Text
stringlengths
37
1.96k
Instruction: antibiotics වලට දත් අවපැහැ වුන අවුරුදු 9 ක බබෙක්ගෙ අවපැහැ අඩු කරගන්න මොනවද කරන්න පුලුවන්.Dentist කෙනෙක්ට පෙන්නන්න ඉන්නෙ.antibiotics ඉවර වෙලා දැනට 2 weeks විතර. Response: antibiotics වලින් දත් අවපැහැ ගැන්වෙන්නේ ටෙට්‍රාසයික්ලින් පාවිච්චි කලාම විතරයි. නමුත් කුඩා දරුවන්ට දැන් ටෙට්‍රාසයික්ලින් දෙන්නෙ නැහැ. antibiotics නිසා අවපැහැ ගැන්වූනා කියල වෛද්‍යවරයෙක් ද කිව්වේ<eos>
Instruction: මම දත් හිඩස් වලට braces දාල ඉන්නෙ. දැන් මාස 7ක් වගේ වෙනව. තාම පොඩ්ඩක් වත් ළංවෙලා නෑ නේ. මොකක්ද ඒකට හේතුව? අවුරුදු 2n හරි යයි කියල කියුවේ Response: වෙනත් වෛද්‍යවරයෙක්ගේ ප්‍රතිකාර ගැන comment කරන එක සදාචාරාත්මක දෙයක් නෙමෙයි. ඔබගේ ගැටලුව ප්‍රතිකාර කරන වෛද්‍යවරයා එක්ක සාකච්ඡා කරන එක තමයි සුදුසුම<eos>
Instruction: Docter දත්වල මැලියම් බැදීම නිසා දත් රිදෙන්වද.මගෙ දත් වල කහ පාටට බැදිලා ඉස්සරහ දත් ඔක්කොම වගෙ රිදෙනවා වෙලාවකට.විදුරුමසත් රිදෙනවා වෙලවකට. Response: දත් වල මැලියම් බැඳීම නිසා විදුරුමස් ආසාදනය වෙනවා. එහෙම වුණාම කැක්කුම් එන්න පුළුවන්. මැලියම් බැඳිලා තියෙනවා නම් දත් ටික සුද්ද කරගන්න. ඊට පස්සේ නිවැරදි ක්‍රමයට දත් මදින්න<eos>
Instruction: Doctor පොඩි අයගෙ දත් සේරම වැටිල ආයෙත් එනවද ? හක්කෙ දතක් දිරුවොත් ඒ දත් වැටිල ආයෙ එන්නෙ නැද්ද .. Response: ඔක්කොම තීරණය වෙන්නේ දරුවාගේ වයස එකක්. වයස අවුරුදු 6 අඩු නම් කටේ තියෙන්නේ කිරී දත් . එහෙම කියලා කිරි දත් වැටෙනවා කියලා නිකං ඉන්න බැහැ. දිරලා තියනවා නම් ප්‍රතිකාර කරන්න ඕනෑ. මොකද කිරි දත් ස්ථිර දත් එන්න ගොඩක් වැදගත් වෙනවා<eos>
Instruction: මගෙ කටේ එක තැනක් ටිකක් සුදු වෙලා වගේ සුදු ලප නෙමේ නිකන් පොඩ්ඩක් සුදු පාට වෙලා ඇයි ඒ Response: විවිධ හේතු නිසා සුදු පාට වෙන්න පුළුවන්. හරියටම හේතුවක් කියන්න නම් පරීක්ෂා කරල බලන්න ඕනේ.<eos>
Instruction: මගේ ඉස්සරහ දත් 2 දිග වැඩියි, ඒක අඩුකරගන්න පුලුවන්ද . කොච්චර ගානක් යනවද ??? Response: ඒක එතරම් හොඳ දෙයක් නෙමෙයි. පස්සෙ කාලෙක දත්වලට හානි සිද්ධ වෙන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: සුදු පාට ගෙඩියක් තියෙනවා ඒක ගොඩක් රිදෙනෙවා පොඩි කැක්කුමක් එනවා සමහර වෙලාවට කතා කරන්නත් අමාරුයි මොකද්ද මේක Response: දතක් උල් කොටසක් එක්ක ගැවිලා ඇතිවෙන තුවාලයක් වගේ පෙන්නේ. දන්ත වෛද්‍යවරයෙක් හමුවෙන්න<eos>
Instruction: ඩොක්ටර් ,මගේ වයස අවුරුදු 25 යි.තවමත් වැටී නැති කිරි දත් දෙකක් තියනවා.ඒ දත් නිසා ස්ථීර දත් හිරවෙලා. 1.මගේ වයසත් එක්ක කම්බි දාලා ඒ ස්ථීර දත් හදන්න පුලුවන්ද? 2. රජයේ රෝහල්වලින් මේ සදහා ප්‍රතිකාර කරනවද? Response: විකලාංග දන්ත සායනයකට යන්න<eos>
Instruction: මගේ නංගි පාසල් සිසුවියක් වයස අවුරුදු 17ක...මේ ලඟදි ඉඳන් එයා මොනවා හරි විකනකොට කටේ එක පැත්තකින් සද්දයක් එනවා.එයා කියනවා කෑම විකද්දි එයාට දැනෙනවා කියලා හක්ක හිර වෙනවා වගේ..කෑම එක දිගට විකද්දි ඒ සද්දෙත් විකන වාරයක් පාසා එක දිගට ඇහෙනවා..හොඳටම ඇහෙනවා අපිටත්..ලොකුවට වේදනාවක් නැහැ..මේ සම්බන්ධව මොන වගේ වෛද්‍යවරයෙක්ටද පෙන්නන්න ඕන... Response: විශේෂඥ මුඛ හා හනුක ශල්‍ය වෛද්‍යවරයෙක් හමුවන්න<eos>
Instruction: රජයේ රෝහලකින් දත් වලට ප්ලේට් දාන්න පුලුවන් ද?? Response: පුළුවන් . සමහර රෝහල් වල ටිකක් කාලයක් යනවා ලොකු පොලිම් නිසා. විශේෂඥ විකලාංග දන්ත වෛද්‍ය එකකයක් තියනවා රෝහල් වල කරනවා. සමහර රෝහල් වල වයස් සීමාවක් තියෙනවා ප්‍රතිකාර වලට බාර ගන්න<eos>
Instruction: ඩොක්ටර් මට බබා හම්බුනාට පස්සේ ඉදලා තමයි දත් කැක්කුම් ආවේ දැනට හක්කේ දත් 3ක් ගලවලා තියන්නේ තව එකක් මෙ ලගදි ඉදන් රිදෙනවා ඒකත් ගලවන්නම වෙනවා කියලා ඩොක්ටර් කෙනෙක් කිව්වා.ඉටාත් වඩා ප්‍රශ්නේ මගෙ දත් හිරිවැටෙනවා.වතුර ටිකක් බිඋවත් නිකම් ෆෑන් එක ලග හිටියත් හුලන් කවැදුනත් දත් ටික සෙරම වගේ හිරිවැටිලා යනවා අනේ මට මේකට මොකක්ඩ කරම්න පුලුවන් ගොඩක් දත් පුරවලත් එක්ක තියෙන්නේ කොච්චර හොදට මැද්ශත් වඩක් නනෙ ඩොක්ටර්.හිරිව්ඨෙන එකනම් මට හරිඅ අමරුයි Response: හිරි වැටෙන්න හේතුව හරියටම නම් කියන්න අපහසුවේ පරික්ෂා කරන්නේ නැතුව. හිරි වැටෙන්න ප්‍රධාන හේතු කීපයක් තියෙනවා. 1.දත් දිරායාම 2. දත් ගෙවී යාම 3. විදුරුමස් රෝග නිසා දත්ල මුල් පෑදීම 4. දත් වල පැල්මක් වගේ තියෙනකොට. හේතුව හොයාගන්න ප්‍රතිකාර කරන්න වෙනවා<eos>
Instruction: මට අවුරුදු 19ක් මගෙ හක්කෙ දතක් එන්න වගේ චූට්ටක් දැනටමත් ඇවිල්ලා උඩුඇන්දෙ ඒත් මට තේරෙන්නෙ ඒ දත ටිකක් අයිනට වැඩිපුර එනවා වගේ මේක සම්පූර්ණ දත එනකොට හරියයිද Response: දත් පිහිටීම බලන්නේ නැතුව හරියටම කියන්න අපහසුයි. දත ඇදයට පිහිටලා තියෙනවා නම් සම්පූර්ණම උඩට මතු නොවෙන්නත් ඉඩ තියෙනවා. සුදුසුම දේ X ray එකක් අරන් බලන එක<eos>
Instruction: හක්කෙ දතක් බාගෙට ඇවිත් ඒක කලු වෙලා.රිදෙන්නෙ නෑ.ඒක ප්‍රස්නයක්ද. Response: දත් දිරිමේ මුලික අවධිය වෙන්න පුළුවන්. හරියටම කියන්න පරීක්ෂා කරන්න ඕනෑ<eos>
Instruction: මට අවුරැදු 25 මම අවුරුදු හයේ හතේ ඉදන් නිතර වගේ බුලත් විට කෑවා අපි ගම්වල නිසා මෙහෙ හැම වැඩිහිටියම කනවා ඒ දවස් වල මේක වැරදි පුරැද්ද්ක් විදිහට නෙමේ දකින්නෙ ඉතින් මාත් මේකට පුරැදු වුනා මම දැන් මාස හයක් වගේ ඉදන් විට කන එක නැවැත්වීමට තීරණය කලා මට දැන ගන්න ඕනෙ මට මුක පිලිකාවක් හැදෙන්න පුලුවන්ද තාම විට නොකෑවට දැන් කලින් කාපුවගෙ බලපෑම කොච්චර කල් තියනවද මගෙ මුලු හක්කෙ දත් ඔක්කොම කලු වෙලා තියෙන්නෙ මේක සුද්ද කලේ නෑ තාම මේ දත් ටික ලස්සනට සුදු කර ගන්න පුලුවන්ද අනිත් අයට වගේ Response: විට කන එක නැවැත්තුවා ඉන්පස්සෙ පිළිකාවක් එන්න තියෙන අවදානම සෑහෙන්න දුරට අඩුවෙලා යනවා. දත් ටික සුද්ද කර ගත්තාට පස්සෙ පරණ පාටටම ගන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: රජයේ රෝහල් වලින් ගැලවුනු දත් සදහා කතීම දත් දාන්න පුළුවන් ද....ප්‍රයිවට් එහෙම කෘතිම දත්ක් දානවා නම් දැන් කීයක් වගේ යනවද....... Response: විශේෂඥ දන්ත සංරක්ෂණය එකක වලින් කරගන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: Dr,මගෙ දතකට තාවකාලික පිරවුම් දැම්මා.සති 5ක් වෙනවා පුරවලා.දැන් දත රිදෙනවා.වතුර බොන කොටත් රිදෙනවා.දැන් ස්ථිර පිරවීම දාන්න පුලුවන්ද? Response: දත රිදෙනවා නම් X ray එකක් අරගෙන පුරවන ක්‍රමය තීරණය කරන එක සුදුසුයි.ස්නායු කුහරය වෙනකං දිරලා නම් ස්නායු පිරවුමක් කරන්න වේවි<eos>
Instruction: ඩොක්ටර්,මන් ප්‍රයිවට් තැනකින් braces දැම්මා,ගිය දෙසැම්බර් විතර වෙද්දි දත් ටික හරියට හැදුනා,තාම ඒත් කම්බිය ගැලෙව්වෙ නෑ ඩෙන්ටල් එකෙම් ඔක්කොම මුදල් ගෙවලා ඉවර වෙනකම්,මේ කම්බිය ගැලෙව්වට පස්සෙ ආයෙ retainer එක දාන්න අවශ්‍ය මද.?ඒක නොදා හිටියොත් ආපහු දත් ටික කැත වේවිද.?retainer එකට වෙනම ආයෙත් සල්ලි ගෙවන්න ඕනලු ඒක නොදා හිටියොත් මොකද වෙන්නෙ.? Response: ප්‍රතිකාරය ගැන විස්තර හරියටම දන්නේ නැතුව එහෙම හරියටම දෙයක් කියන්න අපහසුයි. ඒ වගේම තමයි වෙනත් වෛද්‍යවරයෙකු ගේ ප්‍රතිකාර ගන්න කමෙන්ට් කරන එක සදාචාර සම්පන්න දෙයක් නෙමෙයි. ඒක හින්දා අදාල ප්‍රතිකාරය ගැන ගැටළුවක් තියෙනවා නම් ඒ වෛද්‍යවරයා එක්කම සාකච්ඡා කිරීම තමයි සුදුසුම දෙය<eos>
Instruction: දත් සුද්ද කරාම දුරස් වෙනවද මොනවද අතුරු පතිපල pzz comment කරන්න Response: දත් සුද්ද කළා කියලා දුරස් වෙන්නෙ නැහැ. හැබැයි දවසක් දෙකක් යනකන් පොඩි හිරි ගතියක් එන්න පුළුවන්.<eos>
Instruction: බබාට අවුරුද්දයි මාස 6යි.. අනේ එයා දත් මද්දනකොට toothpaste ගිලිනවා. කට හෝදවන කොටත් ඒ වතුර ටික ගිලලා තමයි තූ කියලා දාන්නේ.. කොයි තරම් කියලා දුන්නත් වැඩක් නෑ. දැන් මද්දන්නේ clogard chooty.. ඒවා ගිලුනට කමක් නැද්ද... Response: දරුවාට දත් මදින කොට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා toothpaste දාන්න එපා. බොහෝම තුනී පැවරුමක් විතර ප්‍රමාණයක් විතරයි පාවිච්චි කරන්න ඕනි. ඊට අමතරව මදි නොකොට දරුවාගේ ඔළුව පහතට කරලා බදින්න එතකොට කෙළ විදියට එළියට එනවා. ඒ වගේම දරුවන් වෙනුවෙන්ම නිෂ්පාදනය කරල කියන්නාවූ toothpaste පාවිච්චි කරන්න එපා. ඒවායින් ලැබෙන ආරක්ෂාව හොඳටම මදි. පුළුවන් තරම් උත්සාහ ගන්න ගිලෙන එක වලක්වන්න<eos>
Instruction: හෙලවෙන කිරි දතක විදුරුමහ උඩ සැරව ගෙඩියක් ඇවිත්.අව් 8 බබාට.ඒක ගලවන්න ඕනිද? Response: හරියටම දත ගලවන්න ඕනේ නැද්ද කියලා කියන්න නම් පරික්ෂා කරන්න ඕනේ. කොහොම වුණත් ගෙඩියක් ඇවිල්ල නං ඒකට ඉක්මනින්ම ප්‍රතිකාර කරන්න ඕනේ<eos>
Instruction: ජනවාරි මාසයේ ස්නායු පිරවුම පළමු වරට කළ දතක නැවතත් මාර්තු මුල් සතියේ දෙවන පිරවුමට ගියා. ඒ පිරවුම කර අද වන විට සතියකට වැඩි කාලයක් ගතව ඇති අතර අද වන විට තරමක කැක්කුමක් එනවා. යම් දෙයක් හපන විට වේදනාව වැඩියි. මේ සඳහා කුමක් කළ යුතුද? Response: X ray එකක් අරගෙන බලන්න පුළුවන් නම් හොඳයි ගත ඇතුළෙ ස්වභාවය මොකක්ද කියලා. ඊටත් පස්සෙ තමයි ප්‍රතිකාරයක් තීරණය කරන්න වෙන්නේ<eos>
Instruction: වසර දෙකකට ඉහතදී ස්නායු පිරවූ දතක මාසයකට පමන පසු පිරවුම බීදී ගියා.. වේදනවාවක් නොදැනුන නිසා නැවතත් වෛද්‍යවරුන් ගේ සේවාව ලබා ගත්තෙ නැහැ.. නමුත් දැන් ස්වල්ප ⁣වේදනාවක් පැමිණෙනවා.. මෙය මුඛ පිලිකාවලට පැමිනීමට හේතුවක් වෙනවාද..? Response: පිළිකාවක් නම් වෙන්න බැහැ. කැඩුණු දත හරහා විසබීජ ගිහිල්ලා දත මුල ආසාදනය වෙලා කැක්කුම් දෙනවා වෙන්න පුළුවන්. දත ඉතුරුවෙලා තියෙන ප්‍රමාණය අනුව තමයි ප්‍රතිකාරය තීරණය කරන්න වෙන්නේ<eos>
Instruction: මගේ යටි හනුවේ දෙපැත්තේ අන්තිම දත් 2 ඇදේට එන නිසා ඒ දත් ගලවන්න කියලා වෛද්‍යවරයකු මට උපදෙස් දුන්නා.ඒ අනුව මං එක දතක් ගිය සතියෙ බ්‍රහස්පතින්දා ඔපරේෂන් කරලා ඉවත් කරා. මුල් දවස් වලට වඩා දැන් එතන කැක්කුම ටිකක් වැඩියි. ඊයේ මට නිදාගන්න බැරි තරම් රිදෙන්න ගත්තා. දත ගලවපු තැන කුහරය සනීප වෙනකන් මේ වගේ කැක්කුම ඇති වෙනවද? නැතිනම් නැවත වෛද්‍යවරයකු හමුවිය යුතුද? මේ පිළිබඳ දැනුවත් කෙනෙක්ට කියන්න පුලුවන්ද.? Response: දින කිහිපයක් වේදනාව තියෙන්න පුලුවන්. දිගින් දිගටම පවතිනවානම් වෛද්‍යවරයෙක් හමුවෙන්න.<eos>
Instruction: මගේ හක්කෙ දතක් පොඩ්ඩ පොඩ්ඩ කැඩිලා ගියා.. කලින් පුරවපු එකක්. දැන් ඒ දතේ විදුරුමහෙන් මතුපිටට කිසිම කොටසක් නෑ.. සම්පූර්ණයෙන්ම කැඩිලා ගිහින් දැන් මාස 6ක් විතර වෙනවා..නමුත් දතේ විදුරුමහ තුල ඇති ඇතුලත කොටස තාම තියනවා මං කරන රැකියාවත් කාර්‍යබහුල කමත් එක්ක දත ගලවගන්න යන්න පුළුවන් උනේ නෑ... මේ වන තෙක් කිසිම ගැටලුවක් ආවෙ නෑ.. නමුත් පෙරේදා ඒ දත් කොටස ඇතුලතින් කැක්කුම හැදුනා.. දරාගන්න බැරි තරම්. බෙහෙත් ගත්තා.ඊයෙ උදේ වෙනකොට විදුරුමහ ආශ්‍රිතව ඉදිමිලා තිබ්බා.. අද උදේ වෙනකොට දත තියෙන තැන එක්ක මූනත් ඉදිමිලා.. මේ ඉදිමුම හරිගියාම මේ දතේ ඉතුරු කොටස ගලවන්න හිතන් ඉන්නෙ.. මට දැනගන්න ඕන මෙහෙම මූනත් එක්ක ඉදිමුනේ මොන හේතුවක් නිසාද කියලා... දතේ ඉතුරු කොටස මාස 6කට වැඩි කාලයක් තිබ්බ නිසාද එහෙම නැතිනම් වෙන හේතුවක් වෙන්නත් පුලුවන්ද.. Response: දත්මුල් කොටස ආසාදනය වෙලා නිසා තමයි එහෙම වෙන්නේ. බෙහෙත් ගන්න වෙනවා. ඊට අමතරව දත සැරව තියෙනවනම් ඒවත් ඉවත් කරන්න වෙනවා. ඊටත් පස්සේ වෙ විදුරුමහේ පොඩි පැල්මක් දාලා සුළු ශල්‍යකර්මයක් කරලා දත ඉවත් කරන්න ඕනේ.<eos>
Instruction: ස්නායු පිරවුමක් කල දතෙහි කොටසක් කැඩී ගියා....දැන් දත අධික කැක්කුමක් ගෙන එනවා...මේ සදහා කල හැකි ප්‍රතිකාර මොනවාද Response: X ray එකක් අරගෙන දත මුලේ ස්වභාවය පරීක්ෂා කරන්න වෙනවා. ඊටත් පස්සෙ නැවත ස්නායු පිරවුමක් කරනවාද එහෙම නැත්තං දත ගලවනවා ද කියලා තීරණය කරන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: සිතල දෙවල් (වතුර ,ice ream) දත් වල ගැවෙනවිට හිරිවැටෙනවා ව්ගේ රිදෙන්නේ ඇයි.මේ සදහා කුමක්ද කල යුත්තේ. Response: හේතු කීපයක් නිසා වෙන්න පුළුවන්. 1. දතක කුහරයක් තියෙන නිසා 2. විදුරුමස් දියවෙලා දත් මුල පැදීම නිසා 3. බොහෝම තදින් දත් මදින දත් ගෙවිලා 4. දතක පැල්මක් තියනවා නම් හිරි වැටෙන්න හේතුව හොයාගන්න ප්‍රතිකාරයක් කරන්න ඕනේ. රූපවාහිනියේ පෙන්වන දැන්වීම් වලට අහුවෙලා තමුන්ට හිතෙන විදියට toothpaste ජාති පාවිච්චි කරන්න යන්න එපා<eos>
Instruction: අද දතක් රිදෙන නිසා ETU එකට පෙන්නුවා ward place එකේ. දත තවාකලිකව පිරෙව්වා කිව්වා. බෙහෙත් දුන්නෙත් නෑ ඒ doctorsla කිසිම විස්තරයක් කියන්නෙත් නෑ. දත තවම රිදෙනවා. ඒක private පුරවගන්න පුලුවන්ද හෙට වුනත්. නැත්තම් කාලයක් ඉන්න ඕනෙද ? රිදෙන එක අඩුවෙන්න කොච්චර කල් යනවද මෙහෙම තාවකාලිකව පිරෙව්වාම? Cool, Hot කෑම එහෙම කෑවට කමක් නෑනේද ඒ doctorsla මොනවත් කියන් නෑ ඒකයි මෙහෙම අහන්නේ. Swim කරාට කමක් නැද්ද අදම ? Response: වෛද්‍යවරයා එක්ක නිසි සන්නිවේදනයක් තියාගන්න ඕනේ. තාවකාලික පිරවුමක් දාලා තද කැක්කුමක් එනවා නම් ස්නායු පිරවුමක් කරන එක තමයි සුදුසුම.<eos>
Instruction: Doctor දත් සුද්ද කරන්න නෙවේ දත් සුදු කරන්න පුලුවන් නේද මේදවස් වල එහෙම කරන්න කීයක් වගේ යයිද Response: Bleaching , veneering වගේ ප්‍රතිකාර තියනවා. යන මුදල් කරන කෙනා එක්ක වෙනස් වෙනවා. හොඳම දෙය වෛද්‍යවරයෙක් හමුවෙලා සාකච්ඡා කරගන්න එක<eos>
Instruction: මගේ දත් වලට brace dala tiyenne.අනේ මගේ දත් තිබුණට වඩා කහ පැහැයක් වැඩිපුර පේනවා.මං නිසියාකාරව දත් මදින කෙනෙක්.මෙකට හේතුව පැහැදිලි කරනවද? ඩොක්ටර් පුලුවන්නම් මානසික වදයක් මේක Response: හරියටම දෙයක් කියන නම් පරික්ෂා කරන්න වෙනවා. ප්‍රතිකාර ලබාගන්නා වෛද්‍යවරයා සමඟ සාකච්ඡා කිරීම සුදුසුයි<eos>
Instruction: Crown එකක් දත් වලට goverment hospital එකකින් දාන්න පුලුවන්ද? Response: විශේෂඥ දන්ත සංරක්ෂණය වලින් ඉස්සර කළා. දැන්නම් කොහොමද දන්නෑ meterial ප්‍රශ්න නිසා. කොහොමත් යම් සුළු මුදලක් අය කරනවා. ගිහිල්ලා බලන්න<eos>
Instruction: dental implants රජයේ රෝහල් වල කරනවද? කරනවනම් ඒ කොහොද කියලත් දැනුවත් කරන්නකො Response: Implant කරනවා දන්ත සංරක්ෂණය ඒකකවල. හැබැයි බොහොම තෝරා බේරාගෙන තමයි කරන්නේ සම්පත් සීමිත නිසා. ඒ වගේම implant එකට යන මුදල දරන්න වෙනවා.<eos>
Instruction: Doctor මම පැණිරස,බිස්කට් වර්ග ගොඩක් අඩුවෙන් කන, දත් පිරිසිදුව තියාගන්න කෙනෙක්.ඒත් මගේ දත් නිතර දිරනවා.ඒ කැල්සියම් ඌනතාවයක් නිසාද?එයට කළ යුතු ප්‍රතිකාර මොනවාද? Response: දත් වල වර්ධනය ආශ්‍රිත ගැටලුවක් තියෙන්න පුළුවන්. හැබැයි හරියටම කියන්නනම් පරික්ෂා කරලා බලන්න ඕනේ<eos>
Instruction: Doctor,මගෙ විදුරුමස් දියවෙලා කියලා දත්වලට කම්බි දාන්න බැ කිවුවා.එකට මොනවද කරන්න තියන පතිකාර Response: විදුරුමස් රෝග වල තත්වය එක්ක තමයි ඔක්කොම තිරණය වෙන්නේ. විදුරුමස් රෝග පාලනය කරන්න පුළුවන් මට්ටමක තියනවා නම් විදුරුමස් රෝග පාලනය කරලා කම්බි ප්‍රතිකාර වලට යන්න පුළුවන්. නමුත් එහෙම කෙනෙක් මුඛ සෞඛ්‍ය ගැන විශේෂයෙන් සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනෑ. නැත්තං ප්‍රතිකාර අසාර්ථක වෙන්න තියන අවස්ථාව ගොඩක් වැඩි<eos>
Instruction: Docter, දත් හොදින් මැද්දත් මේ වගේ දුඹුරු පාට මැලියම් බැදීමට හේතුව කුමක්ද? දත් දිරා ගිහින් නැහැ.දැන් ගොඩාක් කාලයක් සිට තියෙන දෙයක්. මේ සදහා කල යුත්තේ කුමක්ද? Response: කටේ තියෙන විශේෂිත බැක්ටීරියාවක් නිසා තමයි ඔය විදියට බැඳෙන්නෙ. දත් සුද්ද කරන්න. ඊට පස්සේ නිවැරදි ක්‍රමයට දත් මදින්න.<eos>
Instruction: ඩොක්ටර්,මගේ පුතාගෙ (වයස අවු.7)ඉස්සරහ කිරි දත් දෙක තියෙද්දි යටින් ස්ථිර දත් ඇවිත්..කිරි දත් දෙක ගොඩක් ඉස්සරහට ඇවිත් හරිම කැතයි..කිරි දත් යාන්තන් හෙලවෙනව විතරයි...කිරි දත් ඉබේ හැලිල යනකල් ඉන්න ඕනිද..නැත්නම් ගලවන්න වෙයිද..ස්තූතියි.. Response: කිරි දත් දෙක ඉවත් කරන එක තමයි සුදුසුම දේ<eos>
Instruction: මගේ උඩුඇන්දේ දත් ඉස්සරහට ඇවිත් තියෙන්නෙ දත් අතර හිඩැසුත් තියනවා හැබැයි දත් ටික අපිලිවෙල නෑ. Retainers විතරක් දාලා හදාගන්න පුලුවන්ද Response: retainer එකක් කියලා කියන්නේ විකලාංග දන්ත ප්‍රතිකාර කරයි පස්සේ දත් ආපහු පරණ පිහිටීමට යන එක වලක්වන්න පාවිච්චි කරන දෙයක්.retainer එකක් පාවිච්චි කරලා දත් ලං කරන් කරන්න බැහැ<eos>
Instruction: මම අවුරුද්දක් ඉස්සරහ දත් දෙක ලන්වෙන්න braces දාල අයින් කරල bonded retainer එකක් දාල වසරක් වෙනවා. මේ වසර තුල තුන්පාරක් ඒක ගැලවිලා නැවත නැවත හදන්න වුනා. දැන් හතරවෙනි වතාව. මට දැනගන්න ඕනේ ඒක සාමාන්‍යයිද සහ මහරගම රජයේ ඩෙන්ටල් එකේ මේ සේවාව හොදයි කියන නිසා එතනින් නැවත ගැලවුනු තැන හදාගන්න ගියොත් කරනවද කියලා... අනේ ඉක්මන් පිලිතුරක් බලාපොරොත්තු වෙනවා. Response: ප්‍රතිකාරය කරගත්ත ස්ථානයෙන්ම retainer එක bond කර ගැනීම වඩා සුදුසුයි.<eos>
Instruction: Doctor මගේ දත් වලට කම්බි දාන්න ඔනි උනා.දතක් නරක් වෙලා නිසා ඒ දතට ස්නායු පිරවුමක් කලා.මෙ දෙ හොදයිද.පසුකාලීනව කැක්කුමක් ඇති වෙයිද Response: ස්නායු පිරවුමක් කරපු එක කම්බි ප්‍රතිකාර වලට ගැටළුවක් නෙමෙයි. නමුත් x ray අරගෙන ස්නායු පිරවුම තත්ත්වය බලල ම ප්‍රතිකාර පටන් ගැනීම වඩා සුදුසුයි<eos>
Instruction: මගෙ ස්නායු පුරෝපු දතෙ පිරවුම දැන් ගැලවුනා.හෙට ගියොත් ඩෙන්ටල් ආයෙ ස්නායු පුරවන්න ඕනිද.නැත්තම් නිකන් පිරවුමක්ද කරන්නෙ Response: සාමාන්‍ය පිරවුමක් දාන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: Doctor, මගේ පුතාට අවුරුදු 9යි.එයාගේ ඉස්සරහම දත ආවේ ටිකක් උඩින්.ඒ නිසා ටිකක් ඉස්සරහට වෙලා තිබුණේ ...සති තුනකට විතර කලින් එයා වැටිලා ඒ දත කැඩුනා...අනේ දැන් ඒකේ බාගයයි තියෙන්නේ ...ඒ වෙලාවේම මම doctor කෙනෙක් ගියා.ඒ doctor ඒ දත මැරෙන්න නැති වෙන්න බෙහෙත් දාලා වෙනසක් නැති වෙන්න හදලා දුන්නා.එත් දවසකින් දෙකකින් ආයේ කඩා ගන්නවා...ඒ විදිහට ආයෙත් හදලා දුන්නම ආයෙත් කඩාගන්නවා..ඒ doctor නම් කිව්වේ කම්බියක් දාලා දත හදන්න නම් තවම් පොඩි වැඩියි කියලා.දතේ වර්ධනයට සහ ආර්ක්ෂාවට අදත් බෙහෙත් දාගෙන ආවා.අදනම් දත හදන්න ගියේ නෑ කඩාගන්න නිසා.මට දැන ගන්න ඕනි මේ දත ගැලෙව්වොත් ආයේ දතක් ඒවිද.පුතාගේ වයස අඩු නිසා..(මේ කිරි දතක් නොවේ).නැති නම් දතක් හිටවන්න පුලුවන්ද...පොඩි වයසින්...මෙයට කුමක් කළ යුතුද..පිළිතුරක් ලබා දෙන්න doctor සහ අත්දැකීම් තියෙන අය..ඔයාලාට ගොඩාක් පින්..මට ගොඩාක් මානසික වදයක්.පුතාගේ පාසලේ ලමයි විහිලු කරයි කියලා හිතෙනවා Response: අනතුරක් වෙලා තියෙන නිසා දන්ත සංරක්ෂණය පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකුට පෙන්වීම වඩා සුදුසුයි<eos>
Instruction: මගේ ඉස්සරහා උඩ දත් දෙක ඇතුල්පැත්තේ මැද විදුරුමහ දවස් දෙකක් වගේ ඉදලා ඉදිමිලා රිදෙනවා .ඉබෙට අඩුවෙලා යයිද නැත්තං මේක මම ඩොක්ටර් කෙනෙක්ට පෙන්නන්න ඕනද . Response: දන්ත වෛද්‍යවරයෙක් හමුවට යන එක සුදුසුයි. පරීක්ෂා කරන්නේ නැතුව හරියට හේතුවක් කියන්න අමාරුයි<eos>
Instruction: පැත්තෙන් බලද්දි යටි ඇන්ද පිටිපස්සට ගියපු එක හදන්න පුලුවන්ද Response: හරියටම දෙයක් කියන්න පරීක්ෂා කරන වෙනවා. අඩුම තරමින් හකු අස්ථි වල පිහිටිම වත් දන්නේ නැතුව කොහොමද එහෙම කියන්නේ<eos>
Instruction: ඩොක්ටර් මගේ නරක් වෙලා තිබුන පුරවපු දතක් පුරවපු filling එක ගැලවිලා ගිහින් දෙපාරකට කැඩිලා ගියා දැනට අවුරැද්දක් වගේ ඇති ඒ කාලය ඇතුලත කැක්කුමක් වත් ආවේ නැ ගැලවුන තැනින් කැළි තියනවා කියලා වත් තෙරැන් නැ .දැන් සතියකට වගේ කලින් දත ගැලවුන තැනින් ලේ ආවා.දැන් ලේ එන්නැ එතන දත ගැලවුන තැන පොඩ් මස් ගුලියක් වගේ තියනවා කැක්කුමක් නම් නැ. ඩොක්ටර් දත් කැළි ති්බබාමද එහෙම වෙන්නේ කැලී තියනවා කියලා නම් තේරැන් නැ මට .මම ලංකාවේ නෙමෙයි ඉන්නේ. ඩොක්ටර් කෙනෙක්ට පෙන්නනත් අමාරැයි.බෙහෙත්ක් මොනා හරි ගන්න වෙයිද කැක්කුමක් නම් නැ.මෙහෙම තියන එක ගැටලුවක් ද?කාරැනිකව පිලිතුරක් බලාපොරොත්තු වෙනවා. Response: ඇතුළෙ දත් කෑල්ල නිසා වෙන්න පුළුවන් ඔහොම වෙලා තියෙන්නේ. හරියටම දෙයක් කියන නම් පරික්ෂා කරන්න ඕනේ<eos>
Instruction: දතක් දිරන මුල් අවස්ථාවෙම හදුනා ගත්තොත් කළ හැකි treatments මොනවද හොදින් brush කරොත් දිරන එක නවතීවිද Response: මුල් අවස්ථාවෙදීම ප්රතිකාර සඳහා යොමු වුවහොත් දුර්වර්ණ වීමක් පමණක් ඇතිවිට fluoride application, Fissure sealants ආදී ක්රම මඟින්ද, සුළු දිරායාමකදී ස්ථිර පිරවුමක් (permanent filling) හෝ තාවකාලික පිරවුමක්(temporary filling) දතේ දිරායාම විනිශ්චයෙන් අනතුරැව සිදු කළ හැක. එබැවින් මූලික අවස්ථාවේම ප්රතිකාර ලබා ගැනීමෙන් දන්ත වේදනා ආදී සංකූලතා මඟ හරවා ගැනීමටද කාලය, මුදල් ඉතිරි කර ගැනීමටද හැකිය.brush කිරීම මඟින් තව දුරටත් දත දිරායාම අවම වන නමුත් දත් කුහර ඉබේ සුව වීමක් සිදු නොවන නිසා නිසි ප්රතිකාර ලබා ගැනීම කළ යුතුමය.<eos>
Instruction: දතක මස් පිරුනොත් පිලිකා හැදෙනවද Response: දත් කෑලි වලින් පිළිකා එනවා කියලා සැක කළාට එහෙම වෙනවා කියලා විද්‍යාත්මකව ඔප්පු කරන නැහැ. ඒක සැකයක් විතරයි<eos>
Instruction: Doctor මගේ ඉස්සරහ දතක් හෙලවෙනවා.ඒක මං NDH එකට පෙන්නුවම ඒක කිරි දතක් කිව්වා.තාම වැටිලා නැහැ කිව්වා.ඒ කිරි දත උඩින් දතක් ඇවිල්ලා තියනවා.මගේ වෙඩින් එක මැයි මාසේ. ඒ නිසා දැනට මට කම්බි දාන්න බැභැ. මට තියන ගැටලුව වෙඩින් එකට කලින් කිරි දත වැටුණොත් කියන එක.ඒ දත ගලවන්නේ නැතුව දත තද කරන්න පුලුවන් ක්‍රමයක් තියනවද? Response: කිරී දතේ මුල දිය වෙලා තමයි සෙලවෙන්නේ<eos>
Instruction: දත්වල ඇති සියලුම බුලත් කහට යෑවිය හැකිද? දින කිහිපයකට පෙර දන්ත ශල්‍යාගාරයක් වෙත ගොස් දත් ටික පිරිසිදු කරගන්නා ලදී ඔවුන් පැවසුවේ දක්වන උඩ කෙලවරෙහි ඇති කහට යැවිය නොහැකි බවයි? දත් සුද්ද කරත් දත්වල පැහැය කහ පාටයි.මෙයට විසඳුමක් තිබේද? ලංකාවෙ කුමන හෝ දන්ත ශල්‍යාගාරය.? Response: දත්වල කහ ගතිය යවන්න සුද්ද කරලා කරල විතරක් හරියන්නෙ නෑ. Bleaching වගේ ප්‍රතිකාරයකට යන්න වෙනවා<eos>
Instruction: Doctor ,දිවේ ඇති කලු ලප නැති කිරීමට ප්‍රතිකාර මොනාද තියෙන්නේ Response: ලේසර් ප්‍රතිකාර වලින් ඉවත් කරන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: Doctor,අද දතක් පුරවලා හෙට දත් සුද්ද කරාට නමක් නැතිද? Response: ගැටලුවක් නැහැ. නමුත් තාවකාලික පිරවුමක් නම් කරලා තියෙන්නේ අදාළ දත සුද්ද කරන විට පරිස්සමෙන් කරන්න ඕනෑ<eos>
Instruction: දත් සහ විදුරුමස් සදහා විටමින් c අවශ්්‍යයි නේද. වර්ගය සහ මාත්රාව කොහොමද ? Response: දවසට එක අලුත් පලතුරුක් කනවා නම් අවශ්‍යතාවය සම්පූර්ණ වෙනවා<eos>
Instruction: Doctor mage duwata අවුරුදු 5.ඇයගේ හක්ක දෙපැත්තේ ම දත් දෙකක් හොඳටම නරක් වෙලා ඒ දත් වැටෙනවද doctor .දත් දෙකම පිරෙවුව දෙපාරක් doctor ඒත් ඒවා මාස 4ක් විතර වගේ තියෙන්නේ ගැලවිල යනවා . ඒ දත් වැටෙනවද doctor.නැත්නම් ගලවන්න ඕනද. Response: වයස අවුරුදු පහක් නම් තියෙන්නේ කිරි දත්. නමුත් ඒ දත් ටික අවුරුදු නමය විතර වෙනකම් පරිස්සම් කරගන්න ඕන. ඉදිමිලා සැරව ගෙඩි වගේ එනවනං තද කැක්කුමක් එනවනං විතරක් ගලවලා ඉවත් කරන්න පුළුවන්.<eos>
Instruction: ගර්භනී කාලය තුළ දත් සුද්ධ කරගැනීම, දත් පුරවන දේවල් කොපමණ කාලයක් ඇතුළත කර ගත යුතුය? දත් සුද්ධ කර ගැනීමක් අනිවාර්යයෙන් කරගත යුතුමද? එය දරුවාට බලපානවාද? Response: ගර්භනී කාලය තුළ තුල මුඛ රෝගවලට ප්‍රතිකාර කරන එක අතිශයම වැදගත්. මුඛ සෞඛ්‍ය පිරිහුනොත් එහෙම අඩු බර දරුවන් උපදින්න අවදානමක් තියනවා. සති දාහතරකට පස්සේ ප්‍රතිකාර කරන එක පහසුයි<eos>
Instruction: මගේ දත් ඉස්සරහට ඇවිත්,අහපු තැන් වලින් ලොකු ගනන් කියනවා.එච්චර දෙන්න නෑ. අඩුවට කරගන්න පුලුවන් කොහෙන්ද.බිබිල hospital එකේ.නොමිලේ කරනවලු දන්න කෙනෙක් ඉන්නවද ඒ ගැන. Response: බිබිල මූලික රෝහලේ අලුතින් විකලාංග දන්ත ඒකකයක් දාලද කියල හරියටම දන්නේ නැහැ. රෝහලට කෝල් එකක් දීල බලන්න. හැබැයි නොමිලේම නං කරගන්න හම්බෙන එකක් නෑ.අවශ්‍ය උපකරණ ටික ගෙනත් දෙන්න වේවි.ඒකට යම් මුදලක් වියදම් වේවි<eos>
Instruction: මගේ උඩු ඇන්දේ දත් අතර ලොකු හිඩැස්‍ තියෙනවා.ඉස්සරහ දත් දෙකත් එහෙමයි.ඒක මට හරි ප්‍රශ්නයක්.මල් කම්බි මගින් දත් අතර හිඩැස් නැති කරන්න පුළුවන්ද මට වයස 19.සාමාන්‍යයෙන් කොච්චර කල් දාන්න වෙයිද.හිඩැස් පිරෙව්වොත් ඒක කැතට කැපිලා පේනවද පිරෙව්වා කියලා.රජයේ රෝහල් වල හිඩැස් පුරවන්නේ නැද්ද. Response: දත් අතර තියෙන හිඩැස ගොඩක් ලොකු නම් පුරවන්න බැහැ. කම්බි දාලා හදන්න වෙනවා. කම්බි දාන්න අවුරුදු එකහමාරක් විතර යනවා<eos>
Instruction: ප්‍රෙග්නන්ට් වෙන්න බලාපොරොත්තු වෙන කෙනෙක් dental check-up එකක් කර ගත යුතුමද.... (දැනට දත් වල කිසිම ප්‍රශ්නයක් නැති අයෙක්) ඇත්තටම එය අත්‍යාවශ්‍ය දෙයක්ද...... (මම අහල තියෙන්නෙ ප්‍රෙග්නන්ට් කාලෙ නිතර vomit වෙන හින්දා සහ ඇඹුල් ජාති නිතරම කැවෙන නිසා ඒවයෙ acidic ගතියට දත් දිරායාමේ අවදානමක් ඇති බව පමණයි) ඊට අමතරව වෙනත් හේතු තිබේද .... Response: ප්‍රෙග්නට් වෙන්න කලින්ම කට පරික්ෂා කර ගන්න එක වඩා සුදුසුයි. එතකොට කටේ රෝගාබාධ තියෙනවනම් ප්‍රතිකාරක ලබන්න පුළුවන්. කටේ රෝගය ආබාධ තියෙනවද නැද්ද කර රෝගියාට කියන්න බැහැ. ඒක තීරණය කරන්නේ වෛද්‍යවරයා. ඇඹුල් ජාති කෑවම දත් දිරන්නේ නැහැ. නමුත් ඇඹුල් ජාති නිසා දිය වෙන්න බලනවා<eos>
Instruction: races දාල ඉවර වෙලා මේ වගේ දත් වල ඇතුලෙන් දාන fixed permanent retainer එකක් දාගන්න ඕන.කීයක් වගේ යයිද? කොහෙද මේව දාන්නෙ?කියල දන්න කවුරි හරි ඉන්නවනම් කියන්නකො. Response: ප්‍රතිකාර කරන වෛද්‍යවරයා ම අවශ්‍ය නම් ඒක සවි කරාවි<eos>
Instruction: මම වැටුණු අවස්ථාවේ ඉදිරිපස දත් වැදිලා හෙලවෙන්න ගත්තා . Hospital ගියාම දත සවි වෙන්න බෙහෙත් දුන්නා. ඒත් දැන් දත දුඹුරු පාට වෙලා. ස්නායු පිරවීමකින් තොරව මගේ දත හදාගන්න ක්‍රමයක් තියෙනවා ද? Response: දතකට අනතුරක් වුණාට පස්සේ දතේ පාට වෙනස් වෙනවා නම් ගොඩක් වෙලාවට ඒ දත මැරිලා. අනිවාරෙන්ම ස්නායු පුරවන්න ඕනෑ. ස්නායු පිරවුමක් කළා කියලා අදුරු පැහැය නැති වෙන්න නැහැ . ඒකට bleaching, veneering වගේ ප්‍රතිකාර කරන්න වෙනවා<eos>
Instruction: මම මාස 4ක ගර්භනී මවක් මගේ wisdom teeth ekak එනවා. ගොඩාක් වේදනාවක් මේ දත. මට මේ කාලය තුළ දත ඉවත් කළාට කමක් නැද්ද? Response: ආරක්ෂිතව කරන්න පුළුවන්.ගැටළුවක් නැහැ.<eos>
Instruction: වෛද්‍යතුමනි,ආහාර සැපීමේදී නිතරම දත් හිරිවැටීමට ලක් වේ. මේ සදහා ප්‍රතිකාර මොනවාද? Response: දත් හිරිවැටෙන්න හේතු ගණනාවක් තිබෙනවා. ඒ නිසා දන්ත්වෛද්‍ය වරයෙක් ලවා පරීක්ෂා කරගන්න<eos>
Instruction: දත් ගෙඩියක් දතක් මුලින් සතියකට පාරක් වගේ එනවා බෙහෙත් මොනවද තියෙන්නෙ Response: දන්තවෛද්‍යවරයෙක් ට පෙන්වන්න. ප්‍රතිකාර ලබාගන්න.<eos>
Instruction: කාරුණික පිළිතුරක් බලාපොරොත්තු වෙමි.මගේ දකුණු පැත්තේ උඩු හක්කේ කෙලවරේම තියෙන්නේ හොඳ දතක්...ඒ දතට ඉස්සරහින් තියෙන දත දිරලා කැඩිලා ගිහින් විදුරුමහෙන් යට ලොකු හිඩසක් තියෙන්නේ......විදුරුමහ ඇතුලේ ඉතුරු දත් මුල් කොටස ඉතුරු වෙලා තියෙනවා...ඒ හිඩස නිසා දෙපැත්තේ තියෙන හොඳ දත් දෙක හිඩස පැත්තට හැරිලා...එතකොට doctor දිරලා ගිය දතේ මුල් කොටස විදුරුමහ කපලද අයින් කරන්න වෙන්නේ?හොඳ දත් දෙක හේත්තු වෙච්ච නිසා දිරපු දතේ මුල ගලවලා අයින් කරන්නේ කොහොම?එහෙම කරන්න හොඳ දත් ඈත් කරන්න වෙනවද? එහෙම ඈත් කරන්න පුලුවන්ද?කොච්චර කාලයක් යනවද? අනේ මට මේකට විසඳුමක් කියන්න plz Response: බය වෙන්න දෙයක් නෑ. සුලු ශල්‍යකර්මයකින් ඒ දත් කෑල්ල ඉවත් කරන්න පුලුවන්.<eos>
Instruction: මාගේ දතක කුහරයක් සැදීම නිසා දතේ වේදනාව නිරතුරුවම හටගත්තා. මම දන්ත වයිද්‍ය වරියක් හමුවී දතේ ස්නායු ඉවත් කිරීමේ ශල්‍යකර්මය සිදු කරා. එම ශල්‍යකර්මය කොටසින් කොටස දින තුනකින් තමා අවසන් කරේ දෙවනි දින සිනායු පිරවීමෙන් පසු තාවකාලික පිරවුමක් දැමු අතර ඉන් පසු දින සිට කිසිම වේදනාවක් ඇතිඋනේ නෑ. මම ඒ දතින් ආහාර ගැනීමත් සිදුකරා.දැන් සති දෙකක් පමන වෙනවා අවසන් කරලා නමුත් දැන් 6කට පමන පෙර මා විසින් රාත්‍රියේ මා විසින් ශීත කරන ලද ගර්කින් පෙති කිහිපයක් එම දතින් ආහාරයට ගත්තා ඉන් පසු හිරි වැටීමක් ඇති උනා දැන් එම දතේ නිරතුරුම හිරි වැටිමක් වැනි වේදනාවක් හා එම දතින් ආහාර පවා ගැනීමට අපහසුයි.උඩ දත් සමග ගැටීමේදීත් වේදනාවක් හට ගන්නවා. දත් මැදීමේදීට් හිරි වැටුණු වෙදනාවක් එනවා.අනේ ඩොක්ටර් එහෙම වෙන එක සාමාන්‍යද මොකක්ද ගැටලුව මට උපදෙසක් ලබාදෙන්න Response: ස්නායු පිරවීම කරපු මුල් දවස් ටිකේ පොඩි වේදනාවක් වගේ තියෙන්න පුළුවන්...නමුත් ඒක ගොඩක් අපහසුයි නම් නැවත ගිහින් පෙන්නන්න වෙයි.<eos>
Instruction: දත් සුද්ද කරද්දි හිරිවට්ටලා කරනව්ද විදුරු මස් රිදෙනවා දිය වෙලා Response: අවශ්‍ය නම් හිරිවට්ටලා කරන්න පුලුවන්.<eos>
Instruction: මගේ උඩු ඇන්දේ දත් 4 ක් ඉස්සරහට ඇවිල්ල දත් දෙකක් අතර හිඩැස් තියෙනවා (ඉස්සරහ දත් දෙකේ) private පෙන්නලා braces දාන්න පුළුවන් ද ඇහුවම Doctor බෑ කිව්වා හිඩැස් නැති කරන්න බෑ, කිව්වා දත් ගලවලා ඇතුලෙන් හිඩැස් ඇති වෙනවා කිව්වා, අනේ doctor ඒක මට හදාගන්න බැරි වෙයිද, හිනා වෙන්න අමාරුයි, ඒක මානසිකව ලොකු වදයක්, මට වයස 20 යි Response: විකලාංග දන්ත සායනයකට යොමු වෙන්න<eos>
Instruction: Doctor දත් ගලවන්න විදින බෙහෙත (නිර්වින්දන) අනෙක් දත් වලට හානිකර නැහැ නෙද Response: නැහැ. එහෙම ප්‍රශ්නයක් නෑ<eos>
Instruction: Doctor දුවට plate එකක් දාන්න ඕනෑ.තවම වයස 9 යි...කොයි කාලෙද ඒකට සුදුසු වයස? Response: සාමාන්‍යයෙන් කිරි දත් සියල්ල වැටුණට පස්සේ ප්ලේට් දාන එක සුදුසුයි....(විශේෂ අවස්ථා කිහිපයකදී හැර)<eos>
Instruction: අද දත් සුද්ද කලා ඒත් දත්වල අවපැහ ගතිය තියෙනවා මේකට මොකක්ද කරන්න ඕන teeth Whitening ප්‍රතිකර්ම මොනවහරි තියෙනවද doctor Response: දත් සුද්ද කිරීමෙන් කරන්නෙ දත මතුපිට සහ දත සහ විදුරුමස් අතර ප්‍රදේශයේ ඇති මැලියම් ඉවත් කරන එක. නමුත් දත් වල පැහැය තවදුරටත් අවපැහැ වෙලා නම් ඒ තත්වය කුමක්ද කියන එක මුලින්ම විනිශ්චය කරගන්න ඕනෙ. දත් වල වෙනත් ප්‍රශ්නයක් නැතිනම්, දත් සුද්ද කිරීමෙන් ඉවත් නොවන සමහර වර්ණක (stains) ඉවත් කරලා teeth whitening කරන්න පුලුවන්.<eos>
Instruction: Doctor ,ස්නායු පිරවීමක් කල්දැමීමකින් හෝ නොකිරීමකින් සිදුවිය හැකි අතුරු ආබාධ මොනවාද ? Response: දතක් ස්නායු පිරවීමකට නිර්දේශ කරන්නේ දත ගලවන එක වෙනුවට දත තියාගන්න කරන ප්‍රතිකාර ක්‍රමයක් විදියට. ප්‍රතිකාර නොකර සිටීමෙන් දත් කුහරය හරහා දත මුල දක්වා ආසාධනය පැතිරෙන්න පුලුවන්. ඒ නිසා දත ගැලවීම හෝ ස්නායු පිරවුම කරගන්න එක තමයි වඩාත් සුදුසු<eos>
Instruction: දතක් ස්නායු පිරවීමේදී කූරක් දමා ගත් X ray එකට පසුව පලමු පිරවුම දමා ගත් X ray එකේ දත් මුල කිට්ටුව ගෙඩියක් ඇති බවත් එයට ශෙලකර්මයක් කල යුතු බව කිව්වා.මෙසේ ගෙඩි හටගන්නේ ඇයි.ශෛලකර්මය අමාරුද . Response: දතක් නරක් වෙලා ගොඩක් කල් තිබුනහම ඔය වගේ දත උඩින් ගෙඩියක් එන්න පුළුවන්..ශල්‍යකර්මය කොපමණ එකක්ද කියන එක ඒ ගෙඩියේ ප්‍රමාණය සහ ස්වභාවය මත තීරණය වෙනවා..සාමාන්‍යයෙන් නම් ඒක එච්චර ලොකු surgery එකක් නෙමෙයි.<eos>
Instruction: ඉස්සරහ දත් අතර gap එක ටිකින් ටික වැඩි වෙනවා වගෙ. පොඩි කාලෙ තිබුනෙ නෑ. මෙික තව වැඩි වෙයිද dctr? වැඩි වෙනව නම් මොනවද කරන්න පුලුවන් ප්‍රතිකාර ? Fill කරන එක සාර්ථක ද?ගොඩක් අය කියනව ඒක ඉක්මනින් ගැලවෙනව කියල. Response: තවදුරටත් ගොඩක් වැඩි වෙයි කියලා නම් හිතන්න අමාරුයි...දතේ පාට පිරවීමකින් ඔය දතේ තියෙන පොඩි හිඩැස වහන්න පුළුවන්..ඒකෙන් තද දෙයක් හැපුවොත් නම් පිරවුම කැඩෙන්න පුළුවන්..පරිස්සම් කරගත්තොත් ගොඩක් කල් තියාගන්න පුළුවන්.<eos>
Instruction: වෙද්‍ය තුමනි, මාගේ ඉදිරිපස දතක් මීට වසර දෙකකට පමන පෙර යමක වැදීම නිසා මදක් පසු පසට ගියේය..පසුව මම doctor කෙනෙක් ලගට ගියේය.එ doctor x ray එකක් ද අරගෙන gel එකක් ගාල සෙමින් ඉදිරි යට දත තල්ලු කරන ලෙස කිවෙය..පසුව ටික කලයක් යද්දි වෙදනාව පහව ගියනමුත් දත පිටුපසටම වි තිබුනේය..හැබැයි එම දතෙන් යමක් හැපීමෙදී වෙදනාවක් ආවේය...එ මුලින් ලබාගත් x ray එකෙන් දත කැඩි නිමැති බව පැවසුවෙය....එහෙත් දැනට දින දෙකක සිට එම දත සෙලවෙන්න පටන් ගත්තෙය..හැබැයි මිට පෙර එසේ සෙලවුනේනැත්..දැන් යම් වෙදනාවක් ද එනවා..මා විසින් නැවත doctor කෙනෙක් ට අද පෙන්නුවේය..එහිදි xray එකක් ලබාගෙන දත මැදින් කැඩි ඇති බව පැවසුවෙය .xray photo එක එවන්නම්.. දැන් එම doctor පවසන්නේ වෙන කරන්න දෙයක් නොමැති බවත්, දත ගැලවිය යුතු බවත් ය...doctor මෙයට කුමක් කලයුතුද?...දත ගැලවිම නිසා ඉදිරියට අතුරු ආබාධ පැමිනෙයිද?.මා දත ගැලවිමට බියෙන් පසු වෙමි.දත ගැලවිම හැර වෙනත් විසදුමක් නැද්ද? Response: බොහෝ දුරට ගලවන්න වෙයි කියලා මට හිතෙනවා..නමුත් ඔබට වැඩිදුර උපදෙසක් අවශ්‍ය නම් පිරවුම් සම්බන්ධ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයෙක් (Restorative consultant) කෙනෙක් මුණගැහෙන්න.<eos>
Instruction: මැරිලා නැති කැඩුණු දතක් තිබෙන විට braces දාන්නේ කොහොමද?අනිත් දත් වලට (කැඩිලා මැරිලා නැත්තේ ඉස්සරහා දතක් )මේක පොඩ්ඩක් පැහැදිලි කරන්නකෝ... Response: දත මැරිල නැත්නම් braces දාන එකට ගැටලුවක් නැහැ...කැඩිලා තිබෙන එක සමහරක් විට පුරවන්න අවශ්‍ය වෙයි..ඒක ඔබේ දන්ත වෛද්‍යවරයා විසින් පවසයි.<eos>
Instruction: මගේ ඉස්සරහ දත් ටික හරිම අක්‍රමවත්ව තමයි පිහිටලා තියෙන්නෙ. උඩ ඇන්දෙ දත් දෙකක් විතරයි පිටිපස්සට ගිහින් තියෙන්නෙ.. යට ඇන්දෙ දත් නම් හරිම අව්ල්..ඒත් මේවා හදන්න ලොකු වියදමක් දරන්න අමාරුයි.. මට 23.. ලොකු මානසික වදයක්.. විසඳුමක් නැද්ද? Response: ඔබට වියදම් කරන්න අපහසු නම් රජයේ රෝහලකින් තමයි කරගන්න වෙන්නේ..නමුත් ඒවයෙ බොහොම දිග පොරොත්තු ලේඛන තිබෙනවා.. ප්‍රතිකාර පටන් ගන්න සමහර විට අවුරුදු කිහිපයක් ඉන්න වෙයි.<eos>
Instruction: අනතුරකින් දතක් කැඩිලා එ දත මැරුණේ නැත්නම් ඩොක්ටර් එත් ස්නායු පිරවුම් කරනවද? Response: දත මැරිලද නැද්ද කියන එක පරීක්ෂා කරලා බලලා තමයි ඒක තීරණය කරන්නේ. දත මැරිලා නැතිනම් ස්නායුපිරවුමක් කිරීමේ අවශ්‍යතාවක් නෑ<eos>
Instruction: doctor කටේ උඩ තල්ලේ කෙරවලෙම දත නෙවෙයි , ඉලගට තියෙන දත අයින් කලොත් , අනිත් දත් වලටත් එක බලපානවද ? ( anith dath බුරුල් wewida, dath duras wewida doctor ) Response: ඔවු. සාමාන්‍යයෙන් ඒ අසල දත් දෙක හිඩස දෙසට ඇදෙනවා වගේම උඩ හෝ යට දත හිඩස දෙසට ඇදෙනවා.<eos>
Instruction: Doctor,දත් රිදෙන විට පිරවීම් කරන්නේ නැත්තේ ඇයි?සමහර වෙලාවට රිදෙන දත් පිරෙව්වම වේදනාව නැති වෙනවා නේද? Response: මේක දතේ තත්වය මත රඳා පවතිනවා. සමහර අවස්තා වල දතේ වේදනාව වැඩි වෙන අවස්තා තිබෙනවා.<eos>
Instruction: නිතරම කටට කෙල උනන්නෙ ඇයි මෙය රොගි තත්වයක්ද Response: එය රෝගී තත්ත්වයක් කියා මා හිතන්නේ නැහැ....ඔබට අපහසුවක් තිබේ නම් තිබේනම් මුඛ හා හනුක විශේෂඥ වෛද්‍ය වරයෙක්ට පෙන්නන්න<eos>
Instruction: මගේ යටි හක්කෙ දත් 4k withara ගලවන මට්ටමටම ඇවිත්. එහෙම ගැලෙව්වොත් කෑම විකන්න දත් නැති වෙනවා. හක්කෙ දත් වලට කෘත්‍රිම දත් දාන්න පුලුවන්ද? Response: ඔව් පුළුවන්.වැඩි විස්තර දන්ත සායනයකට යොමුවෙලා දැනගන්න<eos>
Instruction: දතක් ගැල්වීමෙන් පසු, එම ස්ථානයේ තව දත් කෑල්ලක් වගේ දිව ට දැනෙනවා, එය දිව ට අපහසුයි, එය ඉතුරු උන දත් කෑල්ලක් ද, Response: ගොඩක් වෙලාවට දත ගලෝපු තැන අස්ථිය වෙන්න පුළුවන්.එතන දිව ගාන්න යන්න එපා.දත්ත ගලෝපු ගැන ලොකු අමාරුවක් නැත්නම් සනීප වෙන්න ඉඩ දෙන්න.කැක්කුම තියෙනවා නම් ගලවපු තැනට ගිහිල්ලා පෙන්නන්න.<eos>
Instruction: Doctor,plate දාපු කෙනෙකුගේ දත් රිදෙන එක සාමාන්‍ය දෙයක්ද? බෙහෙත් ගන්න ගියාම කීවා වීදුර මහ පැසවලා කියලා.ඒකට මොකද. කරන්නේ Response: මුල් දවස් ටිකේ කැක්කුමක් තියෙන්න පුළුවන්.නමුත් එක දිගටම තියෙන්නෙ නැහැ.විදුරුමස් ආසාදනයක් තිබෙනවා නම් දත්වල පිරිසිදුකම සහ මුඛ සෞඛ්‍ය ගැන වඩාත් සැලකිලිමත් වෙන්න වෙයි.දවසට දෙපාරක් හොඳින් දත් මදින්න.විදුරුමස් වලින් ලේ එන තැන් වැඩිපුර හොඳට මදින්න.<eos>
Instruction: මට සීතල දවස් වලට දෙපැත්තෙම උඩ කෙලවර දත් කකියනව.ඔලුවත් කැකුමක් එනව.මම මොකක්ද කරන්න ඕනා Response: පළමුව දන්ත වෛද්‍යවරයකු හමු වී ඔබගේ දත්වල ගැටලුවක් තිබේ දැයි පරික්ෂා කර බලන්න...තිබෙනවා නම් ඒකට ප්‍රතිකාර කරන්න වෙයි.දත්වල ගැටලුවක් නැත්නම් සුදුසු වෛද්‍යවරයකු වෙත යොමු වී පරික්ෂා කර ගන්න.<eos>
Instruction: මට අවුරුදු 23මගේ දත් ටික්ක් ඉස්සරහට ඇවිත් කියල තේරුන් නිසා මම නාගොඩ හොස්පිටල් එකේ විකලාංග සායනයට ගියා.ඒත් එහේදි දත් බලල කිවුවේ මගේ මිලිමීටර් 2 වගේ ඉස්සරහට ඇවිත් නිසා දත් පස්සට යවන්න බෑ කියල දත් ටික නෝර්මල් විදිහට තියෙන්නෙ කියල නමුත් යන්තන් ඉස්ස්‍රහට තියෙන නිසා දතක් ගලවල හරි බැරිද ඇහුවම හොඳ දත් එහෙම ගලවන්න බෑ කිවුවා. ප්ලීස් ඩොක්ටර් ඇත්තටම 2mm වගේ ප්‍රමානයක් පස්සට යවන්න බැරිද.මේක හරිම මානසික වදයක් Response: අපිට අවසානයේ ලැබෙන ප්‍රතිඵලය සහ ඒ සඳහා අපි නැතිකරගන්නා දේ සලකලා බලලා අපිට ලැබෙන වාසිය ට වඩා පාඩුව වැඩියි නම් දත් හදන ප්‍රතිකාර වලට යන්නේ නැහැ.ඔයා දකින ගැටළුවට වඩා ඔය ප්‍රතිකාරයට යන එකෙන් ඉස්සරහට එන්න පුළුවන් ගැටළු ගොඩක් දන්ත වෛද්‍යවරු දකිනවා.<eos>
Instruction: මගේ උඩ දත් පේලියෙ තුන්වෙනි හක්කෙ දතේ කුහරයක් තිබ්බා.ඒ දත ගොඩක් කලු වෙලා...මම තාවකාලික පිරවුමක් දැම්මා මාස ගානකට කලින්...දැන් ඒක ගොඩක් රිදෙනව වරින් වර...මේ දත ගැලෙව්වොත් ප්‍රශ්නයක් වෙයිද....එහෙම නැත්නම් කරන්න පුලුවන් දෙයක් යෝජනා කරන්නකො Response: සමහරවිට ස්නායුපිරවුමක් කරලා දත තියාගන්න හැකි වේවි. දන්තවෛද්‍යවරයෙක් මුනගැහිලා පෙන්වන්න<eos>
Instruction: මං පසුගිය බ්‍රහස්පතින්දා දින යටි ඇන්දේ ඉදිරියේ ඇති දතක් තාවකාලික පිරවීම කළා. දවස් 02කින් පමණ නැවතත් වේදනාවක් හටගත් අතර වරින් වර පැවතුණා. ඊයේ දින සිට තදින් වේදනාදෙන අතර එකදිගට නොනවත්වා කැක්කුම පවතියි. මෙයට කුමක් කරන්නද? Response: ස්නායු පිරවුමකට යන්න වෙයි මම හිතන්නෙ<eos>
Instruction: ඩොක්ටර් වකුගඩුවක් බද්ද කරන කෙනෙක්ගේ දත් ගලවන එක අවදානම්ද Response: කරන්න පුලුවන්..ඩයලයිස් කරන කෙනෙක්ද?<eos>
Instruction: දියවෙන මැහුම් දාපු තුවාලෙක මැහුම් සම්පූර්ණයෙන් දියවෙන්න කොච්චරකල් යනවද.... තුවාලය සුව නම් මැහුම් ඉක්මනින් දියවෙලා යන්න කරන්න ඕනි මොනවද..? Response: සති 2-3ක් යනවා...ඉකමණට දියවෙන්න කියලා දෙයක් නෑ...කරදරයක් වගේ නම් සතියකට පස්සෙ ඒවා අයින්කරගන්න පුලුවන්<eos>
Instruction: ස්නායු පිරවුම කරන්න පටන් ගත්තා 29 ඉදන්...තාම එක දවසයි... හිටපු ගමන් කැක්කුමක් එනවා.. සාමාන්‍යයිද ඒක Response: ස්නායු පිරවුමකින් පස්සෙ තාවකාලිකව වේදනාවක් දැනෙන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. වේදනාව දිගටම පැවතුනොත් වෛද්‍යවරයා මුණගැහෙන්න.<eos>
Instruction: දත් සහ විදුරුමස් සදහා දිනපතා භාවිතයට සුදුසුම දන්තාලේපය කුමක්ද Response: කුමක් හෝ ෆ්ලෝරයිඩ් සහිත දන්තාලේපයක්<eos>
Instruction: මගේ විදුරු මස් දිය වෙලා. දත් සුද්ද කරා. දැන් විදුරු මහෙ ලේ ගැලීම අඩුයි.දත් වල හිඩැස් තියෙනවා. දත් වල හිඩැස් නැති කරන්න මොකක්ද කරන්න ඕන Response: Braces දාලා හදාගන්න පුළුවන් වෙයි...කොහොමත් බලන්නේ නැතුව කියන්න බැහැ.දන්ත වෛද්‍යවරයෙක් මුණ ගැසී උපදෙස් ලබාගන්න<eos>
Instruction: ස්නායු පිරවුමක් යනු සති කිහිපයක් රොහලට ගිහින්න කරන්න ඕනි ප්‍රතිකාරයක්ද Response: සාමාන්‍යයෙන් ස්නායු පිරවුමක් යනු වාර කිහිපයක් යා යුතු ප්‍රතිකාරයක්<eos>
Instruction: සාමන්‍ය පිරවිම් හා ස්තිර් පිරවුම් අතර වෙනස පහදන්න පුලුවන් ඩොක්ටර්.සාමන්‍ය් පිරවුම් කරන්නේ මොන වගේ වෙලාවටද,එසේ කරොත් අනිවාර්යයෙන් ස්තිර පිරවුමක් කරගන්න අවශ්‍යද? Response: පිරවුම් ආකාර දෙකයි 1)තාවකාලික පිරවුම 2)ස්ථිර පිරවුම. ඔය පිරවුම් දෙකේ වෙනස නමේම තියෙනවා..හැබැයි ස්තිර පිරවුම කියන්නේ සදාකාලික පිරවුමක් නෙමෙයි කියලත් මතක තියාගන්න. තාවකාලික පිරවුම විතරක් දාලා හැමදාටම තියන්න බැහැ.ඒක අනිවාර්යයෙන්ම ස්ථිර පිරවුමක් කරන්න ඕනේ.<eos>
Instruction: දතක් implant කරද්දි දත ගලවපු ගමන්ම කරන්න පුලුවන්ද ? කලින් ස්නායු පිරවීමක් කල දතක් නම් නැවත ස්නායු පිරවිය යුතුද ? Response: දත ගලවපු ගමන් Dental implant කරන්න පුලුවන්. ස්නායු පිරවුම ගැන ප්‍රශ්නය පැහැදිලි මදි<eos>
Instruction: නරක් වුන හක්කේ දතකට රූට් ෆිලින්ග් කරලා තියාගන්න එකද හොද නැත්තම් ගලවන එකද? ඩොක්ටර් කීවා දත කොහොමත් 50%ක් මැරිලලු තියෙන්නේ දැන්.දන්න කෙනෙක් කියන්න ප්ලීස් Response: Nerve filling කරන්න පුලුවන් නම් හොඳයි<eos>
Instruction: ඹුලත් කහට ඉවත් කරන්න ක්‍රමයයක් කියන්න පුලුවන්ද Response: දත් සුද්ධ කරගන්න<eos>
Instruction: දත් වල කම්බි දාලා තිබිලා දත් ටික හරිගිහින් කම්බි ගලවනවනේ.ඊට පස්සෙ තව තල්ල තියන කම්බියක් දෙනවද මාස 6ක් වගේ දාන්න. තව කම්බි දාලා ටික කාලයක් ගියාම තල්ලක් දානවද.හැමෝටම එහෙම තල්ලක් දානවද ඩොක්ට Response: බොහෝ දුරට දානවා...හදපු දත් ටික ඒ ආකාරයෙන් පවත්වා ගන්න.ඒකට අපි කියනවා retainer එකක් කියලා<eos>
Instruction: මට්ටම් කිරීම සඳහා දත් කැපීම හොඳද. එමගින් දත්වලට අනාගතයේ යන හානියක් වීමේ ප්‍රවනතාවක් තිබේද. Response: ඔව්.පැහැදිලිවම දත්වලටට හානියක් වෙනවා..පසුකාලීනව හිරිවැටීම එන්න පුළුවන්<eos>
Instruction: මට වයස අවුරුදු 23යි උඩ ඇන්දේ දත් චුට්ටක් ඉස්සරහට ඇවිත් තියෙනව කට වහගන්න බැරි තරම් නෑ . ඒත් මට තැනකට ගිහින් හිනා වෙද්දි ඒක මට අවුල් මගේ යාලුවෝ එහෙම කියනව දත් ගැනම ඒක මට මානසික වදයක් . ප්ලීස් දන්න හැමෝම කියන්නකො හොස්පිටල් එකේ කරොත් කොච්චර කල් යයිද ගෙවල කරොත් කීයක් වගේ යයිද කියල මේක ලොකු උදවුවක් එහෙම ප්‍රයිවට් තැනක් දන්නවනම් කලුතර කොළඹ අවට recommend කරන්න ප්ලීස් Response: රජයේ රෝහලකින් කලත් පුද්ගලික ‍රෝහලකින් කලත් සාමාන්‍යයෙන් වසර 2ක් 3ක් වගේ කාලයක් සාමාන්‍යයෙන් ගත වෙනවා. යන වියදම නිවැරදිව කියන්න අපහසුයි. ප්‍රතිකාරය අනුව වෙනස් වෙනවා. රජයේ රෝහල් වල පොඩි කාලයක ඒ කියන්නෙ වසරක දෙකක වගේ waiting list එකක් තියෙන්න පුලුවන්. විකලාංග දන්ත සායනයකට යොමු වෙලා වැඩි විස්තරයක් ලබාගන්න<eos>
Instruction: ඩොක්ටර් ගෙවුනු දත් වලට කරන්න දෙයක් තියද?ලොකු වියදමක් යනවද? Response: ගෙවුණු දත් සකස් කරන්න පුළුවන්.නමුත් බලන්නේ නැතුව මට විස්තරයක් කියන්න බැහැ.මොකද ඒ ප්‍රතිකාර විධි ගණනාවක් තිබෙන නිසා.ඔබට සුදුසු ප්‍රතිකාරය කළ යුතුයි.හොඳ දන්ත වෛද්‍යවරයෙක් මුණ ගැසී උපදෙස් ලබාගන්න.<eos>
Instruction: Doctor,පුරවපු දතක් රිදෙන නිසා ස්නායු පුරවන්න කිව්ව.ඒක රජයේ රෝහල් වල එක දවසින් කරනවද ?නැත්තන් date එකක් දෙනවද? Response: බොහෝ දුරට දින ලබා දීමක් සිදු කරනවා<eos>
Instruction: ස්නායු පුරවපු දත් ඉක්මනට කැඩෙනවද? Response: ඔවු. සාමාන්‍යයෙන් දතක් ස්නායු පුරවන්නෙ දත ගලවන්නෙ නැතුව තියාගන්න ඕනෙ නිසා. ඒ කියන්නෙ කල්ක කුහරය දක්වාම ආසාදනය වුණ දත් සඳහා තමයි ස්නායු පුරවන්නෙ. ඉතින් මේ තත්වෙට දතක් දිරනවා කියන්නෙ දතේ කුහරය ඉතා විශාලයි කියන එක. ඒ කියන්නෙ එනැමලය හා දන්ථිනය තියන්නෙ සාමාන්‍ය දතකට වඩා ගොඩාක් අඩුවෙන්. ඒ නිසා ශක්තිමත් බව අඩුයි. මේ නිසා ස්නායු පිරවුමක් කලාට පස්සෙ කෘත්‍රිම දන්ත මස්තකයක් (Dental crown) ස්වි කර ගෙන දත වඩාත් ශක්තිමත් කරගන්න පුලුවන්. මේක සාමාන්‍ය දන්ත පිරවුමකට වඩා ශක්‍ය්හිමත් සහ කල්පැවැත්ම වැඩි ප්‍රතිකාර ක්‍රමයටක්.<eos>