Datasets:

NorHsangPha

/

shan-news-shannews_org

like 0

2017-11-27T05:03:03

https://shannews.org/archives/1013

သင်ၶၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁေႃႈၵႃးၽႃႇ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယု 60 တၢႆထင်တီႈ

ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သင်ၶၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈ ႁေႃႈၵႃးဝႆးသေ ဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈႁႅင်းၵႃး တမ်ၽႃႇၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယု 60 ပီ တိူဝ်ႉၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်းၼၼ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸဝ်ႈၸၢင်းဝိၸိၵ်ႉတ ဢႃယု 24 ပီ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းၵူဝ်းမႃး တေၶဝ်ႈမႃးတၢင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ လေႃႈၽႃႇတမ်သႂ်ႇ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ပဵၼ် ၼၢင်း ယိင်း ဢႃယု 60 ပီ တီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ဝၢၼ်ႈဢေႇတိၼ်ႇတင်း ဝၢၼ်ႈသလီ ဢိူင်ႇၽၢင်မိၼ် ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈ တႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ၸၢႆးဝၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တူႉပီႈၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းၵူဝ်းသေ ပွၵ်ႈမႃး။ ၼႂ်းလူတ်ႉၵႃးၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈႁေႃႈၵႃးမႃးၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း။ ထၢင်ႇတႄႉ လႅပ်ႈတေႁေႃႈဝႆးၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႈငဝ်လပ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈဢၼ်ၺႃးၽႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 60 ပၢႆ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ လူႉတၢႆထင်တီႈ” ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၸၢင်းဝိၸိၵ်ႉတၼႆႉ ဢႃယု လႆႈ 24 ပီ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၸၢင်းယူႇဝတ်ႉတူၼ်ႈၵေႃႉ(တေႃႇၵေႃႉၼႂ်း)။ တူဝ်တၢႆၵူၼ်း ထဝ်ႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ(ၽေးဢုပၢတ်ႈ) ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈသူင်ႇတူဝ်တၢႆ ၵႂႃႇဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ယူႇတီႈၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈၸႅင်ႈၵႂၢမ်းပိုတ်ႇၶၻီး(ဢမု) ဢဝ်လိူင်ႈလၢဝ်း တီႈၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းမီးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo By တာချီလိတ်နားရေးကူညီမူအသင်း

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-27T05:01:01

https://shannews.org/archives/1005

ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၾၢႆၼမ်ႉၶိုၼ်ၵူၼ်ႇ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈထူင်ၶဝ်ႈ၊ ပုမ်ႇၶဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈ သူၼ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် လၢႆလၢႆဝၼ်းသေ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး ၸွမ်းဢိူင်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ လၢႆလၢႆတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်း တုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသၢမ် ၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇယၢင်းလေႃး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တၢင်းပွတ်းဢိူင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ထူမ်ႈၼမ်တႄႉ။ ယွၼ်ႉၾၢႆၼမ်ႉဢၼ်တဵင်ဝႆႉၼႂ်းၵႄးၼမ်ႉၶိုၼ် ႁိမ်းဝၢၼ်ႈလူဝ်ႉၼၼ်ႉ ၾၢႆမၼ်းတႅၵ်ႇ။ ၼမ်ႉၼႆႉလႆ ၼွင်းၶဝ်ႈၼႂ်းတူင်ႈၼႃး ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈဝႆးၼႃႇ မၢင်ၵေႃႉၶဝ်ႈပိူၵ်ႇဢၼ်ဝႆႉၸွမ်းတႂ်ႈလၢင်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းၶၢႆႉသေ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈသႂ်ႇ မၢင်ၵေႃႉ လူႉသုမ်းၶဝ်ႈပိူၵ်ႇ မွၵ်ႈ 100 ထူင်ပၢႆ ၵေႃႈမီး။ ၽႃဢုတ်ႇႁိူၼ်းမၢင်ၵေႃႈ ၵူၼ်ႇပင်းၵေႃႈ မီး။ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇဢၼ်ၵူၼ်ႇပင်းၵေႃႈမီး။ ၼွင်ပႃဢၼ်ၼမ်ႉမႃး လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈသေ တႅၵ်ႇပႅတ်ႈ ပႃလႆလွင်ႈၸွမ်း ၼမ်ႉၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းတူင်ႈၼႃးတႄႉဢၼ် ပုမ်ဝႆႉ(ၵွင်ဝႆႉ) ဢမ်ႇတၼ်းဢဝ်ယဝ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈ မီးၽႂ်ယဝ်ႉ တၼ်းဢဝ်ယဝ်ႉၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ။ လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈ ၼႂ်းတူင်ႈၼႃးတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ ထူမ်ႈထူင်ၶဝ်ႈၶဝ် ဢၼ်ဢဝ်ဝႆႉၸွမ်းတႂ်ႈလၢင်ႈႁိူၼ်းယေးသေ ပႆႇဢဝ်သႂ်ႇယွင်သႂ်ႇယေးၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်း ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းမႄႈၼမ်ႉၵႄး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉၶိုၼ် ၼမ်ႉလၢပ်ႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉၵႅပ်ႈ၊ ႁွင်ႈၼမ်ႉတိုၼ်ႈ သၢႆးၼမ်။ ထႅင်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၾၢႆၼမ်ႉဢၼ်တပ်ႉၼမ်ႉသႂ်ႇၼႃးၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလၢၼ်ႇပိုတ်ႇၾၢႆ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 23-25/11/2017 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ် လႃႈသဵဝ်ႈ၊ တၢင်ႉယၢၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉတူႈ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းတူင်ႈႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း တင်းၼမ်လၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တေ လႆႈဝႃႈ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပီၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်း တီႈ 23 ၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး ထိုင် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼမ်ႉၸင်ႇတေယွမ်ႈလူင်း တေလႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈ 2 ဝၼ်းပၢႆ။ ၶဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ မၢင်ၵေႃႉ ပုမ်ႇဝႆႉသေ ဢမ်ႇတၼ်းဢဝ်ၵေႃႈမီး။ မၢင်ၵေႃႉ ပႆႇတၼ်းပၢတ်ႇ ၵေႃႈမီး” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း လႆႈႁဵတ်းလိၵ်ႈတၢင်ႇထိုင်ၵႂႃႇတီႈၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်လႄႈ တမ်းဝၢင်းတီႈယူႇ တီႈၸႄႈ တွၼ်ႈၵမ်းလဵဝ်။ ၶဝ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းႁဵတ်းလိၵ်ႈသေ တၢင်ႇၶိုၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ်ထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈတႄႉ ၶဝ်ပိုတ်ႇလုမ်း ယဝ်ႉ ၶဝ်တေႁႃလၢႆးလူင်းၵူတ်ႇထတ်းသေ သင်ဝႃႈ တၢင်းၼိူဝ်ၸွႆႈလူင်းမႃးယဝ်ႉၸိုင် ၶဝ်ၵေႃႈ တေလူင်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ တူင်ႈႁႆႈၼႃးသမ်ႉ မိူၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးၵႄး၊ ဝၢၼ်ႈပဵင်းလူင်၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ၶႅမ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတုမ်။ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသမ်ႉ 19 ၵေႃႉ မွၵ်ႈ 30 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ပဵၼ် ၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ၼႃးတင်း ဢိူင်ႇၼမ်ႉၽွႆႈ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၾၢႆၼမ်ႉၶိုၼ်ၵူၼ်ႇ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈထူင်ၶဝ်ႈ၊ ပုမ်ႇၶဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈ သူၼ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် လၢႆလၢႆဝၼ်းသေ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး ၸွမ်းဢိူင်ႇ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ လၢႆလၢႆတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်း တုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသၢမ် ၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇယၢင်းလေႃး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တၢင်းပွတ်းဢိူင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ထူမ်ႈၼမ်တႄႉ။ ယွၼ်ႉၾၢႆၼမ်ႉဢၼ်တဵင်ဝႆႉၼႂ်းၵႄးၼမ်ႉၶိုၼ် ႁိမ်းဝၢၼ်ႈလူဝ်ႉၼၼ်ႉ ၾၢႆမၼ်းတႅၵ်ႇ။ ၼမ်ႉၼႆႉလႆ ၼွင်းၶဝ်ႈၼႂ်းတူင်ႈၼႃး ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈဝႆးၼႃႇ မၢင်ၵေႃႉၶဝ်ႈပိူၵ်ႇဢၼ်ဝႆႉၸွမ်းတႂ်ႈလၢင်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းၶၢႆႉသေ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈသႂ်ႇ မၢင်ၵေႃႉ လူႉသုမ်းၶဝ်ႈပိူၵ်ႇ မွၵ်ႈ 100 ထူင်ပၢႆ ၵေႃႈမီး။ ၽႃဢုတ်ႇႁိူၼ်းမၢင်ၵေႃႈ ၵူၼ်ႇပင်းၵေႃႈ မီး။ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇဢၼ်ၵူၼ်ႇပင်းၵေႃႈမီး။ ၼွင်ပႃဢၼ်ၼမ်ႉမႃး လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈသေ တႅၵ်ႇပႅတ်ႈ ပႃလႆလွင်ႈၸွမ်း ၼမ်ႉၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းတူင်ႈၼႃးတႄႉဢၼ် ပုမ်ဝႆႉ(ၵွင်ဝႆႉ) ဢမ်ႇတၼ်းဢဝ်ယဝ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈ မီးၽႂ်ယဝ်ႉ တၼ်းဢဝ်ယဝ်ႉၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ။ လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈ ၼႂ်းတူင်ႈၼႃးတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ ထူမ်ႈထူင်ၶဝ်ႈၶဝ် ဢၼ်ဢဝ်ဝႆႉၸွမ်းတႂ်ႈလၢင်ႈႁိူၼ်းယေးသေ ပႆႇဢဝ်သႂ်ႇယွင်သႂ်ႇယေးၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်း ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းမႄႈၼမ်ႉၵႄး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉၶိုၼ် ၼမ်ႉလၢပ်ႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉၵႅပ်ႈ၊ ႁွင်ႈၼမ်ႉတိုၼ်ႈ သၢႆးၼမ်။ ထႅင်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၾၢႆၼမ်ႉဢၼ်တပ်ႉၼမ်ႉသႂ်ႇၼႃးၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလၢၼ်ႇပိုတ်ႇၾၢႆ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 23-25/11/2017 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ် လႃႈသဵဝ်ႈ၊ တၢင်ႉယၢၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉတူႈ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်းတူင်ႈႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း တင်းၼမ်လၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တေ လႆႈဝႃႈ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပီၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းတႄႉတႄႉ။ ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်း တီႈ 23 ၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး ထိုင် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼမ်ႉၸင်ႇတေယွမ်ႈလူင်း တေလႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈ 2 ဝၼ်းပၢႆ။ ၶဝ်ႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ မၢင်ၵေႃႉ ပုမ်ႇဝႆႉသေ ဢမ်ႇတၼ်းဢဝ်ၵေႃႈမီး။ မၢင်ၵေႃႉ ပႆႇတၼ်းပၢတ်ႇ ၵေႃႈမီး” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း လႆႈႁဵတ်းလိၵ်ႈတၢင်ႇထိုင်ၵႂႃႇတီႈၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်လႄႈ တမ်းဝၢင်းတီႈယူႇ တီႈၸႄႈ တွၼ်ႈၵမ်းလဵဝ်။ ၶဝ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းႁဵတ်းလိၵ်ႈသေ တၢင်ႇၶိုၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ်ထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈတႄႉ ၶဝ်ပိုတ်ႇလုမ်း ယဝ်ႉ ၶဝ်တေႁႃလၢႆးလူင်းၵူတ်ႇထတ်းသေ သင်ဝႃႈ တၢင်းၼိူဝ်ၸွႆႈလူင်းမႃးယဝ်ႉၸိုင် ၶဝ်ၵေႃႈ တေလူင်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ တူင်ႈႁႆႈၼႃးသမ်ႉ မိူၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးၵႄး၊ ဝၢၼ်ႈပဵင်းလူင်၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ၶႅမ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတုမ်။ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသမ်ႉ 19 ၵေႃႉ မွၵ်ႈ 30 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ပဵၼ် ၵူၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ၼႃးတင်း ဢိူင်ႇၼမ်ႉၽွႆႈ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2017-11-27T04:58:57

https://shannews.org/archives/999

ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈၵဵင်းတုင် တႄႇၸတ်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ 5 ဝၼ်း ထပ်းၵၼ်

ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် တႄႇၸတ်းႁဵတ်း တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26-30/11/2017 ၵူၼ်းမိူင်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပီမႂ်ႇ တႆး 2112 ၼီႈ တီႈၵၢင်ပၢင်ႇၶူင်ႇၵႂၢႆးၸူၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19-20/11/2017 တူၵ်းမႅၼ်ႈလိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇၼိုင်ႈၶမ်ႈၼႆသေတႃႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁိုၵ်ႉၵၼ်တင်းပၢင်ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈၵဵင်းတုင် 39 တူၼ် လႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ ၵေႃပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပီမႂ်ႇတႆးႁဝ်းၶႃႈ ပီၼႆႉ လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ႁၢင်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သင်ၶၸဝ်ႈတီႈၵဵင်းတုင်သမ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးယုၵ်ႉ ယွင်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူး ၼႂ်းမိူင်း/ၼွၵ်ႈမိူင်း တင်းမူတ်း 39 တူၼ်သေ ႁဵတ်းၼၼ်သေ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ မၼ်းမႃး ႁိုၵ်ႉၵၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉမႃးၸတ်း ႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈၵဵင်းတုင် မီးပီႈၼွင်ႉၶႅၵ်ႇ မိူင်းထႆး မႃးၶဝ်ႈၶၢႆၶူဝ်းသိၼ်ၵႃႉ တင်းမူတ်း 42 သုမ်ႉ။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ ဝၼ်းႁပ်ႉၸဵင်တႄႉ တေဢမ်ႇၸတ်ႁဵတ်း။ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးမီး ဝႆႉ ၼၼ်ႉ ၵူၺ်း တွၼ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈၵေႃႈ တေမီးပၢင်ၼႄတၢင်းၵႃႈၼူၵ်ႉ/ တူဝ်း၊ လၢႆးမိုဝ်း၊ တၢင်းၵႃႈ ယိူင်း/ ၸိူင်း လႄႈ ပၢင်မူၼ်ႈ သိူဝ်းပၢၼ်မႂ်ႇ/ ပၢၼ်ၵဝ်ႇလႄႈ သိူၼ်၊ ၶပ်ႉ၊ သေႃး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 30/11/2017 ပီႈၼွင်ႉၵဵင်းတုင် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တၢၼ်းၶဝ်ႈမႂ်ႇ ယၢတ်ႇၼမ်ႉလႄႈ ၵိၼ်ၸဵင် လဵင်ႉလူၵၼ်တီႈဝတ်ႉမိူင်းလီပဵင်းၸႂ် ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ဝႃႈၼႆ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇပီႈၼွင်ႉၵဵင်းတုင် ၸတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဝၢႆးဝၼ်းႁပ်ႉၸဵင်ၼၼ်ႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ၵေႃႈ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆး ပီမႂ်ႇတႆး ထုင်ႉဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇ ၼႃးၵူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ဢၼ်တေဢၢၼ်ႈ ၸတ်း ႁဵတ်းၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မူၼ်း တေမႃးၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-27T10:34:46

https://shannews.org/archives/969

ႁႅင်းၵၢၼ်တႆးယၢၼ်မိူင်း ႁွတ်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၽၢႆးႁိူဝ်း တီႈမိူင်းၶွၼ် ပေႉပိူၼ်ႈသုတ်း

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ/ တႂ်ႈၶူင်း မိူင်းၶွၼ် ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၽၢႆးႁိူဝ်း လႆႈၶႅင်ႇပေႉပိူၼ်ႈသုတ်းလႆႈတီႈၼိုင်ႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24-26/11/2017 ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၶွၼ် မွၵ်ႇထိုင် ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶႅင်ႇၽၢႆးႁိူဝ်း တီႈၼမ်ႉၼွင်လူင် ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၵွင်းမူးၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၶွၼ် ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇတႆး တႂ်ႈၶူင်း ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ တင်းမူတ်း ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၼ် 9 ၸုမ်း ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႆး ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း လႆႈသူးတီႈၼိုင်ႈၵႂႃႇ။ ပၢင်ပွႆးၶႅင်ႇႁိူဝ်းၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၶွၼ် ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်း ႁဵတ်းမႃးၵူႈပီ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁေႃႈႁိူဝ်းၸွမ်းၵၼ် ဢွၼ်ႇၸၢႆးၼုမ်ႇ ၼႂ်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ယူႇတီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၸႄႈ မိူင်းၶွၼ် လႆႈမွၵ်ႇထိုင်မႃးလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸင်ႇလႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းၽၢႆးႁိူဝ်းသေ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၶဝ်ႈၶႅင်ႇပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်သိူဝ်းတႄႉတႄႉၶႃႈယဝ်ႉ ဢၼ်လႆႈ ၵႂႃႇရၢင်း ဝလ်းတီႈၼိုင်ႈ ပီၼႃႈပီၼႂ်းမႃး တေသိုပ်ႇၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇထႅင်ႈၶႃႈ။ သမ်ႉထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယိၼ်းၸူမ်း ၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်း တီႈမိူင်းၶွၼ် လႆႈပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းႁဝ်းၶႃႈ မွၵ်ႇၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ် မိူင်းႁဝ်း လႆႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶႅင်ႇၸွမ်းၸိူင်ႉၼႆ” ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ႁွတ်ႈမိူင်းၶွၼ် ၼႃးလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇတႆး တႂ်ႈၶူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢႆးၵျေႃႇ လႅင်း ၼမ်ႉပွင်ႈ တင်း ၸၢႆးဝၼ်း ၼမ်ႉၶမ်း ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပၢင်ပွႆးၶႅင်ႇၽၢႆးႁိူဝ်းၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းၶွၼ် ဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမႃးၵူႈပီပီ။ ပီၼႆႉ တင်းမူတ်း ၶဝ်ႈၶႅင်ႇ ၵၼ် မီး 9 ၸုမ်း။ ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ် ၽူႈၶဝ်ႈၶႅင်ႇၽၢႆးႁိူဝ်း 23 ၵေႃႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈတွႆႇၵွင်။ တႃႇ 22 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၽူႈၽၢႆးႁိူဝ်း။ ပၢင်ပွႆးၶႄႉၶႅင်ႇႁိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းတီႈ 25-26 ၶႅင်ႇၵၼ်သွင်ဝၼ်း။ ၼိုင်ႈဝၼ်းသမ်ႉ ၶႅင်ႇၵၼ် 2 ႁွပ်ႈ။ ႁွပ်ႈၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းထိုင် 12 မူင်း ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်း ထိုင် 5 မူင်း ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၼိုင်ႈႁွပ်ႈလႂ်ႈ ၶႅင်ႇ ၵၼ် 3 ၸုပ်ႈ။ 1 ၸုပ်ႈ ၶႅင်ႇၵၼ် ႁိူဝ်း 4 လမ်း ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-24T14:16:28

https://shannews.org/archives/933

လူတ်ႉတူႈၵိူတ်ႇၽေးဢုပၢတ်ႈ တၢင်းၶဝ်ႈမိူင်းၵွၵ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် 10 ပၢႆ ဢၼ်မႃးၸွမ်းလူတ်ႉတၢႆမူတ်း

လူတ်ႉတူႈတေႃႉသူင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၵိူတ်ႇၽေးဢုပၢတ်ႈ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ၊ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ တင်းၵူၼ်းႁေႃႈလူတ်ႉ လူႉတၢႆ 14 ၵေႃႉ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးဝႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယွၼ်ႉၵူၼ်းႁေႃႈလူတ်ႉလပ်းၼႂ်း။ ဝၼ်းတီႈ 24/11/2017 ၶၢဝ်းယၢမ်းမွၵ်ႈတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ 02:35 မူင်း၊ လူတ်ႉတူႈလမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်တေႃႉတၢင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း လုၵ်ႉတၢင်းၸႄႈတွၼ်ႈတၢၵ်ႇ မုင်ႈၼႃႈၸူးၸႄႈဝဵင်းၿၢင်ႊၿူဝ်ႊထွင်ႊ ၸႄႈတွၼ်ႈ ၼူၼ်ႊထၿူႊရီႊၼၼ်ႉ လႆႈၵိူတ်ႇၽေးဢုပၢတ်ႈ/ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းတီႈၼိုင်ႈ ႁိမ်းလၵ်းၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊတီႈ 90+600 မူႇ 1 ဢိူင်ႇပၢင်မၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈသိင်ၿူႊရီႊ၊ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆတင်းမူတ်း 14 ၵေႃႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၵိူတ်ႇၽေးဢုပၢတ်ႈယဝ်ႉမွၵ်ႈ 30 မိၼိတ်ႊ လူတ်ႉၶႄၾႆးၸင်ႇမႃးထိုင်သေ ၸွႆႈႁူတ်းၾႆးမွတ်ႇၵႂႃႇ-ၼႆယဝ်ႉ။ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးၶဝ် ၶၢတ်ႈလၢမ်းဝႃႈ လႅပ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ။ တၢင်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေးၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း လႆႈႁူႉဝႃႈ ၽေးဢုပၢတ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယွၼ်ႉၵူၼ်းႁေႃႈလူတ်ႉလပ်းၼႂ်း၊ ၵွပ်ႈဢမ်ႇႁၼ်ႁွႆးဢဝ်ပရဵၵ်ႊမၼ်းသင်-ၼႆယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးၶဝ် တွင်ႈထၢမ်တူၺ်းၵူၼ်းႁေႃႈလူတ်ႉတူႈၼင်ႇၵၼ် ဢၼ်ႁေႃႈမႃးတၢင်းလင်ၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- ၵူၼ်းႁေႃႈမၼ်းလႅပ်ႈလပ်းၼႂ်း၊ လေႃႈၽႃႇတမ်သႂ်ႇလူတ်ႉလူင်တၢင်ႇၶဝ်ႈသၢၼ်ၾၢႆႇၶႂႃ၊ ပေႃးၽႃႇသႂ်ႇယဝ်ႉၵေႃႈၾႆးလုၵ်ႉမႆႈၵမ်းလဵဝ်၊ ၵူၼ်းၶီႇမႃးၸွမ်းၵၼ်တင်းမူတ်း 14 ၵေႃႉ၊ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၵူၼ်း ဢွၵ်ႇမႃးသေၵေႃႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၽေးဢုပၢတ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ တၢင်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းလႆႈႁူႉဝႃႈ- လူတ်ႉတူႈလမ်းၼႆႉ လႅပ်ႈပဵၼ်လူတ်ႉတိတ်းၵႅတ်ႊသ်ဝႆႉတၢင်းလင်။ လွင်ႈဢၼ်ၾႆးမႆႈသေ မီးၵူၼ်းတၢႆၵႂႃႇ ပႃးတင်းၵူၼ်း ႁေႃႈလူတ်ႉတူႈတင်းမူတ်း 14 ၵေႃႉၼႆႉ တေၵူတ်ႇထတ်းထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ တီႈၵွင်ႈထၢႆႇၵမ်းသိုဝ်ႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈလူတ်ႉႁင်းၵူၺ်းႁိုဝ် လူတ်ႉလေႃႇၽႃႇၵၼ်လႄႈၾႆးမႆႈ-ၼႆယဝ်ႉ။ လူတ်ႉၵႃးလမ်းဢၼ်ၵိူတ်ႇၽေးဢုပၢတ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်လူတ်ႉၵႃးၶွမ်ႊပၼီႊၿုၼ်ႊရိူၼ်ႊထူဝ်ႊ၊ ပၢႆႉၵုင်းထဵပ်ႈ။ ၵူၼ်းႁေႃႈလူတ်ႉလူင်ဢမ်ႇတိူဝ်ႉဝၢတ်ႇၸဵပ်းသင်၊ တွၼ်ႈတႃႇၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၵူၼ်းတင်းမူတ်း တၢင်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ဢဝ်ၵႂႃႇဝႆႉတီႈႁူင်းယႃသိင်ၿူးရီး ႁႂ်ႈမေႃၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်းယဝ်ႉ သိုပ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇႁူင်းယႃပလိၵ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆၶဝ်ထႅင်ႈ သိုဝ်ႇငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် TV မိူင်း ဢၼ်တင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝၼ်းမႂ်ႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။

['ႁႅင်းငၢၼ်းၶၢမ်ႈမိူင်း']

2017-11-24T14:14:51

https://shannews.org/archives/930

ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈတေႁူမ်ႈၵၼ် မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃး ၶူဝ်းၶွင်ၵိုၵ်းပိုၼ်းလၢႆးၶႃႈ

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်မႄးၵုမ်း ၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၸဝ်ႈၶုၼ်ၼုမ်ႇ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉတေသိုပ်ႇၵုမ်းလုမ်းလႃးၶုမ်ၵုတ်းလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ၵိုၵ်းပိုၼ်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ထႅင်ႈလၢႆလၢႆဢၼ်ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းႁူဝ်ႉၵုမ်းၶိုၼ်းၶုမ်ၵုတ်း ၸဝ်ႈၼုမ်ႇ ၸဝ်ႈၾႃႉလၢႆးၶႃႈ တေၵုမ်းပႃးၶုမ်ၵုတ်းပီႈၼၢင်းမၼ်းၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းမိူင်းယႆ ၊ လႄႈ မေးၼၢင်းမၼ်းၸဝ်ႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းမိင်ႈသူၺ်ႇဢိင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸၢႆးလႅင်းႁိူင်း ႁူဝ်ၼႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈ ၶုၼ်ၼုမ်ႇၼႆႉႁဝ်းၵုမ်းၵႂႃႇၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ တေၵုမ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉသေ တေသိုပ်ႇၵုမ်းၶုမ်တၢင်ႇၸဝ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ ။ ယၢမ်းလဵဝ်တိုၵ်ႉလွမ်ႉႁူဝ်ႉၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈၶုၼ်ၼုမ်ႇယူႇ ၊ ၵိုတ်းထႅင်ႈၼႃႈလဵဝ်ၵူၺ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈသမ်ႉ မီးတၢင်းယၢပ်ႇၸႂ်လွင်ႈငိုၼ်းလႄႈ သင်ဝႃႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၽူႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီႁဝ်းၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၸိုင် ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇၶႃႈ” ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈမီးပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်တီႈၵႆၶႂ်ႈလူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈတီႈ ႁူဝ်ၼႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ မၢႆၾူၼ်း +95 977 661 0469 လႄႈ +95 925 822 8992 ၵေႃႈလႆႈဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉၼႆႉသေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 09/01/2016 ၼၼ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈႁွင်ႈယႃႈယႃ ဝတ်ႉ/ၵျွင်းပၢင်ႇ လၢႆးၶႃႈ။ မီးသင်ၶၸဝ်ႈလႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းမူတ်းမွၵ်ႈ 30 ပၢႆ။ လႆႈၸႂ်တႅပ်းတတ်းဝႃႈ တေမႅတ်ႇပႅင်းႁၵ်ႉသႃၶူဝ်းၶွင်ၵဝ်ႇ၊ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇၵဝ်ႇ၊ ႁွႆးမိုဝ်းတႆးဢၼ်ၵဝ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၸဝ်ႈၾႃႉလၢႆးၶႃႈၼႆႉ ပဵၼ်တီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈ ၼပ်ႉယမ်ၶုၵ်းထူပ်းၵုၼ်းမုၼ်ယႂ်ႇၼမ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈတႄႇပူၵ်းတင်ႈပၼ် ႁူင်းယႃ၊ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ဝတ်ႉ/ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ဝတ်ႉၽြႃးမႁႃမျၢတ်ႈမုၼိၵေႃႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉပၼ် ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆးၶႃႈ ပေႃးလႆႈလူႇတၢၼ်းလႆႈဝႆႈသႃထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်တေပဵၼ်လွင်ႈ ဢမ်ႇလိုမ်းၵုၼ်းမုၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ယိူင်းဢၢၼ်းမႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃး ဢၼ်ပဵၼ်ၶုမ်ၵုတ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ ။ ၸဝ်ႈၼုမ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၶုၼ်လၢႆး ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းလၢႆးၶႃႈ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉလႆႈၶတ်းၸႂ်ၶဝ်ႈ ပႃးတႃႇတေလႆႈလူင်ႇမွၵ်ႇ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ ၽူႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈ မၢႆပၢင်လူင် 1947 ၵေႃႈပႃးမၼ်းၸဝ်ႈ ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-24T14:14:00

https://shannews.org/archives/925

ၾႆးမႆႈၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း

ၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉၼိူဝ်တၢင်းလူင် တီႈပွၵ်ႉပႃႇလႅင် ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈ ယွၼ်ႉၼမ်ႉ မၼ်းႁူဝ်ႈတီႈဢိၼ်ႊၵျိၼ်ႊၵႃးသေ ၾႆးလုၵ်ႉႁုပ်ႇမႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 6 မူင်းၼၼ်ႉ ၵႃး Honda Integra Types ဢၼ် ၵိုတ်းဝႆႉၼိူဝ် တၢင်းလူင် တီႈပွၵ်ႉပႃႇလႅင် တေႃႇၼႃႈတႃႈလူတ်ႉသၢႆ(လႅင်းၵႃး) သူၺ်ႇမဵဝ်ႉတေႃႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇ ၾႆးလုၵ်ႉႁုပ်ႇမႆႈ။ ၸဝ်ႈၶွင်လူတ်ႉၵႃး ပဵၼ်ၽႂ်ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ မိူဝ်ႈၽွင်းၾႆးမႆႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶွင်လူတ်ႉ ဢမ်ႇယူႇ ဝႃႈ ၼႆ။ ၸၢႆးသၢမ် ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵႃးဢၼ်ၾႆးမႆႈၼႆႉ ႁဵတ်း ႁိုဝ်လႄႈမႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉလွင်ႈတၢင်းမၼ်းလီလီ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ တီႈဢိၼ်ႊၵျိၼ်ႊလူတ်ႉၼၼ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်း ႁူဝ်ႈဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူတ်ႉၵႃးၼႆႉသမ်ႉဢမ်ႇမီးၶွၼ်ႇ (Without) ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၶွင်လူတ်ႉၵႃးပဵၼ်ၽႂ် ပႆႇႁူႉ။ လူတ်ႉၵႃးၼႆႉ ၾႆးတႄႇမႆႈတီႈႁူဝ်လူတ်ႉမႃးဢွၼ်တၢင်း ထိုင်တီႈ တင်ႇၼင်ႈ တင်းလင်။ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈၾၢႆႇၶႄၾႆးၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈၸွႆႈၶႄၾႆးမွတ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈၸႅင်ႈလိူင်ႈလၢဝ်းဝႆႉတီႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈ လဵၵ်းဝႆႉ တေႁႃတူဝ် ၸဝ်ႈလူတ်ႉၵႃးႁႂ်ႈလႆႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-23T14:11:34

https://shannews.org/archives/921

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေႁႅတ်ႉၼမ်ႉၶွင် ၾၢႆၵဵင်းႁုင်ႈ 13 ဝၼ်း တုမ်ႉယွၼ်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ်ၼမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တေမႃးၼႆႉ တေပိၵ်ႉၼမ်ႉၶွင် တီႈၾၢႆၵဵင်းႁုင်ႈ၊ သိပ်းသွင်ပၼ်းၼႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 13 ဝၼ်း ၾၢင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၢၼ်ဢွၵ်ႇႁိူဝ်း။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး MGR Online ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၶႄႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထိုင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၶွင် ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၢၼ်ၸႂ်ႉႁိူဝ်း ၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း/ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ တေလူတ်းၵၢၼ်ပွႆႇၼမ်ႉ တေပွႆႇၼမ်ႉဢွၵ်ႇ 504 ၵွၵ်းမီႊတိူဝ်ႊ (ၵွၵ်းတူင်) တေႃႇ1 ဝိၼႃးထီး (Second) ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 13 ဝၼ်း ဝၼ်းတီႈ 07-20/12/2017 ၼႆႉ။ ၼၢင်းၽၵၢႆႊမၢသ်ႊ ဝဵၼ်ႊရႃႊ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းၾၢႆႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉ ဢၼ် မိူင်းၶႄႇ တေလူတ်းၵၢၼ်ပွႆႇၼမ်ႉၼႆႉ တေၶိုၼ်းမႄးပတ်းပူလူမႄး ၾၢႆလူင်ဢၼ်မီးတီႈၵဵင်းႁုင်ႈ ၊ ၵၢၼ်ပိၵ်ႉၼမ်ႉပွၵ်ႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ၸႂ်ႉႁိူဝ်းၼိူဝ်ၼမ်ႉၶွင်၊ ႁိူဝ်းမၢင်ၸိူဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇ လီဢွၵ်ႇ ပိူဝ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ” ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆလူင်ၵဵင်းႁုင်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇတႆး သိပ်းသွင်ပၼ်းၼႃး ၸႄႈမိူင်း ယုၼ်ႊၼၢၼ်ႊၼႆႉ တေပွႆႇၼမ်ႉလူင်းမႃးမွၵ်ႈ 800 – 1,500 ပေႃးၶၢဝ်းၾူၼ် တေပွႆႇ 2,000 – 2,200 ၵွၵ်းမီႊတိူဝ်ႊ(ၵွၵ်းတူင်)တေႃႇ1 ဝိၼႃးထီး ။ Photo: MGR Online

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2017-11-23T14:09:01

https://shannews.org/archives/915

သင်ၶၸဝ်ႈ/တၵ်ႉၵႃႇ လႅၼ်လိၼ်ထႆး-တႆး ထုင်ႉပဵင်းလူင် တေၸတ်းပွႆး တၢင်ႇယွတ်ႈၸွမ်သႅင် ဝိႁၢရ်လူင်

ဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မူၼ်းတေမႃးၼႆႉ သင်ၶၸဝ်ႈဢိၵ်ႇပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် တေၸတ်းပၢင်ပွႆးတၢင်ႇယွတ်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ဝိႁၢရ်လူင် ဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇ လႄႈမွၵ်ႇသတ်ႉထႃး ၸမ်ၵႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းတၢၼ်း သၢင်ႈၵုသူလ်ၼႃးမုၼ် ယၢတ်ႇၼမ်ႉၶႂမ်ႈတဝ်ႈၸွမ်းၵၼ်။ ပေႃးထိုင်မႃး ၽွင်းႁူဝ်လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မူၼ်း ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉတီႈ 03/12/2017 (ပီသႃသၼႃ-မိူင်းထႆး 2560)သင်ၶၸဝ်ႈဢိၵ်ႇ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇ (ဝတ်ႉသၼ်ပႅၵ်ႇ) ဝၢၼ်ႈသၼ်ပႅၵ်ႇ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းဝဵင်းႁႅင်၊ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးလူင် တၢင်ႇယွတ်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ဝိႁႃရ်လူင် ဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇ တင်းမူတ်း 3 ယွတ်ႈ။ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ တေမီးၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 01-03/12/2017 -ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉသၼ်ပႅၵ်ႇ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၵျဵတ်ႇသုဝၼ်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ-“ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်လႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ သႃလႃး(ၸလွပ်ႈ) ၊ ႁူင်းလိုဝ်ႈသဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်တီႈယူႇတီႈသဝ်း တီႈႁွင်းႁပ်ႉသင်ၶၸဝ်ႈ၊ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်တီႈတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးတီႈၵႆမႃးပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်လႆႈသၢင်ႈဝိႁၢရ်လူင်ၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၽွၼ်းလီသုၼ်ႇႁူမ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇတႃႇသင်ၶၸဝ်ႈ မႃးပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်း မႃးႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး မႃးဢဝ်ဝႃႇသႃၸိူဝ်းၼႆႉ”။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ- “ပၢင်ပွႆးတၢင်ႇထီးၼႆႉ တေမီးပၢင်ႁေႃးထမ်းတြႃး၊ ၸဝ်ႈၶူးသီရိထမ်မ တေမႃးႁေႃးထမ်းတြႃးၶိုၼ်းဝၼ်းတီႈ 2 ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ယွၼ်းႁွင်ႉမွၵ်ႇထိုင် တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၸဝ်ႈၽူႈၵူၼ်းလီႁဝ်းၶဝ်ၵူႈၵေႃႉမႃးထွမ်ႇမႃးၾင်းထမ်းတြႃးသေၵမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇ ႁိုဝ် ဝတ်ႉသၼ်ပႅၵ်ႇၼႆႉ တႄႇၵေႃႇသၢင်ႈမႃးမိူဝ်ႈပီသႃသၼႃ 2553 ။ ဢွၼ်တၢင်းမီးသႃလႃး (ၸလွပ်ႈ) ပဵၼ်တီႈလူႇႁွမ်းတၢၼ်း သၢင်ႈတၢင်းလီၼႃးမုၼ်၊ ပေႃးၼႂ်းဝႃႇၼႂ်းၵမ်မႃး ဢိင်ၼိူဝ်မီးၶိင်းသိလ်ၼၢႆးသိလ် ၼမ်သေ ဝၢႆးမႃးလႆႈသၢင်ႈသႃလႃးမႃးထႅင်ႈ ပႃးၸဵမ်ႁူင်းလိုဝ်ႈသဝ်း ႁပ်ႉႁွင်းသင်ၶၸဝ်ႈထႅင်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်း ၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉဢိၵ်ႇၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈသၼ်ပႅၵ်ႇသေ ထိုင်မႃးပီသႃသၼႃ 2556 လႆႈတႄႇၵေႃႇသၢင်ႈမႃးဝိႁႃရ်လူင်ၼႆႉမႃး၊ ၸင်ႇတေမႃးတၢင်ႇယွတ်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ။ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးမၼ်းၸမ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “တႃႇပၢင်ပွႆးလူင်ၼႆႉ ၸဝ်ႈတႃႇၼၸိူဝ်းမီး ၸေႇတၼႃႇၶဝ် လႆႈလၢတ်ႈဝႆႉတေမႃးတင်ႈႁူင်းတၢၼ်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်မီးယဝ်ႉ 26 ႁူင်း။ ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင်ယွတ်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ၼႆႉ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉထႆး တၢင်းၵုင်းထဵပ်ႈ၊ ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင်ၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်ႈမႃးဝႆႈသႃ မႃးလူႇတၢၼ်းတီႈဝတ်ႉၵူႈပီ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းထႆး ၵေႃႈတေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တီႈဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇၼႆႉ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇၶဝ် မႃးသွၼ်ပၼ်လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပၼ်ၸဝ်သၢင်ႇၸဝ်ႈၸၢင်းၶဝ် တီႈၼႂ်းဝတ်ႉၼႆႉ မီးမႃး 5-6 လိူၼ်ယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇဝတ်ႉၵေႃႈ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် ႁပ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူႇတၢၼ်း 6-7 ႁွင်ႈလူးၵွၼ်ႇ”ဝႃႈၼႆ။ ဝတ်ႉသီမိူင်းမွၵ်ႇၼႆႉ မီးတီႈဝၢၼ်ႈသၼ်ပႅၵ်ႇ ဢိူင်ႇပဵင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းဝဵင်းႁႅင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ။ ပေႃးလုၵ်ႉဝဵင်းႁႅင်ၶိုၼ်ႈပဵင်းလူင် တီႈဝၢၼ်ႈသၼ်ပႅၵ်ႇၼၼ်ႉ မီးယူႇၶႂႃမိုဝ်း ၾၢႆႇဢွၵ်ႇတၢင်းလူင်ဝဵင်းႁႅင်-ပဵင်းလူင်။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-23T14:07:56

https://shannews.org/archives/911

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် ပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ႁူပ်ႉၵၼ်တီႈ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်းသေ ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ပူၵ်းပွင်ၼမ်ႉၵတ်ႉ

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်သွၼ် တႃႇပူၵ်းပွင်လွင်ႈၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆး တူဝ်တႅၼ်းလၢႆပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸမ် 30 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 20 – 24 /11/2017 ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တႃႇပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ Agriterra, Nether land ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်သွၼ်တႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႂ်းမိူင်းတႆး MyCoop Pilot Training ။ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ SS Hotel, Aungban ( ဝဵင်းၵလေႃး ) ဝဵင်းၵၢတ်ႇလေႃႉ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းတႃႈၵုင်ႈ – တူၼ်ႈတီး။ ၸၢႆးမဵဝ်း ၸုမ်း ILO ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၼ်ပၢင်သွၼ် လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ တၢင်းႁူႉ ဢၼ်လႆႈႁူမ်ႈၼႂ်းပၢင်ၼႆႉ မီးၽွၼ်းလီတႄႉၶႃႈ ၸၢင်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၸွႆႈပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႂ်းမိူင်း တႆးႁဝ်းၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေမီးလွၵ်းၵၢတ်ႇ လႄႈ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈမိူင်းႁဝ်းတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇပိုၼ်ႉထၢၼ်တႃႇၸတ်းပွင်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ လွင်ႈ ၸတ်းပွင်ၼႅင်ႈသၢၼ်၊ လွင်ႈငိုၼ်းတွင်း၊ လွင်ႈလူင်းတိုၼ်း၊ လွင်ႈလၢႆးႁႃလွၵ်းၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉမီးတူဝ် တႅၼ်း ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်လၢႆပိုၼ်ႉတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ ဝဵင်းႁၢႆးဝူဝ်း၊ ဝဵင်းမေႃႇလမႅင်ႇ (ၸႄႈ မိူင်းမွၼ်း) ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ၸၼ်ႉၸွမ် Thanlyn၊ ဝဵင်းၵလေႃးလႄႈ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မွၵ်ႈ 30ၵေႃႉ။ Photo credit to Sang Gan Ngo

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-23T14:06:54

https://shannews.org/archives/908

ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႉလႆႈ မၢၵ်ႇၵွင်ႈ 4 ႁဵင်လုၵ်ႈပၢႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင်

ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉလႆႈ မၢၵ်ႇၵွင်ႈ သႅၼ်း 9 မမ 4 ႁဵင်လုၵ်ႈပၢႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင် ၵူၼ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇတီႉလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း မွၵ်ႈ 10 မူင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပီ ႁေႃႈလူတ်ႉၶိူင်ႈ 3 လေႃႉ လုၵ်ႉတၢင်းဝၢၼ်ႈယၢင်းၶၢႆႉ ၶဝ်ႈၸူးဝဵင်းမိူင်းယၢင်း၊ ႁူပ်ႉၺႃးပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ(လှည့်ကင်း) ႁွင်ႉမၼ်း ၸၢႆးၵိုတ်း၊ ၵူၼ်းႁေႃႈ ဝႆႉလူတ်ႉသေလႅၼ်ႈပၢႆႈ ပလိၵ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းလူတ်ႉသၢမ်လေႃႉ ႁၼ်မၢၵ်ႇၵွင်ႈသႅၼ်း 9 မမ တင်းမူတ်း 4,350 လုၵ်ႈ သႂ်ႇထူင်ၸၢၼ်ႈဝႆႉ 2 ထူင် ဝႃႈၼႆ။ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ “ မႅၼ်ႈၽွင်းႁဝ်းၶဝ်ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ(လှည့်ကင်း) ယူႇၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ် လူတ်ႉသၢမ်လေႃႉသေ တေၵူတ်ႇထတ်းၼႆလႄႈ ၵူၼ်းႁေႃႈလူတ်ႉသမ်ႉ လႅၼ်ႈပၢႆႈတၼ်းလွတ်ႈၵႂႃႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉလွင်ႈဝႃႈ မၢၵ်ႇၵွင်ႈၼႆႉလုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃး တေၵႂႃႇသူင်ႇတီႈလႂ်” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ လႆႈၸႅင်ႈဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမိူင်းယၢင်းသေ တေသွၵ်ႈႁႃ ၵူၼ်းၵေႃႉ ဢၼ်တေႃႉ တၢင်ႇမၢၵ်ႇၵွင်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈသေ ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၸွမ်းပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းမီးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း thevoicemyanmar.com/news/

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-23T14:04:40

https://shannews.org/archives/903

ၵူၼ်းသႅၼ်းဢႃယု 20 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ သျွတ်ႉပႃသေ တၢႆၼႂ်းၵႄးၼမ်ႉတူၼ်

ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 24 ပီ တီႈၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉတူၼ် ယွၼ်ႉၵႂႃႇသျွတ်ႉပႃသေ လူႉတၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ ၸၢႆးတဵင်းထျၢႆႉ ဢႃယု 24 ပီ ယူႇပွၵ်ႉမျဵဝ်ႉမ ဝဵင်း မိူင်းတူၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇသျွတ်ႉပႃ တီႈၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉတူၼ် တႄႇၶၢဝ်း ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ပႆႇႁၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်သေ ၵႂႃႇ သွၵ်ႈႁႃ ၸၢႆးတဵင်းထျၢႆႉ ထူပ်းႁၼ်မၼ်းၸၢႆးၼွၼ်းတၢႆဝႆႉၼႂ်းၵႄးၼမ်ႉတူၼ် ၾၢႆႇတႂ်ႈၶူဝ် ယၢၼ်ၵႆမွၵ်ႈ 50 ထတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇသျွတ်ႉပႃၼႆသေ ပႃးၸၢၵ်ႈၾႆးၾႃႉၵႂႃႇၶိူင်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၶႄတႃၶႅင်းသွင်ဢၼ် ဝႃႈၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ယူႇတီႈၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်ၵၢၼ်တၢႆ ၸၢႆးတဵင်းထျၢႆႉဝႆႉယူႇ- ဝႃႈၼႆ။ Photo: စိုင်းအောင်ထွေး (မိုင်းတုံ) ၶေႃႈမုလ်း www.tachileik.net

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-23T14:03:08

https://shannews.org/archives/898

ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်ႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ယွင်ႈယေႃး ဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိ ၶွပ်ႈတဵမ် 53 ပီ

ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်း ယေႃးတူဝ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မ သႃမိ ၶွပ်ႈတဵမ် 53 ပီ တီႈတႃႈၵုင်ႈ မီးပီႈၼွင်ႉတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး မႃးဝႆႈသႃ ထွမ်ႇထမ်း(တြႃး) တင်းၼမ်လၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 22-23/11/2017 တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး တီႈၸမ်/ၵႆ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင် ပွႆးယွင်ႈ ယေႃး ဝၼ်းၵိူတ်ႇၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိ ၶွပ်ႈတဵမ် 53 ပီ၊ ၸတ်းပႃးပၢင်တၢၼ်း ပပ်ႉလိၵ်ႈ ၽိုၼ်လၢႆးလႄႈ တမ်းၶၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈ ဝိႁၢရ်ဢွင်ႇမျေႇၽုင်ႇသႃႇ (ဝတ်ႉတႆး 9 လၵ်း) ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆး ယွင်ႈယေႃး ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင်ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်ႉ ယေႃးတူဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ သေဢမ်ႇၵႃး ပွၼ်ႈထမ်း(တြႃး) ပၼ်တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးလႅင်းႁၢၼ် ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၸဝ်ႈပေႃႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်ႉ မဵတ်ႉတႃႇတြႃး ပၼ်တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးတီႈဝတ်ႉမိူင်းၽူင်း တႃႈၵုင်ႈၶိုၼ်ႈၼိုင်ႈ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 22 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်သမ်ႉ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် တင်းၸဝ်ႈပေႃႈသိလ်ထမ်း ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵႂႃႇဝႆႈၾရထၢတ်ႈ(ၵွင်းမူးၶမ်း) တႃႈၵုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထိုင်မႃးယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၸင်ႇမႃးတီႈ ဝတ်ႉတႆး 9 လၵ်း သေ မဵတ်ႉတႃႇထမ်း(တြႃး) ပၼ်တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ပီႈၼွင်ႉတႆး၊ မၢၼ်ႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈဝႆႈသႃ ထွမ်ႇထမ်း(တြႃး) တင်းၼမ်လၢႆ ၼႂ်းဝိႁၢရ်လူင် ဝတ်ႉ 9 လၵ်း ၵူၼ်းပေႃးတဵမ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ ၵေႃႈလူတ်ႉၵႃးပေႃး ဢမ်ႇမီး တီႈၵိုတ်း/ တီႈဝႆႉ။ ၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းလူင်ၵေႃႈ လူတ်ႉတိတ်းတင်းၼမ်။ တေလႆႈဝႃႈ ပၢင်ပွႆး ယွင်ႈ ယေႃး ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိၼႆႉ မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ် တႄႉ ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ် ၸွမ်ၽွင်းလူင်တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢူးၽဵဝ်းမိၼ်းတဵင်းၵေႃႈ မႃးဝႆႈသႃ ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်ႉတင်း ၸဝ်ႈတူၼ် ၶူးလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် တင်း ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်ႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ တၵ်ႉ ၵႃႇသတ်ႉထႃး ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇဝႆႈထၢတ်ႈၵျၢႆႉထီးယူဝ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇ ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ပၢင် ဢူး(မေႇမျူဝ်ႉ)လႄႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးထႅင်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းၵိူတ်ႇၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိ ၶွပ်ႈတဵမ် 53 ပီ တီႈတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်တၢၼ်းပပ်ႉ လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆးလႄႈ တမ်းၶၢႆပပ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ လွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးႁူင်းလၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-19T14:00:46

https://shannews.org/archives/892

ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လူင်

ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လူင်

['Uncategorized']

2017-11-22T13:57:15

https://shannews.org/archives/887

ပွႆးတၢင်ႇၸွင်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ၵွင်းမူး ယွၼ်းသူးတဵမ်ထူၼ်ႈ မင်ႇၵလႃႇၸုမ်ႈမိူင်း ဝဵင်းၶူဝ်ၶမ်း

ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးမိူင်းၶူဝ်ၶမ်း (ၶူဝ်လမ်) ဢိၵ်ႇတီႈၸမ်တီႈၵႆ တေႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးလူင် တၢင်ႇထၢတ်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး) ၵွင်းမူးယွၼ်းသူးတဵမ်ထူၼ်ႈ မင်ႇၵလႃႇၸုမ်ႈမိူင်း တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၼွင်ၽႃ။ ပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မူၼ်း ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉတီႈ 03/12/2017 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းၶူဝ်လမ် (ၶူဝ်ၶမ်း)ၼၼ်ႉ တေမီးပၢင်ပွႆးလူင် တၢင်ႇၸွင်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ၵွင်းမူး ယွၼ်းသူးတဵမ်ထူၼ်ႈမင်ႇၵလႃႇၸုမ်ႈမိူင်း၊ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈၵွင်းမူးမႄႈမၢႆႈ တီႈၵုၼ်ၵၢင်ၼွင်ၽႃ လႄႈ ထၢတ်ႈၵွင်းမူး ထမ်ႈရသေႉ တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၼွင်ၽႃ ဝဵင်းၶူဝ်ၶမ်း (ၶူဝ်လမ်)-ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶပ်းမၢႆပၢင်ပွႆးမီးၼၼ်ႉ လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 8 ၶမ်ႈ (ဝၼ်းတီႈ 26/11/2017) ပိုတ်ႇပၢင်ပွႆး။ လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 8 ၶမ်ႈတေႃႇထိုင် 13 ၶမ်ႈ (ဝၼ်းတီႈ 26 ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊတေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 1 ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017) တေမီးပၢင်ႁေႃးထမ်းတြႃးၵူႈၶမ်ႈၶိုၼ်း။ လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 13 ၶမ်ႈ သင်ၶထိုင်တူဝ်ႈၵၼ် (သင်ၶႃႇၸုင်ႇ) ထၢပ်ႈၵၢမ်ႇယေႃးမုၼ်။ လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 14 ၶမ်ႈ (02/12)2017) ႁပ်ႉၶႅၵ်ႇ လဵင်ႉလူပီႈၼွင်ႉမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆး။ လိူၼ်ၸဵင်မူၼ်း [15 ၶမ်ႈ (ဝၼ်းတီႈ 03/12/2017)] တၢင်ႇၸွင်ႈၸွမ်သႅင် (ထီး)ၵွင်းမူး 2 သူႇ၊ လူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင်ၶဝ် တူၼ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းဢၼ်တေထၢပ်ႈၵၢမ်ႇယေႃးမုၼ်ၼၼ်ႉ မီးမိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈသြႃႇလူင် Dr. ပၺ်ၺႃၼၼ်ႇတ (ဝတ်ႉထၢတ်ႈတေႃႇ ဝဵင်းလွႆလႅမ်)။ ၸဝ်ႈၶူးလူင် Prof.Dr. ၶမ်းမၢႆ ထမ်မသႃမိ (ဝတ်ႉဢွၵ်ႊသ်ၾူတ်ႊ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ)။ ၸဝ်ႈသြႃႇဝိမလၽိၵ်ႉၶု (ဝတ်ႉသၢႆလႅင်းထမ်း ဝဵင်းမိူင်းသူႈ)။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးသုၶမိၼ်ႇတ (ဝတ်ႉလွႆတိုင်ၶမ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ)။ ၸဝ်ႈသြႃႇဢႃႇလေႃးၵ (ဝတ်ႉသုၶိတႃႇရုင်ႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်)။ ၸဝ်ႈသြႃႇၺႃႇၼေႃး (ဝတ်ႉၵျွင်းၵၢင်- ၼမ်ႉလၼ်ႈ/သီႇပေႃႉ)။ ၸဝ်ႈသြႃႇတေႇဝိၼ်ႇတ (ဝတ်ႉၵျွင်းပေႃႇၵျူဝ်ႇ-ၼမ်ႉလၼ်ႈ/သီႇပေႃႉ)။ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် (ဝတ်ႉမိူင်းၼွင်)၊ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် (ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈၸိင်း) ၸိူဝ်းၼႆႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၵုၼ်ၵၢင်ၼမ်ႉ ၼွင်ၽႃ တီႈဢၼ်မီးၵွင်းမူး ယွၼ်းသူးတဵမ်ထူၼ်ႈမင်ႇၵလႃႇၸုမ်ႈမိူင်း (ၵွင်းမူးမႄႈမၢႆႈ) ၼႆႉ ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ၼွင် ၵိင်ႇၸႄႈဝဵင်းၶူဝ်လမ် (ၶူဝ်ၶမ်း)၊ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ယူႇၾၢႆႇၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇဝဵင်းၶူဝ်ၶမ်း မွၵ်ႈ 10 လၵ်း၊ မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇတၢင်းၵႃးၶူဝ်လမ်-ၵုၼ်ႁဵင်။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-22T13:55:45

https://shannews.org/archives/883

ပေႃးပႆႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တႆးတင်းရၶႅင်ႇ တေပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း တႃႇပၢင်ၵုမ်လူင် 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3

ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းယိူင်းဢၢၼ်း ၶႂ်ႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႂ်းလိူၼ်ၼႃႈၼႆႉသေတႃႉ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးလႄႈရၶႅင်ႇ ယင်းပႆႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း။ ပႆႇလႆႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တင်းၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ။ ပိူဝ်ႈတႃႇပွင်ပဵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းလႆႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (ပွၵ်ႈၵမ်း 4) ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ၊ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ UPDJC လႄႈပဵၼ်ပႃး ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းမီးယိူင်းဢၢၼ်း တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ် ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႃႈ ၵွၼ်ႇပီ 2017 ပႆႇသဵင်ႈၼႆႉ တူဝ်တႅၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAOs 8 ၸုမ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) လႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိူဝ်းၵုမ်ၵၼ် တီႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်း 4 ဝၼ်း တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 17-20/11/2017- ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း (Framework for Political Dialogue) ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႆႇယဝ်ႉ။ ပိူင်းၼမ်းၼႃႈၵၢၼ်လူလွမ်ပႂ်ႉပႃး (ToR) ၊ လွင်ႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇ ပိူင်ၼမ်းၼႃႈၵၢၼ် (SOP) ။ လွင်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ဢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ UPDJC ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်/ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းယိူင်းဢၢၼ်း ၶႂ်ႈၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ် ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ ၵွၼ်ႇပီ 2017 ပႆႇသဵင်ႈၼႆႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃး ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃး တီႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်း EAOs သပ်းလႅင်းလၢတ်ႈဝႃႈ- ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ပေႃးပွင်ပဵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းလႆႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆးလႄႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းရၶႅင်ႇၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၸတ်းလႆႈ ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း (PNO) ၶုၼ်ႇမိၼ်ႉထုၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်းၸုမ်း EAOs 8 ၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA လႆႈလၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ်ဝႃႈ- ၸွမ်းၼင်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA တမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉသေ တႆးတင်းရၶႅင်ႇ ယင်းပႆႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်း။ သင်လႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႉလႆႈယဝ်ႉ ပၢင်ၵုမ်လူင် 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉ ၶႂ်ႈၸတ်းၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇ- ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ RCSS/SSA ဝႅပ်ႊသၢႆႊတႆးလွတ်ႈလႅဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႆႉဝႃႈ- “ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ND ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈႁဵတ်းပွၵ်ႈလဵဝ်သေယဝ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းလၢႆၵမ်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တႃႇတေႁဵတ်း ND ၼႆႉ ႁဝ်းတေလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်တၢင်းၼႂ်း CSSU ၊ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး ႁဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်းၼႄႇ ၼႆႉၵေႃႈလူဝ်ႇဢဝ်ၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ။ ပႆႇႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ND ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ဢၼ်မီးတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁွင်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်း။ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈ ႁဝ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ႈၼႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ် ND ။ ထႅင်ႈလၢႆးၼိုင်ႈမႃး ND ၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇပႂ်ႉတီႈတူၼ်ႈတီး တီႈလဵဝ်ယဝ်ႉ၊ ႁဵတ်းလၢင်းၶိူဝ်းၵေႃႈႁဵတ်း။ ႁဝ်းတေဢဝ်သရေႇႁဝ်းၵူၺ်းၼႄႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ် ႁဝ်းတေဢဝ်ၽွၼ်းလီမၼ်းၼႄႇ”-ဝႃႈၼႆ။ “ပေႃးပဵၼ်ပုၼ်ႈတႃႇလႆႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးယူႇတႄႉ ႁဵတ်းတီႈလႂ်ၵေႃႈႁဵတ်း ၸၢင်ႈပဵၼ်သင်၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈ တေႃႇသူႈၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉႁဝ်းၵေႃႈ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ႁဵတ်းသုမ်ႉႁဵတ်းသွင်းသေႁဵတ်းၵူၺ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းတီႈဝဵင်းလူင်။ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းပေႃးၼႆ ဢၼ်တေဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈၼႆႉ ႁဝ်းတေၵိုတ်းႁႃႉ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်ၵႂၢမ်းထၢမ်”-ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃး ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၶႂ်ႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊတႆး ၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ (2018) ၊ ပေႃးယဝ်ႉၸင်ႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU) သေ ဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်း တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸွမ်သိုၵ်းယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ တေဢၢၼ်းႁဵတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တင်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁဝ်းၶႂ်ႈႁွင်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၵူႈတီႈတီႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈပႃး၊ တႆးၼွၵ်ႈမိူင်း တႆးပူၼ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈပႃး။ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမီးသုၼ်ႇႁူမ်ႈၵူႈၾၢႆႇ၊ ပေႃးတေမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတမ်းလမ်းၼႂ်း (Agenda) မၼ်းဢမ်ႇၼမ်၊ လၢတ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းမႅၼ်ႈသိုဝ်ႈသႂ်ႇတီႈပဝ်ႉမၢႆမၼ်း”-ဝႃႈၼႆ။ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၼိုင်ႈၼႂ်း 8 ၸုမ်း ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ဝႆႉတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈ။ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပူတ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2015 ၼႃႈတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ ၽွင်းၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယူႇၼႆႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-22T13:54:24

https://shannews.org/archives/880

ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် တီႈလႆႈၵူၼ်းၵႃႉယႃႈ 2 ၵေႃႉ/ ပႃးယႃႈမႃႉ 5 မိုၼ်ႇမဵတ်ႉပၢႆ

ပလိၵ်ႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး 2 ၵေႃႉ၊ တီႉလႆႈယႃႈမႃႉ ၼႂ်း လူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ် 52,000 မဵတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 20/11/2017 ဢွၼ်ႇၸၢႆးၼုမ်ႇ 2 ၵေႃႉ ဢႃယု 19 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ 20 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃး ပလိၵ်ႈ ၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ႁႄႉလူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃၵူတ်ႇထတ်းတၢင်းၶဝ်ႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ- ဝဵင်းလိူဝ်ႇ။ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ် ယႃႈမဝ်းၵမ်ယႃႈမႃႉတင်းမူတ်း 52,000 မဵတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 2 ၵေႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸၢႆးဢွင်ႇႁိူင်းဢူးလႄႈ ၵေႃႈၼိုင်ႈၸိုဝ်ႈ ၸၢႆးသႅင်မိူင်း ဢဝ်ယႃႈမႃႉ သႂ်ႇၼႂ်း လူတ်ႉၶိူင်ႈမႃး ။ တေႃႈလဵဝ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ လႆႈၸႅင်ႈၵႂၢမ်း ဢဝ်လိူင်ႈလၢဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်း မီးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း http://www.tachileik.net/2017/11/NCh.html

['ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2017-11-22T13:52:14

https://shannews.org/archives/874

ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ ၼွၼ်းၽႄးၶွပ်ႈတဵမ် 55 ပီ လႆႈႁဵတ်းပၢင်တၢင်းလီ ပၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၼိူဝ်ႁေႃလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ

ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၵေႃႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ ၼွၼ်းၽႄးၶွပ်ႈတဵမ် 55 ပီ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶိူဝ်းႁေႃယွင်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၽူႈတႅၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်ႁႅၼ်းတၢၼ်း မႅင်ႇယိုၼ်ႈၵုသူလ်ပၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၼိူဝ်ႁေႃလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၸိူဝ်းပဵၼ်ၶိူဝ်းၸဝ်ႈၾႃႉယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိူဝ်းၵိုတ်းတၢင်းလင် လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းလီ မႅင်ႇယိုၼ်ႈၵုသူလ်ပၼ် ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၵေႃႉပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ ဢၼ်လႆႈ ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 55 ပီ။ ပၢင်ႁႅၼ်းတၢၼ်းၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ၼိူဝ်ႁေႃၶမ်းလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈႁႄႇမႃႇတႅၵ်ႈ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပူၼ်ႉမႃး 55 ပီၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈႁဝ်း ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇၼႂ်းၶွၵ်ႈဢိၼ်းၸဵင်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈႁဝ်းလႆႈလူႉသဵင်ႈ ၵႂႃႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 55 ပီယဝ်ႉ။ တီႈႁၢင်ႈႁေႃယွင်ႁူၺ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉၸတ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လီၵုသူလ်မႃး သေ ပွၵ်ႈ။ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈတႄႉတႄႉ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း လႆႈႁူႉလႆႈႁၼ် လွင်ႈ ႁေႃၼႆႉ မၼ်းၵဝ်ႇၵႂႃႇၵႃႈႁိုဝ်ယဝ်ႉ မၼ်းလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းၸူဝ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းတႄႉ ၶႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်း တီႈ ႁေႃၼႆႉဢိူဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 1962 ၼၼ်ႉ ဢူးၼေႇဝိၼ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ၊ ယိုတ်းပႃးႁၢင်ႈႁေႃမိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ။ တႃႇ လႆႈၶိုၼ်းႁေႃၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တၢင်ႇလိၵ်ႈဝႆႉ 4 ၵမ်းယဝ်ႉ ယင်းပႆႇလႆႈၶေႃႈတွပ်ႇသင်” ဝႃႈၼႆ။ ဢူးၼေႇမဵဝ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ယွင်ႈ ႁူၺ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈ ပဵၼ်မႃးလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်1947၊ ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႆႈၵွၼ်းၶေႃ၊ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်း သၢင်ႈ ႁႂ်ႈၽႃသႃ၊ သႃသၼႃ ႁိူဝ်ႈႁိူင်း၊ ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈလုမ်ႈၾႃႉႁူႉၸၵ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ (ၽွင်ႇတေႃႇ ဢူး) ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်း ၼုမ်ႇႁူႉၵုင်ႇမုၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်သေ ႁႂ်ႈလႆႈၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇမိူၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈ ၸတ်းႁဵတ်း ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ႁႅၼ်းတၢၼ်းၼႆႉ ၶိူဝ်းႁေႃယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ၽူႈတႅၼ်းလႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်း ႁဵတ်း။ ၽွင်းလူင် မိူင်းတႆး၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးၸႄႈမိူင်းတႆး၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး၊ လုၵ်ႈလၢင်းပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈလႄႈ ပေႃႈ မႄႈၵူၼ်းမိူင်း မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈၼႆႉ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီ 1896 ။ ပီ 1927 ၶိုၼ်ႈၼင်ႈႁေႃ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် မိူင်း ယွင်ႁူၺ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 04/ 01/1948 ဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃတီႈဢိင်းၵလဵတ်ႈယဝ်ႉ လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ထိုင် 1952 ။ ပီ 1952 – 1956 လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၽူႈတၢင်ၼႃႈသၽႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ ထိုင်မႃး 1962 ၼၼ်ႉ ၸွမ်သိုၵ်းၼေႇဝိၼ်း ယိုတ်းဢႃၼႃႇသေ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈ ၸၢႆး ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉၸဝ်ႈမီ ထုၵ်ႇၺႃးယိုဝ်းတၢႆ၊ တူဝ်ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၺႃးၵုမ်းၶင်ၼႂ်းၶွၵ်ႈဢိၼ်းၸဵင်ႇ တေႃႇပေႃးသုတ်းမုၼ်မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 21/11/1962 ၽွင်းဢႃယု ၸဝ်ႈလႆႈ 66 ပီ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-22T13:50:06

https://shannews.org/archives/870

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈလႅၼ်လိၼ် တႆး- ထႆး ၼပ်ႉမိုၼ်ႇမဵတ်ႉ

ပလိၵ်ႈထႆးတီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ် ၼပ်ႉမိုၼ်ႇမဵတ်ႉ တီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး တူဝ်ၵူၼ်းတေႃႉ ယႃႈတႄႉပၢႆႈလွတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/11/2017 ပလိၵ်ႈထႆး ဢွၵ်ႇၵူတ်ႇထတ်းလွင်ႈၼိမ်သဝ်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈသၼ်သၢႆးမႂ်ႇ ဢိူင်ႇမႄႈသၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး ၽွင်းၼၼ်ႉထူပ်းႁၼ်ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လုၺ်းၶၢမ်ႈၼမ်ႉသၢႆ လုၵ်ႉတၢင်းၾင်ႇမိူင်းတႆးမႃး ဢဝ်မႃးပႃးတိူၵ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ၽိူဝ်ႇမၼ်းၸၢႆးႁၼ်ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်းလုၺ်းၼမ်ႉပွၵ်ႈၾင်ႇၾၢႆႇမိူင်းတႆး။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Maesai ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ- ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း တီႈတိူၵ်ႈဢၼ်မၼ်း ၸၢႆးမႃးတမ်းဝႆႉတီႈၾင်ႇၼမ်ႉၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်ယႃႈမႃႉ 94,000 မဵတ်ႉ ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈထႆး ၾၢႆႇတူၺ်းလွမ်လွင်ႈၼိမ်သဝ်း ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ၵူတ်ႇထတ်းႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈၼႂ်း ဢိူင်ႇၶျၢင်ႊၶိူင်ႊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈၸႅမ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Chiang Mai News ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးတီႉလႆႈ ယႃႈၾိၼ်ႇလမ်မွၵ်ႈ 30 ၵီႊလူဝ်ႊ တီႉလႆႈပႃးၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ 3 ၵေႃႉ (ပဵၼ်တႆး) ဝႃႈၼႆ။ Photo credit to Maesai news

['ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2017-11-22T13:47:30

https://shannews.org/archives/860

ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈလွႆတႆးလႅင်း မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇပၢႆးမွၼ်းတႆး 7 ၵေႃႉ

ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ၸတ်းပႃးပၢင်မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးရၢင်းဝလ်း လႄႈဝႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး 7 ၵေႃႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 18-19/11/2017 ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးရၢင်းဝလ်းလႄႈ ဝႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ပၢႆးမွၼ်းတႆး ပၢၼ်ၵဝ်ႇလႄႈ ပၢၼ်မႂ်ႇ။ ဢၼ်ထုၵ်ႇယုၵ်ႉယွင်ႈၼၼ်ႉ မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်း/ ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ပၢၼ်မႂ်ႇ ၸၢႆးလၢဝ်သႂ်၊ မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်း ၼၢင်းၼၢင်း၊ ၸၢႆးသႅၼ်ၾႃႉ၊ ၼၢင်းႁွမ်ၼုတ်း၊ မေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းပၢၼ်ၵဝ်ႇ ၸၢႆးၶိူဝ်းသုင်၊ ၼၢင်းၸၢမ် ၶမ်းလႄႈ ၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ “ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ပီၼႆႉ ယူႇတီႈၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်းသေ မွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ် ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇပၢႆး မွၼ်းတႆး ပၢၼ်ၵဝ်ႇ/ မႂ်ႇ ဢၼ်တႅမ်ႈ/ ႁွင်ႉ လွင်ႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵမ်ႈၼမ်။ မွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်ပႃး ၶႅပ်းၶမ်း (ၼမ်ႉၼၵ်း 1 ၵျၢပ်ႈ) တႃႇပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်းလႄႈ ၽိုၼ်ဝႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ” ၽူႈမီးၸၼ်ႉငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ၸဝ်ႈၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးၼႆႉ မီးၶႅၵ်ႇၸုမ်းဢူၺ်းလီ ၼႂ်းမိူင်းတႆး မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ် မိူၼ် တပ်ႉၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၊ ၸုမ်း S 3 တူဝ်၊ ၸုမ်းပၢင်ႇလႅင်းသႂ်လႄႈ ပီႈၼွင်ႉတၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶၢင် ႁူမ်ႈပႃး ပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈၼႆႉ ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈသမ်ႉ ၼႄပႃး တၢင်းၵႃႈၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး၊ ၵႂၢမ်းတႆးပၢၼ်ၵဝ်ႇ/ မႂ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢၼ်းၶဝ်ႈသွမ်း သင်ၶၸဝ်ႈ၊ လဵင်ႉလူပီႈၼွင်ႉၶႅၵ်ႇ လႄႈ လဵၼ်ႈၸဵင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-22T13:45:23

https://shannews.org/archives/857

ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွႆလႅမ် ၽူႈၸၢႆးဢႃယု 49 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၶႃႈတၢႆ

ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ မွၵ်ႈဢႃယု 50 ပီ ၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈသေ ပွၵ်ႈႁိူၼ်း ၽွင်းၵိၼ်ၶဝ်ႈ ၺႃးၵူၼ်းႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ၶႃႈႁႅမ်မၼ်းၸၢႆး တၢႆထင်တီႈၵမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ဢူးၽႄးမွင်ႇ ဢႃယု 49 ပီ ယူႇဝၢၼ်ႈပႃႇႁူၵ်း ၸႄႈဝဵင်း လွႆ လႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝၢၼ်ႈၼႆႉ မီးၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းလွႆလႅမ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ဢူးၽႄးမွင်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈသေ ပွၵ်ႈ ႁိူၼ်း။ ၺႃးၵူၼ်းႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉပူၵ်ႉၼႃႈသေ ပႂ်ႉယူႇၼိူဝ်ႁိူၼ်းမၼ်းသေ ၶႃႈႁႅမ်မၼ်းၸၢႆး တၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဢူးသူဝ်းဝိၼ်းထုၼ်း ၵႅမ်ပလိၵ်ႈမိူင်းတႆး လၢတ်ႈဝႃႈ “ မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈသေ ပွၵ်ႈမႃးၵိၼ်ၶဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈ ယဝ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆးၶိုၼ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်ႁိူၼ်း။ ၵူၼ်းႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ပူၵ်ႉၼႃႈသေ မူၵ်းယူႇၼိူဝ်ႁိူၼ်းၶဝ် ပဵၼ်ၽႂ်ၼႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်းဢူးၽႄးမွင်ႇ လႆႈငိၼ်းသဵင်သေ လုၵ်ႉတီႈသွင်ႇၾႆး ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတူၺ်း ထူပ်းႁၼ် ၵေႃႉ ပဵၼ်ၽူဝ် မၢတ်ႇၸဵပ်းတီႈၶေႃး(မီးႁွႆးမိတ်ႈ)သေ ၼွၼ်းတၢႆဝႆႉယူႇၼိူဝ်ႁိူၼ်း ၵူၼ်းႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လႅၼ်ႈပၢႆႈ ပႅတ်ႈ” ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ဢၼ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ဢူးၽႄးမွင်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽႂ် ၸိုဝ်ႈဝႃႈႁိုဝ်ၼႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇႁူႉဝႃႈၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလွႆလႅမ် တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်း သွၵ်ႈတဝ် ၵူၼ်းႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉယူႇ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵုမ်းၶင်တူဝ်ၶဝ် မႃးပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းမီး ဝႃႈၼႆ။ The People’s Voice

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-21T13:44:19

https://shannews.org/archives/854

RCSS/SSA တင်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင်

ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇၸၢၼ်းတၢင်းၵႃး ၵဵင်းတုင်-တူၼ်ႈတီး၊ ဢိင်ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇႁွၼ်ႈထဝ်ႇတူင်ႉၼိုင် တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉသေ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- “ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ၵမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသင်၊ ဢၼ်တီႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ ၾၢႆႇသိုၵ်းဢၼ်ႁႃပၼ်ႁႃၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈဢမ်ႇမီး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သဵင်ၵွင်ႈတႄႉတႅၵ်ႇၵၼ်တင်းသွင်ၾၢႆႇယူႇ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ”-ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၾၢႆႇၸၢၼ်းတၢင်းၵႃးတူၼ်ႈတီး-ၵဵင်းတုင်ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင်တႃႇသေႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈၵႂႃႇတူင်ႉၼိုင်ပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၸုမ်းလႂ်ယိုဝ်းၽႂ်တႄႉတႄႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး- ၽူႈတႅၼ်းၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၸၢႆးဢွင်ႇၵျေႃႇဢူး လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “သဵင်ၵွင်ႈၼႆႉတႅၵ်ႇမွၵ်ႈ 15 မိၼိတ်ႉၼႆႉၵူၺ်း။ ပဵၼ်တၢင်းပွတ်းၼမ်ႉပႃမၼ်းတင်းဝၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉလႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇပၼ်လူင်းၵႂႃႇတၢင်းၸၢၼ်း၊ ပေႃးၵႂႃႇတၢင်းၵႃလီႉတႄႉလႆႈယူႇ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းႁဝ်းၶႃႈငိၼ်းဝႃႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တႄႉတႄႉယူႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈထၢမ်ၵႂႃႇထၢမ်မႃးသမ်ႉလႆႈငိၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၾၢႆႇ RCSS ပဵၼ်ၵူၼ်းယိုဝ်း၊ ၾၢႆႇ RCSS လၢတ်ႈဝႃႈဢမ်ႇလႆႈယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ်ယိုဝ်းၵၼ်တႄႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈယင်းဢမ်ႇႁူႉ”-ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈသေ RCSS/SSA ယင်းမီးၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ SSS ဢၼ်မႁႃႇၵျႃႇဢွၼ်ႁူဝ်၊ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဢၼ်ၸမ်ၸႂ်တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇၵုၼ်ႁဵင် ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ်တႄႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ဢၼ်လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတွင်ႈထၢမ်တူၺ်းၾၢႆႇ RCSS တႄႉဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁပ်ႉၾူၼ်ႊ တုမ်ႉတွပ်ႇၶိုၼ်းပၼ်လွင်ႈၼႆႉ။ တင်ႈတႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊမႃး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင်ပွတ်းတွၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉ 569 ၵဵင်းတွင်း တင်း 296 ႁူဝ်တၢင်ႉ ဢၼ်ပၵ်းတီႈတႃႈၵေႃႈ။ ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ၵုမ်းၵမ်ပိုၼ်ႉတီႈသေ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၵၢၼ်တႅပ်းမႆႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉသေ တေႃႉတၢင်ႇဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈယိုၼ်ယၼ်။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2017-11-21T13:42:56

https://shannews.org/archives/851

သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႉတိုၼ်ႇ

ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸုမ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈလၼ်ႇၵွင်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလၢႆၵမ်းလႄႈတီႈမိူင်းယူႉ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈ မူႇၸေႊၼၼ်ႉတိုၼ်ႇသၢၼ်ႈပၢႆႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 9 မူင်း ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝတ်ႉၸေယ သီရိ ဢိူင်ႇမိူင်းယူႉ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼႂ်းဝၼ်းပီမႂ်ႇ ဝၼ်းၶမ်ႈလိုၼ်းသုတ်း ၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းသိုၵ်း ၸုမ်းၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႉ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းႁၢၼ်ႉၵဵမ်း(Game) လၼ်ႇၵွင်ႈပႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၵ်းၸႂ်၊ ပၢင်ပွႆးၵေႃႈတိုၼ်ႇသၢၼ်ႈယၢႆႈဝၢႆးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးလႅဝ်းၸတ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢိူင်ႇမိူင်းယူႉ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 ဝၼ်းပီမႂ်ႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းယူႉ မႃးယိုတ်းႁၢၼ်ႉၵဵမ်း (Game) ဝၢႆးၼၼ်ႉ လၼ်ႇၵွင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵမ်း၊ ႁႄႉထတ်းၵူၼ်း ၵႂႃႇမႃး၊ ၶၢဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းပွႆးၵိုၼ်းလႄႈ ဢဝ်ပွႆးတိုၼ်ႇၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းၼၼ်ႉႁႄႉထတ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းၺႃးဢဝ်ၾူၼ်းငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၸုမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမႃးသုၵ်ႉယုင်ႈၼႂ်းပၢင်ပွႆးသေတႃႉ၊ မႃးလၼ်ႇၵွင်ႈၶၢဝ်းပွႆးပီမႂ်ႇတႆးလႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၶိူဝ်းၼိုင်ႈလီမီးလွင်ႈၼပ်ႉယမ်ၵၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းယူႉ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉ မီးၵူၼ်းမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ ၊ ပၢင်ပွႆးတႄႉ ၸတ်းႁဵတ်းသွင်ဝၼ်း ဝၼ်းတီႈ 18 တင်း 19 ဢမ်ႇတၼ်းယူႇသေ သၢၼ်ႈဝၢႆးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-21T13:39:51

https://shannews.org/archives/841

ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ် တီႈသီႇပေႃႉ ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ

ပွႆးလိုဝ်ႈပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ် ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼပ်ႉပၢၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 9 မူင်း ထိုင် ဝၢႆးဝၼ်း မွၵ်ႈ 4 မူင်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း တင်း ၸႄႈမိူင်း ဢိၵ်ႇပႃး ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းတႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်ၾိုၵ်ႈၽွၼ်ႉ လိၵ်ႈလၢႆးတႆး လႄႈ ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ် တီႈဝတ်ႉၽူဝ်းတေႃႇ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈ တႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ မီႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ႁိမ်း 400 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶုၼ်ယုင်းၶဵဝ် ၽူႈတၢၼ်ႈၶႆႈလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ဢၼ်ႁဝ်းတၢၼ်ႈၶႆႈ ၼႂ်းဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်း လူၺ်ႈၽွၼ်းလီၵၢၼ်လူလိၵ်ႈ။ ၵၢၼ်လူလိၵ်ႈၼႆႉ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီသင်လၢႆလၢႆ တင်းမူတ်းတေမီး 10 ပိူင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈ လူလိၵ်ႈၶုၺ်ႉႁၼ်ၼမ်ၼမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ ၵမ်ႈပႃႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ၶဝ်လႆႈမႃးငိၼ်းထွမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ လုင်းၾႃႉ၊ ပီႈၽူင်းၶွင်ႇ ၶဝ်လႄႈသင် ဢၼ်ႁဝ်းတၢၼ်ႈၶႆႈလၢတ်ႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် တေမီး ၽွၼ်းလီတႃႇၶဝ်ယူႇ ပေႃးၶဝ်ႁပ်ႉတုင်းထွမ်ႇလႆႈသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈတိုဝ်းၵမ်ၸွမ်းလႆႈလီလီၸိုင် ႁဝ်းယုမ်ႇ ယမ်ဝႃႈ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီတႃႇၶဝ်တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ(ဢုပ်ႇၶႆႈ) တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵမ်းၼႆႉ မီး ၶူးပူင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး လုင်းၸၢႆးၾႃႈ၊ ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ/ ၽူႈထတ်း လိၵ်ႈ ၶုၼ်ယုင်းၶဵဝ်၊ ၶူးပူင်သွၼ်ၸၢႆးၽူင်းၶွင်ႇလႄႈ ၸရေးမွၵ်ႇသဵဝ်ႈၶၢဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶူးပူင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး လုင်းၸၢႆးၾႃႈ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈ လွင်ႈပိုၼ်းပဵၼ်မႃးပီမႂ်ႇတႆး၊ ၶူးပူင်သွၼ် ၸၢႆး ၽူင်းၶွင်ႇသမ်ႉ တၢၼ်ႈ ၶႆႈတိုၵ်းသူၼ်း ၵၢၼ်ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၶုၼ်ယုင်းၶဵဝ်သမ်ႉ လူလိၵ်ႈ 10 ပိူင်လႄႈ ၸရေးမွၵ်ႇ သဵဝ်ႈၶၢဝ် သမ်ႉ တၢၼ်ႈၶႆႈၼႄ ၵၢၼ်ယူႇသဝ်းၵူၼ်းႁဝ်း ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉလၢႆးပူင်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ မီးၽူႈတေပဵၼ်မေႃသွၼ် မႃးၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈ 138 ၵေႃႉ။ ၸတ်းႁဵတ်း ဝၼ်းတီႈ 05-21/11/2017 ဝႃႈၼႆ။ Photo: Nang San San Aye

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-21T13:37:11

https://shannews.org/archives/834

ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး မူႇၸေႊ မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ထိုင် Dr. ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း

ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း လႆႈႁပ်ႉသူးၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ၼႂ်းဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ဢၼ်ၸတ်း ႁဵတ်းတီႈမူႇၸေႊ။ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ပၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမေႃတႅမ်ႈ ၵႂၢမ်း ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း၊ ပၢင်ပွႆးၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝတ်ႉလွႆတိုင်ၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 18-20/11/2017။ ၸၢႆးႁိၼ်လဵၵ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ယိူင်းဢၢၼ်းလႆႈ မွပ်ႈ ယိုၼ်ႈသူးၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉၼႆႉ ယူႇတီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းၶဝ် မူႇၸေႊ တေတူၺ်း 3 ဢၼ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈတူင်ႉ ၼိုင်ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆး၊ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းလႄႈ ၽူႈပၢႆးမွၼ်းတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပီႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈမွပ်ႈ ယိုၼ်ႈထိုင် ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇတႅမ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း။ ၼႂ်းပၢင်မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇ ၾႃႉၼႆႉ လႆႈမွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ် ၶမ်းၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈလႄႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈဝႂ်ယွင်ႈယေႃး” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈပီ 2016 ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2111 ၼီႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ၸတ်း ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လႆႈမွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉမႃး တင်းမူတ်းမီး 6 ၵေႃႉ။ ပီတႆး 2095 ၼီႈ ပဵၼ်ၸၢႆးမၢဝ်းၶမ်း မူႇၸေႊ ၾၢႆႇပၢႆးမွၼ်းတႅမ်ႈၵႂၢမ်း။ 2096 လုင်းတၢင်းၵေး တူၼ်ႈတီး ၾၢႆႇပၢႆးလိၵ်ႈလၢႆး။ 2097 သြႃႇၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း တႃႈၵုင်ႈ ပၢႆးလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ပၢႆးပိုၼ်း။ 2098 လုင်းသိူဝ်ႁူမ်ႇမိူင်း ၼမ်ႉၶမ်း ၾၢႆႇတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း။ 2107 ၶူးမေႃလူင်လုင်းၸၢႆးၾႃႈ (ၼမ်ႉတူႈ) ဝဵင်းႁၢႆးလူင် တႃႈၵုင်ႈ ပၢႆးလိၵ်ႈ လၢႆး။ ထိုင်မႃးပီၼႆႉ 2112 ၼီႈသမ်ႉ ၶူးမေႃတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဝႃႈ ၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 သမ်ႉ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး မူႇၸေႊ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပႃးထႅင်ႈ ပၢင်ယွင်ႈယေႃးလႄႈ ၵၼ်ႇတေႃး ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်း တီႈႁူင်းႁေႃမွၵ်ႇၵူႇသွႆႈ ပွၵ်ႉ 2 ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-21T13:35:37

https://shannews.org/archives/829

ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင် ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်ပွႆး ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 တီႈၼိုင်ႈတီႈလဵဝ် ၸတ်းပႃးပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ

ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်ပတ်းပိုၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး တီႈဝၢၼ်ႈသၵ်ႇၵွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ ၵူႈပီပီၼႆႉ တေႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းတီႈၼိုင်ႈတီႈလဵဝ်၊ ၸတ်းပႃးပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး။ ၼႂ်းၶၢဝ်းၽွင်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ (ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017)ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင် ပတ်းပိုၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး တီႈဝၢၼ်ႈသၵ်ႇၵွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸႄႈမိူင်းမိူင်းယၢင်း ၸႄႈမိူင်းၶၢင်။ တီႈပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ ၸတ်းပႃးပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈၽႃသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး။ တီႈပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈလႄႈ ၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်းၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းလွင်ႈပွႆးပီမႂ်ႇ ပိုၼ်းပီမႂ်ႇတႆးလႄႈ ပၢႆးပၺ်ၺႃ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးတီႈႁူဝ်ပၢင်ႇၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း 3 ၶမ်ႈၶိုၼ်း။ မီးၵၢၼ်ႁပ်ႉၸဵင်၊ မီးတၢင်းၵႃႈမူၼ်ႈသိူဝ်း၊ ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း၊ မၢဝ်ႇသၢဝ်ၶဝ်လဵၼ်ႈၸဵင် မိူၼ်ၼင်ႇတိုတ်ႉၸိူၵ်ႈၵၼ်၊ လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင်မူၼ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆလွင်ႈ။ ယူႇတီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈမိူင်းၶၢင်ပတ်းပိုၼ်ႉ တင်းမူတ်းမီး 9 ၸႄႈဝဵင်း၊ ၶဝ်တူၵ်းလူင်းႁူမ်ႈၵၼ်ဝႃႈ ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼိုင်ႈပီၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်းၼိုင်ႈတီႈၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ်ပီၼႆႉ ၶဝ်မႃးႁဵတ်းတီႈဝၢၼ်ႈသၵ်ႇၵွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်းၼႆႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တီႈမိူင်းယၢင်း (မူဝ်းၺိၼ်း)ၵေႃႈ ယူႇတီႈသင်ၶၸဝ်ႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸတ်းႁဵတ်း”-ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈၼၼ်ႉ ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ-” ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်း လွင်ႈပွႆးပီမႂ်ႇ ပိုၼ်းပီမႂ်ႇတႆးလႄႈ ပၢႆးပၺ်ၺႃ မီးသွင်တွၼ်ႈ။ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ လိၵ်ႈလၢႆးၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သွၼ်ႁႂ်ႈႁူႉမေႃပၢႆးပၺ်ၺႃ၊ တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂႃႇၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်၊ ၼၼ်ႉပဵၼ်ပိူင်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်း၊ လႆႈဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈၼႆႉသေ လႆႈၶႆႈၼႄၵၼ်ၵႂႃႇ”-ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈပိုၼ်းၼၼ်ႉ ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ-” မိူၼ်ၸိူင်ႉမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈႁူႉၸၵ်းၵၼ်ဝႃႈ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းတိုၼ်းပဵၼ်ငဝ်ႈငႃႇၸႃတိၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း ၶုၼ်တႆးႁဝ်းယူႇသဝ်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်၊ တေႃႇထိုင်ပေႃးလႆႈၵႂႃႇလူမ်ႇႁုပ်ႈယိုတ်းပႅတ်ႈမိူင်းၸဝ်ႈႁေႃမၢၼ်ႈ ဢႃႇဝဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်းၵူႈၵေႃႉ တေႁူႉထိုင်ယူႇ။ မိူင်းလူင် မိူင်းယၢင်း မိူင်းၵွင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉမၼ်းႁိူဝ်ႈႁိူင်းမႃးတႄႉတႄႉ။ မိူင်းၸႄႈၼႃး ဢၼ်မၢၼ်ႈၶဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ မျိတ်ႉၵျီးၼႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢမ်ႈၵႂႃႇၽၢၵ်ႇပုၼ်ႉ တေမီးဝဵင်းမႂ်ႇ ၵၢတ်ႇၵဵဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းတိုၼ်းပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆးသႃ ပီႈၼွင်ႉတႆးၼိူဝ်ၶဝ် ယူႇသဝ်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈမိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇၼႆ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်းတိုၼ်းႁူႉၵၼ်ယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးၼွၵ်ႈၸႄႈမိူင်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇပီႈၼွင်ႉတႆးဝဵင်းၶမ်းတီႈ၊ ႁူမ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း၊ ဝဵင်းပူႇထဝ်ႈ (ပူႇတႃႇဢူဝ်ႇ)၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ တူၼ်ႈတဵမ်း၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼမ်ႉတေႃး၊ မူင်ႇယႂႃႇ၊ ၽွင်းပိၼ်ႇ၊ တႃႈၵုင်ႈ၊ မိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ၊ ၵၢတ်ႇသႃလႄႈ ဝၢၼ်ႈ/ပွၵ်ႉ/ဢိူင်ႇၼႂ်းဝဵင်းတူပ်းမိုဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇဝၢၼ်ႈဢွင်ႇၸေႇယ၊ တၼၢၼ်၊ ဝဵင်းတူပ်းမိုဝ်း (တမူး)၊ ဝၢၼ်ႈၸၢႆးၸိူင်း (မိၼ်းတႃး)၊ တႃႈလေႃႉ (လေးသဵၵ်ႉ) ၊ ဝၢၼ်ႈထူင်းၵထိၼ်ႇ၊ ၼွင်ၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၸတ်းႁဵတ်း။ မီးပီႈၼွင်ႉတႆးၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း တီႈၸမ်တီႈၵႆၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်-ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းတႆးၵေႃႈလၢႆလၢႆတီႈ လၢႆလၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈၸတ်းႁဵတ်း။ ၼႂ်းမိူင်းထႆးမိူၼ်ၼင်ႇတီႈဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ၊ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်း။ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူၼ်ၼင်ႇတီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ငဝ်ႈငုၼ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၸတ်းႁဵတ်း၊ မီးပီႈၼွင်ႉၸမ်ၵႆလၢႆတီႈလၢႆတၢင်းဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ တီႈလႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ ၸတ်းမီးပႃးႁွင်ႈၼႄၶူဝ်းပိုၼ်း၊ ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈၽႃသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-21T13:33:17

https://shannews.org/archives/824

ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ၸုမ်းဝႃႉ UWSA သူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ

ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ဢၼ်ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸတ်းႁဵတ်းတီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA သူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၼ်ႁႅင်း။ သၢင်ႈလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ။ တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမႁႃႇ ဢူးတႃႉပၢၼ်း လႄႈ ဢူးသျိၼ်ႇၵျူင်း (ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉပလိၵ်ႈၸုမ်းဝႃႉပၢင်သၢင်း) ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ၊ ပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA သေ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း-ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးတူၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်လႆႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး တီႈလွႆတႆးလႅင်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ-“လႆႈႁၼ်ၵူၼ်းလူင်တႆးလႄႈၵူၼ်းလူင်ဝႃႉၸွမ်းၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ လီၸူမ်းၸွမ်း။ ဢၼ်ဝႃႉမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သၢႆလႅင်းလီဢၼ်ၼိုင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇမိူင်းတႆးႁဝ်း၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈဝႃႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆး”-ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- “လိူဝ်သေဢၼ်ဝႃႉ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး၊ မီးၵၢၼ်ၵိၼ်ၶဝ်ႈမႂ်ႇၼမ်ႉမႂ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်းမိူင်းတႆး၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်မိူင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၼ်ႁႃၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင် TNLA တင်း RCSS ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈငိၼ်းၸိူင်ႉၼႆယူႇ”-ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဝႃႉ UWSA တင်းၸုမ်းတႆး RCSS ၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၵေႃႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တီႈလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ။ ထိုင်မႃးၽွင်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၵေႃႈ RCSS သူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းၵႂႃႇႁူပ်ႉဝႃႉ တီႈပၢင်သၢင်းမႃးၵမ်းၼိုင်ႈ။ ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ၾၢႆႇပၢင်သၢင်းသူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းမႃးႁူပ်ႉ RCSS တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း၊ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး ပၢင်ပွႆးၵိၼ်ၶဝ်ႈမႂ်ႇၼမ်ႉမႂ်ႇ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁပ်ႉ NCA ၶႂ်ႈႁႃလွၵ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်မႂ်ႇသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ။ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 7 ၸုမ်း ဢၼ်ယူႇတၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ။ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၼိုင်ႈၼႂ်း 8 ၸုမ်း ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ဝႆႉတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈ။ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပူတ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2015 ၼႃႈတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ ၽွင်းၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယူႇၼႆႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-21T13:32:00

https://shannews.org/archives/820

ပွႆးပီမႂ်ႇတႆးၼမ်ႉၶမ်း ၸတ်းပၢင်ယွင်ႈယေႃးၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း

ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၸတ်းပႃးပၢင်ယွင်ႈယေႃးၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇဢဝ်ၼႃႈဢဝ်တႃၸႄႈဝဵင်း။ ပၢင်ပွႆးတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸတ်းႁဵတ်းဝၼ်းတီႈ 18-19/11/2017 တီႈဝတ်ႉၽြႃးလူင်ၵေႃႇမိူင်း ၵၢင်ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉယူႇတီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး လႆႈမွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်သူး ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၸၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၢႆးၼုမ်ႇမိူင်း (ႁွင်ႉ) ၸၢႆးတႅတ်ႉပႅင်ႇထူး (ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင်လွမ်) (Myanmar Football Federation U – 18 ) လႄႈ ၼၢင်းမူၺ်ၶမ်း (Miss all Nations Myanmar 2017 ။ ၼၢင်းမူၺ်ၶမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ09/07/2017 လႆႈၶဝ်ၶႅင်ႇပၢင်(Miss North Shan State 2017 ) သေထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းငၢမ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။မိူဝ်ႈပၢင်ၶႅင်ႇ ( Miss Golden Land Myanmar 2017 တီႈတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၼၢင်းႁၢင်ႈလီတီႈသုတ်း ၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ် Miss all Nations Myanmar 2017။ ၸၢႆးၼုမ်ႇမိူင်း ၼႆႉမိူဝ်ႈပီ 2015 ၶႅင်ႇလႆႈထုၵ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်း (Myanmar Football Federation U – 18 ) သေလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈၶႄႉတီႈမိူင်းၶႄႇ ၊ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈပီ 2016 လႆႈၵႂႃႇၶႅင်ႇတီႈမိူင်း ၶႅမ်ႊ ၿေႃႊၻီႊယိူဝ်ႊ၊ မိူင်းဝႅတ်ႊၼၢမ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸၢႆးသၢမ်မူၼ်ႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈယိုၼ်ႈ မွပ်ႈၵမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ပိူဝ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇမိူဝ်ႈၼႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼႆႉ လၢႆတီႈ ၵေႃႈၸတ်းပႃးပၢင်ယွင်ႈယေႃး ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-21T13:31:32

https://shannews.org/archives/817

တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁူပ်ႉၵၼ်တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇတင်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/11/2017။ တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉဝႃႈ – “ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈ ပဵၼ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပဵၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ လွင်ႈမၼ်ႈၵိုမ်းလႄႈ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၸိူဝ်းၼႆႉ၊ တႃႇယိူင်းဢၢၼ်းလႄႈယိူင်းမၢႆပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်လႆႈၼၼ်ႉ လွင်ႈဢၼ်မီးၵၢၼ်ႁူမ်ႈမိုဝ်း တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၼႆႉ တေၸၢင်ႈၸွႆႈႁႂ်ႈၸဵဝ်းထိုင်ယိူင်းမၢႆလႆႈဢၼ်ၼိုင်ႈ” သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Xin Hua ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ Mr. ဝင်ႊဢီႊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ၶႄႇၽွမ်ႉတေသၢၼ်မိုဝ်းတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ပၼ်ႁႅင်းၶိုင်သၢင်ႈပူၵ်းပွင်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ၊ ယွၼ်ႉၶႄႇတင်း မၢၼ်ႈပဵၼ်ဝၢၼ်ႈပီႈမိူင်းၼွင်ႉၵၼ်လႄႈ ပၼ်ႁႅင်းတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ” ။ မိူဝ်ႈၽွင်းတေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇလႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းတီႈ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-20T13:29:35

https://shannews.org/archives/813

တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ 2112

ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ 2112 ၼီႈ ယွၼ်း သူးႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးယူႇလီၵတ်းယဵၼ်။ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇ တႅမ်ႈလိၵ်ႈၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းပီမႂ်ႇ 2112 သူင်ႇၸူးပၢင် ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၵူႈၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/11/2017။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၽွင်းၶၢဝ်းပီမႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းဢၼ်လီထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်း လွင်ႈလၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈႁဝ်း မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးသေပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်လီၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၼႃႈၵၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတိူဝ်းတွၼ်း။ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပီမႂ်ႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၶိုၼ်းမႄးထတ်းတူၺ်း လွင်ႈပိုၼ်းလင်ၶိူဝ်းတႆးၵူႈပၢၼ် ပၢၼ်၊ လွင်ႈၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး၊ လွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈတႆး၊ လွင်ႈပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး ဢၼ်မီးမႃး ၸဵမ်ၵွၼ်ႇပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းတႆးပေႃးတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်၊ တိုၵ်းသူၼ်းၵၼ်၊ၸုင်ၸၼ်ၵၼ်ပွင်သၢင်ႈၵႂႃႇသေၵမ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉႁႂ်ႈလႆႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃတင်းမူတ်းသေယဝ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် တင်းမူတ်းတေၸၢင်ႈၶၢမ်ႇၸၢမ်ႇပူၺ်ႈလႆႈ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ႁႂ်ႈၸၢင်ႈပၼ်လႆႈၶူဝ်းမူၺ်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႇမူဝ်ႇၶရေႊၸီႊ ဢၼ်မီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ဢၼ်ဢိင် ဢဝ်ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်သေယဝ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ပႆယၢင်ႈၸွမ်းၵၼ်ၵႂႃႇႁႂ်ႈႁွတ်ႈထိုင်တီႈယိူင်းမၢႆသေၵမ်း။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-20T13:27:58

https://shannews.org/archives/808

ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးတင်းသဵင်ႈ ဢွၼ်တၢင်းႁွင်ႉဝႃႈၶိူဝ်းသယၢမ်

လိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇ ဢၼ်တႆးႁဝ်းၸႂ်ႉယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢႆမိူင်းၵဵင်းတုင် ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈၶူင်သၢင်ႈဢွၵ်ႇမႃး။ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးတင်းမူတ်းၵေႃႈ ဢွၼ်တၢင်းႁွင်ႉဝႃႈသယၢမ် (သျႅၼ်း)။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပီႈၼွင်ႉတၢင်းမျႃႉဝတီႇၶဝ် တိုၵ်ႉႁွင်ႉမိူင်းထႆးဝႃႈ မိူင်းသယၢမ်၊ ပေႃးတေၵႂႃႇမိူင်းထႆး လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇမိူင်းသယၢမ်- ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် လၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ဝၼ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆးၼၼ်ႉ လိူဝ်သေၸတ်းပၢင်ပွႆး ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ယဝ်ႉ တၢင်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး (ၵဵင်းမႆႇ) လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈလွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီၽုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းတႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းလၢႆၵေႃႉလၢႆၸဝ်ႈ။ တီႈပၢင်ၵႅဝ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈလွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ မီးပႃးပၢင်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းတႆး ၸိူဝ်းမႃးႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းလဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ပၼ် ပီႈၼွင်ႉၽူႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မီးပႃးၵၢၼ်တွၼ်ႈသူး/ရၢင်းဝလ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် မွၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဝႃႈ-“လိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇႁဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႉမႃးတီႈၸဝ်ႈသၢႆမိူင်းၵဵင်းတုင်။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ပူၼ်ႉလွတ်ႈပဵၼ်ၸၢတ်ႈၶီႈၶႃႈတီႈဢိင်းၵလဵတ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁင်းၵူၺ်း၊ ပေႃးမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁင်းၵူၺ်းၼႆ ဢၼ်လႆႈယိပ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသၢႆမိူင်း။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ဢိင်းၵလဵတ်ႈၵေႃႈၶႅၼ်ႇ လိၵ်ႈထႆးၵေႃႈၶႅၼ်ႇ၊ မၼ်းၸဝ်ႈၶႅၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆၽႃႇသႃႇ။ ပေႃးမၼ်းၸဝ်ႈယိပ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ၺႃမိူင်းတႆးယဝ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈမႃးႁွင်ႉၽူႈမီးပၺ်ၺႃ မေႃလိၵ်ႈမေႃလၢႆးတင်းသဵင်ႈသေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈႁဵတ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ႁဵတ်းဢွၵ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လိၵ်ႈတႆးမႂ်ႇဢၼ်ႁဝ်းၸႂ်ႉယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈမၼ်းၸဝ်ႈမႃး၊ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ မီးၵုၼ်းမုၼ်ယႂ်ႇၼိူဝ်တႆးႁဝ်းတႄႉတႄႉ”-ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ မၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆၵမ်မီးလၢႆပပ်ႉ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းပဵၼ် (The Shan State and the British Annexation) မိူင်းတႆးလႄႈလွင်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈမႃးၽွင်းငမ်း-ၼႆယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈတႆး၊ သယၢမ်၊ Shan လုၵ်ႉတီႈလႂ်မႃးၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “တႆးဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တၢင်းပီႈၼွင်ႉထႆးပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇဝႃႈ လွတ်ႈလႅဝ်း။ ဢွၼ်တၢင်းၼႆႉ မိူင်းထႆးႁွင်ႉဝႃႈသယၢမ်၊ ထိုင်မႃးပီ 1949 ၶဝ်တၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး၊ သၽႃးႁပ်ႉႁွင်းသေ ၸင်ႇၵွႆႈပဵၼ်မႃးႁွင်ႉဝႃႈထႆးလႅၼ်ႊ။ မိူင်းထႆးၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈႁွင်ႉ သယၢမ်တိၵ်းတိၵ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ သယၢမ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး ပိူၼ်ႈႁွင်ႉသယၢမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပွင်ႇၸိူင်ႉၼၼ်၊ သယၢမ်ၼႆႉမၼ်းပွင်ႇဝႃႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းထႆးၼႆႉ လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းသယၢမ်တင်းမူတ်း၊ လႃးႁူႇ ၶမဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသယၢမ်တင်းမူတ်း မၼ်းပွင်ႇၸိူင်ႉၼႆ”-ဝႃႈၼႆ။ “တီႈၼႆႈၼႆႉ မၼ်းပိူင်ႈဢၼ်တင်းႁဝ်းဢိတ်းၼိုင်ႈ၊ ပေႃးသူၸဝ်ႈယူႇတီႈပွတ်းမႄႈသွတ်ႇ-မျႃႉဝတီႇၸိူဝ်းၼႆႉ သူၸဝ်ႈတေႁူႉယူႇ။ ၵူၼ်းမျႃႉဝတီႇၶဝ်ၼႆႉ ပေႃးလူဝ်ႇမႃးယူတ်းယႃတူဝ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈသင်၊ ပေႃးလူဝ်ႇမႃးၵႃႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈသင်၊ ၶဝ်ဝႃႈတေၵႂႃႇမိူင်းသယၢမ် (သျႅၼ်းပျီႇတႂႃးမႄႇ) ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႃႈတေၵႂႃႇမိူင်းထႆး။ ၶဝ်တိုၼ်းႁွင်ႉမိူင်းၼႆႉပဵၼ်မိူင်းသယၢမ်၊ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉႁွင်ႉယူႇ။ ႁဝ်းႁွင်ႉဝႃႈႁဝ်းပဵၼ်တႆး ပဵၼ်ထႆးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁွင်ႉႁဝ်းဝႃႈပဵၼ်သယၢမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းမွၼ်း၊ ၶမဵၼ်။ ၼႂ်းၶိူဝ်းမွၼ်း ၶိူဝ်းၶမဵၼ်ၼၼ်ႉ ပႃးပီႈၼွင်ႉဝႃႉ ပီႈၼွင်ႉလွႆ (ပလွင်ႈ) ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် လၢတ်ႈပႃးၼင်ႇၼႆ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ ၸၢႆးသႅင်ယ လၢတ်ႈၼႄတၢင်းယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ- “ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ လွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 4 ။ ပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်း ဝၼ်းပီမႂ်ႇၼႆႉ လွင်ႈၾိင်ႈငႄႈ လိၵ်းလၢႆး ၽႃးသႃ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ပၢႆးမွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်လၵ်းမၼ်း။ ပိူင်လူင်မၼ်း တေလိူၵ်ႈဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈလႂ်ပဵၼ်လၵ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈထွမ်ႇငိၼ်းမၼ်းလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ၸိူဝ်းမႃးမွၵ်ႇလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းလွင်ႈႁူဝ်ၶေႃႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ပဵၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်း၊ ၸတ်းပွၵ်ႈၵမ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ယူႇတီႈၽူႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းပဵၼ်လၵ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈပီႈၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ၶဝ်မႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ဝႆႉႁူဝ်ၶေႃႈလွင်ႈပၢႆးမွၼ်းပဵၼ်လၵ်း”-ဝႃႈၼႆ။ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇၼႆႉ လိူဝ်သေၸတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး မႃးလၢႆလၢႆပီ၊ ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၽႃးသႃလိၵ်ႈလၢႆးၵႂၢမ်းလၢတ်ႈမႃး လၢႆမိူဝ်ႈလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇပီ 2014 မႃး လႆႈၸတ်းပၢင်လူင်းၾွၼ်ႉလိၵ်ႈတႆး ယူႊၼီႊၶူတ်ႊၼႂ်းၶိူင်ႈၾူၼ်ႊ/မိုဝ်းထိုဝ်၊ ၼႂ်းၶွမ်ႊၽိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈမႃးလၢႆလၢႆပွၵ်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်သႃသၼႃၵေႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၸတ်းပၢင်ပွႆး သၢင်ႇလွင်း တီႈဝတ်ႉၵူႈတဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈထႅမ်တၢင်းဝတ်ႉမႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။

['ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ']

2017-11-20T13:22:23

https://shannews.org/archives/800

ပၢႆႉတၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၶိုၼ်းမႄးၽႅၼ်ႁွႆႈၶိုၼ်း ၼ်ႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇၼိုင်ႈၶမ်ႈ

ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ႁူမ်ႈၵၼ်တၢင်ႇပၢႆႉ/ ၽႅၼ်ပၢႆႉ တၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၼႂ်းဝၼ်းလိူၼ်ၸဵင် မႂ်ႇၼိုင်ႈၶမ်ႈ ပီတႆး 2112 ၼီႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး တင်းၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တၢင်ႇ/ၽႅၼ်ၶိုၼ်း ပၢႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ဝဵင်းမိူင်းၼွင် ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉ မႃး ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ၼၼ်ႉ ၸွမ်ႁၢၼ် တၢၼ်းလၢႆႇ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸႂ်ႉပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈ ယွၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်းၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ(1) ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ “ ယူႇတီႈၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ႁူမ်ႈၵၼ် 3 ၵေႃႉသေ ၵမ်ႉၸွႆႈဢွၵ်ႇငိုၼ်းပၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇလႆႈတၢင်ႇလိၵ်ႈထိုင် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇလႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း တင်း ၽူႈတႅၼ်းလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးလႄႈ ဢဝ်တၢင်း လွင်ႈ ပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်သေၵေႃႈ လႆႈတၢင်ႇပၢႆႉ/ၽႅၼ်ပၢႆႉမႃးၶိုၼ်း” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်း။ ပေႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼႆ မၼ်းပဵၼ်လွင်ႈႁႃတၢင်းၽိတ်းၵၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉတၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး တၢင်ႇ/ၽႅၼ် တႅမ်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈတႆးတင်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈၵူၺ်း။ တေႃႈလဵဝ် ယႃႉပႅတ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈပႅတ်ႈသေ ၶိုၼ်းမႄးတႅမ်ႈသႂ်ႇပၼ်လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ “ မိုင်းနန်း” ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸွမ်ႁၢၼ် တၢၼ်းလၢႆႇ လူင်းပိုၼ်ႉ တီႈ တႃႇၵူတ်ႇထတ်းတပ်ႉ ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉၼႆသေ ထူပ်းႁၼ်ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၼွင် ၸႄႈဝဵင်းၵေး သီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်၊ ယွၼ်ႉပၢႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေတူဝ်ၼႆသေ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈပူတ်းပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၼႆႉ မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢွၵ်ႇဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၼွင် တီႈပၢႆႉၼၼ်ႉ တႅမ်ႈ လိၵ်ႈတႆးတင်း လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉ “ယိၼ်းလီႁပ်ႉတွၼ်ႈၽႅဝ်ထိုင် မိူင်းၼၢင်း” MONG

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-20T13:17:11

https://shannews.org/archives/788

သင်ၶၸဝ်ႈ တင်း ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ

ဝၢၼ်ႈၵူၼ်း 40 ဝၢၼ်ႈပၢႆ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ဢၼ်ယူႇပႃႈတႂ်ႈၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉ မၢၼ်ႈပၢင်ႇ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ လႆႈႁူမ်ႈ ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇတင်း ၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်း ႁပ်ႉ တွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ၵူႈလွင်ႈဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉၼႆသေ ဢမ်ႇပဵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းမႃးသေပွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်း ၶၢဝ်ႇၽူႈ တွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး တင်းၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ဢွၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈပိုၼ်းပီမႂ်ႇပဵၼ်မႃးၸိူင်ႉ ႁိုဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈၶႃႈႁဝ်းသမ်ႉ လၢတ်ႈလွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်လိူင်ႇၽႄႈ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းလူႉသုမ်း ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းမီးယူႇ သေတႃႉၵေႃႈ တူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇၸူးမၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈၼႃႈၶႃႇလိုၼ်းမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ႁဝ်းတေလႆႈမႆႈၸႂ်။ တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈလၢတ်ႈမၼ်းယဝ်ႉ မၼ်းလိူင်ႈၽႄႈ ၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃး ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇတီႉ ၺွပ်းၵုမ်းၵမ်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈပျီႇ တုၸိတ်ႉ ၵုမ်းၵမ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ လွင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉလိူင်ႇ ၽႄႈယူႇ တီႈတႄႉမၼ်း ၶဝ်လူဝ်ႇၸွႆႈၽဵဝ်ႈၸွႆႈဢဝ်လိူင်ႈ လွင်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပေႃးမီးၵႃႈႁိုဝ် တေႃႈလဵဝ် တိုၵ်ႉသိုဝ်ႉ ငၢႆႈလူမ်ၼၼ်ႉၼႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း ပဵၼ်ၽူႈတႅၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသေ လႆႈၶိုၼ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းတိုၵ်း သူၼ်းထိုင်ၵႂႃႇဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈသေ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈလႆႈၸတ်းႁဵတ်းမႃးၸိူင်ႉၼႆ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ် ၵိုၵ်းပိုၼ်း တႄႉ တႄႉမိူဝ်းၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈလႆႈၸၢင်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းပွႆးသေ ႁပ်ႉၸဵင် ၵႂႃႇၸိူင်ႉ ၼၼ် ၵူၺ်း ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းပႃး ပၢင်တၢၼ်ႈၶႆႈ(ဢုပ်ႇၶႆႈ) ႁႂ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် လႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ၼႆ မၼ်းၵေႃႈလီ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီတႄႉတႄႉ။ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း တၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းတိုၵ်ႉၵူဝ် ပေႃးဝႃႈလွင်ႈပႃႇတီႇၼႆ ၶဝ်ဝႃႈပဵၼ်သိုၵ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶပ်ႉမၢႆ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းသမ်ႉ ၽူႈတၢင်ၼႃႈလူင်(ၼႃယၵ) တင်း ၽူႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ပွႆး ဢဝ်တီႈယူႇ။ မွၵ်ႇပၢင်းဢဝ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ ဝိႁၢရ်သၢႆလႅင်းထမ်း (ၵွင်းလူမ်း) မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ မွၵ်ႇထိုင် ႁူဝ်ပဝ်ႈဢိူင်ႇ လုင်းၸၢႆးၼႃႇရိင်ႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ လုင်းၸၢႆးၶုၼ်ၽုင်း မွၵ်ႇ လၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း၊ ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း။ ၸၢႆးလႅင်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လူဢၢၼ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈၶေႃႈယွၼ်းသူး ပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ဢၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၶုၼ် ထုၼ်းဢူးၾၢၵ်ႇမႃး။ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႉ ၶိုၼ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼၢင်းထူၺ်းလူႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶွပ်ႈၸႂ် ဢိုတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈႁူမ်ၸူမ်းပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ၶမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းတွမ်းၼႆႉ မီးပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-20T13:14:53

https://shannews.org/archives/782

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးၵမ်ႉထႅမ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတဢၢင်း ႁဵတ်းပီမႂ်ႇတီႈလႅၼ်လိၼ်

ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းတဢၢင်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းပွတ်းတွၼ်ႈၼိူဝ် ၸိုင်ႈထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ တဢၢင်း ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် မီးပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းတဢၢင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းထႆး ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ်လၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇႁၵ်ႉသႃၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး မိူင်းထႆး ၵမ်ႉထႅမ်ၸၢဝ်းတဢၢင်း ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးပီမႂ်ႇ တဢၢင်း တီႈမူႇဝၢၼ်ႈၼေႃးလႄး ဢိူင်ႇမွၼ်ႉပိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၾၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ မီးပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်း တဢၢင်း ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ တၢင်းပွတ်းၼိူဝ်ၸိုင်ႈထႆး ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ (ၼၢင်း)လူၺ်ႈၵွႆႈ ၽူႈတၢင်တူဝ် ၸၢဝ်းတဢၢင်း ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း ႁဝ်း မိူင်း ၵွၵ်ႇ၊ ၵဵင်းမႆႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈ 50 ပၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽိတ်ႈမွၵ်ႇပႃး ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် လႄႈ ပီႈ ၼွင်ႉတဢၢင်းႁဝ်း ဢၼ်ယူႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈမႃး။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတဢၢင်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း 2 ပီ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းပီ 2015 ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပီၼႆႉ ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17-19 ၼႆႉ ယွၼ်ႉဢဝ်ၵမ်ႉသၢင်ႇတေႃႇပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း ႁဝ်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်တၼ်းၼႆသေၸတ်းႁဵတ်းၵူၺ်း။ ပေႃးဢဝ်ၸွမ်းၾိင်ႈ တဢၢင်းႁဝ်းဝႃႈ ၸိုင် ပီမႂ်ႇတဢၢင်းႁဝ်း တေပဵၼ်မွၵ်ႈလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတဢၢင်းၼႆႉ တေမီးၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း လွင်ႈပဵၼ်မႃးပိုၼ်းပီမႂ်ႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆတၢင်း(ႁႄႇၶႃႈပူၼ်း) ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇလႄႈ မီးပၢင်လဝ်ႇမူၼ်ႈတူၼ်ႈၸႂ်ပၢၼ်မႂ်ႇတင်း တၢင်းၵႃႈၾိင်ႈ ႁိတ်ႈ ႁွႆး ၸၢဝ်းတဢၢင်း ဝႃႈၼႆ။ တႃႇတေပဵၼ်မႃးပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတဢၢင်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈမူႇဝၢၼ်ႈၼေႃးလႄးၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတဢၢင်း 10 မူႇဝၢၼ်ႈ လႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈၶပ်းၶိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင် ဝႃႈၼႆ။ ပီမႂ်ႇတဢၢင်း ပီၼႆႉ တူၵ်းမႅၼ်ႈ 2708 ၼီႈ။ ဢဝ်ပီသႃသၼႃ 2560 တင်ႈသေ ဢဝ်ပီပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ဢဝ် ၼိပ်ႉပၼ်း 148 ၼၼ်ႉ မႃးလေႃး။ ၸင်ႇဝႃႈ တူၵ်းမႅၼ်ႈ ပီ 2708 ၼီႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2017-11-20T13:11:31

https://shannews.org/archives/779

ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းတွၼ်ႈပီမႂ်ႇ ထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁႂ်ႈယူႇလီၵတ်းယဵၼ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်

ငဝ်ႈငုၼ်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး SNLD ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူး တႅမ်ႈလိၵ်ႈတၵ်ႉၼၢႆထိုင်ပေႃႈ မႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပီမႂ်ႇ 2112 ၼီႈ။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးတႆး ဢၼ်မီးမႃးၸဵမ်ၵွၼ်ႇမိုၼ်ႉသိုၼ်း တႆးဢွၼ်ၵၼ်ပႂ်ႉပႃးပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇလွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆး၊ တူၼ်ႈၸႂ်၊ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ၊လွင်ႈပၢႆး ဝူၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈတိူဝ်းတွၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ဢဵၼ်ႁႅင်းလႄႈၶၢဝ်းယၢမ်းဝႆႉၸၢႆႇတႃႇပၢင်ပွႆးပၢင်လၢမ်းယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ပိူင်လူင်မၼ်းလူဝ်ႇဝႆႉၸၢႆႇ တႃႇၵၢၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆးႁူႉမေႃ၊ ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လွင်ႈပၵ်းပိူင်၊ လွင်ႈ IT ၊ လွင်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃးၵိုင်ႇငၢမ်ႇတင်းၸိုဝ်ႈသဵင်ပိုၼ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်ႉငိူၼ်ႈၵူၼ်းတႆး သေၵမ်း။ ၽွင်းမိူဝ်ႈသၢင်ႈႁႅင်းယုၵ်ႉမုၼ်းယူႇၼၼ်ႉ ဢၼ်တေလႆႈၼၵ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼႆႉသမ်ႉပဵၼ် လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၵၼ်ယဝ်ႉ ။ တႃႇတေၽွမ်ႉႁူမ်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၵၼ်လႆႈသမ်ႉ တေလႆႈမေႃ ယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၼ်ႁႃ၊ တႅၵ်ႇယၢႆႈၵၼ်ၵူၺ်းၸင်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃ၊ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉလူဝ်ႇမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း ။ လၢႆးတၢင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၼႆႉ လီလႆႈလူင်းမိုဝ်းတိုဝ်းၵမ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၵူၼ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈပႃး ပီႈၼွင်ႉၵူႈၶိူဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းတေႃႇၵၼ်ၵႂႃႇၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေပွင်သၢင်ႈလႆႈ လွင်ႈၶွတ်ႇ လိူတ်ႈၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ ”ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:19:26

https://shannews.org/archives/770

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈထုၺ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လူႉတၢႆၼိုင်ႈၵေႃႉ

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်း သူင်ႇယႃတူဝ်တီႈ ႁူင်းယႃလူင်ၼမ်ႉၶမ်း ယႃဢမ်ႇလႆႈလႄႈ လူႉတၢႆၵႂႃႇ။ ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 မူထိူၼ်ႇတူဝ်ၼိုင်ႈၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃးသေ မႃးထုၺ်သႂ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈၸၢႆး ထုၼ်းဢူး ဢႃယုမွၵ်ႈ 35ပီ ယူႇတီႈဝၢၼ်ႈငွၼ်းဢိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးၸွႆႈၵၼ်ဢဝ်သူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈႁူင်းယႃလူင်ၼမ်ႉၶမ်း ယွၼ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း လႄႈယႃဢမ်ႇတၼ်းသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးလႃႉမိၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ မိူဝ်ႈၽွင်းၸၢႆးထုၼ်း တိုၵ်ႉဢုၼ်ႇၽၵ်းတေၵိၼ် ၶဝ်ႈဝၼ်းယူႇၼၼ်ႉ မူတူဝ်ၼႆႉလုၵ်ႉလႂ်မႃးဢမ်ႇႁူႉ မႃးထုၺ်ပၼ်မၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်း ႁဝ်းၶႃႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ဢဝ်တူဝ်မၼ်းၸၢႆးသူင်ႇႁူင်းယႃ ၵူၺ်းၼႃႇမၼ်းၸၢႆးမၢတ်ႇ ၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းလႄႈလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇဝႃႈၼႆ ” ။ မူထိူၼ်ႇတူဝ်ၼႆႉလုၵ်ႈတၢင်းလႂ်မႃးဢမ်ႇႁူႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွႆႈၵၼ် လမ်းယိုဝ်းသေတီႉလႆႈတူဝ်တၢႆမူတူဝ်ၼႆႉ။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈမီးမူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆမႃးသေပွၵ်ႈ ၊ ပွၵ်ႈၼႆႉပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:18:10

https://shannews.org/archives/766

RCSS/SSA မိူင်းပၼ်ႇ ၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်းလႄႈ မႆႉတႃႇႁဵတ်းႁိူၼ်း 3 လင်ဢၼ်ၺႃးၸုတ်ႇၽဝ်

ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA လုမ်းၵပ်းသၢၼ်မိူင်းပၼ်ႇ ၸွႆႈထႅမ် ပၼ်ငိုၼ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းတိုဝ်းမႆႉ တႃႇၸဝ်ႈႁိူၼ်း3လင်ဢၼ်ၺႃးၽဝ်။ ဝၼ်းတီႈ 17/11/2017 ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်း တီႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း 3 လင်၊ဢၼ်ၺႃးၽဝ် ၼိုင်ႈလင်လႂ် 200,000 ပျႃးလႄႈမႆႉတႃႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းၵၢၼ် ႁဵတ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸဝ်ႈဢွင်ႇၵႅၼ်ႇမိူင်း ၽူႈၼင်ႈလုမ်းၵပ်းသၢၼ် RCSS မိူင်းပၼ်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ဢၼ်ပဵၼ်ၵေႃႈပဵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵုမ်ႇၶီၸႂ်မွင်ၸႂ်ယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၼင်ႇဢၼ်ပွင်ပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇ ၊ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇႁဝ်းၵေႃႈၼင်ႇ ႁိုဝ်တေလွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလႆႈၸွႆႈၵၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈတူၺ်းလွမ်ၵႂႃႇ ” ဝႃႈၼႆ ။ ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး ၵူၼ်းမိူင်းပၼ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆသေ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS မႃးၸွႆႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမီးႁႅင်းၸႂ်လႄႈ ဢုၼ်ႇၸႂ်မႃး ပဵၼ်ဢၼ်ယိၼ်းၸူမ်းတႄႉၶႃႈ ” ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ၼၼ်ႉ ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်း ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပၢႆ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း လုင်းၸၢႆး ၵျေႃႇ + ၼၢင်းထူၺ်းသေၸုတ်ႇၽဝ်လၢမ်းမႆႈပႃးႁိူၼ်းလုင်းၶတ်းတိယ + ပႃႈၼၢင်းၶမ်း လႅင်လႄႈ လုင်းၸီႉၼ+ပႃႈၸိုၼ်ႈ ပွၵ်ႉတူၵ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၾႆးတႄႇမႆႈ 2 လင်တႄႉဢမ်ႇလိူဝ်သင် ထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈတႄႉ တၼ်းမႆႈၶိုင်ႈလင် သုမ်းၵႃႈ ၶၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 4,820,000 မွၵ်ႈ 5 လၢၼ်ႉပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မိူင်းပၼ်ႇၵုမ်းၶင်တူဝ်ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်းဝႆႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈမၼ်းၸၢႆးယွင်ႇယႃႈ – ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈယိုၼ်ယၼ်။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:17:03

https://shannews.org/archives/763

လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 7 ဢထၵ 2 ပၢင်လွင်း သမ်းၶဵမ်ႁႄႉတၢင်းပဵၼ်သေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ

ဢွၼ်ႇယိင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 7 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် (ဢထၵ) မၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း သမ်းယႃ ႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵျႃႇပၢၼ်ႇထႅပ်ႉယႅပ်ႉဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈသေ လႆႈလူႉတၢႆ ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃလူင် ၸဝ်ႈၸၢမ် ထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2:30 မူင်း ဢွၼ်ႇယိင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 7 ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းယဵၼ်ႇယဵၼ်ႇ ထူၺ်း ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ဢူးၽူဝ်းတွင်ႇတင်း ၼၢင်းတိၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 2 ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ဝၢႆးသမ်းၶဵမ်ယဝ်ႉ မွၵ်ႈ 6 ၸူဝ်ႈမူင်း လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ တီႈႁူင်း ယႃလူင် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ 3 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈပၼ် တၢင်းပဵၼ် ၵျႃႇပၢၼ်ႇထႅပ်ႉ ယႅပ်ႉဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈ ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ယူႇတီႈၼၢင်းယဵၼ်ႇယဵၼ်ႇထူၺ်း လႆႈႁပ်ႉသမ်းၶႅမ်ႁႄႉၵင်ႈ မိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင် ဝၼ်း 11 မူင်း။ ထိုင်မႃး ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12:45 မူင်း လိုဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းသမ်ႉမဝ်းလႄႈ လႆႈၼမ်း ဢဝ်တူဝ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2:30 မူင်း ယူႇတီႈႁူင်းယႃ ပၢင်လွင်းလႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇ ၵႂႃႇယႃတီႈတူၼ်ႈတီး ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ပဵၼဝႆႉတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၸဵမ်ပိုင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး ၽွင်းသမ်းယႃႈယႃၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်း လိူတ်ႈ(ႁူဝ်လိူၼ်) မႃးၼႆ ၶူးသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယဵၼ်ႇယဵၼ်ႇထူၺ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃတိ ဝၢၼ်ႈၽွင်းလွင်း(ပွင်းလွင်း) ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း တၢင်းၵႂႃႇၼေႇပျီႇ တေႃႇ မႃးယူႇႁူင်ႁဵၼ်း(နတလ) ပူၵ်းပွင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႅၼ်လိၼ် ဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ဝၼ်းလဵဝ် ၵၼ်ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9:45 မူင်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 6 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉသမ်းၶဵမ်ႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ်ၵျႃႇပၢၼ်ႇထႅပ်ႉယႅပ်ႉဢွၵ်းဢေႃၵႂ်ႈၼႆႉသေ မဝ်း လႆႈၼမ်းတူဝ်သူင်ႇၵႂႃႇ တီႈႁူင်းယႃၸဝ်ႈၸၢမ်ႇ ထုၼ်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 8 ၵေႃႉ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် မၢႆ 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈႁပ်ႉယူတ်းယႃဝႆႉယူႇ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ဝႃႈၼႆ။

['ပၢႆးယူႇလီ']

2017-11-17T13:15:50

https://shannews.org/archives/759

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸတ်းပၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းႁူႉ တီႈၼမ်ႉၶမ်း

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလွင်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပိူဝ်ႈသၢၼ်မိူဝ်းၵၼ်မိူဝ်းၼႃႈ ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ Save the Children တင်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ တီႈဝဵင်းသႃႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လၢႆလွင်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸုမ်းၽႂ်မၼ်း၊ လၢႆးႁဵတ်းၵၢၼ်ၸုမ်း ၽႂ်မၼ်း၊ တႃႇၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ၊ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉမီးလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ ယၢင်းလႅင်၊ ၶၢင်၊ တဢၢင်း၊ တႆးၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ ။ ၼၢင်းၵေသီ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် ၸုမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငႃႇငမ်းယဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (EPRP) မိူင်းတႆး ဢၼ်ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်ၼႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈ- “ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈမီးၽွၼ်းလီ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း တေမီးလွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ်၊ မီးၵၢၼ်သင်မႃးၵေႃႈ တေၸၢင်ႈၸွႆႈ ၵၼ်ၵႂႃႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ Save the Children ၼႆႉတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၊ ၸွႆႈထႅမ်မႄႈလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈမီးတိုဝ်ႉတၢင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး လိူဝ်ၼၼ်ႉ သၢၼ်မိုဝ်းတင်းၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းသေ ၸွႆႈထႅမ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:14:54

https://shannews.org/archives/756

ၽႅၼ်ၵၢၼ် ပူၵ်းပွင် တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ၽူႈတႅၼ်းၼမ်းဢုပ်ႇ ၼႂ်းသၽႃးၼၼ်ႉ ၺႃးပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ

ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ တၢင်ႇထိုင်ႁႂ်ႈလႆႈၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ ၼႂ်းသၽႃး ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တမ်းပၼ် ၽႅၼ်ၵၢၼ် မႁႃႇပျူႇႁႃႇ တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶႅပ်းသဵင်ၵမ်ႉထႅမ်သေၺႃးပၢၵ်ႈပႅတ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ပၢင်ၵုမ်သၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ထူၼ်ႈ 6 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ တၢင်ႇထိုင် ႁႂ်ႈလႆႈၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် လွင်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတမ်းပၼ်ၽႅၼ် ၵၢၼ် မႁႃႇပျူႇႁႃႇ တႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်(မူႇၵျူဝ်ႇ)။ ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၶႃႈႁဝ်းတၢင်ႇၵႂႃႇ လွင်ႈတေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လိူင်ႈတမ်းပၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် မႁႃႇပျူႇႁႃႇ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/10/ 2017 ၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းသၽႃးႁၼ်လီသေ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်။ ၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၸုမ်းမႃးသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈ မႁႃႇပျူႇႁႃႇၼႆႉ။ ၽိူဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းၶိုၼ်းတၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၶေႃႈမၵ်ႉမၼ်းၵႂႃႇ။ ၵမ်းၼႆႉ ၽွင်းလူင် ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဝုၼ်းမႅတ်ႉဢေး ၶိုၼ်းတွပ်ႇလၢတ်ႈၼႂ်းသၽႃးဝႃႈ ႁဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းယူႇ လွင်ႈမုၼ်း လႅင်း တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၶေႃႈတၢင်ႇထိုင်ၼႆႉ ၶႂ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈမၢႆတွင်းဝႆႉၵူၺ်း (မှတ် တမ်း) ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးႁဵတ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈမၢႆတွင်းၼႆ မၼ်းမဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ပေႃးမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ယဝ်ႉၼႆ မၼ်းတေလႆႈႁဵတ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၼႆႉမၼ်းပဵၼ် ၵၢၼ်လမ်ႇ လွင်ႈ ၽူႈတႅၼ်းၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ၵမ်ႉထႅမ် ၵမ်းၼႆႉမၼ်းသမ်ႉမႃးႁဵတ်းၽိုၼ်မၢႆတွင်း။ ယူႇတီႈၶႃႈ ႁဝ်းသေ လုၵ်ႉလၢတ်ႈ ဝႃႈ ၶႃႈႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၵ်းမၼ်ႈ ၼႂ်းသၽႃးၼႆ ၶႃႈႁဝ်းၸင်ႇ လႆႈသပ်းလႅင်း ၼႄၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ၺႃၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸင်ႇမႃးတႅပ်းတတ်းတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၵၼ် တင်းမူတ်း ၽူႈတႅၼ်းမီး 403 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ႁၼ်လီၵမ်ႉ ထႅမ်သမ်ႉ မီး 173 ၵေႃႉ၊ သၢၼ်ၶတ်းသမ်ႉ 219 ၵေႃႉ လႄႈ ဢၼ်ယူႇၵၢင် ဢမ်ႇတွတ်ႈသမ်ႉ 2 ၵေႃႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ၾၢႆႇၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဝုၼ်းမႅတ်ႉဢေး ပေႉၵႂႃႇသေ ၶေႃႈတၢင်ႇထိုင် ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸၢႆးဢူးၶမ်းၼၼ်ႉ လႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈမၢႆတွင်း ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးဢူးၶမ်း လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်လီဢၢမ်းတႄႉယဝ်ႉ ၼႂ်းၸုမ်းပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်လႂ် ၵေႃႈလီယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈ တေမႃးတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် တေတၢင်ႇၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းဢိူဝ်ႈၼႆ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ပေႉသေပွၵ်ႈ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဢေႃႈ။ ပေႃးၶဝ်တေႃႇၶဝ်တၢင်ႇတႄႉ ၶဝ်ပေႉ မိူၼ် လွင်ႈထူင် ယၢင်(ပလတ်ႉ သတိတ်ႉ) ဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈပၼ်ဢိူဝ်ႈ။ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းသွၼ် တႃႇပူၵ်းပွင်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မၼ်း လမ်ႇလွင်ႈ ပေႃးပဵၼ်တၢၼ်ႇၼႆႉ ၶဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇသင်ၵေႃႈလီ ၶဝ် ဢမ်ႇပေႃး ၶႂ်ႈပၼ်တီႈယူႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မီး 1 လင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်း သေ ပိုတ်ႇဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ် ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း တင်းမူတ်း မီး 46 လင်။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်သွၼ်/ပိူင်သွၼ် ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ၸၢႆးဢူးၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း ၶႂ်ႈတမ်းပိူင်၊ ပူပိုၼ်ႉပၢႆးပၺ်ၺႃၵႂႃႇ ၸဵမ်ၸၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်(မူႇၵျူဝ်ႇ) ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-17T13:13:34

https://shannews.org/archives/753

ၼႂ်းဝူင်ႈလဵဝ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး 4 ပွၵ်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ ႁိမ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းႁႅင်း 4.2 ရိၵ်ႊတိူဝ်ႊ လွင်ႈလူႉသုမ်းမၢတ်ႇဢမ်ႇမီး။ ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် တမ်းဝၢင်းတီႈယူႇလႄႈ ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆၼႆႉ လွင်ႈလူႉသုမ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတၢႆ ဢမ်ႇမီးသင် ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တၢင်းၾၢႆႇၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ယၢၼ်ႇၵႆဝဵင်းၵဵင်းတုင် 27 လၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5:06 မူင်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 09/11/2017 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တင်း ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၸႄႈဝဵင်း မူင်ႇယႂႃႇ ယၢၼ်ၵႆ ၶၢဝ်းယၢမ်း လၢႆၸူဝ်ႈမူင်း ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆသွင်တီႈ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 12/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တၢင်းႁႅင်း 3.9 ရိၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၼႂ်းတိူင်းဢေႊရႃႇဝႃႇတီႇ ဝႃႈၼႆ။ 7daydaiy

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2017-11-17T13:12:09

https://shannews.org/archives/750

ဝဵင်းၵဵင်းတုင် မုၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈ လူႉလွၼ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၼမ်ႉႁွင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈတိၼ်ထၢတ်ႈ ဢိူင်ႇၵၢတ်ႇထၢႆႈ ယၢၼ်ႇၵႆဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 2 လၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ မုၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၼမ်ႉႁွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈဝႃႈ “ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်း လႆႈႁပ်ႉၾူၼ်း ၵူၼ်းထူဝ်းၶဝ်ႈမႃးလၢတ်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈမုၼ် တူၼ်ၼိုင်ႈလွၼ်ႇတၢႆဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉႁွင်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇဢဝ်တူဝ်တၢႆၼၼ်ႉ မႃးသူင်ႇတီႈႁူင်းယႃ။ ပဵၼ်မုၼ်ၸဝ်ႈ ဝတ်ႉလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ။ လွင်ႈၵၢၼ်တၢႆၼႆႉ ၸူမ်ၼမ်ႉသေ တၢႆဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇ ပဵၼ် လႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈၶၢပ်ႈတူဝ်မုၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ၾၢင်ႁၢင်ႈတူဝ်ၶိင်းယင်း တိုၵ်ႉလီယူႇ။ ၼိူဝ်ႉ ဢမ်ႇၼဝ်ႈ လႅဝ်ၵႃႈႁိုဝ်” ဝႃႈၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ မုၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၼႆႉ လႆႈသူင်ႇဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်သေ တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်း တူၺ်းယူႇ ဝႃႈလွင်ႈၵၢၼ်တၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း http://www.tachileik.net/2017/11/bk.html Photo: နှလုံးလှပိုင်ရှင်များ

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T13:10:24

https://shannews.org/archives/746

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ ၶွမ်ႊမတီႊပၢင်ပွႆး တၢင်ႉယၢၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းပၢင်လွင်းႁဵတ်းၵိုၵ်းပွႆးႁပ်ႉၸဵင်

ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်ႉ တေမီးပႃးပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆသေ ၶွမ်ႊမတီႊပွင် ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢမ်ႇႁပ်ႉလႆႈ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းပႃးပၢင်လွင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 17-19/11/2017 ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈႁူင်းႁေႃၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ တေၸတ်းပႃးပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆသေ ၶွမ်ႊမတီႊပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဢွၼ်ၵၼ်သၢၼ်ၶတ်းႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ မၼ်းမီးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ တေမႃးႁဵတ်းပၢင် တေႃႇလွင်း ၼႂ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးတင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၶႃႈယဝ်ႉ။ သင်ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃးပွႆႇပၼ်ႁဵတ်းၼႆ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈ တင်းယၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း တေ လူႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ပွႆးၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးႁဝ်းလႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်ပၢင်ပွႆးႁဝ်းၵေႃႈ တေလူႉပႃးထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ တိုၵ်ႉဝႃႈမီးၵၢၼ် လၵ်ႉႁဵတ်းပၢင်တေႃႇလွင်းယူႇၸိုင် တေဢဝ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ ႁူႉတင်းၵမ်ႇၽႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵမ်းလိုၼ်းမႃး တူၵ်းလူင်းၵၼ်သေ ၶွမ်ႊမတီႊပၢင်ပွႆးႁၢမ်ႈတၢပ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း ပၢင်တေႃႇ လွင်း။ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၼႆ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းသူးၵူၼ်းမိူင်းယူႇ ပေႃး ၼၼ် ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူး သမ်ႉတေဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းသင် ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းပၢင်ပွႆး။ ပေႃးဝႃႈ တေၵဵပ်းၶွၼ်ႇပၢင် တေႃႇ လွင်းသေ ႁဵတ်းၼႆ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶွမ်ႊမတီႊပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ် သၢၼ်ၶတ်း ႁၢမ်ႈတၢပ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်း 3 ဝၼ်း ၶပ်ႉမၢႆပၢင်ပွႆးသမ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 17/11/ 2017 ပိုတ်ႇပၢင်ပွႆး။ ဝၼ်းတီႈ 18 သမ်ႉ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း မီးပၢင်လဵၼ်ႈၸဵင်၊ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈသမ်ႉ ႁပ်ႉတွၼ်ႈပီမႂ်ႇတႆး 2112 ၼီႈ။ ဝၼ်းတီႈ 19 သမ်ႉ လူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ ၶဝ်ႈမႂ်ႇလႄႈ လဵင်ႉလူပီႈၼွင်ႉၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်/ ၵူၼ်းထဝ်ႈ တင်း ပီႈၼွင်ႉၶႅၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-17T19:08:20

https://shannews.org/archives/743

ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA 8 ၸုမ်း တေပိုတ်ႇလုမ်းတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ

ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ EAO ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်း NCA ဝႆႉၼၼ်ႉ တေပိုတ်ႇလုမ်း NCAS-EAO တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ။ ဝၼ်းသဝ်တီႈ 18/11/2017 ၶၢဝ်းယၢမ်း 3:45 မိၼိတ်ႉ၊ ယူႇတီႈ ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA 8 ၸုမ်းသေ တေပိုတ်ႇလုမ်း ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ။ ဢွင်ႈတီႈပၵ်းလုမ်းၼႆႉ မီးႁိမ်းၸမ် လုမ်းၾၢႆႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် (NRPC) ၊ ပဵၼ်တိူၵ်ႈၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ မၢႆ-6 သဵၼ်ႈတၢင်းသူၺ်ႇလီႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၵမ်ႇမႃႇယုတ်ႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ “ပိူဝ်ႈတႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵႅဝ်ႈပိုတ်ႇလုမ်းပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇ/ႁွင်ႉမွၵ်ႇထိုင်ဝႆႉ ၸုမ်းၽွင်းတၢင်လၢႆလၢႆမိူင်း။ ပိူင်လူင်မၼ်း 6 မိူင်းလူင် ဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်လၵ်းထၢၼ် ၽူႈႁူႉႁၼ်ၸွမ်း မိူဝ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) ၊ မိူၼ်ၼင်ႇၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၊ ၸိုင်ႈမိူင်းယူႊရွပ်ႊ EU ၊ မိူင်းၶႄႇ၊ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ၊ ထႆး၊ ၵျပၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ”-ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းလုမ်း PI ဢၼ်ႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၼႃႈၵၢၼ် ၵမ်ႉထႅမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14-15/11/2017 ၸုမ်းႁူမ်ႈသၢင်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် (PPST) ၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် (ၵမ်းတီႈ 16) တီႈႁူင်းႁႅမ်းဢမူဝ်းရႃး တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၶိုၼ်ႈတင်းမူတ်းမီး 33 ၵေႃႉ၊ လႆႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်း 15 ၶေႃႈ။ ၼႂ်း 15 ၶေႃႈၼႆႉ ၶေႃႈတီႈၼိုင်ႈ တႅပ်းတတ်းတေပိုတ်ႇလုမ်း EAO တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတၢင်ႇၶေႃႈ ပႃးဝႆႉမိူၼ်ၼင်ႇ- တေထတ်းသၢင်ၶိုၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ၵၢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် NCA ။ လွင်ႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း 37 ၶေႃႈ ဢၼ်တူၵ်းလူင်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈတၢင်ႇလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းၼႄၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈႁူႉၸွမ်းၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်သေ တုမ်ႉတွပ်ႇပၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၶိုၼ်း။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅင်းဝႆႉ တႃႇတေသိုပ်ႇတၢင်ႇၼႄ တီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင် ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ဢၼ်တေၸတ်းတၢင်းၼႃႈၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 9 ႁူဝ်ၶေႃႈ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 9 ၶေႃႈၼၼ်ႉ- 1.လၵ်းၵၢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ 2.ဢႃႇၼႃႇၸိၵ်းၸွမ်။ 3.လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်တင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ 4.သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶွင်ၸႄႈမိူင်း။ 5.လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈၸႄႈမိူင်း။ 6.လွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄဢႃႇၼႃႇၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈၸႄႈမိူင်း။ 7.သုၼ်ႇလႆႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်း ၸႄႈမိူင်း။ 8.လွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸုမ်းဢေႇ။ 9.လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈတပ်ႉ/ယႄးၸႄႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ-ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်း 9 ၶေႃႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၽွင်းႁၢင်လိူၼ်မေႊ 2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇဢၼ်မႃးၽွင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈယင်းမီးၼမ်သေ တေသိုပ်ႇဢုပ်ႇထႅင်ႈ- လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းပၢင်ၵုမ် PPST ထႅင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈ ယင်းပၼ်ႁႅင်းၵမ်ႉထႅမ် UNFC, DPN လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးဝႃႈတေဢဝ်လၢႆးၵၢၼ်မိူင်းသေၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း၊ သမ်ႉတေၶႂ်ႈတႄႇတင်ႈပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆၸိုင် ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်လီတီႈသုတ်းယဝ်ႉ တႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA – ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-16T13:06:28

https://shannews.org/archives/739

ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ လိုပ်ႈၾၼ်းၵၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃးၾၼ်း 3 ၵမ်း

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 4 ၵေႃႉ ပႃးမိတ်ႈပႃးလႅဝ်းပႃးၶွၼ်ႉလိုပ်ႈလမ်းၾၼ်းတႅင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ 4 ၵေႃႉ တေႃႇ 4 ၵေႃႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃးၾၼ်း 3 ၵမ်း ၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်း ဢွၼ်ႇၸၢႆးဝၢၼ်ႈဢၢႆႇ 4 ၵေႃႉ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ တီႈလွႆ ယဵဝ်ႈသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းသမ်ႉၺႃး ဢွၼ်ႇၸၢႆးထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ မီးၵူၼ်း 4 ၵေႃႉ ၶီႈလူတ်ႉၶိူင်ႈလမ်းမႃး ၸွမ်းလင်ၶဝ် ဢဝ်လႅဝ်းၾၼ်းသႂ်ႇ ၵေႃႉၺႃးၾၼ်းပဵၼ် ၸၢႆးလႅင်း 19 ပီ ၺႃးၾၼ်း 3 ၵမ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၸႅင်ႈၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈႁူင်း ပလိၵ်ႈမၢႆ (1) ပွၵ်ႉ (3) ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးႁၢၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၶႃႈႁၼ်တႂ်ႈၼႃႈတႂ်ႈတႃၵမ်း သိုဝ်ႈ ယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝၢၼ်ႈဢၢႆႇဢေႃႈ။ မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး 4 ၵေႃႉ(လၢတ်ႈၵႂၢမ်းၶႄႇ) လမ်းၸွမ်းလင်လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆးဝၢၼ်ႈဢၢႆႇသေ တိၼ်တိုပ်ႈလူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်လူမ်ႉ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆးသွင်ၵေႃႉဢၼ်သွၼ်ႉမႃးသမ်ႉ လူင်းမႃးသေ ဢဝ်လႅဝ်းၾၼ်းသႂ်ႇ 2-3 ၵမ်းယဝ်ႉ ၼႅတ်ႈၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈၶဝ်သေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ၊ ၶႃႈလမ်းၸွမ်းလင်ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶိုတ်း” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၶႃႈၵေႃႈၶိုၼ်းထၢမ်တီႈဢွၼ်ႇၸၢႆးတႆးႁဝ်းဝႃႈ သူယၢမ်ႈမီးလွင်ႈၽိတ်းမေႃးၵၼ်ဝႆႉႁႃႉ၊ ၶဝ်တွပ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇမီး ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ်ၶဝ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁိမ်းၸမ် ႁူင်းပလိၵ်ႈမၢႆ(1) သေတႃႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတူၺ်းသေဢိတ်း ၶႃႈႁဝ်းၵႂႃႇၸုၵ်းတီႈၼႃႈႁူင်းပလိၵ်ႈၼၼ်ႉ သေ ပွင်ႉလႃႇၶဝ် ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇမႃးတူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ဢွၼ်ႇၸၢႆးတႆး 4 ၵေႃႉၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးဝၢၼ်ႈဢၢႆႇ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵေႃႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇ ၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉၸၢႆးလႅင်း သူင်ႇယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃလူင် လႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈမီးၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵၢင်ၵိဝ်ႇ လၢႆၸုမ်း – ၸုမ်းၶႄႇ၊ ၸုမ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸုမ်းတႆး၊ ၸုမ်းၶၢင်၊ ၸုမ်းပလွင်ႈ၊ ၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်၊ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်သႅၼ်းယူႇႁူင်းႁဵၼ်း။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-16T13:04:02

https://shannews.org/archives/733

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် လႆႈငိုၼ်းထႆးသႅၼ်ပၢႆ တႃႇၸွႆႈထႅမ်တႆးပၢႆႈၽေး 6000 ပၢႆ ၸိူဝ်းႁူပ်ႉ တၢင်းယၢပ်ႇ ၶဝ်ႈ/ၼမ်ႉ

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး/ တူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ- တင်း ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်တႆး ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ တင်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် သေ ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်လႆႈငိုၼ်းထႆးသႅၼ်ပၢႆ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး 6 တီႈ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းႁိမ်း 6,200 ၵေႃႉ တေလႆႈမီးၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း – 11 မူင်း ၵၢင်ၶိုၼ်း ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး၊ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸွမ်း လႅၼ်လိၼ် မိူၼ်ၼင် ၶႅမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵုင်းၵျေႃႇ၊ လွႆလမ်၊ လွႆသၼ်ၸူႉ၊ လွႆၵေႃႇဝၼ်း၊ လွႆတႆး လႅင်းလႄႈ လွႆသၢမ်သိပ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ThaPae East ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းၶမ်းဢုင်ႇ ၽူႈၵၢပ်းသၢၼ် ၼႂ်းၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁွတ်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ယိူင်းဢၢၼ်း ဢၼ်လႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ႁူဝ်ၵူၼ်း ႁိမ်း 6,200 ၵေႃႉၼႆႉ ထုၵ်ႇတတ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ်၊ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊမႃးၼႆႉ ၵူၼ်း 6,000 ပၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး ၵဵင်းမႆႇသမ်ႉၵႂႃႇဢႅဝ်ႇသေ ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးသေ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း ပၢင်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်တႃႇၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၸုမ်းၶွမ်ႊမတီႊႁဝ်းသေ ၸင်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းမႃး၊ တႃႇတေလႆႈငိုၼ်း သိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢၼ်၊ သူင်ႇပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းႁူပ်ႉထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ငိုၼ်းဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃလႆႈမႃး တင်းမူတ်း ဢမ်ႇဝႃႈၶၢႆတၢင်းၵိၼ် ၵႃႈၶဝ်ႈၽၵ်းတူမႃး ၼိုင်ႈၵေႃႉ 100 ဝၢတ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈသိုဝ်ႉၶဝ်ႈသၢၼ် သိုဝ်ႉၼမ်ႉ မီႇ/ ၼမ်ႉမၼ်း/ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၸမ်ပဵၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးႁဝ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶၢတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းတွင်းၸိူဝ်းလႆႈမႃး တီႈၽူႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လႄႈသင်၊ ဢၼ်သူင်ႇ(ဢူၼ်း) မႃးတၢင်းယေးငိုၼ်း(Bank) လႄႈသင် တေသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ပႃးၸဵမ်ၶဝ်ႈသၢၼ် လႄႈ ၼမ်ႉမၼ်းသေ သူင်ႇၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၸိူဝ်းယူႇလႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆးၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းမူၼ်ႈ ၸႂ်တွႆႇ တိုင်ႈ Chang Puak Jazz, North Gate Groups လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈႁိတ်ႈ ႁွႆးတႆး ၼူၵ်ႉ/ တူဝ်း၊ တၢင်းၵႃႈယိူင်း/ ၸိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၼႆႉမႃး ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၺႃးၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းမိူင်း ၸုမ်း TBC (The Border Consortium) တတ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူၵ်းႁဵင်ပၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်ႈၼမ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 1996-97။ မိူဝ်ႈ ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်း သၢမ်သႅၼ် (300,000)ပၢႆ လႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႃႈ လိုပ်ႈတဵၵ်း ၸႂ်ႉၶၢႆႉ ဢွၵ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေး ဝၢၼ်ႈသူၼ်၊ ၼၢင်းယိင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵေႃႈမီး။ သင်ဝႃႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၸိုင် သူင်ႇ(ဢူၼ်း) ငိုၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းယေးငိုၼ်း(Bank) ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး (လႅၼ် လိၼ်တႆး-ထႆး) လႆႈတီႈ – Account Name: Ms.saranrath Saifah and Mr.komson Jaiyen Bank: Siam Com mercial Bank Branch: Tesco Lotus Ruamchok (Chiang Mai) Account Number: 408-469974-4 SWIFT Code: SICOTHBK သင်ဝႃႈ သူင်ႇ(ဢူၼ်း) ငိုၼ်းၶဝ်ႈၼႂ်းယေးငိုၼ်းယဝ်ႉ ၶႅၼ်းတေႃႈၸွႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ်တီႈ- Email: shanstaterefugeecommittee@gmail.com Website: www.shanrefugee.org Facebook: Shan State Refugee Committee-Thai Border

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-16T13:01:21

https://shannews.org/archives/728

ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ/ပွၵ်ႉတူၵ်း မိူင်းပၼ်ႇ – ၾႆးမႆႈ 3 လင်

ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃယုမွၵ်ႈ 30 လၵ်ႉၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းၵူၼ်းပွၵ်ႉတူၵ်းသေ ၽဝ်ႁိူၼ်းပိူၼ်ႈလႄႈ ၾႆးမႆႈလၢမ်းၵႂႃႇ 3 လင်။ ဝၼ်းတီႈ 16/11/2017 ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9:00 ပၢႆ ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်း ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပၢႆ လၵ်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းလုင်းၸၢႆးၵျေႃႇ+ၼၢင်းထူၺ်းသေၸုတ်ႇၽဝ်ႁိူၼ်းလၢမ်းမႆႈပႃးႁိူၼ်းလုင်းၶတ်းတိယ + ပႃႈၼၢင်းၶမ်းလႅင်လႄႈ လုင်းၸီႉၼ+ပႃႈၸိုၼ်ႈ ပွၵ်ႉတူၵ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈ လၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၸၢႆးၼွင်ႉ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်းမၢႆ 1 SNDP လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၾႆးမႆႈပွၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၶႄၾႆးႁူမ်ႈၵၼ်ၶႄသေၾႆးမွတ်ႇၵႂႃႇ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈပေႃးမီးၵူၼ်းယွင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸိုင် ႁႂ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းလႄႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပိၼ်ႇပုတ်ႈၵၼ်သေဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႇၵႂႃႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၾႆးတႄႇမႆႈ2 လင်တႄႉဢမ်ႇလိူဝ်သင် ထႅင်ႈလင်ၼိုင်ႈတႄႉတၼ်းမႆႈၶိုင်ႈလင် လွင်ႈလူႉ သုမ်းၵႃႈၶၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 4,820,000 မွၵ်ႈ 5 လၢၼ်ႉပျႃး။ ၵေႃႉဢၼ်ၸုတ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းပွၵ်ႉတူၵ်း မိူင်းပၼ်ႇ – ၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ မီးတၢင်းပဵၼ် ႁူဝ်ၸႂ် ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ ယွင်ႇလဝ်ႈ/ ယႃႈ ၼႆသေတႃႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈယိုၼ်ယၼ် တႅတ်ႈတေႃး တူဝ်မၼ်းၸၢႆးတႄႉယၢမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵုမ်းၶင် ဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ မိူင်းပၼ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by Sai Nong SNDP Mong Pen

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-16T13:00:19

https://shannews.org/archives/725

RCSS/SSA တေဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ပႃးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ

ယူႇတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၶႂ်ႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊတႆး ၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊၼႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ (2018) ၊ ပေႃးယဝ်ႉၸင်ႇၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU) သေ ဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်း တႃႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS) ၸွမ်သိုၵ်းယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- “ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ တေဢၢၼ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ တင်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁဝ်းၶႂ်ႈႁွင်ႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၵူႈတီႈတီႈမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈပႃး၊ တႆးၼွၵ်ႈမိူင်း တႆးပူၼ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈပႃး။ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမီးသုၼ်ႇႁူမ်ႈၵူႈၾၢႆႇ၊ ပေႃးတေမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတမ်းလမ်းၼႂ်း (Agenda) မၼ်းဢမ်ႇၼမ်၊ လၢတ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းမႅၼ်ႈသိုဝ်ႈသႂ်ႇတီႈပဝ်ႉမၢႆမၼ်း”-ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းလၢတ်ႈဝႃႈ ပိူင်လူင်မၼ်းမီး 4 ၶေႃႈ။ 1.ပုၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေၸုၵ်းၵႂႃႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ 2.ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU) ၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၸိၵ်းၸွင်ႈမၼ်းသေ ႁႂ်ႈၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ လႆႈၶဝ်ႈပႃး။ 3.ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပႃႇတီႇလဵဝ်ၼႆႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ်။ 4.လၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵၢၼ်လုမ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေတမ်းၾၢင်ႁၢင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ သုၼ်ၵၢင်မၼ်းႁဝ်းတေဝႆႉတီႈလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ”- လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊ ဢၼ်မီးယိူင်းဢၢၼ်းၸတ်းႁဵတ်းပွၵ်ႈတၢင်းၼႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆးၶိူဝ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ယိူင်းဢၢၼ်းပႃးၸဵမ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပဢူဝ်း၊ ပလွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေမွၵ်ႇထိုင်/ၽိတ်ႈမွၵ်ႇပႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢမ်ႇမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼၼ်ႉယူႇတီႈၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း။ ၵၢၼ်မွၵ်ႇထိုင်ၼႆႉ တေဢမ်ႇမွၵ်ႇထိုင်ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း၊ တေမွၵ်ႇၼႂ်း ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈၶဝ်၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်၊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၸိူဝ်းပဵၼ်ၽူႈမီးပၺ်ၺႃၶဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ- ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊၼႆႉ တေဢဝ်ၸိုဝ်ႈ RCSS သေၸတ်းႁဵတ်း၊ ပေႃး RCSS ႁဵတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈမႃးပၢင်ၵုမ်လူင် CSSU ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈတေဢဝ်ၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတီႈၼၼ်ႈယဝ်ႉ ႁဝ်းၸင်ႇၵွႆႈဢဝ်မႃးဢုပ်ႇၼႂ်း CSSU ၊ CSSU လူဝ်ႇမႃးဢုပ်ႇၵၼ်လၢႆးႁဵတ်း၊ လႆႈၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတီႈ ၶွၼ်ႊၵရႅတ်ႊယဝ်ႉ CSSU ႁဝ်းတေႁဵတ်းႁိုဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ- ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လၢတ်ႈပႃးထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း (NCA) တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈ။ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပူတ်းဢွၵ်ႇပႅတ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2015 ၼႃႈတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ ၽွင်းၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယူႇၼႆႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၸၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပၢင်လူင်ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး။

['ၵၢၼ်မိူင်း']

2017-11-15T12:57:57

https://shannews.org/archives/721

ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းလွင်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈသူၼ်ၼွင်ၶဵဝ်ၺႃးၶႃႈတၢႆ

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပုၼ်ႈ ၽွၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ႁႅမ်တၢႆ လုင်းထေးဢွင်ႇ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈလွင်ႈတီႈလိၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၽိတ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ပေႃႉႁႅမ် လုင်းထေးဢွင်ႇ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ လွင်ႈတီႈလိၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈတူၺ်းလွမ်ပၼ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵႅတ်ႇၵင်ႈတီႈလိၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၽႂ် မၼ်းၼင်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်းပဵၼ်ထမ်း။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး MGR Online ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/11/2017ဝႃႈ – “ ၸုမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ FIDH ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ထတ်းထၢမ်ႁႂ်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၽူႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်ပေႃႉႁႅမ် လုင်းထေးဢွင်ႇ တီႈၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉမႃးပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇဝႆးဝႆး၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ၊ တူၺ်းလွမ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼင်ႇမီး လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လုင်းထေးဢွင်ႇၼႆႉ ၺႃးၵူၼ်းမွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉပေႃႉထုပ်ႉမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/10/2017 လူႉတၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 တီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး ) သေ ဢဝ်တူဝ် တၢႆမၼ်းမႃးၾင်ၶိုၼ်း တီႈပႃႇၸႃႉဝၢၼ်ႈပႃႇႁႆး ။ တီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 70 % ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈၵၢၼ်ၼႃး တႄႇပီ 2011 မႃး ဝၢၼ်ႈမိူင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃး မီးၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈႁူင်းၵၢၼ်၊ ႁူင်းၾႆးၾႃႉမႃးလႄႈ လွင်ႈယိုတ်းတီႈလိၼ်၊ ၶႂၢၵ်ႈတီႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉမီးမႃး။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ မီးတီႈလိၼ်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီးဝႂ်တီႈလိၼ် တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ မီးပၼ်ႁႃမႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2017-11-15T12:55:41

https://shannews.org/archives/714

ၾႆးမႆႈဝိႁၢရ်ႁူဝ်လၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ လူႉသုမ်းၵႃႈၶၼ်သွင်ႁဵင်သႅၼ်

ၵိူတ်ႇၽေးၾႆးမႆႈဝိႁၢရ်ႁူဝ်လၢၼ်း ဝၢၼ်ႈႁူဝ်လၢၼ်း ထုင်ႉၸလၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ၊ ၶူဝ်းၶွင်ဝတ်ႉ/ၵျွင်း၊ ငိုၼ်းတွင်း လူတ်ႉၵႃး လူႉသုမ်းပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၾႆး 2,000 သႅၼ်ပျႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/11/2017 လႆႈၵိူတ်ႇၽေး ၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉသေ ၾႆးမႆႈဝတ်ႉ/ၵျွင်း ဝိႁၢရ်ႁူဝ်လၢၼ်း ဝၢၼ်ႈႁူဝ်လၢၼ်း ထုင်ႉႁူဝ်လၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဢွင်ႈတီႈၾႆးတႄႇမႆႈပဵၼ်တီႈတၢင်းလင်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈပုတ်ႉထ/ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၼိူဝ်ဝိႁၢရ်၊ တင်ႈတႄႇၶၢဝ်းယၢမ်း တဵင်ႈဝၼ်းၸၢႆႉ 12:30 မူင်းတေႃႇထိုင်ၵၢင်ၶမ်ႈ 7:30 မူင်း ၾႆးၸင်ႇမွတ်ႇ။ ၶူဝ်းၶွင်ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႂႃႇတင်းမူတ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းလိူဝ်သင်-ၼႆယဝ်ႉ။ ၸၢႆးသၢႆၾႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းထုင်ႉၸလၢၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ-“တီႈဝတ်ႉၼႆႉ မီးသြႃႇၸဝ်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 5 တူၼ်။ ၾႆးမႆႈမိူဝ်ႈသြႃႇၸဝ်ႈတိုၵ်ႉသုင်းသွမ်း။ တီႈဝတ်ႉၼႆႉၵိုတ်းသြႃႇၸဝ်ႈတူၼ်လဵဝ် ၸဝ်ႈသၢင်ႇဢွၼ်ႇၶဝ် တိုၵ်ႉၵႂႃႇၶိုၼ်ႈၵျွင်း။ ၽိူဝ်ႇသြႃႇၸဝ်ႈသုင်းသွမ်းယဝ်ႉသေ ဢွၵ်ႇၵျွင်းသွမ်းမႃးယဝ်ႉၼႆ ႁၼ်ၾႆးမႆႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈသမ်ႉ ဢႅၼ်ႇၶိုၼ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ်ၵျွင်း မိူဝ်းဢဝ်ၵၢၵ်ႇသေႃးၵႃး၊ ၾႆးႁုပ်ႇၺႃးတီႈႁူဝ်လႄႈတီႈတိၼ်ၾၢႆႇၶႂႃမၼ်းၸဝ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃၼမ်ႉပွင်ႈ-ၼႆယဝ်ႉ”-ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ-“ၾႆးတႄႇမႆႈမွၵ်ႈ 12 မူင်းၶိုင်ႈ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်ၵႂႃႇၵၼ်မူတ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶႄၾႆး။ တီႈယူပ်ႈယွမ်းႁဝ်းၶႃႈတႄႉ သမ်ႉပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇလႄႈ ဢမ်ႇမီးလူတ်ႉၵႃးၶႄၾႆး။ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လႆႈပႃးၵႂႃႇ ၼႂ်းၾႆး လူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ၊ ၶဝ်ႈပိူၵ်ႇ 40 ထူင်၊ ၵွင်မွင်းသၢမ်သိူင်းလႄႈ ငိုၼ်းသြႃႇၸဝ်ႈဝႃႇလိင်ႇတ 18 သႅၼ်”- လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ဝတ်ႉ/ၵျွင်းလင်ၼႆႉ ႁဵတ်းမႃးမိူဝ်ႈပီ 2012 ၊ (ပီသႃသၼႃ 2556)၊ ပဵၼ်ဝိႁၢရ်သွင်ၸၼ်ႉ၊ ၸၼ်ႉၼိူဝ်ပဵၼ်မႆႉပႅၼ်ႈ ၸၼ်ႉတႂ်ႈပဵၼ်မၢၵ်ႇဢုတ်ႇ။ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇတင်းမူတ်း ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈဝတ်ႉ/ၵျွင်းလင်ၼႆႉ တေတူၵ်းမႅၼ်ႈငိုၼ်းမွၵ်ႈသွင်ႁဵင် (2,000) သႅၼ်-ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်လၢၼ်းၼႆႉမီးၾၢႆႇႁွင်ႇမိူင်းယႆ ယၢၼ်မိူင်းယႆမွၵ်ႈ 50 လၵ်းပၢႆ၊ ယၢၼ်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ 30 လၵ်းပၢႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-15T12:53:55

https://shannews.org/archives/710

ၶူးလႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸုမ်းၵေႃတႆး ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းတီႈသၽႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ

ၶူးသွၼ်လႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸုမ်းၵေႃတႆးတႃႈၵုင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းတီႈ သၽႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇႁူႉၸၵ်းၽူႈတႅၼ်းလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းသၽႃး။ ဝၼ်းတီႈ 14/11/2017 ၶူးသွၼ်လႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းၵေႃတႆး ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈၵၢၼ် မိူင်း တီႈသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼေႇပျီႇတေႃႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၽူႈတႅၼ်းၶဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ မီးဢႃႇၼႃႇတႅပ်းတတ်းလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်? တၢင်ႇယိုၼ်ႈၶေႃႈ ထၢမ်၊ လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၽူႈတႅၼ်း၊ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းတႆး ၊ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2020 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင် ၶူးသွၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ “ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သၽႃးၼႆႉၵူၼ်း မိူင်းၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီႁူႉ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉၸိုင်ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်သင်လႆႈ ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ် လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ပိူင်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းသၽႃး၊ လွင်ႈပၵ်း ပိူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁူႉယဝ်ႉၸင်ႇ ၸၢင်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်၊ထတ်းသၢင်လီလီ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ၸင်ႇတေမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼႂ်းတၢင်းတီႈလီမႃး ” ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵေႃတႆးၼႆႉ ၵေႃႇတင်ႈမႃးမိူဝ်ႈပီ 1999 ၊ပူင်သွၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ၊ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ ပိုၼ်ႉထၢၼ် Computer ၊ ၵၢၼ်ပူၵ်း ပွင်ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉၶပ်းၶိုင်ပၼ်ႁႂ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်း ၵႂႃႇ ႁဵၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၸိူဝ်းပွၵ်ႈမႃး ၸွႆႈတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸုမ်းၶိုၼ်းမီး 30 ပၢႆယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ ။

['ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇ']

2017-11-18T12:41:26

https://shannews.org/archives/707

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းတၢႆ

မူထိူၼ်ႇၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ထုၺ်ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းတၢႆ

['Uncategorized']

2017-11-16T12:40:22

https://shannews.org/archives/704

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႅၼ်လိတ်တႆး-ထႆး

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလႅၼ်လိတ်တႆး-ထႆး

['Uncategorized']

2017-11-14T12:38:46

https://shannews.org/archives/701

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-2

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-2

['Uncategorized']

2017-11-13T12:37:43

https://shannews.org/archives/698

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/14၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/14

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/14၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/14

['Uncategorized']

2017-11-14T23:35:33

https://shannews.org/archives/668

လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်(ဢထၵ) 5 တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းသၵ်းလၢႆးဝႆႉ ၺႃးႁွင်ႉတူဝ်ၵႂႃႇမွတ်ႇယႃႉ-ၼႂ်းႁူင်းယႃသိုၵ်း

ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် လင်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း မွၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ သၵ်းလၢႆးဝႆႉ ၸွမ်းၶႅၼ် မိုဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇႁွင်ႉၵႂႃႇမွတ်ႇယႃႉတီႈႁူင်းယႃသိုၵ်း တူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင်တင်း ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဝႆႉတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉ သုင် (ဢထၵ) မၢႆ 5 ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း မွၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ ဢၼ်သၵ်းလၢႆး ဝႆႉၸွမ်းၶႅၼ်မိုဝ်း မိူၼ်ႁၢင်ႈ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်၊ မိတ်ႈ၊ မွၵ်ႇလႄႈ သၵ်းလၢႆးၼႃႈမေႃးၵိင်ႇ တူဝ်ပႃလိ/တႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း ႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇမွတ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈၶႃႈႁဝ်း ၵႂႃႇသူင်ႇ လုၵ်ႈတီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ မေႃသွၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်။ ထိုင်ၶႃႈႁဝ်းႁွတ်ႈၽႅဝ်ႁိူၼ်း မေႃသွၼ်ၶဝ်ၵပ်းၾူၼ်း မႃးဝႃႈ တေမွတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးသၵ်း တီႈၶႅၼ်လုၵ်ႈၶႃႈ တီႈႁူင်းယႃသိုၵ်းၼႆ ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းၸႂ်ၵႂႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶႃႈႁဝ်း ၵႂႃႇၸွမ်းတီႈႁူင်းယႃသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်သမ်းယႃႈယႃမိုၼ်(ထူင်ႇသေး)သေ မွတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးသၵ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းလႆႈႁၼ် လုၵ်ႈၶႃႈႁဝ်းၸဵပ်း။ ႁၼ်မၼ်းႁႆႈ ၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈသေႁႆႈၸွမ်း။ ဝၢႆးမွတ်ႇမႃး 3-4 ဝၼ်းယဝ်ႉ ႁွႆးဢၼ်ၶဝ်မွတ်ႇ ၼၼ်ႉပႆႇႁၢႆ တိုၵ်ႉၸဵပ်းယူႇလႄႈ ၶႃႈႁဝ်းပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ် ဢမ်ႇပဵၼ်လပ်းပဵၼ်ၼွၼ်း တင်းၶိုၼ်းတင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်သၵ်းလၢႆးၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ထုၵ်ႇႁွင်ႉတူဝ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃသိုၵ်းသေ မွတ်ႇပႅတ်ႈလၢႆးသၵ်း 3-4 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်း တေႃႇသူၺ်ႇသူၺ်ႇဢွင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ “ 1) ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလီ။ 2) ၵူဝ်မၼ်းတုမ်ႉ တိူဝ်ႉတၢင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇတႃႇၶဝ်။ 3) ၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသၵ်းလၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈၵူၼ်းႁၢႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾိင်ႈ သၵ်းလၢႆးၼႆႉ ၽႄႈတိူၼ်းၵႂႃႇၼမ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸင်ႇလႆႈၵႂႃႇမွတ်ႇပၼ်” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ တင်းမူတ်း ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် မီး 7 ႁူင်းႁဵၼ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင်မၢႆ 5 လင်လဵဝ်ၵူၺ်း ႁွင်ႉဢဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸိူဝ်းမီးလၢႆးၵႂႃႇမွတ်ႇ။ ဢၼ်ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းဢွၼ် တၢင်းသုတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2017-11-14T23:34:14

https://shannews.org/archives/663

ၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် တႄႇဢဝ် ပၢင်ၵုမ် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၵမ်း 2 မႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းၵိုတ်းသိုၵ်း/ ဢမ်ႇၵိုတ်းသိုၵ်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 80 ပွၵ်ႈ

တႄႇဢဝ် ၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊထိုင် ႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ပီ 2017 ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် ဝၢႆးပၢင်ၵုမ်လူင် ပၢင် လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼႆႉမႃး သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်း ၵၼ် တင်းမူတ်း 85 ပွၵ်ႈ ၾၢႆႇလူလွမ်ပႂ်ႉတူၺ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ Myanmar Peace Monitor ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်မႃးၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼမ် တီႈသုတ်း။ ဢၼ် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼမ်တီႈသွင်သမ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် (KIA)၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်း DKBA တင်း တပ်ႉသိုၵ်း ULA/AA ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်ၼႆႉမႃး ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈတီႈသုတ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊတင်းမူတ်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် 34 ပွၵ်ႈ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉတီႈသုတ်းသမ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈပၢင်ၵုမ်လူင် ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႆႈပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တင်းမူတ်း 120 ပွၵ်ႈပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း 7daydaily

['ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2017-11-14T23:32:13

https://shannews.org/archives/659

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO တင်းမေႃယႃၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶၢင်

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO သၢၼ်မိုဝ်းၸုမ်းပၢႆးယူႇလီၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေၵႂႃႇပၼ်တၢင်းႁူႉၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢႆးယူႇ လီၵူၼ်းမိူင်း လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းသႅၼ်း B တင်း C ပွတ်းထုင်ႉလႅၼ်လိၼ် တႆး – ၶၢင် ။ ဝၼ်းတီႈ 11-12 /11/2017 ၸုမ်းၵူၼ်းတႆး TYO ၼမ်ႉၶမ်းလႄႈ ထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ်၊ ၸုမ်းၽွင်ႊတေႊ သျိၼ်ႊၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် တင်းမေႃယႃၸၢႆးၼေႃႇမိူင်းသေ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းလႄႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉ လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း B/C ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈသွၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇထုင်ႉလွႆႁူဝ်သိူဝ် ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ ၸႄႈတွၼ်ႈ မၢၼ်ႈမေႃႇ ။ Dr. ၸၢႆးၼေႃႇမိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၸိုင် ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈသမ်း ယႃႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်ယဝ်ႉ သင်ဝႃႈၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းႁဝ်းသေၵေႃႉပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၸိုင် ယႃႇပေၵူဝ်ၵၼ် မၼ်းဢမ်ႇၸပ်းၵၼ်ငၢႆႈ ၵူၺ်းၼႃႇလူဝ်ႇႁႂ်ႈၵိၼ်ယႃၸွမ်ၼင်ႇမေႃယႃသင်ႇၼၼ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉလႆႈသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသွၼ်း တႃႇ 50 ၵေႃႉလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇထုင်ႉ လွႆႁူဝ်သိူဝ် 9 ဝၢၼ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁီး၊ ဝၢၼ်ႈသူၼ်ၶႃး၊ ဝၢၼ်ႈဢၢႆႇတႂ်ႈ ၊ဝၢၼ်ႈသွၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵုင်းၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵူတ်ႉလူင်၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၸွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ 200 ပၢႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/10/2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်တႆး TYOလႄႈ Dr. ၸၢႆးၼေႃႇမိူင်း ၵႂႃႇၵူတ်ႇ ထတ်း တၢင်းပဵၼ် ၼိူဝ်ႉလိူင်တပ်းၵႂ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းသႅၼ်း B/C လႄႈ ပၼ်တၢင်းႁူႉၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝၢၼ်ႈ သွၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူတ်ႇထတ်းသေသမ်းယႃႈႁႄႉၵင်ႈပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း 129 ၵေႃႉ ။

['ပၢႆးယူႇလီ']

2017-11-14T23:30:37

https://shannews.org/archives/655

ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး တင်းၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး တေႁူမ်ႈၵၼ် ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉ/တင်းၵိၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 6000 ပၢႆ

ၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး တေႁူမ်ႈၵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်း ၵွင်ၵၢင် တႃႇၵမ်ႉထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် 6 တီႈ တႃႇႁူဝ်ၵူၼ်း 6000 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ထိုင် 11 မူင်း ယူႇတီႈၶွမ်ႊမတီႊၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး တင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေၸတ်းႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တီႈလၢၼ်ႉဢႃႉႁၢၼ် Thapae East ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ တႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ၸိူဝ်းယူႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ထႆး 6 တီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶႅမ်ႉပၢင်သဝ်း ၵုင်းၵျေႃႇ၊ လွႆတႆးလႅင်း၊ ၵွင်းမုင်ႈမိူင်း၊ လွႆလမ်၊ လွႆသၼ်ၸူႉလႄႈ လွႆၵေႃႇဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ယိူင်း ဢၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ၊ ငိုၼ်းဢၼ်တေလႆႈမႃး တီႈၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ တေတူၺ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၸမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢွၼ်တၢင်း တီႈလႂ်လူဝ်ႇဢီႇသင်။ တေႃႈလဵဝ် ဢၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေး ႁဝ်းလူဝ်ႇတီႈသုတ်းတႄႉ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈတေၸတ်းႁဵတ်းၼႆႉ တေလႆႈသဵင်ႈၵႃႈၶဝ်ႈမၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ 100 ဝၢတ်ႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးၼၼ်ႉ သမ်ႉတေမီးတၢင်းၵိၼ်၊ ငိုၼ်းဢၼ်ၵႃႈၶဝ်ႈၽၵ်းတူႁႃႉ၊ ၵႃႈဢၼ်ႁဝ်း သိုဝ်ႉၵိၼ် တင်းၵိၼ်ယမ်ႉႁႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶွင်လၢၼ်ႉပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇဢဝ်သေဝၢတ်ႇ ပိူၼ်ႈတေပၼ်ႁဝ်းမူတ်းမူတ်း။ ႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈဢဝ်ငိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး” ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ပွႆးႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၵူၼ်းထူပ်းၽေး လႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းတီႈၵဵင်းမႆႇၼႆႉ တေမီး ၸုမ်းမူၼ်ႈၸႂ်တွႆႇတိုင်ႈ Chang Puak Jazz, North Gate Groups လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေမီးၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈႁိတ်ႈ ႁွႆးတႆး ၼူၵ်ႉ/တူဝ်း၊ တၢင်းၵႃႈယိူင်း/ ၸိူင်း လႄႈ ၵႂၢမ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 2017 ၼႆႉမႃး ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၺႃးၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႂ်းမိူင်း ၸုမ်း TBC (The Border Consortium) တတ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ်ႈၼမ်ႉတင်းၵိၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူၵ်းႁဵင်ပၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၵမ်ႈၼမ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ပၢႆႈၽေး သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးမိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 1996-97။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်း သၢမ်သႅၼ် (300,000)ပၢႆ လႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႃႈလိုပ်ႈတဵၵ်း ၸႂ်ႉၶၢႆႉ ဢွၵ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေး ဝၢၼ်ႈသူၼ်၊ ၼၢင်းယိင်းၼပ်ႉပၢၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ဝႃႈၼႆ။

['Uncategorized']

2017-11-14T23:29:19

https://shannews.org/archives/651

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ

ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ တင်းမူတ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ႁိမ်း 20 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 07-12/11/2017 ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး၊ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸၢႆးဢုတ်ႉ တင်း လုမ်းၵၢပ်းသၢၼ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ႁႂ်ႈၶိုတ်ႈၵၢပ်ႈ။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝတ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသႅင်လီ ၽူႈၼင်ႈလုမ်ႈၵၢပ်းသၢၼ် ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်ႈၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA လၢတ်ႈတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈတင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်သွၼ်ၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ။ ယိူင်းဢၢၼ်းဢၼ်လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႆးႁဝ်း ပေႃးတေမေႃၸႂ်ႉၶွမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊ မိူၼ်ၼင်ႇ လၢႆးၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းလႄႈ လၢႆးၶပ်ႉလိၵ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်း EPRP ၵမ်ႉၸွႆႈသူင်ႇၶူးပူင်သွၼ်မႃး 2 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်ၼႆႉ ပူင်သွၼ်ပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သွၼ်ပၼ် လၢႆးၶပ်ႉလိၵ်ႈ၊ လၢႆးၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်း၊ လၢႆးၸႂ်ႉ E-mail/ သူင်ႇၶေႃႈမုလ်း/ ႁပ်ႉၶေႃႈမုလ်း လၢႆးတတ်းတေႃႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ Photoshop ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:44:21

https://shannews.org/archives/630

ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၢင်းယိင်းလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တီႈတူၼ်ႈတီး ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၢင်းယိင်းလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 100 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11-12/11/2017 ၸုမ်းမဵၵ်ႉတိတ်ႉသျၢၼ်းပျီႇ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်း Civil Society Organization CSO’s ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉမီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ် လုၵ်ႉမႃး ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တူၼ်ႈတီး ၊ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း ၊ ၸုမ်းၾၢႆႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢိၵ်ႇၸုမ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 135 ပၢႆ။ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ၵျွင်းၶရိတ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းလၢၼ်းမတေႃႇ ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ၼၢင်းဝူဝ်းၽတ်း ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်သွၼ် လၢတ်ႈဝႃႈ – “ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်းၼႆႉမၼ်းၺႃး ၽေးလႆႈငၢႆႈၼႃႇ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈထုၵ်ႇလီမီးပၵ်းပိူင်တူၺ်းလွမ်ပၼ်လွင်ႈလွတ်ႈၽေး ၼၢင်းယိင်း လႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ႁႂ်ႈၼၢင်းယိင်းမီးသုၼ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၊ ၶဝ်ႈပႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်း ၵၢၼ်မိူင်း ” ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼၢင်းယိင်းလႄႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼၢင်းယိင်း၊ လၢႆးၸွႆႈထႅမ်ၼၢင်းယိင်း၊ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈၽေးၼၢင်းယိင်းလူင်ႈၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၽူႈၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈမီးလၢႆၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူၼ်ၼင်ႇတႆး၊ ပဢူဝ်း၊ ထၼူႉၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:43:20

https://shannews.org/archives/626

မေႃသွၼ် မိူင်းပၢတ်ႇ တၢင်ႉယၢၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း – ႁဵၼ်းဢဝ်ၵၢၼ်မေႃမိုဝ်းႁၢင်ႈၶိူင်ႈၽႅၼ်ႇ/ ပၢႆႉ

မေႃသွၼ်ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းပၢတ်ႇ 30 ပၢႆ ၶဝ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်လၢႆးဢဝ်ၽႃႈႁဵတ်းႁၢင်ႈမွၵ်ႇ ဢၼ်သင် ၶၸဝ်ႈမႄႈၶၢဝ်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ၸဝ်ႈၶူးသုၼၼ်ႇတ ၊ သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈမႄႈၶၢဝ်ဢွၼ်ႁူဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်သွၼ်လၢႆးဢဝ်ၽႅၼ်ႇႁဵတ်းႁၢင်ႈမွၵ်ႇ၊ ႁၢင်ႈမၢၵ်ႇ၊ ၽႅၼ်ႇဢၼ်ပၢႆႉၸွမ်း ၽိူၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶူးပူင်သွၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈၶူးၺႃႇၼေႃး ။ ပၢင်သွၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈ ဝတ်ႉငဝ်းလႅင်းၶမ်း ဝၢၼ်ႈလွႆ ဢိူင်ႇမိူင်းပၢတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မီးမေႃသွၼ် ၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ 13 ဝၢၼ်ႈ မႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ် ႁူမ်ႈတင်းမူတ်းမီး 30 ၵေႃႉပၢႆ။ ၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ လွင်ႈဢဝ်ၽႅၼ်ႇႁဵတ်းႁၢင်ႈမွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၶႃႈဢေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်မေႃတိၼ်မေႃမိုဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ မိူဝ်းၼႃႈဝၢၼ်ႈ မိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႃးၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵၢၼ် မေႃႁဵတ်းဝႆႉၵေႃႈဢမ်ႇၽိတ်း ” ဝႃႈၼႆ။ မေႃသွၼ်လႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်ၼႆႉ တေၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ် မိူဝ်းပူင်သွၼ်ၶိုၼ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by Sai Mone Khur

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:42:12

https://shannews.org/archives/622

ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးမိူင်းသူႈ 150 ပၢႆသၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် ၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းဝတ်ႉလႄႈထၢတ်ႈၸေးၻီး ၵဝ်ႇၵႄႇ – ၼိူဝ်လွႆႁိမ်းဝဵင်း

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းမိူင်းသူႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆၶိုၼ်ႈလွႆ လဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ႁႂ်ႈၵူၼ်း ၼုမ်ႇႁူႉပိုၼ်းပဵၼ်မႃးလႄႈ ၸွႆႈၵၼ်ပႅင်းမႅတ်ႇႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 11/11/2017 ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းမိူင်းသူႈ ဢဵၼ်ႁႅင်း150 ၸူႉတုမ်ၵၼ်တီႈ လုမ်းၵေႃ လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၶီႇၵႃးၵႂႃႇထိုင်တီႈဝၢၼ်ႈထႃယႃႉသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပႆၶိုၼ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၼိူဝ်လွႆႁၢႆး ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 1 ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆ ။ ၶၢဝ်းတၢင်းဢွၵ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇပီ150 ပၢႆလႄႈ ၵျွင်းႁႃႈလင် ႁူမ်ႈပိုၼ်ႉ ဢၼ်မီးဢႃယု 200 ပီပၢႆ လွင်ႈတူၼ်ႈမႆႉ၊ လွင်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃၸိူဝ်းၼႆႉ။ မေႃသွၼ် ၼၢင်းသႅင်ႁိူင်း လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ယိူင်းဢၢၼ်းလူင်တႄႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇမီးလွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ်၊ ႁူႉလွင်ႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ႁႂ်ႈမေႃမီးၸႂ်ၶႂ်ႈမႅတ်ႇ ပႅင်းႁၵ်ႉသႃၵႂႃႇ ႁႂ်ႈမေႃၸၢင်ႈၶႆႈၼႄပိူၼ်ႈၵူၼ်းႁုၼ်လင်သိုပ်ႇၵႂႃႇ ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈပေႃး ပဵၼ်လႆႈ ထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းယူႇ ” ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းသူႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵဵပ်းယုၵ်းယၢၵ်း ၸွမ်းၵၢင်ဝဵင်းမိူင်းသူႈ၊ ၽွင်းဝၼ်း ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈသၢၼ်မိုဝ်းၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYN သေၵႂႃႇပႆၶိုၼ်ႈလွႆသႅင် – မိူင်းသူႈ။ Photo by Hseng Herng

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:41:14

https://shannews.org/archives/618

ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸီႉသၢင်ႇႁႂ်ႈပူတ်းပၢႆႉဢၼ်ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ မိူင်းၼၢင်း

ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸီႉသၢင်ႇႁႂ်ႈပူတ်းပၢႆႉ တၢင်းၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းပႅတ်ႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တႅမ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ် ၸွမ်ႁၢၼ် တၢၼ်းလၢႆႇ လူင်းပိုၼ်ႉ တီႈ တႃႇၵူတ်ႇထတ်းတပ်ႉ ပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉၼႆသေ ထူပ်းႁၼ်ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၼွင် ၸႄႈဝဵင်းၵေး သီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်၊ ယွၼ်ႉပၢႆႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေတူဝ်ၼႆသေ ၸီႉသၢင်ႇႁႂ်ႈပူတ်ႉပႅတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်း ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႉလၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈ ဢွၼ်တၢင်းတႄႉဝႃႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် တေမႃးၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီၼႆသေ ပႃးၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ်မႃးၸွမ်း ၽိူဝ်ႇမၼ်းၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃး သမ်ႉမႃးႁၼ်ပၢႆႉဢၼ်တႅမ်ႈၾၢႆႇတႆး၊ ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ဢမ်ႇပႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ႁွင်ႉၽူႈၵွၼ်း ဢိူင်ႇ ႁိုတ်းထႃႉပွင်ႉၵမ်းလဵဝ် ယဝ်ႉၵေႃႉ ၸႂ်ႉ ပူတ်းလူင်း ပႅတ်ႈပၢႆႉ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၽူႈၵွၼ်းတိူင်းသိုၵ်းၶူဝ်လမ်း မႃးႁူပ်ႉထူပ်းမေႃသွၼ်တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းသေ ႁွင်ႉၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ပွင်ႉလႃႇတီႈၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇတၢင်း မေႃသွၼ်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵၢတ်ႇလႄႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁူပ်ႉၸွမ်းၼမ်ႉၵႃႈႁိုဝ် ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵွၼ်ႇတေႁဵတ်းပၢႆႉၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ဝူၼ်ႉပႃးယူႇ လွင်ႈဝႃႈတေ သႂ်ႇပႃး လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ တူဝ်လိၵ်ႈႁဝ်းသမ်ႉၸႂ်ႉပိူၼ်ႈႁဵတ်း မၼ်းသမ်ႉၶႂ်ႈဢဝ်ယႂ်ႇပႅတ်ႈသေ ၵမ်းၼႆႉႁဝ်း သမ်ႉမႃးၶပ်ႉ တူဝ်လိၵ်ႈၼႂ်းၽႅၼ်ႇပၢႆႉႁဝ်း သမ်ႉဢဝ်တဵမ်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ ၵမ်းၼႆႉ တႃႇႁဝ်းတေသႂ်ႇထႅင်ႈတူဝ်လိၵ်ႈၼႆၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ် ယၢပ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းငိုၼ်းတွင်းထႅင်ႈလၢႆၾၢႆႇလၢႆတၢင်းထႅင်ႈသေ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်ဝႃႈသႂ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်သေၵွၼ်ႇ ႁဝ်းတိုၵ်ႉ ပဵၼ်ဢိူင်ႇပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇၵူၺ်း ႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝဵင်း လၢတ်ႈၼႄၵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် သႂ်ႇဝႆႉႁဵတ်းၼၼ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။ ပၢႆႉၶဝ်ႈ/ဢွၵ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၼႆႉ မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢွၵ်ႇဢိူင်ႇမိူင်းၼၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၼွင် တီႈပၢႆႉၼၼ်ႉ တႅမ်ႈ လိၵ်ႈတႆးတင်း လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်း တႅမ်ႈဝႆႉ “ယိၼ်းလီႁပ်ႉတွၼ်ႈၽႅဝ်ထိုင် မိူင်းၼၢင်း” MONG NANG ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:39:30

https://shannews.org/archives/608

ၵူၼ်းမိူင်း ထုင်ႉမၢဝ်း ယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ၽူႈပွင်သၢင်ႈသႃသၼႃတႂ်ႈၶူင်း

ၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ထုင်ႉမၢဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ႁူမ်ၸူမ်းယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈပွင်သၢင်ႈ သႃသၼႃ ၼႂ်းဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း လႄႈ ႁူမ်ႈတၢၼ်းၵထိၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11-12/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ထိုင် တၢမ်းၶမ်ႈ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သႃသၼႃ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸဝ်ႈၶူးတိုၼ်းတႆးလႄႈ ဢိၵ်ႇပႃး တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ထုင်ႉမၢဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်း ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ်လႄႈ ပွႆးတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇ တီႈဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း မိူင်းမၢဝ်း တႂ်ႈၶူင်း/ယုၼ်ၼၢၼ်။ သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ်ၼၼ်ႉ လႄႈ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတိယ၊ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ဝၼ်ႇၼိတလႄႈ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸဝ်ႈၶူးတိုၼ်းတႆး ၸိူဝ်း ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၶူးၵေႃးဝိတ ၵႅမ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်လူင် ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ဢၼ်ႁဝ်းၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၼႆႉ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပုတ်ႉထၽႃသႃ၊ ယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးဝႃးၼႆႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈႁၼ်လႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ႁူမ်ႈၸူမ်းတူၺ်း။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိုင် မၼ်းတေမီး လွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈလၢႆလၢႆ၊ လွင်ႈၶုပ်ႉလွင်ႈဝႆႈလွင်ႈဝႆႈသႃၽြႃး၊ လွင်ႈမႃးၶုပ်ႈဝႆႈၸဝ်ႈၶူးဝႃး ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉသေ ဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈၼႂ်းပလိတ်ႈ၊ ၶဝ်ႈသိမ်ႇ၊ ထပ်ႈၵၢမ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉတၵ်ႉ ၵႃႇသတ်ႉ ထႃးၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃး ထွမ်ႇထမ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇ ယၢမ်ႈမႃး ၼၼ်ႉ ၵေႃႈမေႃမႃး။ မိူၼ် ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇၶိူဝ်း မေႃမႃးလူႇမႃးတၢၼ်းၼမ်” ဝႃႈၼႆ။ ပွႆးႁူမ်ၸူမ်ယွင်ႈယေႃး သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈပွင်သၢင်ႈသႃသၼႃ ၼႂ်းထုင်ႉတႂ်ႈၶူင်းၼႆႉ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး လူင် ၽတ်ႉတိယ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃယၵ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ် ၵၢၼ်မိူင်း တႂ်ႈၶူင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၼႃယၵ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ တႂ်ႈၶူင်း၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉ ထသႃသၼႃ ဝဵင်းမိူင်းလႃႈ လႄႈၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ၵျွင်းသႃႊၽူဝ်ႊ မိူင်းလႃႈ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ဝၼ်ႇၼိတ (ၵမ်ႇမထႃႇၼၸရိယ) ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸိုင်ႈၶႄႇ၊ ၽူႈပွင် ၵၢၼ် လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵၢၼ်မိူင်း တႂ်ႈၶူင်း၊ ၸဝ်ႈၼႃႇ ယၵ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း၊ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉၵျွင်းသႅင် မိူင်းၶွၼ်၊ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉ မိူင်းလႃႈ ၵျွင်းၸေႊၸၢၼ်းတႃႊ။ ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၸဝ်ႈၶူးတိုၼ်းတႆး (သတ်ႉထမ်ႇမၸေႃးတိၵထၸ) ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸိုင်ႈၶႄႇ၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸိုင်ႈၶႄႇ။ ၵႅမ်ႁူဝ် လုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်၊ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ်ၵၢၼ်မိူင်း ၸႄႈမိူင်းယုၼ်ၼၢၼ်။ ႁူဝ်ပဝ်ႈလုမ်းပုတ်ႉထသႃသၼႃ တႂ်ႈၶူင်း။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ လုမ်းပုတ်ႉ ထသႃသၼႃ ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း။ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၽူဝ်းထိ ဝတ်ႉလူင်ႁေႃၶမ်း မိူင်းမၢဝ်း။ ၸဝ်ႈၵွၼ်း ဝတ်ႉ ၵျွင်း/ဝတ်ႉတူၵ်း ဝဵင်းၵဝ်ႇ မိူင်းမၢဝ်း။ ပၢင်ပွႆးႁူမ်ၸူမ်းယွင်ႈယေႃး သၢင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ်ႈလႄႈ ပွႆးတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇမိူင်းၼႆႉ မီးတၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၼႂ်းထုင်ႉတႂ်ႈၶူင်း၊ ပီႈၼွင်ႉၶႄႇလႄႈ တၵ်ႉၵႃႉသတ်ႉထႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တင်းၼမ် လၢႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းၸတ်းပႃး ပၢင်ပွႆးဝၼ်းၵိူတ်ႇ မႄႈၸဝ်ႈၵေးၸူးၶူးဝႃး Dr. ၸဝ်ႈတိုၼ်းတႆး၊ မႄႈၸဝ်ႈဢႃယု ၶွပ်ႈတဵမ် 76 ပီ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-13T19:36:53

https://shannews.org/archives/605

မုၼ်ၸဝ်ႈပွမ် ၸၼ်သၢႆၶေႃးၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶမ်း ၵဵင်းတုင်သေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ

ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ သႂ်ႇၽႃႈလိူင်သၢင်ႇၵၢၼ်းသေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း ဢၼ်ႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈ ႁၢၼ်ႉၶမ်းၶေႇမရတ်ႉ တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် ၵဵင်းတုင် ၸၼ်ဢဝ်သၢႆၶေႃးၶမ်းသေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/11/2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း “ၶေႇမရတ်ႉ” ၶွင်လုင်းၸၢႆးသၢမ် ဢႃယု 82 ပီ ဢၼ် ၶၢႆၶမ်းဝႆႉ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် ၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ပွမ်ၼုင်ႈသၢင်ႇၵၢၼ်းသေ မႃးထၢမ် သိုဝ်ႉၶမ်း။ ၽိူဝ်ႇၸဝ်ႈၶွင် ႁၢၼ်ႉ ဢဝ်သၢႆၶေႃးၶမ်းမႃးၼႄ သွင်သဵၼ်ႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁုၵ်ႉဢဝ်သေလဵၼ်ႈပၢႆႈ။ ၵႃႈၶၼ်သၢႆၶေႃးၶမ်း သွင် သဵၼ်ႈၼၼ်ႉ တေတူၵ်ႈမႅၼ်ႈ 17 သႅၼ် ပျႃးပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ လုင်းၸၢႆးသၢမ် ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ “ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ သၢင်ၶၸဝ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ယၢမ်ႈမႃးသိုဝ်ႉ ၶမ်းယူႇ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈယုမ်ႇသေ မေးၶႃႈ ဢဝ်ဢွၵ်ႇၼႄ သၢႆၶေႃးၶမ်း 2 သဵၼ်ႈ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတေမီး 17 သႅၼ်ပျႃး ႁဵတ်းၼၼ်သေ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁုၵ်ႉၸၼ်လႅၼ်ႈဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁွင်ႉသႅၼ်ႇသေ ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းၸွႆႈၵူၺ်းၵႃႈ ပိူၼ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈသင်လႄႈဢဝ်ၵူၼ်းလၵ်းၼၼ်ႉပၢႆႈလွတ်ႈၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း လႆႈၸႅင်ႈၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈပလိၵ်ႈၵဵင်းတုင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈၵဵင်းတုင် တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV သေ တေၵုမ်းၶင်တူဝ်ၵူၼ်းႁၢႆႉမႃး ပၼ်တၢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢၼ်ႈ မိူင်းမီးယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း The Voice

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2017-11-10T13:25:23

https://shannews.org/archives/586

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ် ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-1

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၢင်ၵုမ် ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး တွၼ်ႈ-1

['Uncategorized']

2017-11-10T13:24:46

https://shannews.org/archives/583

ႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းမၢဝ်း ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ လင်ၼိုင်ႈ ၾႆးမႆႈ

ႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းမၢဝ်း ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ လင်ၼိုင်ႈ ၾႆးမႆႈ

['Uncategorized']

2017-11-09T13:23:01

https://shannews.org/archives/580

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း လွင်ႈပၢင်ၵုမ် UPDJC တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဝၼ်းထိ 30-31/10/2017 တွၼ်ႈ-1

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း လွင်ႈပၢင်ၵုမ် UPDJC တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဝၼ်းထိ 30-31/10/2017 တွၼ်ႈ-1

['Uncategorized']

2017-11-08T13:21:05

https://shannews.org/archives/577

ပီႈၼွင်ႉတႆးႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵဵင်းမႆႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်လူႇတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇ

ပီႈၼွင်ႉတႆးႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵဵင်းမႆႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်းပၢင်လူႇတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်ႇ

['Uncategorized']

2017-11-06T13:16:54

https://shannews.org/archives/572

ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁွတ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၼပ်ႉပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပွႆးလွင်ႈတဵၼ်း “ပွႆးလွႆးၵရႃႇထူင်း”

ပီႈၼွင်ႉတႆး ႁွတ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၼပ်ႉပၢၵ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပွႆးလွင်ႈတဵၼ်း “ပွႆးလွႆးၵရႃႇထူင်း”

['Uncategorized']

2017-11-07T13:12:18

https://shannews.org/archives/569

တွင်ႈထၢမ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 2

တွင်ႈထၢမ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 2

['Uncategorized']

2017-11-06T13:11:17

https://shannews.org/archives/566

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/07၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/07

ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ၊ ၵူႈဝၼ်းဢၢင်းၵၢၼ်း၊ 2017/11/07၊ BNI/SHAN TV Program, 2017/11/07

['Uncategorized']

2017-11-06T13:09:13

https://shannews.org/archives/563

ၽူႈၸွႆႈထႅမ်သုၼ်ႇလႆႈတီႈလိၼ် ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးပေႃႉလူႉတၢႆ

ၽူႈၸွႆႈထႅမ်သုၼ်ႇလႆႈတီႈလိၼ် ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးပေႃႉလူႉတၢႆ

['Uncategorized']

2017-11-03T13:07:56

https://shannews.org/archives/560

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 1

တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း လွင်ႈငဝ်းလၢႆးလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တွၼ်ႈ 1

['Uncategorized']

2017-11-02T13:06:28

https://shannews.org/archives/557

ၸုမ်း Shan State Off Road တၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး ၶဝ်ႈၶႅင်ႇပၢင်ႁေႃႈလူတ်ႉၵႃး လႆႈသူးရၢင်းဝလ်းထိၼိုင်ႈ

ၸုမ်း Shan State Off Road တၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး ၶဝ်ႈၶႅင်ႇပၢင်ႁေႃႈလူတ်ႉၵႃး လႆႈသူးရၢင်းဝလ်းထိၼိုင်ႈ

['Uncategorized']

2017-11-01T13:06:05

https://shannews.org/archives/554

ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁွတ်ႈၽႅဝ်ထုင်ႉမၢဝ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း

ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁွတ်ႈၽႅဝ်ထုင်ႉမၢဝ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း

['Uncategorized']

2017-10-31T07:09:53

https://shannews.org/archives/544

ပွႆးလူင်ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး

ပွႆးလူင်ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈဢင်းၵိတ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းတီႈတူၼ်ႈတီး

['Uncategorized']

2017-05-11T06:59:59

https://shannews.org/archives/527

ၵပ်းသိုပ်ႇ

တႃႈမုင်ႈႁၼ် တႃႇပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ/ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ လႄႈႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မႅၼ်ႈၸွမ်းလွၵ်းပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇလႄႈၸွမ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ။ ယိူင်းမၢႆ တႃႇပၼ်ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ၊ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈ ပဵၼ်တၢင်းႁူႉ လႄႈမီးၽွၼ်းလီ ဢိင်ၸွမ်းၸၼ်ႉလၵ်းၸဵင်သိုဝ်ႇ လႄႈပိုၼ်ၽႄႈလၢႆၽႃသႃလူၺ်ႈလွၵ်းလၢႆးလၢၵ်ႇလၢႆ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုဝ်ႇဢၼ်ၽိမ်းဢွၵ်ႇ၊ ငဝ်းတူင်ႉ ႁၢင်ႈသဵင်၊ ရေႇၻီႇဢူဝ်ႊ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ဢၼ်ယုမ်ႇယမ်လႆႈႁႂ်ႈၶဝ်ႈထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ တႆး၊ ထႆး လႄႈတူင်ႇဝူင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လႄႈလွင်ႈမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ် လွင်ႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး၊ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တိုၵ်းတေႃးပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်မိူင်းၻီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ၊ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ လွင်ႈၶိုၼ်းလီၵၼ်ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လႄႈလွင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸဵမ်ပႃးၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်။ တႃႇတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်တင်းသွင်ပႃႈသွင်ႇၾၢႆႇၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉလႄႈၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈလွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၻီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ လႄႈလွင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၾႅတ်ႇတရႄႇ။ တႃႇပိုၼ်ၽႄႈပၼ်တၢင်းႁူႉလႄႈသိမ်းပႅင်း ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ပိုၼ်း၊ ၽႃသႃလႄႈၶူဝ်းၵဝ်ႇပၢၼ်မွၼ်ႇ။ ပိူင်ႁပ်ႉၶူဝ်ႊသၼႃႊ (ပိူင်ႁပ်ႉၵျေႃႇၺႃႇ) ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉပဵၼ်ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်း လႄႈပဵၼ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇၵိၼ် ၼမ်ႉတွၼ်းၽႂ်လႄႈၸုမ်းလႂ်။ ယိူင်းဢၢၼ်းၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇပိုၼ်ၽႄႈၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇ သၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႄႈ ၽူႈသူၼ်ၸႂ် လွင်ႈတႆး ပေႃးတေႁူႉၶိုတ်းတၼ်းၶၢဝ်ႇသၢၼ် လႄႈ ဢိင်ဢဝ်ပိူင်ႁပ်ႉၶူဝ်ႊသၼႃးၼႆႉသေ ၼင်ႇႁိုဝ် သွင်ပႃႈ သွင်ၾၢႆႇ ပေႃးတေမီးလွင်ႈ ပိၼ်ႇပၢႆႇယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ၵၼ်၊ ႁၢၼ်ႉၸႂ်ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်သေ သၢၼ်မိုဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈႁဝ်းၸင်ႇလႆႈႁဵတ်း ပၵ်းပိူင်ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈၶူဝ်ႊ သၼႃႊ မိူၼ်ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁပ်ႉ– ၶူဝ်ႊသၼႃႊဢၼ်တေပိုၼ်ၽႄႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼၼ်ႉတၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ ပၢႆးဝူၼ်ႉၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉ၊ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈလူလၢႆပူၼ်ႉပႅၼ် – လွင်ႈသုၼ်တူဝ်၊ သုၼ်ႇၸုမ်း၊ သုၼ်ႇၵႃႉၶၢႆၽႂ်။ ၶူဝ်ႊသၼႃႊဢၼ်တေပိုၼ်ၽႄႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတၵ်းတေလႆႈပဵၼ်ဢၼ်တႄႉ၊ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ်ဢၼ်ပွမ်၊ ဢၼ်ပႅတ်ႉလႅၼ် သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉဢမ်ႇလီ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဢမ်ႇႁပ်ႉၼၼ်ႉ– ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ယိူင်းၸူးသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉမီးတၢင်းယၢမ်ႈဢမ်ႇလီ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၵႂႃႇတုမ်ႉယွၼ်ႈလွင်ႈၸၢႆးယိင်း၊ ၶိူဝ်းၵူၼ်း၊ သႃသၼႃ တၢင်းယုမ်ႇယမ် လႄႈၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်လူလၢႆႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၽႂ်သေၵေႃႉၵေႃႉတူၵ်းတႅမ်ႇ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵႃႇမ၊ လွင်ႈပွႆႇပူၺ် ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းၸႂ်၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ် ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ယိူင်းၸူးလွင်ႈပႅတ်ႉလႅၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ဢၢင်ႈဢိင်ၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၶွင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေသမ်ႉဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းပုၼ်ႈတႃႇသုၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶူဝ်ႊသၼႃႊဢၼ်ဢမ်ႇႁပ်ႉ– ၶူဝ်ႊသၼႃႊၶိူင်ႈၸႂ်ႉတႃႇႁူမ်ႈၵႃႇမၵၼ် ၶူဝ်ႊသၼႃႊၵဵဝ်ႇၵပ်းလႅၼ်းယႃႈၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶူဝ်ႊသၼႃးၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈမိုၼ်းမဝ်းၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶူဝ်းသၼႃႊဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆၶွင်ပိူၼ်ႈ လႄႈၶူဝ်းၶွင်ၵုၼ်သိၼ်ၵႃႉဢၼ်ပွမ် ၶူဝ်းသၼႃႊႁႃၼမ်ႉမျႅတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်း (ဢၼ်ႁႃငိုၼ်းလွၵ်းလၢႆးပႅတ်ႉလႅၼ်) ၶူဝ်းသၼႃႊဢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ မိူၼ်ၼင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် ၶူဝ်းသၼႃႊဢၼ်ယိူင်ႈၶူဝ်းၶွင်ၶွင်ပိူၼ်ႈ ၶူဝ်းသၼႃႊၵဵဝ်ႇၵပ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၶူဝ်းသၼႃးဢၼ်ၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉ ႁိုဝ်ၸုမ်းဢၼ်ႁဵတ်းၽိတ်းမၢႆမီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇတေႁပ်ႉၶူဝ်းသၼႃႊ သႂ်ႇၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ၊ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ၊ ၵူႈဢၼ်ဢၼ် ၼၼ်ႉယူႇ တီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေတေထတ်းတူၺ်းၵွၼ်ႇ၊ သင်ထုၵ်ႇလႆႈမူၼ်ႉမႄး၊ ပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၶေႃႈမုလ်း ၸိုင် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈမီးဢႃႇၼႃႇႁႂ်ႈထႅမ်ထွမ် ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ၸုမ်းၶၢဝ်ႇတွႆႇႁွၵ်ႈ တမ်းဝၢင်းဝႆႉၵွၼ်ႇတေ ႁပ်ႉၶူဝ်းသၼႃႊၼၼ်ႉ။ Advertise with us: Please contact our advertising department Email: shan@panglong.org Tel: +66 0657461834

['Uncategorized']

2017-05-11T06:56:22

https://shannews.org/archives/512

ၵႃႇတုၼ်း

ၵႃႇတုၼ်း 1 of 5

['Uncategorized']

2017-09-15T06:43:12

https://shannews.org/archives/503

6 ပီပၼ်ႇႁွပ်ႈ ၶွပ်ႈမၢႆတွင်းဝၼ်းသႅင်ၸိုၼ်ႈ

ၸဵမ်ၽွင်းဝၢႆးယၢၼ်ၽၢတ်ႇ ပႆႇတွၼ်ႉၶၢတ်ႇၸႂ်ပႅၼ်း ယိင်ႈၶႅၼ်းၶုၵ်းၸႂ်ၶွပ်ႈ ႁွပ်ႈ 6 ၵၢင်လိူၼ်ၵဝ်ႈ ယၢင်ႈၶဝ်ႈ 15 ၵၢင်ၼႂ် ၾႃႉသႂ်ပၢင်ႇၸႅင်ႈလီ ထူၼ်ႈပီၶွပ်ႈ 59 ဢႃယုၸဝ်ႈၽွင်းႁိူင်း ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈႁူႉလႅၼ်ႇ ၶႅၼ်ႇတင်းၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးမွၼ်းၵေႃႈသုတ်းယွတ်ႈ တွႆႇႁွၵ်ႈပူၵ်းတိုၼ်ႇၶၢဝ်ႇ ၽၢဝ်ႇပိုၼ်လွင်ႈမိူင်းတႆး ၶိုတ်းဝႆးတၼ်းပၢႆးတိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈၽၢၼ်ႇမႃး ႁူမ်ႈပႃးလၢႆတွၼ်ႈတီႈ ပၢၼ်မွၵ်ႇတိုၵ်ႉၵီႈႁွမ် ၶွၼ်ႈတွမ်ႁႅင်းၶိုင်သၢင်ႈ ၶီႈၶၢင်ႈႁိုဝ်ထၢၼ်ႇမီႈ ၼီႈပိုၼ်းၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸဝ်ႈႁၢပ်ႇၵွၼ်းထူၼ်ႈတဵမ် ၸဵမ်ငဝ်ႈထိုင်ပၢႆယွတ်ႈ တေႃႇႁွတ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် 6 ပီၶွပ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ

['Uncategorized']

2017-07-20T06:42:31

https://shannews.org/archives/501

ၶုၵ်းထူပ်း ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ

24 ၵျူႊလၢႆႊ 17 ထိုင်ၶွပ်ႈ ႁွပ်ႈတဵမ် 13 ပီၸဝ်ႈမိူဝ်းယၢၼ် ၽွၼ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈသၢင်ႈႁဵတ်းမႃး ႁဝ်းႁႃးႁုၼ်ႈသႅၼ်းပႃႈလင် ယင်းတိုၵ်ႉတွင်းယမ် မုၼ်ၵုၼ်းၸဝ်ႈလိူဝ်တွၼ်း ၽွင်းႁဝ်းၶၢတ်ႇတီႈမုင်းသွၼ်းႁူမ်ႈၵုမ်းႁူဝ် ပိူၼ်ႈႁိုဝ်ၶႂ်ႈမႃးၵူဝ်တႆးယွႆႈလၢႆၸုမ်း မူတ်းသဵင်ႈလုမ်းလုမ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပူၼ်ႉပႅတ်ႈၽိတ်းၽူၼ် မိူင်းဢူၼ်ယိင်ႈယိုၼ်းယၢဝ်း ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီသၢဝ်းဢိတ်းၶွပ်ႈပေႃးထိုင် ႁဝ်းတိုၵ်ႉမုင်ႈမိုင်ယူႇၶၢင်ႈႁိမ်းတၢင်း ယင်းပႆႇထိုင်တီႈဢၢင်ႈဢၢၼ်းယွတ်ႈယိူင်းမၢႆ တိုၵ်ႉမုင်ႈယင်းၵႆ ႁိမ်းၽိတ်ႇလႅၼ်လၢင်းလၢင်း ယွၼ်ႉလွင်ႈသဵၼ်ႈသၢႆတၢင်းၶႂၢင်ၵိတ်ႇၶွင်ႈ လၢႆလွင်ႈသႅၼ်ပိူင်ယွႆႈၶၢတ်ႇယုင်ႈပဵၼ်ယွင်း လိူတ်ႈႁၢၼ်ၼွင်းၶူင်းလူၼ်ႉထူမ်ႈၾင်ႇလဝ်တွင်ႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇႁူၼ်ႈဢူၼ်ပၼ်း ဝၼ်းဝၼ်းၶိုၼ်းၶိုၼ်းတိုၵ်ႉယွၼ်ႈငႃးႁူ တိုၵ်ႉၵူဝ်ႈၵိူၵ်ႇၼုၵ်းထူတင်းလိူတ်ႈမဵၼ်ၶႅဝ်း လႅဝ်းႁဝ်းၵႃႈမၼ်ႈၶႂ်ႈၶူမ်းၽၢႆ မၢၵ်ႈၵွင်ႈပၢႆလုၵ်ႈမၼ်းလႅမ်လႅၼ်ႈမႃးဝႆး ၵႂၼ်းၾႆးသုမ်ႇမိုတ်ႈမူဝ်းဢိုမ်တိုမ်းတၼ် ၼႅတ်ႈတိုၼ်ႇပၢႆႈၽူင်ႉပႃးၵၼ်မိူဝ်းပၢႆႈၼွၼ်းႁႅမ်း မူၵ်းယူႇတႂ်ႈပုမ်ႇယႃႈၽိူဝ်ၶႅမ်း ၼႂ်းထိူၼ်ႇတႂ်ႈမႆႉတူၼ်ႈလမ်းလူင် ၽႂ်တေမၵ်ႉၸူမ်းသူင် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၢၼ်တႆး မၼ်းၵႅၼ်ႇၼပ်ႉထူၼ်ႈသႅၼ်ဝႆး ၸဝ်ႈသဵင်ႈငဝ်းမုၼ် တိုဝ်ႉပွင်ႇတႃႈယၢမ်းၶုၼ်သင်ၸဝ်ႈႁဝ်းမီး ႁႅင်းသူင်ႇယွၼ်ႈတမ်ဢီးၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈတႆးၽွမ်ႉပဵင်းၵၼ် ၸဝ်ႈပဵၼ်ၽူႈပိုတ်ႇသၢင်ႈတၢင်းပၼ် တူဝ်ႈၵုမ်ႇလႆႈၸေးၵၼ်ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း ၵုမ်းငဝ်ႈတင်းပၢႆ ယွၼ်းၵႃရဝ ယုၵ်ႉယွင်ႈပဵၼ်တီႈတွင်းမၢႆ မိုဝ်ႉၶွပ်ႈထိုင်ဝၼ်း 24 ၵျူႊလၢႆႊၶွပ်ႈတဵမ်တၼ်း ဝၼ်းၸဝ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸဝ်ႈပွၼ်ႈသင်ႇ “ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ ၵႆႉၸၢင်ႈပေႉတြႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်းဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ မိူၼ်လွင်ႈမၢၵ်ႈတၢင်းမီးယဝ်ႉ ဢမ်ႇမၼ်ႈဢမ်ႇၵိုမ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၶဵၼ်ႇသၢင်ႈပၼ်ႁႃဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇတႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ လွင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸ်ႂယႂ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈပၢၵ်ႈဢွၵ်ႇပႅတ်ႈပၢႆးႁူႉပၢႆးပၺ်ၺႃၼၼ်ႉလႄႈ လၢႆးၼူၵ်ႇ တိုဝ်တၼ် ၼင်ႇၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၼ်ၽႅဝ်တီႈၽႅဝ်တၢင်းလႆႈ” မွၼ်းၶိူဝ်း

['Uncategorized']

2017-07-20T06:41:48

https://shannews.org/archives/499

20 ၵျူႊလၢႆႊ မၢႆတွင်းဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး

ဝၼ်းတီႈ 20 ၵျူႊလၢႆႊတႆးသဝ်ႈယိၼ်းမွင် ယွၼ်ႉၽူႈၶဵၼ်ပွင်ႁၢႆႉဢွင်ႇသၢၼ်း ပၢၼ်းပၢႆႉပႃးတႆး လပ်းၾႆးၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇဢဝ်ၸိုင်ႈၵွၼ်းၶေႃ ၽွင်းတိုၵ်ႉၵုမ်ၵေႃတမ်းႁၢင်ႈၽႅၼ်ဝၢင်း ပိူဝ်ႈၼပ်ႉယၢင်ႈၶပ်ႉမၢႆသဵၼ်ႈတၢင်းႁူမ်ႈမိူင်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼ် တိုတ်ႉၸၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈၽႅၼ်ၸူဝ်ႈယၢမ်းဝႆႉသိပ်းပီ ပေႃးဢမ်ႇလီၸင်ႇၶိုၼ်းယၢၼ်ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ မိူၼ်ထွၵ်ႇၼမ်ႉႁၢႆၸိုမ်းၶဝ်ႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင်သၢႆး ဝၢႆးၸဝ်ႈၶဝ်သဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၼေႇဝိၼ်းယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈၶိၼ်ႁဵတ်းၶုၼ်ႁုပ်ႈဢဝ်မင်း ယႃႉသိၵ်ႇလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇဢၼ်ပဵၼ်တီႈမၢႆယိူင်း ႁူမ်ႈဝႃႈထုၵ်ႇယိုဝ်းၶႃႈတၢႆပႅတ်ႈပဵၼ်သိူင်းတင်းၸိူဝ်း ၵိူဝ်းလပ်းမွတ်ႇမူၺ်ႉသဵင်ႈမူတ်းႁၢႆ ပႅတ်ႇၸဝ်ႈတၢႆထင်တီႈၵေႃႈယင်းၵိုတ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းတၼ်းၶိုတ်းၶဝ်ႈႁူင်းယႃ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈၸႃၶေႃႈသင်ႇပွၼ်ႈပၼ်ၵႂၢမ်း ထိုင်ယၢမ်းတဵင်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ငၢႆးၶွပ်ႈထိုင်ၶၢဝ်းဝၼ်းၼႆႉၸဝ်ႈၸင်ႇလႆႈၼွၼ်းၽႄး ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတူဝ်ႈၸွတ်ႇၸေး ၸမ်ၸမ်သွင်လၢၼ်ႉလႆႈတူၵ်းၼမ်ႉတႃ ၵႃရဝၵူမ်ႈၼပ်ႉယမ်ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း(ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းပွၼ်)ယႂ်ႇၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ

['Uncategorized']

2017-07-19T06:40:15

https://shannews.org/archives/496

ၸၢႆးလဝ်ပိူင်း(ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်)

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ – ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း (ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်း ၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆး) ၸိုဝ်ႈ – ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးလမွင်ႇ + ၼၢႆးပၢၼ်ႉလူင် ပီၵိူတ်ႇ – 1954 တီႈၵိူတ်ႇ – ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပီႈၼွင်ႉ – 1. ၼၢင်းၶူဝ်ႈပဝ်း (လွၵ်ႈၸွၵ်ႇ)၊ 2. ၼၢင်းမၢၼ်ႇသႅင်ဢၢမ်ႊ (သဵင်ႈၵမ်၊ 3. ၸၢႆးသွႆႈၶမ်းယီႈ (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 4. ၼၢင်းမၢႆၶမ်းဢၢႆ (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 5. ၼၢင်းဢေး (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 6. ၸၢႆးဢုင်းၵျေႃႇ (မိူင်းၵုတ်ႈ)၊ 7. ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 8. ၼၢင်းလူၼ်း (ၼမ်ႉၶမ်း)၊ 9. ၸၢႆးႁၢၼ် (ၶုၼ်းမိင်) ပၢႆးပၺ်ၺႃ – ပူၼ်ႉၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၼႃႈႁိူၼ်း – 1. ၼၢင်းဢွင်ႇ (လႃႈသဵဝ်ႈ) ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈ။ 2. ၼၢင်းလီယဵၼ် (လီႇယဵၼ်ႉ) ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈ။ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း- မၢႆႁိူၼ်း 136၊ သဵၼ်ႈတၢင်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်၊ ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဝၼ်းသဵင်ႈၵမ် – 19/07/2001 ယၢမ်း 01.45 မူင်း (တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး) ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမွၼ်း(ၽဵင်းၵႂၢမ်း) 1974-75 – တႄႇၾိုၵ်းတႅမ်ႈ/ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း 1976 – ၵႂႃႇၸွႆႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (ၼႂ်းၸုမ်းလၢႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ) တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်း တေႃႇလႅၼ်လိၼ်ထႆး -ပွတ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် 1997 – ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး – ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃႁွမ်ငိုၼ်းတႃႇလႆႈဢတ်းၽဵင်းတီႈ ၼိဝ်းပရႃးတိူဝ်ႊ (New Brother) တီႈဢၼ်ၸၢႆးသၢႆမၢဝ်း ဢတ်းၶႅပ်းဢွၵ်ႇဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ။ 1979 – ႁွတ်ႈထိုင်ၵဵင်းတုင် ၸုမ်းမွၵ်ႇၵွၼ်ၼုမ်ႇ (တႆးၼုမ်ႇ)ၶပ်းၶိုင်ၸတ်းဢတ်းဢွၵ်ႇပၼ် ၶႅပ်းၵႂၢမ်း “လႆႈယူႇၵူၺ်း” ႁူမ်ႈတင်း ၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း လႄႈမီးတင်းၵႂၢမ်းၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၸၢႆးသၢမ်လူၺ် တႅမ်ႈ လႄႈၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း တႅမ်ႈပၼ်ၼၢင်းမုၼ်မိူင်းသေၸိုဝ်ႈၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်းလိုဝ်းလင်ယႂ်ႇမႃး။ ၵူၼ်းႁူႉ ၸၵ်း ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း တူဝ်ႈၸွတ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈ 1980 – ဢႅဝ်ႁႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းၸွမ်းလူၺ်ႈပိူၼ်ႈဝွၵ်ႇၸိူၼ်းထိုင် ၵႂႃႇမူၼ်ႈၸႂ်ပၼ်ၵူႈတီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ၵမ်ႈၼမ် ပွတ်းႁွင်ႇလႄႈထုင်ႉမၢဝ်း 1993 – ၵႂႃႇမူၼ်ႈၸ်ႂပၼ်ႁႅင်းႁွင်ႉၵႂၢမ်းပွႆးပီမႂ်ႇတႆး တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈႁူဝ်မိူင်း မိူဝ်ႈပိူၼ်ႈဝွၵ်ႇထိုင် ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵူႈဝဵင်းဝဵင်း။ (ဝၢႆးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈ ၸၢႆးသၼ်လွႆ မွၵ်ႈပီပၢႆ ၸင်ႇပွၵ်ႈမိူဝ်း) 1998 – ၸၢႆးတႃႇဢူး(ၸုမ်းၸိူင်းလႅဝ်း) ဝွၵ်ႇၸိူၼ်းႁႂ်ႈၵႂႃႇမူၼ်ႈၸႂ်ပၼ်ပွႆးသၢင်လွင်းလိူၼ် 4 တီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ လႄႈတင်းၼၢင်းၶမ်းၶိၼ်ႇ လႆႈၵႂႃႇႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၸွမ်းၵၼ်တီႈၵဵင်းမႆႇ ၼမ်ႉၵတ်ႉလၢႆးမိုဝ်းလွင်ႈပၢႆးမွၼ်းၽဵင်းၵႂၢမ်း တႄႇတႅမ်ႈၵႂၢမ်း/ႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းၼႂ်းၶႅပ်း “လႆႈယူႇၵူၺ်း” ဢၼ်ႁွင်ႉၸွမ်းၼၢင်းမုၼ်းမိူင်း၊ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်းၶဝ် မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၵၼ် တင်းၶႅပ်း – ငိုၼ်းႁွမ် ဢၼ်ၸၢႆးၶမ်းဢွၼ်ႇ ၊ ၸၢႆးၵၢပ်ႇသႅင်၊ ၼၢင်းၼုမ်ႇမၢဝ်း၊ ၼၢင်းၼၢင်းၶဝ်ႁူမ်ႈႁွင်ႉၼၼ်ႉ။ ၽဵင်းၵႂၢမ်းဢၼ်တႅမ်ႈ/ႁွင်ႉ တူၼ်းလမ်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ (own tune) ႁင်းၵွႆး 1. ငရၢႆးလူင်ႁႃႈပၢၵ်ႇ 2. ၵမ်ႇၾႃႇတေတႅၵ်ႇ 3. ၵႆသေၵႆ 4. ၾၢႆးပၢင်ႇလၢႆႇ 5. ၼွၼ်းလပ်းလပ်း 6. ၶမ်ႈၶိုၼ်းၼႆႉ 7.ႁၵ်ႉပႅတ်ႈလၢႆ 8. သၢဝ်ၼမ်ႉၶူင်း ။ ၼႂ်းပႅတ်ႇၶႅပ်းၼႆႉ 3-4-5 ၼၼ်ႉ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၶိုၵ်ႉၶမ်ႇၶမ်ႇၶိုၵ်ႉၶၢႆး ၶႅမ်ႉၶိုၼ်းၶိုၼ်ၶၼ်းၶိုဝ်းယမ်တႄႉတႄႉ။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:38:48

https://shannews.org/archives/492

ၸဝ်ႈလုင်းသုရၽူလ်း 6 ၵျူႊလၢႆႊ 2016

ၸဝ်ႈလုင်းသုရၽူလ်း မိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၵူႈၽၢၵ်ႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ် ၶႄႇၽိူၵ်ႇမႅၼ်လီၸၢၼ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈတၢင်းတဵၵ်း ၶီႇၼဵၵ်းၵၼ်မႄႇၵႂၢင်ႈ ၸင်ႇယၢင်ႈသူၼ်ႈႁွႆးတၢမ် ႁၢပ်ႇႁၢမ်ၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇမိူင်းၵွၼ်းၶေႃမႃး တိတ်းၸွမ်းၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ပႃးၼမ်းၶဝ်ႈမိူင်းလၢဝ်း ႁႃတၢဝ်းတီႈၸွႆႈထႅမ် ၵႅမ်တူဝ်ႁွႆႈတိတ်းၸဝ်ႈ ၶိုၼ်းၶဝ်ႈပိုင်ႈမိူင်းထႆး လိူၵ်ႈတီႈသိုၵ်းတႆးထင် သၢင်ႈပၵ်းၾင်ငဝ်ႈငုၼ်း ႁုၼ်ႈမုၼ်းႁူၺ်ႈၼမ်ႉၶုၼ်ႇ လႆႈသုၼ်ႇၾၢႆႇၵပ်းသၢၼ် တၢင်းထႆးၵၢၼ်ဢုပ်ႇၶဝ်ႈ ဝၢႆးသဵင်ႈၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ၶိုၼ်းမိူဝ်းတမ်းတူဝ်ၸွမ်း ႁွမ်းၶုၼ်မိၼ်ႉမိူင်းလႃး ပဵၼ်ပႃးၾၢႆႇဢုပ်ႇႁူၺ်း ဢူၺ်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉလႅင် လၵ်းၼမ်းၶႅင်လိမ်ႇၽၢႆႉ ၶိုၼ်းယၢႆႉၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်း ဢုပ်ႇလၢတ်ႈပိူင်းၼႄတၢင်း ၸၢႆးၼၢင်းတႆးထဝ်ႈၼုမ်ႇ ၵုမ်ႇၸွမ်းၵႄႈပၼ်ႁႃ လၢတ်ႈၸႃပၢၵ်ႇယမ်ၵေး ၶေႃႈၼႄးၵဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပူၼ်ႉလွတ်ႈၶဵၼ် လိုၼ်းသုတ်းၶဝ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းႁူဝ်သိူဝ် ၸဝ်ႈလုင်းသုရၽူလ်း ပိုၼ်းတူဝ်ၵႅပ်ႈ လုင်းသုရၽူလ်း ၸိုဝ်ႈ – သုရၽူလ်း ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးၵူမ်းသႃႇ(ဢမ်ႇၼၼ်)ၸၢႆးၵုင်ႇၼ ၸိုဝ်ႈသိုၵ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇ – သိူဝ်ၽၼ်းမၢၼ်ႈ ပီၵိူတ်ႇ – ၶရိတ်ႉသ် 1927 ၼီႈ ပီၵေႃးၸႃႇ 1289 တီႈၵိူတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈဝိုၼ်း၊ ဢိူင်ႇတႃႈၵေႃႈ(ၾင်ႇၶူင်း) ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင် ၸိုဝ်ႈပေႃႈ – သၢင်ႇၶတ်းတိယ(ႁွင်ႉ)သႅင်ၶမ်းဝၢဝ်း(ၽျႃးတႃႈၵေႃႈ) ၸိုဝ်ႈမႄႈ – ၼၢင်းၸၢမ်ၶမ်း(ႁွင်ႉ)ပႃႈလၢႆးသႂ် ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – 3 ၵေႃႉ / 1. လုင်းသုရၽူလ်း၊ 2. ပႃႈၼၢင်းၼေႃႇ၊ 3. ပႃႈၼၢင်းယုင်ႇ ပၢႆးပၺ်ၺႃ – ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇပဵၼ်သၢင်ႇသႃမၼဵရ်း(သႃမၼေႇ)၊ ယူႇဝတ်ႉ(ၵျွင်း)ဝၢၼ်ႈဢိင်၊ ၵျွင်းၵၢင်ၵႄး၊ ၵျွင်းၼႃးၼိူဝ်၊ ႁဵၼ်းႁူႉမေႃလိၵ်ႈတႆး။ ဝၢႆးၼၼ်ႉထႂၢၵ်ႈလူင်းဝတ်ႉၶဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉၸၼ်ႉ 4 ၼႃႈႁိူၼ်း – 1960 တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းတင်းၼၢင်းၶမ်းၵႅဝ်ႈ(ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယၢင်းလေႃး ဝဵင်းၵဵင်းတုင်) 1967 တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းမႂ်ႇႁူမ်ႈတင်းၼၢင်းၶမ်းၽူမ်း (ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈ) ၵဵပ်းလဵင်ႉ ၸၢႆးၶမ်းလူႇ(ပဵၼ်လုၵ်ႈၵဵပ်းၵေႃႈ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈၽွင်းဢႃယုမၼ်းၸၢႆး 29 ပီ) ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1957 – ၽွင်းပဵၼ်ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇၵူႈတီႈတီႈ လႆႈႁၼ်ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင် လူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ လႄႈၸင်ႇလႆႈလၵ်ႉလွမ်ၸွႆႈ ၸုမ်းတႆးယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ။ 1960 – ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းၸုမ်းသိုၵ်းႁၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး (TNA) ဢၼ်ၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ဢွၼ်ႁူဝ်။ 1961 – လုၵ်ႉၵဵင်းတုင်ၸွမ်းၸဝ်ႈငႃးၶမ်း ၶဝ်ႈမိူင်းလၢဝ်း(သမ်ႉမႅၼ်ႈၽွင်း လၢဝ်းလႅင် လၢဝ်းၶၢဝ်ၶဝ်တႅၵ်ႇၵၼ်) လႄႈလႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတူင်ႈၽႃႉႁၢမ်ႈ၊ ဢိူင်ႇၵဵင်းသႅၼ် (ၸိုင်ႈထႆး)။ 1963 – ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်း ဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈၼမ်ႉၶုၼ်ႇ (ၸိုင်ႈထႆး)။ 1965 – တူၵ်းၶွၵ်ႈမိူင်းထႆး 2 ပီ။ 1967 – ပဵၼ်ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး။ 1968 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈ မိူင်းမႃႉ မိူင်းလႃး (ယိုဝ်းၵၼ်)။ 1969-70 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း ႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇလႄႈၵပ်းသိုပ်ႇမိူင်းလၢဝ်း(ဝၢႆးၸဝ်ႈငႃးၶမ်းသဵင်ႈမုၼ်)။ 1971 – ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၸဝ်ႈၶုၼ်မိၼ်ႉ(မိူင်းလႃး)သေပဵၼ်ၾၢႆႇသူၼ်းတုမ်(ၼႂ်းၸုမ်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ)။ 1977/1/16 – ၵိုတ်းပေႃးယင်ႉၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉသေ ၶဝ်ႈလႅင်း တီႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင်ႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၸွမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆးၵဵင်းတုင်။ 1989 – ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃႇတီႇငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး(ႁူဝ်သိူဝ်) ႁိုဝ် (SNLD) လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်း ပဵၼ်ၽူႈသူၼ်းတုမ် တီႈၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ 2012/08/26 – ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမွၵ်ႉၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး(ႁူဝ်သိူဝ်) ႁိုဝ် (SNLD)တီႈၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း 2016/07/06 – ၽွင်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 05.25 မူင်းသဵင်ႈၵမ်သုတ်းမုၼ်လပ်ႉလွႆငိုၼ်းလွႆၶမ်းၵႂႃႇ ၽွင်းဢႃႇယုလႆႈ 89 ပီ

['Uncategorized']

2017-07-19T06:38:16

https://shannews.org/archives/489

ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ 30 ၵျူႊလၢႆႊ 2004

ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၽူႈငၢၼ်ၵတ်ႉပၢႆးတိုၵ်း ဢွၼ်သိုၵ်းၶဝ်ႈႁႅင်းႁူမ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၵူမ်ႈၼွမ်းၶဵၼ် ၶွၼ်ႈတုမ်လွမ်ပဵၼ်ၼိုင်ႈ (TRA) သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (TRC) သၽႃးပိုၼ်ႉပူသိူဝ်ႇ ႁႅၼ်းၽႅၼ်ၽိူဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်း သၢင်ႈတႅဝ်းႁူမ်ႈၸူးလၢႆႇ ၵၢႆႇၵွင်ႉၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း သၢင်ႈမိူင်းၸိုင်ႈၵွၼ်းၶေႃ ၵုၺ်ႉၶုတ်းတေႃႁၢၵ်ႈၶဵၼ် ပိူဝ်ႈမိူင်းယဵၼ်ႁိၼ်ႉၼွၼ်း ႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၽွၼ်းၵၢၼ်ၸိုင်ႈ ယိုင်ႈၶုၼ်သႃႇၶဝ်ႈပႃး ငႃးသိုၵ်းတဵမ်တူဝ်ႈမိူင်း ၸိုဝ်ႈႁိူင်းႁူင်ၸွတ်ႇပၼ်း ဝၼ်းႁွင်ႇၸၢၼ်းဢွၵ်ႇၽႄႈ ၵူႈၸႄႈဝဵင်းၽွမ်ႉတိုၵ်း ႁႅၼ်းသိုၵ်းၽွမ်ႉၵူႈမိူဝ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇမိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈ – ၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးၸၢမ်ႇၺုၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် – ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး၊ သိူဝ်ယဵပ်ႇမိူင်း ဢႃႇယု – 64 ပီၵိူတ်ႇ – ၵေႃးၸႃႇၸႃႇ 1302 ၼီႈ လိူၼ် 10 မႂ်ႇ2 ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း တီႈၵိူတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်၊ ဢိူင်ႇပၢင်လူင်၊ ၸႄႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ ပေႃႈမႄႈ – လုင်းလွႆၸိုၼ်ႈ၊ ပႃႈၸိင်ႇၺုၼ်ႉ ၼႃႈၵၢၼ်ပေႃႈမႄႈ – ႁႆႈ၊ ၼႃး၊ သူၼ်၊ လဵင်ႉလူ ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – မီး 5 ၵေႃႉ၊ ပဵၼၵေႃႉတီႈ 1 (တၢင်ႇၵေႃႉလူႉၶွႆႈသဵင်ႈယဝ်ႉ) ၼမ်ႉၵတ်ႉ/ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ – လိၵ်ႈတႆး/မၢၼ်ႈ (ႁူႉမေႃ ဢၢၼ်ႇ/တႅမ်ႈ) တၢင်းမေႃၵၢၼ်ငၢၼ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး- ႁဵတ်းၼႃး၊ ႁဵတ်းသိုၵ်း ၼႃႈႁိူၼ်း – ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇ (ပဵၼ်ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်မိူဝ်ႈ 1965 တီႈဢိူင်ႇမိူင်းမေႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉတူႈ-ပၢင်ႁႆး) ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းထၢမ်၊ ဢိူင်ႇမိူင်းထၢမ်၊ မိူင်းသႅၼ်ဝီ လုၵ်ႈလၢင်း – 7 ၵေႃႉၸၢႆး 3 ယိင်း 4 [1. ၸၢႆးၸၢမ်ၼုမ်ႇ 2.ၼၢင်းၸၢမ်ထူၺ်း 3. ၸၢႆးၸၢမ်ႇလႅင်း 4. ၸၢႆးၵျေႃႇမိူင်း 5. ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း 6. ၼၢင်းသႅင်တႆး 7.ၼၢင်းလိုၼ်းႁွမ်] တီႈယူႇ – ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ်၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈၽႃ၊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် တႄႈတွၼ်ႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် လႄႈႁူဝ်မိူင်း ၵၢၼ်ငၢၼ်းတၼ်းႁဵင်းလိုၼ်းလင်- ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း/ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ပၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ SSS ၶွင်မႁႃႇၵျႃႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1960 – ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းမႂ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝဵင်းမႂ်ႇ၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ မိူဝ်ႈ 21 မေႊ(ဝၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ) ၼႂ်းၸုမ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ပွတ်းႁွင်ႇ။ 1961 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်ႁၢၼ် (1 မၢႆ) 1962 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ်ႁူဝ်သိုၵ်း (2 မၢႆ) 1963 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်သိုၵ်းလူင် (3 မၢႆ) သေယူႇၼႂ်းတပ်ႉထႅဝ်/တပ်ႉမူႇၼႂ်း ၵၢပ်ႈပၢၼ် SSIA (တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး) 1964 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းၶၢမ်ႈၸၼ်ႉၵႅမ်ၶုၼ်ႁၢၼ်သေပဵၼ်ၶုၼ်ႁၢၼ်။ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမူႇ 3 ၼႂ်း တပ်ႉၵွင် 4 ဢၼ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမ်ႇမိူင်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်။ လႆလူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႆးၸွမ်း ၸဝ်ႈ ႁၢၼ်ၸၢမ်ႇမိူင်း ၼႃႈတေၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA တီႈမိူင်းၾၢင်မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 24/04/1964။ ၼႂ်းႁၢင်ပီၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈလႆႈၶိုၼ်ႈ ၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်း – ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမုၵ်ႉ 1 ၼႂ်းတပ်ႉၵွင် 4 ပွတ်းမိူင်းမေႃႇ။ 1965 – ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင်တီႈပွတ်းမိူင်းမေႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ သိုပ်ႇယိပ်းတပ်ႉမုၵ်ႉသေ ၸွႆႈၵၢၼ် ငဝ်ႈတပ်ႉၵွင် (ပဵၼ်ၽူႈၸွႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 4) မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်းၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၵၢင်းယွႆး ပွတ်းၼမ်ႉၶမ်း ထုင်ႉမၢဝ်း၊ ထိုင်တီႈၸုမ်းၵၢင်းယွႆး လႆႈၶဝ်ႈၸူး ပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉ မၢၼ်ႈ(ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတႆးတေႃႇ တႆး တိုၵ်းၵၼ် ပိူၼ်ႈၸၼ်ဢဝ်ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းပိူၼ်ႈ)။ 1969 – လုၵ်ႉပွၵ်ႉထုင်ႉမၢဝ်းလူင်းမႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇ မိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင် မိူင်းသွင် ၼွင်တဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 105 ၼႂ်း SSA ။ 1971 – ပေႃးတင်ႈပႃႊတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃႇတီႇတဵမ်တူဝ်သေလူင်း ပွတ်းၸၢၼ်း။ 1972 – ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၼႂ်းသၢႆသိုၵ်းမႂ်ႇသသုင် SSA သေလူင်းၵႂႃႇတိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ တင်း တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (ၸိုင်ႈတႆး) SURA ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းပၼ်ႇ ႁိုင် 7-8 လိူၼ်။ (ၵႂၢႆးတေႃးၵၼ်သၢင်ႈတႄးၼႃး – ပိူၼ်ႈသႅၵ်ႇလႅၵ်ႇမႃး လႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၵႄႈၵၢင်) ၼႂ်းႁၢင်ပီ ၶိုၼ်ႈယိပ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵႂႃႇပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းတူင်ႇ တၢင်ႇလွႆၶိူဝ်း မိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင်ပွတ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်မိူင်းမု။ 1973 – ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈႁၢၼ်၊ ယိပ်းတပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း (တီႈ လုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း) မိူဝ်ႈၽွၼ်း SSA တႄႇပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်တင်းပႃႇတီႇ ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ မၢၼ်ႈ CPB။ 1975 – ဝၢႆးသေငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း SSA (ပွတ်းႁွင်ႇ) ၶိုၼ်းၶွတ်ႇၽွတ်ႈပူၵ်းတင်ႈ 4 တပ်ႉၸုမ်း။ [တပ်ႉၸုမ်း 1 ၸဝ်ႈသိုၵ်းသိူဝ်ၼုမ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈတႂ်ႈ – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 11,12။ တပ်ႉၸုမ်း 2 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမမႂ်ႇ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 10,16,449 ပွတ်းၸၢၼ်း/ တပ်ႉၸုမ်း 3 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၶုၼ်ၽူင်း – ၶသလ ၸၢႆးလဵၵ်ႉ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈၼိူဝ် – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 24, 25,816/ တပ်ႉၸုမ်း 7 ၸဝ်ႈသိုၵ်းၼေႃႇမိူင်းလူင် – ၵုၼ်ပၢင်ၵုၼ်ၶူင်း – ပႅတ်ႇၵၢင်ႉ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 4] ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူင်းပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ။ [မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈဢုမ်ႈမိူင်းၶဝ် လႆႈထုၵ်ႇပူတ်းထွၼ်သေ ၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၢႆ (ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ)၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၸိုင်ႈ ၊ ၸဝ်ႈင်းရၢႆး ၶဝ်ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ] 1977 – ၸွမ်းၼင်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇသေ လႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇပၢင်သၢင်း။ ဢိင်ၼိူဝ် SSPP/SSA ပဵၼ်ဢူၺ်းလီ CPB လႄႈလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸွမ်းၵူၼ်းလူင်လၢႆလၢႆၵေႃႉ။ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်း ၶုၼ်းမိင် ၊ သိုဝ်းမဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ (ၼႂ်းပီၼၼ်ႉ CPB တုၵ်းယွၼ်းတႃႇဢွၼ်ႁူဝ် SSPP လုမ်းလုမ်းသေ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်းဢွၼ်ႁူဝ်တွပ်ႇထဵင်တွပ်ႇထဵင်ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၼႅတ်ႈငၢၵ်ႈ ဢွၵ်ႇ ပၢင်သၢင်းမႃးတၢင်း တူၵ်းၶူင်း)။ 1978 – လုၵ်ႉပၢင်သၢင်းဢွၵ်ႇၶၢမ်ႈၶူင်းယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင်ၵေႃႈ လူင်းမႃးပွတ်းၵၢင်ပွတ်းၸၢၼ်း။ လႆႈၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်း။ [မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇ ၶဝ်ႁၢႆလၢႆ ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းထႆး -ဢၼ်ႁူႉဝၢႆးလင်မႃးဝႃႈပဵၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းၶုၼ်သႃႇ၊ ၾႃႉလင်ၶဝ် ႁႅမ်ပႅတ်ႈ တၢင်း လႅၼ်လိၼ်]။ 1981 – လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်း SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းမိူင်းၼၢႆး ၵဵင်းတွင်း မိူင်းပၼ်ႇ မွၵ်ႇမႆႇ လၢင်းၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇ။ [ၸဝ်ႈၸၢႆးလဵၵ်ႉပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ NDF သၢႆသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ငဝ်ႈသိုၵ်း ပွတ်းႁွင်ႇ။] 1983 – ၵိူဝ်းၵုမ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၵမ်ႉၶိူဝ်း ၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ တၢင်တူဝ်တပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်း ပွတ်းၸၢၼ်း SSA တႄႇၵပ်းသိုပ်ႇ SURA ၽွင်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုၼ်းမိုဝ်း လွင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ။ 1984 – ဢွၼ်ႁူဝ် SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ၶဝ်ႈၸူးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်တင်း SURA သေ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵေႃႇတင်ႈ ၶွင်ႇသီႇၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRC / တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRA တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈမႂ်ႇ သုင် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/1984၊ ပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ TRC။ 1985 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းတၢင်တူဝ် TRC။ TRA ဢၼ်ပႃးၸဝ်ႈၵၼ်းၸဵတ်း ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်း၊ ၸဝ်ႈၸေႃး ၺုၼ်ႉ ၊ ၸၢႆးၵၢၼ်းယွတ်ႈၶဝ်သေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၶုၼ်သႃႇ – ၶုၼ်သႅင်ၶဝ် ၸုမ်း SUA ပွတ်းၼမ်ႉၵတ်း/တၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး – [တေႃႇၼႃႈမႄႈလႃးၼႃး သူပ်းပွင်ႇ မိူင်းပၢႆး ]။ ၼႂ်းၵၢင်ပီမွၵ်ႈလိူၼ် July ၼၼ်ႉ SUA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ TRC သေမႄးလႅၵ်ႈလၢႆၸိုဝ်ႈပဵၼ် မႃး SSRC/SSA/ 1986 – တီႈငဝ်ႈၸို်င်ႈမႂ်ႇသုင်လႄႈႁူဝ်မိူင်း ယင်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင် ၸုမ်ႈတွၵ်ႇ တႅမ်ႈလၢတ်ႈ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈ SSRC။ SSA သေတႃႉ ယူႇတီႈၸၢင်းသူၶျိူၼ် (ၾႃႉလင်) သမ်ႉယူႇတီႈလွႆလၢင်း သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် MTA ပႅတ်ႈလႄႈ ၶုၼ်သႃႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်း။ ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ ၵေႃႈ လႆႈလုၵ်ႉမႂ်ႇသုင်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇႁူဝ်မိူင်း ၊ တီႈပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း။ 1987-95 – ပဵၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းၽၵ်းၵိူဝ်ၼဵပ်းၸွၵ်ႉယၢင်ႈၶႃႇ-ပႃးတင်းၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်း (ဢၼ်သဵင်မုၼ်ယၢၵ်ႈၽၢၼ်တီႈႁူဝ်မိူင်း ဝၢႆးၶုၼ်သႃႇ ဝၢင်းၶိူင်ႈ) ပႅတ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 7-8 ပီပၢႆ။ (ၽွင်း 1988-95 မီးပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶုၼ်သႃႇလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၵူၼ်းလူင်ၵဝ်ႇ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်းၶဝ် ၶၢင်းပွင်ႉဝႃႈ လႆႈထုၵ်ႇၼဵပ်းၸွၵ်ႉယၢင်ႈၶႃႇၼႆၼၼ်ႉလႄႈၸႂ်လမ်ယဝ်ႉသေၶိုၼ်းၵႂႃႇဝွၼ်းႁုမ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်းၶဝ် – “ဢမ်ႇၸႂ်ႈယၢင်ႈၶႃႇၼေႃႈ၊ ႁဝ်းၵႂႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းၸွမ်း ၵၼ် တီႈယၼ်ႇၵုင်ႇ၊ ၵႂႃႇဢဝ်မႄႈမၢၼ်ႈလဝ်းလဝ်းၵႂႃႈ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ 1996 – ပႃးတင်းၸဝ်ႈၼေႃႈမိူင်းၶွၼ်း၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ ၵႃႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၸွမ်းၶုၼ်သႃႇ ၾႃႉလင်ၶဝ်တီႈႁူဝ်မိူင်း မိူဝ်ႈ 07/01/1996၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉမႃးယူႇ ၶႃးႁၢၼ်သေ ၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်းလူင်း။ တႄႇၼၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ႁဵတ်းပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းထမ်းမၻႃး ႁဵတ်းၼႃး ၶိုၼ်ႈလွင်ႈၵႂႃႇမႃး လိုၼ်း သုတ်း လူၺ်ႈပၢႆးယူႇလီသေၶိုၼ်ႈလူင်းၵႂႃႇမႃးယူတ်းယႃတူဝ်တီႈၵဵင်းမႆႇ 2004 ထိုင်မႃး 30/07/2004 ၵေႃႈလႆႈသဵင်ႈမုၼ်တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ် ဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈ သွၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:35:56

https://shannews.org/archives/485

ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ (လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ-ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ) 26 ၵျူႊလၢႆႊ 2004

ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၵိုင်ႇတၢင်းဝႃႈယုၵ်ႉယွင်ႈ ၵိူတ်ႇယႂ်ႇတႂ်ႈၸွင်ႈၶမ်း ဝၢင်းတမ်းတူဝ်တႅမ်ႈယေႃႈ ၶေႃႈၽႅၼ်ဝူၼ်ႉသုင်ယႂ်ႇ သႂ်ႇၸႂ်ၵၢၼ်ပုၼ်ႈၸၢတ်ႈ လၢတ်ႈဢေႇလိူဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ် တင်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ၸၢတ်ႈၵူၼ်း ယူႇၶူၼ်းၶဝ်ႈၵူႈၾၢႆႇ ထၢႆႇထွတ်ႇပၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉ လပ်ႉၶူမ်းပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇၵေႃၵုမ်ႇၵွၼ်ႈ ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ၸၢတ်ႈၶိူဝ်း ယူႇႁူမ်ႈၵိူဝ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇ ဢမ်ႇဢိူၼ်ႇၸႂ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၼုၵ်းဢိူၵ်ႇၶဝ်ႈငဝ်းလၢႆး လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ထီႈၼိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၾၢႆႇ ၵူႈလၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼမ် ၸုမ်းယိပ်းၵမ်ၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢင်ႇတင်ႈ 8 ၸႄႈမိူင်း သုၼ်ႇလႆႈပိူင်းၽဵင်ႇသဵင်ႈ ၶဵင်ႈၵၢၼ်ၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်း ဢမ်ႇၶၢင်းၼၵ်းယွမ်းၵၢၼ်ႉ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈၶၢၼ်ႉတၢင်းမေႃ ထိုင်ဢွၵ်းဢေႃလိူတ်ႈၶၢတ်ႇ ၽၢတ်ႇယၢၼ်ၶွႆႈသဵင်ႈမုၼ် ၽွင်း 24 ၸဵတ်းသုၼ်သီႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၸဝ်ႈတီႇပၼ် ၵူၼ်းၼမ်တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပႆ ၵွပ်ႈၼႆယၢၵ်ႈသႅၼ်လိုမ်း မုၼ်ၵုၼ်းၸဝ်ႈၵိုမ်းယႂ်ႇ ႁိုၵ်ႉသႂ်ႇမႅၼ်ႈသူႇတွင်ႈ ယုၵ်ႉယွင်ႈၵႃရဝၸူးထိုင်ဢေႃႈ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႈႁူၺ်ႈ ၸိုဝ်ႈ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႈႁူၺ်ႈ တၢင်ႇၸိုဝ်ႈ ၸဝ်ႈသိူဝ်လိူၼ်ၾႃႉ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၢႆႇ၊ ၶုၼ်လုမ်ႈၾႃႉ Eugene Thaike ပေႃႈမႄႈ ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း(လုၵ်ႈသၢဝ်ၶုၼ်သၢင်ႇ တူၼ်ႈႁူင်း) ၵိူတ်ႇ 26/04/1939 တီႈၵိူတ်ႇ ၼႂ်းႁေႃလူင် ယွင်ႁူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ (ၸဝ်ႈသိူဝ်) / ၸဝ်ႈသိူဝ်လုမ်ႈၾႃႉ (ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ) / ၸဝ်ႈယိင်းသီႇတႃႇ 04/02/1942 / ၸဝ်ႈသိူဝ်ႇႁူမ်ႇၾႃႉ (ၸဝ်ႈမီ) သဵင်ႈၵမ်ယဝ်ႉ ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁၢၼ်ၾႃႉ (ၸဝ်ႈႁၢၼ်) / ၸဝ်းယိင်းရတၼႃႇသႅင်လိုၼ်း(ၸဝ်ႈလိုၼ်း) ပၢႆးပၺ်ၺႃ B.A (Hons) ပၢႆးပိုၼ်း-ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၸၼ်ႉၸွမ်(တႃႈၵုင်ႈ) M.A လႄႈPh.D. ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸွမ် British Columbia, Canada ၼႃႈႁိူၼ်း ၼၢင်းၼုၼုမျိၼ်ႉ (ၵဵင်းတုင်) မီးလုၵ်ႈသွင်ၵေႃႉ 1. ၸဝ်ႈဢုင်းၾႃႉ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၾၢႆႇတႅမ်ႈႁၢင်ႈ 2. ၸဝ်ႈယိင်းဢွၼ်းၵျၼႃး သဵင်ႈၵမ် 24/07/2004 လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1958 တႄႇတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ပဵၼ်ပီဢၼ်ၸဝ်ႈၼွႆႉ ပူၵ်းတင်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် 1961 ဢွၼ်ႁူဝ်ပူၵ်းတင်ႈ တႅဝ်းႁူမ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း (National Students United Front) တီႈၸၼ်ႉၸွမ် (တႃႈၵုင်ႈ) 1963 ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး (SSIA) 1964 ပဵၼ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တပ်ႉၸုမ်းမၢႆၼိုင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (ၸဝ်ႈသိူဝ်လဵၼ်းပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉသိုၵ်း) 1966 ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး၊ ၵေႃႉၵေႃႇတင်ႈၶွမ်ႊမိတီႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႇၸိုင်ႈတႆး 1968 ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉတိူင်းမၢႆၼိုင်ႈ၊ ၾၢႆႇတႂ်ႈမီးတပ်ႉၸုမ်း (1) လႄႈတပ်ႉၸုမ်း (4) 1971 ႁူမ်ႈၵေႃႇတင်ႈပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) 1972 ႁူမ်ႈၶပ်ႉၶိုင်တႃႇ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၶဝ်ႈမိူင်းတႆးသေထၢႆႇငဝ်းတူင်ႈလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းလႄႈပၼ်ႁႃ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ငဝ်းတူင်ႉလွင်ႈၼႆႉလႆႈႁပ်ႉရၢင်ႊဝလ်ႊလႄႈၸိုဝ်ႈယႂ်ႇလိုဝ်းလင်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ 1975 တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၾၢႆႇတႂ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ႁိူင်ႈၵိူင်းၾၢႆႇပႃႊတီႊ ၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမၢၼ်ႈ (CPB) 1976 တပ်ႉသိုၵ်းတုၵ်းယွၼ်းမႃး ႁႂ်ႈလိုဝ်ႈၵိုတ်းယႃတူဝ်။ 1984 တႅမ်ႈပပ်ႉ The Shan of Burma ပဵၼ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းၶူင်းၵၢၼ်ႁႃတၢင်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ် ၶိုၼ်း ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (National Reconciliation Program) ပုၼ်ႈတႃႇမီးမႃး လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် သၢမ်ၾၢႆႇ(တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ- ၾၢႆႇၻီးမူဝ်ႊၶရေႊသီႊမၢၼ်ႈလႄႈၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း)။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸဝ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ ၵႆႉၸၢင်ႈပေႉတြႃး၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်းဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ မိူၼ် လွင်ႈမၢၵ်ႈတၢင်းမီးယဝ်ႉ ဢမ်ႇမၼ်ႈဢမ်ႇၵိုမ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၶဵၼ်ႇသၢင်ႈပၼ်ႁႃဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇတႃႇသေႇ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ လွင်ႈပိုင်ႈဢိင်ၸ်ႂယႂ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈပၢၵ်ႈဢွၵ်ႇပႅတ်ႈပၢႆးႁူႉပၢႆးပၺ်ၺႃၼၼ်ႉလႄႈ လၢႆးၼူၵ်ႇ တိုဝ်တၼ် ၼင်ႇၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၼ်ၽႅဝ်တီႈၽႅဝ်တၢင်းလႆႈ။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:34:35

https://shannews.org/archives/482

ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း – တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) 11 ၵျူႊလၢႆႊ 1991

ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶၢၼ်ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈႁဵၵ်ႈႁၢၼ် လၵ်းၼမ်းၵၢၼ်ၼႅၼ်ႈၵႅၼ်ႇ ပၢဝ်ႇသႅၼ်ႇၵၢၼ်ႁူမ်ႈႁွမ်း ႁွမ်တွမ်းၶွတ်ႇမၼ်ႈၵိုၵ်း ၵၢၼ်တိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်း တၵ်းဢမ်ႇၵိူင်းၶႂႆႇပိူင်ႈ ႁုမ်ယိူင်ႈၶွႆၵႂၢမ်းၶူမ်း ၸူမ်းသူင်မိုတ်ႈဝၢၼ်ႁူ တမ်းပိူင်သိူဝ်ႇပူပိုၼ်ႉ ၾိုၼ်ႉသၢႆႇသၢင်ထတ်းထီႇ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊၵူၼ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူဝ်းၵိူင်းလူမ်ႉပိၼ်ႈ မိူင်းၶိၼ်ႈၶွင်တႆးႁၢႆ ယဵၼ်းၵၢႆပဵၼ်ၶွင်လူင် ယူႇတႂ်ႈပူင်ၵႂၢမ်းသင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇၶိူဝ်းပုတ်းႁၢၵ်ႈ ပဵၼ်သၢၵ်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၽႂ်သမ်ႉၶီႇၸိၵ်းၸွမ် ႁူမ်ႈတုမ်ၵႅၵ်းပွမ်ႁၢင်ႉ ဢမ်ႇငၢင်ႉဢွၵ်ႇၵၼ်လႆႈ ႁိုၼ်ႇတုၵ်းမႆႈသဵင်ၶႅဝ်း ၵၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ သၢင်ႈၸၢတ်ႈတၵ်းႁူမ်ႈႁႅင်း ၸင်ႇပႅင်းၵႅတ်ႇလႆႈၶိူဝ်း ပေႃးၵုမ်ႇၸိူဝ်းၵဝ်မႂ်း ယိုတ်ႈယႂ်းယိင်ႈၸဵဝ်းၵွႆ ပိူၼ်ႈသွႆၵမ်းၸုမ်းၸုမ်း သုမ်းၵၢၼ်ႉႁၼ်သိုဝ်ႈတႃ ၸင်ႇပၢဝ်ႇႁႃၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸူမ်းထူၼ်ႈၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ပိုတ်ႇၸိူင်းၼႃႈပိုၼ်းမႂ်ႇ လၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈယႂ်ႇလူင် ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းႁူင်ၸွတ်ႇၸိုင်ႈမႃးယဝ်ႉ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၽူႈၼမ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) ၸိုဝ်ႈ “ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း” ဢမ်ႇၼၼ် “ၸဝ်မူဝ်ႁိူင်း” ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၸၢႆးၶိူင်ႇ ပေႃႈမႄႈ လုင်းၸႃႇၵႃႇထူဝ်ႉ ႁွ ပႃႈၶျုင်ႇ ၵိူတ်ႇ 20/06/1926 ဝၼ်းတိတ်ႉ တီႈၵိူတ်ႇ ဝၢၼ်ႈထေၼႃႉ ဢိူင်ႇလၢႆႈသၢၵ်ႇၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး(ယၢမ်းလဵဝ်)ပၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉ ၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇမိူင်းဢၼ်ပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွ င်ႁူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉ မီးပီႈဢွၵ်ႇၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉၵၼ် 12 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ်ၵေႃႉတီႈ 3 ပၢႆးပၺ်ၺႃ မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉလႆႈၶိုၼ်ႈဝတ်ႉသေၼုင်ႈသၢင်ႇႁဵၼ်းဢဝ်လိၵ်ႈလၢႆးတီႈ ၵွင်းမၢၵ်ႇလၢင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇလၢႆးသၢၵ်ႇ မေႃတႅမ်ႈ မေႃလူဢၢၼ်ႇ လိၵ်ႈတႆး/ ပဢူဝ်း/ မၢၼ်ႈ လီငၢ မ်း။ ၼႃႈႁိူၼ်း 1. မႄႈထဝ်ႈယႃႇ မီးလုၵ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်- (1) ၼၢင်းမၢတ်ႈ (2)ၼၢင်းဢိင်ႇ (3)ၸၢႆးမီ (4) ၸၢႆးသိူဝ် (5) ၸၢႆးၸၢင်ႉ (6) ၸၢႆးႁဵၼ် (7) ၸၢႆးသိူဝ်ထႆး (8) ၼၢင်းၼေႃႇ (9) ၼၢင်းမျႃႉ (10) ၼၢင်းဝႅဝ် (11) ၸၢႆးပႃႇလၢႆး 2. မႄႈထဝ်ႈမၢၼ်ႈ မီးလုၵ်ႈလၢင်းႁူမ်ႈၵၼ်- (1) ၸၢႆးၵွၼ်းၶမ်း (လုၵ်ႈၸပ်းမႄႈ) (2) ၼၢင်းၸိင်ႇဢွင်ႇ (3) ၼၢင်းပီၸဵဝ်း ပၢၼ်သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင် ၽွင်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပဵၼ်မၢဝ်ႇႁၢႆးလိူဝ်လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈၶဝ်ႈပႃးႁွမ်းမိုဝ်းၼႂ်းတပ်ႉလူင်းၸွင်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ (101st. Airbone Division) သေၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းတေႃႇသူႈၵျပၼ်ႊမႃး။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် လႄႈၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ * ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈလုၵ်ႈပူႇႁဵင်လၢႆးသၢၵ်ႇ ပီႈၶုၼ်သၢင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်တႆးၵေႃႉတၢင်းႁူႉယႂ်ႇၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ပဵၼ်ၶူးဝႃး ဢႃးၸၢၼ်ၵေႃႈၸႂ်ႈ၊ ပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈမေး (မႄႈထဝ်ႈယႃႇ) ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ * ၸွမ်းၼင်ႇတူဝ်ထူပ်းတႃႁၼ် ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး ပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈလႄႈလႆႈႁူႉႁၼ် မႃးဝႃႈ-ဝၢႆးသိုၵ်းလူၵ်ႈ(လုမ်ႈၾႃႉ)ပွၵ်ႈသွင်ၼႆႉ ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၼမ်သေၶုၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ၵတိဝႆႉဝႃႈ တေပၼ်ၵွၼ်းၶေႃတီႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ် ၸွႆႈတိုၵ်းၵျပၼ်ႊ။ * ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်ပွၵ်ႈသွင် (လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ 1947) ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူႉဝႃႈ-မိူင်းတႆးပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ႁင်းၶေႃ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၵူတ်းမၢႆ။ * ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပၢႆးမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်သူၼ်းသေႃႇၵဝ်းလႅၼ်ပၼ်ႁႅင်းၸုမ်း ရပလ ႁႂ်ႈ ရပလ ၶဝ် တင်းၸဝ်ႈၾႃႉ တႅၵ်ႇယၢႆႈ ၵၼ် ၊ ပႃးၵၼ်လူႉလႅဝ်။ * ၸုမ်းမၢၼ်ႈၶဝ်သူၼ်းၾႆးယွၵ်ႈမွၼ်ပၼ်ႁႅင်းပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းၶိူဝ်းပဢူဝ်းၶဝ်သၢၼ်ၶတ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉၸဝ်ႈၾႃႉသေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပဵၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃး ပီ 1952 ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ CPB ၶဝ် တမ်းဝၢင်းဝႆႉ ပိူင်ၵၢၼ်(လၵ်းၼမ်း) သၢၼ်ၶတ်း လွၵ်းပိူင်ၸဝ်ႈၶွင်တီႈလိၼ် ပတေႇသရိတ်ႉ သၢၼ်ၶတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽသပလ လႄႈသၢၼ်ၶတ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လႆႈၶဝ်ႈပႃးႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼႂ်းတီႈၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB (ၼႃႈတီႈ တွၼ်ႈလိၼ်မိူင်းတႆး ပွတ်းၵၢင် ပွတ်းၸၢၼ်း) မႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉဝႃႈမၼ်းၸဝ်ႈဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ႁၢပ်ႉဢဝ်လႆႈ ဝႃႇတ သဵၼ်ႈတၢင်း CPB ၶဝ်လႄႈဢမ်ႇဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပႃးတီႊၶဝ်မႃး။ ၽွင်းၼၼ်ႉ သမ်ႉဝႃႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃႇတီႇ CPB သေတႃႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလၢႆးတိုၵ်းသိုၵ်းမၼ်း ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ပေႉပိူၼ်ႈၵမ်ႈၼမ်လႄႈ-လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးၽူႈၸတ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ပွတ်းၵၢင် မိူင်းတႆး။ မၼ်း ၸဝ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးၼႂ်း CPB ၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ပီသေယဝ်ႉ ၽိူဝ်ႇထိုင် 12/06/1959 မႃးၵေႃႈ လႆႈၵွင်လင်ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉပႅတ်ႈ CPB။ လွင်ႈဢၼ်လႆႈသၢၼ်ၶတ်း လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ CPB မႃးၼၼ်ႉ- ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ CPB ၶဝ် မႃးတမ်းလွၵ်းပိူင်ၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်လၢႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ တီႈလိၼ် (Agrarian Revolution) သေ မႃးၸၵ်းၽႃႇၸႅၵ်ႇထႅၵ်ႇၽႄပႅတ်ႈထၢၼ်ႈၵူၼ်း ၸဝ်ႈၶွင်တီႈလိၼ် လႄႈၵူၼ်းၽၢၼ်တီႈလိၼ် မိူင်းတႆးႁဝ်း။ မႃးႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူင်းတႆးႁဝ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ် တိုၵ်းဢဝ် သုၼ်ႇလႆႈ သုၼ်ႇပဵၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉ တႅၵ်ႇယၢႆႈၽၢတ်ႇၽႄပႅင်းၸင်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉသွင်ပီၸမ်ၸမ် – ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး 1958 လိူၼ်မေႊ 21 ဝၼ်း၊ မိူဝ်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၼွႆႉ (ႁွင်ႉ) ၸေႃးယၼ်တ ဢွၼ်ႁူဝ်သူၼ်းတုမ် ပူၵ်းတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ သေလၢႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းလႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်း ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်။ မိူဝ်ႈၽွင်းႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႇၼႂ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ၼၼ်ႉ – လႆႈတိူဝ်ႉဝၢတ်ႇ ၸဵပ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းမိူဝ်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈတိုၵ်းယိုတ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈၵႃႈတီႈႁူၺ်ႈဢေႃႈမိူဝ်ႈ 1959 ၼႂ်းလိူၼ်သႅပ်ႉထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ လႄႈလႆႈတႅပ်းပႅတ်ႈၶႅၼ်ၾၢႆႇသၢႆႉ။ ထိုင်မႃး 1960 ၵေႃႈ လွင်ႈယုင်ႈယၢင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၽိတ်းၵၼ် မေႃးၵၼ်ၼႂ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးသေ ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း လႆႈႁၢမ်ႈတပ်ႉႁႄႉၶႄ ယႃႇႁႂ်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်တႅၵ်ႇယၢႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလႃးလႃး။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး လႆႈတႅၵ်ႇယၢႆႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇလၢႆၾၢႆႇ လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း။ 1961 ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ႁူဝ်ပူၵ်းတင်ႈ တပ်ႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SNUF) ပုၼ်ႈတႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢဝ်လွင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ် လႆႈၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉၼႆသေ သိုပ်ႇပူၵ်းတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆး လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (SSRC)။ 1964 လႆႈၸ်ႂႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်တင်းမုၵ်ႉၸုမ်း SSIA ဢၼ်ၸဝ်ႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉသေ ၽွမ်ႉၵၼ် ပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA)။ 1966 ႁွင်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၼႃးၶဝ်ႈလႅင် မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၶိုၼ်းမႄးပူၵ်းတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈ(SSA)လူၺ်ႈ လၵ်းၼမ်း 3 ၶေႃႈ [ဢၼ်ပဵၼ် 1. လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ 2. လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ 3. ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ] လႄႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇၸုၵ်းမၼ်းၼိူဝ်းလၵ်းၼမ်း 3 ၶေႃႈၼၼ်ႉ တိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းသေယဝ်ႉ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းပူၵ်းတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉထႅင်ႈ။ 1967 လႆႈၼမ်းၼႃႈၶဝ်ႈပႃးလွင်ႈပဵၼ်မႃးၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ 3 မူႇ 3 ၸုမ်း ဢၼ်မီးမုၵ်ႉၸုမ်း SSA ၊ ရလလၽ (SSNPLO) တင်း SNIA ၶဝ်ၶဝ်ႈပႃး။ 1968 ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB ၶဝ်ဢဝ်လႆႈဢဵၼ်ႁႅင်းၸွႆႈထႅမ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ တီႈမိူင်းၶႄႇ လႅင် PRC သေၶဝ်ႈမႃးမီးဢေႃးၸႃႇ ပၼ်ႁွၼ်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်း မိူင်းတႆးႁဝ်းမႃး (သေသမ်ႇသေပိူင် သေလွင်ႈ သေတၢင်း) လႄႈဢဝ်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းတႅၵ်ႇယၢႆႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇယႂ်ႇယႂ်ႇလူင်လူင်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ 1969 ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈပူၵ်းတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း “တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (ၸိုင်ႈတႆး)” ၵႃႈတီႈပဵင်းလူင်လႅၼ် လိၼ်မိူင်းထႆးသေ တမ်းဝၢင်းယိပ်းၸႂ်ႉမႃး ၸွမ်းၼင်ႇလၵ်းၼမ်း 5 ၶေႃႈ [ဢၼ်ပဵၼ် 1. သၢၼ်ၶတ်း ၶွမ်ႊမိဝ်ႊ ၼိတ်ႉ 2 . လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ 3. ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ 4. လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ 5. လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်]။ 1983 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 16 ဝၼ်း ဢိင်ၼိူဝ်ထွတ်ႈမျၢတ်ႈ 4 ယိူင်ႈ (ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၽႃသႃ) လႄႈလၵ်း ၼမ်း ၸုၵ်းၼိူဝ်လၵ်းၼမ်း 5 ၶေႃႈသေ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုၼ်ႈမိုဝ်းႁွင်ႉလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ 1984 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် 1 ဝၼ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းယိုၼ်ႈမိုဝ်းႁွင်ႉႁႃ လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈသေ မုၵ်ႉၸုမ်း SSPP/SSA (ပွတ်းၸၢၼ်း) ၵေႃႈ ယုမ်ႇယမ်ၵမ်ႉထႅမ်ႁၼ်လီလႄႈ SURA လႄႈ SSA (ပွတ်းၸၢၼ်း) ၸင်ႇမႃး လႆႈၸ်ႂႁူမ်းႁွမ်းၵၼ် ပူၵ်းတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸို်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ (TRC)။ 1985 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 3 ဝၼ်း ၵွပ်ႈဝႃႈၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းဢွၼ်ႁူဝ်ၶတ်းၸႂ်ၶိုင်ပွင်လႄႈမုၵ်ႉၸုမ်း SUA ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ် သႃႇ ဢွၼ်ႁူဝ် ၸင်ႇလႆႈၸ်ႂ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶဝ်ႈပႃးၽွမ်ႉႁူမ်ႈမႃးၸွမ်း TRC ။ 1985 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 27 ဝၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင်၊ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ဢိၵ်ႇၵူၼ်းလူင်တင်း 3 မူႇ 3 ၸုမ်း လႄႈၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႆႈၸ်ႂၵၼ်ပူၵ်းတင်ႈ ၶွင်ႊသီႊ ၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSUPC) သေမၵ်းမၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃး။ 1985 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼမ်းၼႃႈပူၵ်းတင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႆးၸူဝ်ႈၶၢဝ်း-ၽွင်းယၢမ်းသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးသေပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းမႃး။ 1990 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 26 ပဵၼ်မၢၵ်ႇႁႅင်း cancer တီႈၶေႃး – ၵႅမ်ႈ – ပဵမ်ႉ လႄႈလႆႈၽႃႇတတ်း ယႃတူဝ်မႃး။ 1991 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 11 ယၢမ်း 11.00 မူင်း (ယၢမ်းမိူင်းတႆး)ဝၼ်းၽတ်း၊ လိူၼ်ပႅတ်ႇလွင်ႈ 15 ၶမ်ႈ – လႆႈသဵင်ႈၵမ် သုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁေႃသိလ်မၼ်းၸဝ်ႈ ၼိူဝ်ၵွင်းဝဵင်းဢိၼ်း။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:33:14

https://shannews.org/archives/478

ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်တႆး ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ 70 ပီ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း (ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းပွၼ်)

ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး ၵျူႊလၢႆႊလိူၼ်ၽူႈႁတ်းငၢၼ် ပိူဝ်ႈပူတ်းဢႅၵ်ႇၵၢၼ်ၵွၼ်းၶေႃ ၸဝ်ႈၽွင်းႁေႃဝဵင်းမိူင်းပွၼ် ဢွၼ်ႁူဝ်တႆးဢွၵ်ႇၼမ်းၼႃႈ ထုၵ်ႇၶႃႈယိုဝ်းတင်းဢွင်ႇသၢၼ်း ၽွင်းဝၢင်းၽႅၼ်ဢုပ်ႇဢၢၼ်းသၢင်ႈ ပုၼ်ႈပၢင်ႈတႃႇမိူင်းၵွၼ်းၶေႃ လႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇႁေႃဝၢင်းၽႃႈ ၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသေလၢႆ ဢွင်ႇသၢၼ်းတၢႆ 19 ဝၼ်း ၸဝ်ႈယင်းတၼ်းထိုင်ႁူင်းယႃ 20 ဝၼ်းၸီႉဝိတ်းႁႃတဵင်ႈ ၸဝ်ႈၸင်ႇသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄး တႃႇပွင်မႄးဝၢၼ်ႈမိူင်းမႂ်ႇ ၾင်ၸႂ်သႂ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူင်ႉၵၢတ်ႈၽိတ်းၽၢတ်ႈယိူင်းမၢႆ ပိုၼ်ႉသၢႆၸႂ်တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵွပ်ႈပိူၼ်ႈလဵၼ်ႈၸိူင်းတေႃႇႁဝ်း ယုၵ်ႉယွင်ႈငဝ်းမုၼ်ၸူဝ်ႈပၢၼ် ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး “ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း” ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်တႆး ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ 70 ပီ ဝၼ်းတီႈ 19/07/2017 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ် ၶွပ်ႈႁွပ်ႈ 70 ပီ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ၵွပ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼႂ်းပၢၼ် ၼဝတ၊ မဢၽ (1988-2011) ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉၼၵ်းလႄႈ ဢဝ်ယဵၼ် ဝႆႉႁိမ်း 20 ပီလိူဝ်။ ထိုင်မႃးပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းသဵင်ႇ (2012) ၼႆႉ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃးဝႆႉၼၵ်းလႄႈ တူင်ႉတိုၼ်ႇၵၼ် ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ႈၵၼ်လႆႈ တင်း ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတင်းသင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်။ ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၼႆႉ ၵႂၢမ်းပႃလိႁွင်ႉဝိရပုရိသ၊ ဢႃၸႃၼိယ၊ ပွင်ႇၵႂၢမ်းတႆးဝႃႈ- ၽူႈႁတ်းတၢႆတၢင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း တူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၵွပ်ႈၶဝ်ၸဝ်ႈတၢႆတၢင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၸင်ႇထိုဝ်ပဵၼ် ၵုၼ်းမုၼ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ ယုၵ်ႉယွင်ႈသိုပ်ႇသိုပ်ႇၵၼ်မႃး။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႄႇႁဵတ်းဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်မႃးမိူဝ်ႈပီ 1948 ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၸဝ်ႈသျူၺ်ႇတႅၵ်ႈ(ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ)လႄႈၸွမ်ၽွင်း လူင် ဢူးၼု ဢွၼ်ႁူဝ်(1948-1962)၊ ထိုင်မႃးၼႂ်းပၢၼ် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼေႇဝိၼ်းႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းမႃးဢဝ်ၼႃႈ ပိူဝ်ႈၵၢၼ်သူၼ်းတုမ် တႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမႃးဢမ်ႇဝဵၼ်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ (1962-1987)။ ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းႁူမ်ႈတင်းၽွင်းလူင် 6 ၵေႃႉ ၽူႈယိပ်းလုမ်း 1 ၵေႃႉလႄႈၽူႈဢဝ်ႁူမ်ႈလူမ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ႁူမ်ႈပဵၼ် 9 ၵေႃႉ လႆႈထုၵ်ႇမိုဝ်းပိုၼ် ၾၢႆႇၵလူင်ႇဢူးၸေႃး (ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈၵဝ်ႇ) ၶဝ်ႈယိုဝ်းတၢႆၶမ်ၼႂ်းလုမ်းၽွင်းၵၢၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/07/1947 ၽွင်းတိုၵ်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၽွင်းလူင်။ ဝၢႆးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸင်ႇမၵ်း မၼ်ႈဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်ၵျႃႊလၢႆႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၽူႈႁတ်းငၢၼ်(ဝၼ်းဢႃႇၸႃႇၼီႇ)ၼႆသေ ယုၵ်ႉယွင်ႈမုၼ်ၵုၼ်း မႃး တေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၼႂ်း 9 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႃးတႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 မၢၼ်ႈတင်းတႆး ၶၢင် ၶျၢင်း လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ဝၢႆးၼႆႉႁူမ်ႈၵၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈသၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမၢႆမီႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (constitution)။ သၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း လႆႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း – မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/09/1947 ဝၢႆးၽူႈႁတ်းငၢၼ် ၶဝ်သဵင်ႈၵမ် (တၢႆ) လႆႈ 2 လိူၼ်ပၢႆ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 04/01/1948 မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ တေႃႇ 1962။ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ် (ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး) ၸဝ်ႈၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ 31/05/1907 ပီ (ပီၵေႃးၸႃႇ 1249၊ လိူၼ်ၸဵတ်းလွင်ႈ 5 ၶမ်ႈ ဝၼ်းသုၵ်း) တီႈၵိူတ်ႇ ၼႂ်းႁေႃဝဵင်းမိူင်းပွၼ် ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈၶုၼ်ထီး (ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ်) လႄႈမႁႃတေဝီၸဝ်ႈၼၢင်းၸိင်ႇဢု (ႁေႃႁွင်ႇ)၊ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၸဝ်ႈသႃႇထုၼ်း (ယႂ်ႇမႃးႁွင်ႉၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း) ၵိူဝ်းယမ် ပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၼႃႈႁိူၼ်း ၸဝ်ႈၶိၼ်တွင်း (လုၵ်ႈသၢဝ်ၸဝ်ႈၶိၼ်ႇမွင်ႇလႄႈၸဝ်ႈၼၢင်းဢိင်ႇ ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းမိတ်ႉ) လုၵ်ႈလၢင်း 1. ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈသုၼၼ်ႇတႃႇ၊ 2. ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁူမ်ႇ၊ 3. ၸဝ်ႈၶႆႇၾႃႉ လႄႈ 4. ၸဝ်ႈမျိၼ်ႉၵျီႇ ၼွၼ်းၽႄး 20/07/1947 ႁူင်းယႃလူင်ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်း လႆႈႁဵၼ်းဢဝ်လိၵ်ႈဢင်ႊၵိသျ်ႉတင်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႈၽူႈမၢႆလူင်ၾၢႆႇတႅပ်းတတ်းသိလ်(တြႃး) တီႈႁေႃမိူင်းပွၼ် မိူဝ်ႈ ဢႃယု တိုၵ်ႉလႆႈ 5 ၶူပ်ႇ (ပီ1912)။ ဢႃယု 7 ပီ လႆႈၵႂႃႇယူႇႁူင်းႁဵၼ်းလုၵ်ႈလၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉၶဝ်တီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး (ပီ 1914) တေႃႇယဝ်ႉၸၼ်ႉ 10 ။ ၶိုၼ်းၵႂႃႇသိုပ်ႇႁဵၼ်းဢဝ်ပၺ်ၺႃပၢႆးမၢႆမီႈ တီႈဝဵင်းမိတ်ႉထိလႃႇ 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ သိုပ်ႇၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်း ပလိၵ်ႈသပ်ႊ (Police Training School) တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇထႅင်ႈ။ ဝၢႆးယဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းသပ်ႊတီႈဝဵင်းလိုဝ်ႇယဝ်ႉ လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၵမ်ႉၽွင်းၾိုၵ်းၵၢၼ် တီႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႇ (ပမေႃႇ-ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်ယၢမ်းလဵဝ်)။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၶၢႆႉမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈလုမ်းၶုၼ်ၽွင်းငမ်း တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၼႆႉ သူင်ၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉလႄႈ ၾၢႆႇပၢႆးမွၼ်းၵေႃႈ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလၢႆလၢႆသႅၼ်း သေ ပဵၼ်ၸဝ်ႈလၢႆးတႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းလုၵ်ႈလၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉတင်းလၢႆ။ ဢၼ်ၸဝ်ႈသူင်သေပိူၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈလႄႈ ယင်းပိုတ်ႇဝႆႉ ႁွင်ႈဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်ဝႆႉလူးၵွၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းမိူင်းပွၼ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ ႁူင်းယႃ ပၢၼ်မႂ်ႇ ဢၼ်မီးၵူႇၼွၼ်းတႃႇၵူၼ်းပဵၼ် 60 လင်ၼၼ်ႉ ဝႆႉပၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမိူင်းပွၼ်လင်ၼိုင်ႈ။ ပုတ်ႈႁၢင်ႈႁေႃ ႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉတႅၼ်းပေႃႈၸဝ်ႈ မိူဝ်ႈ 27/06/1928 ။ ၶုၼ်ဢင်းၵိသျ်ႉၶဝ် မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉမိူဝ်ႈ 1929 လႄႈမွပ်ႈပၼ်ဝႂ်သႃႊၼၢတ်ႉမိူဝ်ႈ 1932 ၼီႈ။ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်း 1 တီႈပၢင်လူင် (ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ) ဢၼ်ႁဵတ်းမိူဝ်ႈ 20-28/03/1946 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေ ယင်းလႆႈလၢတ်ႈသပ်းလႅင်း လွင်ႈ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈလႄႈလၢႆးလဵင်ႉသတ်း ဢၼ်ၶိုတ်းၸၼ်ႉ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်။ မိူဝ်ႈတင်ႈၶွင်ႊသီႊၸဝ်ႈၾႃႉလူင် တီႈပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ လႆႈၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းသေ မိူဝ်ႈၶတ်းလိူၵ်ႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ၶွင်ႊသီႊၸဝ်ႈၾႃႉလူင် 7 ၸဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ် ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပႃး ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်ၵမ်း 2 ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉၵိုၵ်းပိုၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ တႆး ၶၢင် ၶျၢင်း တင်း မၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လူၺ်ႈၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 07/02/1947 တီႈပၢင်ၵုမ်လႆႈ ၶတ်းလိူၵ်ႈၸုမ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း 6 ၵေႃႉ မီးတင်းတႆး ၶၢင်လႄႈ ၶျၢင်း တႃႇတေ ႁပ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၸွမ်ႁၢၼ် ဢွင်ႇသၢၼ်း တေၼမ်းႁူဝ်မႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 ၼၼ်ႉလႂ်၊ မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး ၼႂ်းဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ဝၼ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉလႂ်၊ မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်း သၼ်လွႆၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 ၼၼ်ႉလႂ်၊ တီႈပၢင်ၵုမ်လႆႈလိူၵ်ႈဢဝ် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း ၸွမ်း တင်းသၢမ်တီႈ။ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 12/02/1947 ၼၼ်ႉၸဝ်ႈၼိုင်ႈသေ ဝၢႆးပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ် ၽွင်းလူင်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မိူင်းသၼ်လွႆ ၼႂ်းၶွင်ႊသီႊပွင်ၵၢၼ်ၶႃႈလူင်ယႂ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ (မျႅၼ်ႇမႃႇၼႅင်ႇငၢၼ်ႇၽုယိၼ်ႉၶၢၼ်ႇၵွင်ႇၸီႇ)။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/02/1947 ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၽူႈတၢင်တူဝ်ၸဝ်ႈၾႃႉလႄႈၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ႁဵတ်းတီႈႁေႃယွင်ႁူၺ်ႈဝဵင်းတူၼ်ႈ တီးၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလိူၵ်ႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး (ဝၢႆးၼႆႉ ပဵၼ်ႇမႃးပဵၼ်ၶွင်ႊသီႊမိူင်းတႆး ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ)။ မႃးၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၸဝ်ႈလႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင်ႊသီႊတွင်ႈထၢမ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းသၼ်လွႆထႅင်ႈ သေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၸဝ်ႈလႆႈႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၽွင်းလူင်တီႈၵိူဝ်းၵုမ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းသၼ်လွႆ ဢၼ် ဢမ်ႇမီးႁွင်ႈၵၢၼ်ၼႂ်းၶွင်ႊသီႊပွင်ၵၢၼ်ၶႃႈလူင်ယႂ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႊ။ လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ်ၽွင်းတႅၼ်း(ၽွင်းၽူႈဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်း လိူၵ်ႈမႃးႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်တႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း) ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပွၼ် တႃႇၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈသၽႃး ပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 13/05/1947 ။ မိူဝ်ႈသၽႃးပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း လႆႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶွမ်ႊမိတီႊ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမၢႆမီႈ ပိူင်ငဝ်းပိုင်းမိူင်းလႄႈလႆႈၶဝ်ႈပႃးတင်းၵေႃၽႄ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ ၵေႃၽႄၸႄႈမိူင်း ႁူမ်ႈတင်းၵေႃၽႄ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇ လူၺ်ႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉ တင်းသၢမ်တီႈထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸုမ်းၽွင်းလူင်-လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တီႈလုမ်းၽွင်းလူင် (ဢတႂႃၼ်းဝုၼ်ႇ မျႃးယူင်း-ဝၢႆးမႃး ပဵၼ် ဝုၼ်ႇၵျီးမျႃးယူင်း) မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပီ 1947 ယၢမ်း 10:37 မူင်း ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇယိုဝ်းၸွမ်း ၵၼ်တင်းၸွမ်ႁၢၼ်ဢွင်ႇသၢၼ်းသေ ပိူၼ်ႈတင်း 8 ၵေႃႉတၢႆထင်တီႈသေတႃႉ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း လႆႈဝၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈၵႂႃႇၼွၼ်းၽႄး တီႈႁူင်းယႃ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 ယၢမ်း 12:00 မူင်းတဵင်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈ လႆႈဢဝ်ၶိုၼ်ႈမႃးလုမ်းလႃး ၶိုၼ်းတီႈမိူင်းပွၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 08/04/1948 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ တဝ်ႈလုပ်ႇၸဝ်ႈ ဝႅင်ႇပဵၼ်သွင်ပုၼ်ႈသေ ပုၼ်ႈၼိုင်ႈဢဝ်ၽဵတ်ႇၾင်ဝႆႉ တီႈၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉ ဢၼ်မီးတၢင်းၸၢၼ်းဝဵင်းမိူင်းပွၼ်။ ထႅင်ႈ ပုၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢဝ်ၵႂႃႇၽဵတ်ႇၾင် ဝႆႉတီႈ ဝိမၢၼ်ႇဢႃႇၸႃႇၼီႇ(မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁွင်ႉဝႃႈ-တူႇယႄးၵွင်းသိၸ်ႉတီႇပိမၢၼ်ႇ-ဝိမၢၼ်ႇ သိုၵ်းၽူႈႁတ်းႁၢၼ်) ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ ဝၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈလႆႈထူပ်းၽေးၼၼ်ႉ လွႆမၢႆ၊ လွႆလၢၼ်ႉ၊ လွႆၵၢၼ်းမႃး လႄႈၶွၵ်ႈၶင်လူင်မိူင်းပွၼ် ၵူၼ်ႇပင်း၊ ၼွင်ၶဵဝ် ႁိမ်းဝဵင်း ၵေႃႈ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်း ၼမ်ႉဢမ်ႇၼွင်းသေ ၶုၼ်ႇဢူၼ်လႅင်ၸၢင်းႁၢင်း၊ သိူဝ်လူင်တူဝ်ၼိုင်ႈၶၢင်းႁွင်ႉ ႁွပ်ႈဝဵင်း ၵၢင်ဝၼ်း ၵၢင်ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇတၢႆဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇယိုဝ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်(မိူၼ်တၢႆဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်)လႄႈၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈ ဢဝ် ပဵၼ်ဝၼ်း 19 မိူၼ်ၵၼ်၊ ႁွင်ႉဝႃႈဝၼ်းတီႈ 19 (ဝၼ်းဢႃႇၸႃႇၼီႇ) ၼႆ သိုပ်ႇၵၼ်မႃး ၵူႈၶူပ်ႇပဵၼ်ပီလႄႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇ တေႃႇၸူဝ်ႈလုၵ်ႈပၢၼ်လၢၼ်။ တီႈထင်သဝ်းလႄႈငဝ်းလၢႆးထုင်ႉလိုမ်မိူင်းပွၼ်ၽွင်းၼၼ်ႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 502 လွၵ်းလၵ်းပၼ်ႇမူၼ်း၊ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇမီးဝဵင်းမွၵ်ႇမႆႇ မိူင်းၼၢႆး၊ ၾၢႆႇၸၢၼ်းမီး ဝဵင်ႊသီႇသႅင် ၼွင်မွၼ်၊ ၾၢႆႇတူၵ်း မီး ႁူဝ်ပူင်း၊ ၾၢႆႇႁွင်ႇမီးဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဝဵင်းလွႆလႅမ် ။ လင်ႁိူၼ်းမီးမွၵ်ႈ 300 ပၢႆ၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း 5-600။ ႁူဝ်ၵူၼ်း တင်းသဵင်ႈမွၵ်ႈ 30,000 ပၢႆ။ ၶေႃႈလူပ်းလိုၼ်း ပိုၼ်းၶုၵ်းထူပ်း တူပ်းၼင်လိၼ် ၶိၼ်ၸ်ႂၸွမ်း တႆးၼွမ်းပိူၼ်ႈႁၢမ်းမိူင်း ပီၶရိတ်ႉသ် 1561 ၼႄႊထိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ (ႁေႃႊလႅၼ်ႊ) တူၵ်းပဵၼ်ၶီႈၶႃႈ သပဵၼ်ႇ ဝီးလျမ်း ဢွပ်ႉၾ် ဢေႃႊရဵၼ်ႉၵျ် (William of Orange) တိုၵ်ႉဢွၼ်ႁူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၻတ်ႉၶျ် တိုၵ်ႉဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃယူႇ။ 10/07/1584 လႆႈထုၵ်ႇၽူႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း သပဵၼ်ႊ ၶဝ်လၵ်ႉလွမ်ၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵလႃး 500 လၢၼ်ႉ ပၢႆပူၼ်ႉလွတ်ႈၽဝႃႉၸၢတ်ႈၶီႈၶႃႈၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢိၼ်ႊၻီႊ ယိူဝ်ႊ မႁတ်ႉတမၵၼ်ႊတီႊ လႆႈၼမ်းၼႃႈၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈယင်းပႆႇထိုင်ယိူင်းမၢႆ ဢၼ်ဢဵၼ်းဢၢၼ်းဝႆႉသေ မိူဝ်ႈ 30/01/1948 ၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၵူၼ်းႁူဝ်ၶႅင် ႁုင်းႁႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ယိုဝ်းတၢႆပႅတ်ႈ။ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းပွၼ် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ မၢင်ၵိူဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈမိူင်းတႆး ႁူဝ်မႃႇပဵင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွၼ်း ၶေႃ ၼင်ႇၵၼ်သေ လႆႈတၢႆတၢင်မိူင်းတႆးၵႂႃႇ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉႁိုင်ၼၢၼ်းမႃး70 ပီမိူင်းယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢွင်ႇသၢၼ်းဢမ်ႇတၢႆၼႆ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ၊ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းဢမ်ႇၼွၼ်းၽႄး တင်းဢွင်ႇသၢၼ်း ၶဝ် ၸိုင် ဝၢႆးလႆႈၵွၼ်းၶေႃ 1948 မႃးယဝ်ႉ မိူင်းတႆးမိူင်းမၢၼ်ႈ တေပဵၼ်ႁိုဝ် ။ ယၢမ်းလဵဝ်တေပဵၼ်ႁိုဝ်။ သင်ဝႃႈဝိၺၢၼ်ႇၶႂၼ်ငဝ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းႁူႉႁၼ်ဝႃႈ-မိူင်းတႆးလႆႈထုၵ်ႇမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်းၶဝ်ပႅတ်ႉလႅၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ဢူမ်ဢိုၼ် မႃး (ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1958-1962) ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် ႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆၸိုင် ၸွင်ႇမၼ်းၸဝ်ႈ တေဝူၼ်ႉၼႅင်ၸႂ်သေးလၢႆ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈယုမ်ႇပိူၼ်ႈ ဢိူဝ်ႈငၢႆႈၼၼ်ႉႁိုဝ် ။ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်ဢမ်ႇတၢပ်ႈတွပ်ႇယဝ်ႉႁိုဝ်။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းပိူၼ်ႈ လႆႈတူၵ်းလူႉတၢႆလူမ်ႉႁၢႆၵႂႃႇ (ၸိူင်ႉၼင်ႇ ဝီးလျႅမ်းၶဝ် ၵၼ်ႊတီႊ ၶဝ်) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈၵိုင်ႇတၢင်း လႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇသၢႆၸႂ်ယူႇတႄႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ လႆႈပူတ်းပွႆႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းမႃးယဝ်ႉ၊ တႃႇမိူင်းတႆးႁဝ်းသမ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၽူႈႁတ်းငၢၼ် သိုၵ်းႁၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသင်ၶ လႆႈပိုၼ်ႉပႅတ်ႈၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၸႂ် ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇႁူဝ်သႅၼ် မႃးသေ တႃႉၵေႃႈ ႁဝ်းတိုၵ်ႉပဵၼ် တွင်တူၵ်းတႂ်ႈၼၢမ်ယူႇ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း – ၸဝ်ႈသိူဝ်ႁူမ်ႇ မိူင်းပွၼ်ၵေႃႈ မီးယူႇၼွၵ်ႈမိူင်း။ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢၼ် မီးယူႇ ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ-ၸဝ်ႈလႂ်တေသိုပ်ႇပုတ်ႈတိၼ်တၢင်မိုဝ်းသၢႆႈၼီႈပိုၼ်းပၼ် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းလႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းတႅပ်းတတ်းၼႄလႆႈယူႇႁိုဝ်။

['Uncategorized']

2017-07-19T06:31:56

https://shannews.org/archives/475

ၽူႈႁတ်းငၢၼ်ၸိူဝ်းသဵင်ႈသုတ်းပၢၼ်ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ

ၼႂ်းၽွင်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်ႈလမ်ႇလွင်ႈၸိုင်ႈတႆး လႆႈလူႉသဵင်ႈမုၼ် လပ်ႉလွႆငိုၼ်း လွႆၶမ်းၵႂႃႇလၢႆၸဝ်ႈလႄႈပဵၼ်လိူၼ်ဢၼ်လီငိၼ်းၶေႃးၶူမ် မွင်ၸႂ်လဵၵ်ႉတႄႉတႄႉ သင်ဝႃႈၶဝ်ၸဝ်ႈတိုၵ်ႉမီးယူႇၸိုင် တေပဵၼ်ႁိုဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/07/1947 ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းပွၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၼမ်းၼႃႈၵၢၼ်မိူင်းၸိုင်ႈတႆး တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်တႃႇတေဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃၸွမ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်သိုၵ်း ဢွင်ႇသၢၼ်းၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၵူၼ်းႁၢႆႉလွမ်ယိုဝ်းၽွင်းတိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်းၽူႈၼမ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလၢႆၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃးၸွမ်သိုၵ်း ဢွင်ႇသၢၼ်းသေ လူႉတၢႆသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇ – ႁူမ်ႈဝႃႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး SURA ဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် တင်း တပ်ႉသိုၵ်းႁူမ်ႈပွင်း SUA ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ် မိူဝ်ႈပီ 1985 သေမႄးၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်း မိူင်းတႆး TRC/TRA ဝၢႆးမႃးလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် MTA သေတႃႉ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 1991 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇ – ဝၢႆးၼၼ်ႉ 13 ပီ ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ လုၵ်ႈၸဝ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ၾႃႉလူင် ယွင်ႁူၺ်ႈ (ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ်ၵေႃႉတီႈ 1) ဢၼ်ပဵၼ်တီႈပိုင်ႈ တီႈၸႂ်ယႂ်ႇတႆးၼၼ်ႉ ထႅင်ႈၸဝ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈၵမ်သုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇ တီႈႁိူၼ်း မၼ်းၸဝ်ႈ ၶႅၼ်းၼႃႊၻႃႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၊ ပႆႇတၼ်းသင် ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ ပေႃႈၼၢင်းၸၢမ်တွင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵွၼ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃးၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈၵမ်သုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပီ 2004 မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 ။ လုင်းသုရၽူလ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵိုတ်ႇၵၢၼ်ၸွမ်းၸဝ်ႈငႃးၶမ်း (တပ်ႉသိုၵ်းႁၢၼ်ၸိုင်ႈတႆး) မႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းတပ်ႉၸဝ်ႈၶုၼ်မိၼ်ႉ (မိူင်းလႃး) လႄႈလိုၼ်းသုတ်း ၶဝ်ႈပဵၼ်ႁူဝႅပဝ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူႉသဵင်ႈ မုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/07/2016 ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈပၢႆးမွၼ်းၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်းတႆးႁဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၸၢႆးလၢဝ်ပိူင်း ၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် ၵႂႃႇၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 19 July ၼႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်လီတွင်းမၢႆ သၢႆၸႂ်ၶဝ်ၸဝ်ႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပိုၼ်း သၢင်ႈတိုၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ လၢတ်ႈႁဵတ်း ပုၼ်ႈၶိူဝ်း ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၸိုဝ်ႈၵႂင်ႈ ယုၵ်ႉယွင်ႈၵုၼ်းမုၼ်ငဝ်းသေလႄႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ 19 ၵျူႊလၢႆႊ 2017

['Uncategorized']

2017-07-14T06:31:18

https://shannews.org/archives/473

ပိုၼ်းတူဝ်ၵႅပ်ႈ – ၼၢင်းယွတ်ႈလၢဝ်ၶမ်း – [ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ]

ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇလ [ၼၢင်းယွတ်ႈလၢဝ်ၶမ်း – ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ)] ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ 17/04/1962 တီႈ မိူင်းႁၢင် ဢိူင်ႇၼႃႈၵွင်းမူး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ လုင်းမႁႃဝၼ်း မႄႈၸိုဝ်ႈ ပႃႈၼၢင်းယူင်ႇ (မိူဝ်ႈလဵဝ်မႄႈ ဢႃယု 86 ယင်းမီးယူႇ) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉလဵဝ်ၵၼ် ၼၢင်းပူး ပီႈၼၢင်းလူင်သုတ်း ၼၢင်းၼူၼ်း ပီႈၼၢင်းၵေႃႉၵၢင် ၼၢင်းယွတ်ႈလၢဝ်ၶမ်း ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း (ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇလ) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈပေႃႈဢမ်ႇႁူမ်ႈမႄႈ ၸၢႆးၵီး (မိူင်းသၢတ်ႇ) ၸၢႆးသိူဝ်ယွမ် (ပၢင်လူင်) ၸၢႆးထုၼ်းၸိင်ႇ (ပၢင်လူင်) ၸၢႆးၵျေႃႇႁၢၼ်ႇ (ပၢင်လူင်) ၼၢင်းၸေႃးလ(ယိင်း) (ပၢင်လူင်) ၸၢႆးႁွင်တႆး (ပၢင်လူင်) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈမႄႈ ဢမ်ႇႁူမ်ႈပေႃႈ ၼၢင်းဢေး သၢင်ႇဝိမလ သၢင်ႇဢွၼ်ႇ 1974 ဝၢႆးပေႃႈမႄႈၽၢတ်ႇၵၼ် ၽွင်းဢႃႇယု 10 ၶူပ်ႇ ႁဵၼ်းယူႇ ၸၼ်ႉ 4 ၵႂႃႇယူႇၸွမ်းပေႃႈလႄႈမႄႈသိုပ်ႇ တီႈ ဝဵင်းပၢင်လူင် သေ သိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝဵင်းပၢင်လူင်တေႃႇၸၼ်ႉ 10 ၊ ယူႇၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈ လၢႆး ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် ၸွႆႈထႅမ်သွၼ်ပၼ်တၢင်းၵႃႈ/လိၵ်ႈတႆးၶၢဝ်းမႆႈၸွမ်းဝၢၼ်ႈ 1980 ပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းပၢင်လူင် ႁူမ်ႈၸၼ်ႉၸွမ်တၢင်းလူင် လူင်းသွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး( ပီၼၼ်ႉ မီးၶူးသွၼ် သီႇပၢၵ်ႇပၢႆ လႄႈမီးၶူးသွၼ် ၵူႈဝဵင်းဝဵင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ) 1981 -1984 ႁဵတ်းၶူးသွၼ်လိၵ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈသီႇသႅင်ႇ 1983 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁဵတ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSA) ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇဢွၼ်ႁူဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း 1984 လိူၼ်ၵျူၼ်ႊ 19 ဝၼ်းတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်း ၸၢႆးသႅင်ယ ၵဵင်းတုင်သေ ပႃးၵၼ်မႃးယူႇၵဵင်းတုင် မွၵ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈမႃးၸႂ်းမႄႈတီႈမိူင်းႁၢင်ယဝ်ႉ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸွမ်းၸဝ်ႈၽူဝ် ၸၢႆးသႅင်ယ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး SURA ဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းဢွၼ်ႁူဝ် ။ ႁပ်ႉၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်းၶူးသွၼ်ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တီႈပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ ဢိူင်ႇမႂ်ႇသုင် ဢၼ်မီးမႄႈၶူးမေႊရီႊ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ 1985 ၸုမ်းတပ်ႉသိုၵ်းႁူမ်ႈပွင်း SUA ဢၼ်ၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း။ ၶိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး ၶွင်ႊသီႊၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး TRC/TRA ဢွၼ်ၼႃႈတေလႅၵ်ႈလၢႆႈပိၼ်ႇၸိုဝ်ႈပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ။ 1986 ပၢႆပီ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးယူႇမိူင်းၵွၵ်ႇ 1986 ၶဝ်ႈပႃးၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆးမိူင်းၵွၵ်ႇ (ၶိူဝ်းတႆးၽွမ်ႉႁူမ်ႈ) ႁိုဝ် (ၶိူဝ်းတႆးသႃမၵ်းၶီး ชมรมเครือ ไตยสมัคคี) ႁဵတ်းၾၢႆႇသွၼ်ၵႃႈဝႅၼ်သေ ယိပ်ႉၶူဝ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ 1996 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး တီႈႁူင်းပွႆႇသဵင် “သဵင်ထၢင်ႇႁၢင်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ” (Democratic Voice of Burma-DVB) ၵမ်ႈၼမ် တႆးႁဝ်းတေႁွင်ႉၵၼ်ဝႃႈ သဵင်တႆး DVB ႁိုဝ် သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ ၼႂ်းၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ (ၼၢင်းမူၺ်ငိုၼ်း) တင်း ၸၢႆးမွၼ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းရေႊၻီႊဢူဝ်ႊ ၽွင်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 06.45 – 07.00 မူင်းမိူင်းတႆးလႄႈ ၵၢင်ၶိုၼ်း 09.45 – 10.00 မူင်း ၵူႈဝၼ်းပုတ်ႉ 1 ဝူင်ႈ 1 ဝၼ်း 2 ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်/ၵၢင်ၶမ်ႈ။ 1999 လိူၼ်ဢွၵ်ႉထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ် (Democratic Voice of Burma-DVB) တီႈဝဵင်းလူင်ဢေႃႊသလူဝ်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၼေႃႊဝူၺ်ႊ Oslo Norway ၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ် တေႃႇထိုင် 2000 လိူၼ်ၵျၢၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းၵွၵ်ႇၸိုင်ႈထႆးသေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး ၼႂ်းလၢႆးၵၢၼ် (Democratic Voice of Burma-DVB) 2003 လိူၼ်မေႊ 30 ဝၼ်း လႆႈၶၢႆႉၶိုၼ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ။ ၵိုၵ်းၽၢၵ်ႈတင်းၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ၾၢႆႇတႆး ၼႂ်းႁူင်းပွႆႇ DVB ႁိုဝ် ၼေႃႊဝူၺ်ႊ ၶဝ်ႈပႃးႁူမ်ႈသၢင်ႈၼႂ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆးၵဵင်းမႆႇ ဝၢႆးႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵဵင်းမႆႇ ၸၢႆးသူၺ်ႇလ လႆႈသဵင်ႈမုၼ်လပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈ ပီ 2002 လႄႈၶိုၼ်းၵေႃႇတင်ႈ လိူၵ်ႈဢဝ် ၸၢႆးသႅင်မိူင်း မင်းၵွၼ်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸၢႆးသႅင်ယ ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ႁူမ်ႈတင်း ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်မႂ်ႇ။ 2009 ပၢႆပီ လႆႈၵူတ်ႇၺႃးမရဵင်ႊ တဝ်ႈၼူမ်း။ 2010 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 12 ၶဝ်ႈၽႃႇတတ်းမရဵင်းတဝ်ႈၼူမ်းၾၢႆႇသၢႆႉ လႆႈသႂ်ႇယႃၶီႊမူဝ်ႊ မႃး တင်းမူတ်း 18 ပွၵ်ႈ။ ဝၢႆးၽႃႇတတ်းတဝ်ႈဢမ်ႇႁိုင် သမ်ႉၵူတ်ႇႁၼ်မရဵင်ႊၵလုၵ်ႇ(လုပ်ႇ) လႄႈ လႆႈသၢႆသႅင် မႃး ၵူႈ 3 လိူၼ် 1 ပွၵ်ႈ သေယူတ်းယႃတူဝ်မႃးတင်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် ၾၢႆႇတႆး ၼေႃႊဝူၺ်ႊမႃး။ 2014 လိူၼ်ဢွၵ်ႉထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 26 ဝၼ်း ထုၵ်ႇပူတ်းရၢႆးၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် ရေႊၻီႊဢူဝ်ႊ တီႈႁူင်းပွႆႇသဵင် DVB ႁိုဝ်သဵင်တႆးၼေႃႊဝူၺ်ႊ ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 18 ပီပၢႆ ၼၼ်ႉသေ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ ယူတ်းယႃတူဝ်တင်းလဵင်ႉလၢၼ်ၸၢႆးဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉမႃး။ 17/06/2015 လိုၼ်းသုတ်းလႆႈၶဝ်ႈယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃလူင်သူၼ်ၻွၵ်ႇ (မႁႃရၢၶျ်) ၵဵင်းမႆႇ ၵူတ်ႇထူပ်းမရဵင်ႊၼႂ်းပွတ်ႇ လႄႈတူဝ်ႈၸွတ်ႇၼႂ်းတူဝ်။ 12/08/2015 ဝၼ်းပုတ်ႉ (ဝၼ်းမႄႈႁႅင်ႇၸၢတ်ႈ) လုၵ်ႈသၢဝ်လႆႈဢဝ်ၶူဝ်ႈတူင်ႇမွၵ်ႇၶဝ်ႈတႅၵ်ႇ (ၻွၵ်ႇမလိ) ၵႂႃႇတၢၼ်းမွပ်ႈပၼ်တီႈႁူင်းယႃ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းဝၼ်းမႄႈသေ ထိုင်မႃး ၶၢဝ်းယၢမ်း 16.25 မူင်းၵေႃႈ လႆႈၼွၼ်းလိုဝ်ႈသဵင်ႈသုတ်းမုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃသူၼ်ၻွၵ်ႇ(မႁႃရၢၶျ်ၼၶွၼ်ႊၸဵင်းမႆႇ) ၽွင်းဢႃယုလႆႈ 52 ပီ။

['Uncategorized']

2017-06-12T06:30:34

https://shannews.org/archives/471

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း

ၸိုဝ်ႈ – သႅင်သိုၵ်း ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၶုၼ်ၵျႃႇၼု ပေႃႈမႄႈ – လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇပု၊ ၼၢင်းၶိၼ်ႇမၵျီး (လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇပု ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈ ဢွၼ်ႁူဝ် ပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ပၢင်လူင် မိူဝ်ႈ 12/02/1947 ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈ – 22/03/1935 သဵင်ႈမုၼ် – 13/08/2007 (ၵဵင်းမႆႇ) တီႈၵိူတ်ႇ – ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး(တွင်ႇၵီး) ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – 10 ၵေႃႉ 1- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇဢူး (ၽူႈဢွၼ်ၵေႃႇတင်ႈၸုမ်း ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈ ၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး (S.H.R.F) 2- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇပု (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းမူဝ်ငိုၼ်း 3- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇဢေး 4- ၸၢႆးၼုတ်း (လူႉမိူဝ်ႈဢႃႇယုလႆႈ 2 ၶူပ်ႇ) 5- ၼၢင်းမူဝ်ၶမ်း (ၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇၸု) ၵေႃႉတႄႇတင်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ (တိုင်းရင်းမေဂျာနယ်) 6- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇၼု 7- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇဢု (ၼၢင်းမူဝ်တွင်း) 8- လုင်းၶုၼ်ၵျႃႇဢူဝ်ႈ 9- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇၼု (ၼၢင်းမူဝ်လိုၼ်း) 10- ၼၢင်းၶိၼ်ႇၶိၼ်ႇထူၺ်း (ၼၢင်းမူဝ်လၢဝ်) ၼႃႈႁိူၼ်း – ၼၢင်းလႃႉယဵၼ်ႇ (ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 1974 တီႈလွႆၶိူဝ်း ဢိူင်ႇမိူင်းၶိူဝ်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ။) တီႈယူႇ – ဝဵင်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ – ႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ ထိုင်ၸၼ်ႉ 2 တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ (ပၢၼ်ၵျပၢၼ်ႊၶဝ်ႈ) ၸၼ်ႉ 3 တီႈႁူင်းႁဵၼ်း တူၼ်ႈတီး (တွင်ႇၵီး) ၊ ၸၼ်ႉ 4-9 တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် သီႇပေႃႉ ၊ ၸၼ်ႉ 10 တီႈႁူင်းႁဵၼ်း ဝဵင်းၵၢတ်ႇလေႃႉ (ၵလေႃး) ၊ 1953 ၽႅဝ်ၸၼ်ႉၸွမ် တႃႈၵုင်ႈ ၊ ႁဵၼ်းၾၢႆႇပၢႆးသၢႆႊ Science (6) ပီ ၊ ၸၼ်ႉ Isc (B) ၊ ဢမ်ႇႁပ်ႉၶူး ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ႁဵတ်းသိုၵ်း လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ မၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း။ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ- July 1942 ၶဝ်ႈၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်း မူၵ်ႇႁူဝ်ၽိူၵ်ႇ (White Hat League) တီႈသီႇပေႃႉ ၊ လႆႈႁူႉလွင်ႈ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ။ 1953 – ႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် တီႈတႃႈၵုင်ႈ ၊ ၶဝ်ႈၸုမ်း ယုၵ်ႉယွင်ႈ လိၵ်ႈတႆးလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် ၸိုင်ႈတႆး Shan Litercy Society and Shan State Students Association သေ တူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ် ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈမႃး။ 1959 – ၽႅဝ်မႃး ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်း ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ၊ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တိုၵ်းဢဝ် လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်း ၶေႃၸိုင်ႈတႆး 1960 – ပႃးၼႂ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တႄႇတင်ႈ SSIO, SSIA တီႈမိူင်းယွင်း။ 1964 – မိူဝ်ႈတင်ႈ SSA ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း တႅင်ႇတင်ႈပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၸုမ်း 3 1971 – လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈပဵၼ် ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP 1976 – ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း 1992 – ၶဝ်ႈပႃး ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇ တင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း လူင်ၸိုင်ႈတႆး SSO 1996 – ၶဝ်ႈပႃး ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈ ႁူမ်ႈတုမ်ၻီႊ မူဝ်ႊၶရေႊသီႊၸိုင်ႈတႆး SDU တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႄႈ ၵႂၢမ်းၾၢၵ်ႇထိုင် ၽူႈလူဢၢၼ်ႇ * ႁဝ်းထုၵ်ႇ လႆႈႁူႉၸၵ်းဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ပဵၼ်သင် Know your own identity * ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈႁူႉၸၵ်းဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ယူႇၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလ်ႂ Know your own status * ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈႁူႉၸၵ်းဝႃႈ တူဝ်ၵဝ်ႇၸုၵ်းယူႇတၼ်းႁဵင်းလ်ႂ Know your own position တင်း 3 ၶေႃႈၼႆႉ လီလႆႈထတ်းသၢင် ႁူႉၸႅင်ႈလႅင်း ႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း ဝူၼ်ႉၶွပ်ႈၸႅင်ႈလႅင်း လႄႈလီလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ၸႅင်ႈလႅင်း။ ပေႃးတေပိုတ်ႇၼႄႁႂ်ႈတႅၵ်ႇလႅင်းၼႆႉ တေယၢဝ်းယူႇ ၊ ႁႂ်ႈႁူႉငၢႆႈလီၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈတႅၵ်ႈၼႄ ၸုမ်းၵူၼ်းပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင် Football Team ။ – တေလႆႈႁူႉတူဝ်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လဵၼ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းဢီႈသင် (လဵၼ်ႈယူႇၼႂ်းၸုမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလဵၼ်ႈၵေႃႉလဵဝ်လႆႈ) Identifying yourself with the team – ႁူႉတူဝ်ဝႃႈ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလ်ႂ Knowing your status (ၸၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း ၊ ၸၼ်ႉၸႄႈဝဵင်း ၊ ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ၊ ၸၼ်ႉ Coach ႁိုဝ်) ၶူးသွၼ် Coach ၵေႃႈ ပႃးၼႂ်းၸုမ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ) ၸၼ်ႉၽူႈၵုမ်းၵမ် Captain ၵေႃႈပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃး ယူႇၼႂ်းၸုမ်းၵူၺ်း – ႁူႉတူဝ်ဝႃႈ လဵၼ်ႈတၼ်းႁဵင်းလ်ႂ ၊ ၸုမ်းလဵၼ်ႈၵွင်ၼႃႈ ၊ ၸုမ်းလဵၼ်ႈၵွင်ၵၢင် ၊ ၸုမ်းလဵၼ်ႈၵွင်လင် (ၶႄလင်) Knowing your position ။ ၸုမ်းၼႃႈ- ပိၵ်ႇသၢႆႉ (left wing) ပိၵ်ႇၶႂႃ (right wing) ၼႂ်းသၢႆႉ (left inner) ၼႂ်းၶႂႃ (right inner) ၵၢင်ၼႃႈ (Center half) ၸုမ်းၵၢင်- သၢႆႉၶိုင်ႈ (left half) ၶႂႃၶိုင်ႈ (right half) ၵၢင်ၶိုၼ်ႈ (Center half) ၸုမ်းလင်- လင်သၢႆႉ (left back) လင်ၶႂႃ (right back) ၵူၼ်းပႂ်ႉၽၵ်းတူ (Goal Keeper) တၵ်းလႆႈမီးပၵ်းပိူင် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လၢႆးၾိုၵ်း ၊ လၢႆးလိူၵ်ႈၵူၼ်းလဵၼ်ႈ ၊ လၢႆးဝၢင်းၽႅၼ် ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်း (strategy) လႄႈလၢႆးတိုၵ်း (tactics) လၢႆးၵုမ်းၵမ်လႄႈ လဵၼ်ၸွမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် ၊ တီႈၼႄၼမ်ႉၵတ်ႉၵေႃႈ ၽွမ်ႉၵၼ် တင်ႈၸုမ်းသေ ၼႄတၢင်းၵတ်ႉလႆႈ ၸင်ႇတေပေႉတင်းၸုမ်း ၊ ၸင်ႇတေပဵၼ် (champion) လႆႈ။ ၶူးၾိုၵ်းသွၼ် coach ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈဝၢင်းၽႅၼ် ၽူႈၸီႉသင်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈလဵၼ်ႈ ၊ လီလႆႈမၢႆတွင်း ၊ ၽွမ်ႉၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽွမ်ႉၵၼ်ပဵၼ်ၾုင်လူင် ၵႂႃႇၸူးတီႈမၢၵ်ႇၼင်မီး ၊ ႁႂ်ႈမေႃသူင်ႇပၼ်မၢၵ်ႇၼင် passing လႆႈလီ ၊ ဝႆး မႅၼ်ႈယၢမ်း၊ ၶိုၼ်ႈ လူင်း ၽဵင်ႇ ၊ ႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉ ၶတ်းၸ်ႂ လီမိူၼ်ၵၼ် ၸွမ်းၾၢႆႇလီမိူၼ်ၵၼ် ၸင်ႇတေပေႉ။ ၶူးၾိုၵ်းသွၼ် coach ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၵတ်ႉမီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸင်ႇပဵၼ်လႆႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လီဢွၼ်ၵၼ်ဝူၼ်ႉ။ လၢႆးၵႅတ်ႇၶႄၸုမ်းလင် 4 လႄႈၸုမ်းၵၢင် 4 ဢိၵ်ႇၸုမ်းၼႃႈ 3။ လၢႆးလဵၼ်ႈ ၸုမ်းၼႃႈ 4 ၸုမ်း ၵၢင် 4 ၸုမ်း လင် 3 ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ- ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၶွင် coach ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ။ * ႁဝ်းၵိၼ်သင် (Identity) ႁဝ်းပဵၼ်ၽူႈႁၵ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ၊ ႁဝ်းတိုၵ်း ဢဝ်သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်း ႁင်းၶေႃ (Rights of self-determination) ႁဝ်းတိုၵ်းလူၺ်ႈလၢႆးၵတ်းယဵၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၊ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ တိုၵ်းဢဝ် ၵေႃႈလႆႈ ႁဝ်းယူႇၾၢႆတႂ်ႈ မုၵ်ႉၸုမ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ပၼ်ၵၢင်ၸႂ် လိူၵ်ႈတင်ႈမွပ်ႈပၼ် ဢမ်းၼၢၸ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉယူႇ။ * ႁဝ်းယူႇၸၼ်ႉထၢၼ်ႈလ်ႂ (Status) ႁဝ်းၶဝ်ႈပဵၼ်ၸုမ်း ႁဵတ်းၵၢၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေတႃႉ ႁဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၸုမ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မွပ်ႈပၼ်ဢမ်းၼၢၸ်ႈ ၼႂ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး ၊ ယူႇတီႈၸၼ်ႉဢမ်ႇမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း မွပ်ႈပၼ်ၼၼ်ႉသေတႃႉ ၸွမ်းၼင်ႇႁူႉၸၵ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်း တူဝ်ၵဝ်ႈပဵၼ်တႆးလႄႈ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ပုၼ်ႈတႃႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း။ * ႁဝ်းၸုၵ်းယူႇတီႈ တၼ်းႁဵင်းလ်ႂ (Position) ႁဝ်းႁူႉတူဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ သွင်ၶေႃႈပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁဝ်းယူႇတၢင်ႇတီႈ တၢင်ႇမိူင်း (ဢမ်ႇၼၼ်) ယူႇၼႂ်းမိူင်းသေ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း။ ႁဝ်းၸုၵ်းယူႇတီႈလ်ႂ တီႈၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းပုၼ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေဢဝ်လႆႈ သုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ (self-determination)။ ယူႇတီႈၸၼ်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းၸွမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်း (Strategy) လႄႈလၢႆးတိုၵ်း (Tactics) ၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်း တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ဝႆႉပၼ်။ ယူႇတီႈၸၼ်ႉ ဢၼ်ၸၢင်ႈပၼ်ၵႂၢမ်းဝူၼ်ႉ ၊ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ႁဝ်း ဢၼ် Coach ၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ။ ပေႃး 3 ၶေႃႈ ပႃႈၼိူဝ်ၼႆႉ ၸႅင်ႈလႅင်းလီယဝ်ႉၸိုင် ၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈ ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလူင်မၼ်း ယူႇတီႈ ၼမ်ႈၵတ်ႉ ႁဝ်းၵေႃႉလႂ် ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၊ ၸုမ်းလ်ႂၸုမ်းၼၼ်ႉ မေႃႁဵတ်းၸွမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးတိုၵ်း Strategy တင်းလၢႆးတိုၵ်း Tactidcs ဢၼ် Coach ၵၢၼ်မိူင်းႁဝ်း တမ်းပၼ်ႁဝ်းဝႆႉ (ဢမ်ႇလႆႈတႅမ်ႈၼိူဝ်ၸေႈပၼ် ၊ ဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈၼႄ ႁဝ်းၼႆၵေႃႈ တေလႆႈမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ ၶႆႈၸႂ်ဝူၼ်ႉဢွၵ်ႇ) ၼၼ်ႉသေ ယူႇတီႈၼမ်ႉၵတ်ႉႁဝ်း မေႃၵပ်းသၢၼ်ၵၼ် ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉ၊ ၸုမ်းတေႃႇ ၸုမ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်တိုၵ်းဢဝ် သုၼ်ႇလႆႈ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁဝ်းၸိုင် တၵ်းတေပေႉလႆႈဢမ်ႇႁၢင်ႉ။ ၶေႃႈၸီႉၼႄးလႄႈ ၶေႃႈထတ်းသၢင် သွင်ၶေႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လီလႆႈပွင်ႇၸႂ်။ တေလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ဝႄႈၶေႃႈၸီႉၼႄး (ၵွပ်ႈၶဝ်ႈလွၵ်းၵၢၼ်ၽူႈၶဵၼ်) ၊ တေလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸ်ႂ ႁႂ်ႈပေႃးမေႃယွမ်းႁပ်ႉထွမ်ႇၶေႃႈထတ်းသၢင် (ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၶေႃႈထတ်းသၢင်လီၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸေႇတၼႃႇလီသေ ထတ်းသၢင်ၼႄယင်းပႆႇပေႃး ယင်းပဵၼ် ၽူႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈႁဵတ်းၸွမ်း ၶေႃႈထတ်းသၢင် လီၼၼ်ႉလႆႈ။) ၵူၼ်းမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ မေႃထတ်းသၢင် ၊ ၵူၼ်းဢမ်ႇမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉ မေႃၸီႉၼႄး ၊ ၵူၼ်းၸႂ်ၵူတ်ႉ မေႃသႄႇတမ် ၊ ၵူၼ်းမႃႇၼယႂ်ႇ မေႃသမ်ႇမႅၼ် ၊ ၵူၼ်းၸႂ်လီ မေႃယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ၊ ၵူၼ်းႁူႉ မေႃယွင်ႈယေႃး။ ၵူၼ်းႁၼ် – ၼႄၼိုင်ႈသွၵ်ႇ မေႃတူၺ်းဢွၵ်ႇၼိုင်ႈဝႃး ၵူၼ်းၶိုၵ်ႉသမ်ႉ မေႃႁဵတ်းမေႃသၢင်ႈ။

['Uncategorized']

2017-06-30T06:29:14

https://shannews.org/archives/469

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်မႂ်ႇ

ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈ – ၸၢမ်မႂ်ႇ ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ – ၸၢႆးၸၢမ်ႇၺုၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် – ၸၢႆးၶိူဝ်းတႆး၊ သိူဝ်ယဵပ်ႇမိူင်း ဢႃႇယု – 66 ပီၵိူတ်ႇ – ၵေႃးၸႃႇ 1302 ၼီႈ လိူၼ် 10 မႂ်ႇ 2 ၶမ်ႈ၊ ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း တီႈၵိူတ်ႇ – ဝၢၼ်ႈပၢင်လူင်၊ ဢိူင်ႇပၢင်လူင်၊ ၸႄႈဝဵင်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ ပေႃႈမႄႈ – လုင်းလွႆၸိုၼ်ႈ၊ ပႃႈၸိင်ႇၺုၼ်ႉ ၼႃႈၵၢၼ်ပေႃႈမႄႈ – ႁႆႈ၊ ၼႃး၊ သူၼ်၊ လဵင်ႉလူ ပီႈၼွင်ႉႁူမ်ႈတွင်ႉ – မီး 5 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ်ၵေႃႉတီႈ 1 (တၢင်ႇၵေႃႉလူႉၶွႆႈသဵင်ႈယဝ်ႉ) ၼမ်ႉၵတ်ႉ/ၸၼ်ႉလိၵ်ႈ – လိၵ်ႈတႆး/မၢၼ်ႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး – ႁဵတ်းၼႃး၊ ႁဵတ်းသိုၵ်း ၼႃႈႁိူၼ်း – ၼၢင်းယိင်းၼုမ်ႇ (ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်မိူဝ်ႈ 1965 တီႈဢိူင်ႇမိူင်းမေႃႇ၊ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ/ပၢင်ႁႆး) ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းထၢမ်၊ ဢိူင်ႇမိူင်းထၢမ်၊ မိူင်းသႅၼ်ဝီ လုၵ်ႈလၢင်း – 7 ၵေႃႉ ၸၢႆး 3 ယိင်း 4 | 1- ၸၢႆးၸၢမ်ၼုမ်ႇ (ၵိူတ်ႇ 1968 လု 1992) 2- ၼၢင်းၸၢမ်ထူၺ်း (ၵိူတ်ႇ 1972) 3- ၸၢႆးၸၢမ်လႅင်း (ၵိူတ်ႇ 1975) 4- ၸၢႆးၵျေႃႇမိူင်း (ၵိူတ်ႇ 1977) 5- ၼၢင်းၸၢမ်တွင်း (ၵိူတ်ႇ 1981) 6- ၼၢင်းသႅင်တႆး (ၵိူတ်ႇ 1983) 7- ၼၢင်းလိုၼ်းႁွမ် (ၵိူတ်ႇ 1985) တီႈယူႇ – ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ်၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈၽႃ ၊ ၸႄႈဝဵင်း/ၸႄႈတွၼ်ႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်လႄႈႁူဝ်မိူင်း တၼ်းႁဵင်းလိုၼ်းသုတ်း – ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း/ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၶွမ်ႊပၼီႊSSS ၶွင်မႁႃႇၵျႃႇ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸူဝ်ႈပၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ 1960 – ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဝဵင်းမႂ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝဵင်းမႂ်ႇ၊ မိူင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မေႊ(ဝၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ) ၼႂ်းၸုမ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ပွတ်းႁွင်ႇ။ 1961 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ႁူဝ်ႁၢၼ် (1 မႆ) 1962 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်သိုၵ်း (2 မႆ) 1963 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းပဵၼ် ႁူဝ်သိုၵ်းလူင် (3 မႆ) သေယူႇၼႂ်းတပ်ႉထႅဝ်/တပ်ႉမူႇ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ် SSIA (တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃၸိုင်ႈတႆး) 1964 – လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်းၶၢမ်ႈၸၼ်ႉၵႅမ်ၶုၼ်ႁၢၼ်သေပဵၼ်ၶုၼ်ႁၢၼ်။ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမူႇ 3 ၼႂ်းတပ်ႉၵွင် 4 ဢၼ်ၸဝ်ႈႁၢၼ် ၸၢမ်မိူင်း ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်။ လႆႈလူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႆးၸွမ်းၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမ်ႇမိူင်း ၼႃႈတေၵႂႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA တီႈမိူင်းၾၢင် မိူဝ်ႈ 24/4/1964။ ၼႂ်းႁၢင်ပီၼၼ်ႉ ပေႃးလႆႈၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်းပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်း- ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမုၵ်ႉ 1 ၼႂ်းတပ်ႉၵွင် 4 ပွတ်းမိူင်းမေႃႇ။ 1965 – ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၶုၼ်သိုၵ်းလူင် တီႈပွတ်းမိူင်းမေႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ သိုပ်ႇယိပ်းတပ်ႉမုၵ်ႉသေ ၸွႆႈၵၢၼ်ငဝ်ႈတပ်ႉၵွင် (ပဵၼ်ၽူႈၸွႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 4) မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၸဝ်ႈၵၢင်းယွႆး ပွတ်းၼမ်ႉၶမ်း ထုင်ႉမၢဝ်း၊ ထိုင်တီႈၸုမ်းၵၢင်းယွႆး လႆႈၶဝ်ႈၸူး ပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမၢၼ်ႈ (ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတႆးတေႃႇတႆးတိုၵ်းၵၼ် ပိူၼ်ႈၸၼ်ဢဝ်ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းပိူၼ်ႈ)။ 1969 – လုၵ်ႉပွၵ်ႉထုင်ႉမၢဝ်းလူင်းမႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇမိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင်မိူင်းသွင်ၼွင်တဝ်း မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 105 ၼႂ်း SSA ။ 1971 – ပေႃးတင်ႈပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး (SSPP) ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃႊတီႊတဵမ်တူဝ်သေ လူင်းပွတ်းၸၢၼ်း။ 1972 – ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၼႂ်းသၢႆသိုၵ်းမႂ်ႇသုင် SSA သေလူင်းၵႂႃႇတိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇတင်း တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) SURA ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်မိူင်းပၼ်ႇ ႁိုင် 7-8 လိူၼ် ။ (ၵႂၢႆးတေႃးၵၼ်သၢင်တႄးၼႃး – ပိူၼ်ႈသႅၵ်ႇလႅၵ်ႇမႃး လႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၵႄႈၵၢင်) ၼႂ်းႁၢင်ပီ ၶိုၼ်ႈယိပ်းတပ်ႉၵွင် 16 ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵႂႃႇပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇလွႆၶိူဝ်း၊ မိူင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းတုင်၊ မိူင်းလႃ တေႃႇထိုင် ပွတ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်မိူင်းမု။ 1973 – ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉသိုၵ်း ပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈႁၢၼ်၊ ယိပ်းတပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း (တီႈလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း) မိူဝ်ႈၽွင်း SSA တႄႇပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵၼ်တင်း ပႃႊတီႊၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉမၢၼ်ႈ CPB ။ 1975 – ဝၢႆးသေငဝ်ႈငုၼ်းပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း SSA (ပွတ်းႁွင်ႇ) ၶိုၼ်းၶွတ်ႇၽွတ်ႈပူၵ်းတင်ႈ 4 တပ်ႉၸုမ်း။ [ တပ်ႉၸုမ်း 1 ၸဝ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းသိူဝ်ၼုမ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈတႂ်ႈ – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 11,12။ တပ်ႉၸုမ်း 2 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၸၢမ်မႂ်ႇ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 10,16,449 ပွတ်းၸၢၼ်း/တပ်ႉၸုမ်း 3 ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၶုၼ်ၽူင်း – ၶသလ ၸၢႆးလဵၵ်ႉ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတွၼ်ႈၼိူဝ် – ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 24,25,816/ တပ်ႉၸုမ်း 7 ၸဝ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်းၼေႃႇမိူင်းလူင် -ၵုၼ်ပၢင်ၵုၼ်ၶူင်း-ပႅတ်ႇၵၢင်ႉ ဢၼ်မီးတပ်ႉၵွင် 4] ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူင်းပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ။ |မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႊတီႊ ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈဢုမ်ႈမိူင်း ၶဝ် လႆႈထုၵ်ႇပူတ်းထွၼ်သေ ၸဝ်ႈၸဝ်ႈသိူဝ်ဝၢႆႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၸိုင်ႈ ၊ ၸဝ်ႈမင်းရၢႆး ၶဝ်ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ]။ 1977 – ၸွမ်းၼင်ၶေႃႈၸီႉသင်ႇသေ လႆႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇပၢင်သၢင်း။ ဢိင်ၼိူဝ် SSPP။ SSA ပဵၼ်ဢူၺ်းလီ CPB လႄႈလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸွမ်းၵူၼ်းလူင်လၢႆလၢႆၵေႃႉ ။ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းၶုၼ်းမိင်၊ သိုဝ်းမဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ (ၼႂ်းပီၼၼ်ႉ CPB တုၵ်းယွၼ်း တႃႇဢွၼ်ႁူဝ် SSPP လုမ်းလုမ်းသေ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ်တွပ်ႇထဵင် ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ၼႅတ်ႈငၢၵ်ႈဢွၵ်ႇ ပၢင်သၢင်း မႃးတၢင်းတူၵ်းၶူင်း)။ 1978 – လုၵ်ႉပၢင်သၢင်းဢွၵ်ႇၶၢမ်ႈၶူင်းယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင်ၵေႃႈ လူင်းမႃးပွတ်းၵၢင်ပွတ်းၸၢၼ်း။ လႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၼ်ႉၸဝ်ႈသိုၵ်း။ [မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈပီ ၸဝ်ႈသိုၵ်းၸၢမ်ႇမိူင်း/ၸဝ်ႈသိုၵ်းပၢၼ်းဢွင်ႇၶဝ် ၵႂႃႇၵႂႃႇႁၢႆလၢႆၼႂ်းမိူင်းထႆး-ဢၼ်ႁူႉဢၼ်ႁူႉဝၢႆးမၼ်းမႃး ပဵၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းၶုၼ်သႃႇ၊ ၾႃႉလင်ၶဝ် ႁႅမ်ပႅတ်ႈတင်းလိၼ်တႅၵ်ႇ]။ 1981 – လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်း SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းမိူင်းၼၢႆး ၵဵင်းတွင်း မိူင်းပၼ်ႇ မွၵ်ႇမႆႇ လၢင်းၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈႁၢတ်ႇ။ [ၸဝ်ႈၸၢႆးလဵၵ်ႉပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ NDF သၢႆသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၸဝ်ႈသိူဝ်ၼုမ်ႇ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ငဝ်ႈသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ။] 1983 – ၵိူဝ်းၵုမ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းတင်း ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၵမ်ႉၶိူဝ်း၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ တၢင်တူဝ်တပ်ႉငဝ်ႈသိုၵ်းပွတ်းၸၢၼ်း SSA တႄႇၵပ်းသိုပ်ႇ SURA ၽွင်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုၼ်းမိုဝ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ။ 1984 – ဢွၼ်ႁူဝ် SSA ပွတ်းၸၢၼ်း ၶဝ်ႈၸူးၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်တင်း SURA သေႁူမ်ႈႁွမ်းၵေႃႇတင်ႈ ၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRC တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ TRA တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈမႂ်ႇသုင် မိူဝ်ႈ 1/4/1984 ၊ ပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ TRC ။ 1985 – ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸုမ်းတၢင်တူဝ် TRC ။ TRA ဢၼ်ပႃးၸဝ်ႈၵၼ်းၸဵတ်း ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်း၊ ၸဝ်ႈၸေႃးၺုၼ်ႉ၊ ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈၶဝ်သေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၶုၼ်သႃႇ – ၶုၼ်သႅင်ၶဝ် ၸုမ်း SUA ပွတ်းၼမ်ႉၵတ်း/တၢၵ်ႇလႅတ်ႇ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး-[တေႃႇၼႃႈမႄႈလၼႃး သူပ်းပွင်ႇ/မိူင်းပၢႆး ]။ ၼႂ်းၵၢင်ပီမွၵ်ႈလိူၼ် July ၼၼ်ႉ SUA ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ TRC သေမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ်မႃး SSRC/SSA ။ 1986 – တီႈငဝ်ႈၸို်ႈမႂ်ႇသုငလႄႈႁူဝ်မိူင်း ယင်းတိုၵ်ႉၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင်/ၸုမ်ႈတွၵ်ႇ/တႅမ်ႈလၢတ်ႈဢဝ်ၸိုဝ်ႈ SSRC/SSA သေတႃႉ ယူႇတီႈ ၸၢင်းသူးၶျိူၼ် (ၾႃႉလင်) သမ်ႉယူႇတီႈလွႆလၢင်းသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် MTA ပႅတ်ႈလႄႈ ၶုၼ်သႃႇၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸွမ်း ။ ၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇၵေႃႈ လႆႈလုၵ်ႉပၢင်မႂ်ႇသုင်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇႁူဝ်မိူင်း ၊ တီႈပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း။ 1987-95 – ပဵၼ်ၸဝ်ႈသိုၵ်းၽၵ်းၵိူဝ်ၼဵပ်းၸွၵ်းယၢင်ႈၶႃႇ-ပႃးတင်းၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်း (ဢၼဢၼ်တၢႆယၢၵ်ႈတၢႆၽၢၼ်တီႈႁူဝ်မိူင်း ဝၢႆးၶုၼ်သႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈ) ပႅတ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 7-8 ပီပၢႆ ။ (ၽွင်း 1988-95 မီး ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၶုၼ်သႃႇလႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းၵူၼ်းလူင်ၵဝ်ႇ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇလၢင်းၶဝ်ၶၢင်းပွင်ႉဝႃႈ လႆႈထုၵ်ႇၼဵပ်းၸွၵ်ႉ ယၢင်ႈၶႃႇၼႆၼၼ်ႉလႄႈၸႂ်လမ်ယဝ်ႉသေ ၶိုၼ်းၵႂႃႇဝွၼ်းႁုမ်း ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇမႂ်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ်ယဵၼ်းၶဝ်- “ဢမ်ႇၸႂ်ႈယၢင်ႈၶႃႇၼေႃႈ ၊ ႁဝ်းၵႂႃႇၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းၸွမ်းၵၼ် တီႈယၼ်ႇၵုင်ႇ၊ ၵႂႃႇဢဝ်မႄႈမၢၼ်ႈလဝ်းလဝ်းၵႂႃႈ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ 1996 – ပႃးတင်းၸဝ်ႈၼေႃႈမိူင်းၶွၼ်း၊ ၸဝ်ႈၶႂၢၼ်မိူင်းၶဝ်သေ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼႂ်းပၢင်ဝၢင်းၶိူင်ႈ ၸွမ်းၶုၼ်သႃႇ ၾႃႉလင်ၶဝ်တီႈႁူဝ်မိူင်း မိူဝ်ႈ 7/1/1996 ၊ ဝၢႆးဝၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၶၢႆႉမႃးယူႇဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ် – ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈၸွမ်းလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်၊ ဢမ်ႇပေႃးယူႇလီလႄႈၶဝ်ႈႁၵ်ႉသႃယူတ်းယႃတူဝ်ၵႂႃႇမႃးၵဵင်းမႆႇ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 30/7/2004 လႆႈသဵင်ႈမုၼ်ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဝၢၼ်ႈၶႃးႁၢၼ်၊ ဢိူင်ႇႁူၺ်ႈၽႃ ၊ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၽွင်းဢႃယုၸဝ်ႈလႆႈ 66 ပီ။

['Uncategorized']

2017-10-25T06:22:30

https://shannews.org/archives/465

ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း တူၵ်ႇတၵ်ႉမွင်ၸႂ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း တူၼ်ထူၼ်ႈ 9 မိူင်းထႆး သဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄး လႄႈတေသၢင်းၵျူဝ်ႇၽဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26/10/2016

ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းၼႆႉ ပႃႇရမီႇမၼ်းၸဝ်ႈယႂ်ႇတႄႉတႄႉ။ ဝၼ်းၵိူတ်ႇမၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၸတ်းပၢင်ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈ ယေႃးမုၼ်ၵူႈပီၵူႈပီ။ ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်းမၼ်းၸဝ်ႈ တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 23 တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 25-26 ၼႆႉ ႁဝ်းသင်ႇႁႂ်ႈလူတ်းတုင်းၸၢတ်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းပၵ်းဝႆႉယူႇၵူႈတီႈတီႈ လူတ်းလူင်းၶိုင်ႈၼိုင်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁဝ်းသင်ႇဝႆႉၵူႈတီႈတီႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ႁၢင်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မႃးဝႆႉၾၢႆႇၼႃႈပုတ်ႉထၽြႃးသေ ယွၼ်းသူးပၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ။ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇလီလူင်လိုမ်း မီးယူႇ 3 ပိူင်။ 1.ႁႂ်ႈႁၵ်ႉသႃထိူၼ်ႇပႃႇမႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမိူၼ်ၾိင်ႈတိုၼ်းသၽႃႇဝ (ထမ်မၸႃတိ)။ သၽႃႇဝၼႆႉ ႁႂ်ႈၵိူတ်ႇမီးမႃးၼမ်ႉလီ လိၼ်လီ တီႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈလီ။ 2.ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈမီးတၢင်းတိုဝ်းၵမ်လီ ၸရိယထမ်း၊ ယႃႇဝူၼ်ႉပုၼ်ႈတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႉလဵဝ်၊ ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ တေတႅပ်းတတ်းသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉလီလီ၊ ဝူၼ်ႉႁႂ်ႈၸွတ်ႇၸေး။ 3.မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇၶုၼ်လီ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းမီးၵုင်ႇမုၼ်ၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵုင်ႇမုၼ်ပုၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်း၊ တႆး ထႆး လၢဝ်း ႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ်ၼႆ ၼႂ်းပိုၼ်းမၼ်းတႅမ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈသိုပ်ႇတေႃႇသိုပ်ႇ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ဢိၵ်ႇၶႅပ်းႁၢင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီဢဝ်ယုၵ်ႉယွင်ႈတၢင်ႇသုင် (ၵူဝ်းၵၢႆႇ)ဝႆႉ၊ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈမၢႆတီႈတွင်း ၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းလင်ႁဝ်းၶိုၼ်ႈမႃး၊ ၵူၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးမႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ႁူႉၸၵ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းတႆး ၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆးၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်၊ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၵၼ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ်။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၸဝ်ႈပုတ်ႉထႁဝ်း။ ၸဝ်ႈပုတ်ႉထႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ႁဝ်းယိပ်းတိုဝ်းမႃးႁဵင်ပီပၢႆ။ ၸဝ်ႈပုတ်ႉထ မီးမႃးယဝ်ႉသွင်ႁဵင်ပီပၢႆၼႆသေတႃႉၵေႃႈ တႆးႁဝ်းယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈၼႆႉ လႆႈႁဵင်ပီပၢႆ၊ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်မၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၼပ်ႉထိုဝ်သိလ်ႁႃႈသဵၼ်ႈ။ သိလ်ႁႃႈသဵၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းလိုၵ်ႉလမ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇႁဝ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ သိလ်ႁႃႈသဵၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းသင်ႇသွၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ၸဵမ်မိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းထုၵ်ႇလီဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈ။

['Uncategorized']

2017-10-20T06:19:57

https://shannews.org/archives/462

ငဝ်းလၢႆးမိူင်းရၶႅင်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈ 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁၼ်ယူႇ တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးၸဵမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းဢၼ်ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ လႆႈႁၼ်မီးၵူၼ်းပဵၼ်ၾုင်ပဵၼ်ၵေ ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်သေလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇဝႃႈ ႁဝ်းၸုၵ်းမၼ်ႈယူႇၾၢႆႇႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇ၊ ႁဝ်းၵမ်ႉထႅမ်မၼ်းၼၢင်း ဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ-ၼႆ လႆႈႁၼ်သူင်ၵၼ်ယိူင်ႈၵၼ်သေႁဵတ်းယူႇ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈလႆႈႁၼ်ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၸုၵ်းမၼ်ႈၾၢႆႇမၼ်းၼၢင်း မီးယူႇတင်းၼမ်တင်းလၢႆသေတႃႉၵေႃႈ ၼႆႉပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်းၵူၺ်း၊ မၼ်းမိူၼ်တင်းဢဝ်ၼမ်ႉလၢႆး တႃးယႃမူၼ်ႇ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈၼႆ ပေႃးမႃးတူၺ်းတီႈၼႂ်းၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းၵမ်ႇၽႃႇၼႆႉၼႆၸိုင် တႄႇဢဝ်မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈတေႃႇထိုင် မိူင်းမူႇသလိမ်ႇလၢႆလၢႆမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ပႃးၸဵမ်မိူင်းဢၼ်ပႃးၼႂ်းၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ EU တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ႁၼ်ၽိတ်းၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁူႉငိၼ်းၸွမ်းၵၼ်ယူႇၶႃႈ။ လွင်ႈဢၼ်ႁၼ်ၽိတ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်းတႄႉ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈဢိၵ်ႇတင်းမိူင်း ယူႊရႃးပႃႉ (EU) တင်းၼမ်တင်းလၢႆႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ-ၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵၼ်ဢိူဝ်ႈ- ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းလႆႈ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈထိုင်တီႈပေႃးလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသရေႇၼႃႈတႃၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈ လႆႈၼႃႈလူႉဢူၵ်းဢၢႆတေႃႇၵမ်ႇၽႃႇယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းပိုၼ်းမၼ်း လွင်ႈ Genocide ၼႆႉ တႄႇမႃးမိူဝ်ႈပီ 1948 ႁဵတ်းၸွမ်းပၢင်ၵုမ်လူင် UN Convention ဢၼ်ဝႃႈၶေႃႈႁႅၼ်းတမ်းၶွင်မိူင်း UN သေယဝ်ႉ မီးၵူၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း 140 ပၢႆႁူမ်ႈၵၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ၵူၼ်းလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ 6 လၢၼ်ႉပၢႆ၊ လႆႈထုၵ်ႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈၵူၼ်းၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ထႅင်ႈ မိူဝ်းၼႃႈၼႆၸိုင် ၼင်ႇႁိုဝ်တေႁႄႉၵင်ႈလႆႈ ဢမ်ႇဝႃႈၸိုင်ႈမိူင်းလႂ် ဢမ်ႇဝႃႈမုၵ်ႉၸုမ်းလႂ်၊ ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈႁႄႉၵင်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ လႆႈၼၼ်ႉၼႆလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈမႃးတႅပ်းတတ်း Convention ဢၼ်ၼႆႉ၊ ၶေႃႈႁႅၼ်းတမ်းဢၼ်ၼႆႉ။ ပေႃးႁႅၼ်းတမ်းဢၼ်ၼႆႉမႃးယဝ်ႉ၊ ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်လႄႈ တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း Genocide ၼႆၸိုင်- 1.ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉတီႈၵၼ်ၼႆႉ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းပေႉသေယဝ်ႉ တင်ႈၸႂ်ပူၼ်ႉပႅၼ်။ 2.ႁဵတ်းလွင်ႈယႃႉလူႉၵဝ်းလႅဝ် တီႈၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈ၊ သင်ဝႃႈၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈ၊ ႁဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈဢိူဝ်ႈၼႆ တၢမ်တူဝ်ၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈၵူၺ်းၵေႃႈလႆႈ၊ ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢမ်ႇၼၼ်တၢင်ႇၵေႃႉ တၢင်ႇၸုမ်းမၵ်းမၼ်ႈၵေႃႈ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈမူႇၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉသမ်ႉ 3.ဢိင်ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်းၼိုင်ႈဢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ၸုမ်းၵူၼ်းၼိုင်ႈၾုင်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈဢၼ်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေဢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈပႃးၼႂ်း ၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉယူႇ။ ၶေႃႈတီႈ 4.ၶၢတ်ႈၶွပ်ႇဝႆႉၼႂ်းငဝ်းလၢႆးပိူင်ပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ၸၢဝ်းၼိုင်ႈၶိူဝ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ တုၵ်ႉယၢၵ်ႈ တွၼ်ႈတူဝ်တွၼ်ႈၸႂ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈငႅၼ်းၶေႃးၶႃႈႁႅမ် ႁႂ်ႈပေႃးလူႉပေႃးတၢႆ ပေႃးၸဵပ်းပေႃးသႅပ်ႇ။ ၶေႃႈတီႈ 5.သူၼ်းသေႃႇယူင်းပၼ် ႁႂ်ႈယုင်ႈယၢင်ႈဢူၼ်ဢၢၼ်။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်း 5 လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉမႅၼ်ႈယဝ်ႉၼႆၸိုင် တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈပဵၼ်လွင်ႈ Genocide ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်း တေမီး 2 တွၼ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈလူႉလႆႈတၢႆလႆႈႁၢႆၵႂႃႇၼႆ တေဝႃႈပဵၼ် Genocide ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈပေႃးလူႉတၢႆဢမ်ႇမီးသေတႃႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းႁၢႆလၢႆၵႂႃႇတီႈဢၼ်ၶဝ်ယူႇဝႆႉၵဝ်ႇၵဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢထမ်ႇမသေၶၢႆႉပၢႆႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတေဝႃႈပဵၼ် Ethnic cleansing ဢၼ်ဝႃႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢႆလၢႆတီႈယူႇ တၼ်းသဝ်းၵႂႃႇ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉပႃးဝႆႉၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆဢၼ်ဝႃႈ Genocide ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈဢၼ်၊ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼိုင်ႈၸုမ်းၼႆႉ မၼ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ပေႃးဝႃႈၵႂႃႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်းဝႆႉၼႂ်း UN Convention ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆၸိုင်- 1.တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ ဝႃႈမႃး 5 ၶေႃႈၼၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈတေဢမ်ႇလႆႈပၼ်ႁႅင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁႄႉၵင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ် ပၼ်ႁႃၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။ ပေႃးဝႃႈမၼ်းပဵၼ်မႃးတႄႉယဝ်ႉ မီးၵူၼ်းၼိုင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈၸၢဝ်း ၵိူတ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃမႃးယဝ်ႉၼႆ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉသမ်ႉ တေလႆႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတီႈၵူၼ်း ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ႁဵတ်းၽိတ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉသမ်ႉ ႁဵတ်းၵႅင်ႈဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇႁၼ်သေယဝ်ႉ တင်ႈၸႂ်ပွႆႇႁႂ်ႈပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်းဝႃႈလႆႈထုၵ်ႇမၢပ်ႇပႃးဝႃႈ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ၵေႃႉႁဵတ်းၸွမ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်ၸွမ်းတူၺ်း ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈတၢင်းမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉၼႆၸိုင် တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 25 ဝၼ်းၵူၺ်း ၼပ်ႉသွၼ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ တၢင်းၼႃႈမွၵ်ႈ 15 ဝၼ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်း 5 သႅၼ်လိူဝ်လိူဝ် လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းရၶႅင်ႇသေယဝ်ႉ ၵႂႃႇမီးယူႇတီႈတၢင်းမိူင်းၿင်းၵလႃးၻဵတ်ႉသျ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးမႃးၼပ်ႉတူၺ်းဝၢၼ်ႈမၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမွင်းတေႃးဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ဝၢၼ်ႈမၼ်းမွၵ်ႈ 290 လိူဝ်လိူဝ် လႆႈထုၵ်ႇတင်းၾႆးၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းတေႃမၼ်းႁၢၵ်ႈမၼ်းသေဢိတ်း၊ ၵူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၵိုတ်းသေၵေႃႉသေၵူၼ်းသေယဝ်ႉ လႆႈပၢႆႈၼီၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵမ်ႇၽႃႇႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ် Genocide ယဝ်ႉ။ ပဵၼ်လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁႂ်ႈပေႃးမူၺ်ႉပေႃးႁၢႆယဝ်ႉၼႆ ၵမ်ႇၽႃႇတႄႉမုင်ႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈတီႈၼႆႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈၶႃႈလႃႇၼႆ ပေႃးဝႃႈ UN ပွႆႇမႃးၵူၼ်း ဢၼ်တေမႃးထဵတ်ႈမႃးထၢမ်သမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈမႃး၊ တေႃႉတႄႉႁွင်ႉဢဝ်ၽွင်းတၢင်ၼႂ်းမိူင်းၼႆႉသေၵႂႃႇၼႄ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဢၼ်ၸုမ်းၽွင်းတၢင်ၶဝ် လႆႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းၼၼ်ႉၵေႃႈသမ်ႉ မီးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢၼ်ဝႃႈ တၢမ်တူဝ်တီႈၶိူဝ်းၵူၼ်းဢၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉလႆႈထၢမ် ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ၶဝ်သေယဝ်ႉ ၵူၺ်းလႆႈၵႂႃႇႁၼ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းယူႇဝႆႉတီႈၼၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်လႆႈထုၵ်ႇတင်းဢႃႊသႃႊ (ARSA) ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၿင်ႇၵလီႇၶဝ် မႃးပေႉၵိၼ်ၶဝ်ၼႆ ပိူင်ပဵၼ်လႄႈၵူၼ်းၵၢင်မၼ်းၵႂႃႇႁၼ်ၼၼ်ႉ ပိူင်ႈၵၼ်ဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈယိုၼ်ယၼ်ဢၼ်ဝႃႈ လွင်ႈဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်း ပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ၊ ၵူၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆ ၵူၼ်းႁဵတ်းၽိတ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇဢဝ်ၶၢပ်ႈ၊ ႁဝ်းတိုၼ်းႁႄႉၵင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈယူႇ၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၽႃႇသႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၵူၼ်းလဵၵ်ႉၵူၼ်းယႂ်ႇ၊ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၵူၼ်းယိင်းၸၢႆး ႁဝ်းတိုၼ်းၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်ယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇၼႄလႆႈလၵ်းထၢၼ်မၼ်းၸႅင်ႈလႅင်း ႁႂ်ႈပေႃးပိုတ်ႇပၢင်ႇလူင်ႉလႅင်းၵၼ်လႄႈ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸင်ႇဝႃႈၵမ်ႇၽႃႇမၢပ်ႇၼႄးၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းလႆႈ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸိူင်ႉၼႆမႃး ႁဝ်းၶႃႈယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး သမ်ႉၸၢင်ႈဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ်သင် ပေႃးၼႆ မိူဝ်ႈပီ 1996-97 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈတၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပီငရၢႆးလူင်-ၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢီႈသင်မႃး။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၶဝ် ၸႂ်ႉလၢႆးတႅပ်းသီႇတႅပ်းသေယဝ်ႉ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆးမႃး၊ ဝၢၼ်ႈမၼ်းတေမီး 2 ႁဵင်ၸမ်၊ ႁူဝ်ၵူၼ်းၼပ်ႉဢၢၼ်ႇသႅၼ်မၼ်း လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၵႂႃႇ။ လုၵ်ႉတီႈမႄႈမိူင်းတႆးသေ ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈမိူဝ်ႈၼၼ်ႉပဵၼ် Genocide ဢိူဝ်ႈ၊ ပဵၼ် Ethnic cleansing ဢိူဝ်ႈၼႆ ၵမ်ႇၽႃႇဢမ်ႇတူင်ႉဢမ်ႇတိုၼ်ႇမႃး၊ ဢမ်ႇၸီႉဢမ်ႇၼႄးမႃး။ ၵမ်းၼႆႉ မိူဝ်းၼႃႈထႃႇပၢႆ ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ် ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉတေဢွၼ်လႆႈသူးတွင်း ယွၼ်းသူးယူႇ၊ တေလႆႈႁႄႉၵင်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇသေ မၼ်းပဵၼ်မႃးၼႆၸိုင် တေႃႉတႄႉဝႃႈငႃတေပဵၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇႁူႉၸၵ်းဝႆႉဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ယူႇတီႈၵမ်ႇၽႃႇႁႂ်ႈပေႃးႁူႉၸၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈသေ ၸၢင်ႈမႃးၶဝ်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ပိူင်ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၸင်ႇပဵၼ် Genocide ၊ ႁဵတ်းလွင်ႈလႂ် ပူၼ်ႉပႅၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸင်ႇတေထိုင်တီႈလႆႈတၢင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈပဵၼ် Genocide ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈတၵ်းလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉႁၼ်ၵၼ်သေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈလီငၢမ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇႁဝ်းၶႃႈတေပူၼ်ႉလွတ်ႈလႆႈ ၽေးၶဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ-ၼႆ ၶႂ်ႈယွၼ်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈမွၵ်ႈၼႆႉသေ တႃႇဝူင်ႈၼႆႉ တူင်ႉတၵ်ႉမႂ်ႇသုင်ၵၼ်တီႈၼႆႈသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ၊ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ (တၢင်းႁၼ်ထိုင် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၽူႈထတ်းလိၵ်ႈ ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း)

['Uncategorized']

2017-10-17T06:18:23

https://shannews.org/archives/458

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ဝၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်း ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ (ၵဵပ်းထွၼ်ပိၼ်ႇတႅမ်ႈၾၢႆႇတႆး တွၼ်ႈ NCA ဝႆႉၵူၺ်း)

ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တီႈလႂ် ပၢင်ၵႅဝ်ႈတီႈလႂ်ၵေႃႈ တေၵႆႉလႆႈငိၼ်း ၶႃႈႁဝ်းလၢတ်ႈလွင်ႈ NCA ယူႇတႃႇသေႇ၊ လွင်ႈလႆႈ လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ (1) လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼႆႉပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၵၢၼ်မိူင်း လမ်ႇလွင်ႈတႃႇ ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးဢမ်ႇပဵၼ်။ (2) ဢမ်ႇၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ဢမ်ႇၼၼ် သဵင်ၵွင်ႈတိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇၼႆၸိုင် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁဵတ်းယူႇၵူႈလွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဝၢင်းၸႂ်၊ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇၶိုၼ်း သဵၼ်ႈတၢင်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူၺ်း။ (3) ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢင်ၸႂ်ၵေႃႉလဵဝ် ၸုမ်းလဵဝ် ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉ၊ ဢိင်ဢဝ်ၶေႃႈမုလ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေ တပ်ႉမတေႃႇ(သိုၵ်းမၢၼ်ႈ) ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပႆႇယၢမ်ႈမီးမႃး ဢၼ်ပႃးၵူႈၾၢႆႇ ၵူႈပႃႈသေ ႁဵတ်းလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်၊ လႆႈၸႂ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။ NCA ၼႆႉ ပဵၼ်တီႈတင်းလၢႆလႆႈၸႂ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင် လူၺ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ယဝ်ႉ ၶႂ်ႈၸီႉၸမ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်း ႁူမ်ႈၵၼ်သၢင်ႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ၼႂ်း NCA ၼႆႉ လႆႈဝႃႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ် လူၺ်ႈ လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေသီႊ ၸွမ်းၼင်ႇ ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ မုင်ႈမွင်း ၽွၼ်းပၢင်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းတွၼ်ႈၵၼ် ပိူင်ပိုၼ်ႉထၢၼ် လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ်ပႃး ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ – “ တႃႇႁူမ်ႈၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မီးလွင်ႈႁပ်ႉႁွင်းတဵမ်ထူၼ်ႈ တေဢဝ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်မီးသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ၊ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း၊ လွင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပဵၼ်လွၼ်ႉၵႅၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင် ၼၼ်ႉသေ မုင်ႈမွင်း တႃႇႁႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမ်ႇတႅၵ်ႇဢမ်ႇယၢႆႈ၊ လွင်ႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇတႅၵ်ႇဢမ်ႇယၢႆႈ လႄႈ ဢႃႇၼႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ၵႅၼ်ႇၶႅင်မၼ်ႈၵိုမ်း” – ၼႆသေ တေလႆႈႁၼ် ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်မၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉ – တေလႆႈဢဝ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ဢၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တင်းလၢႆၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉပဵၼ်လၵ်းသေ တေလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းဢၼ် တင်းလၢႆၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢၼ်တတ်းမၵ်းဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃႈဝႃႈ လႆႈၸႂ်ၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးပိူင်လဵဝ် ယင်းမီးလွၼ်ႉၵႅၼ်ၵႂၢမ်းမၢႆ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ တေလႆႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈပႂ်ႉပႃးသင်၊ တေလႆႈသင်၊ သုၼ်ႇလႆႈ ႁဝ်းၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈတိုဝ်းၵမ်ၵႂႃႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ ၵေႃႈပႃးဝႆႉၼႂ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ လႆႈၸႂ်တႅပ်းတတ်းဝႆႉဝႃႈ တေၵေႃႇတင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း လႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း ယိုၼ်ႈယွၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်း ႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၼၼ်ႉသေ ယင်းမီးၵႂၢမ်းထၢမ်ဝႃႈ ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တေလႆႈႁၼ် တမ်းဝၢင်းၼႄ တႅၵ်ႇလႅင်း ၼႂ်းၶေႃႈႁႅၵ်ႈၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်၊ ၵေႃႇတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်မီးၶေႃႈႁပ်ႉႁွင်း သုၼ်ႇလႆႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ သုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽဵင်ႇပဵင်း လႄႈသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်းႁင်းၶေႃ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ် ပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႂ်ႈလႆႈ၊ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီ တွၼ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တႃႇတေလႆႈမႃး လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈပႂ်ႉပႃးတိုဝ်းၵမ်သင်၊ လွင်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တြႃးလေႃးၵ လူင်ၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်းထုၵ်ႇလႆႈပႂ်ႉပႃး လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ၽဵင်ႇပဵင်း ပဵၼ်ထမ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်သၢမ်ယိူင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၽွၼ်းလီမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈပႂ်ႉပႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းသင်၊ သုၼ်ႇလႆႈႁဝ်းတေလႆႈသင်၊ တႃႇလႆႈလွင်ႈမုင်ႈမွင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ တေပႆၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း လွၵ်းပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းလၢႆးၵတ်းယဵၼ်၊ ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇ လွၵ်းလၢႆး “ၽွၼ်းပၢင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵေႃႇသၢင်ႈၵႂႃႇ” ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၵ်းတေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လူင် ဢမ်ႇလူဝ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၸုမ်းဢၼ်လၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးယူႇ။ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼႆႉ ပေႃးဢဝ် ၼႃမ ၸိုဝ်ႈသဵင်ဝႃႈ ပဵၼ်လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ၵိုတ်းယိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးၵၼ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉ လွၼ်ႉၵႅၼ်မၼ်းၵႂၢင်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ၊ လိုၵ်ႉလမ်ႇလိူဝ်ၼၼ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တိုၼ်းတေလႆႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းယဝ်ႉ ၶႃႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ NCA ၼၼ်ႉ ႁႄႉဝႆႉ၊ ၵင်ႈဝႆႉ၊ ဢိုတ်းႁႅတ်ႉဝႆႉ သုၼ်ႇလႆႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသေတီႈ၊ ပၼ်လႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ပၼ်ဝႆႉသုၼ်ႇလႆႈ ယူႇၼႆၼၼ်ႉတေလႆႈႁၼ်ယူႇ၊ လွင်ႈၼႆႉ ပေႃးဝႆႉမၢင်ဝၢင်းႁဵဝ်ႇ ၼိူဝ်ၼႆႉၸိုင် မိူၼ်ၵၼ်တင်း သၢၼ်ၶတ်း ပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈလႆႈ၊ သၢၼ်ၶတ်းပိူင် ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးသိုပ်ႇ- ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၽႂ်ၵေႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸဝ်ႈႁဵတ်းၸွမ် ယူႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းတႄႉ တေလႆႈမၵ်းမၢႆပဵၼ် ၽူႈဢၼ် ၵွင်လင်သၢၼ်ၶတ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

['Uncategorized']

2017-10-14T06:05:31

https://shannews.org/archives/438

NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်

ဝၼ်းတီႈ 15/10/2017 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း 8 ၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ။ ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်သဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး သမ်ႉပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ။ ၶၢဝ်းတၢင်း NCA 2 ပီ လွင်ႈလီၸႃ့ လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းမီးသင်။ ၼၢင်းဝႃႇၼူႉ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်း SNDP ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၼႄဝႃႈ- ၽွၼ်းလီဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်း လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈတူင်ႉၼိုင် ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၸတ်းပၢင်ပၼ်တၢင်းႁူႉပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးလႆႈလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း၊ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈလူတ်းယွမ်းမႃး။ ၽွၼ်းၸႃႉဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သမ်ႉၼႂ်း NCA ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈပႃး ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈပႃး၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈပႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈပေႃးမႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးၸႅင်ႈလႅင်းၵၼ်၊ ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ မီးမႃးပၼ်ႁႃၼႃႈလိၼ်။ ပေႃးၸုမ်းတႆးတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႃလွင်ႈႁႃတၢင်းသေၶတ်းၶႂၢင်ၸွမ်းႁႄႉႁၢမ်ႈယူႇတႃႇသေႇ။ လွင်ႈၼႆႉထတ်းႁၼ်ဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလႄႈ NCA လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လွင်ႈၼႆႉတႆးႁဝ်းထုၵ်ႇလီဝႆႉၾၢင်ႉသတိၵႂႃႇ။ တႃႇ NCA ပေႃးတေမၼ်ႈၵိုမ်းယိုၼ်းယၢဝ်းလႆႈၼၼ်ႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇလူဝ်ႇလႆႈသၢင်ႈလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵၼ်။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵူၼ်းႁဝ်းႁႂ်ႈတူဝ်ႈတၼ်းယူႇတႃႇသေႇ၊ ပေႃးၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယွၼ်းမႃးတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈသူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းလႆႈၵမ်းလဵဝ်။ ဢၼ်ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတႄႉဝႃႈ ပေႃးႁဝ်းဝူၼ်ႉဝႃႈၸင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းလုမ်းမၢၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၼႆယူႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ပေႃးပိူၼ်ႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ပိူၼ်ႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸႂ်ႉလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇမေႃးလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇႁူႉပၵ်းပိူင်ပိူၼ်ႈၸိုင် ႁဝ်းတူၵ်းသုမ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈလူဝ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း လွင်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃၼႆႉၼမ်ၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၼၢင်းၵေသီ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸုမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈငႃႇငမ်းယဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (EPRP) ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – ၽွၼ်းလီဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၵႂႃႇမႃးငၢႆႈလူမ်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ထၢင်ႇႁၢင်ႈၸတ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း၊ ပၢင်သွၼ်ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၽွၼ်းၸႃႉမၼ်းသမ်ႉယင်းတိုၵ်ႉမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇ၊ ပေႃးမီးပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၶၢမ်ႇၸၢၵ်ႇမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၵတ်းယဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တင်းသွင်ၾၢႆႇ ထုၵ်ႇလီၵႆႉႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်။ လွႆၶမ်းပၢင်ႇ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လၢတ်ႈဝႃႈ-ဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ယဝ့် ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ပီၼႆ့ ၽွၼ်းလီတႃႇၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈတႆးတႄ့ ပႃႇတီႇ တပ့်သိုၵ်း ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းတႆး လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း မီးတိုဝ့်တၢင်းႁူမ်ႈသၢင်ႈ တူင့်ၼိုင်လႆႈ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၵူၼ်းမိူင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ မီးသုၼ်ႇႁူပ်ႉထူပ်း သပ်းလႅင်းၶၵ်ႉတွၼ်ႊၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈၸႂ် ပွင်ႇၸႂ်လီ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ လူတ်းပွႆႇပၼ် မၢႆမီႈ 17/1 ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း -လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်းတႄ့ ပၢင်ၵုမ်လူင်ငမ်းယဵၼ်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 21 ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ သိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်ၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈသင့်သင်မႃး လိူဝ်သေၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 8 ၸုမ်းယဝ့် ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇပႆႇသိုပ်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႆႈထႅင်ႈ။ -ဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ့်ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈယူႇတင်းၼမ် ၵမ်ႈၽွင်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်ယဝ့် သေတႃ့ တင်းတပ့်မတေႃႇၶဝ် တိုၵ့်သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း။ -ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်းၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆ့ ယင်းတိုၵ်ႉထုၵ်ႇၺႃးပေႃ့ထုပ့်တီ့ၺွပ်း မၢပ်ႇမႂ်မၢႆမီႈ 17/1 ။ -ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ၸၼ့်ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး ပႆႇမီးသုၼ်ႇၸတ်းႁဵတ်း တိုၵ့်လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁၢင်းႁႅၼ်းၵူၺ်း။ သင်ၸိူဝ့်တေလႆႈႁဵတ်းၵေႃႈ မီးလွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ တေလႆႈႁဵတ်းၼႃႈတီႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈတပ့်မတေႃႇၶဝ်တမ်းဝၢင်း။ -ပၢင်ၵုမ်ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ့်ႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး ထုၵ်ႇၺႃးႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းမိူင်း ၼွၵ်ႈမိူင်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လူဝ်ႇပိုတ်ႇပၢင်ႇလူင့်လႅင်းၼႄၽႅၼ်ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း လူဝ်ႇပိုတ်ႇတိုဝ့်တၢင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇၽႄ ႁႂ်ႈၵူႊမူႇၵူႊၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႆႈ လႄႈ မူၼ့်မႄးယူင့်ၶၢပ်ႈပိူင် NCA ၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်တင်းလၢႆလႆႈၸႂ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ။ -ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ထုၵ်ႇလီပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းဢွၼ်တၢင်း တပ့်မတေႃႇၵေႃႈလူဝ်ႇမီး ၵၢင်ၸႂ်ယွၼ်ႇယၢၼ်းပၼ်ၼိူဝ်လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် NCA ။ -ၾၢႆႇၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ့်ၵေႃႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈမူၼ့်မႄးယူင့်ၶၢပ်ႈ NCAသေယဝ်ႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶေႃႈမုလ်းတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ ဢုပ်ႇႁႂ်ႈလႆႈဢၼ်မႅၼ်ႈငၢမ်ႇတင်းယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်း လူၺ်ႈလၢႆးဢမ်ႇတုမ့်တိူဝ့်လူ့သုမ်းၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ -ပေႃးဢဝ်တူဝ်ထူပ်းႁၼ်ၼႃႈၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီၼႆ့ဝႃႈၼႆၸိုင် NCA ၼႆ့ ၽွၼ်းၸႃ့ၼမ်လိူဝ်ၽွၼ်းလီ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈ ယူင့်ၶၢပ်ႈ NCA ၼႆ့တိုၼ်းတေလႆႈမူၼ့်မႄး ဢမ်ႇၼၼ်တႅမ်ႈၸၼ်မၵ်းမၼ်ႈယူင့်ၶၢပ်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇ။ -ၸွမ်းလူၺ်းမၢႆမီႈလၵ်းမိူင်း 2008 ဢမ်ႇၵႄႈလႆႈလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈႁဵတ်းမႃးလၢႆးတၢင်း NCA သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်မႃး..။ ပေႃးတူၺ်းၶိုၼ်းလၢႆးၵႂႃႇ NCA သမ်ႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇႁဵတ်းမႃးၶိုၼ်းၵႂႃႇမီးတႂ်ႈလၵ်းမိူင်း 2008 ။ -တႃႇတေမူၼ့်မႄး ဢမ်ႇၼၼ် တႅမ်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇယူင့်ၶၢပ်ႈ NCA ၼၼ်ႉ လိုမ်းပႅတ်ႈလၵ်းမိူင်း 2008 ၵႅပ့်ၼိူင်ႈသေ ၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတႅမ်ႈၸၼ်မၵ်းမၼ်ႈ လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ -ၼၼ့်ၸင်ႇၸုမ်းၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းတင်းသဵင်ႈတေၶဝ်ႈပႃးမႃးလႆႈ၊ လွင်ႈယႂ်ႇသုတ်းတႄႉတပ်ႉမတေႃႇ လႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇၽႄၸုမ်းၼၼ့်ၸုမ်းၼႆ့၊ တေဢမ်ႇလႆႈပႃးၼႆ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈတေပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးလီ တႃႇၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် NCA ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

['Uncategorized']

2017-10-14T05:16:12

https://shannews.org/archives/435

ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ထတ်းသၢင်ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉ NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ

(1) ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ မီးၵိုၵ်းၵၼ်၊ ပေႃးၼိူင်းၵၼ်တူၺ်းၸိုင် တေလႆႈဝႃႈ ၽွၼ်းလီ ၼမ်ယူႇ။ ၽွၼ်းလီမၼ်းမီးယူႇလၢႆဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ပူတ်းပၼ် မၢႆမီႈၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ (Unlawful Association Act) ပၼ်RCSS ၊ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်တွၼ်ႈ၊ ၵၢၼ်တိုၵ်းၵၼ် လူတ်းယွမ်းလူင်းတင်းၼမ် ပေႃးတႅၵ်ႈတူၺ်း မိူဝ်ႈပႆႇၵိုတ်းတို်ၵ်း၊ လႆႈပိုတ်ႇလုမ်း ၵပ်းသၢၼ်၊ လႆႈပိုတ်ႇ လုမ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းမိူင်း၊ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း၊ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈလႄႈ မူၼ်ႉမႄးတူဝ်ၸႂ်ပၼ် ၵူၼ်းၸပ်းတိတ်းယႃႈ၊ မီးတိုဝ်ႉတၢင်း ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တႆးၶိုၼ်ႈမႃးသေ လႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး (CSSU)၊ လႆႈဢွၵ်ႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း လၢႆလၢႆမိူင်း၊ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၽွင်းတၢင်ၼွၵ်ႈမိူင်း၊ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၼင်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၵုမ်းၵမ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွၼ်းၸႃႉၵေႃႈမီး မိူၼ်ၼင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်သေ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈၼႃႈတီႈ မုၵ်ႉၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၵုမ်းၵမ်၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸုမ်း EAOs ပဵၼ်ၵႂႃႇသၢမ်မူႇသၢမ်ၸုမ်း၊ ငိုၼ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလတ်းၽၢၼ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၸၢင်ႈပၼ် ၸုမ်း EAOs ။ ၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း၊ ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် လႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ။ မီးသုၼ်ႇလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆသေတႃႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉယူႇၾၢႆႇပေႉပုၼ်ႈသေ ၵႅဝ်ၵၢၼ်၊ လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သေတႃႉ မၢင်တီႈပၢင်တိုၵ်း တိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်တီႈၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉလႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇ သိုၵ်းသိူဝ်ယူႇ၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉၵၢၼ် (Process) ဝႃႈၸိုင် မီးလွင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈသေတႃႉ ပေႃးဢဝ် လွၼ်ႉမွၼ်းၽွၼ်းလီ(Results) ဝႃႈၸိုင် ယင်းပႆႇႁၼ်မီးသင်။ (2) ၵူႈၾၢႆႇလူဝ်ႇမီးၸႂ်ၵႂၢင်ႈတေႃႇၵၼ်၊ လူဝ်ႇမီးၸႂ်သိုဝ်ႈယူဝ်းပူင်ႇသႂ် ၶႂ်ႈႁဵတ်း ငမ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉ၊ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ တေလႆႈတဵမ် 100% ၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ တေၵႃႈလႆႈ ယွၼ်ႇယၢၼ်းၶဝ်ႈႁႃၵၼ်၊ တေလႆႈဢဝ် ပုၼ်ႈပၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ယႃႇပေမီးၸႂ်ၶႂ်ႈပေႉပုၼ်ႈ ၵၼ်ၵူၺ်း၊ ပေႃးတပ်ႉမတေႃႇတေသိုပ်ႇယိပ်း မူႇငမ်းယဵၼ် (6)ၶေႃႈ ၶွင်မၼ်းယူႇမၼ်ႈတိုင်ႈတို်င်ႈၸိုင် တေဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၵေႃႉလဵဝ်၊ ၸုမ်းလဵဝ်ႁဵတ်းၸိုင် တေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လီပိုတ်ႇပၼ် ႁႂ်ႈၵူႈၸုမ်း လႆႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉလႄႈ ၸႂ်ႉလၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၼိူဝ်ၽိူၼ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်၊ ၸႂ်ႉလၢႆးႁႅင်းသိုၵ်းသေ ၵႄႈပၼ်ႁႃၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၼႆၼၼ်ႉ တူဝ်ထူပ်း ၼႂ်းပိုၼ်းမီးမႃး ၸမ် (70)ပီႊယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇ EAOs ဢမ်ႇဝႃႈ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၶိုၼ်းမႄးထတ်းၵၢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ် NCA လႄႈ ထတ်းသၢင် ၶိုၼ်း ၼိူဝ်ယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း (FPD) ယူႇ၊ ပေႃးမူၼ်ႉမႄး လႆႈယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃး သၢင်ႇထုၵ်ႇၵူႈၾၢႆႇ ႁႂ်ႈၵူႈၾၢႆႇယွမ်းႁပ်ႉ ႁၼ်လီၸိုင် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ တေၸၢင်ႈသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ လႆႈယူႇ။ တႃႇၵူႈၾၢႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တပ်ႉမတေႃႇ လူဝ်ႇပိုတ်ႇၽၵ်းတူဝႆႉပၼ်။ (3) လၢႆးၵႂႃႇ NCA ၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းပႆႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈလႄႈ တေႃႈလဵဝ် ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း (Pause) ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ တင်ႈတႄႇပၢင်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊ 21 ပွၵ်ႈၵမ်း (2) ၼႂ်းလိူၼ်မေႊမႃးၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်း EAOs ယင်းပႆႇၸၢင်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်း ပေႃးၸမ် (5)လိူၼ်ယဝ်ႉ။ လၢႆးလီသေပိူၼ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ တပ်ႉမတေႃႇ လႄႈ ၸုမ်း EAOs တင်းသဵင်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ PPST ဢမ်ႇဝႃႈUNFC ဢမ်ႇဝႃႈ FPNCC လူဝ်ႇမႃး ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လူင်ႉလူင်ႉလႅင်းလႅင်း ၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ၊ ယႃႇပေဝႆႉ ၶေႃႈဝဵၼ်ႉလူင်ႈၼႃႈ (Precondition) သင် သေပိူင်၊ ဢဝ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်လၵ်း၊ ဢဝ်သုၼ်ႇႁူမ်ႈ ပဵၼ်ပိူင်လူင် လႄႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၽိူၵ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း တေပဵၼ် လၢႆးၵႄႈၶႆ ဢၼ်လီသေပိူၼ်ႈ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။

['Uncategorized']

2017-10-10T05:15:20

https://shannews.org/archives/432

ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ထတ်းသၢင်ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉ NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 2 ပီ

ပေႃးႁဝ်းၼပ်ႉသွၼ်ႇ ႁဝ်းတေမႃးၼပ်ႉသွၼ်ႇဢဝ်မိူဝ်ႈႁဝ်း တႄႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 15 ပီ 2015 ၵူၺ်း မၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇ၊ မၼ်းတေလႆႈၼပ်ႉတႄႇဢဝ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2011 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 18 မိူဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉတႄႇဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မၼ်းၸင်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် တင်ႈတႄႇဢဝ် 2011 မႃးတေႃႇထိုင်ပီ 2015 ၼႆႉ 4 ပီလုမ်းလုမ်း မၼ်းလႆႈၶတ်းၸႂ်မႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ မၼ်းၸင်ႇၸၢင်ႈမႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလွင်ႈၵိုတ်းယိုဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉ NCA ၼၼ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးတႅၵ်ႈတူၺ်းမိူဝ်ႈႁဝ်းပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း မၼ်းယင်းတိုၵ်ႉပွတ်းယူႇ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈလႆႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတေဝႃႈ ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းၸုၵျီႇၼႆႉ ၶိုၼ်ႈမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ တေပၢႆႈယဝ်ႉ၊ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇမီးၽႂ်မႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းထႅင်ႈ။ ဢၼ်ယိုဝ်းၵၼ်ၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ ဢၼ်ယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူၺ်း၊ ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇၸုမ်း SSA ပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ယင်းထုၵ်ႇယိုဝ်းယူႇ၊ ၸဵမ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉသေ မီးၵူၼ်းထတ်းသၢင်ဝႃႈ NCA ၼႆႉဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ။ ႁဝ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းလၢႆးမႂ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ႁဝ်းလူဝ်ႇထတ်းတူၺ်းဝႃႈ ၸွင်ႇမၼ်းလႆႈလွင်ႈ ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းထတ်းတူၺ်းၼႆ လႆႈႁၼ်ဝႃႈ 1.မၼ်းပိူင်ႈၵၼ်ၼႆႉပဵၼ်ငဝ်းလၢႆး။ ငဝ်းလၢႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈဢၼ်ၵူႈၾၢႆႇယွမ်းႁပ်ႉၼႆႉ မၼ်းမီးလွင်ႈလဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈလဵၵ်ႉၵေႇဢေႇမၢင်လႄႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူၼ်ႈပေႃးတေယွမ်းႁပ်ႉၼႆႉ လႆႈၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵူႈၾၢႆႇ၊ ပိုတ်ႇ Media ၶႂ်ႈတႅမ်ႈသင်တႅမ်ႈလႆႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ် လွင်ႈၾၢႆမိတ်ႉၸူင်ႇ ၵေႃႈပိၵ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ လုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈၵႄႈလိတ်ႈၼႆၵေႃႈ ၵႄႈလိတ်ႈ၊ ႁဝ်းလူဝ်ႇမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ႁဝ်းမႃးႁဵတ်းမိူင်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊလၢႆလၢႆၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တေလႆႈႁဵတ်းပႃး ၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ ၸဵမ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈၶတ်းၸႂ်မႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပိူၼ်ႈပေႃးတေယွမ်းႁပ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၼ်းၸဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈလႆႈဝႃႈၶတ်းၸႂ်။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ 4 ပီၼႆႉ မၼ်းႁိုင်ၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈၶတ်းၸႂ်သေ ၸင်ႇပဵၼ်မႃး။ ႁဝ်းတေဝႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၵူႈၾၢႆႇ ပႃးၸဵမ်ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ၸိူဝ်းဢၼ်ပႆႇ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵူႈၵွၼ်ႇ၊ ၶဝ်ၸဝ်ႈၼႆႉၶတ်းၸႂ်မႃးတႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တင်ႈတႄႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်း 2015 မႃးတေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ပီၼႆႉ ဢၼ်မႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမႂ်ႇ ထႅင်ႈ သမ်ႉဢမ်ႇမီး။ ဢမ်ႇမီးၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မီးဢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်၊ ယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တီႈပၢင်ၵုမ်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်တင်းဝႃႈ 3 လိူၼ်ပၢႆမႃးယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်သင်ထႅင်ႈ၊ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ တင်းၼမ်ၵေႃႈဝႃႈ မၼ်းတေယဝ်ႉလၢႆယဝ်ႉယူဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပဵၼ်မႃးလိူင်ႈရၶႅင်ႇၼႆ ၶႅၼ်းတေၵႂႃႇၵႆယဝ်ႉယူဝ်ႉ၊ ပိူၼ်ႈၵေႃႈဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ၊ မၼ်းတေလႆႈပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ် တေလႆႈၶိုၼ်းမႄးပူၵ်းတိုၼ်ႇၶိုၼ်း။ ၵၢၼ်တီႈရၶႅင်ႇၼႆႉမၼ်းၵေႃႈလမ်ႇလွင်ႈယူႇ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈရၶႅင်ႇလမ်ႇလွင်ႈလႄႈ တေပႅတ်ႈဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ဢၼ်ၼႆႉသမ်ႉတေႁၢႆထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ရၶႅင်ႇလမ်ႇလွင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တီႈၼႆႈၵေႃႈ မၼ်းတိုၼ်းလူဝ်ႇႁဵတ်း၊ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်း မၼ်းၸင်ႇၵွႆႈၶိုပ်ႈၼႃႈလႆႈ၊ မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်ဢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈ လႆႈတီႈ ပၼ်ႁႃတၢင်ႇလွင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်မၼ်းပဵၼ်ယူႇၼႆႉ ပေႃးလၢတ်ႈပွတ်းပွတ်းမၼ်း ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၼႄး NCA ဝႃႈ NCA ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ။ NCA ၼႆႉမၼ်းပဵၼ်လိၵ်ႈလူး၊ လိၵ်ႈဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၼႆႉမၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ႁဝ်းဝႃႈၼႆႉ ၵူၼ်းဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၵူၺ်း။ ပၢင်လူင် ႁဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းမႃးမိူဝ်ႈပီ 1947 ၼႆႉ ပၢင်လူင်ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၼႆမီးၽႂ်ဝႃႈ၊ ၽႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ။ ၵူၼ်းဢၼ်မႃး ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်မၼ်း ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်မႃး ဝူၼ်ႉ မႃးတႅပ်းတတ်းဝႃႈ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ NCA ၊ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်။ ၸိူဝ်းဢၼ်ၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်ၼႆႉ တၢင်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တၢင်းၾၢႆႇႁဝ်းၵေႃႈပႃးယဝ်ႉ၊ တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇၼႆႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈႁဝ်း ဢမ်ႇၶတ်းၸႂ်လိူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၵုမ်ႇပႂ်ႉတူၺ်းယူႇ မၼ်းၵေႃႈတေၵွႆတီႈၼႆႈၵူၺ်း။ ပေႃးဢမ်ႇပႂ်ႉတူၺ်းသေ ႁဝ်းတေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇတႄႉတႄႉၼႆ မၼ်းၵေႃႈတေဢွင်ႇၵူၺ်း ႁဝ်းႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ပိူင်လူင်မၼ်း ၼမ်ႉၸႂ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်။ ၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်သင်၊ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ်။ ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈႁေႃႁိူၼ်း လဵဝ်ၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေလႆႈပဵၼ်ၼင်ႇ တေလႆႈႁူႉၸႂ်ၵၼ်၊ တေလႆႈမီးလွင်ႈတၢင်းယုမ်ႇယမ်တမ်းၸႂ်ၵၼ်။ လွင်ႈဢၼ်သူၸဝ်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ် ႁဝ်းယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်း၊ လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်ၵေႃႈ သူၸဝ်ႈယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်း။ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းပေႃးတေယူႇႁူမ်ႈၸွမ်းၵၼ်လႆႈ မၢင်ၸိူဝ်ႉမၢင်ပိူင်ၼႆႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတေလႆႈပွႆႇဝၢင်းၶႂၢင်းၽႃႈပၼ်ၵေႃႈမီး။ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ် ၸင်ႇႁဵတ်းဝႆႉလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းတေလႆႈႁၵ်ႉသႃမႅတ်ႇပႅင်းၸွမ်း ႁဵတ်းၸွမ်း၊ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇႁၵ်ႉသႃ ဢမ်ႇမႅတ်ႇပႅင်း ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၼႆ ပၼ်ႁႃလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵေႃႈ တေမႃးထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်း၊ ပၼ်ႁႃမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ တေမႃးထႅင်ႈတိၵ်းတိၵ်း။ ပေႃးႁဝ်းႁဵတ်းၸွမ်း ဢၼ်ႁဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1947 ၼႆ မၼ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇလၢတ်ႈယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းဢၼ်ၶႅမ်ႉလီ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၶႅမ်ႉလီ မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်မႃးၵူၺ်း။ ဢၼ်ဝႃႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼႆ မၼ်းတိုၼ်းဝႃႈဢမ်ႇလူဝ်ႇလၢတ်ႈ၊ မၼ်းတိုၼ်းတေၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးၵူၺ်း၊ ပဵၼ်မႃးၵေႃႈတိုၼ်းတေဢမ်ႇမီးသင်။ မၼ်းတေပဵၼ်ၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်း ဢၼ်ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ၵတ်းယဵၼ်သိူဝ်းသႃႇၵႂႃႇၼၼ်ႉဢမ်ႇႁၢင်ႉ ႁဝ်းႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။

['Uncategorized']

2017-10-06T05:14:08

https://shannews.org/archives/429

မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ လႆႈၼႃႈလူႉ လႆႈဢၢႆတေႃႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ပိူင်လူင်ၸိူဝ်းၼပ်ႉယမ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း

မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းၶႃႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးတိုဝ်ႉတၢင်း တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉသေယဝ်ႉ ႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈသင်၊ ၼႃႈတႃၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈသင်၊ လႆႈလူႉလႆႈဢၢႆတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ်။ ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ဢၼ်ၼပ်ႉယမ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ပဵၼ်ယႂ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ လၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈ ပိူင်ပဵၼ်ပိူင်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းထိုင်တီႈဢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵၼ်၊ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇလီလႆႈမီးၵူႈၵေႃႉ ယူႇၼၼ်ႉ လႆႈလူႉလႆႈသုမ်းယဝ်ႉၼႆလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၼႃႈလဵၵ်ႉတႃတမ်ႇတေႃႇမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ဢိၵ်ႇပႃးတင်းမိူင်းၵမ်ႇၽႃႇယူႇၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႁူႉၸၵ်းႁၼ်ထိုင် ငိၼ်းၵၼ်ယူႇၵူႈၵေႃႉၶိင်းၵူၼ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆသေယဝ်ႉ သမ်ႉၸၢင်ႈမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ ပီႈၼွင်ႉမိူင်းတႆးႁဝ်းၶဝ်၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးဝူၼ်ႉတူၺ်းတႄႉ လွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈသွင်တၢင်း ယူႇတီႈႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်း ပေႃးဝႃႈလႆႈၼႃႈလူႉတေႃႇမိူင်းၵမ်ႇၽႃႇ၊ ယူႇတီႈၸိုင်ႈမိူင်း ပေႃးဝႃႈလႆႈၼႃႈလူႉတေႃႇ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႆၸိုင် ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈပိၼ်ႇပႅင်လႅၵ်ႈလၢႆႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းမႃး တင်းႁိုင်တင်းႁီးၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ၵူႈယိုမ်ပၼ်ငိုၼ်းတွင်းလႄႈသင်၊ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်တေမႃးလူင်းတိုၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းပၼ်လွင်ႈမၢၵ်ႇမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ တေဢဝ်ယိုဝ်ႈယိုတ်းၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈဝူၼ်ႉပႃးၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းလႄႈသင်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်ႁၵ်ႉသႃလွင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႇၸီႇ တေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃးၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ လႆႈၸွႆႈထႅမ်လွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်မိူင်းမၢၼ်ႈမႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းမႃးၼႆႉ တင်းၼမ်တင်းလၢႆ တႄႇဢဝ်ၸဵမ်မိူင်းၼေႃႊဝူၺ်ႊၶဝ်၊ မိူင်းသဝိတ်ႊသိူဝ်ႊလႅၼ်ႊၶဝ် ပႃးတင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် EU မိူင်းယူႊရူဝ်ႊပႃႊၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁၼ်ထိုင်ၶၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈ ၸွင်ႇတေလႆႈသိုပ်ႇၸွႆႈၼႄႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တေလႆႈလႅၵ်ႈလၢႆးပိူဝ်ႈတႃႇ တေၸွႆႈထႅမ်ယဝ်ႉၼႄႇၼႆ လႆႈႁၼ်ၶဝ်မီးတၢင်းႁၼ်တၢင်းဝူၼ်ႉမႃးၸိူင်ႉၼင်ႇၼၼ်။ တီႈၼႆႈပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်း လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉၼႆၸိုင် ယႃႇဝႃႈတေၶိုပ်ႈၼႃႈ ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈထႅင်ႈ ယင်းႁၼ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်မၼ်းၼႆႉ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵႂႃႇ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇၵိုတ်းလိုဝ်ႈ လႆႈၶတ်းၸႂ်တိုၼ်ႇတူဝ်တိုၼ်ႇၸႂ်သေ တင်ႈတူဝ်တင်ႈၸႂ်သေၸုၵ်းမၼ်ႈဝႆႉယူႇၵူၺ်းၼႆ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်ၸိူင်ႉ ၼၼ်ၶႃႈ။ မိူဝ်ႈ UNFC ၸုမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈႁူင်ဝႃႈ တေႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၸွမ်းလူၺ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 2 ပီတဵမ် ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မႃး ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 15 ဝၼ်းတေမႃးၼႆႉ တေႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၵိုတ်းတိုၵ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇငဝ်းလၢႆးဢၼ်ၶဝ် UNFC လႄႈပႃးတင်း PC ဢၼ်ဝႃႈ Peace Commission ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်ငဝ်းလၢႆးမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ မႃးလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15 တေမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်းၵၼ်ဝႆႉ။ တီႈဢၼ်ဝႃႈ ပႆႇပဵၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်း လွင်ႈပိုၼ်ႉငဝ်ႈၵေႃႇႁႅၵ်ႈၵၢၼ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉၸိုင် မၼ်းတေမီးယူႇ 5 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ။ 1.ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈလႆႈဢီႈသင် ၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်တင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ။ ပေႃးဝႃႈႁူႉၸၵ်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁဝ်းမီးယိူင်းဢၢၼ်းဢီႈသင်၊ တေႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသင်၊ တေႁူမ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉၸင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈတေႁူပ်ႉဢုပ်ႇၸွမ်းၽႂ်၊ ဢုပ်ႇၸွမ်းၽူႈလႂ်ၽႂ်ၸင်ႇတေလႆႈ၊ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေမႃးထႅင်ႈ ပဵၼ်ၶၵ်ႉတီႈ 2 ။ ၶၵ်ႉတီႈ 3 မႃးၸင်ႇတေဝႃႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်၊ ႁဝ်းတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးလႂ်၊ ႁဝ်းတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁူမ်ႈလူၺ်ႈတင်းၽႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေမႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လႆႈ။ တီႈၼၼ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈႁဝ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းဢၼ်ဢၼ်၊ ႁဵတ်းၵႂႃႇၸွမ်းလွင်ႈတၢင်းမၼ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ပေႃးဝႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၸွမ်းၵမ်း ဢၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးလၢႆးၼိုင်ႈ။ ထႅင်ႈလၢႆးတီႈ 2 ၵေႃႈ ဢုပ်ႇၸွမ်းၶၵ်ႉၵၢၼ် ၶၵ်ႉယဝ်ႉၶၵ်ႉ ဢၼ်ယဝ်ႉဢၼ်၊ မိူဝ်ႈလႂ်ဢုပ်ႇၵၼ် တူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ၊ လႆႈၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉတင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၸင်ႇမႃးႁူမ်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်။ တီႈၼႆႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးဢုပ်ႇၸွမ်း တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈယဝ်ႉ ၵွႆပၢႆဝၢႆးလိုၼ်း ၸင်ႇမႃးႁူမ်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၼႆၸိုင် မၼ်းသမ်ႉၸၢင်ႈမီးမႃးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁႅင်ႉဢုပ်ႇႁိုင်ၼႃႇဢႃးလႃး၊ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉပႆႇယဝ်ႉလႆႈလႄႈ ပေႃးဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်ၼႃႇဢႃးလႃး တႃႇၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းမုင်ႈမွင်းပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈၵၢၼ်ၶၵ်ႉၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၸႂ်၊ တေႁၼ်ထိုင်ဝႃႈမၼ်း ၸိူင်ႉၼၢၼ်းၼႃႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်သင်သေဢိတ်းလူး ၼႆၵေႃႈၵူၼ်းမိူင်းၸၢင်ႈၾင်ၸႂ်ၵႂႃႇၼႆၵေႃႈ တေမီးယူႇၶႃႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ပေႃးသမ်ႉဝႃႈႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းဢၼ်ဢၼ် ဢုပ်ႇၵုမ်တူင်းလူင်းလႆႈၼိုင်ႈၶေႃႈၼိုင်ႈဢၼ်ယဝ်ႉ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ၵႂႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈၼၼ်ႉၸိုင် ၽွၼ်းၵၢၼ်မၼ်းသမ်ႉ ၸၢင်ႈမႃးပဵၼ်လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ထႅင်ႈတၢင်းၼႃႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉလႆႈၾၢင်ႉယူႇတၢင်းၼိုင်ႈ။ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းတႄႉ မၼ်းမီးထႅင်ႈ လၢႆးၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ တေၽေႃႇဢၼ်လႂ်၊ တေၽေႃႇၸွမ်းလႂ်၊ တေႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆသေယဝ်ႉ လိုၼ်းသုတ်းသမ်ႉတေမီးၶၵ်ႉၵၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ႁူမ်ႈႁႃငိုၼ်းတွင်း ပိူဝ်ႈတႃႇသၢင်ႈၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႃငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ၶေႃႈတီႈ 5 ။ ၼႂ်းၶေႃႈတီႈ 5 ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ၸွင်ႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁဝ်း တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈလႄႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ႁူမ်ႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ႁဵတ်းၸွမ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ်ၼႆႉတႄႉယူႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉတႄႉ ပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းဢၼ်ဝႃႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁဝ်းပေႃးႁၼ်ထိုင်တီႈပွင်ႇမၼ်းဝႃႈ ႁဝ်းၸုတ်ႈယွမ်းဝႆႉယူႇသေလွင်ႈလွင်ႈယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။

['Uncategorized']