2011. Thiên đường từ sự phản bội đẫm máu ở Nhật Bản Vị than trắng độc đáo trong đồ nướng Nhật Quán mì nào ngon nhất tại Nhật Bản? Tuy nhiên, chừng 200 năm trước, đây cũng chính là nơi những con búp bê kokeshi đầu tiên ra đời. Đó là khi những người thợ mộc từ miền nam đất nước di chuyển tới đây, khu Tohoku với những khu rừng rậm rạp, hẻo lánh, và đi cùng với họ là kỹ thuật nghề mộc tinh tế. Trong hầu hết thời gian trong năm, họ kiếm sống bằng việc làm bàn ghế, và lấy những mẩu gỗ thừa làm đồ chơi cho con trẻ trong nhà. Họ làm ra các món đồ chơi như koma (mặt bàn xoay được), kendama (trò chơi dùng cốc và bóng), và những con búp bê kokeshi. Tuy nhiên, khi mùa đông đến, tiết trời trở nên quá lạnh không thể làm việc ngoài trời, thì những người thợ mộc tìm vào trú náu tại nơi có nhiều onsen (những dòng suối nước nóng tự nhiên). "Khi mùa đông đến, lạnh giá không thể làm việc trên núi, những người thợ mộc tìm đến onsen để chống rét, chờ cho đến hè. Để kiếm sống, họ bắt đầu bán đồ cho khách tham quan tới các nhà tắm," Masafumi Abo, nghệ nhân đời thứ năm chuyên làm búp bê kokesih từ vùng Tsugaru thuộc tỉnh Aomori nói. "Có thể nói kokeshi ra đời và tồn tại là nhờ có tuyết" Những con búp bê gỗ nhanh chóng được gắn liền với những vùng có onsen. Ngày nay, có tất cả 11 nơi như vậy, đều tập trung ở vùng Tohoku, nơi những con kokeshi truyền thống được làm ra. Mỗi loại búp bê địa phương đều có những nét độc đáo riêng, thể hiện mô-típ và tính cách của người dân địa phương, của lịch sử, cây cỏ và những câu chuyện kể dân gian từng nơi. Chẳng hạn như búp bê làm tại vùng Tsugaru thuộc Aomori thì được trang trí với những hoa văn của người Ainu (một trong những sắc người dân tộc bản địa của Nhật Bản), còn tại Naruko Onsen ở Miyahi, đầu búp bê có thể quay qua quay lại được và phát ra tiếng kêu, gợi nhớ tới tên gọi về nơi ra đời của nó, trong tiếng Nhật có nghĩa là 'em bé khóc'. Chất liệu làm búp bê cũng khác nhau, tùy theo nơi sản xuất. Các thợ thủ công sẽ chọn bất kỳ loại gỗ nào sẵn có. Ở phía giáp Thái Bình Dương, loại gỗ thường dùng là gỗ sơn thù du, cứng và có màu trắng, còn phía bên Biển Nhật Bản người ta thường chọn gỗ phong, có màu vàng. Lúc ban đầu, những con búp bê chỉ được đem chào bán như quà lưu niệm cho trẻ em, nhưng về sau chúng bắt đầu được người lớn quan tâm, sưu tầm. Lần bùng nổ đầu tiên là trong thời Taisho, đầu thập niên 1900, khi những con búp bê trở nên quen thuộc với giới nghệ sỹ, các tiểu thuyết gia. Lần thứ hai là vào thập niên 1960-70. Avatar Mii của Nintendo được cho là dựa trên hình ảnh các con búp bê kokeshi Những người tìm mua trong cả hai thời kỳ này đều là những người đàn ông đứng tuổi giàu có, thích sưu tầm búp bê và coi chúng như những biểu tượng cho địa vị của mình. Ngày nay, các nghệ nhân làm kokeshi nói họ đang chứng kiến làn sóng bùng nổ lần thứ ba, tuy nhiên lần này đối tượng khách hàng lại khác hẳn những lần trước. Hình dáng đơn giản, nhẵn nhụi, với những màu sắc sặc sỡ và những dòng kẻ đậm trên kokeshi khiến những con búp bê này trông giống như một ngôi sao đại chúng hiện đại. Trên thực tế, nhà thiết kế trò chơi điện tử Shigeru Miyamoto nói rằng các avatar Mii của Nintendo (là các hình đại diện kỹ thuật số trên Wii) được thiết kế dựa theo kokeshi, với đầu có hình củ hành quá khổ còn cơ thể thì mảnh mai, nhẵn nhụi. Người chơi có thể chọn chỉnh Mii để trông cho giống mình hay giống các gương mặt nổi tiếng. Việc sưu tầm các búp bê kokeshi kiểu hiện đại, dễ thương trở nên phổ biến (gồm cả các sản phẩm được làm tại Tohoku và cả ở những nơi khác), nhất là trong giới phụ nữ trẻ, và chúng được người ta chia sẻ với nhau thông qua những ảnh chụp đăng trên mạng xã hội. Các nghệ nhân làm kokeshi tại vùng Sendai làm cả búp bê hiện đại lẫn búp bê truyền thống Các triển lãm kokeshi cũng nở rộ, như Triển lãm Kawaii Kokeshi tại Bảo tàng Búp bê Yokohama hồi tháng Mười và Mười Một 2016, hay Lễ hội Kokeshi Toàn quốc tại Naruko Onsen hồi tháng Chín 2016. Mọi người thử tự tay làm những con búp bê này tại nhà, và thậm chí còn có cả kokeshi bokko, tức là các buổi biểu diễn múa rối bằng búp bê kokeshi. "Gần đây, số lượng các cô gái trẻ sưu tầm kokeshi đang thực sự tăng cao. Nhưng họ mua những con búp bê nhỏ, bởi họ sống trong các căn hộ không mấy rộng rãi. Và kokeshi đã đi vào cả văn hóa đại chúng. Các cô gái ăn mặc như búp bê kokeshi," Shinji Onuma, chủ sở hữu thế hệ thứ năm của Ryokan Onuma, một nhà trọ nổi tiếng ở Naruko Onsen vốn đã hoạt động từ hơn 100 năm nay, nói. Nhà trọ này cũng có lượng du khách kokeshi, tức du khách tới để mua các con búp bê và thử tự tay trang trí, tô vẽ búp bê, tăng theo. Một số người yêu thích kokeshi tỏ ra chê loại búp bê kokeshi hiện đại và chỉ ưa các con búp bê do các nghệ nhân làm ra theo kiểu truyền thống. Nhưng Akira Suzuki, một nghệ nhân làm kokeshi thế hệ thứ ba ở vùng Sendai thuộc tỉnh Miyagi, người làm cả các con búp bê trông ngộ nghĩnh lẫn những con truyền thống, lại không mấy bận tâm về điều đó. "Một con búp bê kokeshi ngộ ngộ chính là một con búp bê mở đường. Càng nhiều người biết về chúng thì người ta lại càng ưa các búp bê kokeshi truyền thống." Cần phải mất nhiều năm mới có thể học được kỹ thuật làm búp bê kokesi đạt tiêu chuẩn tinh tế của các nghệ nhân. "Đó là việc học hỏi cả đời. Càng làm nhiều, bạn càng nâng cao được kỹ năng, học hỏi thêm được về lịch sử," Yukinori Jinnohara, một nghệ nhân làm kokeshi ở vùng Tsuchiyu Onsen thuộc tỉnh Fukushima, nói. "Vẽ mặt là việc phải học cả đời. Ngay cả sau khi đã làm tới 40 năm, chúng tôi cũng vẫn chưa đạt được bất kỳ khuôn mặt nào khiến mình có thể nói 'công việc của tôi ở đây thế là đã xong'. Những người thợ nghiên cứu sản phẩm của mình cho tới khi chết. Cho tới khi người thợ chết đi." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

vietnam-53882303

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53882303

Bầu cử 2020: Quan điểm của Trump về các vấn đề cử tri quan tâm

Donald Trump đắc cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2016 nhờ một cụm từ đơn giản: "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại".

Tranh cử mong được ở lại Nhà Trắng nhiệm kỳ thứ hai, ông phải đối mặt với một đất nước đang vật lộn với những thách thức từ virus corona và dư chấn kinh tế của đại dịch - và một khối đại cử tri đang cân nhắc thành quả của ông trong bốn năm cầm quyền. Chiến dịch tranh cử năm 2020 của ông dựa vào chính sách phục hồi nền kinh tế, thúc đẩy việc làm, bảo vệ lợi ích thương mại của Hoa Kỳ và tiếp tục lập trường cứng rắn về vấn đề nhập cư. Dưới đây là chính sách của ông Trump trong tám vấn đề chính. Dựng lại nền kinh tế tơi tả vì đại dịch Tổng thống Trump từ lâu đã vận động tranh cử theo nguyên tắc "Nước Mỹ trên hết", và thúc đẩy việc đưa việc làm và ngành sản xuất trở lại Mỹ. Trong chiến dịch tranh cử đầu, ông Trump hứa sẽ cắt giảm thuế cho những người Mỹ đang làm việc, giảm thuế suất doanh nghiệp, cải thiện hiện trạng thương mại và phục hồi ngành sản xuất của Mỹ. Trong một số những điều này, ông đã phần nào thực hiện được. Trong bốn năm qua, ông đã rút lại các quy định liên bang về doanh nghiệp, cắt giảm thuế doanh nghiệp và thuế thu nhập và ký các lệnh hành pháp hỗ trợ các ưu đãi đối với các sản phẩm sản xuất trong nước. Kể từ tháng 1/2017, Mỹ đã có thêm hơn 480.000 việc làm trong lĩnh vực sản xuất, mặc dù các nhà phân tích cho rằng tăng trưởng trong lĩnh vực này đang chậm lại và các chính sách liên quan của ông Trump - như thuế quan - chưa giải quyết được các vấn đề cơ cấu. Bầu cử 2020: Giải thích hệ thống chính trị Mỹ Kết quả thăm dò mới nhất về cuộc đua giữa Trump và Biden Ông Trump cũng dự đoán kinh tế sẽ phục hồi ngay sau đại dịch - mặc dù các nhà phê bình nói rằng phản ứng Covid-19 của ông đã gây ra thiệt hại kinh tế lâu dài. Chấm dứt 'phụ thuộc' vào TQ, bảo vệ sản xuất của Mỹ Ông Trump vận động tranh cử với lời hứa Mỹ nên tập trung vào lợi ích kinh tế của chính mình mặc dù ông nói "Nước Mỹ trên hết" không có nghĩa là "nước Mỹ đơn độc". Về thương mại, ông Trump có lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, cùng với chính sách bảo vệ các nhà sản xuất trong nước khỏi sự cạnh tranh từ nước ngoài - và đó vẫn là những khía cạnh quan trọng trong chính sách thương mại của ông. Trong suốt nhiệm kỳ đầu tiên, tổng thống nhấn mạnh công việc của ông là đàm phán lại các thỏa thuận thương mại trong quá khứ mà ông nói là không công bằng đối với Mỹ - như Nafta, giữa Mỹ, Canada và Mexico - hoặc rời bỏ chúng - như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông cũng hứa sẽ khắc phục thâm hụt thương mại của Mỹ (chênh lệch giữa nhập khẩu và xuất khẩu), mà, lần đầu tiên trong sáu năm đã giảm vào năm 2019, mặc dù các nhà kinh tế không đồng ý về việc liệu điều này có thực sự cải thiện kinh tế hay không. Cuộc chiến thương mại đang diễn ra của Tổng thống Trump với Trung Quốc đã tăng thuế biên giới lên gần 500 tỷ đôla thương mại hàng năm và thỏa thuận "giai đoạn một" năm nay giữa hai quốc gia đã khiến hầu hết các mức thuế vẫn được giữ nguyên. Vào tháng 8, ông cho biết muốn cung cấp các khoản miễn trừ thuế để lôi kéo công ty Mỹ chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc, đồng thời nói rằng "chúng ta sẽ chấm dứt sự phụ thuộc vào Trung Quốc". Ông Trump cũng đã áp thuế lên hàng hóa từ Liên minh châu Âu - từ thép đến rượu vang của Pháp - đã đe dọa áp thuế lên thép và nhôm từ Brazil và Argentina, và gần đây đã tái áp thuế đối với một số sản phẩm nhôm của Canada. 'Nước Mỹ trên hết' và khẳng định chủ quyền của Mỹ Như với thương mại, ông Trump cũng đã hứa đặt "Nước Mỹ trên hết" trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Theo cách nói của Nhà Trắng, điều đó có nghĩa là "khẳng định lại chủ quyền của Mỹ và quyền của tất cả các quốc gia được xác định tương lai của mình", với trọng tâm là đảm bảo an ninh và thịnh vượng. Điều đó có ý nghĩa gì trong thực tế? Nó bao gồm việc rút khỏi một số hiệp định đa phương lớn như hiệp định khí hậu Paris hoặc rút lui khỏi một số tổ chức đa phương, như Tổ chức Y tế Thế giới. Ông đã thách thức một số liên minh quốc tế, thúc đẩy các thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (Nato) tăng cường chi tiêu quốc phòng của họ trong liên minh quân sự. Và gần đây ông nhắc lại lời hứa sẽ hạ thấp quân số của Mỹ ở nước ngoài - hiện đang ở mức ngang bằng lúc ông nhậm chức - đặc biệt là ở những nơi như Đức và Afghanistan. Giới phê bình cho rằng ông đã tạo ra căng thẳng với các đồng minh thân cận lịch sử của Mỹ trong khi tiếp cận với các đối thủ như Triều Tiên và Nga. Ông có những thành công trong chính sách đối ngoại, gần đây đã giúp môi giới một thỏa thuận giữa Israel và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất để bình thường hóa quan hệ. Và ông đã hô hào việc giết Abu Bakr al-Baghdadi, thủ lĩnh của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS), và chỉ huy quân sự quyền lực của Iran, Tướng Qasem Soleimani. Xây tường và hạn chế nhập cư Những lời hứa hạn chế mức nhập cư đã trở thành nền tảng cho sự nghiệp chính trị của tổng thống. Bây giờ, khi ông vận động tái tranh cử, ông hứa sẽ tiếp tục xây bức tường biên giới trên biên giới Mỹ-Mexico - cho đến nay ông đã bảo đảm kinh phí cho 445 dặm (716 km) của hàng rào 722 dặm. Ông cũng thề sẽ loại bỏ việc xổ số Visa và di cư theo chuỗi - nghĩa là nhập cư vào Mỹ dựa trên quan hệ gia đình - và chuyển sang hệ thống nhập cảnh "dựa trên thành tích". Kế hoạch cải cách nhập cư của ông Trump phải đối mặt với thất bại vào mùa hè này khi Tòa án Tối cao ra phán quyết chống lại nỗ lực hủy bỏ bộ luật DACA của chính quyền ông, vốn bảo vệ khoảng 650.000 thanh niên nhập cảnh vào Mỹ mà không có giấy tờ khi còn nhỏ. Giảm gía thuốc, chấm dứt Đạo luật Obamacare Ông Trump vận động tranh cử năm 2016 dựa trên việc bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Obamacare) do cựu Tổng thống Barack Obama đưa ra. Mặc dù không thể bãi bỏ hoàn toàn, chính quyền Trump đã thành công trong việc hủy bỏ các phần của luật đó gồm bãi bỏ việc bắt mọi người phải mua bảo hiểm y tế, nếu không phải nộp phạt thuế. Tổng thống Trump cũng hứa sẽ hạ giá thuốc ở Mỹ và vào tháng 7 đã đưa ra các biện pháp cho phép giảm giá và nhập khẩu thuốc rẻ hơn từ nước ngoài, mặc dù một số nhà phân tích trong ngành cho rằng những biện pháp này sẽ không có nhiều tác dụng. Ông tuyên bố cuộc khủng hoảng opioid là tình trạng khẩn cấp về y tế quốc gia vào năm 2017 và cung cấp 1,8 tỷ đôla tài trợ liên bang cho các tiểu bang để thực hiện biện pháp phòng ngừa, điều trị và phục hồi. Ông cũng thực hiện các bước để hạn chế kê đơn opioid. Nhưng giới phê bình cho rằng nỗ lực liên tục nhằm phá bỏ Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng, đưa bảo hiểm y tế đến cho hàng triệu người, của ông, sẽ gây bất lợi cho việc chiến đấu với cuộc khủng hoảng opioid. Thúc đẩy năng lượng Hoa Kỳ Kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã rút ra khỏi hàng trăm biện pháp bảo vệ môi trường, bao gồm giới hạn lượng khí thải carbon dioxide từ các nhà máy điện và phương tiện giao thông, cũng như bảo vệ các tuyến đường thủy liên bang trên khắp đất nước, thực hiện lời hứa tranh cử từ năm 2016. Ông cũng rút Mỹ khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, nói rằng thỏa thuận này gây bất lợi cho Mỹ "vì lợi ích riêng của các nước khác". Việc rút lui đó sẽ chỉ chính thức hoàn tất sau cuộc bầu cử vào tháng 11. Gần đây nhất, chính quyền của ông đã phê duyệt việc khoan dầu khí tại Khu bảo tồn Động vật Hoang dã Quốc gia Bắc Cực ở Alaska, nơi việc khoan dầu đã bị giới hạn trong nhiều thập niên. Theo dõi hành vi sai trái của cảnh sát Tổng thống Trump cổ súy Đạo luật Bước Đầu tiên như bước quan trọng mà ông thực hiện đối với cải cách tư pháp hình sự. Dự luật lưỡng đảng năm 2018 có ý nghĩa quan trọng, và các luật đã được cải cách ở cấp liên bang, giúp các thẩm phán có quyền quyết định hơn trong quá trình tuyên án cũng như tăng cường các nỗ lực cải tạo tù nhân. Ông Trump cũng hứa sẽ có Đạo luật Bước Thứ hai tiếp theo sẽ giải quyết các rào cản về việc làm cho các cựu tù nhân, mặc dù chưa có luật nào như vậy được đề xuất cho đến nay. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump tự cho mình là một người ủng hộ việc thực thi pháp luật và vẫn giữ nguyên như vậy trong suốt nhiệm kỳ tổng thống, gần đây nhất ông đã leo thang việc ủng hộ cảnh sát trong bối cảnh các cuộc biểu tình chống bất công phân biệt chủng tộc trên toàn quốc. Trong tháng 6, Tổng thống Trump ký một lệnh hành pháp giới thiệu một số cải cách cảnh sát, cung cấp các khoản trợ cấp liên bang để cải thiện hoạt động, bao gồm cả việc tạo cơ sở dữ liệu để theo dõi các hành vi lạm dụng của cảnh sát. Tổng thống nói rằng các phương pháp chẹn cổ gây tranh cãi để kiềm chế nghi phạm "nói chung" nên bị cấm nhưng đã không chuyển sang thực thi một lệnh cấm. Bảo vệ Tu chính án thứ Hai Sau khi nước Mỹ bị rung chuyển bởi các vụ xả súng hàng loạt ở Texas và Ohio năm 2019, ông Trump bày tỏ sự ủng hộ đối với một loạt cải cách, chẳng hạn như kiểm tra lý lịch chặt chẽ hơn đối với người mua súng và "luật cờ đỏ", ngăn chặn quyền tiếp cận vũ khí đối với những người được coi là rủi ro cho xã hội. Nhưng sau cơn sốt quan tâm ban đầu này, ông Trump hầu như đã không làm gì để chuyển những ý tưởng này thành hành động. Thay vào đó, tổng thống tiếp về tục lên tiếng bảo vệ Tu chính án thứ Hai của hiến pháp Hoa Kỳ - bảo vệ quyền sở hữu súng của người Mỹ - và quyền lợi của nhóm vận động hành lang súng mạnh mẽ, Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA). Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020

summarize: Tranh cử mong được ở lại Nhà Trắng nhiệm kỳ thứ hai, ông phải đối mặt với một đất nước đang vật lộn với những thách thức từ virus corona và dư chấn kinh tế của đại dịch - và một khối đại cử tri đang cân nhắc thành quả của ông trong bốn năm cầm quyền. Chiến dịch tranh cử năm 2020 của ông dựa vào chính sách phục hồi nền kinh tế, thúc đẩy việc làm, bảo vệ lợi ích thương mại của Hoa Kỳ và tiếp tục lập trường cứng rắn về vấn đề nhập cư. Dưới đây là chính sách của ông Trump trong tám vấn đề chính. Dựng lại nền kinh tế tơi tả vì đại dịch Tổng thống Trump từ lâu đã vận động tranh cử theo nguyên tắc "Nước Mỹ trên hết", và thúc đẩy việc đưa việc làm và ngành sản xuất trở lại Mỹ. Trong chiến dịch tranh cử đầu, ông Trump hứa sẽ cắt giảm thuế cho những người Mỹ đang làm việc, giảm thuế suất doanh nghiệp, cải thiện hiện trạng thương mại và phục hồi ngành sản xuất của Mỹ. Trong một số những điều này, ông đã phần nào thực hiện được. Trong bốn năm qua, ông đã rút lại các quy định liên bang về doanh nghiệp, cắt giảm thuế doanh nghiệp và thuế thu nhập và ký các lệnh hành pháp hỗ trợ các ưu đãi đối với các sản phẩm sản xuất trong nước. Kể từ tháng 1/2017, Mỹ đã có thêm hơn 480.000 việc làm trong lĩnh vực sản xuất, mặc dù các nhà phân tích cho rằng tăng trưởng trong lĩnh vực này đang chậm lại và các chính sách liên quan của ông Trump - như thuế quan - chưa giải quyết được các vấn đề cơ cấu. Bầu cử 2020: Giải thích hệ thống chính trị Mỹ Kết quả thăm dò mới nhất về cuộc đua giữa Trump và Biden Ông Trump cũng dự đoán kinh tế sẽ phục hồi ngay sau đại dịch - mặc dù các nhà phê bình nói rằng phản ứng Covid-19 của ông đã gây ra thiệt hại kinh tế lâu dài. Chấm dứt 'phụ thuộc' vào TQ, bảo vệ sản xuất của Mỹ Ông Trump vận động tranh cử với lời hứa Mỹ nên tập trung vào lợi ích kinh tế của chính mình mặc dù ông nói "Nước Mỹ trên hết" không có nghĩa là "nước Mỹ đơn độc". Về thương mại, ông Trump có lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, cùng với chính sách bảo vệ các nhà sản xuất trong nước khỏi sự cạnh tranh từ nước ngoài - và đó vẫn là những khía cạnh quan trọng trong chính sách thương mại của ông. Trong suốt nhiệm kỳ đầu tiên, tổng thống nhấn mạnh công việc của ông là đàm phán lại các thỏa thuận thương mại trong quá khứ mà ông nói là không công bằng đối với Mỹ - như Nafta, giữa Mỹ, Canada và Mexico - hoặc rời bỏ chúng - như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông cũng hứa sẽ khắc phục thâm hụt thương mại của Mỹ (chênh lệch giữa nhập khẩu và xuất khẩu), mà, lần đầu tiên trong sáu năm đã giảm vào năm 2019, mặc dù các nhà kinh tế không đồng ý về việc liệu điều này có thực sự cải thiện kinh tế hay không. Cuộc chiến thương mại đang diễn ra của Tổng thống Trump với Trung Quốc đã tăng thuế biên giới lên gần 500 tỷ đôla thương mại hàng năm và thỏa thuận "giai đoạn một" năm nay giữa hai quốc gia đã khiến hầu hết các mức thuế vẫn được giữ nguyên. Vào tháng 8, ông cho biết muốn cung cấp các khoản miễn trừ thuế để lôi kéo công ty Mỹ chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc, đồng thời nói rằng "chúng ta sẽ chấm dứt sự phụ thuộc vào Trung Quốc". Ông Trump cũng đã áp thuế lên hàng hóa từ Liên minh châu Âu - từ thép đến rượu vang của Pháp - đã đe dọa áp thuế lên thép và nhôm từ Brazil và Argentina, và gần đây đã tái áp thuế đối với một số sản phẩm nhôm của Canada. 'Nước Mỹ trên hết' và khẳng định chủ quyền của Mỹ Như với thương mại, ông Trump cũng đã hứa đặt "Nước Mỹ trên hết" trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Theo cách nói của Nhà Trắng, điều đó có nghĩa là "khẳng định lại chủ quyền của Mỹ và quyền của tất cả các quốc gia được xác định tương lai của mình", với trọng tâm là đảm bảo an ninh và thịnh vượng. Điều đó có ý nghĩa gì trong thực tế? Nó bao gồm việc rút khỏi một số hiệp định đa phương lớn như hiệp định khí hậu Paris hoặc rút lui khỏi một số tổ chức đa phương, như Tổ chức Y tế Thế giới. Ông đã thách thức một số liên minh quốc tế, thúc đẩy các thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (Nato) tăng cường chi tiêu quốc phòng của họ trong liên minh quân sự. Và gần đây ông nhắc lại lời hứa sẽ hạ thấp quân số của Mỹ ở nước ngoài - hiện đang ở mức ngang bằng lúc ông nhậm chức - đặc biệt là ở những nơi như Đức và Afghanistan. Giới phê bình cho rằng ông đã tạo ra căng thẳng với các đồng minh thân cận lịch sử của Mỹ trong khi tiếp cận với các đối thủ như Triều Tiên và Nga. Ông có những thành công trong chính sách đối ngoại, gần đây đã giúp môi giới một thỏa thuận giữa Israel và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất để bình thường hóa quan hệ. Và ông đã hô hào việc giết Abu Bakr al-Baghdadi, thủ lĩnh của nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS), và chỉ huy quân sự quyền lực của Iran, Tướng Qasem Soleimani. Xây tường và hạn chế nhập cư Những lời hứa hạn chế mức nhập cư đã trở thành nền tảng cho sự nghiệp chính trị của tổng thống. Bây giờ, khi ông vận động tái tranh cử, ông hứa sẽ tiếp tục xây bức tường biên giới trên biên giới Mỹ-Mexico - cho đến nay ông đã bảo đảm kinh phí cho 445 dặm (716 km) của hàng rào 722 dặm. Ông cũng thề sẽ loại bỏ việc xổ số Visa và di cư theo chuỗi - nghĩa là nhập cư vào Mỹ dựa trên quan hệ gia đình - và chuyển sang hệ thống nhập cảnh "dựa trên thành tích". Kế hoạch cải cách nhập cư của ông Trump phải đối mặt với thất bại vào mùa hè này khi Tòa án Tối cao ra phán quyết chống lại nỗ lực hủy bỏ bộ luật DACA của chính quyền ông, vốn bảo vệ khoảng 650.000 thanh niên nhập cảnh vào Mỹ mà không có giấy tờ khi còn nhỏ. Giảm gía thuốc, chấm dứt Đạo luật Obamacare Ông Trump vận động tranh cử năm 2016 dựa trên việc bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng (Obamacare) do cựu Tổng thống Barack Obama đưa ra. Mặc dù không thể bãi bỏ hoàn toàn, chính quyền Trump đã thành công trong việc hủy bỏ các phần của luật đó gồm bãi bỏ việc bắt mọi người phải mua bảo hiểm y tế, nếu không phải nộp phạt thuế. Tổng thống Trump cũng hứa sẽ hạ giá thuốc ở Mỹ và vào tháng 7 đã đưa ra các biện pháp cho phép giảm giá và nhập khẩu thuốc rẻ hơn từ nước ngoài, mặc dù một số nhà phân tích trong ngành cho rằng những biện pháp này sẽ không có nhiều tác dụng. Ông tuyên bố cuộc khủng hoảng opioid là tình trạng khẩn cấp về y tế quốc gia vào năm 2017 và cung cấp 1,8 tỷ đôla tài trợ liên bang cho các tiểu bang để thực hiện biện pháp phòng ngừa, điều trị và phục hồi. Ông cũng thực hiện các bước để hạn chế kê đơn opioid. Nhưng giới phê bình cho rằng nỗ lực liên tục nhằm phá bỏ Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng, đưa bảo hiểm y tế đến cho hàng triệu người, của ông, sẽ gây bất lợi cho việc chiến đấu với cuộc khủng hoảng opioid. Thúc đẩy năng lượng Hoa Kỳ Kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã rút ra khỏi hàng trăm biện pháp bảo vệ môi trường, bao gồm giới hạn lượng khí thải carbon dioxide từ các nhà máy điện và phương tiện giao thông, cũng như bảo vệ các tuyến đường thủy liên bang trên khắp đất nước, thực hiện lời hứa tranh cử từ năm 2016. Ông cũng rút Mỹ khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, nói rằng thỏa thuận này gây bất lợi cho Mỹ "vì lợi ích riêng của các nước khác". Việc rút lui đó sẽ chỉ chính thức hoàn tất sau cuộc bầu cử vào tháng 11. Gần đây nhất, chính quyền của ông đã phê duyệt việc khoan dầu khí tại Khu bảo tồn Động vật Hoang dã Quốc gia Bắc Cực ở Alaska, nơi việc khoan dầu đã bị giới hạn trong nhiều thập niên. Theo dõi hành vi sai trái của cảnh sát Tổng thống Trump cổ súy Đạo luật Bước Đầu tiên như bước quan trọng mà ông thực hiện đối với cải cách tư pháp hình sự. Dự luật lưỡng đảng năm 2018 có ý nghĩa quan trọng, và các luật đã được cải cách ở cấp liên bang, giúp các thẩm phán có quyền quyết định hơn trong quá trình tuyên án cũng như tăng cường các nỗ lực cải tạo tù nhân. Ông Trump cũng hứa sẽ có Đạo luật Bước Thứ hai tiếp theo sẽ giải quyết các rào cản về việc làm cho các cựu tù nhân, mặc dù chưa có luật nào như vậy được đề xuất cho đến nay. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông Trump tự cho mình là một người ủng hộ việc thực thi pháp luật và vẫn giữ nguyên như vậy trong suốt nhiệm kỳ tổng thống, gần đây nhất ông đã leo thang việc ủng hộ cảnh sát trong bối cảnh các cuộc biểu tình chống bất công phân biệt chủng tộc trên toàn quốc. Trong tháng 6, Tổng thống Trump ký một lệnh hành pháp giới thiệu một số cải cách cảnh sát, cung cấp các khoản trợ cấp liên bang để cải thiện hoạt động, bao gồm cả việc tạo cơ sở dữ liệu để theo dõi các hành vi lạm dụng của cảnh sát. Tổng thống nói rằng các phương pháp chẹn cổ gây tranh cãi để kiềm chế nghi phạm "nói chung" nên bị cấm nhưng đã không chuyển sang thực thi một lệnh cấm. Bảo vệ Tu chính án thứ Hai Sau khi nước Mỹ bị rung chuyển bởi các vụ xả súng hàng loạt ở Texas và Ohio năm 2019, ông Trump bày tỏ sự ủng hộ đối với một loạt cải cách, chẳng hạn như kiểm tra lý lịch chặt chẽ hơn đối với người mua súng và "luật cờ đỏ", ngăn chặn quyền tiếp cận vũ khí đối với những người được coi là rủi ro cho xã hội. Nhưng sau cơn sốt quan tâm ban đầu này, ông Trump hầu như đã không làm gì để chuyển những ý tưởng này thành hành động. Thay vào đó, tổng thống tiếp về tục lên tiếng bảo vệ Tu chính án thứ Hai của hiến pháp Hoa Kỳ - bảo vệ quyền sở hữu súng của người Mỹ - và quyền lợi của nhóm vận động hành lang súng mạnh mẽ, Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA). Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020

vert-tra-46666149

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-46666149

Hang đá Giáng Sinh vùng Catalan có người ngồi đại tiện

Pessebre, hang đá giáng sinh ở vùng Catalan, Tây Ban Nha, có tất cả những đặc điểm thông thường.

Có Đức Mẹ Mary và Thánh Joseph đang trìu mến nhìn Chúa Hài đồng đang ngủ trong máng cỏ. Có những con bò đang rống nhẹ nhàng và có lẽ có một vài kẻ chăn cừu. Ở nơi lúc nào cũng là Giáng Sinh với ông già Noel Thanh niên Tây Ban Nha lựa cách để dễ sống Schengen, ngôi làng nhỏ và tấm thị thực đi khắp châu Âu Nhưng nhìn kỹ hơn nữa chúng ta sẽ thấy nằm khuất giữa những nhân vật truyền thống là một bức tượng nhỏ, quần tuột xuống, đang 'trút bầu tâm sự' ngay chính giữa khung cảnh thiêng liêng. Rất được ưa chuộng Caganer, nghĩa đen có nghĩa là 'người đang ị', là một thành phần không thể thiếu trong lễ Giáng sinh ở Catalonia thuộc vùng đông bắc Tây Ban Nha. Hình ảnh truyền thống là một nông dân mặc quần dài màu đen, áo sơ mi trắng và chiếc mũ Catalan cổ điển màu đỏ gọi là barretina. Anh ta cũng có thể được cho hút ống điếu và đọc báo. "Nó như là phần vui nhộn của một câu chuyện đáng lẽ ra phải nghiêm túc - hang đá giáng sinh," ông Marc-Ignasi Corral, 53 tuổi đến từ Barcelona và người sưu tập caganer, nói. Vâng, nhân vật này được ưa chuộng đến mức nó có riêng một hội dành riêng, Hội những người bạn của Caganer (L'associació Amics del Caganer) mà Corral là một thành viên đầy tự hào. Được thành lập vào năm 1990, hội này có khoảng 70 thành viên. Có những người đến từ những nơi xa như nước Mỹ. Họ họp lại hai lần mỗi năm. Caganer truyền thống được làm bằng đất sét, được nung trong lò với nhiệt độ trên 1.000 độ C và sau đó được tô vẽ bằng tay. Khi ngành công nghiệp này phát triển thì caganer cũng thay đổi theo. Hiện giờ nó có rất nhiều loại cả về mẫu mã lẫn chất liệu. Carmen, cô nàng di-gan phóng túng xưa và nay Thị trấn Pháp nơi người ta thả chai rượu xuống biển Quốc gia mới ra đời từ một trò đùa "Tôi có những con làm từ xà bông, tôi cũng có những con bằng sô cô la, nhưng đương nhiên đó là để ăn," Corral nói. Trên kệ sách của ông có rải rác một bộ sưu tập hơn 200 caganer. "Tôi cũng có những con bằng thủy tinh nữa." Được gắn chặt với truyền thống dân gian nhưng nguồn gốc của caganer là rất mơ hồ. Tuy nhiên, nhìn chung mọi người đồng ý rằng nó có từ khoảng cuối thế kỷ 17 hoặc đầu thế kỷ 18, khi mà truyền thống Baroque đang phổ biến cả ở trong và ngoài Catalonia với trọng tâm là chủ nghĩa hiện thực trong nghệ thuật, điêu khắc và văn học. Trong tác phẩm 'El Caganer', các tác giả Jordi Arruga và Josep Mañà viết: "Đó là thời kỳ được đánh dấu bằng chủ nghĩa hiện thực cực đoan… tất cả dựa rất nhiều vào sự mô tả đời sống và phong tục địa phương. Ở đây, điều kiện làm việc và cuộc sống gia đình được xem như những chủ đề nghệ thuật." Không có gì tục tĩu Một sự mô tả đời sống thực như thế là caganer. Tuy nhiên, lý do mà truyền thống này được lưu truyền qua nhiều thế hệ là rõ ràng: ý nghĩa đại tiện từ lâu đã được gắn kết với tất cả mọi thứ từ vận may cho đến sự thịnh vượng và sức khỏe. "Phân cũng tức là dùng để vun bón, đó đó cũng là tiền bạc, là vận may và sự thịnh vượng. Hoặc đại loại như vậy theo các nhà nhân chủng học," sử gia Enric Ucelay-Da Cal, giáo sư danh dự tại Đại học Pompeu Fabra ở Barcelona, giải thích. "Người ta nói rằng nếu bạn không để một caganer vào trong hang đá thì bạn sẽ gặp xui xẻo," ông Marc Alos Pla, một người thợ làm caganer mà gia đình điều hành caganer.com, nhà sản xuất caganer lớn nhất thế giới, nói. Trong năm nay ông dự đoán số lượng bán ra sẽ vượt qua 30.000 sản phẩm. Hoàn toàn không xem caganer là thô tục hay trần trụi, người dân Catalan có cái nhìn thoải mái về chúng - họ xem đó chỉ là khắc họa một hành động tự nhiên. "Chúng tôi không xem nó là thô lỗ. Ý tôi muốn nói là thô lỗ như khi anh đi vệ sinh," Corral cười. "Chúng tôi giấu các chi tiết - chúng tôi ở trong một xã hội mà chúng tôi che giấu mọi thứ. Chẳng hạn như chúng tôi che giấu cái chết." Hơn nữa, người Catalan không chỉ dừng lại ở một truyền thống Giáng Sinh. Caga Tió, nghĩa đen là 'khúc gỗ ị' (còn được gọi là Tió de Nadal, tức 'Khúc gỗ Giáng Sinh) cũng là một vật không thể thiếu trong nhiều gia đình ở Catalan trong giai đoạn gần đến Giáng Sinh. Vào bữa tiệc Thụ thai Vô nhiễm vào ngày 8/12, các gia đình bắt đầu cho Caga Tió 'ăn' bằng thức ăn thừa. Nó được trùm một chiếc chăn để giữ ấm cho đến khi vào đêm Noel hay ngày Noel, khi nó đã 'ăn' đủ thức ăn, những đứa trẻ sẽ dùng gậy để vừa đánh nó vừa hát một bài để dỗ cho nó ị. Bởi vì khúc gỗ không ị ra phân được… nó ị ra những món quà Giáng sinh. 'Ai cũng phải ị' Trước khi dùng gậy đánh Tió, lũ trẻ đến nơi khác trong ngôi nhà để cầu nguyện nó sẽ đem quà cho chúng trong khi các bậc phụ huynh tranh thủ lúc bọn nhỏ không có mặt để giấu những món quà nhỏ như kẹo Giáng Sinh dưới cái chăn. "Tió là một ý tưởng Giáng Sinh tương đối xưa… vào thời Trung Cổ nó thịnh hành trên khắp châu Âu, từ bán đảo Scandinavia cho đến Tây Địa Trung Hải: ý tưởng về 'Khúc gỗ Giáng Sinh' vốn kéo dài cho đến khoảng Đệ nhị Thế chiến," Ucelay-Da Cal cho biết. Điều gì ở những tập tục mà ở những nơi khác trên thế giới có thể bị xem là trần trụi hay sỗ sàng lại có sức hút đối với người Catalan đến vậy? "Tôi thích việc vượt qua các chuẩn mực, truyền thống mà nó đại diện và bản thân tác phẩm nghệ thuật đó," Corral giải thích, trong khi Ucelay-Da Cal nói rằng caganer "có tính chất ngược đời một cách đáng yêu, gớm ghiếc nhưng dễ thương như bản chất của nó". Thật ra, chủ đề đại tiện không chỉ dành riêng cho Giáng Sinh mà còn là một sợi chỉ nối xuyên suốt văn hóa Catalan, từ những câu tục ngữ cho đến nghệ thuật. "Điều này cũng phù hợp với xu hướng của người Catalan cũng như người Tây Ban Nha nói chung là hướng về chủ nghĩa bình đẳng: cho dù có là ông này bà nọ gì đi chăng nữa thì ai cũng phải ị," ông Ucelay-Da Cal nói. Nói đến ngôn ngữ thì tiếng Catalan có đầy những thành ngữ và tục ngữ liên quan đến đại tiện. Nếu trong tiếng Anh hai người cực kỳ thân thiết với nhau được nói 'dính chặt như hai tên trộm', tiếng Tây Ban Nha nói là giống như 'móng [tay] và thịt' thì người Catalan nói rằng họ thân nhau như 'mông gắn với phân'. Thơ văn đầy xú uế Đại tiện cũng xuất hiện trong nghệ thuật và văn học Catalan từ hàng trăm năm trước. Trong cuốn sách Barcelona của mình vốn trình bày về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật Catalan, nhà phê bình nghệ thuật Robert Hughes viết rằng nhân vật caganer 'bước vào nghệ thuật thế kỷ 20 một cách không lầm lẫn trong tác phẩm của Joan Miró'. Nhìn kỹ vào bức tranh The Farm của Miró được vẽ vào năm 1921-1922 thì bạn sẽ thấy cái gì đó giống như là một cậu bé đang ngồi chồm hổm sát bên mẹ trong khi người mẹ đang giặt rửa. Cậu bé này, Hughes viết, không phải ai khác mà chính là nhân vật caganer trong những mùa Noel thời thơ ấu của Miró. Đó cũng có thể là chính Miró, họa sỹ của bức tranh 'Người đàn ông và người phụ nữ phía trước đống phân' vào năm 1935. Các nhà văn Catalan cũng vậy: họ đã từ lâu mô tả những thứ bẩn thỉu, và Hughes cho rằng điều này đã ăn sâu vào truyền thống dân gian của Catalan. "Trong các bài hát, thơ ca dân gian và thơ ca hàn lâm luôn luôn có một dòng trào phúng rất có sức sống về những thứ dơ bẩn." Ông dẫn ra một bài thơ trong tập 'Thơ Tục' vào thế kỷ 13 kể lại cuộc chuyện trò của hai nhà quý tộc mà trong đó họ nói rằng "Một trăm quý bà đi thuyền ra biển, trời yên sóng lặng, các bà đưa thuyền trở lại bờ bằng cách hè nhau đánh rắm để đẩy buồm đi." Một phạm vi của văn hóa Catalan mà bạn có thể cho là phải được giữ tránh khỏi những thứ dơ bẩn là chuyện ăn uống, nhưng điều tất yếu là bạn đã sai. Cảm thấy kiến bò trong bụng, bạn có thể bước vào một tiệm bánh Catalan và sẽ thấy đập vào mắt là một loại bánh nướng rất phổ biến được gọi là pet de monja', có nghĩa là 'hơi rắm của bà sơ' - nghe thật là phản cảm đối với món ăn. Lan đến chính trị Và ngay cả chính trị của xứ Catalan cũng có hơi hám hài hước về bồn cầu với phong trào độc lập mạnh mẽ được thể hiện trong những hình ảnh caganer được săn tìm nhiều nhất. Cựu tổng thống của vùng đang lưu vong Carles Puigdemont là caganer được ưa chuộng nhất. Trong năm 2018, một caganer trong hình ảnh chiếc ruy băng màu vàng có cặp mắt to và một cái miệng vốn là biểu tượng được sử dụng để thể hiện tình đoàn kết với các lãnh đạo độc lập đang bị cầm tù của Catalan được dự đoán sẽ là caganer bán chạy nhất. "Nó phản ánh những gì đang xảy ra," Corral nói. "Caganer giờ đây đã trở thành một cách để lưu lại lịch sử hiện tại. Đó là thực tế. Chúng tôi có những tù nhân chính trị." Mặc dù caganer không trở nên phổ biến rộng rãi trên toàn cầu như là cây thông Noel, chúng ngày càng trở nên nổi tiếng bên ngoài Catalan. Từ lâu caganer đã là truyền thống ở nhiều vùng ở Bồ Đào Nha và ở Na-pô-li, Ý, và có thêm những người hâm mộ ở những nơi khác nữa. "Trong hội chơi caganer chúng tôi có những thành viên đến từ Ý, Đức, Nhật và Mỹ, cho nên đó là một hội quốc tế," Corral cho biết. Thật vậy, khoảng 50% doanh số bán ra nước ngoài của trang caganer.com là được chuyển đến Mỹ, theo Alos Pla, với những nhân vật được ưa chuộng gồm Barack Obama và Hillary Clinton. Alos Pla dự đoán rằng caganer Donald Trump và David Bowie sẽ bán rất chạy trong năm nay. Bạn muốn tặng ai đó một con caganer của người họ thương hay ghét là tùy bạn - nhưng nhiều người xem đó là một lời khen tặng. "Đối với nhiều người nổi tiếng, được lấy mình làm caganer là một vinh dự," Alos Pla nói. Corral thì thẳng thừng hơn: "Ý tôi là ngày nay nếu anh không được làm thành caganer thì có nghĩa là anh chẳng là gì cả." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Có Đức Mẹ Mary và Thánh Joseph đang trìu mến nhìn Chúa Hài đồng đang ngủ trong máng cỏ. Có những con bò đang rống nhẹ nhàng và có lẽ có một vài kẻ chăn cừu. Ở nơi lúc nào cũng là Giáng Sinh với ông già Noel Thanh niên Tây Ban Nha lựa cách để dễ sống Schengen, ngôi làng nhỏ và tấm thị thực đi khắp châu Âu Nhưng nhìn kỹ hơn nữa chúng ta sẽ thấy nằm khuất giữa những nhân vật truyền thống là một bức tượng nhỏ, quần tuột xuống, đang 'trút bầu tâm sự' ngay chính giữa khung cảnh thiêng liêng. Rất được ưa chuộng Caganer, nghĩa đen có nghĩa là 'người đang ị', là một thành phần không thể thiếu trong lễ Giáng sinh ở Catalonia thuộc vùng đông bắc Tây Ban Nha. Hình ảnh truyền thống là một nông dân mặc quần dài màu đen, áo sơ mi trắng và chiếc mũ Catalan cổ điển màu đỏ gọi là barretina. Anh ta cũng có thể được cho hút ống điếu và đọc báo. "Nó như là phần vui nhộn của một câu chuyện đáng lẽ ra phải nghiêm túc - hang đá giáng sinh," ông Marc-Ignasi Corral, 53 tuổi đến từ Barcelona và người sưu tập caganer, nói. Vâng, nhân vật này được ưa chuộng đến mức nó có riêng một hội dành riêng, Hội những người bạn của Caganer (L'associació Amics del Caganer) mà Corral là một thành viên đầy tự hào. Được thành lập vào năm 1990, hội này có khoảng 70 thành viên. Có những người đến từ những nơi xa như nước Mỹ. Họ họp lại hai lần mỗi năm. Caganer truyền thống được làm bằng đất sét, được nung trong lò với nhiệt độ trên 1.000 độ C và sau đó được tô vẽ bằng tay. Khi ngành công nghiệp này phát triển thì caganer cũng thay đổi theo. Hiện giờ nó có rất nhiều loại cả về mẫu mã lẫn chất liệu. Carmen, cô nàng di-gan phóng túng xưa và nay Thị trấn Pháp nơi người ta thả chai rượu xuống biển Quốc gia mới ra đời từ một trò đùa "Tôi có những con làm từ xà bông, tôi cũng có những con bằng sô cô la, nhưng đương nhiên đó là để ăn," Corral nói. Trên kệ sách của ông có rải rác một bộ sưu tập hơn 200 caganer. "Tôi cũng có những con bằng thủy tinh nữa." Được gắn chặt với truyền thống dân gian nhưng nguồn gốc của caganer là rất mơ hồ. Tuy nhiên, nhìn chung mọi người đồng ý rằng nó có từ khoảng cuối thế kỷ 17 hoặc đầu thế kỷ 18, khi mà truyền thống Baroque đang phổ biến cả ở trong và ngoài Catalonia với trọng tâm là chủ nghĩa hiện thực trong nghệ thuật, điêu khắc và văn học. Trong tác phẩm 'El Caganer', các tác giả Jordi Arruga và Josep Mañà viết: "Đó là thời kỳ được đánh dấu bằng chủ nghĩa hiện thực cực đoan… tất cả dựa rất nhiều vào sự mô tả đời sống và phong tục địa phương. Ở đây, điều kiện làm việc và cuộc sống gia đình được xem như những chủ đề nghệ thuật." Không có gì tục tĩu Một sự mô tả đời sống thực như thế là caganer. Tuy nhiên, lý do mà truyền thống này được lưu truyền qua nhiều thế hệ là rõ ràng: ý nghĩa đại tiện từ lâu đã được gắn kết với tất cả mọi thứ từ vận may cho đến sự thịnh vượng và sức khỏe. "Phân cũng tức là dùng để vun bón, đó đó cũng là tiền bạc, là vận may và sự thịnh vượng. Hoặc đại loại như vậy theo các nhà nhân chủng học," sử gia Enric Ucelay-Da Cal, giáo sư danh dự tại Đại học Pompeu Fabra ở Barcelona, giải thích. "Người ta nói rằng nếu bạn không để một caganer vào trong hang đá thì bạn sẽ gặp xui xẻo," ông Marc Alos Pla, một người thợ làm caganer mà gia đình điều hành caganer.com, nhà sản xuất caganer lớn nhất thế giới, nói. Trong năm nay ông dự đoán số lượng bán ra sẽ vượt qua 30.000 sản phẩm. Hoàn toàn không xem caganer là thô tục hay trần trụi, người dân Catalan có cái nhìn thoải mái về chúng - họ xem đó chỉ là khắc họa một hành động tự nhiên. "Chúng tôi không xem nó là thô lỗ. Ý tôi muốn nói là thô lỗ như khi anh đi vệ sinh," Corral cười. "Chúng tôi giấu các chi tiết - chúng tôi ở trong một xã hội mà chúng tôi che giấu mọi thứ. Chẳng hạn như chúng tôi che giấu cái chết." Hơn nữa, người Catalan không chỉ dừng lại ở một truyền thống Giáng Sinh. Caga Tió, nghĩa đen là 'khúc gỗ ị' (còn được gọi là Tió de Nadal, tức 'Khúc gỗ Giáng Sinh) cũng là một vật không thể thiếu trong nhiều gia đình ở Catalan trong giai đoạn gần đến Giáng Sinh. Vào bữa tiệc Thụ thai Vô nhiễm vào ngày 8/12, các gia đình bắt đầu cho Caga Tió 'ăn' bằng thức ăn thừa. Nó được trùm một chiếc chăn để giữ ấm cho đến khi vào đêm Noel hay ngày Noel, khi nó đã 'ăn' đủ thức ăn, những đứa trẻ sẽ dùng gậy để vừa đánh nó vừa hát một bài để dỗ cho nó ị. Bởi vì khúc gỗ không ị ra phân được… nó ị ra những món quà Giáng sinh. 'Ai cũng phải ị' Trước khi dùng gậy đánh Tió, lũ trẻ đến nơi khác trong ngôi nhà để cầu nguyện nó sẽ đem quà cho chúng trong khi các bậc phụ huynh tranh thủ lúc bọn nhỏ không có mặt để giấu những món quà nhỏ như kẹo Giáng Sinh dưới cái chăn. "Tió là một ý tưởng Giáng Sinh tương đối xưa… vào thời Trung Cổ nó thịnh hành trên khắp châu Âu, từ bán đảo Scandinavia cho đến Tây Địa Trung Hải: ý tưởng về 'Khúc gỗ Giáng Sinh' vốn kéo dài cho đến khoảng Đệ nhị Thế chiến," Ucelay-Da Cal cho biết. Điều gì ở những tập tục mà ở những nơi khác trên thế giới có thể bị xem là trần trụi hay sỗ sàng lại có sức hút đối với người Catalan đến vậy? "Tôi thích việc vượt qua các chuẩn mực, truyền thống mà nó đại diện và bản thân tác phẩm nghệ thuật đó," Corral giải thích, trong khi Ucelay-Da Cal nói rằng caganer "có tính chất ngược đời một cách đáng yêu, gớm ghiếc nhưng dễ thương như bản chất của nó". Thật ra, chủ đề đại tiện không chỉ dành riêng cho Giáng Sinh mà còn là một sợi chỉ nối xuyên suốt văn hóa Catalan, từ những câu tục ngữ cho đến nghệ thuật. "Điều này cũng phù hợp với xu hướng của người Catalan cũng như người Tây Ban Nha nói chung là hướng về chủ nghĩa bình đẳng: cho dù có là ông này bà nọ gì đi chăng nữa thì ai cũng phải ị," ông Ucelay-Da Cal nói. Nói đến ngôn ngữ thì tiếng Catalan có đầy những thành ngữ và tục ngữ liên quan đến đại tiện. Nếu trong tiếng Anh hai người cực kỳ thân thiết với nhau được nói 'dính chặt như hai tên trộm', tiếng Tây Ban Nha nói là giống như 'móng [tay] và thịt' thì người Catalan nói rằng họ thân nhau như 'mông gắn với phân'. Thơ văn đầy xú uế Đại tiện cũng xuất hiện trong nghệ thuật và văn học Catalan từ hàng trăm năm trước. Trong cuốn sách Barcelona của mình vốn trình bày về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật Catalan, nhà phê bình nghệ thuật Robert Hughes viết rằng nhân vật caganer 'bước vào nghệ thuật thế kỷ 20 một cách không lầm lẫn trong tác phẩm của Joan Miró'. Nhìn kỹ vào bức tranh The Farm của Miró được vẽ vào năm 1921-1922 thì bạn sẽ thấy cái gì đó giống như là một cậu bé đang ngồi chồm hổm sát bên mẹ trong khi người mẹ đang giặt rửa. Cậu bé này, Hughes viết, không phải ai khác mà chính là nhân vật caganer trong những mùa Noel thời thơ ấu của Miró. Đó cũng có thể là chính Miró, họa sỹ của bức tranh 'Người đàn ông và người phụ nữ phía trước đống phân' vào năm 1935. Các nhà văn Catalan cũng vậy: họ đã từ lâu mô tả những thứ bẩn thỉu, và Hughes cho rằng điều này đã ăn sâu vào truyền thống dân gian của Catalan. "Trong các bài hát, thơ ca dân gian và thơ ca hàn lâm luôn luôn có một dòng trào phúng rất có sức sống về những thứ dơ bẩn." Ông dẫn ra một bài thơ trong tập 'Thơ Tục' vào thế kỷ 13 kể lại cuộc chuyện trò của hai nhà quý tộc mà trong đó họ nói rằng "Một trăm quý bà đi thuyền ra biển, trời yên sóng lặng, các bà đưa thuyền trở lại bờ bằng cách hè nhau đánh rắm để đẩy buồm đi." Một phạm vi của văn hóa Catalan mà bạn có thể cho là phải được giữ tránh khỏi những thứ dơ bẩn là chuyện ăn uống, nhưng điều tất yếu là bạn đã sai. Cảm thấy kiến bò trong bụng, bạn có thể bước vào một tiệm bánh Catalan và sẽ thấy đập vào mắt là một loại bánh nướng rất phổ biến được gọi là pet de monja', có nghĩa là 'hơi rắm của bà sơ' - nghe thật là phản cảm đối với món ăn. Lan đến chính trị Và ngay cả chính trị của xứ Catalan cũng có hơi hám hài hước về bồn cầu với phong trào độc lập mạnh mẽ được thể hiện trong những hình ảnh caganer được săn tìm nhiều nhất. Cựu tổng thống của vùng đang lưu vong Carles Puigdemont là caganer được ưa chuộng nhất. Trong năm 2018, một caganer trong hình ảnh chiếc ruy băng màu vàng có cặp mắt to và một cái miệng vốn là biểu tượng được sử dụng để thể hiện tình đoàn kết với các lãnh đạo độc lập đang bị cầm tù của Catalan được dự đoán sẽ là caganer bán chạy nhất. "Nó phản ánh những gì đang xảy ra," Corral nói. "Caganer giờ đây đã trở thành một cách để lưu lại lịch sử hiện tại. Đó là thực tế. Chúng tôi có những tù nhân chính trị." Mặc dù caganer không trở nên phổ biến rộng rãi trên toàn cầu như là cây thông Noel, chúng ngày càng trở nên nổi tiếng bên ngoài Catalan. Từ lâu caganer đã là truyền thống ở nhiều vùng ở Bồ Đào Nha và ở Na-pô-li, Ý, và có thêm những người hâm mộ ở những nơi khác nữa. "Trong hội chơi caganer chúng tôi có những thành viên đến từ Ý, Đức, Nhật và Mỹ, cho nên đó là một hội quốc tế," Corral cho biết. Thật vậy, khoảng 50% doanh số bán ra nước ngoài của trang caganer.com là được chuyển đến Mỹ, theo Alos Pla, với những nhân vật được ưa chuộng gồm Barack Obama và Hillary Clinton. Alos Pla dự đoán rằng caganer Donald Trump và David Bowie sẽ bán rất chạy trong năm nay. Bạn muốn tặng ai đó một con caganer của người họ thương hay ghét là tùy bạn - nhưng nhiều người xem đó là một lời khen tặng. "Đối với nhiều người nổi tiếng, được lấy mình làm caganer là một vinh dự," Alos Pla nói. Corral thì thẳng thừng hơn: "Ý tôi là ngày nay nếu anh không được làm thành caganer thì có nghĩa là anh chẳng là gì cả." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

040723_historydisputes

https://www.bbc.com/vietnamese/entertainment/story/2004/07/040723_historydisputes

Nhiều tiếng vọng quá khứ đang cùng dội lại

Kể từ sau chiến tranh Lạnh, một loạt vấn đề tưởng như đã chìm vào quá khứ hoặc ngủ vùi trong các sách giáo khoa lịch sử nay bỗng bùng nổ trở lại.

Hiện tượng xem xét, đánh giá lại hàng loạt sự kiện lịch sử của thế kỷ 20 đã và đang diễn ra ở khắp các châu lục, kéo theo các vụ kiện tụng tốn kém và phức tạp. Thiện ác, anh hùng và kẻ xấu Câu hỏi nay là trách nhiệm cá nhân hay tập thể cho hành vi trong quá khứ, về điều đúng sai khi đánh giá một nhân vật chính trị. Người ta nói đến thời Saddam Hussein cầm quyền nhưng cũng nói đến vai trò của Mỹ khi giúp Saddam Hussein đánh lại Iran. Lúc ông Slobodan Milosevic bị đưa ra tòa án quốc tế, người ta không thể quên rằng với một không ít người Nam Tư hay Serbia, ông ta là anh hùng sa cơ lỡ vận chứ không phải tội phạm. Rồi vụ xử Pinochet cho thấy hai nhóm người Chile biểu tình chống lại nhau, một nhóm ủng hộ ông Pinochet, nhóm kia lên án ông là kẻ sát nhân. Trong không khí đó, chúng tôi xin giới thiệu với quý vị cuốn sách của Jacek Zakowski, một nhà báo nổi tiếng ở Balan về đề tài này. Bắt đầu từ Holocaust Theo ông Jacek Zakowski, tất cả bắt đầu từ quá trình nhìn lại vụ Holocaust tức cuộc Diệt chủng người Do Thái ở châu Âu thời Thế Chiến Hai. Nay nó không chỉ còn được nói đến ở Đức và Israel, mà cả ở Hoa Kỳ, Thụy Sỹ qua vụ đòi bồi thường cho con cháu các nạn nhân Do Thái từng ký gửi tiền và vàng ở các nhà băng Thụy Sỹ. Khoản tiền bồi thường nay lên tới hàng triệu đôla. Đó là chưa kể uy tín nước Thụy Sỹ bị sứt mẻ vì các ngân hàng nước này, dựa theo những điều luật của chính họ, đã ỉm đi hàng chục năm liền chuyện trả lại tiền cho gia đình những người bị Đức Quốc Xã giết chết trong các lò thiêu người. Từ đó, các vụ như người Do Thái bị thảm sát ở Jedwabne, Balan thời Thế Chiến Hai đột nhiên bùng lên với các cáo buộc và câu hỏi:-Ai là thủ phạm? Tại CH Czech cũng có vấn đề với những vụ trục xuất người Đức vùng Sudet. Đa số họ ủng hộ Hitler nhập vùng này vào Đế Chế Đức, đó là ‘tội’ của họ trong con mắt người Czech. Nhưng ngược lại, con cháu những người Đức này nay đòi bồi thường cho của cải, nhà đất bị nước Tiệp Khắc chiếm sau khi tống cổ họ ra khỏi nhà lúc Thế Chiến kết thúc và nước Đức thua trận. Tại Balan nay nổi lên vụ Jedwabne. Những thủ phạm trực tiếp đánh giết và thiêu sống hàng chục gia đình Do Thái ở Jedwabne là người Balan sống tại đó. Nhưng cũng có ý kiến nói đó là thời Balan bị phát-xít Đức chiếm đóng, và không thể có vụ thảm sát nếu chính quyền Đức không khuyến khích. Hàng loạt sử gia Balan, Mỹ, Israel đã vào cuộc, và cho đến nay vấn đề tuy đã tạm lắng nhưng vẫn chưa ngã ngũ về trách nhiệm của vụ này dù tổng thống Aleksander Kwasniewski đã nhân danh nước Balan chính thức xin lỗi người Do Thái. Giữa Đen và Trắng Tại Hoa Kỳ, quá trình xem xét lại nạn buôn bán và sử dụng nô lệ da đen từ thế kỷ 17 đến 19 ở Mỹ cũng bị đánh giá lại với các tên tuồ̉i như Randall Robinson. Cuốn sách của tác giả này mang tên ‘The Debt:What America Owes to Blacks’ (Món nợ của nước Mỹ đối với người da đen), đặt vấn đề rằng không chỉ các chủ nô có tội mà mọi người Mỹ da trắng, kể cả những người bây giờ, đều phải chịu trách nhiệm về các tội ác đối với nô lệ da đen. Tại Pháp những năm qua bùng lên vụ như vai trò của quân Pháp ở Algeria trong thập niên 60 sau khi tướng Paul Aussaresses thú nhận với báo chí rằng đặc vụ Pháp đã tra tấn và giết dã man nhiều người Algeria. Đặc biệt hơn, vị tướng này nói ông làm việc đó với sự đồng ý của bộ trưởng Francois Mitterand, người sau này làm tổng thống Pháp. Theo tác giả Zakowski, khỏi phải nói đến những nhân vật như Stalin, Mao và Polpot vì mọi sự đã quá rõ, nhưng cũng cần nói đến trách nhiệm của nữ hoàng Anh Victoria, rồi tổng thống Mỹ Kennedy trong các cuộc chiến. Về châu Á, tác giả Zakowski cũng nhắc đến vụ thảm sát ở Mỹ Lai, Việt Nam, tranh luận về tội ác của quân đội Nhật Hoàng ở Trung Quốc và Triều Tiên và đặt các câu hỏi xung quanh vấn đề này. Một trào lưu nhìn lại Zakowski công nhận rằng hàng loạt vấn đề nhìn lại lịch sử đều thuộc loại vô cùng khó khăn. Nhưng ông cho rằng đây là một trào lưu, khi mà dòng sử chính thống ở mọi quốc gia đang gặp khủng hoảng. Người ta cần xét lại quá khứ để biết mình đang ở đâu trước khi có thể chọn hướng cho tương lai. Sử viết theo kiểu sách giáo khoa bị các sử liệu riêng tư như hồi ký, nhật ký, phóng sự báo chí, phim tài liệu v.v đẩy sang một bên. Những tiếng nói dù đơn lẻ, vốn bị dìm sau nhiều năm, nay dội lại và có sức hấp dẫn hơn sử chính thống. Ông trích lời các nhà nghiên cứu để nói rằng quá trình tìm lại bộ dạng thật của mình diễn ra tại các xã hội Âu, Mỹ, Á là hệ quả của việc những sợi dây truyền thống nối kết các khối người lại với nhau nay có vẻ lỏng ra. Theo Zakowski, sự vận động của lịch sử suốt mấy thế kỷ qua đã để lại vô số câu hỏi đạo đức. Ông điểm ra rằng: +Sự vươn lên của các dân tộc trong thế kỷ 18-19 đã đưa đến chủ nghĩa sô-vanh và dân tộc cực đoan. Một biến dạng khủng khiếp của nó là chủ nghĩa phát-xít và phân biệt chủng tộc. +Sự vươn lên của các giai cấp bị trị trong thế kỷ 19-20 đã đưa đến chủ nghĩa bôn-sê-vích và chủ nghĩa cộng sản. Nay mô hình này đã phá sản, để lại một khoảng trống về tư duy lịch sử. Cũng theo đà lý luận này, ông cho rằng việc xét lại lịch sử là hệ quả của cuộc vận động, sự vươn lên của các nhóm thiểu số từ sắc tộc, nữ quyền đến người đồng tính v.v. trong thế kỷ 20. Lấy ví dụ căng thẳng trong quan hệ giữa Nhật Bản với Hàn Quốc và Trung Quốc quanh vụ người Nhật không chịu thừa nhận các tội ác chiến tranh trong sách giáo khoa lịch sử, ông Zakowski kết luận rằng những vấn đề như vậy nếu không được giải quyết sẽ gây hại không thể lường trước cho cả một khu vực. An ninh của cả vùng Đông Á có thể sẽ suy giảm nếu thái độ cứng rắn, thiên hữu của Nhật Bản trong vụ sách giáo khoa làm phe quân sự tại Trung Quốc đẩy thái độ dân tộc chủ nghĩa bài ngoại tăng lên. Chính trị và lịch sử Theo ông, các chính trị gia luôn lợi dụng lịch sử và sẵn sàng dùng lá bài lịch sử trong cuộc chơi của họ. Vì thế, nhiệm vụ của các sử gia, các nhà nghiên cứu là phải luôn sẵn sàng nhắc đến sự thật, kể cả sự thật xấu hổ cho dân tộc mình. Nếu không, cả một dân tộc sẽ bị các bóng đen quá khứ đè nặng. Ông ca ngợi thái độ dũng cảm của nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ Taner Akcam, người đã lên truyền hình nói nhiều tiếng liền về vụ người Thổ thảm sát 1,5 triệu người Armenia năm 1915. Quân đội và thường dân Thổ đã bắn giết và triệt hạ nhiều làng mạc của dân Armenia. Lính Thổ dùng lưỡi lê để đâm chết các phụ nữ, còn các dân thường Thổ thì cầm chân và đập đầu trẻ em Armenia vào vách đá cho tới lúc nát óc. Trong thời gian diễn ra cuộc phỏng vấn trực tiếp, rất nhiều người Thổ Nhĩ Kỳ đã gọi điện vào đài truyền hình chửi mắng ông Akcam. Nhưng sau đó, số người ủng hộ ông trên báo chí đã lên tiếng cũng rất mạnh mẽ. Thực ra, người dân Thổ Nhĩ Kỳ nào cũng đã biết ít nhiều về vụ thảm sát năm 1915 nhưng cả một dân tộc, và nhất là nhà nước, đã có thái độ cố ý quên một cách tập thể, coi đó là một 'tai nạn' trong chiến trận, cho đến ngày ông Akcam can đảm nói to lên. Thế hệ nào cũng có trách nhiệm riêng Nhưng một người Thổ bây giờ có phải chịu trách nhiệm gì về vụ thảm sát 1915, hay một thanh niên Đức bây giờ phải có thái độ thế nào về các tội ác người Đức thời Hitler gây ra ở châu Âu? Cuốn sách của Zakowski trong phần phỏng vấn với sử gia Do Thái Yehuda Bauer từ viện Yad Vashem ở Jerusalem đã chỉ ra một cách sống. Theo Yehuda Bauer thì các thế hệ sau không có tội lỗi gì, không phải chịu trách nhiệm gì về những điều xấu xa cha ông họ gây ra. Nhưng họ có trách nhiệm làm sao để những điều đó không tái diễn ra trong tương lai ở đất nước họ. Họ không được quyền giả vờ không biết hoặc cố ý quên. Ngược với sự xấu hổ về quá khứ thì có vấn đề tự hào lịch sử. Ta nên có thái độ thế nào? Tác giả Zakowski đã trích lời tổng thống Đức Johannes Rau rằng “Một người hãy chỉ nên tự hào về những điều chính mình đạt được”, hàm ý thế hệ trẻ không bám vào những chiến công hay thành tích các thế hệ trước tạo nên. Nói theo kiểu một nhà văn Việt Nam là không nên ‘ăn mày dĩ vãng’. Nhưng tác giả Zakowski cũng không quên trích lời dân biểu Đức Guido Westewelle đáp lại tổng thống Rau rằng “Tôi cứ tự hào về bố mẹ tôi dù tôi không tạo ra họ”. Như thế, tự hào hóa ra cũng là một đề tài khó có chung một kết luận.

summarize: Hiện tượng xem xét, đánh giá lại hàng loạt sự kiện lịch sử của thế kỷ 20 đã và đang diễn ra ở khắp các châu lục, kéo theo các vụ kiện tụng tốn kém và phức tạp. Thiện ác, anh hùng và kẻ xấu Câu hỏi nay là trách nhiệm cá nhân hay tập thể cho hành vi trong quá khứ, về điều đúng sai khi đánh giá một nhân vật chính trị. Người ta nói đến thời Saddam Hussein cầm quyền nhưng cũng nói đến vai trò của Mỹ khi giúp Saddam Hussein đánh lại Iran. Lúc ông Slobodan Milosevic bị đưa ra tòa án quốc tế, người ta không thể quên rằng với một không ít người Nam Tư hay Serbia, ông ta là anh hùng sa cơ lỡ vận chứ không phải tội phạm. Rồi vụ xử Pinochet cho thấy hai nhóm người Chile biểu tình chống lại nhau, một nhóm ủng hộ ông Pinochet, nhóm kia lên án ông là kẻ sát nhân. Trong không khí đó, chúng tôi xin giới thiệu với quý vị cuốn sách của Jacek Zakowski, một nhà báo nổi tiếng ở Balan về đề tài này. Bắt đầu từ Holocaust Theo ông Jacek Zakowski, tất cả bắt đầu từ quá trình nhìn lại vụ Holocaust tức cuộc Diệt chủng người Do Thái ở châu Âu thời Thế Chiến Hai. Nay nó không chỉ còn được nói đến ở Đức và Israel, mà cả ở Hoa Kỳ, Thụy Sỹ qua vụ đòi bồi thường cho con cháu các nạn nhân Do Thái từng ký gửi tiền và vàng ở các nhà băng Thụy Sỹ. Khoản tiền bồi thường nay lên tới hàng triệu đôla. Đó là chưa kể uy tín nước Thụy Sỹ bị sứt mẻ vì các ngân hàng nước này, dựa theo những điều luật của chính họ, đã ỉm đi hàng chục năm liền chuyện trả lại tiền cho gia đình những người bị Đức Quốc Xã giết chết trong các lò thiêu người. Từ đó, các vụ như người Do Thái bị thảm sát ở Jedwabne, Balan thời Thế Chiến Hai đột nhiên bùng lên với các cáo buộc và câu hỏi:-Ai là thủ phạm? Tại CH Czech cũng có vấn đề với những vụ trục xuất người Đức vùng Sudet. Đa số họ ủng hộ Hitler nhập vùng này vào Đế Chế Đức, đó là ‘tội’ của họ trong con mắt người Czech. Nhưng ngược lại, con cháu những người Đức này nay đòi bồi thường cho của cải, nhà đất bị nước Tiệp Khắc chiếm sau khi tống cổ họ ra khỏi nhà lúc Thế Chiến kết thúc và nước Đức thua trận. Tại Balan nay nổi lên vụ Jedwabne. Những thủ phạm trực tiếp đánh giết và thiêu sống hàng chục gia đình Do Thái ở Jedwabne là người Balan sống tại đó. Nhưng cũng có ý kiến nói đó là thời Balan bị phát-xít Đức chiếm đóng, và không thể có vụ thảm sát nếu chính quyền Đức không khuyến khích. Hàng loạt sử gia Balan, Mỹ, Israel đã vào cuộc, và cho đến nay vấn đề tuy đã tạm lắng nhưng vẫn chưa ngã ngũ về trách nhiệm của vụ này dù tổng thống Aleksander Kwasniewski đã nhân danh nước Balan chính thức xin lỗi người Do Thái. Giữa Đen và Trắng Tại Hoa Kỳ, quá trình xem xét lại nạn buôn bán và sử dụng nô lệ da đen từ thế kỷ 17 đến 19 ở Mỹ cũng bị đánh giá lại với các tên tuồ̉i như Randall Robinson. Cuốn sách của tác giả này mang tên ‘The Debt:What America Owes to Blacks’ (Món nợ của nước Mỹ đối với người da đen), đặt vấn đề rằng không chỉ các chủ nô có tội mà mọi người Mỹ da trắng, kể cả những người bây giờ, đều phải chịu trách nhiệm về các tội ác đối với nô lệ da đen. Tại Pháp những năm qua bùng lên vụ như vai trò của quân Pháp ở Algeria trong thập niên 60 sau khi tướng Paul Aussaresses thú nhận với báo chí rằng đặc vụ Pháp đã tra tấn và giết dã man nhiều người Algeria. Đặc biệt hơn, vị tướng này nói ông làm việc đó với sự đồng ý của bộ trưởng Francois Mitterand, người sau này làm tổng thống Pháp. Theo tác giả Zakowski, khỏi phải nói đến những nhân vật như Stalin, Mao và Polpot vì mọi sự đã quá rõ, nhưng cũng cần nói đến trách nhiệm của nữ hoàng Anh Victoria, rồi tổng thống Mỹ Kennedy trong các cuộc chiến. Về châu Á, tác giả Zakowski cũng nhắc đến vụ thảm sát ở Mỹ Lai, Việt Nam, tranh luận về tội ác của quân đội Nhật Hoàng ở Trung Quốc và Triều Tiên và đặt các câu hỏi xung quanh vấn đề này. Một trào lưu nhìn lại Zakowski công nhận rằng hàng loạt vấn đề nhìn lại lịch sử đều thuộc loại vô cùng khó khăn. Nhưng ông cho rằng đây là một trào lưu, khi mà dòng sử chính thống ở mọi quốc gia đang gặp khủng hoảng. Người ta cần xét lại quá khứ để biết mình đang ở đâu trước khi có thể chọn hướng cho tương lai. Sử viết theo kiểu sách giáo khoa bị các sử liệu riêng tư như hồi ký, nhật ký, phóng sự báo chí, phim tài liệu v.v đẩy sang một bên. Những tiếng nói dù đơn lẻ, vốn bị dìm sau nhiều năm, nay dội lại và có sức hấp dẫn hơn sử chính thống. Ông trích lời các nhà nghiên cứu để nói rằng quá trình tìm lại bộ dạng thật của mình diễn ra tại các xã hội Âu, Mỹ, Á là hệ quả của việc những sợi dây truyền thống nối kết các khối người lại với nhau nay có vẻ lỏng ra. Theo Zakowski, sự vận động của lịch sử suốt mấy thế kỷ qua đã để lại vô số câu hỏi đạo đức. Ông điểm ra rằng: +Sự vươn lên của các dân tộc trong thế kỷ 18-19 đã đưa đến chủ nghĩa sô-vanh và dân tộc cực đoan. Một biến dạng khủng khiếp của nó là chủ nghĩa phát-xít và phân biệt chủng tộc. +Sự vươn lên của các giai cấp bị trị trong thế kỷ 19-20 đã đưa đến chủ nghĩa bôn-sê-vích và chủ nghĩa cộng sản. Nay mô hình này đã phá sản, để lại một khoảng trống về tư duy lịch sử. Cũng theo đà lý luận này, ông cho rằng việc xét lại lịch sử là hệ quả của cuộc vận động, sự vươn lên của các nhóm thiểu số từ sắc tộc, nữ quyền đến người đồng tính v.v. trong thế kỷ 20. Lấy ví dụ căng thẳng trong quan hệ giữa Nhật Bản với Hàn Quốc và Trung Quốc quanh vụ người Nhật không chịu thừa nhận các tội ác chiến tranh trong sách giáo khoa lịch sử, ông Zakowski kết luận rằng những vấn đề như vậy nếu không được giải quyết sẽ gây hại không thể lường trước cho cả một khu vực. An ninh của cả vùng Đông Á có thể sẽ suy giảm nếu thái độ cứng rắn, thiên hữu của Nhật Bản trong vụ sách giáo khoa làm phe quân sự tại Trung Quốc đẩy thái độ dân tộc chủ nghĩa bài ngoại tăng lên. Chính trị và lịch sử Theo ông, các chính trị gia luôn lợi dụng lịch sử và sẵn sàng dùng lá bài lịch sử trong cuộc chơi của họ. Vì thế, nhiệm vụ của các sử gia, các nhà nghiên cứu là phải luôn sẵn sàng nhắc đến sự thật, kể cả sự thật xấu hổ cho dân tộc mình. Nếu không, cả một dân tộc sẽ bị các bóng đen quá khứ đè nặng. Ông ca ngợi thái độ dũng cảm của nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ Taner Akcam, người đã lên truyền hình nói nhiều tiếng liền về vụ người Thổ thảm sát 1,5 triệu người Armenia năm 1915. Quân đội và thường dân Thổ đã bắn giết và triệt hạ nhiều làng mạc của dân Armenia. Lính Thổ dùng lưỡi lê để đâm chết các phụ nữ, còn các dân thường Thổ thì cầm chân và đập đầu trẻ em Armenia vào vách đá cho tới lúc nát óc. Trong thời gian diễn ra cuộc phỏng vấn trực tiếp, rất nhiều người Thổ Nhĩ Kỳ đã gọi điện vào đài truyền hình chửi mắng ông Akcam. Nhưng sau đó, số người ủng hộ ông trên báo chí đã lên tiếng cũng rất mạnh mẽ. Thực ra, người dân Thổ Nhĩ Kỳ nào cũng đã biết ít nhiều về vụ thảm sát năm 1915 nhưng cả một dân tộc, và nhất là nhà nước, đã có thái độ cố ý quên một cách tập thể, coi đó là một 'tai nạn' trong chiến trận, cho đến ngày ông Akcam can đảm nói to lên. Thế hệ nào cũng có trách nhiệm riêng Nhưng một người Thổ bây giờ có phải chịu trách nhiệm gì về vụ thảm sát 1915, hay một thanh niên Đức bây giờ phải có thái độ thế nào về các tội ác người Đức thời Hitler gây ra ở châu Âu? Cuốn sách của Zakowski trong phần phỏng vấn với sử gia Do Thái Yehuda Bauer từ viện Yad Vashem ở Jerusalem đã chỉ ra một cách sống. Theo Yehuda Bauer thì các thế hệ sau không có tội lỗi gì, không phải chịu trách nhiệm gì về những điều xấu xa cha ông họ gây ra. Nhưng họ có trách nhiệm làm sao để những điều đó không tái diễn ra trong tương lai ở đất nước họ. Họ không được quyền giả vờ không biết hoặc cố ý quên. Ngược với sự xấu hổ về quá khứ thì có vấn đề tự hào lịch sử. Ta nên có thái độ thế nào? Tác giả Zakowski đã trích lời tổng thống Đức Johannes Rau rằng “Một người hãy chỉ nên tự hào về những điều chính mình đạt được”, hàm ý thế hệ trẻ không bám vào những chiến công hay thành tích các thế hệ trước tạo nên. Nói theo kiểu một nhà văn Việt Nam là không nên ‘ăn mày dĩ vãng’. Nhưng tác giả Zakowski cũng không quên trích lời dân biểu Đức Guido Westewelle đáp lại tổng thống Rau rằng “Tôi cứ tự hào về bố mẹ tôi dù tôi không tạo ra họ”. Như thế, tự hào hóa ra cũng là một đề tài khó có chung một kết luận.

vietnam-46299210

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-46299210

Tranh cãi việc bà Lê Thu Hà từ Đức về VN bất thành

Dư luận trên mạng xã hội quanh việc cựu tù nhân lương tâm Lê Thu Hà quyết định từ Đức về lại Việt Nam.

Bà Lê Thu Hà được cho là bị trầm cảm do thiếu thốn tình cảm trong thời gian sống ở Đức "Tôi vừa tranh luận với một nam giới cũng tham gia đấu tranh dân chủ về Lê Thu Hà." nhà báo Sương Quỳnh nói với BBC hôm 22/11. Theo thông tin mới nhất từ luật sư Nguyễn Văn Đài, sau khi bị Việt Nam từ chối không cho nhập cảnh, bà Lê Thu Hà hiện đã trở lại Đức an toàn vào sáng 22/11 theo giờ Đức. Cảm thông Bà Sương Quỳnh là một trong một số các ý kiến ủng hộ bà Lê Thu Hà, cộng sự của luật sư Nguyễn Văn Đài, sau làn sóng chỉ trích bà Hà trên Facebook. Bà Thu Hà và luật sư Đài bị chính quyền Việt Nam trục xuất sang Đức hồi tháng Sáu trong khi đang thi hành án tù với tội danh "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân". "Qua chuyện Thu Hà quyết định về nước, về pháp lý thì càng cho thế giới thấy nhà cầm quyền Việt Nam vi phạm điều 14 và 15 trong Tuyên ngôn Quốc Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc như thế nào," bà Quỳnh nói. "Đọc những lời chỉ trích Hà, trong đó có cả những lời ác độc hoặc thể hiện nhận thức kém cỏi, chúng tôi - những người đấu tranh - thấy cần phải nỗ lực hơn trong việc khai dân trí." "Nếu thực sự Hà quyết định về tôi ủng hộ, vì Hà đặt tình yêu đất nước và gia đình hơn tị nạn xứ người, dù Hà biết về nước có thể bị ngăn chặn hoặc bị bỏ tù." Bà Lê Thu Hà, cộng sự LS Đài, về VN không được nhập cảnh LS Đài và bà Lê Thu Hà ra tù, lên đường sang Đức Về lý do bà Thu Hà quyết định quay lại Việt Nam, nhà báo Sương Quỳnh nói: "Tôi đoán là do Hà cảm thấy cô đơn ở xứ người, mà cô đơn thì càng dễ bị trầm cảm." "Ai cũng có nhu cầu được yêu thương, đặc biệt là phụ nữ. Họ chính là những người dễ bị tổn thương. Người phụ nữ đi theo con đường tranh đấu khó khăn hơn nam giới vì ràng buộc nhiều bởi tình cảm." "Đáng lẽ ra cánh đàn ông nhìn thấy thế phải xấu hổ tự vấn bản thân sao để chị em phải đấu tranh hay xuống đường. Đằng này nhiều ông tỏ vẻ xúc phạm khi người phụ nữ đấu tranh phải vô tù, rồi bị trầm cảm. Đây là điều tôi thấy cay đắng cho dân tộc và cho giới phụ nữ Việt Nam," bà Sương Quỳnh nói với BBC từ Sài Gòn. Một số nhà đấu tranh dân chủ khác như Phạm Đoan Trang, Trịnh Kim Tiến cũng lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ bà Lê Thu Hà, và chỉ trích các ý kiến chỉ trích bà Hà. Nhà báo Phạm Đoan Trang viết: "Nhiều người (đa số ở hải ngoại) chửi mắng cựu tù nhân lương tâm Lê Thu Hà sau khi cô ấy tự ý mua vé máy bay trở về Việt Nam. Lý lẽ chủ yếu mà những người này sử dụng là "đang ở nơi sướng thế mà không chịu ở, lại quay đầu về Việt Nam, rõ ngu". "Thật không hiểu nổi suy nghĩ của họ." "Họ quên rằng Lê Thu Hà là cựu tù nhân lương tâm, rằng cô ấy từng bị cộng sản bỏ tù 2,5 năm, ngồi chờ án trong xà lim 6m2 cho hai người với ba lần cửa sắt - không khác gì cái cũi." "Họ quên rằng cô ấy là một phụ nữ chưa có gia đình, một nhà thơ nữ với tâm hồn đa cảm, lãng mạn. Trên tất cả, cô ấy là một phụ nữ trẻ vô tội." "Họ quên rằng cô ấy đang là một bệnh nhân với nhiều biểu hiện trầm cảm sau 2,5 năm tù. Trầm cảm là bệnh, nó không liên quan gì đến sự yếu đuối về tinh thần hay nỗi sợ, sự hèn nhát, tâm lý bi quan... Và đã là bệnh thì cần được chữa trị, Lê Thu Hà cần được quan tâm, chăm sóc, thương yêu hơn bao giờ hết." "Họ quên rằng Lê Thu Hà cũng như mọi công dân khác đều có quyền tự quyết định cuộc đời mình, quyền tự do đi lại, quyền có quan điểm. Ai cho phép họ phán xét người khác và chửi người ta là ngu, là hai mang, chỉ vì "sướng thế mà không chịu ở, lại quay đầu về Việt Nam". Còn bà Trịnh Kim Tiến thì bày tỏ rằng bà không phản đối cũng không ủng hộ quyết định về việt Nam của bà Lê Thu Hà mà chỉ mong "mọi người hãy tôn trọng chị ấy và những mất mát chị ấy đã trải qua. Hãy hiểu rằng mẹ và quê hương là điều quý nhất". Chỉ trích Tin bà Lê Thu Hà quyết định từ Đức về lại Việt Nam chỉ vài tháng sau khi đặt chân tới nước này đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích trên mạng xã hội. Tài khoản Nguyễn Xuân Nghĩa viết rằng nếu ông được sang Đức từ lúc 30 tuổi thì ông đã làm đủ thứ việc như học tiếng Đức, đọc sách lịch sử, văn hóa, đi du lịch, xem đá bóng... Và rằng "lấy đâu ra thời gian trầm cảm!" "Đó là không tham gia đấu tranh. Còn nếu tham gia thì không có thời gian để ăn cơm," ông Nghĩa viết. Tài khoản tên Vì bình yên xứ Nghệ cho rằng "Lê Thu Hà phơi bày bộ mặt giả tạo", khi ở trong tù thì tìm mọi cách sang trời Tây. Khi không trụ lại được thì "lấp liếm" để quay về. "Việc Lê Thu Hà chống phá cực đoan để được sang Đức rồi vỡ mộng nơi xứ người, xin về Việt Nam nhưng tất nhiên chúng ta không còn chấp nhận một kẻ phản bội là cái tát đau đớn nhất vào bộ mặt giả tạo của đám chống phá với cái danh "yêu nước", tài khoản này viết. Một số Facebooker khác thậm chí dùng những từ ngữ nặng nề để chỉ trích việc bà Hà quay về Việt Nam. Cũng có một số ý kiến khác vừa bày tỏ chỉ trích, vừa tỏ ra thông cảm, như nhà văn Nguyễn Tường Thụy. Ông Nguyễn Tường Thụy viết trên Facebook cá nhân: "Về việc Lê Thu Hà về Việt Nam, hầu như ai cũng biết được trước sẽ bị tống xuất ngược trở lại." "Nếu Hà không biết, tưởng muốn về là về được thì quả là Hà có ngây thơ." "Còn nếu Hà biết trước nhưng vẫn cứ làm thì mục đích của Hà là gì, điều này có thể Hà sẽ có tâm sự sau. Còn tôi chỉ đặt ra các giả thiết chứ không cần trả lời, cho dù có khó hiểu." "Việc làm của Hà, mình Hà chịu, như mất thời gian, công sức, tiền vé hoặc có thể ảnh hưởng tâm lý, chứ Hà không làm phiền ai. Có phiền thì chỉ phiền đến nhà cầm quyền mà thôi. Cũng chẳng vì thế mà ảnh hưởng đến phong trào dân chủ." "Nếu Hà về vì muốn chăm sóc mẹ, muốn sống ở Việt Nam thì đó là tình cảm đáng trân trọng." "Tôi buồn vì thấy có những chỉ trích nhằm vào Hà. Về việc này, với cháu, tôi chỉ thấy thương xót và cảm thông." Ước muốn trở về không thành Luật sư Đài và bà Lê Thu Hà bị giới chức bắt hồi 12/2015 Hôm 20/11, có tin bà Lê Thu Hà, cộng sự của luật sư Nguyễn Văn Đài, thành viên Hội Anh em Dân Chủ đồng thời là cựu tù nhân lương tâm, đã tự mua vé máy bay từ Đức về Việt Nam chỉ vài tháng sau khi bị chính quyền Việt Nam trục xuất. Thế nhưng hôm 21/11, bà Hoàng Thị Bình Minh, mẹ của bà Lê Thu Hà, nói với BBC rằng cả nhà đang lo lắng cho tính mạng bà Thu Hà. Và rằng bà Hà ở Đức "thiếu thốn tình cảm, giống như bị trầm cảm". Hồi tháng 6/2018, bà Hà cùng vợ chồng Luật sư Đài được đưa ra khỏi nhà tù, tới thẳng sân bay quốc tế Nội Bài để rời Việt Nam đi tỵ nạn tại Đức. Bà Thu Hà và luật sư Đài bị bắt năm 2015. Sau đó, bà Hà chịu án 9 năm tù và 2 năm quản chế. Luật sư Đài chịu án 15 năm tù 5 năm quản chế. Cả hai bị kết tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân".

summarize: Bà Lê Thu Hà được cho là bị trầm cảm do thiếu thốn tình cảm trong thời gian sống ở Đức "Tôi vừa tranh luận với một nam giới cũng tham gia đấu tranh dân chủ về Lê Thu Hà." nhà báo Sương Quỳnh nói với BBC hôm 22/11. Theo thông tin mới nhất từ luật sư Nguyễn Văn Đài, sau khi bị Việt Nam từ chối không cho nhập cảnh, bà Lê Thu Hà hiện đã trở lại Đức an toàn vào sáng 22/11 theo giờ Đức. Cảm thông Bà Sương Quỳnh là một trong một số các ý kiến ủng hộ bà Lê Thu Hà, cộng sự của luật sư Nguyễn Văn Đài, sau làn sóng chỉ trích bà Hà trên Facebook. Bà Thu Hà và luật sư Đài bị chính quyền Việt Nam trục xuất sang Đức hồi tháng Sáu trong khi đang thi hành án tù với tội danh "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân". "Qua chuyện Thu Hà quyết định về nước, về pháp lý thì càng cho thế giới thấy nhà cầm quyền Việt Nam vi phạm điều 14 và 15 trong Tuyên ngôn Quốc Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc như thế nào," bà Quỳnh nói. "Đọc những lời chỉ trích Hà, trong đó có cả những lời ác độc hoặc thể hiện nhận thức kém cỏi, chúng tôi - những người đấu tranh - thấy cần phải nỗ lực hơn trong việc khai dân trí." "Nếu thực sự Hà quyết định về tôi ủng hộ, vì Hà đặt tình yêu đất nước và gia đình hơn tị nạn xứ người, dù Hà biết về nước có thể bị ngăn chặn hoặc bị bỏ tù." Bà Lê Thu Hà, cộng sự LS Đài, về VN không được nhập cảnh LS Đài và bà Lê Thu Hà ra tù, lên đường sang Đức Về lý do bà Thu Hà quyết định quay lại Việt Nam, nhà báo Sương Quỳnh nói: "Tôi đoán là do Hà cảm thấy cô đơn ở xứ người, mà cô đơn thì càng dễ bị trầm cảm." "Ai cũng có nhu cầu được yêu thương, đặc biệt là phụ nữ. Họ chính là những người dễ bị tổn thương. Người phụ nữ đi theo con đường tranh đấu khó khăn hơn nam giới vì ràng buộc nhiều bởi tình cảm." "Đáng lẽ ra cánh đàn ông nhìn thấy thế phải xấu hổ tự vấn bản thân sao để chị em phải đấu tranh hay xuống đường. Đằng này nhiều ông tỏ vẻ xúc phạm khi người phụ nữ đấu tranh phải vô tù, rồi bị trầm cảm. Đây là điều tôi thấy cay đắng cho dân tộc và cho giới phụ nữ Việt Nam," bà Sương Quỳnh nói với BBC từ Sài Gòn. Một số nhà đấu tranh dân chủ khác như Phạm Đoan Trang, Trịnh Kim Tiến cũng lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ bà Lê Thu Hà, và chỉ trích các ý kiến chỉ trích bà Hà. Nhà báo Phạm Đoan Trang viết: "Nhiều người (đa số ở hải ngoại) chửi mắng cựu tù nhân lương tâm Lê Thu Hà sau khi cô ấy tự ý mua vé máy bay trở về Việt Nam. Lý lẽ chủ yếu mà những người này sử dụng là "đang ở nơi sướng thế mà không chịu ở, lại quay đầu về Việt Nam, rõ ngu". "Thật không hiểu nổi suy nghĩ của họ." "Họ quên rằng Lê Thu Hà là cựu tù nhân lương tâm, rằng cô ấy từng bị cộng sản bỏ tù 2,5 năm, ngồi chờ án trong xà lim 6m2 cho hai người với ba lần cửa sắt - không khác gì cái cũi." "Họ quên rằng cô ấy là một phụ nữ chưa có gia đình, một nhà thơ nữ với tâm hồn đa cảm, lãng mạn. Trên tất cả, cô ấy là một phụ nữ trẻ vô tội." "Họ quên rằng cô ấy đang là một bệnh nhân với nhiều biểu hiện trầm cảm sau 2,5 năm tù. Trầm cảm là bệnh, nó không liên quan gì đến sự yếu đuối về tinh thần hay nỗi sợ, sự hèn nhát, tâm lý bi quan... Và đã là bệnh thì cần được chữa trị, Lê Thu Hà cần được quan tâm, chăm sóc, thương yêu hơn bao giờ hết." "Họ quên rằng Lê Thu Hà cũng như mọi công dân khác đều có quyền tự quyết định cuộc đời mình, quyền tự do đi lại, quyền có quan điểm. Ai cho phép họ phán xét người khác và chửi người ta là ngu, là hai mang, chỉ vì "sướng thế mà không chịu ở, lại quay đầu về Việt Nam". Còn bà Trịnh Kim Tiến thì bày tỏ rằng bà không phản đối cũng không ủng hộ quyết định về việt Nam của bà Lê Thu Hà mà chỉ mong "mọi người hãy tôn trọng chị ấy và những mất mát chị ấy đã trải qua. Hãy hiểu rằng mẹ và quê hương là điều quý nhất". Chỉ trích Tin bà Lê Thu Hà quyết định từ Đức về lại Việt Nam chỉ vài tháng sau khi đặt chân tới nước này đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích trên mạng xã hội. Tài khoản Nguyễn Xuân Nghĩa viết rằng nếu ông được sang Đức từ lúc 30 tuổi thì ông đã làm đủ thứ việc như học tiếng Đức, đọc sách lịch sử, văn hóa, đi du lịch, xem đá bóng... Và rằng "lấy đâu ra thời gian trầm cảm!" "Đó là không tham gia đấu tranh. Còn nếu tham gia thì không có thời gian để ăn cơm," ông Nghĩa viết. Tài khoản tên Vì bình yên xứ Nghệ cho rằng "Lê Thu Hà phơi bày bộ mặt giả tạo", khi ở trong tù thì tìm mọi cách sang trời Tây. Khi không trụ lại được thì "lấp liếm" để quay về. "Việc Lê Thu Hà chống phá cực đoan để được sang Đức rồi vỡ mộng nơi xứ người, xin về Việt Nam nhưng tất nhiên chúng ta không còn chấp nhận một kẻ phản bội là cái tát đau đớn nhất vào bộ mặt giả tạo của đám chống phá với cái danh "yêu nước", tài khoản này viết. Một số Facebooker khác thậm chí dùng những từ ngữ nặng nề để chỉ trích việc bà Hà quay về Việt Nam. Cũng có một số ý kiến khác vừa bày tỏ chỉ trích, vừa tỏ ra thông cảm, như nhà văn Nguyễn Tường Thụy. Ông Nguyễn Tường Thụy viết trên Facebook cá nhân: "Về việc Lê Thu Hà về Việt Nam, hầu như ai cũng biết được trước sẽ bị tống xuất ngược trở lại." "Nếu Hà không biết, tưởng muốn về là về được thì quả là Hà có ngây thơ." "Còn nếu Hà biết trước nhưng vẫn cứ làm thì mục đích của Hà là gì, điều này có thể Hà sẽ có tâm sự sau. Còn tôi chỉ đặt ra các giả thiết chứ không cần trả lời, cho dù có khó hiểu." "Việc làm của Hà, mình Hà chịu, như mất thời gian, công sức, tiền vé hoặc có thể ảnh hưởng tâm lý, chứ Hà không làm phiền ai. Có phiền thì chỉ phiền đến nhà cầm quyền mà thôi. Cũng chẳng vì thế mà ảnh hưởng đến phong trào dân chủ." "Nếu Hà về vì muốn chăm sóc mẹ, muốn sống ở Việt Nam thì đó là tình cảm đáng trân trọng." "Tôi buồn vì thấy có những chỉ trích nhằm vào Hà. Về việc này, với cháu, tôi chỉ thấy thương xót và cảm thông." Ước muốn trở về không thành Luật sư Đài và bà Lê Thu Hà bị giới chức bắt hồi 12/2015 Hôm 20/11, có tin bà Lê Thu Hà, cộng sự của luật sư Nguyễn Văn Đài, thành viên Hội Anh em Dân Chủ đồng thời là cựu tù nhân lương tâm, đã tự mua vé máy bay từ Đức về Việt Nam chỉ vài tháng sau khi bị chính quyền Việt Nam trục xuất. Thế nhưng hôm 21/11, bà Hoàng Thị Bình Minh, mẹ của bà Lê Thu Hà, nói với BBC rằng cả nhà đang lo lắng cho tính mạng bà Thu Hà. Và rằng bà Hà ở Đức "thiếu thốn tình cảm, giống như bị trầm cảm". Hồi tháng 6/2018, bà Hà cùng vợ chồng Luật sư Đài được đưa ra khỏi nhà tù, tới thẳng sân bay quốc tế Nội Bài để rời Việt Nam đi tỵ nạn tại Đức. Bà Thu Hà và luật sư Đài bị bắt năm 2015. Sau đó, bà Hà chịu án 9 năm tù và 2 năm quản chế. Luật sư Đài chịu án 15 năm tù 5 năm quản chế. Cả hai bị kết tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân".

world-50669213

https://www.bbc.com/vietnamese/world-50669213

Tên lửa của Bắc Hàn và quyết định 'quà Giáng sinh' của Kim Jong-un

Kim Jong-un sẽ phải có một quyết định quan trọng.

Donald Trump và Kim Jong-un bắt tay tại DMZ vào tháng 6 Đàm phán với Donald Trump cho đến giờ không tiến triển như dự định. Các biện pháp trừng phạt kinh tế nghiêm ngặt vẫn được áp dụng và có vẻ như Washington sẽ không có động thái gì dù Bình Nhưỡng yêu cầu họ đưa ra một thỏa thuận khác để giải quyết vấn đề hạt nhân vào cuối năm nay. Donald Trump dường như cũng bực bội. Ông một lần nữa nói bóng gió về các hành động quân sự chống lại Bắc Hàn nếu cần thiết, mặc dù nhấn mạnh "mối quan hệ tốt" của ông với nhà lãnh đạo Bắc Hàn. Mỹ phủ nhận đàm phán hạt nhân với Bắc Hàn thất bại Bắc Hàn bắn tên lửa từ tàu ngầm ra biển Nhật Bản? 10 triệu người Bắc Hàn cần cứu đói khẩn cấp Những tuần tới có thể sẽ có biến chuyển rất quan trọng trong ngoại giao Mỹ-Bắc Hàn. Ankit Panda, chuyên gia về Bắc Hàn tại Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, bình luận với BBC: "Tôi nghĩ rằng chúng ta đang chứng kiến nguy cơ trở lại cuộc khủng hoảng rất quen thuộc vào năm 2020". "Chúng ta bắt đầu thấy kịch bản mà nhiều người đã cảnh báo từ những bước đầu của quá trình ngoại giao: Một ông Trump khó tính và cáu kỉnh đang nhận ra thực tế quan hệ ngoại giao của ông với Bắc Hàn như trong chương trình truyền hình thực tế." Căng thẳng và đe dọa mùa Giáng sinh Bất chấp bản chất "truyền hình thực tế" của hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim và những cái bắt tay của họ trong chuyến thăm bất ngờ tới biên giới Bắc Hàn vào tháng 6, Nam Hàn đã từng mô tả quyết định tiếp xúc với Kim Jong-un của Tổng thống Mỹ là "can đảm". Kim Jong-un và Moon Jae-in nắm tay tại núi Paektu, Bắc Hàn Họ nói rằng cách tiếp cận của ông khá độc đáo, và có hy vọng rằng có thể lần này mọi thứ sẽ khác. Chỉ 15 tháng trước, các nhà lãnh đạo hai miền Bắc và Nam đã nắm tay nhau tại núi Paektu, lạc quan rằng họ có thể đi đến một thỏa thuận nào đó để chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên. Hy vọng đó đã biến mất. Bình Nhưỡng từ chối đàm phán với Seoul. Tuần trước, Bắc Hàn đã thực hiện các cuộc tập trận pháo binh gần biên giới biển với miền Nam theo yêu cầu của Kim Jong-un. Điều này đã vi phạm một thỏa thuận quân sự đạt được giữa hai nước vào năm ngoái. Mỹ: Bắc Hàn 'vi phạm nghị quyết LHQ' Nam Hàn tất có nhiều lý do để thận trọng khi miền Bắc có các hoạt động ở gần biên giới. Vào tháng 11 năm 2010, các lực lượng Bắc Hàn đã bắn khoảng 170 quả đạn pháo và tên lửa vào đảo Yeonpyeong, giết chết bốn người Nam Hàn. Hiện tại có những lo ngại rằng căng thẳng đang bắt đầu bùng phát trở lại. Không thiếu các dấu hiệu cảnh báo từ Bắc Hàn về việc mối quan hệ ngoại giao của họ với Washington và Seoul sẽ hướng tới đâu. Mới đầu tuần này, Thứ trưởng Ngoại giao Ri Thae Song gợi ý rằng Bắc Hàn có thể tiếp tục các vụ thử tên lửa tầm xa trong vài tuần tới nếu Washington từ chối thay đổi vị thế đàm phán và rằng "hoàn toàn tùy thuộc vào Mỹ muốn chọn món quà Giáng sinh nào" - một cụm từ gần như chắc chắn được chọn để báo chí Hoa Kỳ nhận thấy. Sau đó, Lãnh tụ Tối cao đã lại lên lưng ngựa trắng tại Paektu, ngọn núi linh thiêng nhất của Bắc Hàn. Những hình ảnh và bài viết trên truyền thông nhà nước tràn đầy thông điệp chính trị và ý thức hệ. Hàng chục bức ảnh cho thấy ông rẽ tuyết trên đường lên đỉnh núi "cách mạng". Chuyến đi diễn ra vào thời điểm "đế quốc và kẻ thù giai cấp thực hiện nỗ lực điên cuồng hơn để làm suy yếu tư tưởng, cách mạng và giai cấp của Đảng ta", nhà lãnh đạo Bắc Hàn được trích lời. Tuyên bố nói thêm rằng ông đã chuẩn bị cho người dân của mình sẵn sàng với "sự khắc nghiệt và kéo dài của cuộc cách mạng". Bắc Hàn đang được cảnh báo về thời kỳ khó khăn trước mặt. Sự trở lại của người tên lửa? Kim Jong-un cũng triệu tập một cuộc họp bất ngờ với các nhà lãnh đạo đảng cầm quyền. Ủy ban chính trị quyền lực nhất của Bắc Hàn sẽ họp vào cuối tháng 12 để "thảo luận và quyết định các vấn đề quan trọng". Nói một cách đơn giản, điều này là điềm không tốt. Có thể ông Kim đã bị thuyết phục rằng các cuộc đàm phán với Mỹ sẽ không hiệu quả và sẵn đưa ra cá mệnh lệnh mới. Vậy, người tên lửa đã sẵn sàng để trở lại? Bắc Hàn liên tục bắn tên lửa trong năm 2019 Một số người sẽ nói người tên lửa vẫn luôn ở đó. Năm nay là một trong những nằm Bắc Hàn có nhiều thử nghiệm tên lửa nhất. Đất nước còn nghèo và khó khăn của Kim Jong-un tuy vẫn đang bị quốc tế trừng phạt mạnh mẽ nhưng đã phát triển được ba hệ thống tên lửa mới, tất cả đều đã được thử nghiệm sau khi cuộc đàm phán giữa ông Trump và nhà lãnh đạo Bắc Hàn bị đổ bể tại Hà Nội vào tháng Hai. "Tất cả các tên lửa đều có một số điểm chung", Vipin Narang, giáo sư nghiên cứu bảo mật tại Viện Công nghệ Massachusetts, nói hồi đầu năm nay. "Chúng dùng nhiên liệu rắn, có thể đặt trên bệ phóng di động, nhanh, bay thấp và ít nhất tên lửa KN-23 có thể điều khiển trong quá trình bay, điều này rất ấn tượng. "Bất kỳ tên lửa nào trong số này đều sẽ đặt ra thách thức đối với khu vực và hệ thống phòng thủ tên lửa ROK do những đặc điểm trên. Kết hợp với nhau, chúng là một cơn ác mộng." Nhưng tất cả 13 lần phóng trong năm 2019 đều bị ông Trump bỏ qua. Dù gì, ông Kim đã giữ lời hứa sẽ không thử vũ khí tầm xa hoặc vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Bắc Hàn cũng ám chỉ rằng lời hứa này đã hết hạn và lệnh cấm thử nghiệm sẽ kết thúc vào ngày 31 tháng 12 nếu không có thỏa thuận với Mỹ. Phóng vệ tinh? Kim Jong-un có thể nghĩ rằng nếu ông muốn giành lại sự chú ý của tổng thống Mỹ và gây áp lực để có một thỏa thuận tốt hơn, nhưng ông sẽ phải làm lớn hơn và táo bạo hơn. Ngoài ra còn có nhiều bộ phận khác nhau trên các tên lửa tầm ngắn mới mà ông có thể đang rất háo hức để thử trên các vũ khí tầm xa. Một cách để thực hiện điều đó là phóng vệ tinh. Về mặt kỹ thuật, ông sẽ không thất hứa, nhưng sự kiện sẽ được cả trong nước và quốc tế ý. Kim Jong-un giám sát một vụ phóng vũ trụ vào năm 2016 "Lý do để nghi ngờ rằng sẽ có một vụ phóng vệ tinh rất phức tạp", Ankit Panda nói, "nhưng nói rộng ra, chúng tôi thấy một số dấu hiệu, bao gồm bằng chứng về việc phát triển SLV [phương tiện phóng vệ tinh] mới từ năm 2017 và tăng tần số nhắc đến các hoạt động không gian trên truyền thông nhà nước năm nay. "Cũng đã quá lâu không có bất kỳ hoạt động không gian nghiêm túc nào mặc dù chương trình không gian được duy trì tốt ở Bắc Hàn kể từ năm 2016." Các nhà phân tích đang theo dõi trạm phóng vệ tinh ở Sohae một cách cẩn thận. Địa điểm này là nơi mà Bắc Hàn đã cam kết tháo dỡ. Melissa Hanham, một chuyên gia về tình báo nguồn mở và giám đốc của Dự án Datayo tại Quỹ Tương lai Một Trái đất cho biết: "Chúng tôi chưa thấy bất kỳ hoạt động nào cho thấy có một thử nghiệm sắp xảy ra. "Tuy nhiên, đây vẫn là một cơ sở có khả năng hoạt động đầy đủ. Họ đã không tháo dỡ bệ phóng - họ vẫn có thể thử tên lửa ở đó." Các nhà quan sát đang theo dõi chặt chẽ hoạt động tại bệ phóng Sohae Một phương án khác cho Bình Nhưỡng là thử công nghệ nhiên liệu rắn mới trên tên lửa tầm xa. Melissa Hanham cho biết loại nhiên liệu này có lợi thế chiến thuật và sẽ khiến tên lửa tầm xa của Bắc Hàn nhanh hơn và mạnh hơn. "Tên lửa nhiên liệu rắn dễ trốn được khỏi các vệ tinh do thám và gián điệp hơn, bởi vì chúng có thể được cấp nhiên liệu mà không nhất thiết phải có một đoàn xe nhiên liệu xung quanh khiến vệ tinh dễ phát hiện. Chúng cũng có thể được lưu trữ và phóng nhanh hơn tên lửa nhiên liệu lỏng vì chúng được nạp nhiên liệu trước và sẵn sàng hoạt động." Nhưng chắc chắn thử nghiệm tên lửa tầm xa sẽ khiến Washington coi đó là mối đe dọa đối với Mỹ và có nguy cơ chọc giận Donald Trump? Trump và Kim: từ thù thành bạn? Tổng thống Mỹ tuyên bố tình trạng đối đầu với Bắc Hàn "phần lớn đã được giải quyết" vào năm ngoái. Khá khó để ông có thể tuyên bố điều này trong cuộc đua tái tranh cử khi Bình Nhưỡng bắn tên lửa có khả năng vươn tới Los Angeles. Mintaro Oba, cựu nhân viên Bàn Hàn Quốc tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nhận định: "Tốt nhất thì Bắc Hàn đang cố gắng để Mỹ chấp nhận đàm phán theo các điều khoản có lợi cho mình bằng cách tăng cường áp lực. Xấu nhất thì Bắc Hàn thực ra không có ý định đàm phán, và chỉ tìm cách khiến cho Washington phải chịu trách nhiệm cho sự leo thang căng thẳng". "Dù thế nào thì Bắc Hàn cũng có kỹ năng sử dụng các phương tiện công cộng để đặt gánh nặng và đổ lỗi lên Hoa Kỳ. "Giống như ông già Noel nói rằng những món quà của bạn phụ thuộc vào việc bạn là người ngoan hay hư, nếu ông ấy trước giờ vốn không tặng quà nhiều, có lẽ ông ta đã đưa bạn vào danh sách trẻ hư." Rachel Minyoung Lee, một nhà phân tích tại NK News, cũng tin rằng Bắc Hàn đã quyết định rằng các cuộc đàm phán với Mỹ sẽ không hiệu quả. "Trên thực tế, tôi nghi ngờ việc Bình Nhưỡng còn có niềm tin vào kết quả từ chính sách ngoại giao với Mỹ ngay cả trước khi các cuộc đàm phán ở Stockholm được tổ chức vào tháng 10", cô nói. Đúng là kế hoạch của Kim Jong-un vẫn chưa rõ ràng nhưng tất cả các dấu hiệu đến từ Bình Nhưỡng cho thấy họ nghiêm túc về việc đếm ngược này. Giáo sư John Delury của Đại học Yonsei, Seoul nói với hãng tin Reuters: "Các tín hiệu cho thấy cửa sổ ngoại giao đang đóng lại nhanh, nếu không muốn nói là đã đóng hẳn."

summarize: Donald Trump và Kim Jong-un bắt tay tại DMZ vào tháng 6 Đàm phán với Donald Trump cho đến giờ không tiến triển như dự định. Các biện pháp trừng phạt kinh tế nghiêm ngặt vẫn được áp dụng và có vẻ như Washington sẽ không có động thái gì dù Bình Nhưỡng yêu cầu họ đưa ra một thỏa thuận khác để giải quyết vấn đề hạt nhân vào cuối năm nay. Donald Trump dường như cũng bực bội. Ông một lần nữa nói bóng gió về các hành động quân sự chống lại Bắc Hàn nếu cần thiết, mặc dù nhấn mạnh "mối quan hệ tốt" của ông với nhà lãnh đạo Bắc Hàn. Mỹ phủ nhận đàm phán hạt nhân với Bắc Hàn thất bại Bắc Hàn bắn tên lửa từ tàu ngầm ra biển Nhật Bản? 10 triệu người Bắc Hàn cần cứu đói khẩn cấp Những tuần tới có thể sẽ có biến chuyển rất quan trọng trong ngoại giao Mỹ-Bắc Hàn. Ankit Panda, chuyên gia về Bắc Hàn tại Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, bình luận với BBC: "Tôi nghĩ rằng chúng ta đang chứng kiến nguy cơ trở lại cuộc khủng hoảng rất quen thuộc vào năm 2020". "Chúng ta bắt đầu thấy kịch bản mà nhiều người đã cảnh báo từ những bước đầu của quá trình ngoại giao: Một ông Trump khó tính và cáu kỉnh đang nhận ra thực tế quan hệ ngoại giao của ông với Bắc Hàn như trong chương trình truyền hình thực tế." Căng thẳng và đe dọa mùa Giáng sinh Bất chấp bản chất "truyền hình thực tế" của hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim và những cái bắt tay của họ trong chuyến thăm bất ngờ tới biên giới Bắc Hàn vào tháng 6, Nam Hàn đã từng mô tả quyết định tiếp xúc với Kim Jong-un của Tổng thống Mỹ là "can đảm". Kim Jong-un và Moon Jae-in nắm tay tại núi Paektu, Bắc Hàn Họ nói rằng cách tiếp cận của ông khá độc đáo, và có hy vọng rằng có thể lần này mọi thứ sẽ khác. Chỉ 15 tháng trước, các nhà lãnh đạo hai miền Bắc và Nam đã nắm tay nhau tại núi Paektu, lạc quan rằng họ có thể đi đến một thỏa thuận nào đó để chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên. Hy vọng đó đã biến mất. Bình Nhưỡng từ chối đàm phán với Seoul. Tuần trước, Bắc Hàn đã thực hiện các cuộc tập trận pháo binh gần biên giới biển với miền Nam theo yêu cầu của Kim Jong-un. Điều này đã vi phạm một thỏa thuận quân sự đạt được giữa hai nước vào năm ngoái. Mỹ: Bắc Hàn 'vi phạm nghị quyết LHQ' Nam Hàn tất có nhiều lý do để thận trọng khi miền Bắc có các hoạt động ở gần biên giới. Vào tháng 11 năm 2010, các lực lượng Bắc Hàn đã bắn khoảng 170 quả đạn pháo và tên lửa vào đảo Yeonpyeong, giết chết bốn người Nam Hàn. Hiện tại có những lo ngại rằng căng thẳng đang bắt đầu bùng phát trở lại. Không thiếu các dấu hiệu cảnh báo từ Bắc Hàn về việc mối quan hệ ngoại giao của họ với Washington và Seoul sẽ hướng tới đâu. Mới đầu tuần này, Thứ trưởng Ngoại giao Ri Thae Song gợi ý rằng Bắc Hàn có thể tiếp tục các vụ thử tên lửa tầm xa trong vài tuần tới nếu Washington từ chối thay đổi vị thế đàm phán và rằng "hoàn toàn tùy thuộc vào Mỹ muốn chọn món quà Giáng sinh nào" - một cụm từ gần như chắc chắn được chọn để báo chí Hoa Kỳ nhận thấy. Sau đó, Lãnh tụ Tối cao đã lại lên lưng ngựa trắng tại Paektu, ngọn núi linh thiêng nhất của Bắc Hàn. Những hình ảnh và bài viết trên truyền thông nhà nước tràn đầy thông điệp chính trị và ý thức hệ. Hàng chục bức ảnh cho thấy ông rẽ tuyết trên đường lên đỉnh núi "cách mạng". Chuyến đi diễn ra vào thời điểm "đế quốc và kẻ thù giai cấp thực hiện nỗ lực điên cuồng hơn để làm suy yếu tư tưởng, cách mạng và giai cấp của Đảng ta", nhà lãnh đạo Bắc Hàn được trích lời. Tuyên bố nói thêm rằng ông đã chuẩn bị cho người dân của mình sẵn sàng với "sự khắc nghiệt và kéo dài của cuộc cách mạng". Bắc Hàn đang được cảnh báo về thời kỳ khó khăn trước mặt. Sự trở lại của người tên lửa? Kim Jong-un cũng triệu tập một cuộc họp bất ngờ với các nhà lãnh đạo đảng cầm quyền. Ủy ban chính trị quyền lực nhất của Bắc Hàn sẽ họp vào cuối tháng 12 để "thảo luận và quyết định các vấn đề quan trọng". Nói một cách đơn giản, điều này là điềm không tốt. Có thể ông Kim đã bị thuyết phục rằng các cuộc đàm phán với Mỹ sẽ không hiệu quả và sẵn đưa ra cá mệnh lệnh mới. Vậy, người tên lửa đã sẵn sàng để trở lại? Bắc Hàn liên tục bắn tên lửa trong năm 2019 Một số người sẽ nói người tên lửa vẫn luôn ở đó. Năm nay là một trong những nằm Bắc Hàn có nhiều thử nghiệm tên lửa nhất. Đất nước còn nghèo và khó khăn của Kim Jong-un tuy vẫn đang bị quốc tế trừng phạt mạnh mẽ nhưng đã phát triển được ba hệ thống tên lửa mới, tất cả đều đã được thử nghiệm sau khi cuộc đàm phán giữa ông Trump và nhà lãnh đạo Bắc Hàn bị đổ bể tại Hà Nội vào tháng Hai. "Tất cả các tên lửa đều có một số điểm chung", Vipin Narang, giáo sư nghiên cứu bảo mật tại Viện Công nghệ Massachusetts, nói hồi đầu năm nay. "Chúng dùng nhiên liệu rắn, có thể đặt trên bệ phóng di động, nhanh, bay thấp và ít nhất tên lửa KN-23 có thể điều khiển trong quá trình bay, điều này rất ấn tượng. "Bất kỳ tên lửa nào trong số này đều sẽ đặt ra thách thức đối với khu vực và hệ thống phòng thủ tên lửa ROK do những đặc điểm trên. Kết hợp với nhau, chúng là một cơn ác mộng." Nhưng tất cả 13 lần phóng trong năm 2019 đều bị ông Trump bỏ qua. Dù gì, ông Kim đã giữ lời hứa sẽ không thử vũ khí tầm xa hoặc vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Bắc Hàn cũng ám chỉ rằng lời hứa này đã hết hạn và lệnh cấm thử nghiệm sẽ kết thúc vào ngày 31 tháng 12 nếu không có thỏa thuận với Mỹ. Phóng vệ tinh? Kim Jong-un có thể nghĩ rằng nếu ông muốn giành lại sự chú ý của tổng thống Mỹ và gây áp lực để có một thỏa thuận tốt hơn, nhưng ông sẽ phải làm lớn hơn và táo bạo hơn. Ngoài ra còn có nhiều bộ phận khác nhau trên các tên lửa tầm ngắn mới mà ông có thể đang rất háo hức để thử trên các vũ khí tầm xa. Một cách để thực hiện điều đó là phóng vệ tinh. Về mặt kỹ thuật, ông sẽ không thất hứa, nhưng sự kiện sẽ được cả trong nước và quốc tế ý. Kim Jong-un giám sát một vụ phóng vũ trụ vào năm 2016 "Lý do để nghi ngờ rằng sẽ có một vụ phóng vệ tinh rất phức tạp", Ankit Panda nói, "nhưng nói rộng ra, chúng tôi thấy một số dấu hiệu, bao gồm bằng chứng về việc phát triển SLV [phương tiện phóng vệ tinh] mới từ năm 2017 và tăng tần số nhắc đến các hoạt động không gian trên truyền thông nhà nước năm nay. "Cũng đã quá lâu không có bất kỳ hoạt động không gian nghiêm túc nào mặc dù chương trình không gian được duy trì tốt ở Bắc Hàn kể từ năm 2016." Các nhà phân tích đang theo dõi trạm phóng vệ tinh ở Sohae một cách cẩn thận. Địa điểm này là nơi mà Bắc Hàn đã cam kết tháo dỡ. Melissa Hanham, một chuyên gia về tình báo nguồn mở và giám đốc của Dự án Datayo tại Quỹ Tương lai Một Trái đất cho biết: "Chúng tôi chưa thấy bất kỳ hoạt động nào cho thấy có một thử nghiệm sắp xảy ra. "Tuy nhiên, đây vẫn là một cơ sở có khả năng hoạt động đầy đủ. Họ đã không tháo dỡ bệ phóng - họ vẫn có thể thử tên lửa ở đó." Các nhà quan sát đang theo dõi chặt chẽ hoạt động tại bệ phóng Sohae Một phương án khác cho Bình Nhưỡng là thử công nghệ nhiên liệu rắn mới trên tên lửa tầm xa. Melissa Hanham cho biết loại nhiên liệu này có lợi thế chiến thuật và sẽ khiến tên lửa tầm xa của Bắc Hàn nhanh hơn và mạnh hơn. "Tên lửa nhiên liệu rắn dễ trốn được khỏi các vệ tinh do thám và gián điệp hơn, bởi vì chúng có thể được cấp nhiên liệu mà không nhất thiết phải có một đoàn xe nhiên liệu xung quanh khiến vệ tinh dễ phát hiện. Chúng cũng có thể được lưu trữ và phóng nhanh hơn tên lửa nhiên liệu lỏng vì chúng được nạp nhiên liệu trước và sẵn sàng hoạt động." Nhưng chắc chắn thử nghiệm tên lửa tầm xa sẽ khiến Washington coi đó là mối đe dọa đối với Mỹ và có nguy cơ chọc giận Donald Trump? Trump và Kim: từ thù thành bạn? Tổng thống Mỹ tuyên bố tình trạng đối đầu với Bắc Hàn "phần lớn đã được giải quyết" vào năm ngoái. Khá khó để ông có thể tuyên bố điều này trong cuộc đua tái tranh cử khi Bình Nhưỡng bắn tên lửa có khả năng vươn tới Los Angeles. Mintaro Oba, cựu nhân viên Bàn Hàn Quốc tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nhận định: "Tốt nhất thì Bắc Hàn đang cố gắng để Mỹ chấp nhận đàm phán theo các điều khoản có lợi cho mình bằng cách tăng cường áp lực. Xấu nhất thì Bắc Hàn thực ra không có ý định đàm phán, và chỉ tìm cách khiến cho Washington phải chịu trách nhiệm cho sự leo thang căng thẳng". "Dù thế nào thì Bắc Hàn cũng có kỹ năng sử dụng các phương tiện công cộng để đặt gánh nặng và đổ lỗi lên Hoa Kỳ. "Giống như ông già Noel nói rằng những món quà của bạn phụ thuộc vào việc bạn là người ngoan hay hư, nếu ông ấy trước giờ vốn không tặng quà nhiều, có lẽ ông ta đã đưa bạn vào danh sách trẻ hư." Rachel Minyoung Lee, một nhà phân tích tại NK News, cũng tin rằng Bắc Hàn đã quyết định rằng các cuộc đàm phán với Mỹ sẽ không hiệu quả. "Trên thực tế, tôi nghi ngờ việc Bình Nhưỡng còn có niềm tin vào kết quả từ chính sách ngoại giao với Mỹ ngay cả trước khi các cuộc đàm phán ở Stockholm được tổ chức vào tháng 10", cô nói. Đúng là kế hoạch của Kim Jong-un vẫn chưa rõ ràng nhưng tất cả các dấu hiệu đến từ Bình Nhưỡng cho thấy họ nghiêm túc về việc đếm ngược này. Giáo sư John Delury của Đại học Yonsei, Seoul nói với hãng tin Reuters: "Các tín hiệu cho thấy cửa sổ ngoại giao đang đóng lại nhanh, nếu không muốn nói là đã đóng hẳn."

070918_viet_tuitionfees

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2007/09/070918_viet_tuitionfees

"Không thể chấp nhận tăng học phí"

Dự án tăng học phí của Bộ Giáo dục - Đào tạo Việt Nam đang gây ra nhiều ý kiến tranh cãi.

Sau khi một tờ báo trích lời Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân nói rằng "có thể phải chấp nhận cả việc số người đi học sẽ giảm vì tăng học phí", ông Nhân phản ứng lại rằng ông không nói như vậy. Tuy nhiên, trong cuộc trả lời báo Sài Gòn Giải Phóng, vị bộ trưởng vẫn khẳng định rằng "đối với bậc đại học, nếu không tăng học phí thì không thể giải quyết được vấn đề chất lượng". Một trong những người phản đối mạnh mẽ nhất chủ trương tăng học phí, GS. Hoàng Tụy, cựu Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, nói rằng không thể chấp nhận việc buộc người dân tăng khoản đóng góp khi mà kinh phí giáo dục chưa được dùng một cách hiệu quả. Xã hội hoá giáo dục Theo Giáo sư Hoàng Tuỵ, việc tăng học phí chỉ nên thực hiện sau khi đã tiến hành các biện pháp chống lãng phí, chống tham nhũng. Giáo sư Hoàng Tuỵ nói thậm chí chỉ cần chấn chỉnh việc sử dụng các nguồn thu hiện thời của ngành giáo dục cũng đã đáp ứng được đáng kể việc tăng lương cho giáo viên và bổ sung kinh phí giáo dục. Do vậy, ông nói, việc tăng thu để bù đắp các khoản thất thoát là điều vô lý. Cũng có ý tưởng chỉ tăng khoản thu đối với người giàu trong lúc duy trì mức đóng góp hạn chế đối với người nghèo, hoặc thậm chí cấp học bổng cho các đối tượng nghèo, được đưa ra. Phó Vụ trưởng Vụ Công tác HSSV (Bộ GD-ĐT) Nguyễn Đình Đức nói kể từ tháng Chín 2007, mức học bổng tối thiểu tại các trường cao đẳng và đại học sẽ không thấp hơn mức học phí cao nhất của mỗi trường. Điều đó có nghĩa là mỗi khi mức học phí tăng lên thì các đối tượng được cấp học bổng cũng sẽ được nhận thêm tiền. Được biết, số người được cấp học bổng được đảm bảo chiếm 30% tổng số học sinh, sinh viên mỗi trường. Tuy nhiên, Giáo sư Hoàng Tuỵ nhận xét đây là một hình thức nhằm biến giáo dục thành một lĩnh vực kinh doanh, chuyển sang cổ phần hoá các đại học công để biến những nơi này thành các cơ sở kinh doanh và do vậy, làm mất đi tính công bằng của hệ thống trường công. Ông nói, trong bối cảnh số người nghèo là quá đông so với số người giàu, việc đầu tư giáo dục lẽ ra phải hỗ trợ người nghèo thì quá trình thực hiện từ trước tới nay lại thường là ưu đãi người giàu, phục vụ tốt những đối tượng có tiền trong lúc người nghèo lại không được hưởng nhiều những lợi ích từ việc phát triển giáo dục. Từ lúc bắt đầu năm học mới, báo chí trong nước thường đưa tin nhiều về nỗi đau đầu lo tiền học phí và các loại phụ phí khác đi học. Theo báo điện tử vnexpress.net, tổng học phí ở một lớp học tiểu học tại Hà Nội là 4 triệu đồng mỗi học kỳ, nhưng quỹ phụ huynh phải "tự nguyện đóng góp" lên tới 12-13 triệu đồng mỗi năm. Nguyen Van Ninh, Quảng NinhTệ nạn này là tàn dư của các chế độ trước đây để lại chứ không phải nó được phát sinh ở chế độ này như một số độc giả quá bức xúc mà vội kết luận... Đọc lịch sử ta sẽ rõ...-Nhà nước và nhân dân Việt namđang ra sức phòng ,chống tham nhũng nhưng không thể triệt để được vì còn phụ thuộc voà một số yếu tố khách quan: -Còn Nhà nước thì còn quyền lực dẫn đến còn quan liêu và tham nhũng, nhưng nó ở mức độ nào còn phụ thuộc vào sự phát triển, văn minh của xã hội. - Bản thân mỗi con người luôn tồn tại ý thức tiêu cực là:mang lại lợi ích về cho mình mà không quán triệt được quan điểm: Quyền lợi của mình lại là nghĩa vụ của người khác. Với lại ta phải thống nhất với nhau rằng: Việc đưa hối lộ cũng là tham nhũng. Mong diễn đàn nên khách quan, đừng hằn học mà phản cảm... Cám ơn chuyên mục đã có chương trình mà cả Thế giới đang quan tâm. Học trò dốtCoi như dưới XHCN không còn trường công nữa, mà chỉ có trường quốc doanh. Nếu đảng CSVN cho phép dân được mở trường tư không chừng học phí rẻ hơn nhiều, phụ huynh không bị vòi đóng góp thêm, và nhờ ganh đua nên có nhiều trường nổi tiếng với thày cô giỏi, học trò siêng năng. Chỉ sợ một điều trường tư họ mánh mung "rút ruột học trình", giảm bớt giờ chính trị Mác Lê thì sinh viên, học sinh sẽ thành "chuyên hơn hồng". Dove, Hà NộiĐể giải bài toán giáo dục cần phải cân đối chi tiêu ngân sách liên ngành chứ không phải chỉ đơn thuần là sử dụng hiệu quả ngân sách giáo dục như GS Hoàng Tuỵ đã đề xuất. Sau đây là 2 minh chứng. 1) Các GS và PGS của Viện Khoa học & Công nghệ VN chỉ lãnh lương từ 2,5 đến 3,5 triệu VND/tháng, tức là gấp 4 học phí của một học sinh tiểu học. Vậy câu hỏi được đặt ra là: Các vị GS và PGS đó có được trả đúng, trả đủ để nghiên cứu và giảng dạy không? 2) Dove vi phạm luật giao thông và bị một trung tá công an xử lý. Nghe nói là lương và phụ cấp của một trung tá CA khoảng 4 triệu VND/tháng. Vậy câu hỏi được đặt ra là: Có đáng trả lương cho một vị trung tá để thi hành nhiệm vụ của một hạ sĩ quan hay không? Có hàng triệu khoản vô lý như đã nêu trong việc chi tiêu ngân sách. Nếu rà soát và cân đối lại thì sẽ đủ kinh phí cho giáo dục mà không cần tăng học phí. Minh Nam, Việt NamQua phản ảnh của báo chí về lãng phí trong giáo dục thì có lẽ trước hết phải chi tiêu hiệu quả các ngân khoản của giáo dục, gồm cả viện trợ. Cố nhiên, bậc phổ thông cần miễn phí hoàn toàn. Học phí đại học hiện nay (các em tôi đang phải đóng đây) thì thấp quá so với những gia đình giàu; nhưng với gia đình nghèo vẫn là rất cao. Gia đình nghèo vẫn rất vất vả vì các khoản đóng "tự nguyện" ở ngay bậc mẫu giáo. VN cứ tự hào là chống nghèo hiệu quả. Tiêu chuẩn hết nghèo ở VN quá thấp so với tham nhũng. Để được coi là hiệu quả, là khi một hộ bị coi là hết nghèo phải đủ tiền nuôi một con học đại học, kể cả học phí. Còn hết nghèo hiện nay là hết lo chết đói (nhưng bụng chỉ lưng lửng... cho đến khi chết), nói gì đóng học phí đi học. Một người đọcLại một chuyện "nên-nhưng-không-thể-làm" (necessary impossibility). Nên lắm, nhưng không thể làm, không thể xảy ra, như chuyện thần thoại vậy. Giống như chuyện "thế giới Cộng sản đại đồng", "cuộc sống vì mọi người", "làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu". Vấn đề rất đơn giản, GS Hoàng Tụy à, nhưng ông không dám nói ra mà thôi. Làm sao "chấn chỉnh quản lý" một khi các Hiệu trưởng đều là "người của Đảng", hầu như bất khả xâm phạm, vì để ngồi vào ghế đó đã có biết bao người cao cấp, nói ra chắc GS phải giật mình, chống lưng, và chia chác. Đụng vào bất cứ một Hiệu trưởng nào thì đụng vào dây chuyền như điện giật vậy, sẽ vào tận Trung ương ĐCSVN ngay. Và xin thôi dẹp cái lối nói "học bổng tối thiểu sẽ không thấp hơn học phí cao nhất", vì ai cũng biết "học phí" chỉ là "chuyện nhỏ" trong hàng trăm loại phí có sổ sách, và không sổ sách, khác. Chính đoạn cuối bài này nói "tổng học phí 4 triệu..." nhưng "các khoản đóng góp 12-13 triệu". Mà đó chỉ là các khoản "có giấy tờ", ngoài ra còn bao nhiêu là vụ khác như sinh viên sư phạm đi thực tập để ra trường thì đi đến đâu phải phong bì, đãi tiệc rượu, cho bao nhiêu là quan chức địa phương, sở giáo dục. Trước đó để lên lớp thì nữ sinh đôi khi phảI ngủ với thầy, nam sinh đút lót... Ôi thôi GS ơi, nếu ông dám nói hết lòng thì hoặc đã bị tù, hoặc từ chức từ lâu vì oán hận chính quyền còn tệ hại hơn Thực dân Pháp nhiều.

summarize: Sau khi một tờ báo trích lời Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân nói rằng "có thể phải chấp nhận cả việc số người đi học sẽ giảm vì tăng học phí", ông Nhân phản ứng lại rằng ông không nói như vậy. Tuy nhiên, trong cuộc trả lời báo Sài Gòn Giải Phóng, vị bộ trưởng vẫn khẳng định rằng "đối với bậc đại học, nếu không tăng học phí thì không thể giải quyết được vấn đề chất lượng". Một trong những người phản đối mạnh mẽ nhất chủ trương tăng học phí, GS. Hoàng Tụy, cựu Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, nói rằng không thể chấp nhận việc buộc người dân tăng khoản đóng góp khi mà kinh phí giáo dục chưa được dùng một cách hiệu quả. Xã hội hoá giáo dục Theo Giáo sư Hoàng Tuỵ, việc tăng học phí chỉ nên thực hiện sau khi đã tiến hành các biện pháp chống lãng phí, chống tham nhũng. Giáo sư Hoàng Tuỵ nói thậm chí chỉ cần chấn chỉnh việc sử dụng các nguồn thu hiện thời của ngành giáo dục cũng đã đáp ứng được đáng kể việc tăng lương cho giáo viên và bổ sung kinh phí giáo dục. Do vậy, ông nói, việc tăng thu để bù đắp các khoản thất thoát là điều vô lý. Cũng có ý tưởng chỉ tăng khoản thu đối với người giàu trong lúc duy trì mức đóng góp hạn chế đối với người nghèo, hoặc thậm chí cấp học bổng cho các đối tượng nghèo, được đưa ra. Phó Vụ trưởng Vụ Công tác HSSV (Bộ GD-ĐT) Nguyễn Đình Đức nói kể từ tháng Chín 2007, mức học bổng tối thiểu tại các trường cao đẳng và đại học sẽ không thấp hơn mức học phí cao nhất của mỗi trường. Điều đó có nghĩa là mỗi khi mức học phí tăng lên thì các đối tượng được cấp học bổng cũng sẽ được nhận thêm tiền. Được biết, số người được cấp học bổng được đảm bảo chiếm 30% tổng số học sinh, sinh viên mỗi trường. Tuy nhiên, Giáo sư Hoàng Tuỵ nhận xét đây là một hình thức nhằm biến giáo dục thành một lĩnh vực kinh doanh, chuyển sang cổ phần hoá các đại học công để biến những nơi này thành các cơ sở kinh doanh và do vậy, làm mất đi tính công bằng của hệ thống trường công. Ông nói, trong bối cảnh số người nghèo là quá đông so với số người giàu, việc đầu tư giáo dục lẽ ra phải hỗ trợ người nghèo thì quá trình thực hiện từ trước tới nay lại thường là ưu đãi người giàu, phục vụ tốt những đối tượng có tiền trong lúc người nghèo lại không được hưởng nhiều những lợi ích từ việc phát triển giáo dục. Từ lúc bắt đầu năm học mới, báo chí trong nước thường đưa tin nhiều về nỗi đau đầu lo tiền học phí và các loại phụ phí khác đi học. Theo báo điện tử vnexpress.net, tổng học phí ở một lớp học tiểu học tại Hà Nội là 4 triệu đồng mỗi học kỳ, nhưng quỹ phụ huynh phải "tự nguyện đóng góp" lên tới 12-13 triệu đồng mỗi năm. Nguyen Van Ninh, Quảng NinhTệ nạn này là tàn dư của các chế độ trước đây để lại chứ không phải nó được phát sinh ở chế độ này như một số độc giả quá bức xúc mà vội kết luận... Đọc lịch sử ta sẽ rõ...-Nhà nước và nhân dân Việt namđang ra sức phòng ,chống tham nhũng nhưng không thể triệt để được vì còn phụ thuộc voà một số yếu tố khách quan: -Còn Nhà nước thì còn quyền lực dẫn đến còn quan liêu và tham nhũng, nhưng nó ở mức độ nào còn phụ thuộc vào sự phát triển, văn minh của xã hội. - Bản thân mỗi con người luôn tồn tại ý thức tiêu cực là:mang lại lợi ích về cho mình mà không quán triệt được quan điểm: Quyền lợi của mình lại là nghĩa vụ của người khác. Với lại ta phải thống nhất với nhau rằng: Việc đưa hối lộ cũng là tham nhũng. Mong diễn đàn nên khách quan, đừng hằn học mà phản cảm... Cám ơn chuyên mục đã có chương trình mà cả Thế giới đang quan tâm. Học trò dốtCoi như dưới XHCN không còn trường công nữa, mà chỉ có trường quốc doanh. Nếu đảng CSVN cho phép dân được mở trường tư không chừng học phí rẻ hơn nhiều, phụ huynh không bị vòi đóng góp thêm, và nhờ ganh đua nên có nhiều trường nổi tiếng với thày cô giỏi, học trò siêng năng. Chỉ sợ một điều trường tư họ mánh mung "rút ruột học trình", giảm bớt giờ chính trị Mác Lê thì sinh viên, học sinh sẽ thành "chuyên hơn hồng". Dove, Hà NộiĐể giải bài toán giáo dục cần phải cân đối chi tiêu ngân sách liên ngành chứ không phải chỉ đơn thuần là sử dụng hiệu quả ngân sách giáo dục như GS Hoàng Tuỵ đã đề xuất. Sau đây là 2 minh chứng. 1) Các GS và PGS của Viện Khoa học & Công nghệ VN chỉ lãnh lương từ 2,5 đến 3,5 triệu VND/tháng, tức là gấp 4 học phí của một học sinh tiểu học. Vậy câu hỏi được đặt ra là: Các vị GS và PGS đó có được trả đúng, trả đủ để nghiên cứu và giảng dạy không? 2) Dove vi phạm luật giao thông và bị một trung tá công an xử lý. Nghe nói là lương và phụ cấp của một trung tá CA khoảng 4 triệu VND/tháng. Vậy câu hỏi được đặt ra là: Có đáng trả lương cho một vị trung tá để thi hành nhiệm vụ của một hạ sĩ quan hay không? Có hàng triệu khoản vô lý như đã nêu trong việc chi tiêu ngân sách. Nếu rà soát và cân đối lại thì sẽ đủ kinh phí cho giáo dục mà không cần tăng học phí. Minh Nam, Việt NamQua phản ảnh của báo chí về lãng phí trong giáo dục thì có lẽ trước hết phải chi tiêu hiệu quả các ngân khoản của giáo dục, gồm cả viện trợ. Cố nhiên, bậc phổ thông cần miễn phí hoàn toàn. Học phí đại học hiện nay (các em tôi đang phải đóng đây) thì thấp quá so với những gia đình giàu; nhưng với gia đình nghèo vẫn là rất cao. Gia đình nghèo vẫn rất vất vả vì các khoản đóng "tự nguyện" ở ngay bậc mẫu giáo. VN cứ tự hào là chống nghèo hiệu quả. Tiêu chuẩn hết nghèo ở VN quá thấp so với tham nhũng. Để được coi là hiệu quả, là khi một hộ bị coi là hết nghèo phải đủ tiền nuôi một con học đại học, kể cả học phí. Còn hết nghèo hiện nay là hết lo chết đói (nhưng bụng chỉ lưng lửng... cho đến khi chết), nói gì đóng học phí đi học. Một người đọcLại một chuyện "nên-nhưng-không-thể-làm" (necessary impossibility). Nên lắm, nhưng không thể làm, không thể xảy ra, như chuyện thần thoại vậy. Giống như chuyện "thế giới Cộng sản đại đồng", "cuộc sống vì mọi người", "làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu". Vấn đề rất đơn giản, GS Hoàng Tụy à, nhưng ông không dám nói ra mà thôi. Làm sao "chấn chỉnh quản lý" một khi các Hiệu trưởng đều là "người của Đảng", hầu như bất khả xâm phạm, vì để ngồi vào ghế đó đã có biết bao người cao cấp, nói ra chắc GS phải giật mình, chống lưng, và chia chác. Đụng vào bất cứ một Hiệu trưởng nào thì đụng vào dây chuyền như điện giật vậy, sẽ vào tận Trung ương ĐCSVN ngay. Và xin thôi dẹp cái lối nói "học bổng tối thiểu sẽ không thấp hơn học phí cao nhất", vì ai cũng biết "học phí" chỉ là "chuyện nhỏ" trong hàng trăm loại phí có sổ sách, và không sổ sách, khác. Chính đoạn cuối bài này nói "tổng học phí 4 triệu..." nhưng "các khoản đóng góp 12-13 triệu". Mà đó chỉ là các khoản "có giấy tờ", ngoài ra còn bao nhiêu là vụ khác như sinh viên sư phạm đi thực tập để ra trường thì đi đến đâu phải phong bì, đãi tiệc rượu, cho bao nhiêu là quan chức địa phương, sở giáo dục. Trước đó để lên lớp thì nữ sinh đôi khi phảI ngủ với thầy, nam sinh đút lót... Ôi thôi GS ơi, nếu ông dám nói hết lòng thì hoặc đã bị tù, hoặc từ chức từ lâu vì oán hận chính quyền còn tệ hại hơn Thực dân Pháp nhiều.

vietnam-47647835

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-47647835

EU 'sẵn sàng giúp Việt Nam' về an ninh mạng'

Đại sứ EU tại Hà Nội nói về "điểm yếu" trong Luật An ninh mạng của Việt Nam.

Đại sứ Bruno Angelet, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam Trả lời phỏng vấn với phóng viên BBC Nguyễn Hoàng, Đại sứ Bruno Angelet, Trưởng Đại diện Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam, nói EU sẵn sàng giúp Việt Nam xây dựng một khung pháp lý hiện đại, cạnh tranh về kinh tế cũng như tôn trọng các nguyên tắc quan trọng về quyền tự do truy cập thông tin và bảo mật thông tin cá nhân. BBC: Trong phần đầu của cuộc phỏng vấn bàn về Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam, ông nói hiệp định này không chỉ nói về thương mại mà còn liên quan đến tự do thông tin và truyền thông. Năm ngoái Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng. Quan điểm của EU về vấn đề này như thế nào? Về an ninh mạng nói chung và an ninh mạng tại Việt Nam nói riêng, chúng tôi nghĩ đó là vấn đề bình thường. An ninh mạng là một thách thức lớn tại châu Âu. Chúng tôi tạo không gian công cộng và không gian mạng mở cho người dân để họ có thể tiếp cận thông tin hay nói lên ý kiến của mình. Tuy nhiên, chúng tôi cũng rất quan tâm đến việc bảo vệ thông tin và cuộc sống riêng của mỗi cá nhân. Vì vậy, tại châu Âu, chúng tôi đang cố gắng để bảo vệ hệ thống mạng trước những cuộc tấn công từ bên ngoài. Đồng thời, chúng tôi cũng thúc đẩy pháp lý để bảo vệ các quyền cơ bản của công dân và quyền riêng tư của họ. Ngày nay, châu Âu đang tập trung phát triển kinh tế kỹ thuật số như mạng 5G. Chúng tôi đang cố gắng để thúc đẩy ngành kỹ thuật số tại đây. Đồng thời, chúng tôi cũng có lợi thế về bảo mật thông tin cá nhân. Nếu các công ty muốn hợp tác kinh doanh điện tử với châu Âu họ phải tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin mà chúng tôi đã thông qua vào năm ngoái. Tháng 6/2018, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng, và cũng đã đưa ra dự thảo nghị định Luật An ninh mạng. Quan điểm của chúng tôi về các vấn đề này như sau. Chúng tôi cho rằng việc Việt Nam có thể bảo vệ hệ thống mạng là rất quan trọng. Ngày nay, hệ thống mạng và các dòng chảy dữ liệu trực tuyến rất mong manh. Hàng ngày có rất nhiều cuộc tấn công mạng xảy ra ở khắp mọi nơi. Vì vậy, Việt Nam cần có một khung pháp lý để bảo vệ không gian mạng. Khi nói về bảo vệ không gian mạng và hệ thống mạng, nghĩa là chúng ta phải đảm bảo được rằng nền kinh tế của một quốc gia và việc tiếp cận không gian công cộng của người dân không bị phá vỡ. Vậy câu hỏi được đặt ra ở đây là, làm thế nào bạn bảo đảm được dòng dữ liệu trên mạng không bị phá vỡ, và người dân vẫn có thể truy cập dữ liệu thông qua không gian công cộng. Cách tốt nhất để thiết kế an ninh mạng là tham khảo các mô hình khác trên thế giới, tôn trọng các nguyên tắc cốt lõi và cần đảm bảo rằng các lợi ích kinh tế cũng được bảo vệ. Chúng tôi tin tưởng rằng Việt Nam có nền kinh tế kỹ thuật số vô cùng tiềm năng và chúng tôi đang thúc đẩy phát triển ngành này tại Việt Nam. Tuy nhiên, tương lai của nền kinh tế kỹ thuật số sẽ là điện toán đám mây. Có rất nhiều công ty lớn nhỏ khác nhau đang kinh doanh thương mại thông qua điện toán đám mây (điện toán máy chủ ảo). Ví dụ bạn có thể kinh doanh thông qua các dịch vụ điện toán đám mây lớn như Amazon hay Facebook mà không cần dùng đến máy chủ. UPR: Luật ANM và án tử hình 'nóng' tại Liên Hiệp Quốc Luật An ninh mạng Việt Nam: Hỏi nhanh đáp gọn Quốc hội Việt Nam đã biểu quyết thông qua Luật An ninh mạng hôm 12/6. BBC: Một trong những điểm gây chú ý và tranh cãi là yêu cầu lưu trữ dữ liệu ở trong nước, quan điểm của EU là thế nào? Có thể thấy, cả Luật An ninh mạng và dự thảo nghị định Luật An ninh mạng của Việt Nam đều yêu cầu các công ty có dữ liệu cá nhân trực tuyến phải lưu trữ dữ liệu ở trong nước, đầu tư máy chủ riêng, và trao quyền truy cập dữ liệu cá nhân cho cơ quan an ninh. Chúng tôi nghĩ rằng đây là điểm yếu của Luật An ninh mạng. Theo đó, cơ quan an ninh có thể quyết định việc một công ty Việt Nam hay các nhà đầu tư nước ngoài cần xây dựng lưu trữ dữ liệu ở trong nước hay không. Nếu cơ quan an ninh quyết định công ty Việt Nam hay các nhà đầu tư nước ngoài phải đầu tư vào lưu trữ dữ liệu ở trong nước thì công ty đó cũng phải trao quyền truy cập dữ liệu cá nhân của khách hàng cho cơ quan an ninh. Chúng tôi cho rằng yêu cầu vậy là quá mức. Trong nền kinh tế kỹ thuật số hiện đại, các công ty không nên bị ép lưu trữ dữ liệu ở trong nước. Có thể là có một số trường hợp ngoại lệ nhưng vẫn phải tuân theo cam kết quốc tế. Hiện nay tại ASEAN, châu Âu và trên thế giới, không có nước nào buộc các công ty phải lưu trữ dữ liệu ở trong nước cả. Hơn nữa, nếu cơ quan an ninh yêu cầu các công ty trao quyền truy cập dữ liệu cá nhân của khách hàng thì điều này cần được quy định chặt chẽ và có giám sát tư pháp. Trong hệ thống của EU chúng tôi, cảnh sát không thể truy cập thường xuyên và vô điều kiện vào dữ liệu cá nhân của khách hàng. Chỉ có thẩm phán mới có quyền yêu cầu cảnh sát làm điều đó nhưng trong một khoảng thời gian nhất định mà thôi. Nếu là vấn đề an ninh, tất nhiên họ có quyền làm điều đó nhưng phải đưa ra được lý do rõ ràng về rủi ro an ninh. Có thể thấy, Luật An ninh mạng ảnh hưởng rất lớn về tính cạnh tranh cho các công ty kỹ thuật số tại Việt Nam. Bên cạnh đó, Luật này hơi quá mức khi trao quá nhiều quyền cho một Bộ mà không có sự giám sát của các Bộ khác và hệ thống tư pháp. Và khi Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam được thực thi, chúng tôi nghĩ rằng các công ty châu Âu sẽ rất ngần ngại trong việc đầu tư lưu trữ dữ liệu ở trong nước hay cho phép cơ quan an ninh truy cập thông tin cá nhân của khách hàng, vì họ không thể làm điều đó ở EU. Trong khi đó, các công ty Việt Nam và châu Âu phải tuân thủ các quy định bảo mật thông tin của EU. Ví dụ, một công ty du lịch hay một công ty hàng không của Việt Nam không thể cung cấp thông tin đăng ký của khách hàng cho cơ quan an ninh của EU, trừ khi khách hàng đồng ý. Ngược lại, tại Việt Nam, các công ty bị buộc phải cung cấp thông tin khách hàng cho cơ quan an ninh. Nếu Luật An ninh mạng được thực thi tại Việt Nam, các công ty Việt Nam và châu Âu hoạt động ở cả hai bên sẽ gặp khó khăn vì sự khác nhau về luật này. Vì vậy, chúng tôi đề nghị chính phủ Việt Nam cần nghiên cứu cẩn thận hơn về Luật An ninh mạng. Chúng tôi sẵn sàng giúp Việt Nam xây dựng một khung pháp lý hiện đại, cạnh tranh về kinh tế cũng như tôn trọng các nguyên tắc quan trọng về quyền tự do truy cập thông tin và bảo mật thông tin cá nhân. Quy hoạch và phát triển đô thị đang diễn ra rất nhanh và tạo ra thách thức về giao thông và môi trường. BBC: Đây không phải là lần đầu tiên ông đến sống và làm việc tại Việt Nam, ông thấy đất nước và con người nơi đây thay đổi như thế nào? Nhìn chung Việt Nam hôm nay đã thay đổi rất nhiều so với Việt Nam 20 năm về trước. Nghèo đói đã giảm đáng kể và đời sống người dân đã tốt hơn. Người Việt Nam, đặc biệt là tầng lớp trung lưu ở thành thị, nay đã có thể đi du lịch, du học, hay sử dụng các dịch vụ y tế ở nước ngoài. Bên cạnh đó, đời sống của người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa cũng đã tốt hơn trước rất nhiều. Đây là một sự thay đổi rất lớn. Tất nhiên vẫn còn nhiều vấn đề tồn đọng. Quy hoạch đô thị và phát triển đô thị đang diễn ra rất nhanh, đôi khi nằm ngoài tầm kiểm soát. Dân số đô thị cũng đông hơn, đặc biệt là ở Hà Nội và TP.HCM, gây ra sự nghèo đói ở khu vực đô thị. Và khoảng cách thu nhập giữa người thành phố và người sống ở vùng nông thôn cũng đang tăng lên, đặc biệt là khoảng cách giữa mức thu nhập cao nhất và mức thu nhập thấp nhất. Theo tôi, đời sống con người hiện thoải mái hơn 20 năm về trước. Họ không còn phải đấu tranh để sinh tồn nữa, mà thay vào đó đã có thể cho con cái đi học nước ngoài. Đây là điều tích cực. Về mặt tiêu cực, quy hoạch đô thị và môi trường chưa được cải thiện. Ô nhiễm ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là điều đáng lo ngại. Nguồn tài nguyên thiên nhiên trên khắp cả nước cũng đang bị ảnh hưởng bởi nạn phá rừng và xói mòn bờ biển cũng là một vấn đề lớn. Biến đổi khí hậu có tác động lớn đến Việt Nam, và việc nguồn tài nguyên thiên nhiên bị phá huỷ cũng gây ảnh hưởng không ít. Đây là những thử thách mới mà Việt Nam đang phải đối mặt mà không có sự chuẩn bị. Đôi khi sự phát triển diễn ra quá nhanh. Cùng một mô hình phát triển, ở châu Âu phải mất 200 năm để gây dựng nhưng chỉ mất khoảng 30 năm ở châu Á. Đổi lại con người đã biết đòi hỏi hơn, biết nói lên chính kiến của mình, và biết mình muốn gì. Con người có nhiều tự do hơn và có điều kiện vật chất hơn để tính cho tương lai. Con người cũng có tổ chức hơn, có kinh nghiệm bên ngoài hơn và biết đòi hỏi các dịch vụ tốt hơn từ nhà nước. Đây là những thay đổi lớn chúng ta có thể nhìn thấy ở Việt Nam hiện nay, và tôi rất ấn tượng với sự phát triển này. BBC: Như ông nói, thu nhập của người Việt Nam đã tăng lên và có thể cho con cái đi du học nước ngoài. Vậy theo ông, những sinh viên Việt Nam học ở châu Âu có thể đóng góp gì cho sự phát triển của Việt Nam? Nhiều học sinh và sinh viên Việt Nam đã và đang du học tại các nước thuộc EU. Đây là một câu hỏi rất hay. Tôi nghĩ rằng có càng nhiều người trẻ Việt Nam học tập và làm việc ở châu Âu thì càng tốt. Họ có thể khám phá châu Âu, không chỉ sự giàu có mà còn về văn hoá, di sản, lịch sử, thiên nhiên, các mô hình quản trị, đô thị hoá, quản lý chất thả và năng lượng tái tạo. Có rất nhiều mô hình phát triển Việt Nam có thể tham khảo. Ngược lại, chúng tôi cũng có thể học hỏi từ Việt Nam như các giá trị văn hoá, xã hội, tầm quan trọng của gia đình, sự tham vọng, tính tự lực, hay tinh thần của người Việt Nam. Kể từ khi tôi tới đây làm việc, chúng tôi đã khuyến khích mọi người đi du học ở châu Âu nhiều hơn. Hàng năm, chúng tôi tổ chức các chương trình ngày hội du học tại bảy thành phố nhằm thu hút sinh viên Việt Nam đến châu Âu. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm vậy trong thời gian tới. Tôi nghĩ rằng, châu Âu và Việt Nam nói riêng và châu Á nói chung có thể chia sẻ được nhiều thứ như nền văn minh, lịch sử và văn hoá. Vì vậy, càng có nhiều người Việt Nam khám phá châu Âu thì càng tốt. Hiện có khoảng 15,000 to 20,000 sinh viên Việt Nam đang học tập tại châu Âu. Ở Mỹ vẫn có nhiều sinh viên Việt Nam hơn. Vậy nên, càng có nhiều phụ huynh gửi con cái hoặc càng nhiều bạn trẻ chọn đi học ở châu Âu thì càng tốt.

summarize: Đại sứ Bruno Angelet, Trưởng Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam Trả lời phỏng vấn với phóng viên BBC Nguyễn Hoàng, Đại sứ Bruno Angelet, Trưởng Đại diện Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam, nói EU sẵn sàng giúp Việt Nam xây dựng một khung pháp lý hiện đại, cạnh tranh về kinh tế cũng như tôn trọng các nguyên tắc quan trọng về quyền tự do truy cập thông tin và bảo mật thông tin cá nhân. BBC: Trong phần đầu của cuộc phỏng vấn bàn về Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam, ông nói hiệp định này không chỉ nói về thương mại mà còn liên quan đến tự do thông tin và truyền thông. Năm ngoái Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng. Quan điểm của EU về vấn đề này như thế nào? Về an ninh mạng nói chung và an ninh mạng tại Việt Nam nói riêng, chúng tôi nghĩ đó là vấn đề bình thường. An ninh mạng là một thách thức lớn tại châu Âu. Chúng tôi tạo không gian công cộng và không gian mạng mở cho người dân để họ có thể tiếp cận thông tin hay nói lên ý kiến của mình. Tuy nhiên, chúng tôi cũng rất quan tâm đến việc bảo vệ thông tin và cuộc sống riêng của mỗi cá nhân. Vì vậy, tại châu Âu, chúng tôi đang cố gắng để bảo vệ hệ thống mạng trước những cuộc tấn công từ bên ngoài. Đồng thời, chúng tôi cũng thúc đẩy pháp lý để bảo vệ các quyền cơ bản của công dân và quyền riêng tư của họ. Ngày nay, châu Âu đang tập trung phát triển kinh tế kỹ thuật số như mạng 5G. Chúng tôi đang cố gắng để thúc đẩy ngành kỹ thuật số tại đây. Đồng thời, chúng tôi cũng có lợi thế về bảo mật thông tin cá nhân. Nếu các công ty muốn hợp tác kinh doanh điện tử với châu Âu họ phải tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin mà chúng tôi đã thông qua vào năm ngoái. Tháng 6/2018, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng, và cũng đã đưa ra dự thảo nghị định Luật An ninh mạng. Quan điểm của chúng tôi về các vấn đề này như sau. Chúng tôi cho rằng việc Việt Nam có thể bảo vệ hệ thống mạng là rất quan trọng. Ngày nay, hệ thống mạng và các dòng chảy dữ liệu trực tuyến rất mong manh. Hàng ngày có rất nhiều cuộc tấn công mạng xảy ra ở khắp mọi nơi. Vì vậy, Việt Nam cần có một khung pháp lý để bảo vệ không gian mạng. Khi nói về bảo vệ không gian mạng và hệ thống mạng, nghĩa là chúng ta phải đảm bảo được rằng nền kinh tế của một quốc gia và việc tiếp cận không gian công cộng của người dân không bị phá vỡ. Vậy câu hỏi được đặt ra ở đây là, làm thế nào bạn bảo đảm được dòng dữ liệu trên mạng không bị phá vỡ, và người dân vẫn có thể truy cập dữ liệu thông qua không gian công cộng. Cách tốt nhất để thiết kế an ninh mạng là tham khảo các mô hình khác trên thế giới, tôn trọng các nguyên tắc cốt lõi và cần đảm bảo rằng các lợi ích kinh tế cũng được bảo vệ. Chúng tôi tin tưởng rằng Việt Nam có nền kinh tế kỹ thuật số vô cùng tiềm năng và chúng tôi đang thúc đẩy phát triển ngành này tại Việt Nam. Tuy nhiên, tương lai của nền kinh tế kỹ thuật số sẽ là điện toán đám mây. Có rất nhiều công ty lớn nhỏ khác nhau đang kinh doanh thương mại thông qua điện toán đám mây (điện toán máy chủ ảo). Ví dụ bạn có thể kinh doanh thông qua các dịch vụ điện toán đám mây lớn như Amazon hay Facebook mà không cần dùng đến máy chủ. UPR: Luật ANM và án tử hình 'nóng' tại Liên Hiệp Quốc Luật An ninh mạng Việt Nam: Hỏi nhanh đáp gọn Quốc hội Việt Nam đã biểu quyết thông qua Luật An ninh mạng hôm 12/6. BBC: Một trong những điểm gây chú ý và tranh cãi là yêu cầu lưu trữ dữ liệu ở trong nước, quan điểm của EU là thế nào? Có thể thấy, cả Luật An ninh mạng và dự thảo nghị định Luật An ninh mạng của Việt Nam đều yêu cầu các công ty có dữ liệu cá nhân trực tuyến phải lưu trữ dữ liệu ở trong nước, đầu tư máy chủ riêng, và trao quyền truy cập dữ liệu cá nhân cho cơ quan an ninh. Chúng tôi nghĩ rằng đây là điểm yếu của Luật An ninh mạng. Theo đó, cơ quan an ninh có thể quyết định việc một công ty Việt Nam hay các nhà đầu tư nước ngoài cần xây dựng lưu trữ dữ liệu ở trong nước hay không. Nếu cơ quan an ninh quyết định công ty Việt Nam hay các nhà đầu tư nước ngoài phải đầu tư vào lưu trữ dữ liệu ở trong nước thì công ty đó cũng phải trao quyền truy cập dữ liệu cá nhân của khách hàng cho cơ quan an ninh. Chúng tôi cho rằng yêu cầu vậy là quá mức. Trong nền kinh tế kỹ thuật số hiện đại, các công ty không nên bị ép lưu trữ dữ liệu ở trong nước. Có thể là có một số trường hợp ngoại lệ nhưng vẫn phải tuân theo cam kết quốc tế. Hiện nay tại ASEAN, châu Âu và trên thế giới, không có nước nào buộc các công ty phải lưu trữ dữ liệu ở trong nước cả. Hơn nữa, nếu cơ quan an ninh yêu cầu các công ty trao quyền truy cập dữ liệu cá nhân của khách hàng thì điều này cần được quy định chặt chẽ và có giám sát tư pháp. Trong hệ thống của EU chúng tôi, cảnh sát không thể truy cập thường xuyên và vô điều kiện vào dữ liệu cá nhân của khách hàng. Chỉ có thẩm phán mới có quyền yêu cầu cảnh sát làm điều đó nhưng trong một khoảng thời gian nhất định mà thôi. Nếu là vấn đề an ninh, tất nhiên họ có quyền làm điều đó nhưng phải đưa ra được lý do rõ ràng về rủi ro an ninh. Có thể thấy, Luật An ninh mạng ảnh hưởng rất lớn về tính cạnh tranh cho các công ty kỹ thuật số tại Việt Nam. Bên cạnh đó, Luật này hơi quá mức khi trao quá nhiều quyền cho một Bộ mà không có sự giám sát của các Bộ khác và hệ thống tư pháp. Và khi Hiệp định Thương mại Tự do EU - Việt Nam được thực thi, chúng tôi nghĩ rằng các công ty châu Âu sẽ rất ngần ngại trong việc đầu tư lưu trữ dữ liệu ở trong nước hay cho phép cơ quan an ninh truy cập thông tin cá nhân của khách hàng, vì họ không thể làm điều đó ở EU. Trong khi đó, các công ty Việt Nam và châu Âu phải tuân thủ các quy định bảo mật thông tin của EU. Ví dụ, một công ty du lịch hay một công ty hàng không của Việt Nam không thể cung cấp thông tin đăng ký của khách hàng cho cơ quan an ninh của EU, trừ khi khách hàng đồng ý. Ngược lại, tại Việt Nam, các công ty bị buộc phải cung cấp thông tin khách hàng cho cơ quan an ninh. Nếu Luật An ninh mạng được thực thi tại Việt Nam, các công ty Việt Nam và châu Âu hoạt động ở cả hai bên sẽ gặp khó khăn vì sự khác nhau về luật này. Vì vậy, chúng tôi đề nghị chính phủ Việt Nam cần nghiên cứu cẩn thận hơn về Luật An ninh mạng. Chúng tôi sẵn sàng giúp Việt Nam xây dựng một khung pháp lý hiện đại, cạnh tranh về kinh tế cũng như tôn trọng các nguyên tắc quan trọng về quyền tự do truy cập thông tin và bảo mật thông tin cá nhân. Quy hoạch và phát triển đô thị đang diễn ra rất nhanh và tạo ra thách thức về giao thông và môi trường. BBC: Đây không phải là lần đầu tiên ông đến sống và làm việc tại Việt Nam, ông thấy đất nước và con người nơi đây thay đổi như thế nào? Nhìn chung Việt Nam hôm nay đã thay đổi rất nhiều so với Việt Nam 20 năm về trước. Nghèo đói đã giảm đáng kể và đời sống người dân đã tốt hơn. Người Việt Nam, đặc biệt là tầng lớp trung lưu ở thành thị, nay đã có thể đi du lịch, du học, hay sử dụng các dịch vụ y tế ở nước ngoài. Bên cạnh đó, đời sống của người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa cũng đã tốt hơn trước rất nhiều. Đây là một sự thay đổi rất lớn. Tất nhiên vẫn còn nhiều vấn đề tồn đọng. Quy hoạch đô thị và phát triển đô thị đang diễn ra rất nhanh, đôi khi nằm ngoài tầm kiểm soát. Dân số đô thị cũng đông hơn, đặc biệt là ở Hà Nội và TP.HCM, gây ra sự nghèo đói ở khu vực đô thị. Và khoảng cách thu nhập giữa người thành phố và người sống ở vùng nông thôn cũng đang tăng lên, đặc biệt là khoảng cách giữa mức thu nhập cao nhất và mức thu nhập thấp nhất. Theo tôi, đời sống con người hiện thoải mái hơn 20 năm về trước. Họ không còn phải đấu tranh để sinh tồn nữa, mà thay vào đó đã có thể cho con cái đi học nước ngoài. Đây là điều tích cực. Về mặt tiêu cực, quy hoạch đô thị và môi trường chưa được cải thiện. Ô nhiễm ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là điều đáng lo ngại. Nguồn tài nguyên thiên nhiên trên khắp cả nước cũng đang bị ảnh hưởng bởi nạn phá rừng và xói mòn bờ biển cũng là một vấn đề lớn. Biến đổi khí hậu có tác động lớn đến Việt Nam, và việc nguồn tài nguyên thiên nhiên bị phá huỷ cũng gây ảnh hưởng không ít. Đây là những thử thách mới mà Việt Nam đang phải đối mặt mà không có sự chuẩn bị. Đôi khi sự phát triển diễn ra quá nhanh. Cùng một mô hình phát triển, ở châu Âu phải mất 200 năm để gây dựng nhưng chỉ mất khoảng 30 năm ở châu Á. Đổi lại con người đã biết đòi hỏi hơn, biết nói lên chính kiến của mình, và biết mình muốn gì. Con người có nhiều tự do hơn và có điều kiện vật chất hơn để tính cho tương lai. Con người cũng có tổ chức hơn, có kinh nghiệm bên ngoài hơn và biết đòi hỏi các dịch vụ tốt hơn từ nhà nước. Đây là những thay đổi lớn chúng ta có thể nhìn thấy ở Việt Nam hiện nay, và tôi rất ấn tượng với sự phát triển này. BBC: Như ông nói, thu nhập của người Việt Nam đã tăng lên và có thể cho con cái đi du học nước ngoài. Vậy theo ông, những sinh viên Việt Nam học ở châu Âu có thể đóng góp gì cho sự phát triển của Việt Nam? Nhiều học sinh và sinh viên Việt Nam đã và đang du học tại các nước thuộc EU. Đây là một câu hỏi rất hay. Tôi nghĩ rằng có càng nhiều người trẻ Việt Nam học tập và làm việc ở châu Âu thì càng tốt. Họ có thể khám phá châu Âu, không chỉ sự giàu có mà còn về văn hoá, di sản, lịch sử, thiên nhiên, các mô hình quản trị, đô thị hoá, quản lý chất thả và năng lượng tái tạo. Có rất nhiều mô hình phát triển Việt Nam có thể tham khảo. Ngược lại, chúng tôi cũng có thể học hỏi từ Việt Nam như các giá trị văn hoá, xã hội, tầm quan trọng của gia đình, sự tham vọng, tính tự lực, hay tinh thần của người Việt Nam. Kể từ khi tôi tới đây làm việc, chúng tôi đã khuyến khích mọi người đi du học ở châu Âu nhiều hơn. Hàng năm, chúng tôi tổ chức các chương trình ngày hội du học tại bảy thành phố nhằm thu hút sinh viên Việt Nam đến châu Âu. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm vậy trong thời gian tới. Tôi nghĩ rằng, châu Âu và Việt Nam nói riêng và châu Á nói chung có thể chia sẻ được nhiều thứ như nền văn minh, lịch sử và văn hoá. Vì vậy, càng có nhiều người Việt Nam khám phá châu Âu thì càng tốt. Hiện có khoảng 15,000 to 20,000 sinh viên Việt Nam đang học tập tại châu Âu. Ở Mỹ vẫn có nhiều sinh viên Việt Nam hơn. Vậy nên, càng có nhiều phụ huynh gửi con cái hoặc càng nhiều bạn trẻ chọn đi học ở châu Âu thì càng tốt.

150410_30april_paper_calling

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2015/04/150410_30april_paper_calling

Mời viết bài đánh dấu 40 năm 30/4

Ngày 30/4/1975, cuộc chiến Việt Nam kéo dài hàng chục năm chính thức kết thúc với sự kiện quân đội Bắc Việt chiếm lĩnh và cắm cờ trên nóc Dinh Độc lập, phủ tổng thống và cơ quan đầu não của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa.

Năm nay, Việt Nam đánh dấu tròn 40 năm sự kiện 30/4, chấm dứt cuộc chiến ba thập niên và thống nhất hai miền VN. Đánh dấu sự kiện lịch sử tròn 40 năm, BBC mời quý vị tham gia viết bài vở, đóng góp tư liệu, chia sẻ thông tin, cảm nghĩ về sự kiện này. Các bài vở của quý vị xin gửi về hộp thư điện tử của chúng tôi tại địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk Các bài viết cố gắng gói gọn trong vòng tối đa từ 1.200 - 1.500 chữ. Quý vị có thể chia sẻ suy nghĩ, kỷ niệm của quý vị qua bài viết hoặc cũng có thể gửi các hình ảnh, clip nghe nhìn, tư liệu riêng của quý vị liên quan tới ngày 30/4. Thời gian nhận bài vở, thông tin, tư liệu bắt đầu từ ngày 10/4/2015 và sẽ công bố trước, trong và sau dịp 30/4/2015. Xin quý vị vui lòng gửi cho chúng tôi vài hàng vắn tắt tự giới thiệu (tên tuổi, nghề nghiệp, quốc gia, tỉnh thành đang sinh sống hoặc làm việc...) kèm với bài viết gửi đi. Xin cảm ơn sự quan tâm, chú ý và đóng góp của quý vị độc giả.

summarize: Năm nay, Việt Nam đánh dấu tròn 40 năm sự kiện 30/4, chấm dứt cuộc chiến ba thập niên và thống nhất hai miền VN. Đánh dấu sự kiện lịch sử tròn 40 năm, BBC mời quý vị tham gia viết bài vở, đóng góp tư liệu, chia sẻ thông tin, cảm nghĩ về sự kiện này. Các bài vở của quý vị xin gửi về hộp thư điện tử của chúng tôi tại địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk Các bài viết cố gắng gói gọn trong vòng tối đa từ 1.200 - 1.500 chữ. Quý vị có thể chia sẻ suy nghĩ, kỷ niệm của quý vị qua bài viết hoặc cũng có thể gửi các hình ảnh, clip nghe nhìn, tư liệu riêng của quý vị liên quan tới ngày 30/4. Thời gian nhận bài vở, thông tin, tư liệu bắt đầu từ ngày 10/4/2015 và sẽ công bố trước, trong và sau dịp 30/4/2015. Xin quý vị vui lòng gửi cho chúng tôi vài hàng vắn tắt tự giới thiệu (tên tuổi, nghề nghiệp, quốc gia, tỉnh thành đang sinh sống hoặc làm việc...) kèm với bài viết gửi đi. Xin cảm ơn sự quan tâm, chú ý và đóng góp của quý vị độc giả.

130221_ngongoctrai_constitution

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2013/02/130221_ngongoctrai_constitution

Hiến pháp nên bớt quyền Chính phủ

Theo quyết định của Bộ chính trị, Ban kinh tế trung ương có nhiệm vụ chủ trì, tham gia nghiên cứu thẩm định các đề án kinh tế - xã hội quan trọng trước khi trình Bộ chính trị, Ban bí thư.

LS Ngô Ngọc Trai Gửi đến BBC từ Việt Nam Khi còn là chủ tịch Quốc hội, ông Nguyễn Phú Trọng có thấy bị lép vế so với Thủ tướng Dũng? Việc tái lập Ban kinh tế trung ương là bằng chứng cho thấy các cơ quan Đảng đã giảm sút niềm tin đối với hiệu quả điều hành kinh tế của Chính phủ. Ngoài ra cũng cho thấy Đảng muốn lấy lại thực quyền điều hành kinh tế vốn lâu nay do Chính phủ cầm trịch. Một nguyên lý đơn giản là người lãnh đạo phải có trình độ hiểu biết, nắm chắc vấn đề hơn cấp dưới. Nếu yếu kém hơn, lãnh đạo dễ dàng bị cấp dưới qua mặt hoặc chơi xỏ. Đảng với Chính phủ Trước khi tái lập Ban kinh tế trung ương, vai trò tham mưu kinh tế cho Trung ương Đảng và Bộ chính trị là Vụ kinh tế thuộc Văn phòng trung ương Đảng. Để ý một chút thì sẽ thấy được sự chênh lệch thua sút lớn về nhân sự gồm số lượng chuyên viên, chuyên gia kinh tế của Vụ kinh tế so với số chuyên viên chuyên gia kinh tế của 30 đơn vị thuộc Chính phủ gồm bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Từ đó thấy được mức độ ảnh hưởng về số lượng đề án chính sách do chính phủ đề xuất so với số lượng chính sách do Vụ kinh tế đề xuất, hoặc thấy được mức độ khuynh loát về số lượng, chất lượng ý kiến tham mưu giải trình về ưu khuyết điểm của chủ trương chính sách, từ đó xác định quan điểm chủ đạo có thông qua hay không các đề án của Chính phủ. Một sự việc dẫn chứng: Đến khi thấy các tập đoàn kinh tế nhà nước làm ăn thua lỗ do nguyên nhân chính là đầu tư dàn trải đa ngành. Khi làm rõ trách nhiệm thì thấy rằng chủ trương này đã được thông qua tại Nghị quyết Trung ương 3 và Đại hội X về thực hiện thí điểm tập đoàn kinh tế, có kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực. Bình tĩnh đánh giá thì chủ trương cho phép tập đoàn đầu tư đa ngành không có gì cho thấy đây là một giải pháp cao kiến, không có gì cho thấy đây là giải pháp mang hàm lượng trí tuệ uyên thâm sâu sắc. Tập đoàn kinh tế luôn ở giữa hai nhiệm vụ hoạt động kinh doanh hiệu quả và chạy theo lợi nhuận hay hoạt động như là một công cụ điều tiết nền kinh tế. Vậy các chuyên gia kinh tế bên Đảng đã tham mưu như thế nào để cuối cùng thông qua chủ trương cho đầu tư đa ngành? Các cơ quan này đã làm việc thế nào, chất lượng làm việc đến đâu, khả năng dự liệu ra sao để dẫn đến kết quả thực tế như tập đoàn Vinashin đầu tư hàng trăm tỉ vào nhà máy sản xuất bia rượu hoặc nhà máy sản xuất phụ tùng xe máy để đến cuối cùng là nợ xấu và suy sụp kinh tế, doanh nghiệp phá sản và công nhân thất nghiệp? Quốc hội nên kiểm soát quyền ra thông tư, nghị định của Chính phủ? Việc tái lập Ban kinh tế trung ương chưa chắc đã đạt hiệu quả trong điều hành kinh tế, do vậy cần có biện pháp hiệp đồng bổ sung. Nay cùng thời điểm Hiến pháp sửa đổi, cần minh định lại vai trò thẩm quyền của Chính phủ trong lĩnh vực kinh tế, xem xét lại quan hệ giữa Chính phủ và Quốc hội. Làm được việc này cùng với việc tái lập Ban kinh tế trung ương sẽ nâng cao thực chất hiệu quả điều hành nền kinh tế. Quốc hội với Chính phủ Hiện tại Hiến pháp quy định nội dung quá dài và thừa cho Chính phủ, trong đó nổi bật lên Chính phủ đóng vai trò quản lý điều hành nền kinh tế. Vai trò Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội trong lĩnh vực kinh tế rất mờ nhạt. Hiến pháp quy định Quốc hội có thẩm quyền quyết định chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia; dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách nhà nước, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước; quy định, sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ thuế. Hiến pháp cũng quy định Chính phủ có nhiệm vụ thực hiện chính sách tài chính tiền tệ quốc gia. Tập đoàn kinh tế nhà nước sử dụng vốn chung quốc gia nên các chủ trương chính sách lớn của tập đoàn ảnh hưởng liên quan trực tiếp tới ngân sách nhà nước và chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, do vậy Quốc hội phải là nơi có thẩm quyền quyết định các chính sách lớn của tập đoàn. Lâu nay việc này vẫn do tự các tập đoàn hoặc Chính phủ quyết định. Ví dụ việc tăng giảm giá xăng dầu, giá điện ảnh hưởng trực tiếp tới ngân sách nhà nước, chính sách tài chính tiền tệ quốc gia nhưng Quốc hội không hề có thẩm quyền. Việc giãn giảm thuế đối với doanh nghiệp lâu nay cũng do Chính phủ và các bộ quyết định mà không thông qua quốc hội. Để Chính phủ điều hành toàn bộ nền kinh tế sẽ dễ sa vào lợi ích nhóm? Sửa đổi Hiến pháp cần xác định rạch ròi vai trò của Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội. Các chính sách kinh tế sẽ do Quốc hội quyết định, Chính phủ lập đề án trình Quốc hội quyết định thông qua, sau đó Chính phủ sẽ thực thi. Quốc hội là cơ quan đại diện cho mọi tầng lớn nhân dân nên các quyết sách về kinh tế khi được thông qua là đã bàn thảo tính lường đến mọi góc độ lợi ích, nhờ vậy hạn chế được những quan liêu bất công trong chính sách. Nếu để Chính phủ nhiều quyền quản lý điều hành kinh tế thực chất là quyết định chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, như thế vừa trái với Hiến pháp vừa dễ bị các nhóm lợi ích chi phối lũng đoạn mua chuộc. Một điều thấy rõ là chính sách phát triển kinh tế thị trường của Việt Nam đi sau thế giới, các cấp lãnh đạo học được nhiều bài học từ các nước về chính sách phát triển, chính sách điều hành kinh tế, về chính sách tài chính tiền tệ quốc gia. Thực tiễn bi đát hiện nay đặt ra câu hỏi: Có hay không việc cố tình đi vào vết xe đổ của người đi trước, thực hành theo các chính sách bất hợp lý lỗi thời dẫn đến kết quả nền kinh tế chung suy sụp còn nhóm lợi ích thì hưởng lợi? Cần củng cố thực quyền cho Quốc hội bằng việc hoàn thiện xây dựng đề án mỗi đại biểu Quốc hội sẽ có đội ngũ chuyên gia cố vấn riêng về kinh tế, như thế sẽ đối trọng được với lực lượng chuyên viên chuyên gia thuộc Chính phủ. Trong thời gian Quốc hội không họp Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ đảm trách việc quyết định các chính sách kinh tế. Quyết định này đúng sai hợp lý đến đâu Quốc hội sẽ họp và cho ý kiến ở kỳ họp gần nhất. Cần thay đổi cách điều hành kinh tế, nếu không sẽ vẫn còn những chính sách như chính sách độc quyền vàng miếng của Ngân hàng nhà nước, một chính sách rất khó phân biệt mục đích là giữ ổn định hay làm náo loạn thị trường vàng. Bằng cách nào? Đảng và Chính phủ ai chịu trách nhiệm chính trong vụ sụp đổ của Vinashin? Do muốn tránh những quyết sách sai lầm của Chính phủ nên lấy bớt quyền hạn của Chính phủ thì những quyền lấy bớt đó được chuyển về đâu? Dường như việc tăng quyền hạn để các cơ quan Đảng can dự sâu vào quản lý điều hành kinh tế thị trường đi ngược lại chủ trương xây dựng quốc gia pháp quyền. Những quyền định đoạt của Chính phủ bị lấy bớt cần chuyển về cho Quốc hội. Trong định hướng xây dựng quốc gia pháp quyền, giảm bớt quyền hạn của Chính phủ cần được thực hiện bằng phương pháp thực chất đúng đắn là giảm bớt quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ. Hai đời tổng bí thư gần nhất của Đảng Cộng sản trước đó đều giữ cương vị chủ tịch Quốc hội, hẳn thấy được hạn chế của Quốc hội so với Chính phủ trong hoạt động làm luật. Vì Quốc hội yếu nên đã tự mâu thuẫn và chia quyền làm luật với Chính phủ, biểu hiện ở chỗ Hiến pháp quy định Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp, trong khi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng do Quốc hội ban hành lại quy định hàng loạt văn bản của Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ cũng là văn bản quy phạm pháp luật. Tính từ năm 1990 đến năm 2013 trong khi Quốc hội ban hành được 271 văn bản luật thì chính phủ ban hành 2.536 nghị định, các bộ ban hành 6.333 thông tư. Số văn bản bên Chính phủ nhiều gấp 33 lần số văn bản luật bên Quốc hội. Khi đã hơn chữ thì hơn nghĩa, như vậy các quan điểm của Chính phủ mới là cái thực chất được thi hành trong đời sống. Từ đó cho thấy Chính phủ hơn hẳn Quốc hội trong hoạt động ban hành ra các quy định ảnh hưởng trực tiếp vào mọi mặt đời sống người dân. Sửa đổi Hiến pháp cần đặt chính phủ vào đúng chỗ là cơ quan hành pháp, cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan thực thi các quyết sách của Quốc hội. Các văn bản như nghị định, thông tư nếu cần thiết cho điều hành kinh tế đất nước thì Chính phủ dự thảo trình Quốc hội quyết định. Như thế sẽ tích hợp được nhu cầu điều hành thực tiễn của bên Chính phủ cũ với tư duy tri thức mới bên quốc hội. Từ đó sẽ giảm tránh được các tệ trạng như lợi ích nhóm chi phối lũng đoạn chính sách, hoặc việc ban hành ra những quy định bất công vô lý không thực tế. Bài viết thể hiện quan điểm và cách hành văn của ông Ngô Ngọc Trai, một luật sư đang sinh sống và làm việc trong nước. Thêm về tin này Chủ đề liên quan

summarize: LS Ngô Ngọc Trai Gửi đến BBC từ Việt Nam Khi còn là chủ tịch Quốc hội, ông Nguyễn Phú Trọng có thấy bị lép vế so với Thủ tướng Dũng? Việc tái lập Ban kinh tế trung ương là bằng chứng cho thấy các cơ quan Đảng đã giảm sút niềm tin đối với hiệu quả điều hành kinh tế của Chính phủ. Ngoài ra cũng cho thấy Đảng muốn lấy lại thực quyền điều hành kinh tế vốn lâu nay do Chính phủ cầm trịch. Một nguyên lý đơn giản là người lãnh đạo phải có trình độ hiểu biết, nắm chắc vấn đề hơn cấp dưới. Nếu yếu kém hơn, lãnh đạo dễ dàng bị cấp dưới qua mặt hoặc chơi xỏ. Đảng với Chính phủ Trước khi tái lập Ban kinh tế trung ương, vai trò tham mưu kinh tế cho Trung ương Đảng và Bộ chính trị là Vụ kinh tế thuộc Văn phòng trung ương Đảng. Để ý một chút thì sẽ thấy được sự chênh lệch thua sút lớn về nhân sự gồm số lượng chuyên viên, chuyên gia kinh tế của Vụ kinh tế so với số chuyên viên chuyên gia kinh tế của 30 đơn vị thuộc Chính phủ gồm bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ. Từ đó thấy được mức độ ảnh hưởng về số lượng đề án chính sách do chính phủ đề xuất so với số lượng chính sách do Vụ kinh tế đề xuất, hoặc thấy được mức độ khuynh loát về số lượng, chất lượng ý kiến tham mưu giải trình về ưu khuyết điểm của chủ trương chính sách, từ đó xác định quan điểm chủ đạo có thông qua hay không các đề án của Chính phủ. Một sự việc dẫn chứng: Đến khi thấy các tập đoàn kinh tế nhà nước làm ăn thua lỗ do nguyên nhân chính là đầu tư dàn trải đa ngành. Khi làm rõ trách nhiệm thì thấy rằng chủ trương này đã được thông qua tại Nghị quyết Trung ương 3 và Đại hội X về thực hiện thí điểm tập đoàn kinh tế, có kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực. Bình tĩnh đánh giá thì chủ trương cho phép tập đoàn đầu tư đa ngành không có gì cho thấy đây là một giải pháp cao kiến, không có gì cho thấy đây là giải pháp mang hàm lượng trí tuệ uyên thâm sâu sắc. Tập đoàn kinh tế luôn ở giữa hai nhiệm vụ hoạt động kinh doanh hiệu quả và chạy theo lợi nhuận hay hoạt động như là một công cụ điều tiết nền kinh tế. Vậy các chuyên gia kinh tế bên Đảng đã tham mưu như thế nào để cuối cùng thông qua chủ trương cho đầu tư đa ngành? Các cơ quan này đã làm việc thế nào, chất lượng làm việc đến đâu, khả năng dự liệu ra sao để dẫn đến kết quả thực tế như tập đoàn Vinashin đầu tư hàng trăm tỉ vào nhà máy sản xuất bia rượu hoặc nhà máy sản xuất phụ tùng xe máy để đến cuối cùng là nợ xấu và suy sụp kinh tế, doanh nghiệp phá sản và công nhân thất nghiệp? Quốc hội nên kiểm soát quyền ra thông tư, nghị định của Chính phủ? Việc tái lập Ban kinh tế trung ương chưa chắc đã đạt hiệu quả trong điều hành kinh tế, do vậy cần có biện pháp hiệp đồng bổ sung. Nay cùng thời điểm Hiến pháp sửa đổi, cần minh định lại vai trò thẩm quyền của Chính phủ trong lĩnh vực kinh tế, xem xét lại quan hệ giữa Chính phủ và Quốc hội. Làm được việc này cùng với việc tái lập Ban kinh tế trung ương sẽ nâng cao thực chất hiệu quả điều hành nền kinh tế. Quốc hội với Chính phủ Hiện tại Hiến pháp quy định nội dung quá dài và thừa cho Chính phủ, trong đó nổi bật lên Chính phủ đóng vai trò quản lý điều hành nền kinh tế. Vai trò Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội trong lĩnh vực kinh tế rất mờ nhạt. Hiến pháp quy định Quốc hội có thẩm quyền quyết định chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia; dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách nhà nước, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước; quy định, sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ thuế. Hiến pháp cũng quy định Chính phủ có nhiệm vụ thực hiện chính sách tài chính tiền tệ quốc gia. Tập đoàn kinh tế nhà nước sử dụng vốn chung quốc gia nên các chủ trương chính sách lớn của tập đoàn ảnh hưởng liên quan trực tiếp tới ngân sách nhà nước và chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, do vậy Quốc hội phải là nơi có thẩm quyền quyết định các chính sách lớn của tập đoàn. Lâu nay việc này vẫn do tự các tập đoàn hoặc Chính phủ quyết định. Ví dụ việc tăng giảm giá xăng dầu, giá điện ảnh hưởng trực tiếp tới ngân sách nhà nước, chính sách tài chính tiền tệ quốc gia nhưng Quốc hội không hề có thẩm quyền. Việc giãn giảm thuế đối với doanh nghiệp lâu nay cũng do Chính phủ và các bộ quyết định mà không thông qua quốc hội. Để Chính phủ điều hành toàn bộ nền kinh tế sẽ dễ sa vào lợi ích nhóm? Sửa đổi Hiến pháp cần xác định rạch ròi vai trò của Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội. Các chính sách kinh tế sẽ do Quốc hội quyết định, Chính phủ lập đề án trình Quốc hội quyết định thông qua, sau đó Chính phủ sẽ thực thi. Quốc hội là cơ quan đại diện cho mọi tầng lớn nhân dân nên các quyết sách về kinh tế khi được thông qua là đã bàn thảo tính lường đến mọi góc độ lợi ích, nhờ vậy hạn chế được những quan liêu bất công trong chính sách. Nếu để Chính phủ nhiều quyền quản lý điều hành kinh tế thực chất là quyết định chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, như thế vừa trái với Hiến pháp vừa dễ bị các nhóm lợi ích chi phối lũng đoạn mua chuộc. Một điều thấy rõ là chính sách phát triển kinh tế thị trường của Việt Nam đi sau thế giới, các cấp lãnh đạo học được nhiều bài học từ các nước về chính sách phát triển, chính sách điều hành kinh tế, về chính sách tài chính tiền tệ quốc gia. Thực tiễn bi đát hiện nay đặt ra câu hỏi: Có hay không việc cố tình đi vào vết xe đổ của người đi trước, thực hành theo các chính sách bất hợp lý lỗi thời dẫn đến kết quả nền kinh tế chung suy sụp còn nhóm lợi ích thì hưởng lợi? Cần củng cố thực quyền cho Quốc hội bằng việc hoàn thiện xây dựng đề án mỗi đại biểu Quốc hội sẽ có đội ngũ chuyên gia cố vấn riêng về kinh tế, như thế sẽ đối trọng được với lực lượng chuyên viên chuyên gia thuộc Chính phủ. Trong thời gian Quốc hội không họp Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ đảm trách việc quyết định các chính sách kinh tế. Quyết định này đúng sai hợp lý đến đâu Quốc hội sẽ họp và cho ý kiến ở kỳ họp gần nhất. Cần thay đổi cách điều hành kinh tế, nếu không sẽ vẫn còn những chính sách như chính sách độc quyền vàng miếng của Ngân hàng nhà nước, một chính sách rất khó phân biệt mục đích là giữ ổn định hay làm náo loạn thị trường vàng. Bằng cách nào? Đảng và Chính phủ ai chịu trách nhiệm chính trong vụ sụp đổ của Vinashin? Do muốn tránh những quyết sách sai lầm của Chính phủ nên lấy bớt quyền hạn của Chính phủ thì những quyền lấy bớt đó được chuyển về đâu? Dường như việc tăng quyền hạn để các cơ quan Đảng can dự sâu vào quản lý điều hành kinh tế thị trường đi ngược lại chủ trương xây dựng quốc gia pháp quyền. Những quyền định đoạt của Chính phủ bị lấy bớt cần chuyển về cho Quốc hội. Trong định hướng xây dựng quốc gia pháp quyền, giảm bớt quyền hạn của Chính phủ cần được thực hiện bằng phương pháp thực chất đúng đắn là giảm bớt quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ. Hai đời tổng bí thư gần nhất của Đảng Cộng sản trước đó đều giữ cương vị chủ tịch Quốc hội, hẳn thấy được hạn chế của Quốc hội so với Chính phủ trong hoạt động làm luật. Vì Quốc hội yếu nên đã tự mâu thuẫn và chia quyền làm luật với Chính phủ, biểu hiện ở chỗ Hiến pháp quy định Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp, trong khi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng do Quốc hội ban hành lại quy định hàng loạt văn bản của Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ cũng là văn bản quy phạm pháp luật. Tính từ năm 1990 đến năm 2013 trong khi Quốc hội ban hành được 271 văn bản luật thì chính phủ ban hành 2.536 nghị định, các bộ ban hành 6.333 thông tư. Số văn bản bên Chính phủ nhiều gấp 33 lần số văn bản luật bên Quốc hội. Khi đã hơn chữ thì hơn nghĩa, như vậy các quan điểm của Chính phủ mới là cái thực chất được thi hành trong đời sống. Từ đó cho thấy Chính phủ hơn hẳn Quốc hội trong hoạt động ban hành ra các quy định ảnh hưởng trực tiếp vào mọi mặt đời sống người dân. Sửa đổi Hiến pháp cần đặt chính phủ vào đúng chỗ là cơ quan hành pháp, cơ quan chấp hành của Quốc hội, cơ quan thực thi các quyết sách của Quốc hội. Các văn bản như nghị định, thông tư nếu cần thiết cho điều hành kinh tế đất nước thì Chính phủ dự thảo trình Quốc hội quyết định. Như thế sẽ tích hợp được nhu cầu điều hành thực tiễn của bên Chính phủ cũ với tư duy tri thức mới bên quốc hội. Từ đó sẽ giảm tránh được các tệ trạng như lợi ích nhóm chi phối lũng đoạn chính sách, hoặc việc ban hành ra những quy định bất công vô lý không thực tế. Bài viết thể hiện quan điểm và cách hành văn của ông Ngô Ngọc Trai, một luật sư đang sinh sống và làm việc trong nước. Thêm về tin này Chủ đề liên quan

vietnam-54245669

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-54245669

Nhân "Đường lên đỉnh Olympia'' bàn về người tài và giáo dục Việt Nam

Nhiều người mỉa mai chương trình Đường lên đỉnh Olympia là "tìm nhân tài cho Australia", trong khi nhiều ý kiến khác cho rằng lo 'chảy máu chất xám' trong bối cảnh toàn cầu hóa là 'lỗi thời'.

Nguyễn Thị Thu Hằng (Ninh Bình) giành giải quán quân, qua đó nhận học bổng toàn phần của Đại học Kỹ thuật Swinburne, một đại học nghiên cứu đóng tại Melbourne (Úc). Mỗi năm, khi chương trình Đường lên đỉnh Olympia công bố nhà vô địch mới, mạng xã hội lại xôn xao: "Thêm một nhân tài nữa cho Úc"; "Chúc mừng Australia"… Nhiều người thậm chí đặt tên chương trình là "Đường lên đỉnh Australia". Điều này xuất phát từ thực tế hầu hết các nhà vô địch Olympia, sau khi nhận học bổng du học, đều chọn ở lại Australia. Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 23/9, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn từ Đại học New South Wales (Úc) nói "Quan điểm cho rằng Úc thu hút nhân tài qua chương trình Đường lên đỉnh Olympia thì có hơi quá và không công bằng cho nước Úc". Có hay không đỉnh Olympia? Du học sinh VN 'một đi không trở lại' – vì đâu? Giáo dục Hà Giang có 'gian lận điểm thi' Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Ánh cũng chia sẻ với BBC: "Nếu so với số du học sinh hằng năm lên đến cả trăm nghìn người thì 20 người sau 20 năm mà bảo lựa chọn nhân tài cho Úc là quá phóng đại". Theo thống kê của Cục Hợp tác Quốc tế, Bộ GD & ĐT, hiện có khoảng 190.000 du học sinh Việt Nam tại nước ngoài. Cả nước 'phát sốt' Hôm 20/9, sau khi chương trình Đường lên đỉnh Olympia công bố người thắng cuộc, Facebook ngập tràn bình luận. Khen có, chê có, thán phục có, mỉa mai có, nhưng các bình luận dày đặc cho thấy sau 21 năm kể từ chương trình đầu tiên, game show này vẫn được rất nhiều người chú ý. Năm nay, thí sinh Nguyễn Thị Thu Hằng (Ninh Bình) giành giải quán quân, nhận học bổng toàn phần của Đại học Kỹ thuật Swinburne, một đại học nghiên cứu tại Melbourne (Úc). Trường này có thứ hạng khá trên thế giới, xếp thứ 63/250 Bảng xếp hạng Đại học trẻ (dưới 50 năm tuổi) 2020 của THE; xếp 351/1.527 trong Bảng xếp hạng Đại học Thế giới 2021 của QS và top 400 năm 2020 của ARWU. Người thắng cuộc năm nay còn nhận 40.000 USD tiền thưởng, tăng 5.000 USD so với năm trước. Chương trình Đường lên đỉnh Olympia được xem là một trong những gameshow thành công nhất của VTV. Với hình thức thi thố sôi nổi, gay cấn trong một đất nước có truyền thống coi trọng khoa cử, tranh đua, Đường lên đỉnh Olympia luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt. Các trường, các tỉnh thành có thí sinh vào chung kết năm thường tập trung học sinh xem trực tiếp để cổ vũ, chẳng khác gì khi đội tuyển bóng đá vào chung kết SEA Games. Thí sinh vô địch được ca ngợi là người mang vinh quang về cho tỉnh nhà, là niềm tự hào của nhà trường, gia đình, thầy cô và bè bạn. Nhà quán quân bỗng chốc trở thành người của công chúng, nhất cử nhất động của họ trên sóng truyền hình được đưa ra phân tích, mổ xẻ, đôi khi rất gay gắt. 'Nên nghĩ đến bức tranh lớn hơn' GS Nguyễn Văn Tuấn, người gốc Việt đầu tiên trở thành viện sĩ Viện Hàn lâm Y học Úc, cũng là nhà nghiên cứu loãng xương nổi tiếng trên thế giới với hơn 300 công trình nghiên cứu khoa học được đăng tải trên các tạp chí y khoa và khoa học quốc tế, chia sẻ: "Úc có chương trình thu hút nhân tài Global Talent Independent mà tôi từng giúp một số em nghiên cứu sinh gốc Việt tham gia. Nhưng chương trình này không dành cho các thí sinh Đường lên đỉnh Olympia vì các em vẫn là học sinh trung học". "Theo tôi, giải thưởng của chương trình có thể xem là một trong những tín hiệu về sự thành công tương lai của một cá nhân. Nhưng nhân tài là người có chuyên môn cao, đã thành danh, và khái niệm nhân tài rộng lớn hơn so với giải thưởng trong một game show. Nhân tài thường được đánh giá bởi chuyên gia, đồng nghiệp trong chuyên ngành chứ không phải thông qua một game show đại chúng". "Việc dành tiền để thu hút nhân tài từ Việt Nam không phải thứ mà Úc ưu tiên. Như trường đại học New South Wale nơi tôi làm việc, mỗi năm có 16.000 du học sinh từ nước ngoài, đa số là Trung Quốc và họ rất tài năng. Chỉ có khoảng 20 người Việt Nam từ chương trình là con số nhỏ, Úc không quá quan tâm", GS Tuấn đánh giá. Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn - Đại học New South Wales, Úc PGS Nguyễn Hoàng Ánh nhận định: "Tôi nghĩ đây không hẳn là chương trình lựa chọn nhân tài. Quán quân Đường lên đỉnh Olympia không phải người giỏi nhất Việt Nam, mà là người có thành tích tốt nhất trong số những người tham gia thôi". Ông Tuấn nói thêm: "Tính chất của game show tập trung vào một số em nhanh trí và thông minh. Nhưng các em này không đại diện cho đa số học sinh Việt Nam. Chúng ta nên quan tâm làm sao đem những kĩ năng cần thiết đến với đa số học sinh, thay vì chỉ tập trung bàn luận về game show. Thắng một cuộc thi mới chỉ là bước đầu". "Chúng ta cần nghĩ đến bức tranh lớn hơn. Đó là cải cách giáo dục, không chỉ ở bậc đại học mà từ tiểu học, trung học. Tiến sỹ Phạm Đỗ Nhật Tiến từng nói nền giáo dục Việt Nam vẫn đang 1.0 trong khi thế giới là 4.0. Tôi nghĩ đây là vấn đề chúng ta cần chú trọng hơn là những tranh cãi việc gameshow vì nó không đóng góp vào việc nâng cao chất lượng giáo dục Việt Nam trên bản đồ thế giới", GS Tuấn nhấn mạnh. Tư tưởng 'chảy máu chất xám' là lạc hậu Quán quân mùa thứ 6 Lê Vũ Hoàng giải thích anh quyết định tu nghiệp ở Úc một thời gian sau khi tốt nghiệp vì đây là cơ hội để mở rộng kết nối với các nhà khoa học và doanh nghiệp quốc tế, học hỏi thêm công nghệ mới. Úc cũng có đủ cơ sở vật chất phục vụ cho nghiên cứu tốt hơn trong ngành của anh. Anh Hoàng chia sẻ với BBC News Tiếng Việt: "Hiện tại tôi đang có một số dự án liên kết với Việt Nam để đưa công nghệ IoT (internet vạn vật) và AI (trí tuệ nhân tạo), đưa các sản phẩm mà tôi đã làm ra ở đây về phục vụ Việt Nam". Những trường hợp như anh Hoàng khiến nỗi ưu tư 'chảy máu chất xám' ở Việt Nam thêm nặng trĩu. Tuy nhiên, GS Nguyễn Văn Tuấn cho rằng khái niệm này không hẳn thích hợp trong thời toàn cầu hóa. "Những du học sinh Việt Nam học ở Úc và được chấp nhận ở lại thì có tác động dĩ nhiên là tích cực lên nước Úc trước tiên. Nhưng họ thành danh ở nước ngoài thì cũng giúp ích cho quê hương Việt Nam không chỉ về chuyên môn khoa học mà còn về kinh tế. Nói là chảy máu chất xám nhưng thực tế thì đôi bên cùng có lợi", ông nói. Theo GS Tuấn, trong thế giới phẳng, một người ngồi ở châu Âu có thể làm việc cho Úc, một người ngồi ở Úc nhưng làm việc cho Malaysia. "Tôi nghĩ câu hỏi đáng quan tâm hơn là chủ quyền tri thức thuộc về ai. Nếu một người ở châu Âu mà làm việc cho Úc và có những khám phá mang đến bằng sáng chế thì chủ quyền đó thuộc về Úc. Nói về chảy máu chất xám là nói về mất bản quyền tri thức, chứ con người vẫn ở đó, chẳng mất đi đâu cả", ông lý giải. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Ánh PGS Nguyễn Hoàng Ánh nhận xét: "Ở thế kỷ thứ 21 được 20 năm rồi, chắc chỉ có mỗi Việt Nam vẫn trăn trở chuyện người đi du học có trở về hay không. Tư tưởng này quá lạc hậu, nghe như vấn đề của thế kỷ 19". Bà Ánh phân tích thêm: "Du học sinh ở lại mà thành công thì góp phần quảng bá cho Việt Nam. Nếu các bạn ấy ra thế giới thể hiện Việt Nam cũng không kém gì ai thì đó chính là quan điểm của Bác Hồ về sánh vai với các cường quốc năm châu, nên khuyến khích mới đúng". Xã hội Việt Nam quá khắc nghiệt? PGS Nguyễn Hoàng Ánh kể: "Về trải nghiệm cá nhân, tôi sau khi du học về cũng không được chào đón. Ngoài thì nói hoan nghênh nhưng hành xử thì rất nghi kị. Đồng nghiệp lo ngại bọn này có cướp mất công việc hay không. Lãnh đạo thì sợ mình gây cản trở". Bà bình luận: "Bây giờ xã hội cởi mở hơn, nhưng chúng ta vẫn thấy dư luận ồn ào chuyện du học sinh không trở về, xét nét một cái vung tay ăn mừng của em học sinh 17 tuổi. Khi nhà nước không còn xét nét mà sống với những người đầu óc hẹp hòi như vậy thì quá mệt". Nhà báo Trương Anh Ngọc bình luận về sự chỉ trích gay gắt của cộng đồng đối với quán quân nữ của chương trình năm nay. GS Tuấn nói thêm: "Khi về Việt Nam, các bạn gặp những rào cản mang tính văn hóa nhiều hơn là chuyên môn. Họ thường nói với tôi điều kiện làm việc ở Việt Nam không tốt, không được giao công việc đúng chuyên môn. Có người nói bị lúng túng những chuyện 'chính trị văn phòng'. Có người than phiền không được chào đón mà còn bị đố kị. Tôi biết một vài em về Việt Nam sau đó lại quay trở về Úc vì chịu không nổi môi trường trong nước". "Sinh viên Việt Nam ở lại Úc, cũng như những sinh viên các nước khác, chủ yếu xuất phát từ điều kiện làm việc và nghiên cứu. Ngoài ra, hệ thống đề bạt và tưởng thưởng minh bạch nên các em rất thích. Ở Việt Nam, dân gian có câu: 'nhất hậu duệ, nhì quan hệ, ba tiền tệ, bốn trí tuệ'. Điều này làm nản lòng nhiều bạn trẻ, ngay cả tôi cũng sẽ nản lòng", ông Tuấn nói. Là người có nhiều hoạt động khoa học, giáo dục, y tế tại Việt Nam, GS Tuấn bày tỏ: "Những người làm khoa học chân chính như tụi tôi ở nước ngoài, khi về Việt Nam gặp phải một khó khăn: nói thật. Bởi mình không nói thật được, nói thật thì có khi đồng nghiệp tự ái không hợp tác nữa. Nên phải nói kiểu ngoại giao". Du học Nhật Bản: Làm sao để thành công? Từ Mỹ nhìn về giáo dục ở Việt Nam Bà Ánh đề xuất: "Tôi nghĩ Việt Nam có thể học mô hình Trung Quốc. Đặng Tiểu Bình cho rằng đến ngoài 40, nhiều người sẽ quay về nước. Thực tế cho thấy ông đã đúng. Đến năm 2000, Trung Quốc có nhiều chính sách đãi ngộ với người học nước ngoài về". "Tôi có trao đổi với một anh phó giáo sư của trường đại học nổi tiếng ở Mỹ về lý do về nước. Anh trả lời ở Thượng Hải, anh có những điều kiện tốt hơn, được điều hành một khoa và nguồn quỹ. Với lại, người ngoài 40 hầu như đều mong quay về quê hương, mong có cơ hội đóng góp. Nếu mình cho cơ hội, họ sẽ quay về. Hy vọng Việt Nam cũng nhìn xa như Đặng Tiểu Bình", bà Ánh bày tỏ. Suốt 20 năm nay, GS Tuấn có cả mấy chục công trình nghiên cứu và xuất bản sách tại Việt Nam dù ông sống ở Úc. GS Tuấn bộc bạch: "Là người Việt Nam thì đi đâu cũng đau đáu nhìn về quê, muốn làm cái gì đó để quê nhà tốt hơn. Nói đến chuyện đóng góp cho quê hương thì tôi nghĩ 100% người Việt đều muốn, dù họ có thể có quan điểm chính trị khác với các bạn trong nước".

summarize: Nguyễn Thị Thu Hằng (Ninh Bình) giành giải quán quân, qua đó nhận học bổng toàn phần của Đại học Kỹ thuật Swinburne, một đại học nghiên cứu đóng tại Melbourne (Úc). Mỗi năm, khi chương trình Đường lên đỉnh Olympia công bố nhà vô địch mới, mạng xã hội lại xôn xao: "Thêm một nhân tài nữa cho Úc"; "Chúc mừng Australia"… Nhiều người thậm chí đặt tên chương trình là "Đường lên đỉnh Australia". Điều này xuất phát từ thực tế hầu hết các nhà vô địch Olympia, sau khi nhận học bổng du học, đều chọn ở lại Australia. Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 23/9, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn từ Đại học New South Wales (Úc) nói "Quan điểm cho rằng Úc thu hút nhân tài qua chương trình Đường lên đỉnh Olympia thì có hơi quá và không công bằng cho nước Úc". Có hay không đỉnh Olympia? Du học sinh VN 'một đi không trở lại' – vì đâu? Giáo dục Hà Giang có 'gian lận điểm thi' Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Ánh cũng chia sẻ với BBC: "Nếu so với số du học sinh hằng năm lên đến cả trăm nghìn người thì 20 người sau 20 năm mà bảo lựa chọn nhân tài cho Úc là quá phóng đại". Theo thống kê của Cục Hợp tác Quốc tế, Bộ GD & ĐT, hiện có khoảng 190.000 du học sinh Việt Nam tại nước ngoài. Cả nước 'phát sốt' Hôm 20/9, sau khi chương trình Đường lên đỉnh Olympia công bố người thắng cuộc, Facebook ngập tràn bình luận. Khen có, chê có, thán phục có, mỉa mai có, nhưng các bình luận dày đặc cho thấy sau 21 năm kể từ chương trình đầu tiên, game show này vẫn được rất nhiều người chú ý. Năm nay, thí sinh Nguyễn Thị Thu Hằng (Ninh Bình) giành giải quán quân, nhận học bổng toàn phần của Đại học Kỹ thuật Swinburne, một đại học nghiên cứu tại Melbourne (Úc). Trường này có thứ hạng khá trên thế giới, xếp thứ 63/250 Bảng xếp hạng Đại học trẻ (dưới 50 năm tuổi) 2020 của THE; xếp 351/1.527 trong Bảng xếp hạng Đại học Thế giới 2021 của QS và top 400 năm 2020 của ARWU. Người thắng cuộc năm nay còn nhận 40.000 USD tiền thưởng, tăng 5.000 USD so với năm trước. Chương trình Đường lên đỉnh Olympia được xem là một trong những gameshow thành công nhất của VTV. Với hình thức thi thố sôi nổi, gay cấn trong một đất nước có truyền thống coi trọng khoa cử, tranh đua, Đường lên đỉnh Olympia luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt. Các trường, các tỉnh thành có thí sinh vào chung kết năm thường tập trung học sinh xem trực tiếp để cổ vũ, chẳng khác gì khi đội tuyển bóng đá vào chung kết SEA Games. Thí sinh vô địch được ca ngợi là người mang vinh quang về cho tỉnh nhà, là niềm tự hào của nhà trường, gia đình, thầy cô và bè bạn. Nhà quán quân bỗng chốc trở thành người của công chúng, nhất cử nhất động của họ trên sóng truyền hình được đưa ra phân tích, mổ xẻ, đôi khi rất gay gắt. 'Nên nghĩ đến bức tranh lớn hơn' GS Nguyễn Văn Tuấn, người gốc Việt đầu tiên trở thành viện sĩ Viện Hàn lâm Y học Úc, cũng là nhà nghiên cứu loãng xương nổi tiếng trên thế giới với hơn 300 công trình nghiên cứu khoa học được đăng tải trên các tạp chí y khoa và khoa học quốc tế, chia sẻ: "Úc có chương trình thu hút nhân tài Global Talent Independent mà tôi từng giúp một số em nghiên cứu sinh gốc Việt tham gia. Nhưng chương trình này không dành cho các thí sinh Đường lên đỉnh Olympia vì các em vẫn là học sinh trung học". "Theo tôi, giải thưởng của chương trình có thể xem là một trong những tín hiệu về sự thành công tương lai của một cá nhân. Nhưng nhân tài là người có chuyên môn cao, đã thành danh, và khái niệm nhân tài rộng lớn hơn so với giải thưởng trong một game show. Nhân tài thường được đánh giá bởi chuyên gia, đồng nghiệp trong chuyên ngành chứ không phải thông qua một game show đại chúng". "Việc dành tiền để thu hút nhân tài từ Việt Nam không phải thứ mà Úc ưu tiên. Như trường đại học New South Wale nơi tôi làm việc, mỗi năm có 16.000 du học sinh từ nước ngoài, đa số là Trung Quốc và họ rất tài năng. Chỉ có khoảng 20 người Việt Nam từ chương trình là con số nhỏ, Úc không quá quan tâm", GS Tuấn đánh giá. Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn - Đại học New South Wales, Úc PGS Nguyễn Hoàng Ánh nhận định: "Tôi nghĩ đây không hẳn là chương trình lựa chọn nhân tài. Quán quân Đường lên đỉnh Olympia không phải người giỏi nhất Việt Nam, mà là người có thành tích tốt nhất trong số những người tham gia thôi". Ông Tuấn nói thêm: "Tính chất của game show tập trung vào một số em nhanh trí và thông minh. Nhưng các em này không đại diện cho đa số học sinh Việt Nam. Chúng ta nên quan tâm làm sao đem những kĩ năng cần thiết đến với đa số học sinh, thay vì chỉ tập trung bàn luận về game show. Thắng một cuộc thi mới chỉ là bước đầu". "Chúng ta cần nghĩ đến bức tranh lớn hơn. Đó là cải cách giáo dục, không chỉ ở bậc đại học mà từ tiểu học, trung học. Tiến sỹ Phạm Đỗ Nhật Tiến từng nói nền giáo dục Việt Nam vẫn đang 1.0 trong khi thế giới là 4.0. Tôi nghĩ đây là vấn đề chúng ta cần chú trọng hơn là những tranh cãi việc gameshow vì nó không đóng góp vào việc nâng cao chất lượng giáo dục Việt Nam trên bản đồ thế giới", GS Tuấn nhấn mạnh. Tư tưởng 'chảy máu chất xám' là lạc hậu Quán quân mùa thứ 6 Lê Vũ Hoàng giải thích anh quyết định tu nghiệp ở Úc một thời gian sau khi tốt nghiệp vì đây là cơ hội để mở rộng kết nối với các nhà khoa học và doanh nghiệp quốc tế, học hỏi thêm công nghệ mới. Úc cũng có đủ cơ sở vật chất phục vụ cho nghiên cứu tốt hơn trong ngành của anh. Anh Hoàng chia sẻ với BBC News Tiếng Việt: "Hiện tại tôi đang có một số dự án liên kết với Việt Nam để đưa công nghệ IoT (internet vạn vật) và AI (trí tuệ nhân tạo), đưa các sản phẩm mà tôi đã làm ra ở đây về phục vụ Việt Nam". Những trường hợp như anh Hoàng khiến nỗi ưu tư 'chảy máu chất xám' ở Việt Nam thêm nặng trĩu. Tuy nhiên, GS Nguyễn Văn Tuấn cho rằng khái niệm này không hẳn thích hợp trong thời toàn cầu hóa. "Những du học sinh Việt Nam học ở Úc và được chấp nhận ở lại thì có tác động dĩ nhiên là tích cực lên nước Úc trước tiên. Nhưng họ thành danh ở nước ngoài thì cũng giúp ích cho quê hương Việt Nam không chỉ về chuyên môn khoa học mà còn về kinh tế. Nói là chảy máu chất xám nhưng thực tế thì đôi bên cùng có lợi", ông nói. Theo GS Tuấn, trong thế giới phẳng, một người ngồi ở châu Âu có thể làm việc cho Úc, một người ngồi ở Úc nhưng làm việc cho Malaysia. "Tôi nghĩ câu hỏi đáng quan tâm hơn là chủ quyền tri thức thuộc về ai. Nếu một người ở châu Âu mà làm việc cho Úc và có những khám phá mang đến bằng sáng chế thì chủ quyền đó thuộc về Úc. Nói về chảy máu chất xám là nói về mất bản quyền tri thức, chứ con người vẫn ở đó, chẳng mất đi đâu cả", ông lý giải. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Ánh PGS Nguyễn Hoàng Ánh nhận xét: "Ở thế kỷ thứ 21 được 20 năm rồi, chắc chỉ có mỗi Việt Nam vẫn trăn trở chuyện người đi du học có trở về hay không. Tư tưởng này quá lạc hậu, nghe như vấn đề của thế kỷ 19". Bà Ánh phân tích thêm: "Du học sinh ở lại mà thành công thì góp phần quảng bá cho Việt Nam. Nếu các bạn ấy ra thế giới thể hiện Việt Nam cũng không kém gì ai thì đó chính là quan điểm của Bác Hồ về sánh vai với các cường quốc năm châu, nên khuyến khích mới đúng". Xã hội Việt Nam quá khắc nghiệt? PGS Nguyễn Hoàng Ánh kể: "Về trải nghiệm cá nhân, tôi sau khi du học về cũng không được chào đón. Ngoài thì nói hoan nghênh nhưng hành xử thì rất nghi kị. Đồng nghiệp lo ngại bọn này có cướp mất công việc hay không. Lãnh đạo thì sợ mình gây cản trở". Bà bình luận: "Bây giờ xã hội cởi mở hơn, nhưng chúng ta vẫn thấy dư luận ồn ào chuyện du học sinh không trở về, xét nét một cái vung tay ăn mừng của em học sinh 17 tuổi. Khi nhà nước không còn xét nét mà sống với những người đầu óc hẹp hòi như vậy thì quá mệt". Nhà báo Trương Anh Ngọc bình luận về sự chỉ trích gay gắt của cộng đồng đối với quán quân nữ của chương trình năm nay. GS Tuấn nói thêm: "Khi về Việt Nam, các bạn gặp những rào cản mang tính văn hóa nhiều hơn là chuyên môn. Họ thường nói với tôi điều kiện làm việc ở Việt Nam không tốt, không được giao công việc đúng chuyên môn. Có người nói bị lúng túng những chuyện 'chính trị văn phòng'. Có người than phiền không được chào đón mà còn bị đố kị. Tôi biết một vài em về Việt Nam sau đó lại quay trở về Úc vì chịu không nổi môi trường trong nước". "Sinh viên Việt Nam ở lại Úc, cũng như những sinh viên các nước khác, chủ yếu xuất phát từ điều kiện làm việc và nghiên cứu. Ngoài ra, hệ thống đề bạt và tưởng thưởng minh bạch nên các em rất thích. Ở Việt Nam, dân gian có câu: 'nhất hậu duệ, nhì quan hệ, ba tiền tệ, bốn trí tuệ'. Điều này làm nản lòng nhiều bạn trẻ, ngay cả tôi cũng sẽ nản lòng", ông Tuấn nói. Là người có nhiều hoạt động khoa học, giáo dục, y tế tại Việt Nam, GS Tuấn bày tỏ: "Những người làm khoa học chân chính như tụi tôi ở nước ngoài, khi về Việt Nam gặp phải một khó khăn: nói thật. Bởi mình không nói thật được, nói thật thì có khi đồng nghiệp tự ái không hợp tác nữa. Nên phải nói kiểu ngoại giao". Du học Nhật Bản: Làm sao để thành công? Từ Mỹ nhìn về giáo dục ở Việt Nam Bà Ánh đề xuất: "Tôi nghĩ Việt Nam có thể học mô hình Trung Quốc. Đặng Tiểu Bình cho rằng đến ngoài 40, nhiều người sẽ quay về nước. Thực tế cho thấy ông đã đúng. Đến năm 2000, Trung Quốc có nhiều chính sách đãi ngộ với người học nước ngoài về". "Tôi có trao đổi với một anh phó giáo sư của trường đại học nổi tiếng ở Mỹ về lý do về nước. Anh trả lời ở Thượng Hải, anh có những điều kiện tốt hơn, được điều hành một khoa và nguồn quỹ. Với lại, người ngoài 40 hầu như đều mong quay về quê hương, mong có cơ hội đóng góp. Nếu mình cho cơ hội, họ sẽ quay về. Hy vọng Việt Nam cũng nhìn xa như Đặng Tiểu Bình", bà Ánh bày tỏ. Suốt 20 năm nay, GS Tuấn có cả mấy chục công trình nghiên cứu và xuất bản sách tại Việt Nam dù ông sống ở Úc. GS Tuấn bộc bạch: "Là người Việt Nam thì đi đâu cũng đau đáu nhìn về quê, muốn làm cái gì đó để quê nhà tốt hơn. Nói đến chuyện đóng góp cho quê hương thì tôi nghĩ 100% người Việt đều muốn, dù họ có thể có quan điểm chính trị khác với các bạn trong nước".

140514_vietnam_china_war_possibility

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2014/05/140514_vietnam_china_war_possibility

Chuyên gia TQ: 'Sẽ không có chiến tranh'

Một chuyên gia dầu khí hàng đầu của Trung Quốc nói Bắc Kinh sẽ không khai hỏa trước ở Biển Đông.

Tàu cảnh sát biển Trung Quốc và Việt Nam đã có va chạm Ông Bành Xương Vĩ, Giám đốc Trung Tâm Nghiên cứu Chính trị Dầu khí Quốc tế thuộc Đại học Dầu khí Trung Quốc, cũng nói với BBC tiếng Việt và tiếng Trung rằng Trung Quốc nên đạt thỏa thuận ngầm với "người anh em Việt Nam". Câu hỏi đầu tiên BBC đặt ra cho ông Bành trong phỏng vấn tối 13/5 giờ Bắc Kinh là 'Ông nghĩ thế nào về thời điểm và địa điểm mà công ty dầu khí CNOOC của Trung Quốc đặt giàn khoan của họ' Ông Bành Xương Vĩ: Hành động của CNOOC có lẽ không liên quan tới chuyến thăm mới kết thúc tới bốn quốc gia Đông và Đông Nam Á của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama. Thực tế là giàn khoan 981 đã trưởng thành về mặt kỹ thuật từ hai năm nay rồi. Đó có thể là sự trùng lặp tình cờ khi chúng ta bắt đầu thăm dò dầu tại vùng biển ngoài khơi Tây Sa (Hoàng Sa) mà chúng ta cho rằng nằm trong đường chín đoạn ngay sau chuyến thăm bốn nước của ông Obama. Hồi 2005, Trung Quốc, Philippines và Việt Nam ký thỏa thuận về cùng khai thác dầu khí ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) nhưng nó không được đưa vào thực hiện. Nhìn lại lịch sử trong những năm 1970, 1980 và 1990 chúng ta mất nhiều đảo trong khu vực đường chín đoạn. Trong thập niên 1980, CNOOC đạt được một số thỏa thuận với các công ty dầu khí phương Tây về chuyện cùng khai thác. Nhưng do nhiều yếu tố, Trung Quốc đã không thực hiện các hợp đồng hợp tác với các hãng nước ngoài. Tuy nhiên [cũng] trong thập niên 1980, nhiều quốc gia tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông đã bắt đầu khai thác dầu khí chung với các công ty phương Tây. Khi đó Trung Quốc đã không dùng vũ lực để bảo vệ lợi ích dầu khí trên biển trong khu vực đường chín đoạn. Chúng ta đã không dùng vũ lực để ngăn các nước đó lấy trộm dầu nhờ sự hợp tác với các công ty dầu khí đa quốc gia. Giờ, khi chúng ta bắt đầu thăm dò dầu khi tại nơi mà chúng ta coi là lãnh hải của chúng ta, chúng ta gặp sự ngăn cản từ cảnh sát biển Việt Nam. Điều này không có vẻ gì là thân thiện cả. Thực tế là chúng ta đã có sự hợp tác tốt từ Việt Nam ở Vịnh Bắc Bộ. Và Trung Quốc cùng Việt Nam là năm nước xã hội chủ nghĩa duy nhất còn lại trên thế giới. Trên cơ sở cùng chung ý thức hệ, chúng ta cần hiệu chỉnh quan điểm của mỗi bên trong khi vẫn đảm bảo lợi ích quốc gia của mỗi chúng ta. Khi Việt Nam tiến hành khai thác dầu khí cùng với các nước khác ở gần đường chín đoạn, Trung Quốc đã không phản ứng thái quá. Bởi vậy sự can thiệp của Việt Nam vào hoạt động của giàn khoan 981 là không đúng mực và thiếu hợp lý. BBC: Liệu CNOOC có xin ý kiến của chính phủ Trung Quốc trước khi có hoạt động như vừa rồi không? CNOOC sẽ phải thông báo cho một số bộ, chẳng hạn bộ ngoại giao, cục hải dương, trước khi tiến hành các hoạt động thăm dò lớn ở vùng này. Có thể họ đã làm như vậy. Nhưng cũng có thể họ không làm thế vì đây là hoạt động bình thường của họ trong lãnh hải của chính Trung Quốc. BBC: Ông có nghĩ là CNOOC và chính quyền Trung Quốc cùng phối hợp hành động? Phía Việt Nam có thể nghĩ rằng CNOOC và chính quyền Trung Quốc đang cùng nhau thử thách quyết tâm của Việt Nam. Tuy nhiên, với tư cách là một học giả Trung Quốc, tôi không nghĩ rằng CNOOC và chính quyền Trung Quốc có thể đạt thỏa thuận ngầm như thế. Biểu tình đã diễn ra ở nhiều nơi tại Việt Nam để phản đối hành động của Trung Quốc CNOOC lên kế hoạch cho các hoạt động như vậy theo lịch hoạt động bình thường của họ. Họ sẽ không làm như vậy chỉ vì đây là thời điểm nhạy cảm khi ông Obama vừa thăm các nước ở Tây Thái Bình Dương. BBC: Một số chuyên gia đặt nghi vấn về tính hợp pháp của những gì CNOOC làm vì giàn khoan chỉ cách đảo Lý Sơn của Việt Nam 120 hải lý và như vậy nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam? Phía Việt Nam nghĩ rằng cần phải theo Công ước về Luật biển UNCLOS, vốn hình thành năm 1982 và có hiệu lực năm 1992, và các quy định của Công ước về thềm lục địa. Nhưng quan điểm của Trung Quốc là dựa trên các chứng cứ lịch sử. Nếu chúng ta có sản xuất được dầu từ các vùng biển rất gần với Việt Nam và cách đảo Hải Nam 1.000 km, chuyên chở dầu về cũng rất đắt đỏ. Chúng ta thăm dò vùng đó một phần để bù lại những lợi ích hàng hải mà chúng ta đã mất trong những năm 1980 và 1990. Tôi nghĩ rằng Trung Quốc và Việt Nam cần đàm phán cấp cao nhằm giải quyết tranh chấp, giống như việc giải quyết tranh chấp ở Vịnh Bắc Bộ. Từ cách nhìn của CNOOC, dĩ nhiên họ nghĩ rằng chính quyền có nghĩa vụ phải bảo vệ lợi ích của các công ty dầu khí trong khu vực đường chín đoạn. BBC: Ông có thực sự nghĩ rằng ở đó có đủ dầu và sẽ có lợi nhuận sau khi trừ đi chi phí thăm dò, khai thác và vận chuyển về đất liền? Tôi không phải là chuyên gia địa chất dầu khí hải dương. Hoạt động thăm dò của CNOOC không phải để chuẩn bị khai thác quy mô lớn mà chỉ để thăm dò về trữ lượng dầu khí ở đó. Nó có thể là hoạt động sản xuất thử nghiệm. Nếu họ không có bất kỳ thông tin địa chất nào họ có thể tiến hành thăm dò từ đầu. BBC: Liệu việc thăm dò này là nhằm để khẳng định chủ quyền hay vì lợi ích dầu khí? Hai mục tiêu này có thể chồng lấp nhau. Tôi nghĩ rằng CNOOC chủ yếu quan tâm tới lợi ích dầu khí. Với tư cách là công ty dầu, họ chịu trách nhiệm về chuyện tìm dầu ngoài khơi. Trong nhiều năm qua, người ta hay nói: "CNOOC được thành lập cách đây 30 năm nhưng chưa bao giờ ra Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) tìm dầu. Ông Bành nói CNOOC chịu sức ép phải ra Biển Đông Họ mới chỉ sản xuất dầu ở Biển Hoa Đông và Vịnh Bột Hải. Ngay cả ở đó họ cũng để các hãng nước ngoài cùng khai thác. Đáng ra chúng ta phải khai thác dầu cùng với các hãng dầu phương Tây ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) mà chúng ta có chủ quyền từ lâu. CNOOC chịu sức ép phải làm vậy. BBC: Liệu có nguy cơ chiến tranh sẽ xảy ra vì dầu không? Đánh giá của tôi là những chạm trán quy mô nhỏ trong đó cảnh sát biển hai bên chĩa vòi rồng vào nhau sẽ còn tiếp diễn và trở thành hiện tượng thường xuyên xảy ra. Nhưng phía Trung Quốc sẽ không bao giờ nổ súng trước. Trung Quốc có lẽ sẽ không cho hải quân tham gia những hành động như thế. Tranh chấp trước hết sẽ được giải quyết ở cấp độ cảnh sát biển. Sẽ không có chiến tranh. Lý thuyết phương Tây nói chiến tranh không bao giờ xảy ra giữa các nền dân chủ. Nhưng đã từng có nhiều cuộc chiến giữa các nước xã hội chủ nghĩa. Tôi nghĩ thế hệ lãnh đạo thứ năm của chúng ta sẽ có phán đoán tốt. Từ quan điểm chiến lược, chúng ta cần có thỏa thuận ngầm với người anh em Việt Nam của chúng ta.

summarize: Tàu cảnh sát biển Trung Quốc và Việt Nam đã có va chạm Ông Bành Xương Vĩ, Giám đốc Trung Tâm Nghiên cứu Chính trị Dầu khí Quốc tế thuộc Đại học Dầu khí Trung Quốc, cũng nói với BBC tiếng Việt và tiếng Trung rằng Trung Quốc nên đạt thỏa thuận ngầm với "người anh em Việt Nam". Câu hỏi đầu tiên BBC đặt ra cho ông Bành trong phỏng vấn tối 13/5 giờ Bắc Kinh là 'Ông nghĩ thế nào về thời điểm và địa điểm mà công ty dầu khí CNOOC của Trung Quốc đặt giàn khoan của họ' Ông Bành Xương Vĩ: Hành động của CNOOC có lẽ không liên quan tới chuyến thăm mới kết thúc tới bốn quốc gia Đông và Đông Nam Á của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama. Thực tế là giàn khoan 981 đã trưởng thành về mặt kỹ thuật từ hai năm nay rồi. Đó có thể là sự trùng lặp tình cờ khi chúng ta bắt đầu thăm dò dầu tại vùng biển ngoài khơi Tây Sa (Hoàng Sa) mà chúng ta cho rằng nằm trong đường chín đoạn ngay sau chuyến thăm bốn nước của ông Obama. Hồi 2005, Trung Quốc, Philippines và Việt Nam ký thỏa thuận về cùng khai thác dầu khí ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) nhưng nó không được đưa vào thực hiện. Nhìn lại lịch sử trong những năm 1970, 1980 và 1990 chúng ta mất nhiều đảo trong khu vực đường chín đoạn. Trong thập niên 1980, CNOOC đạt được một số thỏa thuận với các công ty dầu khí phương Tây về chuyện cùng khai thác. Nhưng do nhiều yếu tố, Trung Quốc đã không thực hiện các hợp đồng hợp tác với các hãng nước ngoài. Tuy nhiên [cũng] trong thập niên 1980, nhiều quốc gia tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông đã bắt đầu khai thác dầu khí chung với các công ty phương Tây. Khi đó Trung Quốc đã không dùng vũ lực để bảo vệ lợi ích dầu khí trên biển trong khu vực đường chín đoạn. Chúng ta đã không dùng vũ lực để ngăn các nước đó lấy trộm dầu nhờ sự hợp tác với các công ty dầu khí đa quốc gia. Giờ, khi chúng ta bắt đầu thăm dò dầu khi tại nơi mà chúng ta coi là lãnh hải của chúng ta, chúng ta gặp sự ngăn cản từ cảnh sát biển Việt Nam. Điều này không có vẻ gì là thân thiện cả. Thực tế là chúng ta đã có sự hợp tác tốt từ Việt Nam ở Vịnh Bắc Bộ. Và Trung Quốc cùng Việt Nam là năm nước xã hội chủ nghĩa duy nhất còn lại trên thế giới. Trên cơ sở cùng chung ý thức hệ, chúng ta cần hiệu chỉnh quan điểm của mỗi bên trong khi vẫn đảm bảo lợi ích quốc gia của mỗi chúng ta. Khi Việt Nam tiến hành khai thác dầu khí cùng với các nước khác ở gần đường chín đoạn, Trung Quốc đã không phản ứng thái quá. Bởi vậy sự can thiệp của Việt Nam vào hoạt động của giàn khoan 981 là không đúng mực và thiếu hợp lý. BBC: Liệu CNOOC có xin ý kiến của chính phủ Trung Quốc trước khi có hoạt động như vừa rồi không? CNOOC sẽ phải thông báo cho một số bộ, chẳng hạn bộ ngoại giao, cục hải dương, trước khi tiến hành các hoạt động thăm dò lớn ở vùng này. Có thể họ đã làm như vậy. Nhưng cũng có thể họ không làm thế vì đây là hoạt động bình thường của họ trong lãnh hải của chính Trung Quốc. BBC: Ông có nghĩ là CNOOC và chính quyền Trung Quốc cùng phối hợp hành động? Phía Việt Nam có thể nghĩ rằng CNOOC và chính quyền Trung Quốc đang cùng nhau thử thách quyết tâm của Việt Nam. Tuy nhiên, với tư cách là một học giả Trung Quốc, tôi không nghĩ rằng CNOOC và chính quyền Trung Quốc có thể đạt thỏa thuận ngầm như thế. Biểu tình đã diễn ra ở nhiều nơi tại Việt Nam để phản đối hành động của Trung Quốc CNOOC lên kế hoạch cho các hoạt động như vậy theo lịch hoạt động bình thường của họ. Họ sẽ không làm như vậy chỉ vì đây là thời điểm nhạy cảm khi ông Obama vừa thăm các nước ở Tây Thái Bình Dương. BBC: Một số chuyên gia đặt nghi vấn về tính hợp pháp của những gì CNOOC làm vì giàn khoan chỉ cách đảo Lý Sơn của Việt Nam 120 hải lý và như vậy nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam? Phía Việt Nam nghĩ rằng cần phải theo Công ước về Luật biển UNCLOS, vốn hình thành năm 1982 và có hiệu lực năm 1992, và các quy định của Công ước về thềm lục địa. Nhưng quan điểm của Trung Quốc là dựa trên các chứng cứ lịch sử. Nếu chúng ta có sản xuất được dầu từ các vùng biển rất gần với Việt Nam và cách đảo Hải Nam 1.000 km, chuyên chở dầu về cũng rất đắt đỏ. Chúng ta thăm dò vùng đó một phần để bù lại những lợi ích hàng hải mà chúng ta đã mất trong những năm 1980 và 1990. Tôi nghĩ rằng Trung Quốc và Việt Nam cần đàm phán cấp cao nhằm giải quyết tranh chấp, giống như việc giải quyết tranh chấp ở Vịnh Bắc Bộ. Từ cách nhìn của CNOOC, dĩ nhiên họ nghĩ rằng chính quyền có nghĩa vụ phải bảo vệ lợi ích của các công ty dầu khí trong khu vực đường chín đoạn. BBC: Ông có thực sự nghĩ rằng ở đó có đủ dầu và sẽ có lợi nhuận sau khi trừ đi chi phí thăm dò, khai thác và vận chuyển về đất liền? Tôi không phải là chuyên gia địa chất dầu khí hải dương. Hoạt động thăm dò của CNOOC không phải để chuẩn bị khai thác quy mô lớn mà chỉ để thăm dò về trữ lượng dầu khí ở đó. Nó có thể là hoạt động sản xuất thử nghiệm. Nếu họ không có bất kỳ thông tin địa chất nào họ có thể tiến hành thăm dò từ đầu. BBC: Liệu việc thăm dò này là nhằm để khẳng định chủ quyền hay vì lợi ích dầu khí? Hai mục tiêu này có thể chồng lấp nhau. Tôi nghĩ rằng CNOOC chủ yếu quan tâm tới lợi ích dầu khí. Với tư cách là công ty dầu, họ chịu trách nhiệm về chuyện tìm dầu ngoài khơi. Trong nhiều năm qua, người ta hay nói: "CNOOC được thành lập cách đây 30 năm nhưng chưa bao giờ ra Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) tìm dầu. Ông Bành nói CNOOC chịu sức ép phải ra Biển Đông Họ mới chỉ sản xuất dầu ở Biển Hoa Đông và Vịnh Bột Hải. Ngay cả ở đó họ cũng để các hãng nước ngoài cùng khai thác. Đáng ra chúng ta phải khai thác dầu cùng với các hãng dầu phương Tây ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) mà chúng ta có chủ quyền từ lâu. CNOOC chịu sức ép phải làm vậy. BBC: Liệu có nguy cơ chiến tranh sẽ xảy ra vì dầu không? Đánh giá của tôi là những chạm trán quy mô nhỏ trong đó cảnh sát biển hai bên chĩa vòi rồng vào nhau sẽ còn tiếp diễn và trở thành hiện tượng thường xuyên xảy ra. Nhưng phía Trung Quốc sẽ không bao giờ nổ súng trước. Trung Quốc có lẽ sẽ không cho hải quân tham gia những hành động như thế. Tranh chấp trước hết sẽ được giải quyết ở cấp độ cảnh sát biển. Sẽ không có chiến tranh. Lý thuyết phương Tây nói chiến tranh không bao giờ xảy ra giữa các nền dân chủ. Nhưng đã từng có nhiều cuộc chiến giữa các nước xã hội chủ nghĩa. Tôi nghĩ thế hệ lãnh đạo thứ năm của chúng ta sẽ có phán đoán tốt. Từ quan điểm chiến lược, chúng ta cần có thỏa thuận ngầm với người anh em Việt Nam của chúng ta.

vietnam-47831447

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-47831447

Nếu mất Huế chính phủ của Tổng thống Thiệu đã sụp đổ ngay từ 1972

Thất bại ban đầu của VNCH ở Quảng Trị năm 1972 khiến Cục Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) nêu nhận định rằng nếu Huế thất thủ, chính phủ của Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu sẽ sụp đổ theo.

Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu thăm quân đội, phía sau ông là thiếu tướng Nguyễn Cao Kỳ, phó tổng thống, đeo kính đen - ảnh chụp năm 1971 Nhận định của CIA và của cả Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vào tháng 5/1972, ba năm trước khi Sài Gòn sụp đổ, về tình hình Nam Việt Nam không hề là bí mật cho ai. Đánh giá này được đăng tải rộng rãi ở Mỹ, như bài 'If Hue Falls, so May Thieu' trong bài gửi đi từ Sài Gòn trên New York Daily News 08/05/1972. Một báo cáo khác của CIA ngày 07/06/1972 đánh giá chiến sự và vị thế chính trị của TT Thiệu cho thấy bức tranh khá mong manh của VNCH. Hóa ra có tới hai 'Tháng Tư Đen' 30/04: Những xui xẻo định mệnh của VNCH Về trận Phước Long ở Tây Ninh năm 1975 Việt Nam Cộng Hòa trước và sau Tết Mậu Thân 1968 Điểm nổi bật trong đánh giá của CIA là sự tồn vong của chế độ mà Tổng thống Thiệu lãnh đạo nay hoàn toàn dựa vào sức chiến đấu của quân đội. Việc ông Thiệu hoàn toàn kiểm soát giới tướng lĩnh, và các ý tưởng đảo chánh trong họ đã biến mất, sau một giai đoạn đầy bất ổn 1963-67, cũng khiến ông Thiệu, dù sao đi nữa, vẫn là nhân vật mạnh nhất. Lý do là "đối lập bên trong thì đã tan hàng (in obvious disarray), không còn năng lực tạo ra thách thức gì nghiêm trọng cho sự kiểm soát của ông". Tổng thống Thiệu thăm nghĩa trang quân đội ở Thủ Đức - ảnh chụp năm 1973 "Các nhóm đối lập không cộng sản thiếu thống nhất và lãnh đạo để trình bày ra một liên minh hiệu quả cho phái chống ông Thiệu." Thậm chí, các hành động chính trị hiệu quả của lực lượng cộng sản chống lại chính phủ trung ương "cũng yếu đi nhiều từ sau trận Tết Mậu Thân 1968". Đặc biệt, CIA nhắc đến phái Phật giáo Ấn Quang trong một mục riêng và nhận định rằng đây là nhóm "biệt lệ trong khả năng chính trị rộng rãi của đối lập, vì tổ chức tuyệt diệu của họ ở Trung phần VN". "Tất nhiên, Phật giáo Ấn Quang chưa bao giờ có đủ sức để lật đổ chính quyền Sài Gòn, nhưng có khả năng tạo ra bất ổn dân sự nghiêm trọng như đã làm năm 1966..." CIA khẳng định "Phật giáo Ấn Quang chẳng ưa gì ông Thiệu (nguyên văn: have little love for Thieu) nhưng đi đến kết luận là ông dễ chấp nhận được hơn một người bất định như Tướng Kỳ hoặc vô hiệu quả như Tướng Minh, dù rằng các nhà sư địa phương và Phật tử từng ủng hộ bất thành ứng viên tổng thống của ông Minh". Cho rằng chỗ dựa chính trị của ông Thiệu trong xã hội miền Nam chẳng có gì vững chãi, nên ông dựa vào các tướng tá, khả năng chiến đấu của họ, và dựa vào sự ủng hộ công khai của Hoa Kỳ, CIA kết luận, "sự tồn vong về chính trị của ông Thiệu gắn liền với viễn cảnh của Nam VN trên chiến trường". Và chính đây là kết luận cho rằng sau khi mất Quảng Trị, nếu Huế thất thủ, thì ông Thiệu sẽ sụp đổ. CIA tin rằng Huế không quan trọng về quân sự bằng Đà Nẵng, nhưng lại là biểu tượng lớn cho VNCH. Chiếm lại Cổ thành Quảng Trị Về quân sự, CIA nhận định chính xác rằng nếu đến mùa thu 1972, VNCH thành công trong các chiến dịch phía Bắc thì vị thế của ông Thiệu sẽ mạnh hơn nhiều, và không đối thủ nội bộ nào "đẩy ông đi được". Trên thực tế, sau khi mất Quảng Trị trong đợt tấn công vượt sông Bến Hải mà Bắc VN gọi là "Chiến dịch Trị Thiên" từ tháng 3 đến tháng 5/1972, VNCH và tổng thống Thiệu đã có những quyết định táo bạo. Việc thay Chuẩn tướng Vũ Văn Giai và Trung tướng Hoàng Xuân Lãm bằng Trung tướng Ngô Quang Trưởng để làm tư lệnh Quân đoàn I - Quân khu I từ tháng 5, đã góp phần làm đảo ngược thế cờ cho VNCH. Cũng phải nói vào giai đoạn này, Hoa Kỳ vẫn còn quyết tâm bảo vệ miền Nam và Hạm đội 7 đã hỗ trợ tối đa về phi pháo và oanh kích bằng không quân, gồm cả B-52 cho Tướng Trưởng để ông có thể giành lại Cổ thành Quảng Trị ngày 16/09. Hai bên đều thiệt hại rất nhiều sinh mạng nhưng VNCH còn tồn tại thêm được gần ba năm nữa. Trung tướng Ngô Quang Trưởng thị sát quân lực bảo vệ Huế. Phía sau ông là thiếu tướng cố vấn Mỹ Frederick Kroesen. Chừng 900 quân thuộc Sư đoàn 2 của VNCH được không vận tới căn cứ Rakkasan, cách Huế 15 dặm về phía Tây để tạo 'vành đai thép' bảo vệ cố đô Cũng trong thời gian diễn ra các trận đánh Mùa hè Đỏ lửa 1972, phía Mỹ nhận định rằng việc yểm trợ bằng không quân và phi pháo của họ là yếu tố tối quan trọng cho sức chiến đấu của quân lực VNCH. Điều này đã không còn vào tháng 3/1975, như chính các báo cáo khác của CIA vào thời gian đó ghi lại. 'Cuộc chiến Anh-Mỹ' về cách đánh ở VN Ngày 30 tháng Tư từ 'một góc nhìn khác' 30/04: Bên thắng cuộc và thua cuộc nghĩ gì? Trong cuộc gặp cuối cùng với Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ngày 2/04/1975, quan chức CIA, Ted Shackley ghi lại rằng ông Thiệu "tóc bạc đi nhiều" (so với lần gặp cuối năm 1973), và trông ông "e dè, giảm nhiệt huyết". Trước đó hơn một tuần, tối 25/03/1975, quân đội miền Bắc đã chiếm trọn Huế và tiếp tục tấn công để làm chủ toàn bộ Quân khu I. Đúng như nhận định hồi 1972 của CIA, Huế thất thủ là sự nghiệp của ông Thiệu khó đứng vững. Vào thời điểm hai bên nói chuyện, ông Shackley cho Tổng thống Thiệu hay quân đội Bắc Việt đã xuất hiện ở cấp sư đoàn tại 17 điểm trên toàn lãnh thổ VNCH. Hoa Kỳ vẫn cố gắng thuyết phục ông Thiệu cải tổ chính phủ để tạo ra bộ mặt đoàn kết quốc gia, điều ông chưa hề thực sự muốn làm, và đã không làm. Chính vì thiếu một chính phủ ít nhiều có tính dân chủ đại diện hơn, sự ủng hộ của dư luận Hoa Kỳ với ông Thiệu và VNCH ngày càng giảm, đến chỗ không còn gì. Ngày 10/04, để cứu vãn tình thế phút chót, Tổng thống Gerald Ford xin Quốc hội 722 triệu USD viện trợ quân sự cho VNCH, cùng 220 triệu viện trợ kinh tế. Cuộc thảo luận không đi đến đâu và chấm dứt ngày 17/04. Sang ngày 21/04, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu lên truyền hình tuyên bố từ chức. Ngày 30/04/1975, lực lượng cộng sản tiến vào thủ đô của miền Nam. Tháng 3/1975: tàu hải quân HQ504 chở 7000 người từ Huế và Đà Nẵng chạy loạn vào Nam

summarize: Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu thăm quân đội, phía sau ông là thiếu tướng Nguyễn Cao Kỳ, phó tổng thống, đeo kính đen - ảnh chụp năm 1971 Nhận định của CIA và của cả Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vào tháng 5/1972, ba năm trước khi Sài Gòn sụp đổ, về tình hình Nam Việt Nam không hề là bí mật cho ai. Đánh giá này được đăng tải rộng rãi ở Mỹ, như bài 'If Hue Falls, so May Thieu' trong bài gửi đi từ Sài Gòn trên New York Daily News 08/05/1972. Một báo cáo khác của CIA ngày 07/06/1972 đánh giá chiến sự và vị thế chính trị của TT Thiệu cho thấy bức tranh khá mong manh của VNCH. Hóa ra có tới hai 'Tháng Tư Đen' 30/04: Những xui xẻo định mệnh của VNCH Về trận Phước Long ở Tây Ninh năm 1975 Việt Nam Cộng Hòa trước và sau Tết Mậu Thân 1968 Điểm nổi bật trong đánh giá của CIA là sự tồn vong của chế độ mà Tổng thống Thiệu lãnh đạo nay hoàn toàn dựa vào sức chiến đấu của quân đội. Việc ông Thiệu hoàn toàn kiểm soát giới tướng lĩnh, và các ý tưởng đảo chánh trong họ đã biến mất, sau một giai đoạn đầy bất ổn 1963-67, cũng khiến ông Thiệu, dù sao đi nữa, vẫn là nhân vật mạnh nhất. Lý do là "đối lập bên trong thì đã tan hàng (in obvious disarray), không còn năng lực tạo ra thách thức gì nghiêm trọng cho sự kiểm soát của ông". Tổng thống Thiệu thăm nghĩa trang quân đội ở Thủ Đức - ảnh chụp năm 1973 "Các nhóm đối lập không cộng sản thiếu thống nhất và lãnh đạo để trình bày ra một liên minh hiệu quả cho phái chống ông Thiệu." Thậm chí, các hành động chính trị hiệu quả của lực lượng cộng sản chống lại chính phủ trung ương "cũng yếu đi nhiều từ sau trận Tết Mậu Thân 1968". Đặc biệt, CIA nhắc đến phái Phật giáo Ấn Quang trong một mục riêng và nhận định rằng đây là nhóm "biệt lệ trong khả năng chính trị rộng rãi của đối lập, vì tổ chức tuyệt diệu của họ ở Trung phần VN". "Tất nhiên, Phật giáo Ấn Quang chưa bao giờ có đủ sức để lật đổ chính quyền Sài Gòn, nhưng có khả năng tạo ra bất ổn dân sự nghiêm trọng như đã làm năm 1966..." CIA khẳng định "Phật giáo Ấn Quang chẳng ưa gì ông Thiệu (nguyên văn: have little love for Thieu) nhưng đi đến kết luận là ông dễ chấp nhận được hơn một người bất định như Tướng Kỳ hoặc vô hiệu quả như Tướng Minh, dù rằng các nhà sư địa phương và Phật tử từng ủng hộ bất thành ứng viên tổng thống của ông Minh". Cho rằng chỗ dựa chính trị của ông Thiệu trong xã hội miền Nam chẳng có gì vững chãi, nên ông dựa vào các tướng tá, khả năng chiến đấu của họ, và dựa vào sự ủng hộ công khai của Hoa Kỳ, CIA kết luận, "sự tồn vong về chính trị của ông Thiệu gắn liền với viễn cảnh của Nam VN trên chiến trường". Và chính đây là kết luận cho rằng sau khi mất Quảng Trị, nếu Huế thất thủ, thì ông Thiệu sẽ sụp đổ. CIA tin rằng Huế không quan trọng về quân sự bằng Đà Nẵng, nhưng lại là biểu tượng lớn cho VNCH. Chiếm lại Cổ thành Quảng Trị Về quân sự, CIA nhận định chính xác rằng nếu đến mùa thu 1972, VNCH thành công trong các chiến dịch phía Bắc thì vị thế của ông Thiệu sẽ mạnh hơn nhiều, và không đối thủ nội bộ nào "đẩy ông đi được". Trên thực tế, sau khi mất Quảng Trị trong đợt tấn công vượt sông Bến Hải mà Bắc VN gọi là "Chiến dịch Trị Thiên" từ tháng 3 đến tháng 5/1972, VNCH và tổng thống Thiệu đã có những quyết định táo bạo. Việc thay Chuẩn tướng Vũ Văn Giai và Trung tướng Hoàng Xuân Lãm bằng Trung tướng Ngô Quang Trưởng để làm tư lệnh Quân đoàn I - Quân khu I từ tháng 5, đã góp phần làm đảo ngược thế cờ cho VNCH. Cũng phải nói vào giai đoạn này, Hoa Kỳ vẫn còn quyết tâm bảo vệ miền Nam và Hạm đội 7 đã hỗ trợ tối đa về phi pháo và oanh kích bằng không quân, gồm cả B-52 cho Tướng Trưởng để ông có thể giành lại Cổ thành Quảng Trị ngày 16/09. Hai bên đều thiệt hại rất nhiều sinh mạng nhưng VNCH còn tồn tại thêm được gần ba năm nữa. Trung tướng Ngô Quang Trưởng thị sát quân lực bảo vệ Huế. Phía sau ông là thiếu tướng cố vấn Mỹ Frederick Kroesen. Chừng 900 quân thuộc Sư đoàn 2 của VNCH được không vận tới căn cứ Rakkasan, cách Huế 15 dặm về phía Tây để tạo 'vành đai thép' bảo vệ cố đô Cũng trong thời gian diễn ra các trận đánh Mùa hè Đỏ lửa 1972, phía Mỹ nhận định rằng việc yểm trợ bằng không quân và phi pháo của họ là yếu tố tối quan trọng cho sức chiến đấu của quân lực VNCH. Điều này đã không còn vào tháng 3/1975, như chính các báo cáo khác của CIA vào thời gian đó ghi lại. 'Cuộc chiến Anh-Mỹ' về cách đánh ở VN Ngày 30 tháng Tư từ 'một góc nhìn khác' 30/04: Bên thắng cuộc và thua cuộc nghĩ gì? Trong cuộc gặp cuối cùng với Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ngày 2/04/1975, quan chức CIA, Ted Shackley ghi lại rằng ông Thiệu "tóc bạc đi nhiều" (so với lần gặp cuối năm 1973), và trông ông "e dè, giảm nhiệt huyết". Trước đó hơn một tuần, tối 25/03/1975, quân đội miền Bắc đã chiếm trọn Huế và tiếp tục tấn công để làm chủ toàn bộ Quân khu I. Đúng như nhận định hồi 1972 của CIA, Huế thất thủ là sự nghiệp của ông Thiệu khó đứng vững. Vào thời điểm hai bên nói chuyện, ông Shackley cho Tổng thống Thiệu hay quân đội Bắc Việt đã xuất hiện ở cấp sư đoàn tại 17 điểm trên toàn lãnh thổ VNCH. Hoa Kỳ vẫn cố gắng thuyết phục ông Thiệu cải tổ chính phủ để tạo ra bộ mặt đoàn kết quốc gia, điều ông chưa hề thực sự muốn làm, và đã không làm. Chính vì thiếu một chính phủ ít nhiều có tính dân chủ đại diện hơn, sự ủng hộ của dư luận Hoa Kỳ với ông Thiệu và VNCH ngày càng giảm, đến chỗ không còn gì. Ngày 10/04, để cứu vãn tình thế phút chót, Tổng thống Gerald Ford xin Quốc hội 722 triệu USD viện trợ quân sự cho VNCH, cùng 220 triệu viện trợ kinh tế. Cuộc thảo luận không đi đến đâu và chấm dứt ngày 17/04. Sang ngày 21/04, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu lên truyền hình tuyên bố từ chức. Ngày 30/04/1975, lực lượng cộng sản tiến vào thủ đô của miền Nam. Tháng 3/1975: tàu hải quân HQ504 chở 7000 người từ Huế và Đà Nẵng chạy loạn vào Nam

150710_nguyenminhthuyet_baochi_tunhan

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2015/07/150710_nguyenminhthuyet_baochi_tunhan

Báo chí nhà nước và báo chí tư nhân

Dự án Luật Báo chí sửa đổi sẽ được Quốc hội Việt Nam xem xét vào cuối năm nay. Cùng với các dự án Luật Trưng cầu ý dân, Luật về Hội, Luật Biểu tình,… dự án này là một bước triển khai các quy định của Hiến pháp năm 2013 về quyền con người, quyền công dân.

Một dự luật báo chí sửa đổi sẽ được Quốc hội Việt Nam cứu xét thông qua vào cuối năm 2015 bên cạnh nhiều dự luật khác. Điều 14 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam quy định: “1. Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật.” Cũng theo điều này, quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì một trong 4 lý do sau đây: lý do quốc phòng, an ninh quốc gia; lý do trật tự, an toàn xã hội; lý do đạo đức xã hội; lý do sức khỏe của cộng đồng. Trong việc thực hiện quyền con người, quyền công dân, Việt Nam cũng như các nước dân chủ khác đều tuân thủ nguyên tắc: “1. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật. 2. Không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội.” (Điều 16 Hiến pháp). Quyền tự do báo chí là một trong những quyền công dân mà Hiến pháp ghi nhận tại Điều 25 cũng phải được điều chỉnh theo các quy định trên. Tuy nhiên, cho đến lần sửa đổi này, dự thảo Luật Báo chí báo chí vẫn chưa thừa nhận báo chí tư nhân. Theo Điều 16 dự thảo Luật, đối tượng được thành lập cơ quan báo chí chỉ là “cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp” và “các tổ chức khác của Nhà nước do Chính phủ quy định”. Khó có thể nói rằng việc hạn chế đối tượng được thành lập cơ quan báo chí chỉ trong phạm vi các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, cơ quan Nhà nước và các tổ chức “của Nhà nước” là phù hợp với cam kết “công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm” quyền con người, quyền công dân tại Điều 14 và “mọi người đều bình đẳng trước pháp luật; không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội” tại Điều 16 của Hiến pháp. Như vậy, chỉ có thể hiểu rằng việc hạn chế xuất phát từ các lý do quốc phòng, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Không thuyết phục Tuy nhiên, lý do này tỏ ra không thuyết phục. Ở hầu hết các nước, báo chí chủ yếu là của tư nhân và trên thực tế, chưa có trường hợp nào báo chí trở thành mối nguy hiểm đối với các chính thể “của dân, do dân, vì dân”. Ở Việt Nam thực ra cũng không phải chỉ có một loại hình duy nhất là báo chí thuộc các cơ quan, tổ chức “của Nhà nước”. Chính dự thảo Luật cũng thừa nhận thực tế này tại khoản 2 Điều 27 khi quy định về tiêu chuẩn người đứng đầu cơ quan báo chí của “các tổ chức tôn giáo, trường đại học, viện nghiên cứu khoa học cơ bản chuyên ngành và những trường hợp đặc biệt khác” và tại khoản 6 Điều 21 khi quy định về thủ tục cấp giấy phép hoạt động cho trang thông tin điện tử tổng hợp của doanh nghiệp. Theo khảo sát sơ bộ của chúng tôi, hiện nay, trong các tổ chức tôn giáo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam và các tổ chức thành viên, trực thuộc có 1 đài truyền hình (Truyền hình An Viên), 3 tạp chí (Tạp chí Nghiên cứu Phật học của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành lập năm 1990; tạp chí Khuông Việt của Học viện Phật Giáo Việt Nam; tạp chí Thế giới Phật giáo của Thành hội Phật giáo Việt Nam TP Hồ Chí Minh) và các báo Giác Ngộ Online (thành lập năm 1996), Nguyệt san Giác Ngộ (phụ trương của Giác Ngộ Online) của Thành hội Phật giáo Việt Nam TP Hồ Chí Minh. Việt Nam vừa đánh dấu 90 năm ngày 'báo chí cách mạng' với chính phủ tiếp tục nhấn mạnh vai trò của tuyên truyền, hướng dẫn dư luận của truyền thông. Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ, hiện có hơn 80 trường đại học tư thục, trường đại học có vốn đầu tư nước ngoài và hàng chục viện, trung tâm nghiên cứu ngoài công lập. Các đơn vị này đều có nhu cầu ra tạp chí, tập san để thông tin về hoạt động của mình, công bố và trao đổi về kết quả nghiên cứu của mình, và trên thực tế, nhiều tạp chí, tập san của các đơn vị đã ra đời. Trong các doanh nghiệp, Công ty Phát triển và Đầu tư công nghệ (FPT) là một doanh nghiệp tư nhân đã thành lập báo điện tử VnExpress từ năm 2001. Tờ báo tư nhân này kịp trở thành báo điện tử hàng đầu của Việt Nam và nằm trong top 500 báo điện tử có nhiều độc giả nhất thế giới trước khi Thủ tướng Chính phủ giao nó cho Bộ Khoa học và Công nghệ trực tiếp quản lý vào năm 2008. Một số tên tuổi nổi tiếng khác trong báo giới Việt Nam như báo điện tử VietNamNet, Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC do các doanh nghiệp nhà nước (Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam VNPT, Tổng công ty Truyền thông đa phương tiện VTC) thành lập. Khi các doanh nghiệp này được cổ phần hóa, đài và báo của họ không còn là của doanh nghiệp nhà nước nữa. Mãi đến năm 2008, Thủ tướng Chính phủ mới giao VietNamNet và Đài truyền hình VTC cho Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý. Ngoài ra, do thay đổi cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước, một số cơ quan cấp tổng cục đã chuyển thành tập đoàn kinh tế hoạt động theo mô hình doanh nghiệp như Tập đoàn Công nghiệp than và khoáng sản Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, Tổng công ty Hàng không dân dụng Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam,… Các doanh nghiệp này này cho đến nay vẫn tiếp tục xuất bản những ấn phẩm báo chí chuyên ngành của cơ quan nhà nước trước đây. Góp phần đáng kể Bên cạnh sự tồn tại các “cơ quan báo chí” độc lập của tổ chức tôn giáo, trường đại học và viện nghiên cứu ngoài công lập, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, còn có một thực tế đáng quan tâm đang diễn ra hiện nay là ngày càng có nhiều cơ quan báo chí liên kết với tổ chức, cá nhân ra các ấn phẩm phụ của báo in, sản xuất các chương trình, kênh giải trí trên đài phát thanh, truyền hình. Điều 46 dự thảo Luật Báo chí sửa đổi đã thừa nhận sự liên kết này bằng quy định: “Cơ quan báo chí được phép liên kết trong hoạt động báo chí với khác, pháp nhân, cá nhân có đăng ký kinh doanh phù hợp với lĩnh vực liên kết theo quy định của pháp luật sau khi được sự đồng ý của cơ quan chủ quản.” Sự tham gia của tư nhân vào hoạt động báo chí đã góp phần đáng kể vào sự phát triển của báo chí, làm cho báo chí đa dạng hơn, sinh động hơn, hấp dẫn hơn. Tuy vậy, thời gian qua, không ít lần Bộ Thông tin và Truyền thông đã phải xử phạt các hành vi vi phạm Luật Báo chí, chủ yếu xảy ra ở hoạt động liên kết. Theo chúng tôi, những hành vi vi phạm này xảy ra là do đối tác liên kết của cơ quan báo chí nhà nước không phải chịu trách nhiệm chủ yếu về sản phẩm báo chí liên kết. Nếu họ không phải “núp bóng” cơ quan báo chí nhà nước mà được đứng ra tổ chức báo của mình thì hẳn là ý thức trách nhiệm sẽ cao hơn. Kinh nghiệm của các nước phát triển cho thấy, ở các nước này, báo chí chủ yếu là của tư nhân, tuy rất đa dạng về quan điểm, phong cách nhưng đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật, trước hết là quy định của các bộ luật hình sự, dân sự. Những hành vi đưa tin sai sự thật, xúc phạm tổ chức, cá nhân, tiết lộ bí mật quốc gia, kích động bạo lực và các hành vi vi phạm pháp luật khác có thể dẫn đến những án phạt rất nặng, thậm chí dẫn đến phá sản là điều mà không một chủ báo nào không sợ. Một đoàn khảo sát thuộc Liên hiệp hội Khoa học & Kỹ thuật Việt Nam đã tới Anh và BBC tìm hiểu về luật tự do thông tin trong dịp hè 2015. Về cơ sở pháp lý, thực ra, việc thừa nhận báo chí tư nhân không chỉ phù hợp với Hiến pháp mà còn phù hợp với quy định của Luật Báo chí hiện hành và của chính Điều 1 dự thảo Luật Báo chí sửa đổi: “Báo chí ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với đời sống xã hội ; là diễn đàn của nhân dân.” Với quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí được quy định trong Hiến pháp và trong Luật Báo chí, công dân có quyền lập diễn đàn của mình dưới nhiều hình thức – hoặc tham gia trao đổi các vấn đề kinh tế - xã hội trên các cơ quan ngôn luận “của Nhà nước” hoặc thành lập diễn đàn của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động của diễn đàn. Trước một việc sớm muộn cũng diễn ra, chủ động nghiên cứu, ban hành quy phạm pháp luật để điều chỉnh sẽ tốt hơn là ứng phó một cách thụ động. Thái độ dè dặt Theo chúng tôi, về đối tượng được thành lập cơ quan báo chí, tốt nhất nên quy định : “Đối tượng được thành lập cơ quan báo chí là cơ quan nhà nước Việt Nam và các tổ chức hợp pháp của Việt Nam. Chính phủ quy định việc xuất bản, phát hành ấn phẩm của cơ quan đại diện các tổ chức quốc tế, tổ chức nước ngoài tại Việt Nam.” Trong khi giữ thái độ dè dặt, chỉ chấp nhận sự tham gia của tư nhân vào hoạt động báo chí dưới hình thức liên kết với cơ quan báo chí “nhà nước”, dự thảo Luật Báo chí sửa đổi lại mở cửa khá rộng với cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội các cấp. Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, tới nay, cả nước đã có trên 800 cơ quan báo chí, với gần 1500 ấn phẩm, 68 đài phát thanh, truyền hình. Thậm chí, một số địa phương còn tổ chức đài phát thanh - truyền hình cấp huyện. Sự phát triển của báo chí thể hiện tác động tích cực của Luật Báo chí trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc phát triển quá nhanh số lượng cơ quan báo chí và đội ngũ nhà báo trong khi vẫn duy trì chế độ bao cấp về xuất bản và phát hành đang đặt ra những vấn đề cần được điều chỉnh kịp thời. Đại bộ phận báo, đài hiện nay vẫn được Nhà nước bao cấp toàn bộ hoặc một phần về nhân sự, trụ sở, trang thiết bị, chi phí in ấn và được phát hành tới các đơn vị hành chính, các tổ chức chính trị, xã hội cũng bằng ngân sách nhà nước; số cơ quan báo chí tự cân đối thu chi chỉ vào khoảng trên dưới 10 đơn vị và cũng chỉ đối với khoảng vài chục ấn phẩm báo chí; chỉ một vài đài phát thanh - truyền hình có thính giả, khán giả thường xuyên. Một số cơ quan báo chí còn đồng thời sở hữu nhiều loại hình báo chí, như Thông tấn xã Việt Nam có bản tin, báo in, báo điện tử và kênh truyền hình riêng; Đài Tiếng nói Việt Nam cũng có báo in, báo điện tử và kênh truyền hình. Bên cạnh đó, một số ngành cũng thành lập riêng các đài truyền hình của mình. Sắp tới một kênh truyền hình cũng được thành lập ở Báo Nhân Dân. Có thể nói đây là hậu quả của chính sách bao cấp tràn lan, thiếu quy hoạch hợp lý trong một thời gian dài, gây lãng phí lớn về thời gian, công sức và tiền của, cần sớm được khắc phục. Đáng tiếc là dự thảo Luật Báo chí sửa đổi lần này không những không đưa ra được quy định điều chỉnh tình trạng nói trên mà còn tăng thêm gánh nặng cho ngân sách nhà nước và chi phí xã hội bằng quy định tại Điều 7 về việc lập Quỹ hỗ trợ phát triển báo chí với nguồn “hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, tài trợ của cơ quan, tổ chức, cá nhân và các nguồn hợp pháp khác”. Ba mô hình Theo chúng tôi, để giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, đồng thời nâng cao chất lượng báo chí, Luật Báo chí cần quy định rõ các mô hình tổ chức báo chí, cụ thể là 3 mô hình sau: Tác giả đề xuất ba mô hình tổ chức báo chí nhằm giúp nhà nước giảm gánh nặng ngân sách, đồng thời nâng cao chất lượng. - Mô hình “cơ quan nhà nước”, chỉ bao gồm cơ quan báo chí của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ (Báo Nhân dân, Tạp chí Cộng sản, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Đại biểu nhân dân). Các đơn vị này được ngân sách nhà nước đảm bảo hoàn toàn về trụ sở, phương tiện làm việc, lương và công tác phí; nhưng việc phát hành, đơn vị phải tự lo. - Mô hình “đơn vị sự nghiệp có thu”, bao gồm cơ quan báo chí của các bộ ngành; tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương. Cơ quan chủ quản có trách nhiệm đảm bảo cung cấp trụ sở, phương tiện làm việc khi thành lập đơn vị; còn toàn bộ hoạt động của đơn vị theo nguyên tắc tự cân đối thu chi. - Mô hình “doanh nghiệp kinh doanh có điều kiện”, bao gồm báo chí của tổ chức khác, thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước như các doanh nghiệp thuộc khối văn hóa. Trên cơ sở quy định này, Chính phủ sẽ xác định lộ trình để các bộ, ngành, địa phương, tổ chức sắp xếp lại cơ quan báo chí của mình phù hợp với yêu cầu phát triển và khả năng của nền kinh tế. Đối với hoạt động phát thanh - truyền hình, cần tách tổ chức truyền dẫn, phát sóng khỏi các đài phát thanh - truyền hình, thu gọn đầu mối để tránh tình trạng lãng phí do các đài chồng lấn sóng nhau và đài nào cũng phải liên tục nâng cấp trang thiết bị như hiện nay. Bài viết là Tham luận công bố tại 'Hội thảo tham vấn chuyên gia về dự thảo Luật Báo chí' do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Việt Nam tổ chức ngày 10/7/2015 tại Hà Nội và được BBC đăng với sự đồng ý của tác giả.

summarize: Một dự luật báo chí sửa đổi sẽ được Quốc hội Việt Nam cứu xét thông qua vào cuối năm 2015 bên cạnh nhiều dự luật khác. Điều 14 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam quy định: “1. Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật.” Cũng theo điều này, quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì một trong 4 lý do sau đây: lý do quốc phòng, an ninh quốc gia; lý do trật tự, an toàn xã hội; lý do đạo đức xã hội; lý do sức khỏe của cộng đồng. Trong việc thực hiện quyền con người, quyền công dân, Việt Nam cũng như các nước dân chủ khác đều tuân thủ nguyên tắc: “1. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật. 2. Không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội.” (Điều 16 Hiến pháp). Quyền tự do báo chí là một trong những quyền công dân mà Hiến pháp ghi nhận tại Điều 25 cũng phải được điều chỉnh theo các quy định trên. Tuy nhiên, cho đến lần sửa đổi này, dự thảo Luật Báo chí báo chí vẫn chưa thừa nhận báo chí tư nhân. Theo Điều 16 dự thảo Luật, đối tượng được thành lập cơ quan báo chí chỉ là “cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp” và “các tổ chức khác của Nhà nước do Chính phủ quy định”. Khó có thể nói rằng việc hạn chế đối tượng được thành lập cơ quan báo chí chỉ trong phạm vi các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, cơ quan Nhà nước và các tổ chức “của Nhà nước” là phù hợp với cam kết “công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm” quyền con người, quyền công dân tại Điều 14 và “mọi người đều bình đẳng trước pháp luật; không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội” tại Điều 16 của Hiến pháp. Như vậy, chỉ có thể hiểu rằng việc hạn chế xuất phát từ các lý do quốc phòng, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Không thuyết phục Tuy nhiên, lý do này tỏ ra không thuyết phục. Ở hầu hết các nước, báo chí chủ yếu là của tư nhân và trên thực tế, chưa có trường hợp nào báo chí trở thành mối nguy hiểm đối với các chính thể “của dân, do dân, vì dân”. Ở Việt Nam thực ra cũng không phải chỉ có một loại hình duy nhất là báo chí thuộc các cơ quan, tổ chức “của Nhà nước”. Chính dự thảo Luật cũng thừa nhận thực tế này tại khoản 2 Điều 27 khi quy định về tiêu chuẩn người đứng đầu cơ quan báo chí của “các tổ chức tôn giáo, trường đại học, viện nghiên cứu khoa học cơ bản chuyên ngành và những trường hợp đặc biệt khác” và tại khoản 6 Điều 21 khi quy định về thủ tục cấp giấy phép hoạt động cho trang thông tin điện tử tổng hợp của doanh nghiệp. Theo khảo sát sơ bộ của chúng tôi, hiện nay, trong các tổ chức tôn giáo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam và các tổ chức thành viên, trực thuộc có 1 đài truyền hình (Truyền hình An Viên), 3 tạp chí (Tạp chí Nghiên cứu Phật học của Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành lập năm 1990; tạp chí Khuông Việt của Học viện Phật Giáo Việt Nam; tạp chí Thế giới Phật giáo của Thành hội Phật giáo Việt Nam TP Hồ Chí Minh) và các báo Giác Ngộ Online (thành lập năm 1996), Nguyệt san Giác Ngộ (phụ trương của Giác Ngộ Online) của Thành hội Phật giáo Việt Nam TP Hồ Chí Minh. Việt Nam vừa đánh dấu 90 năm ngày 'báo chí cách mạng' với chính phủ tiếp tục nhấn mạnh vai trò của tuyên truyền, hướng dẫn dư luận của truyền thông. Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ, hiện có hơn 80 trường đại học tư thục, trường đại học có vốn đầu tư nước ngoài và hàng chục viện, trung tâm nghiên cứu ngoài công lập. Các đơn vị này đều có nhu cầu ra tạp chí, tập san để thông tin về hoạt động của mình, công bố và trao đổi về kết quả nghiên cứu của mình, và trên thực tế, nhiều tạp chí, tập san của các đơn vị đã ra đời. Trong các doanh nghiệp, Công ty Phát triển và Đầu tư công nghệ (FPT) là một doanh nghiệp tư nhân đã thành lập báo điện tử VnExpress từ năm 2001. Tờ báo tư nhân này kịp trở thành báo điện tử hàng đầu của Việt Nam và nằm trong top 500 báo điện tử có nhiều độc giả nhất thế giới trước khi Thủ tướng Chính phủ giao nó cho Bộ Khoa học và Công nghệ trực tiếp quản lý vào năm 2008. Một số tên tuổi nổi tiếng khác trong báo giới Việt Nam như báo điện tử VietNamNet, Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC do các doanh nghiệp nhà nước (Tập đoàn Bưu chính - Viễn thông Việt Nam VNPT, Tổng công ty Truyền thông đa phương tiện VTC) thành lập. Khi các doanh nghiệp này được cổ phần hóa, đài và báo của họ không còn là của doanh nghiệp nhà nước nữa. Mãi đến năm 2008, Thủ tướng Chính phủ mới giao VietNamNet và Đài truyền hình VTC cho Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý. Ngoài ra, do thay đổi cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước, một số cơ quan cấp tổng cục đã chuyển thành tập đoàn kinh tế hoạt động theo mô hình doanh nghiệp như Tập đoàn Công nghiệp than và khoáng sản Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, Tổng công ty Hàng không dân dụng Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam,… Các doanh nghiệp này này cho đến nay vẫn tiếp tục xuất bản những ấn phẩm báo chí chuyên ngành của cơ quan nhà nước trước đây. Góp phần đáng kể Bên cạnh sự tồn tại các “cơ quan báo chí” độc lập của tổ chức tôn giáo, trường đại học và viện nghiên cứu ngoài công lập, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, còn có một thực tế đáng quan tâm đang diễn ra hiện nay là ngày càng có nhiều cơ quan báo chí liên kết với tổ chức, cá nhân ra các ấn phẩm phụ của báo in, sản xuất các chương trình, kênh giải trí trên đài phát thanh, truyền hình. Điều 46 dự thảo Luật Báo chí sửa đổi đã thừa nhận sự liên kết này bằng quy định: “Cơ quan báo chí được phép liên kết trong hoạt động báo chí với khác, pháp nhân, cá nhân có đăng ký kinh doanh phù hợp với lĩnh vực liên kết theo quy định của pháp luật sau khi được sự đồng ý của cơ quan chủ quản.” Sự tham gia của tư nhân vào hoạt động báo chí đã góp phần đáng kể vào sự phát triển của báo chí, làm cho báo chí đa dạng hơn, sinh động hơn, hấp dẫn hơn. Tuy vậy, thời gian qua, không ít lần Bộ Thông tin và Truyền thông đã phải xử phạt các hành vi vi phạm Luật Báo chí, chủ yếu xảy ra ở hoạt động liên kết. Theo chúng tôi, những hành vi vi phạm này xảy ra là do đối tác liên kết của cơ quan báo chí nhà nước không phải chịu trách nhiệm chủ yếu về sản phẩm báo chí liên kết. Nếu họ không phải “núp bóng” cơ quan báo chí nhà nước mà được đứng ra tổ chức báo của mình thì hẳn là ý thức trách nhiệm sẽ cao hơn. Kinh nghiệm của các nước phát triển cho thấy, ở các nước này, báo chí chủ yếu là của tư nhân, tuy rất đa dạng về quan điểm, phong cách nhưng đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật, trước hết là quy định của các bộ luật hình sự, dân sự. Những hành vi đưa tin sai sự thật, xúc phạm tổ chức, cá nhân, tiết lộ bí mật quốc gia, kích động bạo lực và các hành vi vi phạm pháp luật khác có thể dẫn đến những án phạt rất nặng, thậm chí dẫn đến phá sản là điều mà không một chủ báo nào không sợ. Một đoàn khảo sát thuộc Liên hiệp hội Khoa học & Kỹ thuật Việt Nam đã tới Anh và BBC tìm hiểu về luật tự do thông tin trong dịp hè 2015. Về cơ sở pháp lý, thực ra, việc thừa nhận báo chí tư nhân không chỉ phù hợp với Hiến pháp mà còn phù hợp với quy định của Luật Báo chí hiện hành và của chính Điều 1 dự thảo Luật Báo chí sửa đổi: “Báo chí ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với đời sống xã hội ; là diễn đàn của nhân dân.” Với quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí được quy định trong Hiến pháp và trong Luật Báo chí, công dân có quyền lập diễn đàn của mình dưới nhiều hình thức – hoặc tham gia trao đổi các vấn đề kinh tế - xã hội trên các cơ quan ngôn luận “của Nhà nước” hoặc thành lập diễn đàn của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động của diễn đàn. Trước một việc sớm muộn cũng diễn ra, chủ động nghiên cứu, ban hành quy phạm pháp luật để điều chỉnh sẽ tốt hơn là ứng phó một cách thụ động. Thái độ dè dặt Theo chúng tôi, về đối tượng được thành lập cơ quan báo chí, tốt nhất nên quy định : “Đối tượng được thành lập cơ quan báo chí là cơ quan nhà nước Việt Nam và các tổ chức hợp pháp của Việt Nam. Chính phủ quy định việc xuất bản, phát hành ấn phẩm của cơ quan đại diện các tổ chức quốc tế, tổ chức nước ngoài tại Việt Nam.” Trong khi giữ thái độ dè dặt, chỉ chấp nhận sự tham gia của tư nhân vào hoạt động báo chí dưới hình thức liên kết với cơ quan báo chí “nhà nước”, dự thảo Luật Báo chí sửa đổi lại mở cửa khá rộng với cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội các cấp. Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, tới nay, cả nước đã có trên 800 cơ quan báo chí, với gần 1500 ấn phẩm, 68 đài phát thanh, truyền hình. Thậm chí, một số địa phương còn tổ chức đài phát thanh - truyền hình cấp huyện. Sự phát triển của báo chí thể hiện tác động tích cực của Luật Báo chí trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc phát triển quá nhanh số lượng cơ quan báo chí và đội ngũ nhà báo trong khi vẫn duy trì chế độ bao cấp về xuất bản và phát hành đang đặt ra những vấn đề cần được điều chỉnh kịp thời. Đại bộ phận báo, đài hiện nay vẫn được Nhà nước bao cấp toàn bộ hoặc một phần về nhân sự, trụ sở, trang thiết bị, chi phí in ấn và được phát hành tới các đơn vị hành chính, các tổ chức chính trị, xã hội cũng bằng ngân sách nhà nước; số cơ quan báo chí tự cân đối thu chi chỉ vào khoảng trên dưới 10 đơn vị và cũng chỉ đối với khoảng vài chục ấn phẩm báo chí; chỉ một vài đài phát thanh - truyền hình có thính giả, khán giả thường xuyên. Một số cơ quan báo chí còn đồng thời sở hữu nhiều loại hình báo chí, như Thông tấn xã Việt Nam có bản tin, báo in, báo điện tử và kênh truyền hình riêng; Đài Tiếng nói Việt Nam cũng có báo in, báo điện tử và kênh truyền hình. Bên cạnh đó, một số ngành cũng thành lập riêng các đài truyền hình của mình. Sắp tới một kênh truyền hình cũng được thành lập ở Báo Nhân Dân. Có thể nói đây là hậu quả của chính sách bao cấp tràn lan, thiếu quy hoạch hợp lý trong một thời gian dài, gây lãng phí lớn về thời gian, công sức và tiền của, cần sớm được khắc phục. Đáng tiếc là dự thảo Luật Báo chí sửa đổi lần này không những không đưa ra được quy định điều chỉnh tình trạng nói trên mà còn tăng thêm gánh nặng cho ngân sách nhà nước và chi phí xã hội bằng quy định tại Điều 7 về việc lập Quỹ hỗ trợ phát triển báo chí với nguồn “hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, tài trợ của cơ quan, tổ chức, cá nhân và các nguồn hợp pháp khác”. Ba mô hình Theo chúng tôi, để giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, đồng thời nâng cao chất lượng báo chí, Luật Báo chí cần quy định rõ các mô hình tổ chức báo chí, cụ thể là 3 mô hình sau: Tác giả đề xuất ba mô hình tổ chức báo chí nhằm giúp nhà nước giảm gánh nặng ngân sách, đồng thời nâng cao chất lượng. - Mô hình “cơ quan nhà nước”, chỉ bao gồm cơ quan báo chí của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ (Báo Nhân dân, Tạp chí Cộng sản, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Đại biểu nhân dân). Các đơn vị này được ngân sách nhà nước đảm bảo hoàn toàn về trụ sở, phương tiện làm việc, lương và công tác phí; nhưng việc phát hành, đơn vị phải tự lo. - Mô hình “đơn vị sự nghiệp có thu”, bao gồm cơ quan báo chí của các bộ ngành; tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương. Cơ quan chủ quản có trách nhiệm đảm bảo cung cấp trụ sở, phương tiện làm việc khi thành lập đơn vị; còn toàn bộ hoạt động của đơn vị theo nguyên tắc tự cân đối thu chi. - Mô hình “doanh nghiệp kinh doanh có điều kiện”, bao gồm báo chí của tổ chức khác, thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước như các doanh nghiệp thuộc khối văn hóa. Trên cơ sở quy định này, Chính phủ sẽ xác định lộ trình để các bộ, ngành, địa phương, tổ chức sắp xếp lại cơ quan báo chí của mình phù hợp với yêu cầu phát triển và khả năng của nền kinh tế. Đối với hoạt động phát thanh - truyền hình, cần tách tổ chức truyền dẫn, phát sóng khỏi các đài phát thanh - truyền hình, thu gọn đầu mối để tránh tình trạng lãng phí do các đài chồng lấn sóng nhau và đài nào cũng phải liên tục nâng cấp trang thiết bị như hiện nay. Bài viết là Tham luận công bố tại 'Hội thảo tham vấn chuyên gia về dự thảo Luật Báo chí' do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Việt Nam tổ chức ngày 10/7/2015 tại Hà Nội và được BBC đăng với sự đồng ý của tác giả.

160712_scs_foreign_media_court_case

https://www.bbc.com/vietnamese/world/2016/07/160712_scs_foreign_media_court_case

Truyền thông nói gì trước phán quyết?

Báo quốc tế dành nhiều bình luận trước phán quyết của Tòa trọng tài tại The Hague về vụ Philippines kiện Trung Quốc trên Biển Đông.

Nhiều quốc gia đang chờ đợi phán quyết của Tòa trọng tài tại The Hague REUTERS Tờ Hoàn cầu Thời báo chạy tin phản ứng của Trung Quốc với phán quyết sẽ “phụ thuộc vào khiêu khích”. Cho tới giờ, chưa có bên liên quan nào muốn đối đầu quân sự. Nhưng các bên đều tăng cường chuẩn bị sẵn sàng quân sự, Reuters nói. Các học giả Hoa Kỳ và các quan chức quân sự, tình báo ủng hộ phán quyết nói phản ứng của Trung Quốc trước phán quyết của tòa sẽ ảnh hướng rất nhiều đến phản ứng của Philippines, Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á, cũng như Hoa Kỳ. Chẳng hạn, nếu Trung quốc tăng cường hoạt động quân sự ở khu vực tranh chấp, Hoa Kỳ và một số quốc gia khác không có lựa chọn nào hơn là phản ứng bằng các nhiệm vụ tuần tra tự do hàng hải đa quốc gia và bay tuần tra, quan chức Hoa Kỳ ẩn danh nói với Reuters. Kế hoạch dự phòng cho các cuộc tập luyện như vậy đã hoàn tất ở giai đoạn cuối, một quan chức nói và cho Reuters biết thêm: “Chúng tôi hi vọng mọi việc không đến mức đó.” Quyết định của tòa về tính hợp pháp của đường chín đoạn sẽ là tín hiệu cho thấy các thẩm phán của tòa “quyết định làm lớn chuyện, ”Julian Ku, giáo sư Luật từ Đại học Hofstra nói. “Nếu đường chín đoạn bị công bố vô hiệu, thì về mặt lý thuyết tất cả các quốc gia khác đều sẽ bạo dạn hơn.” Nhật Bản, quốc gia có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở khu vưc Biển Hoa Đông nói quân đội của họ sẽ giám sát hoạt động của Trung Quốc chặt chẽ sau khi Tòa tuyên phán quyết. “Chúng tôi thúc giục các bên liên quan phản ứng theo cách không gây gia tăng căng thẳng,” Reuters tường thuật Bộ trưởng Quốc phòng tướng Nakatani nói trong cuộc họp báo ở Tokyo. “Chúng tôi sẽ quan sát chặt chẽ tình hình ở Biển Hoa Đông.” Các quan chức Hoa Kỳ nói với Reuters họ lo ngại Trung Quốc có thể tuyên bố một vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông, cũng như đã từng làm vậy ở Biển Hoa Đông năm 2013, hay tiếp tục xây dựng các cơ sở trên các đảo nhân tạo. Tuy nhiên, Tokyo lo ngại Bắc Kinh cũng sẽ có hành động ở khu vực Biển Hoa Đông, nơi hai cường quốc kinh tế ở Châu Á đang ở trong một tranh chấp khác. AFP Nhân Dân Nhật Báo của chính phủ Trung Quốc chạy bài trên trang chủ hôm thứ Ba 12/7 với bức ảnh Đảo Phú Lâm ở Hoàng Sa, với dòng tít “Phán quyết vô hiệu”. Hãng tin Tân Hoa Xã cũng chạy bài “Phán quyết Biển Đông vi phạm luật quốc tế: Học giả Trung Quốc nói” “Tòa Trọng tài Thường trực phải tránh bị lợi dụng vì các động cơ chính trị” và “Ngư dân Trung Quốc sống chết cùng vùng biển” là một số tựa bài trên trang Tân Hoa Xã bản tiếng Anh. Tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc dựa trên một bản đồ vẽ trong thập niên 1940 có một đường kéo dài từ Trung Quốc xuống phía nam và bao quanh hầu hết vùng biển. Để tăng cường vị trí của mình, Trung Quốc đã nhanh chóng xây dựng các rạn san hô thành đảo nhân tạo có thể đưa máy bay quân sự đến , và hãng tin Tân Hoa Xã nói hôm Thứ Hai 11/7, Trung Quốc đã xây dựng bốn ngọn hải đăng trên các rạn san hô trong vùng biển, và ngọn hải đăng thứ 5 đang được xây. Hãng truyền thông nhà nước Trung Quốc này nói Bắc Kinh sẽ “không lùi một bước nào” sau phán quyết, và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói hôm đầu tháng 7/2016 Trung Quốc sẽ không thỏa hiệp về chủ quyền và nói : “Chúng ta không sợ gặp rắc rối”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói Trung Quốc vừa có thêm sự ủng hộ của Angola, Madagascar và Papua New Guinea, cho thấy “công lý và lẽ phải luôn được công chúng ủng hộ.” Trung Quốc tập trận trên Biển Đông “Những ai đang nắm tinh thần của luật quốc tế và ai đang phá luật quốc tế, tôi nghĩ mọi người đều đã rõ,” ông Lục Khảng nói. Hãng tin AFP tường thuật Đại sứ Philippines tại Trung Quốc cảnh báo công dân cẩn trọng với “đe dọa cá nhân” và tránh các tranh cãi chính trị trước thềm phán quyết hôm thứ Ba 12/7. Trong email gửi công dân Philippines ở Trung Quốc, Đại sứ quán cảnh báo công dân “cẩn thận”vì căng thẳng trước phán quyết. Công dân được khuyên “tránh các cuộc thảo luận và tụ tập công cộng về vấn đề chính trị” và không ủng hộ hoạt động tụ tập và thảo luận nơi công cộng “đặc biệt là trên mạng xã hội,” AFP trích lại nội dung email. Bức thư cũng cảnh báo công dân nên mang theo giấy tờ tùy thân “mọi lúc” và báo cáo ngay bất cứ đe dọa nào mà họ nhận được cho đại sứ quán hoặc cảnh sát Trung Quốc. Các cuộc biểu tình theo chủ nghĩa dân tộc không hiếm khi xảy ra ở Trung Quốc, đôi khi rõ ràng có sự ủng hộ ngầm của chính phủ. Năm 2012, người biểu tình Trung Quốc đã xuống đường ở các thành phố lớn sau khi Tokyo tuyên bố chủ quyền với Đảo Senkaku ở Nhật (Trung Quốc tên là Điếu Ngư). Khi ấy người biểu tình tấn công các cơ sở ngoại giao và các công ty Nhật, quấy rối người Nhật và lật tung các biển quảng cáo xe hơi Trung Quốc trong các đợt biểu tình được nhà chức trách Trung Quốc bỏ qua, dù sau đó cuối cùng cũng phải cấm hoạt động này. Hơn 20 cảnh sát Trung Quốc được triển khai bên ngoài Đại sứ quán Philippines hôm Thứ Ba 12/7, với nhiều xe tải nhỏ xung quanh – rõ ràng là nhiều hơn thông thường – với hai xe tải lớn đầy các thanh chắn kiểm soát đám đông, một chỉ dấu cho thấy nhà chức trách Trung Quốc trông đợi sẽ có biểu tình tại khu vực này. INQUIRER Tờ Inquirer của Philippines tường thuật Nhật Bản đang dàn xếp một thông cáo chung về phán quyết Biển Đông với các đối tác trong nhóm các quốc gia G7 có nền kinh tế phát triển như một phần của xu hướng "ngoại giao chủ động", mặc dù Nhật Bản có thể sẽ im lặng khi phán quyết được công bố. Truyền thông Nhật Bản nói các nước G7 có thể sẽ ra thông cáo, là thông cáo thư ba về an ninh hàng hải của nhóm quốc gia này từ Tháng 4/2016, với áp lực buộc Trung Quốc tôn trọng phán quyết và tuân thủ luật pháp và các chuẩn mực quốc tế trong giải quyết tranh chấp. Giáo sư Masashi Nishihara, chủ tịch của Viện Nghiên cứu Hòa bình và An ninh Nhật Bản cho biết Tokyo đang nỗ lực "đưa những người đồng nhiệm G7 lại gần các đồng minh Asean." Ông nói: "Trước cuộc họp các nước G7, một số quốc gia Châu Âu không thực sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề Biển Đông, nhưng từ sau hội nghị họ đã bắt đầu tỏ ra quan tâm hơn." Truyền thông Trung Quốc đăng nhiều bài báo trước thềm phán quyết này Tuy nhiên Tiến sỹ Ryoko Nakano trong ngành Quan hệ Quốc tế từ Đại học Kanazawa của Nhật nói với tờ Inquirer Nhật Bản nên có phản ứng kiềm chế vì hai lý do. Đầu tiên, Tổng thống Philippines mới đắc cử Rodrigo Duterte hiện chưa rõ sẽ phản ứng ra sao khi có phán quyết và Nhật Bản "sẽ không muốn trông có vẻ quá hào hứng". "Chính phủ Nhật Bản muốn dành khoảng trống để chất vấn quyết định của tòa khi cần," bà nói. "Nhưng Nhật Bản có lẽ sẽ lặp lại lập trường cơ bản, là tranh chấp trong khu vực nên xử lý theo cơ sở luật pháp." BANGKOK POST Học giả về Asean Somkiat Onwimon nói đường chín đoạn "như một cái lưới cá bao bọc toàn bộ vùng biển" trên tờ Bangkok Post của Thái Lan. Thitinan Pongsudhirak, nhà nghiên cứu chính trị từ Đại học Chulalongkorn, nói phản ứng sau khi có phán quyết là "tối quan trọng". "Manila có thể sẽ làm tốt cho quan hệ Asean - Trung Quốc bằng cách lùi lại dù có được phán quyết có lợi. Bắc Kinh xứng đáng có được không gian ngoại giao và hợp pháp, theo đó Singapore trong vai trò quốc gia điều phối có thể đóng vai trò trung gian," ông nhận định. Các nước thành viên khối Asean đã chia rẽ trong vấn đề xử lý tranh chấp trên biển với Trung Quốc. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc họp giữa Trung Quốc và các ngoại trưởng Asean Campuchia không đồng ý với việc tuyên bố Asean ủng hộ phán quyết của tòa, nhưng Việt Nam hứa sẽ "tuân thủ đầy đủ" các quy ước. Tháng trước, ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan nói "chúng ta không thể ký vào một nguyên tắc có thể đúng" trong khi Tổng thống Indonesia Joko Widodo tổ chức một cuộc họp nội các về một tàu chiến ngoài khơi Quần đảo Natuna sau khi hải quân Indonesia bắt một tàu cá của Trung Quốc. Trong khi đó, với chính quyền quân sự Thái Lan, quan hệ với Trung Quốc đang ngày càng được tăng cường sau lệnh trừng phạt của phương tây sau cuộc đảo chính năm 2014. "Dù chúng ta không phải là quốc gia có tuyên bố chủ quyền, Thái Lan cũng không thể hành động như người trung gian, chúng ta đã mất ảnh hưởng ngoại giao sau hai cuộc đảo chính," ông Somkiat nói. Ông Thitinan nói phán quyết của Tòa trọng tài sẽ cho Trung Quốc và Asean một cơ hội hàn gắn những rạn nứt bằng cách cùng hành động trên luật lệ chung. "Không đáng cho tham vọng lâu dài của Trung Quốc là trở thành một siêu cường quốc toàn cầu lại đi có tranh cãi về biển đảo với các quốc gia nhỏ láng giềng, và sau đó phớt lờ phán quyết quốc tế về tranh chấp. Đó sẽ là hành xử không thể trở thành cường quốc toàn cầu đáng được tôn trọng," ông Thitinan nói với Bangkok Post.

summarize: Nhiều quốc gia đang chờ đợi phán quyết của Tòa trọng tài tại The Hague REUTERS Tờ Hoàn cầu Thời báo chạy tin phản ứng của Trung Quốc với phán quyết sẽ “phụ thuộc vào khiêu khích”. Cho tới giờ, chưa có bên liên quan nào muốn đối đầu quân sự. Nhưng các bên đều tăng cường chuẩn bị sẵn sàng quân sự, Reuters nói. Các học giả Hoa Kỳ và các quan chức quân sự, tình báo ủng hộ phán quyết nói phản ứng của Trung Quốc trước phán quyết của tòa sẽ ảnh hướng rất nhiều đến phản ứng của Philippines, Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á, cũng như Hoa Kỳ. Chẳng hạn, nếu Trung quốc tăng cường hoạt động quân sự ở khu vực tranh chấp, Hoa Kỳ và một số quốc gia khác không có lựa chọn nào hơn là phản ứng bằng các nhiệm vụ tuần tra tự do hàng hải đa quốc gia và bay tuần tra, quan chức Hoa Kỳ ẩn danh nói với Reuters. Kế hoạch dự phòng cho các cuộc tập luyện như vậy đã hoàn tất ở giai đoạn cuối, một quan chức nói và cho Reuters biết thêm: “Chúng tôi hi vọng mọi việc không đến mức đó.” Quyết định của tòa về tính hợp pháp của đường chín đoạn sẽ là tín hiệu cho thấy các thẩm phán của tòa “quyết định làm lớn chuyện, ”Julian Ku, giáo sư Luật từ Đại học Hofstra nói. “Nếu đường chín đoạn bị công bố vô hiệu, thì về mặt lý thuyết tất cả các quốc gia khác đều sẽ bạo dạn hơn.” Nhật Bản, quốc gia có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở khu vưc Biển Hoa Đông nói quân đội của họ sẽ giám sát hoạt động của Trung Quốc chặt chẽ sau khi Tòa tuyên phán quyết. “Chúng tôi thúc giục các bên liên quan phản ứng theo cách không gây gia tăng căng thẳng,” Reuters tường thuật Bộ trưởng Quốc phòng tướng Nakatani nói trong cuộc họp báo ở Tokyo. “Chúng tôi sẽ quan sát chặt chẽ tình hình ở Biển Hoa Đông.” Các quan chức Hoa Kỳ nói với Reuters họ lo ngại Trung Quốc có thể tuyên bố một vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông, cũng như đã từng làm vậy ở Biển Hoa Đông năm 2013, hay tiếp tục xây dựng các cơ sở trên các đảo nhân tạo. Tuy nhiên, Tokyo lo ngại Bắc Kinh cũng sẽ có hành động ở khu vực Biển Hoa Đông, nơi hai cường quốc kinh tế ở Châu Á đang ở trong một tranh chấp khác. AFP Nhân Dân Nhật Báo của chính phủ Trung Quốc chạy bài trên trang chủ hôm thứ Ba 12/7 với bức ảnh Đảo Phú Lâm ở Hoàng Sa, với dòng tít “Phán quyết vô hiệu”. Hãng tin Tân Hoa Xã cũng chạy bài “Phán quyết Biển Đông vi phạm luật quốc tế: Học giả Trung Quốc nói” “Tòa Trọng tài Thường trực phải tránh bị lợi dụng vì các động cơ chính trị” và “Ngư dân Trung Quốc sống chết cùng vùng biển” là một số tựa bài trên trang Tân Hoa Xã bản tiếng Anh. Tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc dựa trên một bản đồ vẽ trong thập niên 1940 có một đường kéo dài từ Trung Quốc xuống phía nam và bao quanh hầu hết vùng biển. Để tăng cường vị trí của mình, Trung Quốc đã nhanh chóng xây dựng các rạn san hô thành đảo nhân tạo có thể đưa máy bay quân sự đến , và hãng tin Tân Hoa Xã nói hôm Thứ Hai 11/7, Trung Quốc đã xây dựng bốn ngọn hải đăng trên các rạn san hô trong vùng biển, và ngọn hải đăng thứ 5 đang được xây. Hãng truyền thông nhà nước Trung Quốc này nói Bắc Kinh sẽ “không lùi một bước nào” sau phán quyết, và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói hôm đầu tháng 7/2016 Trung Quốc sẽ không thỏa hiệp về chủ quyền và nói : “Chúng ta không sợ gặp rắc rối”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói Trung Quốc vừa có thêm sự ủng hộ của Angola, Madagascar và Papua New Guinea, cho thấy “công lý và lẽ phải luôn được công chúng ủng hộ.” Trung Quốc tập trận trên Biển Đông “Những ai đang nắm tinh thần của luật quốc tế và ai đang phá luật quốc tế, tôi nghĩ mọi người đều đã rõ,” ông Lục Khảng nói. Hãng tin AFP tường thuật Đại sứ Philippines tại Trung Quốc cảnh báo công dân cẩn trọng với “đe dọa cá nhân” và tránh các tranh cãi chính trị trước thềm phán quyết hôm thứ Ba 12/7. Trong email gửi công dân Philippines ở Trung Quốc, Đại sứ quán cảnh báo công dân “cẩn thận”vì căng thẳng trước phán quyết. Công dân được khuyên “tránh các cuộc thảo luận và tụ tập công cộng về vấn đề chính trị” và không ủng hộ hoạt động tụ tập và thảo luận nơi công cộng “đặc biệt là trên mạng xã hội,” AFP trích lại nội dung email. Bức thư cũng cảnh báo công dân nên mang theo giấy tờ tùy thân “mọi lúc” và báo cáo ngay bất cứ đe dọa nào mà họ nhận được cho đại sứ quán hoặc cảnh sát Trung Quốc. Các cuộc biểu tình theo chủ nghĩa dân tộc không hiếm khi xảy ra ở Trung Quốc, đôi khi rõ ràng có sự ủng hộ ngầm của chính phủ. Năm 2012, người biểu tình Trung Quốc đã xuống đường ở các thành phố lớn sau khi Tokyo tuyên bố chủ quyền với Đảo Senkaku ở Nhật (Trung Quốc tên là Điếu Ngư). Khi ấy người biểu tình tấn công các cơ sở ngoại giao và các công ty Nhật, quấy rối người Nhật và lật tung các biển quảng cáo xe hơi Trung Quốc trong các đợt biểu tình được nhà chức trách Trung Quốc bỏ qua, dù sau đó cuối cùng cũng phải cấm hoạt động này. Hơn 20 cảnh sát Trung Quốc được triển khai bên ngoài Đại sứ quán Philippines hôm Thứ Ba 12/7, với nhiều xe tải nhỏ xung quanh – rõ ràng là nhiều hơn thông thường – với hai xe tải lớn đầy các thanh chắn kiểm soát đám đông, một chỉ dấu cho thấy nhà chức trách Trung Quốc trông đợi sẽ có biểu tình tại khu vực này. INQUIRER Tờ Inquirer của Philippines tường thuật Nhật Bản đang dàn xếp một thông cáo chung về phán quyết Biển Đông với các đối tác trong nhóm các quốc gia G7 có nền kinh tế phát triển như một phần của xu hướng "ngoại giao chủ động", mặc dù Nhật Bản có thể sẽ im lặng khi phán quyết được công bố. Truyền thông Nhật Bản nói các nước G7 có thể sẽ ra thông cáo, là thông cáo thư ba về an ninh hàng hải của nhóm quốc gia này từ Tháng 4/2016, với áp lực buộc Trung Quốc tôn trọng phán quyết và tuân thủ luật pháp và các chuẩn mực quốc tế trong giải quyết tranh chấp. Giáo sư Masashi Nishihara, chủ tịch của Viện Nghiên cứu Hòa bình và An ninh Nhật Bản cho biết Tokyo đang nỗ lực "đưa những người đồng nhiệm G7 lại gần các đồng minh Asean." Ông nói: "Trước cuộc họp các nước G7, một số quốc gia Châu Âu không thực sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề Biển Đông, nhưng từ sau hội nghị họ đã bắt đầu tỏ ra quan tâm hơn." Truyền thông Trung Quốc đăng nhiều bài báo trước thềm phán quyết này Tuy nhiên Tiến sỹ Ryoko Nakano trong ngành Quan hệ Quốc tế từ Đại học Kanazawa của Nhật nói với tờ Inquirer Nhật Bản nên có phản ứng kiềm chế vì hai lý do. Đầu tiên, Tổng thống Philippines mới đắc cử Rodrigo Duterte hiện chưa rõ sẽ phản ứng ra sao khi có phán quyết và Nhật Bản "sẽ không muốn trông có vẻ quá hào hứng". "Chính phủ Nhật Bản muốn dành khoảng trống để chất vấn quyết định của tòa khi cần," bà nói. "Nhưng Nhật Bản có lẽ sẽ lặp lại lập trường cơ bản, là tranh chấp trong khu vực nên xử lý theo cơ sở luật pháp." BANGKOK POST Học giả về Asean Somkiat Onwimon nói đường chín đoạn "như một cái lưới cá bao bọc toàn bộ vùng biển" trên tờ Bangkok Post của Thái Lan. Thitinan Pongsudhirak, nhà nghiên cứu chính trị từ Đại học Chulalongkorn, nói phản ứng sau khi có phán quyết là "tối quan trọng". "Manila có thể sẽ làm tốt cho quan hệ Asean - Trung Quốc bằng cách lùi lại dù có được phán quyết có lợi. Bắc Kinh xứng đáng có được không gian ngoại giao và hợp pháp, theo đó Singapore trong vai trò quốc gia điều phối có thể đóng vai trò trung gian," ông nhận định. Các nước thành viên khối Asean đã chia rẽ trong vấn đề xử lý tranh chấp trên biển với Trung Quốc. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc họp giữa Trung Quốc và các ngoại trưởng Asean Campuchia không đồng ý với việc tuyên bố Asean ủng hộ phán quyết của tòa, nhưng Việt Nam hứa sẽ "tuân thủ đầy đủ" các quy ước. Tháng trước, ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan nói "chúng ta không thể ký vào một nguyên tắc có thể đúng" trong khi Tổng thống Indonesia Joko Widodo tổ chức một cuộc họp nội các về một tàu chiến ngoài khơi Quần đảo Natuna sau khi hải quân Indonesia bắt một tàu cá của Trung Quốc. Trong khi đó, với chính quyền quân sự Thái Lan, quan hệ với Trung Quốc đang ngày càng được tăng cường sau lệnh trừng phạt của phương tây sau cuộc đảo chính năm 2014. "Dù chúng ta không phải là quốc gia có tuyên bố chủ quyền, Thái Lan cũng không thể hành động như người trung gian, chúng ta đã mất ảnh hưởng ngoại giao sau hai cuộc đảo chính," ông Somkiat nói. Ông Thitinan nói phán quyết của Tòa trọng tài sẽ cho Trung Quốc và Asean một cơ hội hàn gắn những rạn nứt bằng cách cùng hành động trên luật lệ chung. "Không đáng cho tham vọng lâu dài của Trung Quốc là trở thành một siêu cường quốc toàn cầu lại đi có tranh cãi về biển đảo với các quốc gia nhỏ láng giềng, và sau đó phớt lờ phán quyết quốc tế về tranh chấp. Đó sẽ là hành xử không thể trở thành cường quốc toàn cầu đáng được tôn trọng," ông Thitinan nói với Bangkok Post.

050720_vietcommunistquochuy

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2005/07/050720_vietcommunistquochuy

Quốc Huy nói về việc tư doanh vào Đảng

Tuyên ngôn của đảng CS: “Những kẻ áp bức và những người bị áp bức, luôn luôn đối kháng với nhau, đã tiến hành một cuộc đấu tranh không ngừng, lúc công khai, lúc ngấm ngầm, một cuộc đấu tranh bao giờ cũng kết thúc hoặc bằng một cuộc cải tạo cách mạng toàn bộ xã hội, hoặc bằng sự diệt vong của hai giai cấp đấu tranh với nhau."

"Đặc điểm của thời đại chúng ta, thời đại của giai cấp tư sản, là đã đơn giản hoá những đối kháng giai cấp. Xã hội ngày càng chia thành hai phe lớn thù địch với nhau, hai giai cấp lớn hoàn toàn đối lập nhau: giai cấp tư sản và giai cấp vô sản”. K.Marx-F.Engels viết tiếp: “Tất cả những xã hội trước kia, như chúng ta đã thấy, đều dựa trên sự đối kháng giữa các giai cấp áp bức và các giai cấp bị áp bức. Nhưng muốn áp bức một giai cấp nào đó thì cần phải bảo đảm cho giai cấp ấy những điều kiện sinh sống khiến cho họ chí ít, cũng có thể sống được trong vòng nô lệ... Điều kiện căn bản của sự tồn tại và sự thống trị của giai cấp tư sản là sự tích luỹ của cải vào tay những tư nhân, là sự hình thành và tăng thêm tư bản. Điều kiện tồn tại của tư bản là lao động làm thuê”. Vladimir Ilyich Lenin khi “Bàn về nhà nước” đã viện dẫn tác phẩm “Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước” - F.Engels: “Chính trong tác phẩm này có nói rằng mọi nhà nước, dù dân chủ đến đâu chăng nữa, nếu trong đó còn có quyền tư hữu về ruộng đất và về tư liệu sản xuất, trong đó tư bản còn thống trị, thì đều là một nhà nước tư bản chủ nghĩa, một bộ máy nằm trong tay bọn tư bản để khống chế giai cấp công nhân và nông dân nghèo. Mà quyền đầu phiếu phổ thông, quốc hội lập hiến, nghị viện đều chỉ là hình thức, chỉ là một thứ hối phiếu, không thay đổi được gì về thực chất cả”. Vì thế nên: "Chừng nào giai cấp vô sản còn cần đến nhà nước thì nó cần đến nhà nước không phải là vì tự do, mà là để trấn áp kẻ thù của mình; và khi nào có thể nói đến tự do thì nhà nước sẽ không còn tồn tại với tư cách là nhà nước nữa" (Vladimir Ilyich Lenin, Cách mạng vô sản và tên phản bội cau-xky). Vậy biện minh sao đây khi vai trò của đảng CS trái ngược với sự ra đời của nó, nay đảng CS được quyền bóc lột và tư sản gia nhập đảng CS vẫn được giữ nguyên vẹn các điều kiện bóc lột, phải chăng mâu thuẫn đối kháng giữa hai giai cấp vô sản và tư sản không còn? Điều này nếu xảy ra thì hệ thống lý luận của Marx-Lenin về giai cấp và đấu tranh giai cấp không còn cơ sở gì để tồn tại nữa, vai trò của đảng CS cũng sẽ giới hạn giống các đảng phái như trong bất kỳ xã hội tư sản dân chủ nào. Thực tế trên danh chính ngôn thuận CSVN không đến mức trắng trợn vứt lý tưởng Marx-Lenin đi như thế. Sự không nhất quán trong kết luận của Hội nghị TW12 đảng CSVN chính là hợp thức hóa sự phản bội của những người mang danh cộng sản, những người từng mù quáng đầy sai lầm đã sử dụng chủ thuyết Marx-Lenin như một công cụ bóc lột, mà ngoài nạn nhân (tư sản) còn bao gồm cả những người bị chúng nhân danh (công nhân và nông dân) cùng toàn thể các tầng lớp người lao động khác trong xã hội. Nhân danh các nạn nhân của nó một chế độ chuyên chế tư sản mới được dựng lên với nòng cốt là tổ chức đảng đã tách ra thành nhóm thống trị, một nhà nước cao hơn nhà nước thống lĩnh bằng công cụ bạo lực - “chuyên chính”. Lenin khi “Bàn về lịch sử vấn đề chuyên chính” đã khẳng định: “Chuyên chính có nghĩa là chính quyền không bị hạn chế, dựa vào sức mạnh chứ không dựa vào pháp luật“. Kết luận của Hội nghị TW12 không có gì mới mẻ so với thực tế, lý thuyết thụ động của Đảng chạy theo đuôi thực tế, hay chính xác là dập khuôn máy móc CS Trung Quốc. Chỉ cần mổ xẻ phân tích kinh tế chính trị và xã hội TQ cũng có thể cho ra kết quả tại VN vài năm sau đó, với phương pháp “đổi mới” lãnh đạo như thế có cảm nhận rằng nếu đặt cái đầu gối vào vị trí lãnh đạo đảng CSVN thì nó cũng sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đặng Tiểu Bình cho rằng không nên mâu thuẫn với chủ nghĩa tư bản “Chủ nghĩa tư bản là một sự bổ sung rất cần thiết của chủ nghĩa xã hội. Cái mà chủ nghĩa xã hội chưa làm được là xây dựng nền kinh tế vững mạnh thì chủ nghĩa tư bản đã làm được. Chúng tôi xây dựng chủ nghĩa xã hội mang đặc sắc riêng của Trung Quốc”. Về cái gọi là triết học Marx-Lenin thì có lẽ họ Đặng đã trở thành tay cao bồi thô nhất khi ném CNXH đi xa hơn cả sự mơ hồ của nó, thật khó mà hình dung được CNXH mang màu sắc TQ cụ thể là gì khi những điều kiện sản sinh ra nó là sự phát triển cao của CNTB chưa có, ít nhất theo suy đoán logic có thể tạm giải thích hiện tượng triết học này là: ra đời trước khi mang thai vậy. Nực cười thay nó lại mâu thuẫn với tư tưởng chính thống mà người ta cho là của họ Đặng: Thực tiễn là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lý (!). Sau đại hội 16, hội nghị TW đảng CS Trung Quốc có đoạn: “Cổ phần hóa là một hình thức thể hiện chủ yếu của chế độ công hữu", tức là giờ đây chủ tịch hội đồng quản trị một công ty cổ phần (ông chủ thuộc giai cấp tư sản) một cá nhân hay một nhóm người lại có đầy đủ tính hợp pháp để đại diện “một hình thức thể hiện chủ yếu của chế độ công hữu” (?). Trong cơn hoảng loạn dẫn đến không nhất quán giữa lý thuyết và thực tiễn đã xô đẩy đảng CS trở thành bộ phận cơ bắp hàm hồ (hay còn gọi là kinh tế) của CNTB nhưng lại thiếu hụt những nơron thần kinh tinh túy (hay còn gọi là chính trị) rất đặc trưng của giá trị dân chủ tư sản: Tự do và nhân quyền. Kết quả của những sản phẩm lai ghép thuần túy cơ bắp đó sẽ không mang lại một hình thái mới mẻ nào về sự phát triển tiến bộ xã hội mà chúng ta đang hoặc đã từng được chứng kiến ở các nước tư bản. Đối với CSVN tự nhận là “em út” của đất nước anh em bên kia thì sự phát triển sẽ không thoát ra khỏi cái bóng đó và không thể nhìn thấy mặt trời - một hình ảnh liên hệ nào đó của thực dân kiểu mới chăng?

summarize: "Đặc điểm của thời đại chúng ta, thời đại của giai cấp tư sản, là đã đơn giản hoá những đối kháng giai cấp. Xã hội ngày càng chia thành hai phe lớn thù địch với nhau, hai giai cấp lớn hoàn toàn đối lập nhau: giai cấp tư sản và giai cấp vô sản”. K.Marx-F.Engels viết tiếp: “Tất cả những xã hội trước kia, như chúng ta đã thấy, đều dựa trên sự đối kháng giữa các giai cấp áp bức và các giai cấp bị áp bức. Nhưng muốn áp bức một giai cấp nào đó thì cần phải bảo đảm cho giai cấp ấy những điều kiện sinh sống khiến cho họ chí ít, cũng có thể sống được trong vòng nô lệ... Điều kiện căn bản của sự tồn tại và sự thống trị của giai cấp tư sản là sự tích luỹ của cải vào tay những tư nhân, là sự hình thành và tăng thêm tư bản. Điều kiện tồn tại của tư bản là lao động làm thuê”. Vladimir Ilyich Lenin khi “Bàn về nhà nước” đã viện dẫn tác phẩm “Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước” - F.Engels: “Chính trong tác phẩm này có nói rằng mọi nhà nước, dù dân chủ đến đâu chăng nữa, nếu trong đó còn có quyền tư hữu về ruộng đất và về tư liệu sản xuất, trong đó tư bản còn thống trị, thì đều là một nhà nước tư bản chủ nghĩa, một bộ máy nằm trong tay bọn tư bản để khống chế giai cấp công nhân và nông dân nghèo. Mà quyền đầu phiếu phổ thông, quốc hội lập hiến, nghị viện đều chỉ là hình thức, chỉ là một thứ hối phiếu, không thay đổi được gì về thực chất cả”. Vì thế nên: "Chừng nào giai cấp vô sản còn cần đến nhà nước thì nó cần đến nhà nước không phải là vì tự do, mà là để trấn áp kẻ thù của mình; và khi nào có thể nói đến tự do thì nhà nước sẽ không còn tồn tại với tư cách là nhà nước nữa" (Vladimir Ilyich Lenin, Cách mạng vô sản và tên phản bội cau-xky). Vậy biện minh sao đây khi vai trò của đảng CS trái ngược với sự ra đời của nó, nay đảng CS được quyền bóc lột và tư sản gia nhập đảng CS vẫn được giữ nguyên vẹn các điều kiện bóc lột, phải chăng mâu thuẫn đối kháng giữa hai giai cấp vô sản và tư sản không còn? Điều này nếu xảy ra thì hệ thống lý luận của Marx-Lenin về giai cấp và đấu tranh giai cấp không còn cơ sở gì để tồn tại nữa, vai trò của đảng CS cũng sẽ giới hạn giống các đảng phái như trong bất kỳ xã hội tư sản dân chủ nào. Thực tế trên danh chính ngôn thuận CSVN không đến mức trắng trợn vứt lý tưởng Marx-Lenin đi như thế. Sự không nhất quán trong kết luận của Hội nghị TW12 đảng CSVN chính là hợp thức hóa sự phản bội của những người mang danh cộng sản, những người từng mù quáng đầy sai lầm đã sử dụng chủ thuyết Marx-Lenin như một công cụ bóc lột, mà ngoài nạn nhân (tư sản) còn bao gồm cả những người bị chúng nhân danh (công nhân và nông dân) cùng toàn thể các tầng lớp người lao động khác trong xã hội. Nhân danh các nạn nhân của nó một chế độ chuyên chế tư sản mới được dựng lên với nòng cốt là tổ chức đảng đã tách ra thành nhóm thống trị, một nhà nước cao hơn nhà nước thống lĩnh bằng công cụ bạo lực - “chuyên chính”. Lenin khi “Bàn về lịch sử vấn đề chuyên chính” đã khẳng định: “Chuyên chính có nghĩa là chính quyền không bị hạn chế, dựa vào sức mạnh chứ không dựa vào pháp luật“. Kết luận của Hội nghị TW12 không có gì mới mẻ so với thực tế, lý thuyết thụ động của Đảng chạy theo đuôi thực tế, hay chính xác là dập khuôn máy móc CS Trung Quốc. Chỉ cần mổ xẻ phân tích kinh tế chính trị và xã hội TQ cũng có thể cho ra kết quả tại VN vài năm sau đó, với phương pháp “đổi mới” lãnh đạo như thế có cảm nhận rằng nếu đặt cái đầu gối vào vị trí lãnh đạo đảng CSVN thì nó cũng sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đặng Tiểu Bình cho rằng không nên mâu thuẫn với chủ nghĩa tư bản “Chủ nghĩa tư bản là một sự bổ sung rất cần thiết của chủ nghĩa xã hội. Cái mà chủ nghĩa xã hội chưa làm được là xây dựng nền kinh tế vững mạnh thì chủ nghĩa tư bản đã làm được. Chúng tôi xây dựng chủ nghĩa xã hội mang đặc sắc riêng của Trung Quốc”. Về cái gọi là triết học Marx-Lenin thì có lẽ họ Đặng đã trở thành tay cao bồi thô nhất khi ném CNXH đi xa hơn cả sự mơ hồ của nó, thật khó mà hình dung được CNXH mang màu sắc TQ cụ thể là gì khi những điều kiện sản sinh ra nó là sự phát triển cao của CNTB chưa có, ít nhất theo suy đoán logic có thể tạm giải thích hiện tượng triết học này là: ra đời trước khi mang thai vậy. Nực cười thay nó lại mâu thuẫn với tư tưởng chính thống mà người ta cho là của họ Đặng: Thực tiễn là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lý (!). Sau đại hội 16, hội nghị TW đảng CS Trung Quốc có đoạn: “Cổ phần hóa là một hình thức thể hiện chủ yếu của chế độ công hữu", tức là giờ đây chủ tịch hội đồng quản trị một công ty cổ phần (ông chủ thuộc giai cấp tư sản) một cá nhân hay một nhóm người lại có đầy đủ tính hợp pháp để đại diện “một hình thức thể hiện chủ yếu của chế độ công hữu” (?). Trong cơn hoảng loạn dẫn đến không nhất quán giữa lý thuyết và thực tiễn đã xô đẩy đảng CS trở thành bộ phận cơ bắp hàm hồ (hay còn gọi là kinh tế) của CNTB nhưng lại thiếu hụt những nơron thần kinh tinh túy (hay còn gọi là chính trị) rất đặc trưng của giá trị dân chủ tư sản: Tự do và nhân quyền. Kết quả của những sản phẩm lai ghép thuần túy cơ bắp đó sẽ không mang lại một hình thái mới mẻ nào về sự phát triển tiến bộ xã hội mà chúng ta đang hoặc đã từng được chứng kiến ở các nước tư bản. Đối với CSVN tự nhận là “em út” của đất nước anh em bên kia thì sự phát triển sẽ không thoát ra khỏi cái bóng đó và không thể nhìn thấy mặt trời - một hình ảnh liên hệ nào đó của thực dân kiểu mới chăng?

140331_vn_education_what_better

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2014/04/140331_vn_education_what_better

Giáo dục VN: cố sửa hay trở về gốc?

Trước tình trạng khủng hoảng giáo dục, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản VN, ông Nguyễn Phú Trọng từng hỏi “Chúng ta đã ba lần cải cách giáo dục, vì sao lần này không đặt vấn đề cải cách mà là đổi mới căn bản, toàn diện?”

Rồi ông Trọng đặt câu hỏi tại Bộ Giáo dục và Đào tạo từ hồi tháng 8/2012: “Việt Nam đã có triết lý về giáo dục chưa, hay là người học ở Anh về bảo phải như thế này, người học ở Mỹ bảo thế kia.". Cho đến nay, công tác 'cải cách' vẫn không có gì tiến triển và câu trả lời ngắn gọn là trước đây tại miền Nam nền giáo dục đã dựa trên ba triết lý căn bản: dân tộc, khai phóng và nhân bản. Cũng cần biết trong năm học tới 2014-15 nước Mỹ sẽ bước vào một cuộc cải cách giáo dục quan trọng nhất từ trước đến nay. Họ sẽ áp dụng phương cách giảng dạy và học tập mới, trở lại căn bản lấy nhân bản và khai phóng làm triết lý giáo dục. Triết lý giáo dục Miền Nam Năm 1958, một Đại hội Giáo dục quy tụ phụ huynh, thân hào nhân sĩ, học giả, đại diện quân đội, chính quyền, các tổ chức quần chúng và cơ quan văn hóa giáo dục đã được tổ chức tại Sài Gòn nhằm đề ra một triết lý giáo dục cho miền Nam. Đại hội đồng thuận chọn ba nguyên tắc dân tộc, khai phóng và nhân bản làm căn bản. Đến thời Đệ Nhị Cộng Hòa, năm 1964, một Đại Hội khác lại được tổ chức tại Sài Gòn nhằm xem xét lại triết lý nói trên. Kết quả Đại Hội tiếp tục nhìn nhận ba nguyên tắc. Sau đó ba nguyên tắc đã được Quốc Hội Lập Hiến đưa vào Điều 11.1 Hiến pháp Việt Nam Cộng Hòa 1967: “Văn hóa giáo dục phải được đặt vào hàng quốc sách trên căn bản dân tộc, khoa học và nhân bản.” Theo nguyên tắc, nền giáo dục dân tộc chủ trương tôn trọng, bảo tồn và phát huy những bản sắn và giá trị tốt đẹp của dân tộc. Dân tộc tính trong văn hóa cần phải được các thế hệ biết đến, bảo tồn và phát huy, để không bị mất đi hay tan biến trong những nền văn hóa khác. Nền giáo dục khai phóng chủ trương lấy tinh thần dân tộc làm gốc nhưng mở rộng tiếp nhận văn hóa văn minh nhân lọai. Sẵn sàng tiếp nhận những kiến thức khoa học kỹ thuật tân tiến trên thế giới, tiếp nhận tinh thần dân chủ, phát triển xã hội, giá trị văn hóa nhân loại để góp phần hiện đại hóa quốc gia, làm cho xã hội tiến bộ để tiếp cận với văn minh thế giới. Còn giáo dục nhân bản chủ trương lấy con người làm gốc, lấy cuộc sống của con người làm căn bản, không xem con người như một phương tiện hay công cụ phục vụ cho mục tiêu của bất cứ cá nhân, đảng hay tổ chức nào. Triết lý nhân bản chấp nhận sự khác biệt giữa các cá nhân, nhưng không chấp nhận việc sử dụng khác biệt đó để đánh giá con người, cũng không chấp nhận kỳ thị hay phân biệt giàu nghèo, địa phương, tôn giáo, chủng tộc, chính kiến. Mọi người đều có giá trị như nhau và đều có quyền được hưởng những cơ hội bình đẳng về giáo dục. Mục tiêu giáo dục Miền Nam Từ triết lý căn bản chính quyền Việt Nam Cộng hòa đã đề ra ba mục tiêu cho giáo dục như sau: Giáo dục hướng vào việc phát triển toàn diện mỗi cá nhân theo bản tính và quy luật phát triển tự nhiên cả về thể chất lẫn tâm lý của mỗi người. Nhân cách và khả năng riêng của học sinh phải được lưu ý đúng mức, cung cấp cho học sinh đầy đủ thông tin và dữ kiện để học sinh tự phán đoán và lựa chọn. Không che giấu thông tin hay chỉ cung cấp những thông tin chọn lọc thiếu trung thực theo một chủ trương, một định hướng định sẵn. Giáo dục giúp học sinh hiểu biết hoàn cảnh xã hội, môi trường sống và phương cách sống của người dân; hiểu biết lịch sử nước nhà, yêu thương xứ sở mình, biết tinh thần tranh đấu chống ngoại xâm bảo vệ tổ quốc; biết nét đẹp của quê hương xứ sở, những phẩm hạnh truyền thống của dân tộc; những phong tục tập quán có giá trị của quốc gia; tạo cho học sinh có tinh thần tự tin, tự lực, và tự lập. Giáo dục giúp học sinh tổ chức những nhóm làm việc độc lập qua đó phát triển tinh thần cộng đồng và ý thức tập thể; phát triển óc phán đoán với tinh thần trách nhiệm và kỷ luật; tính tò mò và tinh thần khoa học; qua đó học sinh phát triển khả năng tiếp nhận những giá trị văn hóa văn minh của nhân loại. Giáo dục giúp học sinh biết nét đẹp của quê hương xứ sở, những phẩm hạnh truyền thống của dân tộc Nền giáo dục miền Nam không phải là một nền giáo dục thực dụng hướng nghiệp. Mà dựa trên tinh thần khai phóng và nhân bản để đào tạo những con người biết suy nghĩ độc lập và có khả năng cần thiết để có thể tham gia vào sinh họat xã hội với tư cách là một con người tự do và tự lập. Nó giúp cho học sinh biết rõ bản sắc dân tộc nhưng giải phóng họ thóat khỏi những trói buộc của tinh thần nô lệ do những định kiến, những suy nghĩ hay những phương cách giải quyết vấn đề có sẵn không còn phù hợp với hòan cảnh và thời đại. Nói chung giáo dục miền Nam giúp học sinh năng lực cơ bản và tổng quát để khi cần có khả năng tham gia vào các sinh họat xã hội trong mọi tình huống và mọi ngành nghề. Cải cách giáo dục ở Hoa Kỳ Tác giả Hà Giang trong bài viết tháng 3/2014 trên báo Người Việt ở California viết: “Tiêu chuẩn giảng dạy mới cho từng lớp được đặt ra với mục đích tối hậu là đào tạo được một lớp trẻ có khả năng suy luận sắc bén, nắm vững được các khái niệm tổng quát, biết cách diễn đạt và giải thích quyết định hay lựa chọn của mình, vì đây là vốn liếng cần có để chuẩn bị cho đại học, hay trở thành một nhân viên giàu khả năng.” Trả lời phỏng vấn báo Người Việt, bà Sandra Gephart, hiệu trưởng trường trung học Arleta High School, giải thích: “Sự thay đổi này đòi hỏi chúng tôi từ giờ sẽ không còn dạy học sinh những điều phải học thuộc lòng, học sinh sẽ không được chỉ hiểu qua loa một vấn đề, một bài học, mà phải hiểu một cách thấu đáo, và áp dụng những khái niệm mình đang học vào đời sống thực tiễn.” Ông David Nguyễn, giáo viên Toán thuộc ABC Unified School District được trích lời nói: “Chúng tôi phải dạy các học sinh cách biết nhận định, phân tích, tạo ra giả thuyết, và tự mình kiểm chứng những giả thuyết đó. Các em sẽ được đào tạo để suy nghĩ như một nhà toán học thay vì chỉ biết làm toán, để phát triển nhận thức nhạy bén nhằm phân tích những vấn đề mà sẽ phải đối diện trong thế kỷ 21.” Thời đại đã thay đổi, nước Mỹ đang mất dần khả năng thu hút nhân tài từ khắp nơi trên thế giới. Trọng tinh thần thực dụng và muốn tiếp tục giữ địa vị cường quốc số một trên thế giới người Mỹ đã quay lại với căn bản giáo dục khai phóng và nhân bản. Trở về căn bản Việt Nam Cộng Hòa là một quốc gia vừa thu hồi độc lập, nghèo, lại chiến tranh, nên nền giáo dục tại miền Nam khó có thể so sánh được với nền giáo dục tại Mỹ và các quốc gia Tây Phương. Nhưng chính nhờ được đào tạo căn bản nên sau 30/4 năm 1975 ngay thế hệ đầu tiên nhiều người Việt đã nhanh chóng xây dựng được sự nghiệp vững chắc trên đất Mỹ hay tại các quốc gia họ định cư. Cũng nhờ được giáo dục lấy dân tộc làm gốc, đa số người Việt cũng luôn hướng về đất nước vận động cho nhân quyền tự do và dân chủ. Họ cũng ước mong một ngày không xa sẽ mang những kiến thức tân tiến và thực tiễn về phụng sự dân tộc. Từ kết quả của nền giáo dục miền Nam và trong tình trạng khủng hoảng xã hội hiện nay, Việt Nam cần quay lại với triết lý giáo dục lấy dân tộc, khai phóng và nhân bản làm căn bản, để từng bước thoát khỏi khủng hoảng, đưa đất nước đi lên hòa nhập cùng văn minh nhân loại. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, nguyên chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Canberra và phó chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Úc Châu.

summarize: Rồi ông Trọng đặt câu hỏi tại Bộ Giáo dục và Đào tạo từ hồi tháng 8/2012: “Việt Nam đã có triết lý về giáo dục chưa, hay là người học ở Anh về bảo phải như thế này, người học ở Mỹ bảo thế kia.". Cho đến nay, công tác 'cải cách' vẫn không có gì tiến triển và câu trả lời ngắn gọn là trước đây tại miền Nam nền giáo dục đã dựa trên ba triết lý căn bản: dân tộc, khai phóng và nhân bản. Cũng cần biết trong năm học tới 2014-15 nước Mỹ sẽ bước vào một cuộc cải cách giáo dục quan trọng nhất từ trước đến nay. Họ sẽ áp dụng phương cách giảng dạy và học tập mới, trở lại căn bản lấy nhân bản và khai phóng làm triết lý giáo dục. Triết lý giáo dục Miền Nam Năm 1958, một Đại hội Giáo dục quy tụ phụ huynh, thân hào nhân sĩ, học giả, đại diện quân đội, chính quyền, các tổ chức quần chúng và cơ quan văn hóa giáo dục đã được tổ chức tại Sài Gòn nhằm đề ra một triết lý giáo dục cho miền Nam. Đại hội đồng thuận chọn ba nguyên tắc dân tộc, khai phóng và nhân bản làm căn bản. Đến thời Đệ Nhị Cộng Hòa, năm 1964, một Đại Hội khác lại được tổ chức tại Sài Gòn nhằm xem xét lại triết lý nói trên. Kết quả Đại Hội tiếp tục nhìn nhận ba nguyên tắc. Sau đó ba nguyên tắc đã được Quốc Hội Lập Hiến đưa vào Điều 11.1 Hiến pháp Việt Nam Cộng Hòa 1967: “Văn hóa giáo dục phải được đặt vào hàng quốc sách trên căn bản dân tộc, khoa học và nhân bản.” Theo nguyên tắc, nền giáo dục dân tộc chủ trương tôn trọng, bảo tồn và phát huy những bản sắn và giá trị tốt đẹp của dân tộc. Dân tộc tính trong văn hóa cần phải được các thế hệ biết đến, bảo tồn và phát huy, để không bị mất đi hay tan biến trong những nền văn hóa khác. Nền giáo dục khai phóng chủ trương lấy tinh thần dân tộc làm gốc nhưng mở rộng tiếp nhận văn hóa văn minh nhân lọai. Sẵn sàng tiếp nhận những kiến thức khoa học kỹ thuật tân tiến trên thế giới, tiếp nhận tinh thần dân chủ, phát triển xã hội, giá trị văn hóa nhân loại để góp phần hiện đại hóa quốc gia, làm cho xã hội tiến bộ để tiếp cận với văn minh thế giới. Còn giáo dục nhân bản chủ trương lấy con người làm gốc, lấy cuộc sống của con người làm căn bản, không xem con người như một phương tiện hay công cụ phục vụ cho mục tiêu của bất cứ cá nhân, đảng hay tổ chức nào. Triết lý nhân bản chấp nhận sự khác biệt giữa các cá nhân, nhưng không chấp nhận việc sử dụng khác biệt đó để đánh giá con người, cũng không chấp nhận kỳ thị hay phân biệt giàu nghèo, địa phương, tôn giáo, chủng tộc, chính kiến. Mọi người đều có giá trị như nhau và đều có quyền được hưởng những cơ hội bình đẳng về giáo dục. Mục tiêu giáo dục Miền Nam Từ triết lý căn bản chính quyền Việt Nam Cộng hòa đã đề ra ba mục tiêu cho giáo dục như sau: Giáo dục hướng vào việc phát triển toàn diện mỗi cá nhân theo bản tính và quy luật phát triển tự nhiên cả về thể chất lẫn tâm lý của mỗi người. Nhân cách và khả năng riêng của học sinh phải được lưu ý đúng mức, cung cấp cho học sinh đầy đủ thông tin và dữ kiện để học sinh tự phán đoán và lựa chọn. Không che giấu thông tin hay chỉ cung cấp những thông tin chọn lọc thiếu trung thực theo một chủ trương, một định hướng định sẵn. Giáo dục giúp học sinh hiểu biết hoàn cảnh xã hội, môi trường sống và phương cách sống của người dân; hiểu biết lịch sử nước nhà, yêu thương xứ sở mình, biết tinh thần tranh đấu chống ngoại xâm bảo vệ tổ quốc; biết nét đẹp của quê hương xứ sở, những phẩm hạnh truyền thống của dân tộc; những phong tục tập quán có giá trị của quốc gia; tạo cho học sinh có tinh thần tự tin, tự lực, và tự lập. Giáo dục giúp học sinh tổ chức những nhóm làm việc độc lập qua đó phát triển tinh thần cộng đồng và ý thức tập thể; phát triển óc phán đoán với tinh thần trách nhiệm và kỷ luật; tính tò mò và tinh thần khoa học; qua đó học sinh phát triển khả năng tiếp nhận những giá trị văn hóa văn minh của nhân loại. Giáo dục giúp học sinh biết nét đẹp của quê hương xứ sở, những phẩm hạnh truyền thống của dân tộc Nền giáo dục miền Nam không phải là một nền giáo dục thực dụng hướng nghiệp. Mà dựa trên tinh thần khai phóng và nhân bản để đào tạo những con người biết suy nghĩ độc lập và có khả năng cần thiết để có thể tham gia vào sinh họat xã hội với tư cách là một con người tự do và tự lập. Nó giúp cho học sinh biết rõ bản sắc dân tộc nhưng giải phóng họ thóat khỏi những trói buộc của tinh thần nô lệ do những định kiến, những suy nghĩ hay những phương cách giải quyết vấn đề có sẵn không còn phù hợp với hòan cảnh và thời đại. Nói chung giáo dục miền Nam giúp học sinh năng lực cơ bản và tổng quát để khi cần có khả năng tham gia vào các sinh họat xã hội trong mọi tình huống và mọi ngành nghề. Cải cách giáo dục ở Hoa Kỳ Tác giả Hà Giang trong bài viết tháng 3/2014 trên báo Người Việt ở California viết: “Tiêu chuẩn giảng dạy mới cho từng lớp được đặt ra với mục đích tối hậu là đào tạo được một lớp trẻ có khả năng suy luận sắc bén, nắm vững được các khái niệm tổng quát, biết cách diễn đạt và giải thích quyết định hay lựa chọn của mình, vì đây là vốn liếng cần có để chuẩn bị cho đại học, hay trở thành một nhân viên giàu khả năng.” Trả lời phỏng vấn báo Người Việt, bà Sandra Gephart, hiệu trưởng trường trung học Arleta High School, giải thích: “Sự thay đổi này đòi hỏi chúng tôi từ giờ sẽ không còn dạy học sinh những điều phải học thuộc lòng, học sinh sẽ không được chỉ hiểu qua loa một vấn đề, một bài học, mà phải hiểu một cách thấu đáo, và áp dụng những khái niệm mình đang học vào đời sống thực tiễn.” Ông David Nguyễn, giáo viên Toán thuộc ABC Unified School District được trích lời nói: “Chúng tôi phải dạy các học sinh cách biết nhận định, phân tích, tạo ra giả thuyết, và tự mình kiểm chứng những giả thuyết đó. Các em sẽ được đào tạo để suy nghĩ như một nhà toán học thay vì chỉ biết làm toán, để phát triển nhận thức nhạy bén nhằm phân tích những vấn đề mà sẽ phải đối diện trong thế kỷ 21.” Thời đại đã thay đổi, nước Mỹ đang mất dần khả năng thu hút nhân tài từ khắp nơi trên thế giới. Trọng tinh thần thực dụng và muốn tiếp tục giữ địa vị cường quốc số một trên thế giới người Mỹ đã quay lại với căn bản giáo dục khai phóng và nhân bản. Trở về căn bản Việt Nam Cộng Hòa là một quốc gia vừa thu hồi độc lập, nghèo, lại chiến tranh, nên nền giáo dục tại miền Nam khó có thể so sánh được với nền giáo dục tại Mỹ và các quốc gia Tây Phương. Nhưng chính nhờ được đào tạo căn bản nên sau 30/4 năm 1975 ngay thế hệ đầu tiên nhiều người Việt đã nhanh chóng xây dựng được sự nghiệp vững chắc trên đất Mỹ hay tại các quốc gia họ định cư. Cũng nhờ được giáo dục lấy dân tộc làm gốc, đa số người Việt cũng luôn hướng về đất nước vận động cho nhân quyền tự do và dân chủ. Họ cũng ước mong một ngày không xa sẽ mang những kiến thức tân tiến và thực tiễn về phụng sự dân tộc. Từ kết quả của nền giáo dục miền Nam và trong tình trạng khủng hoảng xã hội hiện nay, Việt Nam cần quay lại với triết lý giáo dục lấy dân tộc, khai phóng và nhân bản làm căn bản, để từng bước thoát khỏi khủng hoảng, đưa đất nước đi lên hòa nhập cùng văn minh nhân loại. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, nguyên chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Canberra và phó chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Úc Châu.

131206_mandela_world_reaction

https://www.bbc.com/vietnamese/world/2013/12/131206_mandela_world_reaction

Lãnh đạo quốc tế tưởng nhớ Mandela

Người dân Nam Phi đang tập trung tại Johannesburg và Soweto để bày tỏ lòng tiếc thương với cố tổng thống Nelson Mandela, người qua đời hôm thứ Năm 5/12 ở tuổi 95.

Mandela từ lâu là nguồn cảm hứng của nhiều người dân ở Nam Phi và trên thế giới Các đám đông đang tưởng niệm và múa hát trước cửa nhà cũ của ông Mandela tại Soweto trong suốt đêm qua. Sau khi Tổng thống Jacob Zuma thông báo về việc ông Mandela từ trần trên truyền hình toàn quốc, dân Nam Phi đã treo cờ rủ. Ông Mandela ngồi tù 27 năm và sau đó trở thành tổng thống da đen đầu tiên của nước cộng hòa này vào năm 1994. Chính phủ của ông đã thay thế chính thể phân biệt chủng tộc apartheid trước đó. Người được kính trọng Ông Mandela được coi như một trong những lãnh đạo được yêu quý và kính trọng nhất thế giới. Tang lễ quốc gia sẽ được tổ chức cho ông tại sân vận động 95.000 chỗ ngồi ở ngoại ô Johannesburg. Thi hài ông được quàn trong ba ngày ở thủ đô Pretoria trước khi được chuyển về quê ông, làng Qunu ở khu vực Eastern Cape, làm nghi lễ. Đức Giám mục Desmond Tutu, đồng minh lâu năm của ông Mandela, phát biểu: "Thượng đế nhân từ với đất nước Nam Phi đã trao cho chúng ta ông Nelson Mandela để ông làm tổng thống trong thời khắc quan trọng của lịch sử". Tại một buổi lễ ở Cape Town hôm thứ Sáu 6/12, ông nói ông Mandela đã "dạy cho một dân tộc bị chia rẽ cách xích lại gần nhau". Ông Mandela bị bệnh phổi một thời gian khá dài. Ông đã được điều trị tại nhà riêng từ hồi tháng Chín, sau khi ra viện. Ngay sau khi tin về cái chết của ông được đưa ra, nhiều người đã đổ tới phố Vilakazi ở Soweto, nơi ông Mandela sống trong những năm 1940 và 1950. Một trong những người có mặt, Terry Mokoena, nói: "Chúng tôi đang tưởng niệm cuộc đời ông và những gì ông làm cho chúng tôi". Đám đông người dân cũng có mặt bên ngoài nhà Mandela tại khu Houghton phía bắc Johannesburg, nơi ông qua đời. Ngay khi tin từ trần của ông được văn phòng chính phủ Nam Phi loan báo, hàng loạt lãnh đạo trên thế giới đã chia sẻ những dòng tưởng nhớ đến ông và gửi lời chia buồn đến người dân Nam Phi. Lãnh đạo Việt Nam chưa có lời chia buồn chính thức. Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama: Chúng ta đã mất đi một trong những người có tầm ảnh hưởng lớn nhất, can đảm nhất và hết sức nhân hậu ... Ông đã không còn thuộc về chúng ta. Giờ đây, ông thuộc về thời đại. Bằng khát vọng mãnh liệt và ý chí không thể lay chuyển khi ông hy sinh sự tự do của bản thân để mang đến tự do cho người khác, Madiba đã chuyển hóa Nam Phi và khiến cho tất cả chúng ta rung động. Hành trình của ông từ một tù nhân đến một tổng thống cho thấy nhân loại và các quốc gia có thể thay đổi để đi đến một tương lai tốt hơn. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình: Mandela là một trong những người đầu tiên giúp thiết lập mối quan hệ Trung Quốc – Nam Phi. Ông đã đến thăm Trung Quốc hai lần và đã làm việc không ngừng nghỉ để thúc đẩy sự hợp tác giữa Trung Quốc và Nam Phi ở nhiều lĩnh vực. Người dân Trung Quốc sẽ luôn ghi nhớ để những đóng góp của ông trong mối quan hệ Trung QUốc – Nam Phi cũng như đối với bước tiến của nhân loại. Tổng thống Pháp Francois Hollande Nelson Mandela đã làm nên lịch sử của Nam Phi và cả thế giới. Thông điệp của ông sẽ không mất đi mà sẽ tiếp tục tạo nguồn cảm hứng cho những chiến binh của tự do, mang lại niềm tin cho người dân đang đấu tranh bảo vệ chính nghĩa và những quyền được quốc tế công nhận. Thủ tướng anh David Cameron: Một ánh sáng vĩ đại đã rời bỏ thế giới. Nelson Mandela là một anh hùng của thời đại chúng ta. Tôi đã yêu cầu treo cờ rũ ở số 10 Phố Downing. Thủ tướng Đức Angela Merkel: Di sản chính trị phi bạo lực và sự lên án tất cả mọi hình thức phân biệt chúng tộc của ông sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng cho chúng ta. Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon: Nelson Mandela là một người khổng lồ khi đấu tranh bảo vệ công lý, và là một nguồn tạo cảm hứng đầy giản dị. Ông đã mang lại ảnh hưởng to lớn đối với nhiều người trên thế giới bằng sự đấu tranh quên mình cho danh dự, quyền bình đẳng và tự do của con người. Ông đã tác động đến đời sống của chúng ta bằng những cách riêng tư, sâu sắc nhất. Không ai trong thời đại của chúng ta có nhiều nỗ lực để thúc đẩy những giá trị và nguyện vọng của Liên Hiệp Quốc như ông. Nelson Mandela đã cho chúng ta thấy những gì thế giới và mỗi cá nhân có thể đạt được, nếu chúng ta tin tưởng, khát vọng và hợp tác để đấu tranh cho công lý và nhân loại. Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma: Người dân của chúng ta đã mất đi một người cha. Dù chúng ta đã biết ngày này sẽ đến, không điều gì có thể làm giảm đi nỗi đau mất mát to lớn và sâu sắc này. Sự đấu tranh không ngừng nghỉ của ông cho tự do đã mang lại cho ông sự kính trọng từ khắp thế giới. Sự khiêm tốn, ý chí và tình yêu nhân loại của ông đã khiến cho ông được yêu quý. Đất nước của chúng ta đã mất đi một trong những người con tuyệt vời nhất. Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry: Hành trình dài trên đôi chân đi tới tự do’ của Madiba mang lại những ý nghĩa mới về can đảm, nhân cách, tha thứ, và nhân phẩm. Giờ đây hành trình dài của ông đã kết thúc, song tấm gương của ông đối với toàn nhân loại vẫn tiếp tục sống. Mọi người sẽ nhớ đến ông như một người tiên phong vì hòa bình Nelson Mandela là một người không có sự oán ghét. Ông bác bỏ việc tố cáo để trả thù, thay vào đó ông ưu tiên việc hòa giải, và biết rằng tương lai cần chúng ta phải vượt qua quá khứ. Ông đã cống hiến tất cả những gì ông có để hàn gắn đất nước mình và lãnh đạo đưa đất nước trở lại với cộng đồng các quốc gia, bao gồm cả việc khẳng định ông sẽ rời bỏ quyền lực và đảm bảo sẽ có một sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Ngày nay, tất cả những ai trên thế giới khao khát dân chủ đều nhìn vào đất nước của Mandela và Hiến pháp dân chủ của đất nước đó và coi đó như một tấm gương hy vọng về những gì có thể đạt được. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton viết trên Twitter: "Tôi sẽ mãi nhớ đến người bạn Madiba của mình" Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton: Lịch sử sẽ luôn ghi nhớ Nelson Mandela như là một chiến binh của danh dự và tự do, của hòa bình và hòa giải. Chúng ta sẽ mãi ghi nhớ ông như là một con người của sự khoan dung, của khát vọng, người đã dùng việc từ bỏ sự thù hận và hòa giải với kẻ thù không chỉ như là một chiến lược chính trị, mà còn là một phong cách sống. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ George W Bush: Tổng thống Mandela là một trong những người vĩ đại nhất đại diện cho tự do và quyền bình đẳng của thời đại chúng ta. Ông đã gánh vác trọng trách của mình với danh dự và lòng khoan dung. Tấm gương của ông là điều khiến thế giới của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn. Người đàn ông vĩ đại này sẽ luôn được tưởng nhớ, và di sản của ông sẽ sống mãi với thời gian. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter: Người dân Nam Phi và những nhà hoạt động nhân quyền khắp thế giới đã mất đi một lãnh đạo vĩ đại. Khát vọng tự do và công lý của ông đã mang lại niềm tin mới cho những thế hệ bị áp bức khắp toàn cầu. Nhờ ông mà giờ đây Nam Phi đã trở thành một trong những nền dân chủ hàng đầu thế giới. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu: Nelson Mandela là một trong những gương mặt đáng kính nhất của thời đại chúng ta. Ông là người cha của dân tộc mình, người sống có lý tưởng và là một chiến binh tự do nói không với bạo lực. Người phụ trách đối ngoại của EU, Catherine Ashton: Nelson Mandela đã tạo nguồn cảm hứng cho thế hệ của tôi và thế giới của chúng ta hơn bất kỳ ai khác.

summarize: Mandela từ lâu là nguồn cảm hứng của nhiều người dân ở Nam Phi và trên thế giới Các đám đông đang tưởng niệm và múa hát trước cửa nhà cũ của ông Mandela tại Soweto trong suốt đêm qua. Sau khi Tổng thống Jacob Zuma thông báo về việc ông Mandela từ trần trên truyền hình toàn quốc, dân Nam Phi đã treo cờ rủ. Ông Mandela ngồi tù 27 năm và sau đó trở thành tổng thống da đen đầu tiên của nước cộng hòa này vào năm 1994. Chính phủ của ông đã thay thế chính thể phân biệt chủng tộc apartheid trước đó. Người được kính trọng Ông Mandela được coi như một trong những lãnh đạo được yêu quý và kính trọng nhất thế giới. Tang lễ quốc gia sẽ được tổ chức cho ông tại sân vận động 95.000 chỗ ngồi ở ngoại ô Johannesburg. Thi hài ông được quàn trong ba ngày ở thủ đô Pretoria trước khi được chuyển về quê ông, làng Qunu ở khu vực Eastern Cape, làm nghi lễ. Đức Giám mục Desmond Tutu, đồng minh lâu năm của ông Mandela, phát biểu: "Thượng đế nhân từ với đất nước Nam Phi đã trao cho chúng ta ông Nelson Mandela để ông làm tổng thống trong thời khắc quan trọng của lịch sử". Tại một buổi lễ ở Cape Town hôm thứ Sáu 6/12, ông nói ông Mandela đã "dạy cho một dân tộc bị chia rẽ cách xích lại gần nhau". Ông Mandela bị bệnh phổi một thời gian khá dài. Ông đã được điều trị tại nhà riêng từ hồi tháng Chín, sau khi ra viện. Ngay sau khi tin về cái chết của ông được đưa ra, nhiều người đã đổ tới phố Vilakazi ở Soweto, nơi ông Mandela sống trong những năm 1940 và 1950. Một trong những người có mặt, Terry Mokoena, nói: "Chúng tôi đang tưởng niệm cuộc đời ông và những gì ông làm cho chúng tôi". Đám đông người dân cũng có mặt bên ngoài nhà Mandela tại khu Houghton phía bắc Johannesburg, nơi ông qua đời. Ngay khi tin từ trần của ông được văn phòng chính phủ Nam Phi loan báo, hàng loạt lãnh đạo trên thế giới đã chia sẻ những dòng tưởng nhớ đến ông và gửi lời chia buồn đến người dân Nam Phi. Lãnh đạo Việt Nam chưa có lời chia buồn chính thức. Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama: Chúng ta đã mất đi một trong những người có tầm ảnh hưởng lớn nhất, can đảm nhất và hết sức nhân hậu ... Ông đã không còn thuộc về chúng ta. Giờ đây, ông thuộc về thời đại. Bằng khát vọng mãnh liệt và ý chí không thể lay chuyển khi ông hy sinh sự tự do của bản thân để mang đến tự do cho người khác, Madiba đã chuyển hóa Nam Phi và khiến cho tất cả chúng ta rung động. Hành trình của ông từ một tù nhân đến một tổng thống cho thấy nhân loại và các quốc gia có thể thay đổi để đi đến một tương lai tốt hơn. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình: Mandela là một trong những người đầu tiên giúp thiết lập mối quan hệ Trung Quốc – Nam Phi. Ông đã đến thăm Trung Quốc hai lần và đã làm việc không ngừng nghỉ để thúc đẩy sự hợp tác giữa Trung Quốc và Nam Phi ở nhiều lĩnh vực. Người dân Trung Quốc sẽ luôn ghi nhớ để những đóng góp của ông trong mối quan hệ Trung QUốc – Nam Phi cũng như đối với bước tiến của nhân loại. Tổng thống Pháp Francois Hollande Nelson Mandela đã làm nên lịch sử của Nam Phi và cả thế giới. Thông điệp của ông sẽ không mất đi mà sẽ tiếp tục tạo nguồn cảm hứng cho những chiến binh của tự do, mang lại niềm tin cho người dân đang đấu tranh bảo vệ chính nghĩa và những quyền được quốc tế công nhận. Thủ tướng anh David Cameron: Một ánh sáng vĩ đại đã rời bỏ thế giới. Nelson Mandela là một anh hùng của thời đại chúng ta. Tôi đã yêu cầu treo cờ rũ ở số 10 Phố Downing. Thủ tướng Đức Angela Merkel: Di sản chính trị phi bạo lực và sự lên án tất cả mọi hình thức phân biệt chúng tộc của ông sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng cho chúng ta. Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon: Nelson Mandela là một người khổng lồ khi đấu tranh bảo vệ công lý, và là một nguồn tạo cảm hứng đầy giản dị. Ông đã mang lại ảnh hưởng to lớn đối với nhiều người trên thế giới bằng sự đấu tranh quên mình cho danh dự, quyền bình đẳng và tự do của con người. Ông đã tác động đến đời sống của chúng ta bằng những cách riêng tư, sâu sắc nhất. Không ai trong thời đại của chúng ta có nhiều nỗ lực để thúc đẩy những giá trị và nguyện vọng của Liên Hiệp Quốc như ông. Nelson Mandela đã cho chúng ta thấy những gì thế giới và mỗi cá nhân có thể đạt được, nếu chúng ta tin tưởng, khát vọng và hợp tác để đấu tranh cho công lý và nhân loại. Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma: Người dân của chúng ta đã mất đi một người cha. Dù chúng ta đã biết ngày này sẽ đến, không điều gì có thể làm giảm đi nỗi đau mất mát to lớn và sâu sắc này. Sự đấu tranh không ngừng nghỉ của ông cho tự do đã mang lại cho ông sự kính trọng từ khắp thế giới. Sự khiêm tốn, ý chí và tình yêu nhân loại của ông đã khiến cho ông được yêu quý. Đất nước của chúng ta đã mất đi một trong những người con tuyệt vời nhất. Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry: Hành trình dài trên đôi chân đi tới tự do’ của Madiba mang lại những ý nghĩa mới về can đảm, nhân cách, tha thứ, và nhân phẩm. Giờ đây hành trình dài của ông đã kết thúc, song tấm gương của ông đối với toàn nhân loại vẫn tiếp tục sống. Mọi người sẽ nhớ đến ông như một người tiên phong vì hòa bình Nelson Mandela là một người không có sự oán ghét. Ông bác bỏ việc tố cáo để trả thù, thay vào đó ông ưu tiên việc hòa giải, và biết rằng tương lai cần chúng ta phải vượt qua quá khứ. Ông đã cống hiến tất cả những gì ông có để hàn gắn đất nước mình và lãnh đạo đưa đất nước trở lại với cộng đồng các quốc gia, bao gồm cả việc khẳng định ông sẽ rời bỏ quyền lực và đảm bảo sẽ có một sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Ngày nay, tất cả những ai trên thế giới khao khát dân chủ đều nhìn vào đất nước của Mandela và Hiến pháp dân chủ của đất nước đó và coi đó như một tấm gương hy vọng về những gì có thể đạt được. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton viết trên Twitter: "Tôi sẽ mãi nhớ đến người bạn Madiba của mình" Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton: Lịch sử sẽ luôn ghi nhớ Nelson Mandela như là một chiến binh của danh dự và tự do, của hòa bình và hòa giải. Chúng ta sẽ mãi ghi nhớ ông như là một con người của sự khoan dung, của khát vọng, người đã dùng việc từ bỏ sự thù hận và hòa giải với kẻ thù không chỉ như là một chiến lược chính trị, mà còn là một phong cách sống. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ George W Bush: Tổng thống Mandela là một trong những người vĩ đại nhất đại diện cho tự do và quyền bình đẳng của thời đại chúng ta. Ông đã gánh vác trọng trách của mình với danh dự và lòng khoan dung. Tấm gương của ông là điều khiến thế giới của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn. Người đàn ông vĩ đại này sẽ luôn được tưởng nhớ, và di sản của ông sẽ sống mãi với thời gian. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter: Người dân Nam Phi và những nhà hoạt động nhân quyền khắp thế giới đã mất đi một lãnh đạo vĩ đại. Khát vọng tự do và công lý của ông đã mang lại niềm tin mới cho những thế hệ bị áp bức khắp toàn cầu. Nhờ ông mà giờ đây Nam Phi đã trở thành một trong những nền dân chủ hàng đầu thế giới. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu: Nelson Mandela là một trong những gương mặt đáng kính nhất của thời đại chúng ta. Ông là người cha của dân tộc mình, người sống có lý tưởng và là một chiến binh tự do nói không với bạo lực. Người phụ trách đối ngoại của EU, Catherine Ashton: Nelson Mandela đã tạo nguồn cảm hứng cho thế hệ của tôi và thế giới của chúng ta hơn bất kỳ ai khác.

071105_vo_nguyen_giap_letter

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2007/11/071105_vo_nguyen_giap_letter

Tướng Giáp phản đối việc phá Hội trường Ba Đình

Đại tướng Võ Nguyên Giáp vừa công bố một lá thư về việc xây Nhà Quốc hội trên báo Đại Đoàn Kết, sau khi gửi cho nhiều báo khác nhưng không được đăng, theo lời ban biên tập tờ báo.

Thư của Tướng Giáp nói ông phản đối chủ trương xây dựng Nhà Quốc hội ở khu di tích 18 Hoàng Diệu, đồng nghĩa việc phá bỏ Hội trường Ba Đình. Chủ trương này đã được Quốc hội Việt Nam thông qua tại phiên họp cuối cùng của Quốc hội khoá 11 ngày 2-4. 'Lòng dân chưa yên' Một số nguồn tin cho rằng ban lãnh đạo hiện nay của Đảng Cộng sản đã chỉ thị cho báo chí nhà nước không đăng các ý kiến trái chiều về việc xây Nhà Quốc hội nữa. Tuy nhiên, số báo Đại Đoàn Kết ngày 1-11 lại vừa công bố lá thư phản đối của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trong phần giới thiệu, tờ báo viết: "Vừa qua, trong dư luận xã hội có lan truyền tin cho rằng Đại tướng Võ Nguyên Giáp có viết bức thư rất tâm huyết đề nghị Trung ương xung quanh chủ trương dỡ bỏ Hội trường Ba Đình, xây dựng toà nhà Quốc hội mới trên khu di tích Hoàng thành Thăng Long, nhưng thư không được các báo đăng." Báo Đại Đoàn Kết nói họ "đăng toàn văn ý kiến này, với mong muốn các tầng lớp nhân dân cũng như các cơ quan lãnh đạo cao nhất của đất nước nên tham khảo như một sự trăn trở, day dứt của một vị khai quốc công thần trước chủ trương nói trên, dù ngành xây dựng đã trình Chính phủ và đã được Quốc hội khoá 11 biểu quyết đa số." Quan điểm của tướng Giáp là phải bảo tồn toàn bộ khu di tích 18 Hoàng Diệu và Hội trường Ba Đình, di tích mà theo vị tướng là "không thể thiếu của bề dày lịch sử 1000 năm Thăng Long – Hà Nội". Ông cho rằng "đã là di tích lịch sử mà xuống cấp thì phải tu sửa, bảo tồn chứ không phải phá bỏ đi". "Hiện nay, mặc dầu Quốc hội đã biểu quyết, nhưng cán bộ và nhân dân còn có nhiều ý kiến, lòng dân chưa yên". Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói thêm: "Riêng tôi, một lần nữa xin nêu lại ý kiến dứt khoát không nên làm nhà Quốc hội tại khu di tích 18 Hoàng Diệu và tuyệt đối không được phá bỏ Hội trường Ba Đình." Ông cũng đặt câu hỏi gợi ý so sánh hai công trình nổi tiếng trong Nam và ngoài Bắc: "Chúng ta nghĩ thế nào khi thấy cần phải bảo tồn Dinh Độc lập (Hội trường Thống Nhất) mà lại quyết định phá bỏ Hội trường Ba Đình?" Mặc dù chủ trương phá dỡ Hội trường Ba Đình và xây nhà Quốc hội tại đó đã được thông qua, nhưng tướng Giáp vẫn đề nghị Quốc hội tổ chức một phiên họp, và nhấn mạnh phải thảo luận "thực sự dân chủ, phân tích kỹ những ý kiến khác nhau". Chủ đề chính trị? Cuộc tranh luận về việc xây hay không và xây như thế nào trụ sở Quốc hội Việt Nam đã diễn ra vài năm nay và đặc biệt thu hút sự quan tâm của dư luận. Một số nguồn tin từ Việt Nam và trong giới Việt Kiều ở Pháp tin rằng sự kiện Đại tướng Võ Nguyên Giáp lên tiếng có ý nghĩa chính trị trước Hội nghị Trung ương giữa kỳ của đảng CSVN mà dự kiến sẽ diễn ra giữa năm 2008. Sự phê phán nhằm vào cách thức dàn xếp và thông qua những quyết định tác động trực tiếp đến một địa điểm vừa có tính chính trị cao, lại có ý nghĩa chính trị-lịch sử với đảng cầm quyền. Chẳng hạn, theo ông Võ Văn Kiệt: "Nếu thấy cần thiết, Quốc hội nên lấy ý kiến nhân dân...tổ chức theo những phương thức mà nhân dân có thể tham gia thực sự chứ không phải chỉ lấy ý kiến nhân dân cho có lệ." Vị cựu Thủ tướng còn nói người dân phía Nam không hề được hỏi ý kiến gì vì cuộc triển lãm về dự án Hội trường Ba Đình được tổ chức chỉ ở Hà Nội. Riêng với báo chí và giới chuyên môn, chuyện tưởng như đã chấm dứt sau khi giáo sư Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam bày tỏ sự ủng hộ cho kế hoạch xây mới nhà Quốc hội. Trả lời đài BBC hồi tháng Năm nay nay thì với dự án mới, "khu di tích Hoàng thành sẽ được bảo vệ toàn vẹn và nghị quyết hồi tháng 4.2007 của Quốc hội Việt Nam chính thức giải quyết một vấn đề kéo dài gần 4 năm nay." Thế nhưng sự kiện tờ Đại Đoàn Kết đăng thư của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, và sau đó được khen trên một tờ báo khác trong Nam cho thấy vấn đề vẫn chưa ngã ngũ. HT Sài GònHơn 80% dân số (công-nông) sống dưới mức nghèo khổ. Tôi đã đi du lịch gần hết các tỉnh thành của VN, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa cho nên có đánh gía riêng của mình như thế. Khoãng năm 2000 - 2003 có một đợt trung ương ngót tiền (nghe nói vốn vay của nước ngoài) để xây dựng trụ sở cơ quan đảng, nhà nước ở xã, huyện, tỉnh quá khang trang, rộng lớn, máy lạnh đầy đủ trong khi bệnh viện, trường học xung quanh thì tiêu điều. Có lần thấy các trụ sở cơ quan đang xây dựng một bà người nước ngoài hỏi tôi đó là bệnh viện hả tôi trả lời là cơ quan nhà nước thì bà ta lắc đầu và nói ở đất nước của bà ta giáo dục & y tế là ưu tiên một chứ không phải cơ quan chính quyền. Tôi cũng không biết nói gì. Khi vào bên trong mấy cơ quan này thì các bạn sẽ thấy mấy ông bà quan ngồi đọc báo, tán dóc...mình lại nhờ chứng giấy tờ gì thì kiếm chuyện hạch sách, làm khó. Như vậy thì xây dựng hoành tráng để cho mấy quan ngồi đọc báo cho mát mẽ, thoải mái, suy nghĩ ra nhiều cách làm khó dân đen. Bây giờ nếu các bạn để ý những toà nhà đó thấy nó xuống cấp trầm trọng. Chắc chắn là không có ai quan tâm bảo dưỡng. Bản chất của quan chức VN là vậy mà, vô trách nhiệm. Trở lại toà nhà quốc hội, mấy ổng muốn xây mới để làm gì? lợi ích gì đây? hay để ngồi cho mát mẻ để cho dễ ngủ (gật)? Gau, Hà NộiTôi nghĩ rằng, việc xây dỡ bỏ nhà quốc hội cũ để xây dựng tòa nhà quốc hội không mới là không nên. Đây là một di tích lịch sử - quan trọng. Nếu xây một nhà quốc hội mới ở đâu, đẹp, hiện đại, tiện nghi thì nên xây ở Mỹ Đình để cho thoáng. Chúng ta nhìn lại thủ đô hiện nay rất chật, khi quốc hội họp thì dẹp đường chen chúc nhau để đoàn xe đến dự chật hết cả đường! Tóm lại tôi cũng như các bạn ủng hộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người cuối cùng trong lịch sử đã có công khai quốc đã có bức thư nói đúng tâm trạng của tôi - người dân Việt Nam. Tôi rất hoan nghênh tờ báo Đại Đoàn kết đã đăng bài đó đúng sự thật dù có thể nguy hiểm cho báo của mình GarfieldTheo tôi thì việc xây dựng nhà Quốc hội ở số 18 đường Hoàng Diệu là ko nên: Thứ nhất:đây là một di tích lịch sử đã được công nhận, là bằng chứng của một nước Việt Nam độc lập nếu phá bỏ đi thì hoá ra chúng ta đã bác bỏ một nhân chứng lịch sử quan trọng. Thứ hai: Tôi thấy việc thông qua cần dân chủ hơn đúng như đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nói cần lấy ý kiến thực chất của nhân dân chứ không nên lấy ý kiến một cách lấy lệ như thế được. Nganbang, Vĩnh LongĐất nước ta đang phát triển và vị thế của VN được nâng lên trên trường quốc tế ,nhưng trên cơ sở kế thừa ,nên cần phải giữ gìn những yếu tố mang tính lịch sử ,vì vậy muốn hiện đại thì xay dựng mới không nên phá vỡ Hội trường Ba Đình . Tôi rất đồng tình với Đại tướng "Đại Tướng là Người có sự Cống hiến rất lớn cho Đất nước và ý kiến của Đại tướng rất hợp lòng dân mong chính phủ xem xét ,đế mổi người dân hoàn toàn tin tưởng chủ chương của Đảng, nhà nước mà toàn tâm toàn lực trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc ,chính quyền thật sự của dân Nguyen Khanh, Hà NộiTôi thấy mỗi lần họp Quốc hội, đường xá Hà Nội lại tắc một cách khủng khiếp vì các vị toàn đi ôtô riêng, cứ mỗi ông một chiếc 4 chỗ. Thật sự tôi rất quan tâm đến chất lượng kỳ họp Quốc Hội vì tôi đặc biệt quan tâm đến cong tác làm Luật của Việt nam. Nhưng tôi cho rằng việc xây dựng nhà Quốc Hội mới tại ba Đình là không cần thiết. Hiện hội trường vẫn còn rất tốt hơn nữa như nhiều người nói là có giá trị lịch sử rất lớn. Vậy thì có lẽ hiệu quả hơn là nên đưa Hội trường nhà Quốc Hội ra xây dựng tại khu vực nào đó rộng rãi hơn, vừa đỡ tắc đường hà Nội, vừa đỡ đi việc phá di tích lịch sử bị phản đối. SGChuyện phá hội trường Ba Đình ko có gì gây ngạc nhiên cả. Đấy là văn hóa châu Á, vua mới lên thì phá hết, phủ nhận hết những thành quả, những gì vua cũ đã xây dựng. Hồi cải cách ruộng đất cũng vậy, các chiến sỹ vô sản phá hết chùa chiền, mồ mả ông bà tổ tiên. Sau năm 75 thì các nhà giải phóng dân tộc đổi hết tên đường phố trong Sài Gòn. Bây giờ phá nhà Quốc hội là chuyện quá nhỏ. Bình thường thôi. Bao giờ phá nốt lăng ông Hồ nữa là xong cái chế độ cách mạng vô sản. Chắc tại quốc hội thấy nhà mình bị nhà mồ ông Hồ chiếu tướng, ko phát lên được nên muốn đổi thế đất. Chưa biết chừng quốc hội ko phá được nhà Quốc hội sẽ đổi sang biểu quyết xin phá lăng ông Hồ luôn. Trung Thành, Long AnGửi độc giả XP-TPHCM. Tại sao hễ thấy lần nào bác góp ý là có kèm theo trách móc "các nhà dân chủ", để làm chi vậy? Bác không đi vào trọng tâm vấn đề, mà toàn bị "ám ảnh" bởi "các nhà dân chủ". Cách tranh luận của bác XP rất giống các chú Công An nhà mình, chẳng cần biết ý kiến người dân thế nào, cứ việc nhảy vào và chụp cái mũ "ý kiến đối lập", rồi từ đó mà phê phán đả kích. Làm sao bác biết các nhà dân chủ không đến cứu trợ người bị lũ lụt? Đi cứu trợ đâu cần phải mang VTV, hay cả đội quân báo chí đi theo như các bác Trung Ương làm chi cho có vẻ hình thức. Mà cho dù có báo chí ở đó cũng đố mà họ dám đăng. Ngay cả ý kiến của một vị đại công thần chế độ về một việc hệ trọng là xây nhà QH, thế mà chỉ có một tờ báo dám đăng. Chỉ có một tờ báo dám đi ngược chiều, mấy trăm tờ kia chỉ biết chạy bên "lề phải" thôi! NonameTheo tôi nên chọn một vị khác nếu thấy cần thiết phải xây mới một Hội trường Quốc Hội, còn Hội trường Ba Đình gắn liền với quá trình lích sử của Đảng cộng sản Việt Nam, Nhà nước Việt nam Dân Chủ Cộng Hòa, không nên phá dỡ. Muốn hoành tráng và khẳng định một sự đổi mới của một giai đoạn lịch sử thì phải làm mới Hoang HoaTrung tâm hội nghị quốc gia xây bằng tiền tỉ để làm gì? sao chúng ta không cùng nhau kiến nghị lấy nơi này làm toà nhà quốc hội? những gì ta đập phá hôm nay liệu có làm lại được trong ngày mai? Noname, HanoiQuốc Hội đã là đại diện của dân, do dân bầu ra rồi, mà bác Võ Văn Kiệt lại khuyên thêm là nên lấy thêm ý kiến của dân. Nếu lấy ý kiến của dân, mà dân không đồng ý xây thì hóa ra Quốc Hội không phải là nơi người dân thể hiện tiếng nói và quyền lợi của mình à? Tóm lại là xây chỉ tốn kém thêm tiền bạc của nhà nước, tiền thuế của dân. Vì Quốc Hội thực ra cũng chỉ là nơi xét duyệt các chính sách "theo định hướng của Đảng", mà trong Quốc hội thì gần 100% là Đảng viên. Quốc hội "được việc" như thế thì họp trong cái nhà đó là tốt lắm rồi. Nam Anh, Hà NộiChẳng hiểu dân chủ cái kiểu qoái quỷ gì mà một công dân đặc biệt như Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng không được nói. Bịt thông tin thì cũng phải khéo chứ? Đã "lộ" rồi thì phải cho người ta bàn luận, mà bàn luận thì phải dân chủ. Không chơi cái kiểu, khen thì đăng mà chê thì bịt. Như vậy không công bằng. Và hệ quả là gì? Là mất lòng tin của dân! Đơn giản là vậy, bởi ai cũng nghĩ: Người như cụ Giáp mà không được nói thì ai dám nói đây??? Tiện thể nói luôn về công tác Đảng. Nhiều bác trong diễn đàn BBC chắc không biết về nguyên tắc, lúc nào cũng luận điệu Đảng làm thế này, đảng làm thế nọ. Xin thưa, chẳng có Đảng nào làm vậy cả. Đảng chỉ ra định hướng, thống nhất ý kiến, còn mọi việc thì phải do chính phủ làm chứ. Vấn đề ở chỗ, Chính phủ thì phải có chân trong bộ chính trị. Mà bộ chính trị lại thể hiện ý chí của Đảng. Các bác có kêu thì kêu với Chính phủ ấy, bảo ông Dũng không ký, không sài cái dự án xây mới ấy nữa là xong. Rõ ràng chưa nào? Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người thông tuệ sáng suốt (Từng đánh thắng Pháp, thắng Mỹ) thì mấy việc cỏn con cụ nói chỉ có trúng. Cứ theo ý cụ mà làm bàn cãi nhiều sinh mâu thuẫn không hay. NobodyXâm hại văn hoá là xâm hại chính người dân, không thể chấp nhận được, hơn nữa nhà QH cũ vẫn tốt, nên bỏ số tiền đó vào xây đê chắn sóng để dân không sống chung với lũ là tốt sách. TNT, TP HCMKhông phải là các nhà dân chủ không đủ uy tín mà nói lên điều này để chứng minh: ngay cả trong nội bộ Đảng CS VN cũng đầy mâu thuẫn. Tuy 1 đảng nhưng nhiều phe phái trong đó... Còn việc cứu trợ, thì Đảng chỉ muốn nhân dân mang ơn mình Đảng, không để ai hoặc tổ chức nào có thể đứng ra cứu trợ trực tiếp, mà tất cả đều phải thông qua nhà nước (và cũng từ đây tiền cứu trợ bị ăn chặn, ăn bớt, tiền tới tay dân chẳng là bao). Do đó, các tổ chức nước ngoài chẳng mấy ai muốn cứu trợ... cán bộ nhà nước (ngày càng giàu) thay vì cho nhân dân (ngày càng nghèo), vì tiền đó đâu có bao nhiêu tới được tay họ? XP2, TP HCMGửi bạn XP, TP HCM. Theo tôi tư tưởng chính trị của bạn có vấn đề... - Như bạn nói thì Đại tướng Võ Nguyên Giáp đáng kính đã có ý kiến sai? - Bạn nói:"Dân VN nghèo nhưng điều đó đâu có nghĩa là nhà QH - bộ mặt của nước VN phải "nghèo " theo" là đúng. Nhưng mục đích xây lại hội trường là để làm gì trong khi hội trường củ chưa bị quá tải? Tại sao lại phá bỏ hội trường cũ trong khi nó là di tích lịch sử? - Còn việc cứu trợ lũ lụt: báo đài đưa tin, mọi người đóng góp nhưng thật sự có đến được tay người dân? Còn những người ủng hộ trực tiếp không đưa lên báo đài để báo cáo thành tích thì bạn có biết? Kết luận: chúng ta yêu nước nhưng không yêu đến mức mù quáng. Mai Nam, Hà NộiQuốc hội VN với vị thế thật sự của mình sẽ không phải chịu trách nhiệm với lịch sử mà là 14 vị trong bộ chính trị, đứng đầu là bác Nông Đức Mạnh nếu đảng ta cứ quyết xây nhà QH ở vị trí dự định. Nhiều bạn muốn QH xem xét lại quyết định của mình, nhưng các bạn này thừa hiểu rằng phải được đảng cho phép. Phuong, HanoiTôi đã đọc cả ba lá thư của đại tướng Võ nguyên Giáp. Thứ nhất: phải thấy rằng đây là một lá thư đầy tâm huyết của một công dân già ở tuổi gần 100 vậy mà vẫn minh mẫn sáng suốt vì việc lớn của dân tộc. Qua ba lá thư trên tôi đã đọc và nhận thấy rằng Bộ chính Trị ĐCSVN hiện nay nhu nhược hay thay đổi ý kiến và được ông TBT "sáng đúng chiều sai, mai lại đúng " chủ trì thì không biết đất nước này sẽ đi đến đâu. NonameTôi nghĩ các công trình mang tính chất đặc biệt cho một gia đoạn nên được giữ lại. Tôi thấy ở các nước khác có các công trình mang tính chất quốc gia đều được bảo tồn hàng mấy trăm năm tôn vinh giá trị văn hóa và lịch sử. Vì vậy chúng ta còn các lựa chọn khác mà không phải phá bỏ cái cũ đi. XP, TP HCMCác nhà dân chủ có một biệt tài là vận dụng những phát biểu của các nhà lãnh đạo VN để chỉ trích lại chính phủ VN. Điều đó chứng tỏ gì: các nhà dân chủ không có đủ uy tín nên phải sử dụng danh tiếng của các nhà lãnh đạo VN chăng? Dân VN nghèo nhưng điều đó đâu có nghĩa là nhà QH - bộ mặt của nước VN phải "nghèo " theo.. Anh bạn Nhan Quyen nhắc tới lũ lụt thì tôi cũng xin nói: Hình như bữa giờ chỉ có chính phủ VN, các tổ chức của ĐCS tham gia cứu trợ sao không thất các nhà dân chủ tham gia vậy? Hay tại dân Miền Trung chưa có đủ trình độ dân chủ nên các nhà dân chủ không cứu trợ. NobodyTôi xin góp một tiếng nói ủng hộ ông Võ Nguyên Giáp - một công thần khai quốc đã có bức thư nói đúng tâm trạng của cá nhân tôi - một công dân Việt Nam. Tôi cũng hoan nghênh báo Đại Đoàn kết đã dám đăng bài đó cho dù có thể nguy hiểm cho bản báo. NobodyHoan hô đại tướng Võ Nguyên. Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về. Nay đã có những ý kiến hết sức chính đáng, đề nghị Đảng, chính phủ phai biết nghe chứ! Linh HoaTôi nghĩ chỉ cần một ý kiến của bạn Ly Ly - Đà Lạt là phản ánh được vấn đề. Quốc hội là do "Đảng cử, dân bầu". Xong rồi, bây giờ Quốc hội phải làm theo ý Đảng để trả ơn Đảng chứ! (Đảng ở đây là thiểu số thôi - Bộ CT đấy mà). "Tập trung dân chủ" là như vậy đó sao? NobodyTôi thấy nước minh còn nghèo mà cứ đập đi xây lại tốn kém qúa. Quyet, TP HCMTheo tôi ông Nông Đức Mạnh đang muốn phá huỷ một di tích lịch sử tiêu biểu nhất của thời đại Hồ Chí Minh để lấy công với lịch sử trong nhiệm kỳ cuối của mình. Tại sao nước ngoài lại bảo tồn các di tích của Hồ Chí Minh thì ở chính quê hương người tổng bí thư - Đầu tàu của chủ nghĩa Mác-Lê Nin & tư tưởng HCM lại tìm cách phá huỷ nó. Oan nghiệt. Trung, Ha NoiTôi đồng ý với đa số các ý kiến nêu trên. Là sinh viên, sống dưới mái trường CNXH, tôi thấy chúng ta cần phải giữ lại những di sản của các bậc cha chú. Tại sao chúng ta ko giải toả khu nhà ở Trần Phú (nhà công vụ và phân cho tướng lĩnh rất nhiều) để xây tòa nhà quốc hội ở đó, vừa đảm bảo nhà quốc hội vẫn nằm trong khu chính trị Ba Đình, vừa giữ lại được những giá trị lịch sử mà nếu phá bỏ đi thì ko bao giờ lấy lại được. DTTCái áo không làm nên thầy tu..cái ta cần là con người trong Guốc-hội chứ không phải tòa nhà Quốc-hội,hoành tráng để làm gì khi không được lòng dân,không đại diện cho dân. Phong, Sài GònTôi thấy không nên xây nhà Quốc hội trên khu di tích như vậy. Vì lẽ mọi thứ đều có cội nguồn! Công Minh, Sài GònTheo tôi, việc xây dựng tòa nhà quốc hội không nên xây trên nền cũ vì hội trường Ba Đình là di tích lịch sử - quan trọng. Việc xây mới ở đâu, bao nhiêu tiền cho hiện đại, tiện nghi xứng tầm quốc gia - quan trọng không kém! Nhưng việc làm sao để thay đổi hoàn toàn hiện nay, để Quốc hội thực sự là quyền lực của dân mới là điều quan trọng nhất. Các kỳ QH Việt Nam họp đều rất buồn tẻ và chán ngán, đại biểu chẳng mấy ai dám lên tiếng phê bình và đấu tranh cho lẽ phải, kết cuộc đồng thuận thì rất cao nhưng xã hội bất công vẫn cứ tràn ngập! Bởi thế, chắc người dân cũng chẳng mấy ai quan tâm lắm đến việc xây tòa nhà QH (bề ngoài) mà chỉ quan tâm đến nội dung thực tế (bên trong) việc QH hoạt động thế nào cho dân chủ! Hãy cứ để cái cũ để mà còn ! có sự so sánh với với cái mới! Hy vọng mọi sự sẽ thay đổi. Nguyen Trung Cuong, Lâm ĐồngTheo thiển ý của tôi, một người làm nghề giáo bình thường, thì không nên xây nhà Quốc Hội lúc này. Có nhiều lý do: - Thứ nhất, trụ sở QH hiện nay vẫn đủ sức cho Quốc Hội hoạt động. Và theo như ý kiến của một số vị quan chức chính phủ trước đây từng cho báo chí biết, hội trường Ba Đình vẫn chua bao giờ bị quá tải về công sức hoạt động cả. Tại sao lại phải cố xây cho được một toà nhà Quốc Hội mới, trong khi thực chất đó chỉ là nơi dành cho các Đại Biểu bấm nút, bấm nút và chỉ cần bấm nút. Tất cả các chức năng của QHVN chỉ là hợp thức hoá sự lãnh đạo của Đảng CSVN, thì việc xây một toà nhà mới, hay gọi nôm na là một "sân khấu" mới, lúc này hoàn toàn không cần thiết chút nào! - Việc xây dựng như vậy không ít thì nhiều sẽ ảnh hưởng đến những di tích khảo cổ, mà giá trị của nó không thể quy đổi bằng tiền được. Đó là những giá trị lịch sử vô giá của đất nước VN. Trong khi nhà nước ta luôn hô hào "giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc", thì nay lại tuỳ tiện phá bỏ nhưng di tích lịch sử hết sức quý báu chỉ vì muốn xây dựng một nơi hội họp thoáng đãng hơn. Có hợp lý chăng? - Theo như ĐT Giáp, thì đến lúc nào "lòng dân yên" hãy xây nhà QH. Hãy đợi đến khi nào QH là nơi thực sự tập trung quyền lực của nhân dân, rạch ròi giữa lập pháp và đảng phái, thì việc trưng cầu dân ý để xây dựng toà nhà QH cũng chưa phải là đã muộn. NobodyThời chiến tướng VNG hét ra lửa, thời bình tại sao lại không??? Hoan nghênh các tướng đã lên tiếng về vấn đề xây nhà quốc hội, mong rằng các tướng sẽ lớn tiếng hơn về vấn đề xây dựng nhà nước VN tiến tới đổi mới-tự do-dân chủ. Hoxungvn2007, VietnamTôi nghỉ chỉ cần trả lời 2 câu hỏi này là đủ : 1. Tại sau phải bảo tồn Hội trường thống nhất (Dinh Thống Nhất)- Ý nghĩa lịch sử của nó? 2. Tại sao phải phá bỏ Hội trường Ba Đình - Ý nghĩa lịch sử của nó? Có nên tôn tạo Hội trường Ba Đình để nó trở thành nơi tham quan (hoặc tổ chức hội họp) để nhớ về một thời kỳ hào hùng của dân tộc? Nguyen Thuc, TP HCMTôi xem đại tướng Võ Nguyên Giáp là người đáng kính trọng nhất ở Việt Nam hiện nay. Tuy tuổi đã cao nhưng ông vẫn còn minh mẫn. Mặc dù là một đảng viên nhưng tôi vẫn cho rằng trong vấn đề này, Đảng thiếu tinh thần dân chủ. Ly Ly, Đà LạtQuốc hội đại diện cho toàn dân đã biểu quyết đa số vậy mà lòng dân chưa yên là sao nhỉ? Vậy đại biểu quốc hội trước khi họp có lấy ý nguyện của người dân mà mình đại diện cho họ không nhỉ? Trang tienphong.vn có thống kê trên 99% cử tri chưa hề tiếp xúc với đại biểu quốc hội. Vậy đó! Nhân QuyềnDân VN nghèo nhưng Đảng cộng sản và chính quyền cộng sản tiêu tiền như núi. Không biết bao nhiêu mà kể. Vừa đổ hàng chục nghìn tỷ xây trung tâm hội nghị Quốc Gia - lúc đầu nói là để làm nhà quốc hội, sau đó nghe nói các vị lãnh đạo Đảng cộng sản "vô thần" đi xem bói thấy rằng vị thế đất đó không "đẹp" cho việc cai trị vĩnh viễn của mình, sợ phạm vào "long mạch" nên đã xếp xó cộng trình - đáng lẽ là nhà quốc hội bây giờ. Vậy là Trung tâm hội nghị Quốc gia chỉ làm được mỗi cái APEC. còn bây giờ suốt ngày "bảo dưỡng, duy tu". Tiền của dân nghèo VN đúng là như nuớc lũ miền trung năm nay. Sidecar, Hà NộiChắc đợt này báo đại ĐOÀN KẾT sẽ bị khiển tránh đây. Nhưng đúng là đọc BBC tôi mới biết được chuyện này. Là một công dân VN tôi hoàn toàn nhất chí với quan điển của ĐẠI TƯỚNG. Hội trường BA ĐÌNH là một di tích ko thể xâm phạm,đây là biểu tượng của CM VIỆT NAM nơi mà những người như ĐẠI TƯỚNG đã hy sinh để bảo vệ nó. Nếu những nhà lãnh đạo VN chấp nhận phá bỏ nó có nghĩa là họ đã quyên đi quá khứ. Hai, Hà NộiNhân dân Việt nam và Thế giới chắc không ít người biết đến tướng Giáp và nhân cách sống của Người ở thời đại Hồ Chí Minh này. Tuy tuổi cao nhưng Người vẫn còn rất minh mẫn để quan tâm đến lòng dân, ý Đảng, vận mệnh của dân tộc mà tôi không hiểu tại sao tiếng nói của người lại bị bưng bít. Hoan hô báo Đại Đoàn Kết đã đăng bức tâm thư của Đại tướng về nhà quốc hội cho dù tôi biết ban biên tập cũng phải chịu nhiều sức ép. Nguyen Huu Chi, HanoiTôi rất đồng tình với ý kiến của Đại tướng. Quốc hội là do dân bầu ra. Quyết định của quốc hội phải hợp lòng dân, nhưng bây giờ quốc hội lại quyết định trái với lòng dân, nhất là chỉ lấy ý kiến một cách hình thức và quyết định của Bộ Chính trị cao hơn quốc hội. Theo tôi Hội trường Ba Đình là di tích lịch sử của cả dân tộc Việt Nam. Nó là một phần trong tổng thể của Hoàng thành Thăng Long, vì vậy không nên phá bỏ nó. Việc xây dựng hội trường ba đình có thể ở một địa điểm khác chứ không nhất thiết phải bỏ Hội trường Ba Đình. Y kiến của đại tướng là rất đúng đắn. Vì vậy Bộ Chính trị và Quốc hội phải xem xét lại việc này. Vô danhTôi thấy hội trường Ba Đình vẫn đang còn mới và vững chãi vậy mà lại phải phá đi để xây cái mới. Trong khi nhân dân miền Trung đang đối đầu với những thiên tai thiệt hại về cả người và của, cơ cực đủ điều thì chính phủ lại chi ra một số tiền hàng chục tỷ bạc chỉ để thay đổi "bộ mặt" cho bản thân mình như vậy có hợp lý không? Thay vì số tiền ấy xây "chỗ ngồi" cho các ông ấy thì số tiền ấy sẽ giúp biết bao nhiêu đồng bào ta trong cảnh màn trời chiếu nước. Huyen, HanoiTôi mới chỉ được nghe trên truyền hình về việc lấy ý kiến nhân dân về công trình nhà Quốc hội, quả thực sống giữa lòng Hà nội mà cũng không biết công trình này được trưng bày lấy ý kiến!? ấy là chưa kể đồng bào ta trong nước có hơn 83 triệu dân ở khắp mọi miền tổ quốc và một phần không ít các đồng bào ở nước ngoài cũng rất quan tâm đến Tổ đình quốc gia. Thiết nghĩ nhà Quốc hội không chỉ là công trình kiến trúc mà nó còn phải được lựa chọn phong thủy nhưng cũng phải được xem xét trên quan điểm vận động biện chứng. Phá hội trường Ba Đình khác nào là "phủ định sạch trơn" một giai đoạn lịch sử hào hùng của nơi tôn nghiêm này. Người Công sản vốn tôn thờ chủ nghĩa Mác - Lênin, lấy chủ nghĩa Mác làm kim chỉ nam, phê phán quan điểm phủ định sạch trơn của Hegel kia mà. XQTrong khi Quốc Hội thông qua đề án với số phiếu đồng thuận cao, thì ông Kiệt ông Giáp lại nói "lòng dân không yên"! Biết tin ai bây giờ! Mà quả thực không chỉ riêng ông Giáp ông Kiệt nói, ngay cả những diễn đàn báo chí như ViệtNam Net cũng có những ý kiến mặc dù trái chiều nhưng lập luận rất chặt chẽ. Họ không đồng ý khi phải đổ tiền của để xây dựng nhà Quốc Hội không thật sự xứng tầm, lại làm ảnh hưởng đến những di tích khảo cổ vô giá. Quốc Hội Việt Nam là cơ quan đại diện tiếng nói người dân, sao lại không phản án đúng thực tế tâm tư nguyện vọng của người dân. Vậy dân bầu Quốc Hội để làm gì? Có lẽ Quốc Hội muốn xây nhà mới cho mình càng sớm càng tốt, nên bất cần tham khảo ý kiến dư luận? Hay là họ chỉ biết gật đầu theo ý kiến Bộ Chính Trị chăng? Nếu như vậy thì nên đổi tên thành Đảng Hội là vừa rồi! BCMTướng Giáp là một công thần khai quốc, là vị lãnh tụ lão thành cuối cùng còn sống đến ngày nay để chứng kiến những đổi thay từng ngày của đất nước do Đảng lãnh đạo, nhưng cũng chứng kiến biết bao những ngang trái do mhững đảng viên thoái hoá biến chất đang mang danh đại diện cho các tầng lớp nhân dân. Đại tướng là người được nhân dân việt nam vô cùng yêu mến và kính phục, tuy tuổi đã cao nhưng ông vẫn còn minh mẫn và không hề bảo thủ, mọi ý kiến của ông ngày nay vẫn rất hợp lòng dân như thời kỳ khánh chiến. Còn quốc hội ngày nay đang mắc phải nguy cơ chệch hướng rồi, có thể ngày nay họ quyết định dỡ bỏ hội trường Ba Đình lịch sử và ngày mai nữa sẽ có thể dỡ bỏ nốt Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cần gì phải trưng cầu ý dân bởi lẽ "Quốc hội là đại diện cho ý chí và nguyện của nhân dân" mà. Những ai vốn ghét cộng sản chắc đang mong chờ những sự kiện này sớm xảy ra. Xuan Quynh, TP HCMQua chuyện này, dân Việt Nam học được một bài học rất là quan trọng. Báo chí VN chỉ được cho phép đăng những ý kiến theo lề phải, và phải hay trái là tùy thuộc vào Đảng mà cụ thể là Bộ Chính Trị. Không có hiến pháp hay pháp luật quy định đâu là lề phải hay trái cả, và không có ai có quyền "vượt rào" ngay cả người đó là những công thần của chế độ. Tôi là một Đảng viên hưu trí, theo dõi thời cuộc đã lâu nên biết rất rõ rằng Tướng Giáp đã nhiều lần góp ý những vấn đề đất nước bằng nhiều tâm huyết. Nhưng đa số những ý kiến mà ông nêu ra không được Đảng và Nhà Nước thực sự quan tâm. Những tiếng nói đối lập cho dù xuất phát từ những người có công với chế độ còn bị phân biệt đối xử. Vậy thì làm sao mong rằng những tiếng nói đối lập từ mọi tầng lớp nhân dân sẽ được coi trọng! Biết đến bao giờ!

summarize: Thư của Tướng Giáp nói ông phản đối chủ trương xây dựng Nhà Quốc hội ở khu di tích 18 Hoàng Diệu, đồng nghĩa việc phá bỏ Hội trường Ba Đình. Chủ trương này đã được Quốc hội Việt Nam thông qua tại phiên họp cuối cùng của Quốc hội khoá 11 ngày 2-4. 'Lòng dân chưa yên' Một số nguồn tin cho rằng ban lãnh đạo hiện nay của Đảng Cộng sản đã chỉ thị cho báo chí nhà nước không đăng các ý kiến trái chiều về việc xây Nhà Quốc hội nữa. Tuy nhiên, số báo Đại Đoàn Kết ngày 1-11 lại vừa công bố lá thư phản đối của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trong phần giới thiệu, tờ báo viết: "Vừa qua, trong dư luận xã hội có lan truyền tin cho rằng Đại tướng Võ Nguyên Giáp có viết bức thư rất tâm huyết đề nghị Trung ương xung quanh chủ trương dỡ bỏ Hội trường Ba Đình, xây dựng toà nhà Quốc hội mới trên khu di tích Hoàng thành Thăng Long, nhưng thư không được các báo đăng." Báo Đại Đoàn Kết nói họ "đăng toàn văn ý kiến này, với mong muốn các tầng lớp nhân dân cũng như các cơ quan lãnh đạo cao nhất của đất nước nên tham khảo như một sự trăn trở, day dứt của một vị khai quốc công thần trước chủ trương nói trên, dù ngành xây dựng đã trình Chính phủ và đã được Quốc hội khoá 11 biểu quyết đa số." Quan điểm của tướng Giáp là phải bảo tồn toàn bộ khu di tích 18 Hoàng Diệu và Hội trường Ba Đình, di tích mà theo vị tướng là "không thể thiếu của bề dày lịch sử 1000 năm Thăng Long – Hà Nội". Ông cho rằng "đã là di tích lịch sử mà xuống cấp thì phải tu sửa, bảo tồn chứ không phải phá bỏ đi". "Hiện nay, mặc dầu Quốc hội đã biểu quyết, nhưng cán bộ và nhân dân còn có nhiều ý kiến, lòng dân chưa yên". Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói thêm: "Riêng tôi, một lần nữa xin nêu lại ý kiến dứt khoát không nên làm nhà Quốc hội tại khu di tích 18 Hoàng Diệu và tuyệt đối không được phá bỏ Hội trường Ba Đình." Ông cũng đặt câu hỏi gợi ý so sánh hai công trình nổi tiếng trong Nam và ngoài Bắc: "Chúng ta nghĩ thế nào khi thấy cần phải bảo tồn Dinh Độc lập (Hội trường Thống Nhất) mà lại quyết định phá bỏ Hội trường Ba Đình?" Mặc dù chủ trương phá dỡ Hội trường Ba Đình và xây nhà Quốc hội tại đó đã được thông qua, nhưng tướng Giáp vẫn đề nghị Quốc hội tổ chức một phiên họp, và nhấn mạnh phải thảo luận "thực sự dân chủ, phân tích kỹ những ý kiến khác nhau". Chủ đề chính trị? Cuộc tranh luận về việc xây hay không và xây như thế nào trụ sở Quốc hội Việt Nam đã diễn ra vài năm nay và đặc biệt thu hút sự quan tâm của dư luận. Một số nguồn tin từ Việt Nam và trong giới Việt Kiều ở Pháp tin rằng sự kiện Đại tướng Võ Nguyên Giáp lên tiếng có ý nghĩa chính trị trước Hội nghị Trung ương giữa kỳ của đảng CSVN mà dự kiến sẽ diễn ra giữa năm 2008. Sự phê phán nhằm vào cách thức dàn xếp và thông qua những quyết định tác động trực tiếp đến một địa điểm vừa có tính chính trị cao, lại có ý nghĩa chính trị-lịch sử với đảng cầm quyền. Chẳng hạn, theo ông Võ Văn Kiệt: "Nếu thấy cần thiết, Quốc hội nên lấy ý kiến nhân dân...tổ chức theo những phương thức mà nhân dân có thể tham gia thực sự chứ không phải chỉ lấy ý kiến nhân dân cho có lệ." Vị cựu Thủ tướng còn nói người dân phía Nam không hề được hỏi ý kiến gì vì cuộc triển lãm về dự án Hội trường Ba Đình được tổ chức chỉ ở Hà Nội. Riêng với báo chí và giới chuyên môn, chuyện tưởng như đã chấm dứt sau khi giáo sư Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam bày tỏ sự ủng hộ cho kế hoạch xây mới nhà Quốc hội. Trả lời đài BBC hồi tháng Năm nay nay thì với dự án mới, "khu di tích Hoàng thành sẽ được bảo vệ toàn vẹn và nghị quyết hồi tháng 4.2007 của Quốc hội Việt Nam chính thức giải quyết một vấn đề kéo dài gần 4 năm nay." Thế nhưng sự kiện tờ Đại Đoàn Kết đăng thư của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, và sau đó được khen trên một tờ báo khác trong Nam cho thấy vấn đề vẫn chưa ngã ngũ. HT Sài GònHơn 80% dân số (công-nông) sống dưới mức nghèo khổ. Tôi đã đi du lịch gần hết các tỉnh thành của VN, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa cho nên có đánh gía riêng của mình như thế. Khoãng năm 2000 - 2003 có một đợt trung ương ngót tiền (nghe nói vốn vay của nước ngoài) để xây dựng trụ sở cơ quan đảng, nhà nước ở xã, huyện, tỉnh quá khang trang, rộng lớn, máy lạnh đầy đủ trong khi bệnh viện, trường học xung quanh thì tiêu điều. Có lần thấy các trụ sở cơ quan đang xây dựng một bà người nước ngoài hỏi tôi đó là bệnh viện hả tôi trả lời là cơ quan nhà nước thì bà ta lắc đầu và nói ở đất nước của bà ta giáo dục & y tế là ưu tiên một chứ không phải cơ quan chính quyền. Tôi cũng không biết nói gì. Khi vào bên trong mấy cơ quan này thì các bạn sẽ thấy mấy ông bà quan ngồi đọc báo, tán dóc...mình lại nhờ chứng giấy tờ gì thì kiếm chuyện hạch sách, làm khó. Như vậy thì xây dựng hoành tráng để cho mấy quan ngồi đọc báo cho mát mẽ, thoải mái, suy nghĩ ra nhiều cách làm khó dân đen. Bây giờ nếu các bạn để ý những toà nhà đó thấy nó xuống cấp trầm trọng. Chắc chắn là không có ai quan tâm bảo dưỡng. Bản chất của quan chức VN là vậy mà, vô trách nhiệm. Trở lại toà nhà quốc hội, mấy ổng muốn xây mới để làm gì? lợi ích gì đây? hay để ngồi cho mát mẻ để cho dễ ngủ (gật)? Gau, Hà NộiTôi nghĩ rằng, việc xây dỡ bỏ nhà quốc hội cũ để xây dựng tòa nhà quốc hội không mới là không nên. Đây là một di tích lịch sử - quan trọng. Nếu xây một nhà quốc hội mới ở đâu, đẹp, hiện đại, tiện nghi thì nên xây ở Mỹ Đình để cho thoáng. Chúng ta nhìn lại thủ đô hiện nay rất chật, khi quốc hội họp thì dẹp đường chen chúc nhau để đoàn xe đến dự chật hết cả đường! Tóm lại tôi cũng như các bạn ủng hộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người cuối cùng trong lịch sử đã có công khai quốc đã có bức thư nói đúng tâm trạng của tôi - người dân Việt Nam. Tôi rất hoan nghênh tờ báo Đại Đoàn kết đã đăng bài đó đúng sự thật dù có thể nguy hiểm cho báo của mình GarfieldTheo tôi thì việc xây dựng nhà Quốc hội ở số 18 đường Hoàng Diệu là ko nên: Thứ nhất:đây là một di tích lịch sử đã được công nhận, là bằng chứng của một nước Việt Nam độc lập nếu phá bỏ đi thì hoá ra chúng ta đã bác bỏ một nhân chứng lịch sử quan trọng. Thứ hai: Tôi thấy việc thông qua cần dân chủ hơn đúng như đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nói cần lấy ý kiến thực chất của nhân dân chứ không nên lấy ý kiến một cách lấy lệ như thế được. Nganbang, Vĩnh LongĐất nước ta đang phát triển và vị thế của VN được nâng lên trên trường quốc tế ,nhưng trên cơ sở kế thừa ,nên cần phải giữ gìn những yếu tố mang tính lịch sử ,vì vậy muốn hiện đại thì xay dựng mới không nên phá vỡ Hội trường Ba Đình . Tôi rất đồng tình với Đại tướng "Đại Tướng là Người có sự Cống hiến rất lớn cho Đất nước và ý kiến của Đại tướng rất hợp lòng dân mong chính phủ xem xét ,đế mổi người dân hoàn toàn tin tưởng chủ chương của Đảng, nhà nước mà toàn tâm toàn lực trong xây dựng và bảo vệ tổ quốc ,chính quyền thật sự của dân Nguyen Khanh, Hà NộiTôi thấy mỗi lần họp Quốc hội, đường xá Hà Nội lại tắc một cách khủng khiếp vì các vị toàn đi ôtô riêng, cứ mỗi ông một chiếc 4 chỗ. Thật sự tôi rất quan tâm đến chất lượng kỳ họp Quốc Hội vì tôi đặc biệt quan tâm đến cong tác làm Luật của Việt nam. Nhưng tôi cho rằng việc xây dựng nhà Quốc Hội mới tại ba Đình là không cần thiết. Hiện hội trường vẫn còn rất tốt hơn nữa như nhiều người nói là có giá trị lịch sử rất lớn. Vậy thì có lẽ hiệu quả hơn là nên đưa Hội trường nhà Quốc Hội ra xây dựng tại khu vực nào đó rộng rãi hơn, vừa đỡ tắc đường hà Nội, vừa đỡ đi việc phá di tích lịch sử bị phản đối. SGChuyện phá hội trường Ba Đình ko có gì gây ngạc nhiên cả. Đấy là văn hóa châu Á, vua mới lên thì phá hết, phủ nhận hết những thành quả, những gì vua cũ đã xây dựng. Hồi cải cách ruộng đất cũng vậy, các chiến sỹ vô sản phá hết chùa chiền, mồ mả ông bà tổ tiên. Sau năm 75 thì các nhà giải phóng dân tộc đổi hết tên đường phố trong Sài Gòn. Bây giờ phá nhà Quốc hội là chuyện quá nhỏ. Bình thường thôi. Bao giờ phá nốt lăng ông Hồ nữa là xong cái chế độ cách mạng vô sản. Chắc tại quốc hội thấy nhà mình bị nhà mồ ông Hồ chiếu tướng, ko phát lên được nên muốn đổi thế đất. Chưa biết chừng quốc hội ko phá được nhà Quốc hội sẽ đổi sang biểu quyết xin phá lăng ông Hồ luôn. Trung Thành, Long AnGửi độc giả XP-TPHCM. Tại sao hễ thấy lần nào bác góp ý là có kèm theo trách móc "các nhà dân chủ", để làm chi vậy? Bác không đi vào trọng tâm vấn đề, mà toàn bị "ám ảnh" bởi "các nhà dân chủ". Cách tranh luận của bác XP rất giống các chú Công An nhà mình, chẳng cần biết ý kiến người dân thế nào, cứ việc nhảy vào và chụp cái mũ "ý kiến đối lập", rồi từ đó mà phê phán đả kích. Làm sao bác biết các nhà dân chủ không đến cứu trợ người bị lũ lụt? Đi cứu trợ đâu cần phải mang VTV, hay cả đội quân báo chí đi theo như các bác Trung Ương làm chi cho có vẻ hình thức. Mà cho dù có báo chí ở đó cũng đố mà họ dám đăng. Ngay cả ý kiến của một vị đại công thần chế độ về một việc hệ trọng là xây nhà QH, thế mà chỉ có một tờ báo dám đăng. Chỉ có một tờ báo dám đi ngược chiều, mấy trăm tờ kia chỉ biết chạy bên "lề phải" thôi! NonameTheo tôi nên chọn một vị khác nếu thấy cần thiết phải xây mới một Hội trường Quốc Hội, còn Hội trường Ba Đình gắn liền với quá trình lích sử của Đảng cộng sản Việt Nam, Nhà nước Việt nam Dân Chủ Cộng Hòa, không nên phá dỡ. Muốn hoành tráng và khẳng định một sự đổi mới của một giai đoạn lịch sử thì phải làm mới Hoang HoaTrung tâm hội nghị quốc gia xây bằng tiền tỉ để làm gì? sao chúng ta không cùng nhau kiến nghị lấy nơi này làm toà nhà quốc hội? những gì ta đập phá hôm nay liệu có làm lại được trong ngày mai? Noname, HanoiQuốc Hội đã là đại diện của dân, do dân bầu ra rồi, mà bác Võ Văn Kiệt lại khuyên thêm là nên lấy thêm ý kiến của dân. Nếu lấy ý kiến của dân, mà dân không đồng ý xây thì hóa ra Quốc Hội không phải là nơi người dân thể hiện tiếng nói và quyền lợi của mình à? Tóm lại là xây chỉ tốn kém thêm tiền bạc của nhà nước, tiền thuế của dân. Vì Quốc Hội thực ra cũng chỉ là nơi xét duyệt các chính sách "theo định hướng của Đảng", mà trong Quốc hội thì gần 100% là Đảng viên. Quốc hội "được việc" như thế thì họp trong cái nhà đó là tốt lắm rồi. Nam Anh, Hà NộiChẳng hiểu dân chủ cái kiểu qoái quỷ gì mà một công dân đặc biệt như Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng không được nói. Bịt thông tin thì cũng phải khéo chứ? Đã "lộ" rồi thì phải cho người ta bàn luận, mà bàn luận thì phải dân chủ. Không chơi cái kiểu, khen thì đăng mà chê thì bịt. Như vậy không công bằng. Và hệ quả là gì? Là mất lòng tin của dân! Đơn giản là vậy, bởi ai cũng nghĩ: Người như cụ Giáp mà không được nói thì ai dám nói đây??? Tiện thể nói luôn về công tác Đảng. Nhiều bác trong diễn đàn BBC chắc không biết về nguyên tắc, lúc nào cũng luận điệu Đảng làm thế này, đảng làm thế nọ. Xin thưa, chẳng có Đảng nào làm vậy cả. Đảng chỉ ra định hướng, thống nhất ý kiến, còn mọi việc thì phải do chính phủ làm chứ. Vấn đề ở chỗ, Chính phủ thì phải có chân trong bộ chính trị. Mà bộ chính trị lại thể hiện ý chí của Đảng. Các bác có kêu thì kêu với Chính phủ ấy, bảo ông Dũng không ký, không sài cái dự án xây mới ấy nữa là xong. Rõ ràng chưa nào? Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người thông tuệ sáng suốt (Từng đánh thắng Pháp, thắng Mỹ) thì mấy việc cỏn con cụ nói chỉ có trúng. Cứ theo ý cụ mà làm bàn cãi nhiều sinh mâu thuẫn không hay. NobodyXâm hại văn hoá là xâm hại chính người dân, không thể chấp nhận được, hơn nữa nhà QH cũ vẫn tốt, nên bỏ số tiền đó vào xây đê chắn sóng để dân không sống chung với lũ là tốt sách. TNT, TP HCMKhông phải là các nhà dân chủ không đủ uy tín mà nói lên điều này để chứng minh: ngay cả trong nội bộ Đảng CS VN cũng đầy mâu thuẫn. Tuy 1 đảng nhưng nhiều phe phái trong đó... Còn việc cứu trợ, thì Đảng chỉ muốn nhân dân mang ơn mình Đảng, không để ai hoặc tổ chức nào có thể đứng ra cứu trợ trực tiếp, mà tất cả đều phải thông qua nhà nước (và cũng từ đây tiền cứu trợ bị ăn chặn, ăn bớt, tiền tới tay dân chẳng là bao). Do đó, các tổ chức nước ngoài chẳng mấy ai muốn cứu trợ... cán bộ nhà nước (ngày càng giàu) thay vì cho nhân dân (ngày càng nghèo), vì tiền đó đâu có bao nhiêu tới được tay họ? XP2, TP HCMGửi bạn XP, TP HCM. Theo tôi tư tưởng chính trị của bạn có vấn đề... - Như bạn nói thì Đại tướng Võ Nguyên Giáp đáng kính đã có ý kiến sai? - Bạn nói:"Dân VN nghèo nhưng điều đó đâu có nghĩa là nhà QH - bộ mặt của nước VN phải "nghèo " theo" là đúng. Nhưng mục đích xây lại hội trường là để làm gì trong khi hội trường củ chưa bị quá tải? Tại sao lại phá bỏ hội trường cũ trong khi nó là di tích lịch sử? - Còn việc cứu trợ lũ lụt: báo đài đưa tin, mọi người đóng góp nhưng thật sự có đến được tay người dân? Còn những người ủng hộ trực tiếp không đưa lên báo đài để báo cáo thành tích thì bạn có biết? Kết luận: chúng ta yêu nước nhưng không yêu đến mức mù quáng. Mai Nam, Hà NộiQuốc hội VN với vị thế thật sự của mình sẽ không phải chịu trách nhiệm với lịch sử mà là 14 vị trong bộ chính trị, đứng đầu là bác Nông Đức Mạnh nếu đảng ta cứ quyết xây nhà QH ở vị trí dự định. Nhiều bạn muốn QH xem xét lại quyết định của mình, nhưng các bạn này thừa hiểu rằng phải được đảng cho phép. Phuong, HanoiTôi đã đọc cả ba lá thư của đại tướng Võ nguyên Giáp. Thứ nhất: phải thấy rằng đây là một lá thư đầy tâm huyết của một công dân già ở tuổi gần 100 vậy mà vẫn minh mẫn sáng suốt vì việc lớn của dân tộc. Qua ba lá thư trên tôi đã đọc và nhận thấy rằng Bộ chính Trị ĐCSVN hiện nay nhu nhược hay thay đổi ý kiến và được ông TBT "sáng đúng chiều sai, mai lại đúng " chủ trì thì không biết đất nước này sẽ đi đến đâu. NonameTôi nghĩ các công trình mang tính chất đặc biệt cho một gia đoạn nên được giữ lại. Tôi thấy ở các nước khác có các công trình mang tính chất quốc gia đều được bảo tồn hàng mấy trăm năm tôn vinh giá trị văn hóa và lịch sử. Vì vậy chúng ta còn các lựa chọn khác mà không phải phá bỏ cái cũ đi. XP, TP HCMCác nhà dân chủ có một biệt tài là vận dụng những phát biểu của các nhà lãnh đạo VN để chỉ trích lại chính phủ VN. Điều đó chứng tỏ gì: các nhà dân chủ không có đủ uy tín nên phải sử dụng danh tiếng của các nhà lãnh đạo VN chăng? Dân VN nghèo nhưng điều đó đâu có nghĩa là nhà QH - bộ mặt của nước VN phải "nghèo " theo.. Anh bạn Nhan Quyen nhắc tới lũ lụt thì tôi cũng xin nói: Hình như bữa giờ chỉ có chính phủ VN, các tổ chức của ĐCS tham gia cứu trợ sao không thất các nhà dân chủ tham gia vậy? Hay tại dân Miền Trung chưa có đủ trình độ dân chủ nên các nhà dân chủ không cứu trợ. NobodyTôi xin góp một tiếng nói ủng hộ ông Võ Nguyên Giáp - một công thần khai quốc đã có bức thư nói đúng tâm trạng của cá nhân tôi - một công dân Việt Nam. Tôi cũng hoan nghênh báo Đại Đoàn kết đã dám đăng bài đó cho dù có thể nguy hiểm cho bản báo. NobodyHoan hô đại tướng Võ Nguyên. Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về. Nay đã có những ý kiến hết sức chính đáng, đề nghị Đảng, chính phủ phai biết nghe chứ! Linh HoaTôi nghĩ chỉ cần một ý kiến của bạn Ly Ly - Đà Lạt là phản ánh được vấn đề. Quốc hội là do "Đảng cử, dân bầu". Xong rồi, bây giờ Quốc hội phải làm theo ý Đảng để trả ơn Đảng chứ! (Đảng ở đây là thiểu số thôi - Bộ CT đấy mà). "Tập trung dân chủ" là như vậy đó sao? NobodyTôi thấy nước minh còn nghèo mà cứ đập đi xây lại tốn kém qúa. Quyet, TP HCMTheo tôi ông Nông Đức Mạnh đang muốn phá huỷ một di tích lịch sử tiêu biểu nhất của thời đại Hồ Chí Minh để lấy công với lịch sử trong nhiệm kỳ cuối của mình. Tại sao nước ngoài lại bảo tồn các di tích của Hồ Chí Minh thì ở chính quê hương người tổng bí thư - Đầu tàu của chủ nghĩa Mác-Lê Nin & tư tưởng HCM lại tìm cách phá huỷ nó. Oan nghiệt. Trung, Ha NoiTôi đồng ý với đa số các ý kiến nêu trên. Là sinh viên, sống dưới mái trường CNXH, tôi thấy chúng ta cần phải giữ lại những di sản của các bậc cha chú. Tại sao chúng ta ko giải toả khu nhà ở Trần Phú (nhà công vụ và phân cho tướng lĩnh rất nhiều) để xây tòa nhà quốc hội ở đó, vừa đảm bảo nhà quốc hội vẫn nằm trong khu chính trị Ba Đình, vừa giữ lại được những giá trị lịch sử mà nếu phá bỏ đi thì ko bao giờ lấy lại được. DTTCái áo không làm nên thầy tu..cái ta cần là con người trong Guốc-hội chứ không phải tòa nhà Quốc-hội,hoành tráng để làm gì khi không được lòng dân,không đại diện cho dân. Phong, Sài GònTôi thấy không nên xây nhà Quốc hội trên khu di tích như vậy. Vì lẽ mọi thứ đều có cội nguồn! Công Minh, Sài GònTheo tôi, việc xây dựng tòa nhà quốc hội không nên xây trên nền cũ vì hội trường Ba Đình là di tích lịch sử - quan trọng. Việc xây mới ở đâu, bao nhiêu tiền cho hiện đại, tiện nghi xứng tầm quốc gia - quan trọng không kém! Nhưng việc làm sao để thay đổi hoàn toàn hiện nay, để Quốc hội thực sự là quyền lực của dân mới là điều quan trọng nhất. Các kỳ QH Việt Nam họp đều rất buồn tẻ và chán ngán, đại biểu chẳng mấy ai dám lên tiếng phê bình và đấu tranh cho lẽ phải, kết cuộc đồng thuận thì rất cao nhưng xã hội bất công vẫn cứ tràn ngập! Bởi thế, chắc người dân cũng chẳng mấy ai quan tâm lắm đến việc xây tòa nhà QH (bề ngoài) mà chỉ quan tâm đến nội dung thực tế (bên trong) việc QH hoạt động thế nào cho dân chủ! Hãy cứ để cái cũ để mà còn ! có sự so sánh với với cái mới! Hy vọng mọi sự sẽ thay đổi. Nguyen Trung Cuong, Lâm ĐồngTheo thiển ý của tôi, một người làm nghề giáo bình thường, thì không nên xây nhà Quốc Hội lúc này. Có nhiều lý do: - Thứ nhất, trụ sở QH hiện nay vẫn đủ sức cho Quốc Hội hoạt động. Và theo như ý kiến của một số vị quan chức chính phủ trước đây từng cho báo chí biết, hội trường Ba Đình vẫn chua bao giờ bị quá tải về công sức hoạt động cả. Tại sao lại phải cố xây cho được một toà nhà Quốc Hội mới, trong khi thực chất đó chỉ là nơi dành cho các Đại Biểu bấm nút, bấm nút và chỉ cần bấm nút. Tất cả các chức năng của QHVN chỉ là hợp thức hoá sự lãnh đạo của Đảng CSVN, thì việc xây một toà nhà mới, hay gọi nôm na là một "sân khấu" mới, lúc này hoàn toàn không cần thiết chút nào! - Việc xây dựng như vậy không ít thì nhiều sẽ ảnh hưởng đến những di tích khảo cổ, mà giá trị của nó không thể quy đổi bằng tiền được. Đó là những giá trị lịch sử vô giá của đất nước VN. Trong khi nhà nước ta luôn hô hào "giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc", thì nay lại tuỳ tiện phá bỏ nhưng di tích lịch sử hết sức quý báu chỉ vì muốn xây dựng một nơi hội họp thoáng đãng hơn. Có hợp lý chăng? - Theo như ĐT Giáp, thì đến lúc nào "lòng dân yên" hãy xây nhà QH. Hãy đợi đến khi nào QH là nơi thực sự tập trung quyền lực của nhân dân, rạch ròi giữa lập pháp và đảng phái, thì việc trưng cầu dân ý để xây dựng toà nhà QH cũng chưa phải là đã muộn. NobodyThời chiến tướng VNG hét ra lửa, thời bình tại sao lại không??? Hoan nghênh các tướng đã lên tiếng về vấn đề xây nhà quốc hội, mong rằng các tướng sẽ lớn tiếng hơn về vấn đề xây dựng nhà nước VN tiến tới đổi mới-tự do-dân chủ. Hoxungvn2007, VietnamTôi nghỉ chỉ cần trả lời 2 câu hỏi này là đủ : 1. Tại sau phải bảo tồn Hội trường thống nhất (Dinh Thống Nhất)- Ý nghĩa lịch sử của nó? 2. Tại sao phải phá bỏ Hội trường Ba Đình - Ý nghĩa lịch sử của nó? Có nên tôn tạo Hội trường Ba Đình để nó trở thành nơi tham quan (hoặc tổ chức hội họp) để nhớ về một thời kỳ hào hùng của dân tộc? Nguyen Thuc, TP HCMTôi xem đại tướng Võ Nguyên Giáp là người đáng kính trọng nhất ở Việt Nam hiện nay. Tuy tuổi đã cao nhưng ông vẫn còn minh mẫn. Mặc dù là một đảng viên nhưng tôi vẫn cho rằng trong vấn đề này, Đảng thiếu tinh thần dân chủ. Ly Ly, Đà LạtQuốc hội đại diện cho toàn dân đã biểu quyết đa số vậy mà lòng dân chưa yên là sao nhỉ? Vậy đại biểu quốc hội trước khi họp có lấy ý nguyện của người dân mà mình đại diện cho họ không nhỉ? Trang tienphong.vn có thống kê trên 99% cử tri chưa hề tiếp xúc với đại biểu quốc hội. Vậy đó! Nhân QuyềnDân VN nghèo nhưng Đảng cộng sản và chính quyền cộng sản tiêu tiền như núi. Không biết bao nhiêu mà kể. Vừa đổ hàng chục nghìn tỷ xây trung tâm hội nghị Quốc Gia - lúc đầu nói là để làm nhà quốc hội, sau đó nghe nói các vị lãnh đạo Đảng cộng sản "vô thần" đi xem bói thấy rằng vị thế đất đó không "đẹp" cho việc cai trị vĩnh viễn của mình, sợ phạm vào "long mạch" nên đã xếp xó cộng trình - đáng lẽ là nhà quốc hội bây giờ. Vậy là Trung tâm hội nghị Quốc gia chỉ làm được mỗi cái APEC. còn bây giờ suốt ngày "bảo dưỡng, duy tu". Tiền của dân nghèo VN đúng là như nuớc lũ miền trung năm nay. Sidecar, Hà NộiChắc đợt này báo đại ĐOÀN KẾT sẽ bị khiển tránh đây. Nhưng đúng là đọc BBC tôi mới biết được chuyện này. Là một công dân VN tôi hoàn toàn nhất chí với quan điển của ĐẠI TƯỚNG. Hội trường BA ĐÌNH là một di tích ko thể xâm phạm,đây là biểu tượng của CM VIỆT NAM nơi mà những người như ĐẠI TƯỚNG đã hy sinh để bảo vệ nó. Nếu những nhà lãnh đạo VN chấp nhận phá bỏ nó có nghĩa là họ đã quyên đi quá khứ. Hai, Hà NộiNhân dân Việt nam và Thế giới chắc không ít người biết đến tướng Giáp và nhân cách sống của Người ở thời đại Hồ Chí Minh này. Tuy tuổi cao nhưng Người vẫn còn rất minh mẫn để quan tâm đến lòng dân, ý Đảng, vận mệnh của dân tộc mà tôi không hiểu tại sao tiếng nói của người lại bị bưng bít. Hoan hô báo Đại Đoàn Kết đã đăng bức tâm thư của Đại tướng về nhà quốc hội cho dù tôi biết ban biên tập cũng phải chịu nhiều sức ép. Nguyen Huu Chi, HanoiTôi rất đồng tình với ý kiến của Đại tướng. Quốc hội là do dân bầu ra. Quyết định của quốc hội phải hợp lòng dân, nhưng bây giờ quốc hội lại quyết định trái với lòng dân, nhất là chỉ lấy ý kiến một cách hình thức và quyết định của Bộ Chính trị cao hơn quốc hội. Theo tôi Hội trường Ba Đình là di tích lịch sử của cả dân tộc Việt Nam. Nó là một phần trong tổng thể của Hoàng thành Thăng Long, vì vậy không nên phá bỏ nó. Việc xây dựng hội trường ba đình có thể ở một địa điểm khác chứ không nhất thiết phải bỏ Hội trường Ba Đình. Y kiến của đại tướng là rất đúng đắn. Vì vậy Bộ Chính trị và Quốc hội phải xem xét lại việc này. Vô danhTôi thấy hội trường Ba Đình vẫn đang còn mới và vững chãi vậy mà lại phải phá đi để xây cái mới. Trong khi nhân dân miền Trung đang đối đầu với những thiên tai thiệt hại về cả người và của, cơ cực đủ điều thì chính phủ lại chi ra một số tiền hàng chục tỷ bạc chỉ để thay đổi "bộ mặt" cho bản thân mình như vậy có hợp lý không? Thay vì số tiền ấy xây "chỗ ngồi" cho các ông ấy thì số tiền ấy sẽ giúp biết bao nhiêu đồng bào ta trong cảnh màn trời chiếu nước. Huyen, HanoiTôi mới chỉ được nghe trên truyền hình về việc lấy ý kiến nhân dân về công trình nhà Quốc hội, quả thực sống giữa lòng Hà nội mà cũng không biết công trình này được trưng bày lấy ý kiến!? ấy là chưa kể đồng bào ta trong nước có hơn 83 triệu dân ở khắp mọi miền tổ quốc và một phần không ít các đồng bào ở nước ngoài cũng rất quan tâm đến Tổ đình quốc gia. Thiết nghĩ nhà Quốc hội không chỉ là công trình kiến trúc mà nó còn phải được lựa chọn phong thủy nhưng cũng phải được xem xét trên quan điểm vận động biện chứng. Phá hội trường Ba Đình khác nào là "phủ định sạch trơn" một giai đoạn lịch sử hào hùng của nơi tôn nghiêm này. Người Công sản vốn tôn thờ chủ nghĩa Mác - Lênin, lấy chủ nghĩa Mác làm kim chỉ nam, phê phán quan điểm phủ định sạch trơn của Hegel kia mà. XQTrong khi Quốc Hội thông qua đề án với số phiếu đồng thuận cao, thì ông Kiệt ông Giáp lại nói "lòng dân không yên"! Biết tin ai bây giờ! Mà quả thực không chỉ riêng ông Giáp ông Kiệt nói, ngay cả những diễn đàn báo chí như ViệtNam Net cũng có những ý kiến mặc dù trái chiều nhưng lập luận rất chặt chẽ. Họ không đồng ý khi phải đổ tiền của để xây dựng nhà Quốc Hội không thật sự xứng tầm, lại làm ảnh hưởng đến những di tích khảo cổ vô giá. Quốc Hội Việt Nam là cơ quan đại diện tiếng nói người dân, sao lại không phản án đúng thực tế tâm tư nguyện vọng của người dân. Vậy dân bầu Quốc Hội để làm gì? Có lẽ Quốc Hội muốn xây nhà mới cho mình càng sớm càng tốt, nên bất cần tham khảo ý kiến dư luận? Hay là họ chỉ biết gật đầu theo ý kiến Bộ Chính Trị chăng? Nếu như vậy thì nên đổi tên thành Đảng Hội là vừa rồi! BCMTướng Giáp là một công thần khai quốc, là vị lãnh tụ lão thành cuối cùng còn sống đến ngày nay để chứng kiến những đổi thay từng ngày của đất nước do Đảng lãnh đạo, nhưng cũng chứng kiến biết bao những ngang trái do mhững đảng viên thoái hoá biến chất đang mang danh đại diện cho các tầng lớp nhân dân. Đại tướng là người được nhân dân việt nam vô cùng yêu mến và kính phục, tuy tuổi đã cao nhưng ông vẫn còn minh mẫn và không hề bảo thủ, mọi ý kiến của ông ngày nay vẫn rất hợp lòng dân như thời kỳ khánh chiến. Còn quốc hội ngày nay đang mắc phải nguy cơ chệch hướng rồi, có thể ngày nay họ quyết định dỡ bỏ hội trường Ba Đình lịch sử và ngày mai nữa sẽ có thể dỡ bỏ nốt Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cần gì phải trưng cầu ý dân bởi lẽ "Quốc hội là đại diện cho ý chí và nguyện của nhân dân" mà. Những ai vốn ghét cộng sản chắc đang mong chờ những sự kiện này sớm xảy ra. Xuan Quynh, TP HCMQua chuyện này, dân Việt Nam học được một bài học rất là quan trọng. Báo chí VN chỉ được cho phép đăng những ý kiến theo lề phải, và phải hay trái là tùy thuộc vào Đảng mà cụ thể là Bộ Chính Trị. Không có hiến pháp hay pháp luật quy định đâu là lề phải hay trái cả, và không có ai có quyền "vượt rào" ngay cả người đó là những công thần của chế độ. Tôi là một Đảng viên hưu trí, theo dõi thời cuộc đã lâu nên biết rất rõ rằng Tướng Giáp đã nhiều lần góp ý những vấn đề đất nước bằng nhiều tâm huyết. Nhưng đa số những ý kiến mà ông nêu ra không được Đảng và Nhà Nước thực sự quan tâm. Những tiếng nói đối lập cho dù xuất phát từ những người có công với chế độ còn bị phân biệt đối xử. Vậy thì làm sao mong rằng những tiếng nói đối lập từ mọi tầng lớp nhân dân sẽ được coi trọng! Biết đến bao giờ!

vert-fut-40657164

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-40657164

Vì sao ‘chính trị nguồn nước’ sẽ định hình thế kỷ 21

Trong những thập niên tới, nguồn cung cấp nước có khả năng ảnh hưởng đến địa chính trị, ngoại giao và thậm chí xung đột.

Các nguồn nước đã luôn tạo thành ranh giới tự nhiên giữa các quốc gia, buộc người con người phải nghĩ ra cách để chia sẻ nước một cách hòa bình. Trong bộ phim Quantum of Solace (Định mức khuây khỏa) năm 2008, James Bond (007) chống lại một xu hướng tổ chức tội phạm thống trị toàn cầu. Người ta nghĩ rằng phim này sẽ ầm ĩ ... nhưng mạng lưới tội ác này lại không sử dụng laser hoặc tên lửa để gây tàn phá. Không, tổ chức Quantum có một kế hoạch nham hiểm là chiếm quyền kiểm soát nguồn nước của Bolivia. Trong khi vai trò của tổ chức xấu xa trong phim có thể không có thật, điều hư cấu này nêu lên một kịch bản đáng để xem xét nghiêm túc: điều gì sẽ xảy ra nếu nguồn nước của một đất nước bị cắt đứt? Sự kiệt quệ toàn cầu sẽ là cái gì? Hãy suy nghĩ điều đó: chắc chắn là ta cần nước để tồn tại. Nhưng nước cũng thúc đẩy thương mại, mậu dịch, đổi mới và sự thành công về kinh tế. Nước vẫn là quan trọng từ xa xưa, từ sông Nile ở Ai Cập cổ đại tới sông Amazon trong rừng nhiệt đới Brazil. Trong khi các nguồn nước thường tạo ra các biên giới tự nhiên giữa các quốc gia, nhiều quốc gia có xu hướng chia sẻ sự tiếp cận tới các sông hoặc hồ, thí dụ sông Nile chạy qua gần một chục quốc gia. Loài người dễ xảy ra xung đột, nhưng cũng ngạc nhiên là đã có ít xung đột vì lý do nguồn nước. Các chuyên gia đồng ý rằng nếu không có nước, sẽ không có hòa bình thế giới. Đó là lý do tại sao một trong những thách thức lớn của vài thập niên tới có thể sẽ là duy trì sự cân bằng cực kỳ nhạy cảm này trong quản lý nguồn nước. Trong thế kỷ 21, nguồn nước ngọt đang cạn dần, thay đổi khí hậu đang làm nước biển dâng và thay đổi biên giới, sự bùng nổ dân số đang đè nặng lên nguồn tài nguyên thế giới, và chủ nghĩa quốc thái quá trên gia toàn cầu đang thách thức quan hệ ngoại giao. Trong khi đó, nhu cầu về nước dự kiến sẽ tăng lên 55% trong khoảng từ 2000 đến 2050. Trong thế kỷ tới, về giá trị của nó như một nguồn tài nguyên toàn cầu, nước được gọi là “sự kế tiếp của dầu.” Vậy chúng ta có thể làm gì để đảm bảo có nước trên toàn cầu, và cũng là hòa bình toàn cầu? Hòa bình thế giới phụ thuộc vào chính trị nguồn nước Hạn hán và thay đổi khí hậu sẽ làm cho ngoại giao do vấn đề nước trở thành một hoạt động cốt yếu trong thế kỷ 21. Vai trò của nước trong việc định hình chính trị đã có từ nhiều thế kỷ trước. “Trong thế giới cổ đại, các nguồn nước lớn tạo ranh giới tự nhiên giữa con người và các quốc gia,” Zenia Tata, giám đốc điều hành phát triển toàn cầu và mở rộng quốc tế tại XPrize, một tổ chức đang cạnh tranh trên toàn thế giới về các giải pháp sáng tạo quản lý nước, nói. “Nhưng hình ảnh địa chính trị ngày nay khác nhiều rồi,” và tiếp cận với nước là điều tối quan trọng. Ở nhiều nơi trên thế giới, các nguồn nước chảy qua nhiều quốc gia hoặc tiếp giáp biên giới của nhiều quốc gia. Đó là cớ để cái gọi là “quyền ven sông nước” nhảy vào cuộc. Trong trường hợp của một con sông, các quốc gia thượng lưu, nơi dòng sông bắt nguồn, được mặc nhiên hưởng quyền lực và lợi thế đối với các nước ở hạ lưu. Những loại điểm nóng như vậy có rất nhiều. Và thường ở những nơi đã sẵn có căng thẳng. Ở Trung Đông, lưu vực sông Jordan là nguồn nước chính cho nhiều vùng, bao gồm cả Jordan, Palestine, và Israel, là các vùng có căng thẳng chính trị kéo dài. Trong khi đó, ở Syria, đợt hạn hán tồi tệ nhất của gần một thiên niên kỷ đã phần nào là nguyên nhân của cuộc nội chiến phân chia thế hệ của đất nước và sự cực đoan hóa mà nó đã dẫn tới sự hình thành cái gọi là Nhà Nước Hồi Giáo. Ai Cập và Ethiopia đã tranh chấp việc sử nước của sông Nile trong nhiều thế kỷ: con sông mang tính biểu tượng bắt nguồn từ Ethiopia, nhưng kết thúc ở Ai Cập, nó tạo ra mối quan hệ tranh chấp vốn có. Năm 2015, Ai Cập và Ethiopia đã gác lại một số khác biệt để xây dựng Đập Lớn Phục Hưng Ethiopia trên sông này, đây là đập lớn nhất của châu Phi và sẽ khai trương vào tháng 7. Các quốc gia cũng ký một thỏa thuận nhằm đảm bảo việc tiếp cận nước sông được công bằng. Tata cho biết nhiều thị trường phát triển và mới nổi có những thách thức tương tự: “Thí dụ như hợp đồng 99 năm của Malaysia với Singapore, cho phép họ được dùng nước ngọt phải trả tiền của sông Johor,” Tata nói. “Singapore được cho là một trong những quốc gia tiến bộ nhất trên hành tinh, nhưng nếu không có đủ nguồn nước ngọt, tất cả các ngành công nghiệp, thương mại, mậu dịch và văn hoá sẽ ngừng trệ.” Theo Viện Thái Bình Dương, một tổ chức phi lợi nhuận về thông tin tài nguyên nước ở California, đã có hàng chục cuộc xung đột liên quan đến nước trên thế giới từ năm 2000TCN đến nay. Vậy làm thế nào để đảm bảo rằng mọi người đều có đủ nước, và do đó giữ được hòa bình tương đối trên thế giới trong thế kỷ 21? Câu trả lời thực sự sẽ không nằm ở các quốc gia kiểm soát nguồn cung cấp nước ở cái gọi là “cuộc tranh giành nước” mà câu trả lời là các nước có nhiều lương thực và nhiều nước xuất khẩu các mặt hàng này như thế nào sang các nước khác. Phân chia nước Các quốc gia có du thừa nước xuất khẩu “nước ảo” trên toàn thế giới, tức là nước tiềm ẩn trong sản phẩm, như lúa mì và thịt. Mặc dù đã có nhiều cuộc xung đột liên quan đến nước trong nhiều thiên niên kỷ qua nhưng thực tế chỉ có rất ít việc chuyển nước qua biên giới quốc gia. Có ba vấn đề chính khi nói đến nước trong thế kỷ 21, Aaron Wolf nói. Ông là giáo sư địa lý của Đại học Bang Oregon chuyên về quản lý tài nguyên nước và chính sách môi trường. Vấn đề đầu tiên là rõ ràng nhất: sự khan hiếm nước. Sự thiếu nước an toàn và đáng tin cậy đã giết chết nhiều người trên khắp thế giới như do bệnh sốt rét và HIV/AIDS. Vấn đề thứ hai là sự liên can chính trị của sự khan hiếm đó. Ví dụ, tại Syria, tình trạng hạn hán (làm đổi lịch sử) đã thu hút thêm người tới ở thành phố, làm tăng giá lương thực, và làm trầm trọng thêm căng thẳng đã sẵn có trong nước. Cuối cùng họ thành những “người tị nạn khí hậu”, di chuyển sang các nước khác để tìm kiếm những nơi có sẵn nước hơn, rồi từ đó có thể làm bùng cháy ngọn lửa căng thẳng về chính trị. Vấn đề chính thứ ba, và có lẽ được nói đến ít nhất, theo các chuyên gia, là dòng chảy của nước xuyên biên giới. Nói cách khác: nước di chuyển giữa các quốc gia. Và đó là điều mà quyền của nước ven sông nước bước vào cuộc chơi. Nhưng đây là điểm khó nhận biết, phần thứ ba của vấn đề nan giải thực tế là phần đáng lạc quan nhất, Wolf nói, vì cho đến nay có rất ít cuộc xô xát bạo lực đối với các dòng nước xuyên biên giới. Thách thức lớn: xây dựng ngoại giao nguồn nước Mặc dù những tiêu đề gây hoang mang về “chiến tranh nguồn nước”, nhưng thế kỷ 21 có ít những mối đe dọa mới và độc nhất làm phức tạp hơn bao giờ hết ngoại giao nguồn nước. Sự bùng nổ dân số, đặc biệt là ở châu Á và châu Phi, gây căng thẳng cho nguồn tài nguyên. Nhiệt độ toàn cầu gia tăng làm cạn kiệt một số nguồn nước. Và sự gia tăng của chủ nghĩa quốc gia trên toàn thế giới có thể cản trở những nỗ lực ngoại giao ở khắp mọi nơi. Vì vậy, tại Đại học Oregon State, Wolf đang giúp tổ chức Chương Trình Quản lý Xung Đột Về Nước nhằm xác định những nơi mà căng thẳng ngoại giao nguồn nước sắp sửa tăng lên trong vòng ba đến năm năm tới. Ví dụ, Afghanistan là một quốc gia thượng nguồn của nhiều quốc gia trong khu vực, và đang cố gắng sử dụng lợi thế đó để phát triển nền kinh tế. Đối với một quốc gia đã trải qua nhiều thập niên thập chiến tranh và biến động, sức mạnh chính trị về nguồn nước như của sông Kabul sẽ có thể là một ân huệ. Đó là lý do tại sao lại có sự ham muốn nghiên cứu ngày càng tăng về một nhận thức của không chỉ với chính trị nguồn nước, mà còn với ngoại giao nguồn nước là trong khi nước có thể gây xung đột tiềm ẩn rõ ràng thì nó cũng có thể đẩy nhanh hợp tác toàn cầu. “Chúng tôi đang xây dựng thế hệ tiếp theo của các nhà ngoại giao nguồn nước,” Wolf nói. Giải pháp? Trả tiền nhiều hơn cho nông dân Nhưng giữa những thay đổi này trong cảnh quan chính trị nguồn nước, các chuyên gia khuyên chúng ta nên nhớ rằng không phải tất cả nước tồn tại ở các sông, hồ và đại dương. Có nước trong đất, đất mà nông dân sử dụng để trồng rau, hoa màu và thức ăn gia súc. Và nước từ trong đất này được chuyển thành các sản phẩm, cho dù đó là lúa mỳ hoặc thịt bò, trước khi chúng được vận chuyển từ các quốc gia đủ nước sang những nước thiếu nước. Điều này được gọi là “nước ảo”, một thuật ngữ do John Anthony Allan nghĩ ra, ông ở trường King's College London, chuyên về các vấn đề nước, chính sách và nông nghiệp. “Nước ảo” sẽ đóng một vai trò rất lớn trong thế kỷ 21. Nếu bạn đưa nước ảo vào hình ảnh chung thì nông dân đang quản lý phần lớn lượng nước trong chuỗi cung ứng. Và ở những quốc gia thiếu nước thì nước trong sản phẩm nhập khẩu là một thành phần. Riêng ở Châu Âu, 40% “nước ảo” này đến từ bên ngoài lục địa. Ở đây vấn đề là nông dân không được trả tiền đủ cho vai trò quan trọng trong giao dịch đó. Và khi thực phẩm đến được nước đến, các chính trị gia ở nước này sử dụng trợ cấp để giữ giá thực phẩm ở mức thấp. Vì sao? Các chính trị gia muốn duy trì hòa bình trong dân, họ muốn người dân sống trong giả định rằng dân sẽ có thể đi đến cửa hàng và thấy thức ăn sẵn có trên kệ. “Các chính phủ đã nỗ lực rất nhiều để đảm bảo rằng có đủ thực phẩm với giá phải chăng trên thị trường,” Allan nói. “Có những lực lượng được hình thành để làm giảm giá, có áp lực để giữ cho giá thực phẩm rẻ.” Đối với các quốc gia dư thừa nước như Mỹ hoặc Canada, họ bán những sản phẩm này cho các quốc gia thiếu nước hơn với giá thấp. Hơn 60% trong số khoảng 220 quốc gia trên thế giới là nước nhập khẩu lớn về lương thực . Nói cách khác, 160 quốc gia phụ thuộc vào thực phẩm nhập khẩu, và vào lượng nước cần thiết để tạo ra chúng. “Thế giới đang ở trong hòa bình bởi vì chúng ta có thương mại nước ảo.” Allan nói. “Nó được giải quyết âm thầm. Tiết lộ việc thương mại nước ảo như một giải pháp là điều các chính trị gia không muốn làm bởi vì họ muốn cho thấy rằng họ đang quản lý tốt đất nước.” Nhưng trên thực tế, nước đi vào trong thực phẩm của đất nước là từ nơi khác đưa đến. Đó là lý do tại sao ngoại giao nguồn nước là một trong những anh hùng vô danh trong việc duy trì sự ổn định toàn cầu mà bạn không bao giờ nghe thấy. Đó cũng là lý do tại sao thách thức lớn tiếp theo của nước không chỉ đảm bảo rằng nó được quản lý một cách thận trọng và êm ả giữa các quốc gia để có thể đáp ứng cho dân số ngày càng tăng của thế giới. Đó là giúp đỡ những người nông dân sống ở những quốc gia có nhiều nước làm việc thành công, và quản lý nguồn nước đó và phân phối như thế nào đến những nơi khô hạn hơn. Tất nhiên các nước cần thực phẩm giá rẻ, đặc biệt là ở những nơi công dân có thu nhập thấp hơn. Nhưng công chúng cần biết rằng nhập khẩu, xuất khẩu và ngoại giao nguồn nước là những gì thực sự giữ các quốc gia thiếu nước có được sự cân bằng. Trong thế giới toàn cầu hóa của thế kỷ 21, vấn đề không chỉ những quốc gia ở vị trí nào dọc dòng chảy của một con sông. Đó là việc cùng nhau chia sẻ tài nguyên quan trọng nhất của Trái đất. Vì vậy, trong khi mà tình huống bắt con tin nước như James Bond là không thực tế, thì không có gì là không thực tế trong việc cần phải duy trì sự tiếp cận trên toàn thế giới đối với nước. Cho dù chúng ta sử dụng nó để giải khát hay để trồng cây, thì ta không được quên quyền lực chính trị của nước. Nó vẫn tồn tại từ hàng nghìn năm nay và nó không đi đâu hết. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Các nguồn nước đã luôn tạo thành ranh giới tự nhiên giữa các quốc gia, buộc người con người phải nghĩ ra cách để chia sẻ nước một cách hòa bình. Trong bộ phim Quantum of Solace (Định mức khuây khỏa) năm 2008, James Bond (007) chống lại một xu hướng tổ chức tội phạm thống trị toàn cầu. Người ta nghĩ rằng phim này sẽ ầm ĩ ... nhưng mạng lưới tội ác này lại không sử dụng laser hoặc tên lửa để gây tàn phá. Không, tổ chức Quantum có một kế hoạch nham hiểm là chiếm quyền kiểm soát nguồn nước của Bolivia. Trong khi vai trò của tổ chức xấu xa trong phim có thể không có thật, điều hư cấu này nêu lên một kịch bản đáng để xem xét nghiêm túc: điều gì sẽ xảy ra nếu nguồn nước của một đất nước bị cắt đứt? Sự kiệt quệ toàn cầu sẽ là cái gì? Hãy suy nghĩ điều đó: chắc chắn là ta cần nước để tồn tại. Nhưng nước cũng thúc đẩy thương mại, mậu dịch, đổi mới và sự thành công về kinh tế. Nước vẫn là quan trọng từ xa xưa, từ sông Nile ở Ai Cập cổ đại tới sông Amazon trong rừng nhiệt đới Brazil. Trong khi các nguồn nước thường tạo ra các biên giới tự nhiên giữa các quốc gia, nhiều quốc gia có xu hướng chia sẻ sự tiếp cận tới các sông hoặc hồ, thí dụ sông Nile chạy qua gần một chục quốc gia. Loài người dễ xảy ra xung đột, nhưng cũng ngạc nhiên là đã có ít xung đột vì lý do nguồn nước. Các chuyên gia đồng ý rằng nếu không có nước, sẽ không có hòa bình thế giới. Đó là lý do tại sao một trong những thách thức lớn của vài thập niên tới có thể sẽ là duy trì sự cân bằng cực kỳ nhạy cảm này trong quản lý nguồn nước. Trong thế kỷ 21, nguồn nước ngọt đang cạn dần, thay đổi khí hậu đang làm nước biển dâng và thay đổi biên giới, sự bùng nổ dân số đang đè nặng lên nguồn tài nguyên thế giới, và chủ nghĩa quốc thái quá trên gia toàn cầu đang thách thức quan hệ ngoại giao. Trong khi đó, nhu cầu về nước dự kiến sẽ tăng lên 55% trong khoảng từ 2000 đến 2050. Trong thế kỷ tới, về giá trị của nó như một nguồn tài nguyên toàn cầu, nước được gọi là “sự kế tiếp của dầu.” Vậy chúng ta có thể làm gì để đảm bảo có nước trên toàn cầu, và cũng là hòa bình toàn cầu? Hòa bình thế giới phụ thuộc vào chính trị nguồn nước Hạn hán và thay đổi khí hậu sẽ làm cho ngoại giao do vấn đề nước trở thành một hoạt động cốt yếu trong thế kỷ 21. Vai trò của nước trong việc định hình chính trị đã có từ nhiều thế kỷ trước. “Trong thế giới cổ đại, các nguồn nước lớn tạo ranh giới tự nhiên giữa con người và các quốc gia,” Zenia Tata, giám đốc điều hành phát triển toàn cầu và mở rộng quốc tế tại XPrize, một tổ chức đang cạnh tranh trên toàn thế giới về các giải pháp sáng tạo quản lý nước, nói. “Nhưng hình ảnh địa chính trị ngày nay khác nhiều rồi,” và tiếp cận với nước là điều tối quan trọng. Ở nhiều nơi trên thế giới, các nguồn nước chảy qua nhiều quốc gia hoặc tiếp giáp biên giới của nhiều quốc gia. Đó là cớ để cái gọi là “quyền ven sông nước” nhảy vào cuộc. Trong trường hợp của một con sông, các quốc gia thượng lưu, nơi dòng sông bắt nguồn, được mặc nhiên hưởng quyền lực và lợi thế đối với các nước ở hạ lưu. Những loại điểm nóng như vậy có rất nhiều. Và thường ở những nơi đã sẵn có căng thẳng. Ở Trung Đông, lưu vực sông Jordan là nguồn nước chính cho nhiều vùng, bao gồm cả Jordan, Palestine, và Israel, là các vùng có căng thẳng chính trị kéo dài. Trong khi đó, ở Syria, đợt hạn hán tồi tệ nhất của gần một thiên niên kỷ đã phần nào là nguyên nhân của cuộc nội chiến phân chia thế hệ của đất nước và sự cực đoan hóa mà nó đã dẫn tới sự hình thành cái gọi là Nhà Nước Hồi Giáo. Ai Cập và Ethiopia đã tranh chấp việc sử nước của sông Nile trong nhiều thế kỷ: con sông mang tính biểu tượng bắt nguồn từ Ethiopia, nhưng kết thúc ở Ai Cập, nó tạo ra mối quan hệ tranh chấp vốn có. Năm 2015, Ai Cập và Ethiopia đã gác lại một số khác biệt để xây dựng Đập Lớn Phục Hưng Ethiopia trên sông này, đây là đập lớn nhất của châu Phi và sẽ khai trương vào tháng 7. Các quốc gia cũng ký một thỏa thuận nhằm đảm bảo việc tiếp cận nước sông được công bằng. Tata cho biết nhiều thị trường phát triển và mới nổi có những thách thức tương tự: “Thí dụ như hợp đồng 99 năm của Malaysia với Singapore, cho phép họ được dùng nước ngọt phải trả tiền của sông Johor,” Tata nói. “Singapore được cho là một trong những quốc gia tiến bộ nhất trên hành tinh, nhưng nếu không có đủ nguồn nước ngọt, tất cả các ngành công nghiệp, thương mại, mậu dịch và văn hoá sẽ ngừng trệ.” Theo Viện Thái Bình Dương, một tổ chức phi lợi nhuận về thông tin tài nguyên nước ở California, đã có hàng chục cuộc xung đột liên quan đến nước trên thế giới từ năm 2000TCN đến nay. Vậy làm thế nào để đảm bảo rằng mọi người đều có đủ nước, và do đó giữ được hòa bình tương đối trên thế giới trong thế kỷ 21? Câu trả lời thực sự sẽ không nằm ở các quốc gia kiểm soát nguồn cung cấp nước ở cái gọi là “cuộc tranh giành nước” mà câu trả lời là các nước có nhiều lương thực và nhiều nước xuất khẩu các mặt hàng này như thế nào sang các nước khác. Phân chia nước Các quốc gia có du thừa nước xuất khẩu “nước ảo” trên toàn thế giới, tức là nước tiềm ẩn trong sản phẩm, như lúa mì và thịt. Mặc dù đã có nhiều cuộc xung đột liên quan đến nước trong nhiều thiên niên kỷ qua nhưng thực tế chỉ có rất ít việc chuyển nước qua biên giới quốc gia. Có ba vấn đề chính khi nói đến nước trong thế kỷ 21, Aaron Wolf nói. Ông là giáo sư địa lý của Đại học Bang Oregon chuyên về quản lý tài nguyên nước và chính sách môi trường. Vấn đề đầu tiên là rõ ràng nhất: sự khan hiếm nước. Sự thiếu nước an toàn và đáng tin cậy đã giết chết nhiều người trên khắp thế giới như do bệnh sốt rét và HIV/AIDS. Vấn đề thứ hai là sự liên can chính trị của sự khan hiếm đó. Ví dụ, tại Syria, tình trạng hạn hán (làm đổi lịch sử) đã thu hút thêm người tới ở thành phố, làm tăng giá lương thực, và làm trầm trọng thêm căng thẳng đã sẵn có trong nước. Cuối cùng họ thành những “người tị nạn khí hậu”, di chuyển sang các nước khác để tìm kiếm những nơi có sẵn nước hơn, rồi từ đó có thể làm bùng cháy ngọn lửa căng thẳng về chính trị. Vấn đề chính thứ ba, và có lẽ được nói đến ít nhất, theo các chuyên gia, là dòng chảy của nước xuyên biên giới. Nói cách khác: nước di chuyển giữa các quốc gia. Và đó là điều mà quyền của nước ven sông nước bước vào cuộc chơi. Nhưng đây là điểm khó nhận biết, phần thứ ba của vấn đề nan giải thực tế là phần đáng lạc quan nhất, Wolf nói, vì cho đến nay có rất ít cuộc xô xát bạo lực đối với các dòng nước xuyên biên giới. Thách thức lớn: xây dựng ngoại giao nguồn nước Mặc dù những tiêu đề gây hoang mang về “chiến tranh nguồn nước”, nhưng thế kỷ 21 có ít những mối đe dọa mới và độc nhất làm phức tạp hơn bao giờ hết ngoại giao nguồn nước. Sự bùng nổ dân số, đặc biệt là ở châu Á và châu Phi, gây căng thẳng cho nguồn tài nguyên. Nhiệt độ toàn cầu gia tăng làm cạn kiệt một số nguồn nước. Và sự gia tăng của chủ nghĩa quốc gia trên toàn thế giới có thể cản trở những nỗ lực ngoại giao ở khắp mọi nơi. Vì vậy, tại Đại học Oregon State, Wolf đang giúp tổ chức Chương Trình Quản lý Xung Đột Về Nước nhằm xác định những nơi mà căng thẳng ngoại giao nguồn nước sắp sửa tăng lên trong vòng ba đến năm năm tới. Ví dụ, Afghanistan là một quốc gia thượng nguồn của nhiều quốc gia trong khu vực, và đang cố gắng sử dụng lợi thế đó để phát triển nền kinh tế. Đối với một quốc gia đã trải qua nhiều thập niên thập chiến tranh và biến động, sức mạnh chính trị về nguồn nước như của sông Kabul sẽ có thể là một ân huệ. Đó là lý do tại sao lại có sự ham muốn nghiên cứu ngày càng tăng về một nhận thức của không chỉ với chính trị nguồn nước, mà còn với ngoại giao nguồn nước là trong khi nước có thể gây xung đột tiềm ẩn rõ ràng thì nó cũng có thể đẩy nhanh hợp tác toàn cầu. “Chúng tôi đang xây dựng thế hệ tiếp theo của các nhà ngoại giao nguồn nước,” Wolf nói. Giải pháp? Trả tiền nhiều hơn cho nông dân Nhưng giữa những thay đổi này trong cảnh quan chính trị nguồn nước, các chuyên gia khuyên chúng ta nên nhớ rằng không phải tất cả nước tồn tại ở các sông, hồ và đại dương. Có nước trong đất, đất mà nông dân sử dụng để trồng rau, hoa màu và thức ăn gia súc. Và nước từ trong đất này được chuyển thành các sản phẩm, cho dù đó là lúa mỳ hoặc thịt bò, trước khi chúng được vận chuyển từ các quốc gia đủ nước sang những nước thiếu nước. Điều này được gọi là “nước ảo”, một thuật ngữ do John Anthony Allan nghĩ ra, ông ở trường King's College London, chuyên về các vấn đề nước, chính sách và nông nghiệp. “Nước ảo” sẽ đóng một vai trò rất lớn trong thế kỷ 21. Nếu bạn đưa nước ảo vào hình ảnh chung thì nông dân đang quản lý phần lớn lượng nước trong chuỗi cung ứng. Và ở những quốc gia thiếu nước thì nước trong sản phẩm nhập khẩu là một thành phần. Riêng ở Châu Âu, 40% “nước ảo” này đến từ bên ngoài lục địa. Ở đây vấn đề là nông dân không được trả tiền đủ cho vai trò quan trọng trong giao dịch đó. Và khi thực phẩm đến được nước đến, các chính trị gia ở nước này sử dụng trợ cấp để giữ giá thực phẩm ở mức thấp. Vì sao? Các chính trị gia muốn duy trì hòa bình trong dân, họ muốn người dân sống trong giả định rằng dân sẽ có thể đi đến cửa hàng và thấy thức ăn sẵn có trên kệ. “Các chính phủ đã nỗ lực rất nhiều để đảm bảo rằng có đủ thực phẩm với giá phải chăng trên thị trường,” Allan nói. “Có những lực lượng được hình thành để làm giảm giá, có áp lực để giữ cho giá thực phẩm rẻ.” Đối với các quốc gia dư thừa nước như Mỹ hoặc Canada, họ bán những sản phẩm này cho các quốc gia thiếu nước hơn với giá thấp. Hơn 60% trong số khoảng 220 quốc gia trên thế giới là nước nhập khẩu lớn về lương thực . Nói cách khác, 160 quốc gia phụ thuộc vào thực phẩm nhập khẩu, và vào lượng nước cần thiết để tạo ra chúng. “Thế giới đang ở trong hòa bình bởi vì chúng ta có thương mại nước ảo.” Allan nói. “Nó được giải quyết âm thầm. Tiết lộ việc thương mại nước ảo như một giải pháp là điều các chính trị gia không muốn làm bởi vì họ muốn cho thấy rằng họ đang quản lý tốt đất nước.” Nhưng trên thực tế, nước đi vào trong thực phẩm của đất nước là từ nơi khác đưa đến. Đó là lý do tại sao ngoại giao nguồn nước là một trong những anh hùng vô danh trong việc duy trì sự ổn định toàn cầu mà bạn không bao giờ nghe thấy. Đó cũng là lý do tại sao thách thức lớn tiếp theo của nước không chỉ đảm bảo rằng nó được quản lý một cách thận trọng và êm ả giữa các quốc gia để có thể đáp ứng cho dân số ngày càng tăng của thế giới. Đó là giúp đỡ những người nông dân sống ở những quốc gia có nhiều nước làm việc thành công, và quản lý nguồn nước đó và phân phối như thế nào đến những nơi khô hạn hơn. Tất nhiên các nước cần thực phẩm giá rẻ, đặc biệt là ở những nơi công dân có thu nhập thấp hơn. Nhưng công chúng cần biết rằng nhập khẩu, xuất khẩu và ngoại giao nguồn nước là những gì thực sự giữ các quốc gia thiếu nước có được sự cân bằng. Trong thế giới toàn cầu hóa của thế kỷ 21, vấn đề không chỉ những quốc gia ở vị trí nào dọc dòng chảy của một con sông. Đó là việc cùng nhau chia sẻ tài nguyên quan trọng nhất của Trái đất. Vì vậy, trong khi mà tình huống bắt con tin nước như James Bond là không thực tế, thì không có gì là không thực tế trong việc cần phải duy trì sự tiếp cận trên toàn thế giới đối với nước. Cho dù chúng ta sử dụng nó để giải khát hay để trồng cây, thì ta không được quên quyền lực chính trị của nước. Nó vẫn tồn tại từ hàng nghìn năm nay và nó không đi đâu hết. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

vietnam-54098193

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-54098193

Đồng Tâm: Carl Thayer nói 'Đảng CSVN cần xét lại chiến lược truyền thông của nhà nước'

Từ Úc, GS Carl Thayer nhận định rằng vụ án Đồng Tâm có thể khiến chính phủ Việt Nam phải xem xét lại các tiêu chuẩn về quy trình hoạt động và chiến thuật sử dụng vũ lực của cảnh sát và nhân viên an ninh.

Ông cũng nêu ''quan ngại nghiêm trọng'' là phiên xử đang diễn ra không tự do và công bằng. Và quan trọng hơn, GS Carl Thayer cho là đảng CSVN sẽ cần phải xem xét lại chiến lược thông tin và truyền thông của nhà nước, khi người dân biểu tình đòi đất được mô tả trên các phương tiện truyền thông Việt Nam là "những kẻ bạo loạn và khủng bố". GS Carl Thayer: Phiên tòa xét xử Đồng Tâm dự kiến kéo dài mười ngày và quá trình tiến hành cho đến nay đã làm dấy lên lo ngại nghiêm trọng rằng phiên xử sẽ không tự do và công bằng. Ba bị cáo với khuôn mặt bầm tím đã xuất hiện trên kênh truyền hình quốc gia vào ngày 13/1 để thú nhận rằng họ đã tàng trữ bom xăng và vũ khí tự chế. Các nhóm nhân quyền và xã hội dân sự cho rằng những lời thú tội của họ là do bị ép cung. Các viên chức chính quyền đã xóa khỏi phương tiện truyền thông xã hội các tài liệu như video và bình luận có nội dung chỉ trích cảnh sát liên quan đến cái chết của cụ Lê Đình Kình. Các luật sư bào chữa và thân nhân đều nói rằng họ đã bị cảnh sát ngăn cản không cho gặp bị cáo. Các thành viên trong gia đình không được phép vào tòa án để theo dõi phiên tòa. Ít nhất mười chín bị cáo cho biết họ đã bị cảnh sát đánh đập khi bị giam giữ trước khi xét xử. Các luật sư bào chữa cũng cáo buộc rằng phía công tố đã không cung cấp bằng chứng trước khi xúc tiến thủ tục tố tụng và khúc phim thú tội nói trên đã được đưa ra trước tòa tạo sự bất lợi cho thân chủ của họ. Vụ án Đồng Tâm là một trường hợp nổi bật, vì đây là một trong những vụ tranh chấp đất đai gay gắt và kéo dài nhất ở Việt Nam. Tranh chấp đó đã kết thúc khi 3.000 cảnh sát và nhân viên an ninh kết hợp tấn công vào làng Đồng Tâm trong một sáng sớm. Điều này đã gây ra phản ứng dữ dội của dân làng. Tuy nhiên, có vẻ thủ tục tòa án hiện nay sẽ không xét đến việc liệu cảnh sát có sử dụng vũ lực quá mức như một tình tiết giảm nhẹ tội cho bị cáo hay không. Vụ án Đồng Tâm: Giới trẻ Việt Nam cảm thấy 'sợ hãi, bất lực' Đồng Tâm tuyên bố 'cuộc đấu trí mới' với chính quyền Đồng Tâm: VKSND Hà Nội đề nghị tử hình Lê Đình Công và Lê Đình Chức Ông Nguyễn Đức Chung là 'mắt xích quan trọng' trong vụ Đồng Tâm? BBC: Theo giáo sư thì chính quyền Việt Nam nên cân nhắc những gì trong việc kết án các bị cáo trong phiên tòa này? Và bản án tử hình với một số bị cáo sẽ tạo phản ứng gì cho dư luận trong và ngoài nước? GS Carl Thayer: Phiên tòa ở Đồng Tâm đặc biệt vì ba cảnh sát và một cụ già đã bị giết trong cuộc đụng độ với dân làng vào ngày 9/1. Ba cảnh sát được cho là đã bị thiệt mạng do một vụ đánh bom xăng. Đây là một cáo buộc hết sức nghiêm trọng. Ngoài ra, cảnh sát cũng buộc tội một số bị cáo đã gây ra cái chết của cụ Kình, trong khi các đồng bị cáo đồng khẳng định mạnh mẽ là cụ Lê Đình Kình đã bị cảnh sát bắn chết. Ba công an tử nạn đã được Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng truy tặng Huân chương Chiến công, và được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dự tang lễ. Ngày 25/6, Viện Kiểm sát Nhân dân Hà Nội ra cáo trạng với 29 người về vai trò của họ trong vụ đối đầu bạo lực ngày 9/1. Ba bị cáo bị buộc tội giết người, hai mươi hai bị cáo buộc đồng phạm với tội giết người, trong khi bốn người còn lại bị buộc tội cản trở cảnh sát thi hành công vụ. Thường thì trong các vụ án đáng chú ‎ý, hệ thống tư pháp Việt Nam đưa ra mức độ khoan hồng cho những bị cáo nhận tội. Nó cũng đưa ra các bản án nghiêm khắc cho một số cá nhân bị đánh giá là đáng trách nhất, và đưa ra một loạt các mức án nhẹ hơn cho các bị cáo còn lại. Phiên tòa xét xử Đồng Tâm phản ánh khuynh hướng này. Hôm 8/9, 11 bị cáo đã thú nhận trước tòa về việc họ tham gia vào cuộc biểu tình bạo lực. Bốn trong số các bị cáo bị truy tố tội cản trở công an đã nhận tội, tỏ ra ăn năn và xin khoan hồng. Ba bị cáo khác thừa nhận tội ném đá, bom xăng và bắn pháo bông vào cảnh sát, trong khi bốn bị cáo khác thừa nhận có hành vi bạo lực và xin được tha thứ. Hôm 9/9, ngày thứ ba của phiên tòa, công tố viên đã đề nghị án tử hình cho hai trong số các bị cáo vì tội giết ba cảnh sát và một bị cáo thứ ba bị tuyên án chung thân. Các công tố viên cũng kêu gọi các bị cáo khác phải chịu mức án tù từ mười tám tháng đến mười tám năm. BBC: Theo ông thì vụ án này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các cuộc tranh chấp đất trong tương lai, và nó ảnh hưởng thế nào đến cái nhìn của người dân về chính phủ Việt Nam qua cái chết của cụ Lê Đình Kình? GS Carl Thayer: Đảng Cộng sản Việt Nam luôn rất quan tâm đến các cuộc biểu tình đòi đất vì chúng có thể làm suy yếu tính hợp pháp của chính quyền, đặc biệt là ở cấp địa phương. Vụ án Đồng Tâm sẽ dẫn đến việc giám sát và kiểm soát từ trên xuống nhiều hơn khi các cuộc biểu tình về đất đai bắt đầu nổ ra. Vụ án Đồng Tâm cũng có thể khiến chính phủ phải xem xét lại các tiêu chuẩn về quy trình hoạt động và chiến thuật sử dụng vũ lực của cảnh sát và nhân viên an ninh. Ngoài ra, đảng CSVN sẽ cần phải xem xét lại chiến lược thông tin và truyền thông của nhà nước khi những người dân biểu tình đòi đất được mô tả trên các phương tiện truyền thông Việt Nam là "những kẻ bạo loạn và khủng bố". Cụ Lê Đình Kình, 84 tuổi, người bị giết chết, là một cán bộ địa phương nghỉ hưu, đã lãnh đạo các cuộc biểu tình đòi đất vào năm 2017. Vì có địa vị trong làng, nên cụ Kình đã trở thành một người bênh vực nổi tiếng cho những người dân khốn khổ cảm thấy bị lừa mất đất mà họ cho là thuộc về mình. Ban đầu, các quan chức địa phương tuyên bố cụ Kình chết trong nhà mình vào ngày 9/1 với một quả lựu đạn trên tay. Tuy nhiên, một video đang lưu hành được gia đình và bạn bè của cụ Kình cho xem, cho thấy là cụ có các vết đạn trên người. Chính quyền địa phương sau đó buộc tội con trai của cụ Kình và hai cháu trai của cụ tội giết người. Những người Việt Nam thông thạo tin tức đều biết rằng các cuộc biểu tình về đất đai thường do chính quyền địa phương kích động vì lợi ích tài chính của họ. Trừ khi các quan chức địa phương bị khiển trách hoặc bị trừng phạt vì những hành động này, giới tinh hoa của Việt Nam sẽ ngày càng hoài nghi và chế nhạo tính trung thực của các cơ quan thông tin và truyền thông chính thức của nhà nước trong việc tường trình các diễn biến.

summarize: Ông cũng nêu ''quan ngại nghiêm trọng'' là phiên xử đang diễn ra không tự do và công bằng. Và quan trọng hơn, GS Carl Thayer cho là đảng CSVN sẽ cần phải xem xét lại chiến lược thông tin và truyền thông của nhà nước, khi người dân biểu tình đòi đất được mô tả trên các phương tiện truyền thông Việt Nam là "những kẻ bạo loạn và khủng bố". GS Carl Thayer: Phiên tòa xét xử Đồng Tâm dự kiến kéo dài mười ngày và quá trình tiến hành cho đến nay đã làm dấy lên lo ngại nghiêm trọng rằng phiên xử sẽ không tự do và công bằng. Ba bị cáo với khuôn mặt bầm tím đã xuất hiện trên kênh truyền hình quốc gia vào ngày 13/1 để thú nhận rằng họ đã tàng trữ bom xăng và vũ khí tự chế. Các nhóm nhân quyền và xã hội dân sự cho rằng những lời thú tội của họ là do bị ép cung. Các viên chức chính quyền đã xóa khỏi phương tiện truyền thông xã hội các tài liệu như video và bình luận có nội dung chỉ trích cảnh sát liên quan đến cái chết của cụ Lê Đình Kình. Các luật sư bào chữa và thân nhân đều nói rằng họ đã bị cảnh sát ngăn cản không cho gặp bị cáo. Các thành viên trong gia đình không được phép vào tòa án để theo dõi phiên tòa. Ít nhất mười chín bị cáo cho biết họ đã bị cảnh sát đánh đập khi bị giam giữ trước khi xét xử. Các luật sư bào chữa cũng cáo buộc rằng phía công tố đã không cung cấp bằng chứng trước khi xúc tiến thủ tục tố tụng và khúc phim thú tội nói trên đã được đưa ra trước tòa tạo sự bất lợi cho thân chủ của họ. Vụ án Đồng Tâm là một trường hợp nổi bật, vì đây là một trong những vụ tranh chấp đất đai gay gắt và kéo dài nhất ở Việt Nam. Tranh chấp đó đã kết thúc khi 3.000 cảnh sát và nhân viên an ninh kết hợp tấn công vào làng Đồng Tâm trong một sáng sớm. Điều này đã gây ra phản ứng dữ dội của dân làng. Tuy nhiên, có vẻ thủ tục tòa án hiện nay sẽ không xét đến việc liệu cảnh sát có sử dụng vũ lực quá mức như một tình tiết giảm nhẹ tội cho bị cáo hay không. Vụ án Đồng Tâm: Giới trẻ Việt Nam cảm thấy 'sợ hãi, bất lực' Đồng Tâm tuyên bố 'cuộc đấu trí mới' với chính quyền Đồng Tâm: VKSND Hà Nội đề nghị tử hình Lê Đình Công và Lê Đình Chức Ông Nguyễn Đức Chung là 'mắt xích quan trọng' trong vụ Đồng Tâm? BBC: Theo giáo sư thì chính quyền Việt Nam nên cân nhắc những gì trong việc kết án các bị cáo trong phiên tòa này? Và bản án tử hình với một số bị cáo sẽ tạo phản ứng gì cho dư luận trong và ngoài nước? GS Carl Thayer: Phiên tòa ở Đồng Tâm đặc biệt vì ba cảnh sát và một cụ già đã bị giết trong cuộc đụng độ với dân làng vào ngày 9/1. Ba cảnh sát được cho là đã bị thiệt mạng do một vụ đánh bom xăng. Đây là một cáo buộc hết sức nghiêm trọng. Ngoài ra, cảnh sát cũng buộc tội một số bị cáo đã gây ra cái chết của cụ Kình, trong khi các đồng bị cáo đồng khẳng định mạnh mẽ là cụ Lê Đình Kình đã bị cảnh sát bắn chết. Ba công an tử nạn đã được Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng truy tặng Huân chương Chiến công, và được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dự tang lễ. Ngày 25/6, Viện Kiểm sát Nhân dân Hà Nội ra cáo trạng với 29 người về vai trò của họ trong vụ đối đầu bạo lực ngày 9/1. Ba bị cáo bị buộc tội giết người, hai mươi hai bị cáo buộc đồng phạm với tội giết người, trong khi bốn người còn lại bị buộc tội cản trở cảnh sát thi hành công vụ. Thường thì trong các vụ án đáng chú ‎ý, hệ thống tư pháp Việt Nam đưa ra mức độ khoan hồng cho những bị cáo nhận tội. Nó cũng đưa ra các bản án nghiêm khắc cho một số cá nhân bị đánh giá là đáng trách nhất, và đưa ra một loạt các mức án nhẹ hơn cho các bị cáo còn lại. Phiên tòa xét xử Đồng Tâm phản ánh khuynh hướng này. Hôm 8/9, 11 bị cáo đã thú nhận trước tòa về việc họ tham gia vào cuộc biểu tình bạo lực. Bốn trong số các bị cáo bị truy tố tội cản trở công an đã nhận tội, tỏ ra ăn năn và xin khoan hồng. Ba bị cáo khác thừa nhận tội ném đá, bom xăng và bắn pháo bông vào cảnh sát, trong khi bốn bị cáo khác thừa nhận có hành vi bạo lực và xin được tha thứ. Hôm 9/9, ngày thứ ba của phiên tòa, công tố viên đã đề nghị án tử hình cho hai trong số các bị cáo vì tội giết ba cảnh sát và một bị cáo thứ ba bị tuyên án chung thân. Các công tố viên cũng kêu gọi các bị cáo khác phải chịu mức án tù từ mười tám tháng đến mười tám năm. BBC: Theo ông thì vụ án này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến các cuộc tranh chấp đất trong tương lai, và nó ảnh hưởng thế nào đến cái nhìn của người dân về chính phủ Việt Nam qua cái chết của cụ Lê Đình Kình? GS Carl Thayer: Đảng Cộng sản Việt Nam luôn rất quan tâm đến các cuộc biểu tình đòi đất vì chúng có thể làm suy yếu tính hợp pháp của chính quyền, đặc biệt là ở cấp địa phương. Vụ án Đồng Tâm sẽ dẫn đến việc giám sát và kiểm soát từ trên xuống nhiều hơn khi các cuộc biểu tình về đất đai bắt đầu nổ ra. Vụ án Đồng Tâm cũng có thể khiến chính phủ phải xem xét lại các tiêu chuẩn về quy trình hoạt động và chiến thuật sử dụng vũ lực của cảnh sát và nhân viên an ninh. Ngoài ra, đảng CSVN sẽ cần phải xem xét lại chiến lược thông tin và truyền thông của nhà nước khi những người dân biểu tình đòi đất được mô tả trên các phương tiện truyền thông Việt Nam là "những kẻ bạo loạn và khủng bố". Cụ Lê Đình Kình, 84 tuổi, người bị giết chết, là một cán bộ địa phương nghỉ hưu, đã lãnh đạo các cuộc biểu tình đòi đất vào năm 2017. Vì có địa vị trong làng, nên cụ Kình đã trở thành một người bênh vực nổi tiếng cho những người dân khốn khổ cảm thấy bị lừa mất đất mà họ cho là thuộc về mình. Ban đầu, các quan chức địa phương tuyên bố cụ Kình chết trong nhà mình vào ngày 9/1 với một quả lựu đạn trên tay. Tuy nhiên, một video đang lưu hành được gia đình và bạn bè của cụ Kình cho xem, cho thấy là cụ có các vết đạn trên người. Chính quyền địa phương sau đó buộc tội con trai của cụ Kình và hai cháu trai của cụ tội giết người. Những người Việt Nam thông thạo tin tức đều biết rằng các cuộc biểu tình về đất đai thường do chính quyền địa phương kích động vì lợi ích tài chính của họ. Trừ khi các quan chức địa phương bị khiển trách hoặc bị trừng phạt vì những hành động này, giới tinh hoa của Việt Nam sẽ ngày càng hoài nghi và chế nhạo tính trung thực của các cơ quan thông tin và truyền thông chính thức của nhà nước trong việc tường trình các diễn biến.

specialtaiwan

https://www.bbc.com/vietnamese/programmes/story/2005/07/specialtaiwan

Làm thuê nơi xứ Đài

Chị Hương (không phải tên thật) sang Đài Loan làm thuê từ đầu năm nay. Giống như bao nhiêu người khác, chị chỉ nghĩ đơn giản rằng đi Đài Loan là có điều kiện đổi đời, nếu không được dấn vốn thì cũng kiếm đủ tiền trả nợ.

Không những nợ của gia đình từ trước, mà cả những khoản nợ không lường được nảy sinh trong quá trình trước khi xuất cảnh sang xứ Đài. Không phải chỉ riêng chị Hương, mà hầu như ai trong số các lao động Việt Nam xuất cảng sang Đài Loan, chẳng ít thì nhiều đều phải vay tiền để trang trải các phí tổn như hộ chiếu, visa, khám sức khỏe vv... Tới Đài Loan công việc đầu tiên của họ là lao vào làm việc tính chuyện trả nợ. Trả càng sớm thì càng nhanh hồi vốn, bắt đầu tích lũy được cho bản thân mình và gia đình. Tuy nhiên, những khó khăn hồi ở Việt Nam xem ra không thấm vào đâu so với những gian truân của cuộc sống xứ Đài. Chị Hương chính là một trong số bảy phụ nữ Việt Nam sang Đài Loan làm việc đã bị chủ công ty môi giới cưỡng hiếp. Vụ án "Xâm hại tình dục lao động nước ngoài" xảy ra tại công ty Trung Hữu, vừa chính thức được công tố viện tỉnh Đài Nam khởi tố. Hai cha con giám đốc công ty này là Hồng Khánh Chương và Hồng Minh Dụ đã bị bắt giữ từ tháng 5 năm 2005 sau khi có cáo buộc từ phía chị em là đã bị họ đánh đập và cưỡng hiếp. Xâm hại tình dục - vấn nạn hàng đầu Xâm hại tình dục là một trong những vấn nạn xảy ra đối với nữ lao động Việt Nam tại Đài Loan. Với số người lao động nay lên tới 95.000 mà chủ yếu là nữ giúp việc gia đình, các trường hợp bị cưỡng bức tình dục chắc chắn không dừng ở con số hàng chục. Người lao động ra nước ngoài là vì công ăn việc làm, với món tiền nợ ở nhà phải trả và giấc mộng kiếm tiền, chỉ cần lấy công việc ra để đe dọa là cũng đã có thể khiến nhiều chị em lo sợ tới nỗi phải nhắm mắt đưa chân. Một số nạn nhân trong vụ công ty môi giới Trung Hữu cho biết câu cửa miệng của hai cha con Hồng Khánh Chương và Hồng Minh Dụ trước khi cưỡng bức họ là: "Nếu không chấp thuận sẽ bị cho về nước". Một điều đau lòng là, nhiều trường hợp bị chủ cưỡng hiếp nhưng nạn nhân vẫn không dám lên tiếng vì sợ sẽ bị đuổi việc, và sự đày đọa cứ thế mà kéo dài. Đa phần các nạn nhân xuất thân từ các gia đình nghèo, học thức không nhiều, do đó dễ bị đe dọa, lừa gạt và tước đoạt quyền lợi. "Dễ thương tổn Về phía văn phòng đại diện Ban quản lý lao động Việt Nam do Bộ lao động Thương binh Xã hội Việt Nam đặt tại Đài Bắc, thì nhiều ý kiến của người lao động nói rằng gần như họ không nhận được trợ giúp gì từ cơ quan đó. Chúng tôi không xác thực được thông tin này vì Đại diện Ban quản lý đã từ chối không tiếp phóng viên BBC. Về phần mình, đa phần người lao động chỉ cốt làm mọi cách để sang được Đài Loan nên hoàn toàn phó thác cho những người mối lái. Thậm chí nhiều người còn không biết công ty nào đã đưa mình sang đây và uy tín của họ ra sao. Họ cũng không ý thức được rằng, các công ty đưa họ sang Đài Loan phải có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi cho họ. Đến khi gặp vấn đề, nhiều người lao động cũng không nghĩ là có thể liên lạc với công ty lao động ở Việt Nam để đòi quyền lợi. Không thể không nhắc đến vai trò của các công ty môi giới lao động Đài Loan. Nhiệm vụ của các công ty này là tiếp nhận nhân công do các công ty lao động ở các nước khác như Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Philippines gửi tới cũng như quản lý việc làm cho họ trong thời gian ở Đài Loan. Hiện giờ trong toàn lãnh thổ Đài Loan có khoảng 200 công ty môi giới như vậy. Họ có trách nhiệm ký hợp đồng với người lao động và chủ thuê, đồng thời quản lý người lao động theo đúng tinh thần luật pháp Đài Loan. Để làm việc đó, họ được quyền trích phí môi giới từ cả hai bên, thí dụ từ phía người lao động là 60,000 Đài tệ, tức là khoảng 1,800 đô la Mỹ. Trên thực tế các công ty đều thu gấp hai đến ba lần con số đó. Phí môi giới quá cao khiến thu nhập thấp xuống là một lý do khiến nhiều người lao động bỏ trốn ra ngoài làm việc bất hợp pháp. Một số công ty môi giới cũng cho mình quyền sinh quyền sát, dựa vào sự kém hiểu biết của người lao động mà bắt bí họ, đơn phương sa thải dù người lao động không phạm luật, thậm chí hãm hại người lao động, như trường hợp công ty môi giới Trung Hữu. Chị Jing Ru Wu, một người từng công tác ở Bộ Lao Động Đài Loan nay chuyển sang làm thiện nguyện giúp đỡ lao động nước ngoài nói trong lĩnh vực này luật pháp Đài Loan còn có nhiều lỗ hổng: "Để thành lập một công ty môi giới lao động theo luật của Đài Loan không khó chút nào. Đầu tiên phải thành lập một công ty bình thường, xin giấy phép hoạt động từ Bộ Lao động Đài Loan và chứng minh là mình có tài khoản ngân hàng với một số vốn quy định khoảng 3 triệu Đài tệ, tức chưa đến 100 ngàn đô la Mỹ. Thế là họ đã bắt đầu tuyển dụng nhân công từ nước ngoài được rồi." " Các tiêu chí khác như là có kinh nghiệm làm việc với người lao động nước ngoài hay không, nhân sự của công ty có tiền án tiền sự hay không vv.. đều không được chú ý tới. Một công ty vi phạm luật pháp trong môi giới lao động nước ngoài khi sự việc vỡ lở phải ra tòa, vẫn có thể đăng ký mới dưới một cái tên khác để tiếp tục hoạt động với một êkíp nhân sự và cung cách không có gì thay đổi". "Hoặc giả, khi chủ thuê vi phạm hợp đồng, người lao động than phiền với nhà chức trách thì nhà chức trách lại không muốn liên can mà trao lao động lại cho công ty môi giới để tự giải quyết với chủ thuê." Còn luật sư I Ching Kuo từ Quỹ Hỗ trợ Luật pháp Đài Loan, một tổ chức phi lợi nhuận do chính phủ đài thọ đã từng thực hiện 14 vụ khiếu kiện có liên quan tới lao động Việt Nam, thì nhận xét: "Người lao động Việt Nam thực tế rất dễ bị thương tổn. Nói chung chủ thuê người Đài Loan phần đông không mấy thông cảm đối với lao động nước ngoài. Công việc bảo vệ quyền lợi cho họ cũng khó khăn, nhất là không có được hỗ trợ của cơ quan đại diện cho chính phủ Việt Nam tại Đài Loan." Tiềm năng và vấn đề Nhu cầu thuê nhân công nước ngoài tại Đài Loan rất lớn. Thị trường Đài Loan với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng gần với Việt Nam khá thuận lợi cho lao động Việt Nam và hoàn toàn có thể giúp giải quyết vấn đề công ăn việc làm cũng như nâng cao thu nhập cho người Việt Nam. Việc cần người, người cần việc, thế nhưng tới đầu năm nay thì chính phủ Đài Loan đột ngột quyết định ngừng nhập cảnh người giúp việc nhà từ Việt Nam. Nguyên do thì có nhiều, nhưng chủ yếu là vì có quá nhiều vấn đề nảy sinh trong quá trình hơn 5 năm người lao động Việt Nam ở Đài Loan, đặc biệt là tình trạng lao động bỏ trốn. Theo một số thống kê, con số bỏ trốn ra ngoài làm việc bất hợp pháp lên tới cả chục ngàn. Tình trạng này ngày càng gia tăng và được đánh giá là đã đến lúc "không kiểm soát nổi". Đa phần lao động bỏ trốn vì ra ngoài làm không phải nộp thuế, không chi phí môi giới, thu nhập tăng nhiều lần. Song một số người bỏ trốn ra ngoài là vì bị ngược đãi. Tâm sự chung của người lao động nữ Việt Nam tại Đài Loan: khổ nhục đến mấy cũng muốn ở lại, vì chỉ có ở lại mới có khả năng kiếm tiền, có khả năng đổi đời. Đối với họ, lao động ở Đài Loan là cứu cánh gần như duy nhất. Tuy vậy, họ gặp nhiều vấn đề bởi chính sự bỏ trốn của họ đã vô hình chung đặt họ ra ngoài vòng pháp luật. Giải quyết vấn nạn lao động trốn việc ra ngoài là nỗi đau đầu, nhưng cũng là đòi hỏi bức bách của giới chức hai bên để làm sao cân bằng được cung cầu trong thị trường lao động hai nước. Không thể chối cãi, là có nhiều lao động Việt Nam may mắn được chủ tốt, công việc ưng ý và thuận lợi. Nhưng cũng không thể phủ nhận sự thật là trong lúc hai chính phủ còn lúng túng trong việc quản lý lượng người Việt ồ ạt sang Đài Loan, nhiều lao động Việt Nam vẫn phải chịu cảnh đắng cay, tủi nhục, hoặc nhắm mắt vi phạm luật pháp nước sở tại. Chừng nào quyền lợi kinh tế và nhân phẩm của người lao động không được tôn trọng, thì chừng ấy các thảm cảnh liên quan tới người lao động Việt Nam vẫn còn tiếp diễn. -----------------------------------------------------------Nguyễn Phong, Houston, Hoa KỳNhư đa số các ý kiến trên diễn đàn này quan tâm là sự quan tâm cũng như bảo vệ của Nhà Nước Việt Nam đối với người Lao Động ở nước ngoài mới là cách giải quyết tốt nhất. Những quan tâm này phải được chuẩn bị cho người Lao Động từ khi họ còn ở VN như việc bắt buộc phải qua các kiểm tra về ngoại ngữ (có cơ quan độc lập kiểm tra để tránh chuyện làm cho có để rồi có kiểm tra cũng như không), còn nhiều việc khác nữa mà tùy vào quốc gia người lao động đến làm việc, ví dụ như văn hoá của các nước này để tránh các việc hiểu lầm tai hại..v.v..Rồi việc theo dõi và lắng nghe những phản hồi của người lao động tại các nước để có biện pháp bảo vệ kịp thời cũng như giúp người lao động nắm bắt những cơ hội kiếm được việc làm tốt hơn. Nhưng thật sự các ý kiến của tôi hay của các bạn có được ai quan tâm hay không mới là vấn đề! Nghe nói là Thủ Tướng Phan Văn Khải có địa chỉ e-mail để nhận khiếu nại hoặc nói chuyện với người dân. Tôi không biết vì không có gì chính thức, phải chi chúng ta có thể gởi những ý kiến này cho Ông Thủ Tướng để ông xem xét (hy vọng là ban thư ký không xóa bỏ tất cả vì xem là spam mail). Vì chúng ta không có quyền lực để thay đổi bất cứ điều gì trong việc này, trái bóng trong tay Nhà Nước Việt Nam. Den Nguyen, TP HCMCám ơn đài BBC đã đăng thông tin về người VN sang Đài Loan làm việc. Nhờ đài BBC mà tôi mới biết được cảnh làm thuê của người Việt bên đó. Tôi mong rằng chính phủ VN sẽ giúp những người có hoàn cảnh như thế để đất nước mình ngày càng giàu đẹp hơn. Phong, SydneyMuốn đạt được sự thông cảm đó, không phải chỉ học dăm ba câu là đủ mà phải có căn bản khá vững về ngôn ngữ họ, cả phong tục tập quán nữa. Đương nhiên trong số 95,000 người Việt bên đó không phải ai cũng kém may mắn như những người trong cuộc phóng sự của cô Hồng Nga. Một số người sống cực khổ bên đó nhưng khi 'mãn kiếp cầu thực' cũng dành dụm được 1 số tiền mang về, và tôi tin rằng thành phần này đa số là người Việt gốc Hoa vì họ cấu thông được tư tưởng với người sở tại qua lời nói. Nếu như đi làm ở các nước dân Tây thì yêu tố ngôn ngữ tuy vẫn là điều kiện tiện lợi nhưng không trầm trọng so với các nước Á châu. Thử nghĩ một giả thuyết: nếu như đảo ngược lại ĐL nghèo và VN giàu, và lao động ĐL được nhập khẩu vào VN, thử hỏi tình trạng có khác lắm không? Tôi cho là gốc rễ của vấn đề không phải ở người ĐL vì ở nước nào cũng có những người có tiền nhưng kém đạo đức. Đáng trách hơn là nhà lãnh đạo VN cứ để cho cán bộ họ tiếp tục diễn kịch để lừa gặt đồng tiền mồ hôi của người dân nghèo và giấu đi thưc trạng của môi trường tại xứ người. Những người chịu ký kết ra đi chắc chắn mang trong đầu họ những thông tin thất thiệt, cũng như ý thức sai lầm là học 1 khóa ngắn tiếng ĐL thì sẽ kiếm được nhiều tiền khi sang bên đó. Tôi xin có một lời khuyên tới những ai trong nước đang dự định chạy tiền để đi ĐL làm thuê hãy bỏ đi ý niệm đó, nếu như không nói và hiểu được tiếng họ. Ý "nói và hiểu" của tôi ở đây không có nghĩa là đi học cấp tốc vài tháng mà là gia đình có bối cảnh người Hoa hoặc có môi trường để tiếp xúc với nguời Hoa trong cuộc sống hàng ngày. Nếu như trong hoàn cảnh không đi thì cũng khổ, thì thà ở lại khổ cực hơn ra đi khổ nhục. Còn đối với nhưng người đã mắc phải nợ nần và đã qua tới bên đó rồi thì cũng như đang ngồi trên lưng cọp đành phải tiếp tục cưỡi mà thôi. Xin thành thật chia buồn cùng những người đang gặp khó khăn bên đó. Quang Huy, Hà NộiXin chia sẻ những vất vả và tủi nhục của chị em khi đi làm nơi xứ người, vì miếng cơm manh áo hằng ngày nhiều người đã phải vay tiền lệ phí sang lao động tại Đài Loan, xa gia đình chồng con thiếu thốn tình cảm vậy mà vẫn còn nhiều người chịu cảnh thương tâm. Thật không thể chấp nhận việc làm tắc trách vô trách nhiệm và vô lương tâm của mấy ông Văn phòng lao động VN , là người VN mà trên danh nghĩa bảo vệ cho LĐ VN tại Đài Loan mà không làm tròn trách nhiệm, hay chỉ ngày đêm nghĩ cách kiếm tiền của LĐ VN khi xin visa hộ chiếu về VN. Nếu đặt địa vị mấy người nạn nhân trên là người thân cuả các ông xem, đau đớn đến nhường nào? Các nước xung quanh như Philipin, Indo, Thai lan họ cũng có rất đông người đi lao động nước ngoài sao họ biết chăm lo cho đồng bào minh đến thế. Tôi chỉ mong sao các ông lãnh đạo hiện nay ở VN có thể đọc được những nỗi khổ và nước mắt của chị em lao động tại Đài loan bị ngược đãi và lạm dụng hãy coi đó là nỗi nhục quốc thể mà chuyên tâm vào phục vụ dân phục vụ nước phát triển kinh tế để nhanh chóng bằng Đài Loan, thay vì chỉ nghĩ tham quyền cố vị và tham nhũng. Làm lãnh đạo để dân mình còn nghèo nước mình còn lạc hậu là có tội với dân với nước. Mong sao câu nói của Bác Hồ : làm lãnh đạo là để lo cho dân cho nước chứ không phải để đè đầu cưỡi cổ dân, ai cũng ghi nhớ điều đó thì chắc chắn rằng không xa chúng ta không phải xuất khẩu lao động phổ thông, giúp việc mà là xuất khẩu chuyên gia và giám đốc. Không còn cảnh đi hầu hạ xứ người. Người VN ta thông minh, cần cù, có vẻ cơ chế và nền giáo dục chưa phát huy hết sức mạnh của dân tộc. Mong các vị lãnh đạo hãy nghĩ cho. Hoài Bão, PhápTôi đọc tin tức về người phụ nữ VN, thấy đau lòng quá. Lớn lên ở VN tôi tự hào người đàn bà VN mình bao nhiêu, giờ tôi vừa thương cảm vừa tội nghiệp. Không thể hiểu nổi từ đâu ra mà họ nên nông nỗi này. Chính phủ, nhà nước, những người tự nói mình là có trách nhiệm ở đâu cả rồi! Ngay cả tôi có những người bạn nước ngoài họ đua nhau thuê mướn người VN để phục dịch cho họ, tôi nghe mà buồn lòng. Một xã hội văn minh không có nghề nào là xấu cả, ở đây những người Pháp hay người nước khác họ cũng làm công việc phục dịch nhưng không ai có quyền nói mạnh họ chứ đừng nói gì đến đánh đập họ. Họ được luật pháp bảo vệ quyền lợi cũng như nhân phẩm, còn người VN của mình....! Phạm Thanh Tuấn, Hà TĩnhTôi thật buồn khi mà các quan chức của Việt Nam quản lý lao động ở nước ngoài lại chẳng giúp gì cho những người bị hại, rồi còn hùa với họ để áp bức người lao động của mình. Tôi đã có ý kiến với trang web của Bộ Lao động nhưng chẳng biết có ích gì không. Đài Phong, TP HCMTôi biết chính sách xuất khẩu lao động của chính phủ là một chính sách đúng đắn giúp cho dân nghèo có điều kiện nâng cao thu nhập cho chính mình và cho gia đình , đồng thời góp phần giảm gánh nặng thất nghiệp trên đất nước . Tuy nhiên nhà nước cần phải có những chính sách và điều luật quan tâm đến tình trạng xuất khẩu lao động một cách có hệ thống và bài bản, tránh trường hợp tiêu cực lừa gạt như đã xảy ra như trên . Lê Kiệt, Hà NộiNgười Việt Nam co câu "Đem con bỏ chợ" ý để nói gì thì mọi người cũng biết. Chuyện xuất khẩu lao động ở Viêtnam, nếu dùng câu nói cửa miệng trên để gột tả coi như chỉ được 1 nửa. Vì xuất thân từ 1 vùng quê nghèo tôi biết có rất nhiều người đã và đang xuất khẩu lao động, thậm chí có người lo "chạy" mãi nhưng vẫn không đi được. rước hết tôi muốn nói đến tại sao lại là một nửa. Những người có mong muốn đi xuất khẩu lao động thường là những người lao động nghèo, họ đã thấm cái khổ, cái lao động vất vả trong nhiều năm mà không đủ "chi tiêu" và họ có cái nhìn trong tương lai cũng không sáng sủa gì. Và một yếu tố hết quan trọng đó là tiền, bởi muốn được "có xuất" thì cũng mất vài chục triệu tuỳ theo cửa chạy và nơi đến. Đi Hàn quốc phải mất hơn cả trăm triệu, Đài Loan, Malayxia,... cũng phải 1 nửa. Số tiền đó có được do bán đất, vay nặng lãi, vay họ hàng hoặc bán mọi thứ trong nhà. Mọi yếu tố đã đủ để quyết "ra đi", họ lên thành phố và đến các trung tâm môi giới, các công ty "xuất khẩu" để chuẩn bị nộp các loại lệ phí, thủ tục, học phí học ngoại ngữ với số tiền hàng chục triệu. Thế mà số người được "trúng tuyển" không phải là nhiều, số cồn lại được trả lại số tiền đã đặt cọc trừ đi các chi phí không lấy lại được, ví như đào tạo ngoại ngữ. Nhiều người trở về quê hương trong nước mắt. Tôi chẳng hiểu các công ty nước ngoài, các gia đình nước ngoài do vì họ quá hiểu Viêtnam, nên khi tuyển người họ lại yêu cầu được nhận thêm tiền "nộp" nên số tiền mới lớn thế.Thử nhìn lại các công ty, Trung tâm "Xuất khẩu lao động" họ là ai? Như vậy người lao động chưa qua bên kia biên giới đã bị "vắt" rồi, và đương nhiên họ mang qua bên đó gánh nặng trên vai nợ nần và tâm trạng lo âu. Không còn đường lùi! đó là câu lệnh luôn luôn hiển diện trong đầu họ. Tối thiểu thì cũng phải kiếm đủ để trả nợ. Cực hơn,khổ hơn, nhục hơn họ đâu dám kêu. Họ cân đối một bên la khổ, là đau đớn về thể xác và tâm hồn và nột bên là gánh nợ, mà có thể nợ đến cả đời nếu quay về kiếm tiền bên Việtnam. Vì vậy họ chọn bên nào thì quý vị biết rồi. Tôi biết về lịch sử không nhiều, biết đường lối, chính sách cũng ít. Nhưng tôi đã nghe đâu đó câu "nào là không còn giai cấp bóc lột, nào là công bằng, nào quyền lợi của nhân dân,...". Những người dân đi xuất khẩu lao động, họ phải đóng những khoản lệ phí rất lớn, rồi được "bỏ chợ" người như thế, thử hỏi thực chất họ đang sống trong một xã hội như thế nào?! Tôi viết lách không giỏi, nhưng những gì tôi viết là từ những cảm nhận thực tiễn bằng con tim thật của tôi, mong bbcvietnamese đăng tải đoạn tin này. Trân trọng cảm ơn . Andy Luu, Santa Ana, USATôi đã nghe đoạn băng này nhiều lần, mỗi lần tôi không cầm được nước mắt. Thật xót thương cho người phụ nữ Việt Nam. Tại sao nhà nước không làm một cái gì tối thiểu cho họ? Tôi chỉ biệt cầu nguyện cho họ sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn. Hoàng Kim Thủy, Phú Thọ, VNTôi rất cảm ơn những bài viết này đã cho mọi người nghèo VN một bài học mong muốn làm giàu từ đất người. Chính tôi cũng muốn đi nhưng nghe vậy sẽ không dám đi nữa. Đinh Ngà, Hà NộiCảm ơn ban Việt ngữ đài BBC đã có những thông tin cập nhật và cần thiết về những hoàn cảnh thực tế ở Đài Loan mà không ai biết tới hay nếu biết cũng không dám nói chỉ vì sợ nọ sợ kia. Tôi là một thính giả không nghe BBC thường xuyên lắm vì không có thời gian nhưng lúc nào có điều kiện tôi cũng nghe. Được biết vừa rồi chị Hồng Nga có chuyến làm việc tại Đài Loan và có cái nhìn thực tế về thực trạng người lao động ở Đài Loan. Tôi vô cùng đau lòng và thương những số phận phải tha phương cầu thực lại bị áp bức mà không dám nói chỉ vì "sợ". Cảm ơn chị và những người như linh mục Hùng đã có công giúp đồng bào mình. Tôi hy vọng người VN ở nước ngoài sẽ giúp đỡ người VN trong nước nhiều hơn, đặc biệt là những người lao động ở nước ngoài chỉ vì miếng cơm manh áo mà không dám nói. Tôi là một người cũng muốn góp một phần mình vào những việc tương tự nhưng hiện giờ không có dịp, tôi hy vọng sẽ được cộng tác với quý đài. Hoài Phong, TP HCMTại sao phụ nữ Việt Nam lại phải đi lao động ở nước ngoài? Phải chăng đó là do chế độ không lo cho dân được. CHXHCN VN là cái gì mà để dân bị nước người ta ngược đãi như thế? Kim DungChào các anh chị, tôi bận lắm nhưng cũng tranh thủ gõ vài chữ để chia sẽ nỗi niềm của những phụ nữ Việt nam bất hạnh tại Đài loan. Chuyện các công ty môi giới Việt nam móc nối với nhau để lừa người lao động nghèo hồn nhiên ký vào tờ giấy nợ của công ty và ăn chặn tiền lương của người lao động không phải là mới. Khi sang Đài Loan, dù muốn dù không, người lao động phải cật lực làm để trả nợ cho công ty, đây không phải là trấn lột, có luật pháp và có hệ thống là đàng khác. Việc này có khác gì tham nhũng, còn tày trời hơn vì họ đã ngang nhiên cướp đi những giọt mồ hôi nước mắt của dân nghèo. Những việc trấn lột của các công ty môi giới tồn tại đã lâu, không thể nào chính quyền Việt nam không biết. Các công ty này đã có ô dù vững chắc nên: Mặc ai nói ngã nói nghiêng, họ vẫn láo xược tung hoành hiên ngang. Báo chí Việt nam đăng tải: Nhà nước sẽ có biện pháp mạnh với những người lao động Việt nam tại Đài Loan bỏ trốn! Xem ra quan điểm và thông tin của những người có trách nhiệm trong nước đã có nhiều trái ngược với phóng viên Hồng Nga của BBC. Đương nhiên thông tin đa chiều của BBC có cơ sở đón nhận hơn. Chúng ta thử đặt hướng tới của phương án và mục đích đưa người đi lao động hạng thấp ở nước ngoài ở chổ nào? Mục đích: 1- Để thu ngoại tệ đổ vào nước, làm giàu nhanh chóng cho các công quyền, dây dưa rể má làm ăn của các công ty…?2- Tạo công ăn việc làm cho người dân, bảo vệ và nâng cao mức sốngcủa dân nghèo…? Ta chọn mục đích nào thì sẽ có phương án phù hợp cho mục đích đó. Có lẽ những người có trách nhiệm và có quyền đã chọn mục đích một, nên người dân dầu có bị bóc lột, bị chà đạp nhân phẩm vv…, họ không quan tâm. Vì đó nằm ngoài mục đích họ nhắm tới. Phương án của họ là, người lao động phải làm, phải làm cho thật nhiều để họ đạt mục đích thu được nhiều tiền về cho họ. Có thế họ mới cảm thấy mất mặt, giận dữ dùng những biện pháp mạnh cho những lao động nào dám cả gan bỏ trốn ( trước đó thì mới hăm đe thôi). Thật là đau lòng! Tôi nghe cuộc phỏng vấn Hồng Nga với Linh mục Hùng và chương trình đặc biệt sáng nay của Hồng Nga, tôi giận lắm, tôi không giận người Đài Loan bằng những người cố tránh trách nhiệm của Việt Nam. Ôi một xã hội mà hầu như tiền và quyền lực quyết định tất cả. Nghe tin phía Đài loan không nhận lao động thấp ở Việt nam, chủ yếu là giúp việc nhà, tôi mừng lắm. Nếu tôi nói được đến với những chị em nghèo chân lắm tay bùn thì tôi sẽ nói: Thà chị em một chén cơm với nước mắm nhưng tinh thần thoải mái, đầy sự ấm cúng gia đình, tình nghĩa xóm làng hơn là ăn một tô phở bò tái đầy nước mắt ở xứ người, đầy sự sỉ nhục, tinh thần luôn căng thẳng lo sợ và nợ công ty ámảnh ngày đêm. Hơn nữa, rồi đây các công ty nước ngoài sẽ vào Việt nam, sẽ có nhiều cơ hội cho các chị em có công ăn việc làm. Điều quan trọng, chúng ta phải tích luỹ cho chính mình một số vốn kiến thức để hoà nhập với xã hội. Kiên trì học hỏi, cần cù làm ăn, chúng ta đã đủ sống ngay trên đất nước chúng ta rồi. Phải biết lượng sức mình , đừng trèo cao quá để rồi té nặng. Nguyễn Vi, Vancouver, CanadaCám ơn đài BBC, London đã cho chúng tôi nghe nghững lời não nuột của các chị em đi làm thuê xứ người. Đây là một hành động dã man của những phần tử phạm pháp của Đài Loan. Chính phủ Đài Loan phải làm sáng tỏ vụ này. Còn phiá người đại diện Việt Nam và chính phủ Việt Nam sẽ mất tất cả những ủng hộ của chúng tôi ở nước ngoài nếu họ không làm sáng tỏ vụ này. Trước đây chúng tôi làm mọi thứ để ủng hộ cho chính phủ Việt Nam cho dân giàu nước mạnh. Nay nhìn thấy sự việc này, chúng tôi không còn mặt mũi nào mà nói với các bạn bè ngoại quốc ủng hộ Việt Nam khi họ còn sống trong chế độ nô lệ? Chính phủ Việt Nam làm chúng tôi rất là hổ thẹn khi bạn bè ngoại quốc hỏi về vấn đề này. Con cái của ông Phan Văn Khải đang sống tại Vancouver. Tôi tự hỏi con của ông ta sẽ ăn nói sao với người Canada khi chính phủ của ông ta cho những người đàn bà đi làm nô lệ? David Phạm, San JoseĐọc trong sách sử dân tộc Việt anh hùng biết bao nhiêu với hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước. Cho tới cuối thế kỷ thứ 20 đảng CSVN lại càng anh hùng hơn khi phất cao ngọn cờ Mác-Lê Nin bách chiến, bách thắng đánh đuổi thực dân Pháp, quân phiệt Nhật, đế quốc mỹ, bọn bành trướng Bắc kinh để giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Nhưng rồi sau 30 năm Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý, dân làm chủ và theo một đường lối kinh tế đầy tính sáng tạo là kinh tế thị trường định hướng XHCN thì nhân dân VN phải đi làm đầy tớ cho một số quốc gia mà trước đây họ chẳng hơn VN là bao nhiêu, có nước còn kém hơn nữa là khác. Chưa kể đến những thiếu nữ ở nông thôn phải bán mình như Thuý Kiều, chiụ lấy những anh chồng nông dân, đui què mẻ sứt ở Trung Quốc, Đài Loan để cha mẹ có được một, hai ngàn đô la sống cho hết tuổi già. Đọc trên báo chí VN hàng ngày thấy bao cảnh thương tâm. Những nhà sử học trong và ngoài nước xin nói cho tôi biết có bao giờ trong lịch sử của nước ta mà thân phận những người phụ nữ VN lại chịu những cảnh nhục nhã đến như thế. Trần, CaliforniaĐến 95.000 người VN đang lao động ở Đài Loan mà chủ yếu là nữ giúp việc gia đình. Chính phủ Việt Nam có cảm thấy đau xót khi đọc thấy con số này không? Chứ tôi thì cảm thấy thật là xót xa cho người dân của đất nước mình khi đọc đến con số này. PMC, Hà NộiCảm ơn chị Hồng Nga, ban Việt ngữ đài BBC. Thật xúc động khi nghe bài phỏng vấn của chị với những người nữ lao động. Mong thông tin này đến được với những người có thẩm quyền với những cơ quan chức năng Việt nam. Và trên hết những người lãnh đạo ở Việt Nam nên biết rằng từ nghèo khổ dẫn tới hèn kém và nhục nhã. Mong tiếng khóc của những chị em này đến tai họ. Harry Tran, Los AngelesTôi đã biết tin này từ rất lâu nhưng hôm nay rất cảm kích đài BBC đã can đảm nói lên tiếng nói trung thực, đã chứng tỏ cho thính giả đài BBC nghe đài hiểu được đài BBC là một trung tâm tin tức trung thực. Tôi chỉ mong chính phủ Việt Nam hãy xem tất cả chị em phụ nữ Việt Nam là con người và hãy cứu lấy họ cũng như đừng để con Lạc cháu Hồng bị coi rẻ thì thật tội nghiệp. Nguyen Ky Nam, Armidale, UcPhụ nữ Việt Nam xuất cảnh sang Úc, Mỹ, Anh Quốc, vv... ăn mặn và phụ nữ ở Đài Loan khát nước. Luật lệ ở các xứ văn minh kể trên không cấm phụ nữ ngoại tình và sau đó bắt chồng chia của cải và cấp dưỡng. Phan Minh Thu, Fairfax, USATôi thực sự xúc động, rất xúc động đến phát khóc khi nghe câu chuyện kể của chị Hương, chị Hồng. Than ôi chẳng lẽ sau 30 năm thống nhất đất nước và dưới chế độ XHCN mà thân phận của nguời dân quê vẫn còn bi thảm thế sao? "Chủ nghĩa Mac-Lênin bách chiến bách thắng" mà sao không giải phóng nổi ngừơi phụ nữ VN, còn khổ nhuc hơn cả ngàn lần dưới thời đế quốc thực dân phong kiến một trăm năm trước đây?... Le Minh Tam, Quebec, CanadaTôi nghe qua đài BBC về vấn đề này cũng như ý kiến của Linh mục Hùng đã cho thấy chính quyền Việt Nam cố ý làm ngơ những áp bức mà các nữ công nhân Việt Nam phải chịu đựng (bị hiếp dâm/sách nhiễu tình dục...) vì chính sách của nhà nước VN là ''buôn người'' giống như các nô lệ thời xa xưa bị đem đi bán. Dù dưới một hình thức nào, chính quyền VN cũng không nhìn nhận có chuyện này xảy ra mà quy trách nhiệm cho các tổ chức nước ngoài có ý đồ xấu, bôi nhọ chế độ, một chế độ mà chính quyền CSVN luôn khoe khoang bảo vệ quyền lợi cho tầng lớp lao động và đề cao giá trị vai trò ''phụ nữ'' trong nước!! Nguyễn Quý ĐạiCảm ơn Đài BBC London, trong chương trình Việt Ngữ đã quan tâm về vấn đề Phụ nữ Việt Nam lao động tại Đài Loan. Tôi theo dõi thường xuyên tin tức người Việt đi lao động nước ngoài, nhất là các nước Á Châu, vấn đề nhân quyền và nhân phẩm đàn bà không được tuyệt đối tôn trọng. Lịch sử thế giới các quốc gia thường xuất cảng ngũ cốc, nguyên liệu máy móc…Việt Nam chấm dứt chiến tranh đã hơn 30 năm, đất nước chúng ta không thiếu tài nguyên để phát triển kinh tế, từng xuất cảng gạo, dầu thô, cao su vv…hàng năm Việt kiều gởi tiền về hơn 3 tỉ dollar giúp thân nhân, các quốc gia Tây Phương có nhiều chương trình viện trợ cho Việt Nam để phát triển. Việt Nam đã đổi mớ? nguyên nhân nào người Việt lại muốn bỏ nước ra đi !! Trong nước có những tổ chức môi giới, cổ động, khuyến khích người ra đi làm thuê nước ngoài để lấy tiền. Hồng Nga phỏng vấn các nạn nhân là phụ nữ VN lấy chồng hay lao động tại Đài loan. Nghe phỏng vấn tôi cảm thầy nỗi đau làm ray rức con tim, thương cho thân phận những người đàn bà Việt Nam ít học, bản chất cần cù vì miếng cơm manh áo cho gia đình, con cái. Họ vay mượn tiền hơn 1000 Euro để trả tiền cho các công ty lo dịch vụ đi lao động với mong ước đời sống kinh tế gia đình tiến bộ hơn, nhưng đã bị hai phía lường gạt, buôn bán như người nô lệ của thời Trung Cổ ở Phi Châu. Trước đây tôi từng tiếp xúc với những người lao động tại các nước Đông Âu đa số thuộc giới trẻ nên rất thông cảm nỗi lòng và hoàn cảnh của con người và đất nước. Tôi đã viết bài Vấn Đề Nô Lệ Xưa và Nay Đăng các trên các báo Việt Ngữ hải ngoại, Các báo chí trong nước như tờ Thanh Niên, tuổi Trẻ, VNExpress cũng đã phổ biến tin về „đàn bà lấy chồng ngoại quốc, ngồi trong phòng kính chờ người cần vợ đến chọn như món hàng ở Singapore…. Trang mạng lưới Lên Đường đã phổ biến sâu rộng tin tức về thân phận phụ nữ Việt Nam. Kêu gọi chính quyền Việt Nam và Thế giới tiếp tay giúp đỡ những nạn nhân bị mua bán như nô lệ, nhưng tiếng kêu đó dường như không được chính quyền Việt Nam quan tâm. Ban Việt Ngữ đài BBC đã tường trình rõ ràng, trung! thực hai chiều làm chấn động lương tâm con người và thính giả rộng đường dư luận. Văn phòng đại diện Quản lý lao động của chính quyền Việt Nam ở Đài Loan đã đối xử với phóng viên Hồng Nga như thế nào ? có lẽ độc giả đã nghe, và đọc qua trang web BBC. Trả lời phỏng vấn của cha Hùng và nhiều người khác, chúng ta biết ai đã thiếu trách nhiệm với người dân ? Không lẽ những người lãnh đạo Việt Nam không có thì giờ nghe, hay đọc các tin tức sinh hoạt của con dân mình chăng? Họ không nghe tiếng khóc than của những đàn bà Việt nam bị làm nhục, đày đoạ tại nước ngoài. Căn bệnh nội tạng không thể chữa ngoài da. Chính quyền Việt Nam cần có trách nhiệm ngăn ngưà trừng phạt, sa thải những người làm việc thiếu lương tâm, thiếu đạo đức. Phải có chương trình theo dõi giúp đỡ thực tế những người đi lao động nước ngoài, tránh trường hợp đem con bỏ chợ như hiện nay và tạo điều kiện giúp đỡ, quan tâm đến đời sồng người dân đang nghèo khổ tại quê nhà .

summarize: Không những nợ của gia đình từ trước, mà cả những khoản nợ không lường được nảy sinh trong quá trình trước khi xuất cảnh sang xứ Đài. Không phải chỉ riêng chị Hương, mà hầu như ai trong số các lao động Việt Nam xuất cảng sang Đài Loan, chẳng ít thì nhiều đều phải vay tiền để trang trải các phí tổn như hộ chiếu, visa, khám sức khỏe vv... Tới Đài Loan công việc đầu tiên của họ là lao vào làm việc tính chuyện trả nợ. Trả càng sớm thì càng nhanh hồi vốn, bắt đầu tích lũy được cho bản thân mình và gia đình. Tuy nhiên, những khó khăn hồi ở Việt Nam xem ra không thấm vào đâu so với những gian truân của cuộc sống xứ Đài. Chị Hương chính là một trong số bảy phụ nữ Việt Nam sang Đài Loan làm việc đã bị chủ công ty môi giới cưỡng hiếp. Vụ án "Xâm hại tình dục lao động nước ngoài" xảy ra tại công ty Trung Hữu, vừa chính thức được công tố viện tỉnh Đài Nam khởi tố. Hai cha con giám đốc công ty này là Hồng Khánh Chương và Hồng Minh Dụ đã bị bắt giữ từ tháng 5 năm 2005 sau khi có cáo buộc từ phía chị em là đã bị họ đánh đập và cưỡng hiếp. Xâm hại tình dục - vấn nạn hàng đầu Xâm hại tình dục là một trong những vấn nạn xảy ra đối với nữ lao động Việt Nam tại Đài Loan. Với số người lao động nay lên tới 95.000 mà chủ yếu là nữ giúp việc gia đình, các trường hợp bị cưỡng bức tình dục chắc chắn không dừng ở con số hàng chục. Người lao động ra nước ngoài là vì công ăn việc làm, với món tiền nợ ở nhà phải trả và giấc mộng kiếm tiền, chỉ cần lấy công việc ra để đe dọa là cũng đã có thể khiến nhiều chị em lo sợ tới nỗi phải nhắm mắt đưa chân. Một số nạn nhân trong vụ công ty môi giới Trung Hữu cho biết câu cửa miệng của hai cha con Hồng Khánh Chương và Hồng Minh Dụ trước khi cưỡng bức họ là: "Nếu không chấp thuận sẽ bị cho về nước". Một điều đau lòng là, nhiều trường hợp bị chủ cưỡng hiếp nhưng nạn nhân vẫn không dám lên tiếng vì sợ sẽ bị đuổi việc, và sự đày đọa cứ thế mà kéo dài. Đa phần các nạn nhân xuất thân từ các gia đình nghèo, học thức không nhiều, do đó dễ bị đe dọa, lừa gạt và tước đoạt quyền lợi. "Dễ thương tổn Về phía văn phòng đại diện Ban quản lý lao động Việt Nam do Bộ lao động Thương binh Xã hội Việt Nam đặt tại Đài Bắc, thì nhiều ý kiến của người lao động nói rằng gần như họ không nhận được trợ giúp gì từ cơ quan đó. Chúng tôi không xác thực được thông tin này vì Đại diện Ban quản lý đã từ chối không tiếp phóng viên BBC. Về phần mình, đa phần người lao động chỉ cốt làm mọi cách để sang được Đài Loan nên hoàn toàn phó thác cho những người mối lái. Thậm chí nhiều người còn không biết công ty nào đã đưa mình sang đây và uy tín của họ ra sao. Họ cũng không ý thức được rằng, các công ty đưa họ sang Đài Loan phải có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi cho họ. Đến khi gặp vấn đề, nhiều người lao động cũng không nghĩ là có thể liên lạc với công ty lao động ở Việt Nam để đòi quyền lợi. Không thể không nhắc đến vai trò của các công ty môi giới lao động Đài Loan. Nhiệm vụ của các công ty này là tiếp nhận nhân công do các công ty lao động ở các nước khác như Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Philippines gửi tới cũng như quản lý việc làm cho họ trong thời gian ở Đài Loan. Hiện giờ trong toàn lãnh thổ Đài Loan có khoảng 200 công ty môi giới như vậy. Họ có trách nhiệm ký hợp đồng với người lao động và chủ thuê, đồng thời quản lý người lao động theo đúng tinh thần luật pháp Đài Loan. Để làm việc đó, họ được quyền trích phí môi giới từ cả hai bên, thí dụ từ phía người lao động là 60,000 Đài tệ, tức là khoảng 1,800 đô la Mỹ. Trên thực tế các công ty đều thu gấp hai đến ba lần con số đó. Phí môi giới quá cao khiến thu nhập thấp xuống là một lý do khiến nhiều người lao động bỏ trốn ra ngoài làm việc bất hợp pháp. Một số công ty môi giới cũng cho mình quyền sinh quyền sát, dựa vào sự kém hiểu biết của người lao động mà bắt bí họ, đơn phương sa thải dù người lao động không phạm luật, thậm chí hãm hại người lao động, như trường hợp công ty môi giới Trung Hữu. Chị Jing Ru Wu, một người từng công tác ở Bộ Lao Động Đài Loan nay chuyển sang làm thiện nguyện giúp đỡ lao động nước ngoài nói trong lĩnh vực này luật pháp Đài Loan còn có nhiều lỗ hổng: "Để thành lập một công ty môi giới lao động theo luật của Đài Loan không khó chút nào. Đầu tiên phải thành lập một công ty bình thường, xin giấy phép hoạt động từ Bộ Lao động Đài Loan và chứng minh là mình có tài khoản ngân hàng với một số vốn quy định khoảng 3 triệu Đài tệ, tức chưa đến 100 ngàn đô la Mỹ. Thế là họ đã bắt đầu tuyển dụng nhân công từ nước ngoài được rồi." " Các tiêu chí khác như là có kinh nghiệm làm việc với người lao động nước ngoài hay không, nhân sự của công ty có tiền án tiền sự hay không vv.. đều không được chú ý tới. Một công ty vi phạm luật pháp trong môi giới lao động nước ngoài khi sự việc vỡ lở phải ra tòa, vẫn có thể đăng ký mới dưới một cái tên khác để tiếp tục hoạt động với một êkíp nhân sự và cung cách không có gì thay đổi". "Hoặc giả, khi chủ thuê vi phạm hợp đồng, người lao động than phiền với nhà chức trách thì nhà chức trách lại không muốn liên can mà trao lao động lại cho công ty môi giới để tự giải quyết với chủ thuê." Còn luật sư I Ching Kuo từ Quỹ Hỗ trợ Luật pháp Đài Loan, một tổ chức phi lợi nhuận do chính phủ đài thọ đã từng thực hiện 14 vụ khiếu kiện có liên quan tới lao động Việt Nam, thì nhận xét: "Người lao động Việt Nam thực tế rất dễ bị thương tổn. Nói chung chủ thuê người Đài Loan phần đông không mấy thông cảm đối với lao động nước ngoài. Công việc bảo vệ quyền lợi cho họ cũng khó khăn, nhất là không có được hỗ trợ của cơ quan đại diện cho chính phủ Việt Nam tại Đài Loan." Tiềm năng và vấn đề Nhu cầu thuê nhân công nước ngoài tại Đài Loan rất lớn. Thị trường Đài Loan với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng gần với Việt Nam khá thuận lợi cho lao động Việt Nam và hoàn toàn có thể giúp giải quyết vấn đề công ăn việc làm cũng như nâng cao thu nhập cho người Việt Nam. Việc cần người, người cần việc, thế nhưng tới đầu năm nay thì chính phủ Đài Loan đột ngột quyết định ngừng nhập cảnh người giúp việc nhà từ Việt Nam. Nguyên do thì có nhiều, nhưng chủ yếu là vì có quá nhiều vấn đề nảy sinh trong quá trình hơn 5 năm người lao động Việt Nam ở Đài Loan, đặc biệt là tình trạng lao động bỏ trốn. Theo một số thống kê, con số bỏ trốn ra ngoài làm việc bất hợp pháp lên tới cả chục ngàn. Tình trạng này ngày càng gia tăng và được đánh giá là đã đến lúc "không kiểm soát nổi". Đa phần lao động bỏ trốn vì ra ngoài làm không phải nộp thuế, không chi phí môi giới, thu nhập tăng nhiều lần. Song một số người bỏ trốn ra ngoài là vì bị ngược đãi. Tâm sự chung của người lao động nữ Việt Nam tại Đài Loan: khổ nhục đến mấy cũng muốn ở lại, vì chỉ có ở lại mới có khả năng kiếm tiền, có khả năng đổi đời. Đối với họ, lao động ở Đài Loan là cứu cánh gần như duy nhất. Tuy vậy, họ gặp nhiều vấn đề bởi chính sự bỏ trốn của họ đã vô hình chung đặt họ ra ngoài vòng pháp luật. Giải quyết vấn nạn lao động trốn việc ra ngoài là nỗi đau đầu, nhưng cũng là đòi hỏi bức bách của giới chức hai bên để làm sao cân bằng được cung cầu trong thị trường lao động hai nước. Không thể chối cãi, là có nhiều lao động Việt Nam may mắn được chủ tốt, công việc ưng ý và thuận lợi. Nhưng cũng không thể phủ nhận sự thật là trong lúc hai chính phủ còn lúng túng trong việc quản lý lượng người Việt ồ ạt sang Đài Loan, nhiều lao động Việt Nam vẫn phải chịu cảnh đắng cay, tủi nhục, hoặc nhắm mắt vi phạm luật pháp nước sở tại. Chừng nào quyền lợi kinh tế và nhân phẩm của người lao động không được tôn trọng, thì chừng ấy các thảm cảnh liên quan tới người lao động Việt Nam vẫn còn tiếp diễn. -----------------------------------------------------------Nguyễn Phong, Houston, Hoa KỳNhư đa số các ý kiến trên diễn đàn này quan tâm là sự quan tâm cũng như bảo vệ của Nhà Nước Việt Nam đối với người Lao Động ở nước ngoài mới là cách giải quyết tốt nhất. Những quan tâm này phải được chuẩn bị cho người Lao Động từ khi họ còn ở VN như việc bắt buộc phải qua các kiểm tra về ngoại ngữ (có cơ quan độc lập kiểm tra để tránh chuyện làm cho có để rồi có kiểm tra cũng như không), còn nhiều việc khác nữa mà tùy vào quốc gia người lao động đến làm việc, ví dụ như văn hoá của các nước này để tránh các việc hiểu lầm tai hại..v.v..Rồi việc theo dõi và lắng nghe những phản hồi của người lao động tại các nước để có biện pháp bảo vệ kịp thời cũng như giúp người lao động nắm bắt những cơ hội kiếm được việc làm tốt hơn. Nhưng thật sự các ý kiến của tôi hay của các bạn có được ai quan tâm hay không mới là vấn đề! Nghe nói là Thủ Tướng Phan Văn Khải có địa chỉ e-mail để nhận khiếu nại hoặc nói chuyện với người dân. Tôi không biết vì không có gì chính thức, phải chi chúng ta có thể gởi những ý kiến này cho Ông Thủ Tướng để ông xem xét (hy vọng là ban thư ký không xóa bỏ tất cả vì xem là spam mail). Vì chúng ta không có quyền lực để thay đổi bất cứ điều gì trong việc này, trái bóng trong tay Nhà Nước Việt Nam. Den Nguyen, TP HCMCám ơn đài BBC đã đăng thông tin về người VN sang Đài Loan làm việc. Nhờ đài BBC mà tôi mới biết được cảnh làm thuê của người Việt bên đó. Tôi mong rằng chính phủ VN sẽ giúp những người có hoàn cảnh như thế để đất nước mình ngày càng giàu đẹp hơn. Phong, SydneyMuốn đạt được sự thông cảm đó, không phải chỉ học dăm ba câu là đủ mà phải có căn bản khá vững về ngôn ngữ họ, cả phong tục tập quán nữa. Đương nhiên trong số 95,000 người Việt bên đó không phải ai cũng kém may mắn như những người trong cuộc phóng sự của cô Hồng Nga. Một số người sống cực khổ bên đó nhưng khi 'mãn kiếp cầu thực' cũng dành dụm được 1 số tiền mang về, và tôi tin rằng thành phần này đa số là người Việt gốc Hoa vì họ cấu thông được tư tưởng với người sở tại qua lời nói. Nếu như đi làm ở các nước dân Tây thì yêu tố ngôn ngữ tuy vẫn là điều kiện tiện lợi nhưng không trầm trọng so với các nước Á châu. Thử nghĩ một giả thuyết: nếu như đảo ngược lại ĐL nghèo và VN giàu, và lao động ĐL được nhập khẩu vào VN, thử hỏi tình trạng có khác lắm không? Tôi cho là gốc rễ của vấn đề không phải ở người ĐL vì ở nước nào cũng có những người có tiền nhưng kém đạo đức. Đáng trách hơn là nhà lãnh đạo VN cứ để cho cán bộ họ tiếp tục diễn kịch để lừa gặt đồng tiền mồ hôi của người dân nghèo và giấu đi thưc trạng của môi trường tại xứ người. Những người chịu ký kết ra đi chắc chắn mang trong đầu họ những thông tin thất thiệt, cũng như ý thức sai lầm là học 1 khóa ngắn tiếng ĐL thì sẽ kiếm được nhiều tiền khi sang bên đó. Tôi xin có một lời khuyên tới những ai trong nước đang dự định chạy tiền để đi ĐL làm thuê hãy bỏ đi ý niệm đó, nếu như không nói và hiểu được tiếng họ. Ý "nói và hiểu" của tôi ở đây không có nghĩa là đi học cấp tốc vài tháng mà là gia đình có bối cảnh người Hoa hoặc có môi trường để tiếp xúc với nguời Hoa trong cuộc sống hàng ngày. Nếu như trong hoàn cảnh không đi thì cũng khổ, thì thà ở lại khổ cực hơn ra đi khổ nhục. Còn đối với nhưng người đã mắc phải nợ nần và đã qua tới bên đó rồi thì cũng như đang ngồi trên lưng cọp đành phải tiếp tục cưỡi mà thôi. Xin thành thật chia buồn cùng những người đang gặp khó khăn bên đó. Quang Huy, Hà NộiXin chia sẻ những vất vả và tủi nhục của chị em khi đi làm nơi xứ người, vì miếng cơm manh áo hằng ngày nhiều người đã phải vay tiền lệ phí sang lao động tại Đài Loan, xa gia đình chồng con thiếu thốn tình cảm vậy mà vẫn còn nhiều người chịu cảnh thương tâm. Thật không thể chấp nhận việc làm tắc trách vô trách nhiệm và vô lương tâm của mấy ông Văn phòng lao động VN , là người VN mà trên danh nghĩa bảo vệ cho LĐ VN tại Đài Loan mà không làm tròn trách nhiệm, hay chỉ ngày đêm nghĩ cách kiếm tiền của LĐ VN khi xin visa hộ chiếu về VN. Nếu đặt địa vị mấy người nạn nhân trên là người thân cuả các ông xem, đau đớn đến nhường nào? Các nước xung quanh như Philipin, Indo, Thai lan họ cũng có rất đông người đi lao động nước ngoài sao họ biết chăm lo cho đồng bào minh đến thế. Tôi chỉ mong sao các ông lãnh đạo hiện nay ở VN có thể đọc được những nỗi khổ và nước mắt của chị em lao động tại Đài loan bị ngược đãi và lạm dụng hãy coi đó là nỗi nhục quốc thể mà chuyên tâm vào phục vụ dân phục vụ nước phát triển kinh tế để nhanh chóng bằng Đài Loan, thay vì chỉ nghĩ tham quyền cố vị và tham nhũng. Làm lãnh đạo để dân mình còn nghèo nước mình còn lạc hậu là có tội với dân với nước. Mong sao câu nói của Bác Hồ : làm lãnh đạo là để lo cho dân cho nước chứ không phải để đè đầu cưỡi cổ dân, ai cũng ghi nhớ điều đó thì chắc chắn rằng không xa chúng ta không phải xuất khẩu lao động phổ thông, giúp việc mà là xuất khẩu chuyên gia và giám đốc. Không còn cảnh đi hầu hạ xứ người. Người VN ta thông minh, cần cù, có vẻ cơ chế và nền giáo dục chưa phát huy hết sức mạnh của dân tộc. Mong các vị lãnh đạo hãy nghĩ cho. Hoài Bão, PhápTôi đọc tin tức về người phụ nữ VN, thấy đau lòng quá. Lớn lên ở VN tôi tự hào người đàn bà VN mình bao nhiêu, giờ tôi vừa thương cảm vừa tội nghiệp. Không thể hiểu nổi từ đâu ra mà họ nên nông nỗi này. Chính phủ, nhà nước, những người tự nói mình là có trách nhiệm ở đâu cả rồi! Ngay cả tôi có những người bạn nước ngoài họ đua nhau thuê mướn người VN để phục dịch cho họ, tôi nghe mà buồn lòng. Một xã hội văn minh không có nghề nào là xấu cả, ở đây những người Pháp hay người nước khác họ cũng làm công việc phục dịch nhưng không ai có quyền nói mạnh họ chứ đừng nói gì đến đánh đập họ. Họ được luật pháp bảo vệ quyền lợi cũng như nhân phẩm, còn người VN của mình....! Phạm Thanh Tuấn, Hà TĩnhTôi thật buồn khi mà các quan chức của Việt Nam quản lý lao động ở nước ngoài lại chẳng giúp gì cho những người bị hại, rồi còn hùa với họ để áp bức người lao động của mình. Tôi đã có ý kiến với trang web của Bộ Lao động nhưng chẳng biết có ích gì không. Đài Phong, TP HCMTôi biết chính sách xuất khẩu lao động của chính phủ là một chính sách đúng đắn giúp cho dân nghèo có điều kiện nâng cao thu nhập cho chính mình và cho gia đình , đồng thời góp phần giảm gánh nặng thất nghiệp trên đất nước . Tuy nhiên nhà nước cần phải có những chính sách và điều luật quan tâm đến tình trạng xuất khẩu lao động một cách có hệ thống và bài bản, tránh trường hợp tiêu cực lừa gạt như đã xảy ra như trên . Lê Kiệt, Hà NộiNgười Việt Nam co câu "Đem con bỏ chợ" ý để nói gì thì mọi người cũng biết. Chuyện xuất khẩu lao động ở Viêtnam, nếu dùng câu nói cửa miệng trên để gột tả coi như chỉ được 1 nửa. Vì xuất thân từ 1 vùng quê nghèo tôi biết có rất nhiều người đã và đang xuất khẩu lao động, thậm chí có người lo "chạy" mãi nhưng vẫn không đi được. rước hết tôi muốn nói đến tại sao lại là một nửa. Những người có mong muốn đi xuất khẩu lao động thường là những người lao động nghèo, họ đã thấm cái khổ, cái lao động vất vả trong nhiều năm mà không đủ "chi tiêu" và họ có cái nhìn trong tương lai cũng không sáng sủa gì. Và một yếu tố hết quan trọng đó là tiền, bởi muốn được "có xuất" thì cũng mất vài chục triệu tuỳ theo cửa chạy và nơi đến. Đi Hàn quốc phải mất hơn cả trăm triệu, Đài Loan, Malayxia,... cũng phải 1 nửa. Số tiền đó có được do bán đất, vay nặng lãi, vay họ hàng hoặc bán mọi thứ trong nhà. Mọi yếu tố đã đủ để quyết "ra đi", họ lên thành phố và đến các trung tâm môi giới, các công ty "xuất khẩu" để chuẩn bị nộp các loại lệ phí, thủ tục, học phí học ngoại ngữ với số tiền hàng chục triệu. Thế mà số người được "trúng tuyển" không phải là nhiều, số cồn lại được trả lại số tiền đã đặt cọc trừ đi các chi phí không lấy lại được, ví như đào tạo ngoại ngữ. Nhiều người trở về quê hương trong nước mắt. Tôi chẳng hiểu các công ty nước ngoài, các gia đình nước ngoài do vì họ quá hiểu Viêtnam, nên khi tuyển người họ lại yêu cầu được nhận thêm tiền "nộp" nên số tiền mới lớn thế.Thử nhìn lại các công ty, Trung tâm "Xuất khẩu lao động" họ là ai? Như vậy người lao động chưa qua bên kia biên giới đã bị "vắt" rồi, và đương nhiên họ mang qua bên đó gánh nặng trên vai nợ nần và tâm trạng lo âu. Không còn đường lùi! đó là câu lệnh luôn luôn hiển diện trong đầu họ. Tối thiểu thì cũng phải kiếm đủ để trả nợ. Cực hơn,khổ hơn, nhục hơn họ đâu dám kêu. Họ cân đối một bên la khổ, là đau đớn về thể xác và tâm hồn và nột bên là gánh nợ, mà có thể nợ đến cả đời nếu quay về kiếm tiền bên Việtnam. Vì vậy họ chọn bên nào thì quý vị biết rồi. Tôi biết về lịch sử không nhiều, biết đường lối, chính sách cũng ít. Nhưng tôi đã nghe đâu đó câu "nào là không còn giai cấp bóc lột, nào là công bằng, nào quyền lợi của nhân dân,...". Những người dân đi xuất khẩu lao động, họ phải đóng những khoản lệ phí rất lớn, rồi được "bỏ chợ" người như thế, thử hỏi thực chất họ đang sống trong một xã hội như thế nào?! Tôi viết lách không giỏi, nhưng những gì tôi viết là từ những cảm nhận thực tiễn bằng con tim thật của tôi, mong bbcvietnamese đăng tải đoạn tin này. Trân trọng cảm ơn . Andy Luu, Santa Ana, USATôi đã nghe đoạn băng này nhiều lần, mỗi lần tôi không cầm được nước mắt. Thật xót thương cho người phụ nữ Việt Nam. Tại sao nhà nước không làm một cái gì tối thiểu cho họ? Tôi chỉ biệt cầu nguyện cho họ sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn. Hoàng Kim Thủy, Phú Thọ, VNTôi rất cảm ơn những bài viết này đã cho mọi người nghèo VN một bài học mong muốn làm giàu từ đất người. Chính tôi cũng muốn đi nhưng nghe vậy sẽ không dám đi nữa. Đinh Ngà, Hà NộiCảm ơn ban Việt ngữ đài BBC đã có những thông tin cập nhật và cần thiết về những hoàn cảnh thực tế ở Đài Loan mà không ai biết tới hay nếu biết cũng không dám nói chỉ vì sợ nọ sợ kia. Tôi là một thính giả không nghe BBC thường xuyên lắm vì không có thời gian nhưng lúc nào có điều kiện tôi cũng nghe. Được biết vừa rồi chị Hồng Nga có chuyến làm việc tại Đài Loan và có cái nhìn thực tế về thực trạng người lao động ở Đài Loan. Tôi vô cùng đau lòng và thương những số phận phải tha phương cầu thực lại bị áp bức mà không dám nói chỉ vì "sợ". Cảm ơn chị và những người như linh mục Hùng đã có công giúp đồng bào mình. Tôi hy vọng người VN ở nước ngoài sẽ giúp đỡ người VN trong nước nhiều hơn, đặc biệt là những người lao động ở nước ngoài chỉ vì miếng cơm manh áo mà không dám nói. Tôi là một người cũng muốn góp một phần mình vào những việc tương tự nhưng hiện giờ không có dịp, tôi hy vọng sẽ được cộng tác với quý đài. Hoài Phong, TP HCMTại sao phụ nữ Việt Nam lại phải đi lao động ở nước ngoài? Phải chăng đó là do chế độ không lo cho dân được. CHXHCN VN là cái gì mà để dân bị nước người ta ngược đãi như thế? Kim DungChào các anh chị, tôi bận lắm nhưng cũng tranh thủ gõ vài chữ để chia sẽ nỗi niềm của những phụ nữ Việt nam bất hạnh tại Đài loan. Chuyện các công ty môi giới Việt nam móc nối với nhau để lừa người lao động nghèo hồn nhiên ký vào tờ giấy nợ của công ty và ăn chặn tiền lương của người lao động không phải là mới. Khi sang Đài Loan, dù muốn dù không, người lao động phải cật lực làm để trả nợ cho công ty, đây không phải là trấn lột, có luật pháp và có hệ thống là đàng khác. Việc này có khác gì tham nhũng, còn tày trời hơn vì họ đã ngang nhiên cướp đi những giọt mồ hôi nước mắt của dân nghèo. Những việc trấn lột của các công ty môi giới tồn tại đã lâu, không thể nào chính quyền Việt nam không biết. Các công ty này đã có ô dù vững chắc nên: Mặc ai nói ngã nói nghiêng, họ vẫn láo xược tung hoành hiên ngang. Báo chí Việt nam đăng tải: Nhà nước sẽ có biện pháp mạnh với những người lao động Việt nam tại Đài Loan bỏ trốn! Xem ra quan điểm và thông tin của những người có trách nhiệm trong nước đã có nhiều trái ngược với phóng viên Hồng Nga của BBC. Đương nhiên thông tin đa chiều của BBC có cơ sở đón nhận hơn. Chúng ta thử đặt hướng tới của phương án và mục đích đưa người đi lao động hạng thấp ở nước ngoài ở chổ nào? Mục đích: 1- Để thu ngoại tệ đổ vào nước, làm giàu nhanh chóng cho các công quyền, dây dưa rể má làm ăn của các công ty…?2- Tạo công ăn việc làm cho người dân, bảo vệ và nâng cao mức sốngcủa dân nghèo…? Ta chọn mục đích nào thì sẽ có phương án phù hợp cho mục đích đó. Có lẽ những người có trách nhiệm và có quyền đã chọn mục đích một, nên người dân dầu có bị bóc lột, bị chà đạp nhân phẩm vv…, họ không quan tâm. Vì đó nằm ngoài mục đích họ nhắm tới. Phương án của họ là, người lao động phải làm, phải làm cho thật nhiều để họ đạt mục đích thu được nhiều tiền về cho họ. Có thế họ mới cảm thấy mất mặt, giận dữ dùng những biện pháp mạnh cho những lao động nào dám cả gan bỏ trốn ( trước đó thì mới hăm đe thôi). Thật là đau lòng! Tôi nghe cuộc phỏng vấn Hồng Nga với Linh mục Hùng và chương trình đặc biệt sáng nay của Hồng Nga, tôi giận lắm, tôi không giận người Đài Loan bằng những người cố tránh trách nhiệm của Việt Nam. Ôi một xã hội mà hầu như tiền và quyền lực quyết định tất cả. Nghe tin phía Đài loan không nhận lao động thấp ở Việt nam, chủ yếu là giúp việc nhà, tôi mừng lắm. Nếu tôi nói được đến với những chị em nghèo chân lắm tay bùn thì tôi sẽ nói: Thà chị em một chén cơm với nước mắm nhưng tinh thần thoải mái, đầy sự ấm cúng gia đình, tình nghĩa xóm làng hơn là ăn một tô phở bò tái đầy nước mắt ở xứ người, đầy sự sỉ nhục, tinh thần luôn căng thẳng lo sợ và nợ công ty ámảnh ngày đêm. Hơn nữa, rồi đây các công ty nước ngoài sẽ vào Việt nam, sẽ có nhiều cơ hội cho các chị em có công ăn việc làm. Điều quan trọng, chúng ta phải tích luỹ cho chính mình một số vốn kiến thức để hoà nhập với xã hội. Kiên trì học hỏi, cần cù làm ăn, chúng ta đã đủ sống ngay trên đất nước chúng ta rồi. Phải biết lượng sức mình , đừng trèo cao quá để rồi té nặng. Nguyễn Vi, Vancouver, CanadaCám ơn đài BBC, London đã cho chúng tôi nghe nghững lời não nuột của các chị em đi làm thuê xứ người. Đây là một hành động dã man của những phần tử phạm pháp của Đài Loan. Chính phủ Đài Loan phải làm sáng tỏ vụ này. Còn phiá người đại diện Việt Nam và chính phủ Việt Nam sẽ mất tất cả những ủng hộ của chúng tôi ở nước ngoài nếu họ không làm sáng tỏ vụ này. Trước đây chúng tôi làm mọi thứ để ủng hộ cho chính phủ Việt Nam cho dân giàu nước mạnh. Nay nhìn thấy sự việc này, chúng tôi không còn mặt mũi nào mà nói với các bạn bè ngoại quốc ủng hộ Việt Nam khi họ còn sống trong chế độ nô lệ? Chính phủ Việt Nam làm chúng tôi rất là hổ thẹn khi bạn bè ngoại quốc hỏi về vấn đề này. Con cái của ông Phan Văn Khải đang sống tại Vancouver. Tôi tự hỏi con của ông ta sẽ ăn nói sao với người Canada khi chính phủ của ông ta cho những người đàn bà đi làm nô lệ? David Phạm, San JoseĐọc trong sách sử dân tộc Việt anh hùng biết bao nhiêu với hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước. Cho tới cuối thế kỷ thứ 20 đảng CSVN lại càng anh hùng hơn khi phất cao ngọn cờ Mác-Lê Nin bách chiến, bách thắng đánh đuổi thực dân Pháp, quân phiệt Nhật, đế quốc mỹ, bọn bành trướng Bắc kinh để giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Nhưng rồi sau 30 năm Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý, dân làm chủ và theo một đường lối kinh tế đầy tính sáng tạo là kinh tế thị trường định hướng XHCN thì nhân dân VN phải đi làm đầy tớ cho một số quốc gia mà trước đây họ chẳng hơn VN là bao nhiêu, có nước còn kém hơn nữa là khác. Chưa kể đến những thiếu nữ ở nông thôn phải bán mình như Thuý Kiều, chiụ lấy những anh chồng nông dân, đui què mẻ sứt ở Trung Quốc, Đài Loan để cha mẹ có được một, hai ngàn đô la sống cho hết tuổi già. Đọc trên báo chí VN hàng ngày thấy bao cảnh thương tâm. Những nhà sử học trong và ngoài nước xin nói cho tôi biết có bao giờ trong lịch sử của nước ta mà thân phận những người phụ nữ VN lại chịu những cảnh nhục nhã đến như thế. Trần, CaliforniaĐến 95.000 người VN đang lao động ở Đài Loan mà chủ yếu là nữ giúp việc gia đình. Chính phủ Việt Nam có cảm thấy đau xót khi đọc thấy con số này không? Chứ tôi thì cảm thấy thật là xót xa cho người dân của đất nước mình khi đọc đến con số này. PMC, Hà NộiCảm ơn chị Hồng Nga, ban Việt ngữ đài BBC. Thật xúc động khi nghe bài phỏng vấn của chị với những người nữ lao động. Mong thông tin này đến được với những người có thẩm quyền với những cơ quan chức năng Việt nam. Và trên hết những người lãnh đạo ở Việt Nam nên biết rằng từ nghèo khổ dẫn tới hèn kém và nhục nhã. Mong tiếng khóc của những chị em này đến tai họ. Harry Tran, Los AngelesTôi đã biết tin này từ rất lâu nhưng hôm nay rất cảm kích đài BBC đã can đảm nói lên tiếng nói trung thực, đã chứng tỏ cho thính giả đài BBC nghe đài hiểu được đài BBC là một trung tâm tin tức trung thực. Tôi chỉ mong chính phủ Việt Nam hãy xem tất cả chị em phụ nữ Việt Nam là con người và hãy cứu lấy họ cũng như đừng để con Lạc cháu Hồng bị coi rẻ thì thật tội nghiệp. Nguyen Ky Nam, Armidale, UcPhụ nữ Việt Nam xuất cảnh sang Úc, Mỹ, Anh Quốc, vv... ăn mặn và phụ nữ ở Đài Loan khát nước. Luật lệ ở các xứ văn minh kể trên không cấm phụ nữ ngoại tình và sau đó bắt chồng chia của cải và cấp dưỡng. Phan Minh Thu, Fairfax, USATôi thực sự xúc động, rất xúc động đến phát khóc khi nghe câu chuyện kể của chị Hương, chị Hồng. Than ôi chẳng lẽ sau 30 năm thống nhất đất nước và dưới chế độ XHCN mà thân phận của nguời dân quê vẫn còn bi thảm thế sao? "Chủ nghĩa Mac-Lênin bách chiến bách thắng" mà sao không giải phóng nổi ngừơi phụ nữ VN, còn khổ nhuc hơn cả ngàn lần dưới thời đế quốc thực dân phong kiến một trăm năm trước đây?... Le Minh Tam, Quebec, CanadaTôi nghe qua đài BBC về vấn đề này cũng như ý kiến của Linh mục Hùng đã cho thấy chính quyền Việt Nam cố ý làm ngơ những áp bức mà các nữ công nhân Việt Nam phải chịu đựng (bị hiếp dâm/sách nhiễu tình dục...) vì chính sách của nhà nước VN là ''buôn người'' giống như các nô lệ thời xa xưa bị đem đi bán. Dù dưới một hình thức nào, chính quyền VN cũng không nhìn nhận có chuyện này xảy ra mà quy trách nhiệm cho các tổ chức nước ngoài có ý đồ xấu, bôi nhọ chế độ, một chế độ mà chính quyền CSVN luôn khoe khoang bảo vệ quyền lợi cho tầng lớp lao động và đề cao giá trị vai trò ''phụ nữ'' trong nước!! Nguyễn Quý ĐạiCảm ơn Đài BBC London, trong chương trình Việt Ngữ đã quan tâm về vấn đề Phụ nữ Việt Nam lao động tại Đài Loan. Tôi theo dõi thường xuyên tin tức người Việt đi lao động nước ngoài, nhất là các nước Á Châu, vấn đề nhân quyền và nhân phẩm đàn bà không được tuyệt đối tôn trọng. Lịch sử thế giới các quốc gia thường xuất cảng ngũ cốc, nguyên liệu máy móc…Việt Nam chấm dứt chiến tranh đã hơn 30 năm, đất nước chúng ta không thiếu tài nguyên để phát triển kinh tế, từng xuất cảng gạo, dầu thô, cao su vv…hàng năm Việt kiều gởi tiền về hơn 3 tỉ dollar giúp thân nhân, các quốc gia Tây Phương có nhiều chương trình viện trợ cho Việt Nam để phát triển. Việt Nam đã đổi mớ? nguyên nhân nào người Việt lại muốn bỏ nước ra đi !! Trong nước có những tổ chức môi giới, cổ động, khuyến khích người ra đi làm thuê nước ngoài để lấy tiền. Hồng Nga phỏng vấn các nạn nhân là phụ nữ VN lấy chồng hay lao động tại Đài loan. Nghe phỏng vấn tôi cảm thầy nỗi đau làm ray rức con tim, thương cho thân phận những người đàn bà Việt Nam ít học, bản chất cần cù vì miếng cơm manh áo cho gia đình, con cái. Họ vay mượn tiền hơn 1000 Euro để trả tiền cho các công ty lo dịch vụ đi lao động với mong ước đời sống kinh tế gia đình tiến bộ hơn, nhưng đã bị hai phía lường gạt, buôn bán như người nô lệ của thời Trung Cổ ở Phi Châu. Trước đây tôi từng tiếp xúc với những người lao động tại các nước Đông Âu đa số thuộc giới trẻ nên rất thông cảm nỗi lòng và hoàn cảnh của con người và đất nước. Tôi đã viết bài Vấn Đề Nô Lệ Xưa và Nay Đăng các trên các báo Việt Ngữ hải ngoại, Các báo chí trong nước như tờ Thanh Niên, tuổi Trẻ, VNExpress cũng đã phổ biến tin về „đàn bà lấy chồng ngoại quốc, ngồi trong phòng kính chờ người cần vợ đến chọn như món hàng ở Singapore…. Trang mạng lưới Lên Đường đã phổ biến sâu rộng tin tức về thân phận phụ nữ Việt Nam. Kêu gọi chính quyền Việt Nam và Thế giới tiếp tay giúp đỡ những nạn nhân bị mua bán như nô lệ, nhưng tiếng kêu đó dường như không được chính quyền Việt Nam quan tâm. Ban Việt Ngữ đài BBC đã tường trình rõ ràng, trung! thực hai chiều làm chấn động lương tâm con người và thính giả rộng đường dư luận. Văn phòng đại diện Quản lý lao động của chính quyền Việt Nam ở Đài Loan đã đối xử với phóng viên Hồng Nga như thế nào ? có lẽ độc giả đã nghe, và đọc qua trang web BBC. Trả lời phỏng vấn của cha Hùng và nhiều người khác, chúng ta biết ai đã thiếu trách nhiệm với người dân ? Không lẽ những người lãnh đạo Việt Nam không có thì giờ nghe, hay đọc các tin tức sinh hoạt của con dân mình chăng? Họ không nghe tiếng khóc than của những đàn bà Việt nam bị làm nhục, đày đoạ tại nước ngoài. Căn bệnh nội tạng không thể chữa ngoài da. Chính quyền Việt Nam cần có trách nhiệm ngăn ngưà trừng phạt, sa thải những người làm việc thiếu lương tâm, thiếu đạo đức. Phải có chương trình theo dõi giúp đỡ thực tế những người đi lao động nước ngoài, tránh trường hợp đem con bỏ chợ như hiện nay và tạo điều kiện giúp đỡ, quan tâm đến đời sồng người dân đang nghèo khổ tại quê nhà .

130614_cuhuyhavu_visit

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2013/06/130614_cuhuyhavu_visit

Luật sư Dương Hà gặp ông Hà Vũ

Luật sư Nguyễn Thị Dương Hà đã tới trại giam số 5 Thanh Hóa thăm và làm việc với TS Cù Huy Hà Vũ, tù nhân chính trị, chồng và thân chủ của bà, người được gia đình xác nhận là tuyệt thực trong ba tuần liền trong nhà tù.

Luật sư Dương Hà nói TS Cù Huy Hà Vũ đang tuyệt thực 19 ngày Hôm thứ Bảy, 15/6, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện nói với BBC ông đang trên đường từ Thanh Hóa trở về Hà Nội, trong chuyến đi cùng một số trí thức nhân sỹ và quần chúng, tháp tùng luật sư Dương Hà. Trên trang blog Tễu của mình cùng ngày, ông cho hay: "Sáng nay, từ 4h, LS Nguyễn Thị Dương Hà đã lên đường đi thăm chồng là TS Cù Huy Hà Vũ tại trại giam số 5, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá. "08h30, LS Dương Hà đã hoàn thành các thủ tục để vào thăm chồng. Chị cũng tuyên bố với Giám thị rằng hôm nay chị vào gặp ông Vũ thì 9 phần là với tư cách một người vợ, chỉ có 1 phần là với tư cách luật sư của ông Vũ." Blogger này thuật lại lời của luật sư Dương Hà, người đã được Tổng cục VIII, chuyên trách thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp của Bộ Công an, hôm 14/6 cấp phép cho gặp ông Hà Vũ, cho hay ông Vũ chỉ uống nước và có tình trạng sức khỏe xấu: "Hai vợ chồng gặp nhau, luôn có sự giám sát của 2 giám sát viên của trại trong khi những lần trước đó thường là có 3-5 giám sát viên giám sát xung quanh. "Ông Vũ tuyệt thực, không ăn bất cứ thức ăn và đồ uống gì kể cả sữa trong 20 ngày nay, chỉ uống nước trắng. Sức khoẻ ông Vũ sa sút trầm trọng." Hôm thứ Sáu, bà Dương Hà nói với BBC bà đã chuẩn bị một số thực phẩm, nhưng không hy vọng được phép tiếp tế cho chồng. "Tôi chuẩn bị mấy lon sữa và một ít trái cây tươi, nhưng không biết anh có được nhận không," bà nói. Bà Dương Hà cho BBC hay trong một lần gặp gần đây khoảng hai tuần, bà có nỗ lực cho ông Hà Vũ uống nước mang theo vào trại, nhưng đã bị các quản giáo ngăn cản. Bà nói: "Tôi cho chồng tôi là Tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ uống... lúc ấy anh ấy rất là mệt... Tôi rót ra cái chén hạt mít... bé tí tị tì ti... "Tôi rót ra tôi uống và tôi cũng cho anh ấy uống cùng. Về sau các anh ấy (quản giáo) hỏi là nước gì đấy, tôi nói là nước tôi uống thì cho anh ấy uống cùng "Các anh ấy bảo là đấy là nước sâm à, thì không cho uống nữa, và cuối cùng cho một cốc nước trắng cho anh ấy uống thôi." 'Không hồi đáp yêu cầu' Hôm thứ Sáu, bà Dương Hà cho hay 'giấy giới thiệu' mà Bộ Công an cấp cho bà gặp ông Hà Vũ không hồi đáp yêu cầu của bà gặp ông Hà Vũ về vấn đề sức khỏe do ông tuyệt thực gần 3 tuần. Bà cho rằng chồng bà có dấu hiệu suy yếu sức khỏe trầm trọng và thuật lại việc một Phó Giám thị trại giam số 5 ở Thanh Hóa đã cảnh báo bà trong lần thăm trước rằng bà không được đề cập nội dung gì khác ngoài giúp đỡ thân chủ làm thủ tục ra kháng nghị và giám đốc thẩm. Bà nói trại giam cảnh báo bà phải tuân thủ nội dung đó nếu không muốn bị lập biên bản vi phạm nội quy và bị đình chỉ làm việc. Hôm 14/6, bà Dương Hà nói bà e rằng ông Hà Vũ có thể không đủ sức khỏe để "làm việc" với luật sư sau gần ba tuần tuyệt thực. Một số quà cáp, thực phẩm mà bà mang tới trại lần gặp mới nhất với ý định tiếp tế cho ông Hà Vũ đã bị giám thị trại cự tuyệt và trả lại, vẫn theo luật sư Nguyễn Thị Dương Hà. Trong cuộc gặp với ông Vũ hôm thứ Bảy, bà Dương Hà được blogger Nguyễn Xuân Diện trích thuật cho biết ông Vũ mới bị bỏng. "Ngày thứ 12 của cuộc tuyệt thực, tức là 7 tháng 6, ông Vũ bê một chậu nước nóng, do cơ thể mệt mỏi, hạ đường huyết dẫn đến trạng thái choáng, ông đã run tay tự đánh đổ chậu nước sôi vào người khiến bị bỏng phần trước cơ thể, kể cả hạ bộ. "Hiện nay vết bỏng, ở những chỗ nhẹ đã se mặt da," theo lời thuật của TS Nguyễn Xuân Diện trên trang blog của ông. "Tinh thần của ông Vũ vẫn rất kiên cường, và ông cho biết sẽ tiếp tục tuyệt thực cho đến khi đơn tố cáo của ông được giải quyết." Bà Dương Hà được nói bà và thân chủ, TS Hà Vũ, đã cùng làm việc và bà đã lập một biên bản về cuộc làm việc đó. Trong biên bản này, ông Cù Huy Hà Vũ ghi rõ: "Chỉ sau khi văn bản giải quyết đơn tố cáo của tôi được bổ sung và chỉnh sửa theo yêu cầu của tôi và được giám thị Tuyến gửi cho tôi và LS Nguyễn Thị Dương Hà là luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tôi thì tôi mới chấm dứt tuyệt thực". Ông Vũ được tường thuật nói với luật sư Dương Hà rằng nếu ông dừng tuyệt thực thì ông sẽ gọi điện trực tiếp để báo cho bà Hà bằng điện thoại và "chỉ khi ấy, nghe rõ tiếng của ông Vũ thì cuộc tuyệt thực mới được coi là đã chấm dứt," theo bài blog của TS Xuân Diện. 'Làm xấu thêm thành tích' Hôm thứ Sáu, Giám đốc phụ trách khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (Reporters Sans Frontiers) nói với BBC tổ chức này quan ngại về sức khỏe của ông Vũ do vụ tuyệt thực diễn ra nhiều tuần lễ. Trao đổi với BBC từ Pháp, ông Benjamin Ismail, nói: "Chúng tôi rất quan ngại về tình trạng sức khỏe của ông Cù Huy Hà Vũ và yêu cầu nhà cầm quyền đáp ứng ngay tức khắc các nhu cầu cơ bản của ông về quyền con người, nhất là trong bối cảnh tù nhân lương tâm này đang có tình trạng sức khỏe bị đe dọa do đã tuyệt thực nhiều tuần." Nhân dịp này, đại diện của Reporters Sans Frontiers cũng liên tiếng về các vụ bắt bloggers trong nước mới đây. Ông Ismail nói: "Chúng tôi phản đối các vụ bắt giữ đối với các bloggers Phạm Viết Đào, Trương Duy Nhất và coi đây là hành động có tính chất khủng bố tinh thần nhắm vào giới bloggers, các ngòi bút vận động cho dân chủ, nhân quyền một cách ôn hòa." Ông cảnh báo rằng hành động của nhà cầm quyền có thể làm trầm trọng thêm hình ảnh và hồ sơ nhân quyền được cho là đang xấu đi của Việt Nam trong thời gian gần đây. Ông nói: "Các vụ và khuynh hướng bắt bớ các bloggers, đàn áp các nhà vận động dân chủ, nhân quyền ôn hòa chỉ càng làm gia tăng thêm sự phản kháng trong nước, làm xấu đi thành tích nhân quyền đã xấu của Việt Nam. "Và chúng cũng cho thấy chính quyền không xứng đáng trở thành ứng viên cho ghế thường trực ở Hội đồng nhân quyền của Liên Hợp Quốc," đại diện RSF cảnh báo. Cũng hôm thứ Sáu 14/6, Giáo sư Carl Thayer, nhà quan sát chính trị Việt Nam từ Úc nói với BBC ông cho rằng việc nặng tay với giới hoạt động dân chủ của Việt Nam hiện nay, kể cả cung cách đối xử với các tù nhân lương tâm đang bị giam giữ, có thể phản ánh cuộc xung đột và chia rẽ trong chính sách của nội bộ lãnh đạo chính quyền. "Phe cứng rắn có thể đang thắng thế và có thể họ muốn sử dụng các vụ bắt bớ, các ứng xử nặng tay như những món quà với Trung Quốc nhằm cân bằng các quan hệ với một số nước lớn," ông nói với BBC.

summarize: Luật sư Dương Hà nói TS Cù Huy Hà Vũ đang tuyệt thực 19 ngày Hôm thứ Bảy, 15/6, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện nói với BBC ông đang trên đường từ Thanh Hóa trở về Hà Nội, trong chuyến đi cùng một số trí thức nhân sỹ và quần chúng, tháp tùng luật sư Dương Hà. Trên trang blog Tễu của mình cùng ngày, ông cho hay: "Sáng nay, từ 4h, LS Nguyễn Thị Dương Hà đã lên đường đi thăm chồng là TS Cù Huy Hà Vũ tại trại giam số 5, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá. "08h30, LS Dương Hà đã hoàn thành các thủ tục để vào thăm chồng. Chị cũng tuyên bố với Giám thị rằng hôm nay chị vào gặp ông Vũ thì 9 phần là với tư cách một người vợ, chỉ có 1 phần là với tư cách luật sư của ông Vũ." Blogger này thuật lại lời của luật sư Dương Hà, người đã được Tổng cục VIII, chuyên trách thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp của Bộ Công an, hôm 14/6 cấp phép cho gặp ông Hà Vũ, cho hay ông Vũ chỉ uống nước và có tình trạng sức khỏe xấu: "Hai vợ chồng gặp nhau, luôn có sự giám sát của 2 giám sát viên của trại trong khi những lần trước đó thường là có 3-5 giám sát viên giám sát xung quanh. "Ông Vũ tuyệt thực, không ăn bất cứ thức ăn và đồ uống gì kể cả sữa trong 20 ngày nay, chỉ uống nước trắng. Sức khoẻ ông Vũ sa sút trầm trọng." Hôm thứ Sáu, bà Dương Hà nói với BBC bà đã chuẩn bị một số thực phẩm, nhưng không hy vọng được phép tiếp tế cho chồng. "Tôi chuẩn bị mấy lon sữa và một ít trái cây tươi, nhưng không biết anh có được nhận không," bà nói. Bà Dương Hà cho BBC hay trong một lần gặp gần đây khoảng hai tuần, bà có nỗ lực cho ông Hà Vũ uống nước mang theo vào trại, nhưng đã bị các quản giáo ngăn cản. Bà nói: "Tôi cho chồng tôi là Tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ uống... lúc ấy anh ấy rất là mệt... Tôi rót ra cái chén hạt mít... bé tí tị tì ti... "Tôi rót ra tôi uống và tôi cũng cho anh ấy uống cùng. Về sau các anh ấy (quản giáo) hỏi là nước gì đấy, tôi nói là nước tôi uống thì cho anh ấy uống cùng "Các anh ấy bảo là đấy là nước sâm à, thì không cho uống nữa, và cuối cùng cho một cốc nước trắng cho anh ấy uống thôi." 'Không hồi đáp yêu cầu' Hôm thứ Sáu, bà Dương Hà cho hay 'giấy giới thiệu' mà Bộ Công an cấp cho bà gặp ông Hà Vũ không hồi đáp yêu cầu của bà gặp ông Hà Vũ về vấn đề sức khỏe do ông tuyệt thực gần 3 tuần. Bà cho rằng chồng bà có dấu hiệu suy yếu sức khỏe trầm trọng và thuật lại việc một Phó Giám thị trại giam số 5 ở Thanh Hóa đã cảnh báo bà trong lần thăm trước rằng bà không được đề cập nội dung gì khác ngoài giúp đỡ thân chủ làm thủ tục ra kháng nghị và giám đốc thẩm. Bà nói trại giam cảnh báo bà phải tuân thủ nội dung đó nếu không muốn bị lập biên bản vi phạm nội quy và bị đình chỉ làm việc. Hôm 14/6, bà Dương Hà nói bà e rằng ông Hà Vũ có thể không đủ sức khỏe để "làm việc" với luật sư sau gần ba tuần tuyệt thực. Một số quà cáp, thực phẩm mà bà mang tới trại lần gặp mới nhất với ý định tiếp tế cho ông Hà Vũ đã bị giám thị trại cự tuyệt và trả lại, vẫn theo luật sư Nguyễn Thị Dương Hà. Trong cuộc gặp với ông Vũ hôm thứ Bảy, bà Dương Hà được blogger Nguyễn Xuân Diện trích thuật cho biết ông Vũ mới bị bỏng. "Ngày thứ 12 của cuộc tuyệt thực, tức là 7 tháng 6, ông Vũ bê một chậu nước nóng, do cơ thể mệt mỏi, hạ đường huyết dẫn đến trạng thái choáng, ông đã run tay tự đánh đổ chậu nước sôi vào người khiến bị bỏng phần trước cơ thể, kể cả hạ bộ. "Hiện nay vết bỏng, ở những chỗ nhẹ đã se mặt da," theo lời thuật của TS Nguyễn Xuân Diện trên trang blog của ông. "Tinh thần của ông Vũ vẫn rất kiên cường, và ông cho biết sẽ tiếp tục tuyệt thực cho đến khi đơn tố cáo của ông được giải quyết." Bà Dương Hà được nói bà và thân chủ, TS Hà Vũ, đã cùng làm việc và bà đã lập một biên bản về cuộc làm việc đó. Trong biên bản này, ông Cù Huy Hà Vũ ghi rõ: "Chỉ sau khi văn bản giải quyết đơn tố cáo của tôi được bổ sung và chỉnh sửa theo yêu cầu của tôi và được giám thị Tuyến gửi cho tôi và LS Nguyễn Thị Dương Hà là luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tôi thì tôi mới chấm dứt tuyệt thực". Ông Vũ được tường thuật nói với luật sư Dương Hà rằng nếu ông dừng tuyệt thực thì ông sẽ gọi điện trực tiếp để báo cho bà Hà bằng điện thoại và "chỉ khi ấy, nghe rõ tiếng của ông Vũ thì cuộc tuyệt thực mới được coi là đã chấm dứt," theo bài blog của TS Xuân Diện. 'Làm xấu thêm thành tích' Hôm thứ Sáu, Giám đốc phụ trách khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (Reporters Sans Frontiers) nói với BBC tổ chức này quan ngại về sức khỏe của ông Vũ do vụ tuyệt thực diễn ra nhiều tuần lễ. Trao đổi với BBC từ Pháp, ông Benjamin Ismail, nói: "Chúng tôi rất quan ngại về tình trạng sức khỏe của ông Cù Huy Hà Vũ và yêu cầu nhà cầm quyền đáp ứng ngay tức khắc các nhu cầu cơ bản của ông về quyền con người, nhất là trong bối cảnh tù nhân lương tâm này đang có tình trạng sức khỏe bị đe dọa do đã tuyệt thực nhiều tuần." Nhân dịp này, đại diện của Reporters Sans Frontiers cũng liên tiếng về các vụ bắt bloggers trong nước mới đây. Ông Ismail nói: "Chúng tôi phản đối các vụ bắt giữ đối với các bloggers Phạm Viết Đào, Trương Duy Nhất và coi đây là hành động có tính chất khủng bố tinh thần nhắm vào giới bloggers, các ngòi bút vận động cho dân chủ, nhân quyền một cách ôn hòa." Ông cảnh báo rằng hành động của nhà cầm quyền có thể làm trầm trọng thêm hình ảnh và hồ sơ nhân quyền được cho là đang xấu đi của Việt Nam trong thời gian gần đây. Ông nói: "Các vụ và khuynh hướng bắt bớ các bloggers, đàn áp các nhà vận động dân chủ, nhân quyền ôn hòa chỉ càng làm gia tăng thêm sự phản kháng trong nước, làm xấu đi thành tích nhân quyền đã xấu của Việt Nam. "Và chúng cũng cho thấy chính quyền không xứng đáng trở thành ứng viên cho ghế thường trực ở Hội đồng nhân quyền của Liên Hợp Quốc," đại diện RSF cảnh báo. Cũng hôm thứ Sáu 14/6, Giáo sư Carl Thayer, nhà quan sát chính trị Việt Nam từ Úc nói với BBC ông cho rằng việc nặng tay với giới hoạt động dân chủ của Việt Nam hiện nay, kể cả cung cách đối xử với các tù nhân lương tâm đang bị giam giữ, có thể phản ánh cuộc xung đột và chia rẽ trong chính sách của nội bộ lãnh đạo chính quyền. "Phe cứng rắn có thể đang thắng thế và có thể họ muốn sử dụng các vụ bắt bớ, các ứng xử nặng tay như những món quà với Trung Quốc nhằm cân bằng các quan hệ với một số nước lớn," ông nói với BBC.

vietnam-45775257

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-45775257

Nhà hát 1.500 tỷ đồng ở Thủ Thiêm: 'Quyết định bất thường'?

Một luật sư nói với BBC rằng việc HĐND TP.HCM đồng ý xây dựng nhà hát giao hưởng trị giá 1.500 tỷ đồng ở Thủ Thiêm cho thấy "không phải mọi nghị quyết của HĐND đều thể hiện đúng ý chí của người dân" trong lúc một nhà quan sát nói đây là "quyết định bất thường ở kỳ họp bất thường".

Cảnh TP Hồ Chí Minh Mạng xã hội dấy lên tranh cãi sau khi các báo Việt Nam cho hay TP.Hồ Chí Minh xây nhà hát 1.500 tỷ đồng tại Thủ Thiêm là "vì cần cho người dân". Kinh phí xây dựng được hiểu là "từ nguồn ngân sách thành phố". Công bố 'nhiều sai phạm' trong quy hoạch KĐT Thủ Thiêm Thủ Thiêm: Hòn ngọc bị đánh cắp? Vụ Thủ Thiêm 'đã động đến các quyền của dân' Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo vụ Thủ Thiêm Thủ Thiêm: Cần hy sinh cho phát triển đô thị? Quyết định này được thông qua tại kỳ họp bất thường Hội đồng Nhân dân TP.Hồ Chí Minh hôm 8/10. Theo báo Dân Trí, nhà hát này được xây dựng với quy mô 1.700 chỗ, có khán phòng lớn 1.200 chỗ và khán phòng nhỏ 500 chỗ. Dự kiến, thời gian thực hiện từ 2018-2022. Chủ đầu tư là Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình thuộc Sở Văn hóa và Thể thao. Tờ báo cũng mô tả đây là "công trình điểm đến cho tương lai". Người dân Thủ Thiêm bức xúc khi trao đổi với các đại biểu Quốc Hội ngày 9/5 'Đảng cử, dân bầu' Hôm 9/10, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, nói với BBC: "Nếu xét về khía cạnh pháp lý thì việc thông qua đề xuất xây nhà hát ở Thủ Thiêm hoàn toàn thuộc thẩm quyền của Hội đồng Nhân dân TP.Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, nếu hỏi việc này có thể hiện đúng nguyện vọng của nhân dân thành phố hay chưa thì câu trả lời chắc chắn là chưa vì trên các diễn đàn, mạng xã hội thì rất nhiều người phản đối." "Vì người ta thấy nó chưa thực sự cần thiết vào thời điểm hiện nay." "Qua việc này cho thấy một điều không phải mọi nghị quyết của Hội đồng Nhân dân đều thể hiện đúng ý chí của người dân thành phố." "Hiện nay không có cơ chế nào để người dân có thể ngăn chặn Hội đồng Nhân dân ra các nghị quyết như vậy." "Bởi thực tế đại đa số đại biểu Hội đồng Nhân dân là Đảng viên. Đảng cử dân bầu nên chắc chắn Hội đồng Nhân dân không thể đại diện cho ý chí của cử tri một cách đầy đủ." "Theo tôi, đã đến lúc cần có cơ chế để Hội đồng Nhân dân làm việc hiệu quả và đảm bảo các quyết sách của cơ quan được xem xét một cách thấu đáo và thể hiện đúng ý chí, nguyện vọng của người dân." Sách 'người đi tù vì hát nhạc vàng' bị đình chỉ Hoãn đêm diễn Nội Mông vì 'sự cố kỹ thuật' Ý kiến về Hà Nội 'chiếu pháo hoa trên LED' Tháng Tư nghe lại 'Nối vòng tay lớn' 'Quyết định bất thường' Cùng ngày, trả lời BBC, ông Cù Mai Công, một nhà báo sinh ra ở Sài Gòn và là tác giả sáu tập sách Saigon By Night, nói: "Đây quả là quyết định bất thường ở một kỳ họp bất thường. Nhà hát giao hưởng 1.500 tỷ đồng được thông qua khi bản giao hưởng "nước mắt Thủ Thiêm" còn đây!" "Theo Chủ tịch Hội đồng Nhân dân TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Quyết Tâm, các đề án trong kỳ họp này, đặc biệt là dự án nhà hát, rất quan trọng cho sự phát triển, nâng cao đời sống người dân thành phố. Bà khẳng định đây là dự án có tầm vóc thế kỷ, được người dân thành phố chờ đợi từ lâu nên đề nghị các đại biểu cân nhắc." "Một số đại biểu của dân lại có vẻ "không chờ đợi" khi vẫn còn nhiều băn khoăn. Trong đó, đáng lưu ý là ý kiến của bà Võ Thị Ngọc Thúy: "Thành phố đã khảo sát thị trường để biết được nhu cầu nhạc giao hưởng, vũ kịch của khán giả ra sao?" "Nhưng hình như không đại biểu nào nói về việc TP.Hồ Chí Minh quyết xây dựng nhà hát giao hưởng này khi bản "giao hưởng nước mắt" 20 năm của bà con Thủ Thiêm tới giờ vẫn chưa có kết quả cụ thể sau khi Thanh tra Chính phủ công bố bản điều tra (chưa phải kết luận thanh tra)." "Cuối cùng thì dự án 1.500 tỷ đồng đã được thông qua nhanh chóng tại kỳ họp này." Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang khánh thành năm 2015 được mô tả là "thánh đường không trọn vẹn" "Kỳ họp bất thường không phải để giải quyết chuyện nóng bỏng thời sự, chẳng hạn như Bệnh viện Nhi đồng 1 đang "vỡ trận" mà quyết một công trình dự kiến mấy năm mới xong (2018-2022). Lẽ nào sinh mạng của hàng trăm, hàng trăm, hàng ngàn công dân bé nhỏ ở Sài Gòn không được người dân ưu tiên bằng nhà hát giao hưởng?" "Rõ ràng là bất thường. Càng bất thường hơn khi kinh phí hơn 1.500 tỉ đồng xây nhà hát này là tiền đấu giá lô đất 23 Lê Duẩn (có người cho rằng lô đất này có giá trị 2.500 tỷ đồng chứ không phải 1.500 tỷ đồng), tức tiền dân mà không phải từ những doanh nghiệp bất động sản đang thu lợi cực lớn ở Thủ Thiêm." Nhà báo Cù Mai Công cho biết thêm: "Đầu thế kỷ 20, khi Chú Hỏa (Hui Bon Hoa) được hưởng lợi từ các lô đất chính quyền Pháp ở Sài Gòn cấp cho khi làm đường Trần Hưng Đạo hiện nay, ông ta phải xây tặng cho Sài Gòn các công trình lớn cho tới nay vẫn xài tốt: Bệnh viện Từ Dũ, khách sạn Majestic, Trường Minh Đức (đường Nguyễn Thái Học, Q.1) và Trung tâm cấp cứu Sài Gòn hiện nay." "Trước đó, hai nhà hát Hòa Bình, Bến Thành được xây dựng sau 1975 cũng đã được kỳ vọng lớn. Giờ hai nhà hát này hoạt động ra sao thì ai cũng biết: Vừa xuống cấp vừa không đạt tiêu chuẩn tổ chức các buổi diễn quốc tế." "Đó là chưa kể mới đây, Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang với những kỳ vọng vực dậy bộ môn cải lương sau khi đội vốn từ 60 tỷ đồng lên 132 tỷ đồng, đưa vào hoạt động thì chỉ cầm chừng vì chật chội và sai... thiết kế." "Thực tế người dân đủ mọi thành phần thì đang nói đầy trên Facebook," ông Cù Mai Công bày tỏ ý kiến.

summarize: Cảnh TP Hồ Chí Minh Mạng xã hội dấy lên tranh cãi sau khi các báo Việt Nam cho hay TP.Hồ Chí Minh xây nhà hát 1.500 tỷ đồng tại Thủ Thiêm là "vì cần cho người dân". Kinh phí xây dựng được hiểu là "từ nguồn ngân sách thành phố". Công bố 'nhiều sai phạm' trong quy hoạch KĐT Thủ Thiêm Thủ Thiêm: Hòn ngọc bị đánh cắp? Vụ Thủ Thiêm 'đã động đến các quyền của dân' Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo vụ Thủ Thiêm Thủ Thiêm: Cần hy sinh cho phát triển đô thị? Quyết định này được thông qua tại kỳ họp bất thường Hội đồng Nhân dân TP.Hồ Chí Minh hôm 8/10. Theo báo Dân Trí, nhà hát này được xây dựng với quy mô 1.700 chỗ, có khán phòng lớn 1.200 chỗ và khán phòng nhỏ 500 chỗ. Dự kiến, thời gian thực hiện từ 2018-2022. Chủ đầu tư là Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình thuộc Sở Văn hóa và Thể thao. Tờ báo cũng mô tả đây là "công trình điểm đến cho tương lai". Người dân Thủ Thiêm bức xúc khi trao đổi với các đại biểu Quốc Hội ngày 9/5 'Đảng cử, dân bầu' Hôm 9/10, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, nói với BBC: "Nếu xét về khía cạnh pháp lý thì việc thông qua đề xuất xây nhà hát ở Thủ Thiêm hoàn toàn thuộc thẩm quyền của Hội đồng Nhân dân TP.Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, nếu hỏi việc này có thể hiện đúng nguyện vọng của nhân dân thành phố hay chưa thì câu trả lời chắc chắn là chưa vì trên các diễn đàn, mạng xã hội thì rất nhiều người phản đối." "Vì người ta thấy nó chưa thực sự cần thiết vào thời điểm hiện nay." "Qua việc này cho thấy một điều không phải mọi nghị quyết của Hội đồng Nhân dân đều thể hiện đúng ý chí của người dân thành phố." "Hiện nay không có cơ chế nào để người dân có thể ngăn chặn Hội đồng Nhân dân ra các nghị quyết như vậy." "Bởi thực tế đại đa số đại biểu Hội đồng Nhân dân là Đảng viên. Đảng cử dân bầu nên chắc chắn Hội đồng Nhân dân không thể đại diện cho ý chí của cử tri một cách đầy đủ." "Theo tôi, đã đến lúc cần có cơ chế để Hội đồng Nhân dân làm việc hiệu quả và đảm bảo các quyết sách của cơ quan được xem xét một cách thấu đáo và thể hiện đúng ý chí, nguyện vọng của người dân." Sách 'người đi tù vì hát nhạc vàng' bị đình chỉ Hoãn đêm diễn Nội Mông vì 'sự cố kỹ thuật' Ý kiến về Hà Nội 'chiếu pháo hoa trên LED' Tháng Tư nghe lại 'Nối vòng tay lớn' 'Quyết định bất thường' Cùng ngày, trả lời BBC, ông Cù Mai Công, một nhà báo sinh ra ở Sài Gòn và là tác giả sáu tập sách Saigon By Night, nói: "Đây quả là quyết định bất thường ở một kỳ họp bất thường. Nhà hát giao hưởng 1.500 tỷ đồng được thông qua khi bản giao hưởng "nước mắt Thủ Thiêm" còn đây!" "Theo Chủ tịch Hội đồng Nhân dân TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Quyết Tâm, các đề án trong kỳ họp này, đặc biệt là dự án nhà hát, rất quan trọng cho sự phát triển, nâng cao đời sống người dân thành phố. Bà khẳng định đây là dự án có tầm vóc thế kỷ, được người dân thành phố chờ đợi từ lâu nên đề nghị các đại biểu cân nhắc." "Một số đại biểu của dân lại có vẻ "không chờ đợi" khi vẫn còn nhiều băn khoăn. Trong đó, đáng lưu ý là ý kiến của bà Võ Thị Ngọc Thúy: "Thành phố đã khảo sát thị trường để biết được nhu cầu nhạc giao hưởng, vũ kịch của khán giả ra sao?" "Nhưng hình như không đại biểu nào nói về việc TP.Hồ Chí Minh quyết xây dựng nhà hát giao hưởng này khi bản "giao hưởng nước mắt" 20 năm của bà con Thủ Thiêm tới giờ vẫn chưa có kết quả cụ thể sau khi Thanh tra Chính phủ công bố bản điều tra (chưa phải kết luận thanh tra)." "Cuối cùng thì dự án 1.500 tỷ đồng đã được thông qua nhanh chóng tại kỳ họp này." Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang khánh thành năm 2015 được mô tả là "thánh đường không trọn vẹn" "Kỳ họp bất thường không phải để giải quyết chuyện nóng bỏng thời sự, chẳng hạn như Bệnh viện Nhi đồng 1 đang "vỡ trận" mà quyết một công trình dự kiến mấy năm mới xong (2018-2022). Lẽ nào sinh mạng của hàng trăm, hàng trăm, hàng ngàn công dân bé nhỏ ở Sài Gòn không được người dân ưu tiên bằng nhà hát giao hưởng?" "Rõ ràng là bất thường. Càng bất thường hơn khi kinh phí hơn 1.500 tỉ đồng xây nhà hát này là tiền đấu giá lô đất 23 Lê Duẩn (có người cho rằng lô đất này có giá trị 2.500 tỷ đồng chứ không phải 1.500 tỷ đồng), tức tiền dân mà không phải từ những doanh nghiệp bất động sản đang thu lợi cực lớn ở Thủ Thiêm." Nhà báo Cù Mai Công cho biết thêm: "Đầu thế kỷ 20, khi Chú Hỏa (Hui Bon Hoa) được hưởng lợi từ các lô đất chính quyền Pháp ở Sài Gòn cấp cho khi làm đường Trần Hưng Đạo hiện nay, ông ta phải xây tặng cho Sài Gòn các công trình lớn cho tới nay vẫn xài tốt: Bệnh viện Từ Dũ, khách sạn Majestic, Trường Minh Đức (đường Nguyễn Thái Học, Q.1) và Trung tâm cấp cứu Sài Gòn hiện nay." "Trước đó, hai nhà hát Hòa Bình, Bến Thành được xây dựng sau 1975 cũng đã được kỳ vọng lớn. Giờ hai nhà hát này hoạt động ra sao thì ai cũng biết: Vừa xuống cấp vừa không đạt tiêu chuẩn tổ chức các buổi diễn quốc tế." "Đó là chưa kể mới đây, Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang với những kỳ vọng vực dậy bộ môn cải lương sau khi đội vốn từ 60 tỷ đồng lên 132 tỷ đồng, đưa vào hoạt động thì chỉ cầm chừng vì chật chội và sai... thiết kế." "Thực tế người dân đủ mọi thành phần thì đang nói đầy trên Facebook," ông Cù Mai Công bày tỏ ý kiến.

world-47140341

https://www.bbc.com/vietnamese/world-47140341

Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu TQ đóng cửa các trại giam người Uighur

Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi Trung Quốc đóng cửa các trại giam sau khi có tin một nhạc sĩ nổi tiếng người dân tộc thiểu số Uighur tử vong.

Một người Hồi giáo dẫn dắt buổi cầu nguyện tại tỉnh Tân Cương hồi 2008 Abdurehim Heyit được cho là đang thụ án 8 năm tù ở vùng Tân Cương, nơi một triệu người Uighur được cho là đang bị giam giữ. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết những người này đang bị "tra tấn" trong các "trại tập trung". Tìm hiểu chuyện 'người Hồi giáo ở TQ bị trấn áp' Trung Quốc chặn các học giả nước ngoài ra sao? TQ bác bỏ phúc trình 'vô trách nhiệm' của Mỹ TQ: Bắc Kinh phủ nhận giam giữ một triệu người Hồi giáo Uighur Trung Quốc nói rằng đó là các trại cải tạo. Người Uighur là cộng đồng dân tộc thiểu số Hồi giáo nói ngôn ngữ giống tiếng Thổ Nhĩ Kỳ sống tại tại khu vực Tân Cương, tây bắc Trung Quốc. Họ bị chính quyền Trung Quốc giám sát nghiêm ngặt. Thổ Nhĩ Kỳ nói gì? Trong thông cáo phát đi hôm 9/2, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hami Aksoy nói: "Ai cũng biết là hơn một triệu người Uighur đã bị bắt giữ tùy tiện, là đối tượng bị tra tấn và tẩy não trong các nhà tù. Những người không bị giam giữ thì đang chịu gánh áp lực lớn." "Việc xuất hiện các trại tập trung trong thế kỷ 21 và chính sách đồng hóa có hệ thống của chính quyền Trung Quốc nhắm vào người Uighur là sự hổ thẹn đối với nhân loại", ông Aksoy nói. Ông cũng nói rằng tin về cái chết của Heyit "khiến công chúng Thổ Nhĩ Kỳ phản ứng mạnh hơn trước các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng ở Tân Cương" và kêu gọi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres "tiến hành các biện pháp hiệu quả để chấm dứt thảm kịch của con người ở đó". Trung Quốc đang đối diện với những chỉ trích ngày càng tăng về việc nước này đàn áp một số nhóm Hồi giáo thiểu số. Có những cáo buộc nói rằng một lượng lớn những người thiểu số này đang bị đưa vào các trại giam giữ. Hồi tháng Tám, một ủy ban của Liên Hiệp Quốc được nghe trình bày rằng có tới một triệu người Hồi giáo Uighur và từ các nhóm Hồi giáo khác có thể đã bị bắt giữ tại vùng Tân Cương ở phía tây Trung Quốc, nói mà họ được cho là đã phải đi "cải tạo". Cáo buộc do các tổ chức nhân quyền đưa ra, nhưng Trung Quốc bác bỏ hoàn toàn. Đồng thời, đã có những bằng chứng ngày càng nhiều về tình trạng theo dõi, đàn áp những người sống tại Tân Cương. Mới đây nhất, giới chức Trung Quốc ra chiến dịch hạn chế các sản phẩm thực phẩm halal tại Tân Cương. Đây là loại thực phẩm được chế biến riêng cho người theo đạo Hồi. Nhà chức trách coi đây là một phần trong các nỗ lực nhằm tái định hình cuộc sống của người Hồi giáo Uighur ở khu vực miền tây này. Các đảng viên cộng sản và nhân viên nhà nước cũng được lệnh chỉ nói tiếng Trung ở nơi công cộng thay vì dùng ngôn ngữ địa phương. Trung Quốc nói họ đang có cuộc chiến chống lại chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan tại Tân Cương. Người Uighur là ai? Người Uighur chủ yếu theo Hồi giáo, là cộng đồng có khoảng 11 triệu người sinh sống tại vùng Tân Cương của Trung Quốc. Họ tự coi mình gần gũi với các quốc gia Trung Á về mặt văn hóa và sắc tộc. Ngôn ngữ của họ giống với tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. TQ: 'Giam triệu người Uighur', phá đền thờ Hồi giáo Nhóm người Uighur trốn khỏi nhà tù Thái Lan TQ: cấm râu dài, mạng che mặt ở Tân Cương Tuy nhiên, trong những thập niên gần đây, đã có tình trạng di cư ồ ạt của người Hán tới Tân Cương, và người Uighur cảm thấy văn hóa, đời sống của họ bị đe dọa. Tân Cương nằm ở đâu? Ở vùng viễn tây Trung Quốc, và là khu vực lớn nhất của nước này. Tân Cương giáp biên với một số nước, trong đó có Ấn Độ, Afghanistan và Mông Cổ. Giống như Tây Tạng, đây là vùng tự trị. Tức là về mặt lý thuyết thì Tân Cương có mức độ tự quản nhất định, tách khỏi sự quản lý toàn diện của Bắc Kinh. Nhưng trên thực tế thì cả hai vùng tự trị này đều bị chính quyền trung ương áp dụng nhiều hạn chế. Trong hàng thế kỷ, vùng tự trị Tân Cương tập trung vào nông nghiệp và buôn bán; các thị trấn nơi này phát triển thịnh vượng nhờ nằm dọc Con đường Tơ lụa. Nhóm người Uighur trốn khỏi nhà tù Thái Lan 5 người chết ở Tân Cương, Trung Quốc Người Tân Cương bị tịch thu hộ chiếu Hồi đầu Thế kỷ 20, người Uighur có một giai đoạn ngắn ngủi tuyên bố độc lập, nhưng đã bị tân chính quyền từ Bắc Kinh, do Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo, chiếm toàn bộ quyền kiểm soát vào năm 1949. Chuyện gì đang xảy ra với người dân Tân Cương? Vào 8/2018, một ủy ban nhân quyền của Liên Hiệp Quốc được nghe trình bày rằng có những báo cáo đáng tin cậy cho thấy Trung Quốc đã "biến vùng tự trị Uighur thành một trại giam giữ khổng lồ". Có khoảng một triệu người có thể đã bị giam giữ, ủy ban nhân quyền được cho biết. Các báo cáo được sự hậu thuẫn của các nhóm hoạt động nhân quyền. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) nói rằng những người có họ hàng người thân ở 26 quốc gia bị coi là "nhạy cảm" như Indonesia, Kazakhstan và Thổ Nhĩ Kỳ đã bị gom lại. Bất kỳ ai có liên hệ với người ở nước ngoài thông qua WhatsApp cũng bị rơi vào tầm ngắm, theo HRW. Các nhóm nhân quyền cũng nói những người bị bắt giam bị buộc phải nói tiếng Hoa, phải thề trung thành với Chủ tịch Tập Cận Bình, và phải chê bôi hoặc từ bỏ niềm tin tôn giáo của mình. HRW nói người Uighur bị giám sát chặt chẽ, từ việc bị theo dõi bằng camera nhận diện cho tới quét mã QR ở cửa nhà để giới chức biết được có ai ở trong nhà vào bất kỳ thời điểm nào. Tin tức cũng nói người dân bị buộc phải đi làm xét nghiệm sinh trắc. BBC biết được những gì? Truyền thông hầu như bị cấm hoàn toàn ở vùng Tân Cương, cho nên việc có được các bản tin tường thuật do phóng viên tự thực hiện là rất khó khăn. Tuy nhiên, BBC đã tìm cách tới thăm được nơi này một số lần và đã thấy những bằng chứng về các trại giam và sự hiện diện dày đặc của cảnh sát ở mọi cấp độ. Cảnh sát kiểm tra, tìm kiếm các thông tin nhạy cảm trong điện thoại di động của người dân. Chương trình bản tin đêm của BBC, BBC Newsnight, cũng đã phỏng vấn các cựu tù nhân, những người đã tới được các nước khác. Họ nói như sau: "Họ không cho tôi ngủ, họ treo tôi lên hàng giờ đồng hồ và đánh tôi. Họ có gậy gỗ và gậy cao su, có roi làm từ dây kẽm xoắn, có mũi kim chọc lên da, có kìm rút móng tay. Tất cả đều được bày trên bàn trước mặt tôi, sẵn sàng đem ra dùng vào bất kỳ lúc nào. Tôi cũng nghe thấy có những tiếng người la hét nữa." - Omir "Lúc đó là giờ ăn tối. Có ít nhất 1.200 người cầm trên tay bát nhựa không - họ phải hát các bài ca ngợi người Trung Quốc để được cho ăn. Họ giống như robot vậy. Họ dường như đã mất hết cả tinh thần. Tôi biết rõ nhiều người trong số họ - chúng tôi từng ngồi ăn với nhau, nhưng nay họ xử sự như thể họ không nhận biết được là họ đang làm gì. Giống như người bị mất trí nhớ sau vụ tai nạn xe hơi vậy." - 'Azat' Người Uighur có các hoạt động bạo lực? Trung Quốc nói họ đang phải đối phó với mối đe dọa từ các nhóm Hồi giáo cực đoan. Tuy có một số người Uighur Hồi giáo đã gia nhập nhóm tay súng Nhà nước Hồi giáo (IS), nhưng các tổ chức nhân quyền nói tình trạng bạo lực ở Tân Cương bắt nguồn từ việc Trung Quốc đàn áp người dân nơi này. Trong 2009, các cuộc bạo lực ở thủ phủ Urumqi đã khiến ít nhất 200 người thiệt mạng, hầu hết là người Hán. Kể từ đó, đã xảy ra nhiều vụ tấn công, trong đó có vụ nhắm vào một đồn cảnh sát và các văn phòng chính quyền hồi 7/2014, khiến ít nhất 96 người thiệt mạng. Các vụ tấn công bị quy là do phe ly khai Tân Cương thực hiện cũng đã diễn ra ở bên ngoài khu vực - hồi 10/2013, một chiếc xe hơi đã lao vào đám đông ở Quảng trường Thiên An Môn tại Bắc Kinh. Cuộc trấn áp mới nhất của chính quyền diễn ra sau khi có năm người thiệt mạng trong vụ tấn công bằng dao tại Tân Cương hồi 2/2017. Khi đó, Bí thư Tân Cương là Trần Toàn Quốc thúc giục các lực lượng chính quyền là hãy "chôn xác bọn khủng bố trong cuộc chiến biển người". Trung Quốc nói gì? Tại một cuộc họp của Liên Hiệp Quốc tại Geneva 8/2018, quan chức Trung Quốc Hồ Liên Hợp nói các báo cáo về việc cả triệu người Uighur bị giữ trong các trại cải tạo là "hoàn toàn không đúng sự thực". Tuy nhiên, trong tháng Chín, một quan chức Trung Quốc nói với các phóng viên bên lề kỳ họp của Liên hiệp quốc tại Geneva rằng Trung Quốc đã thành lập "các trung tâm huấn luyện, giáo dục chuyên nghiệp". Trung Quốc hiếm khi đưa ra những giải thích công khai về việc họ xử lý tình hình ở Tân Cương như thế nào. Và bởi Bắc Kinh kiểm soát việc tới Tân Cương nên mọi người rất khó nhận được thông tin công bằng về những gì đang xảy ra tại đó. Số phận bí ẩn của một triệu người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc Thế giới làm những gì? Ngày càng nhiều chỉ trích quốc tế về cách hành xử của Trung Quốc đối với người Uighur Hồi giáo, nhưng vẫn chưa có nước nào có hành động gì ngoài việc ra tuyên bố chỉ trích. Trước khi thủ tướng Theresa May tới thăm Trung Quốc hồi tháng Giêng và tháng Hai 2018, chính phủ Anh nói sẽ tiếp tục quan ngại về việc người Hồi giáo ở Tân Cương bị đối xử ra sao. Tại Mỹ, một ủy ban của quốc hội chuyên theo dõi tình hình Trung Quốc thúc giục chính quyền ông Trump hãy áp lệnh trừng phạt đối với các quan chức và công ty có liên quan tới "cuộc khủng hoảng nhân quyền đang diễn ra" tại Tân Cương. Người đứng đầu cơ quan nhân quyền Liên Hiệp Quốc Michelle Bachelet cũng đòi phải để các quan sát viên tới Tân Cương, là đòi hỏi khiến Bắc Kinh giận dữ.

summarize: Một người Hồi giáo dẫn dắt buổi cầu nguyện tại tỉnh Tân Cương hồi 2008 Abdurehim Heyit được cho là đang thụ án 8 năm tù ở vùng Tân Cương, nơi một triệu người Uighur được cho là đang bị giam giữ. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết những người này đang bị "tra tấn" trong các "trại tập trung". Tìm hiểu chuyện 'người Hồi giáo ở TQ bị trấn áp' Trung Quốc chặn các học giả nước ngoài ra sao? TQ bác bỏ phúc trình 'vô trách nhiệm' của Mỹ TQ: Bắc Kinh phủ nhận giam giữ một triệu người Hồi giáo Uighur Trung Quốc nói rằng đó là các trại cải tạo. Người Uighur là cộng đồng dân tộc thiểu số Hồi giáo nói ngôn ngữ giống tiếng Thổ Nhĩ Kỳ sống tại tại khu vực Tân Cương, tây bắc Trung Quốc. Họ bị chính quyền Trung Quốc giám sát nghiêm ngặt. Thổ Nhĩ Kỳ nói gì? Trong thông cáo phát đi hôm 9/2, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hami Aksoy nói: "Ai cũng biết là hơn một triệu người Uighur đã bị bắt giữ tùy tiện, là đối tượng bị tra tấn và tẩy não trong các nhà tù. Những người không bị giam giữ thì đang chịu gánh áp lực lớn." "Việc xuất hiện các trại tập trung trong thế kỷ 21 và chính sách đồng hóa có hệ thống của chính quyền Trung Quốc nhắm vào người Uighur là sự hổ thẹn đối với nhân loại", ông Aksoy nói. Ông cũng nói rằng tin về cái chết của Heyit "khiến công chúng Thổ Nhĩ Kỳ phản ứng mạnh hơn trước các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng ở Tân Cương" và kêu gọi Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres "tiến hành các biện pháp hiệu quả để chấm dứt thảm kịch của con người ở đó". Trung Quốc đang đối diện với những chỉ trích ngày càng tăng về việc nước này đàn áp một số nhóm Hồi giáo thiểu số. Có những cáo buộc nói rằng một lượng lớn những người thiểu số này đang bị đưa vào các trại giam giữ. Hồi tháng Tám, một ủy ban của Liên Hiệp Quốc được nghe trình bày rằng có tới một triệu người Hồi giáo Uighur và từ các nhóm Hồi giáo khác có thể đã bị bắt giữ tại vùng Tân Cương ở phía tây Trung Quốc, nói mà họ được cho là đã phải đi "cải tạo". Cáo buộc do các tổ chức nhân quyền đưa ra, nhưng Trung Quốc bác bỏ hoàn toàn. Đồng thời, đã có những bằng chứng ngày càng nhiều về tình trạng theo dõi, đàn áp những người sống tại Tân Cương. Mới đây nhất, giới chức Trung Quốc ra chiến dịch hạn chế các sản phẩm thực phẩm halal tại Tân Cương. Đây là loại thực phẩm được chế biến riêng cho người theo đạo Hồi. Nhà chức trách coi đây là một phần trong các nỗ lực nhằm tái định hình cuộc sống của người Hồi giáo Uighur ở khu vực miền tây này. Các đảng viên cộng sản và nhân viên nhà nước cũng được lệnh chỉ nói tiếng Trung ở nơi công cộng thay vì dùng ngôn ngữ địa phương. Trung Quốc nói họ đang có cuộc chiến chống lại chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan tại Tân Cương. Người Uighur là ai? Người Uighur chủ yếu theo Hồi giáo, là cộng đồng có khoảng 11 triệu người sinh sống tại vùng Tân Cương của Trung Quốc. Họ tự coi mình gần gũi với các quốc gia Trung Á về mặt văn hóa và sắc tộc. Ngôn ngữ của họ giống với tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. TQ: 'Giam triệu người Uighur', phá đền thờ Hồi giáo Nhóm người Uighur trốn khỏi nhà tù Thái Lan TQ: cấm râu dài, mạng che mặt ở Tân Cương Tuy nhiên, trong những thập niên gần đây, đã có tình trạng di cư ồ ạt của người Hán tới Tân Cương, và người Uighur cảm thấy văn hóa, đời sống của họ bị đe dọa. Tân Cương nằm ở đâu? Ở vùng viễn tây Trung Quốc, và là khu vực lớn nhất của nước này. Tân Cương giáp biên với một số nước, trong đó có Ấn Độ, Afghanistan và Mông Cổ. Giống như Tây Tạng, đây là vùng tự trị. Tức là về mặt lý thuyết thì Tân Cương có mức độ tự quản nhất định, tách khỏi sự quản lý toàn diện của Bắc Kinh. Nhưng trên thực tế thì cả hai vùng tự trị này đều bị chính quyền trung ương áp dụng nhiều hạn chế. Trong hàng thế kỷ, vùng tự trị Tân Cương tập trung vào nông nghiệp và buôn bán; các thị trấn nơi này phát triển thịnh vượng nhờ nằm dọc Con đường Tơ lụa. Nhóm người Uighur trốn khỏi nhà tù Thái Lan 5 người chết ở Tân Cương, Trung Quốc Người Tân Cương bị tịch thu hộ chiếu Hồi đầu Thế kỷ 20, người Uighur có một giai đoạn ngắn ngủi tuyên bố độc lập, nhưng đã bị tân chính quyền từ Bắc Kinh, do Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo, chiếm toàn bộ quyền kiểm soát vào năm 1949. Chuyện gì đang xảy ra với người dân Tân Cương? Vào 8/2018, một ủy ban nhân quyền của Liên Hiệp Quốc được nghe trình bày rằng có những báo cáo đáng tin cậy cho thấy Trung Quốc đã "biến vùng tự trị Uighur thành một trại giam giữ khổng lồ". Có khoảng một triệu người có thể đã bị giam giữ, ủy ban nhân quyền được cho biết. Các báo cáo được sự hậu thuẫn của các nhóm hoạt động nhân quyền. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) nói rằng những người có họ hàng người thân ở 26 quốc gia bị coi là "nhạy cảm" như Indonesia, Kazakhstan và Thổ Nhĩ Kỳ đã bị gom lại. Bất kỳ ai có liên hệ với người ở nước ngoài thông qua WhatsApp cũng bị rơi vào tầm ngắm, theo HRW. Các nhóm nhân quyền cũng nói những người bị bắt giam bị buộc phải nói tiếng Hoa, phải thề trung thành với Chủ tịch Tập Cận Bình, và phải chê bôi hoặc từ bỏ niềm tin tôn giáo của mình. HRW nói người Uighur bị giám sát chặt chẽ, từ việc bị theo dõi bằng camera nhận diện cho tới quét mã QR ở cửa nhà để giới chức biết được có ai ở trong nhà vào bất kỳ thời điểm nào. Tin tức cũng nói người dân bị buộc phải đi làm xét nghiệm sinh trắc. BBC biết được những gì? Truyền thông hầu như bị cấm hoàn toàn ở vùng Tân Cương, cho nên việc có được các bản tin tường thuật do phóng viên tự thực hiện là rất khó khăn. Tuy nhiên, BBC đã tìm cách tới thăm được nơi này một số lần và đã thấy những bằng chứng về các trại giam và sự hiện diện dày đặc của cảnh sát ở mọi cấp độ. Cảnh sát kiểm tra, tìm kiếm các thông tin nhạy cảm trong điện thoại di động của người dân. Chương trình bản tin đêm của BBC, BBC Newsnight, cũng đã phỏng vấn các cựu tù nhân, những người đã tới được các nước khác. Họ nói như sau: "Họ không cho tôi ngủ, họ treo tôi lên hàng giờ đồng hồ và đánh tôi. Họ có gậy gỗ và gậy cao su, có roi làm từ dây kẽm xoắn, có mũi kim chọc lên da, có kìm rút móng tay. Tất cả đều được bày trên bàn trước mặt tôi, sẵn sàng đem ra dùng vào bất kỳ lúc nào. Tôi cũng nghe thấy có những tiếng người la hét nữa." - Omir "Lúc đó là giờ ăn tối. Có ít nhất 1.200 người cầm trên tay bát nhựa không - họ phải hát các bài ca ngợi người Trung Quốc để được cho ăn. Họ giống như robot vậy. Họ dường như đã mất hết cả tinh thần. Tôi biết rõ nhiều người trong số họ - chúng tôi từng ngồi ăn với nhau, nhưng nay họ xử sự như thể họ không nhận biết được là họ đang làm gì. Giống như người bị mất trí nhớ sau vụ tai nạn xe hơi vậy." - 'Azat' Người Uighur có các hoạt động bạo lực? Trung Quốc nói họ đang phải đối phó với mối đe dọa từ các nhóm Hồi giáo cực đoan. Tuy có một số người Uighur Hồi giáo đã gia nhập nhóm tay súng Nhà nước Hồi giáo (IS), nhưng các tổ chức nhân quyền nói tình trạng bạo lực ở Tân Cương bắt nguồn từ việc Trung Quốc đàn áp người dân nơi này. Trong 2009, các cuộc bạo lực ở thủ phủ Urumqi đã khiến ít nhất 200 người thiệt mạng, hầu hết là người Hán. Kể từ đó, đã xảy ra nhiều vụ tấn công, trong đó có vụ nhắm vào một đồn cảnh sát và các văn phòng chính quyền hồi 7/2014, khiến ít nhất 96 người thiệt mạng. Các vụ tấn công bị quy là do phe ly khai Tân Cương thực hiện cũng đã diễn ra ở bên ngoài khu vực - hồi 10/2013, một chiếc xe hơi đã lao vào đám đông ở Quảng trường Thiên An Môn tại Bắc Kinh. Cuộc trấn áp mới nhất của chính quyền diễn ra sau khi có năm người thiệt mạng trong vụ tấn công bằng dao tại Tân Cương hồi 2/2017. Khi đó, Bí thư Tân Cương là Trần Toàn Quốc thúc giục các lực lượng chính quyền là hãy "chôn xác bọn khủng bố trong cuộc chiến biển người". Trung Quốc nói gì? Tại một cuộc họp của Liên Hiệp Quốc tại Geneva 8/2018, quan chức Trung Quốc Hồ Liên Hợp nói các báo cáo về việc cả triệu người Uighur bị giữ trong các trại cải tạo là "hoàn toàn không đúng sự thực". Tuy nhiên, trong tháng Chín, một quan chức Trung Quốc nói với các phóng viên bên lề kỳ họp của Liên hiệp quốc tại Geneva rằng Trung Quốc đã thành lập "các trung tâm huấn luyện, giáo dục chuyên nghiệp". Trung Quốc hiếm khi đưa ra những giải thích công khai về việc họ xử lý tình hình ở Tân Cương như thế nào. Và bởi Bắc Kinh kiểm soát việc tới Tân Cương nên mọi người rất khó nhận được thông tin công bằng về những gì đang xảy ra tại đó. Số phận bí ẩn của một triệu người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc Thế giới làm những gì? Ngày càng nhiều chỉ trích quốc tế về cách hành xử của Trung Quốc đối với người Uighur Hồi giáo, nhưng vẫn chưa có nước nào có hành động gì ngoài việc ra tuyên bố chỉ trích. Trước khi thủ tướng Theresa May tới thăm Trung Quốc hồi tháng Giêng và tháng Hai 2018, chính phủ Anh nói sẽ tiếp tục quan ngại về việc người Hồi giáo ở Tân Cương bị đối xử ra sao. Tại Mỹ, một ủy ban của quốc hội chuyên theo dõi tình hình Trung Quốc thúc giục chính quyền ông Trump hãy áp lệnh trừng phạt đối với các quan chức và công ty có liên quan tới "cuộc khủng hoảng nhân quyền đang diễn ra" tại Tân Cương. Người đứng đầu cơ quan nhân quyền Liên Hiệp Quốc Michelle Bachelet cũng đòi phải để các quan sát viên tới Tân Cương, là đòi hỏi khiến Bắc Kinh giận dữ.

vietnam-41400643

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-41400643

Cuộc chiến ít biết của quân Anh ở Việt Nam

Tại Anh ngày nay, ít người biết quân đội nước này từng được ủy nhiệm chiếm đóng Nam Việt Nam gần tám tháng liền, từ tháng 9/1945 đến tháng 5/1946.

Nguyễn Giang nói về giai đoạn quân Anh vào Sài Gòn và câu chuyện Lê Văn Tám Cuộc chiến nhỏ nhưng đã quốc tế hóa Sách báo Việt Nam hiện nay cũng nói về đến cuộc kháng chiến chống Pháp ở Nam Bộ chứ không nhắc nhiều về vai trò của Anh. Nhưng trên thực tế, Nam Bộ không chỉ là nơi duy nhất ở châu Á quân Anh còn độc lập tác chiến sau Thế Chiến 2, mà còn là cuộc chiến mang tính quốc tế vào giai đoạn bước ngoặt cho ba nước Đông Dương. Voi VN lên tàu Ba Lan ra Bắc rồi đi đâu? Một số bản đồ của Rigobert Bonne 'Chính phủ Việt Nam và tình thế trong nước' 1945-46 Hồ sơ JFK: KGB, Johnson và Ngô Đình Diệm Hơn hai vạn quân Anh gồm cả lính Punjab, Gurkha đã giúp hàng nghìn quân Pháp, vài trăm lính Nhật giành lại Sài Gòn và Nam Kỳ cho Pháp. Trong các binh đoàn Pháp tái chiếm Đông Dương đã có không ít cựu binh Waffen SS khét tiếng của phát-xít, nay khoác áo lê-dương. Phía Việt Minh cũng có vài trăm quân nhân Nhật bỏ sang trợ giúp, mà con số đông nhất là ở phía Nam. Các tài liệu Anh cũng nói về vụ bắt được một "cố vấn Liên Xô" ở gần Sài Gòn ngày 25/10/1945. Ngày 27/12/1945 tại Sài Gòn, tướng Douglas Gracey (1894 - 1964) trao thanh kiếm danh dự cho nữ công dân Pháp Suzi Pinel, thành viên của Lực lượng Pháp tự do hoạt động bí mật chống Nhật ở Đông Dương trong Thế Chiến 2. Các Pháp kiều sau đó đã được hỗ trợ để đánh lại Việt Minh. Người này đến từ Liên Xô đến hay là một người cộng sản nói tiếng Nga từ hàng ngũ Pháp chạy sang phía Việt Minh? Câu chuyện này hẳn còn cần kiểm chứng. Các tài liệu tiếng Anh chỉ nói sau khi tra khảo người này, quân Anh đã chuyển ông ta cho An ninh (Sûreté) của Pháp. Vì sao chọn quân Anh? Theo một tài liệu của T.O. Smith công bố ở Đại học East Anglia thì sau Hội nghị Potsdam tháng 7/1945, Tổng Tư lệnh Quân đội Hoa Kỳ, Tướng George C. Marshall đã yêu cầu Tư lệnh người Anh của Quân Đồng minh tại Đông Nam Á, Đô đốc Louis Mountbatten, tiếp quản khu vực phía Nam đường vĩ tuyến 16 chia đôi Đông Dương. Lực lượng Anh nhân danh Đồng Minh sẽ chỉ làm nhiệm vụ giải phóng (liberation duties) để bàn giao lại cho Pháp Tự do của Tướng Charles de Gaulle. Quân Anh không muốn dính líu sâu vào Đông Dương dù quan điểm chung của Bộ Ngoại giao là "một nước Pháp mạnh tại châu Âu sẽ giúp cho an ninh của Anh". Bộ Tổng tham mưu (Joint Planning Staff) chỉ thị cho Tướng Douglas Gracey chỉ bảo vệ Sài Gòn và để các vùng xung quanh cho người Pháp tự lo và trợ giúp khi cần Các tài liệu khác, như của sử gia David Marr ghi rõ các sỹ quan Anh và OSS của Mỹ đều không ưa thái độ của người Pháp. Lực lượng Mỹ tại Trùng Khánh bên cạnh bộ tư lệnh của Trung Hoa Quốc Dân Đảng còn từ chối chuyển vũ khí cho quân Pháp - thực tế là các nhóm tàn quân chạy khỏi Đông Dương sau khi Nhật đảo chính sang miền Nam Trung Quốc - để họ quay lại tái chiếm Đông Dương. Tướng Jean-Philippe Leclerc đã nêu quan điểm không thể thắng cuộc chiến với chủ nghĩa dân tộc tại Đông Dương. Ông tử nạn năm 1947 ở Bắc Phi Chiến dịch Masterdom và Tướng Gracey Xin nói một chút về binh nghiệp của Tướng Douglas Gracey, tư lệnh quân Anh tại Nam Bộ. Sinh năm 1894 tại Ấn Độ trong gia đình quan chức thuộc địa, ông tốt nghiệp Trường võ bị Sandhurst. Sau khi phục vụ tại Pháp trong Thế Chiến 1, ông về Ấn Độ làm tiểu đoàn trưởng gồm toàn xạ thủ sắc tộc Gurkha, người miền núi Himalayas. Tham chiến ở Iraq và Syria, ông lên hàm đại tá và đến Thế Chiến 2 thì được điều sang Miến Điện để chặn quân Nhật đánh từ Đông Dương sang Ấn Độ thuộc Anh. Khi nhận lệnh sang Đông Dương năm 1945, tướng Gracey đem vào binh đoàn Anh - Ấn và cả các đơn vị Gurkha quen thuộc dưới quyền. Lệnh rút khỏi Huế của Tổng thống Thiệu Ngoại giao Pháp và những cơ hội bị bỏ lỡ của VN Sa Hoàng Nga bị ‘đày’ tới VN như thế nào? Quân Anh - Ấn đến Sài Gòn ngày 13/9/1945 nhưng chiến dịch Masterdom hóa ra không hề đơn giản. Ngay sau khi quân Anh quay lại, kiều dân Pháp đã vũ trang và bắt các thanh niên Việt Nam trong lực lượng kháng chiến ở Nam Bộ Đầu tiên là không ai công nhận ngay quân Anh ở vai trò 'ông chủ' mới. Việt Minh và các nhóm vũ trang khác người Việt đã hoạt động mạnh, và quân Nhật từ chối không trao nộp vũ khí như thỏa thuận đầu hàng với Đồng Minh. Các kiều dân Pháp thì tái vũ trang để cố thủ trong nhà, dinh thự của họ để chống lại các vụ tấn công nhỏ lẻ của Việt Minh và phe dân tộc chủ nghĩa người Việt. Việc đầu tiên Tướng Gracey làm là ban bố thiết quân luật ở Sài Gòn và đưa quân ra phố, đẩy Việt Minh ra ngoại ô để người Pháp giành quyền quản trị đô thị. Tướng Gracey cũng quyết định không tịch thu vũ khí của quân Nhật mà còn ra lệnh cho họ giúp quân Anh vãn hồi trật tự. Nam Bộ Kháng chiến Báo chí Việt Nam, như tạp chí Quốc phòng Toàn dân cũng mô tả ít nhiều tình trạng quan hệ giữa quân Anh và Việt Minh như sau: "Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp núp dưới bóng quân Anh đã quay lại gây hấn ở Sài Gòn, bắt đầu cuộc xâm lược nước ta lần thứ hai. Trước tình hình đó, Xứ ủy, Ủy ban nhân dân và Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ triệu tập cuộc họp...thông qua "Lời kêu gọi của Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ". "Tiêu biểu cho tinh thần 'độc lập hay là chết' là tiểu đội bảo vệ Cột cờ Thủ Ngữ. Sáng 23 tháng 9 năm 1945, khi một đại đội quân Anh định hạ lá cờ đỏ sao vàng xuống để kéo lá cờ tam tài lên, vì danh dự lá cờ Tổ quốc, chỉ với vũ khí thô sơ nhưng các chiến sĩ cảm tử của ta kiên quyết ngăn cản dù phải hy sinh đến người cuối cùng. Cảm phục trước khí tiết đó, viên chỉ huy người Anh đã cho đại đội xếp hàng, bồng súng chào hương hồn những người anh hùng của đối phương đã ngã xuống dưới chân cột cờ..." Các tài liệu của Anh công nhận rằng người Việt Nam khi đó "không muốn đổi ách chiếm đóng của Nhật Bản để nhận lại ách đế quốc của người châu Âu". Quan chức và sỹ quan Anh duyệt binh tại Delhi năm 1946. Nam Bộ là chiến trường cuối cùng Anh tham gia tại châu Á sau Thế Chiến 2 và đến 1947, London trả lại độc lập cho Ấn Độ "Họ cũng không ủng hộ chủ nghĩa cộng sản mà chỉ muốn có độc lập dân tộc." Việc Anh lưu dung quân Nhật đến nay vẫn gây tranh cãi. Tương tự như ở Đông Dương, Anh đã dùng quân cảnh Nhật đàn áp nhóm kháng chiến Indonesia ở Bandung và Semarang, giết chết hàng nghìn người. Liên tiếp giao tranh Trước khi tướng Pháp Jacques-Philippe Leclerc, người hùng giải phóng Paris, dẫn đầu một đơn vị tới Sài Gòn nhưng phải nhờ quân Anh về phương tiện, vũ khí vào ngày 5/10/1945 thì quân Anh - Ấn đã có một số trận giao tranh với Việt Minh. Có bốn đợt giao tranh đáng kể Anh - Việt trong năm 1945. Đợt đầu tiên vào tháng 9 quân Việt Minh đánh vào sân bay Tân Sơn Nhứt do Anh quản trị, giết chết một lính Gurkha, phía Việt Minh có sáu người bị thiệt mạng. Đợt thứ hai vào ngày 10/10/1945, toàn bộ một trung đội Ấn Độ do Anh chỉ huy bị giết khi tuần tra ở ngoại ô. Biểu tượng Toàn quốc Kháng chiến 1946 trong tranh tuyên truyền ở Việt Nam hiện nay Trận thứ ba nổ ra ngày 13/10/1945, khi quân Việt Minh tấn công ồ ạt vào các điểm do lính Ấn Độ (Punjab), một số quân Pháp và Nhật bảo vệ, cũng ở ngoại ô Sài Gòn. Thành phố lịch sử Saint Petersburg Ông bà Trịnh Văn Bô và căn nhà niềm tin Hiệp định Paris: 'Nam Bắc VN cùng vi phạm'? Trong trận này, các nguồn của Anh nói có 500 quân Việt Minh bị giết. Trong tháng 10/1945, các tài liệu Anh có ghi nhận những trận phản công của Việt Minh "đánh vào các cơ sở như nhà máy điện, nước, cầu cảng, sân bay trên toàn khu vực Sài Gòn - Gia Định trong đợt thứ ba bằng vũ khí nhỏ, lựu đạn, súng cối". Các sử liệu Anh cũng viết "Việt Minh chuyển sang chiến thuật bao vây nhỏ" nhưng không nói rõ vây gì và ở đâu. Đặc biệt, trong cuộc giao tranh lần ba này, "các nhóm quân Pháp mới đến đã được trao nhiệm vụ giải cứu cho các cuộc bao vây trong lúc quân Anh dùng cách tuần tra hung bạo (aggressive patrolling) để gây bất ngờ cho Việt Minh". Quân Anh - Ấn có tới 20 nghìn quân, cộng thêm trên 2500 quân Pháp và một số tiểu đoàn của Nhật nên phe chiếm đóng đã áp đảo cả về số lượng và vũ khí. Câu chuyện Lê Văn Tám Các tài liệu Việt Nam nói đến các trận đánh ở cầu Mống và cầu Thị Nghè, và chuyện Lê Văn Tám xảy ra vào khoảng này, trong các ngày 17-18/10/1945. Các nguồn nước ngoài và Việt Nam hiện vẫn viết khác nhau về sự kiện tạm coi là một vụ cháy, nổ ở kho xăng hoặc kho đạn do phía Việt Minh gây ra. David Marr trong cuốn 'Vietnam: State, War, and Revolution (1945-1946)' xác nhận đúng là có một vụ phá được "các bể chứa dầu ở nhà máy xi măng Simon Pietri". Về cây 'đuốc sống', David Marr viết nguyên văn 'A boy was said to have soaked himself in petrol and become a human torch", nhưng cho rằng đây là chuyện do sử gia Trần Huy Liệu tạo ra. Anh Quốc sử dụng nhiều binh đoàn Ấn Độ trong Thế Chiến 2 - hình minh họa Một số lời kể với báo chí cách mạng Việt Nam thì vẫn chưa xác định rõ được đây là vụ cháy "kho đạn", hay "kho xăng của Pháp", một số khác nói về "trạm xăng của công ty Shell". Nhưng theo sử liệu Anh và sách của David Marr thì trận đánh sân bay Tân Sơn Nhứt xảy ra trong đợt tấn công đầu tiên của Việt Minh vào cuối tháng 9, chứ không phải ngày 17-18 tháng 10. Điều chắc chắn là giao tranh giảm đi trong tháng 11 và 12 và các nhóm kháng chiến đã bị đẩy ra ngoài Sài Gòn trong năm 1945. Vì thế, đến ngày Giáng Sinh năm đó, trung đoàn bộ binh 32 của Anh có thể bàn giao lại cho Sư đoàn Bộ binh 9 của Tướng Pháp Jean-Etienne Valluy để rời Đông Dương sang Borneo. Nhưng sang đầu năm mới đã xảy ra trận đánh lớn cuối cùng của Việt Minh, và cũng giao tranh đáng kể nhất của quân Anh tại Việt Nam. Ngày 3/01/1946, chừng 1000 du kích Việt Minh đã tấn công vào căn cứ ở Biên Hòa và 100 người bị đạn súng máy của quân Anh bắn chết. Cuộc chiến bất đắc dĩ? Cuộc chiếm đóng của quân Anh tại Sài Gòn dù mang danh Đồng Minh cũng khiến nước này phải tính toán đến mức độ dính líu thực tế vào một chiến trường không liên quan gì đến quyền lợi của London ở châu Á. Sau khi tái chiếm Đông Dương, quân Pháp đã xây dựng cả các nhóm vũ trang sắc tộc thiểu số để chống cộng sản: Đô đốc Georges Thierry D'Argenlieu và Cao ủy Pháp tại Đông Dương Leon Pignon duyệt binh năm 1946 Trong chính phủ Anh cũng có hai phái có ý kiến khác nhau về vai trò của Anh tại Đông Dương. Tổng tư lệnh Lord Alanbrooke, trả lời câu hỏi từ Thủ tướng Clement Attlee về tình hình quân đoàn Anh ở Sài Gòn đã gợi ý rằng chỉ nên duy trì sự dính líu vừa đủ, chờ quân Pháp quay lại rồi trao trả cho họ. Nước Anh khi đó, theo T.O. Smith, đã quá kiệt quệ vì chiến tranh ở châu Âu nên không có sức đâu mà lo thêm một chiến trường ở Việt Nam. Lord Alanbrooke giữ quan điểm rằng Anh không nên chi phí gì thêm cho sự dính líu vào Đông Dương. Nhưng Bộ Ngoại giao, qua lời Trợ lý Thứ trưởng Oliver Harvey lại tin rằng Anh nên giúp Pháp tối đa ở Đông Dương để đổi lại sự ủng hộ của Pháp ở châu Âu. Bộ Ngoại giao Anh muốn chuyển cả một số các đơn vị lính Anh từ chiến trường Đông Nam Á đang trên đường hồi hương sang Đông Dương. Tuy thế, chính phủ Anh không muốn rắc rối với Hoa Kỳ nên chỉ giúp rất hạn chế khi Pháp đề nghị Anh giúp cho tàu chiến, xe vận tải để tái chiến Đông Dương. Lý do là bản thân Anh cũng phải "vay mượn" xe cộ, tàu chiến, trọng pháo, phi cơ của Hoa Kỳ trong chương trình nổi tiếng "Lend-Lease". Anh đã yêu cầu Pháp hỏi thẳng người Mỹ để xin phương tiện và có lúc chỉ cho Pháp "mượn" hai chiếc phi cơ Spitfire. Một quyết định của Thủ tướng Attlee thể hiện rõ nhất cách suy nghĩ nước đôi của Anh về vai trò của Pháp tại Đông Dương. Ông không chấp nhận để quân Anh chuyển đạn dược từ Singapore sang Đông Dương cho Pháp nhưng đồng ý cung cấp đạn cho Pháp tại châu Âu. Sau đó, việc Paris tự đưa đạn tới chiến trường ở Việt Nam không còn là chuyện của Anh. Việt Minh đã thắng trong cuộc chiến chống lại quân Pháp 1946-1954 'The Vietnam War’ và khi Đồng Minh tháo chạy Lịch sử có nợ gì Tướng Dương Văn Minh? ‘Thiên sứ’, ‘bùa hộ mệnh’ của Hitler Kết cục quốc gia hỗ trợ chính cho Pháp vẫn là Hoa Kỳ với cả các khoản chiến phí, tín dụng, quân trang, quân dụng. Đây là sự thay đổi từ chính sách ủng hộ quyền tự quyết của các dân tộc bị trị Woodrow Wilson nêu ra sang hỗ trợ các cường quốc là đồng minh. Đến tháng 5/1946, các đơn vị tác chiến Ấn Độ và Anh cuối cùng rút khỏi Đông Dương. Chiến dịch Masterdom chấm dứt. Tinh thần dân tộc trên toàn châu Á Trong số 20 nghìn quân Anh Ấn vào Nam Việt Nam, chỉ có 40 người bị giết. Số quân Nhật và Pháp mỗi bên cũng bị giết từng đó. Phía Việt Minh dù có tinh thần cao nhưng vì trang bị quá lạc hậu và thiếu kinh nghiệm chiến đấu nên đã hy sinh chừng 2500 quân, theo các tài liệu tiếng Anh. Ngày nay tìm ra một Lê Văn Tám cụ thể chắc là khó nhưng con số người trẻ hy sinh tại Nam Bộ với tinh thần quyết tử chống Pháp thì phải lên tới hàng trăm. Tinh thần cảm tử vì độc lập của người Việt Nam hiện rõ trong báo cáo của các sỹ quan Anh gửi về nước. Trong bài 'Resurrecting the French Empire: British Military Aid to Vietnam September 1945 - June 1947', T. O. Smith viết rằng cùng thời gian, chính phủ Anh biết rõ cả Ấn Độ, Ceylon, Malaya và Singapore đều có thiện chí với cuộc chiến vì độc lập ở Việt Nam nên đã lo sợ công nhân cảng Ấn Độ đình công để chống lại việc đưa hàng quân dụng sang Đông Dương. Có phải vì chứng kiến tinh thần dân tộc của người Việt Nam sẵn sàng hy sinh bất chấp súng đạn tối tân hơn mà Anh Quốc thay đổi chính sách ở Ấn Độ? Đây là điều chúng ta sẽ không bao giờ biết được nhưng sự thực là chỉ hơn một năm sau, Anh phải trả độc lập cho Ấn Độ. Hai vị tướng cuối thời thực dân Cuộc chiến Nam Bộ cũng ảnh hưởng sâu sắc đến suy nghĩ của hai vị tướng 'cuối thời thực dân', Leclerc và Gracey. Ngay từ khi đặt chân tới Sài Gòn, tướng Leclerc đã đề nghị phải đàm phán để tìm giải pháp chính trị, thay vì giao tranh. Nhìn trước các vấn đề quốc tế, ông nói câu nổi tiếng: "Cuộc chiến chống cộng sản sẽ chỉ là vô dụng nếu không giải quyết được chủ nghĩa dân tộc". Các ông Hồ Chí Minh (quay lưng), Leclerc (thứ nhì từ trái sang) và Jean Sainteny, ngày 24/03/1946 ở Vịnh Hạ Long. Đàm phán Pháp - Việt cuối cùng đã đổ vỡ và Việt Minh tuyên bố Tổng khởi nghĩa vào tháng 12 năm đó. Quan điểm của Tướng Leclerc không được chính giới ở Paris ủng hộ và ông đã từ chức. Ông chết vì tai nạn phi cơ khi đi thị sát ở Bắc Phi năm 1947 và được truy phong hàm nguyên soái. Còn tướng Douglas Gracey sau khi rời Sài Gòn đã quay về Ấn Độ và lên hàm Trung tướng. Sau khi Ấn Độ và Pakistan tuyên bố độc lập khỏi Anh, ông vẫn ở lại và giữ chức Phó Tổng tư lệnh, rồi Tổng tư lệnh quân đội Pakistan. Ở chức vụ này, ông bất tuân lệnh của Tổng thống Mohammad Ali Jinnah điều quân vào vùng tranh chấp Kashmir. Năm 1951, ông nghỉ hưu và là người Âu cuối cùng làm chỉ huy quân lực một nước Hồi giáo vùng Nam Á. Ông qua đời ở Surrey, phía Nam London năm 1964, khi chế độ thuộc địa của Anh tại châu Á chấm dứt. Một năm trước, Malaya và Singapore tuyên bố tách khỏi Anh và đến 1965 thì Singapore cũng độc lập. Vẫn T.O. Smith viết rằng cuộc chiến 'bất đắc dĩ' của Anh tại Nam Bộ cũng thể hiện sự xuống dốc của nước Anh về thực lực quân sự và nỗ lực vớt vát giành lại thuộc địa của Pháp khi cả hai nước này đều phải trông cậy vào Hoa Kỳ. Với học thuyết Chiến tranh Lạnh của Tổng thống Truman đưa ra năm 1947, mọi vấn đề Đông Á chuyển hướng để Hoa Kỳ đóng vai trò chủ chốt, dần thay chân cho hai "cựu cường quốc Tây Âu" đã về chiều. Xem thêm về Lịch sử Việt Nam: Bộ trưởng Anh từng thả Hồ Chí Minh "Năm năm vàng son" của Việt Nam Cộng Hòa Đảng CS dựng tượng Hồ Chí Minh ở nước ngoài 30/04: Những xui xẻo định mệnh của VNCH

summarize: Nguyễn Giang nói về giai đoạn quân Anh vào Sài Gòn và câu chuyện Lê Văn Tám Cuộc chiến nhỏ nhưng đã quốc tế hóa Sách báo Việt Nam hiện nay cũng nói về đến cuộc kháng chiến chống Pháp ở Nam Bộ chứ không nhắc nhiều về vai trò của Anh. Nhưng trên thực tế, Nam Bộ không chỉ là nơi duy nhất ở châu Á quân Anh còn độc lập tác chiến sau Thế Chiến 2, mà còn là cuộc chiến mang tính quốc tế vào giai đoạn bước ngoặt cho ba nước Đông Dương. Voi VN lên tàu Ba Lan ra Bắc rồi đi đâu? Một số bản đồ của Rigobert Bonne 'Chính phủ Việt Nam và tình thế trong nước' 1945-46 Hồ sơ JFK: KGB, Johnson và Ngô Đình Diệm Hơn hai vạn quân Anh gồm cả lính Punjab, Gurkha đã giúp hàng nghìn quân Pháp, vài trăm lính Nhật giành lại Sài Gòn và Nam Kỳ cho Pháp. Trong các binh đoàn Pháp tái chiếm Đông Dương đã có không ít cựu binh Waffen SS khét tiếng của phát-xít, nay khoác áo lê-dương. Phía Việt Minh cũng có vài trăm quân nhân Nhật bỏ sang trợ giúp, mà con số đông nhất là ở phía Nam. Các tài liệu Anh cũng nói về vụ bắt được một "cố vấn Liên Xô" ở gần Sài Gòn ngày 25/10/1945. Ngày 27/12/1945 tại Sài Gòn, tướng Douglas Gracey (1894 - 1964) trao thanh kiếm danh dự cho nữ công dân Pháp Suzi Pinel, thành viên của Lực lượng Pháp tự do hoạt động bí mật chống Nhật ở Đông Dương trong Thế Chiến 2. Các Pháp kiều sau đó đã được hỗ trợ để đánh lại Việt Minh. Người này đến từ Liên Xô đến hay là một người cộng sản nói tiếng Nga từ hàng ngũ Pháp chạy sang phía Việt Minh? Câu chuyện này hẳn còn cần kiểm chứng. Các tài liệu tiếng Anh chỉ nói sau khi tra khảo người này, quân Anh đã chuyển ông ta cho An ninh (Sûreté) của Pháp. Vì sao chọn quân Anh? Theo một tài liệu của T.O. Smith công bố ở Đại học East Anglia thì sau Hội nghị Potsdam tháng 7/1945, Tổng Tư lệnh Quân đội Hoa Kỳ, Tướng George C. Marshall đã yêu cầu Tư lệnh người Anh của Quân Đồng minh tại Đông Nam Á, Đô đốc Louis Mountbatten, tiếp quản khu vực phía Nam đường vĩ tuyến 16 chia đôi Đông Dương. Lực lượng Anh nhân danh Đồng Minh sẽ chỉ làm nhiệm vụ giải phóng (liberation duties) để bàn giao lại cho Pháp Tự do của Tướng Charles de Gaulle. Quân Anh không muốn dính líu sâu vào Đông Dương dù quan điểm chung của Bộ Ngoại giao là "một nước Pháp mạnh tại châu Âu sẽ giúp cho an ninh của Anh". Bộ Tổng tham mưu (Joint Planning Staff) chỉ thị cho Tướng Douglas Gracey chỉ bảo vệ Sài Gòn và để các vùng xung quanh cho người Pháp tự lo và trợ giúp khi cần Các tài liệu khác, như của sử gia David Marr ghi rõ các sỹ quan Anh và OSS của Mỹ đều không ưa thái độ của người Pháp. Lực lượng Mỹ tại Trùng Khánh bên cạnh bộ tư lệnh của Trung Hoa Quốc Dân Đảng còn từ chối chuyển vũ khí cho quân Pháp - thực tế là các nhóm tàn quân chạy khỏi Đông Dương sau khi Nhật đảo chính sang miền Nam Trung Quốc - để họ quay lại tái chiếm Đông Dương. Tướng Jean-Philippe Leclerc đã nêu quan điểm không thể thắng cuộc chiến với chủ nghĩa dân tộc tại Đông Dương. Ông tử nạn năm 1947 ở Bắc Phi Chiến dịch Masterdom và Tướng Gracey Xin nói một chút về binh nghiệp của Tướng Douglas Gracey, tư lệnh quân Anh tại Nam Bộ. Sinh năm 1894 tại Ấn Độ trong gia đình quan chức thuộc địa, ông tốt nghiệp Trường võ bị Sandhurst. Sau khi phục vụ tại Pháp trong Thế Chiến 1, ông về Ấn Độ làm tiểu đoàn trưởng gồm toàn xạ thủ sắc tộc Gurkha, người miền núi Himalayas. Tham chiến ở Iraq và Syria, ông lên hàm đại tá và đến Thế Chiến 2 thì được điều sang Miến Điện để chặn quân Nhật đánh từ Đông Dương sang Ấn Độ thuộc Anh. Khi nhận lệnh sang Đông Dương năm 1945, tướng Gracey đem vào binh đoàn Anh - Ấn và cả các đơn vị Gurkha quen thuộc dưới quyền. Lệnh rút khỏi Huế của Tổng thống Thiệu Ngoại giao Pháp và những cơ hội bị bỏ lỡ của VN Sa Hoàng Nga bị ‘đày’ tới VN như thế nào? Quân Anh - Ấn đến Sài Gòn ngày 13/9/1945 nhưng chiến dịch Masterdom hóa ra không hề đơn giản. Ngay sau khi quân Anh quay lại, kiều dân Pháp đã vũ trang và bắt các thanh niên Việt Nam trong lực lượng kháng chiến ở Nam Bộ Đầu tiên là không ai công nhận ngay quân Anh ở vai trò 'ông chủ' mới. Việt Minh và các nhóm vũ trang khác người Việt đã hoạt động mạnh, và quân Nhật từ chối không trao nộp vũ khí như thỏa thuận đầu hàng với Đồng Minh. Các kiều dân Pháp thì tái vũ trang để cố thủ trong nhà, dinh thự của họ để chống lại các vụ tấn công nhỏ lẻ của Việt Minh và phe dân tộc chủ nghĩa người Việt. Việc đầu tiên Tướng Gracey làm là ban bố thiết quân luật ở Sài Gòn và đưa quân ra phố, đẩy Việt Minh ra ngoại ô để người Pháp giành quyền quản trị đô thị. Tướng Gracey cũng quyết định không tịch thu vũ khí của quân Nhật mà còn ra lệnh cho họ giúp quân Anh vãn hồi trật tự. Nam Bộ Kháng chiến Báo chí Việt Nam, như tạp chí Quốc phòng Toàn dân cũng mô tả ít nhiều tình trạng quan hệ giữa quân Anh và Việt Minh như sau: "Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp núp dưới bóng quân Anh đã quay lại gây hấn ở Sài Gòn, bắt đầu cuộc xâm lược nước ta lần thứ hai. Trước tình hình đó, Xứ ủy, Ủy ban nhân dân và Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ triệu tập cuộc họp...thông qua "Lời kêu gọi của Ủy ban Kháng chiến Nam Bộ". "Tiêu biểu cho tinh thần 'độc lập hay là chết' là tiểu đội bảo vệ Cột cờ Thủ Ngữ. Sáng 23 tháng 9 năm 1945, khi một đại đội quân Anh định hạ lá cờ đỏ sao vàng xuống để kéo lá cờ tam tài lên, vì danh dự lá cờ Tổ quốc, chỉ với vũ khí thô sơ nhưng các chiến sĩ cảm tử của ta kiên quyết ngăn cản dù phải hy sinh đến người cuối cùng. Cảm phục trước khí tiết đó, viên chỉ huy người Anh đã cho đại đội xếp hàng, bồng súng chào hương hồn những người anh hùng của đối phương đã ngã xuống dưới chân cột cờ..." Các tài liệu của Anh công nhận rằng người Việt Nam khi đó "không muốn đổi ách chiếm đóng của Nhật Bản để nhận lại ách đế quốc của người châu Âu". Quan chức và sỹ quan Anh duyệt binh tại Delhi năm 1946. Nam Bộ là chiến trường cuối cùng Anh tham gia tại châu Á sau Thế Chiến 2 và đến 1947, London trả lại độc lập cho Ấn Độ "Họ cũng không ủng hộ chủ nghĩa cộng sản mà chỉ muốn có độc lập dân tộc." Việc Anh lưu dung quân Nhật đến nay vẫn gây tranh cãi. Tương tự như ở Đông Dương, Anh đã dùng quân cảnh Nhật đàn áp nhóm kháng chiến Indonesia ở Bandung và Semarang, giết chết hàng nghìn người. Liên tiếp giao tranh Trước khi tướng Pháp Jacques-Philippe Leclerc, người hùng giải phóng Paris, dẫn đầu một đơn vị tới Sài Gòn nhưng phải nhờ quân Anh về phương tiện, vũ khí vào ngày 5/10/1945 thì quân Anh - Ấn đã có một số trận giao tranh với Việt Minh. Có bốn đợt giao tranh đáng kể Anh - Việt trong năm 1945. Đợt đầu tiên vào tháng 9 quân Việt Minh đánh vào sân bay Tân Sơn Nhứt do Anh quản trị, giết chết một lính Gurkha, phía Việt Minh có sáu người bị thiệt mạng. Đợt thứ hai vào ngày 10/10/1945, toàn bộ một trung đội Ấn Độ do Anh chỉ huy bị giết khi tuần tra ở ngoại ô. Biểu tượng Toàn quốc Kháng chiến 1946 trong tranh tuyên truyền ở Việt Nam hiện nay Trận thứ ba nổ ra ngày 13/10/1945, khi quân Việt Minh tấn công ồ ạt vào các điểm do lính Ấn Độ (Punjab), một số quân Pháp và Nhật bảo vệ, cũng ở ngoại ô Sài Gòn. Thành phố lịch sử Saint Petersburg Ông bà Trịnh Văn Bô và căn nhà niềm tin Hiệp định Paris: 'Nam Bắc VN cùng vi phạm'? Trong trận này, các nguồn của Anh nói có 500 quân Việt Minh bị giết. Trong tháng 10/1945, các tài liệu Anh có ghi nhận những trận phản công của Việt Minh "đánh vào các cơ sở như nhà máy điện, nước, cầu cảng, sân bay trên toàn khu vực Sài Gòn - Gia Định trong đợt thứ ba bằng vũ khí nhỏ, lựu đạn, súng cối". Các sử liệu Anh cũng viết "Việt Minh chuyển sang chiến thuật bao vây nhỏ" nhưng không nói rõ vây gì và ở đâu. Đặc biệt, trong cuộc giao tranh lần ba này, "các nhóm quân Pháp mới đến đã được trao nhiệm vụ giải cứu cho các cuộc bao vây trong lúc quân Anh dùng cách tuần tra hung bạo (aggressive patrolling) để gây bất ngờ cho Việt Minh". Quân Anh - Ấn có tới 20 nghìn quân, cộng thêm trên 2500 quân Pháp và một số tiểu đoàn của Nhật nên phe chiếm đóng đã áp đảo cả về số lượng và vũ khí. Câu chuyện Lê Văn Tám Các tài liệu Việt Nam nói đến các trận đánh ở cầu Mống và cầu Thị Nghè, và chuyện Lê Văn Tám xảy ra vào khoảng này, trong các ngày 17-18/10/1945. Các nguồn nước ngoài và Việt Nam hiện vẫn viết khác nhau về sự kiện tạm coi là một vụ cháy, nổ ở kho xăng hoặc kho đạn do phía Việt Minh gây ra. David Marr trong cuốn 'Vietnam: State, War, and Revolution (1945-1946)' xác nhận đúng là có một vụ phá được "các bể chứa dầu ở nhà máy xi măng Simon Pietri". Về cây 'đuốc sống', David Marr viết nguyên văn 'A boy was said to have soaked himself in petrol and become a human torch", nhưng cho rằng đây là chuyện do sử gia Trần Huy Liệu tạo ra. Anh Quốc sử dụng nhiều binh đoàn Ấn Độ trong Thế Chiến 2 - hình minh họa Một số lời kể với báo chí cách mạng Việt Nam thì vẫn chưa xác định rõ được đây là vụ cháy "kho đạn", hay "kho xăng của Pháp", một số khác nói về "trạm xăng của công ty Shell". Nhưng theo sử liệu Anh và sách của David Marr thì trận đánh sân bay Tân Sơn Nhứt xảy ra trong đợt tấn công đầu tiên của Việt Minh vào cuối tháng 9, chứ không phải ngày 17-18 tháng 10. Điều chắc chắn là giao tranh giảm đi trong tháng 11 và 12 và các nhóm kháng chiến đã bị đẩy ra ngoài Sài Gòn trong năm 1945. Vì thế, đến ngày Giáng Sinh năm đó, trung đoàn bộ binh 32 của Anh có thể bàn giao lại cho Sư đoàn Bộ binh 9 của Tướng Pháp Jean-Etienne Valluy để rời Đông Dương sang Borneo. Nhưng sang đầu năm mới đã xảy ra trận đánh lớn cuối cùng của Việt Minh, và cũng giao tranh đáng kể nhất của quân Anh tại Việt Nam. Ngày 3/01/1946, chừng 1000 du kích Việt Minh đã tấn công vào căn cứ ở Biên Hòa và 100 người bị đạn súng máy của quân Anh bắn chết. Cuộc chiến bất đắc dĩ? Cuộc chiếm đóng của quân Anh tại Sài Gòn dù mang danh Đồng Minh cũng khiến nước này phải tính toán đến mức độ dính líu thực tế vào một chiến trường không liên quan gì đến quyền lợi của London ở châu Á. Sau khi tái chiếm Đông Dương, quân Pháp đã xây dựng cả các nhóm vũ trang sắc tộc thiểu số để chống cộng sản: Đô đốc Georges Thierry D'Argenlieu và Cao ủy Pháp tại Đông Dương Leon Pignon duyệt binh năm 1946 Trong chính phủ Anh cũng có hai phái có ý kiến khác nhau về vai trò của Anh tại Đông Dương. Tổng tư lệnh Lord Alanbrooke, trả lời câu hỏi từ Thủ tướng Clement Attlee về tình hình quân đoàn Anh ở Sài Gòn đã gợi ý rằng chỉ nên duy trì sự dính líu vừa đủ, chờ quân Pháp quay lại rồi trao trả cho họ. Nước Anh khi đó, theo T.O. Smith, đã quá kiệt quệ vì chiến tranh ở châu Âu nên không có sức đâu mà lo thêm một chiến trường ở Việt Nam. Lord Alanbrooke giữ quan điểm rằng Anh không nên chi phí gì thêm cho sự dính líu vào Đông Dương. Nhưng Bộ Ngoại giao, qua lời Trợ lý Thứ trưởng Oliver Harvey lại tin rằng Anh nên giúp Pháp tối đa ở Đông Dương để đổi lại sự ủng hộ của Pháp ở châu Âu. Bộ Ngoại giao Anh muốn chuyển cả một số các đơn vị lính Anh từ chiến trường Đông Nam Á đang trên đường hồi hương sang Đông Dương. Tuy thế, chính phủ Anh không muốn rắc rối với Hoa Kỳ nên chỉ giúp rất hạn chế khi Pháp đề nghị Anh giúp cho tàu chiến, xe vận tải để tái chiến Đông Dương. Lý do là bản thân Anh cũng phải "vay mượn" xe cộ, tàu chiến, trọng pháo, phi cơ của Hoa Kỳ trong chương trình nổi tiếng "Lend-Lease". Anh đã yêu cầu Pháp hỏi thẳng người Mỹ để xin phương tiện và có lúc chỉ cho Pháp "mượn" hai chiếc phi cơ Spitfire. Một quyết định của Thủ tướng Attlee thể hiện rõ nhất cách suy nghĩ nước đôi của Anh về vai trò của Pháp tại Đông Dương. Ông không chấp nhận để quân Anh chuyển đạn dược từ Singapore sang Đông Dương cho Pháp nhưng đồng ý cung cấp đạn cho Pháp tại châu Âu. Sau đó, việc Paris tự đưa đạn tới chiến trường ở Việt Nam không còn là chuyện của Anh. Việt Minh đã thắng trong cuộc chiến chống lại quân Pháp 1946-1954 'The Vietnam War’ và khi Đồng Minh tháo chạy Lịch sử có nợ gì Tướng Dương Văn Minh? ‘Thiên sứ’, ‘bùa hộ mệnh’ của Hitler Kết cục quốc gia hỗ trợ chính cho Pháp vẫn là Hoa Kỳ với cả các khoản chiến phí, tín dụng, quân trang, quân dụng. Đây là sự thay đổi từ chính sách ủng hộ quyền tự quyết của các dân tộc bị trị Woodrow Wilson nêu ra sang hỗ trợ các cường quốc là đồng minh. Đến tháng 5/1946, các đơn vị tác chiến Ấn Độ và Anh cuối cùng rút khỏi Đông Dương. Chiến dịch Masterdom chấm dứt. Tinh thần dân tộc trên toàn châu Á Trong số 20 nghìn quân Anh Ấn vào Nam Việt Nam, chỉ có 40 người bị giết. Số quân Nhật và Pháp mỗi bên cũng bị giết từng đó. Phía Việt Minh dù có tinh thần cao nhưng vì trang bị quá lạc hậu và thiếu kinh nghiệm chiến đấu nên đã hy sinh chừng 2500 quân, theo các tài liệu tiếng Anh. Ngày nay tìm ra một Lê Văn Tám cụ thể chắc là khó nhưng con số người trẻ hy sinh tại Nam Bộ với tinh thần quyết tử chống Pháp thì phải lên tới hàng trăm. Tinh thần cảm tử vì độc lập của người Việt Nam hiện rõ trong báo cáo của các sỹ quan Anh gửi về nước. Trong bài 'Resurrecting the French Empire: British Military Aid to Vietnam September 1945 - June 1947', T. O. Smith viết rằng cùng thời gian, chính phủ Anh biết rõ cả Ấn Độ, Ceylon, Malaya và Singapore đều có thiện chí với cuộc chiến vì độc lập ở Việt Nam nên đã lo sợ công nhân cảng Ấn Độ đình công để chống lại việc đưa hàng quân dụng sang Đông Dương. Có phải vì chứng kiến tinh thần dân tộc của người Việt Nam sẵn sàng hy sinh bất chấp súng đạn tối tân hơn mà Anh Quốc thay đổi chính sách ở Ấn Độ? Đây là điều chúng ta sẽ không bao giờ biết được nhưng sự thực là chỉ hơn một năm sau, Anh phải trả độc lập cho Ấn Độ. Hai vị tướng cuối thời thực dân Cuộc chiến Nam Bộ cũng ảnh hưởng sâu sắc đến suy nghĩ của hai vị tướng 'cuối thời thực dân', Leclerc và Gracey. Ngay từ khi đặt chân tới Sài Gòn, tướng Leclerc đã đề nghị phải đàm phán để tìm giải pháp chính trị, thay vì giao tranh. Nhìn trước các vấn đề quốc tế, ông nói câu nổi tiếng: "Cuộc chiến chống cộng sản sẽ chỉ là vô dụng nếu không giải quyết được chủ nghĩa dân tộc". Các ông Hồ Chí Minh (quay lưng), Leclerc (thứ nhì từ trái sang) và Jean Sainteny, ngày 24/03/1946 ở Vịnh Hạ Long. Đàm phán Pháp - Việt cuối cùng đã đổ vỡ và Việt Minh tuyên bố Tổng khởi nghĩa vào tháng 12 năm đó. Quan điểm của Tướng Leclerc không được chính giới ở Paris ủng hộ và ông đã từ chức. Ông chết vì tai nạn phi cơ khi đi thị sát ở Bắc Phi năm 1947 và được truy phong hàm nguyên soái. Còn tướng Douglas Gracey sau khi rời Sài Gòn đã quay về Ấn Độ và lên hàm Trung tướng. Sau khi Ấn Độ và Pakistan tuyên bố độc lập khỏi Anh, ông vẫn ở lại và giữ chức Phó Tổng tư lệnh, rồi Tổng tư lệnh quân đội Pakistan. Ở chức vụ này, ông bất tuân lệnh của Tổng thống Mohammad Ali Jinnah điều quân vào vùng tranh chấp Kashmir. Năm 1951, ông nghỉ hưu và là người Âu cuối cùng làm chỉ huy quân lực một nước Hồi giáo vùng Nam Á. Ông qua đời ở Surrey, phía Nam London năm 1964, khi chế độ thuộc địa của Anh tại châu Á chấm dứt. Một năm trước, Malaya và Singapore tuyên bố tách khỏi Anh và đến 1965 thì Singapore cũng độc lập. Vẫn T.O. Smith viết rằng cuộc chiến 'bất đắc dĩ' của Anh tại Nam Bộ cũng thể hiện sự xuống dốc của nước Anh về thực lực quân sự và nỗ lực vớt vát giành lại thuộc địa của Pháp khi cả hai nước này đều phải trông cậy vào Hoa Kỳ. Với học thuyết Chiến tranh Lạnh của Tổng thống Truman đưa ra năm 1947, mọi vấn đề Đông Á chuyển hướng để Hoa Kỳ đóng vai trò chủ chốt, dần thay chân cho hai "cựu cường quốc Tây Âu" đã về chiều. Xem thêm về Lịch sử Việt Nam: Bộ trưởng Anh từng thả Hồ Chí Minh "Năm năm vàng son" của Việt Nam Cộng Hòa Đảng CS dựng tượng Hồ Chí Minh ở nước ngoài 30/04: Những xui xẻo định mệnh của VNCH

vietnam-48769760

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-48769760

'Giáo sư quần đùi', sách Cha Voi và tầm nhìn về giáo dục Việt Nam

Giáo sư Trương Nguyện Thành chia sẻ với BBC về phương pháp dạy con ở thời đại công nghệ số và chuyện vì sao không nên đặt nặng mục tiêu cải thiện thứ hạng của trường đại học Việt Nam trong các bảng xếp hạng quốc tế.

Giáo sư Trương Nguyện Thành trong buổi ra mắt sách Cha Voi Hai năm sau khi gây xôn xao công luận với hình ảnh mặc quần đùi nói chuyện trước sinh viên trong chương trình "Lộ trình sáng tạo" ở Đại học Hoa Sen, Giáo sư Trương Nguyện Thành "tái xuất" với vai trò hiệu phó Đại học Văn Lang. Cùng thời điểm, cuốn sách Cha Voi: Dạy Con Nên Người Ở Thời Đại Số của ông cũng vừa được phát hành. Vụ GS Trương Nguyện Thành: Sửa Luật Đại học? 'Đáng tiếc' vụ không công nhận hiệu trưởng cho GS T. N. Thành Mất cắp huy chương Fields 'sau vài phút' Đường vào đại học danh tiếng ở Mỹ Trong cuộc phỏng vấn mới nhất dành cho BBC, Giáo sư Thành nói: "Tôi quyết định viết cuốn sách về việc dạy con vì nhận ra trong cuộc sống, có những vấn đề mà ta nên dạy con cái mình ở gia đình từ lúc chúng còn nhỏ. Cái gốc là ở gia đình và phần giáo dục nhân cách là trách nhiệm của cha mẹ cũng như phần lớn tư duy và kỹ năng sống. Không có trường nào dạy phần này. Cuốn sách là tập hợp những trải nghiệm trong việc dạy con của một gia đình sống trong môi trường đa quốc gia: Chồng Việt, vợ Nhật, hai con quốc tịch Mỹ và bản thân tôi có thời gian sống ở Đan Mạch." BBC: Một trong những cuốn sách best-seller ở Việt Nam đến nay là Dạy Con Làm Giàu và được nhiều phụ huynh tìm đọc. Vậy tác phẩm của ông có gì khác biệt? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Khác nhiều chứ. Khi dạy con làm giàu tức là bố mẹ muốn hướng con mình đặt mục tiêu cuộc sống vào tiền tài, danh vọng, quyền lực, trong lúc nó có thể không có nền tảng quan trọng là nhân cách. Đứa con khi lớn lên có thể phạm sai lầm là phải kiếm tiền nhanh bằng mọi giá, kể cả chiếm đoạt. Còn cuốn sách của tôi nhằm mục tiêu tạo nên một con người toàn diện, nói về trách nhiệm của phụ huynh trong việc dưỡng dục và quan tâm đến cảm xúc của con. Gần đây, báo chí Việt Nam đăng tải câu chuyện tranh chấp tài sản trong một gia đình "đại gia" ở lĩnh vực ngân hàng, địa ốc. Vụ này làm dấy lên câu hỏi: Cày kiếm tiền để làm gì và dạy con để làm gì? Tôi không nghĩ cha mẹ nào cảm thấy hạnh phúc khi cuối đời phải nhìn thấy cảnh này. Đó cũng là một lý do mà các đại gia ở Mỹ hiến tài sản của mình để làm từ thiện và chỉ để một phần rất rất nhỏ cho con cháu. Vụ này cũng cho thấy có thể gia đình đó đặt nặng vật chất mà quên dạy con đầy đủ, trang bị cho chúng những kỹ năng và nhân cách cần thiết chứ không chỉ việc kiếm tiền. Ông Trương Nguyện Thành cùng con trai trong chuyến đạp dọc theo 92 km đường Trường Sơn (đường mòn Hồ Chí Minh) BBC: Phải chăng khi xây dựng hình tượng "cha voi", ông muốn tạo nên đối trọng với "mẹ hổ" từng gây tranh cãi với phương cách nghiêm khắc đến tàn nhẫn để con mình có thể sinh tồn trong một xã hội cạnh tranh quyết liệt? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Tôi nảy ra ý tưởng về "cha voi" khi biết về câu chuyện xảy ra tại các công viên quốc gia ở châu Phi. Khi lượng voi tăng nhanh ở một công viên, người ta muốn di chuyển đàn voi đến các một công viên khác. Một số voi đực, voi cha do trọng lượng của chúng quá lớn nên chưa kịp di chuyển, phải để lại chỗ cũ. Rồi thì người ta nhận thấy ở chỗ mới, những con voi mới được chuyển đến hành xử hung hăng, bạo lực với nhau. Khi đưa voi cha đến thì các hành vi bạo lực chấm dứt. Từ đó, tôi nhận ra điều quan trọng là không dạy con phải làm gì, mình làm gương là chính và con mình sẽ học được nhiều điều bổ ích từ hành vi của người cha. Trái với hình ảnh "mẹ hổ" độc đoán, "cha voi" cũng có độ nghiêm khắc với khác nhưng khác là không đánh, không la rầy chúng. Người cha theo phương pháp này quan tâm và có cách khác để con phải nghe theo mà không dùng đến bạo lực. Mặt khác, "cha voi" cũng là cách để nhìn nhận vai trò người cha trong việc dạy con. Lâu nay, xã hội Việt Nam đặt nặng trách nhiệm cho người mẹ với câu "Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà". Với cuốn sách này, tôi muốn những người cha nhìn thấy trách nhiệm của mình trong việc dạy con. Dần hé lộ bí ẩn ‘nhà báo quốc tế Lê Hoàng Anh Tuấn’ Đại học Oxford có gì lạ? Sao Hollywood, triệu phú và bê bối đưa con vào đại học Mỹ BBC: Trở lại câu chuyện liên quan đến chuyên môn giáo dục đại học của ông. Ông chia sẻ gì về những chiêm nghiệm của bản thân sau một năm kể từ vụ được đề cử giữ chức hiệu trưởng Đại học Hoa Sen bất thành và nay tái xuất với vai trò hiệu phó Đại học Văn Lang? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Trong một năm qua, tôi có dịp nhận ra có thể trong một vài chuyện, tôi đặt mục tiêu tốt nhưng không hiệu quả khi áp dụng kinh nghiệm của người Mỹ trong lúc văn hóa Việt Nam còn có sự khác biệt nhất định so với văn hóa Mỹ. Thời điểm này một năm trước, tôi quyết định ra đi khỏi Đại học Hoa Sen vì biết rằng trường này khó tìm được vị hiệu trưởng nếu tôi tiếp tục giữ vị trí trong khi "cái bóng" của người hiệu phó quá lớn, nên tôi bước qua một bên để nhà trường ổn định. Theo tôi, quyết định ra đi hay gia nhập với một trường đại học là tùy vào việc hội đồng quản trị cho mình làm được gì và quãng thời gian có làm việc hiệu quả hay không. Với Đại học Văn Lang, hội đồng quản trị muốn tôi đem triết lý giáo dục, phương pháp tiếp cận nền giáo dục tiên tiến, đặt trọng tâm phải là người học, để xây dựng những chương trình tiên tiến cho ngôi trường này. Hiện tại còn quá sớm để đánh giá, nhưng ở ngôi trường mới, những gì tôi muốn bắt tay vào làm thì đến nay đểu triển khai tốt. BBC: Lâu nay, báo chí và công chúng Việt Nam có vẻ khá quan tâm về thứ hạng của các trường đại học trong những bảng xếp hạng quốc tế. Và nếu nhìn vào các chỉ số đó, so với đại học trong khu vực thì giáo dục đại học Việt Nam còn rất kém.Theo ông, các đại học Việt Nam có nên đặt mục tiêu cao nhất là cải thiện thứ hạng trong các bảng xếp hạng hay không? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Ồ, tôi cho rằng nếu chỉ tập trung vào thứ hạng là sai mục tiêu, giống như việc phụ huynh dạy con mà chỉ muốn chúng mau có khả năng làm giàu. Theo tôi, mục tiêu chính của đào tạo đại học ở Việt Nam nên là đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế Việt Nam. Việc đầu tư cho nghiên cứu, tăng lượng bài báo khoa học có thể giúp các trường ở Việt Nam nâng cao thứ hạng, nhưng điều quan trọng và cần thiết hơn là đẩy mạnh chất lượng đào tạo để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp. Theo như tôi thấy, các chương trình đào tạo đại học ở Việt Nam xài đi xài lại, ít có đánh giá, phản hồi từ doanh nghiệp. Có thể do vậy mà doanh nghiệp thường đánh giá cử nhân ra trường chỉ có cái bằng, nhưng trình độ, thái độ còn yếu. Tôi nghĩ điều chính yếu của giáo dục đại học ở Việt Nam là trong bối cảnh chương trình đào tạo chưa quốc tế hóa được, nhưng vẫn cố gắng đào tạo ra những cử nhân có chất lượng. BBC: Mỗi khi nói về hiện trạng giáo dục đại học, công luận thường hay phê phán, chỉ ra thiếu sót và trách nhiệm của Bộ Giáo dục-Đào tạo. Góc nhìn của ông thế nào? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Tôi nhìn giáo dục đại học Việt Nam với trải nghiệm từ nhiều năm công tác ở nhiều trường ở nước ngoài. Nếu nói về tiêu cực thì chỗ nào cũng có. Chẳng hạn ở Mỹ thì gần đây có vụ bê bối mua điểm triệu đô. Nhìn về giáo dục đại học Việt Nam, nếu tính từ vụ của tôi ở Đại học Hoa Sen thì đã có những biến chuyển rất đáng mừng. Cụ thể là theo như tôi hiểu, trong luật Giáo dục Đại học sửa đổi, một số yêu cầu về quản lý đại học mà tôi từng vấp phải thì nay đã không còn nữa. BBC: Nếu có dịp gặp bộ trưởng Giáo dục-Đào tạo, ông sẽ đề cập đến chuyện gì trước hết? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Tôi muốn chia sẻ với ông ấy về tầm quan trọng trong việc nâng cao trình độ và chiến lược giáo dục đại trà. Phải làm sao đưa kiến thức phổ thông, cơ sở đến càng nhiều người dân càng tốt. Trong bối cảnh mới, cần hình thành hệ thống e-learning để có thêm người dân có điều kiện tiếp cận kiến thức mọi lúc mọi nơi. Điều đó giúp phần đông người Việt không còn bị giới hạn trong các công việc tay chân mà có thể nghĩ đến phân khúc việc làm cao hơn về vị trí và mức lương. Ba điều cần biết về Đại học Oxford

summarize: Giáo sư Trương Nguyện Thành trong buổi ra mắt sách Cha Voi Hai năm sau khi gây xôn xao công luận với hình ảnh mặc quần đùi nói chuyện trước sinh viên trong chương trình "Lộ trình sáng tạo" ở Đại học Hoa Sen, Giáo sư Trương Nguyện Thành "tái xuất" với vai trò hiệu phó Đại học Văn Lang. Cùng thời điểm, cuốn sách Cha Voi: Dạy Con Nên Người Ở Thời Đại Số của ông cũng vừa được phát hành. Vụ GS Trương Nguyện Thành: Sửa Luật Đại học? 'Đáng tiếc' vụ không công nhận hiệu trưởng cho GS T. N. Thành Mất cắp huy chương Fields 'sau vài phút' Đường vào đại học danh tiếng ở Mỹ Trong cuộc phỏng vấn mới nhất dành cho BBC, Giáo sư Thành nói: "Tôi quyết định viết cuốn sách về việc dạy con vì nhận ra trong cuộc sống, có những vấn đề mà ta nên dạy con cái mình ở gia đình từ lúc chúng còn nhỏ. Cái gốc là ở gia đình và phần giáo dục nhân cách là trách nhiệm của cha mẹ cũng như phần lớn tư duy và kỹ năng sống. Không có trường nào dạy phần này. Cuốn sách là tập hợp những trải nghiệm trong việc dạy con của một gia đình sống trong môi trường đa quốc gia: Chồng Việt, vợ Nhật, hai con quốc tịch Mỹ và bản thân tôi có thời gian sống ở Đan Mạch." BBC: Một trong những cuốn sách best-seller ở Việt Nam đến nay là Dạy Con Làm Giàu và được nhiều phụ huynh tìm đọc. Vậy tác phẩm của ông có gì khác biệt? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Khác nhiều chứ. Khi dạy con làm giàu tức là bố mẹ muốn hướng con mình đặt mục tiêu cuộc sống vào tiền tài, danh vọng, quyền lực, trong lúc nó có thể không có nền tảng quan trọng là nhân cách. Đứa con khi lớn lên có thể phạm sai lầm là phải kiếm tiền nhanh bằng mọi giá, kể cả chiếm đoạt. Còn cuốn sách của tôi nhằm mục tiêu tạo nên một con người toàn diện, nói về trách nhiệm của phụ huynh trong việc dưỡng dục và quan tâm đến cảm xúc của con. Gần đây, báo chí Việt Nam đăng tải câu chuyện tranh chấp tài sản trong một gia đình "đại gia" ở lĩnh vực ngân hàng, địa ốc. Vụ này làm dấy lên câu hỏi: Cày kiếm tiền để làm gì và dạy con để làm gì? Tôi không nghĩ cha mẹ nào cảm thấy hạnh phúc khi cuối đời phải nhìn thấy cảnh này. Đó cũng là một lý do mà các đại gia ở Mỹ hiến tài sản của mình để làm từ thiện và chỉ để một phần rất rất nhỏ cho con cháu. Vụ này cũng cho thấy có thể gia đình đó đặt nặng vật chất mà quên dạy con đầy đủ, trang bị cho chúng những kỹ năng và nhân cách cần thiết chứ không chỉ việc kiếm tiền. Ông Trương Nguyện Thành cùng con trai trong chuyến đạp dọc theo 92 km đường Trường Sơn (đường mòn Hồ Chí Minh) BBC: Phải chăng khi xây dựng hình tượng "cha voi", ông muốn tạo nên đối trọng với "mẹ hổ" từng gây tranh cãi với phương cách nghiêm khắc đến tàn nhẫn để con mình có thể sinh tồn trong một xã hội cạnh tranh quyết liệt? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Tôi nảy ra ý tưởng về "cha voi" khi biết về câu chuyện xảy ra tại các công viên quốc gia ở châu Phi. Khi lượng voi tăng nhanh ở một công viên, người ta muốn di chuyển đàn voi đến các một công viên khác. Một số voi đực, voi cha do trọng lượng của chúng quá lớn nên chưa kịp di chuyển, phải để lại chỗ cũ. Rồi thì người ta nhận thấy ở chỗ mới, những con voi mới được chuyển đến hành xử hung hăng, bạo lực với nhau. Khi đưa voi cha đến thì các hành vi bạo lực chấm dứt. Từ đó, tôi nhận ra điều quan trọng là không dạy con phải làm gì, mình làm gương là chính và con mình sẽ học được nhiều điều bổ ích từ hành vi của người cha. Trái với hình ảnh "mẹ hổ" độc đoán, "cha voi" cũng có độ nghiêm khắc với khác nhưng khác là không đánh, không la rầy chúng. Người cha theo phương pháp này quan tâm và có cách khác để con phải nghe theo mà không dùng đến bạo lực. Mặt khác, "cha voi" cũng là cách để nhìn nhận vai trò người cha trong việc dạy con. Lâu nay, xã hội Việt Nam đặt nặng trách nhiệm cho người mẹ với câu "Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà". Với cuốn sách này, tôi muốn những người cha nhìn thấy trách nhiệm của mình trong việc dạy con. Dần hé lộ bí ẩn ‘nhà báo quốc tế Lê Hoàng Anh Tuấn’ Đại học Oxford có gì lạ? Sao Hollywood, triệu phú và bê bối đưa con vào đại học Mỹ BBC: Trở lại câu chuyện liên quan đến chuyên môn giáo dục đại học của ông. Ông chia sẻ gì về những chiêm nghiệm của bản thân sau một năm kể từ vụ được đề cử giữ chức hiệu trưởng Đại học Hoa Sen bất thành và nay tái xuất với vai trò hiệu phó Đại học Văn Lang? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Trong một năm qua, tôi có dịp nhận ra có thể trong một vài chuyện, tôi đặt mục tiêu tốt nhưng không hiệu quả khi áp dụng kinh nghiệm của người Mỹ trong lúc văn hóa Việt Nam còn có sự khác biệt nhất định so với văn hóa Mỹ. Thời điểm này một năm trước, tôi quyết định ra đi khỏi Đại học Hoa Sen vì biết rằng trường này khó tìm được vị hiệu trưởng nếu tôi tiếp tục giữ vị trí trong khi "cái bóng" của người hiệu phó quá lớn, nên tôi bước qua một bên để nhà trường ổn định. Theo tôi, quyết định ra đi hay gia nhập với một trường đại học là tùy vào việc hội đồng quản trị cho mình làm được gì và quãng thời gian có làm việc hiệu quả hay không. Với Đại học Văn Lang, hội đồng quản trị muốn tôi đem triết lý giáo dục, phương pháp tiếp cận nền giáo dục tiên tiến, đặt trọng tâm phải là người học, để xây dựng những chương trình tiên tiến cho ngôi trường này. Hiện tại còn quá sớm để đánh giá, nhưng ở ngôi trường mới, những gì tôi muốn bắt tay vào làm thì đến nay đểu triển khai tốt. BBC: Lâu nay, báo chí và công chúng Việt Nam có vẻ khá quan tâm về thứ hạng của các trường đại học trong những bảng xếp hạng quốc tế. Và nếu nhìn vào các chỉ số đó, so với đại học trong khu vực thì giáo dục đại học Việt Nam còn rất kém.Theo ông, các đại học Việt Nam có nên đặt mục tiêu cao nhất là cải thiện thứ hạng trong các bảng xếp hạng hay không? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Ồ, tôi cho rằng nếu chỉ tập trung vào thứ hạng là sai mục tiêu, giống như việc phụ huynh dạy con mà chỉ muốn chúng mau có khả năng làm giàu. Theo tôi, mục tiêu chính của đào tạo đại học ở Việt Nam nên là đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế Việt Nam. Việc đầu tư cho nghiên cứu, tăng lượng bài báo khoa học có thể giúp các trường ở Việt Nam nâng cao thứ hạng, nhưng điều quan trọng và cần thiết hơn là đẩy mạnh chất lượng đào tạo để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp. Theo như tôi thấy, các chương trình đào tạo đại học ở Việt Nam xài đi xài lại, ít có đánh giá, phản hồi từ doanh nghiệp. Có thể do vậy mà doanh nghiệp thường đánh giá cử nhân ra trường chỉ có cái bằng, nhưng trình độ, thái độ còn yếu. Tôi nghĩ điều chính yếu của giáo dục đại học ở Việt Nam là trong bối cảnh chương trình đào tạo chưa quốc tế hóa được, nhưng vẫn cố gắng đào tạo ra những cử nhân có chất lượng. BBC: Mỗi khi nói về hiện trạng giáo dục đại học, công luận thường hay phê phán, chỉ ra thiếu sót và trách nhiệm của Bộ Giáo dục-Đào tạo. Góc nhìn của ông thế nào? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Tôi nhìn giáo dục đại học Việt Nam với trải nghiệm từ nhiều năm công tác ở nhiều trường ở nước ngoài. Nếu nói về tiêu cực thì chỗ nào cũng có. Chẳng hạn ở Mỹ thì gần đây có vụ bê bối mua điểm triệu đô. Nhìn về giáo dục đại học Việt Nam, nếu tính từ vụ của tôi ở Đại học Hoa Sen thì đã có những biến chuyển rất đáng mừng. Cụ thể là theo như tôi hiểu, trong luật Giáo dục Đại học sửa đổi, một số yêu cầu về quản lý đại học mà tôi từng vấp phải thì nay đã không còn nữa. BBC: Nếu có dịp gặp bộ trưởng Giáo dục-Đào tạo, ông sẽ đề cập đến chuyện gì trước hết? Giáo sư Trương Nguyện Thành: Tôi muốn chia sẻ với ông ấy về tầm quan trọng trong việc nâng cao trình độ và chiến lược giáo dục đại trà. Phải làm sao đưa kiến thức phổ thông, cơ sở đến càng nhiều người dân càng tốt. Trong bối cảnh mới, cần hình thành hệ thống e-learning để có thêm người dân có điều kiện tiếp cận kiến thức mọi lúc mọi nơi. Điều đó giúp phần đông người Việt không còn bị giới hạn trong các công việc tay chân mà có thể nghĩ đến phân khúc việc làm cao hơn về vị trí và mức lương. Ba điều cần biết về Đại học Oxford

world-46788950

https://www.bbc.com/vietnamese/world-46788950

Khmer Đỏ và nạn diệt chủng Campuchia trước khi VN đem quân sang

Trong gần bốn năm cai trị Campuchia, chính quyền Khmer Đỏ đã gây ra nạn giết người hàng loạt thuộc hàng kinh khủng nhất của thế kỷ 20.

Nhìn lại chế độ Khmer Đỏ và nạn diệt chủng ở Campuchia Nhưng con đường dẫn tới Cuộc chiến Campuchia, còn gọi là Chiến tranh Đông Dương III, xảy ra từ nửa sau thập niên 1970, cùng thời gian có tan vỡ trong quan hệ Trung - Xô và cuộc chiến Việt Nam đến hồi kết thúc. Du kích quân Khmer Đỏ lớn mạnh lên từ vùng rừng núi chiến khu hẻo lánh ở đông bắc Campuchia hồi thập niên 1960. Ai từng trợ giúp Pol Pot và đồng minh? Đường dẫn tới Cuộc chiến Đông Dương lần Ba TQ viện trợ xe bọc thép cho Campuchia Ban đầu là cánh quân sự trong Đảng Cộng sản Campuchia, sau họ sáp nhập với Quốc vương Norodom Sihanouk khi ông bị hạ bệ sau cuộc đảo chính của Lon Nol hồi 1970 và sang sống lưu vong tại Bắc Kinh. Các sử liệu Phương Tây cũng nói về các trận ném bom rải thảm của Mỹ ở Cambodia, "giết chết 250 nghìn dân", và đánh giá rằng việc này đã giúp lực lượng cộng sản Khmer Đỏ giành được quyền kiểm soát nông thôn. Khmer Đỏ mời Quốc vương Norodom Sihanouk đi theo họ sau khi ông bị hạ bệ sau cuộc đảo chính của Lon Nol hồi 1970 và sang sống lưu vong tại Bắc Kinh. Trong hình là Sihanouk (thứ hai từ phải sang) và vợ, cựu Hoàng hậu Monineath, cùng các lãnh đạo Khmer Đỏ ở 'Vùng giải phóng' Campuchia hồi 3/1973 Trung Quốc nâng đỡ Pol Pot và bè nhóm Khmer Đỏ ngay từ đầu luôn được Trung Quốc nâng đỡ. Tháng 4/1974, khi chính phủ Lon Nol vẫn đang kiểm soát Campuchia thì tại Bắc Kinh, Chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông đã tiếp đón các vị khách là Quốc vương Sihanouk cùng Tổng tư lệnh Khieu Samphan, người đồng thời cũng là phó thủ tướng và bộ trưởng quốc phòng của chính phủ Campuchia lưu vong. Du kích quân Khmer Đỏ lớn mạnh lên từ vùng rừng núi chiến khu hẻo lánh ở đông bắc Campuchia hồi thập niên 1960 Ngày 17/4/1975, Khmer Đỏ tiến vào Phnom Penh. Chế độ Lon Nol thân Mỹ tan rã, bỏ chạy. Chỉ một ngày sau khi Pol Pot tuyên bố chiến thắng, Phó Thủ tướng Trung Quốc khi đó là Đặng Tiểu Bình, hôm 18/4/1975, đã chúc mừng Sihanouk cùng các lãnh đạo khác của chính phủ lưu vong. Sihanouk nhanh chóng trở về Phnom Penh làm Quốc trưởng Campuchia Dân chủ. Tuy nhiên, chưa đầy một năm sau, tháng 4/1976, ông bị bắt giam rồi tiếp tục cuộc sống lưu vong. Pol Pot được bầu làm thủ tướng còn Khieu Samphan trở thành nguyên thủ quốc gia. Dưới thời Hoa Quốc Phong và Đặng Tiểu Bình, Bắc Kinh là nhà bảo trợ chính cho Khmer Đỏ. Cố vấn Trung Quốc và Bắc Triều Tiên đã có mặt để giúp xây dựng các công trình khổng lồ, tốn kém mà nay vẫn còn dấu vết tại Campuchia. Đặng Tiểu Bình (phải) rất yêu quý Pol Pot (trái) Công xã hoang tưởng Chế độ Khmer Đỏ đuổi dân ra khỏi thủ đô, về các công xã nông thôn để xây dựng chủ nghĩa cộng sản. Xã hội bị biến đổi theo mô hình cánh tả cực đoan. Pol Pot và đồng bọn đã biến Campuchia thành một xã hội nông nghiệp hoang tưởng trở về cội nguồn, không sách vở, không tiền bạc. Khi còn sống trong khiến khu Đông Bắc, Pol Pot chịu ảnh hưởng của các nhóm sắc tộc rừng núi, sống trong cộng đồng tự cấp tự túc, không dùng tiền, không bị 'ảnh hưởng xấu' của Phật giáo. Khi lên nắm quyền, chế độ của ông ta đã xóa sổ trường học, hủy hoại văn hóa truyền thống và diệt trừ trí thức. Người dân Campuchia tuyệt vọng tìm cách vượt biên giới sang các nước láng giềng. Những người thoát ra được tiếp tục kể những câu chuyện kinh hãi diễn ra bên trong đất nước. Angkar tiến hành các cuộc xử tử man rợ bằng những công cụ thô sơ. Người dân phải sống, lao động đến kiệt sức trong điều kiện hà khắc, trong lúc chỉ được cho ăn uống, sinh hoạt vô cùng kham khổ và không được chữa trị y tế. Sinh hoạt tập thể dùng cờ đỏ, các cuộc meeting, đấu tố diễn ra mọi nơi. Ai bị coi là 'kẻ thù giai cấp' đều phải chịu đi cải tạo, bị tù đày hoặc giết. Người sắc tộc Chàm và Việt cũng là đối tượng của chính sách giết người này. Trại tù S-21 ở Phnom Penh khét tiếng về mức độ tàn bạo, man rợ trong thời Khmer Đỏ Chỉ một trại tù S-21 ở Phnom Penh, vốn là một trường học, Tuol Sleng, đã giam cầm 17 nghìn người, gồm cả phụ nữ, trẻ em. Nhiều người bị tra tấn và giết. Số người chết tiếp tục gia tăng, do bị giết, do bệnh tật, do kiệt sức. Ước tính khoảng gần 2 triệu người đã bỏ mạng trong thời kỳ bốn năm cai trị của Khmer Đỏ. Quan hệ với các nước láng giềng Trong lúc đó, quan hệ giữa Trung Quốc với Campuchia vẫn diễn ra rất tốt đẹp. Lãnh đạo Khmer Đỏ đón quan chức Trung Quốc thăm viếng, nâng đỡ và được đón như thượng khách khi thăm Bắc Kinh. Tháng 9/1977, Pol Pot được Thủ tướng Hoa Quốc Phong đón tiếp nồng nhiệt khi tới thăm Trung Quốc. Đến năm sau, 1978, bà Đặng Dĩnh Siêu, phái viên chính phủ Trung Quốc đồng thời là phu nhân cựu Thủ tướng Chu Ân Lai, tới thăm Campuchia, gặp gỡ các lãnh đạo cao cấp nhất gồm Pol Pot, Ieng Sary, Khieu Samphan và Nuon Chea. Bà tái xác nhận sự ủng hộ của Trung Quốc dành cho Khmer Đỏ. Tin tức nói bà đã ca ngợi chính quyền Campuchia về những thành tựu đã đạt được. Tuy nhiên, với các nước láng giềng khác thì khác. Tháng 10/1975, Ieng Sarry, Phó Thủ tướng phụ trách đối ngoại của Khmer Đỏ công du Thái Lan để có các cuộc đàm phán kéo dài 6 tháng. Ông nói chính phủ ông muốn có hòa bình với các quốc gia láng giềng. Nhưng không lâu sau đó, các cuộc đụng độ đường biên bắt đầu nổ ra, mà nghiêm trọng nhất là các cuộc tấn công của Khmer Đỏ sang vùng biên giới Tây Nam của láng giềng Việt Nam, thảm sát thường dân. Việt Nam xóa sổ chế độ diệt chủng Quân đội Việt Nam bắt đầu tiến vào Campuchia từ 25/12//1978 Sau hàng loạt các cuộc tấn công qua biên giới táo tợn của Khmer Đỏ, Việt Nam quyết định tiến quân vào Campuchia, bắt đầu từ ngày 25/12/1978. Đến ngày 7/1/1979, quân đội Việt Nam chiếm được Phnom Penh, đẩy Pol Pot về phía biên giới với Thái Lan. Lực lượng của Pol Pot rút về vùng biên giới với Thái Lan tiếp tục cuộc chiến du kích dài lâu chống lại quân đội Việt Nam và quân đội Campuchia mới do Hà Nội hỗ trợ cho tới tận 1991. Pol Pot chết tháng 4/1998 trong rừng rậm, và tháng 12 năm đó, Khieu Samphan ra đầu hàng. Phải đến tận tháng 12/1999, thủ lĩnh cuối cùng, Ta Mok và các chỉ huy còn lại đầu hàng, chấm dứt tàn dư của Khmer Đỏ ở Campuchia. Nhiều năm sau, chỉ một con số rất nhỏ cựu lãnh đạo Khmer Đỏ bị đem ra xử về tội chống nhân loại và gần đây là tội diệt chủng. Tháng 12/1989, những người lính Việt Nam cuối cùng rút khỏi Campuchia Ngày 7/1 đánh dấu ngày giải phóng, chấm dứt chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, nhưng với một số người, thì đó được coi là ngày bắt đầu cho thời kỳ chiếm đóng kéo dài cả thập niên của Việt Nam. Cuối thập niên 1980, Việt Nam rút quân về nước để bàn giao lại việc gìn giữ hòa bình và tiến trình tái thiết Campuchia sau nội chiến cho Liên Hiệp Quốc. Có rất nhiều ý kiến ghi nhận công lao của Việt Nam giúp nước láng giềng xóa sổ chế độ diệt chủng Pol Pot nhưng việc đóng quân lại lâu vẫn khiến một phần dư luận Campuchia khó chịu. Campuchia vừa làm lễ kỷ niệm 40 năm ngày Khmer Đỏ bị đuổi khỏi Phnom Penh. Câu hỏi cho đến nay vẫn được nhiều người đặt ra là số thương vong chính thức của bộ đội VN tại chiến trường Campuchia là bao nhiêu. Ngày nay, Việt Nam đã thành thành viên khối ASEAN, và cả vùng Đông Nam Á chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ của Trung Quốc tại Campuchia.

summarize: Nhìn lại chế độ Khmer Đỏ và nạn diệt chủng ở Campuchia Nhưng con đường dẫn tới Cuộc chiến Campuchia, còn gọi là Chiến tranh Đông Dương III, xảy ra từ nửa sau thập niên 1970, cùng thời gian có tan vỡ trong quan hệ Trung - Xô và cuộc chiến Việt Nam đến hồi kết thúc. Du kích quân Khmer Đỏ lớn mạnh lên từ vùng rừng núi chiến khu hẻo lánh ở đông bắc Campuchia hồi thập niên 1960. Ai từng trợ giúp Pol Pot và đồng minh? Đường dẫn tới Cuộc chiến Đông Dương lần Ba TQ viện trợ xe bọc thép cho Campuchia Ban đầu là cánh quân sự trong Đảng Cộng sản Campuchia, sau họ sáp nhập với Quốc vương Norodom Sihanouk khi ông bị hạ bệ sau cuộc đảo chính của Lon Nol hồi 1970 và sang sống lưu vong tại Bắc Kinh. Các sử liệu Phương Tây cũng nói về các trận ném bom rải thảm của Mỹ ở Cambodia, "giết chết 250 nghìn dân", và đánh giá rằng việc này đã giúp lực lượng cộng sản Khmer Đỏ giành được quyền kiểm soát nông thôn. Khmer Đỏ mời Quốc vương Norodom Sihanouk đi theo họ sau khi ông bị hạ bệ sau cuộc đảo chính của Lon Nol hồi 1970 và sang sống lưu vong tại Bắc Kinh. Trong hình là Sihanouk (thứ hai từ phải sang) và vợ, cựu Hoàng hậu Monineath, cùng các lãnh đạo Khmer Đỏ ở 'Vùng giải phóng' Campuchia hồi 3/1973 Trung Quốc nâng đỡ Pol Pot và bè nhóm Khmer Đỏ ngay từ đầu luôn được Trung Quốc nâng đỡ. Tháng 4/1974, khi chính phủ Lon Nol vẫn đang kiểm soát Campuchia thì tại Bắc Kinh, Chủ tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông đã tiếp đón các vị khách là Quốc vương Sihanouk cùng Tổng tư lệnh Khieu Samphan, người đồng thời cũng là phó thủ tướng và bộ trưởng quốc phòng của chính phủ Campuchia lưu vong. Du kích quân Khmer Đỏ lớn mạnh lên từ vùng rừng núi chiến khu hẻo lánh ở đông bắc Campuchia hồi thập niên 1960 Ngày 17/4/1975, Khmer Đỏ tiến vào Phnom Penh. Chế độ Lon Nol thân Mỹ tan rã, bỏ chạy. Chỉ một ngày sau khi Pol Pot tuyên bố chiến thắng, Phó Thủ tướng Trung Quốc khi đó là Đặng Tiểu Bình, hôm 18/4/1975, đã chúc mừng Sihanouk cùng các lãnh đạo khác của chính phủ lưu vong. Sihanouk nhanh chóng trở về Phnom Penh làm Quốc trưởng Campuchia Dân chủ. Tuy nhiên, chưa đầy một năm sau, tháng 4/1976, ông bị bắt giam rồi tiếp tục cuộc sống lưu vong. Pol Pot được bầu làm thủ tướng còn Khieu Samphan trở thành nguyên thủ quốc gia. Dưới thời Hoa Quốc Phong và Đặng Tiểu Bình, Bắc Kinh là nhà bảo trợ chính cho Khmer Đỏ. Cố vấn Trung Quốc và Bắc Triều Tiên đã có mặt để giúp xây dựng các công trình khổng lồ, tốn kém mà nay vẫn còn dấu vết tại Campuchia. Đặng Tiểu Bình (phải) rất yêu quý Pol Pot (trái) Công xã hoang tưởng Chế độ Khmer Đỏ đuổi dân ra khỏi thủ đô, về các công xã nông thôn để xây dựng chủ nghĩa cộng sản. Xã hội bị biến đổi theo mô hình cánh tả cực đoan. Pol Pot và đồng bọn đã biến Campuchia thành một xã hội nông nghiệp hoang tưởng trở về cội nguồn, không sách vở, không tiền bạc. Khi còn sống trong khiến khu Đông Bắc, Pol Pot chịu ảnh hưởng của các nhóm sắc tộc rừng núi, sống trong cộng đồng tự cấp tự túc, không dùng tiền, không bị 'ảnh hưởng xấu' của Phật giáo. Khi lên nắm quyền, chế độ của ông ta đã xóa sổ trường học, hủy hoại văn hóa truyền thống và diệt trừ trí thức. Người dân Campuchia tuyệt vọng tìm cách vượt biên giới sang các nước láng giềng. Những người thoát ra được tiếp tục kể những câu chuyện kinh hãi diễn ra bên trong đất nước. Angkar tiến hành các cuộc xử tử man rợ bằng những công cụ thô sơ. Người dân phải sống, lao động đến kiệt sức trong điều kiện hà khắc, trong lúc chỉ được cho ăn uống, sinh hoạt vô cùng kham khổ và không được chữa trị y tế. Sinh hoạt tập thể dùng cờ đỏ, các cuộc meeting, đấu tố diễn ra mọi nơi. Ai bị coi là 'kẻ thù giai cấp' đều phải chịu đi cải tạo, bị tù đày hoặc giết. Người sắc tộc Chàm và Việt cũng là đối tượng của chính sách giết người này. Trại tù S-21 ở Phnom Penh khét tiếng về mức độ tàn bạo, man rợ trong thời Khmer Đỏ Chỉ một trại tù S-21 ở Phnom Penh, vốn là một trường học, Tuol Sleng, đã giam cầm 17 nghìn người, gồm cả phụ nữ, trẻ em. Nhiều người bị tra tấn và giết. Số người chết tiếp tục gia tăng, do bị giết, do bệnh tật, do kiệt sức. Ước tính khoảng gần 2 triệu người đã bỏ mạng trong thời kỳ bốn năm cai trị của Khmer Đỏ. Quan hệ với các nước láng giềng Trong lúc đó, quan hệ giữa Trung Quốc với Campuchia vẫn diễn ra rất tốt đẹp. Lãnh đạo Khmer Đỏ đón quan chức Trung Quốc thăm viếng, nâng đỡ và được đón như thượng khách khi thăm Bắc Kinh. Tháng 9/1977, Pol Pot được Thủ tướng Hoa Quốc Phong đón tiếp nồng nhiệt khi tới thăm Trung Quốc. Đến năm sau, 1978, bà Đặng Dĩnh Siêu, phái viên chính phủ Trung Quốc đồng thời là phu nhân cựu Thủ tướng Chu Ân Lai, tới thăm Campuchia, gặp gỡ các lãnh đạo cao cấp nhất gồm Pol Pot, Ieng Sary, Khieu Samphan và Nuon Chea. Bà tái xác nhận sự ủng hộ của Trung Quốc dành cho Khmer Đỏ. Tin tức nói bà đã ca ngợi chính quyền Campuchia về những thành tựu đã đạt được. Tuy nhiên, với các nước láng giềng khác thì khác. Tháng 10/1975, Ieng Sarry, Phó Thủ tướng phụ trách đối ngoại của Khmer Đỏ công du Thái Lan để có các cuộc đàm phán kéo dài 6 tháng. Ông nói chính phủ ông muốn có hòa bình với các quốc gia láng giềng. Nhưng không lâu sau đó, các cuộc đụng độ đường biên bắt đầu nổ ra, mà nghiêm trọng nhất là các cuộc tấn công của Khmer Đỏ sang vùng biên giới Tây Nam của láng giềng Việt Nam, thảm sát thường dân. Việt Nam xóa sổ chế độ diệt chủng Quân đội Việt Nam bắt đầu tiến vào Campuchia từ 25/12//1978 Sau hàng loạt các cuộc tấn công qua biên giới táo tợn của Khmer Đỏ, Việt Nam quyết định tiến quân vào Campuchia, bắt đầu từ ngày 25/12/1978. Đến ngày 7/1/1979, quân đội Việt Nam chiếm được Phnom Penh, đẩy Pol Pot về phía biên giới với Thái Lan. Lực lượng của Pol Pot rút về vùng biên giới với Thái Lan tiếp tục cuộc chiến du kích dài lâu chống lại quân đội Việt Nam và quân đội Campuchia mới do Hà Nội hỗ trợ cho tới tận 1991. Pol Pot chết tháng 4/1998 trong rừng rậm, và tháng 12 năm đó, Khieu Samphan ra đầu hàng. Phải đến tận tháng 12/1999, thủ lĩnh cuối cùng, Ta Mok và các chỉ huy còn lại đầu hàng, chấm dứt tàn dư của Khmer Đỏ ở Campuchia. Nhiều năm sau, chỉ một con số rất nhỏ cựu lãnh đạo Khmer Đỏ bị đem ra xử về tội chống nhân loại và gần đây là tội diệt chủng. Tháng 12/1989, những người lính Việt Nam cuối cùng rút khỏi Campuchia Ngày 7/1 đánh dấu ngày giải phóng, chấm dứt chế độ diệt chủng Khmer Đỏ, nhưng với một số người, thì đó được coi là ngày bắt đầu cho thời kỳ chiếm đóng kéo dài cả thập niên của Việt Nam. Cuối thập niên 1980, Việt Nam rút quân về nước để bàn giao lại việc gìn giữ hòa bình và tiến trình tái thiết Campuchia sau nội chiến cho Liên Hiệp Quốc. Có rất nhiều ý kiến ghi nhận công lao của Việt Nam giúp nước láng giềng xóa sổ chế độ diệt chủng Pol Pot nhưng việc đóng quân lại lâu vẫn khiến một phần dư luận Campuchia khó chịu. Campuchia vừa làm lễ kỷ niệm 40 năm ngày Khmer Đỏ bị đuổi khỏi Phnom Penh. Câu hỏi cho đến nay vẫn được nhiều người đặt ra là số thương vong chính thức của bộ đội VN tại chiến trường Campuchia là bao nhiêu. Ngày nay, Việt Nam đã thành thành viên khối ASEAN, và cả vùng Đông Nam Á chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ của Trung Quốc tại Campuchia.

vietnam-50742453

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-50742453

David Hutt: 'Việt Nam sẽ mất đảng CS nhanh hơn nếu liên kết với Trung Quốc'

Trước tình trạng cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang, Hà Nội ngày càng khó giữ được sự cân bằng trong liên hệ ngoại giao với hai cường quốc đối thủ, tác giả David Hutt bình luận.

Theo nhà báo David Hutt căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc khiến Việt Nam ở thế tiến thoái lưỡng nan David Hutt, nhà báo làm việc tại Á châu, chuyên viết trong mục 'Đông Nam Á' của The Diplomat, đưa ra nhận định này trong bài ''Cạnh tranh giữa Mỹ và TQ khiến Việt Nam khó xoay sở''. Trả lời phỏng vấn của BBC News Tiếng Việt hôm 10/12, David Hutt giải thích rằng Hà Nội thật ra không có lựa chọn nào hơn là giải pháp ngoại giao - có vẻ không hữu hiệu, trước một Trung Quốc ngày càng trở nên táo bạo và không có lý do gì phải nhượng bộ. Tình trạng được David Hutt gọi là tiến thoái lưỡng nan này xảy ra là vì, theo ông, bận tâm lớn nhất của Hà Nội là không muốn mất chế độ cộng sản, vì thế mọi quyết định liên quan đến chính sách ngoại giao đều bị nỗi ám ảnh sợ mất đảng chi phối. Thế nhưng ông cũng cho rằng Việt Nam cũng không muốn mất nước (khẳng định chủ quyền trên vùng Biển Đông), vì nếu để mất nước thì ''tính chính danh của nhà nước Việt Nam sẽ bị đe dọa.'' Carl Thayer: 'Tam giác ngoại giao VN, TQ và Mỹ sẽ còn căng' VN 'quá rụt rè trước TQ' trong vấn đề Biển Đông Điều gì đang 'đẩy' VN ra xa Trung Quốc và tới gần Mỹ hơn? Giữa thế tiến thoái lưỡng nan này, David Hutt kết luận rằng Hà Nội sẽ mất đảng nhanh hơn nếu liên kết với Trung Quốc. David Hutt: Vấn đề của Hà Nội là, khi Trung Quốc trở nên táo bạo hơn, Hà Nội mất đi nhiều lựa chọn. Hiện tại, những gì Việt Nam có chỉ là ngoại giao. Hà Nội cố gắng đàm phán trực tiếp với Bắc Kinh, điều này đôi khi có kết quả, nhưng biện pháp ngoại giao đòi hỏi Bắc Kinh phải tử tế. Trung Quốc giờ đã xây các đảo nhân tạo ở Biển Đông, nên các tàu của họ không cần phải quay trở lại đất liền để lấy thêm nguyên liệu, vì vậy họ có thể quấy rối tàu biển Việt Nam thường xuyên hơn và lâu hơn. Ngoài ra, nếu Bắc Kinh thuyết phục được ASEAN ký kết bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông với các điều khoản Bắc Kinh muốn, thì chẳng lâu sau đó Hà Nội có thể sẽ buộc phải ngừng khoan dầu với các đối tác nước ngoài - hiện đang là các công ty Mỹ và Nga, cũng như tham gia hợp tác quân sự với Mỹ. Vì vậy, Hà Nội sớm có thể mất đi phòng thủ chính của mình. Hà Nội còn có những lựa chọn nào khác? Việt Nam không thể đụng độ quân sự vì quân đội của họ yếu hơn hẳn so với Trung Quốc, và tại thời điểm này, nếu có chiến tranh, Hà Nội không tin là Mỹ sẽ đến hỗ trợ. Điều tôi muốn nói là Hà Nội cần nghĩ ra những ý tưởng mới và không thể phụ thuộc vào mong muốn rằng tình huống nguyên trạng sẽ kéo dài. Ví dụ, ông Trọng hoặc ông Phúc có thể đến Washington, nâng cao quan hệ đối tác của họ thành một đối tác chiến lược, và thậm chí đưa ra ý tưởng về một liên minh hiệp ước - để nếu có cuộc tấn công vào Việt Nam thì Hoa Kỳ sẽ phải đáp trả. Điều này sẽ thay đổi chính sách đối ngoại được quyết định vào thập niên 1990 của Việt Nam. Mọi thứ bây giờ rất khác xưa và Hà Nội cần phải bắt đầu có những suy nghĩ vượt ra ngoài khuôn khổ nếu muốn làm chủ được tình hình. Thật thế, Hà Nội đang đối mặt với nguy cơ không chủ động thích ứng được với các sự kiện chung quanh. Hà Nội đang ở thế tiến thoái lưỡng nan. Tuy nhiên, vấn đề là hình như họ không có vẻ như muốn ra khỏi vị trí đó, nơi họ ngày càng bị đẩy sâu vào hơn. BBC:Bài viết của ông trích dẫn câu châm ngôn ''chơi với Mỹ mất chế độ, chơi với Trung Quốc mất nước''. Theo ông thì nếu bắt buộc phải chọn, Hà Nội sẵn lòng bỏ chủ nghĩa cộng sản hơn hay sẵn lòng bỏ lãnh thổ hơn? David Hutt: Ồ, họ không muốn bỏ cái nào. Tôi đoán là Đảng Cộng sản có lẽ muốn tự cứu mình nhiều hơn. Nhưng bây giờ đảng và nước gắn liền với nhau. Tôi nghĩ rằng, ngoài tăng trưởng kinh tế, bảo vệ lãnh hải Việt Nam ở Biển Đông giờ đây là điều duy nhất mang lại đến cho đảng chút tính hợp pháp. Từ bỏ khẳng định chủ quyền ở Biển Đông là điều tôi cho là có thể khiến đảng Cộng sản Việt Nam bị sụp đổ. BBC: Ông nhận định rằng nguy cơ dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản Việt Nam sẽ cao hơn nếu Hà Nội liên kết với TQ thay vì nghiêng hẳn về phía Mỹ. Xin giải thích tại sao. David Hutt: Đúng! Việt Nam sẽ có thể mất đảng nhanh hơn nếu liên kết với Trung Quốc. Trước hết, theo tôi, chủ nghĩa dân tộc chống Trung Quốc ở Việt Nam hiện nay mãnh liệt đến mức nó thực sự đe dọa Đảng Cộng sản. Nguyễn Tấn Dũng quản lý tinh thần bài Trung khá tốt khi ông còn là Thủ tướng, như trong các sự kiện năm 2012. Nhưng kể từ năm 2016, nhiều người dân Việt Nam bây giờ cho rằng thấy nhiều lãnh đạo của Đảng hiện nay, đặc biệt là những người như Nguyễn Phú Trọng, là tay sai của Bắc Kinh. Hãy nhìn vào các cuộc biểu tình chống Luật Đặc khu năm ngoái hoặc các cuộc biểu tình chống Formosa năm 2016; đó là những sự kiện khiến công chúng Việt Nam thực sự tức giận và đang dẫn đến cuộc tranh luận gay gắt trong đảng. Nếu Đảng Cộng sản Việt Nam hoàn toàn liên kết với Bắc Kinh, trong trường hợp đó sẽ phải từ bỏ chủ quyền của mình ở Biển Đông, tôi nghiêm túc nghĩ rằng điều đó sẽ dẫn đến sự tức giận công khai đến mức Đảng Cộng sản bị đe dọa. David Hutt: Đảng CSVN sẽ sụp đổ nhanh hơn nếu Hà Nội liên kết với Trung Quốc Thứ hai, chính phủ Hoa Kỳ không có mục đích thay đổi chế độ, tạo ''diễn biến hòa bình'' hay sự ''tự chuyển hóa'' ở Việt Nam. Họ muốn từ Hà Nội một chính phủ thân thiện, phản đối sự bành trướng của Trung Quốc, điều mà Đảng Cộng sản Việt Nam hiện đang làm. Các dân biểu Mỹ nói đúng, chính quyền Hoa Kỳ đã vuốt ve Việt Nam. Hãy nhìn cách họ nhân nhượng với Việt Nam, chẳng hạn như khi Obama rút lệnh cấm bán vũ khí mà không bắt Hà Nội phải có bất kỳ tiến bộ nhân quyền lớn nào. So sánh điều này với cách Mỹ đối phó với Campuchia hoặc Thái Lan. Tập đoàn Podesta, với mối liên hệ chặt chẽ với Đảng Dân chủ và Trump, đã vận động chính phủ Việt Nam trong nhiều năm và giết chết các dự luật đòi hỏi VN phải có nhiều tiến bộ về nhân quyền của Hoa Kỳ. John Kerry cũng bị cáo buộc đã làm việc chăm chỉ trong vai trò Bộ trưởng Ngoại giao để ngăn chặn bất kỳ dự luật nào như vậy đi qua Quốc hội. Nhưng nếu Việt Nam không còn tranh chấp chủ quyền với Bắc Kinh ở Biển Đông và không còn đưa ra một thái độ chống Trung Quốc trong ASEAN, thì Mỹ không có lý do gì để nâng niu Việt Nam. Nếu Hà Nội gắn kết chặt chẽ hơn với Bắc Kinh, thì Mỹ sẽ tìm cách thay đổi chế độ ở Hà Nội. Và nếu Hà Nội liên kết chặt chẽ hơn với Bắc Kinh, người dân Việt Nam sẽ phản đối với con số lớn chưa hề thấy trong nhiều thập niên. Theo tôi, Đảng Cộng sản có nhiều thứ để mất trong nước và quốc tế nếu nó nghiêng hẳn về với Bắc Kinh hơn với Washington. BBC:Gỉa sử nhận định vừa rồi là đúng, ông có nghĩ rằng Hà Nội cũng nhận ra điều đó và vì thế không muốn hoàn toàn liên kết với Trung Quốc, hay là họ có những lý do khác để không muốn làm như vậy? David Hutt: Tôi nghĩ rằng Đảng Cộng sản, trước hết, không thích thay đổi. Nó muốn mọi thứ, trong nước và quốc tế, được giữ nguyên trạng như hiện tại. Xét cho cùng, nền kinh tế Việt Nam đang phát triển, Việt Nam đang được quốc tế đánh giá cao hơn - ví dụ, có ghế trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc - và Đảng Cộng sản vẫn nắm quyền. Vì vậy, với các nhà lãnh đạo đảng mọi thứ bây giờ khá tốt. Nhưng mọi thứ cũng đang thay đổi và tôi không nghĩ rằng Đảng Cộng sản, về bản chất, giỏi thích nghi với thay đổi. Về mặt tư tưởng, họ muốn gần gũi với Bắc Kinh, với tư cách là anh em xã hội chủ nghĩa, và chắc chắn họ nghi ngờ ‎ý đồ của Hoa Kỳ - mặc dù, như tôi đã nói trước đây, nỗi sợ về sự tiến hóa hòa bình của Hà Nội thực sự không phù hợp với thực tế. Tôi không thấy có các phe thân Mỹ hoặc thân Trung Quốc trong đảng - Tôi nghĩ rằng nhận định này từ đâu đó là điều đã bị cường điệu hóa. Nhưng hiện Hà Nội đang đứng trước một tình huống rất khó khăn phải giải quyết. Nếu không làm gì và hy vọng rằng mọi việc sẽ còn ở nguyên trạng, Hà Nội có nguy cơ không thể chủ động thích ứng được với các sự kiện. Nhưng nếu liên kết chặt chẽ hơn với Mỹ, Việt Nam có nguy cơ chiến tranh với Trung Quốc và các vấn đề kinh tế. Mặt khác, nếu nó liên kết chặt chẽ hơn với Trung Quốc, họ sẽ mất quyền khẳng định chủ quyền ở Biển Đông và có nguy cơ khiến Washington ngày càng tức giận và có biện pháp trừng phạt. Vì vậy, như tôi đã viết trong bài, Hà Nội phải chọn một con đường ít xấu nhất, và đó là một quyết định thực sự khó khăn. Tôi chỉ muốn nói đây là một quyết định mà Hà Nội sẽ phải đưa ra vào một lúc nào đó. BBC: Điều gì cần xảy ra để giúp Hà Nội thoát khỏi tình huống khó xoay sở này? Và nếu được hỏi, ông khuyên chính phủ Việt Nam nên làm gì? David Hutt: Tự hào về điều mình là người ủng hộ phong trào dân chủ hóa Việt Nam, và những người dũng cảm đấu tranh cho quyền tự trị của chính họ - như Phạm Chí Dũng vừa bị bắt tháng trước - tôi sẽ khuyên Đảng Cộng sản cải cách hệ thống chính trị, cho các đảng độc lập được phép hoạt động và cho người dân Việt Nam có được bầu cử dân chủ thực sự. Tôi nói điều này với tất cả sự chân thành và cẩn trọng. Vấn đề đối với Hà Nội ngay bây giờ là chính sách đối ngoại chỉ đứng hàng thứ yếu so với sự tồn tại của Đảng Cộng sản. Đảng Cộng sản nghĩ về vị trí của chính mình trước, rồi mới nghĩ đến chính sách đối ngoại. Vì vậy, nếu Việt Nam bắt đầu dân chủ hóa, thì chính sách đối ngoại sẽ trở nên đơn giản hơn: Hà Nội sẽ không phải lo lắng về việc Mỹ muốn đổi chế độ; sẽ không phải lo lắng về việc xúc phạm người anh em xã hội chủ nghĩa ở Bắc Kinh; và sẽ không còn phải lo lắng là những người bất đồng chính kiến muốn nổi loạn và lật đổ toàn bộ hệ thống nhà nước. Tâm trạng luôn lo lắng về sự sống còn của đảng CSVN là nguyên nhân tạo ra tình cảnh tiến thoái lưỡng nan này. Lịch sử dạy chúng ta rằng chính sách đối ngoại của các chế độ và nhà nước độc tài hiếm khi tốt về lâu dài, bởi vì họ luôn thận trọng quá mức về những gì xảy ra trong nước. Trong một nền dân chủ, nếu một chính sách đối ngoại thất bại, thì sau cuộc bầu cử, chính phủ mới bước vào sẽ tìm cách giải quyết tình hình - và nhà nước vẫn tương đối ổn định. Chỉ cần nhìn vào các sự kiện ở Mỹ sau khi Mỹ bị thua trận trong cuộc chiến Việt Nam, đã không có bất kỳ vấn đề chính trị hay cuộc cách mạng lớn nào. Nhưng ở một quốc gia độc tài như Việt Nam, một chính sách đối ngoại thất bại có thể sẽ gây ra một cuộc cách mạng có nguy cơ tàn phá hủy toàn bộ nhà nước. Nguy cơ này khiến chính phủ thận trọng hơn, bảo thủ hơn và luôn tự phải lo lắng về sự sống còn hơn. Hướng đi của Đoàn Thanh niên Việt Nam - hình minh họa

summarize: Theo nhà báo David Hutt căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc khiến Việt Nam ở thế tiến thoái lưỡng nan David Hutt, nhà báo làm việc tại Á châu, chuyên viết trong mục 'Đông Nam Á' của The Diplomat, đưa ra nhận định này trong bài ''Cạnh tranh giữa Mỹ và TQ khiến Việt Nam khó xoay sở''. Trả lời phỏng vấn của BBC News Tiếng Việt hôm 10/12, David Hutt giải thích rằng Hà Nội thật ra không có lựa chọn nào hơn là giải pháp ngoại giao - có vẻ không hữu hiệu, trước một Trung Quốc ngày càng trở nên táo bạo và không có lý do gì phải nhượng bộ. Tình trạng được David Hutt gọi là tiến thoái lưỡng nan này xảy ra là vì, theo ông, bận tâm lớn nhất của Hà Nội là không muốn mất chế độ cộng sản, vì thế mọi quyết định liên quan đến chính sách ngoại giao đều bị nỗi ám ảnh sợ mất đảng chi phối. Thế nhưng ông cũng cho rằng Việt Nam cũng không muốn mất nước (khẳng định chủ quyền trên vùng Biển Đông), vì nếu để mất nước thì ''tính chính danh của nhà nước Việt Nam sẽ bị đe dọa.'' Carl Thayer: 'Tam giác ngoại giao VN, TQ và Mỹ sẽ còn căng' VN 'quá rụt rè trước TQ' trong vấn đề Biển Đông Điều gì đang 'đẩy' VN ra xa Trung Quốc và tới gần Mỹ hơn? Giữa thế tiến thoái lưỡng nan này, David Hutt kết luận rằng Hà Nội sẽ mất đảng nhanh hơn nếu liên kết với Trung Quốc. David Hutt: Vấn đề của Hà Nội là, khi Trung Quốc trở nên táo bạo hơn, Hà Nội mất đi nhiều lựa chọn. Hiện tại, những gì Việt Nam có chỉ là ngoại giao. Hà Nội cố gắng đàm phán trực tiếp với Bắc Kinh, điều này đôi khi có kết quả, nhưng biện pháp ngoại giao đòi hỏi Bắc Kinh phải tử tế. Trung Quốc giờ đã xây các đảo nhân tạo ở Biển Đông, nên các tàu của họ không cần phải quay trở lại đất liền để lấy thêm nguyên liệu, vì vậy họ có thể quấy rối tàu biển Việt Nam thường xuyên hơn và lâu hơn. Ngoài ra, nếu Bắc Kinh thuyết phục được ASEAN ký kết bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông với các điều khoản Bắc Kinh muốn, thì chẳng lâu sau đó Hà Nội có thể sẽ buộc phải ngừng khoan dầu với các đối tác nước ngoài - hiện đang là các công ty Mỹ và Nga, cũng như tham gia hợp tác quân sự với Mỹ. Vì vậy, Hà Nội sớm có thể mất đi phòng thủ chính của mình. Hà Nội còn có những lựa chọn nào khác? Việt Nam không thể đụng độ quân sự vì quân đội của họ yếu hơn hẳn so với Trung Quốc, và tại thời điểm này, nếu có chiến tranh, Hà Nội không tin là Mỹ sẽ đến hỗ trợ. Điều tôi muốn nói là Hà Nội cần nghĩ ra những ý tưởng mới và không thể phụ thuộc vào mong muốn rằng tình huống nguyên trạng sẽ kéo dài. Ví dụ, ông Trọng hoặc ông Phúc có thể đến Washington, nâng cao quan hệ đối tác của họ thành một đối tác chiến lược, và thậm chí đưa ra ý tưởng về một liên minh hiệp ước - để nếu có cuộc tấn công vào Việt Nam thì Hoa Kỳ sẽ phải đáp trả. Điều này sẽ thay đổi chính sách đối ngoại được quyết định vào thập niên 1990 của Việt Nam. Mọi thứ bây giờ rất khác xưa và Hà Nội cần phải bắt đầu có những suy nghĩ vượt ra ngoài khuôn khổ nếu muốn làm chủ được tình hình. Thật thế, Hà Nội đang đối mặt với nguy cơ không chủ động thích ứng được với các sự kiện chung quanh. Hà Nội đang ở thế tiến thoái lưỡng nan. Tuy nhiên, vấn đề là hình như họ không có vẻ như muốn ra khỏi vị trí đó, nơi họ ngày càng bị đẩy sâu vào hơn. BBC:Bài viết của ông trích dẫn câu châm ngôn ''chơi với Mỹ mất chế độ, chơi với Trung Quốc mất nước''. Theo ông thì nếu bắt buộc phải chọn, Hà Nội sẵn lòng bỏ chủ nghĩa cộng sản hơn hay sẵn lòng bỏ lãnh thổ hơn? David Hutt: Ồ, họ không muốn bỏ cái nào. Tôi đoán là Đảng Cộng sản có lẽ muốn tự cứu mình nhiều hơn. Nhưng bây giờ đảng và nước gắn liền với nhau. Tôi nghĩ rằng, ngoài tăng trưởng kinh tế, bảo vệ lãnh hải Việt Nam ở Biển Đông giờ đây là điều duy nhất mang lại đến cho đảng chút tính hợp pháp. Từ bỏ khẳng định chủ quyền ở Biển Đông là điều tôi cho là có thể khiến đảng Cộng sản Việt Nam bị sụp đổ. BBC: Ông nhận định rằng nguy cơ dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản Việt Nam sẽ cao hơn nếu Hà Nội liên kết với TQ thay vì nghiêng hẳn về phía Mỹ. Xin giải thích tại sao. David Hutt: Đúng! Việt Nam sẽ có thể mất đảng nhanh hơn nếu liên kết với Trung Quốc. Trước hết, theo tôi, chủ nghĩa dân tộc chống Trung Quốc ở Việt Nam hiện nay mãnh liệt đến mức nó thực sự đe dọa Đảng Cộng sản. Nguyễn Tấn Dũng quản lý tinh thần bài Trung khá tốt khi ông còn là Thủ tướng, như trong các sự kiện năm 2012. Nhưng kể từ năm 2016, nhiều người dân Việt Nam bây giờ cho rằng thấy nhiều lãnh đạo của Đảng hiện nay, đặc biệt là những người như Nguyễn Phú Trọng, là tay sai của Bắc Kinh. Hãy nhìn vào các cuộc biểu tình chống Luật Đặc khu năm ngoái hoặc các cuộc biểu tình chống Formosa năm 2016; đó là những sự kiện khiến công chúng Việt Nam thực sự tức giận và đang dẫn đến cuộc tranh luận gay gắt trong đảng. Nếu Đảng Cộng sản Việt Nam hoàn toàn liên kết với Bắc Kinh, trong trường hợp đó sẽ phải từ bỏ chủ quyền của mình ở Biển Đông, tôi nghiêm túc nghĩ rằng điều đó sẽ dẫn đến sự tức giận công khai đến mức Đảng Cộng sản bị đe dọa. David Hutt: Đảng CSVN sẽ sụp đổ nhanh hơn nếu Hà Nội liên kết với Trung Quốc Thứ hai, chính phủ Hoa Kỳ không có mục đích thay đổi chế độ, tạo ''diễn biến hòa bình'' hay sự ''tự chuyển hóa'' ở Việt Nam. Họ muốn từ Hà Nội một chính phủ thân thiện, phản đối sự bành trướng của Trung Quốc, điều mà Đảng Cộng sản Việt Nam hiện đang làm. Các dân biểu Mỹ nói đúng, chính quyền Hoa Kỳ đã vuốt ve Việt Nam. Hãy nhìn cách họ nhân nhượng với Việt Nam, chẳng hạn như khi Obama rút lệnh cấm bán vũ khí mà không bắt Hà Nội phải có bất kỳ tiến bộ nhân quyền lớn nào. So sánh điều này với cách Mỹ đối phó với Campuchia hoặc Thái Lan. Tập đoàn Podesta, với mối liên hệ chặt chẽ với Đảng Dân chủ và Trump, đã vận động chính phủ Việt Nam trong nhiều năm và giết chết các dự luật đòi hỏi VN phải có nhiều tiến bộ về nhân quyền của Hoa Kỳ. John Kerry cũng bị cáo buộc đã làm việc chăm chỉ trong vai trò Bộ trưởng Ngoại giao để ngăn chặn bất kỳ dự luật nào như vậy đi qua Quốc hội. Nhưng nếu Việt Nam không còn tranh chấp chủ quyền với Bắc Kinh ở Biển Đông và không còn đưa ra một thái độ chống Trung Quốc trong ASEAN, thì Mỹ không có lý do gì để nâng niu Việt Nam. Nếu Hà Nội gắn kết chặt chẽ hơn với Bắc Kinh, thì Mỹ sẽ tìm cách thay đổi chế độ ở Hà Nội. Và nếu Hà Nội liên kết chặt chẽ hơn với Bắc Kinh, người dân Việt Nam sẽ phản đối với con số lớn chưa hề thấy trong nhiều thập niên. Theo tôi, Đảng Cộng sản có nhiều thứ để mất trong nước và quốc tế nếu nó nghiêng hẳn về với Bắc Kinh hơn với Washington. BBC:Gỉa sử nhận định vừa rồi là đúng, ông có nghĩ rằng Hà Nội cũng nhận ra điều đó và vì thế không muốn hoàn toàn liên kết với Trung Quốc, hay là họ có những lý do khác để không muốn làm như vậy? David Hutt: Tôi nghĩ rằng Đảng Cộng sản, trước hết, không thích thay đổi. Nó muốn mọi thứ, trong nước và quốc tế, được giữ nguyên trạng như hiện tại. Xét cho cùng, nền kinh tế Việt Nam đang phát triển, Việt Nam đang được quốc tế đánh giá cao hơn - ví dụ, có ghế trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc - và Đảng Cộng sản vẫn nắm quyền. Vì vậy, với các nhà lãnh đạo đảng mọi thứ bây giờ khá tốt. Nhưng mọi thứ cũng đang thay đổi và tôi không nghĩ rằng Đảng Cộng sản, về bản chất, giỏi thích nghi với thay đổi. Về mặt tư tưởng, họ muốn gần gũi với Bắc Kinh, với tư cách là anh em xã hội chủ nghĩa, và chắc chắn họ nghi ngờ ‎ý đồ của Hoa Kỳ - mặc dù, như tôi đã nói trước đây, nỗi sợ về sự tiến hóa hòa bình của Hà Nội thực sự không phù hợp với thực tế. Tôi không thấy có các phe thân Mỹ hoặc thân Trung Quốc trong đảng - Tôi nghĩ rằng nhận định này từ đâu đó là điều đã bị cường điệu hóa. Nhưng hiện Hà Nội đang đứng trước một tình huống rất khó khăn phải giải quyết. Nếu không làm gì và hy vọng rằng mọi việc sẽ còn ở nguyên trạng, Hà Nội có nguy cơ không thể chủ động thích ứng được với các sự kiện. Nhưng nếu liên kết chặt chẽ hơn với Mỹ, Việt Nam có nguy cơ chiến tranh với Trung Quốc và các vấn đề kinh tế. Mặt khác, nếu nó liên kết chặt chẽ hơn với Trung Quốc, họ sẽ mất quyền khẳng định chủ quyền ở Biển Đông và có nguy cơ khiến Washington ngày càng tức giận và có biện pháp trừng phạt. Vì vậy, như tôi đã viết trong bài, Hà Nội phải chọn một con đường ít xấu nhất, và đó là một quyết định thực sự khó khăn. Tôi chỉ muốn nói đây là một quyết định mà Hà Nội sẽ phải đưa ra vào một lúc nào đó. BBC: Điều gì cần xảy ra để giúp Hà Nội thoát khỏi tình huống khó xoay sở này? Và nếu được hỏi, ông khuyên chính phủ Việt Nam nên làm gì? David Hutt: Tự hào về điều mình là người ủng hộ phong trào dân chủ hóa Việt Nam, và những người dũng cảm đấu tranh cho quyền tự trị của chính họ - như Phạm Chí Dũng vừa bị bắt tháng trước - tôi sẽ khuyên Đảng Cộng sản cải cách hệ thống chính trị, cho các đảng độc lập được phép hoạt động và cho người dân Việt Nam có được bầu cử dân chủ thực sự. Tôi nói điều này với tất cả sự chân thành và cẩn trọng. Vấn đề đối với Hà Nội ngay bây giờ là chính sách đối ngoại chỉ đứng hàng thứ yếu so với sự tồn tại của Đảng Cộng sản. Đảng Cộng sản nghĩ về vị trí của chính mình trước, rồi mới nghĩ đến chính sách đối ngoại. Vì vậy, nếu Việt Nam bắt đầu dân chủ hóa, thì chính sách đối ngoại sẽ trở nên đơn giản hơn: Hà Nội sẽ không phải lo lắng về việc Mỹ muốn đổi chế độ; sẽ không phải lo lắng về việc xúc phạm người anh em xã hội chủ nghĩa ở Bắc Kinh; và sẽ không còn phải lo lắng là những người bất đồng chính kiến muốn nổi loạn và lật đổ toàn bộ hệ thống nhà nước. Tâm trạng luôn lo lắng về sự sống còn của đảng CSVN là nguyên nhân tạo ra tình cảnh tiến thoái lưỡng nan này. Lịch sử dạy chúng ta rằng chính sách đối ngoại của các chế độ và nhà nước độc tài hiếm khi tốt về lâu dài, bởi vì họ luôn thận trọng quá mức về những gì xảy ra trong nước. Trong một nền dân chủ, nếu một chính sách đối ngoại thất bại, thì sau cuộc bầu cử, chính phủ mới bước vào sẽ tìm cách giải quyết tình hình - và nhà nước vẫn tương đối ổn định. Chỉ cần nhìn vào các sự kiện ở Mỹ sau khi Mỹ bị thua trận trong cuộc chiến Việt Nam, đã không có bất kỳ vấn đề chính trị hay cuộc cách mạng lớn nào. Nhưng ở một quốc gia độc tài như Việt Nam, một chính sách đối ngoại thất bại có thể sẽ gây ra một cuộc cách mạng có nguy cơ tàn phá hủy toàn bộ nhà nước. Nguy cơ này khiến chính phủ thận trọng hơn, bảo thủ hơn và luôn tự phải lo lắng về sự sống còn hơn. Hướng đi của Đoàn Thanh niên Việt Nam - hình minh họa

090203_obama_khucdaodau

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2009/02/090203_obama_khucdaodau

Khúc dạo đầu của Obama

Từ những bản tin bằng Việt ngữ, dư luận trong nước thú vị trước chuyện vị tổng thống trẻ tuổi của Hoa Kỳ thực hiện ngay những điều đã hứa: giải tán nhà tù giam giữ nghi can khủng bố ở Guantanamo, bỏ lệnh cấm tài trợ phá thai…

Vụ tổng thống Ahmadinejad đòi Tổng thống Obama phải xin lỗi chế độ thần quyền Iran đã đẩy chính sách ngoại giao mới của Mỹ vào thế lắt lẻo. Những khúc dạo đầu trong Nhà Trắng của Tổng thống Obama và nội các của ông là những bước nhảy mất thăng bằng. Nhưng nếu chính phủ mới ở Hoa Kỳ không làm cho cái nền cũ của nước Mỹ và thế giới mất cân bằng thì liệu khẩu hiệu Thay Đổi của ông vừa được dân Mỹ bầu chọn có thực hiện được không? Việt Nam: Ở đâu trong sân với luật chơi mới? Khi ngài tân bộ trưởng Tài chánh Mỹ có những lời lẽ cứng rắn trong việc thúc giục Trung Quốc coi lại chính sách tiền tệ, có thể giá trị của đồng Nhân Dân Tệ không vì một hai câu nói của các chính khách Mỹ mà nâng giá. Nhưng nhìn rộng ra, người ta vẫn có thể hình dung một cuộc chiến tranh mới về tài chánh Mỹ-Trung. Tất nhiên Việt Nam hay những quốc gia có qui mô xuất khẩu nhỏ khác không có cửa trong việc “hùn hạp các tác động” làm mất cân bằng chính sách kinh tế Mỹ -Trung. Tuy nhiên hưởng lợi từ tiến trình quan hệ làm ăn mất cân bằng của hai gã khổng lồ này thì chắc có. Và vấn đề lớn hơn là: Việt Nam sẽ ở vị trí nào một khi hai gã khổng lồ kinh tế này bắt tay cân bằng bước vào luật chơi mới? Trong các quan hệ về kinh tế với Trung Quốc hiện nay, dư luận trong nước quan tâm nhiều đến việc Trung Quốc ngang- nhiên-vô-tư đơn phương áp đặt quyền khai thác biển Đông; và nguy cơ hàng ngàn công nhân chính hiệu Trung Hoa sẽ vô tới tận Tây Nguyên lột “da thịt” giang sơn lấy quặng bauxite. Riêng những việc quan hệ kinh tế khác thì họ đành chịu mù mờ. Một ông thầy giáo già ở Sài Gòn nói: “Không phải chuyện độc lập bằng cái miệng về kinh tế với Trung Quốc mà là có chọn thế đứng là đối thủ trong làm ăn của Trung Quốc hay không”. Nói theo cách khác, Việt Nam cho tới nay chỉ có thể tranh thủ với Trung Quốc nhưng chưa hề có chuyện “tôi và ông” gác chuyện dây mơ rễ má cả mới lẫn cũ qua một kênh giải quyết khác, làm ăn là sòng phẳng. Trung Quốc không chính danh bộc lộ nhưng lúc nào cũng nhìn Việt Nam như một đối thủ. Vậy thì tại sao lại cứ tiếp tục né tránh? Khả năng vượt vũ môn Trung Quốc đang chìm dần trong khủng hoảng và vừa bắn tiếng sẽ không châm tiền mua công khố phiếu của Mỹ để cấp cứu hệ thống tài chánh Hoa Kỳ. Các nước đồng minh và đối tác kinh tế của Mỹ đều tự chuẩn bị cho một trận chiến mậu dịch với chính quyền Obama. Các nền kinh tế thành rồng thành hổ ở mọi nơi đều nhân cơ hội các “ông lớn” đang chơi trò chiến tranh hoặc rung ván dưới chân nhau, đưa nhau vào thế mất cân bằng mà vượt vũ môn. Chế độ hiện hành đang có cửa, nhưng liệu vượt được không? Trong lịch sử nhiều thời điểm, cơ hội lớn Việt Nam đã vuột mất. Lần này, chuyện làm một cuộc thay đổi lớn về kinh tế ở thời điểm có cơ hội suy thoái, có lẽ cũng là quá sang. Nhưng chẳng lẽ hy vọng không phải là thứ sang trọng nhất của mỗi công dân trong thời điểm kinh tế suy thoái hay sao? Hay một lần nữa chỉ là tiếp tục chủ nghĩa hái-lượm? Gần trọn cái tổng số 350.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam cần phải tái cấu trúc để có thể tồn tại. Và ngay sau tết Kỷ Sửu người ta thấy các tin tức kinh tế tiếp tục tiến trình từ ảm đạm qua xám xịt. Chuyện hơn 200 triệu đôla trợ giúp cho người nghèo trước Tết, hay chuyện cho phép ngân hàng Phát Triển VN bảo lãnh nợ cho các xí nghiệp… những biệt pháp kích cầu này chỉ có giá trị níu-giữ -bám- chặt để giảm thêm tốc độ suy thoái kinh tế chớ không phải làm một cuộc thay đổi. Tất nhiên nước Mỹ đủ nội lực để phá thế cân bằng cũ ngay trong cơn suy thoái để tìm hướng đi lên khác, còn Trung Quốc thì rùng xuống vào thế trung bình tấn để chờ cơ hội, dù là ảo tưởng để giữ nguyên thành quả. Việt Nam, trong phạm vi nội lực hiện có, những người bảo thủ sẽ nói thay đổi cách nào cũng rất nguy hiểm. Nhưng liệu không chủ động thay đổi trong thời Barack Obama phá vỡ sự cân bằng cũ thì không nguy hiểm chăng? Chuyện nước Mỹ thay đổi vẫn còn là viễn cảnh. Tổng thống Barack Obama có thể thất bại nhưng xã hội dân sự-dân chủ Hoa Kỳ thì không có chuyện nhầm lẫn khi chọn bầu cho chính sách thay đổi. Và đó là phần nội lực khác biệt quan trọng nhất cần cho chuyện thay đổi so với Trung Quốc hay Việt Nam. Bài phản ánh ý kiến của tác giả, không phải của BBC. Thư từ đóng góp xin quý vị gửi về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. NeutralistChính sách hô hào tự do hóa thương mại , để cho thị trường tự diều chinh kinh tế theo quy luật cung - cầu mà không có sự can thiệp của Chính quyền và toàn cầu hóa, đề cao những giá trị Mỹ của các đời tổng thống trước đây tỏ ra thất bại, gây khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Trong nhiệm kỳ TT Obama, theo tôi có 2 vấn đềlớn mà ông TT này sẽ làm .1/Thực hiện chính sách bảo hộ mậu dịch có mức độ đối với tùng nước, trong đó rất chú ý đến Trung quốc, Việt nam...nhũng nước mà thu nhập chủ yếu dựa vào xuất khẩu. 2/Tự do ,dân chủ, nhân quyền.. cũng là vấn đề lớn mà những nước này phải đối phó như trong thông điệp nhậm chức TT đã cảnh báo.Ông TT này không phải là loại"bồ câu " đâu, cứ chờ xem. DTCách đặt vấn đề của Trần Tiến Dũng rất là thiết thực cho các nhà hoạch định chiến lược và cả chiến thuật phát triển kinh tế! Trên diễn đàn tôi hoàn toàn đồng ý với ông bạn Shooter Bình Dương và ông bạn NHH!Theo tôi, trong lúc nền kinh tế chúng ta vừa hội nhập WTO, chưa có nhiều tiềm lực...nên thái độ đúng đắn nhất trong giai đoạn Đại Suy Thoái Toàn Cầu này là phải "lựa thời thế" để có những "phản ứng linh hoạt và phù hợp, tránh thiệt hại lớn, nhanh nhạy nắm bắt cơ hội dù có nhỏ nhất"! NNHObama thực tâm muốn thay đổi. Nhưng ông đâu có tồn tại một mình trên thế giới này để muốn làm gì không cần biết đến phản ứng của ai khác. Bush quá tham lam, ngạo mạn và ôm đồm trên khắp thế giới, nên hụt hơi, chống chỗ nọ bỏ chỗ kia, dẫn tới không việc gì lầm được trọng vẹn. Còn Obama dường như tỏ ra muốn "chơi đẹp", làm gương "đạo đức". Nhưng có biết bao kẻ khác đang chỉ chờ ông TT Mỹ này thực tâm chơi đẹp là họ trỗi dậy, cạnh tranh với Mỹ ngay. Nga đấy. Iran đấy. Bắc Triều Tiên đấy. Venezuela đấy... Vừa thả mấy thằng khủng bố khỏi Guantanamo, nó đã về Yemen tiếp tục cầm đầu al-Qa'eda ở đấy. Để rồi xem Obama có hiền hơn Bush được không? Đừng ngây thơ quá, ông TT trẻ người, tốt bụng ạ! Còn chuyện khủng hoảng kinh tế là vấn đề quá lớn, quá bất ngờ. Đây có thể là báo hiệu sự cáo chung của mô hình tư bản tiêu thụ Mỹ. Tức là mô hình này đã phát triển tới tột cùng của nó, vì không kịp thời nhận thức được nên không thay đổi đúng lúc, nên khủng hoảng là tất yếu. Chẳng phải chỉ vì riêng ông Bush sai lầm đâu. Obama có "chữa" được căn bệnh hiểm nghèo này hay không, còn phải có thời gian kiểm chứng. Cầu mong ông ấy thành công, bởi đây là thảm họa chung của cả thế giới. Riêng Việt Nam thì là một ngoại lệ, không giống ai đâu mà bàn xem nên thế nào! Anh, MỹTheo tôi thì không thể đổ lỗi cho những TT xuất thân từ Đảng Cộng Hòa được. TT Bush thả nổi kinh tế là giai đoạn sau này tiếp theo thời kỳ TT Clinton thuộc Đảng Dân Chủ đã để cho các công ty đi ra nước ngoài như Trung Quốc, Việt Nam, v.v.. mướn nhân công rẻ. Tôi còn nhớ lúc TT Clinton ra tranh cử TT nhiệm kỳ II, có người lên TV hỏi : "cho các công ty ra nước ngoài để mướn nhân công rẻ thì người dân Mỹ sẽ thất nghiệp ?". TT Clinton trả lời : " công ty này đi thì công ty khác nổi lên." Theo thời gian không thấy công ty nào nổi lên mà chỉ thấy càng có nhiều người thất nghiệp hơn. Trong khi đó mỗi một công ty ra đi thì nhân công của công ty đó ở lại trong nước Mỹ bị thất nghiệp. Sau vài năm rất nhiều công ty kéo nhau đi Trung Quốc, Mexico, Ấn Độ, Việt Nam, v.v... thì số người thất nghiệp ở Mỹ ngày càng nhiều. Nước Mỹ là nước tiêu thụ tất cả các loại hàng hóa kể cả xe hơi nhiều nhất trên thế giới. Người dân Mỹ thất nghiệp dĩ nhiên là mức tiêu thụ không còn nữa. Tất cả đều ế ẩm. Mặc dù giá rẻ cũng không có tiền mua .Kinh tế theo đó mà tuột dốc một cách đáng sợ. ThăngNước Mỹ là một quốc gia trẻ năng động vậy mà khẩu hiệu tranh cử Tổng thống của họ là "Change we need". Các bạn thấy sao? Với tôi có thay đổi và thay đổi không ngừng chúng ta mới có động lực phát triển. Trong tự nhiên cũng như trong xã hội, thua thiệt của người này là mối lợi của kẻ khác nhưng chúng ta phải năm bắt được thì mới có cơ phát triển đừng bấu víu những lý tưởng lạc hậu lỗi thời. Mọi người Việt đều cần Change we need. GraniteCác doanh nghiệp nhà nướcVN thường chọn đối tác là Trung quốc, do cách làm ăn của Trung quốc chơi kiểu lại quả. Còn Mỹ, châu Âu hay Nhật do hệ thống tài chính chặc chẻ chống tham nhũng nên khó có thể lại quả đậm như Trung quốc. Bằng chứng nhiều dự án Thủy điện lớn Việt nam do EVN chủ đầu tư đều mua thiết bị cơ điện của TQ, sân Mỹ Đình… VN & TQ núi liền núi sông liền sông là chỗ đó! Trần MinhChính sách của cựu TT Bush là thả nổi kinh tế để cho nó tự giãi quyết lấy theo lý thuyết cung cầu và đồng thời tạo cơ hội cho các Công Ty làm giàu thêm vì chính sách này cho rằng một khi các Công Ty làm ăn khá thì sẽ tạo thêm việc làm mới. Kết quả cho thấy chính sách đó thất bại đậm và nó xảy ra trong hầu hết các nhiệm kỳ của các tổng thống xuất thân từ Đãng Cộng Hòa. Vì mục tiêu của các Công Ty là lợi nhuận, làm thế nào để có lời càng nhiều càng tốt, cho nên đem việc làm đến các nước như Trung Cộng và Việt Nam rất có lợi vì tiền công rẻ. Các Công Ty tài chánh tha hồ tìm đủ mọi cách cho mượn tiền, sanh ra vụ bong bóng của thị trường nhà đất. Chính sách của TT Obama sẽ có nhiều thay đổi tức là sẽ có sự can thiệp của chính quyền vào cán cân Kinh Tế. Sẽ có các chính sách khuyến khích và tạo các lợi ích cho các Công Ty tạo việc làm tại USA. Sẽ có các chính sách cân bằng mực độ xuất nhập khẩu. Sẽ có các chính sách kiểm tra các hoạt động có hại đến kinh tế quốc gia của các Công Ty Tài Chánh và Wall Street trong đó có cả việc kiểm tra gía xăng dầu. Nói tóm lại, trong tương lai Việt Nam và Trung Quốc chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn để đối phó và hợp tác với USA về cả hai mặt luật lệ và cạnh tranh. GraniteCác doanh nghiệp nhà nướcVN thường chọn đối tác là Trung quốc, do cách làm ăn của Trung quốc chơi kiểu lại quả. Còn Mỹ, Châu âu hay Nhật do hệ thống tài chính chặc chẻ chống tham nhũng nên khó có thể lại quả đậm như Trung quốc. Bằng chứng nhiều dự án Thủy điện lớn Việt nam do EVN chủ đầu tư đều mua thiết bị cơ điện của TQ, sân Mỹ Đình… VN & TQ núi liền núi sông liền sông là chỗ đó! ShooterTôi hoan nghênh cách nhìn của ông Trần Tiến Dũng. Nhưng mọi chuyện có vẻ như rất mơ hồ trong bài viết của ông. Theo tôi, trong thời gian tới, Việt nam vẫn sẽ rất khó tìm được lối ra mặc dù chính phủ đã có những biện pháp kích cầu trước và sau tết nguyên đán. Nhưng việc kích cầu này rốt cuộc ai sẽ hưởng lợi!? Số ngân khoản này chắc chắn bị thất thoát nhiều khi mà tình trạng tham nhũng của Việt nam đang trong thời báo động đỏ. Gói kích cầu sẽ như muối bỏ biển khi mà ngườ dân đa số là công nhân nghèo, không có việc làm thì làm sao có thể vực lên được cả một nền kinh tế. Trong khi chính phủ lại không có biện pháp thiết thực nào nhằm ổn định thị trường bán lẻ. Theo tôi thì hiện nay, chính phủ Việt nam nên giám sát chặt chẽ thị trường bán lẻ hơn nữa để kích thích tiêu dùng đối với người có thu nhập thấp, song hành cùng các khoản kích cầu. Không nên chờ đợi vào sự điều chỉnh tự nhiên của thị trường. Hiện nay, mọi nhu yếu phẩm phục vụ đời sống có bao giờ đến tay người tiêu dùng với giá cả hợp lý. Vậy nên kích cầu mà không có sự giám sát thì khoản tiền đó sẽ vào tay các nhà kinh doanh thương mại trung gian chứ người dân chẳng được lợi lộc gì. Còn đối với cuộc chiến tài chính Mỹ - Trung. Việt nam được hưởng lợi nhiều hơn là hại, thị trường XK sẽ rộng mở đối với doanh nghiệp VN. Cái chính VN nên làm bây giờ là điều chỉnh chính sách, cơ chế sao cho phù hợp với thời cuộc. TTTThế giới Mỹ không có nghĩa là hoàn hảo. TT Mỹ cũng không thể muốn là có. Những quyết định gây tranh cải ban đầu của TT Mỹ không hổ trợ cho chính sách động lòng vực dây nền KT Mỹ. Nó như muốn chứng minh cho một nhận định: Người Mỹ gốc Phi thường sài sang và phung phí. Ông Ôbama đưa ra gói cứu nguy kinh tế, quyết định về Guantanamo, bỏ luật cấm phá thai. Tất cả bộc lộ sự vội vàng và gây bất đồng trong nội bộ. Việt Nam đang im lặng một cách khôn ngoan về nhận định ông Obama. Shooter, Bình DươngTôi hoan nghênh cách nhìn của ông Trần Tiến Dũng. Nhưng mọi chuyện có vẻ như rất mơ hồ trong bài viết của ông. Theo tôi, trong thời gian tới, Việt nam vẫn sẽ rất khó tìm được lối ra mặc dù chính phủ đã có những biện pháp kích cầu trước và sau tết nguyên đán. Nhưng việc kích cầu này rốt cuộc ai sẽ hưởng lợi!? Số ngân khoản này chắc chắn bị thất thoát nhiều khi mà tình trạng tham nhũng của Việt nam đang trong thời báo động đỏ. Gói kích cầu sẽ như muối bỏ biển khi mà ngườ dân đa số là công nhân nghèo, không có việc làm thì làm sao có thể vực lên được cả một nền kinh tế. Trong khi chính phủ lại không có biện pháp thiết thực nào nhằm ổn định thị trường bán lẻ. Theo tôi thì hiện nay, chính phủ Việt nam nên giám sát chặt chẽ thị trường bán lẻ hơn nữa để kích thích tiêu dùng đối với người có thu nhập thấp, song hành cùng các khoản kích cầu. Không nên chờ đợi vào sự điều chỉnh tự nhiên của thị trường. Hiện nay, mọi nhu yếu phẩm phục vụ đời sống có bao giờ đến tay người tiêu dùng với giá cả hợp lý. Vậy nên kích cầu mà không có sự giám sát thì khoản tiền đó sẽ vào tay các nhà kinh doanh thương mại trung gian chứ người dân chẳng được lợi lộc gì. Còn đối với cuộc chiến tài chính Mỹ - Trung. Việt nam được hưởng lợi nhiều hơn là hại, thị trường XK sẽ rộng mở đối với doanh nghiệp VN. Cái chính VN nên làm bây giờ là điều chỉnh chính sách, cơ chế sao cho phù hợp với thời cuộc.

summarize: Vụ tổng thống Ahmadinejad đòi Tổng thống Obama phải xin lỗi chế độ thần quyền Iran đã đẩy chính sách ngoại giao mới của Mỹ vào thế lắt lẻo. Những khúc dạo đầu trong Nhà Trắng của Tổng thống Obama và nội các của ông là những bước nhảy mất thăng bằng. Nhưng nếu chính phủ mới ở Hoa Kỳ không làm cho cái nền cũ của nước Mỹ và thế giới mất cân bằng thì liệu khẩu hiệu Thay Đổi của ông vừa được dân Mỹ bầu chọn có thực hiện được không? Việt Nam: Ở đâu trong sân với luật chơi mới? Khi ngài tân bộ trưởng Tài chánh Mỹ có những lời lẽ cứng rắn trong việc thúc giục Trung Quốc coi lại chính sách tiền tệ, có thể giá trị của đồng Nhân Dân Tệ không vì một hai câu nói của các chính khách Mỹ mà nâng giá. Nhưng nhìn rộng ra, người ta vẫn có thể hình dung một cuộc chiến tranh mới về tài chánh Mỹ-Trung. Tất nhiên Việt Nam hay những quốc gia có qui mô xuất khẩu nhỏ khác không có cửa trong việc “hùn hạp các tác động” làm mất cân bằng chính sách kinh tế Mỹ -Trung. Tuy nhiên hưởng lợi từ tiến trình quan hệ làm ăn mất cân bằng của hai gã khổng lồ này thì chắc có. Và vấn đề lớn hơn là: Việt Nam sẽ ở vị trí nào một khi hai gã khổng lồ kinh tế này bắt tay cân bằng bước vào luật chơi mới? Trong các quan hệ về kinh tế với Trung Quốc hiện nay, dư luận trong nước quan tâm nhiều đến việc Trung Quốc ngang- nhiên-vô-tư đơn phương áp đặt quyền khai thác biển Đông; và nguy cơ hàng ngàn công nhân chính hiệu Trung Hoa sẽ vô tới tận Tây Nguyên lột “da thịt” giang sơn lấy quặng bauxite. Riêng những việc quan hệ kinh tế khác thì họ đành chịu mù mờ. Một ông thầy giáo già ở Sài Gòn nói: “Không phải chuyện độc lập bằng cái miệng về kinh tế với Trung Quốc mà là có chọn thế đứng là đối thủ trong làm ăn của Trung Quốc hay không”. Nói theo cách khác, Việt Nam cho tới nay chỉ có thể tranh thủ với Trung Quốc nhưng chưa hề có chuyện “tôi và ông” gác chuyện dây mơ rễ má cả mới lẫn cũ qua một kênh giải quyết khác, làm ăn là sòng phẳng. Trung Quốc không chính danh bộc lộ nhưng lúc nào cũng nhìn Việt Nam như một đối thủ. Vậy thì tại sao lại cứ tiếp tục né tránh? Khả năng vượt vũ môn Trung Quốc đang chìm dần trong khủng hoảng và vừa bắn tiếng sẽ không châm tiền mua công khố phiếu của Mỹ để cấp cứu hệ thống tài chánh Hoa Kỳ. Các nước đồng minh và đối tác kinh tế của Mỹ đều tự chuẩn bị cho một trận chiến mậu dịch với chính quyền Obama. Các nền kinh tế thành rồng thành hổ ở mọi nơi đều nhân cơ hội các “ông lớn” đang chơi trò chiến tranh hoặc rung ván dưới chân nhau, đưa nhau vào thế mất cân bằng mà vượt vũ môn. Chế độ hiện hành đang có cửa, nhưng liệu vượt được không? Trong lịch sử nhiều thời điểm, cơ hội lớn Việt Nam đã vuột mất. Lần này, chuyện làm một cuộc thay đổi lớn về kinh tế ở thời điểm có cơ hội suy thoái, có lẽ cũng là quá sang. Nhưng chẳng lẽ hy vọng không phải là thứ sang trọng nhất của mỗi công dân trong thời điểm kinh tế suy thoái hay sao? Hay một lần nữa chỉ là tiếp tục chủ nghĩa hái-lượm? Gần trọn cái tổng số 350.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam cần phải tái cấu trúc để có thể tồn tại. Và ngay sau tết Kỷ Sửu người ta thấy các tin tức kinh tế tiếp tục tiến trình từ ảm đạm qua xám xịt. Chuyện hơn 200 triệu đôla trợ giúp cho người nghèo trước Tết, hay chuyện cho phép ngân hàng Phát Triển VN bảo lãnh nợ cho các xí nghiệp… những biệt pháp kích cầu này chỉ có giá trị níu-giữ -bám- chặt để giảm thêm tốc độ suy thoái kinh tế chớ không phải làm một cuộc thay đổi. Tất nhiên nước Mỹ đủ nội lực để phá thế cân bằng cũ ngay trong cơn suy thoái để tìm hướng đi lên khác, còn Trung Quốc thì rùng xuống vào thế trung bình tấn để chờ cơ hội, dù là ảo tưởng để giữ nguyên thành quả. Việt Nam, trong phạm vi nội lực hiện có, những người bảo thủ sẽ nói thay đổi cách nào cũng rất nguy hiểm. Nhưng liệu không chủ động thay đổi trong thời Barack Obama phá vỡ sự cân bằng cũ thì không nguy hiểm chăng? Chuyện nước Mỹ thay đổi vẫn còn là viễn cảnh. Tổng thống Barack Obama có thể thất bại nhưng xã hội dân sự-dân chủ Hoa Kỳ thì không có chuyện nhầm lẫn khi chọn bầu cho chính sách thay đổi. Và đó là phần nội lực khác biệt quan trọng nhất cần cho chuyện thay đổi so với Trung Quốc hay Việt Nam. Bài phản ánh ý kiến của tác giả, không phải của BBC. Thư từ đóng góp xin quý vị gửi về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. NeutralistChính sách hô hào tự do hóa thương mại , để cho thị trường tự diều chinh kinh tế theo quy luật cung - cầu mà không có sự can thiệp của Chính quyền và toàn cầu hóa, đề cao những giá trị Mỹ của các đời tổng thống trước đây tỏ ra thất bại, gây khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Trong nhiệm kỳ TT Obama, theo tôi có 2 vấn đềlớn mà ông TT này sẽ làm .1/Thực hiện chính sách bảo hộ mậu dịch có mức độ đối với tùng nước, trong đó rất chú ý đến Trung quốc, Việt nam...nhũng nước mà thu nhập chủ yếu dựa vào xuất khẩu. 2/Tự do ,dân chủ, nhân quyền.. cũng là vấn đề lớn mà những nước này phải đối phó như trong thông điệp nhậm chức TT đã cảnh báo.Ông TT này không phải là loại"bồ câu " đâu, cứ chờ xem. DTCách đặt vấn đề của Trần Tiến Dũng rất là thiết thực cho các nhà hoạch định chiến lược và cả chiến thuật phát triển kinh tế! Trên diễn đàn tôi hoàn toàn đồng ý với ông bạn Shooter Bình Dương và ông bạn NHH!Theo tôi, trong lúc nền kinh tế chúng ta vừa hội nhập WTO, chưa có nhiều tiềm lực...nên thái độ đúng đắn nhất trong giai đoạn Đại Suy Thoái Toàn Cầu này là phải "lựa thời thế" để có những "phản ứng linh hoạt và phù hợp, tránh thiệt hại lớn, nhanh nhạy nắm bắt cơ hội dù có nhỏ nhất"! NNHObama thực tâm muốn thay đổi. Nhưng ông đâu có tồn tại một mình trên thế giới này để muốn làm gì không cần biết đến phản ứng của ai khác. Bush quá tham lam, ngạo mạn và ôm đồm trên khắp thế giới, nên hụt hơi, chống chỗ nọ bỏ chỗ kia, dẫn tới không việc gì lầm được trọng vẹn. Còn Obama dường như tỏ ra muốn "chơi đẹp", làm gương "đạo đức". Nhưng có biết bao kẻ khác đang chỉ chờ ông TT Mỹ này thực tâm chơi đẹp là họ trỗi dậy, cạnh tranh với Mỹ ngay. Nga đấy. Iran đấy. Bắc Triều Tiên đấy. Venezuela đấy... Vừa thả mấy thằng khủng bố khỏi Guantanamo, nó đã về Yemen tiếp tục cầm đầu al-Qa'eda ở đấy. Để rồi xem Obama có hiền hơn Bush được không? Đừng ngây thơ quá, ông TT trẻ người, tốt bụng ạ! Còn chuyện khủng hoảng kinh tế là vấn đề quá lớn, quá bất ngờ. Đây có thể là báo hiệu sự cáo chung của mô hình tư bản tiêu thụ Mỹ. Tức là mô hình này đã phát triển tới tột cùng của nó, vì không kịp thời nhận thức được nên không thay đổi đúng lúc, nên khủng hoảng là tất yếu. Chẳng phải chỉ vì riêng ông Bush sai lầm đâu. Obama có "chữa" được căn bệnh hiểm nghèo này hay không, còn phải có thời gian kiểm chứng. Cầu mong ông ấy thành công, bởi đây là thảm họa chung của cả thế giới. Riêng Việt Nam thì là một ngoại lệ, không giống ai đâu mà bàn xem nên thế nào! Anh, MỹTheo tôi thì không thể đổ lỗi cho những TT xuất thân từ Đảng Cộng Hòa được. TT Bush thả nổi kinh tế là giai đoạn sau này tiếp theo thời kỳ TT Clinton thuộc Đảng Dân Chủ đã để cho các công ty đi ra nước ngoài như Trung Quốc, Việt Nam, v.v.. mướn nhân công rẻ. Tôi còn nhớ lúc TT Clinton ra tranh cử TT nhiệm kỳ II, có người lên TV hỏi : "cho các công ty ra nước ngoài để mướn nhân công rẻ thì người dân Mỹ sẽ thất nghiệp ?". TT Clinton trả lời : " công ty này đi thì công ty khác nổi lên." Theo thời gian không thấy công ty nào nổi lên mà chỉ thấy càng có nhiều người thất nghiệp hơn. Trong khi đó mỗi một công ty ra đi thì nhân công của công ty đó ở lại trong nước Mỹ bị thất nghiệp. Sau vài năm rất nhiều công ty kéo nhau đi Trung Quốc, Mexico, Ấn Độ, Việt Nam, v.v... thì số người thất nghiệp ở Mỹ ngày càng nhiều. Nước Mỹ là nước tiêu thụ tất cả các loại hàng hóa kể cả xe hơi nhiều nhất trên thế giới. Người dân Mỹ thất nghiệp dĩ nhiên là mức tiêu thụ không còn nữa. Tất cả đều ế ẩm. Mặc dù giá rẻ cũng không có tiền mua .Kinh tế theo đó mà tuột dốc một cách đáng sợ. ThăngNước Mỹ là một quốc gia trẻ năng động vậy mà khẩu hiệu tranh cử Tổng thống của họ là "Change we need". Các bạn thấy sao? Với tôi có thay đổi và thay đổi không ngừng chúng ta mới có động lực phát triển. Trong tự nhiên cũng như trong xã hội, thua thiệt của người này là mối lợi của kẻ khác nhưng chúng ta phải năm bắt được thì mới có cơ phát triển đừng bấu víu những lý tưởng lạc hậu lỗi thời. Mọi người Việt đều cần Change we need. GraniteCác doanh nghiệp nhà nướcVN thường chọn đối tác là Trung quốc, do cách làm ăn của Trung quốc chơi kiểu lại quả. Còn Mỹ, châu Âu hay Nhật do hệ thống tài chính chặc chẻ chống tham nhũng nên khó có thể lại quả đậm như Trung quốc. Bằng chứng nhiều dự án Thủy điện lớn Việt nam do EVN chủ đầu tư đều mua thiết bị cơ điện của TQ, sân Mỹ Đình… VN & TQ núi liền núi sông liền sông là chỗ đó! Trần MinhChính sách của cựu TT Bush là thả nổi kinh tế để cho nó tự giãi quyết lấy theo lý thuyết cung cầu và đồng thời tạo cơ hội cho các Công Ty làm giàu thêm vì chính sách này cho rằng một khi các Công Ty làm ăn khá thì sẽ tạo thêm việc làm mới. Kết quả cho thấy chính sách đó thất bại đậm và nó xảy ra trong hầu hết các nhiệm kỳ của các tổng thống xuất thân từ Đãng Cộng Hòa. Vì mục tiêu của các Công Ty là lợi nhuận, làm thế nào để có lời càng nhiều càng tốt, cho nên đem việc làm đến các nước như Trung Cộng và Việt Nam rất có lợi vì tiền công rẻ. Các Công Ty tài chánh tha hồ tìm đủ mọi cách cho mượn tiền, sanh ra vụ bong bóng của thị trường nhà đất. Chính sách của TT Obama sẽ có nhiều thay đổi tức là sẽ có sự can thiệp của chính quyền vào cán cân Kinh Tế. Sẽ có các chính sách khuyến khích và tạo các lợi ích cho các Công Ty tạo việc làm tại USA. Sẽ có các chính sách cân bằng mực độ xuất nhập khẩu. Sẽ có các chính sách kiểm tra các hoạt động có hại đến kinh tế quốc gia của các Công Ty Tài Chánh và Wall Street trong đó có cả việc kiểm tra gía xăng dầu. Nói tóm lại, trong tương lai Việt Nam và Trung Quốc chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn để đối phó và hợp tác với USA về cả hai mặt luật lệ và cạnh tranh. GraniteCác doanh nghiệp nhà nướcVN thường chọn đối tác là Trung quốc, do cách làm ăn của Trung quốc chơi kiểu lại quả. Còn Mỹ, Châu âu hay Nhật do hệ thống tài chính chặc chẻ chống tham nhũng nên khó có thể lại quả đậm như Trung quốc. Bằng chứng nhiều dự án Thủy điện lớn Việt nam do EVN chủ đầu tư đều mua thiết bị cơ điện của TQ, sân Mỹ Đình… VN & TQ núi liền núi sông liền sông là chỗ đó! ShooterTôi hoan nghênh cách nhìn của ông Trần Tiến Dũng. Nhưng mọi chuyện có vẻ như rất mơ hồ trong bài viết của ông. Theo tôi, trong thời gian tới, Việt nam vẫn sẽ rất khó tìm được lối ra mặc dù chính phủ đã có những biện pháp kích cầu trước và sau tết nguyên đán. Nhưng việc kích cầu này rốt cuộc ai sẽ hưởng lợi!? Số ngân khoản này chắc chắn bị thất thoát nhiều khi mà tình trạng tham nhũng của Việt nam đang trong thời báo động đỏ. Gói kích cầu sẽ như muối bỏ biển khi mà ngườ dân đa số là công nhân nghèo, không có việc làm thì làm sao có thể vực lên được cả một nền kinh tế. Trong khi chính phủ lại không có biện pháp thiết thực nào nhằm ổn định thị trường bán lẻ. Theo tôi thì hiện nay, chính phủ Việt nam nên giám sát chặt chẽ thị trường bán lẻ hơn nữa để kích thích tiêu dùng đối với người có thu nhập thấp, song hành cùng các khoản kích cầu. Không nên chờ đợi vào sự điều chỉnh tự nhiên của thị trường. Hiện nay, mọi nhu yếu phẩm phục vụ đời sống có bao giờ đến tay người tiêu dùng với giá cả hợp lý. Vậy nên kích cầu mà không có sự giám sát thì khoản tiền đó sẽ vào tay các nhà kinh doanh thương mại trung gian chứ người dân chẳng được lợi lộc gì. Còn đối với cuộc chiến tài chính Mỹ - Trung. Việt nam được hưởng lợi nhiều hơn là hại, thị trường XK sẽ rộng mở đối với doanh nghiệp VN. Cái chính VN nên làm bây giờ là điều chỉnh chính sách, cơ chế sao cho phù hợp với thời cuộc. TTTThế giới Mỹ không có nghĩa là hoàn hảo. TT Mỹ cũng không thể muốn là có. Những quyết định gây tranh cải ban đầu của TT Mỹ không hổ trợ cho chính sách động lòng vực dây nền KT Mỹ. Nó như muốn chứng minh cho một nhận định: Người Mỹ gốc Phi thường sài sang và phung phí. Ông Ôbama đưa ra gói cứu nguy kinh tế, quyết định về Guantanamo, bỏ luật cấm phá thai. Tất cả bộc lộ sự vội vàng và gây bất đồng trong nội bộ. Việt Nam đang im lặng một cách khôn ngoan về nhận định ông Obama. Shooter, Bình DươngTôi hoan nghênh cách nhìn của ông Trần Tiến Dũng. Nhưng mọi chuyện có vẻ như rất mơ hồ trong bài viết của ông. Theo tôi, trong thời gian tới, Việt nam vẫn sẽ rất khó tìm được lối ra mặc dù chính phủ đã có những biện pháp kích cầu trước và sau tết nguyên đán. Nhưng việc kích cầu này rốt cuộc ai sẽ hưởng lợi!? Số ngân khoản này chắc chắn bị thất thoát nhiều khi mà tình trạng tham nhũng của Việt nam đang trong thời báo động đỏ. Gói kích cầu sẽ như muối bỏ biển khi mà ngườ dân đa số là công nhân nghèo, không có việc làm thì làm sao có thể vực lên được cả một nền kinh tế. Trong khi chính phủ lại không có biện pháp thiết thực nào nhằm ổn định thị trường bán lẻ. Theo tôi thì hiện nay, chính phủ Việt nam nên giám sát chặt chẽ thị trường bán lẻ hơn nữa để kích thích tiêu dùng đối với người có thu nhập thấp, song hành cùng các khoản kích cầu. Không nên chờ đợi vào sự điều chỉnh tự nhiên của thị trường. Hiện nay, mọi nhu yếu phẩm phục vụ đời sống có bao giờ đến tay người tiêu dùng với giá cả hợp lý. Vậy nên kích cầu mà không có sự giám sát thì khoản tiền đó sẽ vào tay các nhà kinh doanh thương mại trung gian chứ người dân chẳng được lợi lộc gì. Còn đối với cuộc chiến tài chính Mỹ - Trung. Việt nam được hưởng lợi nhiều hơn là hại, thị trường XK sẽ rộng mở đối với doanh nghiệp VN. Cái chính VN nên làm bây giờ là điều chỉnh chính sách, cơ chế sao cho phù hợp với thời cuộc.

150118_nguyentientrung_freedom

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2015/01/150118_nguyentientrung_freedom

Charlie Hebdo và quyền ngôn luận ở VN

Khi tôi đọc tin về vụ việc những kẻ Hồi giáo cực đoan đã nã súng giết chết các nhà báo, họa sỹ làm việc tại báo Charlie Hebdo ở Pháp, đầu tiên tôi thấy buồn cho những người bị chết và cả những kẻ sát nhân. Sau đó, tôi lại thấy lo ngại vì vụ việc này rất dễ trở thành ngòi nổ kích động hận thù giữa các tôn giáo, sắc tộc, quốc gia.

Vụ báo Pháp Charlie Hebdo bị khủng bố tấn công mới đây gợi ra nhiều bàn luận về tự do ngôn luận. Thế nhưng, người Pháp đã hành xử đầy dũng cảm và văn minh. Ngay khi những kẻ khủng bố chưa bị bắt, họ đã xuống đường tuần hành trong hòa bình để phản đối bạo lực và cũng để thể hiện ý chí bảo vệ nền tảng của nền cộng hòa, đó là quyền tự do của người dân mà linh hồn là quyền tự do ngôn luận. Biểu tình ôn hòa chính là cùng nhau thực hiện quyền tự do ngôn luận để lên tiếng về một vấn đề xã hội. Hồi tôi đi học ở bên Pháp, đài truyền hình vẫn hay chiếu cảnh các diễn viên, nghệ sỹ hóa trang thành tổng thống Jacques Chirac để châm biếm, chế giễu các chính sách của ông. Để so sánh, ta có thể nhìn vào việc mạng máy tính hãng Sony Pictures bị tấn công bởi tin tặc khi hãng này làm bộ phim “The Interview” để châm biếm nhà độc tài Kim Yong Un của Bắc Hàn. Báo đài Bắc Hàn cũng đồng loạt đe dọa bạo lực với hãng Sony. Qua đó để thấy chế độ cộng hòa chính danh của nước Pháp và chế độ độc đảng toàn trị tại Bắc Hàn chế độ nào có tự do hơn. Xét cho cùng, lãnh đạo cũng chỉ là một người đứng ra gánh vác việc công để phục vụ người dân. Việc hơn 40 nhà lãnh đạo trên thế giới cùng xuống đường biểu tình thể hiện tình đoàn kết với dân Pháp cho thấy quyền tự do ngôn luận là một quyền phổ quát của nhân loại mà không chế độ nào, nhân danh bất kỳ cái gì có thể bác bỏ được. Việt Nam cũng không phải ngoại lệ. Điều 19 Tuyên ngôn nhân quyền quốc tế của Liên Hiệp Quốc đã xác quyết rất rõ điều này. Căn nguyên vấn đề Ngay cả điều 25 hiến pháp 2013 của Việt Nam cũng công nhận: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình.” Thế nhưng lại thòng thêm phần sau là: “Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.” Và trên thực tế thì luật pháp đã thủ tiêu các quyền thiêng liêng này của người dân Việt Nam hoặc nhà cầm quyền không dám ra luật. Đến giờ phút này vẫn chưa có một tờ báo tư nhân ở Việt Nam. Chỉ cần nhìn vào đó là đủ biết thể chế chính trị ở Việt Nam là dân chủ hay độc tài. Thời Pháp thuộc đã có báo chí tư nhân như: Nam Phong, Nông Cổ Mín Đàm, Tiếng Dân, Gia Định báo,... có các nhà xuất bản tư nhân như Nam Đồng thư xã, Quan hải tùng thư... Ta có thể thấy những người lãnh đạo đảng cộng sản hiện tại còn kìm kẹp dân nặng nề hơn thời Pháp thuộc. Vậy ý nghĩa của giải phóng dân tộc có còn không? Dân quyền có được tự do hơn không? Blogger Điếu Cày - Nguyễn Văn Hải mới được nhà chức trách Việt Nam trả tự do năm ngoái. Chúng ta - con người khác với con vật ở chỗ chúng ta có suy nghĩ và có thể biểu đạt suy nghĩ đó. Bị tước mất quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do biểu đạt nghĩa là chúng ta bị tước đoạt quyền làm một Con Người, chữ Con Người viết hoa với tất cả vẻ đẹp và thiêng liêng của nó. Tại sao các quyền tự do của công dân bị vi phạm, hạn chế như vậy? Thật ra, gốc của vấn đề là dân đã bị tước đoạt quyền làm chủ cho nên quyền con người hay quyền công dân quy định trong chương hai của hiến pháp đương nhiên sẽ không thể bảo đảm được. Quyền làm chủ quan trọng nhất chính là quyền được quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia qua trưng cầu dân ý, quyền bầu ra lãnh đạo, quyền phúc quyết hiến pháp, quyền sở hữu đất đai, tài sản. Dân đã bị tước đoạt quyền bầu ra lãnh đạo quốc gia khi có một đảng tự cho họ quyền được cai trị đất nước. Do đó, để duy trì quyền lợi, quyền lực bất hợp pháp của mình, lãnh đạo đảng đó sẽ không ngần ngại vi phạm quyền tự do của công dân. Công lý ở đâu? Khi thực hiện quyền tự do ngôn luận, nhiều người bạn của tôi trong Câu lạc bộ Nhà báo tự do đã bị bắt như anh Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), chị Tạ Phong Tần, anh Phan Thanh Hải. Đến giờ này chị Tạ Phong Tần vẫn đang bị giam cầm trong hoàn cảnh ngặt nghèo. Gần đây, giáo sư Hồng Lê Thọ, anh Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm), nhà văn Nguyễn Quang Lập,… đều bị nhà cầm quyền bắt vì thực hiện quyền tự do biểu đạt chính kiến. Mỗi người khi phát ngôn đều phải chịu trách nhiệm về lời nói, bài viết của mình. Nếu tổ chức, cá nhân nào cảm thấy quyền lợi bị tổn hại vì phát ngôn của người khác thì có thể kiện ra tòa. Tuy nhiên, điều quan trọng là tòa án phải độc lập để có thể xét xử công bằng. Trong một chế độ chính trị mà tòa án, viện kiểm sát, công an đều là của một đảng thì những người phản đối việc tước đoạt quyền làm chủ của người dân, phản đối việc độc quyền nhà nước của đảng đó chắc chắn sẽ không thể được tòa án của đảng đó xét xử công bằng. Ngày xét xử các thành viên của Câu lạc bộ Nhà báo tự do, tòa đã ngăn cản các luật sư, các bị cáo bào chữa, giới hạn thời gian nói của họ một cách bất hợp pháp. Tôi còn nhớ trước khi tòa tuyên án, hàng chục công an đã vây xung quanh chị Tạ Phong Tần để phòng ngừa bị chụp hình, một sỹ quan trùm một tấm mền lên đầu chị Tần, đồng thời dùng tay bịt miệng để ngăn cản chị lên tiếng phản đối phiên tòa bất công. Nhiều blogger ở VN trong đó có bà Tạ Phong Tần (phải) vẫn đang bị giam cầm ngặt nghèo, theo tác giả. Quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam, thậm chí ở một nơi thiêng liêng biểu tượng cho công lý của quốc gia - tòa án, là như thế! Nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam lên án việc thảm sát các nhà báo Charlie Hebdo là “dã man”, thế việc bắt bớ các trí thức, nhà văn thực hiện nghĩa vụ công dân, lên tiếng phản đối bất công xã hội ở Việt Nam có thể dùng từ gì để miêu tả? Là “đạo đức”, là “văn minh” chăng? Thiết nghĩ chỉ có pháp luật chuẩn mực, bắt đầu từ hiến pháp dân chủ, mới có thể giới hạn quyền của chính quyền và bảo đảm dân quyền. Điều đó chỉ có thể đạt được qua thể chế cộng hòa chính danh, nơi dân có quyền bầu ra lãnh đạo qua bầu cử tự do và công bằng. Khi dân có quyền làm chủ rồi thì mới có thể thật sự có được các quyền căn bản khác, trong đó có quyền tự do ngôn luận. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và thể hiện lối hành văn của tác giả, một nhà vận động cho dân chủ hóa, nhân quyền và là cựu tù nhân chính trị ở Việt Nam.

summarize: Vụ báo Pháp Charlie Hebdo bị khủng bố tấn công mới đây gợi ra nhiều bàn luận về tự do ngôn luận. Thế nhưng, người Pháp đã hành xử đầy dũng cảm và văn minh. Ngay khi những kẻ khủng bố chưa bị bắt, họ đã xuống đường tuần hành trong hòa bình để phản đối bạo lực và cũng để thể hiện ý chí bảo vệ nền tảng của nền cộng hòa, đó là quyền tự do của người dân mà linh hồn là quyền tự do ngôn luận. Biểu tình ôn hòa chính là cùng nhau thực hiện quyền tự do ngôn luận để lên tiếng về một vấn đề xã hội. Hồi tôi đi học ở bên Pháp, đài truyền hình vẫn hay chiếu cảnh các diễn viên, nghệ sỹ hóa trang thành tổng thống Jacques Chirac để châm biếm, chế giễu các chính sách của ông. Để so sánh, ta có thể nhìn vào việc mạng máy tính hãng Sony Pictures bị tấn công bởi tin tặc khi hãng này làm bộ phim “The Interview” để châm biếm nhà độc tài Kim Yong Un của Bắc Hàn. Báo đài Bắc Hàn cũng đồng loạt đe dọa bạo lực với hãng Sony. Qua đó để thấy chế độ cộng hòa chính danh của nước Pháp và chế độ độc đảng toàn trị tại Bắc Hàn chế độ nào có tự do hơn. Xét cho cùng, lãnh đạo cũng chỉ là một người đứng ra gánh vác việc công để phục vụ người dân. Việc hơn 40 nhà lãnh đạo trên thế giới cùng xuống đường biểu tình thể hiện tình đoàn kết với dân Pháp cho thấy quyền tự do ngôn luận là một quyền phổ quát của nhân loại mà không chế độ nào, nhân danh bất kỳ cái gì có thể bác bỏ được. Việt Nam cũng không phải ngoại lệ. Điều 19 Tuyên ngôn nhân quyền quốc tế của Liên Hiệp Quốc đã xác quyết rất rõ điều này. Căn nguyên vấn đề Ngay cả điều 25 hiến pháp 2013 của Việt Nam cũng công nhận: “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình.” Thế nhưng lại thòng thêm phần sau là: “Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.” Và trên thực tế thì luật pháp đã thủ tiêu các quyền thiêng liêng này của người dân Việt Nam hoặc nhà cầm quyền không dám ra luật. Đến giờ phút này vẫn chưa có một tờ báo tư nhân ở Việt Nam. Chỉ cần nhìn vào đó là đủ biết thể chế chính trị ở Việt Nam là dân chủ hay độc tài. Thời Pháp thuộc đã có báo chí tư nhân như: Nam Phong, Nông Cổ Mín Đàm, Tiếng Dân, Gia Định báo,... có các nhà xuất bản tư nhân như Nam Đồng thư xã, Quan hải tùng thư... Ta có thể thấy những người lãnh đạo đảng cộng sản hiện tại còn kìm kẹp dân nặng nề hơn thời Pháp thuộc. Vậy ý nghĩa của giải phóng dân tộc có còn không? Dân quyền có được tự do hơn không? Blogger Điếu Cày - Nguyễn Văn Hải mới được nhà chức trách Việt Nam trả tự do năm ngoái. Chúng ta - con người khác với con vật ở chỗ chúng ta có suy nghĩ và có thể biểu đạt suy nghĩ đó. Bị tước mất quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do biểu đạt nghĩa là chúng ta bị tước đoạt quyền làm một Con Người, chữ Con Người viết hoa với tất cả vẻ đẹp và thiêng liêng của nó. Tại sao các quyền tự do của công dân bị vi phạm, hạn chế như vậy? Thật ra, gốc của vấn đề là dân đã bị tước đoạt quyền làm chủ cho nên quyền con người hay quyền công dân quy định trong chương hai của hiến pháp đương nhiên sẽ không thể bảo đảm được. Quyền làm chủ quan trọng nhất chính là quyền được quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia qua trưng cầu dân ý, quyền bầu ra lãnh đạo, quyền phúc quyết hiến pháp, quyền sở hữu đất đai, tài sản. Dân đã bị tước đoạt quyền bầu ra lãnh đạo quốc gia khi có một đảng tự cho họ quyền được cai trị đất nước. Do đó, để duy trì quyền lợi, quyền lực bất hợp pháp của mình, lãnh đạo đảng đó sẽ không ngần ngại vi phạm quyền tự do của công dân. Công lý ở đâu? Khi thực hiện quyền tự do ngôn luận, nhiều người bạn của tôi trong Câu lạc bộ Nhà báo tự do đã bị bắt như anh Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), chị Tạ Phong Tần, anh Phan Thanh Hải. Đến giờ này chị Tạ Phong Tần vẫn đang bị giam cầm trong hoàn cảnh ngặt nghèo. Gần đây, giáo sư Hồng Lê Thọ, anh Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm), nhà văn Nguyễn Quang Lập,… đều bị nhà cầm quyền bắt vì thực hiện quyền tự do biểu đạt chính kiến. Mỗi người khi phát ngôn đều phải chịu trách nhiệm về lời nói, bài viết của mình. Nếu tổ chức, cá nhân nào cảm thấy quyền lợi bị tổn hại vì phát ngôn của người khác thì có thể kiện ra tòa. Tuy nhiên, điều quan trọng là tòa án phải độc lập để có thể xét xử công bằng. Trong một chế độ chính trị mà tòa án, viện kiểm sát, công an đều là của một đảng thì những người phản đối việc tước đoạt quyền làm chủ của người dân, phản đối việc độc quyền nhà nước của đảng đó chắc chắn sẽ không thể được tòa án của đảng đó xét xử công bằng. Ngày xét xử các thành viên của Câu lạc bộ Nhà báo tự do, tòa đã ngăn cản các luật sư, các bị cáo bào chữa, giới hạn thời gian nói của họ một cách bất hợp pháp. Tôi còn nhớ trước khi tòa tuyên án, hàng chục công an đã vây xung quanh chị Tạ Phong Tần để phòng ngừa bị chụp hình, một sỹ quan trùm một tấm mền lên đầu chị Tần, đồng thời dùng tay bịt miệng để ngăn cản chị lên tiếng phản đối phiên tòa bất công. Nhiều blogger ở VN trong đó có bà Tạ Phong Tần (phải) vẫn đang bị giam cầm ngặt nghèo, theo tác giả. Quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam, thậm chí ở một nơi thiêng liêng biểu tượng cho công lý của quốc gia - tòa án, là như thế! Nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam lên án việc thảm sát các nhà báo Charlie Hebdo là “dã man”, thế việc bắt bớ các trí thức, nhà văn thực hiện nghĩa vụ công dân, lên tiếng phản đối bất công xã hội ở Việt Nam có thể dùng từ gì để miêu tả? Là “đạo đức”, là “văn minh” chăng? Thiết nghĩ chỉ có pháp luật chuẩn mực, bắt đầu từ hiến pháp dân chủ, mới có thể giới hạn quyền của chính quyền và bảo đảm dân quyền. Điều đó chỉ có thể đạt được qua thể chế cộng hòa chính danh, nơi dân có quyền bầu ra lãnh đạo qua bầu cử tự do và công bằng. Khi dân có quyền làm chủ rồi thì mới có thể thật sự có được các quyền căn bản khác, trong đó có quyền tự do ngôn luận. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và thể hiện lối hành văn của tác giả, một nhà vận động cho dân chủ hóa, nhân quyền và là cựu tù nhân chính trị ở Việt Nam.

081105_why_barack_won

https://www.bbc.com/vietnamese/worldnews/story/2008/11/081105_why_barack_won

Vì sao Barack Obama thắng?

Cách đây hai năm, Barack Obama chỉ là một chấm nhỏ trên màn hình radar chính trị của nước Mỹ.

Thế nhưng, với một chiến dịch thông minh và có kỷ luật, một số lượng lớn tài chính và một bầu không khí chính trị tạo ra, vị thượng nghị sỹ trẻ tuổi từ tiểu bang Illinois đã chiếm lĩnh được vị trí quyền lực lớn nhất trên thế giới. Cuộc vận động của ông Obama sẽ là một hình mẫu cho những ai muốn tìm kiếm sự thay thế ông trong tương lai. Ngay cả các chiến lược gia đảng Cộng hoà cũng phải công nhận đây là một chiến dịch vận động với một cơ sở chuẩn bị hoàn hảo về mặt kỹ thuật. Tiền bạc là một yếu tố then chốt. Ông Obama đã thừa nhận trong suốt cuộc vận động bầu cử sơ bộ là ông đã phát triển được một cơ sở quyên quỹ cực kỳ rộng lớn, mà ông luôn có thể tìm kiếm được sự tài trợ. Do đó, ông đã từ chối không nhận tài trợ của liên bang dành cho chiến dịch vận động của mình, cũng như dành cho việc bù đắp các giới hạn tài chính khác. Đội quân giúp đỡ Với sự giúp đỡ của người sáng lập trang Facebook, Chris Hughes - người đã thiết kế một hệ thống gây quỹ mới - chiến dịch tranh cử Obama cuối cùng đã thu hút được hơn ba triệu người ủng hộ tài chính. Những người này đã quyên góp được 650 triệu đôla, nhiều hơn cả hai đối thủ tranh cử tổng thống năm 2004 cộng lại. Ông Obama đã có gấp bốn lần số văn phòng vận động so với ông McCain và sở hữu một đội quân đông đảo nhân viên và những người tình nguyện. Các cơ sở này đã phát triển và khai thác được một cơ sở dữ liệu khổng lồ các thông tin về các nhà tài trợ và cử tri tiềm tàng ở mọi bang then chốt. Mọi người vào trang mạng của Obama đều được mời đăng ký để cung cấp thêm thông tin. Và mỗi người đăng ký như vậy đều được yêu cầu đóng góp hay tham gia tình nguyện. Một khi đồng ý, họ nhận được nhiều cú gọi điện và các thông điệp đề nghị quyên thêm tiền hoặc cung cấp thêm sự giúp đỡ. Chương trình gây quỹ với cơ sở vững vàng đó đã trang bị đủ lực cho ông Obama trong cuộc chiến truyền thông. Truyền hình, vốn phủ sóng trên 3,5 triệu dặm vuông (tức khoảng 9 triệu km2) tới 300 triệu dân, gần như là huyết mạch của chiến dịch vận động và ông Obama đã không gặp phải bất cứ vấn đề gì để mua thời lượng phát sóng. Chiến dịch siêu việt Tại một số tiểu bang dao động (swing states) trong những tuần lễ vận động cuối, ông Obama đã vượt trội ông McCain với tỉ lệ 4/1. Chiến dịch vận động của ông đã tiến vào địa hạt internet, nhằm đưa các thông điệp quảng cáo tới các đối tượng trên mạng. Thậm chí, người của ông Obama còn mua cả một không gian quảng cáo và xen vào địa hạt các trò chơi video. Ông Obama cũng đủ lực để vận động ở cả những khu vực luôn là thành lũy của đảng Cộng hòa và ép ông McCain phải dàn trải các nguồn lực vốn ngày một mỏng manh của mình, từ đó thu hút bớt các ủng hộ viên của đối thủ về phía mình ở các tiểu bang giao động chính kiến. Đồng thời, chiến lược vận động của thượng nghị sĩ bang Illinois còn tỏ ra rất siêu việt trong việc lấy phiếu. Đội quân của ông Obama đã chạy một chiến dịch vận động đăng ký khổng lồ đối với những người có khả năng trở thành ủng hộ viên Dân chủ. Nỗ lực này đã giành thêm hơn 300.000 cử tri tới các vòng bỏ phiếu ở riêng Florida. Nhận ra việc nhiều cử tri mới có thể tràn ngập các điểm bỏ phiếu trong ngày bầu cử, chiến dịch Obama đã làm cho việc bỏ phiếu sớm trở thành một ưu tiên ở nhiều tiểu bang nơi việc này được phép. Có nhiều người đi bỏ phiếu trước ngày bầu cử vào năm nay hơn bất thời điểm nào trước đây - hơn 29 triệu người ở 30 tiểu bang, theo số liệu thống kê sơ bộ. Tất cả hiệu quả đạt được còn nhờ việc ông Barack Obama đã biết hiệu triệu mọi người với tư cách một ứng viên tổng thống. Ông là một nhà hùng biện xuất sắc, có thể dẫn dụ đám đông quần chúng theo kiểu của ông Bill Clinton. Hình ảnh của Obama mang tính trọn vẹn - một người đàn ông tự lập với một ngôi nhà, một chiếc xe hơi và một gia đình. Điều này tương phản với John McCain từng ly dị người vợ vốn chờ đợi ông qua suốt cuộc chiến tranh Việt Nam, rồi cưới một người phụ nữ thừa kế gia sản giàu có và là một người không thể nhớ mình có bao nhiêu ngôi nhà trong tay. Ứng cử viên chống Bush Ông Obama đã có thể thiết lập được liên hệ một cách sâu sắc hơn với các khối cử tri khác nhau. Ông đã đánh đúng vào tâm lý của các cử tri trẻ, dành được cảm tình của nhiều cử tri nói tiếng Tây Ban Nha và Do Thái, vốn là những người ủng hộ Đảng Cộng hoà trong quá khứ, và đương nhiên đã dành được nhiều phiếu của các cử tri da đen hơn bất cứ vị tổng thống tiền nhiệm nào. Thông điệp thống nhất của ông Obama là "thay đổi" đã phát huy tác dụng khi gần 9/10 người dân Mỹ tin rằng đất nước của họ đã "đi sai đường." Ông có thể dễ dàng đặt mình vào vị trí một ứng viên tổng thống chống lại ông Bush theo một cách thức mà ông McCain phải rất vất vả nếu muốn có. Tổng thống Bush đã nhận tỉ lệ ủng hộ thấp hơn cả cựu tổng thống tai tiếng một thời, Richard Nixon. Một thông điệp xuyên suốt của ông Obama là ông John McCain đã luôn hậu thuẫn ông Bush trong suốt 90% thời gian cầm quyền của ông Bush. Các cuộc thăm dò dư luận luôn cho thấy nhiều người dân tin tưởng hơn vào khả năng ông Obama có thể giải quyết các vấn đề kinh tế khi khủng hoảng tài chính nổ ra, và ông đã xuất hiện đúng chỗ để tận dụng trọn vẹn lợi thế chính trị này. Trọng tâm kiên định của ông Obama đặt vào việc làm thế nào có thể giúp đỡ những người dân bị bần cùng hoá nhiều nhất trong 8 năm cầm quyền của Tổng thống Bush dường như tỏ ra thích hợp với thời sự hơn. Điều này tương phản với trọng tâm đặt vào việc cắt giảm thuế có lợi rõ ràng cho các giới giàu có trong chiến dịch vận động của ông McCain. Khác biệt là sức mạnh Nhưng trên hết, ngay cả thế mạnh cao nhất của ông McCain với tư cách một anh hùng trong chiến tranh Việt Nam với kinh nghiệm quốc tế hàng chục năm cũng đã bị lu mờ. Lựa chọn của ông Obama về người liên danh vào chức vụ ứng viên Phó tổng thống, chuyên gia chính sách đối ngoại kỳ cựu, Thượng nghị sĩ Joe Biden, đã thu hẹp khoảng cách kinh nghiệm. Ông Obama cũng nhấn mạnh rằng quan điểm còn quan trọng hơn kinh nghiệm và suốt quá trình chiến dịch tranh cử, các đồng thuận chính trị về khía cạnh này ở công chúng có vẻ đã chuyển dịch dần sang lập luận này của ông. Ông Obama đã kêu gọi thiết lập một thời gian biểu cho việc rút quân khỏi Iraq, bảo vệ các biên giới của Afghanistan bằng việc tiến hành các cuộc tấn công nằm bên trong lãnh thổ Pakistan khi được yêu cầu và tiến hành đối thoại với các kẻ thù của Hoa Kỳ. Và rồi một cách chậm rãi và lặng lẽ, chính Chính quyền của ông Bush đã phải đi tới chấp nhận các quan điểm của ông Obama, trong khi ông John McCain thì đã ngày càng bị cô lập hơn khi tiếp tục phản đối. Ông Barack Obama còn nói ông không "trông giống như các vị Tổng thống khác được in hình trên đồng đôla." Mặc dù đây là một ngụ ý về mầu da của mình, ông Obama đã tỏ ra có nhiều khác biệt so với các tầng lớp chính trị quý tộc truyền thống, và trong một năm mà nhiều người Mỹ khao khát đổi mới, những khác biệt này đã trở thành một phần sức mạnh của ông.

summarize: Thế nhưng, với một chiến dịch thông minh và có kỷ luật, một số lượng lớn tài chính và một bầu không khí chính trị tạo ra, vị thượng nghị sỹ trẻ tuổi từ tiểu bang Illinois đã chiếm lĩnh được vị trí quyền lực lớn nhất trên thế giới. Cuộc vận động của ông Obama sẽ là một hình mẫu cho những ai muốn tìm kiếm sự thay thế ông trong tương lai. Ngay cả các chiến lược gia đảng Cộng hoà cũng phải công nhận đây là một chiến dịch vận động với một cơ sở chuẩn bị hoàn hảo về mặt kỹ thuật. Tiền bạc là một yếu tố then chốt. Ông Obama đã thừa nhận trong suốt cuộc vận động bầu cử sơ bộ là ông đã phát triển được một cơ sở quyên quỹ cực kỳ rộng lớn, mà ông luôn có thể tìm kiếm được sự tài trợ. Do đó, ông đã từ chối không nhận tài trợ của liên bang dành cho chiến dịch vận động của mình, cũng như dành cho việc bù đắp các giới hạn tài chính khác. Đội quân giúp đỡ Với sự giúp đỡ của người sáng lập trang Facebook, Chris Hughes - người đã thiết kế một hệ thống gây quỹ mới - chiến dịch tranh cử Obama cuối cùng đã thu hút được hơn ba triệu người ủng hộ tài chính. Những người này đã quyên góp được 650 triệu đôla, nhiều hơn cả hai đối thủ tranh cử tổng thống năm 2004 cộng lại. Ông Obama đã có gấp bốn lần số văn phòng vận động so với ông McCain và sở hữu một đội quân đông đảo nhân viên và những người tình nguyện. Các cơ sở này đã phát triển và khai thác được một cơ sở dữ liệu khổng lồ các thông tin về các nhà tài trợ và cử tri tiềm tàng ở mọi bang then chốt. Mọi người vào trang mạng của Obama đều được mời đăng ký để cung cấp thêm thông tin. Và mỗi người đăng ký như vậy đều được yêu cầu đóng góp hay tham gia tình nguyện. Một khi đồng ý, họ nhận được nhiều cú gọi điện và các thông điệp đề nghị quyên thêm tiền hoặc cung cấp thêm sự giúp đỡ. Chương trình gây quỹ với cơ sở vững vàng đó đã trang bị đủ lực cho ông Obama trong cuộc chiến truyền thông. Truyền hình, vốn phủ sóng trên 3,5 triệu dặm vuông (tức khoảng 9 triệu km2) tới 300 triệu dân, gần như là huyết mạch của chiến dịch vận động và ông Obama đã không gặp phải bất cứ vấn đề gì để mua thời lượng phát sóng. Chiến dịch siêu việt Tại một số tiểu bang dao động (swing states) trong những tuần lễ vận động cuối, ông Obama đã vượt trội ông McCain với tỉ lệ 4/1. Chiến dịch vận động của ông đã tiến vào địa hạt internet, nhằm đưa các thông điệp quảng cáo tới các đối tượng trên mạng. Thậm chí, người của ông Obama còn mua cả một không gian quảng cáo và xen vào địa hạt các trò chơi video. Ông Obama cũng đủ lực để vận động ở cả những khu vực luôn là thành lũy của đảng Cộng hòa và ép ông McCain phải dàn trải các nguồn lực vốn ngày một mỏng manh của mình, từ đó thu hút bớt các ủng hộ viên của đối thủ về phía mình ở các tiểu bang giao động chính kiến. Đồng thời, chiến lược vận động của thượng nghị sĩ bang Illinois còn tỏ ra rất siêu việt trong việc lấy phiếu. Đội quân của ông Obama đã chạy một chiến dịch vận động đăng ký khổng lồ đối với những người có khả năng trở thành ủng hộ viên Dân chủ. Nỗ lực này đã giành thêm hơn 300.000 cử tri tới các vòng bỏ phiếu ở riêng Florida. Nhận ra việc nhiều cử tri mới có thể tràn ngập các điểm bỏ phiếu trong ngày bầu cử, chiến dịch Obama đã làm cho việc bỏ phiếu sớm trở thành một ưu tiên ở nhiều tiểu bang nơi việc này được phép. Có nhiều người đi bỏ phiếu trước ngày bầu cử vào năm nay hơn bất thời điểm nào trước đây - hơn 29 triệu người ở 30 tiểu bang, theo số liệu thống kê sơ bộ. Tất cả hiệu quả đạt được còn nhờ việc ông Barack Obama đã biết hiệu triệu mọi người với tư cách một ứng viên tổng thống. Ông là một nhà hùng biện xuất sắc, có thể dẫn dụ đám đông quần chúng theo kiểu của ông Bill Clinton. Hình ảnh của Obama mang tính trọn vẹn - một người đàn ông tự lập với một ngôi nhà, một chiếc xe hơi và một gia đình. Điều này tương phản với John McCain từng ly dị người vợ vốn chờ đợi ông qua suốt cuộc chiến tranh Việt Nam, rồi cưới một người phụ nữ thừa kế gia sản giàu có và là một người không thể nhớ mình có bao nhiêu ngôi nhà trong tay. Ứng cử viên chống Bush Ông Obama đã có thể thiết lập được liên hệ một cách sâu sắc hơn với các khối cử tri khác nhau. Ông đã đánh đúng vào tâm lý của các cử tri trẻ, dành được cảm tình của nhiều cử tri nói tiếng Tây Ban Nha và Do Thái, vốn là những người ủng hộ Đảng Cộng hoà trong quá khứ, và đương nhiên đã dành được nhiều phiếu của các cử tri da đen hơn bất cứ vị tổng thống tiền nhiệm nào. Thông điệp thống nhất của ông Obama là "thay đổi" đã phát huy tác dụng khi gần 9/10 người dân Mỹ tin rằng đất nước của họ đã "đi sai đường." Ông có thể dễ dàng đặt mình vào vị trí một ứng viên tổng thống chống lại ông Bush theo một cách thức mà ông McCain phải rất vất vả nếu muốn có. Tổng thống Bush đã nhận tỉ lệ ủng hộ thấp hơn cả cựu tổng thống tai tiếng một thời, Richard Nixon. Một thông điệp xuyên suốt của ông Obama là ông John McCain đã luôn hậu thuẫn ông Bush trong suốt 90% thời gian cầm quyền của ông Bush. Các cuộc thăm dò dư luận luôn cho thấy nhiều người dân tin tưởng hơn vào khả năng ông Obama có thể giải quyết các vấn đề kinh tế khi khủng hoảng tài chính nổ ra, và ông đã xuất hiện đúng chỗ để tận dụng trọn vẹn lợi thế chính trị này. Trọng tâm kiên định của ông Obama đặt vào việc làm thế nào có thể giúp đỡ những người dân bị bần cùng hoá nhiều nhất trong 8 năm cầm quyền của Tổng thống Bush dường như tỏ ra thích hợp với thời sự hơn. Điều này tương phản với trọng tâm đặt vào việc cắt giảm thuế có lợi rõ ràng cho các giới giàu có trong chiến dịch vận động của ông McCain. Khác biệt là sức mạnh Nhưng trên hết, ngay cả thế mạnh cao nhất của ông McCain với tư cách một anh hùng trong chiến tranh Việt Nam với kinh nghiệm quốc tế hàng chục năm cũng đã bị lu mờ. Lựa chọn của ông Obama về người liên danh vào chức vụ ứng viên Phó tổng thống, chuyên gia chính sách đối ngoại kỳ cựu, Thượng nghị sĩ Joe Biden, đã thu hẹp khoảng cách kinh nghiệm. Ông Obama cũng nhấn mạnh rằng quan điểm còn quan trọng hơn kinh nghiệm và suốt quá trình chiến dịch tranh cử, các đồng thuận chính trị về khía cạnh này ở công chúng có vẻ đã chuyển dịch dần sang lập luận này của ông. Ông Obama đã kêu gọi thiết lập một thời gian biểu cho việc rút quân khỏi Iraq, bảo vệ các biên giới của Afghanistan bằng việc tiến hành các cuộc tấn công nằm bên trong lãnh thổ Pakistan khi được yêu cầu và tiến hành đối thoại với các kẻ thù của Hoa Kỳ. Và rồi một cách chậm rãi và lặng lẽ, chính Chính quyền của ông Bush đã phải đi tới chấp nhận các quan điểm của ông Obama, trong khi ông John McCain thì đã ngày càng bị cô lập hơn khi tiếp tục phản đối. Ông Barack Obama còn nói ông không "trông giống như các vị Tổng thống khác được in hình trên đồng đôla." Mặc dù đây là một ngụ ý về mầu da của mình, ông Obama đã tỏ ra có nhiều khác biệt so với các tầng lớp chính trị quý tộc truyền thống, và trong một năm mà nhiều người Mỹ khao khát đổi mới, những khác biệt này đã trở thành một phần sức mạnh của ông.

090126_newyear_predictions

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2009/01/090126_newyear_predictions

Vận nước sẽ sáng lên

Năm 2009, vận nước Việt Nam sẽ 'sáng' lên, với những chuyển động mạnh mẽ và phức tạp.

Tuy nhiên, cũng có dự đoán rằng có thể có xung đột trên biển, có “thương hỏa giao chiến ở phương Bắc” và những mối lo trên trường quốc tế của Việt Nam sẽ không giảm bớt... Đó là một vài ý kiến mà giới nghiên cứu đưa ra tại lễ ra mắt mới đây của Trung tâm UNESCO nghiên cứu và ứng dụng văn hóa Á Đông tại Bắc Ninh. Đất nước sẽ 'sáng' lên Nhà văn Xuân Cang, một nhà nghiên cứu Kinh Dịch, ngạc nhiên và nửa mừng nửa lo khi thấy vận hội đất nước trong năm 2009 ứng với quẻ Thuần Ly - hai lần sáng. Ông cho rằng đất nước trong năm Kỷ Sửu sẽ sáng lên rực rỡ, sẽ lợi về sự chính đáng, "nếu biết nhu thuận lại càng tốt hơn". "Lợi về chính đáng vì nếu biết nương tựa, giúp đỡ nhau đi vào con đường chính đáng. Nếu ngược lại thì cái xấu sẽ được nhân lên." Nhà văn Xuân Cang cho rằng quẻ tốt nói vận nước sẽ sáng lên vượt khỏi nơi ảm đạm, khó khăn, nhưng được quẻ tốt thì chủ thể của nó cũng phải tốt mới “đứng” được với những điều tốt mà khách quan đưa lại. "Nếu không được như vậy thì sáng rất có thể trở thành đen tối." "Bậc minh chủ lãnh đạo cần có cái đức sáng mới có thể lãnh đạo nhân dân vượt qua những khó khăn, mới phát huy được cái 'sáng' của quẻ Thuần Ly." Ông cũng tin rằng các nhà trí thức sẽ là chủ thể của quẻ Thuần Ly, là nhân tố chính có thể làm cho đất nước “sáng” lên. Điều cần đề phòng là tâm lý nóng vội muốn vượt nhanh ra khỏi khó khăn một cách duy ý chí, có thể làm xuất hiện nhiều xáo động trong xã hội… Chuyển động phức tạp Những dự báo cho năm 2009 được các nhà nghiên cứu tham gia buổi bàn luận tìm tòi trên cơ sở các phương pháp khác nhau, xoay quanh ba chủ đề chính: biến đổi của thời tiết, khí hậu; kéo theo đó là ảnh hưởng tới đời sống con người và những vấn đề phát triển của kinh tế đất nước. Năm tới kinh tế Việt Nam được dự báo là sẽ tăng trưởng. Các giải pháp kích cầu kinh tế, khuyến khích sản xuất, kinh doanh, cải thiện an sinh xã hội phải từ tháng Ba mới sáng lên nhưng chỉ sáng lên với sự đồng thuận cao của nhân dân. Những tháng sau đó là thời kỳ chuyển động mạnh mẽ và phức tạp. Có thể có sự lo lắng, bối rối, sa sút niềm tin. Nhưng cũng chính từ trong những lo lắng đó những nhân tố mới có thể xuất hiện và hành động quyết liệt để thay đổi tình hình. Tuy vậy cũng có ý kiến không lạc quan khi dự đoán sẽ có nhiều bất ổn từ bên trong; lòng dân không yên do đời sống khó khăn, tham nhũng tinh vi hơn; môi trường (cả vật chất và tâm linh) đều có những ô nhiễm, trong đó vấn đề đạo đức xã hội cần được đặc biệt quan tâm. Nạn làm hàng giả, đặc biệt là thuốc giả phát triển mạnh, nạn buôn lậu và họat động kiểu băng đảng không giảm. Trong tiết Hàn lộ - sương giáng (20/8 - 20/9), có thế có sự thay ngôi, đổi vị hoặc trong lĩnh vực kinh tế, hoặc vì lý do kinh tế. Thời tiết thất thường Ông Vũ Xuân Quang, một người tham gia cuộc gặp mặt, nhấn mạnh vai trò ý nghĩa của học thuyết Vận khí và Kinh Dịch - những tinh hoa của kho tàng khoa học phương Đông - trong việc dự báo thời tiết có tính dài hạn. Học thuyết Vận khí cũng đóng vai trò rất quan trọng trong lý luận và trị bệnh lâm sàng của Đông y trên những lĩnh vực phòng và chữa bệnh thời khí. Theo nghiên cứu của ông Quang, năm Kỷ Sửu là năm Đại vận thiếu cung, mộc kiêm thổ hóa; những tạng phủ ứng với hành thổ trong ngũ hành chịu những tác động không tốt. Sáu tháng đầu năm cần chú ý có khí thái âm thấp thổ tư thiên - đề phòng bệnh tật của tỳ, vị, thuộc hệ thống tiêu hóa, các bệnh thấp khớp, đau cơ. Sáu tháng cuối năm khí thái dương hàn thủy tại tuyền nên chú ý tới các chứng hàn thấp, phụ nữ cần chú ý tới ảnh hưởng của hàn thấp tới nội tiết sinh dục. Nhà nghiên cứu Đỗ Trọng Hoàn nhấn mạnh thêm: Năm 2009 thời tiết có nhiều biến đổi thất thường, sẽ có nhiều bão gió rất khác lệ, có thể xảy ra hạn hán tuy vậy sản phẩm nông nghiệp vẫn có thể đạt năng suất cao. Lợi ích từ chăn nuôi thủy sản và ngành chăn nuôi lợn kém nhưng trâu bò, gia cầm phát triển tốt, ít dịch bệnh. Lượng mưa trong năm 2009 ít hơn so với 4 năm trước vì vậy cần có kế hoạch chống hạn trong nông nghiệp và đề phòng hoả hoạn. Lời quẻ cũng cho biết: Quan hệ sản xuất có dấu hiệu kìm hãm lực lượng sản xuất. Nhà nước cần có chính sách thích hợp để thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển đúng với năng lực của nó. Năm 2008, các nhà dự đoán đã phần nào chính xác khi tiên đoán về đợt mưa lụt bất ngờ cuối năm và về “một “con chim lớn” mang tai họa - được hiểu như cuộc khủng hoảng và suy thoái đang diễn ra. BillTôi không tin tưởng vào bói toán lắm vì tôi là người có đạo nhưng tôi cũng mong rằng như thế lắm, ít ra là trước việc gì thì lạc quan vẫn hay hơn. Và tôi xin chúc đất nước Việt Nam ta yên bình ấm no hạnh phúc và chúc BBC một năm mới với nhiều bài viết thật hay. NguyenKhi đoán vận mệnh đất nước mà chỉ nêu lên tên quẻ là quẻ Ly thì vẫn chưa biết là tốt hay xấu. Bản thân quẻ Ly là hai tượng hỏa gộp lại rồi. Tượng của quẻ ly đúng là Sáng sủa, Phô trương thế nhưng còn có nghĩa là nhà cửa không yên, ly tán (ngay tên quẻ cho thấy). Đồng thời trong quẻ không nêu rõ hào nào động trong số sáu hào của quẻ thì không thể tính được. Ngoài ra thời gian lập quẻ là lúc nào nữa. Nên dựa vào các thông tin đưa ra về cơ bản thì không thể biết được là tốt hay xấu, tuy nhiên tôi cũng đồng ý với ý kiến nhà văn Xuân Cang, quẻ này về cơ bản cho thấy nếu chính đáng sẽ là cơ hội tốt, nếu bất chính thì là đốt lửa tự hại. Trai quêTrước hết xin chúc các bác, các cô chú một năm mới an khang thịnh vượng, ước gì được nấy. Sau xin nhận xét qua hình ảnh Tết khắp nơi trên báo chí, tôi thấy năm nay dân mình với khó khăn trước mặt, hướng tâm linh vào ông Trời, ông Táo, ông bà nhiều hơn; bằng chứng là vàng mã đốt tàn bay tràn đường; chim phóng sinh thì bay ngợp xóm, cá phóng sinh thì bơi đàn đàn dưới ao, hồ. Còn với cuộc sống thì lơ là với hoa, với kiểng, nhưng nhiệt tình chen lấn để mua cho được bánh chưng, bánh tét, bánh dày, bánh ú. Hà Nội, Sài Gòn cũng bỏ thói phô trương làm bánh chưng, bánh dày mỗi năm mỗi lớn,để rồi bị sống, bị thiu thúi đổ bỏ, mà làm nhiều bánh nhỏ để phát cho cả ngàn dân "thiếu đói" ba ngày Tết. Bây giờ lại tới các nhà tiên tri, bói toán rũ quẻ đoán Thiên cơ vận nước, thì tôi đoan chắc là lòng dân mình đang hoang mang lắm, quá buồn vì năm chuột tài sản quốc gia bị rút rỉa tanh bành, đang ước mơ một năm mới dù cực như trâu, nhưng tìm lại chút ấm no,ước mong nhiều nhân tài biết lo việc nước chăm chỉ, bình dị như trâu Vu Van Duc, HanoiXin được giải thích và dự đoán thêm . 1. Tháng 3 có sự thay đổi đột biến trên mọi phương diện bắt đầu từ kinh tế 2. Sự thay đổi bắt đầu từ trong Nam ứng với cung LY 3.Sự thay đổi bắt đầu từ những tầng lớp đa số được hưởng lợi trước như giai cấp nông dân và công nhân, những người nghèo. 4.Sự thay đổi sẽ vì mục tiêu chung của dân tộc và gắn kết mọi người dân trong nước và nước ngoài với nhau, các phe phái chính trị trong nội bộ Đảng và chính phủ sẽ gắn kết cùng thực hiện sứ mệnh chung của dân tộc là đưa dân tộc Việt sánh nganh với các dân tộc khác. 5. Tháng 9 có sự thay đổi cơ bản về nhân sự khi loại bỏ những người lãnh đạo không làm việc vì dân tộc và vì nhân dân chỉ nghĩ tới bản thân 6. Sẽ có những sự thay đổi quyền lực theo hướng tập trung vào cho người lãnh đạo tài năng và tâm huyết với nhân dân, không vì tư lợi cá nhân. 7.Năm 2009 là năm tuổi phát của ông Nguyễn Tấn Dũng và Nông Đức Mạnh nếu thuận theo ý trời và lòng dân, phục vụ dân thì cũng có thể được ví như 2 mặt trời. Hy vọng quẻ Thuần ly sẽ ứng với điều đó. Tran Quang Thien, TP HCMTạo ra nhiều công việc cho người lao động, cho người nông dân có đất cày, cho con trâu khỏi bị xẻ thịt, đem được những tham nhũng gộc ra tòa, tiết kiệm chi tiêu trong tài chánh công, tiết kiệm trong tài chánh tư. Đó mới là những điềm sáng. Đừng lấy dịch lý mà đoán. Điều đó có phải là duy tâm hay lại là đòn dùng bói tóan để xoa dịu nỗi đau nỗi khổ của dân ? Hưng KobeĐọc xong bài này thấy mừng thầm khấp khởi, mà đúng là tôi rất tin năm nay nước lên! Cầu chúc cho non sông ta mau thoát khỏi chỗ trũng kinh tế, niềm tin đã giúp người Việt Nam quật khởi. Chúc toàn thể mọi người dân Việt Nam trên toàn thế giới “Lạc, Tiếu, An, Khang, Thịnh, Cát, Tường”! Tuy năm mới nhưng tôi phê bình TTT Miền Đông, phát biểu thiếu cơ sở, ai là người ăn tiền từ kiều bào Mỹ gửi về? Quê tôi không hề có người nào đi Mỹ, không làm cán bộ mà vẫn có xe hơi đời mới đi, anh em tôi cũng buôn bán mà có xe hơi đi, mua xe bằng Việt Nam đồng đấy! Việt Nam đoàn kết, đồng lòng, tự tin tiến lên! CVM, Hà nộiTôi đồng ý phần lớn nhận định của nhà văn Xuân Cang, xin góp vài ý kiến như sau. 1.Quẻ ly tượng là lửa, phải phụ thuộc vào vật sinh ra nó, nếu ĐCSVN không có Dân thì cai trị và lãnh đạo ai? Bởi vậy chủ thể của quẻ Ly là Dân chứ không phải "các nhà trí thức", bởi vậy làm những việc hợp với lòng Dân mới là "chính đáng và biết nhu thuận". 2.Vì sáng hai lần là sáng có đôi, có thể nối nhau lan toả từ chỗ sáng khác tới (Mỹ, EU, Nhật..). 3.Nếu chính sách của ĐCSVN hợp lòng Dân, tới tháng 3 sẽ tốt (Dương quyết), e rằng đến tháng 8 thì... 4. Không có quẻ thuần ly, chỉ có quẻ thuần dương, thuần âm thôi. ABC AustraliaTôi chưa thể thấy "sáng" hai lần được. Năm 2009 VN sẽ mất rất nhiều việc làm trong và ngoài nước. Nông sản có nguy cơ "dội chợ" trên thị trường thế giới, hàng xuất khẩu cũng không khả quan hơn. PPT, Việt NamGóp ý thêm về quẻ Thuần Ly: 1/ hướng chiếu của quẻ từ Nam ra Bắc, liên quan đến năng lượng Mặt Trời, và sẽ ảnh hưởng tích cực trong tháng Ba và tiêu cực trong khoảng tháng Tám. 2/ Vì ánh sáng Phương Nam rất chói và nóng, nên chỉ những gì (chủ thể) là "thật", là "chân" (Ông Xuân Cang gọi là chính đáng) mới chịu đựng nổi. 3/ Vì quẻ Ly liên quan chặt chẻ đến "vận nước". Mà "vận" thì cần hội đủ 3 yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Nên cái "chân" tại đây chỉ về Đất Nước, chính khách hay lãnh đạo chỉ là phụ thuộc. 4/ Sự tương khắc vận sáng tháng Ba từ/ở hương Nam và vận tối tháng Tám-Chín từ/ở Phương Bắc có thể rất mảnh liệt, dẫn đến nhiều thành quả đi kèm hậu quả. Và căn cứ vào Kinh Dịch, năm 2010 sẽ được hưởng lợi từ những xáo trộn tích cực cũng như tiêu cực của Kỷ Sửu 2009. Thang, Hà NộiCũng như các bạn đọc khác, khi đọc bản tin này tôi cũng mừng thay vận mệnh nước nhà. Mong rằng vận mệnh mong manh trong thời đại suy thái kinh tế thế giới này không bị chấn bởi lũ quan tham trong đảng cộng sản nước nhà, lũ tư bản đỏ thối nát để dân đen còn mở mặt với thế giới. TTT Miền ĐôngCó nên đăng những bài tương tự trong khi quá nhiều tin cần BBC đăng tải? Kinh Dịch chỉ là niềm tin mà có nhiều mang tính mê tín. Hãy nhìn kinh tế Mỹ mà suy đoán KT Việt nam thì hay hơn. trên 60% dân VN sung túc nhờ ngoại tệ từ USA. Việc xung đột trên biển chỉ là không tưởng khi mà chính phủ còn Đảng CS cầm quyền. Cách của Đảng CS biết nhu với quốc tế và cương với đối kháng trong nước thì làm sao quẻ đúng đây. Nguyen, CH SécĐọc bài của ông Hạnh An tôi cũng thấy mừng. Cũng mong là sẽ như vậy. Năm mới tôi cũng mong cho toàn dân VN sẽ đạt được những gì thực sự họ mong muốn. Mà sẽ không bao giờ phải tự dối lòng mình nữa (nghĩ thì khác nhưng khi nói ra phải nói khác đi). Chào năm mới. Linh, ĐứcĐầu năm xin được chúc quê hương luôn tươi sáng như những dự báo này. Tuy nhiên năm Chuột vừa qua, nước VN đã lôi ra quá nhiều mặt chuột, đủ mọi xấu xa. Vì thế năm nay cầu mong VN đổi mới về cả chính trị và kinh tế để dân VN bớt nghèo khổ. Mong năm con Trâu Vàng lắm thay.

summarize: Tuy nhiên, cũng có dự đoán rằng có thể có xung đột trên biển, có “thương hỏa giao chiến ở phương Bắc” và những mối lo trên trường quốc tế của Việt Nam sẽ không giảm bớt... Đó là một vài ý kiến mà giới nghiên cứu đưa ra tại lễ ra mắt mới đây của Trung tâm UNESCO nghiên cứu và ứng dụng văn hóa Á Đông tại Bắc Ninh. Đất nước sẽ 'sáng' lên Nhà văn Xuân Cang, một nhà nghiên cứu Kinh Dịch, ngạc nhiên và nửa mừng nửa lo khi thấy vận hội đất nước trong năm 2009 ứng với quẻ Thuần Ly - hai lần sáng. Ông cho rằng đất nước trong năm Kỷ Sửu sẽ sáng lên rực rỡ, sẽ lợi về sự chính đáng, "nếu biết nhu thuận lại càng tốt hơn". "Lợi về chính đáng vì nếu biết nương tựa, giúp đỡ nhau đi vào con đường chính đáng. Nếu ngược lại thì cái xấu sẽ được nhân lên." Nhà văn Xuân Cang cho rằng quẻ tốt nói vận nước sẽ sáng lên vượt khỏi nơi ảm đạm, khó khăn, nhưng được quẻ tốt thì chủ thể của nó cũng phải tốt mới “đứng” được với những điều tốt mà khách quan đưa lại. "Nếu không được như vậy thì sáng rất có thể trở thành đen tối." "Bậc minh chủ lãnh đạo cần có cái đức sáng mới có thể lãnh đạo nhân dân vượt qua những khó khăn, mới phát huy được cái 'sáng' của quẻ Thuần Ly." Ông cũng tin rằng các nhà trí thức sẽ là chủ thể của quẻ Thuần Ly, là nhân tố chính có thể làm cho đất nước “sáng” lên. Điều cần đề phòng là tâm lý nóng vội muốn vượt nhanh ra khỏi khó khăn một cách duy ý chí, có thể làm xuất hiện nhiều xáo động trong xã hội… Chuyển động phức tạp Những dự báo cho năm 2009 được các nhà nghiên cứu tham gia buổi bàn luận tìm tòi trên cơ sở các phương pháp khác nhau, xoay quanh ba chủ đề chính: biến đổi của thời tiết, khí hậu; kéo theo đó là ảnh hưởng tới đời sống con người và những vấn đề phát triển của kinh tế đất nước. Năm tới kinh tế Việt Nam được dự báo là sẽ tăng trưởng. Các giải pháp kích cầu kinh tế, khuyến khích sản xuất, kinh doanh, cải thiện an sinh xã hội phải từ tháng Ba mới sáng lên nhưng chỉ sáng lên với sự đồng thuận cao của nhân dân. Những tháng sau đó là thời kỳ chuyển động mạnh mẽ và phức tạp. Có thể có sự lo lắng, bối rối, sa sút niềm tin. Nhưng cũng chính từ trong những lo lắng đó những nhân tố mới có thể xuất hiện và hành động quyết liệt để thay đổi tình hình. Tuy vậy cũng có ý kiến không lạc quan khi dự đoán sẽ có nhiều bất ổn từ bên trong; lòng dân không yên do đời sống khó khăn, tham nhũng tinh vi hơn; môi trường (cả vật chất và tâm linh) đều có những ô nhiễm, trong đó vấn đề đạo đức xã hội cần được đặc biệt quan tâm. Nạn làm hàng giả, đặc biệt là thuốc giả phát triển mạnh, nạn buôn lậu và họat động kiểu băng đảng không giảm. Trong tiết Hàn lộ - sương giáng (20/8 - 20/9), có thế có sự thay ngôi, đổi vị hoặc trong lĩnh vực kinh tế, hoặc vì lý do kinh tế. Thời tiết thất thường Ông Vũ Xuân Quang, một người tham gia cuộc gặp mặt, nhấn mạnh vai trò ý nghĩa của học thuyết Vận khí và Kinh Dịch - những tinh hoa của kho tàng khoa học phương Đông - trong việc dự báo thời tiết có tính dài hạn. Học thuyết Vận khí cũng đóng vai trò rất quan trọng trong lý luận và trị bệnh lâm sàng của Đông y trên những lĩnh vực phòng và chữa bệnh thời khí. Theo nghiên cứu của ông Quang, năm Kỷ Sửu là năm Đại vận thiếu cung, mộc kiêm thổ hóa; những tạng phủ ứng với hành thổ trong ngũ hành chịu những tác động không tốt. Sáu tháng đầu năm cần chú ý có khí thái âm thấp thổ tư thiên - đề phòng bệnh tật của tỳ, vị, thuộc hệ thống tiêu hóa, các bệnh thấp khớp, đau cơ. Sáu tháng cuối năm khí thái dương hàn thủy tại tuyền nên chú ý tới các chứng hàn thấp, phụ nữ cần chú ý tới ảnh hưởng của hàn thấp tới nội tiết sinh dục. Nhà nghiên cứu Đỗ Trọng Hoàn nhấn mạnh thêm: Năm 2009 thời tiết có nhiều biến đổi thất thường, sẽ có nhiều bão gió rất khác lệ, có thể xảy ra hạn hán tuy vậy sản phẩm nông nghiệp vẫn có thể đạt năng suất cao. Lợi ích từ chăn nuôi thủy sản và ngành chăn nuôi lợn kém nhưng trâu bò, gia cầm phát triển tốt, ít dịch bệnh. Lượng mưa trong năm 2009 ít hơn so với 4 năm trước vì vậy cần có kế hoạch chống hạn trong nông nghiệp và đề phòng hoả hoạn. Lời quẻ cũng cho biết: Quan hệ sản xuất có dấu hiệu kìm hãm lực lượng sản xuất. Nhà nước cần có chính sách thích hợp để thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển đúng với năng lực của nó. Năm 2008, các nhà dự đoán đã phần nào chính xác khi tiên đoán về đợt mưa lụt bất ngờ cuối năm và về “một “con chim lớn” mang tai họa - được hiểu như cuộc khủng hoảng và suy thoái đang diễn ra. BillTôi không tin tưởng vào bói toán lắm vì tôi là người có đạo nhưng tôi cũng mong rằng như thế lắm, ít ra là trước việc gì thì lạc quan vẫn hay hơn. Và tôi xin chúc đất nước Việt Nam ta yên bình ấm no hạnh phúc và chúc BBC một năm mới với nhiều bài viết thật hay. NguyenKhi đoán vận mệnh đất nước mà chỉ nêu lên tên quẻ là quẻ Ly thì vẫn chưa biết là tốt hay xấu. Bản thân quẻ Ly là hai tượng hỏa gộp lại rồi. Tượng của quẻ ly đúng là Sáng sủa, Phô trương thế nhưng còn có nghĩa là nhà cửa không yên, ly tán (ngay tên quẻ cho thấy). Đồng thời trong quẻ không nêu rõ hào nào động trong số sáu hào của quẻ thì không thể tính được. Ngoài ra thời gian lập quẻ là lúc nào nữa. Nên dựa vào các thông tin đưa ra về cơ bản thì không thể biết được là tốt hay xấu, tuy nhiên tôi cũng đồng ý với ý kiến nhà văn Xuân Cang, quẻ này về cơ bản cho thấy nếu chính đáng sẽ là cơ hội tốt, nếu bất chính thì là đốt lửa tự hại. Trai quêTrước hết xin chúc các bác, các cô chú một năm mới an khang thịnh vượng, ước gì được nấy. Sau xin nhận xét qua hình ảnh Tết khắp nơi trên báo chí, tôi thấy năm nay dân mình với khó khăn trước mặt, hướng tâm linh vào ông Trời, ông Táo, ông bà nhiều hơn; bằng chứng là vàng mã đốt tàn bay tràn đường; chim phóng sinh thì bay ngợp xóm, cá phóng sinh thì bơi đàn đàn dưới ao, hồ. Còn với cuộc sống thì lơ là với hoa, với kiểng, nhưng nhiệt tình chen lấn để mua cho được bánh chưng, bánh tét, bánh dày, bánh ú. Hà Nội, Sài Gòn cũng bỏ thói phô trương làm bánh chưng, bánh dày mỗi năm mỗi lớn,để rồi bị sống, bị thiu thúi đổ bỏ, mà làm nhiều bánh nhỏ để phát cho cả ngàn dân "thiếu đói" ba ngày Tết. Bây giờ lại tới các nhà tiên tri, bói toán rũ quẻ đoán Thiên cơ vận nước, thì tôi đoan chắc là lòng dân mình đang hoang mang lắm, quá buồn vì năm chuột tài sản quốc gia bị rút rỉa tanh bành, đang ước mơ một năm mới dù cực như trâu, nhưng tìm lại chút ấm no,ước mong nhiều nhân tài biết lo việc nước chăm chỉ, bình dị như trâu Vu Van Duc, HanoiXin được giải thích và dự đoán thêm . 1. Tháng 3 có sự thay đổi đột biến trên mọi phương diện bắt đầu từ kinh tế 2. Sự thay đổi bắt đầu từ trong Nam ứng với cung LY 3.Sự thay đổi bắt đầu từ những tầng lớp đa số được hưởng lợi trước như giai cấp nông dân và công nhân, những người nghèo. 4.Sự thay đổi sẽ vì mục tiêu chung của dân tộc và gắn kết mọi người dân trong nước và nước ngoài với nhau, các phe phái chính trị trong nội bộ Đảng và chính phủ sẽ gắn kết cùng thực hiện sứ mệnh chung của dân tộc là đưa dân tộc Việt sánh nganh với các dân tộc khác. 5. Tháng 9 có sự thay đổi cơ bản về nhân sự khi loại bỏ những người lãnh đạo không làm việc vì dân tộc và vì nhân dân chỉ nghĩ tới bản thân 6. Sẽ có những sự thay đổi quyền lực theo hướng tập trung vào cho người lãnh đạo tài năng và tâm huyết với nhân dân, không vì tư lợi cá nhân. 7.Năm 2009 là năm tuổi phát của ông Nguyễn Tấn Dũng và Nông Đức Mạnh nếu thuận theo ý trời và lòng dân, phục vụ dân thì cũng có thể được ví như 2 mặt trời. Hy vọng quẻ Thuần ly sẽ ứng với điều đó. Tran Quang Thien, TP HCMTạo ra nhiều công việc cho người lao động, cho người nông dân có đất cày, cho con trâu khỏi bị xẻ thịt, đem được những tham nhũng gộc ra tòa, tiết kiệm chi tiêu trong tài chánh công, tiết kiệm trong tài chánh tư. Đó mới là những điềm sáng. Đừng lấy dịch lý mà đoán. Điều đó có phải là duy tâm hay lại là đòn dùng bói tóan để xoa dịu nỗi đau nỗi khổ của dân ? Hưng KobeĐọc xong bài này thấy mừng thầm khấp khởi, mà đúng là tôi rất tin năm nay nước lên! Cầu chúc cho non sông ta mau thoát khỏi chỗ trũng kinh tế, niềm tin đã giúp người Việt Nam quật khởi. Chúc toàn thể mọi người dân Việt Nam trên toàn thế giới “Lạc, Tiếu, An, Khang, Thịnh, Cát, Tường”! Tuy năm mới nhưng tôi phê bình TTT Miền Đông, phát biểu thiếu cơ sở, ai là người ăn tiền từ kiều bào Mỹ gửi về? Quê tôi không hề có người nào đi Mỹ, không làm cán bộ mà vẫn có xe hơi đời mới đi, anh em tôi cũng buôn bán mà có xe hơi đi, mua xe bằng Việt Nam đồng đấy! Việt Nam đoàn kết, đồng lòng, tự tin tiến lên! CVM, Hà nộiTôi đồng ý phần lớn nhận định của nhà văn Xuân Cang, xin góp vài ý kiến như sau. 1.Quẻ ly tượng là lửa, phải phụ thuộc vào vật sinh ra nó, nếu ĐCSVN không có Dân thì cai trị và lãnh đạo ai? Bởi vậy chủ thể của quẻ Ly là Dân chứ không phải "các nhà trí thức", bởi vậy làm những việc hợp với lòng Dân mới là "chính đáng và biết nhu thuận". 2.Vì sáng hai lần là sáng có đôi, có thể nối nhau lan toả từ chỗ sáng khác tới (Mỹ, EU, Nhật..). 3.Nếu chính sách của ĐCSVN hợp lòng Dân, tới tháng 3 sẽ tốt (Dương quyết), e rằng đến tháng 8 thì... 4. Không có quẻ thuần ly, chỉ có quẻ thuần dương, thuần âm thôi. ABC AustraliaTôi chưa thể thấy "sáng" hai lần được. Năm 2009 VN sẽ mất rất nhiều việc làm trong và ngoài nước. Nông sản có nguy cơ "dội chợ" trên thị trường thế giới, hàng xuất khẩu cũng không khả quan hơn. PPT, Việt NamGóp ý thêm về quẻ Thuần Ly: 1/ hướng chiếu của quẻ từ Nam ra Bắc, liên quan đến năng lượng Mặt Trời, và sẽ ảnh hưởng tích cực trong tháng Ba và tiêu cực trong khoảng tháng Tám. 2/ Vì ánh sáng Phương Nam rất chói và nóng, nên chỉ những gì (chủ thể) là "thật", là "chân" (Ông Xuân Cang gọi là chính đáng) mới chịu đựng nổi. 3/ Vì quẻ Ly liên quan chặt chẻ đến "vận nước". Mà "vận" thì cần hội đủ 3 yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Nên cái "chân" tại đây chỉ về Đất Nước, chính khách hay lãnh đạo chỉ là phụ thuộc. 4/ Sự tương khắc vận sáng tháng Ba từ/ở hương Nam và vận tối tháng Tám-Chín từ/ở Phương Bắc có thể rất mảnh liệt, dẫn đến nhiều thành quả đi kèm hậu quả. Và căn cứ vào Kinh Dịch, năm 2010 sẽ được hưởng lợi từ những xáo trộn tích cực cũng như tiêu cực của Kỷ Sửu 2009. Thang, Hà NộiCũng như các bạn đọc khác, khi đọc bản tin này tôi cũng mừng thay vận mệnh nước nhà. Mong rằng vận mệnh mong manh trong thời đại suy thái kinh tế thế giới này không bị chấn bởi lũ quan tham trong đảng cộng sản nước nhà, lũ tư bản đỏ thối nát để dân đen còn mở mặt với thế giới. TTT Miền ĐôngCó nên đăng những bài tương tự trong khi quá nhiều tin cần BBC đăng tải? Kinh Dịch chỉ là niềm tin mà có nhiều mang tính mê tín. Hãy nhìn kinh tế Mỹ mà suy đoán KT Việt nam thì hay hơn. trên 60% dân VN sung túc nhờ ngoại tệ từ USA. Việc xung đột trên biển chỉ là không tưởng khi mà chính phủ còn Đảng CS cầm quyền. Cách của Đảng CS biết nhu với quốc tế và cương với đối kháng trong nước thì làm sao quẻ đúng đây. Nguyen, CH SécĐọc bài của ông Hạnh An tôi cũng thấy mừng. Cũng mong là sẽ như vậy. Năm mới tôi cũng mong cho toàn dân VN sẽ đạt được những gì thực sự họ mong muốn. Mà sẽ không bao giờ phải tự dối lòng mình nữa (nghĩ thì khác nhưng khi nói ra phải nói khác đi). Chào năm mới. Linh, ĐứcĐầu năm xin được chúc quê hương luôn tươi sáng như những dự báo này. Tuy nhiên năm Chuột vừa qua, nước VN đã lôi ra quá nhiều mặt chuột, đủ mọi xấu xa. Vì thế năm nay cầu mong VN đổi mới về cả chính trị và kinh tế để dân VN bớt nghèo khổ. Mong năm con Trâu Vàng lắm thay.

vietnam-49386879

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-49386879

Bãi Tư chính: 'Rủi ro đụng độ quân sự cao' khi đối đầu lần hai?

Đối đầu lần hai ở bãi Tư Chính và khu vực lân cận trên Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc đang tăng cao và nếu không được quản lý đúng mức, sẽ có thể tạo ra rủi ro đụng độ quân sự cao, một nhà nghiên cứu an ninh và chính trị khu vực từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (Iseas, Singapore) bình luận.

Bãi Tư Chính: Diễn biến mới khi Hải dương 8 quay lại biển Việt Nam "Nếu tàu chiến hai bên vờn nhau, bên Trung Quốc hộ tống và bao bọc tàu thăm dò trái phép, bên Việt Nam đuổi tàu thăm dò trái phép, và bây giờ, là đuổi cả tàu chiến Trung Quốc, thì rủi ro đụng độ quân sự sẽ tăng cao", TS. Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp của Viện Iseas nói với BBC News Tiếng Việt hôm 18/8/2019 từ Hà Nội. "Cuộc tập trận của Trung Quốc trước khi xảy ra vụ Tư Chính, trước khi có cuộc họp các ngoại trưởng Asean và các cuộc gặp Asean với Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, EU.... thực chất là Trung Quốc dọa nạt Việt Nam và các nước Asean có tuyên bó chủ quyền ở biển Đông," vẫn theo ông Hà Hoàng Hợp. Bãi Tư Chính: 'Việt Nam lại phản đối và yêu cầu TQ rút tàu đi' 'Nếu gây chiến ở Biển Đông, Trung Quốc sẽ hở sườn' Trở lại bãi Tư Chính, toan tính của Trung Quốc đã rõ? VN 'quá rụt rè trước TQ' trong vấn đề Biển Đông Dưới đây là toàn văn cuộc trao đổi được thực hiện qua bút đàm với nhà quan sát và nghiên cứu chính trị này. BBC: Tình hình cập nhật hiện nay ở khu vực đối đầu giữa Trung Quốc và Việt Nam trên Biển Đông thế nào, theo quan sát của Tiến sỹ? Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp: Một số nguồn tin cho biết có ít nhất một tàu chiến Việt Nam đang làm nhiệm vụ thực thi pháp luật biển ở vùng bãi Tư Chính. Nếu tin này đúng, thì đây không phải lần đầu Việt Nam dùng tàu hải quân thực thi pháp luật trên biển. Năm 1994, tàu hải quân Việt Nam đã xua đuổi tàu thăm dò Trung Quốc khỏi vùng bãi Tư Chính. Việc sử dụng tàu hải quân để thực thi pháp luật trên biển là hợp pháp, và cũng là biện pháp hòa bình kiên quyết hơn. Nhưng nó cũng tăng rủi rô đụng độ quân sự giữa Việt Nam và Trung Quốc ở vùng biển gần bãi Tư Chính. Rủi ro đụng độ quân sự? TS. Lê Hồng Hiệp từ Singapore bình luận thực chất việc TQ điều tàu trở lại Bãi Tư Chính. BBC:Có tin tức cho hay 'nhiều tàu của Trung Quốc 'đang kéo vào' và Việt Nam ít nhất đã cử hai tàu chiến ra khu vực, nếu các thông tin này là có cơ sở, diễn biến này có ý nghĩa thế nào và có thể có hệ lụy ra sao, thưa ông? TS. Hà Hoàng Hợp: Các nguồn tin cũng cung cấp đồ họa AIS của sự chuyển vận của ít nhất 2 tàu chiến Trung Quốc hướng về vùng biển gần bãi Tư Chính. Biển Đông: 'Rủi ro không nhỏ' nếu TQ quay trở lại Bãi Tư Chính Thương chiến Mỹ - Trung, đối đầu Biển Đông và thách thức với TQ Biển Đông: "Nhiều khả năng TQ sẽ trở lại Bãi Tư Chính với dàn khoan" TQ: Tập Cận Bình đang gặp thách thức lớn nào? Nếu tàu chiến hai bên vờn nhau, bên Trung Quốc hộ tống và bao bọc tàu thăm dò trái phép, bên Việt Nam đuổi tàu thăm dò trái phép, và bây giờ, là đuổi cả tàu chiến Trung Quốc, thì rủi ro đụng độ quân sự sẽ tăng cao. Với tình hình này, hải quân hai nước cần thực hiện đúng CUES (thỏa thuận không ràng buộc nhằm tránh các đụng độ không chủ định.) Nếu không theo CUES, lại để xảy ra đụng độ, thì chắc hẳn sẽ có đụng độ quân sự lớn hơn và tình hình sẽ trở nên vô cùng khó quản trị. Tập trận dọa nạt ai? BBC: Mới đây Trung Quốc tiến hành tập trận ở Biển Đông, việc này diễn ra gần như trùng thời gian với sự kiện đối đầu từ đầu tháng Bảy ở bãi Tư Chính và vùng nước kề cận, mục đích của đợt tập trận này là gì? TS. Hà Hoàng Hợp: Cuộc tập trận của Trung Quốc trước khi xảy ra vụ Tư Chính, trước khi có cuộc họp các ngoại trưởng Asean và các cuộc gặp Asean với Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, EU.... thực chất là Trung Quốc dọa nạt Việt Nam và các nước Asean có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông, việc bắn bắn tên lửa diệt hạm từ tàu chiến và từ đất liền, đảo... là đe dọa xung đột với hải quân đối với Mỹ và tất cả các nước có hoạt động hải quân trên vùng biển quốc tế. Tái diễn vi phạm chủ quyền Việt Nam của Trung Quốc là nghiêm trọng theo người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng Đấy cũng là cảnh báo Mỹ khi Mỹ tiến hành tuần tra tự do hàng hải. Trung Quốc đang làm mọi cách để chiếm biển Đông sau khi tuyên bố về đường 9 đoạn. Ngày 16 tháng Tám, Việt Nam đã ra tuyên bố tiếp tục yêu cầu Trung Quốc rút nhóm tàu. Phát ngôn viên ngoại giao Việt Nam khẳng định Việt Nam sẽ kiên quyết và kiên trì bảo vệ quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam bằng mọi cách. BBC: Hiệu ứng, hiệu quả của việc phát ngôn của Việt Nam hôm 16/8 phản đối Trung Quốc "tái xâm phạm nghiêm trọng" chủ quyền của Việt Nam ra sao? Phía Trung Quốc sẽ tiếp tục phớt lờ và sẽ còn có thêm các động thái khác gây quan ngại hơn với Việt Nam hay thế nào, theo ông? TS. Hà Hoàng Hợp: Trung Quốc đã và đang phớt lờ yêu cầu rút nhóm tàu khỏi vùng biển quanh bãi Tư Chính là nơi Việt Nam có chủ quyền kinh tế, có quyền chủ quyền và quyền tài phán. Trung Quốc từ thương chiến đến Biển Đông VN: ‘Bãi Tư Chính’ và Cơ hội thoát Trung Quan hệ Việt - Trung: Bãi Tư Chính là thời điểm thay đổi với VN? Carl Thayer: 'Tam giác ngoại giao VN, TQ và Mỹ sẽ còn căng' Sau khi rút tàu thăm dò ra bãi Chữ Thập để lấy dầu... Trung Quốc lại đưa tàu thăm dò đó vào vừng bãi Tư Chính, tiến hành thăm dò ở một vùng mặt nước khác với đợt trước ngày 8 tháng Tám. Một bài báo đăng trên tạp chí Forbes hôm 17/8/2019 nhắc đến tâm gương của Việt Nam và Malaysia trên Biển Đông cho Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte Cùng lúc, Trung Quốc đã đưa thêm một số tàu chiến vào vùng biển thuộc Philippines, thách thức chủ quyền và các quyền khác của Philippines. Như vậy, Trung Quốc đang dọa nạt 3 trong 4 nước Asean có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông. Bản chất là Trung Quốc muốn chiếm trên 90% biển Đông. Và muốn ép các nước Asean công nhận thứ chủ quyền đó bằng một quy tắc ứng xử có lợi cho Trung Quốc và có hại cho Asean. Việt Nam là tấm gương? BBC: Trái lại với các ý kiến quan ngại rằng Việt Nam có chính sách khá 'yếu mềm' trước Trung Quốc, mới đây đã có nhà nghiên cứu quốc tế cho rằng Việt Nam (và cả Malaysia) thực ra đều có đối sách mạnh mẽ và khôn ngoan mà khu vực, cụ thể là Philippines, cần học tập, thậm chí ý kiến này còn gợi ý rằng Tổng thống Rodrigo Duterte nên đi thăm Việt Nam và Malaysia trước khi tới Trung Quốc, để học hỏi đối sách của hai nước nàytrước Trung Quốc về Biển Đông, ‎ông có nhận xét gì? TS. Hà Hoàng Hợp: Thực tế người ta chưa hiểu hết bản chất của chính sách của tổng thống Philippines Duterte. Philippines có lợi thế lớn và căn bản, là tòa PCA đã có phán quyết phủ nhận mọi yêu sách của Trung Quốc liên quan đến Philippines. Tổng thống Duterte vừa qua đã tiếp ông Hoàng Bình Quân, trưởng ban đối ngoại trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, chắc chắn ông ấy hiểu rõ chính sách và hành động của Việt Nam ở biển Đông. Philippines cũng có lợi thế lớn lao, là quan hệ đồng minh với Mỹ. Cho dù có khác biệt giữa ba quốc gia: Philippines, Malaysia, Việt Nam, cả ba quốc gia đều đang hành động để chống lại đường lối bá quyền ở biển Đông của Trung Quốc. BBC: Cuối cùng, quốc tế và khu vực đang quan sát ra sao các động thái liên quan tới Trung Quốc trên Biển Đông vào thời điểm này, nhất là cùng lúc Trung Quốc dường như đang gặp không ít thách thức ở đối nội, tại Hong Kong lẫn ở khu vực và bên ngoài? Có dự đoán hay cảnh báo gì đáng kể không từ các giới quan sát về tình hình an ninh ở khu vực hiện nay và cho thời gian tới đây? Tàu Hải Dương 8 trở lại, Việt Nam phải làm gì? Trung Quốc đẩy mạnh việc chiếm hơn 90% biển Đông sau khi đã quân sự hóa 7 đảo nhân tạo, theo nhà phân tích Bãi Tư Chính: Nhận thức của người dân VN 'đã cao hơn trước' Tuyên bố chung ASEAN nhắc đến 'sự cố nghiêm trọng' ở Biển Đông Nhật Bản quan ngại về căng thẳng Biển Đông TS. Hà Hoàng Hợp: Hiện nay, Trung Quốc đang phải xử lý các vấn đề phát triển kinh tế, thương mại trong lúc đang gặp khó khăn với Mỹ về các vụ áp thuế. Trung Quốc cũng cần đẩy mạnh sáng kiến vành đai và con đường. Trung Quốc đang gặp khó khăn trong vụ Hong Kong. Vấn đề Đài Loan, biển Hoa Đông, Tân Cương, biên giới với Ấn Độ v.v... là các vấn đề lớn đối với Bắc Kinh. Chiến lược biển Đông của Trung Quốc không có gì thay đổi; Trung Quốc đẩy mạnh việc chiếm hơn 90% biển Đông sau khi đã quân sự hóa 7 đảo nhân tạo. Nếu so sánh lúc này, với thời kỳ giữa thế kỷ 18, trước khi Trung Quốc bị các nước phương Tây chia cắt, có thể thấy có một số điểm tương tự: Trung Quốc đang thực hiện chính sách bá quyền trước hết là ở châu Á, bất chấp các quy tắc chung. Trung Quốc đe dọa an ninh khu vực, làm mất niềm tin của láng giềng. Vấn đề chắc không phải là vì gặp khó khăn bên trong, thì gây ra điều gì ở bên ngoài để đánh lạc hướng dư luận nội bộ. Vấn đề của Trung Quốc là chính sách bá quyền của Trung Quốc đang vấp phải sự phản kháng từ cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam. Đường lối bá quyền lúc này của Trung Quốc không hứa hẹn hòa bình ít nhất cho khu vực châu Á. Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp, mà phần trả lời ở trên là quan điểm cá nhân, đồng thời là thành viên nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London, Anh quốc, ông có nhiều nghiên cứu và phân tích về chính trị, chiến lược và địa chính trị liên quan Việt Nam, quốc tế và khu vực.

summarize: Bãi Tư Chính: Diễn biến mới khi Hải dương 8 quay lại biển Việt Nam "Nếu tàu chiến hai bên vờn nhau, bên Trung Quốc hộ tống và bao bọc tàu thăm dò trái phép, bên Việt Nam đuổi tàu thăm dò trái phép, và bây giờ, là đuổi cả tàu chiến Trung Quốc, thì rủi ro đụng độ quân sự sẽ tăng cao", TS. Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp của Viện Iseas nói với BBC News Tiếng Việt hôm 18/8/2019 từ Hà Nội. "Cuộc tập trận của Trung Quốc trước khi xảy ra vụ Tư Chính, trước khi có cuộc họp các ngoại trưởng Asean và các cuộc gặp Asean với Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, EU.... thực chất là Trung Quốc dọa nạt Việt Nam và các nước Asean có tuyên bó chủ quyền ở biển Đông," vẫn theo ông Hà Hoàng Hợp. Bãi Tư Chính: 'Việt Nam lại phản đối và yêu cầu TQ rút tàu đi' 'Nếu gây chiến ở Biển Đông, Trung Quốc sẽ hở sườn' Trở lại bãi Tư Chính, toan tính của Trung Quốc đã rõ? VN 'quá rụt rè trước TQ' trong vấn đề Biển Đông Dưới đây là toàn văn cuộc trao đổi được thực hiện qua bút đàm với nhà quan sát và nghiên cứu chính trị này. BBC: Tình hình cập nhật hiện nay ở khu vực đối đầu giữa Trung Quốc và Việt Nam trên Biển Đông thế nào, theo quan sát của Tiến sỹ? Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp: Một số nguồn tin cho biết có ít nhất một tàu chiến Việt Nam đang làm nhiệm vụ thực thi pháp luật biển ở vùng bãi Tư Chính. Nếu tin này đúng, thì đây không phải lần đầu Việt Nam dùng tàu hải quân thực thi pháp luật trên biển. Năm 1994, tàu hải quân Việt Nam đã xua đuổi tàu thăm dò Trung Quốc khỏi vùng bãi Tư Chính. Việc sử dụng tàu hải quân để thực thi pháp luật trên biển là hợp pháp, và cũng là biện pháp hòa bình kiên quyết hơn. Nhưng nó cũng tăng rủi rô đụng độ quân sự giữa Việt Nam và Trung Quốc ở vùng biển gần bãi Tư Chính. Rủi ro đụng độ quân sự? TS. Lê Hồng Hiệp từ Singapore bình luận thực chất việc TQ điều tàu trở lại Bãi Tư Chính. BBC:Có tin tức cho hay 'nhiều tàu của Trung Quốc 'đang kéo vào' và Việt Nam ít nhất đã cử hai tàu chiến ra khu vực, nếu các thông tin này là có cơ sở, diễn biến này có ý nghĩa thế nào và có thể có hệ lụy ra sao, thưa ông? TS. Hà Hoàng Hợp: Các nguồn tin cũng cung cấp đồ họa AIS của sự chuyển vận của ít nhất 2 tàu chiến Trung Quốc hướng về vùng biển gần bãi Tư Chính. Biển Đông: 'Rủi ro không nhỏ' nếu TQ quay trở lại Bãi Tư Chính Thương chiến Mỹ - Trung, đối đầu Biển Đông và thách thức với TQ Biển Đông: "Nhiều khả năng TQ sẽ trở lại Bãi Tư Chính với dàn khoan" TQ: Tập Cận Bình đang gặp thách thức lớn nào? Nếu tàu chiến hai bên vờn nhau, bên Trung Quốc hộ tống và bao bọc tàu thăm dò trái phép, bên Việt Nam đuổi tàu thăm dò trái phép, và bây giờ, là đuổi cả tàu chiến Trung Quốc, thì rủi ro đụng độ quân sự sẽ tăng cao. Với tình hình này, hải quân hai nước cần thực hiện đúng CUES (thỏa thuận không ràng buộc nhằm tránh các đụng độ không chủ định.) Nếu không theo CUES, lại để xảy ra đụng độ, thì chắc hẳn sẽ có đụng độ quân sự lớn hơn và tình hình sẽ trở nên vô cùng khó quản trị. Tập trận dọa nạt ai? BBC: Mới đây Trung Quốc tiến hành tập trận ở Biển Đông, việc này diễn ra gần như trùng thời gian với sự kiện đối đầu từ đầu tháng Bảy ở bãi Tư Chính và vùng nước kề cận, mục đích của đợt tập trận này là gì? TS. Hà Hoàng Hợp: Cuộc tập trận của Trung Quốc trước khi xảy ra vụ Tư Chính, trước khi có cuộc họp các ngoại trưởng Asean và các cuộc gặp Asean với Mỹ, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, EU.... thực chất là Trung Quốc dọa nạt Việt Nam và các nước Asean có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông, việc bắn bắn tên lửa diệt hạm từ tàu chiến và từ đất liền, đảo... là đe dọa xung đột với hải quân đối với Mỹ và tất cả các nước có hoạt động hải quân trên vùng biển quốc tế. Tái diễn vi phạm chủ quyền Việt Nam của Trung Quốc là nghiêm trọng theo người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng Đấy cũng là cảnh báo Mỹ khi Mỹ tiến hành tuần tra tự do hàng hải. Trung Quốc đang làm mọi cách để chiếm biển Đông sau khi tuyên bố về đường 9 đoạn. Ngày 16 tháng Tám, Việt Nam đã ra tuyên bố tiếp tục yêu cầu Trung Quốc rút nhóm tàu. Phát ngôn viên ngoại giao Việt Nam khẳng định Việt Nam sẽ kiên quyết và kiên trì bảo vệ quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam bằng mọi cách. BBC: Hiệu ứng, hiệu quả của việc phát ngôn của Việt Nam hôm 16/8 phản đối Trung Quốc "tái xâm phạm nghiêm trọng" chủ quyền của Việt Nam ra sao? Phía Trung Quốc sẽ tiếp tục phớt lờ và sẽ còn có thêm các động thái khác gây quan ngại hơn với Việt Nam hay thế nào, theo ông? TS. Hà Hoàng Hợp: Trung Quốc đã và đang phớt lờ yêu cầu rút nhóm tàu khỏi vùng biển quanh bãi Tư Chính là nơi Việt Nam có chủ quyền kinh tế, có quyền chủ quyền và quyền tài phán. Trung Quốc từ thương chiến đến Biển Đông VN: ‘Bãi Tư Chính’ và Cơ hội thoát Trung Quan hệ Việt - Trung: Bãi Tư Chính là thời điểm thay đổi với VN? Carl Thayer: 'Tam giác ngoại giao VN, TQ và Mỹ sẽ còn căng' Sau khi rút tàu thăm dò ra bãi Chữ Thập để lấy dầu... Trung Quốc lại đưa tàu thăm dò đó vào vừng bãi Tư Chính, tiến hành thăm dò ở một vùng mặt nước khác với đợt trước ngày 8 tháng Tám. Một bài báo đăng trên tạp chí Forbes hôm 17/8/2019 nhắc đến tâm gương của Việt Nam và Malaysia trên Biển Đông cho Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte Cùng lúc, Trung Quốc đã đưa thêm một số tàu chiến vào vùng biển thuộc Philippines, thách thức chủ quyền và các quyền khác của Philippines. Như vậy, Trung Quốc đang dọa nạt 3 trong 4 nước Asean có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông. Bản chất là Trung Quốc muốn chiếm trên 90% biển Đông. Và muốn ép các nước Asean công nhận thứ chủ quyền đó bằng một quy tắc ứng xử có lợi cho Trung Quốc và có hại cho Asean. Việt Nam là tấm gương? BBC: Trái lại với các ý kiến quan ngại rằng Việt Nam có chính sách khá 'yếu mềm' trước Trung Quốc, mới đây đã có nhà nghiên cứu quốc tế cho rằng Việt Nam (và cả Malaysia) thực ra đều có đối sách mạnh mẽ và khôn ngoan mà khu vực, cụ thể là Philippines, cần học tập, thậm chí ý kiến này còn gợi ý rằng Tổng thống Rodrigo Duterte nên đi thăm Việt Nam và Malaysia trước khi tới Trung Quốc, để học hỏi đối sách của hai nước nàytrước Trung Quốc về Biển Đông, ‎ông có nhận xét gì? TS. Hà Hoàng Hợp: Thực tế người ta chưa hiểu hết bản chất của chính sách của tổng thống Philippines Duterte. Philippines có lợi thế lớn và căn bản, là tòa PCA đã có phán quyết phủ nhận mọi yêu sách của Trung Quốc liên quan đến Philippines. Tổng thống Duterte vừa qua đã tiếp ông Hoàng Bình Quân, trưởng ban đối ngoại trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, chắc chắn ông ấy hiểu rõ chính sách và hành động của Việt Nam ở biển Đông. Philippines cũng có lợi thế lớn lao, là quan hệ đồng minh với Mỹ. Cho dù có khác biệt giữa ba quốc gia: Philippines, Malaysia, Việt Nam, cả ba quốc gia đều đang hành động để chống lại đường lối bá quyền ở biển Đông của Trung Quốc. BBC: Cuối cùng, quốc tế và khu vực đang quan sát ra sao các động thái liên quan tới Trung Quốc trên Biển Đông vào thời điểm này, nhất là cùng lúc Trung Quốc dường như đang gặp không ít thách thức ở đối nội, tại Hong Kong lẫn ở khu vực và bên ngoài? Có dự đoán hay cảnh báo gì đáng kể không từ các giới quan sát về tình hình an ninh ở khu vực hiện nay và cho thời gian tới đây? Tàu Hải Dương 8 trở lại, Việt Nam phải làm gì? Trung Quốc đẩy mạnh việc chiếm hơn 90% biển Đông sau khi đã quân sự hóa 7 đảo nhân tạo, theo nhà phân tích Bãi Tư Chính: Nhận thức của người dân VN 'đã cao hơn trước' Tuyên bố chung ASEAN nhắc đến 'sự cố nghiêm trọng' ở Biển Đông Nhật Bản quan ngại về căng thẳng Biển Đông TS. Hà Hoàng Hợp: Hiện nay, Trung Quốc đang phải xử lý các vấn đề phát triển kinh tế, thương mại trong lúc đang gặp khó khăn với Mỹ về các vụ áp thuế. Trung Quốc cũng cần đẩy mạnh sáng kiến vành đai và con đường. Trung Quốc đang gặp khó khăn trong vụ Hong Kong. Vấn đề Đài Loan, biển Hoa Đông, Tân Cương, biên giới với Ấn Độ v.v... là các vấn đề lớn đối với Bắc Kinh. Chiến lược biển Đông của Trung Quốc không có gì thay đổi; Trung Quốc đẩy mạnh việc chiếm hơn 90% biển Đông sau khi đã quân sự hóa 7 đảo nhân tạo. Nếu so sánh lúc này, với thời kỳ giữa thế kỷ 18, trước khi Trung Quốc bị các nước phương Tây chia cắt, có thể thấy có một số điểm tương tự: Trung Quốc đang thực hiện chính sách bá quyền trước hết là ở châu Á, bất chấp các quy tắc chung. Trung Quốc đe dọa an ninh khu vực, làm mất niềm tin của láng giềng. Vấn đề chắc không phải là vì gặp khó khăn bên trong, thì gây ra điều gì ở bên ngoài để đánh lạc hướng dư luận nội bộ. Vấn đề của Trung Quốc là chính sách bá quyền của Trung Quốc đang vấp phải sự phản kháng từ cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam. Đường lối bá quyền lúc này của Trung Quốc không hứa hẹn hòa bình ít nhất cho khu vực châu Á. Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp, mà phần trả lời ở trên là quan điểm cá nhân, đồng thời là thành viên nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London, Anh quốc, ông có nhiều nghiên cứu và phân tích về chính trị, chiến lược và địa chính trị liên quan Việt Nam, quốc tế và khu vực.

vert-earth-37700595

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-earth-37700595

Vì sao một thời con người ăn thịt nhau?

Khoảng 15.000 năm trước, tại động Gough's Cave, ở vùng Somerset gần Bristol, Anh Quốc, một nhóm người đã ăn thịt lẫn nhau.

Họ lóc thịt và tháo rời các khớp xương, sau đó nhai và nhằn nát xương. Họ cũng có thể đã bẻ xương để ăn phần tuỷ bên trong. Không chỉ có xác người lớn có dấu hiệu bị ăn. Một em bé ba tuổi và hai thiếu niên có thể đã có dấu hiệu bị ăn thịt và gặm xương. Một vài hộp sọ của nạn nhân thậm chí còn được chỉnh sửa thành đồ trang trí, gọi là "cốc sọ người", có thể được sử dụng để đựng thức uống. Chuyện gì đã xảy ra trong động Gough's Cave? Đó có phải là một trường hợp cho thấy sự đối xử hung dữ của con người với kẻ thù không, hay đó là một nghi thức tín ngưỡng kỳ lạ? Hay đó chỉ đơn giản là nỗ lực tuyệt vọng nhằm mục đích sinh tồn? Gough's Cave được khai quật lần đầu vào cuối thập niên 1880. Tuy nhiên, khi đó mục đích chỉ là để nhằm phục vụ du khách, cho nên công tác phân tích khảo cổ đã không được tiến hành cặn kẽ. Những mẫu hóa thạch được tìm thấy có thể cũng đã bị thất tán. Những cốc sọ người có thể được sử dụng vì các nghi lễ Cốc sọ người có thể được sử dụng vì các nghi lễ Trong lần khai quật khác được thực hiện hồi thập niên 1980, người ta phát hiện ra rất nhiều di hài của người và động vật, với những dấu hiệu rõ nét cho thấy họ bị xẻ thịt. Qua nhiều phân tích chi tiết trong hàng thập niên sau, các nhà nghiên cứu kết luận xương người trong hang động đó là của những người đã bị ăn thịt. Gough's Cave nằm ở vị trí xa xôi và đơn độc. Bằng chứng của hành động ăn thịt người gợi lại thời kỳ có người Neanderthals hoặc có thể là còn trước đó nữa. Bằng chứng đầu tiên cho thấy người Neanderthals có thể đã ăn thịt bạn bè (hay kẻ thù) được tìm thấy ở Pháp và có niên đại khoảng 100.000 năm trước. Có một số trường hợp khác cũng vậy. Một nhóm người Neanderthal sống trong một hang động ở miền bắc Tây Ban Nha 49.000 năm trước, có vẻ đã bị ăn thịt. Xương trong một hang động ở Bỉ cũng cho thấy các dấu hiệu một nhóm người khác đã ăn thịt nhau, theo một nghiên cứu được công bố hồi tháng 7/2016. Xương tìm thấy trong hang động Gough's Cave cho thấy những người này đã bị ăn thịt Ăn thịt người là chủ đề không dễ chịu chút nào với các nhà nhân chủng học. Một phần, có thể vì chủ đề này cho thấy một phần tối tăm, ghê tởm của bản năng con người. Nhưng phần nữa là bởi rất khó để có thể xác định được rõ ràng điều này. Đặc biệt, rất khó để nhận diện vết dao cắt là do hành động ăn thịt người, hay từ việc người ta lóc thịt khỏi xương sau khi người đó chết, mà đây đôi lúc cũng là việc được thực hiện theo nghi lễ tâm linh. Vết cắt trên xương động vật thường chắc chắn là dấu hiệu bị làm thịt. Nhưng khi có các dấu vết tương tự trên di hài của người, nhiều kết luận không "dễ dàng được chấp nhận", Silvia Bello từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở London, Anh Quốc, cho biết. Các di chỉ xương người trong hang động Gough's Cave mà Bello đã phân tích nhiều năm qua lại có rất nhiều dấu vết cắt. Khoảng 65% xương cho thấy dấu cắt từ dụng cụ đồ đá. Hơn thế nữa, rất nhiều xương bị nghiền nát, mà có thể là để hút tuỷ xương. "Nó rất đặc trưng," Bello nói. "Ta có thể thấy cùng những dấu vết như vậy trên các động vật khác. Bạn có thể nói họ xả thịt các động vật khác theo cùng một cách, [để lấy ra] từng miếng thịt." Bello thậm chí còn tìm ra dấu răng người. Vết răng cắn khi họ nhai xương dễ dàng được xác định. "Một vài bộ phận bị biến đổi, đặc biệt là các ngón tay cho thấy có lẽ chúng đã bị ai đó nhai để ăn hết thịt dính trên đó," Bello nói. "Dấu răng người trên xương người có lẽ là bằng chứng tốt nhất cho thấy hành động ăn thịt người." Bello quyết định thử tìm cách giải đáp một số tranh cãi vốn được nêu lên khi các di chỉ với dấu vết như vậy được tìm ra. Khác gì với lóc thịt? Trong một nghiên cứu được công bố năm 2016, bà và đồng nghiệp cẩn thận vạch ra sự khác nhau giữa hành động ăn thịt người và "lóc thịt". Đây là quá trình khi thịt được lóc ra từ thi thể người đã chết, nhưng không thường để ăn. Những xương tìm thấy trong hang động Gough's Cave cho thấy những người này đã bị ăn thịt Quá trình lóc thịt thường được thực hiện vì mục đích "chôn cất thứ cấp": người tiền sử thường có thói quen mang theo người chết khi họ di chuyển đến một vùng khác, và để làm vậy thì đầu tiên họ phải lóc thịt người chết ra. Xương có thể "quan trọng hơn" thịt, Rosalind Wallduck, một đồng nghiệp của Bello tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên, nói. Có nhiều bằng chứng phong phú cho thấy điều này ở Serbia trong khoảng từ 10.000 đến 5.000 năm trước. "Người ta vẫn thường di chuyển theo mùa và mang người chết theo khi đi," Wallduck nói. "Tổ tiên của họ sẽ hiện diện gần gũi hơn trong đời sống của họ và họ cũng tương tác nhiều hơn với những thi thể đó." Nhóm nghiên cứu nói di hài của người bị ăn thịt giờ đây đã dễ nhận diện hơn, vì họ có những dấu vết đặc biệt. "Chúng thực sự khớp với những xác động vật bị ăn thịt khác trong khu vực, trong khi đó việc chôn cất thứ cấp lại có dấu vết khác, về tỷ lệ phần trăm các vết cắt và độ dày đặc," Bello nói. Sự khác biệt cơ bản là số lượng của vết cắt. Khi người hay động vật bị ăn thịt, có rất nhiều dấu vết có thể quan sát được, nhưng nếu thi thể được lóc thịt thì lại có dấu vết nhỏ hơn, chỉ chiếm diện tích trên 1% xương, và không có dấu răng. Tuy nhiên, đó vẫn không phải là câu trả lời cho lý do tại sao những người cổ đại đó lại ăn thịt người. Xương sọ người đã được chế lại thành các cốc sọ người Quá khắc nghiệt Không có cách nào tìm ra câu trả lời tuyệt đối chính xác. Tuy nhiên, Bello nói những người sống trong Gough's Cave không có dấu hiệu nào cho thấy có dấu vết của sự giết người tàn bạo. "Họ đã ăn thịt xác chết, nhưng không có việc chém giết." Có thể do thời tiết trong thời đại đó đã đẩy họ đến hành động cực đoan như vậy. Họ sống trong một quãng nghỉ ngắn giữa hai đợt cực kỳ lạnh trong kỷ băng hà cuối cùng: thời tiết chỉ ấm lên trong vài trăm năm. Một mùa đông cực kỳ lạnh có thể đã làm cạn kiệt nguồn thức ăn, buộc họ phải ăn bất cứ xác người nào đã chết để sinh tồn. Nhưng điều đó không giải thích được các cái cốc làm bằng sọ người trong hang động Gough's Cave. Các sọ người không có vẻ được đẽo gọt lại để đựng đồ ăn, và những cốc sọ người tương tự cũng được tìm thấy ở nhiều nơi khác. Thay vào đó, Bello nghĩ những người sống trong hang Gough's Cave đã làm những cái cốc sọ người như thực hành một nghi lễ hay nghi thức chôn cất nào đó. Hoàn toàn có thể xảy ra việc họ uống bằng cái cốc đó. Nếu đó là thật thì việc ăn thịt những người khác có thể chỉ là một hành vi văn hoá, hơn là một hành động vì mục đích sinh tồn. Thời đại của những người này sinh sống cũng là một manh mối nữa cho công tác nghiên cứu. Nếu những người này chết vì xung đột, thì hẳn là những nạn nhân bị ăn thịt phải là người lớn, nhưng trong trường hợp này thì không phải. "Đây không phải một nhóm chiến binh," Bello nói. "Tôi nghĩ họ chết vì lý do tự nhiên thôi." Có thể là vậy, nhưng những trường hợp gần đây của việc ăn thịt người có thể cho thấy một bức tranh rất khác. Nạn nhân bạo lực? Ăn thịt người thường là kết quả của bạo lực, và người chiến thắng "tiến thêm một bước là hành hạ xác chết", Rick Schulting từ Đại học Oxford của Anh nói. Schulting lập luận rằng trường hợp ăn thịt người khá hiếm, dù có tình trạng bạo lực khá nhiều trong quá khứ của loài người. "Chúng tôi tìm thấy rất nhiều bằng chứng cho thấy người chết trong các xung đột thời tiền sử, nơi người ta không ăn, làm thịt hay chặt xác họ," ông nói. "Vì thế trường hợp này cho thấy điều gì đó cực đoan hơn." Xương được phân tích cẩn thận để tìm ra các vết cắt và vết răng Một trường hợp ăn thịt người diễn ra khoảng 900 năm trước tại khu vực Puebloan ở Tây Nam Mỹ (nay là Colorado). Sự việc xảy ra trong thời kỳ hạn hán nghiêm trọng, nhưng Schulting nói điều đó không có nghĩa người ta sẽ ăn thịt nhau. Ông nghĩ đó có vẻ là những người đó đã ăn thịt nhau vì "xung đột nghiêm trọng về tài nguyên". "Những người đó đánh nhau, và để cảnh báo không cho đối phương quay lại, kẻ nào dám làm vậy sẽ bị xẻ thịt tàn bạo và nghiền nát, có lẽ bị tra tấn," ông nói. "Vì thế những hành động cực đoan trở thành dấu hiệu nhận biết." Thậm chí có thể những cá nhân tại Gough's Cave đã bị giết hết, Schulting nói. Không có chứng cứ nào có thể quan sát được cho thấy có bạo lực, nhưng có rất nhiều cách để giết người mà không để lại dấu vết trên xương người. Có lẽ bài học từ tất cả những trường hợp này là không có một giải thích chung cho tất cả các trường hợp ăn thịt người. "Thông thường bạo lực có vẻ bị cho là có liên quan khi bạn thấy quá trình cực đoan như thế này," Schulting nói. "Nhưng ngay cả điều đó cũng cần thảo luận và tranh luận." Dù cho tại sao sự việc đó xảy ra, rõ ràng là hành động ăn thịt người đã xảy ra trong nhiều thời kỳ khác nhau trong lịch sử loài người. Đó là một khía cạnh khủng khiếp khác tạo nên con người chúng ta. Và nó không hẳn là điều gì đặc biệt đáng xấu hổ, ít nhất là khi bạn so sánh nó với những điều tàn ác khác mà con người đã gây ra. "Tôi không nghĩ [ăn thịt người] khiến chúng ta dã man hơn," Schulting nói. "Chúng ta đã hoàn toàn có thể tạo ra những hành động tàn ác ngày nay, dù là có ăn thịt ai hay không." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

summarize: Họ lóc thịt và tháo rời các khớp xương, sau đó nhai và nhằn nát xương. Họ cũng có thể đã bẻ xương để ăn phần tuỷ bên trong. Không chỉ có xác người lớn có dấu hiệu bị ăn. Một em bé ba tuổi và hai thiếu niên có thể đã có dấu hiệu bị ăn thịt và gặm xương. Một vài hộp sọ của nạn nhân thậm chí còn được chỉnh sửa thành đồ trang trí, gọi là "cốc sọ người", có thể được sử dụng để đựng thức uống. Chuyện gì đã xảy ra trong động Gough's Cave? Đó có phải là một trường hợp cho thấy sự đối xử hung dữ của con người với kẻ thù không, hay đó là một nghi thức tín ngưỡng kỳ lạ? Hay đó chỉ đơn giản là nỗ lực tuyệt vọng nhằm mục đích sinh tồn? Gough's Cave được khai quật lần đầu vào cuối thập niên 1880. Tuy nhiên, khi đó mục đích chỉ là để nhằm phục vụ du khách, cho nên công tác phân tích khảo cổ đã không được tiến hành cặn kẽ. Những mẫu hóa thạch được tìm thấy có thể cũng đã bị thất tán. Những cốc sọ người có thể được sử dụng vì các nghi lễ Cốc sọ người có thể được sử dụng vì các nghi lễ Trong lần khai quật khác được thực hiện hồi thập niên 1980, người ta phát hiện ra rất nhiều di hài của người và động vật, với những dấu hiệu rõ nét cho thấy họ bị xẻ thịt. Qua nhiều phân tích chi tiết trong hàng thập niên sau, các nhà nghiên cứu kết luận xương người trong hang động đó là của những người đã bị ăn thịt. Gough's Cave nằm ở vị trí xa xôi và đơn độc. Bằng chứng của hành động ăn thịt người gợi lại thời kỳ có người Neanderthals hoặc có thể là còn trước đó nữa. Bằng chứng đầu tiên cho thấy người Neanderthals có thể đã ăn thịt bạn bè (hay kẻ thù) được tìm thấy ở Pháp và có niên đại khoảng 100.000 năm trước. Có một số trường hợp khác cũng vậy. Một nhóm người Neanderthal sống trong một hang động ở miền bắc Tây Ban Nha 49.000 năm trước, có vẻ đã bị ăn thịt. Xương trong một hang động ở Bỉ cũng cho thấy các dấu hiệu một nhóm người khác đã ăn thịt nhau, theo một nghiên cứu được công bố hồi tháng 7/2016. Xương tìm thấy trong hang động Gough's Cave cho thấy những người này đã bị ăn thịt Ăn thịt người là chủ đề không dễ chịu chút nào với các nhà nhân chủng học. Một phần, có thể vì chủ đề này cho thấy một phần tối tăm, ghê tởm của bản năng con người. Nhưng phần nữa là bởi rất khó để có thể xác định được rõ ràng điều này. Đặc biệt, rất khó để nhận diện vết dao cắt là do hành động ăn thịt người, hay từ việc người ta lóc thịt khỏi xương sau khi người đó chết, mà đây đôi lúc cũng là việc được thực hiện theo nghi lễ tâm linh. Vết cắt trên xương động vật thường chắc chắn là dấu hiệu bị làm thịt. Nhưng khi có các dấu vết tương tự trên di hài của người, nhiều kết luận không "dễ dàng được chấp nhận", Silvia Bello từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở London, Anh Quốc, cho biết. Các di chỉ xương người trong hang động Gough's Cave mà Bello đã phân tích nhiều năm qua lại có rất nhiều dấu vết cắt. Khoảng 65% xương cho thấy dấu cắt từ dụng cụ đồ đá. Hơn thế nữa, rất nhiều xương bị nghiền nát, mà có thể là để hút tuỷ xương. "Nó rất đặc trưng," Bello nói. "Ta có thể thấy cùng những dấu vết như vậy trên các động vật khác. Bạn có thể nói họ xả thịt các động vật khác theo cùng một cách, [để lấy ra] từng miếng thịt." Bello thậm chí còn tìm ra dấu răng người. Vết răng cắn khi họ nhai xương dễ dàng được xác định. "Một vài bộ phận bị biến đổi, đặc biệt là các ngón tay cho thấy có lẽ chúng đã bị ai đó nhai để ăn hết thịt dính trên đó," Bello nói. "Dấu răng người trên xương người có lẽ là bằng chứng tốt nhất cho thấy hành động ăn thịt người." Bello quyết định thử tìm cách giải đáp một số tranh cãi vốn được nêu lên khi các di chỉ với dấu vết như vậy được tìm ra. Khác gì với lóc thịt? Trong một nghiên cứu được công bố năm 2016, bà và đồng nghiệp cẩn thận vạch ra sự khác nhau giữa hành động ăn thịt người và "lóc thịt". Đây là quá trình khi thịt được lóc ra từ thi thể người đã chết, nhưng không thường để ăn. Những xương tìm thấy trong hang động Gough's Cave cho thấy những người này đã bị ăn thịt Quá trình lóc thịt thường được thực hiện vì mục đích "chôn cất thứ cấp": người tiền sử thường có thói quen mang theo người chết khi họ di chuyển đến một vùng khác, và để làm vậy thì đầu tiên họ phải lóc thịt người chết ra. Xương có thể "quan trọng hơn" thịt, Rosalind Wallduck, một đồng nghiệp của Bello tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên, nói. Có nhiều bằng chứng phong phú cho thấy điều này ở Serbia trong khoảng từ 10.000 đến 5.000 năm trước. "Người ta vẫn thường di chuyển theo mùa và mang người chết theo khi đi," Wallduck nói. "Tổ tiên của họ sẽ hiện diện gần gũi hơn trong đời sống của họ và họ cũng tương tác nhiều hơn với những thi thể đó." Nhóm nghiên cứu nói di hài của người bị ăn thịt giờ đây đã dễ nhận diện hơn, vì họ có những dấu vết đặc biệt. "Chúng thực sự khớp với những xác động vật bị ăn thịt khác trong khu vực, trong khi đó việc chôn cất thứ cấp lại có dấu vết khác, về tỷ lệ phần trăm các vết cắt và độ dày đặc," Bello nói. Sự khác biệt cơ bản là số lượng của vết cắt. Khi người hay động vật bị ăn thịt, có rất nhiều dấu vết có thể quan sát được, nhưng nếu thi thể được lóc thịt thì lại có dấu vết nhỏ hơn, chỉ chiếm diện tích trên 1% xương, và không có dấu răng. Tuy nhiên, đó vẫn không phải là câu trả lời cho lý do tại sao những người cổ đại đó lại ăn thịt người. Xương sọ người đã được chế lại thành các cốc sọ người Quá khắc nghiệt Không có cách nào tìm ra câu trả lời tuyệt đối chính xác. Tuy nhiên, Bello nói những người sống trong Gough's Cave không có dấu hiệu nào cho thấy có dấu vết của sự giết người tàn bạo. "Họ đã ăn thịt xác chết, nhưng không có việc chém giết." Có thể do thời tiết trong thời đại đó đã đẩy họ đến hành động cực đoan như vậy. Họ sống trong một quãng nghỉ ngắn giữa hai đợt cực kỳ lạnh trong kỷ băng hà cuối cùng: thời tiết chỉ ấm lên trong vài trăm năm. Một mùa đông cực kỳ lạnh có thể đã làm cạn kiệt nguồn thức ăn, buộc họ phải ăn bất cứ xác người nào đã chết để sinh tồn. Nhưng điều đó không giải thích được các cái cốc làm bằng sọ người trong hang động Gough's Cave. Các sọ người không có vẻ được đẽo gọt lại để đựng đồ ăn, và những cốc sọ người tương tự cũng được tìm thấy ở nhiều nơi khác. Thay vào đó, Bello nghĩ những người sống trong hang Gough's Cave đã làm những cái cốc sọ người như thực hành một nghi lễ hay nghi thức chôn cất nào đó. Hoàn toàn có thể xảy ra việc họ uống bằng cái cốc đó. Nếu đó là thật thì việc ăn thịt những người khác có thể chỉ là một hành vi văn hoá, hơn là một hành động vì mục đích sinh tồn. Thời đại của những người này sinh sống cũng là một manh mối nữa cho công tác nghiên cứu. Nếu những người này chết vì xung đột, thì hẳn là những nạn nhân bị ăn thịt phải là người lớn, nhưng trong trường hợp này thì không phải. "Đây không phải một nhóm chiến binh," Bello nói. "Tôi nghĩ họ chết vì lý do tự nhiên thôi." Có thể là vậy, nhưng những trường hợp gần đây của việc ăn thịt người có thể cho thấy một bức tranh rất khác. Nạn nhân bạo lực? Ăn thịt người thường là kết quả của bạo lực, và người chiến thắng "tiến thêm một bước là hành hạ xác chết", Rick Schulting từ Đại học Oxford của Anh nói. Schulting lập luận rằng trường hợp ăn thịt người khá hiếm, dù có tình trạng bạo lực khá nhiều trong quá khứ của loài người. "Chúng tôi tìm thấy rất nhiều bằng chứng cho thấy người chết trong các xung đột thời tiền sử, nơi người ta không ăn, làm thịt hay chặt xác họ," ông nói. "Vì thế trường hợp này cho thấy điều gì đó cực đoan hơn." Xương được phân tích cẩn thận để tìm ra các vết cắt và vết răng Một trường hợp ăn thịt người diễn ra khoảng 900 năm trước tại khu vực Puebloan ở Tây Nam Mỹ (nay là Colorado). Sự việc xảy ra trong thời kỳ hạn hán nghiêm trọng, nhưng Schulting nói điều đó không có nghĩa người ta sẽ ăn thịt nhau. Ông nghĩ đó có vẻ là những người đó đã ăn thịt nhau vì "xung đột nghiêm trọng về tài nguyên". "Những người đó đánh nhau, và để cảnh báo không cho đối phương quay lại, kẻ nào dám làm vậy sẽ bị xẻ thịt tàn bạo và nghiền nát, có lẽ bị tra tấn," ông nói. "Vì thế những hành động cực đoan trở thành dấu hiệu nhận biết." Thậm chí có thể những cá nhân tại Gough's Cave đã bị giết hết, Schulting nói. Không có chứng cứ nào có thể quan sát được cho thấy có bạo lực, nhưng có rất nhiều cách để giết người mà không để lại dấu vết trên xương người. Có lẽ bài học từ tất cả những trường hợp này là không có một giải thích chung cho tất cả các trường hợp ăn thịt người. "Thông thường bạo lực có vẻ bị cho là có liên quan khi bạn thấy quá trình cực đoan như thế này," Schulting nói. "Nhưng ngay cả điều đó cũng cần thảo luận và tranh luận." Dù cho tại sao sự việc đó xảy ra, rõ ràng là hành động ăn thịt người đã xảy ra trong nhiều thời kỳ khác nhau trong lịch sử loài người. Đó là một khía cạnh khủng khiếp khác tạo nên con người chúng ta. Và nó không hẳn là điều gì đặc biệt đáng xấu hổ, ít nhất là khi bạn so sánh nó với những điều tàn ác khác mà con người đã gây ra. "Tôi không nghĩ [ăn thịt người] khiến chúng ta dã man hơn," Schulting nói. "Chúng ta đã hoàn toàn có thể tạo ra những hành động tàn ác ngày nay, dù là có ăn thịt ai hay không." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

world-50837134

https://www.bbc.com/vietnamese/world-50837134

Liệu Scotland có thể độc lập khỏi Anh và ở lại EU?

Bên cạnh Brexit, vấn đề lớn nhất cho thủ tướng Anh nhiệm kỳ 2019-2014, ông Boris Johnson, là đòi hỏi trưng cầu dân ý độc lập từ đảng Quốc gia Scotland (SNP).

Cờ Xanh trắng của xứ Scotland và cờ EU Ngay sau khi ông Johnson dẫn dắt đảng Bảo thủ Anh thắng cử giòn giã hôm 12/12/2019, giới quan sát đã chỉ ra rằng đây là chiến thắng không trọn vẹn. Tại xứ Anh và Wales, đảng Bảo thủ "hạ gục" đảng Lao động, giành được nhiều hạt cử tri vốn chưa từng bỏ phiếu cho phe Bảo thủ. Nhưng ở Scotland, màu cờ vàng nhạt của SNP tung bay trên cả xứ sau khi đảng này, chủ trương độc lập khỏi Liên hiệp Vương quốc Anh, giành 48 trên tổng thống 59 ghế nghị sĩ. Đảng Bảo thủ chỉ còn đúng sáu nghị sĩ từ Scotland trúng cử vào Quốc hội Anh kỳ này, giảm đi một so với năm 2017. Dù thủ tướng Boris Johnson ngay lập tức đã bác bỏ yêu cầu của bà Nicola Sturgeon, lãnh tụ SNP cho Scotland mở cuộc trưng cầu dân ý lần hai để đòi độc lập. Vấn đề này sẽ không mất đi. Scotland lo vì ‘số trẻ Việt Nam bị bóc lột gia tăng' Lâu đài đẹp nhất Scotland tái hiện từ giấc mơ lạ Đôi nét về mẹ của Donald Trump QH Anh cho chính phủ 'mở đường rời EU' Hai màu khác biệt: sau bầu cử tháng 12/2019, đảng SNP - cờ màu vàng - gần như nắm trọn các khu vực cử tri Scotland Theo BBC News từ Scotland, hiện có hai câu hỏi lớn cho nước Anh và 5,4 triệu dân Scotland: Tự Scotland có thẩm quyền mở trưng cầu dân ý độc lập? Gọi là indyref2, viết tắt của 'independence referendum', nếu xảy ra, đây sẽ là lần thứ nhì từ 2014, khi Scotland bỏ phiếu không đồng ý độc lập khỏi Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UK). Chính phủ trung ương ở London cho rằng một cuộc trưng cầu dân ý 2014 đã là đủ để biết dân Scotland không muốn độc lập. Nhưng SNP cho rằng tới 62% cử tri Scotland đã bỏ phiếu trong trưng cầu dân ý về Brexit năm 2016 để ở lại EU. Vì thế, SNP cho rằng tình hình nay thay đổi, Liên hiệp Vương quốc Anh không thể "cưỡng bức" Scotland cũng ra khỏi EU cùng xứ Anh, Wales và Bắc Ireland. Tuy vậy, bà Nicola Sturgeon cho rằng chính phủ Scotland sẽ yêu cầu London cho trưng cầu dân ý theo hành lang pháp luật, chứ không làm "tự phát" như Catalonia ở Tây Ban Nha. Có vẻ như giải pháp duy nhất cho SNP tới đây là kiện lời từ chối trưng cầu dân ý của chính phủ trung ương ra tòa. Điều này cũng không hẳn là không có rủi ro. Nếu bị tòa án bác bỏ, chưa rõ SNP có tiếp tục nghị trình đòi trưng cầu dân ý độc lập hay không. Còn nếu tòa ủng hộ SNP, một nghị trình chuẩn bị cho trưng cầu dân ý sẽ kéo dài. Lần trước, Scotland mất 18 tháng để chuẩn bị cho trưng cầu dân ý độc lập 2014. Bà Nicola Sturgeon, lãnh đạo đảng Quốc gia Scotland (SNP) muốn Scotland ra khỏi Liên hiệp Anh nhưng sau ngay lập tức gia nhập lại EU Câu hỏi thứ nhì: 'Một Scotland độc lập có nghiễm nhiên được ở lại EU hay không?' Lịch trình Brexit và bầu cử địa phương ở Scotland đưa ra một phương án khá phức tạp. Giả sử ngay lập tức Scotland có trưng cầu dân ý và giành độc lập trong năm 2020, thì đây cũng là năm Anh hoàn tất Brexit. Cả Anh Quốc và Scotland đều cần quá trình chuyển tiếp 1-2 năm để tách khỏi nhau, và tách khỏi EU. Sang 2021, Scotland lại có bầu cử địa phương, và giả sử là SNP vẫn thắng cử, thì họ rơi vào thế là Scotland cùng Anh đã ra khỏi EU trước khi Scotland có thể "xin quay trở lại" làm thành viên EU. Theo luật EU, quốc gia nào muốn gia nhập hay nhập trở lại khối, đều phải qua quá trình đàm phán bình thường, không có chế độ ưu tiên. Chưa kể, lãnh đạo SNP nói rằng sau khi tách ra, Scotland vẫn giữ đồng bảng Anh, không dùng euro và không phân chia biên giới England-Scotland. Bà Nicoa Sturgeon cũng nói SNP muốn để Nữ hoàng Elizabeth II tiếp tục làm nguyên thủ quốc gia của một Scotland độc lập. Cả ba vấn đề này đều chưa có câu trả lời từ EU...vì chưa hề có tiền lệ. Liên hiệp đặc biệt Anh - Scotland Quan hệ đặc biệt của hai vương quốc Anh (England) và Scotland đã trải qua nhiều thăng trầm từ thế kỷ 16. Từ thế kỷ 14 đến đầu thế kỷ 18, ngai vàng Scotland thuộc về dòng họ Stewart. Nữ hoàng Mary (Queen of Scots), trưởng thành ở Pháp, đã đổi tên dòng họ theo cách viết tiếng Pháp thành Stuart. Việc tranh giành quyền bính của dòng họ này luôn gắn liền với các sự kiện ở châu Âu lục địa và ở Anh. Năm 1543, vua Anh đưa các xứ Wales và Cornwall nhập vào vương triều do London quản lý. Nhưng Scotland, vốn đông dân hơn và có truyền thống chính trị riêng, không dễ trở thành một phần chung với Anh. James VI làm vua Scotland, rồi lên nắm ngai vàng Anh với danh hiệu James I từ 1603, khi hai vương quốc lần đầu có chung một vua. Cạnh ông là Hoàng hậu Anne, người Đan Mạch. Hình trên tranh khắc. Mặt khác, liên kết với Anh giúp kinh tế Scotland bành trướng xuống thị trường to lớn, cùng ngôn ngữ ở phía Nam và ra thế giới. Ban đầu, hai xứ chỉ gắn kết nhờ hôn nhân của vua chúa, hoặc nhờ một vua nắm hai ngai vàng Anh và Scotland (regal union). James VI làm vua Scotland, rồi sau làm vua Anh với danh hiệu James I từ 1603, khi hai vương quốc lần đầu có chung một vua. Và phải tới năm 1707 Anh và Scotland mới có chung nghị viện (parliamentary union). Nhưng không phải lúc nào Anh cũng muốn chung quốc gia với Scotland. Nghị viện Anh (English parliament) đã hai lần bác bỏ đề nghị hợp nhất với Scotland (1607, 1670). Ý tưởng lập Viện Nguyên lão (House of Lords) chung cho quý tộc và tăng lữ Anh và Scotland cũng bị bác bỏ năm 1700. Đề xuất lập liên minh thương mại (commercial union) mà Scotland nêu ra cũng hai lần bị bác. Lý do là quan hệ đó, theo phía Anh, chỉ có lợi cho giới thương gia Scotland. Tuy thế, một hiệp ước lập liên minh chính trị (Treaty of Union) đã được ký kết năm 1707. Hai bên giữ khác biệt về tôn giáo. Giáo hội Scotland cũng là đạo Tin Lành nhưng theo phái Calvinist và tách biệt hoàn toàn với chính quyền. Còn Giáo hội Anh thuộc hệ phái khác, có vua hoặc nữ hoàng đAnh và câu hỏi dai dẳng về Scotland 'độc lập'ứng đầu giáo hội, và tăng lữ có ghế trong Quốc hội. Ngoài ra, Scotland giữ hệ thống pháp luật và giáo dục riêng. Nét văn hóa Scotland vào cả tennis: Roger Federer và Andy Murray thi đấu trong trang phục Scotland; váy kilt cho đàn ông Tuy bỏ chính sách ngoại giao riêng và để cho London lo quân sự, ở Scotland vẫn có các đảng thân Pháp, kẻ thù của các vua Anh. Phái Jacobites trung thành với dòng họ Stuart bị tuyệt tự ở Scotland, và luôn mưu đồ chống London, chỉ bị xóa bỏ vào năm 1746. Dân Scotland tự hào với truyền thống Khai sáng lấy cảm hứng từ châu Âu lục địa, hơn là điều họ cho là thuộc 'phong kiến Anh'. Ngoài nhu cầu bảo tồn văn hóa đặc thù của Scotland, quan hệ 'tay ba' Anh, Scotland và châu Âu sẽ còn quay trở lại trong mấy năm tới mà câu hỏi độc lập chỉ là một. Xem thêm: Biên giới Ireland, Brexit và lời Boris Anh Quốc: Brexit là thời khắc 'lịch sử' Brexit: Sai lầm hay Định mệnh của Anh?

summarize: Cờ Xanh trắng của xứ Scotland và cờ EU Ngay sau khi ông Johnson dẫn dắt đảng Bảo thủ Anh thắng cử giòn giã hôm 12/12/2019, giới quan sát đã chỉ ra rằng đây là chiến thắng không trọn vẹn. Tại xứ Anh và Wales, đảng Bảo thủ "hạ gục" đảng Lao động, giành được nhiều hạt cử tri vốn chưa từng bỏ phiếu cho phe Bảo thủ. Nhưng ở Scotland, màu cờ vàng nhạt của SNP tung bay trên cả xứ sau khi đảng này, chủ trương độc lập khỏi Liên hiệp Vương quốc Anh, giành 48 trên tổng thống 59 ghế nghị sĩ. Đảng Bảo thủ chỉ còn đúng sáu nghị sĩ từ Scotland trúng cử vào Quốc hội Anh kỳ này, giảm đi một so với năm 2017. Dù thủ tướng Boris Johnson ngay lập tức đã bác bỏ yêu cầu của bà Nicola Sturgeon, lãnh tụ SNP cho Scotland mở cuộc trưng cầu dân ý lần hai để đòi độc lập. Vấn đề này sẽ không mất đi. Scotland lo vì ‘số trẻ Việt Nam bị bóc lột gia tăng' Lâu đài đẹp nhất Scotland tái hiện từ giấc mơ lạ Đôi nét về mẹ của Donald Trump QH Anh cho chính phủ 'mở đường rời EU' Hai màu khác biệt: sau bầu cử tháng 12/2019, đảng SNP - cờ màu vàng - gần như nắm trọn các khu vực cử tri Scotland Theo BBC News từ Scotland, hiện có hai câu hỏi lớn cho nước Anh và 5,4 triệu dân Scotland: Tự Scotland có thẩm quyền mở trưng cầu dân ý độc lập? Gọi là indyref2, viết tắt của 'independence referendum', nếu xảy ra, đây sẽ là lần thứ nhì từ 2014, khi Scotland bỏ phiếu không đồng ý độc lập khỏi Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UK). Chính phủ trung ương ở London cho rằng một cuộc trưng cầu dân ý 2014 đã là đủ để biết dân Scotland không muốn độc lập. Nhưng SNP cho rằng tới 62% cử tri Scotland đã bỏ phiếu trong trưng cầu dân ý về Brexit năm 2016 để ở lại EU. Vì thế, SNP cho rằng tình hình nay thay đổi, Liên hiệp Vương quốc Anh không thể "cưỡng bức" Scotland cũng ra khỏi EU cùng xứ Anh, Wales và Bắc Ireland. Tuy vậy, bà Nicola Sturgeon cho rằng chính phủ Scotland sẽ yêu cầu London cho trưng cầu dân ý theo hành lang pháp luật, chứ không làm "tự phát" như Catalonia ở Tây Ban Nha. Có vẻ như giải pháp duy nhất cho SNP tới đây là kiện lời từ chối trưng cầu dân ý của chính phủ trung ương ra tòa. Điều này cũng không hẳn là không có rủi ro. Nếu bị tòa án bác bỏ, chưa rõ SNP có tiếp tục nghị trình đòi trưng cầu dân ý độc lập hay không. Còn nếu tòa ủng hộ SNP, một nghị trình chuẩn bị cho trưng cầu dân ý sẽ kéo dài. Lần trước, Scotland mất 18 tháng để chuẩn bị cho trưng cầu dân ý độc lập 2014. Bà Nicola Sturgeon, lãnh đạo đảng Quốc gia Scotland (SNP) muốn Scotland ra khỏi Liên hiệp Anh nhưng sau ngay lập tức gia nhập lại EU Câu hỏi thứ nhì: 'Một Scotland độc lập có nghiễm nhiên được ở lại EU hay không?' Lịch trình Brexit và bầu cử địa phương ở Scotland đưa ra một phương án khá phức tạp. Giả sử ngay lập tức Scotland có trưng cầu dân ý và giành độc lập trong năm 2020, thì đây cũng là năm Anh hoàn tất Brexit. Cả Anh Quốc và Scotland đều cần quá trình chuyển tiếp 1-2 năm để tách khỏi nhau, và tách khỏi EU. Sang 2021, Scotland lại có bầu cử địa phương, và giả sử là SNP vẫn thắng cử, thì họ rơi vào thế là Scotland cùng Anh đã ra khỏi EU trước khi Scotland có thể "xin quay trở lại" làm thành viên EU. Theo luật EU, quốc gia nào muốn gia nhập hay nhập trở lại khối, đều phải qua quá trình đàm phán bình thường, không có chế độ ưu tiên. Chưa kể, lãnh đạo SNP nói rằng sau khi tách ra, Scotland vẫn giữ đồng bảng Anh, không dùng euro và không phân chia biên giới England-Scotland. Bà Nicoa Sturgeon cũng nói SNP muốn để Nữ hoàng Elizabeth II tiếp tục làm nguyên thủ quốc gia của một Scotland độc lập. Cả ba vấn đề này đều chưa có câu trả lời từ EU...vì chưa hề có tiền lệ. Liên hiệp đặc biệt Anh - Scotland Quan hệ đặc biệt của hai vương quốc Anh (England) và Scotland đã trải qua nhiều thăng trầm từ thế kỷ 16. Từ thế kỷ 14 đến đầu thế kỷ 18, ngai vàng Scotland thuộc về dòng họ Stewart. Nữ hoàng Mary (Queen of Scots), trưởng thành ở Pháp, đã đổi tên dòng họ theo cách viết tiếng Pháp thành Stuart. Việc tranh giành quyền bính của dòng họ này luôn gắn liền với các sự kiện ở châu Âu lục địa và ở Anh. Năm 1543, vua Anh đưa các xứ Wales và Cornwall nhập vào vương triều do London quản lý. Nhưng Scotland, vốn đông dân hơn và có truyền thống chính trị riêng, không dễ trở thành một phần chung với Anh. James VI làm vua Scotland, rồi lên nắm ngai vàng Anh với danh hiệu James I từ 1603, khi hai vương quốc lần đầu có chung một vua. Cạnh ông là Hoàng hậu Anne, người Đan Mạch. Hình trên tranh khắc. Mặt khác, liên kết với Anh giúp kinh tế Scotland bành trướng xuống thị trường to lớn, cùng ngôn ngữ ở phía Nam và ra thế giới. Ban đầu, hai xứ chỉ gắn kết nhờ hôn nhân của vua chúa, hoặc nhờ một vua nắm hai ngai vàng Anh và Scotland (regal union). James VI làm vua Scotland, rồi sau làm vua Anh với danh hiệu James I từ 1603, khi hai vương quốc lần đầu có chung một vua. Và phải tới năm 1707 Anh và Scotland mới có chung nghị viện (parliamentary union). Nhưng không phải lúc nào Anh cũng muốn chung quốc gia với Scotland. Nghị viện Anh (English parliament) đã hai lần bác bỏ đề nghị hợp nhất với Scotland (1607, 1670). Ý tưởng lập Viện Nguyên lão (House of Lords) chung cho quý tộc và tăng lữ Anh và Scotland cũng bị bác bỏ năm 1700. Đề xuất lập liên minh thương mại (commercial union) mà Scotland nêu ra cũng hai lần bị bác. Lý do là quan hệ đó, theo phía Anh, chỉ có lợi cho giới thương gia Scotland. Tuy thế, một hiệp ước lập liên minh chính trị (Treaty of Union) đã được ký kết năm 1707. Hai bên giữ khác biệt về tôn giáo. Giáo hội Scotland cũng là đạo Tin Lành nhưng theo phái Calvinist và tách biệt hoàn toàn với chính quyền. Còn Giáo hội Anh thuộc hệ phái khác, có vua hoặc nữ hoàng đAnh và câu hỏi dai dẳng về Scotland 'độc lập'ứng đầu giáo hội, và tăng lữ có ghế trong Quốc hội. Ngoài ra, Scotland giữ hệ thống pháp luật và giáo dục riêng. Nét văn hóa Scotland vào cả tennis: Roger Federer và Andy Murray thi đấu trong trang phục Scotland; váy kilt cho đàn ông Tuy bỏ chính sách ngoại giao riêng và để cho London lo quân sự, ở Scotland vẫn có các đảng thân Pháp, kẻ thù của các vua Anh. Phái Jacobites trung thành với dòng họ Stuart bị tuyệt tự ở Scotland, và luôn mưu đồ chống London, chỉ bị xóa bỏ vào năm 1746. Dân Scotland tự hào với truyền thống Khai sáng lấy cảm hứng từ châu Âu lục địa, hơn là điều họ cho là thuộc 'phong kiến Anh'. Ngoài nhu cầu bảo tồn văn hóa đặc thù của Scotland, quan hệ 'tay ba' Anh, Scotland và châu Âu sẽ còn quay trở lại trong mấy năm tới mà câu hỏi độc lập chỉ là một. Xem thêm: Biên giới Ireland, Brexit và lời Boris Anh Quốc: Brexit là thời khắc 'lịch sử' Brexit: Sai lầm hay Định mệnh của Anh?

vert-fut-50810005

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-50810005

Tiền mặt, thẻ nhựa và ví điện tử 'giật dây' cách ta tiêu xài

Tôi nhớ là hồi còn bé tôi để dành tiền tiêu vặt mỗi ngày bằng cách bỏ tiền vào một ngăn kéo đặc biệt, những đồng tiền xu một hay hai bảng Anh được xếp chồng lên nhau ngay ngắn. (Dù chồng tiền xu chẳng bao giờ xếp lên quá cao đến mức gây ảnh hưởng đến cấu trúc của tháp tiền).

Tôi lớn lên ở Hastings, một thị trấn nhỏ miền biển ở vùng Đông Sussex, Anh, nơi nổi tiếng từ trận đánh năm 1066 và có vẻ đẹp của đường bờ biển. Nơi này được người ta biết tới như một thành phố có chút xuống cấp và mãi mãi trong tình trạng "đang có tiến bộ". Vì sao vận mệnh đất nước nằm trong tay một nhóm người Tình bạn trong sáng giữa nam và nữ có tồn tại không Vì sao người Thụy Điển không khoe giàu Tôi có thẻ ghi nợ (debit card) đầu tiên khi 14 tuổi. Sau đó tôi để dành tiền cho một năm nghỉ học giữa kỳ (gap year) bằng cách làm việc ở một sòng bài bingo, và để dành tiền vào tài khoản tiết kiệm. Tôi tránh sử dụng thẻ tín dụng. Thời đó (năm 2007) lãi suất căn bản là khoảng 5%, và tôi nhớ mình để dành được 70 bảng Anh, số tiền khiến tôi thấy mình thực sự giàu có. Thời gian trôi nhanh, đến năm 2018 thì tôi sống ở Bắc Kinh, Trung Quốc, làm phóng viên tự do. Quanh tôi, những người dân Bắc Kinh chi trả mọi thứ bằng điện thoại. Họ tới quầy tại nhà hàng, cửa hàng hay cửa hàng tiện lợi, đưa mã QR của mình cho nhân viên thu ngân quét qua. Sau khi quét, hệ thống trên mạng sẽ lập tức trừ đúng số tiền cần trả từ ví điện tử người mua hàng. Không còn dò dẫm đếm tiền mặt và đợi tiền thối. Cũng không quẹt thẻ nhựa. Giao dịch diễn ra chỉ vài giây. Nhưng tôi là người bảo thủ cứng đầu. Bạn bè tôi, cả người Trung Quốc lẫn phương Tây, trêu chọc tôi cổ hủ quá, vì cứ bám lấy "mấy tờ tiền dơ bẩn" - khi thấy những tờ tiền nhàu nhĩ làm bằng chứng cho kiểu cách lạc hậu của tôi. Nhưng có một số lý do khiến tôi vẫn sử dụng tiền vật lý và tránh sử dụng tiền điện tử và ví điện tử. Đầu tiên, tôi cảm thấy an toàn hơn. Tôi thực sự không biết tiền điện tử sẽ vận hành ra sao trên điện thoại của mình và tôi sợ bằng cách nào đó tiền sẽ bốc hơi mất. Dùng tiền vật lý đơn giản khiến tôi thấy an toàn hơn. Thứ hai, tôi sợ rằng khi chuyển qua hình thức thanh toán điện tử và mất cảm giác va chạm khi trả bằng tiền mặt, cuối cùng tôi sẽ chi xài nhiều hơn. Tôi sợ khi đánh mất giá trị hữu hình, vật chất của tiền giấy, và những giao dịch vật lý - như móc ví ra, tìm tờ tiền cần đến, và trao tiền mặt cho người khác - tôi sẽ mất cảm giác ngày qua ngày tôi đã chi hết bao nhiêu tiền. Liệu nỗi sợ trên có thể biện minh được không? Khi ngày càng nhiều người khắp thế giới từ bỏ tiền mặt, thì vẫn có một số vấn đề cần thiết ta cần xem xét. Một số người lo ngại chuyển qua hình thức thanh toán điện tử sẽ khiến họ tiêu xài nhiều hơn Trước khi ta rơi vào con dốc ngoằn ngoèo và mưu mẹo của tâm lý tiêu dùng, và mâu thuẫn giữa nền kinh tế truyền thống và tâm lý sinh ra môn kinh tế hành vi - đầu tiên ta hãy xem xét chính xác tiền nghĩa là gì? Nhà rộng làm cuộc sống gia đình tốt hơn? Khi nói dối là kỹ năng cần thiết để hành nghề Chuyện 'làm ăn' nhộn nhịp trong tù ở Anh Tiền mặt trong đời sống con người qua các giai đoạn Tiền là một khái niệm trừu tượng - ngày nay ta coi tiền là vật tồn tại tất nhiên, không cần xem xét tờ giấy hay mảnh kim loại đó tự thân nó có giá trị gì không. Nhưng tiền chỉ là một sáng tạo khá mới gần đây, nó đại diện cho thay đổi cơ bản trong xã hội loài người, Natacha Postel-Vinay, người dạy môn lịch sử tiền tệ và tài chính tại Trường Kinh tế London (London School of Ecomics) cho biết. "Tiền hoàn toàn khác với phương thức trao đổi hàng hóa," bà nhận định. "Bạn không cần sự trao đổi chính xác giữa hai người và mong muốn của họ. Nếu bạn muốn mua bánh mì, người bán bánh mì không cần phải lấy đi thứ gì đó của bạn, như là chiếc áo khoác hay rau vườn của bạn. Bạn chỉ cần chút bạc." Việc dùng tiền lần đầu tiên được biết tới là ở Iraq và Syria cổ đại, trong nền văn minh Babylon, khoảng 3000 năm trước Công nguyên. Vào thời Babylon cổ đại, người ta sử dụng những khối bạc được tính dựa trên khối lượng chuẩn có tên gọi shekel. Từ Babylon, ta có dấu tích của những giá hàng đầu tiên, do các tu sỹ ghi lại tại Đền Marduk, cũng như sổ cái đầu tiên và những khoản vay nợ đầu tiên. Từ thời Babylon ta đã có rất nhiều thứ thiết yếu mà nền kinh tế tiền tệ cần có. Chúng bao gồm thực tế là bạc thường xuyên được kiểm nghiệm độ tinh khiết và luôn có một thế lực tạo bình ổn giá. Đó là một vị vua hay chính phủ, đóng vai trò đảm bảo giá trị đồng tiền. "Thời nào cũng vậy, để tiền có giá trị, người ta cần có niềm tin," Postel-Vinay cho biết. Nhưng tiền đã trải qua nhiều tiến hoá trong suốt thời gian đó. Babylon có tiền, nhưng tiền vẫn còn cồng kềnh và phải được cân - nó vẫn chưa tiến bộ như tiền xu. Từ khoảng 1000 năm trước Công nguyên, các nền văn minh khác sử dụng kim loại quý; thời Hy Lạp cổ đại, tại Vương Quốc Lydia, đồng tiền xu đã lần đầu tiên được đúc ra. Người Babylon cổ đại là những người đầu tiên nghĩ ra ý tưởng về tiền Tờ tiền giấy đầu tiên được sử dụng là dưới thời phong kiến ở Trung Quốc, triều đại nhà Đường (năm 618-907 sau Công nguyên), tồn tại dưới hình thức ngân phiếu được phát hành riêng trong ghi nợ hoặc trao đổi, nhưng châu u thì chưa hề có ý tưởng gì về vấn đề này cho tới tận Thế kỷ 17. Ngày nay tiền không chỉ gắn liền với vật thể mà bản thân chúng mang giá trị hàng hóa như vàng hay xu bằng bạc nữa, mà ta sử dụng chúng như tiền định danh, nghĩa là loại tiền tệ mà chính phủ thiết lập là đồng tiền hợp pháp. Thẻ ngân hàng và các hình thức thanh toán điện tử Ý tưởng về tín dụng (và ghi nợ) tồn tại từ lâu trước khi thẻ tín dụng ra đời. "Tiền không nhất thiết phải là vật thể vật lý," Postel-Vinay giải thích. Thẻ tín dụng do John Biggins từ Ngân hàng Quốc gia Flatbush ở Brooklyn, New York sáng chế ra vào năm 1946. Sau đó, thẻ tín dụng được quảng cáo đến đối tượng là nhân viên bán hàng trong ngành du lịch để họ có thể sử dụng trên đường ở Mỹ. Tại Anh Quốc, ngân hàng Barclays phát hành thẻ tín dụng đầu tiên của Anh Quốc vào ngày 29/6/1966. Thẻ ghi nợ đầu tiên có mặt ở Anh Quốc năm 1987. Chip và mật khẩu ra đời năm 2003, và thẻ tín dụng contacless (là loại thẻ gắn chip để có thể chi trả mà không cần đưa thẻ vào khe đọc của máy) ra đời bốn năm sau đó. Trong khi đó, tại Trung Quốc, quét mã QR từ điện thoại thông minh, hay đưa ra mã QR trên điện thoại cho người bán hàng quét, được coi là một phương thức thanh toán. Sự đón nhận nhanh chóng phương thức thanh toán điện tử tại Trung Quốc được lý giải nhờ sự phổ biến của ứng dụng WeChat tại quốc gia này, một siêu ứng dụng gồm có thanh toán điện tử/ví điện tử, tin nhắn, mạng xã hội; sự phổ biến của các nền tảng thương mại điện tử như Taobao của Alibaba; và một thực tế là Trung Quốc có tỷ lệ sử dụng thẻ tín dụng khá thấp. Từ khoảng năm 2015, phương thức thanh toán điện tử trong đời sống hàng ngày đã trở nên thịnh hành hơn nhiều. Các quốc gia có tỷ lệ chi tiêu không dùng tiền mặt cao nhất thế giới gồm có Canada, nơi mỗi người có hơn hai thẻ tín dụng là chuyện bình thường. Ở Châu Âu, Thụy Điển là quốc gia ít sử dụng tiền mặt nhất, chỉ có 13% người Thụy Điển cho biết họ có sử dụng tiền mặt trong giao dịch gần nhất, theo một khảo sát quốc gia vào năm ngoái, giảm từ tỷ lệ 40% vào năm 2010. Trong khi đó, khoảng 70% người Mỹ vẫn sử dụng tiền mặt hàng tuần, theo một nghiên cứu từ Trung tâm Pew. Emelie Svensson, một người Thụy Điển làm phóng viên truyền hình ở New York City cho biết hai quốc gia rất khác nhau trong cách sử dụng tiền mặt. "Nơi này dựa trên tiền tip và rất nhiều cửa hàng không nhận thẻ, hoặc chỉ nhận thẻ nếu khách hàng mua hàng ít nhất là 10 đô la Mỹ," cô cho biết khi kể lại trải nghiệm sống ở Mỹ. "Giờ mọi thứ đang tốt hơn, nhưng chỉ 5 năm trước đây tôi còn phải trả tiền thuê nhà bằng tiền mặt!" Trung Quốc là nơi phát minh ra tiền giấy, nhưng quốc gia này giờ đây hoàn toàn đề cao phương thức thanh toán điện tử Và mặc dù Anh Quốc có thể gia tăng sử dụng phương thức chi trả không xài tiền mặt, quốc gia này vẫn còn phải đi một chặng đường dài. Với Moa Carlsson, một người bán thịt 20 tuổi từ Gothenburg, đất nước này có vẻ kỳ lạ so với quê nhà Thụy Điển của cô. "Tôi đoán là dùng tiền mặt cũng có cái vui của nó, và lạ lùng nữa," cô khi đi du lịch đến Anh. "Tự bản thân xứ Anh (England) đã có chút gì đó hơi lỗi thời. Tôi gần như cảm thấy lạ lùng khi sử dụng tiền mặt ở đó. Tôi cảm thấy đồng bảng Anh là một phần quan trọng của Anh, quan trọng hơn rất nhiều so với đồng krona của Thụy Điển." Với những người sống ở các xã hội đang ngày càng sử dụng cách chi tiêu không xài tiền mặt, thì lợi ích của thanh toán điện tử khá rõ rệt. "Rất tiện lợi. Bạn không có cảm giác cần phải có 200 euro trong túi hay phải [phiền toái] đi tìm chỗ rút tiền. 'Máy rút tiền ở đâu nhỉ?' Ở trong túi bạn chứ đâu," William Vanbergen, doanh nhân người Anh lần đầu đến Trung Quốc vào năm 2003, và là người về sau thích thú với phương thức thanh toán điện tử này, nói. Giống Carlsson, ông nói khi dùng tiền mặt ông cảm giác như trở về thời xưa vậy. Khi Vanbergen đi công tác tới Hong Kong, nơi tiền giấy vẫn là phương thức thanh toán thông dụng, hay khi trở về quê nhà ở Anh, ông nói ông cảm giác như quay ngược thời gian. Nhưng những điểm bất lợi là gì? Liệu chi tiêu không dùng tiền mặt có khiến mọi người xài nhiều hơn không? Đây là câu hỏi phức tạp và nó liên quan đến cách nhìn nhận con người là sinh vật hoàn toàn không có lý trí gì theo nhiều cách. Chẳng hạn, về mặt tâm lý người ta đã thấy khi mất 100 euro mọi người thường thấy đau đớn hơn so với niềm vui có được thêm 100 euro. Nói cách khác, nỗi đau tồn tại lâu hơn mặc dù hai khoản tiền là như nhau. Kiểu tính chất tâm lý này đã tạo ra thay đổi cực kỳ lớn trong lĩnh vực kinh tế. Trong khi trước đây, trong nền kinh tế cổ điển, các nhà khoa học sử dụng lý thuyết dựa trên giả định là mọi người đều hành xử có lý trí (nên mỗi cá nhân nên ứng xử với chuyện mất tiền và được tiền với cảm xúc giống nhau). Giả thiết này đã được nhiều nghiên cứu tâm lý chứng minh là sai. Điều này dẫn đến những phương thức trong môn kinh tế hành vi và những nhánh khác như tâm lý tiêu dùng. Biến hóa trong não bộ Một trong những nhà nghiên cứu vĩ đại trong lĩnh vực khá mới này là Drazen Prelec. Vị giáo sư ở học viện MIT này có lần đã tiến hành một nghiên cứu về đấu thầu trong yên lặng. Cuộc đấu thầu tổ chức cho sinh viên từ trường kinh tế Sloan uy tín, bán những vé đã "cháy hàng" trong các trận đấu bóng rổ NBA. Các nhà nghiên cứu cho một nửa số người đấu giá biết họ chỉ được trả tiền mặt, trong khi nửa còn lại chỉ được trả bằng thẻ tín đụng. Kết quả làm các nhà nghiên cứu sửng sốt. Trung bình, người ta nhận thấy người mua bằng thẻ tín dụng đã trả giá cao hơn gấp đôi so với người mua bằng tiền mặt. Điều này có nghĩa là, theo Prelec, cái giá về mặt tâm lý khi ta chi trả một đô la trên thẻ tín dụng là 50 cents. Chi xài bằng thẻ tín dụng rõ ràng có ảnh hưởng đến cách mọi người chi xài, nhiều nghiên cứu cho thấy. Tuy nhiên, người ta cũng cho biết khi hóa đơn thẻ tín dụng đến kỳ sẽ gây ra nỗi đau cực lớn cho người nhận hóa đơn. Chính vì vậy, trong thực tế, những điều mà các nhà nghiên cứu kinh tế học hành vi tin rằng điều này giải thích vì sao thẻ ghi nợ vẫn tiếp tục thịnh hành. Nhưng còn ví điện tử thì sao? Quan trọng là phản hồi, Emir Efendic, nhà tâm lý học nghiên cứu sau tiến sĩ và là nhà kinh tế học hành vi tại Đại học Louvain giải thích. "Với thẻ tín dụng, bạn không được cập nhật liên tục. Nhưng với ngân hàng điện tử, bạn thấy số tiền bị trừ ngay lập tức," Efendic cho biết. "Nếu bạn không nhận được phản hồi, sau đó đúng là bạn sẽ chi tiền nhiều hơn." Với thẻ tín dụng, cơn đau tiêu tiền bị trì hoãn (cho đến khi hóa đơn hàng tháng tới). Nói cách khác, khả năng tuyệt vời của thẻ tín dụng là chúng duy trì sức mạnh tâm lý bằng cách chia tách niềm vui mua sắm với nỗi đau phải chi tiền. Với những người sống trong xã hội ngày càng giảm sử dụng tiền mặt, sự tiện lợi của phương thức thanh toán điện tử là rõ ràng Nhưng với ví điện tử, người dùng có thể thấy tiền bị trừ ngay lập tức. Emily Belton, một người Anh sử dụng công cụ ví điện tử WeChat Pay ở Bắc Kinh, cho biết cô nhận được thông báo mỗi lần cô trả tiền, và số tiền cô có và số tiền phải chi được cập nhật theo thời gian thực. Đây là phản hồi tức thời và vì vậy nó không gây ra hiệu ứng giống với thẻ tín dụng. Tuy nhiên, Prelec đã nhận thấy đường dẫn thần kinh sáng lên trong "khoảnh khắc nao núng" theo cách ông gọi, gần giống như cơn đau vật lý chớp nhoáng khi ta phải chia tay với tiền. Mặc dù chưa có nghiên cứu tương tự nào trong việc chi trả bằng ví điện tử, giả thiết cho rằng "khoảnh khắc nao núng" đó cũng có thể bị bỏ qua khi ta chi trả bằng điện thoại. Nhưng điều này cần được nghiên cứu kỹ hơn. Cơn đau phải chia tay với tiền có thể ngăn cản ta vung tay quá trán, nhưng ở góc độ tiêu cực nó có thể khiến ta đánh mất niềm vui tiêu dùng. Cái giá phải trả về mặt tâm lý, được Prelec gọi là "thuế đạo đức" có thể giảm xuống bằng nhiều cách. Những công cụ về giá cả như cách bán hàng kèm theo các sản phẩm liên quan - tặng thêm hàng "miễn phí" khi khách mua món hàng chính, có thể làm giảm "thuế đạo đức" xuống. Trả trước cũng là một phương thức khác, thậm chí khi không có lợi ích tài chính gì. Chẳng hạn, người ta thích trả góp cho kỳ nghỉ (dù họ mất đi tính thanh khoản trong số tiền mặt họ có). Và khi đã ở nước ngoài, họ cũng thấy dễ chi tiêu bằng ngoại tệ hơn, và họ ứng xử với ngoại tệ không nghiêm túc như so với "tiền thật" ở quê nhà. Những công ty như Club Med đã bám vào kiểu tâm lý này, khi khách nghỉ ở resort mua những thẻ tiền bằng nhựa thay vì sử dụng tiền mặt. Với tôi, cuối cùng tôi cũng đã chuyển sang sử dụng ví điện tử ở Bắc kinh. Tôi nhận thấy hệ thống không dùng tiền mặt có thể gây ấn tượng về sự tiện lợi và thông suốt. Ta như thể sống trong thế giới mà ta có tất cả lợi ích khi chi xài, mà chẳng thấy đau đớn gì khi xài tiền cả. Có lẽ điều này tốt cho nền kinh tế, nếu mọi người tiêu tiền tự do hơn thì cũng có lợi hơn, và rất nhiều chính phủ trên thế giới đang khuyến khích điều này. Có một ngạn ngữ cổ của Anh nói: "Tiền, cũng như phân, chẳng có gì tốt đẹp cho đến khi người ta rải chúng ra." Nhưng đôi khi, cách chi xài tự do mà không có lực cản gì, có thể dẫn đến sự khó chịu. Có lẽ đây là "thuế đạo đức" mà Dranzen Prelec mô tả, là một xu hướng tâm lý khi ta cảm thấy chi phí cơ hội trở thành nỗi đau thực sự. Nói cách khác, tôi có thể cảm thấy sự khó chịu này vì tôi đang tưởng tượng mình có thể chi số tiền đó cho việc khác. Khi ngày càng nhiều xã hội dịch chuyển từ tiền mặt sang không dùng tiền mặt, cách ta chi tiêu cũng có thể sẽ thay đổi. Nhưng tiền sẽ vẫn là lực lượng cai quản cuộc sống của con người. Loạt bài Phương Tây Kỳ Quặc Bài viết này nằm trong tuyến bài The Weird West - Phương Tây Kỳ Quặc. Từ năm 2010, một nhóm từ Đại học British Columbia đã chỉ ra nghiên cứu tâm lý có một lỗ hổng nghiêm trọng: Đó là hầu hết các nghiên cứu này dựa trên các mẫu đến từ các xã hội Phương Tây, có học thức, sống kiểu công nghiệp, giàu có và dân chủ - hay như ở đây gọi là kỳ quặc. Các nhà nghiên cứu thường cho rằng phát hiện của họ có thể ứng dụng với mọi người ở bất cứ đâu. Nhưng khi làm bài tổng hợp, nhóm nghiên cứu từ trường đại học nhận thấy từ cách lập luận lý do đến cách nhận định hình ảnh, thì những mẫu người xã hội Kỳ quặc , trong thực tế lại là "nhóm mẫu có tính đại diện thấp nhất mà người ta có thể tìm ra khi muốn khái quát hóa về con người." Tuy nhiên, từ truyền thông chính thống đến giới học thuật, người ta vẫn coi những định danh kỳ quặc này là "bình thường" - hay ít nhất là vẫn là "chuẩn" so với các nền văn hóa khác, và mọi người bị phán xét. Trong loạt bài này, chúng tôi đào sâu vào những vấn đề trong đời sống thường ngày. Những thói quen và cách nghĩ thông thường kiểu kỳ quặc như trên mà mọi người sống ở nhiều miền đất khác trên thế giới có thể thấy kỳ quặc? Và điều đó cho ta thấy gì, không chỉ là khác biệt văn hóa, mà còn giúp ta thấy bản thân mình? Từ khi nào ta biết đi tắm cho đến khi ta biết mua sắm, loạt bài này xem xét lại những hành vi mà ta thường coi nhẹ và khám phá để thấy "tiêu chuẩn" không hẳn là cách tốt nhất, hay là cách duy nhất. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Tôi lớn lên ở Hastings, một thị trấn nhỏ miền biển ở vùng Đông Sussex, Anh, nơi nổi tiếng từ trận đánh năm 1066 và có vẻ đẹp của đường bờ biển. Nơi này được người ta biết tới như một thành phố có chút xuống cấp và mãi mãi trong tình trạng "đang có tiến bộ". Vì sao vận mệnh đất nước nằm trong tay một nhóm người Tình bạn trong sáng giữa nam và nữ có tồn tại không Vì sao người Thụy Điển không khoe giàu Tôi có thẻ ghi nợ (debit card) đầu tiên khi 14 tuổi. Sau đó tôi để dành tiền cho một năm nghỉ học giữa kỳ (gap year) bằng cách làm việc ở một sòng bài bingo, và để dành tiền vào tài khoản tiết kiệm. Tôi tránh sử dụng thẻ tín dụng. Thời đó (năm 2007) lãi suất căn bản là khoảng 5%, và tôi nhớ mình để dành được 70 bảng Anh, số tiền khiến tôi thấy mình thực sự giàu có. Thời gian trôi nhanh, đến năm 2018 thì tôi sống ở Bắc Kinh, Trung Quốc, làm phóng viên tự do. Quanh tôi, những người dân Bắc Kinh chi trả mọi thứ bằng điện thoại. Họ tới quầy tại nhà hàng, cửa hàng hay cửa hàng tiện lợi, đưa mã QR của mình cho nhân viên thu ngân quét qua. Sau khi quét, hệ thống trên mạng sẽ lập tức trừ đúng số tiền cần trả từ ví điện tử người mua hàng. Không còn dò dẫm đếm tiền mặt và đợi tiền thối. Cũng không quẹt thẻ nhựa. Giao dịch diễn ra chỉ vài giây. Nhưng tôi là người bảo thủ cứng đầu. Bạn bè tôi, cả người Trung Quốc lẫn phương Tây, trêu chọc tôi cổ hủ quá, vì cứ bám lấy "mấy tờ tiền dơ bẩn" - khi thấy những tờ tiền nhàu nhĩ làm bằng chứng cho kiểu cách lạc hậu của tôi. Nhưng có một số lý do khiến tôi vẫn sử dụng tiền vật lý và tránh sử dụng tiền điện tử và ví điện tử. Đầu tiên, tôi cảm thấy an toàn hơn. Tôi thực sự không biết tiền điện tử sẽ vận hành ra sao trên điện thoại của mình và tôi sợ bằng cách nào đó tiền sẽ bốc hơi mất. Dùng tiền vật lý đơn giản khiến tôi thấy an toàn hơn. Thứ hai, tôi sợ rằng khi chuyển qua hình thức thanh toán điện tử và mất cảm giác va chạm khi trả bằng tiền mặt, cuối cùng tôi sẽ chi xài nhiều hơn. Tôi sợ khi đánh mất giá trị hữu hình, vật chất của tiền giấy, và những giao dịch vật lý - như móc ví ra, tìm tờ tiền cần đến, và trao tiền mặt cho người khác - tôi sẽ mất cảm giác ngày qua ngày tôi đã chi hết bao nhiêu tiền. Liệu nỗi sợ trên có thể biện minh được không? Khi ngày càng nhiều người khắp thế giới từ bỏ tiền mặt, thì vẫn có một số vấn đề cần thiết ta cần xem xét. Một số người lo ngại chuyển qua hình thức thanh toán điện tử sẽ khiến họ tiêu xài nhiều hơn Trước khi ta rơi vào con dốc ngoằn ngoèo và mưu mẹo của tâm lý tiêu dùng, và mâu thuẫn giữa nền kinh tế truyền thống và tâm lý sinh ra môn kinh tế hành vi - đầu tiên ta hãy xem xét chính xác tiền nghĩa là gì? Nhà rộng làm cuộc sống gia đình tốt hơn? Khi nói dối là kỹ năng cần thiết để hành nghề Chuyện 'làm ăn' nhộn nhịp trong tù ở Anh Tiền mặt trong đời sống con người qua các giai đoạn Tiền là một khái niệm trừu tượng - ngày nay ta coi tiền là vật tồn tại tất nhiên, không cần xem xét tờ giấy hay mảnh kim loại đó tự thân nó có giá trị gì không. Nhưng tiền chỉ là một sáng tạo khá mới gần đây, nó đại diện cho thay đổi cơ bản trong xã hội loài người, Natacha Postel-Vinay, người dạy môn lịch sử tiền tệ và tài chính tại Trường Kinh tế London (London School of Ecomics) cho biết. "Tiền hoàn toàn khác với phương thức trao đổi hàng hóa," bà nhận định. "Bạn không cần sự trao đổi chính xác giữa hai người và mong muốn của họ. Nếu bạn muốn mua bánh mì, người bán bánh mì không cần phải lấy đi thứ gì đó của bạn, như là chiếc áo khoác hay rau vườn của bạn. Bạn chỉ cần chút bạc." Việc dùng tiền lần đầu tiên được biết tới là ở Iraq và Syria cổ đại, trong nền văn minh Babylon, khoảng 3000 năm trước Công nguyên. Vào thời Babylon cổ đại, người ta sử dụng những khối bạc được tính dựa trên khối lượng chuẩn có tên gọi shekel. Từ Babylon, ta có dấu tích của những giá hàng đầu tiên, do các tu sỹ ghi lại tại Đền Marduk, cũng như sổ cái đầu tiên và những khoản vay nợ đầu tiên. Từ thời Babylon ta đã có rất nhiều thứ thiết yếu mà nền kinh tế tiền tệ cần có. Chúng bao gồm thực tế là bạc thường xuyên được kiểm nghiệm độ tinh khiết và luôn có một thế lực tạo bình ổn giá. Đó là một vị vua hay chính phủ, đóng vai trò đảm bảo giá trị đồng tiền. "Thời nào cũng vậy, để tiền có giá trị, người ta cần có niềm tin," Postel-Vinay cho biết. Nhưng tiền đã trải qua nhiều tiến hoá trong suốt thời gian đó. Babylon có tiền, nhưng tiền vẫn còn cồng kềnh và phải được cân - nó vẫn chưa tiến bộ như tiền xu. Từ khoảng 1000 năm trước Công nguyên, các nền văn minh khác sử dụng kim loại quý; thời Hy Lạp cổ đại, tại Vương Quốc Lydia, đồng tiền xu đã lần đầu tiên được đúc ra. Người Babylon cổ đại là những người đầu tiên nghĩ ra ý tưởng về tiền Tờ tiền giấy đầu tiên được sử dụng là dưới thời phong kiến ở Trung Quốc, triều đại nhà Đường (năm 618-907 sau Công nguyên), tồn tại dưới hình thức ngân phiếu được phát hành riêng trong ghi nợ hoặc trao đổi, nhưng châu u thì chưa hề có ý tưởng gì về vấn đề này cho tới tận Thế kỷ 17. Ngày nay tiền không chỉ gắn liền với vật thể mà bản thân chúng mang giá trị hàng hóa như vàng hay xu bằng bạc nữa, mà ta sử dụng chúng như tiền định danh, nghĩa là loại tiền tệ mà chính phủ thiết lập là đồng tiền hợp pháp. Thẻ ngân hàng và các hình thức thanh toán điện tử Ý tưởng về tín dụng (và ghi nợ) tồn tại từ lâu trước khi thẻ tín dụng ra đời. "Tiền không nhất thiết phải là vật thể vật lý," Postel-Vinay giải thích. Thẻ tín dụng do John Biggins từ Ngân hàng Quốc gia Flatbush ở Brooklyn, New York sáng chế ra vào năm 1946. Sau đó, thẻ tín dụng được quảng cáo đến đối tượng là nhân viên bán hàng trong ngành du lịch để họ có thể sử dụng trên đường ở Mỹ. Tại Anh Quốc, ngân hàng Barclays phát hành thẻ tín dụng đầu tiên của Anh Quốc vào ngày 29/6/1966. Thẻ ghi nợ đầu tiên có mặt ở Anh Quốc năm 1987. Chip và mật khẩu ra đời năm 2003, và thẻ tín dụng contacless (là loại thẻ gắn chip để có thể chi trả mà không cần đưa thẻ vào khe đọc của máy) ra đời bốn năm sau đó. Trong khi đó, tại Trung Quốc, quét mã QR từ điện thoại thông minh, hay đưa ra mã QR trên điện thoại cho người bán hàng quét, được coi là một phương thức thanh toán. Sự đón nhận nhanh chóng phương thức thanh toán điện tử tại Trung Quốc được lý giải nhờ sự phổ biến của ứng dụng WeChat tại quốc gia này, một siêu ứng dụng gồm có thanh toán điện tử/ví điện tử, tin nhắn, mạng xã hội; sự phổ biến của các nền tảng thương mại điện tử như Taobao của Alibaba; và một thực tế là Trung Quốc có tỷ lệ sử dụng thẻ tín dụng khá thấp. Từ khoảng năm 2015, phương thức thanh toán điện tử trong đời sống hàng ngày đã trở nên thịnh hành hơn nhiều. Các quốc gia có tỷ lệ chi tiêu không dùng tiền mặt cao nhất thế giới gồm có Canada, nơi mỗi người có hơn hai thẻ tín dụng là chuyện bình thường. Ở Châu Âu, Thụy Điển là quốc gia ít sử dụng tiền mặt nhất, chỉ có 13% người Thụy Điển cho biết họ có sử dụng tiền mặt trong giao dịch gần nhất, theo một khảo sát quốc gia vào năm ngoái, giảm từ tỷ lệ 40% vào năm 2010. Trong khi đó, khoảng 70% người Mỹ vẫn sử dụng tiền mặt hàng tuần, theo một nghiên cứu từ Trung tâm Pew. Emelie Svensson, một người Thụy Điển làm phóng viên truyền hình ở New York City cho biết hai quốc gia rất khác nhau trong cách sử dụng tiền mặt. "Nơi này dựa trên tiền tip và rất nhiều cửa hàng không nhận thẻ, hoặc chỉ nhận thẻ nếu khách hàng mua hàng ít nhất là 10 đô la Mỹ," cô cho biết khi kể lại trải nghiệm sống ở Mỹ. "Giờ mọi thứ đang tốt hơn, nhưng chỉ 5 năm trước đây tôi còn phải trả tiền thuê nhà bằng tiền mặt!" Trung Quốc là nơi phát minh ra tiền giấy, nhưng quốc gia này giờ đây hoàn toàn đề cao phương thức thanh toán điện tử Và mặc dù Anh Quốc có thể gia tăng sử dụng phương thức chi trả không xài tiền mặt, quốc gia này vẫn còn phải đi một chặng đường dài. Với Moa Carlsson, một người bán thịt 20 tuổi từ Gothenburg, đất nước này có vẻ kỳ lạ so với quê nhà Thụy Điển của cô. "Tôi đoán là dùng tiền mặt cũng có cái vui của nó, và lạ lùng nữa," cô khi đi du lịch đến Anh. "Tự bản thân xứ Anh (England) đã có chút gì đó hơi lỗi thời. Tôi gần như cảm thấy lạ lùng khi sử dụng tiền mặt ở đó. Tôi cảm thấy đồng bảng Anh là một phần quan trọng của Anh, quan trọng hơn rất nhiều so với đồng krona của Thụy Điển." Với những người sống ở các xã hội đang ngày càng sử dụng cách chi tiêu không xài tiền mặt, thì lợi ích của thanh toán điện tử khá rõ rệt. "Rất tiện lợi. Bạn không có cảm giác cần phải có 200 euro trong túi hay phải [phiền toái] đi tìm chỗ rút tiền. 'Máy rút tiền ở đâu nhỉ?' Ở trong túi bạn chứ đâu," William Vanbergen, doanh nhân người Anh lần đầu đến Trung Quốc vào năm 2003, và là người về sau thích thú với phương thức thanh toán điện tử này, nói. Giống Carlsson, ông nói khi dùng tiền mặt ông cảm giác như trở về thời xưa vậy. Khi Vanbergen đi công tác tới Hong Kong, nơi tiền giấy vẫn là phương thức thanh toán thông dụng, hay khi trở về quê nhà ở Anh, ông nói ông cảm giác như quay ngược thời gian. Nhưng những điểm bất lợi là gì? Liệu chi tiêu không dùng tiền mặt có khiến mọi người xài nhiều hơn không? Đây là câu hỏi phức tạp và nó liên quan đến cách nhìn nhận con người là sinh vật hoàn toàn không có lý trí gì theo nhiều cách. Chẳng hạn, về mặt tâm lý người ta đã thấy khi mất 100 euro mọi người thường thấy đau đớn hơn so với niềm vui có được thêm 100 euro. Nói cách khác, nỗi đau tồn tại lâu hơn mặc dù hai khoản tiền là như nhau. Kiểu tính chất tâm lý này đã tạo ra thay đổi cực kỳ lớn trong lĩnh vực kinh tế. Trong khi trước đây, trong nền kinh tế cổ điển, các nhà khoa học sử dụng lý thuyết dựa trên giả định là mọi người đều hành xử có lý trí (nên mỗi cá nhân nên ứng xử với chuyện mất tiền và được tiền với cảm xúc giống nhau). Giả thiết này đã được nhiều nghiên cứu tâm lý chứng minh là sai. Điều này dẫn đến những phương thức trong môn kinh tế hành vi và những nhánh khác như tâm lý tiêu dùng. Biến hóa trong não bộ Một trong những nhà nghiên cứu vĩ đại trong lĩnh vực khá mới này là Drazen Prelec. Vị giáo sư ở học viện MIT này có lần đã tiến hành một nghiên cứu về đấu thầu trong yên lặng. Cuộc đấu thầu tổ chức cho sinh viên từ trường kinh tế Sloan uy tín, bán những vé đã "cháy hàng" trong các trận đấu bóng rổ NBA. Các nhà nghiên cứu cho một nửa số người đấu giá biết họ chỉ được trả tiền mặt, trong khi nửa còn lại chỉ được trả bằng thẻ tín đụng. Kết quả làm các nhà nghiên cứu sửng sốt. Trung bình, người ta nhận thấy người mua bằng thẻ tín dụng đã trả giá cao hơn gấp đôi so với người mua bằng tiền mặt. Điều này có nghĩa là, theo Prelec, cái giá về mặt tâm lý khi ta chi trả một đô la trên thẻ tín dụng là 50 cents. Chi xài bằng thẻ tín dụng rõ ràng có ảnh hưởng đến cách mọi người chi xài, nhiều nghiên cứu cho thấy. Tuy nhiên, người ta cũng cho biết khi hóa đơn thẻ tín dụng đến kỳ sẽ gây ra nỗi đau cực lớn cho người nhận hóa đơn. Chính vì vậy, trong thực tế, những điều mà các nhà nghiên cứu kinh tế học hành vi tin rằng điều này giải thích vì sao thẻ ghi nợ vẫn tiếp tục thịnh hành. Nhưng còn ví điện tử thì sao? Quan trọng là phản hồi, Emir Efendic, nhà tâm lý học nghiên cứu sau tiến sĩ và là nhà kinh tế học hành vi tại Đại học Louvain giải thích. "Với thẻ tín dụng, bạn không được cập nhật liên tục. Nhưng với ngân hàng điện tử, bạn thấy số tiền bị trừ ngay lập tức," Efendic cho biết. "Nếu bạn không nhận được phản hồi, sau đó đúng là bạn sẽ chi tiền nhiều hơn." Với thẻ tín dụng, cơn đau tiêu tiền bị trì hoãn (cho đến khi hóa đơn hàng tháng tới). Nói cách khác, khả năng tuyệt vời của thẻ tín dụng là chúng duy trì sức mạnh tâm lý bằng cách chia tách niềm vui mua sắm với nỗi đau phải chi tiền. Với những người sống trong xã hội ngày càng giảm sử dụng tiền mặt, sự tiện lợi của phương thức thanh toán điện tử là rõ ràng Nhưng với ví điện tử, người dùng có thể thấy tiền bị trừ ngay lập tức. Emily Belton, một người Anh sử dụng công cụ ví điện tử WeChat Pay ở Bắc Kinh, cho biết cô nhận được thông báo mỗi lần cô trả tiền, và số tiền cô có và số tiền phải chi được cập nhật theo thời gian thực. Đây là phản hồi tức thời và vì vậy nó không gây ra hiệu ứng giống với thẻ tín dụng. Tuy nhiên, Prelec đã nhận thấy đường dẫn thần kinh sáng lên trong "khoảnh khắc nao núng" theo cách ông gọi, gần giống như cơn đau vật lý chớp nhoáng khi ta phải chia tay với tiền. Mặc dù chưa có nghiên cứu tương tự nào trong việc chi trả bằng ví điện tử, giả thiết cho rằng "khoảnh khắc nao núng" đó cũng có thể bị bỏ qua khi ta chi trả bằng điện thoại. Nhưng điều này cần được nghiên cứu kỹ hơn. Cơn đau phải chia tay với tiền có thể ngăn cản ta vung tay quá trán, nhưng ở góc độ tiêu cực nó có thể khiến ta đánh mất niềm vui tiêu dùng. Cái giá phải trả về mặt tâm lý, được Prelec gọi là "thuế đạo đức" có thể giảm xuống bằng nhiều cách. Những công cụ về giá cả như cách bán hàng kèm theo các sản phẩm liên quan - tặng thêm hàng "miễn phí" khi khách mua món hàng chính, có thể làm giảm "thuế đạo đức" xuống. Trả trước cũng là một phương thức khác, thậm chí khi không có lợi ích tài chính gì. Chẳng hạn, người ta thích trả góp cho kỳ nghỉ (dù họ mất đi tính thanh khoản trong số tiền mặt họ có). Và khi đã ở nước ngoài, họ cũng thấy dễ chi tiêu bằng ngoại tệ hơn, và họ ứng xử với ngoại tệ không nghiêm túc như so với "tiền thật" ở quê nhà. Những công ty như Club Med đã bám vào kiểu tâm lý này, khi khách nghỉ ở resort mua những thẻ tiền bằng nhựa thay vì sử dụng tiền mặt. Với tôi, cuối cùng tôi cũng đã chuyển sang sử dụng ví điện tử ở Bắc kinh. Tôi nhận thấy hệ thống không dùng tiền mặt có thể gây ấn tượng về sự tiện lợi và thông suốt. Ta như thể sống trong thế giới mà ta có tất cả lợi ích khi chi xài, mà chẳng thấy đau đớn gì khi xài tiền cả. Có lẽ điều này tốt cho nền kinh tế, nếu mọi người tiêu tiền tự do hơn thì cũng có lợi hơn, và rất nhiều chính phủ trên thế giới đang khuyến khích điều này. Có một ngạn ngữ cổ của Anh nói: "Tiền, cũng như phân, chẳng có gì tốt đẹp cho đến khi người ta rải chúng ra." Nhưng đôi khi, cách chi xài tự do mà không có lực cản gì, có thể dẫn đến sự khó chịu. Có lẽ đây là "thuế đạo đức" mà Dranzen Prelec mô tả, là một xu hướng tâm lý khi ta cảm thấy chi phí cơ hội trở thành nỗi đau thực sự. Nói cách khác, tôi có thể cảm thấy sự khó chịu này vì tôi đang tưởng tượng mình có thể chi số tiền đó cho việc khác. Khi ngày càng nhiều xã hội dịch chuyển từ tiền mặt sang không dùng tiền mặt, cách ta chi tiêu cũng có thể sẽ thay đổi. Nhưng tiền sẽ vẫn là lực lượng cai quản cuộc sống của con người. Loạt bài Phương Tây Kỳ Quặc Bài viết này nằm trong tuyến bài The Weird West - Phương Tây Kỳ Quặc. Từ năm 2010, một nhóm từ Đại học British Columbia đã chỉ ra nghiên cứu tâm lý có một lỗ hổng nghiêm trọng: Đó là hầu hết các nghiên cứu này dựa trên các mẫu đến từ các xã hội Phương Tây, có học thức, sống kiểu công nghiệp, giàu có và dân chủ - hay như ở đây gọi là kỳ quặc. Các nhà nghiên cứu thường cho rằng phát hiện của họ có thể ứng dụng với mọi người ở bất cứ đâu. Nhưng khi làm bài tổng hợp, nhóm nghiên cứu từ trường đại học nhận thấy từ cách lập luận lý do đến cách nhận định hình ảnh, thì những mẫu người xã hội Kỳ quặc , trong thực tế lại là "nhóm mẫu có tính đại diện thấp nhất mà người ta có thể tìm ra khi muốn khái quát hóa về con người." Tuy nhiên, từ truyền thông chính thống đến giới học thuật, người ta vẫn coi những định danh kỳ quặc này là "bình thường" - hay ít nhất là vẫn là "chuẩn" so với các nền văn hóa khác, và mọi người bị phán xét. Trong loạt bài này, chúng tôi đào sâu vào những vấn đề trong đời sống thường ngày. Những thói quen và cách nghĩ thông thường kiểu kỳ quặc như trên mà mọi người sống ở nhiều miền đất khác trên thế giới có thể thấy kỳ quặc? Và điều đó cho ta thấy gì, không chỉ là khác biệt văn hóa, mà còn giúp ta thấy bản thân mình? Từ khi nào ta biết đi tắm cho đến khi ta biết mua sắm, loạt bài này xem xét lại những hành vi mà ta thường coi nhẹ và khám phá để thấy "tiêu chuẩn" không hẳn là cách tốt nhất, hay là cách duy nhất. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

vert-cap-44860397

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cap-44860397

Thế hệ trẻ ở Na Uy giàu hơn các nước khác

Lớp trẻ ở Na Uy được tăng 13% tiền thu nhập hộ gia đình sau thuế, ngược lại so với xu thế đi xuống của các nền kinh tế mạnh khác. Thời hoàng kim này có kéo dài được không?

Aleksander Aarnes đang làm ‘công việc ban ngày’ của mình. Lớp người trẻ khắp thế giới phương Tây đang trở thành thế hệ đầu tiên lớn lên trong nghèo khó so với cha mẹ. Vậy thì làm sao mà thế hệ thiên niên kỷ của một nước lại đi ngược lại? Ai cũng biết tiền vay để học đại học và giá nhà tăng là mối lo của thế hệ sinh ra đầu những năm 1980- 2000 ở Mỹ, Anh và nhiều nước khác. Nhiều nghiên cứu cho thấy nhóm người này sẽ nhóm đầu tiên trong lịch sử bị nghèo hơn so với những nhóm trước đó.. Nhưng có lẽ điều này không hẳn là không tránh khỏi. Ở quốc gia cực bắc của Châu Âu, mọi thứ lại hoàn toàn khác biệt. Nổi tiếng với lịch sử Viking, các môn thể thao tuyết và các vịnh hẹp rất đẹp, Na Uy đang tạo ra một cái tên mới cho mình do là nền kinh tế lớn duy nhất ở châu Âu mà lớp trẻ lại rõ ràng là giàu hơn. Những người ở độ tuổi hơn 30 ở Na Uy có mức thu nhập gia đình trung bình năm sau thuế khoảng 56.200 đô la Mỹ.. Thanh niên Người Na Uy được tăng 13% tiền thu nhập gia đình sau thuế so với thế hệ X (sinh từ năm 1966 đến 1980) khi họ bằng tuổi. Những con số đáng kinh ngạc đến từ cơ sở dữ liệu lớn nhất trên thế giới về so sánh mức giàu có, 'Luxembourg Income Database', và được cơ quan nghiên cứu của Anh 'The Resolution Foundation' phân tích. So sánh điều này với lớp người trẻ của các nền kinh tế lớn khác thì ở Mỹ giảm hơn 5%, Đức giảm 9%. Với lớp trẻ ở Nam Châu Âu (chịu khủng hoảng kinh tế thế giới 2008) thì thu nhập sau thuế lao dốc tới 30%. Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên của Na Uy (tuổi từ 15 đến 29) cũng tương đối thấp ở mức 9,4% so với mức trung bình của OECD (Tổ Chức Hợp Tác và Phát Triển Kinh Tế) là 13,9%. 'Một tình huống may mắn' Hilde Bjørnland tin rằng một cách tiếp cận bình đẳng- phân phối sự giàu có cho các thế hệ- đã góp phần vào sự hài lòng mạnh mẽ về cuộc sống ở Na Uy. Vào một ngày nắng nóng hiếm hoi ở thủ đô Oslo của Na Uy, không khó để tìm thấy những thanh niên đại diện cho cho sự may mắn của đất nước này. "Tôi thực sự không nghĩ về việc tiêu tiền như thế nào", Aleksander Aarnes, một sinh viên 25 tuổi tốt nghiệp đại học nói. "Tôi đi nhà hát khoảng một tháng một lần, xem phim mỗi tháng một lần. Tôi có thể ra ngoài ăn uống cùng bạn bè ... Tôi đi chơi xa." Aarnes đang theo đuổi nghề viết nhạc cho nhà hát, nhưng hiện chưa có thu nhập gì, do vậy anh kiếm bằng tiền do làm việc 2-3 ca một tuần ở một siêu thị ở Korsvoll, một vùng ngoại ô tẻ nhạt có các các nhà gỗ năm rải rác. Anh ở chung một căn hộ với một người bạn ở một một vùng ngoại ô khác cách trung tâm thành phố 20 phút đi xe buýt. "Tôi nhận thức rõ về tình hình may mắn của tôi... Tôi không phải hy sinh quá nhiều để theo đuổi sự nghiệp mà tôi muốn," anh nói. Tiền lương theo giờ của Aarnes bắt đầu từ 164 kronor Na Uy (khoảng 20 đô la Mỹ), được tăng vào các ngày cuối tuần và ca đêm. Sau thuế (thuế tương đối cao), anh còn khoảng 14.000 kronor (1.700 đô la) một tháng, trong đó một nửa dành cho việc thuê nhà, đi lại và trả hóa đơn và sử dụng phần còn lại cho "bất cứ thứ gì khác" mà anh thích. Xa hơn trên con đường ở Korsvoll, một nhà phân tích kinh doanh 31 tuổi tên là Øystein đang buộc vật dụng làm thịt nướng trên chiếc xe máy BMW cho chuyến đi chơi. Anh không muốn nói tên đầy đủ của mình, lập luận rằng "mặc dù Na Uy là giàu có, nhưng người ta không muốn nói về mức giàu của cá nhân." Nhưng anh thừa nhận anh đủ tiền để mua một căn hộ hai phòng ngủ ở bờ biển khi anh 27 tuổi và thường xuyên đi nghỉ ở Mỹ và châu Á. Gabriella Sanzana là một người 27 tuổi đến từ Chile đang học thạc sĩ nhưng không thấy khó để tìm được một công việc bán thời gian với lương khá cao Có nên bám trụ công việc mình ghét? Chút 'mánh lới' để đạt mục tiêu Lời kết thúc email có gây hiểu lầm không? Na Uy đang làm điều gì khác? Một phần lớn lối sống tuyệt vời của thanh niên Na Uy là do sự phát triển kinh tế nhanh chóng của nước này. Sau khi đạt sự gia tăng lớn nhất về thu nhập trung bình của tất cả các nền kinh tế có thu nhập cao từ năm 1980 đến năm 2013, Na Uy nay dẫn đầu ở nhiều bảng xếp hạng toàn cầu về sự giàu có và thịnh vượng. Na Uy đã vượt qua được sự suy thoái kinh tế toàn cầu. Năm ngoái, nó đứng đầu bảng xếp hạng chỉ số thịnh vượng Legatum 2017, trên cơ sở phân tích 110 quốc gia trên thế giới. Ngành dầu khí khổng lồ của Na Uy là nhân tố thúc đẩy rõ ràng đằng sau sự bùng nổ kinh tế của quốc gia này trong ba thập kỷ qua, sau những khám phá lớn ở Biển Phía Bắc (mặc dù giá năng lượng giảm trong những năm gần đây có gây tác động). Nhưng như Hilde Bjørnland, một giáo sư kinh tế ở trường Kinh doanh Na Uy BI ở Oslo, giải thích, cái có ý nghĩa to lớn không chỉ là số tiền mà Na Uy làm ra, mà là Na Uy dùng nó để làm gì. "Na Uy đã quản lý số dầu (tiền) tốt ở chỗ nó được tiết kiệm và sử dụng một phần trong đó để đưa trở lại vào xã hội," bà nói. "Vì vậy, thay vì một vài người nhận được rất nhiều, nhiều người đã được tiếp cận với sự giàu có này." Sau sự gia tăng lớn nhất trong thu nhập trung bình so với bất kỳ nền kinh tế có thu nhập cao nào từ năm 1980 đến năm 2013, Na Uy dẫn đầu nhiều bảng xếp hạng toàn cầu về sự giàu có Na Uy đã thực hiện điều này bằng cách trữ tiền trong quỹ tài sản có chủ quyền lớn nhất thế giới. Nói một cách đơn giản, đây là một kho chứa tiền tiết kiệm khổng lồ mà nó sinh lãi bằng cách đầu tư vào hơn 9000 công ty. Hiện trị giá của nó khoảng 1 nghìn tỷ đô la. Mặc dù có kho này, thuế được duy trì cao và đất nước có cơ chế giảm tiền lương, có nghĩa là mức lương tối thiểu được thương lượng bởi các công đoàn. "Những người trẻ tuổi và những người trong các ngành công nghiệp trả lương thấp đã chứng kiến việc tăng lương mỗi năm ... và sự khác biệt giữa những người kiếm được ít tiền và những người kiếm được rất nhiều không lớn như ở các nước khác," Bjørnland nói. Báo cáo của Resolution Foundation về thu nhập các thế hệ kết luận rằng sự gia tăng bất bình đẳng là yếu tố cốt lõi trong việc giảm thu nhập sau thuế của thế hệ thiên niên kỷ ở các nền kinh tế mạnh khác như Mỹ, Anh và Đức. Ở những quốc gia này, nơi có thang lương rộng, lớp người trẻ phải chịu gánh nặng của việc chậm tăng lương và khả năng chuyển việc làm. Dữ liệu của OECD cho thấy tỷ lệ của người Na Uy có thu nhập thấp hơn một nửa thu nhập trung bình quốc gia là 8,1% trong năm 2015, tăng từ 6,9% năm 2004 Ngược lại, Bjørnland lập luận rằng một cách tiếp cận bình đẳng- phân phối sự giàu có cho các thế hệ - đã góp phần làm dân rất hài lòng về cuộc sống và không có tình trạng bất ổn xã hội ở Na Uy. Các khoản thanh toán phúc lợi cao và trợ cấp rất nhiều cho chăm sóc sức khỏe cũng tạo sự khác biệt về triển vọng của thế hệ trẻ Na Uy so với những nơi khác ở châu Âu. Lợi ích khi bị thất nghiệp là lớn: cho phép nhiều người yêu cầu bồi hoàn khoảng 60% mức lương trước đó của họ trong hai năm, trong khi họ đi tìm công việc mới. Như ở tất cả các nước Bắc Âu, chi phí chăm sóc trẻ em thấp và hệ thống nghỉ phép để chăm sóc trẻ nhỏ cũng đảm bảo sự tham gia cao của phụ nữ vào lực lượng lao động. Giáo dục miễn phí tại hầu hết các trường học và đại học công lập và việc dễ tiếp cận với các khoản vay (mà người vay không trả lãi khi họ đang học) cùng với tỷ lệ có việc làm cao cho sinh viên cũng là một phần của bí quyết. "Một yếu tố quan trọng là trong khi những người trẻ còn đang học, họ có thể có được một công việc đi kèm," Bjørnland nói, và nói thêm rằng công việc bình thường này thường mang lại thu nhập cao hơn cho giới trẻ Na Uy so với các nước phương Tây khác. Ý nghĩ này của cô được chia sẻ bởi các đám đông sinh viên đang tắm mát ở sông Åkerselva chỉ cách vài mét các tòa nhà kính sáng loáng bên khuôn viên trường kinh doanh. "Không khó để tìm việc ở đây và nó luôn là việc được trả lương cao. Vì vậy, nó giúp ích rất nhiều, để trang trải chi tiêu trong thời gian dỗi và khi đi học," Gabriella Sanzana, 27 tuổi đến từ Chile, đang học thạc sỹ về nhân quyền trong khi làm hầu bàn bán thời gian, nói. "Tôi phải trả rất nhiều tiền thuế, nhưng thực sự tôi không quan tâm, bởi vì tôi biết rằng nhà nước đồng thời cho tôi rất nhiều thứ. Một tương lai an toàn? Mặc dù hình ảnh Na Uy là rực rỡ, nhưng có những lo ngại để duy trì được thành công này. Việc làm cho thanh niên đang giảm dần, theo 'Đầu tư Thanh niên: Na Uy', một báo cáo gần đây của OECD, vì số cơ hội việc làm cho người từ 15 đến 29 tuổi không tương ứng với con số cần thiết cho lượng dân số trẻ đang tăng cao, 18% từ năm 2007 đến năm 2016. Việc nhập cư chiếm hơn 4/5 mức tăng này và tỷ lệ thất nghiệp trong dân quốc tịch Na Uy sinh ở nước ngoài hiện là khoảng 10%. Kristian Heggebø, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung Tâm Nghiên Cứu Lao Động và Phúc Lợi tại Đại học Oslo Metropolitan, cho rằng trong khi các sinh viên quốc tế và người di cư lao động có học vấn từ các nơi khác ở châu Âu "có xu hướng làm tốt trên thị trường việc làm" thì sự "phân biệt đối xử ở thị trường lao động với người dân tộc thiểu số" vẫn luôn ở mức cao. "Ở một mức độ nào đó có thể là do thiếu trình độ, nhưng, theo tôi, không nghi ngờ gì vấn đề rắc rối là ở phía cầu và chứ không phải ở phía cung," ông nói. Heggebø lập luận rằng có "bằng chứng thực nghiệm vững chắc" cho thấy rằng mặc dù gia tăng nhập cư trong hai thập kỷ qua, nhiều nhà tuyển dụng Na Uy vẫn "hoài nghi đối với việc thuê một người không có xuất xứ Na Uy." Ngay cả những người nhập cư thế hệ thứ hai, sinh ra và được học ở một nước Bắc Âu, có thể phải vất vả để tiếp cận được với thị trường lao động, ông nói, và đề xuất 'lý lịch vô danh' trong giai đoạn đầu tiên của việc tuyển dụng có thể là một phần quan trọng của giải pháp. Xã hội bị phân mảnh Sinh viên tắm nắng bên cạnh sông Åkerselva ở Oslo, ở Na Uy hầu hết các trường đại học công lập đều miễn phí và việc tiếp cận các khoản vay là dễ dàng Khi chuẩn bị đón chuyến tàu về nhà sau một ngày oi ả ở trung tâm thành phố, Ove George, người từ Nigeria và hiện đang thất nghiệp, nói anh tin rằng làm việc trên mạng là điểm then chốt để có làm việc ở Na Uy, một điều khó khăn cho người nước ngoài. "Công việc cuối cùng tôi nhận được là thông qua một người bạn Na Uy, và sau đó tôi đã thực sự không có được một công việc tốt," anh giải thích. Cũng tại nhà ga là Kayad Mahammed, 19 tuổi, sinh ra ở Djibouti, hiện đang làm việc cho một công ty truyền thông. Anh nói anh "không phải vất vả" và cá nhân anh thấy kiếm việc làm là "dễ". Nhưng nói thêm rằng anh nghĩ "khó để có thể giàu" với nhiều người nhập cư, những người cuối cùng vẫn phải bám vào công việc ở mức khởi điểm vì sợ lại bị thất nghiệp. Trong khi đó, mặc dù niềm tự hào của đất nước Scandinavia về chủ nghĩa bình đẳng, cũng có dấu hiệu bất bình đẳng đang gia lan rộng trong dân số. Các số liệu của OECD cho thấy tỷ lệ người Na Uy có thu nhập thấp hơn một nửa thu nhập trung bình của toàn quốc là 8,1% năm 2015, tăng lên từ 6,9% năm 2004, với nguy cơ ở người trẻ tuổi cao hơn bất kỳ nhóm nào khác. (Mặc dù nó còn là thấp theo tiêu chuẩn toàn cầu- ở Mỹ là 16,8% và ở Anh là 10,9%.) Sebastian Königs, một trong những tác giả của báo cáo 'Đầu tư vào thanh niên: Na Uy' của OECD lập luận rằng những người bị mất việc, việc đào tạo hoặc giáo dục có thể cảm thấy dễ bị tổn thương ở Na Uy hơn là ở các nước khác. "Đối với lớp trẻ Na Uy đang bị thiệt thòi và có vấn đề về xã hội, thì việc tìm kiếm vị trí trong xã hội có thể khó khăn hơn nhiều," ông nói. "Bởi vì nói chung mọi người đang là rất tốt trong xã hội, điều này trở thành một sự kỳ thị." Nhóm người này có khả năng cảm thấy chán nản hơn gấp 6 lần so với những người Na Uy trẻ tuổi khác, có khả năng bị suy yếu sức khỏe và có nguy cơ thất nghiệp lâu dài gấp 9 lần, theo các con số của OECD. Cái giá của thành công Theo Bjørnland, ngay cả những người Na Uy giàu có nhất cũng nên cảnh giác với sự mong manh của nó trong tương lai. "Bạn đã từng quen với những thời gian sung sướng, quen với những ngày cuối tuần dài ... nếu được hưởng lâu như vậy thì bạn sẽ coi là điều đương nhiên," bà nói. "Nhưng những điều đã xảy ra trong quá khứ có thể không xảy ra nữa." Bà lập luận rằng Na Uy cần phải làm việc chăm chỉ hơn để đa dạng hóa các ngành sản xuất của mình để duy trì tính cạnh tranh trong tương lai. Điều này có thể bao gồm việc mở rộng lĩnh vực công nghệ, nguyên liệu và năng lượng tái tạo, cùng với đẩy mạnh sự khởi nghiệp mới nổi. Nó đã phát triển nhanh những năm gần đây song còn chậm so với các nước láng giềng Bắc Âu. Các nhà tuyển dụng cũng sẽ phải cởi mở hơn để thu hút các tài năng quốc tế để lấp đầy các công việc được tạo ra bên ngoài lĩnh vực dầu khí, bà đề nghị. Mặt khác, lớp người trẻ Na Uy "đã quen làm việc ở nơi mà họ thích" có thể cần phải ngày càng "tập trung vào những kỹ năng cần thiết" để duy trì được cùng tiêu chuẩn sống như thế hệ thiên niên kỷ gia nhập lực lượng lao động ngày nay. Các giải pháp? Bất chấp những thách thức hiện tại của Na Uy, nhiều chuyên gia tin rằng vẫn còn nhiều điều lớn lao mà các quốc gia khác có thể học hỏi. Tại OECD, Sebastian Königs nêu lên mối liên kết chặt chẽ hơn giữa giáo dục, việc làm và dịch vụ xã hội, so với hầu hết các quốc gia khác, như là một cách hiệu quả để hỗ trợ lớp người trẻ trong những giai đoạn đầu của sự nghiệp. Thí dụ, mỗi học sinh rời trường Na Uy đều nhận được cuộc gọi theo dõi để thảo luận về các lựa chọn của họ nếu họ không tham gia vào thị trường lao động hoặc không theo đuổi các nghiên cứu sâu hơn. Ông lập luận rằng mặc dù dân số Na Uy chỉ là 5,1 triệu, các quốc gia lớn hơn vẫn có thể lập lại những chính sách này nếu họ muốn. "Đây không phải về quy mô của đất nước, mà là việc bạn sẵn sàng đầu tư bao nhiêu vào nguồn lực ... Na Uy nhận thức đây là ưu tiên hàng đầu, và nó nên phải như vậy." Trong khi đó, Kristian Heggebø nói rằng ông tin rằng ngay cả khi dầu mỏ được bỏ "hoàn toàn ra khỏi phương trình" và Na Uy buộc phải định hình lại nền kinh tế trong tương lai, thì nó sẽ tiếp tục thịnh vượng do kết quả của cách tiếp cận bình đẳng và mạng lưới an toàn cho giới trẻ. "Nếu chúng tôi vẫn duy trì các thành phần này thì tôi sẵn sàng đặt cược mọi thứ mà tôi sở hữu rằng chúng tôi vẫn sẽ thực hiện ở mức vô cùng cao so với các nước châu Âu khác, đơn giản chỉ vì chúng tôi có cách để khắc phục những khó khăn theo cách thức nhân đạo hơn." Bài tiếng Anh trên BBC Capital

summarize: Aleksander Aarnes đang làm ‘công việc ban ngày’ của mình. Lớp người trẻ khắp thế giới phương Tây đang trở thành thế hệ đầu tiên lớn lên trong nghèo khó so với cha mẹ. Vậy thì làm sao mà thế hệ thiên niên kỷ của một nước lại đi ngược lại? Ai cũng biết tiền vay để học đại học và giá nhà tăng là mối lo của thế hệ sinh ra đầu những năm 1980- 2000 ở Mỹ, Anh và nhiều nước khác. Nhiều nghiên cứu cho thấy nhóm người này sẽ nhóm đầu tiên trong lịch sử bị nghèo hơn so với những nhóm trước đó.. Nhưng có lẽ điều này không hẳn là không tránh khỏi. Ở quốc gia cực bắc của Châu Âu, mọi thứ lại hoàn toàn khác biệt. Nổi tiếng với lịch sử Viking, các môn thể thao tuyết và các vịnh hẹp rất đẹp, Na Uy đang tạo ra một cái tên mới cho mình do là nền kinh tế lớn duy nhất ở châu Âu mà lớp trẻ lại rõ ràng là giàu hơn. Những người ở độ tuổi hơn 30 ở Na Uy có mức thu nhập gia đình trung bình năm sau thuế khoảng 56.200 đô la Mỹ.. Thanh niên Người Na Uy được tăng 13% tiền thu nhập gia đình sau thuế so với thế hệ X (sinh từ năm 1966 đến 1980) khi họ bằng tuổi. Những con số đáng kinh ngạc đến từ cơ sở dữ liệu lớn nhất trên thế giới về so sánh mức giàu có, 'Luxembourg Income Database', và được cơ quan nghiên cứu của Anh 'The Resolution Foundation' phân tích. So sánh điều này với lớp người trẻ của các nền kinh tế lớn khác thì ở Mỹ giảm hơn 5%, Đức giảm 9%. Với lớp trẻ ở Nam Châu Âu (chịu khủng hoảng kinh tế thế giới 2008) thì thu nhập sau thuế lao dốc tới 30%. Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên của Na Uy (tuổi từ 15 đến 29) cũng tương đối thấp ở mức 9,4% so với mức trung bình của OECD (Tổ Chức Hợp Tác và Phát Triển Kinh Tế) là 13,9%. 'Một tình huống may mắn' Hilde Bjørnland tin rằng một cách tiếp cận bình đẳng- phân phối sự giàu có cho các thế hệ- đã góp phần vào sự hài lòng mạnh mẽ về cuộc sống ở Na Uy. Vào một ngày nắng nóng hiếm hoi ở thủ đô Oslo của Na Uy, không khó để tìm thấy những thanh niên đại diện cho cho sự may mắn của đất nước này. "Tôi thực sự không nghĩ về việc tiêu tiền như thế nào", Aleksander Aarnes, một sinh viên 25 tuổi tốt nghiệp đại học nói. "Tôi đi nhà hát khoảng một tháng một lần, xem phim mỗi tháng một lần. Tôi có thể ra ngoài ăn uống cùng bạn bè ... Tôi đi chơi xa." Aarnes đang theo đuổi nghề viết nhạc cho nhà hát, nhưng hiện chưa có thu nhập gì, do vậy anh kiếm bằng tiền do làm việc 2-3 ca một tuần ở một siêu thị ở Korsvoll, một vùng ngoại ô tẻ nhạt có các các nhà gỗ năm rải rác. Anh ở chung một căn hộ với một người bạn ở một một vùng ngoại ô khác cách trung tâm thành phố 20 phút đi xe buýt. "Tôi nhận thức rõ về tình hình may mắn của tôi... Tôi không phải hy sinh quá nhiều để theo đuổi sự nghiệp mà tôi muốn," anh nói. Tiền lương theo giờ của Aarnes bắt đầu từ 164 kronor Na Uy (khoảng 20 đô la Mỹ), được tăng vào các ngày cuối tuần và ca đêm. Sau thuế (thuế tương đối cao), anh còn khoảng 14.000 kronor (1.700 đô la) một tháng, trong đó một nửa dành cho việc thuê nhà, đi lại và trả hóa đơn và sử dụng phần còn lại cho "bất cứ thứ gì khác" mà anh thích. Xa hơn trên con đường ở Korsvoll, một nhà phân tích kinh doanh 31 tuổi tên là Øystein đang buộc vật dụng làm thịt nướng trên chiếc xe máy BMW cho chuyến đi chơi. Anh không muốn nói tên đầy đủ của mình, lập luận rằng "mặc dù Na Uy là giàu có, nhưng người ta không muốn nói về mức giàu của cá nhân." Nhưng anh thừa nhận anh đủ tiền để mua một căn hộ hai phòng ngủ ở bờ biển khi anh 27 tuổi và thường xuyên đi nghỉ ở Mỹ và châu Á. Gabriella Sanzana là một người 27 tuổi đến từ Chile đang học thạc sĩ nhưng không thấy khó để tìm được một công việc bán thời gian với lương khá cao Có nên bám trụ công việc mình ghét? Chút 'mánh lới' để đạt mục tiêu Lời kết thúc email có gây hiểu lầm không? Na Uy đang làm điều gì khác? Một phần lớn lối sống tuyệt vời của thanh niên Na Uy là do sự phát triển kinh tế nhanh chóng của nước này. Sau khi đạt sự gia tăng lớn nhất về thu nhập trung bình của tất cả các nền kinh tế có thu nhập cao từ năm 1980 đến năm 2013, Na Uy nay dẫn đầu ở nhiều bảng xếp hạng toàn cầu về sự giàu có và thịnh vượng. Na Uy đã vượt qua được sự suy thoái kinh tế toàn cầu. Năm ngoái, nó đứng đầu bảng xếp hạng chỉ số thịnh vượng Legatum 2017, trên cơ sở phân tích 110 quốc gia trên thế giới. Ngành dầu khí khổng lồ của Na Uy là nhân tố thúc đẩy rõ ràng đằng sau sự bùng nổ kinh tế của quốc gia này trong ba thập kỷ qua, sau những khám phá lớn ở Biển Phía Bắc (mặc dù giá năng lượng giảm trong những năm gần đây có gây tác động). Nhưng như Hilde Bjørnland, một giáo sư kinh tế ở trường Kinh doanh Na Uy BI ở Oslo, giải thích, cái có ý nghĩa to lớn không chỉ là số tiền mà Na Uy làm ra, mà là Na Uy dùng nó để làm gì. "Na Uy đã quản lý số dầu (tiền) tốt ở chỗ nó được tiết kiệm và sử dụng một phần trong đó để đưa trở lại vào xã hội," bà nói. "Vì vậy, thay vì một vài người nhận được rất nhiều, nhiều người đã được tiếp cận với sự giàu có này." Sau sự gia tăng lớn nhất trong thu nhập trung bình so với bất kỳ nền kinh tế có thu nhập cao nào từ năm 1980 đến năm 2013, Na Uy dẫn đầu nhiều bảng xếp hạng toàn cầu về sự giàu có Na Uy đã thực hiện điều này bằng cách trữ tiền trong quỹ tài sản có chủ quyền lớn nhất thế giới. Nói một cách đơn giản, đây là một kho chứa tiền tiết kiệm khổng lồ mà nó sinh lãi bằng cách đầu tư vào hơn 9000 công ty. Hiện trị giá của nó khoảng 1 nghìn tỷ đô la. Mặc dù có kho này, thuế được duy trì cao và đất nước có cơ chế giảm tiền lương, có nghĩa là mức lương tối thiểu được thương lượng bởi các công đoàn. "Những người trẻ tuổi và những người trong các ngành công nghiệp trả lương thấp đã chứng kiến việc tăng lương mỗi năm ... và sự khác biệt giữa những người kiếm được ít tiền và những người kiếm được rất nhiều không lớn như ở các nước khác," Bjørnland nói. Báo cáo của Resolution Foundation về thu nhập các thế hệ kết luận rằng sự gia tăng bất bình đẳng là yếu tố cốt lõi trong việc giảm thu nhập sau thuế của thế hệ thiên niên kỷ ở các nền kinh tế mạnh khác như Mỹ, Anh và Đức. Ở những quốc gia này, nơi có thang lương rộng, lớp người trẻ phải chịu gánh nặng của việc chậm tăng lương và khả năng chuyển việc làm. Dữ liệu của OECD cho thấy tỷ lệ của người Na Uy có thu nhập thấp hơn một nửa thu nhập trung bình quốc gia là 8,1% trong năm 2015, tăng từ 6,9% năm 2004 Ngược lại, Bjørnland lập luận rằng một cách tiếp cận bình đẳng- phân phối sự giàu có cho các thế hệ - đã góp phần làm dân rất hài lòng về cuộc sống và không có tình trạng bất ổn xã hội ở Na Uy. Các khoản thanh toán phúc lợi cao và trợ cấp rất nhiều cho chăm sóc sức khỏe cũng tạo sự khác biệt về triển vọng của thế hệ trẻ Na Uy so với những nơi khác ở châu Âu. Lợi ích khi bị thất nghiệp là lớn: cho phép nhiều người yêu cầu bồi hoàn khoảng 60% mức lương trước đó của họ trong hai năm, trong khi họ đi tìm công việc mới. Như ở tất cả các nước Bắc Âu, chi phí chăm sóc trẻ em thấp và hệ thống nghỉ phép để chăm sóc trẻ nhỏ cũng đảm bảo sự tham gia cao của phụ nữ vào lực lượng lao động. Giáo dục miễn phí tại hầu hết các trường học và đại học công lập và việc dễ tiếp cận với các khoản vay (mà người vay không trả lãi khi họ đang học) cùng với tỷ lệ có việc làm cao cho sinh viên cũng là một phần của bí quyết. "Một yếu tố quan trọng là trong khi những người trẻ còn đang học, họ có thể có được một công việc đi kèm," Bjørnland nói, và nói thêm rằng công việc bình thường này thường mang lại thu nhập cao hơn cho giới trẻ Na Uy so với các nước phương Tây khác. Ý nghĩ này của cô được chia sẻ bởi các đám đông sinh viên đang tắm mát ở sông Åkerselva chỉ cách vài mét các tòa nhà kính sáng loáng bên khuôn viên trường kinh doanh. "Không khó để tìm việc ở đây và nó luôn là việc được trả lương cao. Vì vậy, nó giúp ích rất nhiều, để trang trải chi tiêu trong thời gian dỗi và khi đi học," Gabriella Sanzana, 27 tuổi đến từ Chile, đang học thạc sỹ về nhân quyền trong khi làm hầu bàn bán thời gian, nói. "Tôi phải trả rất nhiều tiền thuế, nhưng thực sự tôi không quan tâm, bởi vì tôi biết rằng nhà nước đồng thời cho tôi rất nhiều thứ. Một tương lai an toàn? Mặc dù hình ảnh Na Uy là rực rỡ, nhưng có những lo ngại để duy trì được thành công này. Việc làm cho thanh niên đang giảm dần, theo 'Đầu tư Thanh niên: Na Uy', một báo cáo gần đây của OECD, vì số cơ hội việc làm cho người từ 15 đến 29 tuổi không tương ứng với con số cần thiết cho lượng dân số trẻ đang tăng cao, 18% từ năm 2007 đến năm 2016. Việc nhập cư chiếm hơn 4/5 mức tăng này và tỷ lệ thất nghiệp trong dân quốc tịch Na Uy sinh ở nước ngoài hiện là khoảng 10%. Kristian Heggebø, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung Tâm Nghiên Cứu Lao Động và Phúc Lợi tại Đại học Oslo Metropolitan, cho rằng trong khi các sinh viên quốc tế và người di cư lao động có học vấn từ các nơi khác ở châu Âu "có xu hướng làm tốt trên thị trường việc làm" thì sự "phân biệt đối xử ở thị trường lao động với người dân tộc thiểu số" vẫn luôn ở mức cao. "Ở một mức độ nào đó có thể là do thiếu trình độ, nhưng, theo tôi, không nghi ngờ gì vấn đề rắc rối là ở phía cầu và chứ không phải ở phía cung," ông nói. Heggebø lập luận rằng có "bằng chứng thực nghiệm vững chắc" cho thấy rằng mặc dù gia tăng nhập cư trong hai thập kỷ qua, nhiều nhà tuyển dụng Na Uy vẫn "hoài nghi đối với việc thuê một người không có xuất xứ Na Uy." Ngay cả những người nhập cư thế hệ thứ hai, sinh ra và được học ở một nước Bắc Âu, có thể phải vất vả để tiếp cận được với thị trường lao động, ông nói, và đề xuất 'lý lịch vô danh' trong giai đoạn đầu tiên của việc tuyển dụng có thể là một phần quan trọng của giải pháp. Xã hội bị phân mảnh Sinh viên tắm nắng bên cạnh sông Åkerselva ở Oslo, ở Na Uy hầu hết các trường đại học công lập đều miễn phí và việc tiếp cận các khoản vay là dễ dàng Khi chuẩn bị đón chuyến tàu về nhà sau một ngày oi ả ở trung tâm thành phố, Ove George, người từ Nigeria và hiện đang thất nghiệp, nói anh tin rằng làm việc trên mạng là điểm then chốt để có làm việc ở Na Uy, một điều khó khăn cho người nước ngoài. "Công việc cuối cùng tôi nhận được là thông qua một người bạn Na Uy, và sau đó tôi đã thực sự không có được một công việc tốt," anh giải thích. Cũng tại nhà ga là Kayad Mahammed, 19 tuổi, sinh ra ở Djibouti, hiện đang làm việc cho một công ty truyền thông. Anh nói anh "không phải vất vả" và cá nhân anh thấy kiếm việc làm là "dễ". Nhưng nói thêm rằng anh nghĩ "khó để có thể giàu" với nhiều người nhập cư, những người cuối cùng vẫn phải bám vào công việc ở mức khởi điểm vì sợ lại bị thất nghiệp. Trong khi đó, mặc dù niềm tự hào của đất nước Scandinavia về chủ nghĩa bình đẳng, cũng có dấu hiệu bất bình đẳng đang gia lan rộng trong dân số. Các số liệu của OECD cho thấy tỷ lệ người Na Uy có thu nhập thấp hơn một nửa thu nhập trung bình của toàn quốc là 8,1% năm 2015, tăng lên từ 6,9% năm 2004, với nguy cơ ở người trẻ tuổi cao hơn bất kỳ nhóm nào khác. (Mặc dù nó còn là thấp theo tiêu chuẩn toàn cầu- ở Mỹ là 16,8% và ở Anh là 10,9%.) Sebastian Königs, một trong những tác giả của báo cáo 'Đầu tư vào thanh niên: Na Uy' của OECD lập luận rằng những người bị mất việc, việc đào tạo hoặc giáo dục có thể cảm thấy dễ bị tổn thương ở Na Uy hơn là ở các nước khác. "Đối với lớp trẻ Na Uy đang bị thiệt thòi và có vấn đề về xã hội, thì việc tìm kiếm vị trí trong xã hội có thể khó khăn hơn nhiều," ông nói. "Bởi vì nói chung mọi người đang là rất tốt trong xã hội, điều này trở thành một sự kỳ thị." Nhóm người này có khả năng cảm thấy chán nản hơn gấp 6 lần so với những người Na Uy trẻ tuổi khác, có khả năng bị suy yếu sức khỏe và có nguy cơ thất nghiệp lâu dài gấp 9 lần, theo các con số của OECD. Cái giá của thành công Theo Bjørnland, ngay cả những người Na Uy giàu có nhất cũng nên cảnh giác với sự mong manh của nó trong tương lai. "Bạn đã từng quen với những thời gian sung sướng, quen với những ngày cuối tuần dài ... nếu được hưởng lâu như vậy thì bạn sẽ coi là điều đương nhiên," bà nói. "Nhưng những điều đã xảy ra trong quá khứ có thể không xảy ra nữa." Bà lập luận rằng Na Uy cần phải làm việc chăm chỉ hơn để đa dạng hóa các ngành sản xuất của mình để duy trì tính cạnh tranh trong tương lai. Điều này có thể bao gồm việc mở rộng lĩnh vực công nghệ, nguyên liệu và năng lượng tái tạo, cùng với đẩy mạnh sự khởi nghiệp mới nổi. Nó đã phát triển nhanh những năm gần đây song còn chậm so với các nước láng giềng Bắc Âu. Các nhà tuyển dụng cũng sẽ phải cởi mở hơn để thu hút các tài năng quốc tế để lấp đầy các công việc được tạo ra bên ngoài lĩnh vực dầu khí, bà đề nghị. Mặt khác, lớp người trẻ Na Uy "đã quen làm việc ở nơi mà họ thích" có thể cần phải ngày càng "tập trung vào những kỹ năng cần thiết" để duy trì được cùng tiêu chuẩn sống như thế hệ thiên niên kỷ gia nhập lực lượng lao động ngày nay. Các giải pháp? Bất chấp những thách thức hiện tại của Na Uy, nhiều chuyên gia tin rằng vẫn còn nhiều điều lớn lao mà các quốc gia khác có thể học hỏi. Tại OECD, Sebastian Königs nêu lên mối liên kết chặt chẽ hơn giữa giáo dục, việc làm và dịch vụ xã hội, so với hầu hết các quốc gia khác, như là một cách hiệu quả để hỗ trợ lớp người trẻ trong những giai đoạn đầu của sự nghiệp. Thí dụ, mỗi học sinh rời trường Na Uy đều nhận được cuộc gọi theo dõi để thảo luận về các lựa chọn của họ nếu họ không tham gia vào thị trường lao động hoặc không theo đuổi các nghiên cứu sâu hơn. Ông lập luận rằng mặc dù dân số Na Uy chỉ là 5,1 triệu, các quốc gia lớn hơn vẫn có thể lập lại những chính sách này nếu họ muốn. "Đây không phải về quy mô của đất nước, mà là việc bạn sẵn sàng đầu tư bao nhiêu vào nguồn lực ... Na Uy nhận thức đây là ưu tiên hàng đầu, và nó nên phải như vậy." Trong khi đó, Kristian Heggebø nói rằng ông tin rằng ngay cả khi dầu mỏ được bỏ "hoàn toàn ra khỏi phương trình" và Na Uy buộc phải định hình lại nền kinh tế trong tương lai, thì nó sẽ tiếp tục thịnh vượng do kết quả của cách tiếp cận bình đẳng và mạng lưới an toàn cho giới trẻ. "Nếu chúng tôi vẫn duy trì các thành phần này thì tôi sẵn sàng đặt cược mọi thứ mà tôi sở hữu rằng chúng tôi vẫn sẽ thực hiện ở mức vô cùng cao so với các nước châu Âu khác, đơn giản chỉ vì chúng tôi có cách để khắc phục những khó khăn theo cách thức nhân đạo hơn." Bài tiếng Anh trên BBC Capital

160414_the-people-possessed-by-computers_vert_fut

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2016/04/160414_the-people-possessed-by-computers_vert_fut

Khi ta 'bán linh hồn' cho máy tính

Sophia Ben-Achour trông giống như một sinh viên London bình thường. Cô có mái tóc ngắn, màu nâu, ánh mắt và nụ cười rạng rỡ.

Chúng tôi ngồi tán chuyện về thời tiết, âm nhạc và thời gian cô dạy tiếng Anh cho học sinh nước ngoài. Bạn sẽ không bao giờ tin rằng trí óc của cô đang bị điều khiển bởi hàng loạt bộ xử lý ở cách đó hơn 200 dặm. Bị máy tính điều khiển không phải là điều quá đáng sợ, cô nói với tôi. "Hôm nay là ngày đầu tiên tôi nghĩ rằng 'tôi chỉ là một cái xác, không gì hơn'." Bị máy tính điều khiển Về mặt kỹ thuật, Sophia là một 'echoborg', một người đang sống, nhưng tạm thời 'bán mình' để trở thành người nói năng, đối đáp theo sự điều khiển của một con robot. Tất cả những gì cô nói đều bắt nguồn từ một robot trên internet, được gửi cho cô thông qua một tai nghe nhỏ. Nghe qua thì giống như là một câu chuyện khoa học viễn tưởng. Thế nhưng trên thực tế, sự sắp đặt kỳ lạ này là nhằm phục vụ một mục đích nghiêm túc. Các nhà nghiên cứu ở Đại học London School of Economics (LSE) muốn tìm hiểu cách mà cơ thể và hình dáng của trí thông minh nhân tạo có thể tác động đến cách nhìn nhận của chúng ta. Điều này vô cùng quan trọng đối với sự hiểu biết của chúng ta về trí thông minh nhân tạo, vì trong tương lai chúng ta có thể sẽ được vây quanh bởi những cỗ máy trông không khác gì người thường, và chúng ta cần biết tới khi đó, con người sẽ phản ứng ra sao. "Trí thông minh nhân tạo mà chúng ta bắt gặp hiện nay hầu hết đều có giao diện của những cỗ máy," Kevin Corti, một trong các nhà nghiên cứu, nói. Giải pháp của ông là sử dụng cơ thể của con người để kết hợp với trí thông minh của robot. "Bằng cách này, con người ta có thể thực sự tin rằng người ta đang gặp mặt người khác." Corti và cấp trên của ông, Alex Gillespie, lấy nguồn cảm hứng từ 'cyranoids' - một thí nghiệm được phát minh bởi nhà tâm lý học gây tranh cãi Stanley Milgram, một người nổi tiếng nhờ thí nghiệm về sự phục tùng - bằng cách yêu cầu một người giật điện và tăng điện thế với người khác. Ngay cả khi những cú giật điện trở nên mạnh gây đau đớn nguy hiểm, nhiều người vẫn tiếp tục thực hiện - điều này cho thấy chúng ta có thể dễ gây tổn hại cho người khác ra sao mà không buồn để ý xem liệu có cần phải phục tùng những mệnh lệnh mình nhận được hay không. Tuy nhiên, về cuối đời, Milgram có vẻ như muốn hướng về chủ đề nhẹ nhàng hơn. Khi chúng ta nói chuyện với ai đó, liệu chúng ta có thực sự đang lắng nghe họ, hay những ý kiến của chúng ta là đã được định hình trước, dựa trên hình dáng của người đang đối thoại với mình? Để tìm ra câu trả lời, ông đã mượn ý tưởng từ một vở kịch ở Thế kỷ 19, Cyrano de Bergerac. De Bergerac là một người lính từng trải, một thi sỹ và một nhạc công tài hoa, nhưng chàng tự cho mình là quá xấu nên không dám tán tỉnh người em họ xinh đẹp Roxane. Thay vào đó, chàng đã tìm cách giúp Christian, một gã đẹp trai, thắng được trái tim cô, bằng cách chỉ cho anh này phải nói gì. Trong cảnh nổi tiếng nhất của vở kịch, Cyrano trốn trong bụi cây, bí mật chỉ dẫn Christian những lời nói ngọt ngào. Christian thuật lại những lời này với Roxane, người đang đứng trên ban công nhìn xuống. Migram nhận ra rằng cách sắp đặt tương tự có thể là cách hoàn hảo để thử nghiệm liệu hình dáng cơ thể tác động đến cách nhìn nhận của chúng ta như thế nào. Vì vậy, ông đã sắp xếp một thử nghiệm, trong đó các 'cyranoid' được nghe thông điệp từ một người trong một căn phòng khác, truyền qua một tai nghe nhỏ bên trong tai. Giống như Roxane trong vở kịch, người đối diện với các 'cyranoid' không biết gì về sự sắp đặt kỳ lạ này. Milgram rất ngạc nhiên khi phát hiện ra hầu hết mọi người đều có những cuộc đối thoại dài với các cyranoid mà không hề để ý điều gì khác thường. "Không ai để ý rằng tất cả những gì người này nói đều bắt nguồn từ một bộ óc ở một nơi xa xôi khác," ông viết. Ông sau đó bắt đầu thúc đẩy thí nghiệm này xa hơn, để xem, ví dụ như điều gì sẽ xảy ra khi một nhà khoa học lớn tuổi điều khiển một đứa bé. Milgram qua đời vào năm 1984, trước khi hoàn thành nghiên cứu của mình, và thí nghiệm với các cyranoid của ông đã bị quên lãng trong suốt hai thập niên, trước khi Gillespie quyết định tái khám phá ý tưởng này. Một trong những thử nghiệm đầu tiên của ông mô phỏng thí nghiệm của Milgram trong việc sử dụng một cyranoid là một đứa trẻ. Trong trường hợp này, Gillespie đã truyền đạt các câu trả lời cho một đứa bé trai 11 tuổi đang được phỏng vấn bởi những người trưởng thành. "Tôi được hỏi về Henry James, cái chết của Margaret Thatcher, khủng hoảng tài chính, và rồi họ nói, ồ, đứa bé này thật thông minh, nó có lẽ có trí óc của một người 15 tuổi," Gillespie thuật lại. 'Xác sống' Yếu tố mang tính triết lý ở đây đó là người ta thường khó phán đoán nếu ai đó đang hành động một cách tự nguyện, hay là những 'xác sống' đang làm theo mệnh lệnh của người khác. 'Dù sự khác biệt giữa thể xác và trí tuệ lớn đến thế nào đi nữa, người ta cũng không để ý,' Corti nói. Hay, nói một cách khác, chúng ta thường bị thuyết phục bởi vẻ ngoài hơn là đánh giá ai đó dựa trên suy nghĩ của họ. Rất dễ để tỏ ra hoài nghi trước những điều này, nhưng tôi cũng bị thuyết phục khi đến thăm phòng thí nghiệm của nhóm nghiên cứu, và Gillespie đã giới thiệu tôi với Corti. Cô gái trẻ ngồi trước mặt tôi không giống như hình ảnh mà tôi đã thấy của Kevin. Tôi tự nhủ có lẽ Kevin là người chuyển giới. Trên thực tế, Kevin đang ngồi ở một căn phòng khác, và tôi đang nói chuyện với Sophia (người mà trên thực tế là một sinh viên ở LSE và cũng đã từng thực hiện một thí nghiệm tương tự của riêng cô). Đối với tôi, điều này cho thấy chúng ta dễ bị lừa phỉnh đến thế nào, ngay cả khi đã được báo trước. Rõ ràng là ảo ảnh mà cyranoid tạo ra không dễ để bị phá vỡ. Trước những thành công này, Corti và Gillespie đã bắt đầu tìm cách đẩy các thí nghiệm đi xa hơn. "Chúng tôi đã nghĩ rằng có lẽ chúng ta sẽ đẩy nó xa hơn, đến mức không cần một người khác để tạo ra từ ngữ." Kết quả là một 'echoborg', một giống cyranoid mới, tức là một người thật lặp lại những từ ngữ do một trí thông minh nhân tạo truyền đạt, thay vì nhận thông tin từ một người thật khác. Cuộc sống tương lai giữa con người và robot Bằng cách này, Corti hy vọng sẽ giúp chúng ta nhìn thấy một phần nào đó viễn cảnh tương lai, khi robot trở nên thật hơn. "Chúng ta vẫn còn lâu mới đạt được giao diện giống người thật hoàn toàn, nhưng chúng ta có thể đặt một trí thông minh nhân tạo bên trong cơ thể con người, để xem điều gì sẽ xảy ra." Trong một thí nghiệm, những người tham gia hoàn toàn không biết rằng họ sẽ nói chuyện với một robot. Đúng như Milgram dự đoán, họ vẫn hoàn toàn không biết điều này, ngay cả sau một cuộc nói chuyện dài. "Hầu hết những người tham gia đều không biết rằng họ đang đối thoại với một chương trình máy tính. Họ chỉ cho rằng người đối diện đang gặp một vấn đề nào đó," Corti nói. Khoa học viễn tưởng, trong đó có một loạt phim truyền hình mới đây nhất với tên gọi Humans - đã từ lâu đặt ra câu hỏi rằng liệu robot có thể một ngày nào đó hội nhập vào xã hội của chúng ta sâu đến nỗi chúng ta không thể nhận ra ai là người thật và ai là robot hay không. Thí nghiệm của Corti cho thấy ngay cả với trí thông minh nhân tạo còn hạn chế của ngày nay, chúng ta đã dễ bị lừa hơn là mình nghĩ. Tuy nhiên, trong một thí nghiệm khác, những người tham gia được báo rằng họ có thể hoặc không phải đối thoại với một trí thông minh nhân tạo và họ phải đưa ra phán đoán. Trong tình huống này, những trí thông minh nhân tạo cũng dễ bị phát hiện ra giống như lúc chúng xuất hiện trên giao diện máy tính. "Sự kỳ vọng của con người trở nên cao hơn," Gillespie nói. Nó như là một nghịch lý: Nếu không được cho biết rằng chúng ta đang nói chuyện với một trí thông minh nhân tạo, chúng ta ngay lập tức cho rằng cuộc đối thoại của chúng ta với người đối diện nằm trong một khía cạnh kỳ lạ của cử chỉ con người. Tuy nhiên ngay khi chúng ta nhận thức được rằng đó có thể không phải là con người, chúng ta trở nên chú trọng hơn trước những sai sót của nó. "Chúng ta có thể có được trí thông minh nhân tạo vượt lên trên sự tưởng tượng của chính mình, thế nhưng chỉ vì nghĩ rằng chúng không phải là con người, chúng ta sẽ ngại tương tác với chúng theo cách của con người," Corti nói. Gillespie tỏ ra rất thích thú trước những sự khó xử trong các tình huống đối thoại mặt đối mặt này. "Bạn không thể quay lưng bỏ đi khi một cặp mắt đang nhìn thẳng vào mình," Gillespie nói. "Có một sự trói buộc nào đó - và đó là lý do vì sao người ta cảm thấy không thoải mái. Trong khi đó, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy khó xử trước một màn hình máy tính," Gillespie giải thích. Tôi hoàn toàn có thể liên hệ với những điều này. Khi tôi đến thăm phòng thí nghiệm của họ và nói chuyện với Sophia, cô rất giỏi làm cho các từ ngữ được truyền đạt lại một cách trôi chảy. Dưới đây là cuộc đối thoại của chúng tôi: Tôi: Hôm nay tin tức thời sự có gì? Sophia: Theo BBC, nước Anh sẽ bỏ phiếu về vấn đề EU, nhưng không phải vào ngày 5/5. Tôi: Ok, bây giờ, cô có thể đặt ra một câu hỏi cho tôi được không? Sophia: Ban nhạc yêu thích của anh là gì? Tôi: Tôi không thực sự thích các ban nhạc, nhưng tôi thích các nhạc sỹ như Joni Mitchell. Sophia: Tôi cũng thích Joni Mitchell. Bà thường ghé qua và chào hỏi tôi. Nếu chúng tôi đang nói chuyện qua mạng, có lẽ tôi đã bị lừa. Nhưng khi đối thoại mặt đối mặt, với những câu trả lời kỳ lạ của cô, bất kỳ sự khựng lại hay ấp úng nào cũng dễ gây chú ý, khác với lúc nói chuyện qua mạng. Vì lý do này, Gillespie nghĩ rằng các robot biết nói có thể đối mặt với hiệu ứng 'thung lũng huyền bí'. Các hoạt hình mô phỏng con người do máy tính tạo ra càng giống thật bao nhiêu thì chúng càng trở nên kỳ lạ bấy nhiêu, điều thường thấy trong các phim CGI. Ngay cả khi bạn đưa các cuộc hội thoại vào phim, chúng trở nên kỳ cục hơn. "Trong lúc trí thông minh nhân tạo bắt đầu trở nên giống với con người hơn, nó không chỉ kỳ lạ, mà còn gây khó chịu," ông nói. Thật là một ý nghĩ kỳ lạ, khi mà cảm xúc mà phần lớn chúng ta sẽ cảm nhận khi nhìn thấy các robot của tương lai không phải là sự sợ hãi, mà là sự xấu hổ. Việc giải quyết những vấn đề như thế này sẽ rất quan trọng nếu như trí thông minh nhân tạo sẽ một ngày nào đó trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Đây là lý do vì sao Corti và Gillespie rất muốn tiếp tục với các thí nghiệm sử dụng echoborg. "Nếu bạn nhìn vào lịch sử, chúng ta sẽ cho rằng nó được thúc đẩy bởi công nghệ. Nhưng sự thật không phải vậy." "Nó được thúc đẩy bởi định kiến xã hội. Và chúng sẽ quyết định liệu những con robot có một ngày nào đó thực hiện vai trò của các cảnh sát hay không, vì vậy, có nhiều thứ cần phải làm để xem chúng ta có thể liên hệ bản thân với điều này như thế nào." Những thí nghiệm như thế này thậm chí có thể đặt ra câu hỏi điều gì định nghĩ sự sống. Hãy thử tưởng tượng nếu một con robot giống như Sophia, nhưng không gặp phải những vấn đề của chương trình máy tính. "Nếu một cỗ máy có thể bắt chước những khía cạnh về hình thể và cử chỉ của con người, vì sao chúng ta không gọi chúng là con người?" Corti đặt câu hỏi. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

summarize: Chúng tôi ngồi tán chuyện về thời tiết, âm nhạc và thời gian cô dạy tiếng Anh cho học sinh nước ngoài. Bạn sẽ không bao giờ tin rằng trí óc của cô đang bị điều khiển bởi hàng loạt bộ xử lý ở cách đó hơn 200 dặm. Bị máy tính điều khiển không phải là điều quá đáng sợ, cô nói với tôi. "Hôm nay là ngày đầu tiên tôi nghĩ rằng 'tôi chỉ là một cái xác, không gì hơn'." Bị máy tính điều khiển Về mặt kỹ thuật, Sophia là một 'echoborg', một người đang sống, nhưng tạm thời 'bán mình' để trở thành người nói năng, đối đáp theo sự điều khiển của một con robot. Tất cả những gì cô nói đều bắt nguồn từ một robot trên internet, được gửi cho cô thông qua một tai nghe nhỏ. Nghe qua thì giống như là một câu chuyện khoa học viễn tưởng. Thế nhưng trên thực tế, sự sắp đặt kỳ lạ này là nhằm phục vụ một mục đích nghiêm túc. Các nhà nghiên cứu ở Đại học London School of Economics (LSE) muốn tìm hiểu cách mà cơ thể và hình dáng của trí thông minh nhân tạo có thể tác động đến cách nhìn nhận của chúng ta. Điều này vô cùng quan trọng đối với sự hiểu biết của chúng ta về trí thông minh nhân tạo, vì trong tương lai chúng ta có thể sẽ được vây quanh bởi những cỗ máy trông không khác gì người thường, và chúng ta cần biết tới khi đó, con người sẽ phản ứng ra sao. "Trí thông minh nhân tạo mà chúng ta bắt gặp hiện nay hầu hết đều có giao diện của những cỗ máy," Kevin Corti, một trong các nhà nghiên cứu, nói. Giải pháp của ông là sử dụng cơ thể của con người để kết hợp với trí thông minh của robot. "Bằng cách này, con người ta có thể thực sự tin rằng người ta đang gặp mặt người khác." Corti và cấp trên của ông, Alex Gillespie, lấy nguồn cảm hứng từ 'cyranoids' - một thí nghiệm được phát minh bởi nhà tâm lý học gây tranh cãi Stanley Milgram, một người nổi tiếng nhờ thí nghiệm về sự phục tùng - bằng cách yêu cầu một người giật điện và tăng điện thế với người khác. Ngay cả khi những cú giật điện trở nên mạnh gây đau đớn nguy hiểm, nhiều người vẫn tiếp tục thực hiện - điều này cho thấy chúng ta có thể dễ gây tổn hại cho người khác ra sao mà không buồn để ý xem liệu có cần phải phục tùng những mệnh lệnh mình nhận được hay không. Tuy nhiên, về cuối đời, Milgram có vẻ như muốn hướng về chủ đề nhẹ nhàng hơn. Khi chúng ta nói chuyện với ai đó, liệu chúng ta có thực sự đang lắng nghe họ, hay những ý kiến của chúng ta là đã được định hình trước, dựa trên hình dáng của người đang đối thoại với mình? Để tìm ra câu trả lời, ông đã mượn ý tưởng từ một vở kịch ở Thế kỷ 19, Cyrano de Bergerac. De Bergerac là một người lính từng trải, một thi sỹ và một nhạc công tài hoa, nhưng chàng tự cho mình là quá xấu nên không dám tán tỉnh người em họ xinh đẹp Roxane. Thay vào đó, chàng đã tìm cách giúp Christian, một gã đẹp trai, thắng được trái tim cô, bằng cách chỉ cho anh này phải nói gì. Trong cảnh nổi tiếng nhất của vở kịch, Cyrano trốn trong bụi cây, bí mật chỉ dẫn Christian những lời nói ngọt ngào. Christian thuật lại những lời này với Roxane, người đang đứng trên ban công nhìn xuống. Migram nhận ra rằng cách sắp đặt tương tự có thể là cách hoàn hảo để thử nghiệm liệu hình dáng cơ thể tác động đến cách nhìn nhận của chúng ta như thế nào. Vì vậy, ông đã sắp xếp một thử nghiệm, trong đó các 'cyranoid' được nghe thông điệp từ một người trong một căn phòng khác, truyền qua một tai nghe nhỏ bên trong tai. Giống như Roxane trong vở kịch, người đối diện với các 'cyranoid' không biết gì về sự sắp đặt kỳ lạ này. Milgram rất ngạc nhiên khi phát hiện ra hầu hết mọi người đều có những cuộc đối thoại dài với các cyranoid mà không hề để ý điều gì khác thường. "Không ai để ý rằng tất cả những gì người này nói đều bắt nguồn từ một bộ óc ở một nơi xa xôi khác," ông viết. Ông sau đó bắt đầu thúc đẩy thí nghiệm này xa hơn, để xem, ví dụ như điều gì sẽ xảy ra khi một nhà khoa học lớn tuổi điều khiển một đứa bé. Milgram qua đời vào năm 1984, trước khi hoàn thành nghiên cứu của mình, và thí nghiệm với các cyranoid của ông đã bị quên lãng trong suốt hai thập niên, trước khi Gillespie quyết định tái khám phá ý tưởng này. Một trong những thử nghiệm đầu tiên của ông mô phỏng thí nghiệm của Milgram trong việc sử dụng một cyranoid là một đứa trẻ. Trong trường hợp này, Gillespie đã truyền đạt các câu trả lời cho một đứa bé trai 11 tuổi đang được phỏng vấn bởi những người trưởng thành. "Tôi được hỏi về Henry James, cái chết của Margaret Thatcher, khủng hoảng tài chính, và rồi họ nói, ồ, đứa bé này thật thông minh, nó có lẽ có trí óc của một người 15 tuổi," Gillespie thuật lại. 'Xác sống' Yếu tố mang tính triết lý ở đây đó là người ta thường khó phán đoán nếu ai đó đang hành động một cách tự nguyện, hay là những 'xác sống' đang làm theo mệnh lệnh của người khác. 'Dù sự khác biệt giữa thể xác và trí tuệ lớn đến thế nào đi nữa, người ta cũng không để ý,' Corti nói. Hay, nói một cách khác, chúng ta thường bị thuyết phục bởi vẻ ngoài hơn là đánh giá ai đó dựa trên suy nghĩ của họ. Rất dễ để tỏ ra hoài nghi trước những điều này, nhưng tôi cũng bị thuyết phục khi đến thăm phòng thí nghiệm của nhóm nghiên cứu, và Gillespie đã giới thiệu tôi với Corti. Cô gái trẻ ngồi trước mặt tôi không giống như hình ảnh mà tôi đã thấy của Kevin. Tôi tự nhủ có lẽ Kevin là người chuyển giới. Trên thực tế, Kevin đang ngồi ở một căn phòng khác, và tôi đang nói chuyện với Sophia (người mà trên thực tế là một sinh viên ở LSE và cũng đã từng thực hiện một thí nghiệm tương tự của riêng cô). Đối với tôi, điều này cho thấy chúng ta dễ bị lừa phỉnh đến thế nào, ngay cả khi đã được báo trước. Rõ ràng là ảo ảnh mà cyranoid tạo ra không dễ để bị phá vỡ. Trước những thành công này, Corti và Gillespie đã bắt đầu tìm cách đẩy các thí nghiệm đi xa hơn. "Chúng tôi đã nghĩ rằng có lẽ chúng ta sẽ đẩy nó xa hơn, đến mức không cần một người khác để tạo ra từ ngữ." Kết quả là một 'echoborg', một giống cyranoid mới, tức là một người thật lặp lại những từ ngữ do một trí thông minh nhân tạo truyền đạt, thay vì nhận thông tin từ một người thật khác. Cuộc sống tương lai giữa con người và robot Bằng cách này, Corti hy vọng sẽ giúp chúng ta nhìn thấy một phần nào đó viễn cảnh tương lai, khi robot trở nên thật hơn. "Chúng ta vẫn còn lâu mới đạt được giao diện giống người thật hoàn toàn, nhưng chúng ta có thể đặt một trí thông minh nhân tạo bên trong cơ thể con người, để xem điều gì sẽ xảy ra." Trong một thí nghiệm, những người tham gia hoàn toàn không biết rằng họ sẽ nói chuyện với một robot. Đúng như Milgram dự đoán, họ vẫn hoàn toàn không biết điều này, ngay cả sau một cuộc nói chuyện dài. "Hầu hết những người tham gia đều không biết rằng họ đang đối thoại với một chương trình máy tính. Họ chỉ cho rằng người đối diện đang gặp một vấn đề nào đó," Corti nói. Khoa học viễn tưởng, trong đó có một loạt phim truyền hình mới đây nhất với tên gọi Humans - đã từ lâu đặt ra câu hỏi rằng liệu robot có thể một ngày nào đó hội nhập vào xã hội của chúng ta sâu đến nỗi chúng ta không thể nhận ra ai là người thật và ai là robot hay không. Thí nghiệm của Corti cho thấy ngay cả với trí thông minh nhân tạo còn hạn chế của ngày nay, chúng ta đã dễ bị lừa hơn là mình nghĩ. Tuy nhiên, trong một thí nghiệm khác, những người tham gia được báo rằng họ có thể hoặc không phải đối thoại với một trí thông minh nhân tạo và họ phải đưa ra phán đoán. Trong tình huống này, những trí thông minh nhân tạo cũng dễ bị phát hiện ra giống như lúc chúng xuất hiện trên giao diện máy tính. "Sự kỳ vọng của con người trở nên cao hơn," Gillespie nói. Nó như là một nghịch lý: Nếu không được cho biết rằng chúng ta đang nói chuyện với một trí thông minh nhân tạo, chúng ta ngay lập tức cho rằng cuộc đối thoại của chúng ta với người đối diện nằm trong một khía cạnh kỳ lạ của cử chỉ con người. Tuy nhiên ngay khi chúng ta nhận thức được rằng đó có thể không phải là con người, chúng ta trở nên chú trọng hơn trước những sai sót của nó. "Chúng ta có thể có được trí thông minh nhân tạo vượt lên trên sự tưởng tượng của chính mình, thế nhưng chỉ vì nghĩ rằng chúng không phải là con người, chúng ta sẽ ngại tương tác với chúng theo cách của con người," Corti nói. Gillespie tỏ ra rất thích thú trước những sự khó xử trong các tình huống đối thoại mặt đối mặt này. "Bạn không thể quay lưng bỏ đi khi một cặp mắt đang nhìn thẳng vào mình," Gillespie nói. "Có một sự trói buộc nào đó - và đó là lý do vì sao người ta cảm thấy không thoải mái. Trong khi đó, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy khó xử trước một màn hình máy tính," Gillespie giải thích. Tôi hoàn toàn có thể liên hệ với những điều này. Khi tôi đến thăm phòng thí nghiệm của họ và nói chuyện với Sophia, cô rất giỏi làm cho các từ ngữ được truyền đạt lại một cách trôi chảy. Dưới đây là cuộc đối thoại của chúng tôi: Tôi: Hôm nay tin tức thời sự có gì? Sophia: Theo BBC, nước Anh sẽ bỏ phiếu về vấn đề EU, nhưng không phải vào ngày 5/5. Tôi: Ok, bây giờ, cô có thể đặt ra một câu hỏi cho tôi được không? Sophia: Ban nhạc yêu thích của anh là gì? Tôi: Tôi không thực sự thích các ban nhạc, nhưng tôi thích các nhạc sỹ như Joni Mitchell. Sophia: Tôi cũng thích Joni Mitchell. Bà thường ghé qua và chào hỏi tôi. Nếu chúng tôi đang nói chuyện qua mạng, có lẽ tôi đã bị lừa. Nhưng khi đối thoại mặt đối mặt, với những câu trả lời kỳ lạ của cô, bất kỳ sự khựng lại hay ấp úng nào cũng dễ gây chú ý, khác với lúc nói chuyện qua mạng. Vì lý do này, Gillespie nghĩ rằng các robot biết nói có thể đối mặt với hiệu ứng 'thung lũng huyền bí'. Các hoạt hình mô phỏng con người do máy tính tạo ra càng giống thật bao nhiêu thì chúng càng trở nên kỳ lạ bấy nhiêu, điều thường thấy trong các phim CGI. Ngay cả khi bạn đưa các cuộc hội thoại vào phim, chúng trở nên kỳ cục hơn. "Trong lúc trí thông minh nhân tạo bắt đầu trở nên giống với con người hơn, nó không chỉ kỳ lạ, mà còn gây khó chịu," ông nói. Thật là một ý nghĩ kỳ lạ, khi mà cảm xúc mà phần lớn chúng ta sẽ cảm nhận khi nhìn thấy các robot của tương lai không phải là sự sợ hãi, mà là sự xấu hổ. Việc giải quyết những vấn đề như thế này sẽ rất quan trọng nếu như trí thông minh nhân tạo sẽ một ngày nào đó trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Đây là lý do vì sao Corti và Gillespie rất muốn tiếp tục với các thí nghiệm sử dụng echoborg. "Nếu bạn nhìn vào lịch sử, chúng ta sẽ cho rằng nó được thúc đẩy bởi công nghệ. Nhưng sự thật không phải vậy." "Nó được thúc đẩy bởi định kiến xã hội. Và chúng sẽ quyết định liệu những con robot có một ngày nào đó thực hiện vai trò của các cảnh sát hay không, vì vậy, có nhiều thứ cần phải làm để xem chúng ta có thể liên hệ bản thân với điều này như thế nào." Những thí nghiệm như thế này thậm chí có thể đặt ra câu hỏi điều gì định nghĩ sự sống. Hãy thử tưởng tượng nếu một con robot giống như Sophia, nhưng không gặp phải những vấn đề của chương trình máy tính. "Nếu một cỗ máy có thể bắt chước những khía cạnh về hình thể và cử chỉ của con người, vì sao chúng ta không gọi chúng là con người?" Corti đặt câu hỏi. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

050223_vietmaids

https://www.bbc.com/vietnamese/regionalnews/story/2005/02/050223_vietmaids

Oshin ở Hà Nội

Trong những năm gần đây, việc thuê người giúp việc trong nhà mà người ta gọi là các oshin ngày càng phổ biến ở Việt Nam.

Cuộc sống bận rộn khiến cho vai trò của oshin ngày càng quan trọng, và cũng xoay quanh quan hệ người làm với chủ đã nảy sinh nhiều vấn đề. Chị Trần Thu Hương sống ở TP Hà Nội nói danh từ oshin bắt nguồn từ một bộ phim của Nhật Bản chiếu trên truyền hình Việt Nam, mà nhân vật chính là một phụ nữ giúp việc nhà. "Trong bộ phim này người giúp việc chăm chỉ được tôn vinh, thế nhưng sang tới Việt Nam thì từ oshin nhiều khi lại mang hàm ý hơi có tính chất xem thường". "Vì vậy tôi không bao giờ gọi chị giúp việc của gia đình tôi là oshin". Không có thống kê con số các oshin từ các tỉnh thành tới tìm việc làm tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, là bao nhiêu nhưng chắc cũng phải tới hàng chục ngàn. Công việc họ làm đủ loại thượng vàng hạ cám, từ nội trợ, chăm sóc người già, trẻ con tới phục vụ người bệnh, bán hàng. Và nhiều vấn đề cũng bắt đầu nảy sinh, nhiều chuyện đau đầu trong quan hệ chủ thuê và người làm. Nhiều bất đồng Nhiều chủ thuê cảm thấy mệt mỏi khi luôn phải tìm cách "úy lạo", "vận động thiện chí" của người giúp việc, vì nếu không họ sẽ chểnh mảng, bỏ việc, hay thậm chí gây khó dễ trong cuộc sống gia đình nhà chủ. Có tình trạng oshin mà các chương trình vô tuyến tối nào cũng xem bằng hết và thạo nội dung phim bộ hơn cả chủ nhà. Từ phía các oshin thì cũng chẳng hiếm lời than phiền về thái độ đối xử của nhà chủ, về công việc quá nặng nề mà lương bổng lại quá thấp. Em Bằng Thị Hai, năm nay 20 tuổi, quê ở Tam Đảo, Vĩnh Phúc, đã làm nghề oshin ở Hà Nội trong ba năm. Trong ba năm ấy, em đã giúp việc cho bốn gia đình. "Gia đình đầu tiên em làm, em phải trông trẻ và còn phải làm tất cả các việc nhà. Lương thì chỉ được từ 150 tới 200 ngàn đồng một tháng và làm hư hỏng cái gì họ đều trừ vào lương". "Vất vả như thế mà người ta còn hay mắng chửi, thế cho nên em bỏ việc". Nhu cầu vẫn tăng Cho dù quan hệ hai bên nhiều khi căng thẳng, thế nhưng với cuộc sống đô thị ngày càng bận rộn thì một điều dễ thấy là vai trò của các oshin ngày càng tăng. Có thể nói không ngoa, là cuộc sống của nhiều gia đình dần lệ thuộc vào vai trò của người oshin, tới mức họ chỉ vắng nhà một ngày là đã thấy mọi sự bị đảo lộn. Nhu cầu kiếm người làm cũng ngày càng tăng. Một đội ngũ người môi giới đã đi khắp các địa phương nông thôn ven các thành phố lớn tìm oshin để rồi thông qua các trung tâm giới thiệu việc làm cung cấp cho các gia đình với một mức lương tối thiểu được áp đặt trước từ 350 ngàn tới 400 ngàn đồng/tháng. Và tùy từng thời điểm trong năm mà nhu cầu trở nên bức thiết. Chị Nguyễn Thị Bảy, nhân viên của một Trung tâm giới thiệu việc làm nhân đạo ở Hà Nội nói những tháng nhiều việc ở nông thôn như cuối năm, tháng Một, nguồn nhân lực vô cùng khan hiếm. "Mỗi tháng chúng tôi giới thiệu việc làm cho khoảng 500-600 người làm giúp việc gia đình. Chuyện chủ với người làm căng thẳng các oshin bỏ về trung tâm cũng thường xảy ra". "Thật sự, nhiều người chủ cũng quá đáng, lương thì ít mà đòi hỏi, hạch sách nhiều" Nói chung, những người giúp việc thường đặt lên hàng đầu tiêu chuẩn được đối xử tử tế khi đi làm thuê, nhiều người thậm chí muốn giao hẹn trước là chủ không được nặng lời với oshin. Em Bằng Thị Hai tâm sự rằng em không ngại bất cứ việc gì, chỉ muốn được đối xử tốt, không bị chửi mắng. Với việc thuê người làm ngày càng phổ biến tại các đô thị, đòi hỏi hiện nay là phải có một quy chế tuyển dụng và quản lý chặt chẽ để không những bảo đảm quyền lợi cho cả người thuê lao động và người lao động, mà còn để giải quyết các bất đồng hay tranh chấp có thể nảy sinh. Vì cho tới hiện nay quan hệ giữa chủ thuê và các oshin vẫn mang tính chất bột phát, do hai bên tự điều chỉnh chứ hầu như không có sự quy định của luật pháp. ---------------------------------------- Trung, Na UyHãy cư xử tốt với người giúp việc, vì đạo đức làm người cũng được. Nếu không thì nên vì lợi nhuận riêng. Vì người giúp việc sẽ làm việc cật lực hơn. Nhưng có một điều các chủ nhân ác độc nên nhớ "sâu bọ" cũng có thể lên làm người đó. Chuyện có thật từ gia đình tôi... 30 năm trước, gia đình tôi buôn bán lớn ở Saigon, và có khá đông "người ở" trong nhà. Ba tôi "buộc" người ở phải ăn trước trong hai bữa ăn trưa và chiều. Họ ăn những thức ăn như gia đình tôi ăn. Lý do ông không bao giờ nói, nhưng những người giúp việc rất quý trọng ông. Sau tháng tư 75, nhà tôi không còn gì nữa và những người giúp việc đều mất việc. Vài tháng sau đó, một chiếc xe jeep Mỹ đậu trước nhà tôi, một cô gái trẻ trong quân phục Mặt trận giải phóng miền Nam, với súng K-54 bên hông nhảy xuống vào nhà tôi. Bạn biết cô ấy là ai không? Một trong những người giúp việc trong nhà tôi vào mấy tháng trước! Cô chỉ ghé thăm nhà tôi trên đường đi công tác mà thôi!!! Một kiếp ngườiNếu sinh ra trong một gia đình nghèo, thất học, không nghề nghiệp, chỉ có một con đường chọn là nghề đi ở cho người khác, còn có nghề nào đâu để chọn. Ngoại trừ làm nghề đi ăn cắp, ăn cướp. Thế nhưng thực tế lương tâm không cho phép mà cũng phải có gan mới làm được. Bây giờ đơợc mag cái tên mới Oshin cũng là một niềm an ủi rồi. Có chỗ che nắng, che mưa, có manh áo khoác thân, cơm để ăn là may mắn lắm rồi. Trời cũng thương có sức khỏe để làm Oshin. Oshin CanadaCuối cùng mặc dù đặt một cái tên đẹp là Oshin đi chăng nữa thì công việc đó là một công việc vất vả, thường bị chủ bắt nạt, đôi khi còn bị hãm hiếp. xã hộinào cũng có. Những người nghèo nàn thất học không tìm được việc làm thì phải chịuc ảnh đó thôi. Nếu may gặp được chủ tốt thì may mắn một chút, nhưng hiếm lắm. Số phận con sen, vú già là vậy thôi kiếm sống qua ngày than phiền với ai đây? Mặt trời mọcHuy à, BBC đã giải thích từ Oshin ở đầu bài rồi. "Chị Trần Thu Hương sống ở TP Hà Nội nói danh từ oshin bắt nguồn từ một bộ phim của Nhật Bản chiếu trên truyền hình Việt Nam, mà nhân vật chính là một phụ nữ giúp việc nhà." Từ này bạn có tra siêu từ điển cũng không ra nữa. Tuy nhiên bạn có thể tham khảo thêm thông tin về bộ phim Oshin trong Google.com. Huy, Hoa KỳXin quí vị độc gỉa có thể giải thích dùm chữ" oshin" lấy từ ngôn ngữ nào? Tiếng gốc viết ra sao? Tôi tra các tự điển trên NET. ( Anh-Việt, Pháp-Việt, Đức-Việt, Nhật-Việtvv..) đều không thấy. Cảm tạ. No NameTheo tôi được biết từ bà con họ hàng và bạn bè thì người giúp việc bây giờ khác xa ngày trước. Những gia đình giàu có đầy đủ những trang bị máy móc: tủ lạnh, TV, lò viba, bếp gas, máy giặt, hút bụi ... vì vậy lao động của người giúp việc cũng nhẹ nhàng đi rất nhiều, ăn uống cùng mâm với chủ nhà, khi chủ đi vắng thì thực phẩm, trái cây đầy tủ lạnh. Chủ yếu là trông nhà và làm việc vặt. Nhiều người than phiền là tìm được người ở bây giờ rất khó. Vì vậy họ rất chiều Osin. Tuy nhiên nhiều người cũng còn mặc cảm. Biết làm sao được, con cái còn bị mắng khi làm vỡ cốc kia mà. Không thiếu những ông bà chủ rất tệ, những Osin họ có quyền từ bỏ công việc. Tôi có một ông chú làm khoa học, là đảng viên ĐCS có thuê người giúp việc cũng là đảng viên, tôi vẫn thường nói đùa là trong gia đình nên bầu một người làm bí thư chi bộ. Tôi có một ông cậu trước đây là sĩ quan quân đội VNCH, ngừoi giúp việc của gia đình ông là đảng viên CS, một cựu biệt động thành. Các bạn nghĩ sao? Trần Tâm,San Diego, USAOshin chỉ là cái tên mỹ miều thay cho chữ “U già, Con Sen, Con Ở,” của miền Bắc, và “ở đợ,” của miền Nam truớc năm 1954. Sau năm 1954 thì miền bắc không còn những tiếng đó nhưng hình thức thì vẫn còn qua việc nuôi cháu, hay nuôi con nuôi. Miền Nam thì cũng thay đổi cách gọi bằng chữ “nguời gíup việc.” Sau năm 1975 thì ở Việtnam cũng còn một số gia đình duy trì nguời giúp việc nhưng cách gọi có thể thay đổi tùy theo gia đình để tránh bị phuờng khóm để ý. Thí dụ như là cháu ở duới quê lên phụ gia đình..vv… Những năm sau mở cửa thì vì dân số tăng qúa nhanh, cả ba miền Bắc, Trung, Nam đều rộ lên phong trào nuôi nguời giúp việc trong nhà vì gía cả qúa rẻ do những phụ nữ ở quê không có việc làm phải bỏ lên thành phố. Thậm chí còn đi nuớc ngòai làm Oshin,(xuất khẩu lao động). Cũng có điểm mạnh là có nhiều nguời có công ăn việc làm và giải quyết đuợc cái đói truớc mắt. Nhưng tiếc thay về mặt xã hội thì Oshin đã đạp đổ tất cả gía trị của Xã Hội Chủ Nghĩa mà đảng và nhà nuớc Việt Nam đang hô to. Nếu có dịp sống ở Hà Nội ngày nay thì sẽ dễ dàng nhận thấy thuê Oshin càng đông trong nhà là càng giàu có. Có nhà có đến 3 Oshin để săn sóc đạc biệt cho các qúy tử và mẫu hậu trong gia đình. Ngày còn bé tôi cũng có u gìa bế và đút cho ăn. Khi tôi có hiểu biết thì không bao giờ để nguời giúp việc trong nhà làm bất cứ điều gì thay tôi kể cả giặt quấn áo. Tôi về Hà nội có dịp chứng kiến cảnh thuê Oshin mà cứ tuởng là mình đang sống trong thơi kỳ nô lệ. Nhân cảnh đó tôi cũng đùa một câu là chúng ta kinh qua giai đọan phát triển xã hội chủ nghĩa để tiến thẳng lên phát triển Nô Lệ chủ nghĩa rồi. Học trò dốtTôi có đọc vấn đề này từ nhiều bài báo, tất cả những trường hợp mà giới chủ nhân phàn nàn về người giúp việc của mình thì cũng như những trường hợp đã từng xảy ra từ xưa đến giờ, giới nào thì cũng có xấu tốt. Không thể coi như phản ánh chung về tất cả những người đi giúp việc nhà ngày nay, gây mặc cảm tủi hổ cho những người có lương tâm với công việc, hầu hạ người để có được miếng cơm manh áo cho bản thân và gia đình. Không biết tại sao bây giờ báo chí lại rộ lên những phản ứng thế này, trong khi truớc kia thì người làm chủ có thể bị lên án là người bóc lột người, và người làm công có thể bị coi là sống bám. Nhưng điều tôi quan tâm hơn cả là ngôn ngữ của mình bây giờ phong phú lạ kỳ, về điện toán Software, Hardware thì phải dịch là phần mềm, phần cứng. Trong khi "người giúp việc" thì lại đang cố tình thay thế bằng cái ngôn ngữ ngoại lai là Oshin, chứ không còn là thứ tiếng lóng nói cho vui nữa, phải chịu ảnh hưởng những cái vớ vẩn như thế trên phim ảnh là phát huy văn hóa hay sao? Ng Dung, CanadaTừ xưa thời trước 75, người đi làm việc cho gia đình tư thường là bị hành hạ, hắt hủi và bị bóc lột thảm hại không nương tay, bất cứ đồ gì mà bị mất trong nhà thường là người làm bị nghi ngờ trước và chủ nhà muốn làm gì thì làm với các em các chị thì làm. Bây giờ thì chắc gì khác ngày xưa mà còn tệ hại hơn nữa. Muốn chấm dứt tình trạng này thì phải có cơ quan bảo vệ những người đi làm mướn. Điều lạ hơn nữa Việt Nam ta vẫn còn là chế độ cộng sản nơi mà mọi người lao động được bảo vệ thế mà vẫn còn tình trạng oshin và có chuyện bị hành hạ, không trả tiền hoặc trả thấp. Bên Canadacũng có oshin nhưng được trả từng giờ có luật lao động bảo đảm, quá giờ là phải trả thêm cũng như không được ép buộc các oshin làm thêm nhiều giờ. Mong ngày nào đó các anh chị oshin ở Việt Nam có được những bảo vệ quyền lợi như bên Canada này.

summarize: Cuộc sống bận rộn khiến cho vai trò của oshin ngày càng quan trọng, và cũng xoay quanh quan hệ người làm với chủ đã nảy sinh nhiều vấn đề. Chị Trần Thu Hương sống ở TP Hà Nội nói danh từ oshin bắt nguồn từ một bộ phim của Nhật Bản chiếu trên truyền hình Việt Nam, mà nhân vật chính là một phụ nữ giúp việc nhà. "Trong bộ phim này người giúp việc chăm chỉ được tôn vinh, thế nhưng sang tới Việt Nam thì từ oshin nhiều khi lại mang hàm ý hơi có tính chất xem thường". "Vì vậy tôi không bao giờ gọi chị giúp việc của gia đình tôi là oshin". Không có thống kê con số các oshin từ các tỉnh thành tới tìm việc làm tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, là bao nhiêu nhưng chắc cũng phải tới hàng chục ngàn. Công việc họ làm đủ loại thượng vàng hạ cám, từ nội trợ, chăm sóc người già, trẻ con tới phục vụ người bệnh, bán hàng. Và nhiều vấn đề cũng bắt đầu nảy sinh, nhiều chuyện đau đầu trong quan hệ chủ thuê và người làm. Nhiều bất đồng Nhiều chủ thuê cảm thấy mệt mỏi khi luôn phải tìm cách "úy lạo", "vận động thiện chí" của người giúp việc, vì nếu không họ sẽ chểnh mảng, bỏ việc, hay thậm chí gây khó dễ trong cuộc sống gia đình nhà chủ. Có tình trạng oshin mà các chương trình vô tuyến tối nào cũng xem bằng hết và thạo nội dung phim bộ hơn cả chủ nhà. Từ phía các oshin thì cũng chẳng hiếm lời than phiền về thái độ đối xử của nhà chủ, về công việc quá nặng nề mà lương bổng lại quá thấp. Em Bằng Thị Hai, năm nay 20 tuổi, quê ở Tam Đảo, Vĩnh Phúc, đã làm nghề oshin ở Hà Nội trong ba năm. Trong ba năm ấy, em đã giúp việc cho bốn gia đình. "Gia đình đầu tiên em làm, em phải trông trẻ và còn phải làm tất cả các việc nhà. Lương thì chỉ được từ 150 tới 200 ngàn đồng một tháng và làm hư hỏng cái gì họ đều trừ vào lương". "Vất vả như thế mà người ta còn hay mắng chửi, thế cho nên em bỏ việc". Nhu cầu vẫn tăng Cho dù quan hệ hai bên nhiều khi căng thẳng, thế nhưng với cuộc sống đô thị ngày càng bận rộn thì một điều dễ thấy là vai trò của các oshin ngày càng tăng. Có thể nói không ngoa, là cuộc sống của nhiều gia đình dần lệ thuộc vào vai trò của người oshin, tới mức họ chỉ vắng nhà một ngày là đã thấy mọi sự bị đảo lộn. Nhu cầu kiếm người làm cũng ngày càng tăng. Một đội ngũ người môi giới đã đi khắp các địa phương nông thôn ven các thành phố lớn tìm oshin để rồi thông qua các trung tâm giới thiệu việc làm cung cấp cho các gia đình với một mức lương tối thiểu được áp đặt trước từ 350 ngàn tới 400 ngàn đồng/tháng. Và tùy từng thời điểm trong năm mà nhu cầu trở nên bức thiết. Chị Nguyễn Thị Bảy, nhân viên của một Trung tâm giới thiệu việc làm nhân đạo ở Hà Nội nói những tháng nhiều việc ở nông thôn như cuối năm, tháng Một, nguồn nhân lực vô cùng khan hiếm. "Mỗi tháng chúng tôi giới thiệu việc làm cho khoảng 500-600 người làm giúp việc gia đình. Chuyện chủ với người làm căng thẳng các oshin bỏ về trung tâm cũng thường xảy ra". "Thật sự, nhiều người chủ cũng quá đáng, lương thì ít mà đòi hỏi, hạch sách nhiều" Nói chung, những người giúp việc thường đặt lên hàng đầu tiêu chuẩn được đối xử tử tế khi đi làm thuê, nhiều người thậm chí muốn giao hẹn trước là chủ không được nặng lời với oshin. Em Bằng Thị Hai tâm sự rằng em không ngại bất cứ việc gì, chỉ muốn được đối xử tốt, không bị chửi mắng. Với việc thuê người làm ngày càng phổ biến tại các đô thị, đòi hỏi hiện nay là phải có một quy chế tuyển dụng và quản lý chặt chẽ để không những bảo đảm quyền lợi cho cả người thuê lao động và người lao động, mà còn để giải quyết các bất đồng hay tranh chấp có thể nảy sinh. Vì cho tới hiện nay quan hệ giữa chủ thuê và các oshin vẫn mang tính chất bột phát, do hai bên tự điều chỉnh chứ hầu như không có sự quy định của luật pháp. ---------------------------------------- Trung, Na UyHãy cư xử tốt với người giúp việc, vì đạo đức làm người cũng được. Nếu không thì nên vì lợi nhuận riêng. Vì người giúp việc sẽ làm việc cật lực hơn. Nhưng có một điều các chủ nhân ác độc nên nhớ "sâu bọ" cũng có thể lên làm người đó. Chuyện có thật từ gia đình tôi... 30 năm trước, gia đình tôi buôn bán lớn ở Saigon, và có khá đông "người ở" trong nhà. Ba tôi "buộc" người ở phải ăn trước trong hai bữa ăn trưa và chiều. Họ ăn những thức ăn như gia đình tôi ăn. Lý do ông không bao giờ nói, nhưng những người giúp việc rất quý trọng ông. Sau tháng tư 75, nhà tôi không còn gì nữa và những người giúp việc đều mất việc. Vài tháng sau đó, một chiếc xe jeep Mỹ đậu trước nhà tôi, một cô gái trẻ trong quân phục Mặt trận giải phóng miền Nam, với súng K-54 bên hông nhảy xuống vào nhà tôi. Bạn biết cô ấy là ai không? Một trong những người giúp việc trong nhà tôi vào mấy tháng trước! Cô chỉ ghé thăm nhà tôi trên đường đi công tác mà thôi!!! Một kiếp ngườiNếu sinh ra trong một gia đình nghèo, thất học, không nghề nghiệp, chỉ có một con đường chọn là nghề đi ở cho người khác, còn có nghề nào đâu để chọn. Ngoại trừ làm nghề đi ăn cắp, ăn cướp. Thế nhưng thực tế lương tâm không cho phép mà cũng phải có gan mới làm được. Bây giờ đơợc mag cái tên mới Oshin cũng là một niềm an ủi rồi. Có chỗ che nắng, che mưa, có manh áo khoác thân, cơm để ăn là may mắn lắm rồi. Trời cũng thương có sức khỏe để làm Oshin. Oshin CanadaCuối cùng mặc dù đặt một cái tên đẹp là Oshin đi chăng nữa thì công việc đó là một công việc vất vả, thường bị chủ bắt nạt, đôi khi còn bị hãm hiếp. xã hộinào cũng có. Những người nghèo nàn thất học không tìm được việc làm thì phải chịuc ảnh đó thôi. Nếu may gặp được chủ tốt thì may mắn một chút, nhưng hiếm lắm. Số phận con sen, vú già là vậy thôi kiếm sống qua ngày than phiền với ai đây? Mặt trời mọcHuy à, BBC đã giải thích từ Oshin ở đầu bài rồi. "Chị Trần Thu Hương sống ở TP Hà Nội nói danh từ oshin bắt nguồn từ một bộ phim của Nhật Bản chiếu trên truyền hình Việt Nam, mà nhân vật chính là một phụ nữ giúp việc nhà." Từ này bạn có tra siêu từ điển cũng không ra nữa. Tuy nhiên bạn có thể tham khảo thêm thông tin về bộ phim Oshin trong Google.com. Huy, Hoa KỳXin quí vị độc gỉa có thể giải thích dùm chữ" oshin" lấy từ ngôn ngữ nào? Tiếng gốc viết ra sao? Tôi tra các tự điển trên NET. ( Anh-Việt, Pháp-Việt, Đức-Việt, Nhật-Việtvv..) đều không thấy. Cảm tạ. No NameTheo tôi được biết từ bà con họ hàng và bạn bè thì người giúp việc bây giờ khác xa ngày trước. Những gia đình giàu có đầy đủ những trang bị máy móc: tủ lạnh, TV, lò viba, bếp gas, máy giặt, hút bụi ... vì vậy lao động của người giúp việc cũng nhẹ nhàng đi rất nhiều, ăn uống cùng mâm với chủ nhà, khi chủ đi vắng thì thực phẩm, trái cây đầy tủ lạnh. Chủ yếu là trông nhà và làm việc vặt. Nhiều người than phiền là tìm được người ở bây giờ rất khó. Vì vậy họ rất chiều Osin. Tuy nhiên nhiều người cũng còn mặc cảm. Biết làm sao được, con cái còn bị mắng khi làm vỡ cốc kia mà. Không thiếu những ông bà chủ rất tệ, những Osin họ có quyền từ bỏ công việc. Tôi có một ông chú làm khoa học, là đảng viên ĐCS có thuê người giúp việc cũng là đảng viên, tôi vẫn thường nói đùa là trong gia đình nên bầu một người làm bí thư chi bộ. Tôi có một ông cậu trước đây là sĩ quan quân đội VNCH, ngừoi giúp việc của gia đình ông là đảng viên CS, một cựu biệt động thành. Các bạn nghĩ sao? Trần Tâm,San Diego, USAOshin chỉ là cái tên mỹ miều thay cho chữ “U già, Con Sen, Con Ở,” của miền Bắc, và “ở đợ,” của miền Nam truớc năm 1954. Sau năm 1954 thì miền bắc không còn những tiếng đó nhưng hình thức thì vẫn còn qua việc nuôi cháu, hay nuôi con nuôi. Miền Nam thì cũng thay đổi cách gọi bằng chữ “nguời gíup việc.” Sau năm 1975 thì ở Việtnam cũng còn một số gia đình duy trì nguời giúp việc nhưng cách gọi có thể thay đổi tùy theo gia đình để tránh bị phuờng khóm để ý. Thí dụ như là cháu ở duới quê lên phụ gia đình..vv… Những năm sau mở cửa thì vì dân số tăng qúa nhanh, cả ba miền Bắc, Trung, Nam đều rộ lên phong trào nuôi nguời giúp việc trong nhà vì gía cả qúa rẻ do những phụ nữ ở quê không có việc làm phải bỏ lên thành phố. Thậm chí còn đi nuớc ngòai làm Oshin,(xuất khẩu lao động). Cũng có điểm mạnh là có nhiều nguời có công ăn việc làm và giải quyết đuợc cái đói truớc mắt. Nhưng tiếc thay về mặt xã hội thì Oshin đã đạp đổ tất cả gía trị của Xã Hội Chủ Nghĩa mà đảng và nhà nuớc Việt Nam đang hô to. Nếu có dịp sống ở Hà Nội ngày nay thì sẽ dễ dàng nhận thấy thuê Oshin càng đông trong nhà là càng giàu có. Có nhà có đến 3 Oshin để săn sóc đạc biệt cho các qúy tử và mẫu hậu trong gia đình. Ngày còn bé tôi cũng có u gìa bế và đút cho ăn. Khi tôi có hiểu biết thì không bao giờ để nguời giúp việc trong nhà làm bất cứ điều gì thay tôi kể cả giặt quấn áo. Tôi về Hà nội có dịp chứng kiến cảnh thuê Oshin mà cứ tuởng là mình đang sống trong thơi kỳ nô lệ. Nhân cảnh đó tôi cũng đùa một câu là chúng ta kinh qua giai đọan phát triển xã hội chủ nghĩa để tiến thẳng lên phát triển Nô Lệ chủ nghĩa rồi. Học trò dốtTôi có đọc vấn đề này từ nhiều bài báo, tất cả những trường hợp mà giới chủ nhân phàn nàn về người giúp việc của mình thì cũng như những trường hợp đã từng xảy ra từ xưa đến giờ, giới nào thì cũng có xấu tốt. Không thể coi như phản ánh chung về tất cả những người đi giúp việc nhà ngày nay, gây mặc cảm tủi hổ cho những người có lương tâm với công việc, hầu hạ người để có được miếng cơm manh áo cho bản thân và gia đình. Không biết tại sao bây giờ báo chí lại rộ lên những phản ứng thế này, trong khi truớc kia thì người làm chủ có thể bị lên án là người bóc lột người, và người làm công có thể bị coi là sống bám. Nhưng điều tôi quan tâm hơn cả là ngôn ngữ của mình bây giờ phong phú lạ kỳ, về điện toán Software, Hardware thì phải dịch là phần mềm, phần cứng. Trong khi "người giúp việc" thì lại đang cố tình thay thế bằng cái ngôn ngữ ngoại lai là Oshin, chứ không còn là thứ tiếng lóng nói cho vui nữa, phải chịu ảnh hưởng những cái vớ vẩn như thế trên phim ảnh là phát huy văn hóa hay sao? Ng Dung, CanadaTừ xưa thời trước 75, người đi làm việc cho gia đình tư thường là bị hành hạ, hắt hủi và bị bóc lột thảm hại không nương tay, bất cứ đồ gì mà bị mất trong nhà thường là người làm bị nghi ngờ trước và chủ nhà muốn làm gì thì làm với các em các chị thì làm. Bây giờ thì chắc gì khác ngày xưa mà còn tệ hại hơn nữa. Muốn chấm dứt tình trạng này thì phải có cơ quan bảo vệ những người đi làm mướn. Điều lạ hơn nữa Việt Nam ta vẫn còn là chế độ cộng sản nơi mà mọi người lao động được bảo vệ thế mà vẫn còn tình trạng oshin và có chuyện bị hành hạ, không trả tiền hoặc trả thấp. Bên Canadacũng có oshin nhưng được trả từng giờ có luật lao động bảo đảm, quá giờ là phải trả thêm cũng như không được ép buộc các oshin làm thêm nhiều giờ. Mong ngày nào đó các anh chị oshin ở Việt Nam có được những bảo vệ quyền lợi như bên Canada này.

121119_obama_arrives_rangoon

https://www.bbc.com/vietnamese/world/2012/11/121119_obama_arrives_rangoon

Obama kêu gọi Miến Điện cải cách nữa

Tổng thống Barack Obama đã bắt đầu chuyến thăm lịch sử đến Miến Điện với tư cách là tổng thống Mỹ đương quyền đầu tiên đến thăm quốc gia đông nam Á này.

Thein Sein đã phải bay từ thủ đô xuống Rangoon để gặp Obama Mục đích chuyến thăm này là để thể hiện sự ủng hộ cho quá trình cải cách mà Tổng thống Miến Điện Thein Sein đã khởi động kể từ khi chấm dứt chế độ độc tài quân sự hồi tháng 11 năm 2010. ‘Chỉ là bước đầu tiên’ Đông đảo người dân Miến Điện đứng đầy dọc trên các con đường ở Rangoon, tay vẫy cờ Mỹ, để chào đón Obama khi ông trên đường đến gặp Tổng thống Thein Sein. Phát biểu với báo chí sau cuộc gặp với ông Thein Sein, Obama nói ông thừa nhận rằng quốc gia đông nam Á này chỉ mới ‘đi bước đầu tiên trong một đoạn đường dài’. “Nhưng chúng tôi cho rằng tiến trình cải cách dân chủ và kinh tế ở Miến Điện mà Ngài tổng thống đã khởi động có thể đưa đến những cơ hội phát triển phi thường,” ông nói. Về phần mình, Tổng thống Thein Sein nói hai nước đã đạt được những thỏa thuận về việc ‘phát triển dân chủ ở Miến Điện và thúc đẩy nhân quyền theo chuẩn mực quốc tế’. "Nhưng chúng tôi cho rằng tiến trình cải cách dân chủ và kinh tế ở Miến Điện mà Ngài tổng thống (Thein Sein) đã khởi động có thể đưa đến những cơ hội phát triển phi thường." Tổng thống Mỹ Barack Obama Hai nước sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau để phát triển giáo dục và chăm sóc y tế, ông nói thêm. Sau đó, ông Obama đã đi thẳng đến tư gia của bà Suu Kyi nơi bà đã sống trong nhiều năm bị quản thúc. Phát biểu với báo chí sau đó, Tổng thống Obama đã cơ ngợi bà Suu Kyi là nguồn cảm hứng cho những đấu tranh cho dân chủ trên thế giới, trong đó có chính ông. Ông nói chuyến thăm Miến Điện của ông lần này là để ‘giữ lửa cho cơ hội dân chủ hóa’ ở đất nước này. Tổng thống Mỹ và đoàn tùy tùng cũng đến chiêm bái Chùa Shwedagon, thánh tích Phật giáo đệ nhất của Miến Điện. ‘Tiếp tục cải cách’ Ngay trước thềm chuyến thăm ông Obama đã kêu gọi các nhà lãnh đạo Miến Điện tiếp tục cải cách. Ông nói rằng đất nước này phải cần tiến bộ hơn nữa. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng chuyến đi của ông Obama là hơi vội vã trong khi các tù nhân chính trị vẫn còn trong nhà lao và các cuộc xung đột sắc tộc vẫn còn chưa được giải quyết. Đây là lần gặp gỡ thứ hai của ông Obama với bà Suu Kyi Tổng thống Obama đã hạ cánh xuống Rangoon, thành phố lớn nhất Miến Điện, trên chiếc chuyên cơ Không lực Một vào sáng thứ Hai ngày 19/11. Ông sẽ có khoảng 6 tiếng đồng hồ ở quốc gia này nhưng sẽ không bay đến thủ đô Nay Pyi Taw. Thay vào đó, Tổng thống Thein Sein sẽ phải đi từ Nay Pyi Taw xuống Rangoon để gặp Obama. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng sẽ hội kiến với nhà lãnh đạo dân chủ Miến Điện là bà Aung San Suu Kyi. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi lưu lại ở Miến Điện, ông Obama cũng sẽ có bài diễn văn tại Đại học Rangoon vốn là trái tim của các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ vào năm 1988 và đã bị nhà cầm quyền quân sự đàn áp tàn bạo. Ông cũng sẽ loan báo cam kết khoản viện trợ trị giá 170 triệu đô la cho quốc gia này. Phát biểu tại thủ đô Bangkok của Thái Lan hôm Chủ nhật ngày 18/11, Obama nói chuyến thăm của ông không phải là sự chuẩn thuận không đáng đối với chính phủ Miến Điện. ‘Không ảo tưởng’ “Tôi không nghĩ là ai đó có ảo tưởng rằng Miến Điện đã đến đích và rằng đất nước này đã đến được nơi mà họ cần phải đến,” ông nói. “Mặt khác, nếu chúng ta chờ cho đến khi họ đạt được một nền dân chủ hoàn hảo mới bắt đầu can dự thì tôi đồ rằng chúng ta sẽ phải chờ đợi hết sức lâu,” ông nói thêm. "Tôi không nghĩ là ai đó có ảo tưởng rằng Miến Điện đã đến đích và rằng đất nước này đã đến được nơi mà họ cần phải đến." Tổng thống Mỹ Barack Obama Tháp tùng ông Obama là Ngoại trưởng Hillary Clinton – người quay trở lại Miến Điện gần một năm sau chuyến thăm đầu tiên của bà. Chính phủ của ông Thein Sein lên cầm quyền sau cuộc tuyển cử hồi tháng 11 năm 2010. Kết quả cuộc bầu cử là chế độ độc tài quân sự được thay thế bằng một chính phủ dân sự được quân đội hậu thuẫn. Kể từ đó, chính phủ của ông đã làm thế giới ng̣ạc nhiên khi bắt đầu một tiến trình cải cách. Nhiều – nhưng không phải tất cả – tù nhân chính trị được phóng thích, kiểm duyệt báo chí được nới lỏng và một số cải cách kinh tế được áp dụng. Bà Suu Kyi cũng được chấm dứt quản chế tại gia. Đảng chính trị của bà là Liên đoàn quốc gia vì Dân chủ cũng đã tham gia trở lại đời sống chính trị trong nước. Hiện giờ đảng này chỉ có sự hiện diện ít ỏi trong Quốc hội sau chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử bổ sung hồi tháng Tư năm nay mà bên ngoài nhìn chung đánh giá là tự do và công bằng. Đáp lại, nhiều quốc gia phương Tây cũng đã nới lỏng các biện pháp cấm vận nhằm vào nước này và bắt đầu tiến trình can dự. Tuy nhiên các tổ chức nhân quyền đã kêu gọi thận trọng trong việc vội vàng ủng hộ quốc gia đông nam Á này. Thêm về tin này Chủ đề liên quan

summarize: Thein Sein đã phải bay từ thủ đô xuống Rangoon để gặp Obama Mục đích chuyến thăm này là để thể hiện sự ủng hộ cho quá trình cải cách mà Tổng thống Miến Điện Thein Sein đã khởi động kể từ khi chấm dứt chế độ độc tài quân sự hồi tháng 11 năm 2010. ‘Chỉ là bước đầu tiên’ Đông đảo người dân Miến Điện đứng đầy dọc trên các con đường ở Rangoon, tay vẫy cờ Mỹ, để chào đón Obama khi ông trên đường đến gặp Tổng thống Thein Sein. Phát biểu với báo chí sau cuộc gặp với ông Thein Sein, Obama nói ông thừa nhận rằng quốc gia đông nam Á này chỉ mới ‘đi bước đầu tiên trong một đoạn đường dài’. “Nhưng chúng tôi cho rằng tiến trình cải cách dân chủ và kinh tế ở Miến Điện mà Ngài tổng thống đã khởi động có thể đưa đến những cơ hội phát triển phi thường,” ông nói. Về phần mình, Tổng thống Thein Sein nói hai nước đã đạt được những thỏa thuận về việc ‘phát triển dân chủ ở Miến Điện và thúc đẩy nhân quyền theo chuẩn mực quốc tế’. "Nhưng chúng tôi cho rằng tiến trình cải cách dân chủ và kinh tế ở Miến Điện mà Ngài tổng thống (Thein Sein) đã khởi động có thể đưa đến những cơ hội phát triển phi thường." Tổng thống Mỹ Barack Obama Hai nước sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau để phát triển giáo dục và chăm sóc y tế, ông nói thêm. Sau đó, ông Obama đã đi thẳng đến tư gia của bà Suu Kyi nơi bà đã sống trong nhiều năm bị quản thúc. Phát biểu với báo chí sau đó, Tổng thống Obama đã cơ ngợi bà Suu Kyi là nguồn cảm hứng cho những đấu tranh cho dân chủ trên thế giới, trong đó có chính ông. Ông nói chuyến thăm Miến Điện của ông lần này là để ‘giữ lửa cho cơ hội dân chủ hóa’ ở đất nước này. Tổng thống Mỹ và đoàn tùy tùng cũng đến chiêm bái Chùa Shwedagon, thánh tích Phật giáo đệ nhất của Miến Điện. ‘Tiếp tục cải cách’ Ngay trước thềm chuyến thăm ông Obama đã kêu gọi các nhà lãnh đạo Miến Điện tiếp tục cải cách. Ông nói rằng đất nước này phải cần tiến bộ hơn nữa. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng chuyến đi của ông Obama là hơi vội vã trong khi các tù nhân chính trị vẫn còn trong nhà lao và các cuộc xung đột sắc tộc vẫn còn chưa được giải quyết. Đây là lần gặp gỡ thứ hai của ông Obama với bà Suu Kyi Tổng thống Obama đã hạ cánh xuống Rangoon, thành phố lớn nhất Miến Điện, trên chiếc chuyên cơ Không lực Một vào sáng thứ Hai ngày 19/11. Ông sẽ có khoảng 6 tiếng đồng hồ ở quốc gia này nhưng sẽ không bay đến thủ đô Nay Pyi Taw. Thay vào đó, Tổng thống Thein Sein sẽ phải đi từ Nay Pyi Taw xuống Rangoon để gặp Obama. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng sẽ hội kiến với nhà lãnh đạo dân chủ Miến Điện là bà Aung San Suu Kyi. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi lưu lại ở Miến Điện, ông Obama cũng sẽ có bài diễn văn tại Đại học Rangoon vốn là trái tim của các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ vào năm 1988 và đã bị nhà cầm quyền quân sự đàn áp tàn bạo. Ông cũng sẽ loan báo cam kết khoản viện trợ trị giá 170 triệu đô la cho quốc gia này. Phát biểu tại thủ đô Bangkok của Thái Lan hôm Chủ nhật ngày 18/11, Obama nói chuyến thăm của ông không phải là sự chuẩn thuận không đáng đối với chính phủ Miến Điện. ‘Không ảo tưởng’ “Tôi không nghĩ là ai đó có ảo tưởng rằng Miến Điện đã đến đích và rằng đất nước này đã đến được nơi mà họ cần phải đến,” ông nói. “Mặt khác, nếu chúng ta chờ cho đến khi họ đạt được một nền dân chủ hoàn hảo mới bắt đầu can dự thì tôi đồ rằng chúng ta sẽ phải chờ đợi hết sức lâu,” ông nói thêm. "Tôi không nghĩ là ai đó có ảo tưởng rằng Miến Điện đã đến đích và rằng đất nước này đã đến được nơi mà họ cần phải đến." Tổng thống Mỹ Barack Obama Tháp tùng ông Obama là Ngoại trưởng Hillary Clinton – người quay trở lại Miến Điện gần một năm sau chuyến thăm đầu tiên của bà. Chính phủ của ông Thein Sein lên cầm quyền sau cuộc tuyển cử hồi tháng 11 năm 2010. Kết quả cuộc bầu cử là chế độ độc tài quân sự được thay thế bằng một chính phủ dân sự được quân đội hậu thuẫn. Kể từ đó, chính phủ của ông đã làm thế giới ng̣ạc nhiên khi bắt đầu một tiến trình cải cách. Nhiều – nhưng không phải tất cả – tù nhân chính trị được phóng thích, kiểm duyệt báo chí được nới lỏng và một số cải cách kinh tế được áp dụng. Bà Suu Kyi cũng được chấm dứt quản chế tại gia. Đảng chính trị của bà là Liên đoàn quốc gia vì Dân chủ cũng đã tham gia trở lại đời sống chính trị trong nước. Hiện giờ đảng này chỉ có sự hiện diện ít ỏi trong Quốc hội sau chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử bổ sung hồi tháng Tư năm nay mà bên ngoài nhìn chung đánh giá là tự do và công bằng. Đáp lại, nhiều quốc gia phương Tây cũng đã nới lỏng các biện pháp cấm vận nhằm vào nước này và bắt đầu tiến trình can dự. Tuy nhiên các tổ chức nhân quyền đã kêu gọi thận trọng trong việc vội vàng ủng hộ quốc gia đông nam Á này. Thêm về tin này Chủ đề liên quan

vietnam-53899948

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53899948

Bầu cử 2020: Phil Robertson nói 'tương giao Mỹ-Việt sẽ thay đổi nếu Biden đắc cử'

Với nhiều người Việt Nam, ai là tổng thống Mỹ kế tiếp là một đề tài nóng bỏng được bàn luận trên nhiều diễn đàn mạng, trong bối cảnh Mỹ luôn được trông đợi để hỗ trợ Việt Nam trong các vấn đề như nhân quyền hay Biển Đông.

Joe Biden sẽ thúc đẩy vấn đề nhân quyền trong chính sách của Mỹ với Việt Nam nếu thắng cử? Phil Robertson, Phó Giám đốc khu vực châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) chia sẻ với BBC News Tiếng Việt nhận định của ông về thay đổi chính sách ngoại giao của Mỹ, nhất là với Việt Nam sau bầu cử. Cuộc phỏng vấn được thực hiện tại sự kiện ''Democrat Convention Watch & Voter Registration'' của tổ chức Democrats Abroad ngày 20/8, để giúp công dân Mỹ sống ở Thái Lan ghi danh nhận phiếu bầu qua thư. HRW: 'Việt Nam không có phiên toà thực sự' HRW: Nhân quyền VN 'xuống cấp nghiêm trọng' Điều trần 'Năm tồi tệ của nhân quyền VN' trước QH Mỹ Việt Nam liên tục có các phiên tòa 'tuyên truyền chống nhà nước' BBC:Cuộc bầu cử Mỹ 2020 có ý nghĩa như thế nào đối với ông và với người Mỹ nói chung? Phil Robertson: Cuộc bầu cử Mỹ 2020 sẽ tác động tới mọi khía cạnh trong các chính sách đối ngoại của Mỹ và cả tới mối quan hệ của Mỹ với thế giới, không chỉ với Đông Nam Á mà còn với châu Phi, Mỹ Latin và châu Âu. Điều vô cùng quan trọng là xem chúng ta sẽ có kiểu tổng thống nào. Liệu chúng ta sẽ có một tổng thống tôn trọng nhân quyền, người sẽ thừa nhận tầm quan trọng của người lao động và những người dân thường, hay chúng ta sẽ có một tổng thống chỉ tập trung vào những người giàu, cực giầu. Một tổng thống dành phần lớn thời gian tại vị để tạo ra kẻ thù thay vì xây dựng tình bạn. Tôi sẽ bỏ phiếu từ xa và đăng ký bỏ cho bang Massachusetts. Tôi đã bỏ phiếu trong đợt bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ Mỹ. Đối với cuộc tổng bầu cử tháng 11, tôi sẽ nhận được phiếu bầu gửi tới trong tháng tới. Và tôi sẽ rất tự hào để bỏ phiếu cho Joe Biden và Kamala Harris. Với cử tri Mỹ ở nước ngoài, tôi cho rằng họ cần phải nỗ lực nhiều hơn thế. Tôi cho rằng việc họ phải đối phó với những bất tiện và gánh nặng để cố gắng bỏ phiếu rất quan trọng, bởi lá phiếu của họ rất quan trọng. Phóng viên BBC Tiếng Việt tại sự kiện ''Democrat Convention Watch & Voter Registration'' ở Bangkok, Thái Lan hôm 20/8 Một số người Mỹ sống ở nước ngoài nhiều năm đôi khi quên mất nước Mỹ. Và tôi cho rằng cử tri Mỹ sống ở nước ngoài cần chia sẻ các kiến thức và quan điểm của mình với người Mỹ tại Mỹ, đồng thời thực hành quyền bỏ phiếu của mình. Hiện thời ước chừng có khoảng 9 triệu người Mỹ đang sống ở nước ngoài, và chỉ có một phần trăm nhỏ trong đó bỏ phiếu. Tôi cho rằng điều này thật đáng tiếc. Người Mỹ nên bỏ phiếu bất kể họ đang sống ở đâu. Họ nên có tiếng nói trong nền Dân chủ của Mỹ và họ không nên từ bỏ cơ hội bỏ phiếu để quyết định ai sẽ là người lãnh đạo đất nước. Có nhiều nước trên thế giới, kể cả ở Việt Nam, nơi người dân không có quyền tự do bỏ phiếu lựa chọn người lãnh đạo một cách dân chủ. Người Mỹ có quyền đó, họ nên sử dụng nó. BBC: Nếu Joe Biden thắng trong cuộc bầu cử này, theo ông chính sách của Mỹ với Việt Nam sẽ có thay đổi gì không? Đặc biệt trong lĩnh vực nhân quyền và ủng hộ dân chủ? Có lẽ cái mà chúng ta sẽ nhìn thấy là các vấn đề về nhân quyền sẽ lại một lần nữa trở thành các yếu tố trọng tâm trong chính sách ngoại giao của Mỹ. Các vấn đề này từ lâu, đã là một truyền thống được các đảng ủng hộ, kể cả đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ, trong cả lĩnh vực ngoại giao lẫn phản ánh giá trị Mỹ. Cần biết rằng các giá trị Mỹ nghĩa là tự do biểu đạt, tự do ngôn luận, tự do nhóm họp, tự do biểu tình ôn hòa. Đây là các vấn đề mà nhiều người Việt Nam đấu tranh hàng ngày để có được. Và nếu Joe Biden giành được ghế tổng thống trong Nhà Trắng thì tôi cho rằng chúng ta sẽ có một tổng thống ủng hộ hơn những giá trị này, ủng hộ hơn những quyền này. Tôi cho rằng nhiều khả năng là chúng ta sẽ có một tổng thống có định hướng hơn trong quan hệ với Việt Nam, để cải thiện tình hình và để nâng tầm cải cách. Chúng ta sẽ bớt đối đầu, thêm hợp tác. Chính quyền Mỹ sẽ cố gắng để bắc cầu thu hẹp sự khác biệt, xây dựng tình bạn với các nước hơn là một chính sách đối ngoại mang tính đối đầu, nơi mà các chính sách được hình thành từ các dòng tweet từ Nhà Trắng hơn là từ hợp tác, đối thoại các vấn đề mà các chính phủ và xã hội dân sự quan tâm. Như vậy, tôi cho rằng chúng ta sẽ thấy một chính sách chu đáo, toàn diện hơn, tôn trọng nhân quyền hơn rất nhiều từ Joe Biden, và điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ Việt-Mỹ. Việt Nam sẽ phải một lần nữa thừa nhận rằng nước Mỹ sẽ không quay đầu với nhân quyền, rằng Mỹ sẽ chú ý tới vấn đề nhân quyền, và họ sẽ yêu cầu chính phủ Việt Nam ngưng đối xử với người dân một cách tệ hại. Phó Giám đốc khu vực châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) BBC: Vậy theo ông, nếu Donald Trump thắng lần này, điều gì sẽ xảy ra trong quan hệ Mỹ-Việt ở các khía cạnh nói trên? Phil Robertson: Nếu Donald Trump tái đắc cử, tôi cho rằng Việt Nam sẽ nhìn thấy nhiều hỗn loạn hơn trong chính sách ngoại giao của Bộ Ngoại giao Mỹ, với sự thiếu chuyên nghiệp mà chúng ta đã thấy, với nhiều quan chức cao cấp của chính phủ bị thay thế bằng các nhân vật khác. Tôi cho rằng sẽ có sự thiếu mạch lạc trong chính sách đối ngoại của Mỹ, Và rõ ràng là nó sẽ ảnh hưởng đến tình hình ở Đông Nam Á. Có người cho rằng chính sách ngoại giao mới của Mỹ là chính sách châu Á-Thái Bình Dương. Hãy hỏi chính sách châu Á-Thái Bình Dương của Trump là gì, không ai có thể đưa cho bạn một câu trả lời rõ rằng, thẳng thắn. Bởi lẽ, có vẻ như là người ta chỉ vẽ ra một cái tên mà không thật sự hiểu về nội dung của nó. Thực tế là là chính quyền Trump rất ít chú ý đến xây dựng mối quan hệ với các nước ở Đông Nam Á. Tôi thường nói đùa rằng Donald Trump chẳng biết nước nào vào với nước nào trừ phi ông ta có khách sạn của mình ở đó. Và thực tế là có các khách sạn của Trump ở Việt Nam Và tôi cho rằng Việt Nam, trong nhìn nhận của chính quyền Mỹ dưới thời Trump, về cơ bản khá là thú vị vì họ không hòa hợp với Trung Quốc. Và đây cũng là điều mà chúng ta cần thừa nhận. Khi chúng ta nói về chính sách của chính quyền Trump ở Đông Nam Á, rằng chúng ta thực sự đang nhìn thấy sự khởi đầu của một cuộc chiến tranh lạnh mới, giữa Trung Quốc và Mỹ, nó phản ánh không khí cuộc chiến tranh lạnh giữa Mỹ và Liên Xô trước đây. Tôi nghĩ rằng đó là một sai lầm to lớn. Tôi cho rằng khu vực này cần phải tìm cách để hòa hợp giữa Mỹ và Trung Quốc, trong khi cần đảm bảo rằng Trung Quốc tôn trọng nhân quyền, tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của các nước láng giềng, và không có các yêu sách chủ quyền vượt ra ngoài khuôn khổ của luật pháp quốc tế.

summarize: Joe Biden sẽ thúc đẩy vấn đề nhân quyền trong chính sách của Mỹ với Việt Nam nếu thắng cử? Phil Robertson, Phó Giám đốc khu vực châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) chia sẻ với BBC News Tiếng Việt nhận định của ông về thay đổi chính sách ngoại giao của Mỹ, nhất là với Việt Nam sau bầu cử. Cuộc phỏng vấn được thực hiện tại sự kiện ''Democrat Convention Watch & Voter Registration'' của tổ chức Democrats Abroad ngày 20/8, để giúp công dân Mỹ sống ở Thái Lan ghi danh nhận phiếu bầu qua thư. HRW: 'Việt Nam không có phiên toà thực sự' HRW: Nhân quyền VN 'xuống cấp nghiêm trọng' Điều trần 'Năm tồi tệ của nhân quyền VN' trước QH Mỹ Việt Nam liên tục có các phiên tòa 'tuyên truyền chống nhà nước' BBC:Cuộc bầu cử Mỹ 2020 có ý nghĩa như thế nào đối với ông và với người Mỹ nói chung? Phil Robertson: Cuộc bầu cử Mỹ 2020 sẽ tác động tới mọi khía cạnh trong các chính sách đối ngoại của Mỹ và cả tới mối quan hệ của Mỹ với thế giới, không chỉ với Đông Nam Á mà còn với châu Phi, Mỹ Latin và châu Âu. Điều vô cùng quan trọng là xem chúng ta sẽ có kiểu tổng thống nào. Liệu chúng ta sẽ có một tổng thống tôn trọng nhân quyền, người sẽ thừa nhận tầm quan trọng của người lao động và những người dân thường, hay chúng ta sẽ có một tổng thống chỉ tập trung vào những người giàu, cực giầu. Một tổng thống dành phần lớn thời gian tại vị để tạo ra kẻ thù thay vì xây dựng tình bạn. Tôi sẽ bỏ phiếu từ xa và đăng ký bỏ cho bang Massachusetts. Tôi đã bỏ phiếu trong đợt bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ Mỹ. Đối với cuộc tổng bầu cử tháng 11, tôi sẽ nhận được phiếu bầu gửi tới trong tháng tới. Và tôi sẽ rất tự hào để bỏ phiếu cho Joe Biden và Kamala Harris. Với cử tri Mỹ ở nước ngoài, tôi cho rằng họ cần phải nỗ lực nhiều hơn thế. Tôi cho rằng việc họ phải đối phó với những bất tiện và gánh nặng để cố gắng bỏ phiếu rất quan trọng, bởi lá phiếu của họ rất quan trọng. Phóng viên BBC Tiếng Việt tại sự kiện ''Democrat Convention Watch & Voter Registration'' ở Bangkok, Thái Lan hôm 20/8 Một số người Mỹ sống ở nước ngoài nhiều năm đôi khi quên mất nước Mỹ. Và tôi cho rằng cử tri Mỹ sống ở nước ngoài cần chia sẻ các kiến thức và quan điểm của mình với người Mỹ tại Mỹ, đồng thời thực hành quyền bỏ phiếu của mình. Hiện thời ước chừng có khoảng 9 triệu người Mỹ đang sống ở nước ngoài, và chỉ có một phần trăm nhỏ trong đó bỏ phiếu. Tôi cho rằng điều này thật đáng tiếc. Người Mỹ nên bỏ phiếu bất kể họ đang sống ở đâu. Họ nên có tiếng nói trong nền Dân chủ của Mỹ và họ không nên từ bỏ cơ hội bỏ phiếu để quyết định ai sẽ là người lãnh đạo đất nước. Có nhiều nước trên thế giới, kể cả ở Việt Nam, nơi người dân không có quyền tự do bỏ phiếu lựa chọn người lãnh đạo một cách dân chủ. Người Mỹ có quyền đó, họ nên sử dụng nó. BBC: Nếu Joe Biden thắng trong cuộc bầu cử này, theo ông chính sách của Mỹ với Việt Nam sẽ có thay đổi gì không? Đặc biệt trong lĩnh vực nhân quyền và ủng hộ dân chủ? Có lẽ cái mà chúng ta sẽ nhìn thấy là các vấn đề về nhân quyền sẽ lại một lần nữa trở thành các yếu tố trọng tâm trong chính sách ngoại giao của Mỹ. Các vấn đề này từ lâu, đã là một truyền thống được các đảng ủng hộ, kể cả đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ, trong cả lĩnh vực ngoại giao lẫn phản ánh giá trị Mỹ. Cần biết rằng các giá trị Mỹ nghĩa là tự do biểu đạt, tự do ngôn luận, tự do nhóm họp, tự do biểu tình ôn hòa. Đây là các vấn đề mà nhiều người Việt Nam đấu tranh hàng ngày để có được. Và nếu Joe Biden giành được ghế tổng thống trong Nhà Trắng thì tôi cho rằng chúng ta sẽ có một tổng thống ủng hộ hơn những giá trị này, ủng hộ hơn những quyền này. Tôi cho rằng nhiều khả năng là chúng ta sẽ có một tổng thống có định hướng hơn trong quan hệ với Việt Nam, để cải thiện tình hình và để nâng tầm cải cách. Chúng ta sẽ bớt đối đầu, thêm hợp tác. Chính quyền Mỹ sẽ cố gắng để bắc cầu thu hẹp sự khác biệt, xây dựng tình bạn với các nước hơn là một chính sách đối ngoại mang tính đối đầu, nơi mà các chính sách được hình thành từ các dòng tweet từ Nhà Trắng hơn là từ hợp tác, đối thoại các vấn đề mà các chính phủ và xã hội dân sự quan tâm. Như vậy, tôi cho rằng chúng ta sẽ thấy một chính sách chu đáo, toàn diện hơn, tôn trọng nhân quyền hơn rất nhiều từ Joe Biden, và điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ Việt-Mỹ. Việt Nam sẽ phải một lần nữa thừa nhận rằng nước Mỹ sẽ không quay đầu với nhân quyền, rằng Mỹ sẽ chú ý tới vấn đề nhân quyền, và họ sẽ yêu cầu chính phủ Việt Nam ngưng đối xử với người dân một cách tệ hại. Phó Giám đốc khu vực châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) BBC: Vậy theo ông, nếu Donald Trump thắng lần này, điều gì sẽ xảy ra trong quan hệ Mỹ-Việt ở các khía cạnh nói trên? Phil Robertson: Nếu Donald Trump tái đắc cử, tôi cho rằng Việt Nam sẽ nhìn thấy nhiều hỗn loạn hơn trong chính sách ngoại giao của Bộ Ngoại giao Mỹ, với sự thiếu chuyên nghiệp mà chúng ta đã thấy, với nhiều quan chức cao cấp của chính phủ bị thay thế bằng các nhân vật khác. Tôi cho rằng sẽ có sự thiếu mạch lạc trong chính sách đối ngoại của Mỹ, Và rõ ràng là nó sẽ ảnh hưởng đến tình hình ở Đông Nam Á. Có người cho rằng chính sách ngoại giao mới của Mỹ là chính sách châu Á-Thái Bình Dương. Hãy hỏi chính sách châu Á-Thái Bình Dương của Trump là gì, không ai có thể đưa cho bạn một câu trả lời rõ rằng, thẳng thắn. Bởi lẽ, có vẻ như là người ta chỉ vẽ ra một cái tên mà không thật sự hiểu về nội dung của nó. Thực tế là là chính quyền Trump rất ít chú ý đến xây dựng mối quan hệ với các nước ở Đông Nam Á. Tôi thường nói đùa rằng Donald Trump chẳng biết nước nào vào với nước nào trừ phi ông ta có khách sạn của mình ở đó. Và thực tế là có các khách sạn của Trump ở Việt Nam Và tôi cho rằng Việt Nam, trong nhìn nhận của chính quyền Mỹ dưới thời Trump, về cơ bản khá là thú vị vì họ không hòa hợp với Trung Quốc. Và đây cũng là điều mà chúng ta cần thừa nhận. Khi chúng ta nói về chính sách của chính quyền Trump ở Đông Nam Á, rằng chúng ta thực sự đang nhìn thấy sự khởi đầu của một cuộc chiến tranh lạnh mới, giữa Trung Quốc và Mỹ, nó phản ánh không khí cuộc chiến tranh lạnh giữa Mỹ và Liên Xô trước đây. Tôi nghĩ rằng đó là một sai lầm to lớn. Tôi cho rằng khu vực này cần phải tìm cách để hòa hợp giữa Mỹ và Trung Quốc, trong khi cần đảm bảo rằng Trung Quốc tôn trọng nhân quyền, tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của các nước láng giềng, và không có các yêu sách chủ quyền vượt ra ngoài khuôn khổ của luật pháp quốc tế.

sport-43186814

https://www.bbc.com/vietnamese/sport-43186814

IOC 'sẽ cho Nga trở lại Olympic'

Lệnh cấm Nga dự Olympic sẽ được xóa bỏ nếu không phát hiện thêm các vi phạm doping của vận động viên Nga tại Pyeongchang 2018, theo kết quả bỏ phiếu nhất trí của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC).

Các vận động viên Nga đã diễu hành dưới cờ Olympic ở lễ khai mạc 1000 vận động viên Nga ‘dính doping’ Olympics: 28 VĐV Nga được xóa lệnh cấm thi đấu Nhưng IOC nói các vận động viên Nga sẽ không được phép diễu hành với cờ quốc gia tại lễ bế mạc. Nga đã bị cấm tại Pyeongchang 2018 vì bê bối doping có nhà nước bảo trợ tại Sochi 2014. Một đội 168 vận động viên Nga được tranh tài ở Hàn Quốc với tư cách trung lập. Nhưng hai người đã không qua được kiểm tra doping. Vận động viên bi đá trên băng Alexander Krushelnitsky giành huy chương đồng nhưng bị phát hiện dùng doping. Chủ tịch IOC Thomas Bach nói các vụ này "rất thất vọng" và khiến IOC không thể xóa bỏ lệnh cấm ngay tại lễ bế mạc.

summarize: Các vận động viên Nga đã diễu hành dưới cờ Olympic ở lễ khai mạc 1000 vận động viên Nga ‘dính doping’ Olympics: 28 VĐV Nga được xóa lệnh cấm thi đấu Nhưng IOC nói các vận động viên Nga sẽ không được phép diễu hành với cờ quốc gia tại lễ bế mạc. Nga đã bị cấm tại Pyeongchang 2018 vì bê bối doping có nhà nước bảo trợ tại Sochi 2014. Một đội 168 vận động viên Nga được tranh tài ở Hàn Quốc với tư cách trung lập. Nhưng hai người đã không qua được kiểm tra doping. Vận động viên bi đá trên băng Alexander Krushelnitsky giành huy chương đồng nhưng bị phát hiện dùng doping. Chủ tịch IOC Thomas Bach nói các vụ này "rất thất vọng" và khiến IOC không thể xóa bỏ lệnh cấm ngay tại lễ bế mạc.

forum-43217290

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-43217290

Cải cách thể chế ở Việt Nam quá chậm chạp?

Mới đây báo chí trong nước đưa tin về tình hình đón tết tại nhà tù Tần Thành ở ngoại ô Bắc Kinh, Trung Quốc. Thông tin cho biết nhiều người nguyên là quan chức cao cấp được giam giữ tại nơi này như Chu Vĩnh Khang, Bạc Hy Lai.

Màn hình chụp ông Bạc Hy Lai (giữa) tại phiên tòa hôm 22/9/2013. Ông Lai nhận án tù chung thân vì tội hối lộ, biển thủ và lạm dụng chức quyền. Tới nay do nhà tù bị quá tải vì chương trình chống tham nhũng của Trung Quốc cho nên nhiều đặc quyền các quan chức được hưởng như ăn uống cùng người thân trong dịp tết này đã bị cắt bỏ. Là một luật sư, thông tin tôi đáng quan tâm nhất là các báo cho biết nhà tù Tần Thành là trại tù duy nhất của Trung Quốc do Bộ Công an quản lý, còn lại đều thuộc sự quản lý của Bộ Tư pháp. Đây là một tiến bộ lớn trong cải cách tổ chức bộ máy nhà nước của Trung Quốc, bước tiến bộ theo hướng dân sự hóa các hoạt động của nhà nước ở những lĩnh vực mà trước đó vốn mang đậm yếu tố an ninh chính trị như giam giữ. Cải cách thể chế và chống tham nhũng đang có đà Tư pháp Việt Nam kém được coi trọng? 'Bước lùi lớn trong lịch sử luật pháp VN?' Nhìn lại Việt Nam Các cải cách đổi mới của Trung Quốc trong lĩnh vực bộ máy nhà nước để tương thích với kinh tế thị trường đã bỏ lại Việt Nam kém xa. Các bộ ngành ở Việt Nam còn đang tự giam hãm mình bằng những nhận thức lạc hậu về khoa học tổ chức bộ máy nhà nước. Liên quan đến vấn đề giam giữ, tìm hiểu thì được biết hồi năm 2015 khi thảo luận ban hành về Luật thi hành tạm giữ, tạm giam đã có ý kiến từ phía Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, khi đó bà Lê Thị Nga đã đề xuất chuyển cơ quan quản lý trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp nhưng đã không được tiếp thu. Các trại giam ở Việt Nam hiện vẫn do Bộ Công an quản lý dù đã có nhiều đề xuất chuyển cơ quan quản lý sang Bộ Tư pháp. Việc chuyển quyền quản lý như vậy là nhằm mong muốn tách bạch giữa các hoạt động giam giữ và điều tra để ngăn ngừa giảm bớt các vấn đề bức cung nhục hình, bảo đảm quyền con người trong tố tụng hình sự, nhưng rất tiếc đã không được chấp nhận. Tìm hiểu sâu hơn thì thấy, hóa ra từ trước đó 10 năm, vào năm 2005 Bộ Tư pháp khi đó do ông Uông Chu Lưu làm Bộ trưởng cũng đã đề xuất chuyển lực lượng quản lý trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp. Theo ý kiến của Bộ Tư pháp khi đó thì qua khảo sát phần lớn các nước như Thái Lan, Singapore, Nhật Bản, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc... đều giao cho Bộ Tư pháp quản lý thi hành án hình sự và các trại giam để dân sự hóa hoạt động thi hành án hình sự. Theo Bộ Tư pháp thì dân sự hóa có nghĩa là lực lượng quản lý trại giam sẽ không phải là lực lượng vũ trang, không cần trang bị vũ khí "nóng", chỉ có một số công cụ hỗ trợ như dùi cui, roi điện… Bộ Tư pháp cũng cho rằng việc chuyển đổi nhằm bảo đảm sự khách quan, vì cơ quan điều tra vừa có chức năng điều tra, lại vừa trực tiếp giam giữ họ thì không bảo đảm khách quan. Theo Bộ Tư pháp thì dân sự hóa có nghĩa là lực lượng quản lý trại giam sẽ không phải là lực lượng vũ trang, không cần trang bị vũ khí "nóng", theo LS Ngô Ngọc Trai. Trước những lo ngại xáo trộn, Bộ Tư pháp khi đó cho rằng việc chuyển đổi được thực hiện theo nguyên tắc chuyển giao "trọn gói" toàn bộ nhân sự, tổ chức, bộ máy thi hành án hình sự hiện có. Vì thế sẽ không tạo ra sự xáo trộn về tổ chức và cán bộ cũng như về cơ sở vật chất và kỹ thuật. Tới nay sau 13 năm nhìn lại, các ý kiến đề nghị chuyển đổi cơ quan quản lý trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp vẫn chưa được thực hiện. Đó là một quãng thời gian quá dài cho một chương trình cải cách thiết chế bộ máy nhà nước. Đồng nghĩa với đó bộ máy nhà nước đã không có được một thiết chế bộ máy khoa học, tước đoạt đi của người dân cơ hội được thụ hưởng một nền tư pháp chuẩn mực có khả năng đảm bảo công lý. Không chỉ tư pháp Nhìn rộng ra thì thấy có rất nhiều chương trình cải cách được đề ra nhưng rất kém khả năng thực hiện. Tòa nhà Bộ Tư pháp Việt Nam Ví như mấy năm trước có đề án thành lập tòa án cấp khu vực, nhằm giảm tránh sự phụ thuộc của tòa án vào các cơ quan Đảng và chính quyền địa phương, ví như tòa án cấp huyện hiện nay phụ thuộc rất lớn vào các cấp Đảng ủy và chính quyền địa phương cấp huyện, những vụ kiện hành chính dân kiện tòa xử cơ bản là thua, nhưng rồi Luật Tổ chức Tòa án năm 2014 cũng không làm được. Hay ví như kế hoạch bãi bỏ thiết chế Hội đồng Nhân dân xã, phường, thị trấn, biết bao ý kiến với đầy đủ tính hợp lý đúng đắn được đưa ra nhưng cũng không làm được. Cùng với đó là đề án để dân bầu trực tiếp chủ tịch UBND cấp xã phường do Bộ Nội vụ đề xuất từ năm 2008 được hy vọng là bước tiến của dân chủ, được kỳ vọng gia tăng các sinh hoạt dân chủ cho bộ máy công quyền, nhưng rồi cũng không làm được. Cho đến 10 năm sau, khi Luật Tổ chức Chính quyền Địa phương được ban hành năm 2015 vẫn giữ nguyên quy định về thiết chế Hội đồng Nhân dân cấp xã và cơ quan này giữ thẩm quyền bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm đối với Chủ tịch ủy ban nhân dân cùng cấp. Những kỳ vọng cho dân bầu trực tiếp vẫn chỉ là ảo vọng xa xôi. Cải cách để phát triển Trông sang Trung Quốc thì thấy họ đã thực hiện nhiều chính sách mà chưa bàn đến tính đúng sai ra sao nhưng điều thấy rõ là hiệu năng làm việc của bộ máy của họ là không hề nhỏ. Ngay như kế hoạch chống tham nhũng, họ làm đến nỗi quá tải cả nhà tù thì mới thấy hiệu năng làm việc như thế nào. Những cải cách của Trung Quốc và đặc biệt là hiệu năng làm việc của bộ máy là cái chắc chắn đã đưa đến những thành tựu kinh tế, biến họ thành nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới. Còn Việt Nam thì sao? Cải cách kinh tế thúc đẩy thay đổi thể chế Ở Việt Nam lâu nay, về nguyên bản bộ máy nhà nước được thiết lập theo mô hình toàn trị. Đó là một hệ thống bộ máy cồng kềnh, ngoài các cơ quan đảng, chính quyền nhiều tầng nấc, còn có các hội đoàn đi sâu vào mọi ngõ ngách đời sống xã hội để kiểm soát và duy trình quyền lãnh đạo cho Đảng Cộng sản. Mô hình kiểu đó rất hiệu quả cho việc kiềm tỏa, trấn áp và duy trì quyền lãnh đạo. Nhưng đó lại là mô hình 'không có tính kinh tế' vì quá tốn kém và không thích hợp với nền kinh tế thị trường vốn mang yếu tố cốt lõi là khai phóng sức sáng tạo và trao quyền tự chủ cho người dân. Nhận ra được điều đó từ lâu nay nhiều lãnh đạo ban ngành cũng đã nói nhiều đến cải cách thể chế, tinh giản bộ máy, dân sự hóa nhiều lĩnh vực vốn được gán cho an ninh chính trị. Nhưng nói nhiều mà làm chẳng được bao nhiêu, các tiến bộ cải cách trong bộ máy nhà nước diễn ra rất chậm chạp. Nay để tránh cho sự tụt hậu quá xa, Việt Nam không còn cách nào khác là phải tiến hành cải cách dứt khoát khẩn trương mau chóng. *Bài phản ánh văn phong và quan điểm của riêng tác giả, luật sư sống và làm việc ở Hà Nội.

summarize: Màn hình chụp ông Bạc Hy Lai (giữa) tại phiên tòa hôm 22/9/2013. Ông Lai nhận án tù chung thân vì tội hối lộ, biển thủ và lạm dụng chức quyền. Tới nay do nhà tù bị quá tải vì chương trình chống tham nhũng của Trung Quốc cho nên nhiều đặc quyền các quan chức được hưởng như ăn uống cùng người thân trong dịp tết này đã bị cắt bỏ. Là một luật sư, thông tin tôi đáng quan tâm nhất là các báo cho biết nhà tù Tần Thành là trại tù duy nhất của Trung Quốc do Bộ Công an quản lý, còn lại đều thuộc sự quản lý của Bộ Tư pháp. Đây là một tiến bộ lớn trong cải cách tổ chức bộ máy nhà nước của Trung Quốc, bước tiến bộ theo hướng dân sự hóa các hoạt động của nhà nước ở những lĩnh vực mà trước đó vốn mang đậm yếu tố an ninh chính trị như giam giữ. Cải cách thể chế và chống tham nhũng đang có đà Tư pháp Việt Nam kém được coi trọng? 'Bước lùi lớn trong lịch sử luật pháp VN?' Nhìn lại Việt Nam Các cải cách đổi mới của Trung Quốc trong lĩnh vực bộ máy nhà nước để tương thích với kinh tế thị trường đã bỏ lại Việt Nam kém xa. Các bộ ngành ở Việt Nam còn đang tự giam hãm mình bằng những nhận thức lạc hậu về khoa học tổ chức bộ máy nhà nước. Liên quan đến vấn đề giam giữ, tìm hiểu thì được biết hồi năm 2015 khi thảo luận ban hành về Luật thi hành tạm giữ, tạm giam đã có ý kiến từ phía Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, khi đó bà Lê Thị Nga đã đề xuất chuyển cơ quan quản lý trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp nhưng đã không được tiếp thu. Các trại giam ở Việt Nam hiện vẫn do Bộ Công an quản lý dù đã có nhiều đề xuất chuyển cơ quan quản lý sang Bộ Tư pháp. Việc chuyển quyền quản lý như vậy là nhằm mong muốn tách bạch giữa các hoạt động giam giữ và điều tra để ngăn ngừa giảm bớt các vấn đề bức cung nhục hình, bảo đảm quyền con người trong tố tụng hình sự, nhưng rất tiếc đã không được chấp nhận. Tìm hiểu sâu hơn thì thấy, hóa ra từ trước đó 10 năm, vào năm 2005 Bộ Tư pháp khi đó do ông Uông Chu Lưu làm Bộ trưởng cũng đã đề xuất chuyển lực lượng quản lý trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp. Theo ý kiến của Bộ Tư pháp khi đó thì qua khảo sát phần lớn các nước như Thái Lan, Singapore, Nhật Bản, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc... đều giao cho Bộ Tư pháp quản lý thi hành án hình sự và các trại giam để dân sự hóa hoạt động thi hành án hình sự. Theo Bộ Tư pháp thì dân sự hóa có nghĩa là lực lượng quản lý trại giam sẽ không phải là lực lượng vũ trang, không cần trang bị vũ khí "nóng", chỉ có một số công cụ hỗ trợ như dùi cui, roi điện… Bộ Tư pháp cũng cho rằng việc chuyển đổi nhằm bảo đảm sự khách quan, vì cơ quan điều tra vừa có chức năng điều tra, lại vừa trực tiếp giam giữ họ thì không bảo đảm khách quan. Theo Bộ Tư pháp thì dân sự hóa có nghĩa là lực lượng quản lý trại giam sẽ không phải là lực lượng vũ trang, không cần trang bị vũ khí "nóng", theo LS Ngô Ngọc Trai. Trước những lo ngại xáo trộn, Bộ Tư pháp khi đó cho rằng việc chuyển đổi được thực hiện theo nguyên tắc chuyển giao "trọn gói" toàn bộ nhân sự, tổ chức, bộ máy thi hành án hình sự hiện có. Vì thế sẽ không tạo ra sự xáo trộn về tổ chức và cán bộ cũng như về cơ sở vật chất và kỹ thuật. Tới nay sau 13 năm nhìn lại, các ý kiến đề nghị chuyển đổi cơ quan quản lý trại giam từ Bộ Công an sang Bộ Tư pháp vẫn chưa được thực hiện. Đó là một quãng thời gian quá dài cho một chương trình cải cách thiết chế bộ máy nhà nước. Đồng nghĩa với đó bộ máy nhà nước đã không có được một thiết chế bộ máy khoa học, tước đoạt đi của người dân cơ hội được thụ hưởng một nền tư pháp chuẩn mực có khả năng đảm bảo công lý. Không chỉ tư pháp Nhìn rộng ra thì thấy có rất nhiều chương trình cải cách được đề ra nhưng rất kém khả năng thực hiện. Tòa nhà Bộ Tư pháp Việt Nam Ví như mấy năm trước có đề án thành lập tòa án cấp khu vực, nhằm giảm tránh sự phụ thuộc của tòa án vào các cơ quan Đảng và chính quyền địa phương, ví như tòa án cấp huyện hiện nay phụ thuộc rất lớn vào các cấp Đảng ủy và chính quyền địa phương cấp huyện, những vụ kiện hành chính dân kiện tòa xử cơ bản là thua, nhưng rồi Luật Tổ chức Tòa án năm 2014 cũng không làm được. Hay ví như kế hoạch bãi bỏ thiết chế Hội đồng Nhân dân xã, phường, thị trấn, biết bao ý kiến với đầy đủ tính hợp lý đúng đắn được đưa ra nhưng cũng không làm được. Cùng với đó là đề án để dân bầu trực tiếp chủ tịch UBND cấp xã phường do Bộ Nội vụ đề xuất từ năm 2008 được hy vọng là bước tiến của dân chủ, được kỳ vọng gia tăng các sinh hoạt dân chủ cho bộ máy công quyền, nhưng rồi cũng không làm được. Cho đến 10 năm sau, khi Luật Tổ chức Chính quyền Địa phương được ban hành năm 2015 vẫn giữ nguyên quy định về thiết chế Hội đồng Nhân dân cấp xã và cơ quan này giữ thẩm quyền bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm đối với Chủ tịch ủy ban nhân dân cùng cấp. Những kỳ vọng cho dân bầu trực tiếp vẫn chỉ là ảo vọng xa xôi. Cải cách để phát triển Trông sang Trung Quốc thì thấy họ đã thực hiện nhiều chính sách mà chưa bàn đến tính đúng sai ra sao nhưng điều thấy rõ là hiệu năng làm việc của bộ máy của họ là không hề nhỏ. Ngay như kế hoạch chống tham nhũng, họ làm đến nỗi quá tải cả nhà tù thì mới thấy hiệu năng làm việc như thế nào. Những cải cách của Trung Quốc và đặc biệt là hiệu năng làm việc của bộ máy là cái chắc chắn đã đưa đến những thành tựu kinh tế, biến họ thành nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới. Còn Việt Nam thì sao? Cải cách kinh tế thúc đẩy thay đổi thể chế Ở Việt Nam lâu nay, về nguyên bản bộ máy nhà nước được thiết lập theo mô hình toàn trị. Đó là một hệ thống bộ máy cồng kềnh, ngoài các cơ quan đảng, chính quyền nhiều tầng nấc, còn có các hội đoàn đi sâu vào mọi ngõ ngách đời sống xã hội để kiểm soát và duy trình quyền lãnh đạo cho Đảng Cộng sản. Mô hình kiểu đó rất hiệu quả cho việc kiềm tỏa, trấn áp và duy trì quyền lãnh đạo. Nhưng đó lại là mô hình 'không có tính kinh tế' vì quá tốn kém và không thích hợp với nền kinh tế thị trường vốn mang yếu tố cốt lõi là khai phóng sức sáng tạo và trao quyền tự chủ cho người dân. Nhận ra được điều đó từ lâu nay nhiều lãnh đạo ban ngành cũng đã nói nhiều đến cải cách thể chế, tinh giản bộ máy, dân sự hóa nhiều lĩnh vực vốn được gán cho an ninh chính trị. Nhưng nói nhiều mà làm chẳng được bao nhiêu, các tiến bộ cải cách trong bộ máy nhà nước diễn ra rất chậm chạp. Nay để tránh cho sự tụt hậu quá xa, Việt Nam không còn cách nào khác là phải tiến hành cải cách dứt khoát khẩn trương mau chóng. *Bài phản ánh văn phong và quan điểm của riêng tác giả, luật sư sống và làm việc ở Hà Nội.

060427_thayer_corruption

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2006/04/060427_thayer_corruption

Chống tham nhũng không có lời giải?

Một trong những chuyên gia nổi tiếng nhất trong lĩnh vực nghiên cứu về Việt Nam vừa viết bình luận trên báo Wall Street Journal rằng mặc dù tham nhũng tràn lan có thể đe dọa uy tín Đảng Cộng sản Việt Nam, nhưng nếu chống tham nhũng một cách nghiêm túc lại có thể đe dọa sự tồn tại của đảng nhiều hơn.

Trong một phân tích bi quan về tình trạng tham nhũng ở Việt Nam, giáo sư Carlyle Thayer, Học viện Quốc phòng Úc, cho rằng chống tham nhũng đòi hỏi nhiều cải cách, nhưng Đảng Cộng sản sẽ khó lòng muốn thực hiện vì những cải tổ này lại dính tới vấn đề giảm bớt độc quyền chính trị của đảng. Những mối liên hệ giằng xé này giải thích vì sao ngay từ năm 1994, Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định tham nhũng là một trong bốn nguy cơ, nhưng đến hôm nay, tham ô và hối lộ vẫn không giảm. Nhận định đăng trên Wall Street Journal số ra hôm nay của giáo sư Carlyle Thayer có nhiều phần giống với một bài nghiên cứu gần đây của chuyên gia người Nhật, Yoshiharu Tsuboi, mà BBC Việt ngữ đã giới thiệu. Mở đầu bài viết, giáo sư Carlyle Thayer nhắc đến scandal mới nhất, PMU 18, vốn trở thành tâm điểm thu hút dư luận từ đầu năm nay. Trong bài diễn văn khai mạc Đại hội X, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nói tham ô, lãng phí có thể đe dọa sự tồn tại của Đảng Cộng sản. Ông Carlyle Thayer viết tiếp: "Dù vậy, các lãnh đạo của Việt Nam có vẻ không nhận ra rằng họ không thể giải quyết vấn đề này nếu không đối diện gốc rễ của nó: chế độ cai trị một đảng. "Tầm quan trọng của scandal mới nhất vượt quá số tiền dính líu - hơn bảy triệu đôla bị các quan chức ở PMU 18 biển thủ. Đây không phải là đường dây tham nhũng thông thường, điều này có lẽ giải thích vì sao truyền thông Việt Nam được có sự tự do hiếm hoi để tường thuật. Số tiền đánh cắp chủ yếu lấy từ nguồn của World Bank và Nhật, mà tiền cũng là của người dân đóng thuế. Sự biển thủ như thế có thể khiến nhà tài trợ cân nhắc trước khi cam kết thêm. Quan trọng hơn nữa là vụ việc dính líu nhiều quan chức cấp cao. Báo chí Việt Nam tiết lộ về một nhóm các quan chức có nhiều mối quan hệ, mà tầm mức bê bối làm dư luận cả nước bị sốc. Trong số những người bị tố cáo có các nhà thầu, viên chức tỉnh, trung gian hối lộ cho thanh tra, cảnh sát và tòa án. Có tin nói đường dây dính từ bộ giao thông đến các cơ quan quyền lực hơn, trong đó có Bộ Công an và Văn phòng Chính phủ. Bộ trưởng GTVT và người phó của ông đã buộc phải rời vị trí. Nhưng trong một diễn biến làm mất mặt ban lãnh đạo, hai quan chức dính líu đường dây tham ô trước đó đã được đề cử làm ứng viên chuẩn bị "bầu" vào Ban Chấp hành Trung ương. Sau khi scandal vỡ lở, việc đề cử nhanh chóng được rút lại trước khi Đại hội X khai mạc ngày 18-4. Riêng vụ bê bối này đã đủ để phủ bóng mờ lên một đại hội mà Đảng Cộng sản hy vọng có thể nêu bật thành tựu kinh tế ấn tượng của đất nước. Giống như các đồng chí Trung Quốc của họ, những người cộng sản Việt Nam từ lâu đã bỏ ý thức hệ để hướng đến tăng trưởng kinh tế nhanh, xem đó là chìa khóa để tồn tại. Cho đến nay, chiến lược này đã thành công. Trong năm năm qua, GDP của Việt Nam tăng trung bình gần 8% mỗi năm. Việt Nam cũng bắt đầu thu hút lượng đầu tư nước ngoài kỷ lục. Chuyến thăm tuần rồi của người sáng lập Microsoft, Bill Gates, lại là bằng chứng rằng đất nước này đang bắt đầu được nhìn nhận như là một sức mạnh kinh tế đang lên." Nhưng các thành tựu này tạm thời bị scandal PMU 18 che mờ. Mới tuần rồi, trong lúc Đại hội X đang diễn ra, có tiết lộ là con rể của ông Mạnh là nhân viên ở PMU 18. Tuy nhiên không có dấu hiệu rằng ông này liên quan đường dây tham ô. Việc xuất hiện thông tin này, cùng với làn sóng tường thuật vụ PMU 18 với sự tự do chưa từng thấy của một hệ thống truyền thông thường bị kiểm soát chặt, đặt giả thiết rằng một số người trong Đảng đang dùng scandal này để hạ uy tín của ban lãnh đạo hiện nay. Tại Việt Nam, các chiến dịch bài trừ tham nhũng từ lâu đã được dùng làm quả bóng chính trị, vì thế nó cản trở mọi nỗ lực nghiêm túc để giải quyết tận gốc vấn đề. Với những lãnh đạo đang muốn tái đắc cử, việc ra vẻ có quan điểm chống tham nhũng quyết liệt có thể giúp tô điểm hình ảnh của họ. Các lãnh đạo khác thì sử dụng chiêu bài chống tham nhũng để thăng tiến và làm khó đối thủ. Trước đây, trước thềm các Đại hội Đảng, đã liên tục xuất hiện nhiều tin đồn tố cáo gia đình của nhiều quan chức dính líu tham nhũng. Hồ sơ chống tham nhũng của Đảng lâu nay không tạo ra cơ sở để lạc quan rằng nỗ lực chống tham nhũng hiện nay sẽ thành công hơn trước đây. Tại một hội nghị của đảng năm 1994, lần đầu tiên Đảng Cộng sản đã nêu tham nhũng là một trong bốn nguy cơ. Nhưng sau 12 năm và hai Đại hội, tham nhũng cấp cao vẫn lan tràn như thế. Chỉ trừng phạt từng vụ việc khi chúng vỡ lở sẽ chẳng thể giải quyết vấn đề. Tham nhũng cỡ lớn ở Việt Nam tập trung vào những mạng lưới bảo trợ của các quan chức, gia đình và thân nhân của họ. Nói chung các mạng lưới này ở ngoài luật pháp. Khi việc vỡ lở, chúng được đảng giải quyết trong phòng họp kín. Ví dụ, 12 thành viên của Ban Chấp hành Trung ương gần đây từng bị kỷ luật vì liên quan tham ô. Nhưng chỉ một số ít bị công khai kết tội và ra tòa. Ngay cả khi phải ra tòa, những vụ như vậy chỉ được truyền thông nhà nước đề cập qua loa, ngược hẳn với cơn sốt phanh phui của vụ PMU 18. Điều quan trọng chủ chốt là phải thay đổi Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức vẫn bác bỏ việc phân cách quyền lực và vẫn dựa trên cách cai trị một đảng độc đoán. Một thiểu số nhân sự lãnh đạo không phải do dân bầu kiểm soát cả hành pháp, lập pháp và tư pháp. Các cơ quan này không hoạt động độc lập với đảng và chỉ có thể hành động khi lãnh đạo cấp cao bật đèn xanh - điều này khiến việc phanh phui tham nhũng bị chính trị hóa nặng nề. Cách duy nhất để chống tham nhũng hiệu quả là tạo ra các cơ quan độc lập với đảng, các cơ quan có thể điều tra, truy tố, trừng phạt các quan chức ở bất kì cấp nào. Báo chí cũng cần được tự do tường thuật về tham ô mà không cần sự bảo trợ hay e sợ nào. Những cải cách này sẽ đòi hỏi Đảng Cộng sản từ bỏ sự độc quyền nắm các công cụ quyền lực, một điều mà các lãnh đạo ngày hôm nay tiếp tục không muốn nghĩ tới. Mặc dù tham nhũng có thể là đe dọa cho sự kiểm soát quyền lực của đảng, nhưng việc đối phó tham nhũng một cách đàng hoàng lại có thể tạo ra mối đe dọa lớn hơn." ............................................................ VNTất cả đều cố tình ngây thơ! Chúng ta đang đứng trước thực trạng đau xót đó là tất cả các ngành nghề, tất cả các lĩnh vực hoạt động, điều gì, cái gì tiếp xúc với tiền thì điều đó đều có dính lứu đến tham nhũng. Thế mà tất cả đều vờ như ngây thơ không chịu hiểu điều đó. Thử hỏi ai là người chịu món nợ cho chúng ta ngày nay? Ai là người phải chịu thua thiệt với bạn bè quốc tế về mọi mặt (văn hoá, đạo đức, tiền bạc và cả thể diện quốc gia). Cha ăn mặt, con khát nước. Tôi đã từng nghe chuyện con một vị bác sỹ khi vào bệnh viện bị chết do không được cấp cứu kịp thời vì không có người đút lót. Khi phát hiện ra người bị tai nạn là con vị bác sỹ kia thì cả bệnh viện nháo nhào đi cứu. Nhưng ông trời "mù mắt" thật nhưng cũng có khi thấu tỏ?! Hay đại loại như chuyện cảnh sát giao! thông để cho xe bụi, đất cát chở vào khu dân cư không cần phủ bạt chỉ cần làm luật là vào. Điều đó ai bị thiệt chính con cháu vị cảnh sát kia hưởng bụi mà nếu không biết chừng thì lại con dâu, rể tương lai của các vị bị viêm mũi. Đại loại những chuyện như vậy rất nhiều. Tôi kêu gọi chính phủ, đảng hãy vào cuộc ngay không sẽ quá muộn. Đừng vì tham quyền cố vị mà làm hỏng đất nước, làm hỏng tương lai của con cháu chúng ta. Tôi kêu gọi đồng chí Tổng bí thư hãy là người tiên phong trong việc này. Đừng phát biểu chung chung nữa! Nếu không sẽ có cuộc cánh mạng nổ ra khi đến thời cơ! Nguyễn Thanh, TP. HCMViệc chống tham nhũng hầu như không thể thực hiện được, vì người tham nhũng và người chống tham nhũng đều là đảng viên 1 đảng, là đồng chí của nhau, chịu sự kiểm soát của đảng. Vả lại đã là "anh em","đồng chí" của nhau sao nỡ "giết" nhau được và nếu càng để dân thấy được nhiều đảng viên xấu như vậy thì sẽ làm xấu đi hình ảnh của đảng thì sao! Việc làm đầu tiên để chống tham nhũng có hiệu quả là phải ra luật kiểm kê tài sản của quan chức nhà nước. Tuy nhiên luật này được nhắc đến nhiều nhưng đến giờ này vẫn không có, có chăng chỉ là những văn bản, công văn rất nửa vời, không có giá trị pháp luật. Điều này thật sự dễ hiểu, vì nếu luật này ra đời thì nó sẽ tác động trực tiếp đến quyền lợi của các quan nhà nước, không ai dại gì tự cắt cổ mình! Hoàng Lê, Hạ LongTham nhũng không phải, và không bao giờ chỉ xảy ra ở chế độ cộng sản, độc đảng, đa đảng đều có tham nhũng. Nước Anh cũng còn tham nhũng cơ mà. Vì vậy chống tham nhũng không chỉ có ở Việt Nam mà bất kì nước nào cũng phải làm, tất nhiên mức độ tham ô ở mọi quốc gia là có khác nhau. VVCon người mà có suy nghĩ một chút thì cũng biết là hết thuốc chống tham nhũng rồi. Bởi vì các ông chống tham nhũng thì cũng có khác nào tự chống mình đâu. Hùng, TP. HCMCác phân tích của giáo sư Carlyle Thayer thật là sâu sát với tình hình của Việt Nam, trước thềm ĐH X của Đảng người dân rất mong chờ vào sự thay đổi mang tính đột phá của Đại hội, nhưng kết quả sau khi ĐH kết thúc thật đang thất vọng. Phe phái bảo thủ vẫn nắm quyền, có một vài ý kiến của các đại biểu nói ra về vấn đề dân chủ, đặc biệt như ý kiến của Bộ trưởng Trương Đình Tuyển rất hợp lòng dân chúng, nhưng không được ĐH bàn bạc và lưu tâm. Tiếc thay cho nhũng người dân trông chờ vào sựu đổi mới, tiếc thay cho nhũng người tâm huyết với tổ quốc, với dân tộc mà lực bất tòng tâm không thể làm như những gì mình tâm huyết. Xuân Lam, TP. HCMChống tham nhũng không có lời giải? Như tôi đã nói: Phẩm chất của cộng sản là thu vào, thì phẩm chất của lãnh đạo đảng là tham nhũng, tức là cũng thu vào, điều này phù hợp với phẩm chất cộng sản. Nên việc thay thế phẩm chất lãnh đạo đảng cộng sản là điều không thể thực hiện. Và hiện nay đảng cộng sản đang sử dụng công thức: "Đảng cử dân bầu, đảng làm chủ dân làm công" Nếu muốn chống tham nhũng tốt, người dân được tự do hơn, thì đảng cộng sản Việt Nam phải thay đổi công thức đó thành: "Dân cử đảng bầu, dân làm chủ đảng làm công" như vậy thì mới thay đổi cục diện hiện nay, vì ai muốn cử làm lãnh đạo thì phải làm việc tốt, không tham nhũng dân tính nhiệm mới cử tiếp. Chỉ có cách đó là có thể chống tham nhũng hiệu quả nhất. Đảng cộng sản Việt Nam luôn rêu rao là đảng của dân, do dân và vì dân. Nhưng thực tế thì ngược lại, đảng chỉ là đảng của dảng, do đảng và vì đảng mà thôi. Bằng chứng ư? Bằng chứng là việc các thành viên của đảng, các quan chức lớn trong nội bộ đảng có tham nhũng hay vi phạm pháp luật thì chỉ bị kiểm điểm và họp kín trong nội bộ đảng. Và đảng chưa công khai nhiều vấn đề cho dân biết, từ việc cử ai lên làm thủ tường, cử ai lên làm tổng bí thư, cử ai lên làm củ tịch nước, công khai tài sản cán bộ, các khoản tài trợ..v..v..Đảng chỉ âm thầm họp kín và bầu rồi tự ứng cử. Quyền tự do của đảng lại chỉ xem xét, xử lý nội bộ, mà không công khai cho dân biết xử lý thế nào. Và đảng cộng sản Việt Nam cũng không phải là đảng do dân tiến cử lên làm lãnh đạo vì, người dân Việt Nam từ 31 năm qua chưa có lần nào được bầu cử mà có đa đảng đối lập và có sự giám sát của quốc tế.

summarize: Trong một phân tích bi quan về tình trạng tham nhũng ở Việt Nam, giáo sư Carlyle Thayer, Học viện Quốc phòng Úc, cho rằng chống tham nhũng đòi hỏi nhiều cải cách, nhưng Đảng Cộng sản sẽ khó lòng muốn thực hiện vì những cải tổ này lại dính tới vấn đề giảm bớt độc quyền chính trị của đảng. Những mối liên hệ giằng xé này giải thích vì sao ngay từ năm 1994, Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định tham nhũng là một trong bốn nguy cơ, nhưng đến hôm nay, tham ô và hối lộ vẫn không giảm. Nhận định đăng trên Wall Street Journal số ra hôm nay của giáo sư Carlyle Thayer có nhiều phần giống với một bài nghiên cứu gần đây của chuyên gia người Nhật, Yoshiharu Tsuboi, mà BBC Việt ngữ đã giới thiệu. Mở đầu bài viết, giáo sư Carlyle Thayer nhắc đến scandal mới nhất, PMU 18, vốn trở thành tâm điểm thu hút dư luận từ đầu năm nay. Trong bài diễn văn khai mạc Đại hội X, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nói tham ô, lãng phí có thể đe dọa sự tồn tại của Đảng Cộng sản. Ông Carlyle Thayer viết tiếp: "Dù vậy, các lãnh đạo của Việt Nam có vẻ không nhận ra rằng họ không thể giải quyết vấn đề này nếu không đối diện gốc rễ của nó: chế độ cai trị một đảng. "Tầm quan trọng của scandal mới nhất vượt quá số tiền dính líu - hơn bảy triệu đôla bị các quan chức ở PMU 18 biển thủ. Đây không phải là đường dây tham nhũng thông thường, điều này có lẽ giải thích vì sao truyền thông Việt Nam được có sự tự do hiếm hoi để tường thuật. Số tiền đánh cắp chủ yếu lấy từ nguồn của World Bank và Nhật, mà tiền cũng là của người dân đóng thuế. Sự biển thủ như thế có thể khiến nhà tài trợ cân nhắc trước khi cam kết thêm. Quan trọng hơn nữa là vụ việc dính líu nhiều quan chức cấp cao. Báo chí Việt Nam tiết lộ về một nhóm các quan chức có nhiều mối quan hệ, mà tầm mức bê bối làm dư luận cả nước bị sốc. Trong số những người bị tố cáo có các nhà thầu, viên chức tỉnh, trung gian hối lộ cho thanh tra, cảnh sát và tòa án. Có tin nói đường dây dính từ bộ giao thông đến các cơ quan quyền lực hơn, trong đó có Bộ Công an và Văn phòng Chính phủ. Bộ trưởng GTVT và người phó của ông đã buộc phải rời vị trí. Nhưng trong một diễn biến làm mất mặt ban lãnh đạo, hai quan chức dính líu đường dây tham ô trước đó đã được đề cử làm ứng viên chuẩn bị "bầu" vào Ban Chấp hành Trung ương. Sau khi scandal vỡ lở, việc đề cử nhanh chóng được rút lại trước khi Đại hội X khai mạc ngày 18-4. Riêng vụ bê bối này đã đủ để phủ bóng mờ lên một đại hội mà Đảng Cộng sản hy vọng có thể nêu bật thành tựu kinh tế ấn tượng của đất nước. Giống như các đồng chí Trung Quốc của họ, những người cộng sản Việt Nam từ lâu đã bỏ ý thức hệ để hướng đến tăng trưởng kinh tế nhanh, xem đó là chìa khóa để tồn tại. Cho đến nay, chiến lược này đã thành công. Trong năm năm qua, GDP của Việt Nam tăng trung bình gần 8% mỗi năm. Việt Nam cũng bắt đầu thu hút lượng đầu tư nước ngoài kỷ lục. Chuyến thăm tuần rồi của người sáng lập Microsoft, Bill Gates, lại là bằng chứng rằng đất nước này đang bắt đầu được nhìn nhận như là một sức mạnh kinh tế đang lên." Nhưng các thành tựu này tạm thời bị scandal PMU 18 che mờ. Mới tuần rồi, trong lúc Đại hội X đang diễn ra, có tiết lộ là con rể của ông Mạnh là nhân viên ở PMU 18. Tuy nhiên không có dấu hiệu rằng ông này liên quan đường dây tham ô. Việc xuất hiện thông tin này, cùng với làn sóng tường thuật vụ PMU 18 với sự tự do chưa từng thấy của một hệ thống truyền thông thường bị kiểm soát chặt, đặt giả thiết rằng một số người trong Đảng đang dùng scandal này để hạ uy tín của ban lãnh đạo hiện nay. Tại Việt Nam, các chiến dịch bài trừ tham nhũng từ lâu đã được dùng làm quả bóng chính trị, vì thế nó cản trở mọi nỗ lực nghiêm túc để giải quyết tận gốc vấn đề. Với những lãnh đạo đang muốn tái đắc cử, việc ra vẻ có quan điểm chống tham nhũng quyết liệt có thể giúp tô điểm hình ảnh của họ. Các lãnh đạo khác thì sử dụng chiêu bài chống tham nhũng để thăng tiến và làm khó đối thủ. Trước đây, trước thềm các Đại hội Đảng, đã liên tục xuất hiện nhiều tin đồn tố cáo gia đình của nhiều quan chức dính líu tham nhũng. Hồ sơ chống tham nhũng của Đảng lâu nay không tạo ra cơ sở để lạc quan rằng nỗ lực chống tham nhũng hiện nay sẽ thành công hơn trước đây. Tại một hội nghị của đảng năm 1994, lần đầu tiên Đảng Cộng sản đã nêu tham nhũng là một trong bốn nguy cơ. Nhưng sau 12 năm và hai Đại hội, tham nhũng cấp cao vẫn lan tràn như thế. Chỉ trừng phạt từng vụ việc khi chúng vỡ lở sẽ chẳng thể giải quyết vấn đề. Tham nhũng cỡ lớn ở Việt Nam tập trung vào những mạng lưới bảo trợ của các quan chức, gia đình và thân nhân của họ. Nói chung các mạng lưới này ở ngoài luật pháp. Khi việc vỡ lở, chúng được đảng giải quyết trong phòng họp kín. Ví dụ, 12 thành viên của Ban Chấp hành Trung ương gần đây từng bị kỷ luật vì liên quan tham ô. Nhưng chỉ một số ít bị công khai kết tội và ra tòa. Ngay cả khi phải ra tòa, những vụ như vậy chỉ được truyền thông nhà nước đề cập qua loa, ngược hẳn với cơn sốt phanh phui của vụ PMU 18. Điều quan trọng chủ chốt là phải thay đổi Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức vẫn bác bỏ việc phân cách quyền lực và vẫn dựa trên cách cai trị một đảng độc đoán. Một thiểu số nhân sự lãnh đạo không phải do dân bầu kiểm soát cả hành pháp, lập pháp và tư pháp. Các cơ quan này không hoạt động độc lập với đảng và chỉ có thể hành động khi lãnh đạo cấp cao bật đèn xanh - điều này khiến việc phanh phui tham nhũng bị chính trị hóa nặng nề. Cách duy nhất để chống tham nhũng hiệu quả là tạo ra các cơ quan độc lập với đảng, các cơ quan có thể điều tra, truy tố, trừng phạt các quan chức ở bất kì cấp nào. Báo chí cũng cần được tự do tường thuật về tham ô mà không cần sự bảo trợ hay e sợ nào. Những cải cách này sẽ đòi hỏi Đảng Cộng sản từ bỏ sự độc quyền nắm các công cụ quyền lực, một điều mà các lãnh đạo ngày hôm nay tiếp tục không muốn nghĩ tới. Mặc dù tham nhũng có thể là đe dọa cho sự kiểm soát quyền lực của đảng, nhưng việc đối phó tham nhũng một cách đàng hoàng lại có thể tạo ra mối đe dọa lớn hơn." ............................................................ VNTất cả đều cố tình ngây thơ! Chúng ta đang đứng trước thực trạng đau xót đó là tất cả các ngành nghề, tất cả các lĩnh vực hoạt động, điều gì, cái gì tiếp xúc với tiền thì điều đó đều có dính lứu đến tham nhũng. Thế mà tất cả đều vờ như ngây thơ không chịu hiểu điều đó. Thử hỏi ai là người chịu món nợ cho chúng ta ngày nay? Ai là người phải chịu thua thiệt với bạn bè quốc tế về mọi mặt (văn hoá, đạo đức, tiền bạc và cả thể diện quốc gia). Cha ăn mặt, con khát nước. Tôi đã từng nghe chuyện con một vị bác sỹ khi vào bệnh viện bị chết do không được cấp cứu kịp thời vì không có người đút lót. Khi phát hiện ra người bị tai nạn là con vị bác sỹ kia thì cả bệnh viện nháo nhào đi cứu. Nhưng ông trời "mù mắt" thật nhưng cũng có khi thấu tỏ?! Hay đại loại như chuyện cảnh sát giao! thông để cho xe bụi, đất cát chở vào khu dân cư không cần phủ bạt chỉ cần làm luật là vào. Điều đó ai bị thiệt chính con cháu vị cảnh sát kia hưởng bụi mà nếu không biết chừng thì lại con dâu, rể tương lai của các vị bị viêm mũi. Đại loại những chuyện như vậy rất nhiều. Tôi kêu gọi chính phủ, đảng hãy vào cuộc ngay không sẽ quá muộn. Đừng vì tham quyền cố vị mà làm hỏng đất nước, làm hỏng tương lai của con cháu chúng ta. Tôi kêu gọi đồng chí Tổng bí thư hãy là người tiên phong trong việc này. Đừng phát biểu chung chung nữa! Nếu không sẽ có cuộc cánh mạng nổ ra khi đến thời cơ! Nguyễn Thanh, TP. HCMViệc chống tham nhũng hầu như không thể thực hiện được, vì người tham nhũng và người chống tham nhũng đều là đảng viên 1 đảng, là đồng chí của nhau, chịu sự kiểm soát của đảng. Vả lại đã là "anh em","đồng chí" của nhau sao nỡ "giết" nhau được và nếu càng để dân thấy được nhiều đảng viên xấu như vậy thì sẽ làm xấu đi hình ảnh của đảng thì sao! Việc làm đầu tiên để chống tham nhũng có hiệu quả là phải ra luật kiểm kê tài sản của quan chức nhà nước. Tuy nhiên luật này được nhắc đến nhiều nhưng đến giờ này vẫn không có, có chăng chỉ là những văn bản, công văn rất nửa vời, không có giá trị pháp luật. Điều này thật sự dễ hiểu, vì nếu luật này ra đời thì nó sẽ tác động trực tiếp đến quyền lợi của các quan nhà nước, không ai dại gì tự cắt cổ mình! Hoàng Lê, Hạ LongTham nhũng không phải, và không bao giờ chỉ xảy ra ở chế độ cộng sản, độc đảng, đa đảng đều có tham nhũng. Nước Anh cũng còn tham nhũng cơ mà. Vì vậy chống tham nhũng không chỉ có ở Việt Nam mà bất kì nước nào cũng phải làm, tất nhiên mức độ tham ô ở mọi quốc gia là có khác nhau. VVCon người mà có suy nghĩ một chút thì cũng biết là hết thuốc chống tham nhũng rồi. Bởi vì các ông chống tham nhũng thì cũng có khác nào tự chống mình đâu. Hùng, TP. HCMCác phân tích của giáo sư Carlyle Thayer thật là sâu sát với tình hình của Việt Nam, trước thềm ĐH X của Đảng người dân rất mong chờ vào sự thay đổi mang tính đột phá của Đại hội, nhưng kết quả sau khi ĐH kết thúc thật đang thất vọng. Phe phái bảo thủ vẫn nắm quyền, có một vài ý kiến của các đại biểu nói ra về vấn đề dân chủ, đặc biệt như ý kiến của Bộ trưởng Trương Đình Tuyển rất hợp lòng dân chúng, nhưng không được ĐH bàn bạc và lưu tâm. Tiếc thay cho nhũng người dân trông chờ vào sựu đổi mới, tiếc thay cho nhũng người tâm huyết với tổ quốc, với dân tộc mà lực bất tòng tâm không thể làm như những gì mình tâm huyết. Xuân Lam, TP. HCMChống tham nhũng không có lời giải? Như tôi đã nói: Phẩm chất của cộng sản là thu vào, thì phẩm chất của lãnh đạo đảng là tham nhũng, tức là cũng thu vào, điều này phù hợp với phẩm chất cộng sản. Nên việc thay thế phẩm chất lãnh đạo đảng cộng sản là điều không thể thực hiện. Và hiện nay đảng cộng sản đang sử dụng công thức: "Đảng cử dân bầu, đảng làm chủ dân làm công" Nếu muốn chống tham nhũng tốt, người dân được tự do hơn, thì đảng cộng sản Việt Nam phải thay đổi công thức đó thành: "Dân cử đảng bầu, dân làm chủ đảng làm công" như vậy thì mới thay đổi cục diện hiện nay, vì ai muốn cử làm lãnh đạo thì phải làm việc tốt, không tham nhũng dân tính nhiệm mới cử tiếp. Chỉ có cách đó là có thể chống tham nhũng hiệu quả nhất. Đảng cộng sản Việt Nam luôn rêu rao là đảng của dân, do dân và vì dân. Nhưng thực tế thì ngược lại, đảng chỉ là đảng của dảng, do đảng và vì đảng mà thôi. Bằng chứng ư? Bằng chứng là việc các thành viên của đảng, các quan chức lớn trong nội bộ đảng có tham nhũng hay vi phạm pháp luật thì chỉ bị kiểm điểm và họp kín trong nội bộ đảng. Và đảng chưa công khai nhiều vấn đề cho dân biết, từ việc cử ai lên làm thủ tường, cử ai lên làm tổng bí thư, cử ai lên làm củ tịch nước, công khai tài sản cán bộ, các khoản tài trợ..v..v..Đảng chỉ âm thầm họp kín và bầu rồi tự ứng cử. Quyền tự do của đảng lại chỉ xem xét, xử lý nội bộ, mà không công khai cho dân biết xử lý thế nào. Và đảng cộng sản Việt Nam cũng không phải là đảng do dân tiến cử lên làm lãnh đạo vì, người dân Việt Nam từ 31 năm qua chưa có lần nào được bầu cử mà có đa đảng đối lập và có sự giám sát của quốc tế.

vert-fut-49538059

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-49538059

Sự sống kinh ngạc trên 'dải đất tử thần' Chiến tranh Lạnh

Những con chim hiếm hót vang nơi bóng râm những tháp canh cũ của Đông Đức. Tuần lộc hoang dã lang thang ở vùng biên giới giữa Phần Lan và Nga. Linh miêu trượt qua các boongke cộng sản ở vùng núi Albania và Bắc Macedonia.

Trên khắp châu Âu, nhiều loài vật có nguy cơ tuyệt chủng đang tìm được một nơi trú ngụ khó tin ở miền đất từng bị Bức màn Sắt chia cắt trong thời Chiến tranh Lạnh. Thành phố cuối cùng còn bị chia cắt trên thế giới Chiến tranh Lạnh: Cuộc đua vào tâm Trái Đất Bí ẩn vụ nổ khổng lồ ở Siberia Trong nhiều thập kỷ, biên giới cắt ngang châu Âu là một biểu tượng tàn bạo của sự thù địch giữa Đông và Tây, giữa các khối quyền lực xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa. Cho mãi đến tận khi sụp đổ, hồi 28 năm trước, Bức tường Berlin đã chia nước Đức thành Cộng hòa Liên bang Đức ở phía Tây và Cộng hòa Dân chủ Đức (GDR) ở phía Đông. Nhiều người đã mất mạng khi cố gắng vượt qua phương Tây do lính bắn tỉa hoặc bom mìn trong khu vực cấm vào nằm giữa hai quốc gia. Hành lang được bảo vệ nghiêm ngặt này được gọi là "dải đất tử thần". Nhưng ở khu vực con người không thể bước tới này, thế giới thực vật và động vật đã sinh sôi phát triển mạnh mẽ. Ngày nay, phần lớn dải đất dọc theo Bức màn Sắt trước đây đã được biến thành một "Vành đai xanh châu Âu". Hành lang xanh dài 12.500km này kết nối các công viên quốc gia và các khu bảo tồn động vật hoang dã từ Bắc Băng Dương tới Biển Adriatic, thậm chí vươn ra tới cả Biển Đen. Do biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng đến các hình thức di cư, hành lang này cũng trở thành lối thoát hiểm sống còn cho các loài muốn đi về phía bắc, tới các khu vực mát mẻ hơn. Tất cả những chuyện này được bắt đầu, là nhờ có một số người ngắm chim gan dạ. Chim sẻ whinchat và tháp canh "Khi 14 tuổi, tôi bắt đầu ghi chép về các loài chim trong khu vực," Kai Frobel nói. Ông là một nhà sinh thái học lớn lên ở Tây Đức vào thời thập niên 1970. "Tôi nhận thấy rất nhanh rằng phần lớn các loài quý hiếm, như chim sẻ whinchat, cú muỗi nightjar, chim sẻ ngô (corn bunting), đều sinh sản trong 'dải đất tử thần' của CHDC Đức." Vành đai Xanh châu Âu đã trở thành phao cứu sinh cho nhiều loài thuộc nhóm khẩn nguy Frobel là người đầu tiên công khai ghi chép về thiên đường hoang dã đáng ngạc nhiên này, và ông đã dành cả cuộc đời theo đuổi sự nghiệp và công việc làm nhà bảo tồn. Giờ đây, ông làm việc cho một tổ chức môi trường của Đức (Bund), vốn bắt đầu mua và bảo vệ những mảnh đất nằm dọc bên phía tây của đường biên giới từ thời thập niên 1980. Đảo Lanzarote, 'Sao Hoả' có thật trên Trái Đất Kỳ quan địa chất siêu thực ít người biết đến ở Mỹ Người Mông Cổ và cuộc sống nơi băng giá âm 40 độ C Sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào năm 1989, Frobel đề nghị biến biên giới giữa hai nước Đức thành một "vành đai xanh" dài 1.400km. Nước Đức thống nhất năm 1990, khiến đề xuất trên thành điều khả thi. Nằm trong tâm điểm của kế hoạch Frobel đề ra là vùng đất được gọi là nơi không bóng người. Về mặt chính thức, dải đất này thuộc về CHDC Đức. Tuy nhiên, vì nằm ở phía tây của hàng rào biên giới nên nó hầu như không bị đụng đến trong suốt thời gian 40 năm hai miền nước Đức bị chia cắt. "Các nhóm tuần tra biên giới chỉ đi vào đó vài năm một lần và dọn dẹp cây bụi, phát quang khu vực một chút. Ngoài ra thì mảnh đất không được sử dụng vào việc gì hết," Melanie Kreutz, một giám đốc dự án tại Bund, nói. "Tức là không có hoạt động nông nghiệp, không thuốc trừ sâu, không phân bón hoá học. Và khu vực này, vùng đất không bóng người này, thực sự là xương sống sinh thái của vành đai xanh (của Đức) ngày nay." Hơn 80% biên giới nội địa bên trong nước Đức trước kia ngày nay tạo thành một phần của vành đai xanh được bảo vệ đó. Di sản lịch sử của nó đã được bảo tồn cùng với các loài thực vật và động vật. Du khách có thể nhìn thấy hoa lan hoang dã, rái cá, cò, và cũng có thể khám phá lịch sử Chiến tranh Lạnh thông qua các bảo tàng, triển lãm, và các chuyến đi bộ đường dài có hướng dẫn viên đi kèm và các tour đi xe đạp. Nằm dọc theo Bức màn Sắt trước đây là các "ốc đảo" hoang dã tương tự, không bị con người đụng chạm tới trong suốt thời kỳ Đông-Tây đối đầu. Ở phía bắc, các khu rừng của Na Uy, Phần Lan và Nga che chở cho nai sừng tấm và gấu, còn ở cuối phía nam, trong các rặng núi và hồ nước của Balkan, linh miêu và bồ nông sinh sản mạnh mẽ. Linh miêu Balkan, loài thú bị đe dọa tuyệt chủng, thuộc chi họ linh miêu Á-Âu, giờ đây di chuyển tự do để săn mồi giữa các nước Albania, Kosovo, Bắc Macedonia và Montenegro Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, các quốc gia dọc biên giới dần dần hợp lực để bảo tồn hành lang động vật hoang dã mà các nước đã vô tình có chung với nhau. Vành đai xanh châu Âu hiện chạy qua 24 quốc gia, bao gồm nhiều loại môi trường sống khác nhau, từ bờ biển, hồ nước, cho tới rừng, núi. Tuy vẫn còn những khoảng trống, nhưng vành đai xanh đã là cứu cánh cho nhiều loài có nguy cơ tuyệt chủng. Bước đệm cho tuần lộc "Những hành lang này khiến các loài có được nơi trú ngụ an toàn, để trao đổi gene, để di trú," Aimo Saano, giám đốc bảo tồn thiên nhiên tại Metsähallitus, một cơ quan chính phủ Phần Lan quản lý các khu vực cốt lõi của Phần Lan thuộc Vành đai Xanh châu u, nói. "Chúng tạo ra những hệ sinh thái phức tạp nên có." "Như chúng ta đã biết từ châu Âu, nơi có mật độ dân cư đông đúc, có một mối nguy hiểm rõ ràng, đó là các hệ sinh thái bị thu nhỏ và cắt thành các mảnh nhỏ, tách biệt với nhau." Việc kết nối xuyên biên giới giúp chống lại xu hướng này và tạo điều kiện cho các loài thuộc diện khẩn nguy cao như tuần lộc rừng hoang dã sinh sôi, phát triển. Vào thời thập niên 1990, một trong số ít các quần thể tuần lộc rừng hoang dã còn sót lại đã sống ở Karelia, một khu vực của Nga giáp biên với Phần Lan. Tuần lộc rừng hoang dã được di chuyển tự do trong vành đai xanh nối liền nhiều quốc gia ở bắc Âu Khác với đường biên giới bên trong nước Đức, đường biên giới giữa giữa Nga và Phần Lan tất nhiên là không biến mất. Tuy nhiên, các nhà bảo tồn Nga và Phần Lan đã chuyển một số con tuần lộc rừng hoang dã của Nga đến một công viên quốc gia Phần Lan, thành lập một quần thể thứ nhì, nhỏ hơn ở phía tây vành đai xanh. Tuần lộc có thể di chuyển qua lại đường biên giới, và việc trao đổi gene giữa hai quần thể tuần lộc đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển lành mạnh của chúng trong tương lai, Saano nói. Một số loài, như chim, bướm và các loại côn trùng, thậm chí đang di chuyển về phía bắc dọc theo Vành đai Xanh châu Âu để trốn chạy khỏi ảnh hưởng của tình trạng nóng ấm toàn cầu. "Ít nhất thì ở đây chúng sẽ có một hành lang để di chuyển [dọc theo đó]," Sa nói. Hòa bình và bồ nông Ở phần cuối phía nam của Vành đai Xanh châu Âu, tại vùng Balkan, theo sau sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh là một loạt các cuộc chiến đẫm máu. Khi Nam Tư cũ sụp đổ, không mấy ai coi việc bảo vệ động vật hoang dã là ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, cùng với hòa bình, nhận thức của con người ngày càng tăng đối với kho báu tự nhiên của khu vực, và người ta sẵn sàng vượt qua biên giới để bảo vệ chúng. "Mục tiêu chính của chúng tôi đương nhiên là nhằm bảo vệ môi trường, nhưng tại Balkan, mọi thứ còn đi xa hơn thế," Sandra Wigger, giám đốc dự án tại EuroNatur, một tổ chức môi trường điều phối các tổ chức địa phương dọc theo khu vực Balkan của vành đai xanh, nói. "Đó cũng là vấn đề về trao đổi xuyên biên giới, phát triển khu vực, là để mọi người thấy rằng họ có thể hành động cùng nhau. Bởi vì họ đã trải qua những năm tháng chiến tranh cách đây chưa lâu." Nhờ điều kiện tự nhiên của vùng núi thưa thớt dân cư này lẫn lịch sử Chiến tranh Lạnh ở đó mà môi trường sống hoang dã không bị xáo trộn. Chẳng hạn như Albania đã rất bị cô lập dưới sự cai trị của cộng sản. Biên giới nước này đến nay vẫn còn rải rác các boongke. Ở Bulgaria, một vùng cấm vào rộng tới 25km được hoạch định nằm dọc theo biên giới. Hơn 80% nơi từng là đường biên giới bên trong nước Đức nay trở thành một phần của Vành đai Xanh châu Âu, khu vực được bảo vệ nhằm mục đích bảo tồn đời sống hoang dã "Vẫn còn những khu vực thiên nhiên hoang sơ rộng lớn, những cánh rừng rộng chỉ có rất ít người sinh sống ở những vùng núi này," Wigger nói. "Các thành phố thường ở rất xa. Điều đó có nghĩa thực sự là hệ đa dạng sinh học khổng lồ ở đây đã được bảo tồn." Bồ nông Dalmatian là một trong những loài đã phát triển mạnh ở vùng hoang dã nguyên sơ này. Đàn bồ nông Dalmatian lớn nhất thế giới sinh sống trong các bãi sậy bên hồ Prespa nằm giữa Hy Lạp, Albania và Bắc Macedonia. Một loài khác sống qua lại xuyên biên giới, loài linh miêu Balkan có nguy cơ tuyệt chủng, giờ đây có thể đi lang thang giữa các khu săn bắn khác nhau ở trong và dọc vành đai xanh, như Công viên Quốc gia Mavrovo ở Bắc Macedonia, và các rặng núi của Albania, Kosovo và Montenegro. Công viên Quốc gia Mavrovo của Bắc Macedonia là nơi cư trú của loài linh miêu Balkan, thuộc nhóm các động vật khẩn nguy cần bảo vệ Đối với các nhà bảo tồn làm việc dọc theo Vành đai Xanh châu Âu thì việc kết nối với các quốc gia khác cũng tạo ra cơ hội trao đổi thông tin và học hỏi lẫn nhau. "Cách tiếp cận châu Âu này khiến cho hoạt động bảo tồn đạt được quy mô to lớn, nơi bạn thực sự thấy là, à, có những người, tổ chức, cơ quan chính phủ trên toàn lục địa hợp tác với nhau xuyên biên giới," Wigger nói. "Có sự hỗ trợ này khiến bạn cảm giác mình là một phần của cộng đồng, khiến bạn nhận ra rằng mình không đơn độc." Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ vành đai xanh. Ở Đức, nơi các nhà bảo tồn muốn khoanh vùng những khoảng trống còn sót lại, các hiệp hội nông dân đã phản đối việc mở rộng vành đai xanh. Họ sợ mất đất canh tác. Giá đất tăng, nhu cầu về nhiên liệu sinh học và xây dựng đường cũng đang gây áp lực lên vành đai xanh. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Trên khắp châu Âu, nhiều loài vật có nguy cơ tuyệt chủng đang tìm được một nơi trú ngụ khó tin ở miền đất từng bị Bức màn Sắt chia cắt trong thời Chiến tranh Lạnh. Thành phố cuối cùng còn bị chia cắt trên thế giới Chiến tranh Lạnh: Cuộc đua vào tâm Trái Đất Bí ẩn vụ nổ khổng lồ ở Siberia Trong nhiều thập kỷ, biên giới cắt ngang châu Âu là một biểu tượng tàn bạo của sự thù địch giữa Đông và Tây, giữa các khối quyền lực xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa. Cho mãi đến tận khi sụp đổ, hồi 28 năm trước, Bức tường Berlin đã chia nước Đức thành Cộng hòa Liên bang Đức ở phía Tây và Cộng hòa Dân chủ Đức (GDR) ở phía Đông. Nhiều người đã mất mạng khi cố gắng vượt qua phương Tây do lính bắn tỉa hoặc bom mìn trong khu vực cấm vào nằm giữa hai quốc gia. Hành lang được bảo vệ nghiêm ngặt này được gọi là "dải đất tử thần". Nhưng ở khu vực con người không thể bước tới này, thế giới thực vật và động vật đã sinh sôi phát triển mạnh mẽ. Ngày nay, phần lớn dải đất dọc theo Bức màn Sắt trước đây đã được biến thành một "Vành đai xanh châu Âu". Hành lang xanh dài 12.500km này kết nối các công viên quốc gia và các khu bảo tồn động vật hoang dã từ Bắc Băng Dương tới Biển Adriatic, thậm chí vươn ra tới cả Biển Đen. Do biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng đến các hình thức di cư, hành lang này cũng trở thành lối thoát hiểm sống còn cho các loài muốn đi về phía bắc, tới các khu vực mát mẻ hơn. Tất cả những chuyện này được bắt đầu, là nhờ có một số người ngắm chim gan dạ. Chim sẻ whinchat và tháp canh "Khi 14 tuổi, tôi bắt đầu ghi chép về các loài chim trong khu vực," Kai Frobel nói. Ông là một nhà sinh thái học lớn lên ở Tây Đức vào thời thập niên 1970. "Tôi nhận thấy rất nhanh rằng phần lớn các loài quý hiếm, như chim sẻ whinchat, cú muỗi nightjar, chim sẻ ngô (corn bunting), đều sinh sản trong 'dải đất tử thần' của CHDC Đức." Vành đai Xanh châu Âu đã trở thành phao cứu sinh cho nhiều loài thuộc nhóm khẩn nguy Frobel là người đầu tiên công khai ghi chép về thiên đường hoang dã đáng ngạc nhiên này, và ông đã dành cả cuộc đời theo đuổi sự nghiệp và công việc làm nhà bảo tồn. Giờ đây, ông làm việc cho một tổ chức môi trường của Đức (Bund), vốn bắt đầu mua và bảo vệ những mảnh đất nằm dọc bên phía tây của đường biên giới từ thời thập niên 1980. Đảo Lanzarote, 'Sao Hoả' có thật trên Trái Đất Kỳ quan địa chất siêu thực ít người biết đến ở Mỹ Người Mông Cổ và cuộc sống nơi băng giá âm 40 độ C Sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào năm 1989, Frobel đề nghị biến biên giới giữa hai nước Đức thành một "vành đai xanh" dài 1.400km. Nước Đức thống nhất năm 1990, khiến đề xuất trên thành điều khả thi. Nằm trong tâm điểm của kế hoạch Frobel đề ra là vùng đất được gọi là nơi không bóng người. Về mặt chính thức, dải đất này thuộc về CHDC Đức. Tuy nhiên, vì nằm ở phía tây của hàng rào biên giới nên nó hầu như không bị đụng đến trong suốt thời gian 40 năm hai miền nước Đức bị chia cắt. "Các nhóm tuần tra biên giới chỉ đi vào đó vài năm một lần và dọn dẹp cây bụi, phát quang khu vực một chút. Ngoài ra thì mảnh đất không được sử dụng vào việc gì hết," Melanie Kreutz, một giám đốc dự án tại Bund, nói. "Tức là không có hoạt động nông nghiệp, không thuốc trừ sâu, không phân bón hoá học. Và khu vực này, vùng đất không bóng người này, thực sự là xương sống sinh thái của vành đai xanh (của Đức) ngày nay." Hơn 80% biên giới nội địa bên trong nước Đức trước kia ngày nay tạo thành một phần của vành đai xanh được bảo vệ đó. Di sản lịch sử của nó đã được bảo tồn cùng với các loài thực vật và động vật. Du khách có thể nhìn thấy hoa lan hoang dã, rái cá, cò, và cũng có thể khám phá lịch sử Chiến tranh Lạnh thông qua các bảo tàng, triển lãm, và các chuyến đi bộ đường dài có hướng dẫn viên đi kèm và các tour đi xe đạp. Nằm dọc theo Bức màn Sắt trước đây là các "ốc đảo" hoang dã tương tự, không bị con người đụng chạm tới trong suốt thời kỳ Đông-Tây đối đầu. Ở phía bắc, các khu rừng của Na Uy, Phần Lan và Nga che chở cho nai sừng tấm và gấu, còn ở cuối phía nam, trong các rặng núi và hồ nước của Balkan, linh miêu và bồ nông sinh sản mạnh mẽ. Linh miêu Balkan, loài thú bị đe dọa tuyệt chủng, thuộc chi họ linh miêu Á-Âu, giờ đây di chuyển tự do để săn mồi giữa các nước Albania, Kosovo, Bắc Macedonia và Montenegro Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, các quốc gia dọc biên giới dần dần hợp lực để bảo tồn hành lang động vật hoang dã mà các nước đã vô tình có chung với nhau. Vành đai xanh châu Âu hiện chạy qua 24 quốc gia, bao gồm nhiều loại môi trường sống khác nhau, từ bờ biển, hồ nước, cho tới rừng, núi. Tuy vẫn còn những khoảng trống, nhưng vành đai xanh đã là cứu cánh cho nhiều loài có nguy cơ tuyệt chủng. Bước đệm cho tuần lộc "Những hành lang này khiến các loài có được nơi trú ngụ an toàn, để trao đổi gene, để di trú," Aimo Saano, giám đốc bảo tồn thiên nhiên tại Metsähallitus, một cơ quan chính phủ Phần Lan quản lý các khu vực cốt lõi của Phần Lan thuộc Vành đai Xanh châu u, nói. "Chúng tạo ra những hệ sinh thái phức tạp nên có." "Như chúng ta đã biết từ châu Âu, nơi có mật độ dân cư đông đúc, có một mối nguy hiểm rõ ràng, đó là các hệ sinh thái bị thu nhỏ và cắt thành các mảnh nhỏ, tách biệt với nhau." Việc kết nối xuyên biên giới giúp chống lại xu hướng này và tạo điều kiện cho các loài thuộc diện khẩn nguy cao như tuần lộc rừng hoang dã sinh sôi, phát triển. Vào thời thập niên 1990, một trong số ít các quần thể tuần lộc rừng hoang dã còn sót lại đã sống ở Karelia, một khu vực của Nga giáp biên với Phần Lan. Tuần lộc rừng hoang dã được di chuyển tự do trong vành đai xanh nối liền nhiều quốc gia ở bắc Âu Khác với đường biên giới bên trong nước Đức, đường biên giới giữa giữa Nga và Phần Lan tất nhiên là không biến mất. Tuy nhiên, các nhà bảo tồn Nga và Phần Lan đã chuyển một số con tuần lộc rừng hoang dã của Nga đến một công viên quốc gia Phần Lan, thành lập một quần thể thứ nhì, nhỏ hơn ở phía tây vành đai xanh. Tuần lộc có thể di chuyển qua lại đường biên giới, và việc trao đổi gene giữa hai quần thể tuần lộc đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển lành mạnh của chúng trong tương lai, Saano nói. Một số loài, như chim, bướm và các loại côn trùng, thậm chí đang di chuyển về phía bắc dọc theo Vành đai Xanh châu Âu để trốn chạy khỏi ảnh hưởng của tình trạng nóng ấm toàn cầu. "Ít nhất thì ở đây chúng sẽ có một hành lang để di chuyển [dọc theo đó]," Sa nói. Hòa bình và bồ nông Ở phần cuối phía nam của Vành đai Xanh châu Âu, tại vùng Balkan, theo sau sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh là một loạt các cuộc chiến đẫm máu. Khi Nam Tư cũ sụp đổ, không mấy ai coi việc bảo vệ động vật hoang dã là ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, cùng với hòa bình, nhận thức của con người ngày càng tăng đối với kho báu tự nhiên của khu vực, và người ta sẵn sàng vượt qua biên giới để bảo vệ chúng. "Mục tiêu chính của chúng tôi đương nhiên là nhằm bảo vệ môi trường, nhưng tại Balkan, mọi thứ còn đi xa hơn thế," Sandra Wigger, giám đốc dự án tại EuroNatur, một tổ chức môi trường điều phối các tổ chức địa phương dọc theo khu vực Balkan của vành đai xanh, nói. "Đó cũng là vấn đề về trao đổi xuyên biên giới, phát triển khu vực, là để mọi người thấy rằng họ có thể hành động cùng nhau. Bởi vì họ đã trải qua những năm tháng chiến tranh cách đây chưa lâu." Nhờ điều kiện tự nhiên của vùng núi thưa thớt dân cư này lẫn lịch sử Chiến tranh Lạnh ở đó mà môi trường sống hoang dã không bị xáo trộn. Chẳng hạn như Albania đã rất bị cô lập dưới sự cai trị của cộng sản. Biên giới nước này đến nay vẫn còn rải rác các boongke. Ở Bulgaria, một vùng cấm vào rộng tới 25km được hoạch định nằm dọc theo biên giới. Hơn 80% nơi từng là đường biên giới bên trong nước Đức nay trở thành một phần của Vành đai Xanh châu Âu, khu vực được bảo vệ nhằm mục đích bảo tồn đời sống hoang dã "Vẫn còn những khu vực thiên nhiên hoang sơ rộng lớn, những cánh rừng rộng chỉ có rất ít người sinh sống ở những vùng núi này," Wigger nói. "Các thành phố thường ở rất xa. Điều đó có nghĩa thực sự là hệ đa dạng sinh học khổng lồ ở đây đã được bảo tồn." Bồ nông Dalmatian là một trong những loài đã phát triển mạnh ở vùng hoang dã nguyên sơ này. Đàn bồ nông Dalmatian lớn nhất thế giới sinh sống trong các bãi sậy bên hồ Prespa nằm giữa Hy Lạp, Albania và Bắc Macedonia. Một loài khác sống qua lại xuyên biên giới, loài linh miêu Balkan có nguy cơ tuyệt chủng, giờ đây có thể đi lang thang giữa các khu săn bắn khác nhau ở trong và dọc vành đai xanh, như Công viên Quốc gia Mavrovo ở Bắc Macedonia, và các rặng núi của Albania, Kosovo và Montenegro. Công viên Quốc gia Mavrovo của Bắc Macedonia là nơi cư trú của loài linh miêu Balkan, thuộc nhóm các động vật khẩn nguy cần bảo vệ Đối với các nhà bảo tồn làm việc dọc theo Vành đai Xanh châu Âu thì việc kết nối với các quốc gia khác cũng tạo ra cơ hội trao đổi thông tin và học hỏi lẫn nhau. "Cách tiếp cận châu Âu này khiến cho hoạt động bảo tồn đạt được quy mô to lớn, nơi bạn thực sự thấy là, à, có những người, tổ chức, cơ quan chính phủ trên toàn lục địa hợp tác với nhau xuyên biên giới," Wigger nói. "Có sự hỗ trợ này khiến bạn cảm giác mình là một phần của cộng đồng, khiến bạn nhận ra rằng mình không đơn độc." Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ vành đai xanh. Ở Đức, nơi các nhà bảo tồn muốn khoanh vùng những khoảng trống còn sót lại, các hiệp hội nông dân đã phản đối việc mở rộng vành đai xanh. Họ sợ mất đất canh tác. Giá đất tăng, nhu cầu về nhiên liệu sinh học và xây dựng đường cũng đang gây áp lực lên vành đai xanh. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

world-52953138

https://www.bbc.com/vietnamese/world-52953138

Virus corona: 'Làn sóng thứ hai' - chúng ta học được gì từ châu Á?

Châu Á là nơi đầu tiên trải nghiệm virus corona, áp đặt phong tỏa và sau đó thoát khỏi đại dịch. Đây cũng là nơi đầu tiên trải qua các làn sóng nhiễm trùng mới, với cụm dịch từ các hộp đêm ở Seoul, biên giới Nga-Trung và các nơi khác.

Virus corona có thể ở mãi với chúng ta, Tổ chức Y tế Thế giới nói Mặc dù còn sớm để kết luận, nhưng chúng ta có thể rút ra được bài học nào? 1. Làn sóng, mũi nhọn, hoặc cụm - không thể tránh khỏi Các thuật ngữ như làn sóng thứ hai, mũi nhọn, hoặc cụm được dùng trong thời đại dịch, nhưng ý nghĩa của chúng là gì? Về mặt y học, làn sóng thứ hai đề cập đến hồi sinh của sự lây nhiễm ở một phần dân số khác, sau khi đợt dịch bệnh ban đầu giảm đi. WHO nói những đại dịch trong quá khứ có đặc tính "hoạt động và lan rộng trong thời giann nhiều tháng". Ở châu Á, chúng ta đã chứng kiến các cụm lây nhiễm bị cô lập và tăng đột biến trong khu vực. Và thật khó dự đoán chúng sẽ phát triển như thế nào. Nhưng đối với Jennifer Rohn, một nhà sinh học tế bào tại University College, London, đợt nhiễm virus corona thứ hai không còn là vấn đề "nếu" - mà là "khi nào và sức tàn phá sẽ như thế nào". Ngay cả các quốc gia có chiến lược hiệu quả để giải quyết đại dịch qua xét nghiệm, truy tìm và phong tỏa - chẳng hạn như Hàn Quốc - cũng đã thấy các mũi nhọn hay cụm lây nhiễm mới. Vì vậy, khi Tổ chức Y tế Thế giới cho biết virus có thể ở mãi với chúng ta, các quốc gia cần hiểu rằng họ sẽ gặp các trường hợp lây nhiễm mới. Thách thức là làm thế nào để dự đoán, truy tìm và xử lý chúng. 2. Có lúc phải phong tỏa lại Đảo Hokkaido của Nhật Bản phải đối phó với làn sóng lây nhiễm thứ hai sau khi các quy tắc giãn cách xã hội được nới lỏng "Đừng quá lạc quan", Giáo sư Alistair McGuire tại Khoa Chính sách Y tế của Trường Kinh tế London, cảnh báo. "Phong tỏa thành công không có nghĩa là một khu vực sẽ không có virus corona." Khu vực Hokkaido, ở Nhật Bản, là một trong những nơi đầu tiên áp đặt lệnh ở nhà nghiêm trọng vào cuối tháng Hai. Đến giữa tháng Ba, số trường hợp bị nhiễm mới đã giảm xuống còn chỉ một hoặc hai ca trong một ngày. Biện pháp phong tỏa hoạt động tốt đến mức tình trạng khẩn cấp được dỡ bỏ và đến tháng Tư, trường học đã mở cửa trở lại. Nhưng chưa đầy một tháng sau, tình trạng khẩn cấp lại phải được ban bố lại, khi hòn đảo phải đột ngột vật lộn với làn sóng nhiễm trùng thứ hai. Ngân hàng Thế giới: 'Đại dịch sẽ ảnh hưởng sinh kế hàng tỷ người' Người Việt và virus corona tại Nga Covid-19: Thêm bác sĩ 'ngã cửa sổ' và số ca nhiễm tăng mạnh ở Nga Du học sinh Việt ở Daegu, Hàn Quốc và mối lo 'ở hay về' Hạn chế thứ hai đó hiện giờ đã được dỡ bỏ, nhưng các quan chức biết điều này có thể xảy ra một lần nữa - cho đến khi có được vaccine. Ở Trung Quốc cũng vậy, hạn chế đã được nới lỏng khi số người bị nhiễm mới giảm, nhưng đến giữa tháng Năm, các cụm dịch mới đã được báo cáo, kể cả ở thành phố Vũ Hán, nơi virus này lần đầu tiên xuất hiện. Tại tỉnh Cát Lâm phía đông bắc của Trung Quốc, hàng chục ca nhiễm đã khiến chính phủ phải ban hành lại các điều kiện phong tỏa chặt chẽ ở đó. Tại Hàn Quốc, cụm dịch mới nhất tại một trung tâm hậu cần bên ngoài Seoul đã dẫn đến việc đóng cửa hơn 200 trường học chỉ mới mở cửa lại được một số ngày. 3. Cách ly du khách từ nước ngoài Hong Kong theo dõi những người bị cách ly bằng cách sử dụng dây đeo cổ tay điện tử Mũi nhọn các ca nhiễm ở các tỉnh Cát Lâm và Hắc Long của Trung Quốc được cho là do nhập khẩu từ nước láng giềng Nga. Trong một trường hợp, tám công dân Trung Quốc trở về từ Nga đã thử nghiệm dương tính với virus corona, đưa đến việc cách ly khoảng 300 người khác đi trong cùng một khung thời gian. Trung Quốc trong một thời gian đã thấy số lượng các trường hợp bị nhiễm từ nước ngoài vào vượt quá số ca nhiễm địa phương và đã đưa ra các biện pháp kiểm dịch cứng rắn để chống lại điều này. Ví dụ, tất cả các chuyến bay quốc tế ở Bắc Kinh được chuyển hướng đến các thành phố khác nơi hành khách được sàng lọc - và cách ly. Hong Kong đã thiết lập các hệ thống, như vòng đeo tay điện tử cho người đến từ nước ngoài, để theo dõi sự di chuyển của họ và đảm bảo việc cách ly được tuân thủ. Những biện pháp này có thể không được tinh vi nhưng các chuyên gia đồng ý làm như thế rất quan trọng. 4. Đừng để mất đà 'xét nghiệm và theo dõi' Trung Quốc là quốc gia đầu tiên trải qua đại dịch và bắt đầu thu thập dữ liệu quan trọng Đến đầu tháng Hai, Hàn Quốc đã nhanh chóng phát triển một hệ thống để thực hiện khoảng 10.000 xét nghiệm miễn phí hàng ngày, đồng thời dựa vào các ứng dụng và công nghệ GPS để theo dõi người bị nhiễm - tạo cho nước này khuôn khổ để nhanh chóng dẹp tan mọi bùng phát mới. Hệ thống này cho phép Hàn Quốc "đặt các hệ thống cảnh báo cục bộ, vì vậy ngay cả khi tình hình chung đã được kiểm soát nhưng nếu một tâm dịch mới xuất hiện, vị trí cụ thể đó có thể bị phong tỏa", tiến sĩ Rohn nói thêm. Một loạt các trường hợp lây nhiễm mới - lần đầu tiên được ghi nhận vào ngày 12/5, sau nhiều tuần gần như không có ca nhiễm mới nào - đã nhanh chóng bị truy tìm và dẫn đến các địa điểm cụ thể trong khu hộp đêm nổi tiếng của Seoul. Hàn Quốc giờ đã truy tìm 90.000 người liên quan đến khu hộp đêm này. Gần 300 ca nhiễm dính líu tới các câu lạc bộ - đó là sự truy tìm toàn diện giúp các quan chức theo dõi tiến trình lây lan vào dân chúng. "Chúng ta biết đây là một bệnh truyền nhiễm thực sự rất dễ lây lan," Giáo sư McGuire nói thêm. "Bạn chỉ cần nhìn vào những gì đã xảy ra ở Hàn Quốc, một quốc gia có chính sách ngăn chặn hiệu quả, nhưng một khi những điều này được nới lỏng, thì sự lây lan lại trở lại. Một người nhiễm bệnh duy nhất đã lây cho hơn 100 người khác trong một ngày cuối tuần." Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc (KCDC) hiện đã có thể thiết lập nguồn gốc của một số trường hợp bị nhiễm này. Vụ dịch ở thành phố Cát Lâm của Trung Quốc gần biên giới Nga được bắt nguồn từ một nữ công nhân giặt ủi đã ban đầu làm lây cho 13 người khác ban đầu, nhưng các quan chức vẫn chưa biết bệnh nhân này bị lây từ đâu. CDC của Trung Quốc cho biết họ có thể phải xúc tiến các cuộc điều tra dịch tễ học và sinh học để xem liệu virus của phụ nữ này có phải là phiên bản của những gì đang lưu hành ở Nga hay không. "Miễn là các trường hợp bị nhiễm được tìm thấy, được điều tra và truy tìm kịp thời, dịch bệnh có thể được dập tắt nhanh chóng và sẽ không có sự bùng phát", Wu Zunyou, một nhà dịch tễ học Trung Quốc nói với truyền thông địa phương, nhấn mạnh việc kiểm tra và truy tìm nhất quán quan trọng như thế nào. 5. Đừng xét nghiệm chỉ một lần - mà hai lần Một con chó robot tuần tra một trong những công viên của Singapore và phát đi những thông điệp về giãn cách xã hội "Chúng ta không chỉ cần biết ai bị nhiễm virus... mà cũng cần xét nghiệm kháng thể để biết ai đã nhiễm virus trước đó,''giáo sư McGuire nói. "Điều này rất quan trọng vì những người đó rất có khả năng miễn dịch với virus và họ khó có thể bị nhiễm lại, ít nhất là trong thời gian ngắn", Ashley St John, phó giáo sư tại Trường Y khoa Duke-NUS Singapore, nói thêm. Ngay từ đầu, ở Singapore, hai cụm dịch không liên quan đã được liên kết bằng cách xét nghiệm huyết thanh học trên hai cá nhân hóa ra là có virus, nhưng không có triệu chứng. Đó là một bước đột phá quan trọng giúp các nhà chức trách ngăn chặn virus vào thời điểm đó. "Vì bệnh nhân có thể nhiễm virus mà không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, nên nó có thể lây lan trước khi một cá nhân biết rằng mình bị bệnh. Tôi không nghĩ việc xét nghiệm miễn dịch đã được thực hiện ở cấp quốc gia, nhưng nó đã được sử dụng hiệu quả ở Singapore để liên kết các cụm dịch và xác định các trường hợp nghi ngờ, "Giáo sư St John cho biết thêm. Mặc dù xét nghiệm miễn dịch chưa xảy ra trên toàn quốc tại Singapore, nhưng điều này đang được thực hiện ở những ngành dễ bị tổn thương nhất định, ví dụ như trong số các giáo viên trường mầm non. Lập luận của họ là nếu bạn có thể tìm ra ai có thể đã mắc bệnh, nhưng hiện tại không lây nhiễm, bạn có thể cho họ trở lại làm việc. 6. Một dịch vụ y tế công cộng thích ứng Ngay từ khi bắt đầu, Hàn Quốc đã dựa vào kinh nghiệm đối phó với SARS và MERS trước đây Điều quan trọng nữa là xét xem những gì dịch vụ y tế công cộng có thể học được, giáo sư Judit Vall, người theo dõi cách các hệ thống y tế đối phó với đại dịch, từ Trường Kinh tế tại Đại học Barcelona, nói. "Trong đại dịch này, ngành y tế đã chứng minh rằng nó có thể tự sáng tạo lại và thích nghi nhanh chóng", cô nói. Trung Quốc đã xây dựng một bệnh viện 1.000 giường ở Vũ Hán chỉ trong tám ngày, và dẫn đường về cách lên kế hoạch và tổ chức các bệnh viện khẩn cấp. "Các bệnh viện và trung tâm chăm sóc chính trên toàn thế giới đã học được rất nhiều từ những người khác, và từ chính họ," Giáo sư Vall nói, "và họ sẽ ở một vị trí tốt hơn để xử lý làn sóng tiếp theo khi nó đến." Quan trọng nhất, đại dịch này đã nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục tái đầu tư vào y tế công cộng để các quốc gia có thể ở trong trạng thái sẵn sàng. Cuối cùng - Giáo sư nhấn mạnh sự chăm sóc sức khỏe tâm thần của nhân viên y tế. "Một số nghiên cứu ở Châu Á [theo sau đại dịch Sars and Mers] cho thấy sau một trải nghiệm như thế này, nhân viên y tế có thể bị rối loạn căng thẳng sau sang chấn," cô nói. 7. Không chỉ có 'một giải pháp' Tiến sĩ Rohn: "Sự lây nhiễm trở lại khi chúng ta gỡ bỏ phong tỏa - đây là điều xảy ra khi có một loại virus mới và không có miễn dịch trong dân số" Nhưng có lẽ, bài học chính cần đưa ra là "không chỉ một biện pháp hay chiến thuật nào tạo ra sự khác biệt", Tiến sĩ Naoko Ishikawa, Giám đốc về Covid-19 của WHO cho khu vực Tây Thái Bình Dương nói. Ông nói thêm: "Đây không phải chỉ nhờ xét nghiệm hay nhờ giãn cách xã hội. Nhiều quốc gia và khu vực trong khu vực này đã thực hiện tất cả những biện pháp này, thông qua cách tiếp cận toàn diện của chính phủ, và toàn xã hội". "Không có chủng ngừa," Tiến sĩ Rohn nói, và "cho đến khi chúng ta có một loại vaccine hiệu quả và dễ tiếp cận, tất cả chúng ta vẫn có nguy cơ bị lây."

summarize: Virus corona có thể ở mãi với chúng ta, Tổ chức Y tế Thế giới nói Mặc dù còn sớm để kết luận, nhưng chúng ta có thể rút ra được bài học nào? 1. Làn sóng, mũi nhọn, hoặc cụm - không thể tránh khỏi Các thuật ngữ như làn sóng thứ hai, mũi nhọn, hoặc cụm được dùng trong thời đại dịch, nhưng ý nghĩa của chúng là gì? Về mặt y học, làn sóng thứ hai đề cập đến hồi sinh của sự lây nhiễm ở một phần dân số khác, sau khi đợt dịch bệnh ban đầu giảm đi. WHO nói những đại dịch trong quá khứ có đặc tính "hoạt động và lan rộng trong thời giann nhiều tháng". Ở châu Á, chúng ta đã chứng kiến các cụm lây nhiễm bị cô lập và tăng đột biến trong khu vực. Và thật khó dự đoán chúng sẽ phát triển như thế nào. Nhưng đối với Jennifer Rohn, một nhà sinh học tế bào tại University College, London, đợt nhiễm virus corona thứ hai không còn là vấn đề "nếu" - mà là "khi nào và sức tàn phá sẽ như thế nào". Ngay cả các quốc gia có chiến lược hiệu quả để giải quyết đại dịch qua xét nghiệm, truy tìm và phong tỏa - chẳng hạn như Hàn Quốc - cũng đã thấy các mũi nhọn hay cụm lây nhiễm mới. Vì vậy, khi Tổ chức Y tế Thế giới cho biết virus có thể ở mãi với chúng ta, các quốc gia cần hiểu rằng họ sẽ gặp các trường hợp lây nhiễm mới. Thách thức là làm thế nào để dự đoán, truy tìm và xử lý chúng. 2. Có lúc phải phong tỏa lại Đảo Hokkaido của Nhật Bản phải đối phó với làn sóng lây nhiễm thứ hai sau khi các quy tắc giãn cách xã hội được nới lỏng "Đừng quá lạc quan", Giáo sư Alistair McGuire tại Khoa Chính sách Y tế của Trường Kinh tế London, cảnh báo. "Phong tỏa thành công không có nghĩa là một khu vực sẽ không có virus corona." Khu vực Hokkaido, ở Nhật Bản, là một trong những nơi đầu tiên áp đặt lệnh ở nhà nghiêm trọng vào cuối tháng Hai. Đến giữa tháng Ba, số trường hợp bị nhiễm mới đã giảm xuống còn chỉ một hoặc hai ca trong một ngày. Biện pháp phong tỏa hoạt động tốt đến mức tình trạng khẩn cấp được dỡ bỏ và đến tháng Tư, trường học đã mở cửa trở lại. Nhưng chưa đầy một tháng sau, tình trạng khẩn cấp lại phải được ban bố lại, khi hòn đảo phải đột ngột vật lộn với làn sóng nhiễm trùng thứ hai. Ngân hàng Thế giới: 'Đại dịch sẽ ảnh hưởng sinh kế hàng tỷ người' Người Việt và virus corona tại Nga Covid-19: Thêm bác sĩ 'ngã cửa sổ' và số ca nhiễm tăng mạnh ở Nga Du học sinh Việt ở Daegu, Hàn Quốc và mối lo 'ở hay về' Hạn chế thứ hai đó hiện giờ đã được dỡ bỏ, nhưng các quan chức biết điều này có thể xảy ra một lần nữa - cho đến khi có được vaccine. Ở Trung Quốc cũng vậy, hạn chế đã được nới lỏng khi số người bị nhiễm mới giảm, nhưng đến giữa tháng Năm, các cụm dịch mới đã được báo cáo, kể cả ở thành phố Vũ Hán, nơi virus này lần đầu tiên xuất hiện. Tại tỉnh Cát Lâm phía đông bắc của Trung Quốc, hàng chục ca nhiễm đã khiến chính phủ phải ban hành lại các điều kiện phong tỏa chặt chẽ ở đó. Tại Hàn Quốc, cụm dịch mới nhất tại một trung tâm hậu cần bên ngoài Seoul đã dẫn đến việc đóng cửa hơn 200 trường học chỉ mới mở cửa lại được một số ngày. 3. Cách ly du khách từ nước ngoài Hong Kong theo dõi những người bị cách ly bằng cách sử dụng dây đeo cổ tay điện tử Mũi nhọn các ca nhiễm ở các tỉnh Cát Lâm và Hắc Long của Trung Quốc được cho là do nhập khẩu từ nước láng giềng Nga. Trong một trường hợp, tám công dân Trung Quốc trở về từ Nga đã thử nghiệm dương tính với virus corona, đưa đến việc cách ly khoảng 300 người khác đi trong cùng một khung thời gian. Trung Quốc trong một thời gian đã thấy số lượng các trường hợp bị nhiễm từ nước ngoài vào vượt quá số ca nhiễm địa phương và đã đưa ra các biện pháp kiểm dịch cứng rắn để chống lại điều này. Ví dụ, tất cả các chuyến bay quốc tế ở Bắc Kinh được chuyển hướng đến các thành phố khác nơi hành khách được sàng lọc - và cách ly. Hong Kong đã thiết lập các hệ thống, như vòng đeo tay điện tử cho người đến từ nước ngoài, để theo dõi sự di chuyển của họ và đảm bảo việc cách ly được tuân thủ. Những biện pháp này có thể không được tinh vi nhưng các chuyên gia đồng ý làm như thế rất quan trọng. 4. Đừng để mất đà 'xét nghiệm và theo dõi' Trung Quốc là quốc gia đầu tiên trải qua đại dịch và bắt đầu thu thập dữ liệu quan trọng Đến đầu tháng Hai, Hàn Quốc đã nhanh chóng phát triển một hệ thống để thực hiện khoảng 10.000 xét nghiệm miễn phí hàng ngày, đồng thời dựa vào các ứng dụng và công nghệ GPS để theo dõi người bị nhiễm - tạo cho nước này khuôn khổ để nhanh chóng dẹp tan mọi bùng phát mới. Hệ thống này cho phép Hàn Quốc "đặt các hệ thống cảnh báo cục bộ, vì vậy ngay cả khi tình hình chung đã được kiểm soát nhưng nếu một tâm dịch mới xuất hiện, vị trí cụ thể đó có thể bị phong tỏa", tiến sĩ Rohn nói thêm. Một loạt các trường hợp lây nhiễm mới - lần đầu tiên được ghi nhận vào ngày 12/5, sau nhiều tuần gần như không có ca nhiễm mới nào - đã nhanh chóng bị truy tìm và dẫn đến các địa điểm cụ thể trong khu hộp đêm nổi tiếng của Seoul. Hàn Quốc giờ đã truy tìm 90.000 người liên quan đến khu hộp đêm này. Gần 300 ca nhiễm dính líu tới các câu lạc bộ - đó là sự truy tìm toàn diện giúp các quan chức theo dõi tiến trình lây lan vào dân chúng. "Chúng ta biết đây là một bệnh truyền nhiễm thực sự rất dễ lây lan," Giáo sư McGuire nói thêm. "Bạn chỉ cần nhìn vào những gì đã xảy ra ở Hàn Quốc, một quốc gia có chính sách ngăn chặn hiệu quả, nhưng một khi những điều này được nới lỏng, thì sự lây lan lại trở lại. Một người nhiễm bệnh duy nhất đã lây cho hơn 100 người khác trong một ngày cuối tuần." Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc (KCDC) hiện đã có thể thiết lập nguồn gốc của một số trường hợp bị nhiễm này. Vụ dịch ở thành phố Cát Lâm của Trung Quốc gần biên giới Nga được bắt nguồn từ một nữ công nhân giặt ủi đã ban đầu làm lây cho 13 người khác ban đầu, nhưng các quan chức vẫn chưa biết bệnh nhân này bị lây từ đâu. CDC của Trung Quốc cho biết họ có thể phải xúc tiến các cuộc điều tra dịch tễ học và sinh học để xem liệu virus của phụ nữ này có phải là phiên bản của những gì đang lưu hành ở Nga hay không. "Miễn là các trường hợp bị nhiễm được tìm thấy, được điều tra và truy tìm kịp thời, dịch bệnh có thể được dập tắt nhanh chóng và sẽ không có sự bùng phát", Wu Zunyou, một nhà dịch tễ học Trung Quốc nói với truyền thông địa phương, nhấn mạnh việc kiểm tra và truy tìm nhất quán quan trọng như thế nào. 5. Đừng xét nghiệm chỉ một lần - mà hai lần Một con chó robot tuần tra một trong những công viên của Singapore và phát đi những thông điệp về giãn cách xã hội "Chúng ta không chỉ cần biết ai bị nhiễm virus... mà cũng cần xét nghiệm kháng thể để biết ai đã nhiễm virus trước đó,''giáo sư McGuire nói. "Điều này rất quan trọng vì những người đó rất có khả năng miễn dịch với virus và họ khó có thể bị nhiễm lại, ít nhất là trong thời gian ngắn", Ashley St John, phó giáo sư tại Trường Y khoa Duke-NUS Singapore, nói thêm. Ngay từ đầu, ở Singapore, hai cụm dịch không liên quan đã được liên kết bằng cách xét nghiệm huyết thanh học trên hai cá nhân hóa ra là có virus, nhưng không có triệu chứng. Đó là một bước đột phá quan trọng giúp các nhà chức trách ngăn chặn virus vào thời điểm đó. "Vì bệnh nhân có thể nhiễm virus mà không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, nên nó có thể lây lan trước khi một cá nhân biết rằng mình bị bệnh. Tôi không nghĩ việc xét nghiệm miễn dịch đã được thực hiện ở cấp quốc gia, nhưng nó đã được sử dụng hiệu quả ở Singapore để liên kết các cụm dịch và xác định các trường hợp nghi ngờ, "Giáo sư St John cho biết thêm. Mặc dù xét nghiệm miễn dịch chưa xảy ra trên toàn quốc tại Singapore, nhưng điều này đang được thực hiện ở những ngành dễ bị tổn thương nhất định, ví dụ như trong số các giáo viên trường mầm non. Lập luận của họ là nếu bạn có thể tìm ra ai có thể đã mắc bệnh, nhưng hiện tại không lây nhiễm, bạn có thể cho họ trở lại làm việc. 6. Một dịch vụ y tế công cộng thích ứng Ngay từ khi bắt đầu, Hàn Quốc đã dựa vào kinh nghiệm đối phó với SARS và MERS trước đây Điều quan trọng nữa là xét xem những gì dịch vụ y tế công cộng có thể học được, giáo sư Judit Vall, người theo dõi cách các hệ thống y tế đối phó với đại dịch, từ Trường Kinh tế tại Đại học Barcelona, nói. "Trong đại dịch này, ngành y tế đã chứng minh rằng nó có thể tự sáng tạo lại và thích nghi nhanh chóng", cô nói. Trung Quốc đã xây dựng một bệnh viện 1.000 giường ở Vũ Hán chỉ trong tám ngày, và dẫn đường về cách lên kế hoạch và tổ chức các bệnh viện khẩn cấp. "Các bệnh viện và trung tâm chăm sóc chính trên toàn thế giới đã học được rất nhiều từ những người khác, và từ chính họ," Giáo sư Vall nói, "và họ sẽ ở một vị trí tốt hơn để xử lý làn sóng tiếp theo khi nó đến." Quan trọng nhất, đại dịch này đã nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục tái đầu tư vào y tế công cộng để các quốc gia có thể ở trong trạng thái sẵn sàng. Cuối cùng - Giáo sư nhấn mạnh sự chăm sóc sức khỏe tâm thần của nhân viên y tế. "Một số nghiên cứu ở Châu Á [theo sau đại dịch Sars and Mers] cho thấy sau một trải nghiệm như thế này, nhân viên y tế có thể bị rối loạn căng thẳng sau sang chấn," cô nói. 7. Không chỉ có 'một giải pháp' Tiến sĩ Rohn: "Sự lây nhiễm trở lại khi chúng ta gỡ bỏ phong tỏa - đây là điều xảy ra khi có một loại virus mới và không có miễn dịch trong dân số" Nhưng có lẽ, bài học chính cần đưa ra là "không chỉ một biện pháp hay chiến thuật nào tạo ra sự khác biệt", Tiến sĩ Naoko Ishikawa, Giám đốc về Covid-19 của WHO cho khu vực Tây Thái Bình Dương nói. Ông nói thêm: "Đây không phải chỉ nhờ xét nghiệm hay nhờ giãn cách xã hội. Nhiều quốc gia và khu vực trong khu vực này đã thực hiện tất cả những biện pháp này, thông qua cách tiếp cận toàn diện của chính phủ, và toàn xã hội". "Không có chủng ngừa," Tiến sĩ Rohn nói, và "cho đến khi chúng ta có một loại vaccine hiệu quả và dễ tiếp cận, tất cả chúng ta vẫn có nguy cơ bị lây."

141217_warning_this_may_make_you_yawn_vert_fut

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2014/12/141217_warning_this_may_make_you_yawn_vert_fut

Tại sao chúng ta ngáp?

Hành vi ngáp làm các khoa học gia đau đầu trong hơn hai thiên niên kỷ. Nhưng một lý thuyết mới có thể trả lời được câu hỏi này hay không? David Robson giải thích.

Ngáp là hiện tượng phổ biến trong thế giới động vật, nhưng chúng ta vẫn chưa rõ ngáp có tác dụng gì (Hình: Science Photo Library) Robert Provine là nhà tâm lý học tại Đại học Maryland, Baltimore County và là tác giả của cuốn 'Hành vi lạ lùng: ngáp, cười, nấc, và nhiều hơn thế'. Ông đã tiến hành thử nghiệm bằng cách yêu cầu sinh viên thử ngáp mà vẫn khép môi, hoặc hít thở qua hàm răng nghiến chặt, hoặc cố gắng để ngáp với mũi bị kẹp lại. Qua thử nghiệm như thế này mà ông Provine đã cố gắng khám phá bí ẩn nhiều thiên niên kỷ là tại sao chúng ta ngáp. Chúng ta đều biết rằng sự mệt mỏi, chán nản, hoặc khi nhìn thấy một người nào đó ngáp thì mình không thể kìm nén. Có thể nói người nghiên cứu đầu tiên về hành vi ngáp là nhà vật lý Hy Lạp Hippocrates gần 2.500 năm trước đây. Ông tin rằng ngáp giúp để giải khí độc, đặc biệt là khi bị cơn sốt. "Giống như một lượng lớn hơi nước thoát ra từ nồi nước khi đang sôi, không khí tích tụ trong cơ thể được đẩy qua miệng khi nhiệt độ cơ thể tăng lên," ông viết. Việc ngáp dây chuyền có nghĩa rằng tất cả chúng ta đi ngủ cùng một lúc? (Ảnh Getty Images) Những lý giải khác nhau vẫn được đưa ra cho đến thế kỷ 19, khi các nhà khoa học giải thích rằng ngáp hỗ trợ hô hấp - kích hoạt một luồng khí oxy cho nguồn máu, trong khi xả ra carbon dioxide. Nếu điều đó là đúng thì mọi người ngáp nhiều hơn hoặc ít hơn tùy thuộc vào lượng nồng độ oxy và carbon dioxide trong không khí. Tuy nhiên, khi nhà tâm lý Robert Provine yêu cầu các tình nguyện viên thở các hỗn hợp khí khác nhau, ông không thấy có sự thay đổi như vậy. 'Ngáp dây chuyền' Thay vào đó có nhiều giả thuyết nhắm vào bản chất kỳ lạ, tính chất lây nhiễm ngáp - một thực tế tôi nắm quá rõ từ cuộc trò chuyện của mình với ông Provine. "Khoảng 50% những người quan sát một cái ngáp sẽ ngáp," ông nói. ''Nó có mức lây nhiễm lạ thường vì người ta chỉ cần nhìn thấy hoặc nghe người khác ngáp, hoặc thậm chí đọc về việc ngáp là sẽ ngáp. Vì lý do này, một số nhà nghiên cứu đã tự hỏi liệu ngáp có thể là một hình thức cơ bản của truyền thông hay không - nếu như vậy, những thông tin mà ngáp truyền đi là gì? Chúng ta thường cảm thấy mệt mỏi khi chúng ta ngáp, vì vậy một giả thuyết là việc ngáp sẽ giúp đặt lại đồng hồ sinh học của mọi người để có cùng nhịp. "Theo quan điểm của tôi rất nhiều khả năng ngáp đóng vai trò đồng bộ hóa hành vi của một nhóm xã hội - tức là làm cho họ đi ngủ cùng lúc," Christian Hess từ Đại học Bern ở Thụy Sĩ nói. Với cùng một thói quen, một nhóm có thể làm việc với nhau hiệu quả hơn trong ngày. Tuy nhiên, chúng ta cũng ngáp khi căng thẳng: vận động viên Olympic thường ngáp trước vào cuộc đua, trong khi nhạc sĩ đôi khi chơi sai tại buổi hòa nhạc. Vì vậy, một số nhà nghiên cứu, kể cả ông Provine, tin rằng những động tác gắng sức có thể có một vai trò chung hơn trong việc khởi động lại não - khi bạn đang buồn ngủ thì ngáp làm cho bạn tỉnh táo hơn, hoặc khi bạn đang bị phân tâm thì ngáp sẽ làm cho bạn tập trung hơn. Ngáp giúp bạn tái kích hoạt não? (Ảnh Thinkstock) Trong khi đó một nhà nghiên cứu người Pháp, Olivier Walusinski, cho rằng rằng ngáp giúp bơm dịch tủy bao quanh não và có thể gây chuyển đổi trong hoạt động thần kinh. Với rất nhiều cách giải thích khác nhau và mâu thuẫn, tìm đến một lý thuyết thống nhất và phổ quát của hành vi ngáp hơi giống mò kim đáy bể. Nhưng trong vài năm gần đây, một cơ chế cơ bản đã xuất hiện mà có thể, hoặc nhiều khả năng, giải thích được các nghịch lý này. Andrew Gallup, hiện làm việc tại State University of New York ở Oneonta, là người đầu tiên tìm được nguồn cảm hứng từ công trình từ học đại học của mình, khi nhận ra rằng ngáp có thể giúp thư giãn não và ngăn não bộ bị quá nhiệt. Gallup lập luận rằng chuyển động mạnh của hàm khiến di chuyển lưu lượng máu xung quanh hộp sọ và giúp giải nhiệt dư thừa, trong khi việc hít sâu mang không khí lạnh vào các hốc xoang và vào xung quanh động mạch cảnh trở lại vào trong não. Hơn nữa, các động tác của ngáp cũng có thể uốn cong màng của các xoang - thổi cơn gió nhẹ thông qua các lỗ hổng làm bay hơi các chất nhầy trong mũi chúng ta và điều đó làm thư giãn đầu của chúng ta như kiểu có máy điều hòa nhiệt độ. Ngáp giống sex? Quan trọng hơn, là việc làm mát não này có thể lý giải được những điều tưởng như mâu thuẫn về việc ngáp hàng loạt. Nhiệt độ cơ thể của chúng ta tăng lên một cách tự nhiên trước và sau khi ngủ. Làm mát não cũng có thể làm cho chúng ta tỉnh táo hơn - đánh thức ta dậy khi ta đang chán và mất tập trung. Và bằng cách lây lan từ người này sang người khác, ngáp dây chuyền có thể giúp cả nhóm tập trung hơn. Ảnh này có làm cho bạn ngáp? (Ảnh Thinkstock) Lý thuyết của Gallup tuy vậy chưa thỏa mãn được tranh cãi giữa các nhà khoa học về hành vi ngáp. "Thử nghiệm của Gallup không đưa ra được bất kỳ bằng chứng thực nghiệm thuyết phục nào để ủng hộ lý thuyết của ông," Hess nói. Đặc biệt khi các nhà phê bình ông chỉ ra rằng Gallup đã không được thực hiện việc đo trực tiếp thực trạng thay đổi nhiệt độ trong não người, mặc dù Gallup nói rằng ông đã tìm thấy biến động về nhiệt độ như dự kiến ở chuột khi chuột ngáp. Trong khi đó Provine có cái nhìn tích cực hơn và tin rằng đây có thể là một cách mà hành vi ngáp giúp não bộ thay đổi trạng thái và giúp não tập trung. Thậm chí nếu Gallup đã chứng mình được lý về ngáp thì vẫn còn nhiều bí ẩn. Chẳng hạn tại sao thai nhi ngáp trong bụng mẹ? Có thể là thai nhi đang thực hành cho cuộc sống bên ngoài, hoặc có lẽ là ngáp đóng một vai trò tích cực hơn trong việc hướng dẫn sự phát triển của cơ thể - bằng cách giúp phát triển các khớp ở xương hàm chẳng hạn, hoặc giúp hình thành sự phát triển của phổi, Province nói. Nhà tâm lý Provine cũng đã chỉ ra rằng ngáp - và có lẽ các hành vi khác của cơ thể, giống như hắt hơi - có một số điểm tương đồng kỳ lạ như tình dục. Các biểu hiện trên khuôn mặt khi ngáp có những nét giống một cách ngạc nhiên như khi hắt hơi hoặc lúc làm tình. Cũng giống như quan hệ tình dục, ngáp và hắt hơi liên quan đến một quá trình nâng dần tới điểm cực khoái. "Một khi bắt đầu thì đều đi đến kết thúc - bạn chẳng bao giờ lại ngáp nửa chừng cả," ông Provine lập luận. Và có lẽ đọc tới đây thì bạn cũng sẽ bắt đầu ngáp rồi, và nếu vậy thì hãy ngáp cho thoải mái để thưởng thức một trong những bí ẩn lâu dài nhất của cuộc sống. Bài gốc tiếng Anh đã được đăng trên BBC Future.

summarize: Ngáp là hiện tượng phổ biến trong thế giới động vật, nhưng chúng ta vẫn chưa rõ ngáp có tác dụng gì (Hình: Science Photo Library) Robert Provine là nhà tâm lý học tại Đại học Maryland, Baltimore County và là tác giả của cuốn 'Hành vi lạ lùng: ngáp, cười, nấc, và nhiều hơn thế'. Ông đã tiến hành thử nghiệm bằng cách yêu cầu sinh viên thử ngáp mà vẫn khép môi, hoặc hít thở qua hàm răng nghiến chặt, hoặc cố gắng để ngáp với mũi bị kẹp lại. Qua thử nghiệm như thế này mà ông Provine đã cố gắng khám phá bí ẩn nhiều thiên niên kỷ là tại sao chúng ta ngáp. Chúng ta đều biết rằng sự mệt mỏi, chán nản, hoặc khi nhìn thấy một người nào đó ngáp thì mình không thể kìm nén. Có thể nói người nghiên cứu đầu tiên về hành vi ngáp là nhà vật lý Hy Lạp Hippocrates gần 2.500 năm trước đây. Ông tin rằng ngáp giúp để giải khí độc, đặc biệt là khi bị cơn sốt. "Giống như một lượng lớn hơi nước thoát ra từ nồi nước khi đang sôi, không khí tích tụ trong cơ thể được đẩy qua miệng khi nhiệt độ cơ thể tăng lên," ông viết. Việc ngáp dây chuyền có nghĩa rằng tất cả chúng ta đi ngủ cùng một lúc? (Ảnh Getty Images) Những lý giải khác nhau vẫn được đưa ra cho đến thế kỷ 19, khi các nhà khoa học giải thích rằng ngáp hỗ trợ hô hấp - kích hoạt một luồng khí oxy cho nguồn máu, trong khi xả ra carbon dioxide. Nếu điều đó là đúng thì mọi người ngáp nhiều hơn hoặc ít hơn tùy thuộc vào lượng nồng độ oxy và carbon dioxide trong không khí. Tuy nhiên, khi nhà tâm lý Robert Provine yêu cầu các tình nguyện viên thở các hỗn hợp khí khác nhau, ông không thấy có sự thay đổi như vậy. 'Ngáp dây chuyền' Thay vào đó có nhiều giả thuyết nhắm vào bản chất kỳ lạ, tính chất lây nhiễm ngáp - một thực tế tôi nắm quá rõ từ cuộc trò chuyện của mình với ông Provine. "Khoảng 50% những người quan sát một cái ngáp sẽ ngáp," ông nói. ''Nó có mức lây nhiễm lạ thường vì người ta chỉ cần nhìn thấy hoặc nghe người khác ngáp, hoặc thậm chí đọc về việc ngáp là sẽ ngáp. Vì lý do này, một số nhà nghiên cứu đã tự hỏi liệu ngáp có thể là một hình thức cơ bản của truyền thông hay không - nếu như vậy, những thông tin mà ngáp truyền đi là gì? Chúng ta thường cảm thấy mệt mỏi khi chúng ta ngáp, vì vậy một giả thuyết là việc ngáp sẽ giúp đặt lại đồng hồ sinh học của mọi người để có cùng nhịp. "Theo quan điểm của tôi rất nhiều khả năng ngáp đóng vai trò đồng bộ hóa hành vi của một nhóm xã hội - tức là làm cho họ đi ngủ cùng lúc," Christian Hess từ Đại học Bern ở Thụy Sĩ nói. Với cùng một thói quen, một nhóm có thể làm việc với nhau hiệu quả hơn trong ngày. Tuy nhiên, chúng ta cũng ngáp khi căng thẳng: vận động viên Olympic thường ngáp trước vào cuộc đua, trong khi nhạc sĩ đôi khi chơi sai tại buổi hòa nhạc. Vì vậy, một số nhà nghiên cứu, kể cả ông Provine, tin rằng những động tác gắng sức có thể có một vai trò chung hơn trong việc khởi động lại não - khi bạn đang buồn ngủ thì ngáp làm cho bạn tỉnh táo hơn, hoặc khi bạn đang bị phân tâm thì ngáp sẽ làm cho bạn tập trung hơn. Ngáp giúp bạn tái kích hoạt não? (Ảnh Thinkstock) Trong khi đó một nhà nghiên cứu người Pháp, Olivier Walusinski, cho rằng rằng ngáp giúp bơm dịch tủy bao quanh não và có thể gây chuyển đổi trong hoạt động thần kinh. Với rất nhiều cách giải thích khác nhau và mâu thuẫn, tìm đến một lý thuyết thống nhất và phổ quát của hành vi ngáp hơi giống mò kim đáy bể. Nhưng trong vài năm gần đây, một cơ chế cơ bản đã xuất hiện mà có thể, hoặc nhiều khả năng, giải thích được các nghịch lý này. Andrew Gallup, hiện làm việc tại State University of New York ở Oneonta, là người đầu tiên tìm được nguồn cảm hứng từ công trình từ học đại học của mình, khi nhận ra rằng ngáp có thể giúp thư giãn não và ngăn não bộ bị quá nhiệt. Gallup lập luận rằng chuyển động mạnh của hàm khiến di chuyển lưu lượng máu xung quanh hộp sọ và giúp giải nhiệt dư thừa, trong khi việc hít sâu mang không khí lạnh vào các hốc xoang và vào xung quanh động mạch cảnh trở lại vào trong não. Hơn nữa, các động tác của ngáp cũng có thể uốn cong màng của các xoang - thổi cơn gió nhẹ thông qua các lỗ hổng làm bay hơi các chất nhầy trong mũi chúng ta và điều đó làm thư giãn đầu của chúng ta như kiểu có máy điều hòa nhiệt độ. Ngáp giống sex? Quan trọng hơn, là việc làm mát não này có thể lý giải được những điều tưởng như mâu thuẫn về việc ngáp hàng loạt. Nhiệt độ cơ thể của chúng ta tăng lên một cách tự nhiên trước và sau khi ngủ. Làm mát não cũng có thể làm cho chúng ta tỉnh táo hơn - đánh thức ta dậy khi ta đang chán và mất tập trung. Và bằng cách lây lan từ người này sang người khác, ngáp dây chuyền có thể giúp cả nhóm tập trung hơn. Ảnh này có làm cho bạn ngáp? (Ảnh Thinkstock) Lý thuyết của Gallup tuy vậy chưa thỏa mãn được tranh cãi giữa các nhà khoa học về hành vi ngáp. "Thử nghiệm của Gallup không đưa ra được bất kỳ bằng chứng thực nghiệm thuyết phục nào để ủng hộ lý thuyết của ông," Hess nói. Đặc biệt khi các nhà phê bình ông chỉ ra rằng Gallup đã không được thực hiện việc đo trực tiếp thực trạng thay đổi nhiệt độ trong não người, mặc dù Gallup nói rằng ông đã tìm thấy biến động về nhiệt độ như dự kiến ở chuột khi chuột ngáp. Trong khi đó Provine có cái nhìn tích cực hơn và tin rằng đây có thể là một cách mà hành vi ngáp giúp não bộ thay đổi trạng thái và giúp não tập trung. Thậm chí nếu Gallup đã chứng mình được lý về ngáp thì vẫn còn nhiều bí ẩn. Chẳng hạn tại sao thai nhi ngáp trong bụng mẹ? Có thể là thai nhi đang thực hành cho cuộc sống bên ngoài, hoặc có lẽ là ngáp đóng một vai trò tích cực hơn trong việc hướng dẫn sự phát triển của cơ thể - bằng cách giúp phát triển các khớp ở xương hàm chẳng hạn, hoặc giúp hình thành sự phát triển của phổi, Province nói. Nhà tâm lý Provine cũng đã chỉ ra rằng ngáp - và có lẽ các hành vi khác của cơ thể, giống như hắt hơi - có một số điểm tương đồng kỳ lạ như tình dục. Các biểu hiện trên khuôn mặt khi ngáp có những nét giống một cách ngạc nhiên như khi hắt hơi hoặc lúc làm tình. Cũng giống như quan hệ tình dục, ngáp và hắt hơi liên quan đến một quá trình nâng dần tới điểm cực khoái. "Một khi bắt đầu thì đều đi đến kết thúc - bạn chẳng bao giờ lại ngáp nửa chừng cả," ông Provine lập luận. Và có lẽ đọc tới đây thì bạn cũng sẽ bắt đầu ngáp rồi, và nếu vậy thì hãy ngáp cho thoải mái để thưởng thức một trong những bí ẩn lâu dài nhất của cuộc sống. Bài gốc tiếng Anh đã được đăng trên BBC Future.

vietnam-53288864

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53288864

Những giá trị Mỹ và cộng đồng gốc Việt

Nếu một người Mỹ bình thường nào đó bất chợt được hỏi "Những giá trị Mỹ trong con người và văn hóa của bạn là gì?", ắt họ sẽ có phần lúng túng hay không diễn đạt trọn vẹn.

Một gia đình gốc Việt trong lễ tuyên thệ để trở thành công dân Mỹ Bởi phần lớn người Mỹ tin rằng, mỗi cá nhân là một chủ thể riêng biệt, có những giá trị, niềm tin và hành xử khác nhau. Mặt khác, họ sống một cách tự nhiên với những giá trị này nên có thể không chú tâm cho câu trả lời mang tính hệ thống và đầy đủ. Người Mỹ gốc Việt trước cơn lốc chống phân biệt chủng tộc Suy nghĩ của một người Mỹ gốc Việt về Black History Month Việt Kiều bị trục xuất khó có cơ hội quay lại Mỹ Nhưng mỗi cá nhân dẫu có khác biệt thế nào thì người Mỹ cũng có một số giá trị khá chung họ đã hấp thụ được và sống theo nền văn hóa của mình, một cách ý thức hay vô thức. Nhân kỷ niệm lễ Độc Lập Hoa Kỳ, chúng ta thử xem lại xem những giá trị cốt lõi đó là gì? Và chúng liên quan hay khác biệt gì với cộng đồng gốc Việt tại Mỹ? Giá trị đầu tiên có thể kể là quyền tự do cá nhân mà người Mỹ cổ súy và tôn trọng. Được bảo vệ bằng hiến pháp, người Mỹ có xu hướng suy nghĩ, nói và hành động theo chọn lựa của mình. Họ có những lối sống rất riêng biệt, từ thời trang, thị hiếu cho đến các thói quen, hành xử hàng ngày, nên sẵn sàng bảo vệ, phản kháng một khi họ tin rằng những quyền tự do cá nhân này bị xâm phạm. Đó là lý do mà những quyền tự do mang tầm vóc lớn hơn như tự do ngôn luận và tự do báo chí là điều rất quan trọng trong văn hóa Mỹ. Người Việt ngược lại, có xu hướng xem sự phục tùng, thỏa hiệp là điều quan trọng. Quyết đoán thay con cái, xem sự vâng phục của con cái là khuôn mẫu gia đình. Nên ngoài xã hội, họ thiếu sự tôn trọng quyền tự do của người khác. Một chiếc váy dẫu khó xem của cô người mẫu nào đó cũng tạo nên cuộc tranh luận cộng đồng ồn ào. Hay việc số đông tấn công vào một vài nhân vật cộng đồng trong thời gian qua chỉ vì những người này nêu dăm dữ liệu hay quan điểm cá nhân ôn hòa và khác biệt, là vài ví dụ về điều này. Giá trị thứ nhì là tính độc lập và tự lực. Đây là giá trị kéo theo từ giá trị tự do. Người Mỹ xem trọng sự độc lập và tự hào về sự tự lực của mình, chính điều này đã làm họ trở nên tự do, không bị phụ thuộc. Họ mong đợi người khác cũng có sự độc lập và tự lực, bắt đầu từ chính trong gia đình. Người Mỹ là xã hội nơi việc con cái ra riêng khi đến tuổi trưởng thành khá phổ biến. Trong khi đó, người Việt thiếu thói quen khuyến khích và huấn luyện con cái tinh thần độc lập. Không ít người còn phụ thuộc, lạm dụng hệ thống an sinh và phúc lợi xã hội nếu hội đủ điều kiện trên giấy tờ hơn là hoàn cảnh thực sự. Điều lớn hơn, họ mong đợi và kỳ vọng vào ngoại nhân trước những vấn đề dân tộc cần sự tự lực, tự cường. Giá trị rất quan trọng khác trong văn hóa Mỹ là sự bình đẳng, điều được xác quyết trong Tuyên ngôn Độc Lập Hoa Kỳ: "mọi người sinh ra đều bình đẳng". Sự bình đẳng này không mặc nhiên hiện diện theo như tuyên ngôn mà đã trải qua nhiều tranh đấu bằng máu và nước mắt của người dân Mỹ trong thời gian dài để đạt đến những điều mà người di dân được mặc nhiên thừa hưởng khi đến nước Mỹ. Quyền bình đẳng để thăng tiến, để đạt được thành công. Quyền bình đẳng trong pháp luật, hãng sở, học đường, giới tính... Người Mỹ gốc Việt tại một buổi lễ nhập tịch Hoa Kỳ hồi tháng 7/2018 Đây là một trong những giá trị được trân trọng nhất tại Mỹ và khác biệt nhiều với văn hóa Á Đông. Bởi không ít người gốc Việt còn đặt nặng, phân biệt đối xử theo vị thế xã hội, mức độ thành công hay sự giàu nghèo, ngoại hình... của người khác. Cộng đồng Việt nhìn chung mang dấu hiệu xem thường các cộng đồng bạn nên tình trạng xúc phạm, mạ lỵ cộng đồng người da đen, Mỹ La Tinh… khá phổ biến hiện nay. Một giá trị quan trọng khác trong văn hóa Mỹ có thể ghi nhận là tính khai phá, thích cạnh tranh và đề cao việc tự do kinh doanh. Đây là đặc tính và giá trị đã tạo ra sự thành công của giới trẻ Hoa Kỳ cho đến sự phát triển của các tập đoàn đa quốc gia. Luôn sáng tạo tìm tòi, không đi theo khuôn mẫu truyền thống, nhiều bức phá kỹ thuật cống hiến cho nhân loại hiện nay là do giới trẻ Mỹ tạo nên. Người Việt xem ra thiếu tinh thần khai phá, thích không gian an toàn và dễ thỏa mãn với thành công giới hạn. Người Mỹ trực tính, thẳng thắn nhưng cởi mở và chân thật. Quan hệ giữa chủ-nhân viên, vợ-chồng, cha mẹ-con cái cùng các mối quan hệ xã hội thường đặt trên nền tảng những giá trị này. Bởi chúng có lợi cho các bên và nhắm đến mục tiêu tích cực cuối cùng. Người Việt ngược lại hay vòng vo, thường né tránh vấn đề trong giao tiếp hay công việc nếu chúng gây bất lợi cho mình. Người Mỹ xem sự đúng giờ là điều quan trọng. Bất cứ mọi sự kiện quan trọng hay hàng ngày đều diễn ra đúng giờ và nhanh gọn, chính xác theo thời gian biểu. Đây là đặc tính của xã hội phát triển cao vì nó thể hiện năng suất, hiệu quả công việc cùng tính khoa học, kỷ luật. Liệu điều này có khác biệt nhiều với việc luôn vội vã, hấp tấp, chen lấn cắt hàng thường diễn ra nhan nhãn nhưng lại hay trễ nãi, rườm rà trong mọi sinh hoạt của cộng đồng Việt? Và cuối cùng, nhưng ắt còn có thể kể thêm, người Mỹ luôn nhìn đến tương lai với tinh thần lạc quan. Nước Mỹ không phải không từng trải qua những thử thách, nhưng chính sự phát triển của quốc gia đã làm người dân Mỹ tin rằng tương lai sẽ tốt đẹp hơn. Tự lực và tin vào cá nhân để hướng về tương lai hơn là tin vào số phận, định mệnh. Đó là điều giúp họ luôn chuẩn bị, hoạch định tương lai, ngắn hay dài hạn. Người Việt thì hay nhắc chuyện xưa và thường lấy quá khứ để xét đoán hiện tại và tương lai. Lo xa nhưng tùy tiện, không hề có kế hoạch ngắn hay dài hạn, cả trong đời sống cá nhân, vấn đề công việc cho đến dự án, chiến lược mang tầm mức quốc gia. Có thể chưa so sánh đầy đủ, nhưng những niềm tin, giá trị, suy nghĩ, hành xử chính yếu kể trên đã tạo nên một văn hóa Mỹ như hiện nay. Kể ra và so sánh không nhằm mục đích tôn vinh hay hạ thấp giá trị của nền văn hóa nào. Bởi phạm trù văn hoá của một dân tộc không mang tính đúng-sai rõ ràng vì chúng có những mặt tích cực lẫn tiêu cực, thích hợp hay không thích hợp với nền văn hóa khác. Tuy nhiên khi tiếp xúc hay đã sống trong một văn hóa và xã hội có những giá trị như vậy, người ta cần biết và hiểu để có thể hành xử thích hợp. Để nhìn các vấn đề xã hội và người chung quanh bằng sự tôn trọng và công tâm, công bằng hơn, không bị thiên lệch hay mang tính bài bác, cực đoan. Nhầm lẫn giữa vài thành công cá nhân với sức mạnh cộng đồng, nếu không thẳng thắn nhìn nhận, học hỏi và thay đổi theo các giá trị trong văn hóa Mỹ kể trên thì cộng đồng gốc Việt tại Hoa Kỳ không chỉ lạc lõng mà còn sẽ khó bắt kịp các cộng đồng bạn nơi mình đang cư ngụ. * Bài viết phản ánh quan điểm riêng của tác giả, một chuyên viên Công nghệ Thông tin, và là một nhà báo tự do từ Dallas, Texas.

summarize: Một gia đình gốc Việt trong lễ tuyên thệ để trở thành công dân Mỹ Bởi phần lớn người Mỹ tin rằng, mỗi cá nhân là một chủ thể riêng biệt, có những giá trị, niềm tin và hành xử khác nhau. Mặt khác, họ sống một cách tự nhiên với những giá trị này nên có thể không chú tâm cho câu trả lời mang tính hệ thống và đầy đủ. Người Mỹ gốc Việt trước cơn lốc chống phân biệt chủng tộc Suy nghĩ của một người Mỹ gốc Việt về Black History Month Việt Kiều bị trục xuất khó có cơ hội quay lại Mỹ Nhưng mỗi cá nhân dẫu có khác biệt thế nào thì người Mỹ cũng có một số giá trị khá chung họ đã hấp thụ được và sống theo nền văn hóa của mình, một cách ý thức hay vô thức. Nhân kỷ niệm lễ Độc Lập Hoa Kỳ, chúng ta thử xem lại xem những giá trị cốt lõi đó là gì? Và chúng liên quan hay khác biệt gì với cộng đồng gốc Việt tại Mỹ? Giá trị đầu tiên có thể kể là quyền tự do cá nhân mà người Mỹ cổ súy và tôn trọng. Được bảo vệ bằng hiến pháp, người Mỹ có xu hướng suy nghĩ, nói và hành động theo chọn lựa của mình. Họ có những lối sống rất riêng biệt, từ thời trang, thị hiếu cho đến các thói quen, hành xử hàng ngày, nên sẵn sàng bảo vệ, phản kháng một khi họ tin rằng những quyền tự do cá nhân này bị xâm phạm. Đó là lý do mà những quyền tự do mang tầm vóc lớn hơn như tự do ngôn luận và tự do báo chí là điều rất quan trọng trong văn hóa Mỹ. Người Việt ngược lại, có xu hướng xem sự phục tùng, thỏa hiệp là điều quan trọng. Quyết đoán thay con cái, xem sự vâng phục của con cái là khuôn mẫu gia đình. Nên ngoài xã hội, họ thiếu sự tôn trọng quyền tự do của người khác. Một chiếc váy dẫu khó xem của cô người mẫu nào đó cũng tạo nên cuộc tranh luận cộng đồng ồn ào. Hay việc số đông tấn công vào một vài nhân vật cộng đồng trong thời gian qua chỉ vì những người này nêu dăm dữ liệu hay quan điểm cá nhân ôn hòa và khác biệt, là vài ví dụ về điều này. Giá trị thứ nhì là tính độc lập và tự lực. Đây là giá trị kéo theo từ giá trị tự do. Người Mỹ xem trọng sự độc lập và tự hào về sự tự lực của mình, chính điều này đã làm họ trở nên tự do, không bị phụ thuộc. Họ mong đợi người khác cũng có sự độc lập và tự lực, bắt đầu từ chính trong gia đình. Người Mỹ là xã hội nơi việc con cái ra riêng khi đến tuổi trưởng thành khá phổ biến. Trong khi đó, người Việt thiếu thói quen khuyến khích và huấn luyện con cái tinh thần độc lập. Không ít người còn phụ thuộc, lạm dụng hệ thống an sinh và phúc lợi xã hội nếu hội đủ điều kiện trên giấy tờ hơn là hoàn cảnh thực sự. Điều lớn hơn, họ mong đợi và kỳ vọng vào ngoại nhân trước những vấn đề dân tộc cần sự tự lực, tự cường. Giá trị rất quan trọng khác trong văn hóa Mỹ là sự bình đẳng, điều được xác quyết trong Tuyên ngôn Độc Lập Hoa Kỳ: "mọi người sinh ra đều bình đẳng". Sự bình đẳng này không mặc nhiên hiện diện theo như tuyên ngôn mà đã trải qua nhiều tranh đấu bằng máu và nước mắt của người dân Mỹ trong thời gian dài để đạt đến những điều mà người di dân được mặc nhiên thừa hưởng khi đến nước Mỹ. Quyền bình đẳng để thăng tiến, để đạt được thành công. Quyền bình đẳng trong pháp luật, hãng sở, học đường, giới tính... Người Mỹ gốc Việt tại một buổi lễ nhập tịch Hoa Kỳ hồi tháng 7/2018 Đây là một trong những giá trị được trân trọng nhất tại Mỹ và khác biệt nhiều với văn hóa Á Đông. Bởi không ít người gốc Việt còn đặt nặng, phân biệt đối xử theo vị thế xã hội, mức độ thành công hay sự giàu nghèo, ngoại hình... của người khác. Cộng đồng Việt nhìn chung mang dấu hiệu xem thường các cộng đồng bạn nên tình trạng xúc phạm, mạ lỵ cộng đồng người da đen, Mỹ La Tinh… khá phổ biến hiện nay. Một giá trị quan trọng khác trong văn hóa Mỹ có thể ghi nhận là tính khai phá, thích cạnh tranh và đề cao việc tự do kinh doanh. Đây là đặc tính và giá trị đã tạo ra sự thành công của giới trẻ Hoa Kỳ cho đến sự phát triển của các tập đoàn đa quốc gia. Luôn sáng tạo tìm tòi, không đi theo khuôn mẫu truyền thống, nhiều bức phá kỹ thuật cống hiến cho nhân loại hiện nay là do giới trẻ Mỹ tạo nên. Người Việt xem ra thiếu tinh thần khai phá, thích không gian an toàn và dễ thỏa mãn với thành công giới hạn. Người Mỹ trực tính, thẳng thắn nhưng cởi mở và chân thật. Quan hệ giữa chủ-nhân viên, vợ-chồng, cha mẹ-con cái cùng các mối quan hệ xã hội thường đặt trên nền tảng những giá trị này. Bởi chúng có lợi cho các bên và nhắm đến mục tiêu tích cực cuối cùng. Người Việt ngược lại hay vòng vo, thường né tránh vấn đề trong giao tiếp hay công việc nếu chúng gây bất lợi cho mình. Người Mỹ xem sự đúng giờ là điều quan trọng. Bất cứ mọi sự kiện quan trọng hay hàng ngày đều diễn ra đúng giờ và nhanh gọn, chính xác theo thời gian biểu. Đây là đặc tính của xã hội phát triển cao vì nó thể hiện năng suất, hiệu quả công việc cùng tính khoa học, kỷ luật. Liệu điều này có khác biệt nhiều với việc luôn vội vã, hấp tấp, chen lấn cắt hàng thường diễn ra nhan nhãn nhưng lại hay trễ nãi, rườm rà trong mọi sinh hoạt của cộng đồng Việt? Và cuối cùng, nhưng ắt còn có thể kể thêm, người Mỹ luôn nhìn đến tương lai với tinh thần lạc quan. Nước Mỹ không phải không từng trải qua những thử thách, nhưng chính sự phát triển của quốc gia đã làm người dân Mỹ tin rằng tương lai sẽ tốt đẹp hơn. Tự lực và tin vào cá nhân để hướng về tương lai hơn là tin vào số phận, định mệnh. Đó là điều giúp họ luôn chuẩn bị, hoạch định tương lai, ngắn hay dài hạn. Người Việt thì hay nhắc chuyện xưa và thường lấy quá khứ để xét đoán hiện tại và tương lai. Lo xa nhưng tùy tiện, không hề có kế hoạch ngắn hay dài hạn, cả trong đời sống cá nhân, vấn đề công việc cho đến dự án, chiến lược mang tầm mức quốc gia. Có thể chưa so sánh đầy đủ, nhưng những niềm tin, giá trị, suy nghĩ, hành xử chính yếu kể trên đã tạo nên một văn hóa Mỹ như hiện nay. Kể ra và so sánh không nhằm mục đích tôn vinh hay hạ thấp giá trị của nền văn hóa nào. Bởi phạm trù văn hoá của một dân tộc không mang tính đúng-sai rõ ràng vì chúng có những mặt tích cực lẫn tiêu cực, thích hợp hay không thích hợp với nền văn hóa khác. Tuy nhiên khi tiếp xúc hay đã sống trong một văn hóa và xã hội có những giá trị như vậy, người ta cần biết và hiểu để có thể hành xử thích hợp. Để nhìn các vấn đề xã hội và người chung quanh bằng sự tôn trọng và công tâm, công bằng hơn, không bị thiên lệch hay mang tính bài bác, cực đoan. Nhầm lẫn giữa vài thành công cá nhân với sức mạnh cộng đồng, nếu không thẳng thắn nhìn nhận, học hỏi và thay đổi theo các giá trị trong văn hóa Mỹ kể trên thì cộng đồng gốc Việt tại Hoa Kỳ không chỉ lạc lõng mà còn sẽ khó bắt kịp các cộng đồng bạn nơi mình đang cư ngụ. * Bài viết phản ánh quan điểm riêng của tác giả, một chuyên viên Công nghệ Thông tin, và là một nhà báo tự do từ Dallas, Texas.

071106_climatechangeyourview

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2007/11/071106_climatechangeyourview

Bạn nghĩ gì về Biến đổi Khí hậu?

Đề tài Biến đổi Khí hậu (Climate Change) đang được đài BBC tập trung khai thác trong tháng 11.2007, trước khi hội nghị quốc tế Bali tổ chức vào tháng 12 tại Indonesia.

Nhiệt độ Trái Đất tăng, băng hà tan cùng lúc với nạn hạn hán, thiếu nước ngọt và những biến đổi của các mùa mưa, dòng biển v.v. được bàn luận trong các chương trình của BBC. Vai trò của con người, từ lối sống lãng phí năng lượng, tăng khí thải CO2, đến các tác nhân gây hại cho môi trường, môi sinh, giới động thực vật khác cũng được đề cập tới, cả trong chương trình tiếng Anh, tiếng Việt và nhiều ngôn ngữ khác của BBC. Một trong những ý tưởng được BBC nêu ra là cần coi Biến đổi Khí hậu như một đề tài toàn cầu (global) nhưng có các tác động, ảnh hưởng tại chỗ, mang tính địa phương (local). Bởi thế, các giải pháp cũng phải vừa mang tính tại chỗ, cấp thời, vừa nằm trong một bối cảnh liên kết cả nhân loại. Tuy nhiên, BBC cũng không muốn trở thành một cơ quan vận động cho đề tài môi sinh mà chỉ nêu ra mọi mặt của vấn đề, kể cả ý kiến nói Thay đổi Khí hậu không phải là một đề tài hoàn toàn mang tính khoa học, nhằm làm giàu nội dung cuộc tranh luận. Ý kiến và thái độ Trang web ‘Have you say’ (‘Bạn cho biết ý kiến!’) của BBC đã nhận được rất nhiều điện thư email bày tỏ quan điểm của dư luận về đề tài này. Chẳng hạn như Ray Jones từ Blackburn, Anh Quốc viết về chính chương trình ca nhạc Live Earth nhằm vận động cho môi sinh: “Tôi rất bực mình khi thấy những người nắm trong tay tiền của, quyền lực nhiều nhất thế giới và tạo ra khí thải nhiều nhất lại đang tìm cách chơi vui hơn bằng lối tăng tiếng nhạc cho to hơn. Đa số người nghe hòa nhạc chỉ có mức sống khiêm tốn, còn các ‘siêu sao’ lại có nhà lớn, đi xe hơi to và di chuyển bằng máy bay rất nhiều’. Còn tiến sĩ Gavin Kenny từ Hastings, New Zealand thì viết: “Tôi đã bỏ ra 16 năm để nghiên cứu về biến đổi khí hậu với tư cách là một khoa học gia, và cũng làm việc với các nhà nông trong 6 năm. Trong năm tháng qua, tôi đã bỏ tiền ra đi đến nhiều nước, từ Thái Lan, Việt Nam, Nepal, Ai Cập, Ý, Thụy Sĩ, Anh và Pháp. Tôi cũng nói chuyện với những người tôi gặp. Theo tôi thì thay đổi khí hậu là chuyện đang diễn ra có vẻ bình thường với mọi người. Tuy nay ai cũng thấy sự thay đổi bỗng khác thường nhưng nhiều người vẫn còn sống quá êm ấm trong các khu đô thị, với lối sống tiêu dùng và thái độ sống ích kỷ.” Ông James Smith, Chủ tịch Royal Dutch Shell plc tại Anh viết trên trang web BBC News Online: “Cách nghĩ dài hạn chưa bao giờ lại cần như bây giờ trong ngành công nghiệp năng lượng. Các công ty năng lượng thường đầu tư hàng tỷ đôla vào các dự án khổng lồ có tuổi 30 năm hay hơn nữa. Vì thế, nếu chúng ta lên kế hoạch một cách hiệu quả thì cần có ý tưởng xu hướng chung sẽ đưa chúng ta tới đâu”. Bạn nghĩ sao về đề tài Thay Đổi Khí Hậu toàn cầu và có ý kiến hay câu chuyện gì về môi sinh nơi bạn đang sống? Hãy chia sẻ với Diễn đàn BBC ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk. MHien, Hà NộiCác bạn hãy tìm đọc cuốn "Sụp đổ" của Jared Diamond, đã dịch và in bằng tiếng Việt, rất khách quan và khoa học để có tầm nhìn đúng đắn và toàn diện về vấn đề môi trường, sinh thái trái đất, các biện pháp hiệu quả cho vấn đề này. Sách khá dầy gần 500 trang nhưng rất dễ đọc và bổ ích, hơn nữa còn giúp bạn có tư duy logic rất lý thú. Vấn đề khai thác để đạt lợi ích của con người và bảo vệ môi trường dường như rất dễ hiểu nhưng tranh luận và hành động để đạt được sự đồng thuận lại rất khó. Nhưng trước hết hãy trang bị kiến thức để cùng bàn luận đã, và cuốn sách chắc chắn sẽ giúp bạn rất nhiều. Tôi đọc xong thấy muốn nói lời cảm ơn rất nhiều tới tác giả, dịch giả và nhà xuất bản. XP, TPHCMAnh bạn Dân Chủ nói vậy mà cũng nghe được sao. Anh muốn mọi người tham gia Kyoto thì truớc hết mình phải chứng minh mình phải tôn trọng cái dự luật này chứ. Chứ chưa gì đã gạt phắc cái dự luật này không cần xem như Mĩ .Đuờng đuờng là một siêu cuờng như Hoa kì mà lại đi tranh giành hơn thua với nhũng nước đang phát triển là sao? Hoa Kỳ và phuơng Tây đã phát triển hàng trăm năm qua rồi trong khi TQ và Ấn Độ mới phảt triển trong vài thập niên trở lại, làm sao có thể bắt các nuớc đang phát triển phải cùng chia xẻ gánh nặng do sự phát triển kinh tế của phuơng Tây trong hàng trăn năm qua gây ra chứ. Hơn nữa Hoa Kỳ và Phương Tây có thể giảm luợng khí thải nhưng thu nhập của nguời dân vẫn không giảm bao nhiêu ? Còn đối với TQ, Ấn Độ , họ có tới vài trăm triệu người phải cần ăn chứ , kêu họ cắt giảm chẳng lẽ nào bắt họ để cho dân đói . Giảm khí thải để cuộc sống con người tốt lên chứ không phải là để nó xấu đi. Một nữa là anh bạn Dan chu nên xem lại :nếu dự luật này bất công như vậy thì tại sao EU và Nga lại thông qua trong khi Mĩ lại không, mặc dù kinh tế của các nuớc này không bằng Mĩ. Nguyen Minh, Việt NamỞ Việt nam, không những các thành phố lớn, ngày nay ngay ở nông thôn môi trường cũng bị huỷ hoại nghiêm trọng. Người dân quen với việc vứt rác thải ra ngoài đường. Chỗ nào cũng có thể là bãi rác: nơi triền đê, các rãnh nước, ven ao hồ, ven đường...không chỉ là rác thải công nghiệp mà còn bụi đất còn khí xả từ đủ mọi các loại xe quá đát, đặc biệt là công nông, mặt khác do sử dụng thuốc trừ sâu đã bị cấm lưu hành, do sử dụng thức ăn chăn nuôi có chất gây nhiễm, tệ hại hơn là do công tác quy hoạch các dự án, môi trường sống đã và đang bị huỷ hoại nghiêm trọng. hậu quả là số người mắc bệnh ưng thư, bệnh phổi ngày một tăng... Nguyên do một phần trình độ dân trí thấp, mặt khác còn do sự yếu kém của hệ thống chính trị trong công tác quản lý. Tôi biết thế hệ sau của người Việt sẽ phải trả giá. Cầu mong tiếng nói của những người có lương tri về vấn đề này trước khi quá muộn. Trông chờ ở các quan chức chính quyền hiện nay ư...điều ấy thật viển vông. TPT Phan ThiếtỞ Việt Nam những sai lầm về kỹ thuật Giao thông công chánh, thủy lợi hũy hoại môi trường nhanh hơn các quốc gia khác: 1/Làm đường Bắc Nam phía Tây, tàn phá rất nhiều rừng núi vì dọc theo đường lộ, người ta phá rừng làm nhà ở, trồng cao su, cà phê, cây nông nghiệp, công nghiệp,v.v...khai thác rừng, không còn tán rừng để giữ nước mùa lũ càn xuống vùng đồng bằng và giữ mực nước ngầm mùa hạn hán gây nên lụt lội và hạn triền miên hàng năm. 2/Làm đường sá không căn cứ "cốt nền" cứ đắp vá lên cao gây ngập úng nhà dân nên phải đào đất các vùng khác để sang lấp.Không nạo vét sông rạch thường xuyên vì không hiểu biết về "trị thủy" bằng người xưa. 3/Không chịu nghe lời khuyên của các chuyên gia giỏi khi đắp đập ngăn mặn, và đập ngăn lũ ở Đồng bằng Nam bộ vì vùng trũng này là cái túi chứa nước không ngăn được mà phải sống chung với nó để khai thác lợi ích từ nguồn thủy sản, phù sa bồi lấp. Sai lầm này phải trả giá như đập Tam Hiệp bên Trung Quốc hiện nay đều do lãnh đạo duy ý chí. TNĐúng vậy, sự biến đổi khí hậu toàn cầu do phần lớn con người gây ra và hậu quả của nó là nghiêm trọng. Con người đã xử dụng và tàn phá thiên nhiên một cách vô tội vạ: phá rừng, săn bắt thú quí hiếm, chặt đốn gỗ quí rồi đến các chất thải độc hại từ nhà máy, bệnh viện...làm ô nhiễm bầu trời lẫn các nguồn nước sạch: từ cống rãnh ra sông rồi đổ ra biển mà không hề có hệ thống xử lý. Chúng ta đang ăn tôm cá bị nhiễm độc và môi trường độc hại đang gậm nhấm dần sức khỏe chúng ta rồi đến các thế hệ tương lai một cách tệ hại. Đây là vấn nạn chung của cả nhân loại. Ở VN nhất là Saigon và Hà Nội cứ bước ra đường là mùi cống rãnh và mùi xăng sống (unburned gas) thải ra từ vô số xe gắn máy... Nhiệt độ địa cầu chỉ cần tăng m! ột độ mà thôi là chúng ta đã chứng kiến vô số các thiên tai, một số động thực vật biến mất hẳn (extinction) trên hành tinh này. Quá chú trọng đến phát triển kinh tế mà lơ là môi sinh (sức khỏe) là một lầm lẫn lẫn lớn. Trái đất này là của chung muôn loài chúng ta cần chia xẻ và giữ cho nó mãi tươi xanh. Làm thế nào là trách nhiệm của mỗi nhà cầm quyền và riêng ở VN ta có lẽ đầu tiên nên khuyến khích dùng xe đạp ở các thành phố lớn, tránh đổ hóa chất cặn bã hoặc dầu nhớt bẩn v.v. xuống cống rãnh, đưa ngay môn học về môi sinh vào bậc tiểu học để các em có cơ hội tiếp cận với thiên nhiên, yêu mến và có ý thức bảo vệ nó như một số nước đã làm. Kick, Việt NamMôi trường đã rất hào phóng với con người. Sẽ không có nền văn minh nhân loại nếu như môi trường không tạo ra sẵn những tài nguyên trên hành tinh này.Tuy nhiên sự vô độ của con người đã dẫn đến những hậu quả khôn lường. Khi con người nhận ra những sai lầm của mình thì cũng là lúc thiên nhiên thực sự nổi cơn thịnh nộ. Bên cạnh những giải pháp của các quốc gia về việc cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính... vẫn còn đó những bài toán đầy tham vọng cho nền kinh tế của mỗi quốc gia. Con người đã tạo ra guồng xoay vật chất cho chính mình và đã trở thành nô lệ của chính những gì mình tạo ra (Tham vọng của chúng ta hiện tại sẽ phải trả giá cho thế hệ mai sau nếu thiếu đi những sự cân nhắc cũng như chúng ta đang nhận hậu quả của những sai lầm từ thế hệ đi trước). Vẫn còn đó những hi vọng khi chúng ta cùng nhau nổ lực xây dựng lại môi trường (Thiên Nhiên vẫn rất rộng lượng với đứa con loài người của mình). Hãy đừng tự đánh mất đi những cơ hội còn lại rất ít ỏi của hành tinh này. Hơn ai hết các nguyên thủ quốc gia cần thấu hiểu và hãy biết đưa ra những gì cần làm cho hành tinh này. Các vị sẽ không cô đơn khi nghĩ tới tương lai của nhân loại . Hãy hiểu thiên nhiên như thiên nhiên đã từng hiểu những khát vọng của con người ! (Bài viết này không nhằm chỉ trích những thành tựu của nhân loại mà chỉ nhằm vào những tham vọng mù quáng thiếu sự cân nhắc ). Dan Chu, USACó nhiều ý kiến cho rằng một số quốc gia phát triển (trong đó có Hoa Kỳ) quá "ích kỷ" khi không tham gia nghị định thư Kyoto để giảm sự hâm nóng địa cầu. Bản thân tôi là một cử tri đảng Dân Chủ lúc đầu cũng bất bình về việc này. Nhưng sau khi tìm hiểu, tôi thấy việc Hoa Kỳ chưa đồng ý tham gia là vì nghị định thư Kyota có những điều khoản bất hợp lý, cho phép các nước đang phát triển như Trung Quốc và Ấn Độ mặc sức tỏa khí CO2 trong khi lại bắt các nước đã phát triển phải tốn công sức giới hạn loại khí này. Đây không phải là nhận xét của cá nhân tôi mà của những nhà phân tích độc lập, quý vị có thể đọc thêm ở Wikipedia.org (http://en.wikipedia.org/wiki/Global_warming_controversy#Political.2C_economic.2C_and_social_aspects_of_the_controversy - Phần "Kyoto Protocol"). Chúng ta nên biết rằng, Hoa Kỳ và trong đó đặc biệt là tiểu bang California đã và đang có các luật lệ gắt gao nhất trên thế giới về khí thải. Đòi hỏi một quốc gia như Hoa Kỳ phải tự cắt giảm thêm khí thải là một điều khó khăn cho họ về mặt kỹ thuật, và cũng là điều không công bằng trong ở góc độ cạnh tranh kinh tế khi các nước khác chưa từng làm như vậy. Theo tôi nghị định thư Kyoto nên được sửa lại để đòi hỏi tất cả thành viên cùng giảm khí thải ở một tỉ lệ như nhau. Như vậy mới công bằng và thực tế để việc thực hiện nghị định thư này được tiến hành. Thanh NguyenTrái Đất nóng lên đang mang đến cho loài người những hậu quả rất lớn, và cũng đang khiến cho nhiều người phải nhức đầu tìm cách đối phó. Tuy vậy, việc ngăn cản Trái Đất nóng lên lại không khó khăn như người ta đang nghĩ. Tôi biết nhiều cách đơn giản, tiết kiệm tiền bạc, mà lại có hiệu quả cao. Nếu như khả năng Anh ngữ của tôi đủ lưu loát, thì tôi đã viết đề án và gởi đến ông Al Gore rồi. Thanh Danh, Sài GònỞ Việt Nam, nên bắt buộc sinh viên và học sinh đi xe đạp. Tập tính đơn giản và khiêm tốn. Không gây chia rẽ giàu nghèo. Kể cả Giáo viên cũng thế. Và nhà ở quận nào thì học trường quận đó. Có thể đi bộ cho khoẻ. Không nên chọn trường điểm. Bớt được rất nhiều khói thải độc hại, và kẹt xe. Không xây cao ốc trong thành phố đang quá tải. Mà nên xây dựng công viên và cây xanh. Thanh Danh, tp Hồ Chí Minhở Việt Nam ,nên bắt buộc sinh viên và học sinh đi xe đạp , thứ 1 ,tập tính đơn giản và khiêm tốn . Không gây chia rẽ giàu nghèo . Kể cả Giáo viên cũng thế .Thứ 2 , nhà ở quận nào thì học trường quận đó .có thể đi bộ cho khoẻ .Không nên chọn trường điểm .Bớt được rất nhiều khói thải độc hại,và kẹt xe .Không xây cao ốc trong thành phố đang quá tải .Mà nên xây dựng công viên và cây xanh . Ming Xin, TPHCMChỉ cần Mỹ tham gia đồng ý là mọi chuyện xong xuôi. Nhưng họ chỉ nghĩ đến lợi ích của họ, thế giới cũng không làm gì được họ. Phuc Loc ThoCó một bức tranh biếm hoạ, vẽ hình một góc rừng trơ những gốc cây, với một bảng đề " CẤM CHẶT CÂY ", do vậy những vấn đề được nêu ra không hẳn được tất cả cùng quan tâm, cùng nhất trí và cùng thực hiện như: - Tàn phá rừng. -Ô nhiễm không khí. -Ô nhiễm nguồn nước sông, biển, đại dương. -Lạm dụng tình dục ở trẻ em.

summarize: Nhiệt độ Trái Đất tăng, băng hà tan cùng lúc với nạn hạn hán, thiếu nước ngọt và những biến đổi của các mùa mưa, dòng biển v.v. được bàn luận trong các chương trình của BBC. Vai trò của con người, từ lối sống lãng phí năng lượng, tăng khí thải CO2, đến các tác nhân gây hại cho môi trường, môi sinh, giới động thực vật khác cũng được đề cập tới, cả trong chương trình tiếng Anh, tiếng Việt và nhiều ngôn ngữ khác của BBC. Một trong những ý tưởng được BBC nêu ra là cần coi Biến đổi Khí hậu như một đề tài toàn cầu (global) nhưng có các tác động, ảnh hưởng tại chỗ, mang tính địa phương (local). Bởi thế, các giải pháp cũng phải vừa mang tính tại chỗ, cấp thời, vừa nằm trong một bối cảnh liên kết cả nhân loại. Tuy nhiên, BBC cũng không muốn trở thành một cơ quan vận động cho đề tài môi sinh mà chỉ nêu ra mọi mặt của vấn đề, kể cả ý kiến nói Thay đổi Khí hậu không phải là một đề tài hoàn toàn mang tính khoa học, nhằm làm giàu nội dung cuộc tranh luận. Ý kiến và thái độ Trang web ‘Have you say’ (‘Bạn cho biết ý kiến!’) của BBC đã nhận được rất nhiều điện thư email bày tỏ quan điểm của dư luận về đề tài này. Chẳng hạn như Ray Jones từ Blackburn, Anh Quốc viết về chính chương trình ca nhạc Live Earth nhằm vận động cho môi sinh: “Tôi rất bực mình khi thấy những người nắm trong tay tiền của, quyền lực nhiều nhất thế giới và tạo ra khí thải nhiều nhất lại đang tìm cách chơi vui hơn bằng lối tăng tiếng nhạc cho to hơn. Đa số người nghe hòa nhạc chỉ có mức sống khiêm tốn, còn các ‘siêu sao’ lại có nhà lớn, đi xe hơi to và di chuyển bằng máy bay rất nhiều’. Còn tiến sĩ Gavin Kenny từ Hastings, New Zealand thì viết: “Tôi đã bỏ ra 16 năm để nghiên cứu về biến đổi khí hậu với tư cách là một khoa học gia, và cũng làm việc với các nhà nông trong 6 năm. Trong năm tháng qua, tôi đã bỏ tiền ra đi đến nhiều nước, từ Thái Lan, Việt Nam, Nepal, Ai Cập, Ý, Thụy Sĩ, Anh và Pháp. Tôi cũng nói chuyện với những người tôi gặp. Theo tôi thì thay đổi khí hậu là chuyện đang diễn ra có vẻ bình thường với mọi người. Tuy nay ai cũng thấy sự thay đổi bỗng khác thường nhưng nhiều người vẫn còn sống quá êm ấm trong các khu đô thị, với lối sống tiêu dùng và thái độ sống ích kỷ.” Ông James Smith, Chủ tịch Royal Dutch Shell plc tại Anh viết trên trang web BBC News Online: “Cách nghĩ dài hạn chưa bao giờ lại cần như bây giờ trong ngành công nghiệp năng lượng. Các công ty năng lượng thường đầu tư hàng tỷ đôla vào các dự án khổng lồ có tuổi 30 năm hay hơn nữa. Vì thế, nếu chúng ta lên kế hoạch một cách hiệu quả thì cần có ý tưởng xu hướng chung sẽ đưa chúng ta tới đâu”. Bạn nghĩ sao về đề tài Thay Đổi Khí Hậu toàn cầu và có ý kiến hay câu chuyện gì về môi sinh nơi bạn đang sống? Hãy chia sẻ với Diễn đàn BBC ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk. MHien, Hà NộiCác bạn hãy tìm đọc cuốn "Sụp đổ" của Jared Diamond, đã dịch và in bằng tiếng Việt, rất khách quan và khoa học để có tầm nhìn đúng đắn và toàn diện về vấn đề môi trường, sinh thái trái đất, các biện pháp hiệu quả cho vấn đề này. Sách khá dầy gần 500 trang nhưng rất dễ đọc và bổ ích, hơn nữa còn giúp bạn có tư duy logic rất lý thú. Vấn đề khai thác để đạt lợi ích của con người và bảo vệ môi trường dường như rất dễ hiểu nhưng tranh luận và hành động để đạt được sự đồng thuận lại rất khó. Nhưng trước hết hãy trang bị kiến thức để cùng bàn luận đã, và cuốn sách chắc chắn sẽ giúp bạn rất nhiều. Tôi đọc xong thấy muốn nói lời cảm ơn rất nhiều tới tác giả, dịch giả và nhà xuất bản. XP, TPHCMAnh bạn Dân Chủ nói vậy mà cũng nghe được sao. Anh muốn mọi người tham gia Kyoto thì truớc hết mình phải chứng minh mình phải tôn trọng cái dự luật này chứ. Chứ chưa gì đã gạt phắc cái dự luật này không cần xem như Mĩ .Đuờng đuờng là một siêu cuờng như Hoa kì mà lại đi tranh giành hơn thua với nhũng nước đang phát triển là sao? Hoa Kỳ và phuơng Tây đã phát triển hàng trăm năm qua rồi trong khi TQ và Ấn Độ mới phảt triển trong vài thập niên trở lại, làm sao có thể bắt các nuớc đang phát triển phải cùng chia xẻ gánh nặng do sự phát triển kinh tế của phuơng Tây trong hàng trăn năm qua gây ra chứ. Hơn nữa Hoa Kỳ và Phương Tây có thể giảm luợng khí thải nhưng thu nhập của nguời dân vẫn không giảm bao nhiêu ? Còn đối với TQ, Ấn Độ , họ có tới vài trăm triệu người phải cần ăn chứ , kêu họ cắt giảm chẳng lẽ nào bắt họ để cho dân đói . Giảm khí thải để cuộc sống con người tốt lên chứ không phải là để nó xấu đi. Một nữa là anh bạn Dan chu nên xem lại :nếu dự luật này bất công như vậy thì tại sao EU và Nga lại thông qua trong khi Mĩ lại không, mặc dù kinh tế của các nuớc này không bằng Mĩ. Nguyen Minh, Việt NamỞ Việt nam, không những các thành phố lớn, ngày nay ngay ở nông thôn môi trường cũng bị huỷ hoại nghiêm trọng. Người dân quen với việc vứt rác thải ra ngoài đường. Chỗ nào cũng có thể là bãi rác: nơi triền đê, các rãnh nước, ven ao hồ, ven đường...không chỉ là rác thải công nghiệp mà còn bụi đất còn khí xả từ đủ mọi các loại xe quá đát, đặc biệt là công nông, mặt khác do sử dụng thuốc trừ sâu đã bị cấm lưu hành, do sử dụng thức ăn chăn nuôi có chất gây nhiễm, tệ hại hơn là do công tác quy hoạch các dự án, môi trường sống đã và đang bị huỷ hoại nghiêm trọng. hậu quả là số người mắc bệnh ưng thư, bệnh phổi ngày một tăng... Nguyên do một phần trình độ dân trí thấp, mặt khác còn do sự yếu kém của hệ thống chính trị trong công tác quản lý. Tôi biết thế hệ sau của người Việt sẽ phải trả giá. Cầu mong tiếng nói của những người có lương tri về vấn đề này trước khi quá muộn. Trông chờ ở các quan chức chính quyền hiện nay ư...điều ấy thật viển vông. TPT Phan ThiếtỞ Việt Nam những sai lầm về kỹ thuật Giao thông công chánh, thủy lợi hũy hoại môi trường nhanh hơn các quốc gia khác: 1/Làm đường Bắc Nam phía Tây, tàn phá rất nhiều rừng núi vì dọc theo đường lộ, người ta phá rừng làm nhà ở, trồng cao su, cà phê, cây nông nghiệp, công nghiệp,v.v...khai thác rừng, không còn tán rừng để giữ nước mùa lũ càn xuống vùng đồng bằng và giữ mực nước ngầm mùa hạn hán gây nên lụt lội và hạn triền miên hàng năm. 2/Làm đường sá không căn cứ "cốt nền" cứ đắp vá lên cao gây ngập úng nhà dân nên phải đào đất các vùng khác để sang lấp.Không nạo vét sông rạch thường xuyên vì không hiểu biết về "trị thủy" bằng người xưa. 3/Không chịu nghe lời khuyên của các chuyên gia giỏi khi đắp đập ngăn mặn, và đập ngăn lũ ở Đồng bằng Nam bộ vì vùng trũng này là cái túi chứa nước không ngăn được mà phải sống chung với nó để khai thác lợi ích từ nguồn thủy sản, phù sa bồi lấp. Sai lầm này phải trả giá như đập Tam Hiệp bên Trung Quốc hiện nay đều do lãnh đạo duy ý chí. TNĐúng vậy, sự biến đổi khí hậu toàn cầu do phần lớn con người gây ra và hậu quả của nó là nghiêm trọng. Con người đã xử dụng và tàn phá thiên nhiên một cách vô tội vạ: phá rừng, săn bắt thú quí hiếm, chặt đốn gỗ quí rồi đến các chất thải độc hại từ nhà máy, bệnh viện...làm ô nhiễm bầu trời lẫn các nguồn nước sạch: từ cống rãnh ra sông rồi đổ ra biển mà không hề có hệ thống xử lý. Chúng ta đang ăn tôm cá bị nhiễm độc và môi trường độc hại đang gậm nhấm dần sức khỏe chúng ta rồi đến các thế hệ tương lai một cách tệ hại. Đây là vấn nạn chung của cả nhân loại. Ở VN nhất là Saigon và Hà Nội cứ bước ra đường là mùi cống rãnh và mùi xăng sống (unburned gas) thải ra từ vô số xe gắn máy... Nhiệt độ địa cầu chỉ cần tăng m! ột độ mà thôi là chúng ta đã chứng kiến vô số các thiên tai, một số động thực vật biến mất hẳn (extinction) trên hành tinh này. Quá chú trọng đến phát triển kinh tế mà lơ là môi sinh (sức khỏe) là một lầm lẫn lẫn lớn. Trái đất này là của chung muôn loài chúng ta cần chia xẻ và giữ cho nó mãi tươi xanh. Làm thế nào là trách nhiệm của mỗi nhà cầm quyền và riêng ở VN ta có lẽ đầu tiên nên khuyến khích dùng xe đạp ở các thành phố lớn, tránh đổ hóa chất cặn bã hoặc dầu nhớt bẩn v.v. xuống cống rãnh, đưa ngay môn học về môi sinh vào bậc tiểu học để các em có cơ hội tiếp cận với thiên nhiên, yêu mến và có ý thức bảo vệ nó như một số nước đã làm. Kick, Việt NamMôi trường đã rất hào phóng với con người. Sẽ không có nền văn minh nhân loại nếu như môi trường không tạo ra sẵn những tài nguyên trên hành tinh này.Tuy nhiên sự vô độ của con người đã dẫn đến những hậu quả khôn lường. Khi con người nhận ra những sai lầm của mình thì cũng là lúc thiên nhiên thực sự nổi cơn thịnh nộ. Bên cạnh những giải pháp của các quốc gia về việc cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính... vẫn còn đó những bài toán đầy tham vọng cho nền kinh tế của mỗi quốc gia. Con người đã tạo ra guồng xoay vật chất cho chính mình và đã trở thành nô lệ của chính những gì mình tạo ra (Tham vọng của chúng ta hiện tại sẽ phải trả giá cho thế hệ mai sau nếu thiếu đi những sự cân nhắc cũng như chúng ta đang nhận hậu quả của những sai lầm từ thế hệ đi trước). Vẫn còn đó những hi vọng khi chúng ta cùng nhau nổ lực xây dựng lại môi trường (Thiên Nhiên vẫn rất rộng lượng với đứa con loài người của mình). Hãy đừng tự đánh mất đi những cơ hội còn lại rất ít ỏi của hành tinh này. Hơn ai hết các nguyên thủ quốc gia cần thấu hiểu và hãy biết đưa ra những gì cần làm cho hành tinh này. Các vị sẽ không cô đơn khi nghĩ tới tương lai của nhân loại . Hãy hiểu thiên nhiên như thiên nhiên đã từng hiểu những khát vọng của con người ! (Bài viết này không nhằm chỉ trích những thành tựu của nhân loại mà chỉ nhằm vào những tham vọng mù quáng thiếu sự cân nhắc ). Dan Chu, USACó nhiều ý kiến cho rằng một số quốc gia phát triển (trong đó có Hoa Kỳ) quá "ích kỷ" khi không tham gia nghị định thư Kyoto để giảm sự hâm nóng địa cầu. Bản thân tôi là một cử tri đảng Dân Chủ lúc đầu cũng bất bình về việc này. Nhưng sau khi tìm hiểu, tôi thấy việc Hoa Kỳ chưa đồng ý tham gia là vì nghị định thư Kyota có những điều khoản bất hợp lý, cho phép các nước đang phát triển như Trung Quốc và Ấn Độ mặc sức tỏa khí CO2 trong khi lại bắt các nước đã phát triển phải tốn công sức giới hạn loại khí này. Đây không phải là nhận xét của cá nhân tôi mà của những nhà phân tích độc lập, quý vị có thể đọc thêm ở Wikipedia.org (http://en.wikipedia.org/wiki/Global_warming_controversy#Political.2C_economic.2C_and_social_aspects_of_the_controversy - Phần "Kyoto Protocol"). Chúng ta nên biết rằng, Hoa Kỳ và trong đó đặc biệt là tiểu bang California đã và đang có các luật lệ gắt gao nhất trên thế giới về khí thải. Đòi hỏi một quốc gia như Hoa Kỳ phải tự cắt giảm thêm khí thải là một điều khó khăn cho họ về mặt kỹ thuật, và cũng là điều không công bằng trong ở góc độ cạnh tranh kinh tế khi các nước khác chưa từng làm như vậy. Theo tôi nghị định thư Kyoto nên được sửa lại để đòi hỏi tất cả thành viên cùng giảm khí thải ở một tỉ lệ như nhau. Như vậy mới công bằng và thực tế để việc thực hiện nghị định thư này được tiến hành. Thanh NguyenTrái Đất nóng lên đang mang đến cho loài người những hậu quả rất lớn, và cũng đang khiến cho nhiều người phải nhức đầu tìm cách đối phó. Tuy vậy, việc ngăn cản Trái Đất nóng lên lại không khó khăn như người ta đang nghĩ. Tôi biết nhiều cách đơn giản, tiết kiệm tiền bạc, mà lại có hiệu quả cao. Nếu như khả năng Anh ngữ của tôi đủ lưu loát, thì tôi đã viết đề án và gởi đến ông Al Gore rồi. Thanh Danh, Sài GònỞ Việt Nam, nên bắt buộc sinh viên và học sinh đi xe đạp. Tập tính đơn giản và khiêm tốn. Không gây chia rẽ giàu nghèo. Kể cả Giáo viên cũng thế. Và nhà ở quận nào thì học trường quận đó. Có thể đi bộ cho khoẻ. Không nên chọn trường điểm. Bớt được rất nhiều khói thải độc hại, và kẹt xe. Không xây cao ốc trong thành phố đang quá tải. Mà nên xây dựng công viên và cây xanh. Thanh Danh, tp Hồ Chí Minhở Việt Nam ,nên bắt buộc sinh viên và học sinh đi xe đạp , thứ 1 ,tập tính đơn giản và khiêm tốn . Không gây chia rẽ giàu nghèo . Kể cả Giáo viên cũng thế .Thứ 2 , nhà ở quận nào thì học trường quận đó .có thể đi bộ cho khoẻ .Không nên chọn trường điểm .Bớt được rất nhiều khói thải độc hại,và kẹt xe .Không xây cao ốc trong thành phố đang quá tải .Mà nên xây dựng công viên và cây xanh . Ming Xin, TPHCMChỉ cần Mỹ tham gia đồng ý là mọi chuyện xong xuôi. Nhưng họ chỉ nghĩ đến lợi ích của họ, thế giới cũng không làm gì được họ. Phuc Loc ThoCó một bức tranh biếm hoạ, vẽ hình một góc rừng trơ những gốc cây, với một bảng đề " CẤM CHẶT CÂY ", do vậy những vấn đề được nêu ra không hẳn được tất cả cùng quan tâm, cùng nhất trí và cùng thực hiện như: - Tàn phá rừng. -Ô nhiễm không khí. -Ô nhiễm nguồn nước sông, biển, đại dương. -Lạm dụng tình dục ở trẻ em.

culture-social-47553386

https://www.bbc.com/vietnamese/culture-social-47553386

Bạn có toát mồ hôi khi bước lên máy bay và muốn tìm giải pháp?

Tay bạn ra mồ hôi khi bước lên máy bay? Bạn bám chặt cánh tay vào ghế lúc cất cánh? Bạn cảm thấy tim đập nhanh hơn khi hạ cánh?

Đối với nhiều người, môi trường trên máy bay tạo ra một sự bất an Vậy thì bạn - giống 17% người Mỹ (theo một khảo sát của Boeing) - có thể đang mắc chứng sợ máy bay. Ethiopian Airlines: 'Không ai sống sót' khi Boeing 737 rơi trên đường tới Kenya Việt Nam chưa cấp phép cho Boeing 737 MAX 8 Hoa Kỳ: Boeing 737 Max 8 đạt tiêu chuẩn bay Tìm thấy hộp đen còn lại của phi cơ Lion Air Sau vụ rơi máy bay Ethiopian Airlines 737 khiến 157 người thiệt mạng gần đây - thì đó là nỗi sợ có thể hiểu được. Tuy nhiên, máy bay rơi là chuyện hiếm xảy ra. Ước tính trên thế giới có tổng cộng 37,800,000 chuyến bay, tỉ lệ tai nạn chỉ là 1/2,520,000 chuyến - theo số liệu thống kê tai nạn hàng không của Mạng lưới An toàn Hàng không (Aviation Safety Network - ASN). Thông tin về tai nạn máy bay được truyền đi rộng rãi càng khiến cho nỗi sợ đó tăng cao. Tin vui là nỗi sợ lên máy bay có thể điều chỉnh được - trên thực tế là có nhiều cách để đối mặt với nó. Sau đây sẽ là những lời khuyên từ các nhà tâm lý học. Bài tập hít thở Nhà tâm lý Mattew Price khuyên rằng nên hít thở sâu sẽ làm giảm bớt lo lắng Có những người sợ bay vì họ chưa từng bước lên máy bay, hoặc có những trải nghiệm tiêu cực liên quan đến việc bay - nhà tâm lý học Matthew Price tại Đại học Vermont lý giải. Ông bổ sung: "Không có lời giải thích nào rõ ràng cho việc mắc nỗi sợ đó. nhưng có khá nhiều nguyên nhân tiềm năng," "Nguyên nhân có thể đến từ hiệu ứng của những vụ máy bay rơi, hoặc nỗi bất an khi ở trong một không gian khép kín." Ông Price cũng đưa ra lời khuyên về bài tập hít thở - hít một hơi thật chậm và sâu bằng miệng, thở ra nhẹ nhàng bằng mũi - thỉnh thoảng niệm một câu thần chú nhẹ nhàng cũng có thể giữ bản thân bình tĩnh. Liệu pháp tâm lý Chia sẻ là cách bạn vượt qua nỗi sợ Một số người đeo tai nghe để tạo không gian riêng trên máy bay, cũng có người uống thuốc an thần hoặc thuốc ngủ, trong khi nhiều người lại uống rượu. Nhưng nếu nỗi sợ tăng lên - thậm chí cản trở việc bạn lên máy bay, thì có một vài liệu pháp tâm lý mà bạn có thể tìm hiểu. Thôi miên, liệu pháp tâm lý hay liệu pháp hành vi nhận thức là những cách có thể giúp chống lại nỗi sợ lên máy bay. Hôn thê nạn nhân Lion Air chụp ảnh cưới một mình Trung Quốc tạm ngừng bay Boeing 737 Max-8 Tìm thấy hộp đen còn lại của phi cơ Lion Air Bản chất là chúng ta xác định được những yếu tố xung quanh mối lo lắng, để ý đến việc nó phát triển và làm cho chúng ta hoang mang ra sao. Và quan trọng nhất là tìm ra cách đối mặt với những cảm giác bất an này. Đối mặt với nỗi sợ Bài tập 'Hiện thực ảo' (virtual reality - VR) giúp chữa bệnh sợ bay Các chuyên gia cho rằng cách tốt nhất để vượt qua chứng sợ máy bay đó là đối mặt với nỗi sợ một cách trực diện. Chúng ta dần dần phơi bay từng cấp độ của nỗi sợ máy bay, dưới sự giám sát của các nhà tâm lý. Có những khóa học đặc biệt để giải quyết nỗi sợ này, ví dụ như chương trình "bay mà không sợ" của Virgin Atlantic. Các phi công được đào tạo sẽ trả lời thắc mắc, đưa ra thông tin liên quan đến nỗi sợ máy bay, như là máy bay vận hành như thế nào, tại sao sự bất an lại là vấn đề tâm lý bình thường, các hãng hàng không đang làm gì để chống khủng bố, và các phi công sẽ làm gì khi động cơ gặp sự cố. Nhà tâm lý học Barbara Rothbaum của trường Y Emory tại Atlanta, tiểu bang Georgia đã đưa vào chiếc máy bay ảo được mô phỏng giống thật để thực hiện liệu pháp "phơi bày nỗi sợ" với "93% người tham gia có thể lên máy bay với trạng thái bình thường chỉ sau tám buổi trị liệu". Bà giới thiệu bốn buổi trị liệu đầu tiên sẽ hướng dẫn học viên kỹ năng quản lý nỗi lo lắng, ví dụ như, làm thế nào để xác định những suy nghĩ tiêu cực và vô lý (như là "chúng ta sắp rơi rồi,") và khắc phục chúng. Bốn buổi cuối cùng sẽ sử dụng hiện thực ảo (virtual reality - VR) để giúp con người đối mặt với nỗi sợ máy bay bằng các liệu pháp tinh thần, từ đó mối lo lắng của họ sẽ giảm. Bà Rothbaum chia sẻ thêm: "Việc sử dụng máy bay thật hay ảo đều như nhau khi chúng ta ứng dụng công nghệ VR - nó rẻ và dễ dàng hơn; hơn nữa, bạn có thể cất hay hạ cánh bao nhiêu lần tùy nhu cầu trong vòng 45 phút trị liệu mà không phải rời văn phòng." Khóa học này mong muốn đem đến cho học viên kiến thức, sự hiểu biết, dần tiến đến chế ngự nỗi sợ. Khi bạn hiểu bản chất một vấn đề, nó sẽ không thể kiểm soát bạn nữa. Nhìn nhận thực tế 2017 là năm an toàn nhất trong lịch sử ngành hàng không thương mại Máy bay rơi luôn là một tin tức chấn động. Gần nhất là vụ máy bay Ethiopian Airlines Boeing 737 Max rơi sau sáu phút cất cánh từ Addis Ababa. Toàn bộ 157 hành khách đã thiệt mạng. Dẫu vậy, các chuyên gia an toàn hàng không luôn nhắc nhở rằng tai nạn đường bộ còn nhiều hơn thảm họa máy bay; và số lượng tử vong hàng không đã giảm đều trong hai thập kỷ trở lại đây. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố rằng có 1,25 triệu người chết trên toàn cầu khi lưu thông đường bộ năm 2013. Như vậy là giao thông đường bộ có số lượng tử vong cao gấp 100 lần đường không. Ngoài ra, hai nguyên nhân hàng đầu khiến con người tử vong là bệnh tim và ung thư. 2017 là năm an toàn nhất trong lịch sử ngành hàng không thương mại, theo một bản nghiên cứu gần đây. Cả năm không xảy ra vụ rơi máy bay nào trên thế giới, theo bản báo cáo của ASN. Năm 2018, số liệu chỉ ra rằng chỉ có một vụ tai nạn hàng không chết người xảy ra trên tổng số 2,5 triệu chuyến bay. Ông Harro Ranter - Giám đốc điều hành của ASN nhấn mạnh rằng mức độ an toàn hàng không đang tăng mạnh. Ông nói thêm: "Điều này đã chỉ ra một bước tiến vượt bậc của an toàn hàng không trong hai thập kỷ qua." Xem thêm về hàng không: Bạn xem còn đủ tuổi thi làm phi công nhé Indonesia: Vì sao Boeing 737 mới tinh đã rơi? Mỹ kiểm tra động cơ Boeing 737

summarize: Đối với nhiều người, môi trường trên máy bay tạo ra một sự bất an Vậy thì bạn - giống 17% người Mỹ (theo một khảo sát của Boeing) - có thể đang mắc chứng sợ máy bay. Ethiopian Airlines: 'Không ai sống sót' khi Boeing 737 rơi trên đường tới Kenya Việt Nam chưa cấp phép cho Boeing 737 MAX 8 Hoa Kỳ: Boeing 737 Max 8 đạt tiêu chuẩn bay Tìm thấy hộp đen còn lại của phi cơ Lion Air Sau vụ rơi máy bay Ethiopian Airlines 737 khiến 157 người thiệt mạng gần đây - thì đó là nỗi sợ có thể hiểu được. Tuy nhiên, máy bay rơi là chuyện hiếm xảy ra. Ước tính trên thế giới có tổng cộng 37,800,000 chuyến bay, tỉ lệ tai nạn chỉ là 1/2,520,000 chuyến - theo số liệu thống kê tai nạn hàng không của Mạng lưới An toàn Hàng không (Aviation Safety Network - ASN). Thông tin về tai nạn máy bay được truyền đi rộng rãi càng khiến cho nỗi sợ đó tăng cao. Tin vui là nỗi sợ lên máy bay có thể điều chỉnh được - trên thực tế là có nhiều cách để đối mặt với nó. Sau đây sẽ là những lời khuyên từ các nhà tâm lý học. Bài tập hít thở Nhà tâm lý Mattew Price khuyên rằng nên hít thở sâu sẽ làm giảm bớt lo lắng Có những người sợ bay vì họ chưa từng bước lên máy bay, hoặc có những trải nghiệm tiêu cực liên quan đến việc bay - nhà tâm lý học Matthew Price tại Đại học Vermont lý giải. Ông bổ sung: "Không có lời giải thích nào rõ ràng cho việc mắc nỗi sợ đó. nhưng có khá nhiều nguyên nhân tiềm năng," "Nguyên nhân có thể đến từ hiệu ứng của những vụ máy bay rơi, hoặc nỗi bất an khi ở trong một không gian khép kín." Ông Price cũng đưa ra lời khuyên về bài tập hít thở - hít một hơi thật chậm và sâu bằng miệng, thở ra nhẹ nhàng bằng mũi - thỉnh thoảng niệm một câu thần chú nhẹ nhàng cũng có thể giữ bản thân bình tĩnh. Liệu pháp tâm lý Chia sẻ là cách bạn vượt qua nỗi sợ Một số người đeo tai nghe để tạo không gian riêng trên máy bay, cũng có người uống thuốc an thần hoặc thuốc ngủ, trong khi nhiều người lại uống rượu. Nhưng nếu nỗi sợ tăng lên - thậm chí cản trở việc bạn lên máy bay, thì có một vài liệu pháp tâm lý mà bạn có thể tìm hiểu. Thôi miên, liệu pháp tâm lý hay liệu pháp hành vi nhận thức là những cách có thể giúp chống lại nỗi sợ lên máy bay. Hôn thê nạn nhân Lion Air chụp ảnh cưới một mình Trung Quốc tạm ngừng bay Boeing 737 Max-8 Tìm thấy hộp đen còn lại của phi cơ Lion Air Bản chất là chúng ta xác định được những yếu tố xung quanh mối lo lắng, để ý đến việc nó phát triển và làm cho chúng ta hoang mang ra sao. Và quan trọng nhất là tìm ra cách đối mặt với những cảm giác bất an này. Đối mặt với nỗi sợ Bài tập 'Hiện thực ảo' (virtual reality - VR) giúp chữa bệnh sợ bay Các chuyên gia cho rằng cách tốt nhất để vượt qua chứng sợ máy bay đó là đối mặt với nỗi sợ một cách trực diện. Chúng ta dần dần phơi bay từng cấp độ của nỗi sợ máy bay, dưới sự giám sát của các nhà tâm lý. Có những khóa học đặc biệt để giải quyết nỗi sợ này, ví dụ như chương trình "bay mà không sợ" của Virgin Atlantic. Các phi công được đào tạo sẽ trả lời thắc mắc, đưa ra thông tin liên quan đến nỗi sợ máy bay, như là máy bay vận hành như thế nào, tại sao sự bất an lại là vấn đề tâm lý bình thường, các hãng hàng không đang làm gì để chống khủng bố, và các phi công sẽ làm gì khi động cơ gặp sự cố. Nhà tâm lý học Barbara Rothbaum của trường Y Emory tại Atlanta, tiểu bang Georgia đã đưa vào chiếc máy bay ảo được mô phỏng giống thật để thực hiện liệu pháp "phơi bày nỗi sợ" với "93% người tham gia có thể lên máy bay với trạng thái bình thường chỉ sau tám buổi trị liệu". Bà giới thiệu bốn buổi trị liệu đầu tiên sẽ hướng dẫn học viên kỹ năng quản lý nỗi lo lắng, ví dụ như, làm thế nào để xác định những suy nghĩ tiêu cực và vô lý (như là "chúng ta sắp rơi rồi,") và khắc phục chúng. Bốn buổi cuối cùng sẽ sử dụng hiện thực ảo (virtual reality - VR) để giúp con người đối mặt với nỗi sợ máy bay bằng các liệu pháp tinh thần, từ đó mối lo lắng của họ sẽ giảm. Bà Rothbaum chia sẻ thêm: "Việc sử dụng máy bay thật hay ảo đều như nhau khi chúng ta ứng dụng công nghệ VR - nó rẻ và dễ dàng hơn; hơn nữa, bạn có thể cất hay hạ cánh bao nhiêu lần tùy nhu cầu trong vòng 45 phút trị liệu mà không phải rời văn phòng." Khóa học này mong muốn đem đến cho học viên kiến thức, sự hiểu biết, dần tiến đến chế ngự nỗi sợ. Khi bạn hiểu bản chất một vấn đề, nó sẽ không thể kiểm soát bạn nữa. Nhìn nhận thực tế 2017 là năm an toàn nhất trong lịch sử ngành hàng không thương mại Máy bay rơi luôn là một tin tức chấn động. Gần nhất là vụ máy bay Ethiopian Airlines Boeing 737 Max rơi sau sáu phút cất cánh từ Addis Ababa. Toàn bộ 157 hành khách đã thiệt mạng. Dẫu vậy, các chuyên gia an toàn hàng không luôn nhắc nhở rằng tai nạn đường bộ còn nhiều hơn thảm họa máy bay; và số lượng tử vong hàng không đã giảm đều trong hai thập kỷ trở lại đây. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố rằng có 1,25 triệu người chết trên toàn cầu khi lưu thông đường bộ năm 2013. Như vậy là giao thông đường bộ có số lượng tử vong cao gấp 100 lần đường không. Ngoài ra, hai nguyên nhân hàng đầu khiến con người tử vong là bệnh tim và ung thư. 2017 là năm an toàn nhất trong lịch sử ngành hàng không thương mại, theo một bản nghiên cứu gần đây. Cả năm không xảy ra vụ rơi máy bay nào trên thế giới, theo bản báo cáo của ASN. Năm 2018, số liệu chỉ ra rằng chỉ có một vụ tai nạn hàng không chết người xảy ra trên tổng số 2,5 triệu chuyến bay. Ông Harro Ranter - Giám đốc điều hành của ASN nhấn mạnh rằng mức độ an toàn hàng không đang tăng mạnh. Ông nói thêm: "Điều này đã chỉ ra một bước tiến vượt bậc của an toàn hàng không trong hai thập kỷ qua." Xem thêm về hàng không: Bạn xem còn đủ tuổi thi làm phi công nhé Indonesia: Vì sao Boeing 737 mới tinh đã rơi? Mỹ kiểm tra động cơ Boeing 737

world-38628674

https://www.bbc.com/vietnamese/world-38628674

'Mỹ vẫn gắn bó với Asean về an ninh'

Việc Đô đốc Harry B. Harris thuộc Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ sẽ có mặt khai mạc cuộc tập trận chung Hổ mang Vàng lần thứ 36 tại căn cứ không quân Uta-pao, Thái Lan, hôm 14/2 tới đây cho thấy Mỹ vẫn rất gắn bó với khu vực, ký giả Kavi Chongkittavorn nhận xét trên báo The Nation của Thái Lan.

Cuộc tập trận Hổ mang Vàng 2016 diễn ra tại Sattahip trong tháng Hai 2016 Sự hiện diện của Đô đốc Harris không chỉ chứng tỏ sự hợp tác quân sự chặt chẽ giữa Hoa Kỳ và Thái Lan, mà còn thể hiện sự cam kết về an ninh của Mỹ trong bối cảnh các cường quốc khác như Trung Quốc và Nga đang ngày càng tạo ra nhiều thách thức cho khu vực. Ông sẽ là quan chức cao cấp nhất của Hoa Kỳ lần đầu tiên tới Thái Lan sau cuộc đảo chính 5/2014 ở Thái, sự kiện khiến quan hệ Thái-Mỹ xấu đi trầm trọng. Cuộc tập trận với quy mô lớn hơn những năm trước cho thấy Hoa Kỳ đang xoay sang các đồng minh ở Đông Nam Á sau một thời gian chú trọng vào vấn đề an ninh Philippines và các tranh chấp tại Biển Đông, the Nation nhận xét. Đây là sự chuyển dịch lớn, đặc biệt là trong bối cảnh sự hiện diện của Hoa Kỳ và đồng minh tại Đông Nam Á đang yếu đi trong lúc các cường quốc khác có cơ hội gia tăng vai trò tại khu vực. Với việc Mỹ vắng bóng kể từ sau cuộc đảo chính, Thái Lan đã nhanh chóng phát triển quan hệ quốc phòng với các nước khác như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và Nhật Bản. Tại khu vực, trong những năm qua, cả Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia đều đã đưa ra các khung hợp tác hoạt động trong lĩnh vực an ninh để khối Asean cân nhắc. Lúc này, khối vẫn chưa xem xét nghiêm túc bất kỳ đề xuất nào. Các nước khối Asean hiện chưa xem xét các đề xuất hợp tác an ninh khu vực do Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia đưa ra trong các năm qua Hiện vẫn còn quá sớm để nói liệu các đề xuất an ninh đó có chịu chung số phận như đề xuất hợp tác an ninh châu Á mà Australia đưa ra nhưng bị Asean bác bỏ ngay hay không. Cho tới nay, mới chỉ có Campuchia công khai tuyên bố hồi cuối năm ngoái rằng Phnom Penh chắc chắn ủng hộ Hiệp định Thân thiện và Hợp tác do Trung Quốc đưa ra. Sự hậu thuẫn của Asean cho khung hoạt động mà Trung Quốc đưa ra sẽ phụ thuộc rất nhiều vào kết quả đàm phán hiện nay về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) cũng như thái độ của Bắc Kinh đối với tình hình Asean. Mới đây, Trung Quốc công bố chính sách hợp tác an ninh Châu Á-Thái Bình Dương trong đó tuyên bố Bắc Kinh coi Asean là "một ưu tiên trong quan hệ ngoại giao, và ủng hộ mạnh mẽ sự hội nhập, xây dựng cộng đồng Asean cũng như việc trung ương hóa hợp tác khu vực." Cũng trong nội dung tài liệu được công bố hôm 11/1, Bắc Kinh nói sẵn sàng hợp tác với chính quyền mới của Mỹ để "theo đuổi chính sách không xung đột, không đối đầu, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng có lợi". Hổ mang Vàng 2017 Với việc Hổ mang Vàng 2017 sẽ diễn ra trong 10 ngày vào tháng Hai tới, chỉ chưa đầy một tháng sau khi Tổng thống tân cử Donald Trump chính thức nhậm chức, giới chức quân sự Thái tin rằng chính phủ mới của Hoa Kỳ sẽ lựa chọn những đối tác tốt nhất tại Á châu, bất chấp nhiều nhận xét trái ngược nhau mà ông Trump và đội ngũ xây dựng chính sách ngoại giao của ông đưa ra trong hai tháng qua. Hồi tháng Tám năm ngoái, tin tức dự tính cuộc tập trận năm nay chỉ triển khai 'đơn giản', với nội dung chủ yếu tập trung vào việc lên kế hoạch quân sự. Có dự kiến là Hổ mang Vàng 2017 có quy mô thu hẹp lại so với những lần trước về cả lượng thủy quân lục chiến Hoa Kỳ và lính Thái. Số quân nhân các nước khác tới tham dự cũng ít đi, và số lượng các quan sát viên cũng bị cắt bớt. Nay tin tức xác nhận rằng số quân nhân Mỹ-Thái dự tập trận sẽ cao hơn các lần của năm 2015 và 2016, có thể lên tới trên 10 ngàn người. Số các nước gửi quân tham dự sẽ là trên 10 quốc gia, cả trong hoạt động tập trận và các chương trình huấn luyện.

summarize: Cuộc tập trận Hổ mang Vàng 2016 diễn ra tại Sattahip trong tháng Hai 2016 Sự hiện diện của Đô đốc Harris không chỉ chứng tỏ sự hợp tác quân sự chặt chẽ giữa Hoa Kỳ và Thái Lan, mà còn thể hiện sự cam kết về an ninh của Mỹ trong bối cảnh các cường quốc khác như Trung Quốc và Nga đang ngày càng tạo ra nhiều thách thức cho khu vực. Ông sẽ là quan chức cao cấp nhất của Hoa Kỳ lần đầu tiên tới Thái Lan sau cuộc đảo chính 5/2014 ở Thái, sự kiện khiến quan hệ Thái-Mỹ xấu đi trầm trọng. Cuộc tập trận với quy mô lớn hơn những năm trước cho thấy Hoa Kỳ đang xoay sang các đồng minh ở Đông Nam Á sau một thời gian chú trọng vào vấn đề an ninh Philippines và các tranh chấp tại Biển Đông, the Nation nhận xét. Đây là sự chuyển dịch lớn, đặc biệt là trong bối cảnh sự hiện diện của Hoa Kỳ và đồng minh tại Đông Nam Á đang yếu đi trong lúc các cường quốc khác có cơ hội gia tăng vai trò tại khu vực. Với việc Mỹ vắng bóng kể từ sau cuộc đảo chính, Thái Lan đã nhanh chóng phát triển quan hệ quốc phòng với các nước khác như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và Nhật Bản. Tại khu vực, trong những năm qua, cả Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia đều đã đưa ra các khung hợp tác hoạt động trong lĩnh vực an ninh để khối Asean cân nhắc. Lúc này, khối vẫn chưa xem xét nghiêm túc bất kỳ đề xuất nào. Các nước khối Asean hiện chưa xem xét các đề xuất hợp tác an ninh khu vực do Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia đưa ra trong các năm qua Hiện vẫn còn quá sớm để nói liệu các đề xuất an ninh đó có chịu chung số phận như đề xuất hợp tác an ninh châu Á mà Australia đưa ra nhưng bị Asean bác bỏ ngay hay không. Cho tới nay, mới chỉ có Campuchia công khai tuyên bố hồi cuối năm ngoái rằng Phnom Penh chắc chắn ủng hộ Hiệp định Thân thiện và Hợp tác do Trung Quốc đưa ra. Sự hậu thuẫn của Asean cho khung hoạt động mà Trung Quốc đưa ra sẽ phụ thuộc rất nhiều vào kết quả đàm phán hiện nay về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) cũng như thái độ của Bắc Kinh đối với tình hình Asean. Mới đây, Trung Quốc công bố chính sách hợp tác an ninh Châu Á-Thái Bình Dương trong đó tuyên bố Bắc Kinh coi Asean là "một ưu tiên trong quan hệ ngoại giao, và ủng hộ mạnh mẽ sự hội nhập, xây dựng cộng đồng Asean cũng như việc trung ương hóa hợp tác khu vực." Cũng trong nội dung tài liệu được công bố hôm 11/1, Bắc Kinh nói sẵn sàng hợp tác với chính quyền mới của Mỹ để "theo đuổi chính sách không xung đột, không đối đầu, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng có lợi". Hổ mang Vàng 2017 Với việc Hổ mang Vàng 2017 sẽ diễn ra trong 10 ngày vào tháng Hai tới, chỉ chưa đầy một tháng sau khi Tổng thống tân cử Donald Trump chính thức nhậm chức, giới chức quân sự Thái tin rằng chính phủ mới của Hoa Kỳ sẽ lựa chọn những đối tác tốt nhất tại Á châu, bất chấp nhiều nhận xét trái ngược nhau mà ông Trump và đội ngũ xây dựng chính sách ngoại giao của ông đưa ra trong hai tháng qua. Hồi tháng Tám năm ngoái, tin tức dự tính cuộc tập trận năm nay chỉ triển khai 'đơn giản', với nội dung chủ yếu tập trung vào việc lên kế hoạch quân sự. Có dự kiến là Hổ mang Vàng 2017 có quy mô thu hẹp lại so với những lần trước về cả lượng thủy quân lục chiến Hoa Kỳ và lính Thái. Số quân nhân các nước khác tới tham dự cũng ít đi, và số lượng các quan sát viên cũng bị cắt bớt. Nay tin tức xác nhận rằng số quân nhân Mỹ-Thái dự tập trận sẽ cao hơn các lần của năm 2015 và 2016, có thể lên tới trên 10 ngàn người. Số các nước gửi quân tham dự sẽ là trên 10 quốc gia, cả trong hoạt động tập trận và các chương trình huấn luyện.

061222_modern_university

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2006/12/061222_modern_university

Việt Nam nên làm gì để có đại học hàng đầu?

Trong một thế giới đang chuyển mình nhanh chóng, giáo dục luôn được coi là chiến lược hàng đầu của các quốc gia phát triển cũng như đang phát triển.

Ở thời đại kỹ thuật và thông tin, sự tụt hậu về tri thức sẽ kéo theo sự tụt hậu của cả quốc gia. Do vậy, Việt Nam cần phải xây dựng một đại học hàng đầu của mình có tầm vóc ngang hàng với các đại học nổi tiếng của các nước láng giềng. Hiện nay các diễn đàn của một số báo điện tử tại Việt Nam đã đề cập về đại học đẳng cấp quốc tế. Nhân đây, tôi xin đóng góp một số điểm quan trọng sau: 1. Thế giới chưa có hệ thống tiêu chuẩn cho ‘đại học đẳng cấp quốc tế’ Hầu hết các quốc gia đều có các đại học hàng đầu của riêng mình. Ngoại trừ các quốc gia đã phát triển lâu đời và có hệ thống giáo dục rất nổi tiếng như Anh (có ĐH Oxford và Cambridge), Mỹ (Harvard, Viện Kỹ Thuật Công Nghệ Massachusetts - MIT, Princeton, Stanford, Yale), Pháp (ĐH Paris)… các quốc gia khác cũng có một số đại học hàng đầu được nhiều người biết tới. Trung Quốc có ĐH Thanh Hoa và Bắc Kinh, Singapore có ĐH Quốc Gia Singapore, Hàn Quốc có ĐH Quốc Gia Seoul, Đài Loan có ĐH Quốc Gia Đài Loan, Nhật Bản có ĐH Tokyo và Kyoto. Các đại học này đóng vai trò hàng đầu và đại diện về khả năng học thuật và nghiên cứu của quốc gia mình. Người ta có thể đánh giá hệ thống giáo dục của một quốc gia dựa vào khả năng và thành tựu của các đại học hàng đầu của quốc gia ấy. Tuy nhiên cho đến bây giờ, chưa có hệ thống tiêu chuẩn nào được lập ra để đánh giá rằng liệu một đại học có thuộc vào hàng ‘đẳng cấp quốc tế’ hay không. Người ta chỉ có thể phân các đại học ra làm hai loại chính: đại học nổi tiếng thế giới, và đại học không nổi tiếng, và việc phân loại này cũng dựa theo cảm tính mà thôi. Nói đến Harvard hay Oxford mọi người đều nói đấy là nổi tiếng, nhưng nói đến đại học Florida hay đại học Birmingham thì ta có thể nói các đại học này không phải nổi tiếng lắm, và tất nhiên không phải là hàng đầu. Do vậy, ý kiến cho rằng cần phải xây dựng ĐH có ‘đẳng cấp quốc tế’ là không chính xác. 2. Các chỉ tiêu được sử dụng để so sánh các đại học Làm sao có thể so sánh các đại học trên thế giới? Hiện nay một số tổ chức quốc tế đánh giá các đại học dựa trên nhiều tiêu chuẩn khác nhau, và không thể dựa vào chỉ một tiêu chuẩn để đánh giá đại học này là tốt hơn đại học khác. Ví dụ như tiêu chuẩn giải Nobel, ĐH Cambridge có 81 giải, ĐH Oxford có 47 giải, ĐH Harvard có 43 giải, tuy nhiên đâu thể nào nói rằng Harvard kém nổi tiếng hơn, hay Oxford có đẳng cấp thấp hơn Cambridge. Tuy các tiêu chuẩn được sử dụng để đánh giá các đại học rất khác nhau và tuỳ thuộc vào từng cơ quan đánh giá, người ta vẫn dựa vào một số chỉ tiêu chung và cơ bản nhất như: tỉ lệ giáo viên trên sinh viên, số lượng bài báo được xuất bản trên các tạp chí chuyên ngành nổi tiếng, sự thành công của sinh viên sau khi ra trường, số lượng sinh viên và giáo viên quốc tế, số sách trong thư viện… Đã có nhiều bài báo nói về vấn đề này nên tôi xin không phân tích sâu hơn mà chỉ xin tập trung vào vấn đề của Việt Nam. 3. Việt Nam nên làm gì để có đại học hàng đầu a. Sử dụng các chỉ tiêu so sánh các đại học nổi tiếng để định hướng phát triển Tất nhiên trong tương lai gần, đại học hàng đầu Việt Nam (ĐHHĐVN) không thể nào trở thành hàng đầu thế giới được. Mục tiêu đơn giản hơn và hiện thực hơn là xây dựng một hoặc vài ĐHHĐVN có tầm vóc lớn nhất quốc gia và có trình độ tương đương với các đại học nổi tiếng của các quốc gia gần cạnh ta như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore. Để xây dựng ĐHHĐVN, ta cần phải có những chỉ tiêu rõ ràng (đã nói trong mục 2) cho đại học này, chứ không nên cứ là ‘đại học đẳng cấp quốc tế’ chung chung. Điều đấy có nghĩa là ĐHHĐVN sẽ phải có tỉ lệ giáo viên cho mỗi sinh viên cao, xuất bản được nhiều công trình nghiên cứu trên các báo chuyên ngành trên thế giới, sinh viên tốt nghiệp ra trường sẽ có các việc làm tốt nhất trong xã hội, nhiều sinh viên và giáo viên quốc tế, có thư viện chứa nhiều sách và tạp chí (in và điện tử)… b. Có chương trình học cập nhật và tương đương với các đại học nổi tiếng thế giới Các chương trình giảng dạy của các đại học nổi tiếng trên thế giới đã được chuẩn hoá. Họ có những nhà nghiên cứu giỏi để xây dựng bộ khung chương trình hiện đại. Các sách tham khảo, tài liệu giảng dạy, bài tập làm thêm, chủ đề thảo luận nhóm… của các môn học này đã được tối ưu hoá cho sinh viên và bảo đảm mang lại kết quả cao nhất. ĐHQG Singapore và ĐH Thanh Hoa đã mua thiết kế và bản quyền sử dụng các tài liệu giảng dạy của một số ngành học của ĐH Harvard và MIT, vì vậy sinh viên các ngành học đấy ra trường có chất lượng cải thiện hơn hẳn so với trước đây. ĐHHĐVN nên sử dụng chương trình dạy học của các đại học lớn, và hoàn toàn độc lập với chương trình khung hiện nay của Bộ GDĐT. Hiện nay Việt Nam đã có một số đại học của các nước khác đến mở chi nhánh đào tạo như Royal Melbourne Institute of Technology - RMIT (Úc), Asian Institute of Technology (Thái Lan)… Các cơ sở này đã có giáo viên đủ tiêu chuẩn và tuyển sinh viên rất gắt gao cả về trình độ chuyên môn lẫn tiếng Anh. Ta có thể đề nghị các trường này hợp tác và trở thành một phần của ĐHHĐVN. Các trường này sẽ đào tạo các môn chuyên ngành mà họ có thế mạnh, các môn khác/ngành khác sẽ do các đơn vị khác đảm nhiệm. Như vậy ĐHHĐVN sẽ được sinh viên đào tạo các ngành chuyên sâu và không phải mất nhiều thời gian chuẩn bị, và các trường trên sẽ được giảm tải các môn học cơ bản. c. Thiết lập các mối quan hệ quốc tế sâu rộng Các đại học trên thế giới có rất nhiều mối quan hệ rộng. Ví dụ như ĐH Thanh Hoa năm 2004 đã mời 16000 khách quốc tế đến tham quan và làm việc. Khách mời của đại học này bao gồm Tổng Thư Ký Liên Hợp Quốc, Tổng Thư Ký Liên Hiệp Châu Âu, nhiều nguyên thủ quốc gia, thủ tướng, bộ trưởng, đại sứ của các nước và chủ tịch của các tập đoàn quốc tế như IBM, Wal-Mart, Intel hay BMW, cùng với 7 vị đoạt giải Nobel. ĐHHĐVN phải giao lưu với các đại học lớn khác bằng cách trao đổi sinh viên và giáo viên, kết hợp cùng nghiên cứu khoa học và xây dựng các khoá học liên kết. Hiện nay trên thế giới cũng có các hiệp hội của các đại học như Universitas 21 (hệ thống các đại học nghiên cứu chuyên sâu), IARU (International Alliance of Research Universities – Liên minh quốc tế của các đại học nghiên cứu), ta có thể đăng ký tham gia để hoà nhập vào môi trường quốc tế. d. Có nguồn vốn dồi dào để trả lương cao và nghiên cứu Không phải tất cả đại học có nhiều tiền đều nổi tiếng hơn đại học có ít tiền hơn. ĐH Oxford với 5,1 tỉ USD xếp hạng 10 về trên thế giới về vốn, nhưng lại đứng thứ 4 trong xếp hạng đại học thế giới năm 2005 của tờ Times Higher Education. Trong khi đó ĐH Yale với 15,2 tỉ USD xếp hạng 2 về vốn, nhưng lại đứng thứ 7 trong cùng bảng xếp hạng đại học. Nhưng như vậy không có nghĩa là không có nhiều tiền thì vẫn có được đại học tốt. Các đại học chiếm vị trí cao trong bảng xếp hạng bao giờ cũng là các đại học giàu với vốn lên đến vài tỉ USD. Harvard có vốn 29,2 tỉ USD, giàu nhất thế giới (bằng 50% tổng GDP của Việt Nam), và vị trí số 1 của Harvard hầu như không bao giờ bị cạnh tranh trong những năm gần đây. Năm học 2004-2005, ĐHQG Singapore có thu nhập từ học phí và các nguồn khác chỉ có 113 triệu USD, nhưng được tài trợ thêm 529 triệu (trong đó chính phủ tài trợ 377 triệu ). Họ sử dụng hết 613 triệu. Tổng số tiền chi năm 2005 của ĐH Oxford là 978 triệu USD, ĐH Harvard là 2,8 tỉ. Do Việt Nam còn nghèo nên ĐHHĐVN cũng sẽ không có hàng tỉ USD, nhưng đại học này phải có nhiều kinh phí. Các nguồn tài trợ có thể đến từ chính phủ, các dự án nghiên cứu theo hợp đồng, tiền học phí của sinh viên, hay từ các nhà hảo tâm và cựu sinh viên. Câu nói ‘có thực mới vực được đạo’ luôn luôn đúng. ĐHHĐVN còn phải trả lương cao cho đội ngũ giảng viên. Do có các giảng viên có trình độ cao, đại học này phải trả lương tương đương với đại học nổi tiếng của các nước khác để tránh tình trạng chảy máu chất xám. ĐHHĐVN còn phải trả lương để mời giáo sư thỉnh giảng từ các đại học khác đến, và số tiền này phải bằng hoặc cao hơn mức họ nhận tại các đại học khác. Do cần nhiều kinh phí, ĐHHĐVN cũng phải lấy học phí tương tự với các đại học nổi tiếng. Tại Việt Nam hiện nay có rất nhiều sinh viên hàng năm đi du học với hy vọng tiếp thu kiến thức hàng đầu của thế giới, và họ sẳn sàng trả học phí vài chục ngàn USD/năm. ĐHHĐVN có thể thu hút các sinh viên này. Điều này sẽ gây ra khó khăn cho các sinh viên nghèo vì họ sẽ không đủ kinh phí để đăng ký học. Vì vậy, đại học này sẽ phải cung cấp nhiều chương trình học bổng bán phần và toàn phần cho sinh viên của mình để hổ trợ các sinh viên không đủ khả năng tài chính. ĐHHĐVN còn phải liên kết với các ngân hàng để mở các khoản vay cho sinh viên và họ sẽ trả dần sau khi tốt nghiệp. e. Đào tạo thế hệ tương lai có khả năng làm việc xuất sắc ĐHHĐVN, với mục tiêu tối thượng là phục vụ xã hội, nhằm vào đào tạo đại học và sau đại học với chất lượng tốt và thực hiện nhiều nghiên cứu chiến lược. Sinh viên ĐHHĐVN phải có kiến thức hàng đầu cả nước và tương đương với sinh viên của các đại học nổi tiếng trong vùng như ĐHQG Singapore. Sinh viên ra trường phải có khả năng làm việc tốt trong chuyên ngành của mình, có thể thích ứng theo các điều kiện làm việc khác nhau, nhanh chóng nắm bắt cơ hội và làm việc tốt theo nhóm. Giảng viên và nghiên cứu viên của ĐHHĐVN phải có trình độ quốc tế, và phải được kiểm định bởi các thành tựu mà họ đã đạt được như công trình xuất bản trên thế giới, các giải thưởng thế giới, hay khả năng tìm kiếm dự án quốc tế… Các đại học trong vùng và quốc tế phải chấp nhận là tương đương, và trao đổi sinh viên/giảng viên/nghiên cứu viên với ĐHHĐVN. Các công ty/ngành công nghiệp phải tìm kiếm sinh viên của đại học này sau khi ra trường để mời về làm việc. Cựu sinh viên sau khi ra trường vẫn giữ một mối quan hệ tốt với đại học và luôn mang theo mình một niềm hãnh diện cùng với tên tuổi của đại học mình. Một điều quan trọng không kém là đội ngũ quản lý. Tất cả các nhân viên của ĐHHĐVN, từ tổng giám đốc cho đến nhân viên quét dọn, đều một lòng phục vụ. Kiên quyết loại trừ các loại tệ nạn trong giáo dục hiện nay như chạy theo thành tích, dối trá bằng cấp, chạy trường chạy điểm. ........................................................................ Lê Trung, Sài GònCho dù chúng ta có cố vẽ rồng,vẽ phượng gì lên thân tàu, mà đầu tàu vẫn chưa được thay đổi,thì đừng mong có được một chất lượng mới như mơ ước. Người ta thường đề cập đến trình độ dân trí của một đất nước để đánh giá sự phát triển của đất nước đó. Ngay cả chính quyền của nước đó đôi khi cũng quên rằng "dân" trí ở đây cũng phải bao gồm cả họ. Tình trạng ở VN thì quý vị cũng đã biết. Lãnh đạo từ thấp đến cao, trong tất cả các bộ ngành, ai hình như cũng đều có bằng đại học. Nhưng chất lượng và xuất xứ của những cái bằng đó thì thật là mơ hồ. Và đa số là những bằng cấp chính trị. Nền GD VN đang mơ rằng trong tương lai sẽ đào tạo ra được một thế hệ toàn là thiên tài. Mỗi một công dân sẽ phải giỏi toàn diện tất cả các môn học. Còn lãnh đạo đất nước thì chỉ cần có "trình độ" chính trị và một lý lịch "tốt" là ok. Bây giờ người ta muốn nhập khẩu một đoàn tàu mới ngoài cái đầu tàu ra, thử hỏi để làm gì nhỉ? Xuân Nguyên, Hoa KỳNhà nước cần mở rộng công tác giáo dục cho các tổ chức tôn giáo. Hãy tưởng tượng hệ thống giáo dục đại học Âu Mỹ nếu không có các trường Jesuit hay Tin Lành. Tại Hoa kỳ các trường đại học nổi tiếng bắt đầu như là nhũng trường đạo kể cả Harvard, Yale, Princeton, Columbia. Duke, Boston... Vịêt nam đang nằm trên một đống tài nguyên vĩ đại với gần 9 triệu ki-tô hữu (7.5 triêu Công giáo, 1.5 triệu Tin lành), một mạng liên kết với 2 tỉ ki-tô hữu trong hầu hết các nước trên thế giới. Nhà nước nên cho thành lập Loyola University tại các thành phố lớn, hoăc Đại Học Tin Lành kiểu Boston University, Duke University, Emory University, Wheaton College, Eastern University.. Hãy theo gương Hàn Quốc cho mời các hệ phái Tin Lành mở trường Đại học. Họ có một truyền thống giáo dục lâu dài tốt đẹp có thể giúp VN giải quyết phần nào vấn đề Đại học, và giúp cho Việt nam vương lên trên đừong tòan cầu hóa và hiện đại hóa. Vũ Duy, Sài GònTôi hiện đang là sinh viên của một trường đại học khá "đỉnh" ở Việt Nam. Nhưng sau quá trình học tập trong môi trường này, tôi thấy rằng việc học không giống với những gì tôi mong đợi. Chuyên ngành của tôi là về Tài chính-Ngân hàng, thế mà trong suốt 1 năm trời, tôi chưa hề được đụng tới một chữ gọi là "kiến thức chuyên môn". Không chỉ riêng trường tôi mà tôi được biết rằng tất cả các trường Đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp thuộc sự quản lí của Bộ GD VN đề phải dạy theo một cái khung làm sẵn. Sinh viên phải mất ngót 2 năm trời để "được học" những cái mà sau này ra đời làm việc thật không biết vận dụng vào đâu, chẳng hạn như: giáo dục quốc phòng, Lịch sử đảng CSVN, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Cơ sở Văn hóa VN... Ngay cả môn Triết, là một trong số ít những môn tôi cảm thấy khá bổ ích nhưng trong giáo trình của BGD biên soạn, tôi cũng thấy nhiều kiến thức không cần thiết, thậm chí hơi vớ vẩn, thế mà vẫn được giảng dạy nhan nhản trên khắp các giảng đường DH. Như vậy thử hỏi SV Viet Nam sau khi ra trường, với mớ kiến thức hỗn độn như vậy thì làm sao có thể theo kịp sinh viên các nước khác, thậm chí là các SV tốt nghiệp các trường DH quốc tế trong lãnh thổ VN. Tôi chỉ nói là đuổi kịp, chưa nói đến việc cạnh tranh, điều này cần phải xem xét lại. Phạm Mai Hoa, Hưng YênThật khó cho VN khi muốn nâng cao chất lượng đào tạo đại học và sau đại học. Chương trình ư? Các trường ĐH thường cóp nhặt của anh này một tí, véo của anh kia một tẹo, nhất là với các trường mới thành lập ít năm gần đây. Việc định số đơn vị học trình cũng hoàn toàn theo kinh nghiệm cảm tính. Phương pháp dạy học thì mặc dù hàng năm có rất nhiều cuộc hội thảo nhưng hầu như không có gì thay đổi bởi trình độ của giảng viên và trang thiết bị phục vụ giảng dạy, thí nghiệm, nghiên cứu lạc hậu. Về hợp tác quốc tế? Ở VN người ta hợp tác QT là để mong có tài trợ là chính. Ví dụ Hà Lan cũng đã giúp rất nhiều trường về chương trình, sau khi dự án kết thúc thì người ta lại quay về với chương trình cũ vì trước đó cũng đã làm như vậy với nước khác rồi. Mỗi lần kêu gọi được sự giúp đỡ của nước nào đó thì các cấp lãnh đạo chỉ giỏi đi khoe về thành tích hợp tác quốc tế của mình. Trang thiết bị bạn viện trợ thì các quan cho bảo quản cẩn thận đề mỗi khi có đoàn nào đó về thì mang ra khoe. Chưa nói đến bao công họ đào tạo nâng cấp đội ngũ giảng viên cũng trở thành công toi. Bệnh hình thức nó len lỏi vào mọi nơi mợi chỗ, kể cả ở các trường ĐH. Vậy đó, họ hợp tác QT là để kiếm được tiền chứ không thật sự muốn nâng cao chất lượng đào tạo. Các đoàn tham quan của Bộ GD&ĐT hàng năm tốn bao tiền của thì họ biến thành các cuộc du ngoạn là chính. Mấy chục năm nay mà chẳng thấy học được gì. Cuối cùng cũng đi đi lại lại mấy ông thứ bộ trưởng, chuyên viên hay vụ này vụ nọ, hay thi thoảng mấy ông hiệu trưởng, bí thư… Họ học tập để định hướng phát triển như vậy đấy. Bàn ghế, thiết bị văn phòng, xe pháo thì liên tục thay đổi, cứ mỗi lần thay đổi họ lại kiếm bạc tỷ. Chưa nói đến những lãng phí khổng lồ khác, ví như họ luôn kỷ niệm 5, 10, 20… năm ngày thành lập trường. Mỗi lần như vậy chỉ xây dựng mới phòng truyền thống thôi cũng tốn kém bạc tỷ, rồi những tốn kém như đón nhận huân huy chương, mời quan khách… Cộng các khoản đó lại ta mới hình dung ra họ đầu tư thật s! cho giáo dục được bao nhiêu? Chất lượng giáo dục tại VN thấp và chậm đổi mới không hẳn là do nghèo. Cái chính là do con người (lãnh đạo, đội ngũ giảng dạy) cùng với lãng phí, tham nhũng, sau đó là bệnh thành tích, hình thức. Khắc Chung, Sài GònTheo tôi nghĩ vẫn đề gíao dục tại VN là vấn đề quá ư là cũ xì. Ai cũng biết cả đấy, nhưng chỉ một nhóm người lãnh đạo là cố tình giả bộ không biết rằng ngành GD của VN đang ở đâu trên thế giới. Cái lạ là ở chổ nghe nói họ cũng là toàn là giáo sư tiến sĩ, viện sĩ...cả đấy. Mỗi năm dân phải bỏ ra bao nhiêu tiền cho họ viết chương trình đổi mới, cải cách, thay sách giáo khoa xoành xoạch. Phương pháp dạy thì thiên về hướng nhồi sọ áp đặt là chủ yếu. Và một điều oái oăm nữa là các quí vị "đầy tớ" này luôn tìm cách cho con cháu mình đi học những truờng Quốc tế từ mẫu giáo và những cháu lớn thì họ tìm cách cho đi các trường ĐH danh tiếng hàng đầu thế giới không hà. Không tin cứ thử làm một phóng sự điều tra thì sẽ rõ. Như vậy là họ cố tình không biết tình trạng giáo dục trong nước là quá kém. Chỉ cố dạy sao để nhồi sọ lớp trẻ, bưng bít bóp méo mọi thứ làm cho trẻ khi lớn lên gánh chịu tật nguyền về tri thức. Ví dụ như trong dạy sử họ quy kết vua Gia Long là "cỏng rắn cắn gà nhà", phủ nhận mọi công lao mở cỏi, thống nhất sơn hà của ông... Tóm lại với lối GD chỉ nhằm mục đích giữ vững hê thống chính trị thì dù cho có triệu triệu lá thư góp ý tâm huyết cũng chỉ được nằm trong sọt rác mà thôi!!! Cũng giống như mới đây họ hô hào dân chúng hãy "Hiến kế chống tham nhũng". Các ông ấy đã biết tham nhũng là những ai rồi mà còn giả vờ mãi. Giáo dục cũng thế mà thôi. Không ai can đảm bỏ lối giáo dục "NHỒI SỌ" đâu. Giấu tênTôi cũng quan tâm đến vấn đề này. Theo tôi, lý luận đông tây gì rồi thì cũng phải quay về với những nền tảng xuất phát: Muốn có đào tạo đại học tốt thì phải có giáo trình ra sao, giáo viên ra sao, đầu vào sinh viên thế nào, rồi cơ sở vật chất? Giáo trình là một cái vừa dễ vừa khó. Khó ở chổ liệu phía VN có can thiệp mà bắt buộc phải dạy các môn chính trị không? Giảng viên gặp vấn đề là trình độ giảng viên VN nói chung chưa thể nói là đẳng cấp quốc tế được vì ngay cả nhiều trường lớn hiện nay vẫn còn hiện tượng cử nhân dạy cử nhân và chất lượng đào tạo sau đại học cũng gay go, tiến sĩ giấy hơi nhiều. Đầu vào sinh viên : Hiện tượng cho con ông cháu cha vào học là rất phổ biến ở ngay cả các lớp cử nhân tài năng hiện nay, thậm chí còn len cả vào các chương trình đào tạo cán bộ kỹ thuật 322.

summarize: Ở thời đại kỹ thuật và thông tin, sự tụt hậu về tri thức sẽ kéo theo sự tụt hậu của cả quốc gia. Do vậy, Việt Nam cần phải xây dựng một đại học hàng đầu của mình có tầm vóc ngang hàng với các đại học nổi tiếng của các nước láng giềng. Hiện nay các diễn đàn của một số báo điện tử tại Việt Nam đã đề cập về đại học đẳng cấp quốc tế. Nhân đây, tôi xin đóng góp một số điểm quan trọng sau: 1. Thế giới chưa có hệ thống tiêu chuẩn cho ‘đại học đẳng cấp quốc tế’ Hầu hết các quốc gia đều có các đại học hàng đầu của riêng mình. Ngoại trừ các quốc gia đã phát triển lâu đời và có hệ thống giáo dục rất nổi tiếng như Anh (có ĐH Oxford và Cambridge), Mỹ (Harvard, Viện Kỹ Thuật Công Nghệ Massachusetts - MIT, Princeton, Stanford, Yale), Pháp (ĐH Paris)… các quốc gia khác cũng có một số đại học hàng đầu được nhiều người biết tới. Trung Quốc có ĐH Thanh Hoa và Bắc Kinh, Singapore có ĐH Quốc Gia Singapore, Hàn Quốc có ĐH Quốc Gia Seoul, Đài Loan có ĐH Quốc Gia Đài Loan, Nhật Bản có ĐH Tokyo và Kyoto. Các đại học này đóng vai trò hàng đầu và đại diện về khả năng học thuật và nghiên cứu của quốc gia mình. Người ta có thể đánh giá hệ thống giáo dục của một quốc gia dựa vào khả năng và thành tựu của các đại học hàng đầu của quốc gia ấy. Tuy nhiên cho đến bây giờ, chưa có hệ thống tiêu chuẩn nào được lập ra để đánh giá rằng liệu một đại học có thuộc vào hàng ‘đẳng cấp quốc tế’ hay không. Người ta chỉ có thể phân các đại học ra làm hai loại chính: đại học nổi tiếng thế giới, và đại học không nổi tiếng, và việc phân loại này cũng dựa theo cảm tính mà thôi. Nói đến Harvard hay Oxford mọi người đều nói đấy là nổi tiếng, nhưng nói đến đại học Florida hay đại học Birmingham thì ta có thể nói các đại học này không phải nổi tiếng lắm, và tất nhiên không phải là hàng đầu. Do vậy, ý kiến cho rằng cần phải xây dựng ĐH có ‘đẳng cấp quốc tế’ là không chính xác. 2. Các chỉ tiêu được sử dụng để so sánh các đại học Làm sao có thể so sánh các đại học trên thế giới? Hiện nay một số tổ chức quốc tế đánh giá các đại học dựa trên nhiều tiêu chuẩn khác nhau, và không thể dựa vào chỉ một tiêu chuẩn để đánh giá đại học này là tốt hơn đại học khác. Ví dụ như tiêu chuẩn giải Nobel, ĐH Cambridge có 81 giải, ĐH Oxford có 47 giải, ĐH Harvard có 43 giải, tuy nhiên đâu thể nào nói rằng Harvard kém nổi tiếng hơn, hay Oxford có đẳng cấp thấp hơn Cambridge. Tuy các tiêu chuẩn được sử dụng để đánh giá các đại học rất khác nhau và tuỳ thuộc vào từng cơ quan đánh giá, người ta vẫn dựa vào một số chỉ tiêu chung và cơ bản nhất như: tỉ lệ giáo viên trên sinh viên, số lượng bài báo được xuất bản trên các tạp chí chuyên ngành nổi tiếng, sự thành công của sinh viên sau khi ra trường, số lượng sinh viên và giáo viên quốc tế, số sách trong thư viện… Đã có nhiều bài báo nói về vấn đề này nên tôi xin không phân tích sâu hơn mà chỉ xin tập trung vào vấn đề của Việt Nam. 3. Việt Nam nên làm gì để có đại học hàng đầu a. Sử dụng các chỉ tiêu so sánh các đại học nổi tiếng để định hướng phát triển Tất nhiên trong tương lai gần, đại học hàng đầu Việt Nam (ĐHHĐVN) không thể nào trở thành hàng đầu thế giới được. Mục tiêu đơn giản hơn và hiện thực hơn là xây dựng một hoặc vài ĐHHĐVN có tầm vóc lớn nhất quốc gia và có trình độ tương đương với các đại học nổi tiếng của các quốc gia gần cạnh ta như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore. Để xây dựng ĐHHĐVN, ta cần phải có những chỉ tiêu rõ ràng (đã nói trong mục 2) cho đại học này, chứ không nên cứ là ‘đại học đẳng cấp quốc tế’ chung chung. Điều đấy có nghĩa là ĐHHĐVN sẽ phải có tỉ lệ giáo viên cho mỗi sinh viên cao, xuất bản được nhiều công trình nghiên cứu trên các báo chuyên ngành trên thế giới, sinh viên tốt nghiệp ra trường sẽ có các việc làm tốt nhất trong xã hội, nhiều sinh viên và giáo viên quốc tế, có thư viện chứa nhiều sách và tạp chí (in và điện tử)… b. Có chương trình học cập nhật và tương đương với các đại học nổi tiếng thế giới Các chương trình giảng dạy của các đại học nổi tiếng trên thế giới đã được chuẩn hoá. Họ có những nhà nghiên cứu giỏi để xây dựng bộ khung chương trình hiện đại. Các sách tham khảo, tài liệu giảng dạy, bài tập làm thêm, chủ đề thảo luận nhóm… của các môn học này đã được tối ưu hoá cho sinh viên và bảo đảm mang lại kết quả cao nhất. ĐHQG Singapore và ĐH Thanh Hoa đã mua thiết kế và bản quyền sử dụng các tài liệu giảng dạy của một số ngành học của ĐH Harvard và MIT, vì vậy sinh viên các ngành học đấy ra trường có chất lượng cải thiện hơn hẳn so với trước đây. ĐHHĐVN nên sử dụng chương trình dạy học của các đại học lớn, và hoàn toàn độc lập với chương trình khung hiện nay của Bộ GDĐT. Hiện nay Việt Nam đã có một số đại học của các nước khác đến mở chi nhánh đào tạo như Royal Melbourne Institute of Technology - RMIT (Úc), Asian Institute of Technology (Thái Lan)… Các cơ sở này đã có giáo viên đủ tiêu chuẩn và tuyển sinh viên rất gắt gao cả về trình độ chuyên môn lẫn tiếng Anh. Ta có thể đề nghị các trường này hợp tác và trở thành một phần của ĐHHĐVN. Các trường này sẽ đào tạo các môn chuyên ngành mà họ có thế mạnh, các môn khác/ngành khác sẽ do các đơn vị khác đảm nhiệm. Như vậy ĐHHĐVN sẽ được sinh viên đào tạo các ngành chuyên sâu và không phải mất nhiều thời gian chuẩn bị, và các trường trên sẽ được giảm tải các môn học cơ bản. c. Thiết lập các mối quan hệ quốc tế sâu rộng Các đại học trên thế giới có rất nhiều mối quan hệ rộng. Ví dụ như ĐH Thanh Hoa năm 2004 đã mời 16000 khách quốc tế đến tham quan và làm việc. Khách mời của đại học này bao gồm Tổng Thư Ký Liên Hợp Quốc, Tổng Thư Ký Liên Hiệp Châu Âu, nhiều nguyên thủ quốc gia, thủ tướng, bộ trưởng, đại sứ của các nước và chủ tịch của các tập đoàn quốc tế như IBM, Wal-Mart, Intel hay BMW, cùng với 7 vị đoạt giải Nobel. ĐHHĐVN phải giao lưu với các đại học lớn khác bằng cách trao đổi sinh viên và giáo viên, kết hợp cùng nghiên cứu khoa học và xây dựng các khoá học liên kết. Hiện nay trên thế giới cũng có các hiệp hội của các đại học như Universitas 21 (hệ thống các đại học nghiên cứu chuyên sâu), IARU (International Alliance of Research Universities – Liên minh quốc tế của các đại học nghiên cứu), ta có thể đăng ký tham gia để hoà nhập vào môi trường quốc tế. d. Có nguồn vốn dồi dào để trả lương cao và nghiên cứu Không phải tất cả đại học có nhiều tiền đều nổi tiếng hơn đại học có ít tiền hơn. ĐH Oxford với 5,1 tỉ USD xếp hạng 10 về trên thế giới về vốn, nhưng lại đứng thứ 4 trong xếp hạng đại học thế giới năm 2005 của tờ Times Higher Education. Trong khi đó ĐH Yale với 15,2 tỉ USD xếp hạng 2 về vốn, nhưng lại đứng thứ 7 trong cùng bảng xếp hạng đại học. Nhưng như vậy không có nghĩa là không có nhiều tiền thì vẫn có được đại học tốt. Các đại học chiếm vị trí cao trong bảng xếp hạng bao giờ cũng là các đại học giàu với vốn lên đến vài tỉ USD. Harvard có vốn 29,2 tỉ USD, giàu nhất thế giới (bằng 50% tổng GDP của Việt Nam), và vị trí số 1 của Harvard hầu như không bao giờ bị cạnh tranh trong những năm gần đây. Năm học 2004-2005, ĐHQG Singapore có thu nhập từ học phí và các nguồn khác chỉ có 113 triệu USD, nhưng được tài trợ thêm 529 triệu (trong đó chính phủ tài trợ 377 triệu ). Họ sử dụng hết 613 triệu. Tổng số tiền chi năm 2005 của ĐH Oxford là 978 triệu USD, ĐH Harvard là 2,8 tỉ. Do Việt Nam còn nghèo nên ĐHHĐVN cũng sẽ không có hàng tỉ USD, nhưng đại học này phải có nhiều kinh phí. Các nguồn tài trợ có thể đến từ chính phủ, các dự án nghiên cứu theo hợp đồng, tiền học phí của sinh viên, hay từ các nhà hảo tâm và cựu sinh viên. Câu nói ‘có thực mới vực được đạo’ luôn luôn đúng. ĐHHĐVN còn phải trả lương cao cho đội ngũ giảng viên. Do có các giảng viên có trình độ cao, đại học này phải trả lương tương đương với đại học nổi tiếng của các nước khác để tránh tình trạng chảy máu chất xám. ĐHHĐVN còn phải trả lương để mời giáo sư thỉnh giảng từ các đại học khác đến, và số tiền này phải bằng hoặc cao hơn mức họ nhận tại các đại học khác. Do cần nhiều kinh phí, ĐHHĐVN cũng phải lấy học phí tương tự với các đại học nổi tiếng. Tại Việt Nam hiện nay có rất nhiều sinh viên hàng năm đi du học với hy vọng tiếp thu kiến thức hàng đầu của thế giới, và họ sẳn sàng trả học phí vài chục ngàn USD/năm. ĐHHĐVN có thể thu hút các sinh viên này. Điều này sẽ gây ra khó khăn cho các sinh viên nghèo vì họ sẽ không đủ kinh phí để đăng ký học. Vì vậy, đại học này sẽ phải cung cấp nhiều chương trình học bổng bán phần và toàn phần cho sinh viên của mình để hổ trợ các sinh viên không đủ khả năng tài chính. ĐHHĐVN còn phải liên kết với các ngân hàng để mở các khoản vay cho sinh viên và họ sẽ trả dần sau khi tốt nghiệp. e. Đào tạo thế hệ tương lai có khả năng làm việc xuất sắc ĐHHĐVN, với mục tiêu tối thượng là phục vụ xã hội, nhằm vào đào tạo đại học và sau đại học với chất lượng tốt và thực hiện nhiều nghiên cứu chiến lược. Sinh viên ĐHHĐVN phải có kiến thức hàng đầu cả nước và tương đương với sinh viên của các đại học nổi tiếng trong vùng như ĐHQG Singapore. Sinh viên ra trường phải có khả năng làm việc tốt trong chuyên ngành của mình, có thể thích ứng theo các điều kiện làm việc khác nhau, nhanh chóng nắm bắt cơ hội và làm việc tốt theo nhóm. Giảng viên và nghiên cứu viên của ĐHHĐVN phải có trình độ quốc tế, và phải được kiểm định bởi các thành tựu mà họ đã đạt được như công trình xuất bản trên thế giới, các giải thưởng thế giới, hay khả năng tìm kiếm dự án quốc tế… Các đại học trong vùng và quốc tế phải chấp nhận là tương đương, và trao đổi sinh viên/giảng viên/nghiên cứu viên với ĐHHĐVN. Các công ty/ngành công nghiệp phải tìm kiếm sinh viên của đại học này sau khi ra trường để mời về làm việc. Cựu sinh viên sau khi ra trường vẫn giữ một mối quan hệ tốt với đại học và luôn mang theo mình một niềm hãnh diện cùng với tên tuổi của đại học mình. Một điều quan trọng không kém là đội ngũ quản lý. Tất cả các nhân viên của ĐHHĐVN, từ tổng giám đốc cho đến nhân viên quét dọn, đều một lòng phục vụ. Kiên quyết loại trừ các loại tệ nạn trong giáo dục hiện nay như chạy theo thành tích, dối trá bằng cấp, chạy trường chạy điểm. ........................................................................ Lê Trung, Sài GònCho dù chúng ta có cố vẽ rồng,vẽ phượng gì lên thân tàu, mà đầu tàu vẫn chưa được thay đổi,thì đừng mong có được một chất lượng mới như mơ ước. Người ta thường đề cập đến trình độ dân trí của một đất nước để đánh giá sự phát triển của đất nước đó. Ngay cả chính quyền của nước đó đôi khi cũng quên rằng "dân" trí ở đây cũng phải bao gồm cả họ. Tình trạng ở VN thì quý vị cũng đã biết. Lãnh đạo từ thấp đến cao, trong tất cả các bộ ngành, ai hình như cũng đều có bằng đại học. Nhưng chất lượng và xuất xứ của những cái bằng đó thì thật là mơ hồ. Và đa số là những bằng cấp chính trị. Nền GD VN đang mơ rằng trong tương lai sẽ đào tạo ra được một thế hệ toàn là thiên tài. Mỗi một công dân sẽ phải giỏi toàn diện tất cả các môn học. Còn lãnh đạo đất nước thì chỉ cần có "trình độ" chính trị và một lý lịch "tốt" là ok. Bây giờ người ta muốn nhập khẩu một đoàn tàu mới ngoài cái đầu tàu ra, thử hỏi để làm gì nhỉ? Xuân Nguyên, Hoa KỳNhà nước cần mở rộng công tác giáo dục cho các tổ chức tôn giáo. Hãy tưởng tượng hệ thống giáo dục đại học Âu Mỹ nếu không có các trường Jesuit hay Tin Lành. Tại Hoa kỳ các trường đại học nổi tiếng bắt đầu như là nhũng trường đạo kể cả Harvard, Yale, Princeton, Columbia. Duke, Boston... Vịêt nam đang nằm trên một đống tài nguyên vĩ đại với gần 9 triệu ki-tô hữu (7.5 triêu Công giáo, 1.5 triệu Tin lành), một mạng liên kết với 2 tỉ ki-tô hữu trong hầu hết các nước trên thế giới. Nhà nước nên cho thành lập Loyola University tại các thành phố lớn, hoăc Đại Học Tin Lành kiểu Boston University, Duke University, Emory University, Wheaton College, Eastern University.. Hãy theo gương Hàn Quốc cho mời các hệ phái Tin Lành mở trường Đại học. Họ có một truyền thống giáo dục lâu dài tốt đẹp có thể giúp VN giải quyết phần nào vấn đề Đại học, và giúp cho Việt nam vương lên trên đừong tòan cầu hóa và hiện đại hóa. Vũ Duy, Sài GònTôi hiện đang là sinh viên của một trường đại học khá "đỉnh" ở Việt Nam. Nhưng sau quá trình học tập trong môi trường này, tôi thấy rằng việc học không giống với những gì tôi mong đợi. Chuyên ngành của tôi là về Tài chính-Ngân hàng, thế mà trong suốt 1 năm trời, tôi chưa hề được đụng tới một chữ gọi là "kiến thức chuyên môn". Không chỉ riêng trường tôi mà tôi được biết rằng tất cả các trường Đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp thuộc sự quản lí của Bộ GD VN đề phải dạy theo một cái khung làm sẵn. Sinh viên phải mất ngót 2 năm trời để "được học" những cái mà sau này ra đời làm việc thật không biết vận dụng vào đâu, chẳng hạn như: giáo dục quốc phòng, Lịch sử đảng CSVN, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Cơ sở Văn hóa VN... Ngay cả môn Triết, là một trong số ít những môn tôi cảm thấy khá bổ ích nhưng trong giáo trình của BGD biên soạn, tôi cũng thấy nhiều kiến thức không cần thiết, thậm chí hơi vớ vẩn, thế mà vẫn được giảng dạy nhan nhản trên khắp các giảng đường DH. Như vậy thử hỏi SV Viet Nam sau khi ra trường, với mớ kiến thức hỗn độn như vậy thì làm sao có thể theo kịp sinh viên các nước khác, thậm chí là các SV tốt nghiệp các trường DH quốc tế trong lãnh thổ VN. Tôi chỉ nói là đuổi kịp, chưa nói đến việc cạnh tranh, điều này cần phải xem xét lại. Phạm Mai Hoa, Hưng YênThật khó cho VN khi muốn nâng cao chất lượng đào tạo đại học và sau đại học. Chương trình ư? Các trường ĐH thường cóp nhặt của anh này một tí, véo của anh kia một tẹo, nhất là với các trường mới thành lập ít năm gần đây. Việc định số đơn vị học trình cũng hoàn toàn theo kinh nghiệm cảm tính. Phương pháp dạy học thì mặc dù hàng năm có rất nhiều cuộc hội thảo nhưng hầu như không có gì thay đổi bởi trình độ của giảng viên và trang thiết bị phục vụ giảng dạy, thí nghiệm, nghiên cứu lạc hậu. Về hợp tác quốc tế? Ở VN người ta hợp tác QT là để mong có tài trợ là chính. Ví dụ Hà Lan cũng đã giúp rất nhiều trường về chương trình, sau khi dự án kết thúc thì người ta lại quay về với chương trình cũ vì trước đó cũng đã làm như vậy với nước khác rồi. Mỗi lần kêu gọi được sự giúp đỡ của nước nào đó thì các cấp lãnh đạo chỉ giỏi đi khoe về thành tích hợp tác quốc tế của mình. Trang thiết bị bạn viện trợ thì các quan cho bảo quản cẩn thận đề mỗi khi có đoàn nào đó về thì mang ra khoe. Chưa nói đến bao công họ đào tạo nâng cấp đội ngũ giảng viên cũng trở thành công toi. Bệnh hình thức nó len lỏi vào mọi nơi mợi chỗ, kể cả ở các trường ĐH. Vậy đó, họ hợp tác QT là để kiếm được tiền chứ không thật sự muốn nâng cao chất lượng đào tạo. Các đoàn tham quan của Bộ GD&ĐT hàng năm tốn bao tiền của thì họ biến thành các cuộc du ngoạn là chính. Mấy chục năm nay mà chẳng thấy học được gì. Cuối cùng cũng đi đi lại lại mấy ông thứ bộ trưởng, chuyên viên hay vụ này vụ nọ, hay thi thoảng mấy ông hiệu trưởng, bí thư… Họ học tập để định hướng phát triển như vậy đấy. Bàn ghế, thiết bị văn phòng, xe pháo thì liên tục thay đổi, cứ mỗi lần thay đổi họ lại kiếm bạc tỷ. Chưa nói đến những lãng phí khổng lồ khác, ví như họ luôn kỷ niệm 5, 10, 20… năm ngày thành lập trường. Mỗi lần như vậy chỉ xây dựng mới phòng truyền thống thôi cũng tốn kém bạc tỷ, rồi những tốn kém như đón nhận huân huy chương, mời quan khách… Cộng các khoản đó lại ta mới hình dung ra họ đầu tư thật s! cho giáo dục được bao nhiêu? Chất lượng giáo dục tại VN thấp và chậm đổi mới không hẳn là do nghèo. Cái chính là do con người (lãnh đạo, đội ngũ giảng dạy) cùng với lãng phí, tham nhũng, sau đó là bệnh thành tích, hình thức. Khắc Chung, Sài GònTheo tôi nghĩ vẫn đề gíao dục tại VN là vấn đề quá ư là cũ xì. Ai cũng biết cả đấy, nhưng chỉ một nhóm người lãnh đạo là cố tình giả bộ không biết rằng ngành GD của VN đang ở đâu trên thế giới. Cái lạ là ở chổ nghe nói họ cũng là toàn là giáo sư tiến sĩ, viện sĩ...cả đấy. Mỗi năm dân phải bỏ ra bao nhiêu tiền cho họ viết chương trình đổi mới, cải cách, thay sách giáo khoa xoành xoạch. Phương pháp dạy thì thiên về hướng nhồi sọ áp đặt là chủ yếu. Và một điều oái oăm nữa là các quí vị "đầy tớ" này luôn tìm cách cho con cháu mình đi học những truờng Quốc tế từ mẫu giáo và những cháu lớn thì họ tìm cách cho đi các trường ĐH danh tiếng hàng đầu thế giới không hà. Không tin cứ thử làm một phóng sự điều tra thì sẽ rõ. Như vậy là họ cố tình không biết tình trạng giáo dục trong nước là quá kém. Chỉ cố dạy sao để nhồi sọ lớp trẻ, bưng bít bóp méo mọi thứ làm cho trẻ khi lớn lên gánh chịu tật nguyền về tri thức. Ví dụ như trong dạy sử họ quy kết vua Gia Long là "cỏng rắn cắn gà nhà", phủ nhận mọi công lao mở cỏi, thống nhất sơn hà của ông... Tóm lại với lối GD chỉ nhằm mục đích giữ vững hê thống chính trị thì dù cho có triệu triệu lá thư góp ý tâm huyết cũng chỉ được nằm trong sọt rác mà thôi!!! Cũng giống như mới đây họ hô hào dân chúng hãy "Hiến kế chống tham nhũng". Các ông ấy đã biết tham nhũng là những ai rồi mà còn giả vờ mãi. Giáo dục cũng thế mà thôi. Không ai can đảm bỏ lối giáo dục "NHỒI SỌ" đâu. Giấu tênTôi cũng quan tâm đến vấn đề này. Theo tôi, lý luận đông tây gì rồi thì cũng phải quay về với những nền tảng xuất phát: Muốn có đào tạo đại học tốt thì phải có giáo trình ra sao, giáo viên ra sao, đầu vào sinh viên thế nào, rồi cơ sở vật chất? Giáo trình là một cái vừa dễ vừa khó. Khó ở chổ liệu phía VN có can thiệp mà bắt buộc phải dạy các môn chính trị không? Giảng viên gặp vấn đề là trình độ giảng viên VN nói chung chưa thể nói là đẳng cấp quốc tế được vì ngay cả nhiều trường lớn hiện nay vẫn còn hiện tượng cử nhân dạy cử nhân và chất lượng đào tạo sau đại học cũng gay go, tiến sĩ giấy hơi nhiều. Đầu vào sinh viên : Hiện tượng cho con ông cháu cha vào học là rất phổ biến ở ngay cả các lớp cử nhân tài năng hiện nay, thậm chí còn len cả vào các chương trình đào tạo cán bộ kỹ thuật 322.

040528_dengxiaoping

https://www.bbc.com/vietnamese/regionalnews/story/2004/05/040528_dengxiaoping

Đặng Tiểu Bình và Thiên An Môn

Tên tuổi Đặng Tiểu Bình gắn liền với giai đoạn cải tổ và hiện đại hóa Trung Quốc cùng vụ thảm sát Thiên An Môn.

Ông cũng là người có cuộc đời ‘lên voi xuống chó’ độc đáo đến mức đã trở thành nhân vật cho phim ảnh. Từ đại tự báo đến biểu tình Sau khi trở lại chính trường, năm 1978 Đặng Tiểu Bình tung ra chương trình ‘Bốn hiện đại hóa’ và lại để cho dân dán ‘Đại tự báo’ nhưng lần này là để tố cáo những đau khổ do Cách mạng Văn hóa gây ra. Chính các tờ báo chữ to và biểu ngữ dán ngay ở tường khu Tử Cấm Thành tại Bắc Kinh đã biến đây thành ‘Bức tường Dân chủ’. Chúng cũng sản sinh ra một thế hệ các trí thức, văn nghệ sỹ và cán bộ đảng muốn xét lại Cách mạng Văn hóa và quyền sinh sát của đảng. Ngụy Kinh Sinh, một thành viên lỗi lạc của phong trào đó đã kêu gọi Đặng Tiểu Bình hãy thêm một ‘hiện đại hóa’ nữa vào chương trình của ông là ‘cải tổ dân chủ’. Nhưng Đặng Tiểu Bình không chấp nhận điều này. Tuy thế, có thể nói rằng những gì xảy ra vào những năm 1978-79 đã có tác động sâu sắc đến thời kỳ Thiên An Môn một thập niên sau. Trên thực tế, cho đến nay người ta chưa tìm thấy một âm mưu lật đổ nào trong giới sinh viên và trí thức Trung Quốc tham gia biểu tình ở quảng trường Thiên An Môn. Trên thực tế, các nước Phương Tây đã choáng váng trước sự kiện đó. Khối Đông Âu thì đang rơi vào tình trạng không rõ chính họ phải đi về đâu ở giai đoạn cuối của Chiến Tranh Lạnh. Không có bằng chứng nào cho thấy một lực lượng từ bên ngoài ngầm xúi dục biểu tình. Vào năm 1989, dưới tác động của một thay đổi mang tính thế hệ và trước những gì diễn ra ở Đông Âu và Liên Xô dưới thời Gorbachov, các sinh viên Trung Quốc muốn có thay đổi dân chủ. Họ chính là con em những cán bộ nhà nước, những người dân đô thị phần nào được hưởng thành quả của Bốn hiện đại hóa do Đặng Tiểu Bình khởi xướng. Nhưng Đặng Tiểu Bình, người được tôi luyện cả đời trong chiến tranh và bản thân là nạn nhân của nhiều âm mưu chính trị, đã hiểu vấn đề theo cách truyền thống. Cách giải quyết vụ Thiên An Môn của Đặng Tiểu Bình cũng hoàn toàn mang tính quân sự. Hậu quả là ít nhất có vài trăm người tay không tấc sắt đã bị giết chết dù chính quyền nói là không hề có ai chết ở Thiên An Môn. Thích Mỹ chống Nga Trong giai đoạn cuối thập niên 70, đường lối đối ngoại của Trung Quốc chuyển sang hướng thân với Hoa Kỳ và chống lại Liên Xô. Chiến tranh biên giới với Việt Nam năm 1979 được nhiều nhà bình luận cho là hệ quả của chính sách Đặng Tiểu Bình theo đuổi nhằm ‘ngăn ảnh hưởng của Liên Xô’ ở Đông Nam Á. Một trong những thành công của chính sách thân Mỹ của Đặng Tiểu Bình là Jimmy Carter quyết định công nhận Trung Quốc và ngưng quan hệ ngoại giao chính thức cấp nhà nước với Đài Loan. Hoa Kỳ và Trung Quốc dưới thời Đặng Tiểu Bình ủng hộ vị trí của Polpot tại Liên Hiệp Quốc sau khi Việt Nam đưa quân sang Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng. Đặng Tiểu Bình tỏ ra căm ghét các nhà lãnh đạo Việt Nam khi ấy và muốn 'dạy cho Việt Nam một bài học'. Suốt một thời gian dài sau đó, chính sách bao vây kinh tế và pháo kích biên giới của Đặng Tiểu Bình đã gây nhiều khó khăn cho Việt Nam. Tuy thế, thiệt hại nặng của cuộc chiến biên giới 1979 cũng là lý do khiến Trung Quốc thúc đẩy hiện đại hóa quân đội. Kiến trúc sư của cải cách Nhưng với người dân bình thường ở Trung Quốc, Đặng được nhớ đến trước hết với tư cách nhà thiết kế của cuộc cải tổ kinh tế vĩ đại. Trước hết là cải cách nông nghiệp. Các quyết định tự do hóa sản xuất và nới lỏng quyền kiểm soát đất đai của chính quyền địa phương đã giải quyết được nạn đói vốn kéo dài hàng thế kỷ ở Trung Quốc. Các công xã nông thôn thời Mao cũng được xóa bỏ.Đặng Tiểu Bình áp dụng chính sách Mở Cửa, cho lập bốn vùng kinh tế đặc biệt ở vùng duyên hải. Đây là những cửa ngõ để xuất khẩu hàng qua Hong Kong và Đài Loan ra thế giới. Một phần nữa của chính sách hiện đại hóa là tăng cường du nhập kỹ thuật và công nghệ tiên tiến từ các nước Phương Tây. Sự chuyển giao công nghệ này có tác động cả vào việc hiện đại hóa quân đội Trung Quốc. Kết quả là từ hơn 20 năm qua, kinh tế Trung Quốc luôn tăng trưởng hàng năm ở mức ngoạn mục. Năm 2001, Trung Quốc gia nhập Tổ chức Mậu dịch Thế giới. Cuộc đời lên màn bạc Sinh năm 1904 ở Tứ Xuyên, Đặng Tiểu Bình gia nhập hàng ngũ cộng sản Trung Quốc từ lúc còn rất trẻ trong thập niên 1920. Ông tham gia cuộc Vạn lý Trường chinh năm 1934 cùng Mao Trạch Đông và nhiều nhân vật cách mạng khác của Trung Quốc. Trong thời kỳ Đại Cách mạng Văn hóa Vô sản, ông bị quy là ‘kẻ theo đường lối tư bản số hai’ trong đảng, sau Lưu Thiếu Kỳ, và bị đày đi lao động khổ sai. Năm 1973 Đặng Tiểu Bình được Mao cho trở lại vị trí lãnh đạo vào chức phó thủ tướng nhưng rồi lại bị thanh trừng năm 1976. Chỉ sau khi chủ tịch Mao qua đời, Đặng mới dần trở lại chính trường và đã loại sang một bên Hoa Quốc Phong, người kế vị Mao. Sau cuộc thảm sát Thiên An Môn Đặng Tiểu Bình lui khỏi chính trường nhưng vẫn đóng một vai trò quan trọng ở Trung Quốc. Đặng Tiểu Bình qua đời năm 1997. Năm 2003, một bộ phim mang tên Đặng Tiểu Bình được trình chiếu tại Trung Quốc. Phim kể về cuộc đời Đặng Tiểu Bình và lên án Cách mạng Văn hóa, thời kỳ ông Đặng chịu nhiều cực khổ. Theo Nhân Dân Nhật Báo tháng 2.2003, bộ phim ca ngợi vai trò của Đặng Tiểu Bình như người đem lại tự do và thịnh vượng cho nước Trung Quốc hiện nay.

summarize: Ông cũng là người có cuộc đời ‘lên voi xuống chó’ độc đáo đến mức đã trở thành nhân vật cho phim ảnh. Từ đại tự báo đến biểu tình Sau khi trở lại chính trường, năm 1978 Đặng Tiểu Bình tung ra chương trình ‘Bốn hiện đại hóa’ và lại để cho dân dán ‘Đại tự báo’ nhưng lần này là để tố cáo những đau khổ do Cách mạng Văn hóa gây ra. Chính các tờ báo chữ to và biểu ngữ dán ngay ở tường khu Tử Cấm Thành tại Bắc Kinh đã biến đây thành ‘Bức tường Dân chủ’. Chúng cũng sản sinh ra một thế hệ các trí thức, văn nghệ sỹ và cán bộ đảng muốn xét lại Cách mạng Văn hóa và quyền sinh sát của đảng. Ngụy Kinh Sinh, một thành viên lỗi lạc của phong trào đó đã kêu gọi Đặng Tiểu Bình hãy thêm một ‘hiện đại hóa’ nữa vào chương trình của ông là ‘cải tổ dân chủ’. Nhưng Đặng Tiểu Bình không chấp nhận điều này. Tuy thế, có thể nói rằng những gì xảy ra vào những năm 1978-79 đã có tác động sâu sắc đến thời kỳ Thiên An Môn một thập niên sau. Trên thực tế, cho đến nay người ta chưa tìm thấy một âm mưu lật đổ nào trong giới sinh viên và trí thức Trung Quốc tham gia biểu tình ở quảng trường Thiên An Môn. Trên thực tế, các nước Phương Tây đã choáng váng trước sự kiện đó. Khối Đông Âu thì đang rơi vào tình trạng không rõ chính họ phải đi về đâu ở giai đoạn cuối của Chiến Tranh Lạnh. Không có bằng chứng nào cho thấy một lực lượng từ bên ngoài ngầm xúi dục biểu tình. Vào năm 1989, dưới tác động của một thay đổi mang tính thế hệ và trước những gì diễn ra ở Đông Âu và Liên Xô dưới thời Gorbachov, các sinh viên Trung Quốc muốn có thay đổi dân chủ. Họ chính là con em những cán bộ nhà nước, những người dân đô thị phần nào được hưởng thành quả của Bốn hiện đại hóa do Đặng Tiểu Bình khởi xướng. Nhưng Đặng Tiểu Bình, người được tôi luyện cả đời trong chiến tranh và bản thân là nạn nhân của nhiều âm mưu chính trị, đã hiểu vấn đề theo cách truyền thống. Cách giải quyết vụ Thiên An Môn của Đặng Tiểu Bình cũng hoàn toàn mang tính quân sự. Hậu quả là ít nhất có vài trăm người tay không tấc sắt đã bị giết chết dù chính quyền nói là không hề có ai chết ở Thiên An Môn. Thích Mỹ chống Nga Trong giai đoạn cuối thập niên 70, đường lối đối ngoại của Trung Quốc chuyển sang hướng thân với Hoa Kỳ và chống lại Liên Xô. Chiến tranh biên giới với Việt Nam năm 1979 được nhiều nhà bình luận cho là hệ quả của chính sách Đặng Tiểu Bình theo đuổi nhằm ‘ngăn ảnh hưởng của Liên Xô’ ở Đông Nam Á. Một trong những thành công của chính sách thân Mỹ của Đặng Tiểu Bình là Jimmy Carter quyết định công nhận Trung Quốc và ngưng quan hệ ngoại giao chính thức cấp nhà nước với Đài Loan. Hoa Kỳ và Trung Quốc dưới thời Đặng Tiểu Bình ủng hộ vị trí của Polpot tại Liên Hiệp Quốc sau khi Việt Nam đưa quân sang Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng. Đặng Tiểu Bình tỏ ra căm ghét các nhà lãnh đạo Việt Nam khi ấy và muốn 'dạy cho Việt Nam một bài học'. Suốt một thời gian dài sau đó, chính sách bao vây kinh tế và pháo kích biên giới của Đặng Tiểu Bình đã gây nhiều khó khăn cho Việt Nam. Tuy thế, thiệt hại nặng của cuộc chiến biên giới 1979 cũng là lý do khiến Trung Quốc thúc đẩy hiện đại hóa quân đội. Kiến trúc sư của cải cách Nhưng với người dân bình thường ở Trung Quốc, Đặng được nhớ đến trước hết với tư cách nhà thiết kế của cuộc cải tổ kinh tế vĩ đại. Trước hết là cải cách nông nghiệp. Các quyết định tự do hóa sản xuất và nới lỏng quyền kiểm soát đất đai của chính quyền địa phương đã giải quyết được nạn đói vốn kéo dài hàng thế kỷ ở Trung Quốc. Các công xã nông thôn thời Mao cũng được xóa bỏ.Đặng Tiểu Bình áp dụng chính sách Mở Cửa, cho lập bốn vùng kinh tế đặc biệt ở vùng duyên hải. Đây là những cửa ngõ để xuất khẩu hàng qua Hong Kong và Đài Loan ra thế giới. Một phần nữa của chính sách hiện đại hóa là tăng cường du nhập kỹ thuật và công nghệ tiên tiến từ các nước Phương Tây. Sự chuyển giao công nghệ này có tác động cả vào việc hiện đại hóa quân đội Trung Quốc. Kết quả là từ hơn 20 năm qua, kinh tế Trung Quốc luôn tăng trưởng hàng năm ở mức ngoạn mục. Năm 2001, Trung Quốc gia nhập Tổ chức Mậu dịch Thế giới. Cuộc đời lên màn bạc Sinh năm 1904 ở Tứ Xuyên, Đặng Tiểu Bình gia nhập hàng ngũ cộng sản Trung Quốc từ lúc còn rất trẻ trong thập niên 1920. Ông tham gia cuộc Vạn lý Trường chinh năm 1934 cùng Mao Trạch Đông và nhiều nhân vật cách mạng khác của Trung Quốc. Trong thời kỳ Đại Cách mạng Văn hóa Vô sản, ông bị quy là ‘kẻ theo đường lối tư bản số hai’ trong đảng, sau Lưu Thiếu Kỳ, và bị đày đi lao động khổ sai. Năm 1973 Đặng Tiểu Bình được Mao cho trở lại vị trí lãnh đạo vào chức phó thủ tướng nhưng rồi lại bị thanh trừng năm 1976. Chỉ sau khi chủ tịch Mao qua đời, Đặng mới dần trở lại chính trường và đã loại sang một bên Hoa Quốc Phong, người kế vị Mao. Sau cuộc thảm sát Thiên An Môn Đặng Tiểu Bình lui khỏi chính trường nhưng vẫn đóng một vai trò quan trọng ở Trung Quốc. Đặng Tiểu Bình qua đời năm 1997. Năm 2003, một bộ phim mang tên Đặng Tiểu Bình được trình chiếu tại Trung Quốc. Phim kể về cuộc đời Đặng Tiểu Bình và lên án Cách mạng Văn hóa, thời kỳ ông Đặng chịu nhiều cực khổ. Theo Nhân Dân Nhật Báo tháng 2.2003, bộ phim ca ngợi vai trò của Đặng Tiểu Bình như người đem lại tự do và thịnh vượng cho nước Trung Quốc hiện nay.

040505_eu_fooc_lungescu

https://www.bbc.com/vietnamese/worldnews/story/2004/05/040505_eu_fooc_lungescu

'Ôn cố' EU

Đã qua rồi công việc tính thời gian cho đến ngày mở rộng Liên Hiệp châu Âu. 10 nước đã gia nhập EU trong đợt mở rộng lớn nhất kể từ khi EU được thành lập cách đây hơn nửa thế kỷ.

Thế nhưng chuyện mở rộng này không phải là một kết cục đã nhìn thấy từ trước. Phải thú thực ngay từ đầu rằng tôi chỉ tình cờ trở thành phóng viên tại Brussels mà thôi. Tôi nhẽ ra chỉ được ở đó trong ba tháng. Chẳng hiểu thế nào, tôi lại được ở lại cho đến tận phần cuối của câu chuyện mở rộng EU này. Tôi vẫn nhớ những ngày đầu tôi đến phòng họp báo của Uỷ hội châu Âu, từ tháng Giêng năm 1997. Ban đầu, có vẻ mọi người hết sức ầm ĩ về một tài liệu mang tên “Mở rộng châu Âu, 30 câu hỏi và trả lời”. Tài liệu này dự đoán rằng thời điểm sớm nhất mà các nước thành viên mới gia nhập câu lạc bộ EU sẽ là vào năm 2002. Phía Ba Lan lúc đó nổi đoá. Há chẳng phải các lãnh đạo Đức và Pháp đã hứa một cách trang trọng là họ sẽ cho Ba Lan gia nhập vào năm 2000 đó thôi? Tôi nhớ ông cao uỷ viên châu Âu, Hans van den Broek đã có một nhận xét tỉnh queo là “Những ai không biết nhiều về quá trình mở rộng thường hay tỏ ra lạc quan”. Lựa chọn Ông Van den Broek không phải là người lạc quan, và vào tháng 7/1997, ông có một nhiệm vụ không được ai thèm muốn, đó là phải chọn ra những nước đầu tiên sẽ được bắt đầu đàm phán chuyện gia nhập EU. Xếp của ông ta lúc đó là Jacques Santer, muốn chỉ có ba nước thôi, đó là Balan, Hungary và Cộng hoà Czech. Một quan chức có lần thì thào với tôi rằng những gì xảy ra là một cú đảo chính thực sự. Ông Van den Broek thu thập được đủ sự hậu thuẫn của các cao uỷ viên khác, và thêm vào đó hai nước, là Estonia và Slovenia. Hai nước này vừa mang tính chiến lược, lại vừa nhỏ, có thể quản lý được. Và sau đó, với ý định tốt, các lãnh đạo EU lại cho thêm nước thứ sáu vào là đảo Cyprus. Lần đầu tiên, họ mời các lãnh đạo của các quốc gia ứng cử viên tham dự hội nghị thượng đỉnh EU.Việc này là để hình thành nên những gì sẽ xảy ra về sau này. Đối với giới nhà báo chúng tôi, bỗng dưng lại có gấp đôi những khuôn mặt mới mà chúng tôi phải nhận diện, và số lượng các buổi họp báo cũng tăng lên gấp đôi. Thế nhưng, phải đến khi cuộc chiến Kosovo xảy ra thì nó mới tạo một cú hích đối với quá trình mở rộng hết sức chậm chạp này. EU phải chỉ ra rằng họ sẽ không lặp lại những sai lầm trong quá khứ, rằng họ nghiêm túc về chuyện mang lại hoà bình và ổn định cho chính sân sau của mình, và lời hứa cho gia nhập thành viên bỗng trở thành một công cụ hữu hiệu nhất. Ngay lập tức, họ phong cho ông Guenter Verheugen, một chính trị gia có nhiều kinh nghiệm của Đức, làm cao uỷ viên đầu tiên phụ trách chuyện mở rộng. Ông Verheugen là người biết nhiều về lịch sử. Ông sinh ra vào những ngày cuối cùng của thế chiến thứ hai, và chính ông là người đã tạo ra bước hoà giải lịch sử giữa nước Đức và các láng giềng phía Đông của họ. Đàm phán Chẳng mấy chốc, có 12 nước tham gia vào nhiều quá trình đàm phán khác nhau. Hầu như mỗi tuần, những gương mặt hào hứng của các nhà ngoại giao, từ Valetta tới Vilnius nói với chúng tôi về chuyện họ đã nhanh chóng chấp thuận bản Kinh Thánh của Brussels đến đâu, ở phần nào. Bản Kinh thánh đó chính là 80 ngàn trang các nguyên tắc và qui định của EU. Các cuộc đàm phán được tiến hành trên đủ mọi lĩnh vực, động chạm đến đủ chuyện, từ kích thước của cái chuồng gà đẻ cho đến hàm lượng bột trong khoai tây. Thế nhưng bức tranh chung thì vẫn còn có vẻ mờ mịt. Đa phần chúng tôi khi đó đều cho rằng EU sẽ giữ nguyên truyền thống lúc trước là mỗi lần mở cửa sẽ chỉ chấp nhận một vài thành viên, mà không bao giờ quá tam. Mọi chuyện trở nên rõ ràng hơn sau khi ông Guenter Verheugen có một chuyến đi dạo trên bờ biển của Litva. Vào mùa hè năm 2000, ông có cuộc dạo bộ trên các bờ cát với Thủ tướng Litva. Nếu chúng tôi thực hiện đầy đủ những biện pháp cải cách, tại sao chúng tôi lại không thể tham gia cùng lúc? Tại sao không cho chúng tôi một cơ hội? Vị thủ tướng Litva hỏi ông cao uỷ viên châu Âu như vậy. Sau này, ông Verheugen mới nói với tôi rằng những câu hỏi đó là những ý kiến rất bất thường, thế nhưng cuối cùng, mọi người cũng đều phải đồng ý rằng 10 nước đi đầu nên được chấp thuận cùng một lúc. Và vào cuối năm đó, tại Nice, các lãnh đạo EU cuối cùng cũng tuyên bố thời điểm mà mọi người mong đợi: đó là ngày chấm dứt các cuộc đàm phán. Và thật ngạc nhiên làm sao, thời điểm đó lại là vào năm 2002! Khác biệt Thế nhưng trong khi hạn chót đến gần, lại có nhiều vấn đề. Tại hội nghị thượng đỉnh Copenhagen, vào phút chót, phía Balan nổi đoá, và Đức tìm cách đưa ra giải pháp. Cuộc cãi cọ kéo dài đến mức tất cả bọn họ đều bỏ lỡ bữa ăn tối tại cung điện của Nữ hoàng. Thế nhưng sau khi cuối cùng đạt được một thoả thuận, phía Czech lại mang vào ít bia, phía Ba Lan giơ ra một ít Vodka, và bữa tiệc lại nổ ra tưng bừng. Sau đó là đến lúc phải tìm hiểu các nước sắp trở thành thành viên. Năm này qua năm khác, tôi rời Brussels để đi tới các làng mạc, thị trấn ở trung Âu, tới các nhà máy điện nguyên tử, các nhà máy bia, các chợ búa và trường học, và tôi đều thấy mọi người bắt đầu mệt mỏi vì chờ đợi để có thay đổi. Mãi đến khi ở Balan, tôi mới hiểu chuyện này có nghĩa là gì. Tôi nhớ được vợ chồng ông bà Lempicki, những người trong độ tuổi 70, đưa tôi đi thăm cái trang trại nhỏ xíu của họ. Trong khi dõi theo một con cò bay về hướng mặt trời lặn, ông Lempicki nói với tôi “sau bao nhiều cuộc chiến và chiếm đóng, châu Âu giờ đây phải đi tới, không phải là cho chúng tôi, mà là cho con cháu chúng tôi”. Tôi nghĩ ông Lempicki nói đúng. Tôi lớn lên tại Romania, là một nước bị cô lập đến mức chúng tôi không được đi đâu, là một thể chế hà khắc đến mức mỗi năm tôi lại phải đăng ký cái máy chữ của mình với cảnh sát, và nghèo đến mức chúng tôi đều phải xếp hàng chờ bánh mỳ hàng ngày. Thế mà Romania và Bulgaria giờ đây cũng là những nước kế tiếp đang chờ đợi để gia nhập EU, có thể là vào năm 2007 này. Do đó, ít nhất, đối với cá nhân tôi, câu chuyện này vẫn chưa hề kết thúc.

summarize: Thế nhưng chuyện mở rộng này không phải là một kết cục đã nhìn thấy từ trước. Phải thú thực ngay từ đầu rằng tôi chỉ tình cờ trở thành phóng viên tại Brussels mà thôi. Tôi nhẽ ra chỉ được ở đó trong ba tháng. Chẳng hiểu thế nào, tôi lại được ở lại cho đến tận phần cuối của câu chuyện mở rộng EU này. Tôi vẫn nhớ những ngày đầu tôi đến phòng họp báo của Uỷ hội châu Âu, từ tháng Giêng năm 1997. Ban đầu, có vẻ mọi người hết sức ầm ĩ về một tài liệu mang tên “Mở rộng châu Âu, 30 câu hỏi và trả lời”. Tài liệu này dự đoán rằng thời điểm sớm nhất mà các nước thành viên mới gia nhập câu lạc bộ EU sẽ là vào năm 2002. Phía Ba Lan lúc đó nổi đoá. Há chẳng phải các lãnh đạo Đức và Pháp đã hứa một cách trang trọng là họ sẽ cho Ba Lan gia nhập vào năm 2000 đó thôi? Tôi nhớ ông cao uỷ viên châu Âu, Hans van den Broek đã có một nhận xét tỉnh queo là “Những ai không biết nhiều về quá trình mở rộng thường hay tỏ ra lạc quan”. Lựa chọn Ông Van den Broek không phải là người lạc quan, và vào tháng 7/1997, ông có một nhiệm vụ không được ai thèm muốn, đó là phải chọn ra những nước đầu tiên sẽ được bắt đầu đàm phán chuyện gia nhập EU. Xếp của ông ta lúc đó là Jacques Santer, muốn chỉ có ba nước thôi, đó là Balan, Hungary và Cộng hoà Czech. Một quan chức có lần thì thào với tôi rằng những gì xảy ra là một cú đảo chính thực sự. Ông Van den Broek thu thập được đủ sự hậu thuẫn của các cao uỷ viên khác, và thêm vào đó hai nước, là Estonia và Slovenia. Hai nước này vừa mang tính chiến lược, lại vừa nhỏ, có thể quản lý được. Và sau đó, với ý định tốt, các lãnh đạo EU lại cho thêm nước thứ sáu vào là đảo Cyprus. Lần đầu tiên, họ mời các lãnh đạo của các quốc gia ứng cử viên tham dự hội nghị thượng đỉnh EU.Việc này là để hình thành nên những gì sẽ xảy ra về sau này. Đối với giới nhà báo chúng tôi, bỗng dưng lại có gấp đôi những khuôn mặt mới mà chúng tôi phải nhận diện, và số lượng các buổi họp báo cũng tăng lên gấp đôi. Thế nhưng, phải đến khi cuộc chiến Kosovo xảy ra thì nó mới tạo một cú hích đối với quá trình mở rộng hết sức chậm chạp này. EU phải chỉ ra rằng họ sẽ không lặp lại những sai lầm trong quá khứ, rằng họ nghiêm túc về chuyện mang lại hoà bình và ổn định cho chính sân sau của mình, và lời hứa cho gia nhập thành viên bỗng trở thành một công cụ hữu hiệu nhất. Ngay lập tức, họ phong cho ông Guenter Verheugen, một chính trị gia có nhiều kinh nghiệm của Đức, làm cao uỷ viên đầu tiên phụ trách chuyện mở rộng. Ông Verheugen là người biết nhiều về lịch sử. Ông sinh ra vào những ngày cuối cùng của thế chiến thứ hai, và chính ông là người đã tạo ra bước hoà giải lịch sử giữa nước Đức và các láng giềng phía Đông của họ. Đàm phán Chẳng mấy chốc, có 12 nước tham gia vào nhiều quá trình đàm phán khác nhau. Hầu như mỗi tuần, những gương mặt hào hứng của các nhà ngoại giao, từ Valetta tới Vilnius nói với chúng tôi về chuyện họ đã nhanh chóng chấp thuận bản Kinh Thánh của Brussels đến đâu, ở phần nào. Bản Kinh thánh đó chính là 80 ngàn trang các nguyên tắc và qui định của EU. Các cuộc đàm phán được tiến hành trên đủ mọi lĩnh vực, động chạm đến đủ chuyện, từ kích thước của cái chuồng gà đẻ cho đến hàm lượng bột trong khoai tây. Thế nhưng bức tranh chung thì vẫn còn có vẻ mờ mịt. Đa phần chúng tôi khi đó đều cho rằng EU sẽ giữ nguyên truyền thống lúc trước là mỗi lần mở cửa sẽ chỉ chấp nhận một vài thành viên, mà không bao giờ quá tam. Mọi chuyện trở nên rõ ràng hơn sau khi ông Guenter Verheugen có một chuyến đi dạo trên bờ biển của Litva. Vào mùa hè năm 2000, ông có cuộc dạo bộ trên các bờ cát với Thủ tướng Litva. Nếu chúng tôi thực hiện đầy đủ những biện pháp cải cách, tại sao chúng tôi lại không thể tham gia cùng lúc? Tại sao không cho chúng tôi một cơ hội? Vị thủ tướng Litva hỏi ông cao uỷ viên châu Âu như vậy. Sau này, ông Verheugen mới nói với tôi rằng những câu hỏi đó là những ý kiến rất bất thường, thế nhưng cuối cùng, mọi người cũng đều phải đồng ý rằng 10 nước đi đầu nên được chấp thuận cùng một lúc. Và vào cuối năm đó, tại Nice, các lãnh đạo EU cuối cùng cũng tuyên bố thời điểm mà mọi người mong đợi: đó là ngày chấm dứt các cuộc đàm phán. Và thật ngạc nhiên làm sao, thời điểm đó lại là vào năm 2002! Khác biệt Thế nhưng trong khi hạn chót đến gần, lại có nhiều vấn đề. Tại hội nghị thượng đỉnh Copenhagen, vào phút chót, phía Balan nổi đoá, và Đức tìm cách đưa ra giải pháp. Cuộc cãi cọ kéo dài đến mức tất cả bọn họ đều bỏ lỡ bữa ăn tối tại cung điện của Nữ hoàng. Thế nhưng sau khi cuối cùng đạt được một thoả thuận, phía Czech lại mang vào ít bia, phía Ba Lan giơ ra một ít Vodka, và bữa tiệc lại nổ ra tưng bừng. Sau đó là đến lúc phải tìm hiểu các nước sắp trở thành thành viên. Năm này qua năm khác, tôi rời Brussels để đi tới các làng mạc, thị trấn ở trung Âu, tới các nhà máy điện nguyên tử, các nhà máy bia, các chợ búa và trường học, và tôi đều thấy mọi người bắt đầu mệt mỏi vì chờ đợi để có thay đổi. Mãi đến khi ở Balan, tôi mới hiểu chuyện này có nghĩa là gì. Tôi nhớ được vợ chồng ông bà Lempicki, những người trong độ tuổi 70, đưa tôi đi thăm cái trang trại nhỏ xíu của họ. Trong khi dõi theo một con cò bay về hướng mặt trời lặn, ông Lempicki nói với tôi “sau bao nhiều cuộc chiến và chiếm đóng, châu Âu giờ đây phải đi tới, không phải là cho chúng tôi, mà là cho con cháu chúng tôi”. Tôi nghĩ ông Lempicki nói đúng. Tôi lớn lên tại Romania, là một nước bị cô lập đến mức chúng tôi không được đi đâu, là một thể chế hà khắc đến mức mỗi năm tôi lại phải đăng ký cái máy chữ của mình với cảnh sát, và nghèo đến mức chúng tôi đều phải xếp hàng chờ bánh mỳ hàng ngày. Thế mà Romania và Bulgaria giờ đây cũng là những nước kế tiếp đang chờ đợi để gia nhập EU, có thể là vào năm 2007 này. Do đó, ít nhất, đối với cá nhân tôi, câu chuyện này vẫn chưa hề kết thúc.

forum-43390578

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-43390578

Cảm xúc từ chuyến thăm trại tập trung Auschwitz

Nơi này - trại tập trung Auschwitz II (Birkenau) - từ năm 1940 - 1945 là điểm đến cuối cùng của rất nhiều chuyến xe lửa.

Cổng trại tập trung Auschwitz có dòng chữ 'Arbeit Macht Frei'- Lao động giải phóng con người Những người còn sống sót sau chặng đường dài bị lèn cứng trong các toa chở hàng - khoảng 80 - 100 người mỗi toa - bị lùa ra ngoài. Một số đã chết từ lúc nào trong các toa tàu không nước uống, không thức ăn, không cả không khí để thở. Số còn sống sót chia làm hai nhóm theo giới tính. Một bác sĩ 'đồ tể' sẽ khám qua từng người một để quyết định số phận của họ: hoặc rẽ vào cánh cổng phía bên phải ảnh để bắt đầu cuộc đời kinh khủng trong trại tập trung, hoặc tiếp tục lên chuyến xe lửa khác ở đường rail bên trái để đi thẳng đến phòng hơi ngạt đang chờ phía trước. Đã đọc về trại tập trung Auschwitz từ lâu, nên lần này trong chuyến thăm đến khu cung điện Wawel ở Krakow, cố đô Ba Lan đầu tháng 3/2018, tôi mua ngay tour đi tham quan trại tập trung khủng khiếp của Đức Quốc xã. Sách 'Mein Kampf' của Hitler bán chạy Người tình trẻ và nghi án ‘hậu duệ Hitler’ Hai du khách TQ bị bắt tại Đức Ngôi làng Đức, nơi từng đe dọa hủy diệt châu Âu Trang sử đen tối của loài người Tour đi thăm Auschwitz đón bạn từ Cung điện Wawel ở Krakow và tới trại Auschwitz I, sau đó sang Auschwitz II tức Birkenau Tài liệu của Pháp tin rằng có ít nhất 1,5 triệu người đã bị giết ở trại tập trung Auschwitz lớn nhất châu Âu Lúc 13:00 khởi hành từ Wawel, không tính thời gian đi đường, nhóm lữ hành khoảng 50 người chúng tôi có gần 5 tiếng đối diện với một trang lịch sử đen tối trong hai trại tập trung Auschwitz I và II. Auschwitz I có 1 phòng hơi ngạt - lò thiêu, còn Auschwitz II (lớn gấp 30 lần Auschwitz I) có đến 4, trong đó phòng hơi ngạt lớn nhất có khả năng mỗi lần tàn sát đến 2000 nạn nhân. Các con số về nạn nhân ở trại tập trung Auschwitz vẫn không được thống kê chính xác. Tài liệu của Pháp tin rằng có ít nhất một triệu rưỡi người đã thiệt mạng trong mạng lưới trại tập trung Auschwitz lớn nhất châu Âu này. Tài liệu tại chỗ cho biết có khoảng 1.3 triệu nạn nhân vào trại trong đó có 430 nghìn người Do Thái đến từ Hungary, 300 nghìn người Do Thái đến từ Ba Lan, 150 nghìn người Ba Lan, 25 nghìn người Di Gan đến từ các nước, 15 nghìn tù binh là Hồng quân Liên Xô, còn lại gần 400 nghìn người đến từ hơn 20 nước châu Âu khác. Chỉ có khoảng 200 nghìn người còn sống để rời trại vào năm 1945. Nạn nhân người Do Thái chiếm đến 90% số bị giết. Chừng 23 nghìn người Di Gan chết tại đây. Cho đến nay, người ta cũng ghi nhận được khoảng 900 người có hành vi trốn trại nhưng chỉ có 50 người trốn thành công. Cảm giác rùng rợn tăng dần Giày để lại trước khi các nạn nhân bị buộc phải bỏ hết quần áo vào buồng hơi ngạt và xác họ được đưa vào lò thiêu Nhóm 50 người chúng tôi chỉ là những khách du lịch riêng lẻ từ Mỹ, Anh, Pháp, Nga và cả Ba Lan cùng mua tour tham quan này nên cùng đi với nhau. Nhưng dù là người ở quốc gia nào, có thể chế chính trị thế nào, có đặc điểm văn hóa ra sao thì bước chân vào Auschwitz tất cả cũng đều dần trở nên im lặng, trật tự. Chỉ có một số chỗ là cấm chụp ảnh nhưng dường như chẳng ai còn hăng hái chụp ảnh nữa. Tất cả chỉ im lặng đi theo cô hướng dẫn viên để nghe để thấy những câu chuyện, những số liệu, bằng chứng về một trang lịch sử vô cùng đen tối trong Thế Chiến II - tội ác diệt chủng của Đức quốc xã. Có những chi tiết vượt qua cả sự giết chóc khiến người xem bàng hoàng. Chẳng hạn, cũng ở đây, người ta nói rằng sau Thế Chiến 2, còn khoảng 7 tấn tóc của các nạn nhân sót lại. Phát xít Đức đã biến trại tập trung Auschwitz thành nơi thiêu người lớn nhất châu Âu Quân Nazi dùng tóc của nạn nhân để chế tạo ra nhiều sản phẩm cần tính bền vững chịu lực trong quân sự, xây dựng... và dĩ nhiên cả những bộ tóc giả trong ngành thời trang ở Đức. Với thời tiết khắc nghiệt cùng các công việc lao động nặng nhọc và điều kiện sống vô cùng tồi tệ ở đây, mỗi ngày một trại viên chỉ được một li lớn cafe loãng nóng buổi sáng, một bát súp rau củ loãng buổi trưa và một lát bánh mì đen buổi tối và hết. Nạn nhân chủ yếu thiệt mạng hàng loạt vì đói khát và vì bệnh tật hoành hành. Ở Auschwitz I có một chỗ trưng bày khoảng các lon đựng khí độc đã sử dụng được thu nhặt sau Thế Chiến 2. Được biết chỉ cần năm lon gas độc trong phòng hơi ngạt là đã giết 2000 người trong 20 phút. Những phiến đá tưởng niệm các dân tộc có người bị giết ở Auschwitz ‘Thiên sứ’, ‘bùa hộ mệnh’ của Hitler 'Stalin trung thành với chủ nghĩa Marx' Khi Nhà nước đuổi công dân của mình đi Stalin: tư tưởng độc tài gia đình bất hạnh Auschwitz I nguyên là trại huấn luyện quân đội của Ba Lan trước thế chiến 2. Auschwitz là tên do Đức đặt ra và giờ thì thành tên quốc tế. Tuy nhiên, người Ba Lan rất không thích cái tên này, họ gọi là Oświęcim. Các tranh cãi gần đây nhất đã bùng lên khi có người dùng từ 'trại tập trung Ba Lan' thay cho 'trại tập trung của Nazi'. Có rất nhiều khách viếng thăm Auschwitz hàng năm. Chỉ tính riêng năm 2015 đã có 1.72 triệu du khách viếng thăm trại tập trung Auschwitz, trong đó có khoảng 425 nghìn khách là người Ba Lan. Những chuyến tàu chết chóc 'đổ khách' xuống bến cuối tại đây Bản thân tôi đã đến thăm viếng trại tập trung 'kiểu mẫu' Dachau ở Munich, Đức vài năm trước, và kết luận là so với Dachau thì Auschwitz kinh khủng hơn vạn lần. Tour thăm viếng Auschwitz I và II (Birkenau) kéo dài gần 5 tiếng và kết thúc ở đài tưởng niệm, nơi đó có 23 phiến đá (plaque) đại diện cho 23 nhóm ngôn ngữ của các nạn nhân trong trại. Lời cuối để kết thúc hành trình tham quan tại đài tưởng niệm ở Auschwitz II, người hướng dẫn viên nói những người may mắn sống sót và được cứu thoát ra khỏi các trại tập trung, tuy họ được giải phóng về thể xác nhưng tất cả đều mắc phải những di chứng tâm thần khó chữa lành được đến cuối đời. Cô cũng nói rằng đây không phải là một chuyến tham quan vui vẻ thú vị, nó rất buồn, nhưng rất cần thiết bởi con người chúng ta luôn cần hiểu những bi kịch gì đã xảy ra như thế nào trong quá khứ. Và quan trọng hơn là để chúng ta rút ra những bài học cần thiết cho hiện tại và tương lai. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả hiện sống tại Paris, Pháp.

summarize: Cổng trại tập trung Auschwitz có dòng chữ 'Arbeit Macht Frei'- Lao động giải phóng con người Những người còn sống sót sau chặng đường dài bị lèn cứng trong các toa chở hàng - khoảng 80 - 100 người mỗi toa - bị lùa ra ngoài. Một số đã chết từ lúc nào trong các toa tàu không nước uống, không thức ăn, không cả không khí để thở. Số còn sống sót chia làm hai nhóm theo giới tính. Một bác sĩ 'đồ tể' sẽ khám qua từng người một để quyết định số phận của họ: hoặc rẽ vào cánh cổng phía bên phải ảnh để bắt đầu cuộc đời kinh khủng trong trại tập trung, hoặc tiếp tục lên chuyến xe lửa khác ở đường rail bên trái để đi thẳng đến phòng hơi ngạt đang chờ phía trước. Đã đọc về trại tập trung Auschwitz từ lâu, nên lần này trong chuyến thăm đến khu cung điện Wawel ở Krakow, cố đô Ba Lan đầu tháng 3/2018, tôi mua ngay tour đi tham quan trại tập trung khủng khiếp của Đức Quốc xã. Sách 'Mein Kampf' của Hitler bán chạy Người tình trẻ và nghi án ‘hậu duệ Hitler’ Hai du khách TQ bị bắt tại Đức Ngôi làng Đức, nơi từng đe dọa hủy diệt châu Âu Trang sử đen tối của loài người Tour đi thăm Auschwitz đón bạn từ Cung điện Wawel ở Krakow và tới trại Auschwitz I, sau đó sang Auschwitz II tức Birkenau Tài liệu của Pháp tin rằng có ít nhất 1,5 triệu người đã bị giết ở trại tập trung Auschwitz lớn nhất châu Âu Lúc 13:00 khởi hành từ Wawel, không tính thời gian đi đường, nhóm lữ hành khoảng 50 người chúng tôi có gần 5 tiếng đối diện với một trang lịch sử đen tối trong hai trại tập trung Auschwitz I và II. Auschwitz I có 1 phòng hơi ngạt - lò thiêu, còn Auschwitz II (lớn gấp 30 lần Auschwitz I) có đến 4, trong đó phòng hơi ngạt lớn nhất có khả năng mỗi lần tàn sát đến 2000 nạn nhân. Các con số về nạn nhân ở trại tập trung Auschwitz vẫn không được thống kê chính xác. Tài liệu của Pháp tin rằng có ít nhất một triệu rưỡi người đã thiệt mạng trong mạng lưới trại tập trung Auschwitz lớn nhất châu Âu này. Tài liệu tại chỗ cho biết có khoảng 1.3 triệu nạn nhân vào trại trong đó có 430 nghìn người Do Thái đến từ Hungary, 300 nghìn người Do Thái đến từ Ba Lan, 150 nghìn người Ba Lan, 25 nghìn người Di Gan đến từ các nước, 15 nghìn tù binh là Hồng quân Liên Xô, còn lại gần 400 nghìn người đến từ hơn 20 nước châu Âu khác. Chỉ có khoảng 200 nghìn người còn sống để rời trại vào năm 1945. Nạn nhân người Do Thái chiếm đến 90% số bị giết. Chừng 23 nghìn người Di Gan chết tại đây. Cho đến nay, người ta cũng ghi nhận được khoảng 900 người có hành vi trốn trại nhưng chỉ có 50 người trốn thành công. Cảm giác rùng rợn tăng dần Giày để lại trước khi các nạn nhân bị buộc phải bỏ hết quần áo vào buồng hơi ngạt và xác họ được đưa vào lò thiêu Nhóm 50 người chúng tôi chỉ là những khách du lịch riêng lẻ từ Mỹ, Anh, Pháp, Nga và cả Ba Lan cùng mua tour tham quan này nên cùng đi với nhau. Nhưng dù là người ở quốc gia nào, có thể chế chính trị thế nào, có đặc điểm văn hóa ra sao thì bước chân vào Auschwitz tất cả cũng đều dần trở nên im lặng, trật tự. Chỉ có một số chỗ là cấm chụp ảnh nhưng dường như chẳng ai còn hăng hái chụp ảnh nữa. Tất cả chỉ im lặng đi theo cô hướng dẫn viên để nghe để thấy những câu chuyện, những số liệu, bằng chứng về một trang lịch sử vô cùng đen tối trong Thế Chiến II - tội ác diệt chủng của Đức quốc xã. Có những chi tiết vượt qua cả sự giết chóc khiến người xem bàng hoàng. Chẳng hạn, cũng ở đây, người ta nói rằng sau Thế Chiến 2, còn khoảng 7 tấn tóc của các nạn nhân sót lại. Phát xít Đức đã biến trại tập trung Auschwitz thành nơi thiêu người lớn nhất châu Âu Quân Nazi dùng tóc của nạn nhân để chế tạo ra nhiều sản phẩm cần tính bền vững chịu lực trong quân sự, xây dựng... và dĩ nhiên cả những bộ tóc giả trong ngành thời trang ở Đức. Với thời tiết khắc nghiệt cùng các công việc lao động nặng nhọc và điều kiện sống vô cùng tồi tệ ở đây, mỗi ngày một trại viên chỉ được một li lớn cafe loãng nóng buổi sáng, một bát súp rau củ loãng buổi trưa và một lát bánh mì đen buổi tối và hết. Nạn nhân chủ yếu thiệt mạng hàng loạt vì đói khát và vì bệnh tật hoành hành. Ở Auschwitz I có một chỗ trưng bày khoảng các lon đựng khí độc đã sử dụng được thu nhặt sau Thế Chiến 2. Được biết chỉ cần năm lon gas độc trong phòng hơi ngạt là đã giết 2000 người trong 20 phút. Những phiến đá tưởng niệm các dân tộc có người bị giết ở Auschwitz ‘Thiên sứ’, ‘bùa hộ mệnh’ của Hitler 'Stalin trung thành với chủ nghĩa Marx' Khi Nhà nước đuổi công dân của mình đi Stalin: tư tưởng độc tài gia đình bất hạnh Auschwitz I nguyên là trại huấn luyện quân đội của Ba Lan trước thế chiến 2. Auschwitz là tên do Đức đặt ra và giờ thì thành tên quốc tế. Tuy nhiên, người Ba Lan rất không thích cái tên này, họ gọi là Oświęcim. Các tranh cãi gần đây nhất đã bùng lên khi có người dùng từ 'trại tập trung Ba Lan' thay cho 'trại tập trung của Nazi'. Có rất nhiều khách viếng thăm Auschwitz hàng năm. Chỉ tính riêng năm 2015 đã có 1.72 triệu du khách viếng thăm trại tập trung Auschwitz, trong đó có khoảng 425 nghìn khách là người Ba Lan. Những chuyến tàu chết chóc 'đổ khách' xuống bến cuối tại đây Bản thân tôi đã đến thăm viếng trại tập trung 'kiểu mẫu' Dachau ở Munich, Đức vài năm trước, và kết luận là so với Dachau thì Auschwitz kinh khủng hơn vạn lần. Tour thăm viếng Auschwitz I và II (Birkenau) kéo dài gần 5 tiếng và kết thúc ở đài tưởng niệm, nơi đó có 23 phiến đá (plaque) đại diện cho 23 nhóm ngôn ngữ của các nạn nhân trong trại. Lời cuối để kết thúc hành trình tham quan tại đài tưởng niệm ở Auschwitz II, người hướng dẫn viên nói những người may mắn sống sót và được cứu thoát ra khỏi các trại tập trung, tuy họ được giải phóng về thể xác nhưng tất cả đều mắc phải những di chứng tâm thần khó chữa lành được đến cuối đời. Cô cũng nói rằng đây không phải là một chuyến tham quan vui vẻ thú vị, nó rất buồn, nhưng rất cần thiết bởi con người chúng ta luôn cần hiểu những bi kịch gì đã xảy ra như thế nào trong quá khứ. Và quan trọng hơn là để chúng ta rút ra những bài học cần thiết cho hiện tại và tương lai. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả hiện sống tại Paris, Pháp.

051216_footballinquiry

https://www.bbc.com/vietnamese/sport/story/2005/12/051216_footballinquiry

Diễn biến "đột phá" điều tra U23

Báo điện tử của Thanh Niên, và trang tin điện tử vnn.vn nói điều họ mô tả là "theo nguồn tin đáng tin cậy, sau một ngày quanh co, sáng thứ Sáu (16/12), cầu thủ Văn Quyến đã khai có nhận tiền từ tay hai người phụ nữ lạ mặt (khi Quyến đang ở trên taxi) trong thời gian lưu lại ở TP.HCM.

Văn Quyến và một số cầu khủ khác của U23 bị cơ quan công an triệu tập để điều tra về các cáo buộc một số cầu thủ đội tuyển Việt Nam "bán độ" trong các vòng thi đấu bóng đá tại Seagames 23 ở Philippines. Các bài báo mô tả rằng "ngay sau khi SEA Games 23 vừa kết thúc, các cầu thủ U.23 Việt Nam về nước và trong thời gian lưu trú tại TP.HCM, Văn Quyến có nhận một phong bì của hai người phụ nữ lạ phóng xe máy theo khi Văn Quyến đang đi trên taxi". Theo các bài báo này thì người lái taxi nói là "Văn Quyến đã bóc ngay phong bì sau khi nhận được" và rằng người tài xế này khẳng định trong phong bì đó là tiền. Được biết sau buổi làm việc tối hôm thứ Năm (15/12), Văn Quyến nhất mực phủ nhận thông tin trên. Hiện cuộc điều tra đi sâu vào hướng xác minh tung tích hai người phụ nữ lạ mặt đã đưa tiền cho Văn Quyến cũng như mục đích đưa tiền và số tiền là bao nhiêu.

summarize: Văn Quyến và một số cầu khủ khác của U23 bị cơ quan công an triệu tập để điều tra về các cáo buộc một số cầu thủ đội tuyển Việt Nam "bán độ" trong các vòng thi đấu bóng đá tại Seagames 23 ở Philippines. Các bài báo mô tả rằng "ngay sau khi SEA Games 23 vừa kết thúc, các cầu thủ U.23 Việt Nam về nước và trong thời gian lưu trú tại TP.HCM, Văn Quyến có nhận một phong bì của hai người phụ nữ lạ phóng xe máy theo khi Văn Quyến đang đi trên taxi". Theo các bài báo này thì người lái taxi nói là "Văn Quyến đã bóc ngay phong bì sau khi nhận được" và rằng người tài xế này khẳng định trong phong bì đó là tiền. Được biết sau buổi làm việc tối hôm thứ Năm (15/12), Văn Quyến nhất mực phủ nhận thông tin trên. Hiện cuộc điều tra đi sâu vào hướng xác minh tung tích hai người phụ nữ lạ mặt đã đưa tiền cho Văn Quyến cũng như mục đích đưa tiền và số tiền là bao nhiêu.

world-45775254

https://www.bbc.com/vietnamese/world-45775254

Hong Kong bác thị thực cho biên tập viên FT

Việc Hong Kong bác gia hạn thị thực làm việc cho biên tập viên mảng tin châu Á của Financial Times khiến chính phủ Anh quan ngại.

Victor Mallet là phó chủ tịch Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài tại Hong Kong (FCC) Victor Mallet cũng là phó chủ tịch Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài tại Hong Kong (FCC), khiến giới chức địa phương và Trung Quốc bực bội khi mời nhà hoạt động độc lập Andy Chan, người đấu tranh cho một Hong Kong độc lập, đến hội nghị vào tháng 8/2018. Hong Kong không giải thích về quyết định của họ. Trung Quốc giận dữ với nhà hoạt động Hong Kong Thái Anh Văn: 'Không ai có thể 'xóa bỏ' Đài Loan' TQ: 'Giam triệu người Uighur', phá đền thờ Hồi giáo Biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hong Kong Anh trao lại Hong Kong cho Trung Quốc thế nào? Bắc Kinh rất nhạy cảm về chủ quyền lãnh thổ. Hong Kong đã phát triển một hệ thống kinh tế và chính trị khác xa với Trung Quốc đại lục, nơi kể từ năm 1949 nằm dưới quyền kiểm soát của nhà nước Cộng sản độc đảng và chuyên quyền. Trung Quốc đồng ý cai quản Hong Kong theo nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", nơi thành phố này sẽ hưởng "một mức độ tự trị cao, trừ các vấn đề về quốc phòng và ngoại giao" cho 50 năm sau. Văn phòng Đối ngoại Anh cho biết họ yêu cầu chính quyền Hong Kong đưa ra "lời giải thích khẩn" về việc từ chối thị thực. Hồi tháng 8/2018, Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi FCC hủy bỏ sự kiện có sự góp mặt của Andy Chan. Bà Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga), lãnh đạo Hong Kong, phê phán sự kiện này là "đáng tiếc và không phù hợp". Các nhóm ủng hộ Bắc Kinh tụ tập bên ngoài FCC, kêu gọi tổ chức này "cút khỏi Hong Kong". Tuy nhiên, FCC bảo vệ quyết định của họ và buổi nói chuyện vẫn diễn ra. Ông Mallet điều hành mảng tin châu Á của Financial Times trong gần hai năm. "Đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp phải tình trạng này ở Hong Kong. Chúng tôi không được biết lý do về việc bác thị thực", tòa soạn này cho biết. FCC cho biết: "Hong Kong tự hào về danh tiếng là nơi thượng tôn pháp luật và tự do ngôn luận được bảo vệ. Trong trường hợp không có giải thích hợp lý, FCC kêu gọi chính quyền Hong Kong hủy bỏ quyết định của họ." Andy Chan nói áp lực của Trung Quốc chứng tỏ rằng Hong Kong nên độc lập Andy Chan là lãnh đạo Đảng Dân tộc - đảng kêu gọi Hong Kong độc lập khỏi Trung Quốc. Đảng Dân tộc Hong Kong đang phải chịu lệnh cấm vì lập trường ly khai của mình. Khi chính trị gia 27 tuổi này được mời đến nói chuyện tại FCC hôm 13/8, nó đã gây ra những lời chỉ trích nghiêm khắc từ cả chính quyền Trung Quốc và Hong Kong, họ đã yêu cầu sự kiện này phải chấm dứt hoàn toàn. Tại sao chính quyền Hong Kong quan tâm? Là cựu thuộc địa của Anh, Hong Kong được trao trả cho Trung Quốc năm 1997. Nhưng nơi này được hưởng nhiều quyền tự do hơn nhờ chính sách "một quốc gia, hai hệ thống", mà Bắc Kinh đồng ý trao cho quyền tự trị và duy trì nguyên trạng hệ thống kinh tế và xã hội trong 50 năm. Có những mối quan tâm rộng rãi trong thành phố về việc những quyền tự do đó đang dần bị xói mòn và mức độ ảnh hưởng của Trung Quốc lên Hong Kong là một vấn đề nhạy cảm. Hong Kong và Trung Quốc - một quốc gia, hai hệ thống Các cuộc biểu tình của sinh viên, kêu gọi dân chủ hơn, nổ ra năm 2014 làm tê liệt thành phố trong vài tuần. Một số nhà lãnh đạo phong trào bị kết án và thậm chí phải đối mặt với án tù. Tuy nhiên, những cuộc biểu tình đó chỉ đơn thuần là về quá trình bầu cử dân chủ hơn - không nơi nào gây tranh cãi như vấn đề độc lập. "Bắc Kinh và những nhà chức trách liên quan rất rõ về 'ranh giới đỏ' mà không được cho phép ở bất cứ nơi nào trong phạm vi công cộng," Mathew Wong từ Đại học Hong Kong giải thích. "Cuộc nói chuyện của Andy Chan tại FCC là một trong số đó và là một ví dụ rõ ràng về những gì họ không muốn thấy." Tại sao Trung Quốc rất nhạy cảm về vấn đề này? Trung Quốc cực kỳ - và ngày càng - nhạy cảm về những câu hỏi về chủ quyền quốc gia. Người bán sách Hong Kong bị bắt trên tàu TQ Hong Kong: Joshua Wong bị phạt tù lần hai Hai tiêu điểm chính của sự nhạy cảm đó là Hong Kong và Đài Loan. Trong trường hợp Đài Loan, vị trí của Bắc Kinh là rất rõ ràng: Trung Quốc xem Đài Loan như một tỉnh ly khai thuộc Trung Quốc một cách hợp pháp. Trong trường hợp Hong Kong, tình hình mờ nhạt hơn. Hong Kong là một phần của Trung Quốc nhưng vị thế đặc biệt của nó và những quyền tự do được trao cho công dân nơi đây có thể được coi là gián tiếp làm suy yếu sự kiểm soát cứng rắn của Trung Quốc với đại lục. Tháng Bảy hàng năm, sinh viên Hong Kong biểu tình đòi dân chủ hơn Tuy nhiên, khi nói đến các cuộc kêu gọi độc lập cho Hong Kong, trên thực tế có rất ít sự ủng hộ công khai cho những người ủng hộ như ông Chan. "Không nhiều người thực sự nghĩ rằng Hong Kong có thể tự tồn tại trên thực tế," ông Wong nói. Ông bổ sung rằng trong khi có nhiều người có thể lên tiếng cho tự do thảo luận những ý tưởng như vậy, họ sẽ ngần ngại làm như vậy trong trường hợp này, vì họ có nguy cơ bị xem là ủng hộ chủ nghĩa ly khai. Vậy chính quyền đã thực sự làm gì? Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã kêu gọi FCC hủy bỏ sự kiện này và quan chức cao cấp của Hong Kong, Carrie Lam, đã chỉ trích nó là "đáng tiếc và không phù hợp". Cựu lãnh đạo thành phố và người tiền nhiệm của bà Lam, CY Leung, thậm chí còn thẳng thừng hơn khi lên án sự kiện này. Trong một đăng tải công khai trên Facebook, ông nói rằng buổi nói chuyện "không có gì liên quan đến tự do báo chí". Ông đề cập trực tiếp FCC, nói rằng "chẳng bao lâu nữa các bạn sẽ mời những người ủng hộ Đài Loan độc lập đến nói chuyện công khai tại câu lạc bộ của mình". "Theo logic này, các bạn gần như chắc chắn sẽ không vạch ra lằn ranh nào chống lại tội phạm và bọn khủng bố. Như tôi nói, chúng ta cần phải lo lắng một cách nghiêm túc." Rất ít sự ủng hộ những người theo phong trào ly khai ở Hong Kong FCC và ông Chan nói gì? Tự do ngôn luận và tự do báo chí nằm trong số những quyền tự do then chốt tách biệt Hong Kong với đại lục. Vì vậy, những người ủng hộ sự kiện cho rằng cuộc nói chuyện ở một câu lạc bộ báo chí chủ yếu với các thành viên trong hội như vậy không nên gây tranh cãi. FCC bảo vệ quyết định mời ông Chan của mình, lập luận rằng "Hong Kong tự hào về danh tiếng của mình như là nơi quy tắc pháp luật được áp dụng và là nơi có tự do ngôn luận". "Chúng tôi tin rằng trong các xã hội tự do như Hong Kong nó rất quan trọng để cho phép mọi người nói và tranh luận tự do, ngay cả khi một người không đồng ý với quan điểm cụ thể của họ." Đối với Andy Chan, những nỗ lực cấm ông đến nói chuyện không phải là điều ngạc nhiên, và thay vào đó củng cố niềm tin của ông ấy rằng "Trung Quốc đang đối xử với Hong Kong như một thuộc địa". "Nó chứng tỏ quan điểm của chúng tôi rằng chính Trung Quốc đang phá hủy các quyền của Hong Kong," ông nói với BBC. "Chính quyền Hong Kong biểu hiện sự vâng lời, chính quyền Bắc Kinh biểu hiện sự ngạo mạn."

summarize: Victor Mallet là phó chủ tịch Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài tại Hong Kong (FCC) Victor Mallet cũng là phó chủ tịch Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài tại Hong Kong (FCC), khiến giới chức địa phương và Trung Quốc bực bội khi mời nhà hoạt động độc lập Andy Chan, người đấu tranh cho một Hong Kong độc lập, đến hội nghị vào tháng 8/2018. Hong Kong không giải thích về quyết định của họ. Trung Quốc giận dữ với nhà hoạt động Hong Kong Thái Anh Văn: 'Không ai có thể 'xóa bỏ' Đài Loan' TQ: 'Giam triệu người Uighur', phá đền thờ Hồi giáo Biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hong Kong Anh trao lại Hong Kong cho Trung Quốc thế nào? Bắc Kinh rất nhạy cảm về chủ quyền lãnh thổ. Hong Kong đã phát triển một hệ thống kinh tế và chính trị khác xa với Trung Quốc đại lục, nơi kể từ năm 1949 nằm dưới quyền kiểm soát của nhà nước Cộng sản độc đảng và chuyên quyền. Trung Quốc đồng ý cai quản Hong Kong theo nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", nơi thành phố này sẽ hưởng "một mức độ tự trị cao, trừ các vấn đề về quốc phòng và ngoại giao" cho 50 năm sau. Văn phòng Đối ngoại Anh cho biết họ yêu cầu chính quyền Hong Kong đưa ra "lời giải thích khẩn" về việc từ chối thị thực. Hồi tháng 8/2018, Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi FCC hủy bỏ sự kiện có sự góp mặt của Andy Chan. Bà Carrie Lam (Lâm Trịnh Nguyệt Nga), lãnh đạo Hong Kong, phê phán sự kiện này là "đáng tiếc và không phù hợp". Các nhóm ủng hộ Bắc Kinh tụ tập bên ngoài FCC, kêu gọi tổ chức này "cút khỏi Hong Kong". Tuy nhiên, FCC bảo vệ quyết định của họ và buổi nói chuyện vẫn diễn ra. Ông Mallet điều hành mảng tin châu Á của Financial Times trong gần hai năm. "Đây là lần đầu tiên chúng tôi gặp phải tình trạng này ở Hong Kong. Chúng tôi không được biết lý do về việc bác thị thực", tòa soạn này cho biết. FCC cho biết: "Hong Kong tự hào về danh tiếng là nơi thượng tôn pháp luật và tự do ngôn luận được bảo vệ. Trong trường hợp không có giải thích hợp lý, FCC kêu gọi chính quyền Hong Kong hủy bỏ quyết định của họ." Andy Chan nói áp lực của Trung Quốc chứng tỏ rằng Hong Kong nên độc lập Andy Chan là lãnh đạo Đảng Dân tộc - đảng kêu gọi Hong Kong độc lập khỏi Trung Quốc. Đảng Dân tộc Hong Kong đang phải chịu lệnh cấm vì lập trường ly khai của mình. Khi chính trị gia 27 tuổi này được mời đến nói chuyện tại FCC hôm 13/8, nó đã gây ra những lời chỉ trích nghiêm khắc từ cả chính quyền Trung Quốc và Hong Kong, họ đã yêu cầu sự kiện này phải chấm dứt hoàn toàn. Tại sao chính quyền Hong Kong quan tâm? Là cựu thuộc địa của Anh, Hong Kong được trao trả cho Trung Quốc năm 1997. Nhưng nơi này được hưởng nhiều quyền tự do hơn nhờ chính sách "một quốc gia, hai hệ thống", mà Bắc Kinh đồng ý trao cho quyền tự trị và duy trì nguyên trạng hệ thống kinh tế và xã hội trong 50 năm. Có những mối quan tâm rộng rãi trong thành phố về việc những quyền tự do đó đang dần bị xói mòn và mức độ ảnh hưởng của Trung Quốc lên Hong Kong là một vấn đề nhạy cảm. Hong Kong và Trung Quốc - một quốc gia, hai hệ thống Các cuộc biểu tình của sinh viên, kêu gọi dân chủ hơn, nổ ra năm 2014 làm tê liệt thành phố trong vài tuần. Một số nhà lãnh đạo phong trào bị kết án và thậm chí phải đối mặt với án tù. Tuy nhiên, những cuộc biểu tình đó chỉ đơn thuần là về quá trình bầu cử dân chủ hơn - không nơi nào gây tranh cãi như vấn đề độc lập. "Bắc Kinh và những nhà chức trách liên quan rất rõ về 'ranh giới đỏ' mà không được cho phép ở bất cứ nơi nào trong phạm vi công cộng," Mathew Wong từ Đại học Hong Kong giải thích. "Cuộc nói chuyện của Andy Chan tại FCC là một trong số đó và là một ví dụ rõ ràng về những gì họ không muốn thấy." Tại sao Trung Quốc rất nhạy cảm về vấn đề này? Trung Quốc cực kỳ - và ngày càng - nhạy cảm về những câu hỏi về chủ quyền quốc gia. Người bán sách Hong Kong bị bắt trên tàu TQ Hong Kong: Joshua Wong bị phạt tù lần hai Hai tiêu điểm chính của sự nhạy cảm đó là Hong Kong và Đài Loan. Trong trường hợp Đài Loan, vị trí của Bắc Kinh là rất rõ ràng: Trung Quốc xem Đài Loan như một tỉnh ly khai thuộc Trung Quốc một cách hợp pháp. Trong trường hợp Hong Kong, tình hình mờ nhạt hơn. Hong Kong là một phần của Trung Quốc nhưng vị thế đặc biệt của nó và những quyền tự do được trao cho công dân nơi đây có thể được coi là gián tiếp làm suy yếu sự kiểm soát cứng rắn của Trung Quốc với đại lục. Tháng Bảy hàng năm, sinh viên Hong Kong biểu tình đòi dân chủ hơn Tuy nhiên, khi nói đến các cuộc kêu gọi độc lập cho Hong Kong, trên thực tế có rất ít sự ủng hộ công khai cho những người ủng hộ như ông Chan. "Không nhiều người thực sự nghĩ rằng Hong Kong có thể tự tồn tại trên thực tế," ông Wong nói. Ông bổ sung rằng trong khi có nhiều người có thể lên tiếng cho tự do thảo luận những ý tưởng như vậy, họ sẽ ngần ngại làm như vậy trong trường hợp này, vì họ có nguy cơ bị xem là ủng hộ chủ nghĩa ly khai. Vậy chính quyền đã thực sự làm gì? Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã kêu gọi FCC hủy bỏ sự kiện này và quan chức cao cấp của Hong Kong, Carrie Lam, đã chỉ trích nó là "đáng tiếc và không phù hợp". Cựu lãnh đạo thành phố và người tiền nhiệm của bà Lam, CY Leung, thậm chí còn thẳng thừng hơn khi lên án sự kiện này. Trong một đăng tải công khai trên Facebook, ông nói rằng buổi nói chuyện "không có gì liên quan đến tự do báo chí". Ông đề cập trực tiếp FCC, nói rằng "chẳng bao lâu nữa các bạn sẽ mời những người ủng hộ Đài Loan độc lập đến nói chuyện công khai tại câu lạc bộ của mình". "Theo logic này, các bạn gần như chắc chắn sẽ không vạch ra lằn ranh nào chống lại tội phạm và bọn khủng bố. Như tôi nói, chúng ta cần phải lo lắng một cách nghiêm túc." Rất ít sự ủng hộ những người theo phong trào ly khai ở Hong Kong FCC và ông Chan nói gì? Tự do ngôn luận và tự do báo chí nằm trong số những quyền tự do then chốt tách biệt Hong Kong với đại lục. Vì vậy, những người ủng hộ sự kiện cho rằng cuộc nói chuyện ở một câu lạc bộ báo chí chủ yếu với các thành viên trong hội như vậy không nên gây tranh cãi. FCC bảo vệ quyết định mời ông Chan của mình, lập luận rằng "Hong Kong tự hào về danh tiếng của mình như là nơi quy tắc pháp luật được áp dụng và là nơi có tự do ngôn luận". "Chúng tôi tin rằng trong các xã hội tự do như Hong Kong nó rất quan trọng để cho phép mọi người nói và tranh luận tự do, ngay cả khi một người không đồng ý với quan điểm cụ thể của họ." Đối với Andy Chan, những nỗ lực cấm ông đến nói chuyện không phải là điều ngạc nhiên, và thay vào đó củng cố niềm tin của ông ấy rằng "Trung Quốc đang đối xử với Hong Kong như một thuộc địa". "Nó chứng tỏ quan điểm của chúng tôi rằng chính Trung Quốc đang phá hủy các quyền của Hong Kong," ông nói với BBC. "Chính quyền Hong Kong biểu hiện sự vâng lời, chính quyền Bắc Kinh biểu hiện sự ngạo mạn."

vietnam-53563226

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53563226

Virus corona: Ý kiến nói đưa người TQ nhập cảnh trái phép vào VN 'là tội ác'

Luật sư nhận định với việc đưa người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh không chỉ là hành vi phạm tội mà còn là "tội ác", có thể lãnh án phạt đến 15 năm tù.

Liệu các trường hợp nhập cảnh trái phép có đâm thủng tuyến phòng dịch của Việt Nam? Sau hơn 3 tháng không có ca lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng, tình hình dịch bệnh của Việt Nam đã diễn biến xấu trong vài ngày trở lại đây. Hơn 10 người đã bị phát hiện dương tính, chủ yếu tập trung tại TP Đà Nẵng, nơi trước đó lực lượng chức năng phát hiện nhiều người Trung Quốc nhập cảnh trái phép và tránh cách ly. Việc người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, với sự tiếp tay của một số người Việt Nam, đang làm dấy lên chỉ trích gay gắt trong dư luận trước nguy cơ nỗ lực "chống dịch như chống giặc" có thể đổ vỡ. Hành vi 'tội ác' Nhiều người có ý kiến rằng việc đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam thời điểm này không khác gì câu chuyện con ngựa thành Troy, đâm thủng tuyến phòng dịch và phá vỡ công sức của nhiều người căng mình chống Covid-19. Nhất là khi quyền Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định chủng virus lây lan ở Đã Nẵng là chủng thứ 6 tại Việt Nam. Chủng này có đặc tính lây lan nhanh hơn so với các chủng trước đây đã ghi nhận và chủng vius mới lần này xuất phát từ bên ngoài. Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 27/7, luật sư Lê Trung Phát từ Hãng luật Lê Trung Phát (TP HCM) nhấn mạnh trong bối cảnh dịch Covid-19 đang có các ca nhiễm trong cộng đồng ở Đà Nẵng và Quảng Ngãi, hành vi đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào khu vực này không chỉ là phạm tội mà còn là "tội ác". "Có thể nói, tội phạm nào cũng đáng bị lên án bởi nó để lại hậu quả lớn cho xã hội, xâm phạm đến trật tự xã hội được pháp luật bảo hộ. Thế nhưng, trong bối cảnh dịch bệnh đang khiến các nước trên thế giới gặp nhiều khó khăn, trong đó có Việt Nam, mà những người phạm tội lại thực hiện các hành vi nêu trên, thì đây có thể được coi là một tội ác." "Hậu quả nó để lại cho xã hội là vô cùng lớn, làm cả hệ thống chính trị phải tiếp tục vào cuộc để phòng chống, đảo lộn cuộc sống của mấy chục triệu dân, làm ảnh hưởng và suy thoái cả một nền kinh tế, tốn kém không biết bao nhiêu ngân sách của nhà nước. Nó cũng chẳng khác gì so với hành vi diệt chủng, bởi nó đã gieo rắc cái chết đến cho rất nhiều người, nếu họ không được chữa trị kịp thời." Lập tám đoàn kiểm tra phòng dịch trên các tuyến biên giới. Cơn sóng chỉ trích đường dây đưa người nhập cư trái phép ở TP Đà Nẵng chưa dứt, sáng 28/7, Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP HCM cho biết thành phố lại phát hiện 8 người Trung Quốc và 1 người Việt Nam nhập cảnh trái phép tại quận 12. Đây là sự việc mới nhất liên quan đến vấn đề đưa người nhập cảnh trái phép diễn ra trong bối cảnh Việt Nam có nhiều ca nhiễm trong cộng đồng trở lại sau hơn 100 ngày yên bình. Trước đó, hàng loạt vụ nhập cảnh trái phép đã được phát hiện tại Đà Nẵng, Quảng Nam, An Giang và một số nơi khác. Tình trạng nhiều người Trung Quốc nhập cảnh trái phép dấy lên lo ngại về dịch Covid-19 sẽ lây lan mạnh trở lại trong cộng đồng, khiến nhiều người phẫn nộ, nhất là khi chủng virus xuất hiện ở Đà Nẵng được xác định là chủng thứ 6 tại Việt Nam, có nguồn gốc từ bên ngoài. Dat Dang, một nhà báo tại TP HCM, chia sẻ trên trang Facebook cá nhân: "Bộ Y tế xác định có bệnh nhân nCov chủng mới từ bên ngoài vào. Nói thật, không dân nào hại nhau giỏi bằng dân Việt đâu. Chỉ sau 1 đợt kiểm tra nhẹ, Đà Nẵng gần trăm ông Tàu nhập lậu. Các xứ Quảng chung quanh cũng từa lưa. Chán hẳn. Giờ các địa phương khác sẽ oằn mình chống dịch vì Mỵ Châu." Nhiều người bức xúc về các trường hợp nhập cảnh trái phép trong bối cảnh dịch bệnh. Trên trang cá nhân của mình, luật sư Nguyễn Kiều Hưng nêu ý kiến: "Đề nghị 1: Những ai đã tiếp xúc với người TQ trong 15 ngày qua hoặc hơn, nên tự cách ly. Đề nghị 2: Cứ thấy người TQ báo ngay cho công an và tránh xa họ. Vì một đất nước không TQ, không Covid. Tính gửi 2 đề nghị này để góp ý cho ngài Thủ tướng. Bà con thấy được không?" Đồng thời, ông Hưng cũng cho rằng: "Cũng vì hám tiền đưa người TQ nhập cảnh trái phép cả, đưa cả xe ô tô vào mà không ai biết, cần truy cứu cả trách nhiệm của lực lượng chức năng...". Thêm 11 ca dương tính được xác nhận tại Đà Nẵng VN: Thủ tướng yêu cầu cách ly xã hội TP Đà Nẵng từ chiều 27/7 Hôm 25/7, trung tướng Nguyễn Văn Sơn, Thứ trưởng Bộ Công an, cho rằng nếu căn cứ vào 3 vụ việc mà Công an Đà Nẵng, Công an Quảng Nam phát hiện, xử lý thì thấy tình hình quản lý nhập cảnh còn lỏng lẻo. Ông nói thêm, nguồn lây nhiễm đối với bệnh nhân dương tính Covid-19 ở Đà Nẵng tuy chưa xác định được nhưng khoảng trống về quản lý người nhập cảnh trái phép là điều cần nhìn nhận nghiêm túc và xử lý dứt điểm. Phạt tù lên đến 15 năm Trả lời BBC, luật sư Lê Trung Phát cho biết những người tổ chức, môi giới cho người khác nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép có thể bị khởi tố vụ án hình sự theo quy định tại Điều 348 BLHS 2015 sửa đổi năm 2017 với "Tội tổ chức, môi giới cho người khác nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép". Theo đó, tùy vào tính chất mức độ như: phạm tội từ 2 lần trở lên, đối với từ 5 người trở lên hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn thì có thể bị đối mặt với khung hình phạt tù từ 5 năm đến 15 năm tù. Bên cạnh đó, người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 10-50 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm. Cao Lượng Cố (quốc tịch Trung Quốc) bị Công an Đà Nẵng cáo buộc cầm đầu đường dây đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Luật sư Phát phân tích rằng, những người phạm tội này có thể bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo Điều 52 BLHS 2015 với các tình tiết như phạm tội có tổ chức, phạm tội có tính chất chuyên nghiệp và đặc biệt là lợi dụng hoàn cảnh dịch bệnh để phạm tội. VN: Người nhập cảnh trái phép đe dọa phòng tuyến chống dịch Việt Nam bắt 5 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép 'để đánh bạc' "Như vậy, khi áp dụng khung hình phạt trong giới hạn của Điều 348, thì họ sẽ bị áp dụng gần như là ở mức cao nhất của khung hình phạt mà họ bị truy tố, tức 15 năm tù", luật sư nêu. Luật sư Phát cũng nêu quan điểm rằng: "Trong hoàn cảnh này, chúng ta cần triển khai nhanh công tác xét xử người phạm tội, để sớm tiến hành trục xuất những người này ra khỏi Việt Nam, tránh phải tiêu tốn thêm ngân sách để điều trị cho họ, tránh làm ảnh hưởng chung đến lợi ích của quốc gia. Đối với các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh, khi phát hiện hành vi vi phạm về nhập cảnh, có nguy cơ gây lây dịch bệnh, cần áp dụng biện pháp cấm nhập cảnh và nhanh chóng cho họ quay trở lại quốc gia, lãnh thổ mà họ đã đến."

summarize: Liệu các trường hợp nhập cảnh trái phép có đâm thủng tuyến phòng dịch của Việt Nam? Sau hơn 3 tháng không có ca lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng, tình hình dịch bệnh của Việt Nam đã diễn biến xấu trong vài ngày trở lại đây. Hơn 10 người đã bị phát hiện dương tính, chủ yếu tập trung tại TP Đà Nẵng, nơi trước đó lực lượng chức năng phát hiện nhiều người Trung Quốc nhập cảnh trái phép và tránh cách ly. Việc người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, với sự tiếp tay của một số người Việt Nam, đang làm dấy lên chỉ trích gay gắt trong dư luận trước nguy cơ nỗ lực "chống dịch như chống giặc" có thể đổ vỡ. Hành vi 'tội ác' Nhiều người có ý kiến rằng việc đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam thời điểm này không khác gì câu chuyện con ngựa thành Troy, đâm thủng tuyến phòng dịch và phá vỡ công sức của nhiều người căng mình chống Covid-19. Nhất là khi quyền Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định chủng virus lây lan ở Đã Nẵng là chủng thứ 6 tại Việt Nam. Chủng này có đặc tính lây lan nhanh hơn so với các chủng trước đây đã ghi nhận và chủng vius mới lần này xuất phát từ bên ngoài. Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 27/7, luật sư Lê Trung Phát từ Hãng luật Lê Trung Phát (TP HCM) nhấn mạnh trong bối cảnh dịch Covid-19 đang có các ca nhiễm trong cộng đồng ở Đà Nẵng và Quảng Ngãi, hành vi đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào khu vực này không chỉ là phạm tội mà còn là "tội ác". "Có thể nói, tội phạm nào cũng đáng bị lên án bởi nó để lại hậu quả lớn cho xã hội, xâm phạm đến trật tự xã hội được pháp luật bảo hộ. Thế nhưng, trong bối cảnh dịch bệnh đang khiến các nước trên thế giới gặp nhiều khó khăn, trong đó có Việt Nam, mà những người phạm tội lại thực hiện các hành vi nêu trên, thì đây có thể được coi là một tội ác." "Hậu quả nó để lại cho xã hội là vô cùng lớn, làm cả hệ thống chính trị phải tiếp tục vào cuộc để phòng chống, đảo lộn cuộc sống của mấy chục triệu dân, làm ảnh hưởng và suy thoái cả một nền kinh tế, tốn kém không biết bao nhiêu ngân sách của nhà nước. Nó cũng chẳng khác gì so với hành vi diệt chủng, bởi nó đã gieo rắc cái chết đến cho rất nhiều người, nếu họ không được chữa trị kịp thời." Lập tám đoàn kiểm tra phòng dịch trên các tuyến biên giới. Cơn sóng chỉ trích đường dây đưa người nhập cư trái phép ở TP Đà Nẵng chưa dứt, sáng 28/7, Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP HCM cho biết thành phố lại phát hiện 8 người Trung Quốc và 1 người Việt Nam nhập cảnh trái phép tại quận 12. Đây là sự việc mới nhất liên quan đến vấn đề đưa người nhập cảnh trái phép diễn ra trong bối cảnh Việt Nam có nhiều ca nhiễm trong cộng đồng trở lại sau hơn 100 ngày yên bình. Trước đó, hàng loạt vụ nhập cảnh trái phép đã được phát hiện tại Đà Nẵng, Quảng Nam, An Giang và một số nơi khác. Tình trạng nhiều người Trung Quốc nhập cảnh trái phép dấy lên lo ngại về dịch Covid-19 sẽ lây lan mạnh trở lại trong cộng đồng, khiến nhiều người phẫn nộ, nhất là khi chủng virus xuất hiện ở Đà Nẵng được xác định là chủng thứ 6 tại Việt Nam, có nguồn gốc từ bên ngoài. Dat Dang, một nhà báo tại TP HCM, chia sẻ trên trang Facebook cá nhân: "Bộ Y tế xác định có bệnh nhân nCov chủng mới từ bên ngoài vào. Nói thật, không dân nào hại nhau giỏi bằng dân Việt đâu. Chỉ sau 1 đợt kiểm tra nhẹ, Đà Nẵng gần trăm ông Tàu nhập lậu. Các xứ Quảng chung quanh cũng từa lưa. Chán hẳn. Giờ các địa phương khác sẽ oằn mình chống dịch vì Mỵ Châu." Nhiều người bức xúc về các trường hợp nhập cảnh trái phép trong bối cảnh dịch bệnh. Trên trang cá nhân của mình, luật sư Nguyễn Kiều Hưng nêu ý kiến: "Đề nghị 1: Những ai đã tiếp xúc với người TQ trong 15 ngày qua hoặc hơn, nên tự cách ly. Đề nghị 2: Cứ thấy người TQ báo ngay cho công an và tránh xa họ. Vì một đất nước không TQ, không Covid. Tính gửi 2 đề nghị này để góp ý cho ngài Thủ tướng. Bà con thấy được không?" Đồng thời, ông Hưng cũng cho rằng: "Cũng vì hám tiền đưa người TQ nhập cảnh trái phép cả, đưa cả xe ô tô vào mà không ai biết, cần truy cứu cả trách nhiệm của lực lượng chức năng...". Thêm 11 ca dương tính được xác nhận tại Đà Nẵng VN: Thủ tướng yêu cầu cách ly xã hội TP Đà Nẵng từ chiều 27/7 Hôm 25/7, trung tướng Nguyễn Văn Sơn, Thứ trưởng Bộ Công an, cho rằng nếu căn cứ vào 3 vụ việc mà Công an Đà Nẵng, Công an Quảng Nam phát hiện, xử lý thì thấy tình hình quản lý nhập cảnh còn lỏng lẻo. Ông nói thêm, nguồn lây nhiễm đối với bệnh nhân dương tính Covid-19 ở Đà Nẵng tuy chưa xác định được nhưng khoảng trống về quản lý người nhập cảnh trái phép là điều cần nhìn nhận nghiêm túc và xử lý dứt điểm. Phạt tù lên đến 15 năm Trả lời BBC, luật sư Lê Trung Phát cho biết những người tổ chức, môi giới cho người khác nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép có thể bị khởi tố vụ án hình sự theo quy định tại Điều 348 BLHS 2015 sửa đổi năm 2017 với "Tội tổ chức, môi giới cho người khác nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép". Theo đó, tùy vào tính chất mức độ như: phạm tội từ 2 lần trở lên, đối với từ 5 người trở lên hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn thì có thể bị đối mặt với khung hình phạt tù từ 5 năm đến 15 năm tù. Bên cạnh đó, người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 10-50 triệu đồng hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm. Cao Lượng Cố (quốc tịch Trung Quốc) bị Công an Đà Nẵng cáo buộc cầm đầu đường dây đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Luật sư Phát phân tích rằng, những người phạm tội này có thể bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo Điều 52 BLHS 2015 với các tình tiết như phạm tội có tổ chức, phạm tội có tính chất chuyên nghiệp và đặc biệt là lợi dụng hoàn cảnh dịch bệnh để phạm tội. VN: Người nhập cảnh trái phép đe dọa phòng tuyến chống dịch Việt Nam bắt 5 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép 'để đánh bạc' "Như vậy, khi áp dụng khung hình phạt trong giới hạn của Điều 348, thì họ sẽ bị áp dụng gần như là ở mức cao nhất của khung hình phạt mà họ bị truy tố, tức 15 năm tù", luật sư nêu. Luật sư Phát cũng nêu quan điểm rằng: "Trong hoàn cảnh này, chúng ta cần triển khai nhanh công tác xét xử người phạm tội, để sớm tiến hành trục xuất những người này ra khỏi Việt Nam, tránh phải tiêu tốn thêm ngân sách để điều trị cho họ, tránh làm ảnh hưởng chung đến lợi ích của quốc gia. Đối với các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh, khi phát hiện hành vi vi phạm về nhập cảnh, có nguy cơ gây lây dịch bệnh, cần áp dụng biện pháp cấm nhập cảnh và nhanh chóng cho họ quay trở lại quốc gia, lãnh thổ mà họ đã đến."

050911_nguyen_thuy

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2005/09/050911_nguyen_thuy

Miss Vietnam USA trả lời thính giả

Sau nhiều tuần liên hệ, BBC đã gặp hoa hậu Nguyễn Thùy và đặt một số câu hỏi của thính giả để hoa hậu trả lời.

Hoa hậu nói rằng trong mấy tuần vừa qua cô rất bận và cũng rất vui vì đã được nhận tập sự tại National Institute of Health (NIH), t­ức Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ và đang tiếp tục viết luận văn tốt nghiệp đại học trong khi làm việc. Cô nói được nhận vào NIH là một vinh dự vì ''đến mấy ngàn người xin vào vị trí này nhưng chỉ trọn một người thôi nên em rất hân hạnh NIH chọn em.'' Luận văn của cô là về bình đẳng trong lĩnh vực y tế cho người thiểu số trong đó có người Việt Nam. Nguyễn Thùy sẽ tốt nghiệp đại học chính thức vào tháng 12 sau internship tại NIH. Việc được nhận vào NIH đã làm Nguyễn Thùy phải thay đổi kế hoạch về Việt Nam vào tháng này. Tuy nhiên cô nói cô sẽ đi Việt Nam trong thời gian giữ vương miện Miss Vietnam USA năm nay. Hiện cô đang xin vào các một số trường đại học trong đó có Stanford và Harvard để học tiếp nghề y và trở thành bác sỹ. Cô nói điểm trung bình GPA (Grade Point Average) của cô 'khá', cộng với công việc cộng đồng mà cô tham gia sẽ giúp cô dễ dàng hơn trong việc được nhận học tiếp. Tuy nhiên mọi việc 'còn phụ thuộc vào bài thi.' Trả lời thính giả Trả lời câu hỏi của các thính giả về chuyện cô sẽ làm gì để giúp đỡ người Việt, cô nói cô đang kêu gọi tài trợ để lập ra một tổ chức phi chính phủ nhằm giúp trẻ em mồ côi ở Việt Nam. Về thời gian khi nào tổ chức NGO sẽ đi vào hoạt động, cô nói: ''Em biết càng sớm thì càng tốt cho em và cho người Việt Nam, nhưng nó sẽ mất nhiều thời gian.'' ''Nhưng mục tiêu của em là trong vòng một năm.'' Trước câu hỏi tại sao cô chưa về Việt Nam, Nguyễn Thùy trả lời: ''Lý do em chưa qua là bên nhà em có nhiều em nhỏ nên bố mẹ em không có tiền cho bọn em qua bên đó.'' ''Chỉ có tiền lo chu cấp cho mấy em đi học. Nhưng em muốn nếu được trong vòng một năm nay em sẽ qua Việt Nam luôn.'' Một số thính giả cũng muốn biết cô có sẵn sàng dành một phần tiền thưởng để giúp những người gặp khó khăn, chẳng hạn những cô gái Việt Nam ở Đài Loan. Nguyễn Thùy nói cô đang ''tìm người tài trợ để làm các dự án từ thiện.'' ''Hiện em cần xài tiền thắng giải vì em vẫn còn là học sinh, em không có nhiều tiền và em cũng phải lo lắng cho chuyện học của em.'' ''Nếu không tìm được tài trợ em sẽ tính tới xài tiền của em, xem em có thể để ra bao nhiêu.'' 'Sẵn sàng bắt tay' ''Về mặt chính trị, em cũng có ý kiến của riêng em nhưng không nhất thiết là em sẽ nói ra ý kiến đó vì em cũng chỉ là một người quan sát như mọi người chứ không phải là một phần của chính phủ. ''Thật ra em chưa có bao giờ có thời gian để nghiên cứu về những vấn đề đó. Không phải là em không quan tâm.'' ''Sau khi em nhận được chức Miss Vietnam USA em thấy em có trách nhiệm phải nhìn về cả hai cộng đồng và làm việc để giúp đỡ mọi người.'' Thính giả nào có chung câu hỏi là liệu có thể gặp hoa hậu Nguyễn Thùy khi tới Los Angeles vào tháng mười này hay các tháng tới không thì câu trả lời là ''Tháng mười này em ở Washington DC, có thể một dịp khác. Nguyễn Thùy cũng nói cô ''luôn luôn sẵn sàng bắt tay mọi người'' nếu có dịp gặp gỡ. Nói về cuộc thi hoa hậu, cô cho biết: ''Hồi trước bộ mẹ em thường nói con gái ở đất Mỹ không có nên xài sắc đẹp của mình để kiếm tiền. Lúc nào cũng phải xài cái đầu óc của mình thôi.'' ''Hồi trước ba mẹ em cũng không bằng lòng cho em thi hoa hậu. Nhưng em giải thích với ba mẹ em là em phải kiếm tiền để đi học. Sau này khi em thắng ba mẹ em rất vui mừng. Ba mẹ em cũng biết lúc nào em cũng muốn giúp đỡ cộng đồng nữa. ''Em có ba đứa em gái, em là chị cả. Ba mẹ em hiện đang làm về computer. ''Mấy em của em cũng thông minh, dễ thương lắm. Mấy em của em còn đẹp hơn em nữa. ''Có nhiều người tưởng là bố mẹ em bắt làm bác sỹ nhưng bố mẹ em nói muốn làm gì thì làm, cho dù là kỹ sư, nghệ sỹ, làm gì cũng được, miễn làm cho gia đình em vui là được rồi.'' Sở thích Nguyễn Thùy cũng nói bài hát mà cô yêu thích nhất là của Bryan Adams, bài ''When a man wants a woman'' và cuốn phim hấp dẫn cô là 'What dreams may come' với Robin Williams thủ vai chính. Nếu quý vị quan tâm tới một câu châm ngôn của Nguyễn Thùy, đó là: ''Impossible is a word used by small people who are satisfied with the world they're given rather than to explore the power they have to change it.'' ''Sự không thể là từ của những người bé nhỏ vốn hài lòng với thế giới được ấn vào tay họ, thay vì khám phá khả năng họ có để thay đổi nó.'' Trong phỏng vấn trước đây với BBC, Nguyễn Thùy cũng nói đang tiếp tục trau chuốt tiếng Việt. "Em vẫn đang học tiếng Việt vì tiếng Việt của em chưa giỏi bằng các bạn sinh ra ở Việt Nam". "Em nghĩ phải biết nguồn gốc của mình, văn hóa của mình thì mới có thể tiến lên được". Nguyễn Thùy, người chơi piano, thích vẽ và nhảy salsa bên cạnh ước mong trở thành bác sỹ đã nói với BBC khi đạt vương miền là ''mẫu người đàn ông lý tưởng của em là người cầu tiến và phải hiểu em''. Nếu qúy vị muốn nhận file mp3 cuộc phỏng vấn Nguyễn Thùy, xin gửi thư về hộp thư vietnamese@bbc.co.uk và trong dòng subject xin đề ''mp3 nguyen thuy''.

summarize: Hoa hậu nói rằng trong mấy tuần vừa qua cô rất bận và cũng rất vui vì đã được nhận tập sự tại National Institute of Health (NIH), t­ức Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ và đang tiếp tục viết luận văn tốt nghiệp đại học trong khi làm việc. Cô nói được nhận vào NIH là một vinh dự vì ''đến mấy ngàn người xin vào vị trí này nhưng chỉ trọn một người thôi nên em rất hân hạnh NIH chọn em.'' Luận văn của cô là về bình đẳng trong lĩnh vực y tế cho người thiểu số trong đó có người Việt Nam. Nguyễn Thùy sẽ tốt nghiệp đại học chính thức vào tháng 12 sau internship tại NIH. Việc được nhận vào NIH đã làm Nguyễn Thùy phải thay đổi kế hoạch về Việt Nam vào tháng này. Tuy nhiên cô nói cô sẽ đi Việt Nam trong thời gian giữ vương miện Miss Vietnam USA năm nay. Hiện cô đang xin vào các một số trường đại học trong đó có Stanford và Harvard để học tiếp nghề y và trở thành bác sỹ. Cô nói điểm trung bình GPA (Grade Point Average) của cô 'khá', cộng với công việc cộng đồng mà cô tham gia sẽ giúp cô dễ dàng hơn trong việc được nhận học tiếp. Tuy nhiên mọi việc 'còn phụ thuộc vào bài thi.' Trả lời thính giả Trả lời câu hỏi của các thính giả về chuyện cô sẽ làm gì để giúp đỡ người Việt, cô nói cô đang kêu gọi tài trợ để lập ra một tổ chức phi chính phủ nhằm giúp trẻ em mồ côi ở Việt Nam. Về thời gian khi nào tổ chức NGO sẽ đi vào hoạt động, cô nói: ''Em biết càng sớm thì càng tốt cho em và cho người Việt Nam, nhưng nó sẽ mất nhiều thời gian.'' ''Nhưng mục tiêu của em là trong vòng một năm.'' Trước câu hỏi tại sao cô chưa về Việt Nam, Nguyễn Thùy trả lời: ''Lý do em chưa qua là bên nhà em có nhiều em nhỏ nên bố mẹ em không có tiền cho bọn em qua bên đó.'' ''Chỉ có tiền lo chu cấp cho mấy em đi học. Nhưng em muốn nếu được trong vòng một năm nay em sẽ qua Việt Nam luôn.'' Một số thính giả cũng muốn biết cô có sẵn sàng dành một phần tiền thưởng để giúp những người gặp khó khăn, chẳng hạn những cô gái Việt Nam ở Đài Loan. Nguyễn Thùy nói cô đang ''tìm người tài trợ để làm các dự án từ thiện.'' ''Hiện em cần xài tiền thắng giải vì em vẫn còn là học sinh, em không có nhiều tiền và em cũng phải lo lắng cho chuyện học của em.'' ''Nếu không tìm được tài trợ em sẽ tính tới xài tiền của em, xem em có thể để ra bao nhiêu.'' 'Sẵn sàng bắt tay' ''Về mặt chính trị, em cũng có ý kiến của riêng em nhưng không nhất thiết là em sẽ nói ra ý kiến đó vì em cũng chỉ là một người quan sát như mọi người chứ không phải là một phần của chính phủ. ''Thật ra em chưa có bao giờ có thời gian để nghiên cứu về những vấn đề đó. Không phải là em không quan tâm.'' ''Sau khi em nhận được chức Miss Vietnam USA em thấy em có trách nhiệm phải nhìn về cả hai cộng đồng và làm việc để giúp đỡ mọi người.'' Thính giả nào có chung câu hỏi là liệu có thể gặp hoa hậu Nguyễn Thùy khi tới Los Angeles vào tháng mười này hay các tháng tới không thì câu trả lời là ''Tháng mười này em ở Washington DC, có thể một dịp khác. Nguyễn Thùy cũng nói cô ''luôn luôn sẵn sàng bắt tay mọi người'' nếu có dịp gặp gỡ. Nói về cuộc thi hoa hậu, cô cho biết: ''Hồi trước bộ mẹ em thường nói con gái ở đất Mỹ không có nên xài sắc đẹp của mình để kiếm tiền. Lúc nào cũng phải xài cái đầu óc của mình thôi.'' ''Hồi trước ba mẹ em cũng không bằng lòng cho em thi hoa hậu. Nhưng em giải thích với ba mẹ em là em phải kiếm tiền để đi học. Sau này khi em thắng ba mẹ em rất vui mừng. Ba mẹ em cũng biết lúc nào em cũng muốn giúp đỡ cộng đồng nữa. ''Em có ba đứa em gái, em là chị cả. Ba mẹ em hiện đang làm về computer. ''Mấy em của em cũng thông minh, dễ thương lắm. Mấy em của em còn đẹp hơn em nữa. ''Có nhiều người tưởng là bố mẹ em bắt làm bác sỹ nhưng bố mẹ em nói muốn làm gì thì làm, cho dù là kỹ sư, nghệ sỹ, làm gì cũng được, miễn làm cho gia đình em vui là được rồi.'' Sở thích Nguyễn Thùy cũng nói bài hát mà cô yêu thích nhất là của Bryan Adams, bài ''When a man wants a woman'' và cuốn phim hấp dẫn cô là 'What dreams may come' với Robin Williams thủ vai chính. Nếu quý vị quan tâm tới một câu châm ngôn của Nguyễn Thùy, đó là: ''Impossible is a word used by small people who are satisfied with the world they're given rather than to explore the power they have to change it.'' ''Sự không thể là từ của những người bé nhỏ vốn hài lòng với thế giới được ấn vào tay họ, thay vì khám phá khả năng họ có để thay đổi nó.'' Trong phỏng vấn trước đây với BBC, Nguyễn Thùy cũng nói đang tiếp tục trau chuốt tiếng Việt. "Em vẫn đang học tiếng Việt vì tiếng Việt của em chưa giỏi bằng các bạn sinh ra ở Việt Nam". "Em nghĩ phải biết nguồn gốc của mình, văn hóa của mình thì mới có thể tiến lên được". Nguyễn Thùy, người chơi piano, thích vẽ và nhảy salsa bên cạnh ước mong trở thành bác sỹ đã nói với BBC khi đạt vương miền là ''mẫu người đàn ông lý tưởng của em là người cầu tiến và phải hiểu em''. Nếu qúy vị muốn nhận file mp3 cuộc phỏng vấn Nguyễn Thùy, xin gửi thư về hộp thư vietnamese@bbc.co.uk và trong dòng subject xin đề ''mp3 nguyen thuy''.

forum-46356859

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-46356859

Nga có đánh Ukraine sau khi đã đoạt tàu ở Biển Azov?

Sự kiện va chạm tại Eo biển Kerch giữa Nga và Ukraine xảy ra không tình cờ mà vào thời điểm khá nhạy cảm.

Sự kiện Biển Azov hôm 25/11 sẽ còn đẩy căng thẳng Moscow -Kiev lên cao Nga "ra tay" bắt ba tàu hải quân của nước láng giềng Ukraine đúng lúc EU và Anh lo ký kết Brexit, khối Nato vừa tập trận xong ở Bắc Âu và đã rút quân về. Kế hoạch của Ukraine tăng cường cho căn cứ hải quân bên Biển Azov vào Giáng Sinh năm nay đã bị Nga phá tan. Ukraine sắp có cuộc bầu cử vào mùa xuân 2019 và Tổng thống đương nhiệm Petro Poroshenko đang mất điểm. Nga-Ukraine: Chính thống giáo hoàn toàn chia rẽ Ukraine: Ngưng bán quả địa cầu in sai bản đồ VN Khủng hoảng Ukraine: Kiev tuyên bố Nga là 'kẻ xâm lược' Ta hãy xem kỹ chi tiết dẫn đến Khủng hoảng Biển Azov. Năm 2003, khi Moscow và Kiev còn chưa thù địch, hai bên đã thỏa thuận Biển Azov là vùng chia sẻ chủ quyền (shared sovereignty). Có diện tích 39 nghìn km2, chỉ nối ra Biển Đen bằng eo Kerch, Biển Azov thực ra chẳng có ý nghĩa chiến lược gì với Ukraine cho đến năm 2014. Chỉ sau khi bị mất Crimea, Ukraine mới thấy rõ sự quan trọng của Biển Azov vì hai cảng của họ, Mariupol và Berdyansk nằm ở đây. Nga cho một tàu container chắn lối qua eo biển Kerch vào Biển Azov Bản đồ Biển Azov và Biển Đen Ukraine còn cảng Odessa nhưng đường ra Biển Đen từ đó bị quân cảng Sebastopol ở Crimea của Nga án ngữ. Tháng 5 năm nay, Nga xây xong cây cầu trị giá trên 3 tỷ USD, nối vùng đất liền của Nga về phía Đông với Crimea về phía Tây. Với gầm cầu cao 30 mét, quá thấp cho tàu lớn của Ukraine qua lại phía dưới, công trình này trên thực tế đã khóa lại lối nhỏ vào Biển Azov. Nhiều tháng qua, Nga hoặc để một tàu container chặn lối, hoặc cho lực lượng an ninh liên bang (FSB) xét giấy tờ các tàu Ukraine qua lối này, theo tờ Moscow Times. Kiev sợ Moscow lập lại phương án Donbass: lấn dần từng bước, tạo sự đã rồi, biến không thành có - lần này là cuộc chiến trên biển - nên cố tăng cường hải quân. Nhưng với một chính phủ còn rất yếu về kinh tế, tham nhũng nhiều, hiệu năng quản lý kém và bất ổn nội bộ, Ukraine đang ở vào bị thế bị động. Mất cân bằng lực lượng quá nghiêm trọng Cuộc chiến từ 2014 trên bộ ở miền Đông Ukraine làm chảy máu nước này ghê gớm. Về hải quân, tương quan lực lượng nghiêng về phía Nga quá rõ. Trang Kiev Post của Ukraine điểm ra sau khi mất Crimea, Ukraine chỉ còn vỏn vẹn hai tàu chiến loại nhỏ, chiếc Hetman Sahaydachniy và Vinnytsia. Thêm vào đó là dăm bảy thuyền vũ trang, 20 chiếc xà lan chở quân, ba xe bọc thép đổ bộ, một tàu gỡ mìn. Sau vụ việc ngày 25/11/2018, Ukraine bị Nga tước mất luôn ba chiếc tàu (thực tế là thuyền có vũ trang, không phải chiến hạm). Ukraine không có nổi một tàu khu trục, không có tàu ngầm và trực thăng hỗ trợ hải quân. Còn về phía Nga, tuy các tài liệu của họ không tiết lộ nhiều nhưng phía Ukraine tin rằng Moscow đang duy trì 120 tàu và chiến thuyền các loại và ít nhất 500 phi cơ trong khu vực Biển Đen và Biển Azov. Riêng số trực thăng vũ trang của Nga ở đây lên tới 340 chiếc. Điều quan trọng hơn là Nga đã điều về các phi công có nhiều giờ bay tại cuộc chiến Syria. Câu hỏi nay không phải là nếu Nga muốn đánh Ukraine trên biển thì ai thắng, mà là ông Putin có thực sự muốn thêm một chiến thắng sau khi đoạt được Crimea. Nhà bình luận Leonid Bershidsky từ Moscow thì tin rằng câu trả lời là 'Không'. Ông mới viết cho Bloomberg rằng sẽ không có thêm một cuộc chiến toàn bộ Nga - Ukraine. Thủy thủ Sergei Tsybizov từ thuyền vũ trang Nikopol của Ukraine bị đặc vụ Nga bắt tại Eo biển Kerch và đem về giam ở Crimea. Hình từ video do phía Nga chiếu trên truyền hình. Nhưng ông Vladimir Putin muốn làm chủ sự căng thẳng để kéo sự chú ý của dư luận Nga khỏi các vấn đề kinh tế nội bộ. Và có vẻ giống như Trung Quốc làm ở một số vùng của Biển Đông, Nga sẽ dần dần biến cả Biển Azov thành vùng nội thủy của họ. Các thành phố, khu vực dân cư Ukraine bên trong vùng này sẽ coi như bị bao vây vĩnh viễn, chỉ có thể ra vào nhờ 'lòng thương' của Nga. Thế giới lại có thêm một bài học về chuyện "cùng quản trị, cùng khai thác" biển đảo. Hoa Kỳ và Nato, gồm cả Anh Quốc phản đối vụ việc ở eo biển Kerch 25/11 và yêu cầu Nga để lưu thông hàng hải ra vào Biển Azov như cũ. Nhưng các nước bên ngoài sẽ không chiến đấu vì Biển Azov. Ukraine dù cố gắng cũng vẫn chưa vào được Nato. Điều Mỹ và Phương Tây họ có quyền làm là tuần tra Biển Đen, như tàu HMS Duncan của Anh tới gần Crimea tuần này. Chiếc khu trục hạm của Anh ngay lập tức bị 17 chiến đấu cơ Nga bay sát, quần đảo ngay trên đầu "như đàn ong" hôm 26/11. Một phi công Nga còn gửi tín hiệu 'Good Luck' đến thủy thủ đoàn Anh Quốc, rồi bay đi. Cuộc chơi của Nga có hai mục tiêu. Một là để mở rộng vùng ảnh hưởng và kiểm soát quanh biên giới của họ và làm suy yếu láng giềng. Hai là thách thức các đại cường bên ngoài chứ không phải để đánh chiếm Ukraine. Tuy thế, Leonid Bershidsky tin rằng không thể loại trừ các vụ va chạm nhỏ Nga - Ukraine. Chỉ thân Phương Tây thôi không đủ Thanh niên Ba Lan đem hình thuyền hòa bình ra đặt ngoài Sứ quán Nga tại Warsaw hôm 26/11 để phản đối sự kiện Biển Azov. Ba Lan là nước EU ủng hộ Kiev nhiều trong cuộc đối đầu với Nga Thanh thiếu niên cực hữu ở Ukraine biểu tình chống Nga tại Kiev hôm 26/11 Hiện có chỉ trích rằng tổng thống Petro Poroshenko ra thiết quân luật là nhằm trì hoãn cuộc bầu cử dự kiến vào tháng 3/2019 vì cơ hội của ông không cao. Một điều tra dư luận tháng 4/2018 cho thấy tổng thống đương nhiệm chỉ còn có 9% ủng hộ. Có thể cũng vì thế, Quốc hội chỉ thông qua thiết quân luật ở tám trong 24 khu vực hành chính (oblast), trong 30 ngày. Nhưng không khí tại Ukraine là như trở lại thời chiến hồi 2014. Về cơ bản, mấy năm qua, ông Poroshenko đưa ra chính sách ba phần: Hoa Kỳ và EU, nhất là Ba Lan, đã ủng hộ Poroshenko rất nhiều. Công dân Ukraine nay được sang EU lao động dài ngày, các khoản viện trợ, đầu tư cũng đổ vào. Nhưng xã hội Ukraine vẫn chưa thoát ra hoàn toàn khỏi di sản Liên Xô, với tham nhũng cao, dịch vụ xã hội kém, cải cách chậm. Ukraine đi theo các giá trị EU nhưng kinh tế thấp nhất châu Âu với thu nhập bình quân đầu người chừng 2700 USD/năm, bằng một nửa Belarus, và 1/3 của Nga. Và dù đề cao các giá trị châu Âu, chính trị và truyền thông Ukraine lại thường bị các nhóm cực hữu, thậm chí tân phát-xít tác động. Kinh tế Ukraine vẫn chịu ảnh hưởng của các đại gia như Rinat Akhmetov, Yuriy Boyko, Victor Pinchuk. Đây cũng là môi trường xuất thân của Poroshenko và bà Yulia Tymoshenko, đối thủ của ông trong cuộc bầu cử tới. Từ yếu kém về kinh tế dẫn đến chỗ quân sự của Ukraine cũng bết bát trên bộ ở vùng Donbas và không đủ lực để kịp hiện đại hóa hải quân. Xu thế thân Phương Tây không thôi có vẻ như chưa đủ để giúp Kiev tăng cường nội lực mấy năm qua. Và ông Putin với tầm nhìn dài hơi hơn đã thấy điều này để có kế hoạch từng bước siết lại vòng vây và ra tay đúng lúc. Trước mắt, người ta chờ xem ông Putin sẽ ứng xử thế nào tại G20 ở Argentina và thái độ của ông Trump với "bạn cũ Putin" ra sao. Nhưng điều chắc chắn là căng thẳng Ukraine - Nga vì vậy sẽ không giảm đi mà còn có thể tăng lên. Nguy cơ va chạm nhỏ trên biển rất dễ bùng phát thành chiến tranh trong năm 2019, kể cả khi hai bên không muốn. Xem thêm về Nga và Ukraine: Ba kịch bản 'Cái ô của Putin' 'World Cup của Putin giống Olympics của Hitler' Ukraine trả tiền để được đàm phán với Trump Giáo hội Chính thống Ukraine chia tay Moscow

summarize: Sự kiện Biển Azov hôm 25/11 sẽ còn đẩy căng thẳng Moscow -Kiev lên cao Nga "ra tay" bắt ba tàu hải quân của nước láng giềng Ukraine đúng lúc EU và Anh lo ký kết Brexit, khối Nato vừa tập trận xong ở Bắc Âu và đã rút quân về. Kế hoạch của Ukraine tăng cường cho căn cứ hải quân bên Biển Azov vào Giáng Sinh năm nay đã bị Nga phá tan. Ukraine sắp có cuộc bầu cử vào mùa xuân 2019 và Tổng thống đương nhiệm Petro Poroshenko đang mất điểm. Nga-Ukraine: Chính thống giáo hoàn toàn chia rẽ Ukraine: Ngưng bán quả địa cầu in sai bản đồ VN Khủng hoảng Ukraine: Kiev tuyên bố Nga là 'kẻ xâm lược' Ta hãy xem kỹ chi tiết dẫn đến Khủng hoảng Biển Azov. Năm 2003, khi Moscow và Kiev còn chưa thù địch, hai bên đã thỏa thuận Biển Azov là vùng chia sẻ chủ quyền (shared sovereignty). Có diện tích 39 nghìn km2, chỉ nối ra Biển Đen bằng eo Kerch, Biển Azov thực ra chẳng có ý nghĩa chiến lược gì với Ukraine cho đến năm 2014. Chỉ sau khi bị mất Crimea, Ukraine mới thấy rõ sự quan trọng của Biển Azov vì hai cảng của họ, Mariupol và Berdyansk nằm ở đây. Nga cho một tàu container chắn lối qua eo biển Kerch vào Biển Azov Bản đồ Biển Azov và Biển Đen Ukraine còn cảng Odessa nhưng đường ra Biển Đen từ đó bị quân cảng Sebastopol ở Crimea của Nga án ngữ. Tháng 5 năm nay, Nga xây xong cây cầu trị giá trên 3 tỷ USD, nối vùng đất liền của Nga về phía Đông với Crimea về phía Tây. Với gầm cầu cao 30 mét, quá thấp cho tàu lớn của Ukraine qua lại phía dưới, công trình này trên thực tế đã khóa lại lối nhỏ vào Biển Azov. Nhiều tháng qua, Nga hoặc để một tàu container chặn lối, hoặc cho lực lượng an ninh liên bang (FSB) xét giấy tờ các tàu Ukraine qua lối này, theo tờ Moscow Times. Kiev sợ Moscow lập lại phương án Donbass: lấn dần từng bước, tạo sự đã rồi, biến không thành có - lần này là cuộc chiến trên biển - nên cố tăng cường hải quân. Nhưng với một chính phủ còn rất yếu về kinh tế, tham nhũng nhiều, hiệu năng quản lý kém và bất ổn nội bộ, Ukraine đang ở vào bị thế bị động. Mất cân bằng lực lượng quá nghiêm trọng Cuộc chiến từ 2014 trên bộ ở miền Đông Ukraine làm chảy máu nước này ghê gớm. Về hải quân, tương quan lực lượng nghiêng về phía Nga quá rõ. Trang Kiev Post của Ukraine điểm ra sau khi mất Crimea, Ukraine chỉ còn vỏn vẹn hai tàu chiến loại nhỏ, chiếc Hetman Sahaydachniy và Vinnytsia. Thêm vào đó là dăm bảy thuyền vũ trang, 20 chiếc xà lan chở quân, ba xe bọc thép đổ bộ, một tàu gỡ mìn. Sau vụ việc ngày 25/11/2018, Ukraine bị Nga tước mất luôn ba chiếc tàu (thực tế là thuyền có vũ trang, không phải chiến hạm). Ukraine không có nổi một tàu khu trục, không có tàu ngầm và trực thăng hỗ trợ hải quân. Còn về phía Nga, tuy các tài liệu của họ không tiết lộ nhiều nhưng phía Ukraine tin rằng Moscow đang duy trì 120 tàu và chiến thuyền các loại và ít nhất 500 phi cơ trong khu vực Biển Đen và Biển Azov. Riêng số trực thăng vũ trang của Nga ở đây lên tới 340 chiếc. Điều quan trọng hơn là Nga đã điều về các phi công có nhiều giờ bay tại cuộc chiến Syria. Câu hỏi nay không phải là nếu Nga muốn đánh Ukraine trên biển thì ai thắng, mà là ông Putin có thực sự muốn thêm một chiến thắng sau khi đoạt được Crimea. Nhà bình luận Leonid Bershidsky từ Moscow thì tin rằng câu trả lời là 'Không'. Ông mới viết cho Bloomberg rằng sẽ không có thêm một cuộc chiến toàn bộ Nga - Ukraine. Thủy thủ Sergei Tsybizov từ thuyền vũ trang Nikopol của Ukraine bị đặc vụ Nga bắt tại Eo biển Kerch và đem về giam ở Crimea. Hình từ video do phía Nga chiếu trên truyền hình. Nhưng ông Vladimir Putin muốn làm chủ sự căng thẳng để kéo sự chú ý của dư luận Nga khỏi các vấn đề kinh tế nội bộ. Và có vẻ giống như Trung Quốc làm ở một số vùng của Biển Đông, Nga sẽ dần dần biến cả Biển Azov thành vùng nội thủy của họ. Các thành phố, khu vực dân cư Ukraine bên trong vùng này sẽ coi như bị bao vây vĩnh viễn, chỉ có thể ra vào nhờ 'lòng thương' của Nga. Thế giới lại có thêm một bài học về chuyện "cùng quản trị, cùng khai thác" biển đảo. Hoa Kỳ và Nato, gồm cả Anh Quốc phản đối vụ việc ở eo biển Kerch 25/11 và yêu cầu Nga để lưu thông hàng hải ra vào Biển Azov như cũ. Nhưng các nước bên ngoài sẽ không chiến đấu vì Biển Azov. Ukraine dù cố gắng cũng vẫn chưa vào được Nato. Điều Mỹ và Phương Tây họ có quyền làm là tuần tra Biển Đen, như tàu HMS Duncan của Anh tới gần Crimea tuần này. Chiếc khu trục hạm của Anh ngay lập tức bị 17 chiến đấu cơ Nga bay sát, quần đảo ngay trên đầu "như đàn ong" hôm 26/11. Một phi công Nga còn gửi tín hiệu 'Good Luck' đến thủy thủ đoàn Anh Quốc, rồi bay đi. Cuộc chơi của Nga có hai mục tiêu. Một là để mở rộng vùng ảnh hưởng và kiểm soát quanh biên giới của họ và làm suy yếu láng giềng. Hai là thách thức các đại cường bên ngoài chứ không phải để đánh chiếm Ukraine. Tuy thế, Leonid Bershidsky tin rằng không thể loại trừ các vụ va chạm nhỏ Nga - Ukraine. Chỉ thân Phương Tây thôi không đủ Thanh niên Ba Lan đem hình thuyền hòa bình ra đặt ngoài Sứ quán Nga tại Warsaw hôm 26/11 để phản đối sự kiện Biển Azov. Ba Lan là nước EU ủng hộ Kiev nhiều trong cuộc đối đầu với Nga Thanh thiếu niên cực hữu ở Ukraine biểu tình chống Nga tại Kiev hôm 26/11 Hiện có chỉ trích rằng tổng thống Petro Poroshenko ra thiết quân luật là nhằm trì hoãn cuộc bầu cử dự kiến vào tháng 3/2019 vì cơ hội của ông không cao. Một điều tra dư luận tháng 4/2018 cho thấy tổng thống đương nhiệm chỉ còn có 9% ủng hộ. Có thể cũng vì thế, Quốc hội chỉ thông qua thiết quân luật ở tám trong 24 khu vực hành chính (oblast), trong 30 ngày. Nhưng không khí tại Ukraine là như trở lại thời chiến hồi 2014. Về cơ bản, mấy năm qua, ông Poroshenko đưa ra chính sách ba phần: Hoa Kỳ và EU, nhất là Ba Lan, đã ủng hộ Poroshenko rất nhiều. Công dân Ukraine nay được sang EU lao động dài ngày, các khoản viện trợ, đầu tư cũng đổ vào. Nhưng xã hội Ukraine vẫn chưa thoát ra hoàn toàn khỏi di sản Liên Xô, với tham nhũng cao, dịch vụ xã hội kém, cải cách chậm. Ukraine đi theo các giá trị EU nhưng kinh tế thấp nhất châu Âu với thu nhập bình quân đầu người chừng 2700 USD/năm, bằng một nửa Belarus, và 1/3 của Nga. Và dù đề cao các giá trị châu Âu, chính trị và truyền thông Ukraine lại thường bị các nhóm cực hữu, thậm chí tân phát-xít tác động. Kinh tế Ukraine vẫn chịu ảnh hưởng của các đại gia như Rinat Akhmetov, Yuriy Boyko, Victor Pinchuk. Đây cũng là môi trường xuất thân của Poroshenko và bà Yulia Tymoshenko, đối thủ của ông trong cuộc bầu cử tới. Từ yếu kém về kinh tế dẫn đến chỗ quân sự của Ukraine cũng bết bát trên bộ ở vùng Donbas và không đủ lực để kịp hiện đại hóa hải quân. Xu thế thân Phương Tây không thôi có vẻ như chưa đủ để giúp Kiev tăng cường nội lực mấy năm qua. Và ông Putin với tầm nhìn dài hơi hơn đã thấy điều này để có kế hoạch từng bước siết lại vòng vây và ra tay đúng lúc. Trước mắt, người ta chờ xem ông Putin sẽ ứng xử thế nào tại G20 ở Argentina và thái độ của ông Trump với "bạn cũ Putin" ra sao. Nhưng điều chắc chắn là căng thẳng Ukraine - Nga vì vậy sẽ không giảm đi mà còn có thể tăng lên. Nguy cơ va chạm nhỏ trên biển rất dễ bùng phát thành chiến tranh trong năm 2019, kể cả khi hai bên không muốn. Xem thêm về Nga và Ukraine: Ba kịch bản 'Cái ô của Putin' 'World Cup của Putin giống Olympics của Hitler' Ukraine trả tiền để được đàm phán với Trump Giáo hội Chính thống Ukraine chia tay Moscow

031210_seagames

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2003/12/031210_seagames

Ý kiến về Sea Games 22

Năm nay, lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam đăng cai tổ chức SEA Games 22 - sự kiện thể thao lớn nhất trong khu vực.

Để tiện việc đăng tải trên diễn đàn, xin vui lòng viết bằng unicode tiếng Việt có dấu. Cảm ơn quí vị đã tham gia. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- Oanh, Hoa Kỳ Xin được gửi tới ông Lê Nguyên tại Nhật, tôi cũng rất phấn khởi về thành tích của các vận động viên thể dục, thể thao của Việt Nam trong kỳ Sea Games 22 này, và tin tưởng rằng trong tương lai các phong trào thể dục thể thao trong đại chúng sẽ phát động mạnh. Nhưng tôi không nghĩ là tại hải ngoại người VN thờ ơ với những thành tích thể thao mà VN đạt được, nhiều báo chí Việt ngữ loan tin, ca ngợi dựa trên những thông tin quốc nội. Không ai có lý do gì để đồng hóa tất cả các thành tích của thể thao là hoàn toàn nhờ chính quyền, và khích bác. Nếu ông không thỏa mãn với số lượng ý kiến của các thính gỉa khắp nơi đóng góp, thì cũng không nên kết luận sự "im lặng" trên diễn đàn này là đồng nghĩa với sự buồn bực và cay cú, thờ ơ, không có tình với quốc gia dân tộc. Xin ông hiểu cho tình cảm với quốc gia dân tộc khác với tình cảm dành cho một chính quyền. Lê Nguyên, Tokyo Có một điều rất lạ là trong diễn đàn này thiếu hẳn những bạn ở Hải Ngoại. Không lẽ các bạn buồn và cay cú đến mức vậy ư? Việt Nam đang chiến thắng và chiến thắng. Điều đó cũng không làm các bạn có một giây phút nghĩ về quê hương hay sao! Nguyễn Hào, Thái Bình Thật bất ngờ khi tôi được những suy nghĩ ở nước ngoài về VN. Tại sao chúng ta lại cứ phải có những suy nghĩ hằn học mỗi khi quê nhà có những thành công đáng khen ngợi. Việt nam vô địch, Việt Nam muôn năm.. đó là những câu tôi được nghe nhiều nhất trong những ngày qua, nhưng đó có phải là điều qúi vị VK mong muốn hay không thì tôi không biết? Xin hãy tự hỏi lại lòng tự hào dân tộc của quí vị đã để đâu? Hay từ lâu quí vị đã không còn là người Việt? Nguyễn Nam, TP. HCM Không hiểu sao có người còn hằn học, chê bai, nghi ngờ thành tích của Việt Nam như vậy. Họ có còn là người Việt nữa không? Sao không dám về Đất Mẹ để chứng kiến mọi đổi thay! Michael Quang, Pháp Tôi thấy mừng được đọc những ý kiến của các bạn trên diễn đàn này. Có thể nói ngoại trừ một ý kiến của Thái Chu nói rằng "Việt Nam đang cướp huy chương", có tính chất nhục mạ người Việt chúng ta, các ý kiến khác đều ít nhiều bổ ích và đáng suy ngẫm. Tôi không có gì để nói thêm về Seagames22 nhưng xin chúng ta hãy đối xử với nhau thật lịch sự và yêu thương, bất chấp những rào cản của chính trị và thù hận. Vì, chúng ta cùng là những người dân Việt Nam, đại đa số người Việt Nam chúng ta không có lỗi vì lịch sử đã diễn ra như thế này chứ không phải như thế kia. Nếu đã là người Việt, xin hãy đừng tự biến mình thành một kẻ lạc loài. Chúng ta đã có quá nhiều đau khổ, quá nhiều máu đã chảy, quá nhiều bà mẹ đã phải khóc con. Xin hãy gìn giữ hoà bình đang có cho những người dân Việt Nam, dù đó là hoà bình thật khiêm nhường. Tôi tin là Sea Games này cũng là 1 cách gìn giữ hoà bình. Đoản Kiếm, New York Mấy năm trước tôi nghe nói không còn nước nào muốn tổ chức Sea Games nữa vì lỗ nặng. Thái Lan thì nhường cho Malaisia, Mã lai nhường cho Indo cuối cùng thì muốn dẹp rồi. Nay Việt Nam mình vì muốn phô trương nên chịu chi như thế để cứu cái Games khu vực kể cũng không bỏ. Có điều đừng lấy nó để làm chính trị vì chẳng ăn nhập gì. Cuộc vui nào rồi cũng tàn và lúc đó mới oải các bạn ạ. Tôi rất đồng ý với ý kiến của bạn Nguyễn Thành Trung, Biên Hòa "Khi men say chiến thắng qua đi, cơm gạo áo tiền mới là thiết thực. Điều quan trọng là đứng quên chúng ta đang đứng ở chỗ nào trong tầm mức phát triển của thế giới. Hãy đầu tư tất cả cho một ngày nào đó chúng ta đứng đầu Đông Nam Á về kinh tế, người Việt trở thành một dân tộc có trình độ cao, lúc đó hãy nghĩ đến dẫn đầu ĐNÁ về thể thao cũng chưa muộn" Ngọc Thương, TP. HCM Tôi thấy một số bạn có suy nghĩ không tốt về quê nhà và thành tích ở seagames của đất nươc ta.Tôi rất hiểu các bạn đó rất căm phẫn về những gì đã xảy ra trong quá khứ. Nhưng không phải vì thế mà chúng ta luôn nghĩ xấu về những gì đang xảy ra ở trong nước, tất cả mọi người ai cũng có mặt tốt và mặt xấu, vì vậy chúng ta nên thừa nhận những gì tốt đang xảy ra, còn những gì xấu ta cũng nên nêu ra để cùng nhau xem xét và cố gắng làm cho tốt và tốt hơn. Còn cứ chửi nhau mãi cũng chẳng để làm gì mà chỉ mỏi tay viết và mỏi miệng mà thôi. Vô ích quá! Tôi biết ở nước ngoài như Mỹ, Anh, Phap, Úc... Họ rất hiện đại và hơn chúng ta rất nhiều còn nước ta vẫn còn nghèo. Chúng ta hãy tự hỏi mình xem? Chính bản thân chúng ta đã làm được gì cho Cha, Mẹ, người thân và ở ngay tại nước sở tại để cho họ phải nể chúng ta chưa? Hay là chúng ta chỉ huynh hoang (to tiêng)mà khôngblàm được gì cả? Tôi thiết nghĩ mọi vấn đề đều có những khó khăn riêng của nó, nói thì hay nhưng đến khi bắt tay vào làm thì chẳng ra sao cả. Tôi nói ra đây để mọi người cùng nhau bàn luận và đưa ra ý kiến của riêng mình, mặc dù ý kiến của riêng tôi đôi khi cũng chưa thật hoàn thiện, nhưng dẫu sao nó cúng là cái mà tôi đang suy nghĩ! Hải Châu, Hà Nội Tôi không hiểu mấy người có ý kiến hằn học về kết qủa của thể thao Việt Nam là thuộc dạng nào. Tại sao bất cứ việc gì thuộc về thành tựu của Việt Nam họ lại đặt ra những câu hỏi nghi ngờ, phải chăng họ cũng không dám tin vào chính họ? Còn có ý kiến lại cho rằng "bớt đi một quả pháo hoa thì sẽ giúp được một người nghèo", nếu nói vậy thì cũng có thể nói nếu nước Mỹ ngày trước không xây dựng Tượng đài tự do thì có thể xây thêm được một khu nhà cho người thất nghiệp, và khi đó thì New York sẽ lấy cái gì làm biểu tượng. Thể thao là thể thao, những gì mà thể thao đem lại cho xã hội là không thể phủ nhận. Nếu các bạn có mặt ở Hà Nội vào đêm ngày 9-12-sau trận Việt Nam thắng Malaysia- thì mới hiểu hết ý nghĩa của chiến thắn! g trong thể thao. Cả Hà Nội xuống đường bất chấp trời mưa lạnh. Tôi không chống lại tư tưởng của cá nhân ai nhưng tôi muốn những người luôn có cái nhìn sai lệch về Việt Nam trong mọi vấn đề hãy khách quan hơn. Nếu là người Việt Nam mà không tự hào về những thành quả của Thể thao Việt Nam trong kỳ SEA Games 22 thì không thể hiểu nổi, phải chăng họ không mang trong mình 100% dòng máu Việt Nam? Lam Cường, Canada Thật là thiển cận nếu cứ lồng mọi thứ của Việt Nam vào chính trị. Nếu như thế tui cũng xin có ý kiến. Các vị nào theo phe VNCH nói rằng CSVN đưa thông tin một chiều thì hiện tui không thấy một trang web nào của VNCH đăng tin Việt Nam chiến thắng như thế. Đó mới gọi là thông tin một chiều, cái gì Việt Nam hay thì họ dấu bẹm đi. Phải chăng họ sợ thấy dân Việt Nam đang đỏ rực một màu cờ đỏ sao vàng thay cho cờ ba que, và hô vang Việt Nam Hồ Chí Minh muôn năm hay sao. Quang Tiến, Hà Nội Lịch sử thể thao đã ghi lại các kỳ đại hội thể thao thế giới bị chính trị hoá như thế nào trong thời kỳ chiến tranh lạnh, các câu như: đoàn kết, hoà bình, phát triển... liên quan đến thoả hiệp chính trị nhiều hơn là thể thao và sức khoẻ. Từ "chiến thắng" trong thể thao cũng được hiểu đồng nghĩa "quyền lực" trong chính trị, đây là cơ hội tốt nhất để cho bộ máy chính trị lợi dụng quảng bá và củng cố quyền lực của mình. Bất kỳ đại hội thể thao nào cũng đặt mục tiêu chính trị lên hàng đầu thoả mãn cho công sức bộ máy chính trị đã dày công tổ chức ra nó, đây có thể là cơ sở đầu mối để lần ra mặt trái của các huy chương. Sea Games 22 cũng không nằm ngoài ảnh hưởng chính trị đó, chính phủ Việt Nam muốn tổ chức Sea Games vì các mục đích sau: 1) Sea Games 22 thành công không khác nào một cam kết của các nước trong khu vực về việc không can thiệp công việc "nội bộ" của nhau, tạo thêm cảm tình và không đe doạ đến quyền lực của bộ máy chính trị Hà Nội 2)Thông qua đại hội để kêu gọi đầu tư và vay vốn nước ngoài. 3)Quảng cáo cho bộ máy chính trị hiện hành, sâu xa hơn có thể ngầm muốn phá thành tích của thể thao thời chế độ Việt Nam Cộng Hoà. Tóm lại những vận động viên chiến thắng trong đại hội chưa chắc đã phải là những người giỏi nhất Việt Nam, nhưng họ sẽ là những diễn viên đóng vai phụ thành công trên vũ đài chính trị lớn. Đồng Bào, TP. HCM Trước hết tôi xin được phép dùng tên Đồng Bào để cùng trò chuyện với các bạn mặc dù tên này rất rất thiêng liêng mà chỉ có người Việt nam mình mới hiểu hết được ý nghĩa của nó. Trên diễn đàn này tôi không phê phán, bình luận hay có ý kiến gì về suy nghĩ của các bạn vì tôi hiểu rằng tất cả các bạn đều là Đồng Bào của tôi và mỗi bạn đều có cách thể hiện lòng yêu nước của mình. Theo ý của riêng tôi, vấn đề Việt Nam tốn bao nhiêu tiền, có bao nhiêu huy chương trong kỳ Seagames 22 này không quan trọng bằng vấn đề làm sao để có thể duy trì và phát triển những gì chúng ta đã đạt được, làm được trong thời gian qua chứ không phải cố gắng làm cho cho qua Seagames 22 trên sân nhà rồi hết, rồi phải làm lại trong những kỳ sau, điều đó Ủy ban thể dục thể thao Quốc Gia Việt Nam nên xem lại cái cách đầu tư, đào tạo tài năng cho nền thể thao nước nhà một cách có chiều sâu. Nếu các bạn có xem trận bóng đá Việt Nam thắng Malaysia 4:3 các bạn chắc có cùng một suy nghĩ như tôi rằng nếu được đầu tư đúng mức, rõ ràng Người Việt chúng ta không hề thua bầt kỳ các quốc gia nào trên thế giới chứ nói chi đến khu vực Đông Nam Á. Nghĩ là như vậy, nhưng t! hực tế là như thê nào thì chỉ có thời gian mới có câu trả lời và điều hiển nhiên mà ai cũng có thể thấy được là Việt Nam của ngày hôm nay tốt hơn Việt Nam của ngày hôm qua và cũng mong rằng Viêt Nam của ngày mai sẽ tốt hơn Việt Nam của ngày hôm nay Chào tất cả các bạn, chúc Sea Games lần thứ 22 tại Việt Nam thành công tốt đẹp. Toàn Nguyễn, Hoa Kỳ Tại sao chúng ta phải tranh chấp với nhau? Nếu ban tổ chức SEA Games của VN có chơi ăn gian một chút thì cũng đâu có sao? Chẵng qua là Fair Play vì mình chơi giống như mấy nước kia! Còn việc tốn đến 100 triệu đô la thì cũng đã chết ai đâu? Nếu đất nước có tiền thì cứ làm, vừa lợi cho chuyện quãng cáo du lịch vừa xây dựng các sân vận động đúng tiêu chuẩn quốc tế để đào tạo lớp vận động viên tương lai. Còn lấy nhiều HCV thì cũng tốt thôi. Chỉ sợ làm nước chủ nhà, đứng ra đăng cai mà chỉ lượm được vài cái huy chương thì xấu hổ chết đi được. Trong lịch sử VN, chúng ta từng thắng nhũng cuộc chiến tranh tàn khốc, nhưng chúng ta chỉ thấy ngậm ngùi vì hậu quả kéo dài của nó. Còn ngày nay, chiến thắng ở SEA Games giúp cả nước vui mừng với hai chữ Việt Nam, đây chính là bước mở đầu cho một thế hệ lực sĩ sẽ được nhà nước đào tạo và chăm sóc đúng mức vì đất nước của chúng ta đã bước vào một điểm không thể dừng lại. Mổi lần TV chiếu cảnh lể khai mạc Olympic, tôi luôn mong đợi được nhìn xem đoàn lực sĩ VN, lần nào cũng vậy, phái đoàn chỉ lèo tèo vài người trông thật tội nghiệp. Tôi tin rằng nhờ SEA Games, lần Olympic tới sẽ có một phái đoàn lực sĩ hùng hậu tham dự với đầy đủ bản lãnh, cả thế giới phải biết đến người VN dưới một góc cạnh thật hoà bình. Thanh niên trong nước cũng sẽ đến với thể thao nhiều hơn thay vì đến với xì ke ma túy. Nếu thế thì 100 triệu đâu có mắc mỏ gì? Tôi cảm thấy mừng khi nhà nước dám bỏ tiền ra đầu tư như thế. Cám ơn các! bạn lực sĩ VN, dù thắng dù thua, khi được vào đội tuyển quốc gia là đã chứng tỏ được bản lảnh của các bạn rồi. Chúc mừng Mẹ Việt Nam có được những người con như các bạn. Thiếu thốn mọi thứ mà vẫn phải rèn luyện, chiến đấu và chiến thắng trên thao trường. Ðâu có dễ phải không? Minh Nguyên,TP. HCM Tôi không biết nói gì hơn ngoài lòng biết ơn vô hạn đối với Huấn Luyện Viên Alfred Riedl. Vâng xin cảm ơn Riedl, và bản thân tôi, tôi không hề muốn Sea Games kết thúc vì khi đó Riedl sẽ chia tay với đội tuyển U23VN, chia tay với VN. Tạm biệt Alfred Riedl, hàng triệu con tim người Việt luôn biết ơn bạn. Vâng, xin cảm ơn. Việt Nam Vô địch, Hà Nội Bạn Thành Trung thân mến, bạn nói là chỉ có khách du lịch Đông Nam Á là sai đấy. Bạn ở Biên Hoà nên không biết, chỉ cần ra Bờ Hồ thôi, bạn sẽ thấy ngay: chủ yếu là khách du lịch da trắng tức là đến từ châu Âu hoặc Mỹ, đông thứ nhì là khách du lịch Tàu (Trung Quốc). Lê Anh, TP. HCM Tôi đã đọc các ý kiến của các bạn về nhũng vấn đề liên quan đến thành tích của đoàn thể thao Việt nam. Những thành tích của Việt nam đạt được sự thật khiến nhiều người nghi ngờ, những xin thưa các bạn hãy có mặt ở những địa điểm thi đấu các bạn mới cảm nhận những nỗ lực của các VĐV Việt nam trong thời gian qua, những chiến thắng của họ là một thành quả của sự tập luyện và sự đầu tư không phải là nhỏ, hoàn toàn xứng đáng và đều khiến các nước bạn tâm phục khẩu phục. Tôi không muốn các bạn nói kháy nhau nữa, mà hãy có những ý kiến thiết thực hơn góp ý kiến xây dựng cho nền thể thao nước nhà phát triển hơn nữa. Dù bạn có là ai, những mang trong mình dòng máu người Việt thì hãy tự hào về chiến thắng của Việt nam. Chiến thắng của Việt nam hôm nay là sự mong đợi của cả triệu trái tim của người Việt nam, khẳng định ý chí của cả dân tộc. Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến của một bạn: Tôi chỉ muốn nói rằng, cái gì cũng đúng cả nếu chúng ta thật sự thiện chí, còn sẽ sai nếu ngược lại. Có nghĩa là tất cả chúng ta sẽ thực sự thiện chí vì một mục đích chung "Người Việt và Nước Việt". -------------------------------------------------------------------------------------------------------- Để tiện việc đăng tải trên diễn đàn, xin vui lòng viết bằng unicode tiếng Việt có dấu. Cảm ơn quí vị đã tham gia. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- LowFat, Hà Nội Bạn Thành Trung tuy có những ý kiến xác đáng, nhưng phần nhiều ý kiến của bạn, theo ý tôi, chưa được chính xác. Bạn đã rất đúng khi nói rằng các công trình thể thao phải được tận dụng triệt để sau các đại hội thể thao lớn như SEA Games này. Tuy nhiên, lại là sai khi từ đó bạn suy ra rằng không nên xây dựng các công trình thể thao lớn nữa. Vấn đề là phải tìm cách sử dụng cho có hiệu quả, chứ không phải là không nên xây gì cả. Bạn cho rằng việc xây sân Mỹ Đình tốn kém không cần thiết khi ta đã có một sân Hàng Đẫy. Điều này lại không đúng. Dân số Hà nội hiện nay là 3-4 triệu người và đang tăng lên nhanh chóng. Với số dân lớn như vậy mà có mỗi một sân Hàng Đẫy là không đủ. Nếu bạn theo dõi báo chí thường xuyên, bạn sẽ biết được rằng sân Hàng Đẫy hiện đang quá tải, với khoảng bốn trăm lượt các đội bóng chuyên nghiệp cũng như không chuyên sử dụng mỗi năm. Tôi có một người bạn rất ham mê đá bóng, nhưng việc tìm sân đối với anh là một vấn đề lớn khi quanh Hà nội chỉ có một vài sân bóng có thể đá được như Hàng Đẫy, Hà Đông, hay Thuỷ Lợi mà lại có đến vài trăm người muốn đá. Sau thành công của các đội bóng đá nam nữ ở giải SEA Games này, số người chơi sẽ còn tăng hơn nữa. Thêm vào đó, một sân đa năng như sân Mỹ Đình sẽ không chỉ phục vụ các trận bóng đá mà sẽ còn phục vụ các vận động viên tập luyện và thi đấu các môn điền kinh. Về mặt lợi ích kinh tế, giải SEA Games này chính là một chiến dịch marketing lớn của nước ta. Cái giá chúng ta chi ra, cho dù là đến 100 triệu đôla Mỹ, cũng còn là rẻ. Với 100 triệu đôla, tôi đố bạn tìm được một phương thức marketing ở các nước trong khu vực hiệu quả hơn là giải SEA Games, khi mà trong suốt 2 tuần liền tin tức có liên quan đến Việt nam được truyền tải liên tục, nóng hổi, bằng tất cả các phương tiện thông tin đại chúng tới tất cả các nước Asean. Ngoài các hình ảnh đất nước con người Việt nam, các nước sẽ hiểu hơn về khả năng quản lý, tổ chức, tài chính của người Việt nam, mở được các cơ hội kinh doanh mà sẽ không thể có nếu không có SEA Games. Nhà nước cũng sẽ thu lại được phần nào khoản tiền đã bỏ ra qua các khoản thuế đóng! trên các giao dịch kinh doanh mới này. Chẳng thế mà các nước trên thế giới, dù giàu hay nghèo đều tranh nhau đăng cai các giải thể thao lớn như Nhật, Hàn tổ chức World Cup, Trung quốc tổ chức Olymic... Còn về du lịch, chính vì khách du lịch Đông Nam Á còn ít mà dịp SEA Games này sẽ là cơ hội rất tốt để khai thác, mở rộng thị trường này. Họ tiêu pha ít không phải vì họ không có tiền, mà vì ta chưa biết cách để khuyến khích, tạo điều kiện cho họ tiêu tiền. DD, Hà Lan Thực sự, trước đây thỉnh thoảng tôi có hay vào BBC chuyên mục tiếng Việt. Tuy rằng không có nhiều thời gian để đọc thật kỹ thông tin trong Diễn Đàn, nhưng nhìn chung tôi thấy chỉ có các bạn đọc chửi nhau là nhiều. Tôi cho rằng đây không phải là ý muốn của tất cả bạn đọc và của Ban Việt ngữ. Nếu chúng ta suy nghĩ một cách thật đơn giản thôi, coi Diễn đàn là một nơi tốt để người Việt khắp nơi gần nhau hơn, hiểu nhau hơn và yêu nhau hơn. Trên diễn đàn mỗi người có những ý kiến khác nhau, thậm chí trái ngược nhau cũng là chuyện thường tình vì chúng ta vốn là những con người hoàn toàn khác nhau mà, chỉ có một cái chung thôi, đó là "Người Việt". Mỗi người yêu đất nước Việt Nam theo cách của riêng mình, có cách nhìn nhận của riêng mình. Và tôi chưa thấy có một quan điểm riêng (cá nhân) nào là chân lý cả. Do vậy nếu có ai đó đưa ra ý kiến trái với suy nghĩ của mình thì có thể thẳng thắn để trao đổi chứ đừng nên chửi mắng nhau. Tôi không thấy bạn Trung ở Vũng Tàu có lỗi gì hết để bạn Zuy có quyền dùng lời lẽ quá cay độc như vậy. Chúng ta thử có suy nghĩ: 1) nếu một người lớn lên từ nghèo khó, thì họ thương xót vì "việc Việt Nam đang vung tay quá trán trong kỳ Seagames này và đặc biệt là đêm khai mạc"??? thì cũng là thiện chí rất yêu nước và muốn nhắc nhở nhà chức trách hãy cân nhắc và hãy tằn tiện mà thôi. 2) nếu một người khác lớn lên không phải lo nghĩ nhiều về đồng tiền thì việc họ tự hào với những màn trình diễn rất ấn tượng của Việt Nam thì cũng là xuất phát từ lòng tự hào dân tộc. 3) Trong một nước Việt thôi, nhưng chúng ta thấy có 2 cách sống rất rõ rệt: người Miền Nam, đặc biệt là Miền Tây, họ có cách sống "không nghĩ đến ngày mai". Nhưng người Bắc thì không chỉ nghĩ đến "ngày mai" mà còn nghĩ đễn "sang năm" nữa kia. Thế lối sống nào đúng hơn. Chỉ có thời gian mới có thể trả lời được. Có thể cách sống của người Nam thúc đẩy phát triển kinh tế mạnh hơn, nhưng cách của người Bắc lại chắc chắn hơn. 4) Trong một sự việc, có người chỉ muốn nghiên cứu, tìm hiểu mặt trái của nó, ngược lại có người khác chỉ là mặt tốt mà thôi. Ai đúng, ai sai??? Tôi chỉ muốn nói rằng, cái gì cũng đúng cả nếu chúng ta thật sự thiện chí, còn sẽ sai nếu ngược lại. Có nghĩa là tất cả chúng ta sẽ thực sự thiện chí vì một mục đích chung "Người Việt và Nước Việt". Quay lại với Seagames, theo tôi người Việt mình chẳng thua kém bất kỳ người nào trong khu vực Đông Nam Á cả. Do vậy, việc chúng ta có đứng 1 hoặc 2 thì cũng là chuyện bình thường vì chúng ta có quá nhiều lợi thế của nước chủ nhà so với các nước khác. Hơn nữa theo quan điểm của tôi thì thể thao phải "Fair play" và quan trọng hơn thì "The winer takes it all". Do vậy, chúng ta sẽ phải tận dụng mọi lợi thế để có được thành tích cao nhất. Việc đúng, sai đã có trọng tài. Họ thiên vị là lỗi của họ. Và chúng ta nên tự hào và tận hưởng những chiến thắng "hiếm hoi" này. Chúc cho VN chiến thắng và mọi người vui vẻ với Seagames. Nguyễn Thành Trung, Biên Hòa Tôi tôn trọng ý kiến của các bạn, có điều bạn Zuy ở New York đã hiểu sai ý tôi. Chuyện đó là bình thường. Bây giờ tôi muốn thảo luận một chút với các bạn về lợi ích kinh tế của Sea Games. Tất nhiên bên cạnh lợi ích kinh tế thì có những lợi ích vô hình, không thể tính được, chẳng hạn lợi ích tinh thần. Tuy nhiên, một nước nghèo khi chi tiêu một khoản tiền lớn (người ta nói khoảng 100triệu USD), dứt khoát phải cân nhắc mọi lợi ích, đặc biệt là lợi ích kinh tế. Báo chí mình có dạo đã trích dẫn một số nguồn nước ngoài mỉa mai Mỹ đã thương mại Thế vận hội Alanta 96 để thu lợi lớn về kinht tế. Không rõ người ở các nước phát triển nhìn nhận chuyện đó như thế nào, nhưng riêng một nước nghèo như ta, dứt khoát phải học hỏi cách làm đó trong chừng mực có thể. Một người bạn của tôi bảo rằng chi tiêu như thế sẽ kích cầu. Không sai!Có điều tôi tiên đoán rằng phần lớn các công trình phục vụ Sea Games sẽ bỏ không, hoặc không có khả năng tận dụng hết. Nếu bạn là người ở tỉnh (ý tôi là ko sống ở SG hoặc HN) bạn sẽ rất dễ kiểm chứng điều này bằng cách ghé qua các khu thể thao ở địa phương bạn. Ở gần nhà tôi,có một sân vận động cũng tương đối lớn, nhưng gần như bỏ hoang, mỗi năm chỉ sử dụng vài lần, và không ai quan tâm đến các sự kiện đó. Nếu bạn sống ở SG hoặc HN, thử hỏi mỗi năm sân Hàng Đẫy và sân Thống Nhất-với chỉ 20.000 chỗ ngồi, chật kín được mấy lần? Và ngay lập tức bạn sẽ hình dung được cái cảnh mênh mông ghế trống của sân Mỹ Đình trong tương lai. Tiêu 55 triệu USD như thế đã cần thiết chưa? Hơn nữa, làm do làm vội vàng, nên xuống cấp nhanh chóng là không tránh khỏi. Có bạn nói rằng Sea Games sẽ thu hút khách du lịch. Cũng đúng! Nhưng là khách du lịch nào? Tất nhiên chủ yếu là dân ĐNÁ. Tiếc thay, trong cơ cấu thị trường du lịch VN, dân DNÁ xưa nay không phải là thị trường chủ lực, số lượng cũng ít mà tiêu pha cũng ít. Tôi không bài xích gì chuyện đầu tư cho thể thao, cũng rất ủng hộ việc tổ chức Sea Games, nhưng theo tôi nên làm vừa phải, vừa với trình độ kinh tế xã hội của mình, phô trương là lãng phí. Và cố gắng tối đa để "có lãi" như có nước đã làm được, hoặc ít ra cũng "lỗ" ít thôi. Zuy, New York Tôi cũng muốn trao đổi một chút với bạn Nguyễn Thành Trung, thực sự tôi không hiểu bạn có phải là người Việt Nam hay không mà lại có những suy nghĩ lệch lac như vậy. Bạn đã đi quá xa trong giới hạn của một nền thể thao chân chính và fair play. Thể thao là thể thao, chính trị là chính trị, số huy chương vàng đích thực không là gì cả nếu thi đấu không công bằng và trung thực. Tôi đã xem rất nhiều môn thi đấu của các vận động viên Việt Nam qua các phương tiện truyền thông, họ thi đấu kiên cường và công bằng. Tinh thần của SeaGame là tinh thần thượng võ. Việt Nam chúng ta luôn tôn trọng về điều đó. Việc Indonesia hay Liên Xô có như thế nào đó là việc của họ, còn chúng ta là Việt Nam, tinh thần Việt Nam, đừng so sánh không đúng chổ như thế. Tôi tin rằng Việt Nam đang đổi mới từng ngày, dù vẫn còn nhiều thiếu xót nhưng thực tế đất nước nào cũng vậy thôi. Bạn nên nhớ rằng, 80% dân số Việt Nam sống bằng nghề nông nhưng xin chớ hiểu nhầm họ chân lắm tay bùn, và nghèo túng... nhưng bạn đâu bết rằng 90% có điện, 80% có Tivi, và nhiều người trong số họ là tỉ phú chứ không "dốt" như bạn nghĩ không. Tử Long Nhớ những Sea games trước, khi tôi còn ở Việt Nam, ngày ngày cùng vui cùng buồn với các anh chị vận động viên, nhất là với đội tuyển bóng đá thân yêu! Hôm nay Sea games tổ chức ở nước mình nhưng lại không có cơ hội gào hét cổ vũ cho đội tuyển. Tiếc quá ! Tôi không hiểu một số ít quý vị đây có còn là người Việt Nam không nữa? Các vị lúc nào cũng to mồm dân chủ này dân chủ nọ. Cái gì cũng kèm dân chủ vào cho được. Tưởng ra vài năm ở nước ngoài là đã ti toe, chê này chê nọ. Việt Nam đã đổi mới nhiều. Cuộc sống tốt đẹp hơn nhiều rồi. Việt Nam cần những con người có nhiệt huyết, có kiến thức chứ không cần những nhà chính trị xa-lông lý thuyết suông. Sea games này, Nhà nước VN đầu tư rất nhiều. Cần phải làm thay đổi cái nhìn của bạn bè quốc tế, nhất là trong khu vực là điều rất quan trọng. Du lịch Việt Nam gần đây cũng phát triển rất nhiều nhờ những sự quảng bá có quy mô lớn, tích cực. Việt Nam muôn năm! Sea Games 22, Hà Nội Xin trao đổi cùng bạn Nguyễn Thành Trung : Đúng là chúng ta còn nghèo lắm, chúng ta còn khó khăn lắm, tất cả mọi lĩnh vực còn rất kèm nhưng tôi nghĩ là chúng ta đang cải thiện dần dần và thực tế là chúng ta đang cải thiện đó thôi. Mạnh Hùng, Hà Nội Gửi bạn Nguyễn Thành Trung: Bạn có biết đầu tư cho ngành thể dục thể thao là bao nhiêu không? Xin nói rằng không thấm gì so với các ngành khác đâu, thậm chí còn nhỏ như con voi với con kiến. Hãy thử so sánh xem xây dựng sân vận động quốc gia chi phí hết khoảng 55 triệu đôla nhưng xây dựng cầu Thanh Trì khoảng 400 triệu đô la cơ. Hay như những chương trình cải cách của ngành giáo dục tiêu tốn hàng trăm tỷ đồng những sau nhiều năm đã cải thiện được bao nhiêu mà có khi lại quay lại phương pháp đào tạo cũ. Hoàng Long, Hà Nội Cho tôi trao đổi với bạn Phú Quốc ở Vũng Tàu. Bạn nói là "bớt đi một quả pháo hoa thì sẽ giúp được một người nghèo" ư. Nghe sao mà thiển cận quá. Đầu tư vào Sea Games sẽ thu về các mối lợi khác. Kinh tế nước nhà cũng vì thế mà phát triển hơn, từ đó ta có thể giúp thêm được bao nhiêu người nghèo ấy chứ. Bây giờ mỗi khi bạn ăn một món gì đó ngon, lại có người nhảy ra và bảo: "Ông bớt ơn món ngon này đi, ăn một món vừa vừa thôi thì đã giúp được một người nghèo rồi". Liệu như thế bạn có chịu được không. Đó là chưa kể đến Sea Games nâng cao tinh thần yêu nước, tinh thần đoàn kết, lòng tự hào dân tộc của người VN lên biết bao nhiêu thì bạn không tính. Đúng như có bạn nói, mối lợi về du lịch nhờ Sea Games sẽ tăng lên. Có một đối tác của chúng tôi là người Singapore dịp này cũng sang VN "công tác". Thú thật là công việc phải một thời gian nữa mới bắt đầu cơ. Nhưng họ đã sang sớm hơn nhân dịp Sea Games. Chiều nay họ cũng đi xem trận bóng đá bán kết của VN đấy. Hữu An, Hà Nội Gửi bạn Mai An. SEA Games là một đại hội thể thao của khu vực Đông Nam Á nên luật của Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á cũng khác so với các khu vực khác. Nước chủ nhà có quyền đưa ra số lượng môn thi và nội dung thi dựa trên khả năng tổ chức của nước mình, chính vì vậy mà nước chủ nhà phải chọn những môn thế mạnh của nước mình nên việc luân phiên cũng đúng thôi. Nhưng việc lựa chọn cũng phải dựa trên luật. Như bạn đã biết Việt Nam tổ chức với mục tiêu hoà bình, hữu nghị, cùng phát triển và tổ chức SEA Games trung thực (Fair Play). Thêm vào đó, cái thành công của Việt Nam ở đây là chúng ta đã tạo nên một cơ sở tập luyện và thi đấu cũng như trang thiết bị để phục vụ cho ngành thể thao hết sức hiện đại, chúng ta còn cải thiện được các địa điểm công cộng. Còn một vấn đề cuối tôi muốn nói với bạn là trong Hiến chương Olympic có nói: mục đích của thi đấu thể thao là vượt qua chính bản thân mình, khẳng định cho nhân loại thấy rằng con người có thể làm được những việc hết sức phi thường. Không biết ý kiến của tôi có đúng không? Xin mời góp ý. Bình, Hà Nội Tôi không hiểu bạn Thái Chu có phải là người Việt Nam không nữa? Bạn đưa ra nhận xét là "Việt Nam đang cướp huy chương chứ không phải thi đấu". Quả thực nhận xét của bạn mang tính cá nhân thù ghét và bôi nhọ người VN thì đúng hơn, có lẽ bạn không phải là người VN nên mới đưa ra những nhận xét như vậy. Bạn nghĩ rằng những môn thi đấu như bắn súng (hiện nay 17 HCV), (Karatedo (12 HCV), điền kinh (4HCV), Đua thuyền (2HCV) ... mà VN dành được đều không xứng đáng? Nếu thế thì bạn nhầm to rồi đấy. Giá mà bạn có cơ hội được xem những VĐV Việt Nam thi đấu thì tôi tin chắc bạn sẽ không đưa ra những nhận xét như vậy. Bạn thử dạo qua các trang web của các nước đang tham gia Sea games như Straits Times (SING); The Nation (Thailand) xem họ nói gì nào... Ngày nào tôi cũng! đọc những thông tin về Seagames của tất cả các báo để so sánh và xem VN cho trung thực không. Nói chung VN dành được số huy chuong trong những ngày qua là hoàn toàn bằng nỗ lực vượt bậc của các VĐV. Tôi cũng chỉ thấy một vài những phàn nàn về môn cầu mây nam (biểu diễn tính điểm) hay Thể dục dụng cụ. Nhưng đó chỉ là 2 trong số hơn 70 huy chương vàng mà VN đoạt được. Tôi cũng như đa số người VN khác cũng mong rằng VN sẽ dành được những HCV một các minh bạch và fair play. Nhưng những cuộc chơi nào thì đội ngũ trọng tài và ban tổ chức cũng sẽ một phần nào đó thiên vị nước chủ nhà. Hãy nhìn vào nước Mỹ tổ chức Olympics 2002 (Salt Lake) xem có bao nhiêu sự thiên vị cho nước chủ nhà đến nỗi đoàn thể thao của nước Nga định bỏ về, hay sau đó dấy lên làn sóng bài Mỹ ở Hàn Quốc (một nước anh em với Mỹ) do bất công ở môn trượt tuyết... Do đó, Sea Games 22 không thể nằm ngoại lệ của quy luật này được. Ngay cả BBC, RFA cũng có những bài viết rất tự hào về Seagames 22 đấy. Tôi cũng mong rằng các VĐV sẽ thi đấu hết mình để dành vị trí thứ 2 Hoặc có thể là thứ nhất toàn đoàn, đó cũng là quy luật thôi vì: Theo tôi nhớ không nhầm thì năm 1991 bắt đầu tham gia Sea Games nước ta chỉ đạt dưới 10 HCV (đứng ở vị trí 7 hay thứ 8), Seagames 20 được gần 30 cái, Sea Games 21 gần 50 HCV (thứ 4). Nên không có lý do gì Seagames 22 tổ chức ở VN chúng ta lại không thể đoạt được khoảng 100 - 120 HCV (xếp thứ 2 hoặc 1). Bên cạnh đó tôi cũng mong rằng sự làm việc trong sạch của đội ngũ trọng tài để VN đạt được vị thế theo đúng khả năng của mình dù VN đứng thứ 1, 2,3 hay kể cả vị trí thứ 4. Trần Hoàng, Đà Nẵng Tôi nghĩ rằng Việt Nam sẽ đứng vị trí thứ nhất toàn đoàn vì hiện nay Việt Nam đang bỏ xa Thái Lan ở vị trí thứ hai về số huy chương vàng. Ngoài ra Việt Nam còn một số môn chắc chắn có huy chương vàng (môn thế mạnh) như Silát, vật, lặn, đá cầu. Xin chúc mừng đội Việt Nam. Gửi bạn Thái Chu, tôi không biết bạn là người Việt Nam hay là người nước nào mà lại nói rằng: "Tôi nghĩ rằng thể thao VN đang cướp huy chương chứ không phải thi đấu". Tôi nghĩ rằng bạn chưa bao giờ chơi thể thao hoặc là quá...ghét đất nước Việt Nam (điều này chắc là không, bởi vì bạn là người Việt Nam). Chắc bạn còn nhớ World Cup tổ chức tại Pháp, đội Pháp đã chiến thắng đội Brazil để giành ngôi vô địch, theo bạn chắc là đội Pháp cướp huy chương của đội Brazil. Trên thực tế, trong thể thao, yếu tố để chiến thắng là ngoài sự khổ luyện của mỗi vận động viên còn có các yếu tố khác như quen sân, cổ động viên... Khi thi đấu tại sân nhà thì các vận động viên đều có thành tích tốt hơn khi thi đấu trên sân khách. Điều này là hiển nhiên. Yêu nước, Hà Nội Tôi không hiểu các vị ở trong nước hay ở ngoài nước thừa hơi mà ngồi chế diễu hay bịa chuyện về Việt Nam. Tôi chỉ biết tôi đang sống trong một đất nước hoà bình, đang có một SEA games tuyệt vời. Các vận động viên thi đấu hết mình thế mà các vị ngồi đấy để nói phét với nhau. Muốn đất nước giầu mạnh sao các vị không ủng hộ đất nước. SEA games là cơ hội để đất nước giới thiệu với bạn bè các nước, để các nước khác biết về Việt Nam chúng ta như thế nào. Qua đây chúng ta còn thu hút sự chú ý của Quốc tế, vị thế của Việt Nam mới lên cao. Việt Nam tuyệt vời. Trâu vàng, Hà Nội Những ngày này trên mọi nẻo đường đều rực rỡ băng rôn, biểu ngữ… và trên nhiều con phố, các gia đình còn cùng nhau treo cờ như trong ngày quốc lễ. Lòng tôi trào dâng niềm tự hào. Việt Nam rực rỡ cờ và hoa. Việt Nam lần đầu tiên đăng cai SEA Games, một ngày hội thể thao lớn của khu vực. Niềm tin tưởng một SEA Games thành công tốt đẹp đang dần trở thành hiện thực. Đêm khai mạc hoành tráng và ấn tượng. Những ngày thi đấu sôi nổi và trong sáng. Thật là một tinh thần thể thao đẹp. Tôi nhớ lại trong một chương trình truyền hình, một nhà hoạt động xã hội Thụy Điển đã nói rằng: “Tôi không hiểu vì sao các bạn đã chiến thắng trong các cuộc chiến vừa qua, nhưng khi đến đất nước các bạn, nhìn những nụ cười khi gian khổ và những giọt nước mắt khi thành công của các bạn thì tôi đã hiểu”. Vâng, con người Việt Nam là vậy đó, luôn giữ vững nụ cười cho tương lai và những giọt nước mắt cho niềm tin tất thắng. Tôi yêu nụ cười và nước mắt Việt Nam xiết bao! Tôi nhớ giọt nước mắt của các vận động viên Việt Nam khi lá cờ đỏ sao vàng được tung bay trên đỉnh vinh quang. Và cũng nhớ giọt nước mắt của những vận động viên Việt Nam đã thi đấu trung thực và nỗ lực nhưng vẫn bị xử ép. Vậy thì tại sao chúng ta lại phải lặp lại nỗi đau ấy cho các đội khác khi thi đấu trên đất nước Việt Nam luôn mong muốn chia sẻ những nụ cười với bạn bè? Không đâu, chúng ta đang quyết tâm không để những chuyện tiêu cực như vậy xảy ra, để chứng tỏ cho bạn bè biết rằng chúng ta thi đấu vì màu cờ sắc áo nhờ chính nỗ lực của bản thân mình, đó chính là chiến thắng vinh quang nhất. Chúng ta rất tin vào điều đó khi chính các vị lãnh đạo cao nhất của nhà nước cũng luôn căn dặn ban tổ chức về điều này. Nếu bất kỳ sai phạm nào trong công tác trọng tài cũng như thi đấu thì chiến thắng đó sẽ không được công nhận và người vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm minh. Thực tế những ngày thi đấu vừa qua chúng ta đã thực hiện tốt điều này. Thế nhưng, không vì thế mà chúng ta không đưa ra những tiêu chuẩn phấn đấu cho đoàn thể thao nước nhà. Bất kỳ quốc gia đăng cai SEA Games nào cũng được ưu tiên chọn đưa vào những môn thi đấu cho kỳ đại hội đó. Chúng ta cũng đã chọn cho mình những môn chúng ta đang nắm ưu thế không chỉ trong khu vực mà cả trên thế giới. Đó là các môn wushu, karatedo, pencak silat… và một số môn thi đấu mới mà Việt Nam rất có thế mạnh như đá cầu, cờ vua, lặn… Trong thời gian qua, các tuyển thủ của chúng ta đã hăng say luyện tập chờ ngày thi thố tài năng trong vòng tay của người thân, bạn bè. Chiến công của họ thật xứng đáng với những ngày gian khổ qua. Trong những ngày này chúng ta thật hạnh phúc hoà chung với niềm vui của những ngày hội thể thao và không thể nào quên đêm khai mạc đầy tính truyền thống và độc đáo. Hàng triệu con tim dõi theo lễ hội và háo hức đón chờ từng tiết mục đầy sáng tạo. Thật sự khác biệt và hấp dẫn so với những lần khai mạc trước. Đó là những nhận xét của các báo chí nước ngoài khi nói về lễ khai mạc SEA Games 22. Chúng ta thật tự hào vì đã đem lại cho bạn bè một khúc dạo đầu tốt đẹp như vậy. Tôi không thể nói gì hơn, chỉ thầm nghĩ rằng sức mạnh Việt Nam là đây, tinh thần đoàn kết của Việt Nam đã thể hiện trong những ngày tuyệt vời này. Mai An, Việt Nam Sea Games luân phiên trong các nước ASEAN, số huy chương cũng luân phiên cho nước chủ nhà. Đông Nam Á là vậy, đến bao giờ mới có một đại hội thể thao đích thực? Phú Quốc, Vũng Tàu Các bạn nghĩ gì khi sau màn bắn pháo hoa đêm khai mạc Seagames 22, tại một kênh truyền hình khác chiếu những mãnh đời bất hạnh và kêu gọi hãy giúp đỡ người nghèo. Lúc đấy con trai tôi- sau khi hỏi ba về giá trị một quả pháo hoa - nói nếu bớt đi một quả pháo hoa thì có thể giúp một người nghèo vượt khó rồi. Còn tôi, cũng nghĩ là không cần phô trương nhiều quá, còn thành tích ư, rất vui mừng với những tấm huy chương đạt được, nhưng xin đừng để nó nhiễm mùi chính trị và bè phái, cục bộ. Hoàng Nghĩa, Hà Nội Thể thao là thể thao, không có chính trị. Mà kể ra nhà nước không đầu tư cho các VĐV từ trước đây 4-5 năm thì có được thành tích như ngày hôm nay không. Các vị toàn nói đến những đồng tiền phải bỏ ra, nhưng các vị có biết đồng tiền đấy ở đâu ra không? Có biết ta thu lại được bao nhiêu không? Sao không thấy nói. Tại sao có bao nhiêu người xem qua Internet mờ mờ tỏ tỏ còn rưng rưng nước mắt mà các vị lại hằn học với thành tích của Việt Nam đến vậy? Không chỉ có BBC mới có diễn đàn để cho mọi người bàn luận đâu nhưng vào đây xem thấy nhiều người nói lung tung quá, không hiểu thực tế Việt nam gì cả. Các vị nghĩ lại đi, hãy về Việt Nam mà xem sự thực như thế nào. Chào thân ái. Hùng, ̣Đắc Lắc Huy chương vàng nhiều quá, không biết Việt Nam có thực chất gì không. Có lợi gì không khi Việt Nam bỏ số tiền quá lớn tổ chức trong khi với số tiền đó, có thể làm những công trình thiết thực hơn. Hùng Nguyễn, Mỹ Tôi rất vui mùng vì sự tiến bộ vượt bậc của thể thao Việt Nam. Nếu bạn theo dõi thành tích thể thao VN qua các kỳ Sea Games mấy năm qua thì những két quả trên thật đáng khâm phục. Đừng dùng thể thao mà làm chính trị, tôi không thích. Hãy để cho thể thao cao thượng như nó vốn có. Qua Sea Games nay, VN cũng dần dần chứng tỏ có thể tổ chức tốt các sự kiện thể thao lớn, tôi hy vọng như thế. Trước khi sự kiện thể thao này diễn ra, rất nhiều người đã tỏ ra quan ngại về khả năng tổ chức một đậi hội thể thao lớn như thế. Có thế người dân Việt trong nước mới có những phút giây hạnh phúc như những ngày qua. Qua đây tôi xin chúc mừng nhừng người đã mang huy chương về cho đất nước, làm tôn vinh dân tộc mình. Còn tốn kém ư, nhiều nguời còn nghèo, không dủ ăn ư? Chẳng nhẽ chỉ vì nghèo mà không dám đứng ra tổ chức những sự kiện như thế ư? Đừng nghĩ thế, nếu nghĩ thế chắc VN không dám làm gì phải không? Tuyên Phạm, California Lẽ ra thể thao VN còn có thể tiến xa hơn nếu giải quyết được vấn đề lãnh đạo. Nạn quan liêu, tham nhũng, bè phái đã và đang xảy ra trong cả nước, kể cả trong thể thao. Điều này trong và ngoài nuớc ai cũng biết, khỏi phải bàn. Nhưng dù sao tôi cũng xin chia sẽ niềm vui chung về thàng tích của VN ở Sea Games 22. Nguyễn Thành Trung , Biên Hòa Cho đến giờ phút này có thể coi là thành công. Chúng ta cũng đang dẫn đầu về số huy chương, bỏ xa các đối thủ. Tôi nghĩ nhiều về điều đó và tôi thấy vừa vui, vừa buồn. Mừng vì thành công, cũng cảm thấy tự hào, bớt tự ti khi nghĩ đến đất nước đang còn nghèo. Buồn vì cảm thấy hình như chúng ta đang lâm vào cơn bão phô trương. Với trình độ kinh tế xã hội của chúng ta hiện nay, sự đầu tư quá lớn vào Sea Games như vậy có thực sự cần thiết? Singapore, Malaixia, Thailand họ giàu hơn chúng ta rất nhiều và có lẽ họ sẽ không đầu tư như thế nếu họ còn nghèo như chúng ta. Xưa nay ta vẫn kém họ, thế mà bây giờ ta bỏ xa họ trong bảng tổng sắp. Vì ta chủ trương thi đấu sòng phẳng, không gian lận nên có thể thấy đã phải đầu tư lớn như thế nào. Không phải là thể thao không quan trọng, nhưng hãy liệu cơm gắp mắm. Tiêu pha đúng với thực lực của mình. Tôi nhớ đến CHDC Đức và Liên Xô trước kia, lúc nào cũng là những nước hàng đầu! tại các kì thế vận hội. Nhưng những thành tích đó không cứu được sự sụp đổ của họ. Indonesia cũng đoạt được rất nhiều huy chương ở kì Sea Games họ tổ chức, nhưng giờ đây nhớ đến họ người ta nghĩ đến khủng hoảng kinh tế, khủng bố, ly khai trước. Người ta không sống bằng các huy chương. Điều quan trọng nhất là mức sống của người dân, điều kiện y tế giáo dục. Khi nghĩ đến 80% những người sống ở nông thôn - có lẽ chỉ biết đến sự sôi động của đại hội qua truyền hình (cũng chưa nhiều lắm), tôi nghĩ có lẽ chúng ta chỉ nên phấn đấu đứng thứ 3, thứ 4 gì đó và bớt một phần đầu tư cho những nơi còn nghèo khó kia. Khi men say chiến thắng qua đi, cơm gạo áo tiền mới là thiết thực. Điều quan trọng là đứng quên chúng ta đang đứng ở chỗ nào trong tầm mức phát triển của thế giới. Hãy đầu tư tất cả cho một ngày nào đó chúng ta đứng đầu Đông Nam Á về kinh tế, người Việt trở thành một dân tộc có trình độ cao, lúc đó hãy nghĩ đến dẫn đầu ĐNÁ về thể thao cũng chưa muộn. Cứ nghĩ đến việc mỗi lần người Việt xin Visa nhập cảnh vào một nước phát triển nào đó, họ đâu có thèm xem chúng ta có bao nhiêu huy chương ĐNÁ vận hội. Họ nhìn vào 350USD/người/năm và lo ngay ngáy việc dân mình trốn ở lại. Đó chính là tấm huy chương tủi nhục mà chúng ta không bao giờ được phép quên, có thế mới hi vọng một ngày mai tươi sáng cho dân tộc. VNvôđịch, Hà Nội Nhà nước đầu tư cho Sea Games là rất đúng. Đó là một cơ hội để quảng bá về hình ảnh Việt Nam mới cho thế giới. Từ đó sẽ dẫn đến các mối lợi về kinh tế như du lịch, đầu tư,... Ngay như về vấn đề du lịch, ví dụ ở Hà nội, chúng ta chỉ cần bước ra đường vào thời gian này thôi là thấy ngay: khách du lịch nước ngoài nhiều vô kể. Rất nhiều người cũng mặc áo hình quốc kỳ VN, cầm quốc kỳ VN vui vẻ hoà vào dòng cổ động viên cuồng nhiệt VN. Trần Tiến Đạt, TP HCM Các bạn biết là thành tích thi đấu trong thể thao phụ thuộc nhiều vào yếu tố con người và sự đầu tư. Thể chất người châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng có hạn chế nên việc các nhà chuyên môn định hướng đầu tư theo các ngành hẹp phù hợp với đặc thù Việt nam là điều tất yếu. Các thành tích dẫn đầu trong các môn thi đấu sở trường chứng tỏ kết quả đầu tư tốt, phù hợp với con người Việt Nam. Binh Tran, TP HCM Trời ạ. Ngay cả trong thể thao mà có người vẫn có thể lồng vào đó chuyện dân chủ. Thể thao là thể thao, thành tích là thước đo lớn nhất, và đến giờ phút này (Thứ 2, ngày 8/9/2003) Vietnam đang bỏ xa nước thứ 2 về số HCV. Điều này đáng để người Việt Nam (trong cũng như ngoài nước) tự hào. Không cần biết Sea games có vị thế như thế nào với thế giới, chỉ cần biết người Việt có thể vỗ ngực nói với người Indo, Malai, Sing, Thái... rằng chúng tôi đã chiến thắng. Lê Tú, TP HCM Muốn biết trình độ thể thao của nước nào, xin nhìn kết quả những môn Điền Kinh + Bơi Lội. (Chú thích của BBC: Tính đến ngày 08/12 riêng trong Điền Kinh VN giành được3V, 6B, 3Đ, còn số huy chương trong Bơi Lội là 0) Thái Chu Tôi nghĩ rằng thể thao VN đang cướp huy chương chứ không phải thi đấu. Phần lớn huy chương vàng VN đạt được đều nằm ở những bộ môn có cách chấm điểm dựa vào cảm tính rất nhiều. Nói chung thể thao Đông Nam Á là vậy. Các nước có nền thể thao khá hơn cả như Thái, Indonesia, Malaysia mỗi khi tổ chức Sea Games đều "hốt" huy chương như nhặt lá rụng và đứng đầu bảng. Với kiểu thi đấu như vậy thì còn lâu lắm VN hay khu vực Đông Nam Á này nói chung, mới vươn đến tầm vóc hoàn cầu trong thể thao. Nam Anh, Hà Nội Tôi nghĩ Việt Nam sẽ giành được vị trí thứ 2 toàn đoàn trong Seagame này. Với bóng đá, Việt Nam sẽ đoạt chức vô địch.

summarize: Để tiện việc đăng tải trên diễn đàn, xin vui lòng viết bằng unicode tiếng Việt có dấu. Cảm ơn quí vị đã tham gia. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- Oanh, Hoa Kỳ Xin được gửi tới ông Lê Nguyên tại Nhật, tôi cũng rất phấn khởi về thành tích của các vận động viên thể dục, thể thao của Việt Nam trong kỳ Sea Games 22 này, và tin tưởng rằng trong tương lai các phong trào thể dục thể thao trong đại chúng sẽ phát động mạnh. Nhưng tôi không nghĩ là tại hải ngoại người VN thờ ơ với những thành tích thể thao mà VN đạt được, nhiều báo chí Việt ngữ loan tin, ca ngợi dựa trên những thông tin quốc nội. Không ai có lý do gì để đồng hóa tất cả các thành tích của thể thao là hoàn toàn nhờ chính quyền, và khích bác. Nếu ông không thỏa mãn với số lượng ý kiến của các thính gỉa khắp nơi đóng góp, thì cũng không nên kết luận sự "im lặng" trên diễn đàn này là đồng nghĩa với sự buồn bực và cay cú, thờ ơ, không có tình với quốc gia dân tộc. Xin ông hiểu cho tình cảm với quốc gia dân tộc khác với tình cảm dành cho một chính quyền. Lê Nguyên, Tokyo Có một điều rất lạ là trong diễn đàn này thiếu hẳn những bạn ở Hải Ngoại. Không lẽ các bạn buồn và cay cú đến mức vậy ư? Việt Nam đang chiến thắng và chiến thắng. Điều đó cũng không làm các bạn có một giây phút nghĩ về quê hương hay sao! Nguyễn Hào, Thái Bình Thật bất ngờ khi tôi được những suy nghĩ ở nước ngoài về VN. Tại sao chúng ta lại cứ phải có những suy nghĩ hằn học mỗi khi quê nhà có những thành công đáng khen ngợi. Việt nam vô địch, Việt Nam muôn năm.. đó là những câu tôi được nghe nhiều nhất trong những ngày qua, nhưng đó có phải là điều qúi vị VK mong muốn hay không thì tôi không biết? Xin hãy tự hỏi lại lòng tự hào dân tộc của quí vị đã để đâu? Hay từ lâu quí vị đã không còn là người Việt? Nguyễn Nam, TP. HCM Không hiểu sao có người còn hằn học, chê bai, nghi ngờ thành tích của Việt Nam như vậy. Họ có còn là người Việt nữa không? Sao không dám về Đất Mẹ để chứng kiến mọi đổi thay! Michael Quang, Pháp Tôi thấy mừng được đọc những ý kiến của các bạn trên diễn đàn này. Có thể nói ngoại trừ một ý kiến của Thái Chu nói rằng "Việt Nam đang cướp huy chương", có tính chất nhục mạ người Việt chúng ta, các ý kiến khác đều ít nhiều bổ ích và đáng suy ngẫm. Tôi không có gì để nói thêm về Seagames22 nhưng xin chúng ta hãy đối xử với nhau thật lịch sự và yêu thương, bất chấp những rào cản của chính trị và thù hận. Vì, chúng ta cùng là những người dân Việt Nam, đại đa số người Việt Nam chúng ta không có lỗi vì lịch sử đã diễn ra như thế này chứ không phải như thế kia. Nếu đã là người Việt, xin hãy đừng tự biến mình thành một kẻ lạc loài. Chúng ta đã có quá nhiều đau khổ, quá nhiều máu đã chảy, quá nhiều bà mẹ đã phải khóc con. Xin hãy gìn giữ hoà bình đang có cho những người dân Việt Nam, dù đó là hoà bình thật khiêm nhường. Tôi tin là Sea Games này cũng là 1 cách gìn giữ hoà bình. Đoản Kiếm, New York Mấy năm trước tôi nghe nói không còn nước nào muốn tổ chức Sea Games nữa vì lỗ nặng. Thái Lan thì nhường cho Malaisia, Mã lai nhường cho Indo cuối cùng thì muốn dẹp rồi. Nay Việt Nam mình vì muốn phô trương nên chịu chi như thế để cứu cái Games khu vực kể cũng không bỏ. Có điều đừng lấy nó để làm chính trị vì chẳng ăn nhập gì. Cuộc vui nào rồi cũng tàn và lúc đó mới oải các bạn ạ. Tôi rất đồng ý với ý kiến của bạn Nguyễn Thành Trung, Biên Hòa "Khi men say chiến thắng qua đi, cơm gạo áo tiền mới là thiết thực. Điều quan trọng là đứng quên chúng ta đang đứng ở chỗ nào trong tầm mức phát triển của thế giới. Hãy đầu tư tất cả cho một ngày nào đó chúng ta đứng đầu Đông Nam Á về kinh tế, người Việt trở thành một dân tộc có trình độ cao, lúc đó hãy nghĩ đến dẫn đầu ĐNÁ về thể thao cũng chưa muộn" Ngọc Thương, TP. HCM Tôi thấy một số bạn có suy nghĩ không tốt về quê nhà và thành tích ở seagames của đất nươc ta.Tôi rất hiểu các bạn đó rất căm phẫn về những gì đã xảy ra trong quá khứ. Nhưng không phải vì thế mà chúng ta luôn nghĩ xấu về những gì đang xảy ra ở trong nước, tất cả mọi người ai cũng có mặt tốt và mặt xấu, vì vậy chúng ta nên thừa nhận những gì tốt đang xảy ra, còn những gì xấu ta cũng nên nêu ra để cùng nhau xem xét và cố gắng làm cho tốt và tốt hơn. Còn cứ chửi nhau mãi cũng chẳng để làm gì mà chỉ mỏi tay viết và mỏi miệng mà thôi. Vô ích quá! Tôi biết ở nước ngoài như Mỹ, Anh, Phap, Úc... Họ rất hiện đại và hơn chúng ta rất nhiều còn nước ta vẫn còn nghèo. Chúng ta hãy tự hỏi mình xem? Chính bản thân chúng ta đã làm được gì cho Cha, Mẹ, người thân và ở ngay tại nước sở tại để cho họ phải nể chúng ta chưa? Hay là chúng ta chỉ huynh hoang (to tiêng)mà khôngblàm được gì cả? Tôi thiết nghĩ mọi vấn đề đều có những khó khăn riêng của nó, nói thì hay nhưng đến khi bắt tay vào làm thì chẳng ra sao cả. Tôi nói ra đây để mọi người cùng nhau bàn luận và đưa ra ý kiến của riêng mình, mặc dù ý kiến của riêng tôi đôi khi cũng chưa thật hoàn thiện, nhưng dẫu sao nó cúng là cái mà tôi đang suy nghĩ! Hải Châu, Hà Nội Tôi không hiểu mấy người có ý kiến hằn học về kết qủa của thể thao Việt Nam là thuộc dạng nào. Tại sao bất cứ việc gì thuộc về thành tựu của Việt Nam họ lại đặt ra những câu hỏi nghi ngờ, phải chăng họ cũng không dám tin vào chính họ? Còn có ý kiến lại cho rằng "bớt đi một quả pháo hoa thì sẽ giúp được một người nghèo", nếu nói vậy thì cũng có thể nói nếu nước Mỹ ngày trước không xây dựng Tượng đài tự do thì có thể xây thêm được một khu nhà cho người thất nghiệp, và khi đó thì New York sẽ lấy cái gì làm biểu tượng. Thể thao là thể thao, những gì mà thể thao đem lại cho xã hội là không thể phủ nhận. Nếu các bạn có mặt ở Hà Nội vào đêm ngày 9-12-sau trận Việt Nam thắng Malaysia- thì mới hiểu hết ý nghĩa của chiến thắn! g trong thể thao. Cả Hà Nội xuống đường bất chấp trời mưa lạnh. Tôi không chống lại tư tưởng của cá nhân ai nhưng tôi muốn những người luôn có cái nhìn sai lệch về Việt Nam trong mọi vấn đề hãy khách quan hơn. Nếu là người Việt Nam mà không tự hào về những thành quả của Thể thao Việt Nam trong kỳ SEA Games 22 thì không thể hiểu nổi, phải chăng họ không mang trong mình 100% dòng máu Việt Nam? Lam Cường, Canada Thật là thiển cận nếu cứ lồng mọi thứ của Việt Nam vào chính trị. Nếu như thế tui cũng xin có ý kiến. Các vị nào theo phe VNCH nói rằng CSVN đưa thông tin một chiều thì hiện tui không thấy một trang web nào của VNCH đăng tin Việt Nam chiến thắng như thế. Đó mới gọi là thông tin một chiều, cái gì Việt Nam hay thì họ dấu bẹm đi. Phải chăng họ sợ thấy dân Việt Nam đang đỏ rực một màu cờ đỏ sao vàng thay cho cờ ba que, và hô vang Việt Nam Hồ Chí Minh muôn năm hay sao. Quang Tiến, Hà Nội Lịch sử thể thao đã ghi lại các kỳ đại hội thể thao thế giới bị chính trị hoá như thế nào trong thời kỳ chiến tranh lạnh, các câu như: đoàn kết, hoà bình, phát triển... liên quan đến thoả hiệp chính trị nhiều hơn là thể thao và sức khoẻ. Từ "chiến thắng" trong thể thao cũng được hiểu đồng nghĩa "quyền lực" trong chính trị, đây là cơ hội tốt nhất để cho bộ máy chính trị lợi dụng quảng bá và củng cố quyền lực của mình. Bất kỳ đại hội thể thao nào cũng đặt mục tiêu chính trị lên hàng đầu thoả mãn cho công sức bộ máy chính trị đã dày công tổ chức ra nó, đây có thể là cơ sở đầu mối để lần ra mặt trái của các huy chương. Sea Games 22 cũng không nằm ngoài ảnh hưởng chính trị đó, chính phủ Việt Nam muốn tổ chức Sea Games vì các mục đích sau: 1) Sea Games 22 thành công không khác nào một cam kết của các nước trong khu vực về việc không can thiệp công việc "nội bộ" của nhau, tạo thêm cảm tình và không đe doạ đến quyền lực của bộ máy chính trị Hà Nội 2)Thông qua đại hội để kêu gọi đầu tư và vay vốn nước ngoài. 3)Quảng cáo cho bộ máy chính trị hiện hành, sâu xa hơn có thể ngầm muốn phá thành tích của thể thao thời chế độ Việt Nam Cộng Hoà. Tóm lại những vận động viên chiến thắng trong đại hội chưa chắc đã phải là những người giỏi nhất Việt Nam, nhưng họ sẽ là những diễn viên đóng vai phụ thành công trên vũ đài chính trị lớn. Đồng Bào, TP. HCM Trước hết tôi xin được phép dùng tên Đồng Bào để cùng trò chuyện với các bạn mặc dù tên này rất rất thiêng liêng mà chỉ có người Việt nam mình mới hiểu hết được ý nghĩa của nó. Trên diễn đàn này tôi không phê phán, bình luận hay có ý kiến gì về suy nghĩ của các bạn vì tôi hiểu rằng tất cả các bạn đều là Đồng Bào của tôi và mỗi bạn đều có cách thể hiện lòng yêu nước của mình. Theo ý của riêng tôi, vấn đề Việt Nam tốn bao nhiêu tiền, có bao nhiêu huy chương trong kỳ Seagames 22 này không quan trọng bằng vấn đề làm sao để có thể duy trì và phát triển những gì chúng ta đã đạt được, làm được trong thời gian qua chứ không phải cố gắng làm cho cho qua Seagames 22 trên sân nhà rồi hết, rồi phải làm lại trong những kỳ sau, điều đó Ủy ban thể dục thể thao Quốc Gia Việt Nam nên xem lại cái cách đầu tư, đào tạo tài năng cho nền thể thao nước nhà một cách có chiều sâu. Nếu các bạn có xem trận bóng đá Việt Nam thắng Malaysia 4:3 các bạn chắc có cùng một suy nghĩ như tôi rằng nếu được đầu tư đúng mức, rõ ràng Người Việt chúng ta không hề thua bầt kỳ các quốc gia nào trên thế giới chứ nói chi đến khu vực Đông Nam Á. Nghĩ là như vậy, nhưng t! hực tế là như thê nào thì chỉ có thời gian mới có câu trả lời và điều hiển nhiên mà ai cũng có thể thấy được là Việt Nam của ngày hôm nay tốt hơn Việt Nam của ngày hôm qua và cũng mong rằng Viêt Nam của ngày mai sẽ tốt hơn Việt Nam của ngày hôm nay Chào tất cả các bạn, chúc Sea Games lần thứ 22 tại Việt Nam thành công tốt đẹp. Toàn Nguyễn, Hoa Kỳ Tại sao chúng ta phải tranh chấp với nhau? Nếu ban tổ chức SEA Games của VN có chơi ăn gian một chút thì cũng đâu có sao? Chẵng qua là Fair Play vì mình chơi giống như mấy nước kia! Còn việc tốn đến 100 triệu đô la thì cũng đã chết ai đâu? Nếu đất nước có tiền thì cứ làm, vừa lợi cho chuyện quãng cáo du lịch vừa xây dựng các sân vận động đúng tiêu chuẩn quốc tế để đào tạo lớp vận động viên tương lai. Còn lấy nhiều HCV thì cũng tốt thôi. Chỉ sợ làm nước chủ nhà, đứng ra đăng cai mà chỉ lượm được vài cái huy chương thì xấu hổ chết đi được. Trong lịch sử VN, chúng ta từng thắng nhũng cuộc chiến tranh tàn khốc, nhưng chúng ta chỉ thấy ngậm ngùi vì hậu quả kéo dài của nó. Còn ngày nay, chiến thắng ở SEA Games giúp cả nước vui mừng với hai chữ Việt Nam, đây chính là bước mở đầu cho một thế hệ lực sĩ sẽ được nhà nước đào tạo và chăm sóc đúng mức vì đất nước của chúng ta đã bước vào một điểm không thể dừng lại. Mổi lần TV chiếu cảnh lể khai mạc Olympic, tôi luôn mong đợi được nhìn xem đoàn lực sĩ VN, lần nào cũng vậy, phái đoàn chỉ lèo tèo vài người trông thật tội nghiệp. Tôi tin rằng nhờ SEA Games, lần Olympic tới sẽ có một phái đoàn lực sĩ hùng hậu tham dự với đầy đủ bản lãnh, cả thế giới phải biết đến người VN dưới một góc cạnh thật hoà bình. Thanh niên trong nước cũng sẽ đến với thể thao nhiều hơn thay vì đến với xì ke ma túy. Nếu thế thì 100 triệu đâu có mắc mỏ gì? Tôi cảm thấy mừng khi nhà nước dám bỏ tiền ra đầu tư như thế. Cám ơn các! bạn lực sĩ VN, dù thắng dù thua, khi được vào đội tuyển quốc gia là đã chứng tỏ được bản lảnh của các bạn rồi. Chúc mừng Mẹ Việt Nam có được những người con như các bạn. Thiếu thốn mọi thứ mà vẫn phải rèn luyện, chiến đấu và chiến thắng trên thao trường. Ðâu có dễ phải không? Minh Nguyên,TP. HCM Tôi không biết nói gì hơn ngoài lòng biết ơn vô hạn đối với Huấn Luyện Viên Alfred Riedl. Vâng xin cảm ơn Riedl, và bản thân tôi, tôi không hề muốn Sea Games kết thúc vì khi đó Riedl sẽ chia tay với đội tuyển U23VN, chia tay với VN. Tạm biệt Alfred Riedl, hàng triệu con tim người Việt luôn biết ơn bạn. Vâng, xin cảm ơn. Việt Nam Vô địch, Hà Nội Bạn Thành Trung thân mến, bạn nói là chỉ có khách du lịch Đông Nam Á là sai đấy. Bạn ở Biên Hoà nên không biết, chỉ cần ra Bờ Hồ thôi, bạn sẽ thấy ngay: chủ yếu là khách du lịch da trắng tức là đến từ châu Âu hoặc Mỹ, đông thứ nhì là khách du lịch Tàu (Trung Quốc). Lê Anh, TP. HCM Tôi đã đọc các ý kiến của các bạn về nhũng vấn đề liên quan đến thành tích của đoàn thể thao Việt nam. Những thành tích của Việt nam đạt được sự thật khiến nhiều người nghi ngờ, những xin thưa các bạn hãy có mặt ở những địa điểm thi đấu các bạn mới cảm nhận những nỗ lực của các VĐV Việt nam trong thời gian qua, những chiến thắng của họ là một thành quả của sự tập luyện và sự đầu tư không phải là nhỏ, hoàn toàn xứng đáng và đều khiến các nước bạn tâm phục khẩu phục. Tôi không muốn các bạn nói kháy nhau nữa, mà hãy có những ý kiến thiết thực hơn góp ý kiến xây dựng cho nền thể thao nước nhà phát triển hơn nữa. Dù bạn có là ai, những mang trong mình dòng máu người Việt thì hãy tự hào về chiến thắng của Việt nam. Chiến thắng của Việt nam hôm nay là sự mong đợi của cả triệu trái tim của người Việt nam, khẳng định ý chí của cả dân tộc. Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến của một bạn: Tôi chỉ muốn nói rằng, cái gì cũng đúng cả nếu chúng ta thật sự thiện chí, còn sẽ sai nếu ngược lại. Có nghĩa là tất cả chúng ta sẽ thực sự thiện chí vì một mục đích chung "Người Việt và Nước Việt". -------------------------------------------------------------------------------------------------------- Để tiện việc đăng tải trên diễn đàn, xin vui lòng viết bằng unicode tiếng Việt có dấu. Cảm ơn quí vị đã tham gia. -------------------------------------------------------------------------------------------------------- LowFat, Hà Nội Bạn Thành Trung tuy có những ý kiến xác đáng, nhưng phần nhiều ý kiến của bạn, theo ý tôi, chưa được chính xác. Bạn đã rất đúng khi nói rằng các công trình thể thao phải được tận dụng triệt để sau các đại hội thể thao lớn như SEA Games này. Tuy nhiên, lại là sai khi từ đó bạn suy ra rằng không nên xây dựng các công trình thể thao lớn nữa. Vấn đề là phải tìm cách sử dụng cho có hiệu quả, chứ không phải là không nên xây gì cả. Bạn cho rằng việc xây sân Mỹ Đình tốn kém không cần thiết khi ta đã có một sân Hàng Đẫy. Điều này lại không đúng. Dân số Hà nội hiện nay là 3-4 triệu người và đang tăng lên nhanh chóng. Với số dân lớn như vậy mà có mỗi một sân Hàng Đẫy là không đủ. Nếu bạn theo dõi báo chí thường xuyên, bạn sẽ biết được rằng sân Hàng Đẫy hiện đang quá tải, với khoảng bốn trăm lượt các đội bóng chuyên nghiệp cũng như không chuyên sử dụng mỗi năm. Tôi có một người bạn rất ham mê đá bóng, nhưng việc tìm sân đối với anh là một vấn đề lớn khi quanh Hà nội chỉ có một vài sân bóng có thể đá được như Hàng Đẫy, Hà Đông, hay Thuỷ Lợi mà lại có đến vài trăm người muốn đá. Sau thành công của các đội bóng đá nam nữ ở giải SEA Games này, số người chơi sẽ còn tăng hơn nữa. Thêm vào đó, một sân đa năng như sân Mỹ Đình sẽ không chỉ phục vụ các trận bóng đá mà sẽ còn phục vụ các vận động viên tập luyện và thi đấu các môn điền kinh. Về mặt lợi ích kinh tế, giải SEA Games này chính là một chiến dịch marketing lớn của nước ta. Cái giá chúng ta chi ra, cho dù là đến 100 triệu đôla Mỹ, cũng còn là rẻ. Với 100 triệu đôla, tôi đố bạn tìm được một phương thức marketing ở các nước trong khu vực hiệu quả hơn là giải SEA Games, khi mà trong suốt 2 tuần liền tin tức có liên quan đến Việt nam được truyền tải liên tục, nóng hổi, bằng tất cả các phương tiện thông tin đại chúng tới tất cả các nước Asean. Ngoài các hình ảnh đất nước con người Việt nam, các nước sẽ hiểu hơn về khả năng quản lý, tổ chức, tài chính của người Việt nam, mở được các cơ hội kinh doanh mà sẽ không thể có nếu không có SEA Games. Nhà nước cũng sẽ thu lại được phần nào khoản tiền đã bỏ ra qua các khoản thuế đóng! trên các giao dịch kinh doanh mới này. Chẳng thế mà các nước trên thế giới, dù giàu hay nghèo đều tranh nhau đăng cai các giải thể thao lớn như Nhật, Hàn tổ chức World Cup, Trung quốc tổ chức Olymic... Còn về du lịch, chính vì khách du lịch Đông Nam Á còn ít mà dịp SEA Games này sẽ là cơ hội rất tốt để khai thác, mở rộng thị trường này. Họ tiêu pha ít không phải vì họ không có tiền, mà vì ta chưa biết cách để khuyến khích, tạo điều kiện cho họ tiêu tiền. DD, Hà Lan Thực sự, trước đây thỉnh thoảng tôi có hay vào BBC chuyên mục tiếng Việt. Tuy rằng không có nhiều thời gian để đọc thật kỹ thông tin trong Diễn Đàn, nhưng nhìn chung tôi thấy chỉ có các bạn đọc chửi nhau là nhiều. Tôi cho rằng đây không phải là ý muốn của tất cả bạn đọc và của Ban Việt ngữ. Nếu chúng ta suy nghĩ một cách thật đơn giản thôi, coi Diễn đàn là một nơi tốt để người Việt khắp nơi gần nhau hơn, hiểu nhau hơn và yêu nhau hơn. Trên diễn đàn mỗi người có những ý kiến khác nhau, thậm chí trái ngược nhau cũng là chuyện thường tình vì chúng ta vốn là những con người hoàn toàn khác nhau mà, chỉ có một cái chung thôi, đó là "Người Việt". Mỗi người yêu đất nước Việt Nam theo cách của riêng mình, có cách nhìn nhận của riêng mình. Và tôi chưa thấy có một quan điểm riêng (cá nhân) nào là chân lý cả. Do vậy nếu có ai đó đưa ra ý kiến trái với suy nghĩ của mình thì có thể thẳng thắn để trao đổi chứ đừng nên chửi mắng nhau. Tôi không thấy bạn Trung ở Vũng Tàu có lỗi gì hết để bạn Zuy có quyền dùng lời lẽ quá cay độc như vậy. Chúng ta thử có suy nghĩ: 1) nếu một người lớn lên từ nghèo khó, thì họ thương xót vì "việc Việt Nam đang vung tay quá trán trong kỳ Seagames này và đặc biệt là đêm khai mạc"??? thì cũng là thiện chí rất yêu nước và muốn nhắc nhở nhà chức trách hãy cân nhắc và hãy tằn tiện mà thôi. 2) nếu một người khác lớn lên không phải lo nghĩ nhiều về đồng tiền thì việc họ tự hào với những màn trình diễn rất ấn tượng của Việt Nam thì cũng là xuất phát từ lòng tự hào dân tộc. 3) Trong một nước Việt thôi, nhưng chúng ta thấy có 2 cách sống rất rõ rệt: người Miền Nam, đặc biệt là Miền Tây, họ có cách sống "không nghĩ đến ngày mai". Nhưng người Bắc thì không chỉ nghĩ đến "ngày mai" mà còn nghĩ đễn "sang năm" nữa kia. Thế lối sống nào đúng hơn. Chỉ có thời gian mới có thể trả lời được. Có thể cách sống của người Nam thúc đẩy phát triển kinh tế mạnh hơn, nhưng cách của người Bắc lại chắc chắn hơn. 4) Trong một sự việc, có người chỉ muốn nghiên cứu, tìm hiểu mặt trái của nó, ngược lại có người khác chỉ là mặt tốt mà thôi. Ai đúng, ai sai??? Tôi chỉ muốn nói rằng, cái gì cũng đúng cả nếu chúng ta thật sự thiện chí, còn sẽ sai nếu ngược lại. Có nghĩa là tất cả chúng ta sẽ thực sự thiện chí vì một mục đích chung "Người Việt và Nước Việt". Quay lại với Seagames, theo tôi người Việt mình chẳng thua kém bất kỳ người nào trong khu vực Đông Nam Á cả. Do vậy, việc chúng ta có đứng 1 hoặc 2 thì cũng là chuyện bình thường vì chúng ta có quá nhiều lợi thế của nước chủ nhà so với các nước khác. Hơn nữa theo quan điểm của tôi thì thể thao phải "Fair play" và quan trọng hơn thì "The winer takes it all". Do vậy, chúng ta sẽ phải tận dụng mọi lợi thế để có được thành tích cao nhất. Việc đúng, sai đã có trọng tài. Họ thiên vị là lỗi của họ. Và chúng ta nên tự hào và tận hưởng những chiến thắng "hiếm hoi" này. Chúc cho VN chiến thắng và mọi người vui vẻ với Seagames. Nguyễn Thành Trung, Biên Hòa Tôi tôn trọng ý kiến của các bạn, có điều bạn Zuy ở New York đã hiểu sai ý tôi. Chuyện đó là bình thường. Bây giờ tôi muốn thảo luận một chút với các bạn về lợi ích kinh tế của Sea Games. Tất nhiên bên cạnh lợi ích kinh tế thì có những lợi ích vô hình, không thể tính được, chẳng hạn lợi ích tinh thần. Tuy nhiên, một nước nghèo khi chi tiêu một khoản tiền lớn (người ta nói khoảng 100triệu USD), dứt khoát phải cân nhắc mọi lợi ích, đặc biệt là lợi ích kinh tế. Báo chí mình có dạo đã trích dẫn một số nguồn nước ngoài mỉa mai Mỹ đã thương mại Thế vận hội Alanta 96 để thu lợi lớn về kinht tế. Không rõ người ở các nước phát triển nhìn nhận chuyện đó như thế nào, nhưng riêng một nước nghèo như ta, dứt khoát phải học hỏi cách làm đó trong chừng mực có thể. Một người bạn của tôi bảo rằng chi tiêu như thế sẽ kích cầu. Không sai!Có điều tôi tiên đoán rằng phần lớn các công trình phục vụ Sea Games sẽ bỏ không, hoặc không có khả năng tận dụng hết. Nếu bạn là người ở tỉnh (ý tôi là ko sống ở SG hoặc HN) bạn sẽ rất dễ kiểm chứng điều này bằng cách ghé qua các khu thể thao ở địa phương bạn. Ở gần nhà tôi,có một sân vận động cũng tương đối lớn, nhưng gần như bỏ hoang, mỗi năm chỉ sử dụng vài lần, và không ai quan tâm đến các sự kiện đó. Nếu bạn sống ở SG hoặc HN, thử hỏi mỗi năm sân Hàng Đẫy và sân Thống Nhất-với chỉ 20.000 chỗ ngồi, chật kín được mấy lần? Và ngay lập tức bạn sẽ hình dung được cái cảnh mênh mông ghế trống của sân Mỹ Đình trong tương lai. Tiêu 55 triệu USD như thế đã cần thiết chưa? Hơn nữa, làm do làm vội vàng, nên xuống cấp nhanh chóng là không tránh khỏi. Có bạn nói rằng Sea Games sẽ thu hút khách du lịch. Cũng đúng! Nhưng là khách du lịch nào? Tất nhiên chủ yếu là dân ĐNÁ. Tiếc thay, trong cơ cấu thị trường du lịch VN, dân DNÁ xưa nay không phải là thị trường chủ lực, số lượng cũng ít mà tiêu pha cũng ít. Tôi không bài xích gì chuyện đầu tư cho thể thao, cũng rất ủng hộ việc tổ chức Sea Games, nhưng theo tôi nên làm vừa phải, vừa với trình độ kinh tế xã hội của mình, phô trương là lãng phí. Và cố gắng tối đa để "có lãi" như có nước đã làm được, hoặc ít ra cũng "lỗ" ít thôi. Zuy, New York Tôi cũng muốn trao đổi một chút với bạn Nguyễn Thành Trung, thực sự tôi không hiểu bạn có phải là người Việt Nam hay không mà lại có những suy nghĩ lệch lac như vậy. Bạn đã đi quá xa trong giới hạn của một nền thể thao chân chính và fair play. Thể thao là thể thao, chính trị là chính trị, số huy chương vàng đích thực không là gì cả nếu thi đấu không công bằng và trung thực. Tôi đã xem rất nhiều môn thi đấu của các vận động viên Việt Nam qua các phương tiện truyền thông, họ thi đấu kiên cường và công bằng. Tinh thần của SeaGame là tinh thần thượng võ. Việt Nam chúng ta luôn tôn trọng về điều đó. Việc Indonesia hay Liên Xô có như thế nào đó là việc của họ, còn chúng ta là Việt Nam, tinh thần Việt Nam, đừng so sánh không đúng chổ như thế. Tôi tin rằng Việt Nam đang đổi mới từng ngày, dù vẫn còn nhiều thiếu xót nhưng thực tế đất nước nào cũng vậy thôi. Bạn nên nhớ rằng, 80% dân số Việt Nam sống bằng nghề nông nhưng xin chớ hiểu nhầm họ chân lắm tay bùn, và nghèo túng... nhưng bạn đâu bết rằng 90% có điện, 80% có Tivi, và nhiều người trong số họ là tỉ phú chứ không "dốt" như bạn nghĩ không. Tử Long Nhớ những Sea games trước, khi tôi còn ở Việt Nam, ngày ngày cùng vui cùng buồn với các anh chị vận động viên, nhất là với đội tuyển bóng đá thân yêu! Hôm nay Sea games tổ chức ở nước mình nhưng lại không có cơ hội gào hét cổ vũ cho đội tuyển. Tiếc quá ! Tôi không hiểu một số ít quý vị đây có còn là người Việt Nam không nữa? Các vị lúc nào cũng to mồm dân chủ này dân chủ nọ. Cái gì cũng kèm dân chủ vào cho được. Tưởng ra vài năm ở nước ngoài là đã ti toe, chê này chê nọ. Việt Nam đã đổi mới nhiều. Cuộc sống tốt đẹp hơn nhiều rồi. Việt Nam cần những con người có nhiệt huyết, có kiến thức chứ không cần những nhà chính trị xa-lông lý thuyết suông. Sea games này, Nhà nước VN đầu tư rất nhiều. Cần phải làm thay đổi cái nhìn của bạn bè quốc tế, nhất là trong khu vực là điều rất quan trọng. Du lịch Việt Nam gần đây cũng phát triển rất nhiều nhờ những sự quảng bá có quy mô lớn, tích cực. Việt Nam muôn năm! Sea Games 22, Hà Nội Xin trao đổi cùng bạn Nguyễn Thành Trung : Đúng là chúng ta còn nghèo lắm, chúng ta còn khó khăn lắm, tất cả mọi lĩnh vực còn rất kèm nhưng tôi nghĩ là chúng ta đang cải thiện dần dần và thực tế là chúng ta đang cải thiện đó thôi. Mạnh Hùng, Hà Nội Gửi bạn Nguyễn Thành Trung: Bạn có biết đầu tư cho ngành thể dục thể thao là bao nhiêu không? Xin nói rằng không thấm gì so với các ngành khác đâu, thậm chí còn nhỏ như con voi với con kiến. Hãy thử so sánh xem xây dựng sân vận động quốc gia chi phí hết khoảng 55 triệu đôla nhưng xây dựng cầu Thanh Trì khoảng 400 triệu đô la cơ. Hay như những chương trình cải cách của ngành giáo dục tiêu tốn hàng trăm tỷ đồng những sau nhiều năm đã cải thiện được bao nhiêu mà có khi lại quay lại phương pháp đào tạo cũ. Hoàng Long, Hà Nội Cho tôi trao đổi với bạn Phú Quốc ở Vũng Tàu. Bạn nói là "bớt đi một quả pháo hoa thì sẽ giúp được một người nghèo" ư. Nghe sao mà thiển cận quá. Đầu tư vào Sea Games sẽ thu về các mối lợi khác. Kinh tế nước nhà cũng vì thế mà phát triển hơn, từ đó ta có thể giúp thêm được bao nhiêu người nghèo ấy chứ. Bây giờ mỗi khi bạn ăn một món gì đó ngon, lại có người nhảy ra và bảo: "Ông bớt ơn món ngon này đi, ăn một món vừa vừa thôi thì đã giúp được một người nghèo rồi". Liệu như thế bạn có chịu được không. Đó là chưa kể đến Sea Games nâng cao tinh thần yêu nước, tinh thần đoàn kết, lòng tự hào dân tộc của người VN lên biết bao nhiêu thì bạn không tính. Đúng như có bạn nói, mối lợi về du lịch nhờ Sea Games sẽ tăng lên. Có một đối tác của chúng tôi là người Singapore dịp này cũng sang VN "công tác". Thú thật là công việc phải một thời gian nữa mới bắt đầu cơ. Nhưng họ đã sang sớm hơn nhân dịp Sea Games. Chiều nay họ cũng đi xem trận bóng đá bán kết của VN đấy. Hữu An, Hà Nội Gửi bạn Mai An. SEA Games là một đại hội thể thao của khu vực Đông Nam Á nên luật của Liên đoàn Thể thao Đông Nam Á cũng khác so với các khu vực khác. Nước chủ nhà có quyền đưa ra số lượng môn thi và nội dung thi dựa trên khả năng tổ chức của nước mình, chính vì vậy mà nước chủ nhà phải chọn những môn thế mạnh của nước mình nên việc luân phiên cũng đúng thôi. Nhưng việc lựa chọn cũng phải dựa trên luật. Như bạn đã biết Việt Nam tổ chức với mục tiêu hoà bình, hữu nghị, cùng phát triển và tổ chức SEA Games trung thực (Fair Play). Thêm vào đó, cái thành công của Việt Nam ở đây là chúng ta đã tạo nên một cơ sở tập luyện và thi đấu cũng như trang thiết bị để phục vụ cho ngành thể thao hết sức hiện đại, chúng ta còn cải thiện được các địa điểm công cộng. Còn một vấn đề cuối tôi muốn nói với bạn là trong Hiến chương Olympic có nói: mục đích của thi đấu thể thao là vượt qua chính bản thân mình, khẳng định cho nhân loại thấy rằng con người có thể làm được những việc hết sức phi thường. Không biết ý kiến của tôi có đúng không? Xin mời góp ý. Bình, Hà Nội Tôi không hiểu bạn Thái Chu có phải là người Việt Nam không nữa? Bạn đưa ra nhận xét là "Việt Nam đang cướp huy chương chứ không phải thi đấu". Quả thực nhận xét của bạn mang tính cá nhân thù ghét và bôi nhọ người VN thì đúng hơn, có lẽ bạn không phải là người VN nên mới đưa ra những nhận xét như vậy. Bạn nghĩ rằng những môn thi đấu như bắn súng (hiện nay 17 HCV), (Karatedo (12 HCV), điền kinh (4HCV), Đua thuyền (2HCV) ... mà VN dành được đều không xứng đáng? Nếu thế thì bạn nhầm to rồi đấy. Giá mà bạn có cơ hội được xem những VĐV Việt Nam thi đấu thì tôi tin chắc bạn sẽ không đưa ra những nhận xét như vậy. Bạn thử dạo qua các trang web của các nước đang tham gia Sea games như Straits Times (SING); The Nation (Thailand) xem họ nói gì nào... Ngày nào tôi cũng! đọc những thông tin về Seagames của tất cả các báo để so sánh và xem VN cho trung thực không. Nói chung VN dành được số huy chuong trong những ngày qua là hoàn toàn bằng nỗ lực vượt bậc của các VĐV. Tôi cũng chỉ thấy một vài những phàn nàn về môn cầu mây nam (biểu diễn tính điểm) hay Thể dục dụng cụ. Nhưng đó chỉ là 2 trong số hơn 70 huy chương vàng mà VN đoạt được. Tôi cũng như đa số người VN khác cũng mong rằng VN sẽ dành được những HCV một các minh bạch và fair play. Nhưng những cuộc chơi nào thì đội ngũ trọng tài và ban tổ chức cũng sẽ một phần nào đó thiên vị nước chủ nhà. Hãy nhìn vào nước Mỹ tổ chức Olympics 2002 (Salt Lake) xem có bao nhiêu sự thiên vị cho nước chủ nhà đến nỗi đoàn thể thao của nước Nga định bỏ về, hay sau đó dấy lên làn sóng bài Mỹ ở Hàn Quốc (một nước anh em với Mỹ) do bất công ở môn trượt tuyết... Do đó, Sea Games 22 không thể nằm ngoại lệ của quy luật này được. Ngay cả BBC, RFA cũng có những bài viết rất tự hào về Seagames 22 đấy. Tôi cũng mong rằng các VĐV sẽ thi đấu hết mình để dành vị trí thứ 2 Hoặc có thể là thứ nhất toàn đoàn, đó cũng là quy luật thôi vì: Theo tôi nhớ không nhầm thì năm 1991 bắt đầu tham gia Sea Games nước ta chỉ đạt dưới 10 HCV (đứng ở vị trí 7 hay thứ 8), Seagames 20 được gần 30 cái, Sea Games 21 gần 50 HCV (thứ 4). Nên không có lý do gì Seagames 22 tổ chức ở VN chúng ta lại không thể đoạt được khoảng 100 - 120 HCV (xếp thứ 2 hoặc 1). Bên cạnh đó tôi cũng mong rằng sự làm việc trong sạch của đội ngũ trọng tài để VN đạt được vị thế theo đúng khả năng của mình dù VN đứng thứ 1, 2,3 hay kể cả vị trí thứ 4. Trần Hoàng, Đà Nẵng Tôi nghĩ rằng Việt Nam sẽ đứng vị trí thứ nhất toàn đoàn vì hiện nay Việt Nam đang bỏ xa Thái Lan ở vị trí thứ hai về số huy chương vàng. Ngoài ra Việt Nam còn một số môn chắc chắn có huy chương vàng (môn thế mạnh) như Silát, vật, lặn, đá cầu. Xin chúc mừng đội Việt Nam. Gửi bạn Thái Chu, tôi không biết bạn là người Việt Nam hay là người nước nào mà lại nói rằng: "Tôi nghĩ rằng thể thao VN đang cướp huy chương chứ không phải thi đấu". Tôi nghĩ rằng bạn chưa bao giờ chơi thể thao hoặc là quá...ghét đất nước Việt Nam (điều này chắc là không, bởi vì bạn là người Việt Nam). Chắc bạn còn nhớ World Cup tổ chức tại Pháp, đội Pháp đã chiến thắng đội Brazil để giành ngôi vô địch, theo bạn chắc là đội Pháp cướp huy chương của đội Brazil. Trên thực tế, trong thể thao, yếu tố để chiến thắng là ngoài sự khổ luyện của mỗi vận động viên còn có các yếu tố khác như quen sân, cổ động viên... Khi thi đấu tại sân nhà thì các vận động viên đều có thành tích tốt hơn khi thi đấu trên sân khách. Điều này là hiển nhiên. Yêu nước, Hà Nội Tôi không hiểu các vị ở trong nước hay ở ngoài nước thừa hơi mà ngồi chế diễu hay bịa chuyện về Việt Nam. Tôi chỉ biết tôi đang sống trong một đất nước hoà bình, đang có một SEA games tuyệt vời. Các vận động viên thi đấu hết mình thế mà các vị ngồi đấy để nói phét với nhau. Muốn đất nước giầu mạnh sao các vị không ủng hộ đất nước. SEA games là cơ hội để đất nước giới thiệu với bạn bè các nước, để các nước khác biết về Việt Nam chúng ta như thế nào. Qua đây chúng ta còn thu hút sự chú ý của Quốc tế, vị thế của Việt Nam mới lên cao. Việt Nam tuyệt vời. Trâu vàng, Hà Nội Những ngày này trên mọi nẻo đường đều rực rỡ băng rôn, biểu ngữ… và trên nhiều con phố, các gia đình còn cùng nhau treo cờ như trong ngày quốc lễ. Lòng tôi trào dâng niềm tự hào. Việt Nam rực rỡ cờ và hoa. Việt Nam lần đầu tiên đăng cai SEA Games, một ngày hội thể thao lớn của khu vực. Niềm tin tưởng một SEA Games thành công tốt đẹp đang dần trở thành hiện thực. Đêm khai mạc hoành tráng và ấn tượng. Những ngày thi đấu sôi nổi và trong sáng. Thật là một tinh thần thể thao đẹp. Tôi nhớ lại trong một chương trình truyền hình, một nhà hoạt động xã hội Thụy Điển đã nói rằng: “Tôi không hiểu vì sao các bạn đã chiến thắng trong các cuộc chiến vừa qua, nhưng khi đến đất nước các bạn, nhìn những nụ cười khi gian khổ và những giọt nước mắt khi thành công của các bạn thì tôi đã hiểu”. Vâng, con người Việt Nam là vậy đó, luôn giữ vững nụ cười cho tương lai và những giọt nước mắt cho niềm tin tất thắng. Tôi yêu nụ cười và nước mắt Việt Nam xiết bao! Tôi nhớ giọt nước mắt của các vận động viên Việt Nam khi lá cờ đỏ sao vàng được tung bay trên đỉnh vinh quang. Và cũng nhớ giọt nước mắt của những vận động viên Việt Nam đã thi đấu trung thực và nỗ lực nhưng vẫn bị xử ép. Vậy thì tại sao chúng ta lại phải lặp lại nỗi đau ấy cho các đội khác khi thi đấu trên đất nước Việt Nam luôn mong muốn chia sẻ những nụ cười với bạn bè? Không đâu, chúng ta đang quyết tâm không để những chuyện tiêu cực như vậy xảy ra, để chứng tỏ cho bạn bè biết rằng chúng ta thi đấu vì màu cờ sắc áo nhờ chính nỗ lực của bản thân mình, đó chính là chiến thắng vinh quang nhất. Chúng ta rất tin vào điều đó khi chính các vị lãnh đạo cao nhất của nhà nước cũng luôn căn dặn ban tổ chức về điều này. Nếu bất kỳ sai phạm nào trong công tác trọng tài cũng như thi đấu thì chiến thắng đó sẽ không được công nhận và người vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm minh. Thực tế những ngày thi đấu vừa qua chúng ta đã thực hiện tốt điều này. Thế nhưng, không vì thế mà chúng ta không đưa ra những tiêu chuẩn phấn đấu cho đoàn thể thao nước nhà. Bất kỳ quốc gia đăng cai SEA Games nào cũng được ưu tiên chọn đưa vào những môn thi đấu cho kỳ đại hội đó. Chúng ta cũng đã chọn cho mình những môn chúng ta đang nắm ưu thế không chỉ trong khu vực mà cả trên thế giới. Đó là các môn wushu, karatedo, pencak silat… và một số môn thi đấu mới mà Việt Nam rất có thế mạnh như đá cầu, cờ vua, lặn… Trong thời gian qua, các tuyển thủ của chúng ta đã hăng say luyện tập chờ ngày thi thố tài năng trong vòng tay của người thân, bạn bè. Chiến công của họ thật xứng đáng với những ngày gian khổ qua. Trong những ngày này chúng ta thật hạnh phúc hoà chung với niềm vui của những ngày hội thể thao và không thể nào quên đêm khai mạc đầy tính truyền thống và độc đáo. Hàng triệu con tim dõi theo lễ hội và háo hức đón chờ từng tiết mục đầy sáng tạo. Thật sự khác biệt và hấp dẫn so với những lần khai mạc trước. Đó là những nhận xét của các báo chí nước ngoài khi nói về lễ khai mạc SEA Games 22. Chúng ta thật tự hào vì đã đem lại cho bạn bè một khúc dạo đầu tốt đẹp như vậy. Tôi không thể nói gì hơn, chỉ thầm nghĩ rằng sức mạnh Việt Nam là đây, tinh thần đoàn kết của Việt Nam đã thể hiện trong những ngày tuyệt vời này. Mai An, Việt Nam Sea Games luân phiên trong các nước ASEAN, số huy chương cũng luân phiên cho nước chủ nhà. Đông Nam Á là vậy, đến bao giờ mới có một đại hội thể thao đích thực? Phú Quốc, Vũng Tàu Các bạn nghĩ gì khi sau màn bắn pháo hoa đêm khai mạc Seagames 22, tại một kênh truyền hình khác chiếu những mãnh đời bất hạnh và kêu gọi hãy giúp đỡ người nghèo. Lúc đấy con trai tôi- sau khi hỏi ba về giá trị một quả pháo hoa - nói nếu bớt đi một quả pháo hoa thì có thể giúp một người nghèo vượt khó rồi. Còn tôi, cũng nghĩ là không cần phô trương nhiều quá, còn thành tích ư, rất vui mừng với những tấm huy chương đạt được, nhưng xin đừng để nó nhiễm mùi chính trị và bè phái, cục bộ. Hoàng Nghĩa, Hà Nội Thể thao là thể thao, không có chính trị. Mà kể ra nhà nước không đầu tư cho các VĐV từ trước đây 4-5 năm thì có được thành tích như ngày hôm nay không. Các vị toàn nói đến những đồng tiền phải bỏ ra, nhưng các vị có biết đồng tiền đấy ở đâu ra không? Có biết ta thu lại được bao nhiêu không? Sao không thấy nói. Tại sao có bao nhiêu người xem qua Internet mờ mờ tỏ tỏ còn rưng rưng nước mắt mà các vị lại hằn học với thành tích của Việt Nam đến vậy? Không chỉ có BBC mới có diễn đàn để cho mọi người bàn luận đâu nhưng vào đây xem thấy nhiều người nói lung tung quá, không hiểu thực tế Việt nam gì cả. Các vị nghĩ lại đi, hãy về Việt Nam mà xem sự thực như thế nào. Chào thân ái. Hùng, ̣Đắc Lắc Huy chương vàng nhiều quá, không biết Việt Nam có thực chất gì không. Có lợi gì không khi Việt Nam bỏ số tiền quá lớn tổ chức trong khi với số tiền đó, có thể làm những công trình thiết thực hơn. Hùng Nguyễn, Mỹ Tôi rất vui mùng vì sự tiến bộ vượt bậc của thể thao Việt Nam. Nếu bạn theo dõi thành tích thể thao VN qua các kỳ Sea Games mấy năm qua thì những két quả trên thật đáng khâm phục. Đừng dùng thể thao mà làm chính trị, tôi không thích. Hãy để cho thể thao cao thượng như nó vốn có. Qua Sea Games nay, VN cũng dần dần chứng tỏ có thể tổ chức tốt các sự kiện thể thao lớn, tôi hy vọng như thế. Trước khi sự kiện thể thao này diễn ra, rất nhiều người đã tỏ ra quan ngại về khả năng tổ chức một đậi hội thể thao lớn như thế. Có thế người dân Việt trong nước mới có những phút giây hạnh phúc như những ngày qua. Qua đây tôi xin chúc mừng nhừng người đã mang huy chương về cho đất nước, làm tôn vinh dân tộc mình. Còn tốn kém ư, nhiều nguời còn nghèo, không dủ ăn ư? Chẳng nhẽ chỉ vì nghèo mà không dám đứng ra tổ chức những sự kiện như thế ư? Đừng nghĩ thế, nếu nghĩ thế chắc VN không dám làm gì phải không? Tuyên Phạm, California Lẽ ra thể thao VN còn có thể tiến xa hơn nếu giải quyết được vấn đề lãnh đạo. Nạn quan liêu, tham nhũng, bè phái đã và đang xảy ra trong cả nước, kể cả trong thể thao. Điều này trong và ngoài nuớc ai cũng biết, khỏi phải bàn. Nhưng dù sao tôi cũng xin chia sẽ niềm vui chung về thàng tích của VN ở Sea Games 22. Nguyễn Thành Trung , Biên Hòa Cho đến giờ phút này có thể coi là thành công. Chúng ta cũng đang dẫn đầu về số huy chương, bỏ xa các đối thủ. Tôi nghĩ nhiều về điều đó và tôi thấy vừa vui, vừa buồn. Mừng vì thành công, cũng cảm thấy tự hào, bớt tự ti khi nghĩ đến đất nước đang còn nghèo. Buồn vì cảm thấy hình như chúng ta đang lâm vào cơn bão phô trương. Với trình độ kinh tế xã hội của chúng ta hiện nay, sự đầu tư quá lớn vào Sea Games như vậy có thực sự cần thiết? Singapore, Malaixia, Thailand họ giàu hơn chúng ta rất nhiều và có lẽ họ sẽ không đầu tư như thế nếu họ còn nghèo như chúng ta. Xưa nay ta vẫn kém họ, thế mà bây giờ ta bỏ xa họ trong bảng tổng sắp. Vì ta chủ trương thi đấu sòng phẳng, không gian lận nên có thể thấy đã phải đầu tư lớn như thế nào. Không phải là thể thao không quan trọng, nhưng hãy liệu cơm gắp mắm. Tiêu pha đúng với thực lực của mình. Tôi nhớ đến CHDC Đức và Liên Xô trước kia, lúc nào cũng là những nước hàng đầu! tại các kì thế vận hội. Nhưng những thành tích đó không cứu được sự sụp đổ của họ. Indonesia cũng đoạt được rất nhiều huy chương ở kì Sea Games họ tổ chức, nhưng giờ đây nhớ đến họ người ta nghĩ đến khủng hoảng kinh tế, khủng bố, ly khai trước. Người ta không sống bằng các huy chương. Điều quan trọng nhất là mức sống của người dân, điều kiện y tế giáo dục. Khi nghĩ đến 80% những người sống ở nông thôn - có lẽ chỉ biết đến sự sôi động của đại hội qua truyền hình (cũng chưa nhiều lắm), tôi nghĩ có lẽ chúng ta chỉ nên phấn đấu đứng thứ 3, thứ 4 gì đó và bớt một phần đầu tư cho những nơi còn nghèo khó kia. Khi men say chiến thắng qua đi, cơm gạo áo tiền mới là thiết thực. Điều quan trọng là đứng quên chúng ta đang đứng ở chỗ nào trong tầm mức phát triển của thế giới. Hãy đầu tư tất cả cho một ngày nào đó chúng ta đứng đầu Đông Nam Á về kinh tế, người Việt trở thành một dân tộc có trình độ cao, lúc đó hãy nghĩ đến dẫn đầu ĐNÁ về thể thao cũng chưa muộn. Cứ nghĩ đến việc mỗi lần người Việt xin Visa nhập cảnh vào một nước phát triển nào đó, họ đâu có thèm xem chúng ta có bao nhiêu huy chương ĐNÁ vận hội. Họ nhìn vào 350USD/người/năm và lo ngay ngáy việc dân mình trốn ở lại. Đó chính là tấm huy chương tủi nhục mà chúng ta không bao giờ được phép quên, có thế mới hi vọng một ngày mai tươi sáng cho dân tộc. VNvôđịch, Hà Nội Nhà nước đầu tư cho Sea Games là rất đúng. Đó là một cơ hội để quảng bá về hình ảnh Việt Nam mới cho thế giới. Từ đó sẽ dẫn đến các mối lợi về kinh tế như du lịch, đầu tư,... Ngay như về vấn đề du lịch, ví dụ ở Hà nội, chúng ta chỉ cần bước ra đường vào thời gian này thôi là thấy ngay: khách du lịch nước ngoài nhiều vô kể. Rất nhiều người cũng mặc áo hình quốc kỳ VN, cầm quốc kỳ VN vui vẻ hoà vào dòng cổ động viên cuồng nhiệt VN. Trần Tiến Đạt, TP HCM Các bạn biết là thành tích thi đấu trong thể thao phụ thuộc nhiều vào yếu tố con người và sự đầu tư. Thể chất người châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng có hạn chế nên việc các nhà chuyên môn định hướng đầu tư theo các ngành hẹp phù hợp với đặc thù Việt nam là điều tất yếu. Các thành tích dẫn đầu trong các môn thi đấu sở trường chứng tỏ kết quả đầu tư tốt, phù hợp với con người Việt Nam. Binh Tran, TP HCM Trời ạ. Ngay cả trong thể thao mà có người vẫn có thể lồng vào đó chuyện dân chủ. Thể thao là thể thao, thành tích là thước đo lớn nhất, và đến giờ phút này (Thứ 2, ngày 8/9/2003) Vietnam đang bỏ xa nước thứ 2 về số HCV. Điều này đáng để người Việt Nam (trong cũng như ngoài nước) tự hào. Không cần biết Sea games có vị thế như thế nào với thế giới, chỉ cần biết người Việt có thể vỗ ngực nói với người Indo, Malai, Sing, Thái... rằng chúng tôi đã chiến thắng. Lê Tú, TP HCM Muốn biết trình độ thể thao của nước nào, xin nhìn kết quả những môn Điền Kinh + Bơi Lội. (Chú thích của BBC: Tính đến ngày 08/12 riêng trong Điền Kinh VN giành được3V, 6B, 3Đ, còn số huy chương trong Bơi Lội là 0) Thái Chu Tôi nghĩ rằng thể thao VN đang cướp huy chương chứ không phải thi đấu. Phần lớn huy chương vàng VN đạt được đều nằm ở những bộ môn có cách chấm điểm dựa vào cảm tính rất nhiều. Nói chung thể thao Đông Nam Á là vậy. Các nước có nền thể thao khá hơn cả như Thái, Indonesia, Malaysia mỗi khi tổ chức Sea Games đều "hốt" huy chương như nhặt lá rụng và đứng đầu bảng. Với kiểu thi đấu như vậy thì còn lâu lắm VN hay khu vực Đông Nam Á này nói chung, mới vươn đến tầm vóc hoàn cầu trong thể thao. Nam Anh, Hà Nội Tôi nghĩ Việt Nam sẽ giành được vị trí thứ 2 toàn đoàn trong Seagame này. Với bóng đá, Việt Nam sẽ đoạt chức vô địch.

061004_hoangvannghien_update

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2006/10/061004_hoangvannghien_update

Thu hồi biệt thự công

Báo chí trong nước cho hay UBND TP Hà Nội đang có kế hoạch thu hồi lại hai tòa nhà của thành phố đang được hai cựu quan chức thuê để ở.

Dự kiến vào thứ Tư sẽ có văn bản chính thức về việc xử lý đối với biệt thự ở 12 Nguyễn Chế Nghĩa hiện do cựu chủ tịch Hoàng Văn Nghiên thuê, và ngôi nhà 52 Tuệ Tĩnh do cựu phó chủ tịch Phan Văn Vượng thuê. Báo chí tuần rồi đã rộ lên thông tin hai ông Nghiên và Vượng nạp đơn xin mua lại hai ngôi nhà nói trên theo Nghị định 61/CP, khiến dư luận bức xúc. Ông Hoàng Văn Nghiên hiện trả tiền thuê ngôi biệt thự rộng 140 mét vuông mỗi tháng có 500.000 đồng. Trước đó, ông Đinh Hạnh, một cựu Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, nói trên báo rằng việc ông Nghiên đến ở tại biệt thự 12 Nguyễn Chế Nghĩa là sai. "Biệt thự đó được thành phố bỏ tiền ra để thu hồi và giao cho Cty quản lý nhà cho thuê để đem lại nguồn thu cho ngân sách. Như vậy nhà này còn hơn cả nhà công vụ. Vì thế việc ông Nghiên đến ở tại biệt thự 12 Nguyễn Chế Nghĩa là sai." Ông Hạnh được trích lời nói: "Phải trả lại thực trạng của ngôi nhà và sử dụng đúng mục đích là cho thuê đem lại nguồn thu cho thành phố." Tiếng nói của báo chí Trước phản hồi gay gắt do thông tin các báo đưa ra, UBND Hà Nội đã bác đơn xin mua nhà của hai ông Nghiên và Vượng, tuy lãnh đạo TP nói không có quyết định bán nhà công dù báo chí đề cập tới hay không. Báo điện tử VnExpress nói giới chức thành phố đang tìm cách giải quyết chỗ ở cho ông Hoàng Văn Nghiên nếu thu hồi nhà 12 Nguyễn Chế Nghĩa và việc thu hồi cũng không thể làm sớm trước khi ông Nghiên có chỗ dọn đi. Ông Hoàng Văn Nghiên cũng đã lên công luận nói ông không làm gì sai trái và nếu không ở nhà này thì sẽ xin thuê nhà khác theo chế độ. Được biết ngôi biệt thự mà ông đang thuê ở có giá thị trường tới hàng triệu đôla. UBND Hà Nội cũng đang yêu cầu Sở Tài nguyên Môi trường giải trình gấp việc bán ngôi nhà số 6 Lý Thái Tổ cho một quan chức cấp cao là ông Lê Đức Thúy. Ông Thống đốc đương nhiệm của Ngân hàng nhà nước đã mua nhà công biến thành tư gia từ 2004 mà UBND "không được báo cáo". Tuy nhiên, tin cho hay trong một cuộc phỏng vấn với VnExpress hôm thứ Tư, phó chủ tịch UBND Hà Nội Lê Quý Đôn đã thừa nhận hồi năm 2004 chính ông ký sổ đỏ bán nhà theo Nghị định 61 cho ông Lê Đức Thúy cùng một số quan chức khác. Việc mua bán nhà công của ông Lê Đức Thúy theo báo chí trong nước nói diễn ra nhanh chóng, mất vẻn vẹn có một tuần, dù trước đó ông chưa từng ở tại ngôi nhà 6 Lý Thái Tổ. Những vụ việc được cho là có biểu hiện tham nhũng gần đây được báo chí đưa ra chủ yếu ở Hà Nội. Điều này đặt ra câu hỏi phải chăng các nhà lãnh đạo miền Nam trong bộ máy lãnh đạo đã có nhiều quyền lực hơn và lấn át phe miền Bắc. Tuy nhiên Giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia hàng đầu về Việt Nam ở Australia thì vấn đề Nam Bắc cũng chỉ là "tình cờ" và rằng chủ yếu vẫn là chiến dịch chống tham nhũng mà thôi. --------------------------------------------------------- Đặng Phan Thanh, Hà NộiTheo ý kiến của tôi, để tránh những vụ việc biến nhà công thành nhà tư thì phân nhà cho các vị quan chức có nhu cầu tại các khu ổ chuột hay khu tái định cư cùng với dân nghèo thành phố để họ thấy dân ta còn khổ như thế nào. Lê Minh Hoàng, TP HCMNhà nước chúng tôi đang có chủ trương bán nhà nhà nước hiện đang cho thuê. Đây là một chủ trương đúng đắn. Việc một số đồng chí nguyên là lãnh đạo hay đang là lãnh đao mua nhà công cũng như với tư cách họ là một công dân Việt Nam mua nhà của nhà nước. Các bạn không nên vì một mục đích nào đó để rồi bất cứ hiện tượng, sự việc nào cũng gắn cho nó một cái gọi là "ý nghĩa" nào đó. Hiện nay, đang có rất nhiều người dân đã đang và sẽ mua nhà thuộc sở hữu nhà nước, đã có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất. Còn giá thuê nhà được trả theo giá quy định của nhà nước, và giá thuê nhà do nhà nước quy định cũng rất thấp để đảm bảo quyền có chỗ ở của công dân. Bản thân tôi cũng đang ở nhà thuộc sở hữu nhà nước với giá thuê quy định hiện nay đối với khu nhà tôi là 1000đ/1m2/1 tháng, nếu tôi có tiền để mua thì ngôi nhà sẽ trở thành tài sản riêng của bản thân. Lê Tuấn, TP HCMTheo ý kiến của tôi những rắc rối về nhà tư hay nhà công phát sinh từ việc không áp dụng quy luật của thị trường vào quản lý nhà nước. Con người ta làm việc là vì quyền lợi của chính mình trước đã. Và người ta phải được trả công theo giá trị của sức lao động. Lương của một CEO có thể lên đến 200000 USD / năm. Lương của một bảo vệ chỉ có 600 USD/ năm. Vì vậy một trong mấu chốt của vấn đề chống tham nhũng là minh bạch hoá hệ thống để chống gian lận và trả lương phù hợp cho các quan chức. Nếu cho bạn chọn giữa việc làm thống đốc ngân hàng với và việc làm một thư ký tập sự tại một công ty nước ngoài với mức lương như nhau đồng thời chặn tất cả các nguồn thu khác do vị trí của bạn đem lại, thì bạn chọn cái nào. Dĩ nhiên là bạn chọn làm thư ký. Khoẻ hơn nhiều. Có bạn sẽ hỏi tôi rằng các quan chức có làm gì đâu mà lãnh lương cao và rằng một ông bảo vệ trực đêm còn cực khổ hơn nhiều. Theo tôi giá trị sức lao động của một người dựa trên ảnh hưởng của quyết định của người đó lên mọi người xung quanh. Một quyết định sai của một bác bảo vệ có thể làm cho công ty mất chừng 10000 USD. Nhưng một quyết định sai của một quan chức cấp tỉnh có thể dẫn đến thảm họa cho cả tỉnh đó. Vì vậy đừng bao giờ so sánh tại sao tháng lương của 1 quan chức lại nhiều hơn thu nhập cả năm của một người bình thường. Cần phải trả lương xứng đáng cho 1 người xứng đáng để họ ra những quyết định xứng đáng với đồng lương đó. Và cần phải có một hệ thống minh bạch để sa thải những ai không tỏ ra xứng đáng với đồng lương được hưởng. Đó là quy luật để phát triển. TuấnVụ nhà của ông Nghiên bùng ra chỉ vì sự ghen ăn tức ở . Thực trạng ở Việt Nam sau 1975 cho đến nay có hằng mấy trăm ngàn căn nhà công biến thành nhà tư, chứ chẳng vài trường hợp đang xẩy ra. Phạm, Hải PhòngTôi biết tin vào đâu ở chế độ này? Tôi thấy mọi người dài dòng quá, các bạn cứ thử làm phép tính: với mức lương của các quan mà nhà nước trả (căn cứ theo bảng lương, thuế thu nhập), họ không làm thêm gì khác, thì giả sử mỗi ngày ông ta ăn 3 hạt vừng để dành đem số tiền lương đó mua nhà, tài sản, gửi ngân hàng... chắc phải ba đời cũng chưa đủ mấy chục triệu đô như vậy!!! Không nêu tênHai đồng chí Nghiên, Thuý gặp rủi thôi, chứ các đồng chí đảng viên hiện đã biến nhà của nhà nước thành tư gia của mình thì thiếu gì. Nếu làm tới nơi tới chốn, e rằng nhiều đồng chí lão thành cách mạng một đời vì nước vì dân trở thành các vô sản chân chính mất. Phạm Mai Hoa, Hưng YênTheo tôi được biết qua thực tế, rất nhiều thành phần trong xã hội đang rất phấn khích trước động thái mới của ông tân Thủ tướng (kể cả sĩ quan Quân đội và Công an). Rõ ràng là ông Thủ tướng đã đã thể hiện là bắt đầu chống tham nhũng thực sự (bắt đầu thôi!). Sự thật thì chống tham nhũng ở VN là vô cùng khó: Chống ông này lại đụng đến ông kia, ông đang tại chức lại đụng đến ông đã về hưu, ông quan nhỏ lại đụng đến ông quan lớn hơn, ông Thuý, ông Nghiên sẽ lại làm lòi ra nhiều ông khác... Việt Nam hiện nay hơn lúc nào hết cần một nhà lãnh đạo thật sự có uy tín và có những việc làm cụ thể. Lâu nay người ta hô hào chống tham nhũng chỉ là để đánh lừa nhân dân, bởi chính các ông hô hào đó lại là đối tượng mà nhân dân cần chống. Thật nực cười khi trong mỗi cơ quan, ông trưởng ban chống tham nhũng lại chính là quan tham to nhất. Không hiểu người dân VN đang nghĩ gì về những ông quan to thi thoảng "truyền giáo" cho họ? Khi mà các bộ mặt thật của họ sẽ lần lượt bị phơi bày ra ánh sáng. Không hiểu ông Đảng cho chống tham nhũng đến đâu? Có cho đụng đến các vị tiền bối cách mạng? Các vị ấy có công to lắm chứ những người thân trong gia đình tôi chết ngoài chiến trường thì có nghĩa rằng: Thế là hết! Phan Văn, Hà NộiVới việc xử lý ông Nghiên và ông Thuý , Ban chỉ đạo chống tham nhũng đã có màn ra mắt khá ấn tượng. Tuy nhiên căn bệnh tham nhũng và đặc biệt tham nhũng đất, nhà đã quá tràn lan từ cấp xã cho đến tận trung ương, có thể đe dọa sâu sắc đến sự tồn vong của cả chế độ chính trị hiện hành. Là một người dân thường, tôi mong Ban chỉ dạo lập được nhiều thành tích. Tôi nhờ BBC chuyển đến quý ban lời đề nghị nho nhỏ là hãy hỏi ông cựu chủ tịch Trần Đức Lương xem ông ấy có ý định gì với ngôi biệt thự trên phố Vạn Bảo? Quang Vinh, Sài GònTôi cho rằng nên làm mạnh tay hơn. Ban chỉ đạo chống tham nhũng cần tổ chức các tổ đặc nhiệm để phanh phui các vụ ăn chặn, ăn cướp tiền xương máu của nhân dân. Ai đời cán bộ chỉ làm một nhiệm kỳ mà sở hữu hàng chục tỷ đồng trong khi người dân vất vả cả đời mà chỉ đủ ăn. Nguyễn Sơn, Hà NộiÔng Đôn (Lê Quý Đôn, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội) định chuyển sang làm diễn viên nhà hát kịch nào vậy ? Cả nước đã được thông tin như sau : ông Đôn ký sổ đỏ do đã có hồ sơ mua bán nhà đất đầy đủ được cấp dưới trình lên vào thời điểm cuối năm 2004. Cùng đợt cấp sổ với nhà ông Thúy còn có 4 hộ khác đã hoàn tất thủ tục mua nhà theo diện nghị định 61. Chỉ một ngày trước đó, khi trả lời phóng viên, ông Lê Quý Đôn còn tỏ vẻ khá bất ngờ trước thông tin chuyển đổi nhà công sang nhà tư của ông Lê Đức Thúy và cho rằng, trường hợp này cần phải xem xét kỹ lưỡng, không thể dễ dàng bán nhà trong thời gian 2-3 tháng. Việc bán nhà số 6 Lý Thái Tổ cho Thống đốc Lê Đức Thúy, ông Đôn không được Sở Tài nguyên môi trường báo cáo. Tại sao chỉ sau có 24 h mà phát biểu của ông Đôn đã thay đổi nhanh như vậy? Ông Đôn là người trực tiếp giải quyết các trường hợp thay đổi công năng mà sao ông cứ giở bài ' câm điếc Xã Đàn"? Được biết việc phân nhà cho bà Hằng, Bộ trưởng bộ LĐTB- XH, nhà biệt thự tại khu Hoàng Cầu , mà dân xung quanh đó gọi là khu tham nhũng, nhẽ ra Hà nội phải thu lại căn nhà cũ rộng khoảng 200 m2, nhưng rồi nó cũng được LỜ đi. Rồi việc ông Đôn có dính đến vụ trang trại Sơn thủy , thành phố Hà nội cũng chơi bài lờ .... Hỏi rằng dân chúng tôi biết tin vào ai đây? Người dân chúng tôi mong rằng : Đây là dịp Hà nội có thể thể hiện việc chống tham nhũng đến cùng như nghị quyết mà rất nhiều lần thông qua mà không thực hiện . Lưu, Hà NộiNhững vị "Đầy tớ nhân dân" này có tài sản nổi nên nếu báo chí được quyền tự do thì cũng dễ phát hiện, còn những vị có "tài khoản "hàng triệu dollars gửi ở các ngân hàng các nước tư bản lớn thì sao? Người dân Hà Nội xưa nay hay kháo nhau về ông A, ông B có bất động sản ở Mỹ, Pháp và tài khoản này nọ... Báo chí có biết nhưng e ngại "vùng cấm" và "bằng chứng" nên không dám nói ra. Bằng chứng rõ rệt nhất là xem lương của họ phục vụ được những gì? Một đứa trẻ nít cũng biết rằng toàn bộ tài sản các vị "tai to mặt lớn VN hiện nay đều là tiền tham nhũng vì lương bổng của họ chỉ đủ ăn ngày 3 bữa mà thôi. Hoàng Minh, TP HCMTôi nghĩ biệt thự của ông Nghiên cần thu hồi ngay. Chắc chắn ông Nghiên có chỗ khác ở rồi. Làm gì đến mức bơ vơ không cửa không nhà như vậy. Hành vi chiếm đoạt tài sản công của ông chưa thành, tuy không phụ thuộc vào ý chí của ông. Hay nói cách khác, ông Nghiên phạm tội chưa đạt. Còn trường hợp ông Thúy chiếm đoạt nhà 6 Lê Thái Tổ thì rõ ràng là tội phạm đã hoàn thành. Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản của nhà nước. Nếu đúng pháp luật thì cần khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Thúy. Đương nhiên là tài sản bị chiếm đoạt bị thu hồi, trả lại cho chủ sở hữu. Mong các cơ quan hữu trách hãy làm theo đúng quy định của pháp luật. Trước mắt, khi chưa bị khởi tố, về mặt chính trị, ông Thúy phải chịu trách nhiệm chính trị. Ông Thúy cần phải từ chức ngay.

summarize: Dự kiến vào thứ Tư sẽ có văn bản chính thức về việc xử lý đối với biệt thự ở 12 Nguyễn Chế Nghĩa hiện do cựu chủ tịch Hoàng Văn Nghiên thuê, và ngôi nhà 52 Tuệ Tĩnh do cựu phó chủ tịch Phan Văn Vượng thuê. Báo chí tuần rồi đã rộ lên thông tin hai ông Nghiên và Vượng nạp đơn xin mua lại hai ngôi nhà nói trên theo Nghị định 61/CP, khiến dư luận bức xúc. Ông Hoàng Văn Nghiên hiện trả tiền thuê ngôi biệt thự rộng 140 mét vuông mỗi tháng có 500.000 đồng. Trước đó, ông Đinh Hạnh, một cựu Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, nói trên báo rằng việc ông Nghiên đến ở tại biệt thự 12 Nguyễn Chế Nghĩa là sai. "Biệt thự đó được thành phố bỏ tiền ra để thu hồi và giao cho Cty quản lý nhà cho thuê để đem lại nguồn thu cho ngân sách. Như vậy nhà này còn hơn cả nhà công vụ. Vì thế việc ông Nghiên đến ở tại biệt thự 12 Nguyễn Chế Nghĩa là sai." Ông Hạnh được trích lời nói: "Phải trả lại thực trạng của ngôi nhà và sử dụng đúng mục đích là cho thuê đem lại nguồn thu cho thành phố." Tiếng nói của báo chí Trước phản hồi gay gắt do thông tin các báo đưa ra, UBND Hà Nội đã bác đơn xin mua nhà của hai ông Nghiên và Vượng, tuy lãnh đạo TP nói không có quyết định bán nhà công dù báo chí đề cập tới hay không. Báo điện tử VnExpress nói giới chức thành phố đang tìm cách giải quyết chỗ ở cho ông Hoàng Văn Nghiên nếu thu hồi nhà 12 Nguyễn Chế Nghĩa và việc thu hồi cũng không thể làm sớm trước khi ông Nghiên có chỗ dọn đi. Ông Hoàng Văn Nghiên cũng đã lên công luận nói ông không làm gì sai trái và nếu không ở nhà này thì sẽ xin thuê nhà khác theo chế độ. Được biết ngôi biệt thự mà ông đang thuê ở có giá thị trường tới hàng triệu đôla. UBND Hà Nội cũng đang yêu cầu Sở Tài nguyên Môi trường giải trình gấp việc bán ngôi nhà số 6 Lý Thái Tổ cho một quan chức cấp cao là ông Lê Đức Thúy. Ông Thống đốc đương nhiệm của Ngân hàng nhà nước đã mua nhà công biến thành tư gia từ 2004 mà UBND "không được báo cáo". Tuy nhiên, tin cho hay trong một cuộc phỏng vấn với VnExpress hôm thứ Tư, phó chủ tịch UBND Hà Nội Lê Quý Đôn đã thừa nhận hồi năm 2004 chính ông ký sổ đỏ bán nhà theo Nghị định 61 cho ông Lê Đức Thúy cùng một số quan chức khác. Việc mua bán nhà công của ông Lê Đức Thúy theo báo chí trong nước nói diễn ra nhanh chóng, mất vẻn vẹn có một tuần, dù trước đó ông chưa từng ở tại ngôi nhà 6 Lý Thái Tổ. Những vụ việc được cho là có biểu hiện tham nhũng gần đây được báo chí đưa ra chủ yếu ở Hà Nội. Điều này đặt ra câu hỏi phải chăng các nhà lãnh đạo miền Nam trong bộ máy lãnh đạo đã có nhiều quyền lực hơn và lấn át phe miền Bắc. Tuy nhiên Giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia hàng đầu về Việt Nam ở Australia thì vấn đề Nam Bắc cũng chỉ là "tình cờ" và rằng chủ yếu vẫn là chiến dịch chống tham nhũng mà thôi. --------------------------------------------------------- Đặng Phan Thanh, Hà NộiTheo ý kiến của tôi, để tránh những vụ việc biến nhà công thành nhà tư thì phân nhà cho các vị quan chức có nhu cầu tại các khu ổ chuột hay khu tái định cư cùng với dân nghèo thành phố để họ thấy dân ta còn khổ như thế nào. Lê Minh Hoàng, TP HCMNhà nước chúng tôi đang có chủ trương bán nhà nhà nước hiện đang cho thuê. Đây là một chủ trương đúng đắn. Việc một số đồng chí nguyên là lãnh đạo hay đang là lãnh đao mua nhà công cũng như với tư cách họ là một công dân Việt Nam mua nhà của nhà nước. Các bạn không nên vì một mục đích nào đó để rồi bất cứ hiện tượng, sự việc nào cũng gắn cho nó một cái gọi là "ý nghĩa" nào đó. Hiện nay, đang có rất nhiều người dân đã đang và sẽ mua nhà thuộc sở hữu nhà nước, đã có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất. Còn giá thuê nhà được trả theo giá quy định của nhà nước, và giá thuê nhà do nhà nước quy định cũng rất thấp để đảm bảo quyền có chỗ ở của công dân. Bản thân tôi cũng đang ở nhà thuộc sở hữu nhà nước với giá thuê quy định hiện nay đối với khu nhà tôi là 1000đ/1m2/1 tháng, nếu tôi có tiền để mua thì ngôi nhà sẽ trở thành tài sản riêng của bản thân. Lê Tuấn, TP HCMTheo ý kiến của tôi những rắc rối về nhà tư hay nhà công phát sinh từ việc không áp dụng quy luật của thị trường vào quản lý nhà nước. Con người ta làm việc là vì quyền lợi của chính mình trước đã. Và người ta phải được trả công theo giá trị của sức lao động. Lương của một CEO có thể lên đến 200000 USD / năm. Lương của một bảo vệ chỉ có 600 USD/ năm. Vì vậy một trong mấu chốt của vấn đề chống tham nhũng là minh bạch hoá hệ thống để chống gian lận và trả lương phù hợp cho các quan chức. Nếu cho bạn chọn giữa việc làm thống đốc ngân hàng với và việc làm một thư ký tập sự tại một công ty nước ngoài với mức lương như nhau đồng thời chặn tất cả các nguồn thu khác do vị trí của bạn đem lại, thì bạn chọn cái nào. Dĩ nhiên là bạn chọn làm thư ký. Khoẻ hơn nhiều. Có bạn sẽ hỏi tôi rằng các quan chức có làm gì đâu mà lãnh lương cao và rằng một ông bảo vệ trực đêm còn cực khổ hơn nhiều. Theo tôi giá trị sức lao động của một người dựa trên ảnh hưởng của quyết định của người đó lên mọi người xung quanh. Một quyết định sai của một bác bảo vệ có thể làm cho công ty mất chừng 10000 USD. Nhưng một quyết định sai của một quan chức cấp tỉnh có thể dẫn đến thảm họa cho cả tỉnh đó. Vì vậy đừng bao giờ so sánh tại sao tháng lương của 1 quan chức lại nhiều hơn thu nhập cả năm của một người bình thường. Cần phải trả lương xứng đáng cho 1 người xứng đáng để họ ra những quyết định xứng đáng với đồng lương đó. Và cần phải có một hệ thống minh bạch để sa thải những ai không tỏ ra xứng đáng với đồng lương được hưởng. Đó là quy luật để phát triển. TuấnVụ nhà của ông Nghiên bùng ra chỉ vì sự ghen ăn tức ở . Thực trạng ở Việt Nam sau 1975 cho đến nay có hằng mấy trăm ngàn căn nhà công biến thành nhà tư, chứ chẳng vài trường hợp đang xẩy ra. Phạm, Hải PhòngTôi biết tin vào đâu ở chế độ này? Tôi thấy mọi người dài dòng quá, các bạn cứ thử làm phép tính: với mức lương của các quan mà nhà nước trả (căn cứ theo bảng lương, thuế thu nhập), họ không làm thêm gì khác, thì giả sử mỗi ngày ông ta ăn 3 hạt vừng để dành đem số tiền lương đó mua nhà, tài sản, gửi ngân hàng... chắc phải ba đời cũng chưa đủ mấy chục triệu đô như vậy!!! Không nêu tênHai đồng chí Nghiên, Thuý gặp rủi thôi, chứ các đồng chí đảng viên hiện đã biến nhà của nhà nước thành tư gia của mình thì thiếu gì. Nếu làm tới nơi tới chốn, e rằng nhiều đồng chí lão thành cách mạng một đời vì nước vì dân trở thành các vô sản chân chính mất. Phạm Mai Hoa, Hưng YênTheo tôi được biết qua thực tế, rất nhiều thành phần trong xã hội đang rất phấn khích trước động thái mới của ông tân Thủ tướng (kể cả sĩ quan Quân đội và Công an). Rõ ràng là ông Thủ tướng đã đã thể hiện là bắt đầu chống tham nhũng thực sự (bắt đầu thôi!). Sự thật thì chống tham nhũng ở VN là vô cùng khó: Chống ông này lại đụng đến ông kia, ông đang tại chức lại đụng đến ông đã về hưu, ông quan nhỏ lại đụng đến ông quan lớn hơn, ông Thuý, ông Nghiên sẽ lại làm lòi ra nhiều ông khác... Việt Nam hiện nay hơn lúc nào hết cần một nhà lãnh đạo thật sự có uy tín và có những việc làm cụ thể. Lâu nay người ta hô hào chống tham nhũng chỉ là để đánh lừa nhân dân, bởi chính các ông hô hào đó lại là đối tượng mà nhân dân cần chống. Thật nực cười khi trong mỗi cơ quan, ông trưởng ban chống tham nhũng lại chính là quan tham to nhất. Không hiểu người dân VN đang nghĩ gì về những ông quan to thi thoảng "truyền giáo" cho họ? Khi mà các bộ mặt thật của họ sẽ lần lượt bị phơi bày ra ánh sáng. Không hiểu ông Đảng cho chống tham nhũng đến đâu? Có cho đụng đến các vị tiền bối cách mạng? Các vị ấy có công to lắm chứ những người thân trong gia đình tôi chết ngoài chiến trường thì có nghĩa rằng: Thế là hết! Phan Văn, Hà NộiVới việc xử lý ông Nghiên và ông Thuý , Ban chỉ đạo chống tham nhũng đã có màn ra mắt khá ấn tượng. Tuy nhiên căn bệnh tham nhũng và đặc biệt tham nhũng đất, nhà đã quá tràn lan từ cấp xã cho đến tận trung ương, có thể đe dọa sâu sắc đến sự tồn vong của cả chế độ chính trị hiện hành. Là một người dân thường, tôi mong Ban chỉ dạo lập được nhiều thành tích. Tôi nhờ BBC chuyển đến quý ban lời đề nghị nho nhỏ là hãy hỏi ông cựu chủ tịch Trần Đức Lương xem ông ấy có ý định gì với ngôi biệt thự trên phố Vạn Bảo? Quang Vinh, Sài GònTôi cho rằng nên làm mạnh tay hơn. Ban chỉ đạo chống tham nhũng cần tổ chức các tổ đặc nhiệm để phanh phui các vụ ăn chặn, ăn cướp tiền xương máu của nhân dân. Ai đời cán bộ chỉ làm một nhiệm kỳ mà sở hữu hàng chục tỷ đồng trong khi người dân vất vả cả đời mà chỉ đủ ăn. Nguyễn Sơn, Hà NộiÔng Đôn (Lê Quý Đôn, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội) định chuyển sang làm diễn viên nhà hát kịch nào vậy ? Cả nước đã được thông tin như sau : ông Đôn ký sổ đỏ do đã có hồ sơ mua bán nhà đất đầy đủ được cấp dưới trình lên vào thời điểm cuối năm 2004. Cùng đợt cấp sổ với nhà ông Thúy còn có 4 hộ khác đã hoàn tất thủ tục mua nhà theo diện nghị định 61. Chỉ một ngày trước đó, khi trả lời phóng viên, ông Lê Quý Đôn còn tỏ vẻ khá bất ngờ trước thông tin chuyển đổi nhà công sang nhà tư của ông Lê Đức Thúy và cho rằng, trường hợp này cần phải xem xét kỹ lưỡng, không thể dễ dàng bán nhà trong thời gian 2-3 tháng. Việc bán nhà số 6 Lý Thái Tổ cho Thống đốc Lê Đức Thúy, ông Đôn không được Sở Tài nguyên môi trường báo cáo. Tại sao chỉ sau có 24 h mà phát biểu của ông Đôn đã thay đổi nhanh như vậy? Ông Đôn là người trực tiếp giải quyết các trường hợp thay đổi công năng mà sao ông cứ giở bài ' câm điếc Xã Đàn"? Được biết việc phân nhà cho bà Hằng, Bộ trưởng bộ LĐTB- XH, nhà biệt thự tại khu Hoàng Cầu , mà dân xung quanh đó gọi là khu tham nhũng, nhẽ ra Hà nội phải thu lại căn nhà cũ rộng khoảng 200 m2, nhưng rồi nó cũng được LỜ đi. Rồi việc ông Đôn có dính đến vụ trang trại Sơn thủy , thành phố Hà nội cũng chơi bài lờ .... Hỏi rằng dân chúng tôi biết tin vào ai đây? Người dân chúng tôi mong rằng : Đây là dịp Hà nội có thể thể hiện việc chống tham nhũng đến cùng như nghị quyết mà rất nhiều lần thông qua mà không thực hiện . Lưu, Hà NộiNhững vị "Đầy tớ nhân dân" này có tài sản nổi nên nếu báo chí được quyền tự do thì cũng dễ phát hiện, còn những vị có "tài khoản "hàng triệu dollars gửi ở các ngân hàng các nước tư bản lớn thì sao? Người dân Hà Nội xưa nay hay kháo nhau về ông A, ông B có bất động sản ở Mỹ, Pháp và tài khoản này nọ... Báo chí có biết nhưng e ngại "vùng cấm" và "bằng chứng" nên không dám nói ra. Bằng chứng rõ rệt nhất là xem lương của họ phục vụ được những gì? Một đứa trẻ nít cũng biết rằng toàn bộ tài sản các vị "tai to mặt lớn VN hiện nay đều là tiền tham nhũng vì lương bổng của họ chỉ đủ ăn ngày 3 bữa mà thôi. Hoàng Minh, TP HCMTôi nghĩ biệt thự của ông Nghiên cần thu hồi ngay. Chắc chắn ông Nghiên có chỗ khác ở rồi. Làm gì đến mức bơ vơ không cửa không nhà như vậy. Hành vi chiếm đoạt tài sản công của ông chưa thành, tuy không phụ thuộc vào ý chí của ông. Hay nói cách khác, ông Nghiên phạm tội chưa đạt. Còn trường hợp ông Thúy chiếm đoạt nhà 6 Lê Thái Tổ thì rõ ràng là tội phạm đã hoàn thành. Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản của nhà nước. Nếu đúng pháp luật thì cần khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Thúy. Đương nhiên là tài sản bị chiếm đoạt bị thu hồi, trả lại cho chủ sở hữu. Mong các cơ quan hữu trách hãy làm theo đúng quy định của pháp luật. Trước mắt, khi chưa bị khởi tố, về mặt chính trị, ông Thúy phải chịu trách nhiệm chính trị. Ông Thúy cần phải từ chức ngay.

140609_dodongnam_worldcup98

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2014/06/140609_dodongnam_worldcup98

Ký ức tuổi thơ với World Cup 1998

Tôi vẫn nhớ kỳ World Cup năm 1998 tổ chức tại Pháp.

"Khi Pháp nâng cao chiếc cup vô địch thì cảm xúc dâng trào trái tim tôi" Khi tôi mới 9 tuổi. Sống ở vùng quê thuần nông nghiệp, điều kiện tiếp xúc với phương tiện truyền thông dường như là rất hiếm hoi. Cả làng chỉ có chủ tịch xã và bí thư xã là có ti vi. Nhưng nhà nuôi chó dữ, kín cổng cao tường nên người dân không ai được tiếp xúc. Ngày đó, cũng khoảng thời gian này, bố tôi vì mê bóng đá, đã bán gần một tấn lúa để mua lại chiêc ti-vi cũ 14 inch Daewoo của một người quen. Bố mẹ tôi đã mâu thuẫn với nhau rất nhiều về chuyện kinh tế. Nhưng chúng tôi thì được thấy một chiếc TV thật, điều mà tôi vô cùng hãnh diện với bạn bè. World Cup lăn bóng, cũng là lúc mà nhà tôi lúc nào cũng đông như “hội trường UBND xã”. Người người đổ xô theo trái bóng. Các thanh niên trai tráng trong làng thì đi bắt ếch, bắt cá về làm mồi nhậu phục vụ bà con theo dõi bóng đá. Trận đấu mà tôi nhớ nhất là trận chung kết giữa tuyển Pháp gặp Brazil. Khi mà lúc đó, đội hình Brazil được coi là mạnh nhất với những Ronaldo, Kafu, Roberto Carlos, Rivaldo… Còn bên phía Pháp có Zinedine Zidane, Didier Deschamps… Ngày diễn ra trận chung kết 12/7/1998 trên sân vận động Stade de France thật đáng nhớ. Hầu như cả xóm tôi quay quần bên nhau, người góp vịt, người góp gạo người góp trứng để “liên hoan” trận chung kết. Lúc đó cảm nhận được bóng đá đã đem mọi người đến gần nhau hơn, thể hiện được tình đoàn kết của xóm làng. Khi trận đấu kết thúc với tỉ số 3-0 nghiêng về Pháp và Pháp nâng cao chiếc cup vô địch thì cảm xúc dâng trào trong trái tim tôi. Tôi yêu Zinedine Zidane từ đấy, và tôi yêu đội tuyển Pháp cũng từ dạo ấy. Có thể bây giờ, khi internet phủ khắp, nhà nhà đều có riêng những chiếc ti-vi hiện đại, truyền hình cáp hẳn hoi, nhưng sẽ khó có được cảm xúc khi mọi người cùng ngồi theo dõi 1 chiếc TV 14 inch. Nơi mọi người xích lại gần nhau hơn. Bài viết gửi cho BBC Tiếng Việt, chia sẻ kỷ niệm 'World Cup của tôi'.

summarize: "Khi Pháp nâng cao chiếc cup vô địch thì cảm xúc dâng trào trái tim tôi" Khi tôi mới 9 tuổi. Sống ở vùng quê thuần nông nghiệp, điều kiện tiếp xúc với phương tiện truyền thông dường như là rất hiếm hoi. Cả làng chỉ có chủ tịch xã và bí thư xã là có ti vi. Nhưng nhà nuôi chó dữ, kín cổng cao tường nên người dân không ai được tiếp xúc. Ngày đó, cũng khoảng thời gian này, bố tôi vì mê bóng đá, đã bán gần một tấn lúa để mua lại chiêc ti-vi cũ 14 inch Daewoo của một người quen. Bố mẹ tôi đã mâu thuẫn với nhau rất nhiều về chuyện kinh tế. Nhưng chúng tôi thì được thấy một chiếc TV thật, điều mà tôi vô cùng hãnh diện với bạn bè. World Cup lăn bóng, cũng là lúc mà nhà tôi lúc nào cũng đông như “hội trường UBND xã”. Người người đổ xô theo trái bóng. Các thanh niên trai tráng trong làng thì đi bắt ếch, bắt cá về làm mồi nhậu phục vụ bà con theo dõi bóng đá. Trận đấu mà tôi nhớ nhất là trận chung kết giữa tuyển Pháp gặp Brazil. Khi mà lúc đó, đội hình Brazil được coi là mạnh nhất với những Ronaldo, Kafu, Roberto Carlos, Rivaldo… Còn bên phía Pháp có Zinedine Zidane, Didier Deschamps… Ngày diễn ra trận chung kết 12/7/1998 trên sân vận động Stade de France thật đáng nhớ. Hầu như cả xóm tôi quay quần bên nhau, người góp vịt, người góp gạo người góp trứng để “liên hoan” trận chung kết. Lúc đó cảm nhận được bóng đá đã đem mọi người đến gần nhau hơn, thể hiện được tình đoàn kết của xóm làng. Khi trận đấu kết thúc với tỉ số 3-0 nghiêng về Pháp và Pháp nâng cao chiếc cup vô địch thì cảm xúc dâng trào trong trái tim tôi. Tôi yêu Zinedine Zidane từ đấy, và tôi yêu đội tuyển Pháp cũng từ dạo ấy. Có thể bây giờ, khi internet phủ khắp, nhà nhà đều có riêng những chiếc ti-vi hiện đại, truyền hình cáp hẳn hoi, nhưng sẽ khó có được cảm xúc khi mọi người cùng ngồi theo dõi 1 chiếc TV 14 inch. Nơi mọi người xích lại gần nhau hơn. Bài viết gửi cho BBC Tiếng Việt, chia sẻ kỷ niệm 'World Cup của tôi'.

vert-fut-50101898

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-50101898

Công nghệ truy tìm kẻ săn trộm động vật hoang dã

Tội phạm săn bắn động vật hoang dã thường bị coi nhẹ và ít khi bị truy tố nhưng lại liên quan tới mạng lưới tội phạm có tổ chức khổng lồ.

Công nghệ điều tra hiện đại trong ngăn chặn tội phạm ở người, giờ đây đang hỗ trợ săn lùng những tay săn trộm, kẻ buôn lậu và vận chuyển động vật hoang dã hủy hoại thế giới tự nhiên. Dùng công nghệ trong cuộc chiến chống bọn săn trộm voi Cuộc chiến chống đánh bắt hải sản cạn kiệt Trong một thế giới không còn bóng cây xanh Nguyên nhân gây ra cái chết rất dễ nhận thấy. Khẩu súng đã gây ra vết thương sâu hoắm, giúp Fiona Howie nhanh chóng tìm ra viên đạn ở dưới cổ con vật đã chết. Xác con vật nằm xoải trên chiếc bàn kim loại màu xám, nạn nhân đã chết được một tuần. Nó được tìm thấy một ngày trước đó ở giữa cánh đồng, do một người qua đường đang dắt chó đi dạo tìm thấy. Cái xác nằm trên bàn không phải là một nạn nhân bình thường, cũng như Howei không phải là một nhà nghiên cứu bệnh học, giảo nghiệm thông thường. Bà là nhà nghiên cứu bệnh học đối với các loài động vật, và trên bàn lúc này là xác một con chim cắt lớn. Mức độ nghiêm trọng của tội phạm săn bắt động vật hoang dã không phải lúc nào cũng được đánh giá đúng, dù trong thực tế tình trạng buôn lậu động vật hoang dã là một trong bốn ngành công nghiệp bất hợp pháp có quy mô lớn nhất thế giới, chỉ xếp hạng sau buôn người, vũ khí và buôn ma túy. Ở Châu Âu, giết động vật hoang dã bất hợp pháp, bắt giữ hoặc vận chuyển động vật hiếm khi nào dẫn đến các vụ bắt giữ tội phạm. Số lượng vụ án xuất hiện tại các tòa án khắp Châu Âu còn ít hơn, theo dữ liệu từ Oxpeckers, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên về báo chí điều tra trong mảng môi trường. Một phần của vấn đề là để vụ án có thể tiến tới bước khởi tố, thì cơ quan tố tụng cần phải có hồ sơ vụ án thuyết phục. Tìm ra chứng cứ hợp lý có thể rất khó trong mảng tội phạm về động vật hoang dã, nhưng công nghệ khám nghiệm pháp y mới đem lại hy vọng về việc đưa những kẻ phạm tội ra trước công lý "Điều khó khăn trong việc xử lý tội phạm về động vật hoang dã là chúng thường xảy ra ở vùng xa xôi, vì vậy rất hiếm khi có nhân chứng," Nick Lyall, người đứng đầu chiến dịch hoạt động của Cảnh sát Bedfordshire ở Anh Quốc, đồng thời là chủ tịch quốc gia của nhóm Raptor Persecution Priority Delivery Group, một tổ chức tập trung điều tra tội phạm liên quan đến chim săn mồi, nói. Lười thì làm gì cũng chậm Bí quyết sống lâu nhất, lên cao nhất Hành trình từ cuộc sống bị cầm giữ đến đời tự do "Điều này có nghĩa là việc nhờ vào công nghệ pháp y ngày càng phát triển để khôi phục bằng chứng vật lý thậm chí còn quan trọng. Nếu vì thiếu bằng chứng mà không có triển vọng để truy tố thành công, thì vụ án đó không thể bị đưa ra tòa." Nhu cầu tìm kiếm bằng chứng tốt hơn từ hiện trường để liên kết nghi phạm với tội phạm về động vật hoang dã đã dẫn đến sự phát triển nhanh chóng trong lĩnh vực pháp y động vật hoang dã - phân tích DNA và dấu vân tay giờ đây là vũ khí được chọn lựa trong cuộc chiến chống tội phạm liên quan đến động vật hoang dã. Mỗi khi tìm thấy thi thể người chết, thì việc xác định danh tính nạn nhân, như nạn nhân đến từ đâu và cái chết có phải do hành vi bất hợp pháp gây ra không là những bước đầu tiên trong quá trình điều tra. Những câu hỏi này đặc biệt khó giải mã với động vật hoang dã, thường là vì thi thể nạn nhân đã không còn nguyên vẹn hoặc bị bắt giữ ở địa điểm cách xa nơi hành vi tội phạm diễn ra. "Vai trò chính của tôi là xem xét bằng chứng từ hoạt động phạm tội," Howie, điều tra viên thú y làm việc với trường Scotland's Rural College ở Edinburg cho biết. "Tôi có thể tìm thấy bằng chứng của sự đau đớn, nhưng tôi sẽ phải xem xét chi tiết nguyên nhân gây ra cơn đau đó, xem con vật đã bị bắn hay bị bắt bằng bẫy, hay nó bị thương vì lý do nào khác, có thể là vì trắc trở trên đường. Vì vậy bạn cần kiến thức tốt để hiểu cơ thể (về mặt giải phẫu học), bề ngoài và hành vi là bình thường hay bất thường ở con vật đó." So với những loại tội phạm khác, việc xác nhận danh tính nạn nhân hoàn toàn là một khái niệm mới mẻ với tội phạm về động vật hoang dã - và đòi hỏi phải có phân tích DNA chính xác. "Chúng tôi làm việc với rất đa dạng các loài nên ban đầu có thể khó xác minh chính xác loài nào được tìm thấy tại hiện trường và liệu nó có được bảo vệ không - và vì vậy liệu vụ giết động vật này có bất hợp pháp không," Nadja Mork, nghiên cứu sinh tại Học viện Y học Pháp Y thuộc Đại học Zurich, Thụy Sỹ, cho biết. "Xác định xem mình đang xem xét loài nào là một trong những câu hỏi chính mà pháp y về động vật hoang dã phải trả lời. Chẳng hạn với một khối thịt rừng bị bắt giữ tại sân bay, cơ quan thực thi pháp luật sẽ muốn biết đó là thịt của loài hay chi họ nào, trước khi họ biết có cần phải điều tra và khởi tố vụ án hay không." Tê tê là loài động vật bị buôn bán nhiều nhất và giờ đang có nguy cơ tuyệt chủng Các chuyên gia dựa vào phân tích hình thái và các công nghệ truyền thống để xâu chuỗi mẫu DNA động vật từ hiện trường - có thể là từ phần cơ thể loài vật đó, như từ máu, lông vũ hay xương. Sự sống kinh ngạc trên 'dải đất tử thần' ở châu Âu 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Nếu quay ngược thời gian, loài người sẽ không còn nữa? Tùy theo chất liệu mà các nhà khoa học phải xử lý, công nghệ chiết tách DNA có thể khác nhau, nhưng ý tưởng luôn là đưa ra mẫu DNA khớp với các mẫu DNA có trong danh sách dữ liệu tham khảo, để nhanh chóng xác định danh tính loài vật đó. Vấn đề là cơ sở dữ liệu này vẫn chưa hoàn chỉnh và không phải bao giờ cũng đáng tin cậy. Ngân hàng gene là ví dụ cho một lượng lớn cơ sở dữ liệu mà các nhà khoa học pháp y có thể tìm đến, nhưng thực tế là tính năng truy cập mở đã giới hạn khả năng sử dụng chúng. "Dữ liệu trong ngân hàng gene được đăng tải bởi những người xác định nhầm danh tính nhiều loài, và có thể dẫn đến thông tin về gene nhầm lẫn giữa các loài," Lucy Webster, nhà khoa học pháp y về động vật hoang dã từ Tổ chức Khoa học và Lời khuyên cho Các Phòng Thí nghiệm Nông nghiệp Scotland (gọi tắt là Sasa), cho biết. "Bạn phải cẩn trọng nếu bạn sử dụng đó làm nguồn xác định danh tính loài, và tôi cố gắng sử dụng các cơ sở dữ liệu an toàn và xác đáng hơn, nhưng vấn đề là chúng lại không được hoàn chỉnh như vậy." Câu hỏi loài cây hay động vật đó đến từ đâu rất quan trọng, vì Công ước Quốc tế Cites bảo vệ một số loài chỉ ở một số quốc gia nhất định. Hiểu nguồn gốc của loài có thể giúp truy ra mạng lưới buôn bán bất hợp pháp. Chẳng hạn nếu các loại ngà voi bị bắt giữ tại một địa điểm, nếu biết được chúng đến từ nơi nào và con voi bị săn trộm ở đâu có thể đem lại thông tin quý giá cho thấy đâu là điểm nóng săn trộm tại thời điểm đó. Nhưng xác định nguồn gốc của loài không phải việc dễ dàng. "Tìm ra xuất xứ một thứ đến từ đâu và nó là loài hoang dã hay nuôi nhốt là rất quan trọng, và phân tích đồng vị ổn định là một trong những phương pháp được ưa chuộng, nhưng một lần nữa vấn đề là bạn cần có cơ sở dữ liệu tham khảo ở khu vực có thể là nguồn xuất phát của loài này để bạn có thể thực sự tiếp cận và liên kết ngược trở lại để biết loài đó đến từ đâu - và chúng tôi vẫn chưa có những thông tin này," Webster cho biết. Vẫn có một số câu chuyện thành công. Khi các mẫu DNA được thu thập đầy đủ, Webster cho biết phân tích từ chúng có thể dẫn đến đảm bảo có thể dẫn đến kết án được. Trong một vụ án gần đây, bà đã sử dụng chuỗi DNA để chứng minh rằng lông vũ tìm thấy trong áo khoác của một người nghi ngờ là sở hữu những chú chim cắt nhỏ bị đánh cắp chính là lông vũ của loài này. Kết quả là nghi phạm nhận tội. Biết được ngà voi đến từ đâu có thể xác định điểm nóng săn lậu và mô thức để có thể tiến hành những bước cần thiết bảo vệ động vật tốt hơn Các nhà nghiên cứu từ tổ chức WWF của Đức cũng cho thấy khả năng thiết lập cơ sở dữ liệu với thông tin về các loài hoang dã là khả thi, bằng cách sử dụng một sáng kiến có tên là IvoryID để chống lại tình trạng buôn bán động vật hoang dã quốc tế. Với phương pháp phân tích đồng vị phóng xạ và đồng vị ổn định, họ cho thấy ta có thể xác định được tuổi của mẫu ngà voi, và để có thể khớp tính chất của ngà với dữ liệu trong kho dữ liệu tham khảo miễn phí về 700 mẫu ngà voi trong phạm vi các quốc gia ở Châu Phi và Châu Á. Tuy nhiên, dù mô hình này có thể nhân rộng nhưng các loài không có gốc tích rõ ràng như vậy sẽ không đạt được kết quả giám định hiển nhiên. Vào năm 2015, công tố viên cao cấp của RSPCA cho biết trong một bài trình bày với các nhà khoa học đầu ngành, rằng một phần ba số vụ án ông khởi tố đều thất bại bởi vì rất khó để liên kết nghi phạm với tội phạm đó, thậm chí ngay cả khi bằng chứng tốt được khôi phục có thể cho thấy chuyện gì đã xảy ra với con vật đó. "Ngay cả khi điều tra viên có thể xác định danh tính loài đã bị giết và điều gì xảy ra cho chúng, thì để liên kết giữa hành vi phạm tội với kẻ nghi phạm gây án cụ thể cũng là việc khó," chuyên gia độc lập về pháp y Jo Millington, người tham dự cuộc tọa đàm cho biết. "Điều này nghe có vẻ đặc biệt đứt gãy về kết nối, và nó dẫn đến những đối thoại mới giữa các chuyên gia về pháp y ở người - cùng với những công nghệ như phân tích mô thức của vết máu, dấu vân tay, bệnh học và DNA - có thể ứng dụng với động vật." Điều này có nghĩa là phải tiến hành nghiên cứu để thí nghiệm, xác nhận và ứng dụng phương pháp thường được sử dụng cho pháp y ở người lên tội phạm động vật hoang dã - chẳng hạn, để trả lời những câu hỏi như liệu ta có thể tìm thấy dấu vân tay trên ngà voi tương tự như bằng chứng dấu vân tay khôi phục những vật chứng thông thường, như trên bề mặt kính hay không. Một trong những điển hình thành công từ nghiên cứu như trên có lẽ là hợp tác giữa Leon Barron từ trường King's College London và Mark Moseley từ Lực lượng Cảnh sát Đô thị. Họ đã phối hợp để phát triển một bộ truy tìm dấu vân tay trên ngà voi và đã triển khai đến hơn 40 quốc gia. Loại bột trong đó có thể làm lộ ra dấu vân tay đến 28 ngày sau khi những kẻ săn trộm đụng vào chiếc ngà voi, so với thời gian hai hoặc ba ngày so với phương pháp thông thường. Dấu vân tay dính trên những lỗ cực nhỏ trên ngà voi qua thời gian sẽ khiến người ta khó truy ra, nhưng một loại bột mới có thể tiết lộ ai đụng vào ngà trong vòng 28 ngày trước đó "Dấu vân tay trên ngà voi phai đi rất nhanh theo thời gian vì chúng thấm qua những lỗ li ti trên ngà, gần như miếng bọt biển vậy," Barron cho biết. "Những hạt bột nhỏ chúng tôi sử dụng có đường kính chỉ 40 micrometres, để chúng có thể dính lên những chỗ còn dấu vết vân tay trên ngà và cho ra hình ảnh chất lượng cao hơn, cũng hơi giống với tăng độ phân giải trên máy ảnh. Chúng tôi đã tạo ra một thứ thực sự đơn giản để sử dụng tại chỗ và có thể trực tiếp có kết luận xác định nghi phạm và bắt giữ kẻ săn trộm, đây chính là kết quả cuối cùng ta muốn đạt được." Barron gần đây cũng vừa chứng minh rằng việc đoán tuổi của người từ DNA trong máu là khả thi, bằng cách sử dụng trí tuệ nhân tạo. Hy vọng là việc này có thể nhân rộng và có tác dụng với vết máu tại hiện trường phạm tội, và có triển vọng được đưa vào giải mã các vụ tội phạm về động vật hoang dã trong tương lai. Quay trở lại hiện trường, Nick Lyall khá lạc quan về việc sử dụng công nghệ cao cấp để bắt giữ những kẻ phạm tội sớm hơn - nhưng công việc khoa học vẫn cần phải đi song song với phản ứng mạnh mẽ của hệ thống pháp lý. "Chế tài với tội phạm về động vật hoang dã vẫn chưa đủ mạnh, thậm chí ngay cả khi có bằng chứng tốt từ phương pháp khám nghiệm pháp y phát triển. Khoa học pháp y là bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống tội phạm về động vật hoang dã, nhưng luật pháp cần phải nghiêm minh hơn và được áp dụng tốt hơn nếu ta muốn giải quyết vấn đề này một lần và chấm dứt hẳn," Lyall kết luận. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Công nghệ điều tra hiện đại trong ngăn chặn tội phạm ở người, giờ đây đang hỗ trợ săn lùng những tay săn trộm, kẻ buôn lậu và vận chuyển động vật hoang dã hủy hoại thế giới tự nhiên. Dùng công nghệ trong cuộc chiến chống bọn săn trộm voi Cuộc chiến chống đánh bắt hải sản cạn kiệt Trong một thế giới không còn bóng cây xanh Nguyên nhân gây ra cái chết rất dễ nhận thấy. Khẩu súng đã gây ra vết thương sâu hoắm, giúp Fiona Howie nhanh chóng tìm ra viên đạn ở dưới cổ con vật đã chết. Xác con vật nằm xoải trên chiếc bàn kim loại màu xám, nạn nhân đã chết được một tuần. Nó được tìm thấy một ngày trước đó ở giữa cánh đồng, do một người qua đường đang dắt chó đi dạo tìm thấy. Cái xác nằm trên bàn không phải là một nạn nhân bình thường, cũng như Howei không phải là một nhà nghiên cứu bệnh học, giảo nghiệm thông thường. Bà là nhà nghiên cứu bệnh học đối với các loài động vật, và trên bàn lúc này là xác một con chim cắt lớn. Mức độ nghiêm trọng của tội phạm săn bắt động vật hoang dã không phải lúc nào cũng được đánh giá đúng, dù trong thực tế tình trạng buôn lậu động vật hoang dã là một trong bốn ngành công nghiệp bất hợp pháp có quy mô lớn nhất thế giới, chỉ xếp hạng sau buôn người, vũ khí và buôn ma túy. Ở Châu Âu, giết động vật hoang dã bất hợp pháp, bắt giữ hoặc vận chuyển động vật hiếm khi nào dẫn đến các vụ bắt giữ tội phạm. Số lượng vụ án xuất hiện tại các tòa án khắp Châu Âu còn ít hơn, theo dữ liệu từ Oxpeckers, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên về báo chí điều tra trong mảng môi trường. Một phần của vấn đề là để vụ án có thể tiến tới bước khởi tố, thì cơ quan tố tụng cần phải có hồ sơ vụ án thuyết phục. Tìm ra chứng cứ hợp lý có thể rất khó trong mảng tội phạm về động vật hoang dã, nhưng công nghệ khám nghiệm pháp y mới đem lại hy vọng về việc đưa những kẻ phạm tội ra trước công lý "Điều khó khăn trong việc xử lý tội phạm về động vật hoang dã là chúng thường xảy ra ở vùng xa xôi, vì vậy rất hiếm khi có nhân chứng," Nick Lyall, người đứng đầu chiến dịch hoạt động của Cảnh sát Bedfordshire ở Anh Quốc, đồng thời là chủ tịch quốc gia của nhóm Raptor Persecution Priority Delivery Group, một tổ chức tập trung điều tra tội phạm liên quan đến chim săn mồi, nói. Lười thì làm gì cũng chậm Bí quyết sống lâu nhất, lên cao nhất Hành trình từ cuộc sống bị cầm giữ đến đời tự do "Điều này có nghĩa là việc nhờ vào công nghệ pháp y ngày càng phát triển để khôi phục bằng chứng vật lý thậm chí còn quan trọng. Nếu vì thiếu bằng chứng mà không có triển vọng để truy tố thành công, thì vụ án đó không thể bị đưa ra tòa." Nhu cầu tìm kiếm bằng chứng tốt hơn từ hiện trường để liên kết nghi phạm với tội phạm về động vật hoang dã đã dẫn đến sự phát triển nhanh chóng trong lĩnh vực pháp y động vật hoang dã - phân tích DNA và dấu vân tay giờ đây là vũ khí được chọn lựa trong cuộc chiến chống tội phạm liên quan đến động vật hoang dã. Mỗi khi tìm thấy thi thể người chết, thì việc xác định danh tính nạn nhân, như nạn nhân đến từ đâu và cái chết có phải do hành vi bất hợp pháp gây ra không là những bước đầu tiên trong quá trình điều tra. Những câu hỏi này đặc biệt khó giải mã với động vật hoang dã, thường là vì thi thể nạn nhân đã không còn nguyên vẹn hoặc bị bắt giữ ở địa điểm cách xa nơi hành vi tội phạm diễn ra. "Vai trò chính của tôi là xem xét bằng chứng từ hoạt động phạm tội," Howie, điều tra viên thú y làm việc với trường Scotland's Rural College ở Edinburg cho biết. "Tôi có thể tìm thấy bằng chứng của sự đau đớn, nhưng tôi sẽ phải xem xét chi tiết nguyên nhân gây ra cơn đau đó, xem con vật đã bị bắn hay bị bắt bằng bẫy, hay nó bị thương vì lý do nào khác, có thể là vì trắc trở trên đường. Vì vậy bạn cần kiến thức tốt để hiểu cơ thể (về mặt giải phẫu học), bề ngoài và hành vi là bình thường hay bất thường ở con vật đó." So với những loại tội phạm khác, việc xác nhận danh tính nạn nhân hoàn toàn là một khái niệm mới mẻ với tội phạm về động vật hoang dã - và đòi hỏi phải có phân tích DNA chính xác. "Chúng tôi làm việc với rất đa dạng các loài nên ban đầu có thể khó xác minh chính xác loài nào được tìm thấy tại hiện trường và liệu nó có được bảo vệ không - và vì vậy liệu vụ giết động vật này có bất hợp pháp không," Nadja Mork, nghiên cứu sinh tại Học viện Y học Pháp Y thuộc Đại học Zurich, Thụy Sỹ, cho biết. "Xác định xem mình đang xem xét loài nào là một trong những câu hỏi chính mà pháp y về động vật hoang dã phải trả lời. Chẳng hạn với một khối thịt rừng bị bắt giữ tại sân bay, cơ quan thực thi pháp luật sẽ muốn biết đó là thịt của loài hay chi họ nào, trước khi họ biết có cần phải điều tra và khởi tố vụ án hay không." Tê tê là loài động vật bị buôn bán nhiều nhất và giờ đang có nguy cơ tuyệt chủng Các chuyên gia dựa vào phân tích hình thái và các công nghệ truyền thống để xâu chuỗi mẫu DNA động vật từ hiện trường - có thể là từ phần cơ thể loài vật đó, như từ máu, lông vũ hay xương. Sự sống kinh ngạc trên 'dải đất tử thần' ở châu Âu 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Nếu quay ngược thời gian, loài người sẽ không còn nữa? Tùy theo chất liệu mà các nhà khoa học phải xử lý, công nghệ chiết tách DNA có thể khác nhau, nhưng ý tưởng luôn là đưa ra mẫu DNA khớp với các mẫu DNA có trong danh sách dữ liệu tham khảo, để nhanh chóng xác định danh tính loài vật đó. Vấn đề là cơ sở dữ liệu này vẫn chưa hoàn chỉnh và không phải bao giờ cũng đáng tin cậy. Ngân hàng gene là ví dụ cho một lượng lớn cơ sở dữ liệu mà các nhà khoa học pháp y có thể tìm đến, nhưng thực tế là tính năng truy cập mở đã giới hạn khả năng sử dụng chúng. "Dữ liệu trong ngân hàng gene được đăng tải bởi những người xác định nhầm danh tính nhiều loài, và có thể dẫn đến thông tin về gene nhầm lẫn giữa các loài," Lucy Webster, nhà khoa học pháp y về động vật hoang dã từ Tổ chức Khoa học và Lời khuyên cho Các Phòng Thí nghiệm Nông nghiệp Scotland (gọi tắt là Sasa), cho biết. "Bạn phải cẩn trọng nếu bạn sử dụng đó làm nguồn xác định danh tính loài, và tôi cố gắng sử dụng các cơ sở dữ liệu an toàn và xác đáng hơn, nhưng vấn đề là chúng lại không được hoàn chỉnh như vậy." Câu hỏi loài cây hay động vật đó đến từ đâu rất quan trọng, vì Công ước Quốc tế Cites bảo vệ một số loài chỉ ở một số quốc gia nhất định. Hiểu nguồn gốc của loài có thể giúp truy ra mạng lưới buôn bán bất hợp pháp. Chẳng hạn nếu các loại ngà voi bị bắt giữ tại một địa điểm, nếu biết được chúng đến từ nơi nào và con voi bị săn trộm ở đâu có thể đem lại thông tin quý giá cho thấy đâu là điểm nóng săn trộm tại thời điểm đó. Nhưng xác định nguồn gốc của loài không phải việc dễ dàng. "Tìm ra xuất xứ một thứ đến từ đâu và nó là loài hoang dã hay nuôi nhốt là rất quan trọng, và phân tích đồng vị ổn định là một trong những phương pháp được ưa chuộng, nhưng một lần nữa vấn đề là bạn cần có cơ sở dữ liệu tham khảo ở khu vực có thể là nguồn xuất phát của loài này để bạn có thể thực sự tiếp cận và liên kết ngược trở lại để biết loài đó đến từ đâu - và chúng tôi vẫn chưa có những thông tin này," Webster cho biết. Vẫn có một số câu chuyện thành công. Khi các mẫu DNA được thu thập đầy đủ, Webster cho biết phân tích từ chúng có thể dẫn đến đảm bảo có thể dẫn đến kết án được. Trong một vụ án gần đây, bà đã sử dụng chuỗi DNA để chứng minh rằng lông vũ tìm thấy trong áo khoác của một người nghi ngờ là sở hữu những chú chim cắt nhỏ bị đánh cắp chính là lông vũ của loài này. Kết quả là nghi phạm nhận tội. Biết được ngà voi đến từ đâu có thể xác định điểm nóng săn lậu và mô thức để có thể tiến hành những bước cần thiết bảo vệ động vật tốt hơn Các nhà nghiên cứu từ tổ chức WWF của Đức cũng cho thấy khả năng thiết lập cơ sở dữ liệu với thông tin về các loài hoang dã là khả thi, bằng cách sử dụng một sáng kiến có tên là IvoryID để chống lại tình trạng buôn bán động vật hoang dã quốc tế. Với phương pháp phân tích đồng vị phóng xạ và đồng vị ổn định, họ cho thấy ta có thể xác định được tuổi của mẫu ngà voi, và để có thể khớp tính chất của ngà với dữ liệu trong kho dữ liệu tham khảo miễn phí về 700 mẫu ngà voi trong phạm vi các quốc gia ở Châu Phi và Châu Á. Tuy nhiên, dù mô hình này có thể nhân rộng nhưng các loài không có gốc tích rõ ràng như vậy sẽ không đạt được kết quả giám định hiển nhiên. Vào năm 2015, công tố viên cao cấp của RSPCA cho biết trong một bài trình bày với các nhà khoa học đầu ngành, rằng một phần ba số vụ án ông khởi tố đều thất bại bởi vì rất khó để liên kết nghi phạm với tội phạm đó, thậm chí ngay cả khi bằng chứng tốt được khôi phục có thể cho thấy chuyện gì đã xảy ra với con vật đó. "Ngay cả khi điều tra viên có thể xác định danh tính loài đã bị giết và điều gì xảy ra cho chúng, thì để liên kết giữa hành vi phạm tội với kẻ nghi phạm gây án cụ thể cũng là việc khó," chuyên gia độc lập về pháp y Jo Millington, người tham dự cuộc tọa đàm cho biết. "Điều này nghe có vẻ đặc biệt đứt gãy về kết nối, và nó dẫn đến những đối thoại mới giữa các chuyên gia về pháp y ở người - cùng với những công nghệ như phân tích mô thức của vết máu, dấu vân tay, bệnh học và DNA - có thể ứng dụng với động vật." Điều này có nghĩa là phải tiến hành nghiên cứu để thí nghiệm, xác nhận và ứng dụng phương pháp thường được sử dụng cho pháp y ở người lên tội phạm động vật hoang dã - chẳng hạn, để trả lời những câu hỏi như liệu ta có thể tìm thấy dấu vân tay trên ngà voi tương tự như bằng chứng dấu vân tay khôi phục những vật chứng thông thường, như trên bề mặt kính hay không. Một trong những điển hình thành công từ nghiên cứu như trên có lẽ là hợp tác giữa Leon Barron từ trường King's College London và Mark Moseley từ Lực lượng Cảnh sát Đô thị. Họ đã phối hợp để phát triển một bộ truy tìm dấu vân tay trên ngà voi và đã triển khai đến hơn 40 quốc gia. Loại bột trong đó có thể làm lộ ra dấu vân tay đến 28 ngày sau khi những kẻ săn trộm đụng vào chiếc ngà voi, so với thời gian hai hoặc ba ngày so với phương pháp thông thường. Dấu vân tay dính trên những lỗ cực nhỏ trên ngà voi qua thời gian sẽ khiến người ta khó truy ra, nhưng một loại bột mới có thể tiết lộ ai đụng vào ngà trong vòng 28 ngày trước đó "Dấu vân tay trên ngà voi phai đi rất nhanh theo thời gian vì chúng thấm qua những lỗ li ti trên ngà, gần như miếng bọt biển vậy," Barron cho biết. "Những hạt bột nhỏ chúng tôi sử dụng có đường kính chỉ 40 micrometres, để chúng có thể dính lên những chỗ còn dấu vết vân tay trên ngà và cho ra hình ảnh chất lượng cao hơn, cũng hơi giống với tăng độ phân giải trên máy ảnh. Chúng tôi đã tạo ra một thứ thực sự đơn giản để sử dụng tại chỗ và có thể trực tiếp có kết luận xác định nghi phạm và bắt giữ kẻ săn trộm, đây chính là kết quả cuối cùng ta muốn đạt được." Barron gần đây cũng vừa chứng minh rằng việc đoán tuổi của người từ DNA trong máu là khả thi, bằng cách sử dụng trí tuệ nhân tạo. Hy vọng là việc này có thể nhân rộng và có tác dụng với vết máu tại hiện trường phạm tội, và có triển vọng được đưa vào giải mã các vụ tội phạm về động vật hoang dã trong tương lai. Quay trở lại hiện trường, Nick Lyall khá lạc quan về việc sử dụng công nghệ cao cấp để bắt giữ những kẻ phạm tội sớm hơn - nhưng công việc khoa học vẫn cần phải đi song song với phản ứng mạnh mẽ của hệ thống pháp lý. "Chế tài với tội phạm về động vật hoang dã vẫn chưa đủ mạnh, thậm chí ngay cả khi có bằng chứng tốt từ phương pháp khám nghiệm pháp y phát triển. Khoa học pháp y là bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống tội phạm về động vật hoang dã, nhưng luật pháp cần phải nghiêm minh hơn và được áp dụng tốt hơn nếu ta muốn giải quyết vấn đề này một lần và chấm dứt hẳn," Lyall kết luận. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

150602_sepp_blatter_to_resign

https://www.bbc.com/vietnamese/sport/2015/06/150602_sepp_blatter_to_resign

Sepp Blatter bất ngờ tuyên bố từ chức

Ông Sepp Blatter bất ngờ tuyên bố từ chức chủ tịch Fifa.

Ông Sepp Blatter mới vừa tái đắc cử chủ tịch Fifa nhưng bị chỉ trích Tại cuộc họp báo bất thường ở Zurich, Thụy Sỹ chiều thứ 3 giờ châu Âu, ông Sepp Blatter, 79 tuổi nói: "Dường như không phải tất cả đều ủng hộ tôi." Ông kêu gọi phiên họp bất thường “càng sớm càng tốt” để bầu chủ tịch mới. Ông đã lãnh đạo Fifa 17 năm qua. Ông tái đắc cử chức chủ tịch Fifa tuần trước trong không khí căng thẳng sau khi 14 quan chức Fifa bị điều tra tham nhũng. Nay, một cuộc điều tra hình sự riêng rẽ đang được tiến hành nhắm vào hai kỳ World Cup 2018 và 2022 và cách thức cho Nga và Qatar quyền đăng cai. Phiên họp bất thường để bầu chủ tịch mới có thể diễn ra trong thời gian từ tháng 12 năm nay đến tháng Ba 2016.

summarize: Ông Sepp Blatter mới vừa tái đắc cử chủ tịch Fifa nhưng bị chỉ trích Tại cuộc họp báo bất thường ở Zurich, Thụy Sỹ chiều thứ 3 giờ châu Âu, ông Sepp Blatter, 79 tuổi nói: "Dường như không phải tất cả đều ủng hộ tôi." Ông kêu gọi phiên họp bất thường “càng sớm càng tốt” để bầu chủ tịch mới. Ông đã lãnh đạo Fifa 17 năm qua. Ông tái đắc cử chức chủ tịch Fifa tuần trước trong không khí căng thẳng sau khi 14 quan chức Fifa bị điều tra tham nhũng. Nay, một cuộc điều tra hình sự riêng rẽ đang được tiến hành nhắm vào hai kỳ World Cup 2018 và 2022 và cách thức cho Nga và Qatar quyền đăng cai. Phiên họp bất thường để bầu chủ tịch mới có thể diễn ra trong thời gian từ tháng 12 năm nay đến tháng Ba 2016.

070826_trantiendung_tuoitre

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2007/08/070826_trantiendung_tuoitre

Báo Tuổi Trẻ, giá trị của tinh thần phản biện

Tp Hồ Chí Minh là trung tâm báo chí quan trọng nhất nước, hàng ngày nơi này phát hành nhiều tờ nhật báo, như Sài Gòn Giải Phóng,Tuổi Trẻ, Thanh Niên, Người Lao Động … Trong số đó quan trọng nhất vẫn là Báo Tuổi Trẻ.

Báo Tuổi Trẻ không chỉ là một cơ quan ngôn luận của Thành Đoàn THCM, một đoàn thể quần chúng trực thuộc đảng bộ Cộng Sản tp HCM. Tờ báo này thực chất đã là một tờ báo có tầm ảnh hưởng rộng và sâu với lượng phát hành lớn nhất nước. Không phải lúc đầu thành lập, đảng, chính quyền hay thậm chí là cơ quan chủ quản đã trao cho tờ báo này một tầm vóc quốc gia như vậy. Trải qua suốt các thời kỳ, chính nhờ những nỗ lực lớn lao của nhiều thế hệ làm báo đã đưa tờ báo này từ một bản tin nội bộ trở thành một cơ quan ngôn luận với uy tín là tiếng nói tiên phong nhất của báo chí Việt Nam. Theo nhiều người, nhất là độc giả ở phía miền Nam, hàng ngày họ không biết báo Nhân Dân hay Sài Gòn Giải Phóng đưa tin gì, cái họ quan tâm là Tuổi Trẻ đưa tin gì, đánh bài gì. Từ năm 1976, Tuổi Trẻ là một tờ báo qui tụ các cán bộ tuyên huấn từ phong trào sinh viên - học sinh nội thành Sài Gòn, và sau này bổ sung các cây viết từ Thanh Niên Xung Phong và các phong trào thanh niên sau 1975. Chính những người thanh niên trưởng thành từ kinh nghiệm làm báo, viết báo dưới chế độ VNCH - một chế độ mà ngay trong điều kiện chiến tranh vẫn có bộ mặt của báo chí đối lập. Dù không muốn nhưng dư luận trong giới vẫn phải thừa nhận là từ trường học báo chí tự do này đã tạo cho tờ Tuổi Trẻ phong cách riêng trong việc làm tin, bài và ngôn ngữ báo chí. Ngay đến cả cách tiếp cận, các đề tài nóng và cấm, Tuổi Trẻ vẫn cho thấy họ rất Sài Gòn trong cách thông tin. Đặc thù thông tin này được hiểu là thoáng trong những giới hạn nghiệt ngã của nhiệm vụ. Đương nhiên trọng tâm báo Tuổi Trẻ là hoàn thành nhiệm vụ chính trị dưới sự lãnh đạo toàn diện của đảng. Từ giá trị đối lập tới tinh thần thông tin phản biện Ủng hộ và phát động những phong trào hành động quần chúng khắc phục hậu quả chiến tranh những năm sau 1975, ttrong thời kỳ tối tăm nhất của cơ chế quan liêu bao cấp, báo Tuổi Trẻ luôn là nền tảng, mũi nhọn của dư luận ủng hộ chính sách đổi mới. Những tin bài có trọng tâm vào thời kỳ này đã phản ảnh sinh động thực tiễn để trong đảng và ngoài quần chúng có cơ sở lý luận, quyết tâm Đổi Mới. Không ai ngờ nghệch cho rằng báo Tuổi Trẻ là tờ báo đối lập. Nhưng người ta có cơ sở để hiểu. Kinh nghiệm trải qua thời kỳ đối lập trước 1975 đưa tới sự chọn lựa đường hướng, tuy không xuyên suốt, nhưng ở những thời điểm mà vận mệnh chế độ cần, báo Tuổi Trẻ quả thật mang tinh thần một tờ báo thông tin phản biện. Không kể những gì tờ báo này đã làm được trong việc định hướng dư luận trong các lĩnh vực then chốt của chế độ, ngay cả cách thông tin hướng về số phận con người, tính dân tộc được đề cao hơn tính giai cấp ý thức hệ cũng đã giữ gìn và mở lại những cánh cửa giá trị bất biến. Cả đến lý do thật mà các vị Tổng biên tập của tờ báo này trước đây bị cho thôi chức cũng đã minh chứng cho việc Tuổi Trẻ đã làm mọi cách có thể để giữ cho mình đường hướng giữa một bên là nhiệm vụ chính trị đảng giao, một bên là thiên chức của các nhà báo và tờ báo lớn. Nhân sự kiện Báo Tuổi trẻ bị thay liền một lúc hai phó tổng biên tập kỳ cựu, ông V., một nhà văn nói với chúng tôi qua điện thoại: “Tất nhiên trong mọi hoàn cảnh, từ xưa đến nay, báo Tuổi Trẻ vẫn là tờ báo khai phá nhất.” Một cựu phóng viên Tuổi Trẻ, ngồi quán cà phê vỉa hè cho biết thêm: "Ông Huỳnh Sơn Phước và Quang Vĩnh vốn là linh hồn của tờ báo. Nhiều người muốn bứng họ đi từ lâu”. Nếu không có những phát ngôn gần đây: “Các tổng biên tập là người của Bộ Thông Tin -Truyền Thông sau này cắm ở từng tờ báo” của ông tân bộ trưởng, dư luận sẽ thấy chuyện này chỉ là việc miễn nhiệm hay bổ nhiệm công chức công chức bình thường của chế độ. Sau những thành tựu về kinh tế, trước nhu cầu hình thành một xã hội dân sự, dân chủ, phải chăng tinh thần tiên phong của báo Tuổi Trẻ và một ít nhật báo lớn khác đã trở thành một mối quan ngại cấp bách và từ đó phải gia tăng áp đặt chuyên chế báo chí? Những nhà báo từ phong trào đấu tranh sinh viên học sinh trước 1975 cuối cùng đã rời báo Tuổi Trẻ. Người đọc sẽ chào thế hệ làm và viết báo Tuổi Trẻ khác. Sống dưới chế độ độc quyền thông tin, giữa một rừng các phương tiện truyền thông hiện đại, nghề báo cũng như công lý, không độc giả nào tin có chuyện trớ trêu rằng bài báo quan trọng nhất lại là bài báo bạn quyết định không viết ra. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Quý vị có đóng góp hay bình luận, xin gửi thư về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. VietkieuTôi kể cho mấy người bạn ngoại quốc là ở nước tao ông chủ nhiệm một tờ báo điện tử bị ông thủ tướng đuổi việc (vụ mua xe Mercedes phục vụ họp Á châu tổ chức tại HN 2 năm trước), mới đầu tụi nó tưởng mình kể chuyện tiếu lâm quá trớn, sau tôi xác nhận một lần nữa thì tụi nó chưa buồn với tôi. Văn Minh Quốc, Sài GònMột tờ báo, cũng là cơ quan tuyên truyền của nhà nước mà cũng "có vấn đề", chứng tỏ chế độ nầy đang lung lay tận gốc rễ, tôi thiết nghĩ vụ "xử trảm" Tuổi Trẻ sẽ là một đòn mạnh giáng vào Đảng cầm quyền cũng như những vụ mới đây như vụ "nước tương đen", "phiên toà bịt miệng", v.v....Ông cựu thủ tướng đang "cứu" Tuổi Trẻ cũng là cứu một bàn thua cho Đảng cầm quyền, nhưng cứu có nổi hay không ? Cái gì phải đến, đang đến. Không ai cản được bánh xe lịch sữ. Vấn đề ở đây là "mấy ổng" còn tồn tại được bao lâu nữa ? Nam, TPHCMTôi rất đồng ý với ý kiến của bạn Tiến Dũng. Mai, Florida, Hoa KỳTôi vẫn thường đọc Tuổi Trẻ. Dù báo nào cũng chỉ là báo của Đảng nhưng đọc TT để tìm cái "mới" mà họ "lách" được! Ngoài bổn phận "trung với Đảng" họ cũng còn cố làm bổn phận với người đọc. Đó là lý do tôi đọc TT. Dù gì thì TT cũng phảng phất được hơi hướm của cái tự do báo chí ở miền Nam trước 75 còn sót lại. Bấy nhiêu đó đủ hấp dẫn chung cho cả nước! Chắc chắn Đảng cũng biết vậy nhưng tại sao lại muốn thay đổi nó đi? Giữa 600 tờ báo của Đảng thì chí ít cũng phải để một tờ làm màu mè có chút tư duy mới chứ? Sự thay đổi hai anh phó nầy chỉ làm "cái lề đường bên phải" rối rắm thêm! Tôi cũng ngạc nhiên là chỉ khi đi ngược chiều dưới lòng đường, thì mới gây tai nạn cho mình và cho người, còn đi trên lề đường thì phải để cho người ta đi tới, đi lui thỏai mái vì có như vậy business mới khấm khá hơn chứ? Câu hỏi của tôi là: tại sao trên lề đường mà vẫn phải đi một chiều? Ngoc Dung, tp. HCMMột cánh én không làm nên mùa xuân, dù đó là con chim đầu đàn. Báo Tuổi Trẻ đã trải qua rất nhiều thăng trầm và có những "biến cố" lớn về nhân sự nhưng nó không những vẫn tồn tại mà còn phát triển bền vững và giữ được bản sắc của mình. Do đó tôi nghĩ rồi họ cũng sẽ vượt qua như đã từng vượt qua và vẫn tiếp tục là tờ báo mà bạn đọc phảiquan tâm mỗi sáng là hôm nay "đưa tin gì, đánh bài gì" NVHuynh, Cần ThơNước ta đang trên đường hội nhập, nên mở ra chớ không nên đóng lại. Tuổi Trẻ là tờ báo của mọi giới, có uy tín chẳng những ở trong nước mà còn đến nước ngoài. Tôi hy vọng Thủ Tướng sẽ có ý kiến và ông Bộ Trưởng phải suy nghĩ lại để đừng làm mất đi tờ báo được mọi người yêu thích. Cao ChungLà người dân VN ai cũng biết báo chí ở chế độ CS này bị chi phối bởi Nhà nước, bởi đảng CS. Báo Tuổi Trẻ cũng không ngoại lệ, nhưng riêng thông tin của báo TT phong phú hơn, có tính phản biện cao hơn các tờ báo khác, điều này có đuợc là nhờ có các tổng biên tập có quan điểm vì dân. Nay hai phó tổng biên tập có nhiều kinh nghiệm từ phong trào đấu tranh trước năm 1975 phải rời khỏi báo TT mà không biết lý do gì? Không biết đây là tin TỐT hay XẤU cho độc giả, cho người dân!Không tênĐây đã là bài thứ sáu về vụ báo Tuổi Trẻ. Nhằm nhò gì mà ầm ỹ. Hai ông Phó Tổng chứ 20, 200 ông loại này cũng chỉ giữ nhiệm vụ xoa dịu lòng căm phẫn của dân chúng đã, đang, và sẽ quá nghèo khổ, đau bệnh oằn oại, cực khổ khốn cùng. Một người bị ung thư được vài viên át-pi-rin thì ích lợi gì, có chăng tự dối gạt mình, nhưng sự thật căn bệnh sẽ lộ rõ mau chóng sau đó, càng nặng hơn. Một xã hội bị ung thư tận tâm cang, nội cang, như xã hội nước CHXHCNVN cũng vậy. Thời buổi internet, các nhân vật nào có lòng hướng thiện trong báo Tuổi trẻ, cho dù có bị mất chức hay không, vẫn rất dễ dàng viết blogs đăng lên mạng cho hàng triệu, chục triệu người có thể đọc. Họ lại càng có tự do hơn để nêu ra các điều xấu xa, xấu hổ, họ biết trong bao nhiêu năm nay nhưng không dám nói ra. Chẳng hạn có thể nêu cụ thể tài sản mỗi người từng trong Bộ Chính Trị, mỗi cựu và đương kim Thủ tướng, Bộ trưởng, v.v... Nếu ghi rõ trên blogs đây chỉ là con số ước đoán, chưa thể chứng minh cụ thể, nhưng đồng thời ghi ra càng nhiều bằng chứng càng tốt để người đọc tự rút ra kết luận hoặc thêm vào chi tiết nếu họ biết, thì chẳng mấy chốc SỰ THẬT sẽ lộ rõ ra.

summarize: Báo Tuổi Trẻ không chỉ là một cơ quan ngôn luận của Thành Đoàn THCM, một đoàn thể quần chúng trực thuộc đảng bộ Cộng Sản tp HCM. Tờ báo này thực chất đã là một tờ báo có tầm ảnh hưởng rộng và sâu với lượng phát hành lớn nhất nước. Không phải lúc đầu thành lập, đảng, chính quyền hay thậm chí là cơ quan chủ quản đã trao cho tờ báo này một tầm vóc quốc gia như vậy. Trải qua suốt các thời kỳ, chính nhờ những nỗ lực lớn lao của nhiều thế hệ làm báo đã đưa tờ báo này từ một bản tin nội bộ trở thành một cơ quan ngôn luận với uy tín là tiếng nói tiên phong nhất của báo chí Việt Nam. Theo nhiều người, nhất là độc giả ở phía miền Nam, hàng ngày họ không biết báo Nhân Dân hay Sài Gòn Giải Phóng đưa tin gì, cái họ quan tâm là Tuổi Trẻ đưa tin gì, đánh bài gì. Từ năm 1976, Tuổi Trẻ là một tờ báo qui tụ các cán bộ tuyên huấn từ phong trào sinh viên - học sinh nội thành Sài Gòn, và sau này bổ sung các cây viết từ Thanh Niên Xung Phong và các phong trào thanh niên sau 1975. Chính những người thanh niên trưởng thành từ kinh nghiệm làm báo, viết báo dưới chế độ VNCH - một chế độ mà ngay trong điều kiện chiến tranh vẫn có bộ mặt của báo chí đối lập. Dù không muốn nhưng dư luận trong giới vẫn phải thừa nhận là từ trường học báo chí tự do này đã tạo cho tờ Tuổi Trẻ phong cách riêng trong việc làm tin, bài và ngôn ngữ báo chí. Ngay đến cả cách tiếp cận, các đề tài nóng và cấm, Tuổi Trẻ vẫn cho thấy họ rất Sài Gòn trong cách thông tin. Đặc thù thông tin này được hiểu là thoáng trong những giới hạn nghiệt ngã của nhiệm vụ. Đương nhiên trọng tâm báo Tuổi Trẻ là hoàn thành nhiệm vụ chính trị dưới sự lãnh đạo toàn diện của đảng. Từ giá trị đối lập tới tinh thần thông tin phản biện Ủng hộ và phát động những phong trào hành động quần chúng khắc phục hậu quả chiến tranh những năm sau 1975, ttrong thời kỳ tối tăm nhất của cơ chế quan liêu bao cấp, báo Tuổi Trẻ luôn là nền tảng, mũi nhọn của dư luận ủng hộ chính sách đổi mới. Những tin bài có trọng tâm vào thời kỳ này đã phản ảnh sinh động thực tiễn để trong đảng và ngoài quần chúng có cơ sở lý luận, quyết tâm Đổi Mới. Không ai ngờ nghệch cho rằng báo Tuổi Trẻ là tờ báo đối lập. Nhưng người ta có cơ sở để hiểu. Kinh nghiệm trải qua thời kỳ đối lập trước 1975 đưa tới sự chọn lựa đường hướng, tuy không xuyên suốt, nhưng ở những thời điểm mà vận mệnh chế độ cần, báo Tuổi Trẻ quả thật mang tinh thần một tờ báo thông tin phản biện. Không kể những gì tờ báo này đã làm được trong việc định hướng dư luận trong các lĩnh vực then chốt của chế độ, ngay cả cách thông tin hướng về số phận con người, tính dân tộc được đề cao hơn tính giai cấp ý thức hệ cũng đã giữ gìn và mở lại những cánh cửa giá trị bất biến. Cả đến lý do thật mà các vị Tổng biên tập của tờ báo này trước đây bị cho thôi chức cũng đã minh chứng cho việc Tuổi Trẻ đã làm mọi cách có thể để giữ cho mình đường hướng giữa một bên là nhiệm vụ chính trị đảng giao, một bên là thiên chức của các nhà báo và tờ báo lớn. Nhân sự kiện Báo Tuổi trẻ bị thay liền một lúc hai phó tổng biên tập kỳ cựu, ông V., một nhà văn nói với chúng tôi qua điện thoại: “Tất nhiên trong mọi hoàn cảnh, từ xưa đến nay, báo Tuổi Trẻ vẫn là tờ báo khai phá nhất.” Một cựu phóng viên Tuổi Trẻ, ngồi quán cà phê vỉa hè cho biết thêm: "Ông Huỳnh Sơn Phước và Quang Vĩnh vốn là linh hồn của tờ báo. Nhiều người muốn bứng họ đi từ lâu”. Nếu không có những phát ngôn gần đây: “Các tổng biên tập là người của Bộ Thông Tin -Truyền Thông sau này cắm ở từng tờ báo” của ông tân bộ trưởng, dư luận sẽ thấy chuyện này chỉ là việc miễn nhiệm hay bổ nhiệm công chức công chức bình thường của chế độ. Sau những thành tựu về kinh tế, trước nhu cầu hình thành một xã hội dân sự, dân chủ, phải chăng tinh thần tiên phong của báo Tuổi Trẻ và một ít nhật báo lớn khác đã trở thành một mối quan ngại cấp bách và từ đó phải gia tăng áp đặt chuyên chế báo chí? Những nhà báo từ phong trào đấu tranh sinh viên học sinh trước 1975 cuối cùng đã rời báo Tuổi Trẻ. Người đọc sẽ chào thế hệ làm và viết báo Tuổi Trẻ khác. Sống dưới chế độ độc quyền thông tin, giữa một rừng các phương tiện truyền thông hiện đại, nghề báo cũng như công lý, không độc giả nào tin có chuyện trớ trêu rằng bài báo quan trọng nhất lại là bài báo bạn quyết định không viết ra. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Quý vị có đóng góp hay bình luận, xin gửi thư về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. VietkieuTôi kể cho mấy người bạn ngoại quốc là ở nước tao ông chủ nhiệm một tờ báo điện tử bị ông thủ tướng đuổi việc (vụ mua xe Mercedes phục vụ họp Á châu tổ chức tại HN 2 năm trước), mới đầu tụi nó tưởng mình kể chuyện tiếu lâm quá trớn, sau tôi xác nhận một lần nữa thì tụi nó chưa buồn với tôi. Văn Minh Quốc, Sài GònMột tờ báo, cũng là cơ quan tuyên truyền của nhà nước mà cũng "có vấn đề", chứng tỏ chế độ nầy đang lung lay tận gốc rễ, tôi thiết nghĩ vụ "xử trảm" Tuổi Trẻ sẽ là một đòn mạnh giáng vào Đảng cầm quyền cũng như những vụ mới đây như vụ "nước tương đen", "phiên toà bịt miệng", v.v....Ông cựu thủ tướng đang "cứu" Tuổi Trẻ cũng là cứu một bàn thua cho Đảng cầm quyền, nhưng cứu có nổi hay không ? Cái gì phải đến, đang đến. Không ai cản được bánh xe lịch sữ. Vấn đề ở đây là "mấy ổng" còn tồn tại được bao lâu nữa ? Nam, TPHCMTôi rất đồng ý với ý kiến của bạn Tiến Dũng. Mai, Florida, Hoa KỳTôi vẫn thường đọc Tuổi Trẻ. Dù báo nào cũng chỉ là báo của Đảng nhưng đọc TT để tìm cái "mới" mà họ "lách" được! Ngoài bổn phận "trung với Đảng" họ cũng còn cố làm bổn phận với người đọc. Đó là lý do tôi đọc TT. Dù gì thì TT cũng phảng phất được hơi hướm của cái tự do báo chí ở miền Nam trước 75 còn sót lại. Bấy nhiêu đó đủ hấp dẫn chung cho cả nước! Chắc chắn Đảng cũng biết vậy nhưng tại sao lại muốn thay đổi nó đi? Giữa 600 tờ báo của Đảng thì chí ít cũng phải để một tờ làm màu mè có chút tư duy mới chứ? Sự thay đổi hai anh phó nầy chỉ làm "cái lề đường bên phải" rối rắm thêm! Tôi cũng ngạc nhiên là chỉ khi đi ngược chiều dưới lòng đường, thì mới gây tai nạn cho mình và cho người, còn đi trên lề đường thì phải để cho người ta đi tới, đi lui thỏai mái vì có như vậy business mới khấm khá hơn chứ? Câu hỏi của tôi là: tại sao trên lề đường mà vẫn phải đi một chiều? Ngoc Dung, tp. HCMMột cánh én không làm nên mùa xuân, dù đó là con chim đầu đàn. Báo Tuổi Trẻ đã trải qua rất nhiều thăng trầm và có những "biến cố" lớn về nhân sự nhưng nó không những vẫn tồn tại mà còn phát triển bền vững và giữ được bản sắc của mình. Do đó tôi nghĩ rồi họ cũng sẽ vượt qua như đã từng vượt qua và vẫn tiếp tục là tờ báo mà bạn đọc phảiquan tâm mỗi sáng là hôm nay "đưa tin gì, đánh bài gì" NVHuynh, Cần ThơNước ta đang trên đường hội nhập, nên mở ra chớ không nên đóng lại. Tuổi Trẻ là tờ báo của mọi giới, có uy tín chẳng những ở trong nước mà còn đến nước ngoài. Tôi hy vọng Thủ Tướng sẽ có ý kiến và ông Bộ Trưởng phải suy nghĩ lại để đừng làm mất đi tờ báo được mọi người yêu thích. Cao ChungLà người dân VN ai cũng biết báo chí ở chế độ CS này bị chi phối bởi Nhà nước, bởi đảng CS. Báo Tuổi Trẻ cũng không ngoại lệ, nhưng riêng thông tin của báo TT phong phú hơn, có tính phản biện cao hơn các tờ báo khác, điều này có đuợc là nhờ có các tổng biên tập có quan điểm vì dân. Nay hai phó tổng biên tập có nhiều kinh nghiệm từ phong trào đấu tranh trước năm 1975 phải rời khỏi báo TT mà không biết lý do gì? Không biết đây là tin TỐT hay XẤU cho độc giả, cho người dân!Không tênĐây đã là bài thứ sáu về vụ báo Tuổi Trẻ. Nhằm nhò gì mà ầm ỹ. Hai ông Phó Tổng chứ 20, 200 ông loại này cũng chỉ giữ nhiệm vụ xoa dịu lòng căm phẫn của dân chúng đã, đang, và sẽ quá nghèo khổ, đau bệnh oằn oại, cực khổ khốn cùng. Một người bị ung thư được vài viên át-pi-rin thì ích lợi gì, có chăng tự dối gạt mình, nhưng sự thật căn bệnh sẽ lộ rõ mau chóng sau đó, càng nặng hơn. Một xã hội bị ung thư tận tâm cang, nội cang, như xã hội nước CHXHCNVN cũng vậy. Thời buổi internet, các nhân vật nào có lòng hướng thiện trong báo Tuổi trẻ, cho dù có bị mất chức hay không, vẫn rất dễ dàng viết blogs đăng lên mạng cho hàng triệu, chục triệu người có thể đọc. Họ lại càng có tự do hơn để nêu ra các điều xấu xa, xấu hổ, họ biết trong bao nhiêu năm nay nhưng không dám nói ra. Chẳng hạn có thể nêu cụ thể tài sản mỗi người từng trong Bộ Chính Trị, mỗi cựu và đương kim Thủ tướng, Bộ trưởng, v.v... Nếu ghi rõ trên blogs đây chỉ là con số ước đoán, chưa thể chứng minh cụ thể, nhưng đồng thời ghi ra càng nhiều bằng chứng càng tốt để người đọc tự rút ra kết luận hoặc thêm vào chi tiết nếu họ biết, thì chẳng mấy chốc SỰ THẬT sẽ lộ rõ ra.

vert-fut-37835122

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-37835122

Những lợi thế đặc biệt của người hói

Cướp biển Viking dùng kem làm từ phân ngỗng. Danh y Hy Lạp cổ đại Hippocrates tin rằng cách tốt nhất để chữa chứng hói đầu là dùng phân bồ câu trộn với củ cải, thìa là Ai Cập và lá han.

Công thức của người Ai Cập, có từ 5.000 năm trước, thì trộn than lấy từ lông nhím đốt cháy với dầu, mật ong, thạch cao tuyết hoa (alabastar), đất đỏ và móng tay cắt nhỏ, rồi bôi lên chỗ hói. Kể từ khi phái nam biết đến gương, họ đã biết khó chịu về việc thiếu tóc trên đầu. Julius Caesar đã làm mọi cách để có thể mọc tóc trở lại. Thậm chí vòng nguyệt quế ông đội trên đầu cũng là một cách để ông che đi khoảng trống thiếu tóc chứ chả liên quan gì tới truyền thống hay thói quen gì của người La Mã cổ. Vào lúc gặp Cleopatra, ông gần như đã hói nhẵn bóng. Trong nỗ lực thể hiện tình yêu, Nữ hoàng khuyên ông bôi thứ thuốc làm từ chuột xay, răng ngựa và mỡ gấu. Chẳng tích sự gì. Ông rụng gần hết tóc, giống như nhiều người đàn ông vĩ đại trước đó và về sau này, như Socrates, Napoleon, Aristotle, Gandhi, Darwin, Churchill, Shakespeare và Hippocrates - những người dù đã dùng phân chim bồ câu, nhưng vẫn hói nặng. Rồi cuối cùng Caesar bắt đầu nuôi tóc dài phía sau để chải vắt ngang đầu, cách mà nhiều người hói ngày nay vẫn dùng. Bruce Willis là diễn viên thượng thặng, có tầm ảnh hưởng lớn tại Hollywood Căn bệnh khó chữa và tốn kém Hàng nghìn năm sau, chúng ta đã chuyển sang thử nghiệm những công thức mới khác nhau, thậm chí còn dùng cả biện pháp phẫu thuật. Ngày nay, bạn có thể tới một trung tâm chuyên chữa hói, đăng ký nghe tư vấn về chứng này, và những đoạn quảng cáo kêu gọi người hói đi gặp bác sĩ không phải là chuyện hiếm gặp. Trên toàn cầu, chúng ta tiêu tốn 3,5 tỷ đô la cho việc điều trị hói mỗi năm. Con số này nhiều hơn toàn bộ ngân sách quốc gia của Macedonia, hay như Bill Gates nêu ra hồi năm ngoái, là nhiều hơn đáng kể so với khoản chi đối phó bệnh sốt rét (chỉ có 200 triệu đô la mỗi năm). Doanh số bán thuốc chống rụng tóc Propecia, vốn liên quan tới tình trạng liệt dương, đã đạt mức cao kỷ lục vào năm 2014 (264 triệu đô la). Việc cấy tóc thì khét tiếng là tốn kém. Theo một khảo sát hồi 2009 của Hiệp hội Quốc tế về Phẫu thuật Khôi phục Tóc, có tới gần 60% nam giới thà có mái tóc đầy đặn trên đầu còn hơn là có tiền hoặc nhiều bạn bè. Có điều gì không ổn ở đây? Có những bằng chứng ngày càng nhiều cho thấy việc hói đầu không hề là một tai nạn trong tiến hoá. Những người đàn ông hói được cho là thông minh hơn, có uy hơn và có vị trí xã hội cao hơn. Vầng trán hói thậm chí còn giúp họ trở nên quyến rũ hơn trong mắt phụ nữ, thậm chí còn cứu được mạng người nữa. Sir Winston Churchil nổi tiếng về sự quả cảm và có khả năng áp chế người khác trong Đại chiến Thế giới II Ttrước khi chúng ta tìm hiểu xa hơn về lý do khiến việc hói đầu lại đem đến nhiều lợi thế đến vậy, ta cần nhìn đến những kết quả đã được ghi nhận trong thực tế. Khác với những nhận thức chung và kể cả có sự hiện diện của những gương mặt cực kỳ nổi tiếng với cái trán hói bóng như Bruce Willis, thì thực ra thiên hướng mất tóc không làm cho bạn trông nam tính hơn. Những ông hói không mạnh mẽ hơn về khả năng tình dục, và không có độ nội tiết tố nam, testosterone, cao hơn, tuy họ có thể có cánh tay, đùi và bộ ngực lông lá hơn. Và có lẽ đáng ngạc nhiên nhất là những ông hói thực ra không phải là có ít tóc hơn ở trên đầu. Vậy tại sao họ lại trông hói? Chúng ta đã trải qua một quá trình dài lâu hiểu sai về chứng hói. Aristotle thì cho rằng nguyên nhân là do tình dục. Thời La Mã cổ, nạn dịch tróc da đầu trong quân đội được cho là bởi những chiếc mũ sắt nặng nề mà người lính đội trên đầu. Sau đó lại có những thuyết nói đó là do "chứng não khô", do ô nhiễm không khí, hay do cắt tóc hỏng. Vào năm 1897, làn sóng sợ hãi lan khắp toàn cầu sau khi một bác sỹ da liễu tuyên bố ông đã phát hiện ra thủ phạm thực sự: một loại vi khuẩn. Các ông thợ cạo và các phóng viên y khoa vội vã tuyên bố rằng ta cần phải luộc chín lược thường xuyên, và trong bất kỳ trường hợp nào cũng thì những người hói cũng cần dùng lược riêng. Charles Darwin hoàn toàn phù hợp với cách hiểu chung của mọi người về người hói: thông minh, có địa vị xã hội và có tầm ảnh hưởng Nay thì chúng ta biết rằng chứng hói là do tác động của một thành phần của nội tiết tố nam testosterone, loại hormone có tên là dihydrotestosterone (DHT). Khi còn trong tử cung, hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bộ phận sinh dục nam. Ở tuổi trưởng thành, nó khiến cho nang tóc co lại. Với tác động của DHT, phần tóc trưởng thành trên đầu người đàn ông bị chuyển thành ngắn, tơ mềm như tóc trên đầu trẻ sơ sinh. Và bởi nó là một sản phẩm của nội tiết tố nam testosterone, bạn có thể cho rằng càng nhiều testosterone thì đồng nghĩa với càng nhiều DHT và tức là càng nhiều tóc rụng. Thực ra thì chỉ cần ít đã đủ gây hói. Độ nhạy cảm của nang tóc là lý do khiến bị hói, mà điều này lại là điều người đàn ông được thừa hưởng từ mẹ mình. Ở đây, yếu tố thừa hưởng là rất quan trọng. Đến lúc sinh nhật 30 tuổi, tức là còn lâu nữa họ mới hết tuổi sinh sản, 25-30% nam giới bắt đầu ít nhiều rụng tóc. Không chỉ vậy, mà hiện tượng này xuất hiện ở mọi nhóm sắc dân trên thế giới. Nếu như hói là điều tồi tệ, thì lẽ ra nó phải biến mất mới phải. Thực tế là tình trạng này rất phổ biến, cho nên có lẽ nó là điều có lợi. Thế nhưng lợi thế nào? Và nếu có lợi thì tại sao nó chỉ xảy ra với nam giới? "Nhìn chung, trong tự nhiên nếu có thứ gì chỉ giống đực có còn giống cái không có thì đó là đặc điểm riêng đặc thù," Frank Muscarella, nhà thần kinh học từ Đại học Barry nói. Và đây là điều khiến ông suy nghĩ từ thập niên 1990. Hầu hết những đặc tính "lưỡng giới" cũng có những nét gì đó chung. "Chúng thường gắn với việc chiếm thế 'thượng phong' và tạo ra nhiều cơ hội sinh sản hơn," Muscarella nói. Nói cách khác, hiện tượng hói ở đàn ông thì cũng giống như vẻ lộng lẫy, bóng bẩy với bộ đuôi sặc sỡ sáng màu ở con công đực vậy. Có thể đây là một bước tiến hóa bởi nó giúp người đàn ông trông hấp dẫn hơn với phụ nữ. Các nghiên cứu trước đây cho thấy phụ nữ không thấy người đàn ông hói là quyến rũ về tình dục, nhưng vấn đề là những người hói thường là đã già, mà lẽ đương nhiên là phụ nữ không thích những đối tượng già. "Chúng ta biết rằng phụ nữ bị hấp dẫn bởi những người đàn ông có địa vị cao xã hội, cho nên ngay cả khi không phải là sự hấp dẫn thể chất thì nó cũng tạo ra sự hấp dẫn phi thể chất nào đó," Muscarella nói. Ian McKellen và Patrick Stewart Năm 2004, ông quyết định điều tra kỹ càng. Để loại trừ các yếu tố có thể làm sai lệch kết quả, Muscarella tự mình chỉnh sửa một số điểm trên người hói. Nhưng ông không thể chỉ đơn giản là chụp ảnh họ rồi chỉnh sửa xóa tóc của họ đi mà được. Thế là Muscarella nhờ tay người bạn là thợ cắt tóc; họ tới một cửa hàng bán tóc giả. "Tôi nói ông ấy cắt tóc giả thành một kiểu đầu còn tóc dày dặn, một kiểu đang rụng, và một kiểu hói," ông nói. Sau đó, ông gắn ba bộ tóc giả lên ba cái khung đầu bằng nhựa, rồi yêu cầu sáu nam sinh viên thử đội và chụp ảnh. "Tất nhiên là trông họ rất gớm," ông nói. May mắn thay, người cộng sự của ông có phần mềm chỉnh sửa ảnh, và họ đã chỉnh tỉ mỉ, xóa mờ những vết nối giữa khung đầu và trán người đội để ảnh trông khá là tự nhiên. Sau đó ông cho 101 nam sinh viên và 101 nữ sinh viên ngành tâm lý học xem các bức ảnh và yêu cầu họ đánh giá về độ hấp dẫn của những người trong ảnh cũng như tính cách nhân vật. Tuy không được coi là hấp dẫn về hình thức bằng những người khác, nhưng những người hói và sắp hói ghi điểm cao hơn ở một lĩnh vực - họ luôn được cho là thông minh hơn, gây ảnh hưởng mạnh hơn, am hiểu hơn, có học thức hơn, có địa vị xã hội hơn, chân thành và hay giúp đỡ người khác hơn - hay nói gộp lại là chín chắn hơn. Ông cho rằng hói có thể đã tiến hóa thành một dấu hiệu về địa vị xã hội, điều mà phụ nữ rất khó cưỡng. Những người hói cũng được cho là ít hung hăng hơn. "Hãy nghĩ thế này, những người đàn ông thời xưa có thể chạy vòng vòng, hoàn toàn trần truồng và đầy lông lá, thì bạn có thể tưởng tượng ra là với cái đầu đầy tóc, râu ria, chỗ nào cũng thấy lông trông sẽ kinh thế nào," Muscarella nói. Cho nên hói sẽ khiến người đàn ông trông cao quý, từng trải hơn so với đám trẻ trai kém thân thiện. Salman Rushdie và Padma Lakshmi Như Muscarella chỉ ra, vẻ nhẵn nhụi thường thấy ở các triết gia, thầy giáo và các tu sĩ trong nhiều thế kỷ. Kết quả tìm kiếm được hỗ trợ bởi một số các nghiên cứu khác. Trên toàn cầu, từ các công nhân làm việc trong các đồn điền mía xa xôi của Brazil cho tới các học sinh trung học ở Zambia, người hói luôn được coi là có uy hơn. Điều này thậm chí đúng trong cả trường hợp một người cạo nhẵn nhụi hết tóc. Người hói ít nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến? Chưa hết, tuy là điều vẫn gây tranh cãi nhưng có bằng chứng cho thấy đầu hói có thể giúp cứu mạng. Người ta đã biết từ lâu rằng những người đàn ông không thể sản sinh ra DHT, chẳng hạn như những người bị hoạn, thì có mái tóc khỏe suốt cho tới khi chết. Kỳ lạ là không có trường hợp bị ung thư tuyến tiền liệt nào được ghi nhận trong nhóm người này. DHT chịu trách nhiệm về sự phát triển của tuyến tiền liệt ở trẻ sơ sinh, cho nên cũng rất hợp lẽ khi nó góp phần vào sự phát triển của các khối u ở tuổi trưởng thành. Ung thư tiền liệt tuyến và hói có thể liên quan tới nhạy cảm hormone di truyền trong gia đình. Điều này được khẳng định hồi đầu năm nay, với phát hiện những người hói nhiều khả năng phát triển chứng ung thư tiền liệt tuyến dễ di căn, là căn bệnh cướp đi chừng 300 ngàn sinh mạng mỗi năm. Thêm nữa, lượng vitamin D - là chất cơ thể con người chỉ có thể sản sinh ra khi phơi nắng - nếu thấp thì cũng là một yếu tố có nguy cơ gây ung thư tiền liệt tuyến. Người hói thì tiếp xúc với nắng nhiều hơn. Liệu chứng hói có phải đã tiến hóa để giảm bớt tác động chết người của DHT? "Hàng chục ngàn năm trước, tại Âu châu, điều đó có thể đã giúp con người ta tiếp xúc với nhiều bức xạ UV và sản sinh ra nhiều vitamin D," Peter Kabai từ Đại học Istvan, Hungary nói. Điều này giải thích vì sao phụ nữ không hói - là bởi họ không có tuyến tiền liệt. Chứng cứ khá nhiều. Những người đàn ông làm việc ngoài trời ít mắc bệnh hơn những người làm việc trong nhà. Điều này cũng đúng với những người có da rám nắng, những người sống ở vùng khí hậu ấm nóng, hay những người hay đi nghỉ ở nước ngoài. Hiệu quả mạnh tới mức thậm chí mùa phát hiện bệnh cũng có sự khác biệt: những người được chẩn đoán, phát hiện bệnh vào mùa hè thì ít có nguy cơ tử vong do ung thư hơn. Lloyd Blankfein "Toàn bộ chuyện này đều liên quan tới vitamin D, là thứ mà hầu hết ai cũng thiếu," Kabai nói. Phần bằng chứng cuối cùng đã được đưa ra từ một thử nghiệm được công bố năm ngoái. 37 người đàn ông mắc ung thư tiền liệt tuyến được cho vitamin D bổ sung (cao gấp gần bảy lần so với mức khuyến nghị hàng ngày), hoặc cho thuốc giả. 60 ngày sau, tuyến tiền liệt của họ được cắt bỏ. Trong nhóm dùng vitamin D, các khối u của họ đã co nhỏ lại. Nhóm kia thì tình trạng xấu đi. Thành phần vitamin D bổ sung cũng làm thay đổi cách thức hoạt động của những bộ gene quan trọng - làm ngưng hoạt động của các gene gây sưng tấy, vốn được cho là góp phần làm phát triển bệnh ung thư. Nói cách khác, người hói có thể đề kháng tốt hơn với bệnh ung thư tiền liệt tuyến tuy họ bị mất tóc. Điều này cũng giúp giải thích lý do vì sao bằng chứng thu được lại lẫn lộn đến vậy: một nghiên cứu trước đây cho thấy những người đàn ông bắt đầu rụng tóc và hói trước tuổi 30 thì có tới 45% ít có nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến về sau này. "Một số anh hói lại thích lúc nào cũng đội mũ, một số thì không. Sự khác biệt này có thể giải thích cho sự không rõ rệt trong một số nghiên cứu," Kabai nói. Cho nên nếu bạn hói thì nên nhớ rằng: Hói giúp đàn ông có nhiều ưu thế hơn, được phụ nữ thích hơn. Có lẽ đã đến lúc vứt bỏ phân chim câu đi và trân trọng cái đầu hói của bạn. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Công thức của người Ai Cập, có từ 5.000 năm trước, thì trộn than lấy từ lông nhím đốt cháy với dầu, mật ong, thạch cao tuyết hoa (alabastar), đất đỏ và móng tay cắt nhỏ, rồi bôi lên chỗ hói. Kể từ khi phái nam biết đến gương, họ đã biết khó chịu về việc thiếu tóc trên đầu. Julius Caesar đã làm mọi cách để có thể mọc tóc trở lại. Thậm chí vòng nguyệt quế ông đội trên đầu cũng là một cách để ông che đi khoảng trống thiếu tóc chứ chả liên quan gì tới truyền thống hay thói quen gì của người La Mã cổ. Vào lúc gặp Cleopatra, ông gần như đã hói nhẵn bóng. Trong nỗ lực thể hiện tình yêu, Nữ hoàng khuyên ông bôi thứ thuốc làm từ chuột xay, răng ngựa và mỡ gấu. Chẳng tích sự gì. Ông rụng gần hết tóc, giống như nhiều người đàn ông vĩ đại trước đó và về sau này, như Socrates, Napoleon, Aristotle, Gandhi, Darwin, Churchill, Shakespeare và Hippocrates - những người dù đã dùng phân chim bồ câu, nhưng vẫn hói nặng. Rồi cuối cùng Caesar bắt đầu nuôi tóc dài phía sau để chải vắt ngang đầu, cách mà nhiều người hói ngày nay vẫn dùng. Bruce Willis là diễn viên thượng thặng, có tầm ảnh hưởng lớn tại Hollywood Căn bệnh khó chữa và tốn kém Hàng nghìn năm sau, chúng ta đã chuyển sang thử nghiệm những công thức mới khác nhau, thậm chí còn dùng cả biện pháp phẫu thuật. Ngày nay, bạn có thể tới một trung tâm chuyên chữa hói, đăng ký nghe tư vấn về chứng này, và những đoạn quảng cáo kêu gọi người hói đi gặp bác sĩ không phải là chuyện hiếm gặp. Trên toàn cầu, chúng ta tiêu tốn 3,5 tỷ đô la cho việc điều trị hói mỗi năm. Con số này nhiều hơn toàn bộ ngân sách quốc gia của Macedonia, hay như Bill Gates nêu ra hồi năm ngoái, là nhiều hơn đáng kể so với khoản chi đối phó bệnh sốt rét (chỉ có 200 triệu đô la mỗi năm). Doanh số bán thuốc chống rụng tóc Propecia, vốn liên quan tới tình trạng liệt dương, đã đạt mức cao kỷ lục vào năm 2014 (264 triệu đô la). Việc cấy tóc thì khét tiếng là tốn kém. Theo một khảo sát hồi 2009 của Hiệp hội Quốc tế về Phẫu thuật Khôi phục Tóc, có tới gần 60% nam giới thà có mái tóc đầy đặn trên đầu còn hơn là có tiền hoặc nhiều bạn bè. Có điều gì không ổn ở đây? Có những bằng chứng ngày càng nhiều cho thấy việc hói đầu không hề là một tai nạn trong tiến hoá. Những người đàn ông hói được cho là thông minh hơn, có uy hơn và có vị trí xã hội cao hơn. Vầng trán hói thậm chí còn giúp họ trở nên quyến rũ hơn trong mắt phụ nữ, thậm chí còn cứu được mạng người nữa. Sir Winston Churchil nổi tiếng về sự quả cảm và có khả năng áp chế người khác trong Đại chiến Thế giới II Ttrước khi chúng ta tìm hiểu xa hơn về lý do khiến việc hói đầu lại đem đến nhiều lợi thế đến vậy, ta cần nhìn đến những kết quả đã được ghi nhận trong thực tế. Khác với những nhận thức chung và kể cả có sự hiện diện của những gương mặt cực kỳ nổi tiếng với cái trán hói bóng như Bruce Willis, thì thực ra thiên hướng mất tóc không làm cho bạn trông nam tính hơn. Những ông hói không mạnh mẽ hơn về khả năng tình dục, và không có độ nội tiết tố nam, testosterone, cao hơn, tuy họ có thể có cánh tay, đùi và bộ ngực lông lá hơn. Và có lẽ đáng ngạc nhiên nhất là những ông hói thực ra không phải là có ít tóc hơn ở trên đầu. Vậy tại sao họ lại trông hói? Chúng ta đã trải qua một quá trình dài lâu hiểu sai về chứng hói. Aristotle thì cho rằng nguyên nhân là do tình dục. Thời La Mã cổ, nạn dịch tróc da đầu trong quân đội được cho là bởi những chiếc mũ sắt nặng nề mà người lính đội trên đầu. Sau đó lại có những thuyết nói đó là do "chứng não khô", do ô nhiễm không khí, hay do cắt tóc hỏng. Vào năm 1897, làn sóng sợ hãi lan khắp toàn cầu sau khi một bác sỹ da liễu tuyên bố ông đã phát hiện ra thủ phạm thực sự: một loại vi khuẩn. Các ông thợ cạo và các phóng viên y khoa vội vã tuyên bố rằng ta cần phải luộc chín lược thường xuyên, và trong bất kỳ trường hợp nào cũng thì những người hói cũng cần dùng lược riêng. Charles Darwin hoàn toàn phù hợp với cách hiểu chung của mọi người về người hói: thông minh, có địa vị xã hội và có tầm ảnh hưởng Nay thì chúng ta biết rằng chứng hói là do tác động của một thành phần của nội tiết tố nam testosterone, loại hormone có tên là dihydrotestosterone (DHT). Khi còn trong tử cung, hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bộ phận sinh dục nam. Ở tuổi trưởng thành, nó khiến cho nang tóc co lại. Với tác động của DHT, phần tóc trưởng thành trên đầu người đàn ông bị chuyển thành ngắn, tơ mềm như tóc trên đầu trẻ sơ sinh. Và bởi nó là một sản phẩm của nội tiết tố nam testosterone, bạn có thể cho rằng càng nhiều testosterone thì đồng nghĩa với càng nhiều DHT và tức là càng nhiều tóc rụng. Thực ra thì chỉ cần ít đã đủ gây hói. Độ nhạy cảm của nang tóc là lý do khiến bị hói, mà điều này lại là điều người đàn ông được thừa hưởng từ mẹ mình. Ở đây, yếu tố thừa hưởng là rất quan trọng. Đến lúc sinh nhật 30 tuổi, tức là còn lâu nữa họ mới hết tuổi sinh sản, 25-30% nam giới bắt đầu ít nhiều rụng tóc. Không chỉ vậy, mà hiện tượng này xuất hiện ở mọi nhóm sắc dân trên thế giới. Nếu như hói là điều tồi tệ, thì lẽ ra nó phải biến mất mới phải. Thực tế là tình trạng này rất phổ biến, cho nên có lẽ nó là điều có lợi. Thế nhưng lợi thế nào? Và nếu có lợi thì tại sao nó chỉ xảy ra với nam giới? "Nhìn chung, trong tự nhiên nếu có thứ gì chỉ giống đực có còn giống cái không có thì đó là đặc điểm riêng đặc thù," Frank Muscarella, nhà thần kinh học từ Đại học Barry nói. Và đây là điều khiến ông suy nghĩ từ thập niên 1990. Hầu hết những đặc tính "lưỡng giới" cũng có những nét gì đó chung. "Chúng thường gắn với việc chiếm thế 'thượng phong' và tạo ra nhiều cơ hội sinh sản hơn," Muscarella nói. Nói cách khác, hiện tượng hói ở đàn ông thì cũng giống như vẻ lộng lẫy, bóng bẩy với bộ đuôi sặc sỡ sáng màu ở con công đực vậy. Có thể đây là một bước tiến hóa bởi nó giúp người đàn ông trông hấp dẫn hơn với phụ nữ. Các nghiên cứu trước đây cho thấy phụ nữ không thấy người đàn ông hói là quyến rũ về tình dục, nhưng vấn đề là những người hói thường là đã già, mà lẽ đương nhiên là phụ nữ không thích những đối tượng già. "Chúng ta biết rằng phụ nữ bị hấp dẫn bởi những người đàn ông có địa vị cao xã hội, cho nên ngay cả khi không phải là sự hấp dẫn thể chất thì nó cũng tạo ra sự hấp dẫn phi thể chất nào đó," Muscarella nói. Ian McKellen và Patrick Stewart Năm 2004, ông quyết định điều tra kỹ càng. Để loại trừ các yếu tố có thể làm sai lệch kết quả, Muscarella tự mình chỉnh sửa một số điểm trên người hói. Nhưng ông không thể chỉ đơn giản là chụp ảnh họ rồi chỉnh sửa xóa tóc của họ đi mà được. Thế là Muscarella nhờ tay người bạn là thợ cắt tóc; họ tới một cửa hàng bán tóc giả. "Tôi nói ông ấy cắt tóc giả thành một kiểu đầu còn tóc dày dặn, một kiểu đang rụng, và một kiểu hói," ông nói. Sau đó, ông gắn ba bộ tóc giả lên ba cái khung đầu bằng nhựa, rồi yêu cầu sáu nam sinh viên thử đội và chụp ảnh. "Tất nhiên là trông họ rất gớm," ông nói. May mắn thay, người cộng sự của ông có phần mềm chỉnh sửa ảnh, và họ đã chỉnh tỉ mỉ, xóa mờ những vết nối giữa khung đầu và trán người đội để ảnh trông khá là tự nhiên. Sau đó ông cho 101 nam sinh viên và 101 nữ sinh viên ngành tâm lý học xem các bức ảnh và yêu cầu họ đánh giá về độ hấp dẫn của những người trong ảnh cũng như tính cách nhân vật. Tuy không được coi là hấp dẫn về hình thức bằng những người khác, nhưng những người hói và sắp hói ghi điểm cao hơn ở một lĩnh vực - họ luôn được cho là thông minh hơn, gây ảnh hưởng mạnh hơn, am hiểu hơn, có học thức hơn, có địa vị xã hội hơn, chân thành và hay giúp đỡ người khác hơn - hay nói gộp lại là chín chắn hơn. Ông cho rằng hói có thể đã tiến hóa thành một dấu hiệu về địa vị xã hội, điều mà phụ nữ rất khó cưỡng. Những người hói cũng được cho là ít hung hăng hơn. "Hãy nghĩ thế này, những người đàn ông thời xưa có thể chạy vòng vòng, hoàn toàn trần truồng và đầy lông lá, thì bạn có thể tưởng tượng ra là với cái đầu đầy tóc, râu ria, chỗ nào cũng thấy lông trông sẽ kinh thế nào," Muscarella nói. Cho nên hói sẽ khiến người đàn ông trông cao quý, từng trải hơn so với đám trẻ trai kém thân thiện. Salman Rushdie và Padma Lakshmi Như Muscarella chỉ ra, vẻ nhẵn nhụi thường thấy ở các triết gia, thầy giáo và các tu sĩ trong nhiều thế kỷ. Kết quả tìm kiếm được hỗ trợ bởi một số các nghiên cứu khác. Trên toàn cầu, từ các công nhân làm việc trong các đồn điền mía xa xôi của Brazil cho tới các học sinh trung học ở Zambia, người hói luôn được coi là có uy hơn. Điều này thậm chí đúng trong cả trường hợp một người cạo nhẵn nhụi hết tóc. Người hói ít nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến? Chưa hết, tuy là điều vẫn gây tranh cãi nhưng có bằng chứng cho thấy đầu hói có thể giúp cứu mạng. Người ta đã biết từ lâu rằng những người đàn ông không thể sản sinh ra DHT, chẳng hạn như những người bị hoạn, thì có mái tóc khỏe suốt cho tới khi chết. Kỳ lạ là không có trường hợp bị ung thư tuyến tiền liệt nào được ghi nhận trong nhóm người này. DHT chịu trách nhiệm về sự phát triển của tuyến tiền liệt ở trẻ sơ sinh, cho nên cũng rất hợp lẽ khi nó góp phần vào sự phát triển của các khối u ở tuổi trưởng thành. Ung thư tiền liệt tuyến và hói có thể liên quan tới nhạy cảm hormone di truyền trong gia đình. Điều này được khẳng định hồi đầu năm nay, với phát hiện những người hói nhiều khả năng phát triển chứng ung thư tiền liệt tuyến dễ di căn, là căn bệnh cướp đi chừng 300 ngàn sinh mạng mỗi năm. Thêm nữa, lượng vitamin D - là chất cơ thể con người chỉ có thể sản sinh ra khi phơi nắng - nếu thấp thì cũng là một yếu tố có nguy cơ gây ung thư tiền liệt tuyến. Người hói thì tiếp xúc với nắng nhiều hơn. Liệu chứng hói có phải đã tiến hóa để giảm bớt tác động chết người của DHT? "Hàng chục ngàn năm trước, tại Âu châu, điều đó có thể đã giúp con người ta tiếp xúc với nhiều bức xạ UV và sản sinh ra nhiều vitamin D," Peter Kabai từ Đại học Istvan, Hungary nói. Điều này giải thích vì sao phụ nữ không hói - là bởi họ không có tuyến tiền liệt. Chứng cứ khá nhiều. Những người đàn ông làm việc ngoài trời ít mắc bệnh hơn những người làm việc trong nhà. Điều này cũng đúng với những người có da rám nắng, những người sống ở vùng khí hậu ấm nóng, hay những người hay đi nghỉ ở nước ngoài. Hiệu quả mạnh tới mức thậm chí mùa phát hiện bệnh cũng có sự khác biệt: những người được chẩn đoán, phát hiện bệnh vào mùa hè thì ít có nguy cơ tử vong do ung thư hơn. Lloyd Blankfein "Toàn bộ chuyện này đều liên quan tới vitamin D, là thứ mà hầu hết ai cũng thiếu," Kabai nói. Phần bằng chứng cuối cùng đã được đưa ra từ một thử nghiệm được công bố năm ngoái. 37 người đàn ông mắc ung thư tiền liệt tuyến được cho vitamin D bổ sung (cao gấp gần bảy lần so với mức khuyến nghị hàng ngày), hoặc cho thuốc giả. 60 ngày sau, tuyến tiền liệt của họ được cắt bỏ. Trong nhóm dùng vitamin D, các khối u của họ đã co nhỏ lại. Nhóm kia thì tình trạng xấu đi. Thành phần vitamin D bổ sung cũng làm thay đổi cách thức hoạt động của những bộ gene quan trọng - làm ngưng hoạt động của các gene gây sưng tấy, vốn được cho là góp phần làm phát triển bệnh ung thư. Nói cách khác, người hói có thể đề kháng tốt hơn với bệnh ung thư tiền liệt tuyến tuy họ bị mất tóc. Điều này cũng giúp giải thích lý do vì sao bằng chứng thu được lại lẫn lộn đến vậy: một nghiên cứu trước đây cho thấy những người đàn ông bắt đầu rụng tóc và hói trước tuổi 30 thì có tới 45% ít có nguy cơ bị ung thư tiền liệt tuyến về sau này. "Một số anh hói lại thích lúc nào cũng đội mũ, một số thì không. Sự khác biệt này có thể giải thích cho sự không rõ rệt trong một số nghiên cứu," Kabai nói. Cho nên nếu bạn hói thì nên nhớ rằng: Hói giúp đàn ông có nhiều ưu thế hơn, được phụ nữ thích hơn. Có lẽ đã đến lúc vứt bỏ phân chim câu đi và trân trọng cái đầu hói của bạn. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

041218_pinochet

https://www.bbc.com/vietnamese/worldnews/story/2004/12/041218_pinochet

Tướng Pinochet phải nhập viện

Cựu tổng thống Chile, tướng Augusto Pinochet đã phải nhập viện sau khi bị nghi là đã đột quỵ, theo các bác sĩ quân y, ông đã bị bất tỉnh, nhưng các luật sư nhân quyền lại phản ứng một cách gay gắt rừng đó chỉ là sách lược của ông bởi tòa sắp đưa ra phát quyết.

Bản thông cáo của các bác sĩ tại bệnh viện quân sự ở Santiago nói rằng tướng Pinochet đã bất tỉnh sau một cơn đột quỵ nữa. Họ nói giờ ông đã một phần tỉnh lại nhưng sẽ vẫn tiếp tục phải ở lại bệnh viện cho đến khi tình trạng sức khỏe của ông không còn nguy hiểm. Tuy nhiên, một luật sư nhân quyền, Juan Pavin, đã phủ nhận điều này. Ông nói đây chỉ là quân bài ngã bệnh mà ông Pinochet vẫn dùng. Ông Pavin nói với đài BBC rằng khi không có phán quyết của tòa án thì chẳng có điều gì xảy ra cả. Đầu tuần này, một thẩm phán điều tra đã tuyên bố rằng ông Pinochet, 89 tuổi, đủ khỏe mạnh về mặt tinh thần để ra tòa, và buộc ông ta vào tội giết người và bắt cóc. Vị thẩm phán này cũng ra lệnh bắt giam tại gia đối với ông. Lệnh bắt này đã bị đình lại sau khi luật sư của ông Pinochet phản kháng. Theo kế hoạch, một nhóm các quan tòa sẽ sớm đưa ra phán quyết. Tướng Pinochet trước kia đã từng tránh ra tòa vì lý do sức khỏe.

summarize: Bản thông cáo của các bác sĩ tại bệnh viện quân sự ở Santiago nói rằng tướng Pinochet đã bất tỉnh sau một cơn đột quỵ nữa. Họ nói giờ ông đã một phần tỉnh lại nhưng sẽ vẫn tiếp tục phải ở lại bệnh viện cho đến khi tình trạng sức khỏe của ông không còn nguy hiểm. Tuy nhiên, một luật sư nhân quyền, Juan Pavin, đã phủ nhận điều này. Ông nói đây chỉ là quân bài ngã bệnh mà ông Pinochet vẫn dùng. Ông Pavin nói với đài BBC rằng khi không có phán quyết của tòa án thì chẳng có điều gì xảy ra cả. Đầu tuần này, một thẩm phán điều tra đã tuyên bố rằng ông Pinochet, 89 tuổi, đủ khỏe mạnh về mặt tinh thần để ra tòa, và buộc ông ta vào tội giết người và bắt cóc. Vị thẩm phán này cũng ra lệnh bắt giam tại gia đối với ông. Lệnh bắt này đã bị đình lại sau khi luật sư của ông Pinochet phản kháng. Theo kế hoạch, một nhóm các quan tòa sẽ sớm đưa ra phán quyết. Tướng Pinochet trước kia đã từng tránh ra tòa vì lý do sức khỏe.

vietnam-44347525

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-44347525

Luật Đặc khu kinh tế nên ra 'chậm mà chắc'

Dự luật Đặc khu kinh tế của Việt Nam cần được 'thận trọng xem xét', 'tổ chức lấy ý kiến' của các tổ chức xã hội nghề nghiệp sâu rộng, một bức thư kiến nghị chính thức vừa được Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam gửi cho Tứ trụ lãnh đạo của nước này bao gồm Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc Hội.

Theo dự kiến Quốc Hội Việt Nam sẽ 'bấm nút' về Dự luật Đặc khu kinh tế vào ngày 15/6/2018 Kiến nghị với phần nhận xét luật dài 11 trang từ Trung ương Hội Kinh tế đề ngày 03/6/2018 cho rằng việc thông qua Dự luật nên lùi lại một kỳ họp Quốc Hội nữa để 'chậm mà chắc' trong lúc Việt Nam chờ đợi một Đặc khu kinh tế có 'tầm cỡ toàn cầu' hơn là mô hình và đề xuất như hiện nay với các đặc khu ở Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc trên ba miền. "Có lẽ nên thận trọng xem xét, nhất là tổ chức lấy ý kiến của các tổ chức xã hội nghề nghiệp sâu rộng, tránh tình trạng "dựa dẫm" ý kiến nhau (?), nhất là đã có ý kiến chỉ đạo của cấp cao, nên khó cho Luật và cả cho thi hành," phần nhận xét Dự luật trong bức thư gửi đi hôm Chủ Nhật viết. 'Chưa an tâm' về ba đặc khu kinh tế VN Việt Nam: Quản lý và điều hành DNNN ‘bị lẫn lộn’ VN: mở mại dâm ở đặc khu 'táo bạo nhưng khó làm'? Một số đề án mô hình đặc khu đề xuất cho phép mở các sòng bạc, theo truyền thông Việt Nam. "(Kinh nghiệm khi thông qua dự án đường sắt cao tốc, cấp cao đã dành quyền để các đại biểu cân nhắc, nên thực tiễn mấy năm qua cho thấy đó là quyết định hoàn toàn chính xác, trong khi quyết định về bô-xit Tây nguyên có gì cần rút kinh nghiệm không?). "Thậm chí có ý kiến nên xem xét đẩy mạnh cải cách toàn diện Việt Nam để tăng sức mạnh cạnh tranh quốc gia hơn là chỉ làm ba đặc khu." Kiến nghị với các chuyên gia đứng tên như Phó Chủ tịch Hội, GS. TSKH. Phan Văn Tiệm, Phó Chủ tịch Hội, kiêm Tổng thư ký GS. TSKH. Nguyễn Quang Thái và nhiều người khác trong đó có TS. Lê Đăng Doanh, TS. Lưu Bích Hồ, GS. Viện sỹ Đặng Hữu, Nhà nghiên cứu Nguyễn Vi Khải, Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, TS. Phạm Sỹ Liêm, PGS. TSKH. Võ Đại Lược, PGS. TS. Trần Đình Thiên, TS. Hàn Mạnh Tiến, GS.TSKH. Vũ Huy Từ, PGS. TS. Lê Xuân Bá, PGS. TS Đào Công Tiến, TS. Bùi Trinh, v.v... nêu rõ: "Kiến nghị nên lùi chậm một kỳ nữa (đến cuối năm) thì hay hơn. Như vậy, chậm mà chắc! "Trong khi chờ đợi một Đặc khu kinh tế Việt Nam tầm cỡ toàn cầu, cần đẩy mạnh các quyết sách đã có của Đảng và Nhà nước về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững." 'Chưa đủ để phượng hoàng đẻ trứng' Nhận xét về Dự luật Đặc khu trong thư kiến nghị gửi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân, mở đầu, nêu nhận định: Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết cho rằng Quốc Hội Việt Nam cần trưng cầu dân ý về Luật Đặc khu Bàn tròn thứ Năm bàn về dự kiến mở phố Đèn Đỏ ở VN Phát ngôn 29/5: 'Ai chịu trách nhiệm tai nạn đường sắt? Việt Nam: Đảng viên có thể bị cấm xuất cảnh 'Phát ngôn ấn tượng' ngày 28/5 "Đặc khu kinh tế" (gọi tắt của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt) có thể coi là kết quả học hỏi kinh nghiệm các nước, như Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc... "Nhưng ở các nước, người ta không làm tràn lan vì họ coi các Đặc khu là "phòng thí nghiệm" để từ kinh nghiệm có được (cả thành công và chưa thành công) về cơ chế, chính sách (gọi chung là thể chế) sẽ mở rộng ra toàn quốc, chứ không mở thêm nhiều đặc khu riêng lẻ sau thử nghiệm (Trung Quốc không mở rộng), khác với Ấn Độ mở hàng trăm đặc khu nên đạt hiệu quả ít, thậm chí thất bại..." "Kinh nghiệm vận hành 17 Khu kinh tế ven biển cho đến nay cho thấy cần "tập trung hơn", vì 17 khu kinh tế ven biển này có diện tích khoảng 800 nghìn ha, gấp 10 lần tổng diện tích của hơn 300 khu công nghiệp, nên không đủ vốn triển khai... "Do thiếu các nhà đầu tư chiến lược tầm cỡ toàn cầu, nên thiết kế các khu kinh tế chưa tương xứng yêu cầu có tầm cỡ để "xây ổ cho phượng hoàng đẻ trứng", thiết kế kém tầm nhìn xa, kém chất lượng, thiếu gắn kết... trong khi hội nhập cả nước đã đi vào bề sâu, với các Hiệp định FTA thế hệ mới mới, lại gần nền kinh tế khá thành công như Trung Quốc, Singapore và cạnh tranh gay gắt, dù có tham gia CPTPP." "Quốc Hội đang bàn dự thảo Luật đặc khu kinh tế nhắm đổi mới thể chế, nhưng nên theo phương châm "thà chậm mà chắc" còn hơn chỉ cố thông qua theo lịch trình đã có," Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam nhận định. Trưng cầu dân ý và xem xét lại? Có ý kiến gần đây đề nghị cho mở dịch vụ đặc biệt 'khu đèn đỏ' ở các đặc khu ở Việt Nam. Hôm Chủ Nhật, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Đại biểu Quốc Hội Việt Nam nói với BBC ông tin rằng Dự luật về Đặc khu kinh tế cần được đem ra trưng cầu dân ý rộng rãi trước khi thông qua, ban hành. Ông nói: "Hiến pháp Việt Nam quy định rõ là đất đai là sở hữu toàn dân, do nhà nước quản lý, thế thì khi mình ban hành một luật liên quan việc cho thuê đất đến 99 năm, việc này là việc rất lớn. Tốt nhất là chúng ta cần phải trưng cầu ý dân để xem người dân người ta có mong muốn hay không? "Tôi cho rằng đấy là một việc cần phải làm. Ý Đảng thì phải phù hợp với lòng dân," nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy van Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc Hội Việt Nam nói với BBC từ Hà Nội. Cũng hôm 03/6, từ New York, Mỹ, Tiến sĩ Vũ Quang Việt, nguyên Vụ trưởng Vụ Tài khoản Quốc gia thuộc Cục Thống kê Liên Hợp Quốc cho rằng nếu thấy có nhiều ý kiến băn khoăn, không đồng tình của nhiều người trong giới chuyên môn, trí thức, trong đó có các nhà kinh tế, thì nhà nước Việt Nam nên 'xem xét lại' dự luật: "Có lẽ là sao khi được thảo luận rộng rãi, và có ý kiến của nhiều người, và tôi thấy dư luận - dư luận trí thức - hầu hết là chống, đặc biệt là những nhà kinh tế hầu hết là chống, thì Đảng cầm quyền và chính quyền cũng nên xem xét lại vấn đề này." Từ Sài Gòn, cùng ngày, Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Văn phòng Quốc Hội Việt Nam, nêu quan điểm: Tiến sỹ Vũ Quang Việt từ Mỹ bình luận dự luật Đặc khu kinh tế mà Quốc hội VN đang xem xét. "Qua các phiên thảo luận, tôi thấy không có gì lớn, chỉ có nổi trội nhất là [điều khoản giao đất với thời hạn] 99 năm. Phải giải quyết nội hàm của cái 99 năm đó để làm gì? Khi đó mới có quy chế bằng văn bản để Quốc Hội biết. "Đó là câu chuyên phải sớm công bố công khai để mọi người yên tâm, người ta bảo 99 năm thì không phải một mình ông Thủ tướng [quy định] đâu, các bộ ban ngành, các ông lãnh đạo cấp trên cũng ngồi nghe để mà có ý kiến [đó]. "Tôi cho rằng nếu chặt chẽ như thế thì người ta yên tâm, nhưng nên chăng có văn bản cụ thể, chứ không nên nói bằng miệng," Luật sư Trần Quốc Thuận nói với BBC. Mời quý vị bấm vào các đường dẫn in đậm này để tham khảo thêm ý kiến từ một số chuyên gia, nhà phân tích khác về chủ đề liên quan.

summarize: Theo dự kiến Quốc Hội Việt Nam sẽ 'bấm nút' về Dự luật Đặc khu kinh tế vào ngày 15/6/2018 Kiến nghị với phần nhận xét luật dài 11 trang từ Trung ương Hội Kinh tế đề ngày 03/6/2018 cho rằng việc thông qua Dự luật nên lùi lại một kỳ họp Quốc Hội nữa để 'chậm mà chắc' trong lúc Việt Nam chờ đợi một Đặc khu kinh tế có 'tầm cỡ toàn cầu' hơn là mô hình và đề xuất như hiện nay với các đặc khu ở Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc trên ba miền. "Có lẽ nên thận trọng xem xét, nhất là tổ chức lấy ý kiến của các tổ chức xã hội nghề nghiệp sâu rộng, tránh tình trạng "dựa dẫm" ý kiến nhau (?), nhất là đã có ý kiến chỉ đạo của cấp cao, nên khó cho Luật và cả cho thi hành," phần nhận xét Dự luật trong bức thư gửi đi hôm Chủ Nhật viết. 'Chưa an tâm' về ba đặc khu kinh tế VN Việt Nam: Quản lý và điều hành DNNN ‘bị lẫn lộn’ VN: mở mại dâm ở đặc khu 'táo bạo nhưng khó làm'? Một số đề án mô hình đặc khu đề xuất cho phép mở các sòng bạc, theo truyền thông Việt Nam. "(Kinh nghiệm khi thông qua dự án đường sắt cao tốc, cấp cao đã dành quyền để các đại biểu cân nhắc, nên thực tiễn mấy năm qua cho thấy đó là quyết định hoàn toàn chính xác, trong khi quyết định về bô-xit Tây nguyên có gì cần rút kinh nghiệm không?). "Thậm chí có ý kiến nên xem xét đẩy mạnh cải cách toàn diện Việt Nam để tăng sức mạnh cạnh tranh quốc gia hơn là chỉ làm ba đặc khu." Kiến nghị với các chuyên gia đứng tên như Phó Chủ tịch Hội, GS. TSKH. Phan Văn Tiệm, Phó Chủ tịch Hội, kiêm Tổng thư ký GS. TSKH. Nguyễn Quang Thái và nhiều người khác trong đó có TS. Lê Đăng Doanh, TS. Lưu Bích Hồ, GS. Viện sỹ Đặng Hữu, Nhà nghiên cứu Nguyễn Vi Khải, Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, TS. Phạm Sỹ Liêm, PGS. TSKH. Võ Đại Lược, PGS. TS. Trần Đình Thiên, TS. Hàn Mạnh Tiến, GS.TSKH. Vũ Huy Từ, PGS. TS. Lê Xuân Bá, PGS. TS Đào Công Tiến, TS. Bùi Trinh, v.v... nêu rõ: "Kiến nghị nên lùi chậm một kỳ nữa (đến cuối năm) thì hay hơn. Như vậy, chậm mà chắc! "Trong khi chờ đợi một Đặc khu kinh tế Việt Nam tầm cỡ toàn cầu, cần đẩy mạnh các quyết sách đã có của Đảng và Nhà nước về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững." 'Chưa đủ để phượng hoàng đẻ trứng' Nhận xét về Dự luật Đặc khu trong thư kiến nghị gửi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân, mở đầu, nêu nhận định: Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết cho rằng Quốc Hội Việt Nam cần trưng cầu dân ý về Luật Đặc khu Bàn tròn thứ Năm bàn về dự kiến mở phố Đèn Đỏ ở VN Phát ngôn 29/5: 'Ai chịu trách nhiệm tai nạn đường sắt? Việt Nam: Đảng viên có thể bị cấm xuất cảnh 'Phát ngôn ấn tượng' ngày 28/5 "Đặc khu kinh tế" (gọi tắt của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt) có thể coi là kết quả học hỏi kinh nghiệm các nước, như Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc... "Nhưng ở các nước, người ta không làm tràn lan vì họ coi các Đặc khu là "phòng thí nghiệm" để từ kinh nghiệm có được (cả thành công và chưa thành công) về cơ chế, chính sách (gọi chung là thể chế) sẽ mở rộng ra toàn quốc, chứ không mở thêm nhiều đặc khu riêng lẻ sau thử nghiệm (Trung Quốc không mở rộng), khác với Ấn Độ mở hàng trăm đặc khu nên đạt hiệu quả ít, thậm chí thất bại..." "Kinh nghiệm vận hành 17 Khu kinh tế ven biển cho đến nay cho thấy cần "tập trung hơn", vì 17 khu kinh tế ven biển này có diện tích khoảng 800 nghìn ha, gấp 10 lần tổng diện tích của hơn 300 khu công nghiệp, nên không đủ vốn triển khai... "Do thiếu các nhà đầu tư chiến lược tầm cỡ toàn cầu, nên thiết kế các khu kinh tế chưa tương xứng yêu cầu có tầm cỡ để "xây ổ cho phượng hoàng đẻ trứng", thiết kế kém tầm nhìn xa, kém chất lượng, thiếu gắn kết... trong khi hội nhập cả nước đã đi vào bề sâu, với các Hiệp định FTA thế hệ mới mới, lại gần nền kinh tế khá thành công như Trung Quốc, Singapore và cạnh tranh gay gắt, dù có tham gia CPTPP." "Quốc Hội đang bàn dự thảo Luật đặc khu kinh tế nhắm đổi mới thể chế, nhưng nên theo phương châm "thà chậm mà chắc" còn hơn chỉ cố thông qua theo lịch trình đã có," Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam nhận định. Trưng cầu dân ý và xem xét lại? Có ý kiến gần đây đề nghị cho mở dịch vụ đặc biệt 'khu đèn đỏ' ở các đặc khu ở Việt Nam. Hôm Chủ Nhật, Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Đại biểu Quốc Hội Việt Nam nói với BBC ông tin rằng Dự luật về Đặc khu kinh tế cần được đem ra trưng cầu dân ý rộng rãi trước khi thông qua, ban hành. Ông nói: "Hiến pháp Việt Nam quy định rõ là đất đai là sở hữu toàn dân, do nhà nước quản lý, thế thì khi mình ban hành một luật liên quan việc cho thuê đất đến 99 năm, việc này là việc rất lớn. Tốt nhất là chúng ta cần phải trưng cầu ý dân để xem người dân người ta có mong muốn hay không? "Tôi cho rằng đấy là một việc cần phải làm. Ý Đảng thì phải phù hợp với lòng dân," nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy van Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc Hội Việt Nam nói với BBC từ Hà Nội. Cũng hôm 03/6, từ New York, Mỹ, Tiến sĩ Vũ Quang Việt, nguyên Vụ trưởng Vụ Tài khoản Quốc gia thuộc Cục Thống kê Liên Hợp Quốc cho rằng nếu thấy có nhiều ý kiến băn khoăn, không đồng tình của nhiều người trong giới chuyên môn, trí thức, trong đó có các nhà kinh tế, thì nhà nước Việt Nam nên 'xem xét lại' dự luật: "Có lẽ là sao khi được thảo luận rộng rãi, và có ý kiến của nhiều người, và tôi thấy dư luận - dư luận trí thức - hầu hết là chống, đặc biệt là những nhà kinh tế hầu hết là chống, thì Đảng cầm quyền và chính quyền cũng nên xem xét lại vấn đề này." Từ Sài Gòn, cùng ngày, Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Văn phòng Quốc Hội Việt Nam, nêu quan điểm: Tiến sỹ Vũ Quang Việt từ Mỹ bình luận dự luật Đặc khu kinh tế mà Quốc hội VN đang xem xét. "Qua các phiên thảo luận, tôi thấy không có gì lớn, chỉ có nổi trội nhất là [điều khoản giao đất với thời hạn] 99 năm. Phải giải quyết nội hàm của cái 99 năm đó để làm gì? Khi đó mới có quy chế bằng văn bản để Quốc Hội biết. "Đó là câu chuyên phải sớm công bố công khai để mọi người yên tâm, người ta bảo 99 năm thì không phải một mình ông Thủ tướng [quy định] đâu, các bộ ban ngành, các ông lãnh đạo cấp trên cũng ngồi nghe để mà có ý kiến [đó]. "Tôi cho rằng nếu chặt chẽ như thế thì người ta yên tâm, nhưng nên chăng có văn bản cụ thể, chứ không nên nói bằng miệng," Luật sư Trần Quốc Thuận nói với BBC. Mời quý vị bấm vào các đường dẫn in đậm này để tham khảo thêm ý kiến từ một số chuyên gia, nhà phân tích khác về chủ đề liên quan.

vert-fut-48057233

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-48057233

Những chuyến đi làm con người bỗng dưng phát điên

Oliver McAfee lẽ ra đã phải về nhà vào dịp Giáng sinh 2017. Nhưng người làm vườn chuyên về phong cảnh 29 tuổi, người gốc từ Dromore, Hạt Down, Bắc Ireland, đã mất tích kể từ 21/11/2017.

Stendhal nói rằng tới thăm Thánh đường Santa Croce Basilica là "trải nghiệm sâu sắc nhất" McAfee đã đạp xe dọc theo Đường mòn Quốc gia Israel, gần thành phố sa mạc Mitzpe Ramon, trước khi anh biến mất. Người ta tìm thấy chiếc xe và chiếc lều du lịch của anh hai tháng sau đó, trong miệng núi lửa Ramon ở miền nam Israel. Những lữ khách đã trao ví, chìa khóa và máy tính bảng của anh, là các vật được phát hiện nằm dọc đường mòn. Vì sao nam chết vì tự tử nhiều hơn nữ Vì sao các sân ga Nhật Bản lắp đèn màu xanh Ngôn ngữ làm thay đổi cách ta nhận biết màu sắc Hội chứng Jerusalem Các báo đài đã nhanh chóng nêu ra khả năng là anh mắc hội chứng Jerusalem - một trạng thái tâm lý (hoặc tình trạng thoát ly khỏi thực tế) thường liên quan đến những trải nghiệm tôn giáo. Những người bị hội chứng này trở nên hoang tưởng. Họ nhìn thấy, nghe thấy những điều không xảy ra. Họ bị ám ảnh. Và đôi khi, họ biến mất. Vào lúc bước sang thiên niên kỷ này, các bác sĩ từ Trung tâm Sức khỏe Tâm thần Israel Kfer Shaul ở Israel báo rằng họ đã gặp khoảng 100 khách du lịch mỗi năm mắc hội chứng này, trong đó có 40 người cần nhập viện. Trong số những người này, phổ biến nhất là người Kitô giáo, nhưng cũng có một số người Do Thái, và một số ít người Hồi giáo. Hội chứng Jerusalem là một dạng rối loạn tâm thần, các bác sỹ viết trên Tạp chí Tâm thần học Anh, xảy ra tại một thành phố "gợi lên cảm giác về thánh thần, lịch sử và thiên đàng". Jerusalem "gợi lên cảm giác về thánh thần, lịch sử và thiên đàng" - tới mức có thể tạo cảm xúc mãnh liệt quá mức Nhiều người đã mang sẵn tình trạng rối loạn sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như tâm thần phân liệt hoặc rối loạn lưỡng cực, và điều đó khiến họ dễ dàng rơi vào thứ mà họ ảo giác là thánh vụ họ cần làm. Các bác sĩ đã mô tả về trường hợp một du khách Mỹ mắc chứng tâm thần phân liệt: người bắt đầu tập tạ tại nhà và ngày càng trở nên trông giống như nhân vật Samson trong Kinh thánh. Thế giới sẽ hỗn loạn nếu không dối trá Ăn gì để không bị trầm cảm Năm cách hữu hiệu để cải thiện trí nhớ Ông này đi đến Israel, cố gắng di chuyển những khối đá khổng lồ của Bức tường Than khóc. Bị cảnh sát chặn lại, người đàn ông được đưa vào bệnh viện, điều trị bằng thuốc chống loạn thần và được cha ông đi kèm, bay về nhà. Nhưng còn có cả những người phát chứng tâm thần ở Jerusalem trong khi không có tiền sử bệnh tâm thần. Con số này tương đối nhỏ - 42 trong tổng 470 khách du lịch được ghi nhận trong 13 năm qua - nhưng lại là các trường hợp gây kịch tính đến không ngờ. Thông thường, những người này bị ám ảnh bởi sự sạch sẽ và tinh khiết ngay sau khi họ đến thành phố. Họ tắm vô số lần, cả tắm bồn lẫn tắm vòi hoa sen, và cắt móng chân móng tay sạch sẽ. Họ khoác tấm áo choàng toga trắng, mà thường là lấy từ khăn trải giường của khách sạn ra để quấn. Họ thuyết giảng, hô vang các câu thánh vịnh và hát thánh ca trên đường phố hoặc tại một trong những thánh địa của thành phố. Tình trạng rối loạn tâm thần này thường kéo dài trong khoảng một tuần lễ gì đó. Thỉnh thoảng, họ được điều trị bằng thuốc an thần hoặc được tư vấn - nhưng phương pháp chữa trị dứt điểm phải là đưa họ cách ly khỏi Jerusalem và các địa điểm thiêng liêng trong thành phố. Các tác giả cho rằng những du khách này (thường là từ "các gia đình cực kỳ sùng đạo") đã trải qua sự bất đồng giữa hình ảnh lý tưởng trong tiềm thức của họ về Jerusalem và thực tế trần trụi rằng đó là một thành phố thương mại sầm uất, dẫn đến hội chứng đó. Một nhà văn cho rằng thành phố này có thể là "nơi sản sinh ra sự ảo tưởng hàng loạt", ý nói tới hàng thế kỷ tranh chấp lãnh thổ giữa các tín ngưỡng với kết quả là "ma sát, âm mưu và suy nghĩ ảo tưởng". Thực sự thì hội chứng Jerusalem không phải là một vấn đề gì mới: có những lời kể cho thấy nó đã có từ thời Trung Cổ. Một người hành hướng đọc Kinh Thánh tại Nhà thờ Mộ Thánh ở Jerusalem Về khả năng Oliver McAfee có mắc hội chứng Jerusalem hay không, thì niềm đam mê tôn giáo không phải là chuyện gì mới mẻ đối với anh; anh đã được biết đến là một người Kitô giáo rất sùng đạo. Nhưng ngay sau khi ông mất tích, anh trai của anh bày tỏ sự lo lắng về những bức hình chụp trong máy ảnh của Oliver. "Nội dung các ảnh đó không giống như những gì phản ánh tính cách Oliver. Một trong số chúng cho thấy rất nhiều rác rưởi và mảnh vụn xung quanh lều trại của cậu ấy, mà điều đó hoàn toàn không giống cậu ấy chút nào." Những góc khuất khi bạn tin vào tình yêu đích thực Chế độ ăn kiểu Nhật giúp 'trường sinh bất lão'? Biện pháp chống tâm trạng chán nản công việc Tuy nhiên, tại một cuộc họp báo sau đó, sau khi đã xem xét thêm các bằng chứng khác, có vẻ như anh trai của Oliver đã thay đổi quan điểm, và nói họ đã bỏ ra "giờ này sang giờ khác để xem các bức ảnh, xem từng ghi chép và mọi thứ liên quan - tất cả cho thấy với Oliver đó là một chuyến đi bình thường". Các nhà điều tra đã chỉ ra việc phát hiện ra những đoạn rách từ Kinh Thánh được đè xuống bằng những tảng đá nơi anh biến mất, những đoạn trích trong Kinh Thánh mà anh chép tay ra, những ghi chép tham khảo mà anh viết về sự kiện Jesus nhịn ăn chay trên sa mạc, và theo một bản phúc trình, có một 'nhà nguyện' - một chỗ trống toàn cát, được gạt phẳng bằng một dụng cụ sửa xe đạp, nằm trong một vòng tròn đá. Một trang Facebook (@helpusfindollie) đã được mở sau khi anh mất tích. Và đây là nội dung một trong những bài viết cuối cùng: "Tôi đã tự hỏi 'Tôi sẽ nói gì khi không có gì để nói?' Ngày kỷ niệm tròn một năm việc Oliver mất tích đã đến và rồi đã đi; và thật đáng buồn là cảm giác như câu trả lời vẫn còn ở vạn dặm nơi xa." Hội chứng Stendhal Giống như các bác sĩ ở Jerusalem có thể dễ chẩn đoán hội chứng Jerusalem hơn vì họ gặp nó thường xuyên hơn, các bác sĩ tâm thần ở Florence gặp phải các triệu chứng tương tự trong các trường hợp khác nhau. Dường như du khách do bị cuốn hút bởi sự tráng lệ của nghệ thuật và kiến trúc thành phố mà đôi khi họ bị mắc chứng tâm thần. Một nghệ sĩ 72 tuổi đến thăm cầu Ponte Vecchio chỉ trong vài phút đã bị thuyết phục rằng ông đang bị các hãng hàng không quốc tế theo dõi và phòng khách sạn của ông bị gắn thiết bị nghe lén. Một phụ nữ ở độ tuổi 40 tin rằng các nhân vật trong các bức bích họa của Nhà nguyện Strozzi thuộc Nhà thờ Santa Maria Novella đang chỉ vào cô: "Dường như với tôi rằng họ đang viết bài báo về tôi, họ nói về tôi trên kênh phát thanh, và họ theo tôi trên đường phố. " Bác sĩ tâm thần Florence, Graziella Magherini mô tả hơn 100 khách du lịch đến bệnh viện Santa Maria Nuova từ năm 1977 đến 1986. Đó là những người bị cảm giác hồi hộp, đổ mồ hôi, tức ngực, chóng mặt và thậm chí bị ảo giác, mất phương hướng, cảm giác bị xa lánh và mất khả năng định danh. Một số người đã tìm cách huỷ hoại các tác phẩm nghệ thuật. Điều này là do, Magherini nói, "tính cách nhạy cảm, sự căng thẳng do di chuyển, và trạng thái tâm lý phát sinh từ việc tới một thành phố như Florence, nơi bị ám bởi những bóng ma vĩ đại, chết chóc và lịch sử". Những thứ đó, bà dự đoán, là quá mức chịu đựng đối với các du khách nhạy cảm. Bà đặt tên cho tình trạng này là Hội chứng Stendhal, lấy theo tên của tác giả người Pháp, người tự mô tả mình là kẻ "mê mẩn chiêm ngưỡng vẻ đẹp siêu phàm" và "bị tràn ngập cảm giác tim đập hồi hộp vô cùng mãnh liệt" khi ông đi vào Thánh đường Santa Croce Basilica của thành phố trong chuyến đi năm 1817. Gần đây, một người đàn ông đã lên cơn co giật khi ngắm bức hoạ Primavera (Mùa Xuân) của Botticelli Mặc dù ta chỉ thấy có hai hoặc ba trường hợp được gọi là hội chứng Stendhal mỗi năm, nhưng phòng tranh Uffizi Gallery ở Florence vẫn tiếp tục đón nhận những trường hợp khẩn cấp. Gần đây, đã có một người đàn ông đã lên cơn co giật khi nhìn chằm chằm vào bức tranh Primavera (Mùa Xuân) của danh họa Botticelli, một vị khách khác ngất xỉu trước tác phẩm Medusa của nghệ sỹ Caravaggio. Mỗi ngày nên uống bao nhiêu nước? Con người uống sữa bò có hợp lẽ tự nhiên? Tại sao chúng ta ngáp? Nói chuyện với tờ báo Corriere Della Sera ngay sau khi một khách tham quan bị đau tim trước một bức họa khác của Botticelli (bức Sự ra đời của Thần Vệ nữ), giám đốc phòng trưng bày Uffizi nói rằng "tôi không định chẩn đoán, nhưng tôi biết rằng khi tới một bảo tàng như bảo tàng của chúng tôi đây, nơi có toàn những kiệt tác cực phẩm, chắc chắn sẽ tạo thành một dạng cảm xúc, tâm lý và thậm chí là căng thẳng về thể chất cho du khách đến thăm". Ngược lại, đôi khi một thành phố không được như trong suy nghĩ của một người có thể cũng gây ra trạng thái tâm lý bất thường cho người đó. Hội chứng Paris "Hội chứng Paris" được dùng để chỉ các du khách Nhật Bản mắc chứng loạn thần (hơn 63 bệnh nhân được mô tả trong loạt trường hợp này) vì cảm giác tan nát khi thấy rằng Paris không giống như thành phố mà họ đã mơ nghĩ về nó. "Hội chứng Paris" được dùng để chỉ trạng thái phát sinh ở một số du khách Nhật, những người cảm thấy vỡ mộng khi cho rằng Paris không phải là thành phố trong mơ Căng thẳng bởi những khuôn mặt nghiêm khắc của dân địa phương và thái độ bị cho là lạnh lùng quá mức của các trợ lý cửa hàng thân thiện, một số người trở nên suy sụp thần kinh. "Tại các cửa hàng Nhật Bản, khách hàng là thượng đế," một đại diện hiệp hội hỗ trợ các gia đình Nhật định cư tại Pháp nói, "trong khi các trợ lý ở đây hầu như không buồn nhìn vào họ". Nhưng những hội chứng này có thực sự đặc trưng cho Jerusalem, Florence hay Paris không? Những thành phố này có đáng được trao nhãn hiệu cảnh báo hay không? Các vấn đề sức khỏe tâm thần nằm trong số những nguyên nhân hàng đầu khiến du khách ốm bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, "tình trạng khẩn cấp tâm thần" là một trong những lý do y tế phổ biến nhất khiến bệnh nhân cần được đưa đi sơ tán gấp bằng phi cơ. Cụ thể, rối loạn tâm thần cấp chiếm tới một phần năm trong số tất cả các vấn đề về sức khỏe tâm thần ở khách du lịch - và hầu hết những người này đều không phải là đang đứng trước Nhà thờ Giáng sinh hay Bức tường Than khóc của Bethlehem. Có đủ những lý do khác nhau khiến du khách 'ngã ngựa'. Mất nước, mất ngủ và trạng thái lệch múi giờ có liên quan đến rối loạn tâm thần khi đi du lịch, chưa kể còn việc dùng thuốc ngủ hoặc uống rượu trên chuyến bay, hoặc trong một số trường hợp là uống các loại thuốc như mefloquine ngừa bệnh sốt rét. Tỷ lệ sợ bay chiếm từ 2,5% đến 6,5% và tâm trạng lo lắng, hồi hộp cấp tính ở khách du lịch chiếm khoảng 60%. Còn nữa, đủ các thứ gây căng thẳng khác như phải trải qua kiểm tra an ninh sân bay, phải xếp hàng dài bên ngoài bảo tàng, rào cản ngôn ngữ và sự khác biệt văn hóa, và sau nữa, có lẽ là một cuộc hành hương tôn giáo hoặc văn hóa được chuẩn bị từ lâu, và thế là một cơn bão hoàn hảo được hình thành. Một khách tham quan khi tới Phòng tranh Uffizi ở Florence đã ngất xỉu trước bức hoạ Medusa của danh hoạ Caravaggio Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, có vẻ như các khách tham quan đã mắc tình trạng tâm thần không được chẩn đoán, hoặc có khuynh hướng bị rối loạn tâm thần từ lâu rồi, trước khi họ đến phòng tranh Uffizi hoặc Galleria dell'Accademia ở Florence. Hơn một nửa số người nhập viện trong nghiên cứu Magherini trước đó đã có liên hệ với bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý học. Các nhà bình luận viết trên Tạp chí Tâm thần học Anh Quốc rằng "Jerusalem không nên bị coi là một yếu tố gây bệnh, vì ý tưởng bệnh hoạn của những du khách bị ảnh hưởng đã bắt nguồn từ nơi khác". Thậm chí bản thân Stendhal cũng có dấu hiệu như thế. Nhật ký chi tiết của ông về chuyến thăm Florence hồi năm 1817 đơn giản chỉ ghi chép những chuyện bình thường, chẳng hạn như phàn nàn về đôi giày bó chẽn mang trên chân, mà không hề có lời nào về cảm xúc mãnh liệt của ông tại Thánh đường Santa Croce Basilica, dẫu cho cuốn du ký được xuất bản của ông thì gọi đó trải nghiệm sâu sắc nhất, và rằng ông đã "đạt đến trạng thái như khi ta ở nơi thiên đàng". Liệu đó có thể là một lời tuyên bố rằng cảm xúc ngất ngây khi chiêm ngưỡng nghệ thuật Phục Hưng chính là điều khẳng định vị thế, sự tinh tế và mức độ ưu tú của một người? Hay chúng ta nên tin rằng sự huy hoàng, rực rỡ của nghệ thuật Phục Hưng chứ không phải là tình trạng bị lệch múi giờ và chuyện phải xếp hàng dài đợi vào xem bảo tàng, mới thực sự là lý do khiến cho ai đó trở nên tâm trí rã rời? Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Stendhal nói rằng tới thăm Thánh đường Santa Croce Basilica là "trải nghiệm sâu sắc nhất" McAfee đã đạp xe dọc theo Đường mòn Quốc gia Israel, gần thành phố sa mạc Mitzpe Ramon, trước khi anh biến mất. Người ta tìm thấy chiếc xe và chiếc lều du lịch của anh hai tháng sau đó, trong miệng núi lửa Ramon ở miền nam Israel. Những lữ khách đã trao ví, chìa khóa và máy tính bảng của anh, là các vật được phát hiện nằm dọc đường mòn. Vì sao nam chết vì tự tử nhiều hơn nữ Vì sao các sân ga Nhật Bản lắp đèn màu xanh Ngôn ngữ làm thay đổi cách ta nhận biết màu sắc Hội chứng Jerusalem Các báo đài đã nhanh chóng nêu ra khả năng là anh mắc hội chứng Jerusalem - một trạng thái tâm lý (hoặc tình trạng thoát ly khỏi thực tế) thường liên quan đến những trải nghiệm tôn giáo. Những người bị hội chứng này trở nên hoang tưởng. Họ nhìn thấy, nghe thấy những điều không xảy ra. Họ bị ám ảnh. Và đôi khi, họ biến mất. Vào lúc bước sang thiên niên kỷ này, các bác sĩ từ Trung tâm Sức khỏe Tâm thần Israel Kfer Shaul ở Israel báo rằng họ đã gặp khoảng 100 khách du lịch mỗi năm mắc hội chứng này, trong đó có 40 người cần nhập viện. Trong số những người này, phổ biến nhất là người Kitô giáo, nhưng cũng có một số người Do Thái, và một số ít người Hồi giáo. Hội chứng Jerusalem là một dạng rối loạn tâm thần, các bác sỹ viết trên Tạp chí Tâm thần học Anh, xảy ra tại một thành phố "gợi lên cảm giác về thánh thần, lịch sử và thiên đàng". Jerusalem "gợi lên cảm giác về thánh thần, lịch sử và thiên đàng" - tới mức có thể tạo cảm xúc mãnh liệt quá mức Nhiều người đã mang sẵn tình trạng rối loạn sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như tâm thần phân liệt hoặc rối loạn lưỡng cực, và điều đó khiến họ dễ dàng rơi vào thứ mà họ ảo giác là thánh vụ họ cần làm. Các bác sĩ đã mô tả về trường hợp một du khách Mỹ mắc chứng tâm thần phân liệt: người bắt đầu tập tạ tại nhà và ngày càng trở nên trông giống như nhân vật Samson trong Kinh thánh. Thế giới sẽ hỗn loạn nếu không dối trá Ăn gì để không bị trầm cảm Năm cách hữu hiệu để cải thiện trí nhớ Ông này đi đến Israel, cố gắng di chuyển những khối đá khổng lồ của Bức tường Than khóc. Bị cảnh sát chặn lại, người đàn ông được đưa vào bệnh viện, điều trị bằng thuốc chống loạn thần và được cha ông đi kèm, bay về nhà. Nhưng còn có cả những người phát chứng tâm thần ở Jerusalem trong khi không có tiền sử bệnh tâm thần. Con số này tương đối nhỏ - 42 trong tổng 470 khách du lịch được ghi nhận trong 13 năm qua - nhưng lại là các trường hợp gây kịch tính đến không ngờ. Thông thường, những người này bị ám ảnh bởi sự sạch sẽ và tinh khiết ngay sau khi họ đến thành phố. Họ tắm vô số lần, cả tắm bồn lẫn tắm vòi hoa sen, và cắt móng chân móng tay sạch sẽ. Họ khoác tấm áo choàng toga trắng, mà thường là lấy từ khăn trải giường của khách sạn ra để quấn. Họ thuyết giảng, hô vang các câu thánh vịnh và hát thánh ca trên đường phố hoặc tại một trong những thánh địa của thành phố. Tình trạng rối loạn tâm thần này thường kéo dài trong khoảng một tuần lễ gì đó. Thỉnh thoảng, họ được điều trị bằng thuốc an thần hoặc được tư vấn - nhưng phương pháp chữa trị dứt điểm phải là đưa họ cách ly khỏi Jerusalem và các địa điểm thiêng liêng trong thành phố. Các tác giả cho rằng những du khách này (thường là từ "các gia đình cực kỳ sùng đạo") đã trải qua sự bất đồng giữa hình ảnh lý tưởng trong tiềm thức của họ về Jerusalem và thực tế trần trụi rằng đó là một thành phố thương mại sầm uất, dẫn đến hội chứng đó. Một nhà văn cho rằng thành phố này có thể là "nơi sản sinh ra sự ảo tưởng hàng loạt", ý nói tới hàng thế kỷ tranh chấp lãnh thổ giữa các tín ngưỡng với kết quả là "ma sát, âm mưu và suy nghĩ ảo tưởng". Thực sự thì hội chứng Jerusalem không phải là một vấn đề gì mới: có những lời kể cho thấy nó đã có từ thời Trung Cổ. Một người hành hướng đọc Kinh Thánh tại Nhà thờ Mộ Thánh ở Jerusalem Về khả năng Oliver McAfee có mắc hội chứng Jerusalem hay không, thì niềm đam mê tôn giáo không phải là chuyện gì mới mẻ đối với anh; anh đã được biết đến là một người Kitô giáo rất sùng đạo. Nhưng ngay sau khi ông mất tích, anh trai của anh bày tỏ sự lo lắng về những bức hình chụp trong máy ảnh của Oliver. "Nội dung các ảnh đó không giống như những gì phản ánh tính cách Oliver. Một trong số chúng cho thấy rất nhiều rác rưởi và mảnh vụn xung quanh lều trại của cậu ấy, mà điều đó hoàn toàn không giống cậu ấy chút nào." Những góc khuất khi bạn tin vào tình yêu đích thực Chế độ ăn kiểu Nhật giúp 'trường sinh bất lão'? Biện pháp chống tâm trạng chán nản công việc Tuy nhiên, tại một cuộc họp báo sau đó, sau khi đã xem xét thêm các bằng chứng khác, có vẻ như anh trai của Oliver đã thay đổi quan điểm, và nói họ đã bỏ ra "giờ này sang giờ khác để xem các bức ảnh, xem từng ghi chép và mọi thứ liên quan - tất cả cho thấy với Oliver đó là một chuyến đi bình thường". Các nhà điều tra đã chỉ ra việc phát hiện ra những đoạn rách từ Kinh Thánh được đè xuống bằng những tảng đá nơi anh biến mất, những đoạn trích trong Kinh Thánh mà anh chép tay ra, những ghi chép tham khảo mà anh viết về sự kiện Jesus nhịn ăn chay trên sa mạc, và theo một bản phúc trình, có một 'nhà nguyện' - một chỗ trống toàn cát, được gạt phẳng bằng một dụng cụ sửa xe đạp, nằm trong một vòng tròn đá. Một trang Facebook (@helpusfindollie) đã được mở sau khi anh mất tích. Và đây là nội dung một trong những bài viết cuối cùng: "Tôi đã tự hỏi 'Tôi sẽ nói gì khi không có gì để nói?' Ngày kỷ niệm tròn một năm việc Oliver mất tích đã đến và rồi đã đi; và thật đáng buồn là cảm giác như câu trả lời vẫn còn ở vạn dặm nơi xa." Hội chứng Stendhal Giống như các bác sĩ ở Jerusalem có thể dễ chẩn đoán hội chứng Jerusalem hơn vì họ gặp nó thường xuyên hơn, các bác sĩ tâm thần ở Florence gặp phải các triệu chứng tương tự trong các trường hợp khác nhau. Dường như du khách do bị cuốn hút bởi sự tráng lệ của nghệ thuật và kiến trúc thành phố mà đôi khi họ bị mắc chứng tâm thần. Một nghệ sĩ 72 tuổi đến thăm cầu Ponte Vecchio chỉ trong vài phút đã bị thuyết phục rằng ông đang bị các hãng hàng không quốc tế theo dõi và phòng khách sạn của ông bị gắn thiết bị nghe lén. Một phụ nữ ở độ tuổi 40 tin rằng các nhân vật trong các bức bích họa của Nhà nguyện Strozzi thuộc Nhà thờ Santa Maria Novella đang chỉ vào cô: "Dường như với tôi rằng họ đang viết bài báo về tôi, họ nói về tôi trên kênh phát thanh, và họ theo tôi trên đường phố. " Bác sĩ tâm thần Florence, Graziella Magherini mô tả hơn 100 khách du lịch đến bệnh viện Santa Maria Nuova từ năm 1977 đến 1986. Đó là những người bị cảm giác hồi hộp, đổ mồ hôi, tức ngực, chóng mặt và thậm chí bị ảo giác, mất phương hướng, cảm giác bị xa lánh và mất khả năng định danh. Một số người đã tìm cách huỷ hoại các tác phẩm nghệ thuật. Điều này là do, Magherini nói, "tính cách nhạy cảm, sự căng thẳng do di chuyển, và trạng thái tâm lý phát sinh từ việc tới một thành phố như Florence, nơi bị ám bởi những bóng ma vĩ đại, chết chóc và lịch sử". Những thứ đó, bà dự đoán, là quá mức chịu đựng đối với các du khách nhạy cảm. Bà đặt tên cho tình trạng này là Hội chứng Stendhal, lấy theo tên của tác giả người Pháp, người tự mô tả mình là kẻ "mê mẩn chiêm ngưỡng vẻ đẹp siêu phàm" và "bị tràn ngập cảm giác tim đập hồi hộp vô cùng mãnh liệt" khi ông đi vào Thánh đường Santa Croce Basilica của thành phố trong chuyến đi năm 1817. Gần đây, một người đàn ông đã lên cơn co giật khi ngắm bức hoạ Primavera (Mùa Xuân) của Botticelli Mặc dù ta chỉ thấy có hai hoặc ba trường hợp được gọi là hội chứng Stendhal mỗi năm, nhưng phòng tranh Uffizi Gallery ở Florence vẫn tiếp tục đón nhận những trường hợp khẩn cấp. Gần đây, đã có một người đàn ông đã lên cơn co giật khi nhìn chằm chằm vào bức tranh Primavera (Mùa Xuân) của danh họa Botticelli, một vị khách khác ngất xỉu trước tác phẩm Medusa của nghệ sỹ Caravaggio. Mỗi ngày nên uống bao nhiêu nước? Con người uống sữa bò có hợp lẽ tự nhiên? Tại sao chúng ta ngáp? Nói chuyện với tờ báo Corriere Della Sera ngay sau khi một khách tham quan bị đau tim trước một bức họa khác của Botticelli (bức Sự ra đời của Thần Vệ nữ), giám đốc phòng trưng bày Uffizi nói rằng "tôi không định chẩn đoán, nhưng tôi biết rằng khi tới một bảo tàng như bảo tàng của chúng tôi đây, nơi có toàn những kiệt tác cực phẩm, chắc chắn sẽ tạo thành một dạng cảm xúc, tâm lý và thậm chí là căng thẳng về thể chất cho du khách đến thăm". Ngược lại, đôi khi một thành phố không được như trong suy nghĩ của một người có thể cũng gây ra trạng thái tâm lý bất thường cho người đó. Hội chứng Paris "Hội chứng Paris" được dùng để chỉ các du khách Nhật Bản mắc chứng loạn thần (hơn 63 bệnh nhân được mô tả trong loạt trường hợp này) vì cảm giác tan nát khi thấy rằng Paris không giống như thành phố mà họ đã mơ nghĩ về nó. "Hội chứng Paris" được dùng để chỉ trạng thái phát sinh ở một số du khách Nhật, những người cảm thấy vỡ mộng khi cho rằng Paris không phải là thành phố trong mơ Căng thẳng bởi những khuôn mặt nghiêm khắc của dân địa phương và thái độ bị cho là lạnh lùng quá mức của các trợ lý cửa hàng thân thiện, một số người trở nên suy sụp thần kinh. "Tại các cửa hàng Nhật Bản, khách hàng là thượng đế," một đại diện hiệp hội hỗ trợ các gia đình Nhật định cư tại Pháp nói, "trong khi các trợ lý ở đây hầu như không buồn nhìn vào họ". Nhưng những hội chứng này có thực sự đặc trưng cho Jerusalem, Florence hay Paris không? Những thành phố này có đáng được trao nhãn hiệu cảnh báo hay không? Các vấn đề sức khỏe tâm thần nằm trong số những nguyên nhân hàng đầu khiến du khách ốm bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, "tình trạng khẩn cấp tâm thần" là một trong những lý do y tế phổ biến nhất khiến bệnh nhân cần được đưa đi sơ tán gấp bằng phi cơ. Cụ thể, rối loạn tâm thần cấp chiếm tới một phần năm trong số tất cả các vấn đề về sức khỏe tâm thần ở khách du lịch - và hầu hết những người này đều không phải là đang đứng trước Nhà thờ Giáng sinh hay Bức tường Than khóc của Bethlehem. Có đủ những lý do khác nhau khiến du khách 'ngã ngựa'. Mất nước, mất ngủ và trạng thái lệch múi giờ có liên quan đến rối loạn tâm thần khi đi du lịch, chưa kể còn việc dùng thuốc ngủ hoặc uống rượu trên chuyến bay, hoặc trong một số trường hợp là uống các loại thuốc như mefloquine ngừa bệnh sốt rét. Tỷ lệ sợ bay chiếm từ 2,5% đến 6,5% và tâm trạng lo lắng, hồi hộp cấp tính ở khách du lịch chiếm khoảng 60%. Còn nữa, đủ các thứ gây căng thẳng khác như phải trải qua kiểm tra an ninh sân bay, phải xếp hàng dài bên ngoài bảo tàng, rào cản ngôn ngữ và sự khác biệt văn hóa, và sau nữa, có lẽ là một cuộc hành hương tôn giáo hoặc văn hóa được chuẩn bị từ lâu, và thế là một cơn bão hoàn hảo được hình thành. Một khách tham quan khi tới Phòng tranh Uffizi ở Florence đã ngất xỉu trước bức hoạ Medusa của danh hoạ Caravaggio Trong nhiều trường hợp nghiêm trọng, có vẻ như các khách tham quan đã mắc tình trạng tâm thần không được chẩn đoán, hoặc có khuynh hướng bị rối loạn tâm thần từ lâu rồi, trước khi họ đến phòng tranh Uffizi hoặc Galleria dell'Accademia ở Florence. Hơn một nửa số người nhập viện trong nghiên cứu Magherini trước đó đã có liên hệ với bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý học. Các nhà bình luận viết trên Tạp chí Tâm thần học Anh Quốc rằng "Jerusalem không nên bị coi là một yếu tố gây bệnh, vì ý tưởng bệnh hoạn của những du khách bị ảnh hưởng đã bắt nguồn từ nơi khác". Thậm chí bản thân Stendhal cũng có dấu hiệu như thế. Nhật ký chi tiết của ông về chuyến thăm Florence hồi năm 1817 đơn giản chỉ ghi chép những chuyện bình thường, chẳng hạn như phàn nàn về đôi giày bó chẽn mang trên chân, mà không hề có lời nào về cảm xúc mãnh liệt của ông tại Thánh đường Santa Croce Basilica, dẫu cho cuốn du ký được xuất bản của ông thì gọi đó trải nghiệm sâu sắc nhất, và rằng ông đã "đạt đến trạng thái như khi ta ở nơi thiên đàng". Liệu đó có thể là một lời tuyên bố rằng cảm xúc ngất ngây khi chiêm ngưỡng nghệ thuật Phục Hưng chính là điều khẳng định vị thế, sự tinh tế và mức độ ưu tú của một người? Hay chúng ta nên tin rằng sự huy hoàng, rực rỡ của nghệ thuật Phục Hưng chứ không phải là tình trạng bị lệch múi giờ và chuyện phải xếp hàng dài đợi vào xem bảo tàng, mới thực sự là lý do khiến cho ai đó trở nên tâm trí rã rời? Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

vietnam-55157318

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-55157318

Tài xế Grab đình công, giải pháp nào cho cuộc xung đột?

Cuộc đình công của hàng trăm tài xế Grab mới đây cho thấy những xung đột mới trong mối quan hệ liên quan đến mô hình kinh tế không còn mới mẻ này.

Hôm 7/12, hàng trăm tài xế Grab ở Hà Nội lẫn TP HCM kêu gọi nhau tắt ứng dụng, kéo đến trụ sở công ty Grab để phản đối mức khấu trừ mới được áp dụng từ ngày 5/12. Nghị định 126/2020 về quản lý thuế đã đưa ra quy định cách tính thuế VAT mới cho các doanh nghiệp trong thị trường vận tải công nghệ. Cụ thể, từ ngày 5/12, thuế VAT tăng từ 3% lên 10% với mỗi cuốc xe. Grab và Gojek 'bàn tính sáp nhập, thống lĩnh thị trường ĐNÁ' TPHCM: Taxi công nghệ ‘gấp đôi’ taxi truyền thống Với mức khấu trừ mới của công ty Grab, nhiều tài xế đã phản ứng lại vì cho rằng thu nhập bị ảnh hưởng, trong khi họ không phải là đối tượng của việc đánh thuế. Thuế VAT là thuế giá trị gia tăng (GTGT), được hiểu là thuế gián thu. Trả lời BBC hôm 8/12, luật sư Lê Trung Phát từ TP HCM lý giải: "Khi áp dụng quy định này, đồng nghĩa với cước phí di chuyển sẽ tăng thêm và người đi xe phải bỏ thêm phí. Để sau đó các đơn vị như Grab sẽ đứng ra kê khai thuế cho các tài xế dựa vào doanh thu của họ." Theo luật sư Phát, tài xế công nghệ hiện nay nhìn chung, chịu nhiều thiệt thòi. Vì đâu gây tranh cãi? Theo luật sư Phát, NĐ126 hướng dẫn Luật Quản lý thuế là một điển hình. Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2008 sửa đổi 2013, 2016 quy định "thuế giá trị gia tăng là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến người tiêu dùng". Với nguyên lý này, khoản thuế này nhắm vào người tiêu dùng chứ không phải bên phân phối, bán, hay cung cấp sản phẩm - dịch vụ. Như vậy, khoản thuế này đánh trực tiếp vào sản phẩm dịch vụ mà người tiêu dùng - tức khách hàng phải trả - chứ không làm ảnh hưởng đến tài xế chạy Grab. Kiến nghị nghị dừng taxi Uber và Grab ở Hà Nội Go-Jek vào VN cạnh tranh dịch vụ xe ôm Tuy nhiên, tranh cãi nổ ra khi cánh tài xế cho rằng cách tính phí của Grab được điều chỉnh lại là chưa thỏa đáng. Theo họ, dù Grab đã tăng giá cước một số dịch vụ để bù phí VAT nhưng mức tăng này vẫn chưa đủ bù cho khoản thu nhập mà họ bị mất trên mỗi cuốc xe. Số khác cho rằng, Grab tăng cước phí chỉ ở mức 6% để vẫn giữ được ưu thế về giá cho khách hàng gọi xe. Vì vậy, gánh nặng tiền thu hộ VAT lại được đặt lên các tài xế Grab. Cụ thể, sau NĐ 126, tỉ lệ khấu trừ tính trên doanh thu cuốc xe được Grab điều chỉnh như sau: mức khấu trừ đối với tài xế GrabCar trên mỗi chuyến xe tăng từ 23,6% lên 28,364% đối với tài xế chịu phí sử dụng ứng dụng 20%; tăng từ 28,375% lên 32,841% đối với tài xế chịu phí sử dụng ứng dụng 25% (bao gồm phí ứng dụng + phí GTGT + thuế thu nhập cá nhân). Như vậy, tỉ lệ khấu trừ tính trên doanh thu cuốc xe đối với đối tác tài xế GrabBike tăng từ 20% lên 27,273%. Trả lời trên VOV, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính - thuế, đánh giá: "Việc tăng mức thuế GTGT từ 3% lên 10% là chủ trương hoàn toàn đúng nhưng Grab lấy đó làm cớ để tăng cả phần trích nộp các khoản giảm trừ của tài xế là không đúng. Bởi quy định mới này không làm tăng nghĩa vụ thuế đối với cá nhân tài xế công nghệ, thậm chí còn giảm do chỉ chịu thuế thu nhập cá nhân chứ không gánh thuế GTGT như lâu nay". Theo luật sư Phát, nhìn chung tài xế Grab sẽ chịu thiệt thòi. Ông phân tích: "Ở đây cho thấy có một vấn đề chưa phù hợp: Nếu như các đơn vị taxi truyền thống thu thuế GTGT thì vì họ đang áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT nên họ được sử dụng các dịch vụ có hóa đơn chứng từ để khấu trừ (như sửa xe, mua xăng dầu vận hành…) trong khi các tài xế xe công nghệ thì lại không được áp dụng việc này, dẫn đến họ bị thiệt thòi về khoản thuế GTGT đầu vào và phải kê khai toàn bộ phần thuế GTGT. Như vậy, sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của các tài xế xe công nghệ." Nói với BBC, một tài xế Grab chia sẻ: "Theo tôi hiểu, thuế VAT là đánh lên khách hàng nhưng thực tế lại đánh thẳng vào chén cơm của tài xế. Trước đây, chạy cuốc xe 100.000 đồng thì chiết khấu cho công ty 20.000 đồng. Nhưng với cách tính mới, tôi bị trừ 20% mỗi cuốc xe cho Grab, sau lại bị trừ tiếp 10% trên số tiền 80.000 đồng còn lại. Như vậy, chúng tôi mất khoảng 30% số tiền trên mỗi cuốc xe. Chưa kể, hiện tài xế như tụi tôi không được hưởng bảo hiểm y tế hay các lợi ích khác trong khi công việc chịu rủi ro cao. Hơn nữa, nếu tính cả chi phí xăng, điện thoại,... thì trên một cuốc 100.000 đồng thì còn lại tầm hơn 60.000 đồng mà thôi". Với con số như vậy, theo người này, anh phải chạy nhiều hơn, hoặc siêng hơn vào giờ cao điểm để mỗi cuốc xe cao giá hơn. "Tôi cũng như anh em khác, chỉ muốn Grab tính toán thế nào để đảm bảo thu nhập của tài xế từ việc tính mức cước phí cho khách hàng, mức chiết khấu cho đến điều chỉnh bản đồ đường đi.", anh nói. Grab phản hồi ra sao? Grab cho biết bắt đầu áp dụng chính sách này từ 11 giờ sáng ngày 5/12. Kể từ thời điểm này, thuế VAT 10% và thuế TNCN 1,5% sẽ được khấu trừ chung với phí sử dụng ứng dụng, trên mỗi chuyến xe. Trên VNExpress, đại diện Grab cho biết đã chịu một phần số VAT để chia sẻ cùng người tiêu dùng và đối tác tài xế để giữ mức giá cạnh tranh. Tài xế có thể giảm thu nhập khoảng 7% một năm nếu hãng không điều chỉnh tăng cước phí cơ bản. Với mức cước phí mới (đã tăng 5-6%), Grab tính toán, tài xế chỉ giảm thu nhập khoảng 1% một năm. Trả lời BBC hôm 8/12, đại diện Grab khẳng định phí sử dụng ứng dụng (chiết khấu) áp dụng cho đối tác tài xế vẫn được giữ nguyên không thay đổi. Đồng thời, Grab đã cân nhắc cẩn trọng để đề xuất giá cước mới phù hợp, đồng thời tiến hành khấu trừ nghĩa vụ thuế VAT 10% từ cước phí chuyến xe mà người dùng hiện đang chi trả theo quy định NĐ 126. Cũng nghị định này, cá nhân hợp tác kinh doanh (trong trường hợp này là đối tác tài xế) không thuộc trường hợp trực tiếp khai thuế, nộp thuế; mà doanh nghiệp có trách nhiệm thu hộ, nộp hộ thuế cho đối tác tài xế: "Vì vậy, Grab tiến hành khấu trừ khoản thuế phải nộp, kê khai, và nộp hộ cho các đối tác tài xế là tuân thủ quy định của NĐ 126. Toàn bộ phần thuế thu hộ đều được Grab nộp về Kho bạc Nhà nước và đều được cơ quan thuế xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ thuế.", thông cáo gửi đi cho hay. Đại diện Grab cũng cho biết trước và ngay sau khi NĐ 126 được ban hành đã tích cực chủ động góp ý trình bày cụ thể về tác động tới cơ quan quản lý thuế. Đồng thời, doanh nghiệp cũng nhiều lần gửi văn bản xin hướng dẫn thực hiện nghị định. Tuy nhiên, tới nay Grab vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức từ các cơ quan này. Grab cũng khẳng định đang tích cực làm việc cùng các cơ quan chức năng để cân bằng quyền, lợi ích cho các bên có liên quan. Anh Nguyễn Trọng Nghĩa, người sử dụng dịch vụ Grab hàng ngày, chia sẻ với BBC: "Mỗi tháng tôi chi 2-3 triệu đồng để đi xe ôm công nghệ, giờ có thay đổi về giá, khoản tăng mà tôi phải trả sẽ đáng kể nên tôi sẽ đi ít hơn. Tôi nghĩ những loại hình như Grab, Gojek ra đời tạo ra nhiều thuận lợi cho người sử dụng phương tiện, chẳng hạn không bị chặt chém, không bị chở loanh quanh, biết trước giá, được tích luỹ điểm và an toàn hơn vì ít ra tài xế được quản lý khá chặt chẽ." "Sử dụng công nghệ để tiết kiệm chi phí cũng giúp các dịch vụ này rẻ hơn các loại hình truyền thống. Đấy là lý do tại sao tôi và nhiều người chọn. Nhưng nếu Grab mà giá cao thì một số lợi thế quan trọng nói trên bị mất đi. Thiết nghĩ, nhà nước cần có chính sách hợp lý để vừa không thất thu thuế, vừa kích thích các loại hình ứng dụng công nghệ này phát triển. Muốn vậy thì tư duy của nhà nước, trình độ và hạ tầng kỹ thuật phải theo kịp. Đừng kéo lùi sự phát triển của các loại hình kinh tế, của xã hội chỉ vì năng lực quản lý không theo kịp". Cơ quan quản lý cần làm gì? Đánh giá với BBC ngày 8/12, Tiến sỹ Nguyễn Quang A nói: "Những công ty công nghệ về dịch vụ xe như Grab hay về dịch vụ khách sạn AirBnb là bài toán đối với nhà nước không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Những tài xế xe Grab được xem là nhân viên cho công ty này hay là lao động tự do chỉ sử dụng dịch vụ của Grab? Thực tế, chưa có giải pháp nào được chấp nhận rộng rãi. Theo tôi cần có những thảo luận hơn nữa để hy vọng tìm ra phương án phù hợp." "Nếu là nhà nước, tôi sẽ không bắt những công ty như Grab hay Airbnb đứng ra như chủ sở hữu lao động giống công ty dệt may để đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội cho công nhân. Nhưng tôi sẽ thu trọn gói, ví dụ như 20% doanh thu của công ty, trên cơ sở đó tôi cung cấp lại cho người lao động, những lái xe… Nói chung, cần quản lý nguồn thu từ gốc, và đánh một loại thuế để phục vụ cho người lao động," ông A gợi ý. "Giả dụ như mỗi người lái xe grab được 100.000 đồng, Grab lấy tiền chiết khấu 25.000 đồng thì trong 25.000 đồng đó, nhà nước thu 20% cho vào một quỹ, quỹ đấy để phục vụ cho người lao động. Đề xuất của tôi có thể chưa thực sự thỏa đáng, nhưng ý tôi là chúng ta cần có thêm thảo luận, nghiên cứu nghiêm túc về chính sách quản lý để làm sao không bóp chết, cản trở những mô hình mới, sáng tạo nhưng cũng không để cho loại hình này bóc lột người lao động," chuyên gia nhận định. Tiến sỹ Nguyễn Quang A cho rằng chính sách quản lý cần làm sao không bóp chết, cản trở những mô hình mới, sáng tạo nhưng cũng không để cho loại hình này bóc lột người lao động (ảnh minh họa) Còn luật sư Lê Trung Phát, Giám đốc Hãng luật Lê Trung Phát, TP HCM nói với BBC: "Trong bối cảnh hộ nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội rất lớn để phát triển kinh tế. Một trong thử thách là làm sao kịp thời sớm nắm bắt được những xu hướng và định danh được nó. Để từ đó xây dựng được một thể chế (mà trong đó là nền tảng luật pháp) kịp thời điều chỉnh và quản lý tốt." "Nếu chúng ta không làm tốt được điều này, sẽ dễ dẫn đến việc tạo nên cơ chế quản lý bằng luật pháp chưa đáp ứng được thực tiễn, tạo ra sự không công bằng trong việc áp dụng. Lúc đó, vô tình tạo ra rào cản cho các nhà đầu tư, cũng như những người đang chịu sự tác động (trong đó có cả người tiêu dùng)", luật sư nói. Theo luật sư, cần phải xây dựng một hệ thống pháp luật thật sự thông thoáng để bảo đảm được lợi ích quốc gia và cũng không tạo ra rào cản với các nhà đầu tư. Trong đó, theo ông, nhà nước cần xây dựng cơ chế về thu thuế vì đây một trong những yếu tố rất quan trọng. "Việc này vừa giúp được nguồn thu của ngân sách, vừa đảm bảo các thành phần kinh tế tham gia vào cùng một lĩnh vực được công bằng với nhau. Có như vậy, mới đủ sức thu hút nhà tiềm lực keo gọi cho sự phát triển, phát huy được lợi thế cạnh tranh", ông Phát gợi ý.

summarize: Hôm 7/12, hàng trăm tài xế Grab ở Hà Nội lẫn TP HCM kêu gọi nhau tắt ứng dụng, kéo đến trụ sở công ty Grab để phản đối mức khấu trừ mới được áp dụng từ ngày 5/12. Nghị định 126/2020 về quản lý thuế đã đưa ra quy định cách tính thuế VAT mới cho các doanh nghiệp trong thị trường vận tải công nghệ. Cụ thể, từ ngày 5/12, thuế VAT tăng từ 3% lên 10% với mỗi cuốc xe. Grab và Gojek 'bàn tính sáp nhập, thống lĩnh thị trường ĐNÁ' TPHCM: Taxi công nghệ ‘gấp đôi’ taxi truyền thống Với mức khấu trừ mới của công ty Grab, nhiều tài xế đã phản ứng lại vì cho rằng thu nhập bị ảnh hưởng, trong khi họ không phải là đối tượng của việc đánh thuế. Thuế VAT là thuế giá trị gia tăng (GTGT), được hiểu là thuế gián thu. Trả lời BBC hôm 8/12, luật sư Lê Trung Phát từ TP HCM lý giải: "Khi áp dụng quy định này, đồng nghĩa với cước phí di chuyển sẽ tăng thêm và người đi xe phải bỏ thêm phí. Để sau đó các đơn vị như Grab sẽ đứng ra kê khai thuế cho các tài xế dựa vào doanh thu của họ." Theo luật sư Phát, tài xế công nghệ hiện nay nhìn chung, chịu nhiều thiệt thòi. Vì đâu gây tranh cãi? Theo luật sư Phát, NĐ126 hướng dẫn Luật Quản lý thuế là một điển hình. Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2008 sửa đổi 2013, 2016 quy định "thuế giá trị gia tăng là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến người tiêu dùng". Với nguyên lý này, khoản thuế này nhắm vào người tiêu dùng chứ không phải bên phân phối, bán, hay cung cấp sản phẩm - dịch vụ. Như vậy, khoản thuế này đánh trực tiếp vào sản phẩm dịch vụ mà người tiêu dùng - tức khách hàng phải trả - chứ không làm ảnh hưởng đến tài xế chạy Grab. Kiến nghị nghị dừng taxi Uber và Grab ở Hà Nội Go-Jek vào VN cạnh tranh dịch vụ xe ôm Tuy nhiên, tranh cãi nổ ra khi cánh tài xế cho rằng cách tính phí của Grab được điều chỉnh lại là chưa thỏa đáng. Theo họ, dù Grab đã tăng giá cước một số dịch vụ để bù phí VAT nhưng mức tăng này vẫn chưa đủ bù cho khoản thu nhập mà họ bị mất trên mỗi cuốc xe. Số khác cho rằng, Grab tăng cước phí chỉ ở mức 6% để vẫn giữ được ưu thế về giá cho khách hàng gọi xe. Vì vậy, gánh nặng tiền thu hộ VAT lại được đặt lên các tài xế Grab. Cụ thể, sau NĐ 126, tỉ lệ khấu trừ tính trên doanh thu cuốc xe được Grab điều chỉnh như sau: mức khấu trừ đối với tài xế GrabCar trên mỗi chuyến xe tăng từ 23,6% lên 28,364% đối với tài xế chịu phí sử dụng ứng dụng 20%; tăng từ 28,375% lên 32,841% đối với tài xế chịu phí sử dụng ứng dụng 25% (bao gồm phí ứng dụng + phí GTGT + thuế thu nhập cá nhân). Như vậy, tỉ lệ khấu trừ tính trên doanh thu cuốc xe đối với đối tác tài xế GrabBike tăng từ 20% lên 27,273%. Trả lời trên VOV, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính - thuế, đánh giá: "Việc tăng mức thuế GTGT từ 3% lên 10% là chủ trương hoàn toàn đúng nhưng Grab lấy đó làm cớ để tăng cả phần trích nộp các khoản giảm trừ của tài xế là không đúng. Bởi quy định mới này không làm tăng nghĩa vụ thuế đối với cá nhân tài xế công nghệ, thậm chí còn giảm do chỉ chịu thuế thu nhập cá nhân chứ không gánh thuế GTGT như lâu nay". Theo luật sư Phát, nhìn chung tài xế Grab sẽ chịu thiệt thòi. Ông phân tích: "Ở đây cho thấy có một vấn đề chưa phù hợp: Nếu như các đơn vị taxi truyền thống thu thuế GTGT thì vì họ đang áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT nên họ được sử dụng các dịch vụ có hóa đơn chứng từ để khấu trừ (như sửa xe, mua xăng dầu vận hành…) trong khi các tài xế xe công nghệ thì lại không được áp dụng việc này, dẫn đến họ bị thiệt thòi về khoản thuế GTGT đầu vào và phải kê khai toàn bộ phần thuế GTGT. Như vậy, sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của các tài xế xe công nghệ." Nói với BBC, một tài xế Grab chia sẻ: "Theo tôi hiểu, thuế VAT là đánh lên khách hàng nhưng thực tế lại đánh thẳng vào chén cơm của tài xế. Trước đây, chạy cuốc xe 100.000 đồng thì chiết khấu cho công ty 20.000 đồng. Nhưng với cách tính mới, tôi bị trừ 20% mỗi cuốc xe cho Grab, sau lại bị trừ tiếp 10% trên số tiền 80.000 đồng còn lại. Như vậy, chúng tôi mất khoảng 30% số tiền trên mỗi cuốc xe. Chưa kể, hiện tài xế như tụi tôi không được hưởng bảo hiểm y tế hay các lợi ích khác trong khi công việc chịu rủi ro cao. Hơn nữa, nếu tính cả chi phí xăng, điện thoại,... thì trên một cuốc 100.000 đồng thì còn lại tầm hơn 60.000 đồng mà thôi". Với con số như vậy, theo người này, anh phải chạy nhiều hơn, hoặc siêng hơn vào giờ cao điểm để mỗi cuốc xe cao giá hơn. "Tôi cũng như anh em khác, chỉ muốn Grab tính toán thế nào để đảm bảo thu nhập của tài xế từ việc tính mức cước phí cho khách hàng, mức chiết khấu cho đến điều chỉnh bản đồ đường đi.", anh nói. Grab phản hồi ra sao? Grab cho biết bắt đầu áp dụng chính sách này từ 11 giờ sáng ngày 5/12. Kể từ thời điểm này, thuế VAT 10% và thuế TNCN 1,5% sẽ được khấu trừ chung với phí sử dụng ứng dụng, trên mỗi chuyến xe. Trên VNExpress, đại diện Grab cho biết đã chịu một phần số VAT để chia sẻ cùng người tiêu dùng và đối tác tài xế để giữ mức giá cạnh tranh. Tài xế có thể giảm thu nhập khoảng 7% một năm nếu hãng không điều chỉnh tăng cước phí cơ bản. Với mức cước phí mới (đã tăng 5-6%), Grab tính toán, tài xế chỉ giảm thu nhập khoảng 1% một năm. Trả lời BBC hôm 8/12, đại diện Grab khẳng định phí sử dụng ứng dụng (chiết khấu) áp dụng cho đối tác tài xế vẫn được giữ nguyên không thay đổi. Đồng thời, Grab đã cân nhắc cẩn trọng để đề xuất giá cước mới phù hợp, đồng thời tiến hành khấu trừ nghĩa vụ thuế VAT 10% từ cước phí chuyến xe mà người dùng hiện đang chi trả theo quy định NĐ 126. Cũng nghị định này, cá nhân hợp tác kinh doanh (trong trường hợp này là đối tác tài xế) không thuộc trường hợp trực tiếp khai thuế, nộp thuế; mà doanh nghiệp có trách nhiệm thu hộ, nộp hộ thuế cho đối tác tài xế: "Vì vậy, Grab tiến hành khấu trừ khoản thuế phải nộp, kê khai, và nộp hộ cho các đối tác tài xế là tuân thủ quy định của NĐ 126. Toàn bộ phần thuế thu hộ đều được Grab nộp về Kho bạc Nhà nước và đều được cơ quan thuế xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ thuế.", thông cáo gửi đi cho hay. Đại diện Grab cũng cho biết trước và ngay sau khi NĐ 126 được ban hành đã tích cực chủ động góp ý trình bày cụ thể về tác động tới cơ quan quản lý thuế. Đồng thời, doanh nghiệp cũng nhiều lần gửi văn bản xin hướng dẫn thực hiện nghị định. Tuy nhiên, tới nay Grab vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức từ các cơ quan này. Grab cũng khẳng định đang tích cực làm việc cùng các cơ quan chức năng để cân bằng quyền, lợi ích cho các bên có liên quan. Anh Nguyễn Trọng Nghĩa, người sử dụng dịch vụ Grab hàng ngày, chia sẻ với BBC: "Mỗi tháng tôi chi 2-3 triệu đồng để đi xe ôm công nghệ, giờ có thay đổi về giá, khoản tăng mà tôi phải trả sẽ đáng kể nên tôi sẽ đi ít hơn. Tôi nghĩ những loại hình như Grab, Gojek ra đời tạo ra nhiều thuận lợi cho người sử dụng phương tiện, chẳng hạn không bị chặt chém, không bị chở loanh quanh, biết trước giá, được tích luỹ điểm và an toàn hơn vì ít ra tài xế được quản lý khá chặt chẽ." "Sử dụng công nghệ để tiết kiệm chi phí cũng giúp các dịch vụ này rẻ hơn các loại hình truyền thống. Đấy là lý do tại sao tôi và nhiều người chọn. Nhưng nếu Grab mà giá cao thì một số lợi thế quan trọng nói trên bị mất đi. Thiết nghĩ, nhà nước cần có chính sách hợp lý để vừa không thất thu thuế, vừa kích thích các loại hình ứng dụng công nghệ này phát triển. Muốn vậy thì tư duy của nhà nước, trình độ và hạ tầng kỹ thuật phải theo kịp. Đừng kéo lùi sự phát triển của các loại hình kinh tế, của xã hội chỉ vì năng lực quản lý không theo kịp". Cơ quan quản lý cần làm gì? Đánh giá với BBC ngày 8/12, Tiến sỹ Nguyễn Quang A nói: "Những công ty công nghệ về dịch vụ xe như Grab hay về dịch vụ khách sạn AirBnb là bài toán đối với nhà nước không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Những tài xế xe Grab được xem là nhân viên cho công ty này hay là lao động tự do chỉ sử dụng dịch vụ của Grab? Thực tế, chưa có giải pháp nào được chấp nhận rộng rãi. Theo tôi cần có những thảo luận hơn nữa để hy vọng tìm ra phương án phù hợp." "Nếu là nhà nước, tôi sẽ không bắt những công ty như Grab hay Airbnb đứng ra như chủ sở hữu lao động giống công ty dệt may để đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội cho công nhân. Nhưng tôi sẽ thu trọn gói, ví dụ như 20% doanh thu của công ty, trên cơ sở đó tôi cung cấp lại cho người lao động, những lái xe… Nói chung, cần quản lý nguồn thu từ gốc, và đánh một loại thuế để phục vụ cho người lao động," ông A gợi ý. "Giả dụ như mỗi người lái xe grab được 100.000 đồng, Grab lấy tiền chiết khấu 25.000 đồng thì trong 25.000 đồng đó, nhà nước thu 20% cho vào một quỹ, quỹ đấy để phục vụ cho người lao động. Đề xuất của tôi có thể chưa thực sự thỏa đáng, nhưng ý tôi là chúng ta cần có thêm thảo luận, nghiên cứu nghiêm túc về chính sách quản lý để làm sao không bóp chết, cản trở những mô hình mới, sáng tạo nhưng cũng không để cho loại hình này bóc lột người lao động," chuyên gia nhận định. Tiến sỹ Nguyễn Quang A cho rằng chính sách quản lý cần làm sao không bóp chết, cản trở những mô hình mới, sáng tạo nhưng cũng không để cho loại hình này bóc lột người lao động (ảnh minh họa) Còn luật sư Lê Trung Phát, Giám đốc Hãng luật Lê Trung Phát, TP HCM nói với BBC: "Trong bối cảnh hộ nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội rất lớn để phát triển kinh tế. Một trong thử thách là làm sao kịp thời sớm nắm bắt được những xu hướng và định danh được nó. Để từ đó xây dựng được một thể chế (mà trong đó là nền tảng luật pháp) kịp thời điều chỉnh và quản lý tốt." "Nếu chúng ta không làm tốt được điều này, sẽ dễ dẫn đến việc tạo nên cơ chế quản lý bằng luật pháp chưa đáp ứng được thực tiễn, tạo ra sự không công bằng trong việc áp dụng. Lúc đó, vô tình tạo ra rào cản cho các nhà đầu tư, cũng như những người đang chịu sự tác động (trong đó có cả người tiêu dùng)", luật sư nói. Theo luật sư, cần phải xây dựng một hệ thống pháp luật thật sự thông thoáng để bảo đảm được lợi ích quốc gia và cũng không tạo ra rào cản với các nhà đầu tư. Trong đó, theo ông, nhà nước cần xây dựng cơ chế về thu thuế vì đây một trong những yếu tố rất quan trọng. "Việc này vừa giúp được nguồn thu của ngân sách, vừa đảm bảo các thành phần kinh tế tham gia vào cùng một lĩnh vực được công bằng với nhau. Có như vậy, mới đủ sức thu hút nhà tiềm lực keo gọi cho sự phát triển, phát huy được lợi thế cạnh tranh", ông Phát gợi ý.