Datasets:

yunus-emre

/

eval_history

like 0

Yerleşik yaşama geç geçildiği

Uygarlıkların birbirinden etkilendiği

• Mezopotamya’da taş az olduğu için yapılar kerpiçten yapılmıştır. • Çin’de maden azlığı seramik işçiliğini geliş- tirmiştir. • Fenikelilerde toprağın verimsizliği deniz ti- caretinin gelişmesini sağlamıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Her bölgede mimarinin geliştiği

Uygarlıkların oluşması ve gelişiminde böl- gelerin coğrafi özelliğinin etkili olduğu

A

Uygarlığı yaratan topluluklar aynı ilgi alan- larına yöneldiği

Dinsel törenler yapmaları

Mezarlarına çeşitli eşyalar koymaları

MÖ 900- 600 yılları arasında Doğu Anadolu ve İran’da yaşayan Urartular hayatın ölümden sonra da devam ettiğine inanıyorlardı. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun bir göstergesidir?

Değiş - tokuş usulüne göre ticaret yapma- ları

Asurlularla mücadele halinde bulunmaları

D

Birden fazla tanrıya inanmaları

Bilimsel gelişmelerin yetersiz kalması Yanıtlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 A C B C C D E B A A D A D C ÖRNEKTİR

Diğer medeniyetlerle etkileşimin az olması

Tanrı Krallar tarafından yönetilen eski Mısır’da yüksek bir uygarlık kurulmuş olup bu uygarlık eğitim-öğretim, yazı, mimari, matematik, tıp ve astronomi gibi pek çok alanlarda gelişmiştir. Buna rağmen, uzun süre yazılı hukuk kuralla- rı oluşmamıştır. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden han- gisidir?

Firavunun sözlerinin kanun sayılması

Toplumda eşitliğin olması

C

Sınıfların olmaması

II ve III

I ve II

I. İvriz Kabartmaları II. Aspendos Tiyatrosu III. Avgustus Tapınağı Yukarıda verilen İlkçağ’a ait Anadolu’daki eserlerden hangileri, Romalılar dönemine aittir?

Yalnız III

Yalnız I

E

Yalnız II

Urartu Çivi Yazısı

Kadeş Antlaşması

Anadolu’da bulunan ilk yazılı kaynaklar, aşağıdakilerden hangisidir?

Kültepe Tabletleri

İvriz Yazıtları

C

Yazılıkaya Yazıtları

Hititler

Lidyalılar

İlkçağ uygarlıklarından hangisi hiyeroglif yazı kullanmıştır?

Fenikeliler

İyonlar

E

Frigler

Sümer

Hitit

Altın ve gümüş işçiliğinde ileri gitmeleri nedeniyle “bozkırların kuyumcuları” olarak anılan Türk devleti, aşağıdakilerden han- gisidir?

Pers

Urartu

B

İskit

Hattuşaş

Efes

Giriş kapısında “bütün tanrılar adına kurul- muş bu kutsal yere, yalnız ölüm tanrısı Ha- des giremez” yazılan sağlık merkezinin adı nedir?

Avgustus

Asklepion

A

Bozdoğan

Alp-Er Tunga

Türeyiş

Mezopotamya’da ortaya çıkan ve ölümsüz- lüğü arayan bir kralın öyküsünü anlatan, tarihte bilinen ilk destan aşağıdakilerden hangisidir?

Şu

Gılgamış

A

Ergenekon

Efes Antik Tiyatrosu

Valens (Bozdoğan) Su Kemeri

Aşağıdaki eserlerden hangisi Roma Döne- mi’ne ait değildir?

Aspendos Tiyatrosu

Agustus Tapınağı

E

Roma Hamamı

Matbaa

Çıkrık

Aşağıdaki buluşlardan hangisi Çin uygar- lığına ait değildir?

Kâğıt

Mürekkep

D

Pusula

Topkapı Sarayı

Efes Meryem Ana Kilisesi

Aşağıdaki eserlerden hangisi, Doğu Roma (Bizans) Dönemi’ne ait eserlerden biri de- ğildir?

Yerebatan Sarnıcı

Ayasofya

E

Aya İrini

Cilalı Taş Çağı

Yeniçağ

• Demokratik rejimin ilk örnekleri görüldü. • Bilimsel düşüncenin temelleri atıldı. • Tek tanrılı dinler doğmaya başladı Yukarıda belirtilen gelişmeler tarih çağla- rından hangisinin özelliğidir?

İlkçağ

Ortaçağ

C

Yakınçağ

II ve III ÖRNEKTİR

I ve II

Mezopotamya’da, I. toprağın işlenmeye başlanması, II. hayvanların evcilleştirilmesi, III. yazının kullanılması gelişmelerinden hangileri insanların yer- leşik yaşama geçmelerinin nedenleridir?

Yalnız III

Yalnız I

A

Yalnız II

Ninova Kütüphanesi

Babilin Asma Bahçeleri

Aşağıdakilerden hangisi Mezopotamya’ya ait mimari eserlerden biri değildir?

Babil Kulesi

Zigguratlar

B

İskenderiye Feneri

Soyluları yönetime katmayı

Laik yönetimi güçlendirmeyi

İlkçağ’da Atina’da Klistenes halk meclisini önemli bir kurum haline getirmiş ve sınıf fark- lılığını ortadan kaldırmaya çalışmıştır. Klistenes bu çalışmalarıyla, aşağıdakiler- den hangisini amaçlamıştır?

Monarşik yönetimi güçlendirmeyi

Şehir devletlerini birleştirmeyi

B

Demokratik yönetimi güçlendirmeyi

I, II ve III

I ve II

İlkçağ’da İyonya ve Yunanistan’da monarşik yönetimler yıkılarak doğrudan demokrasi yö- netimi uygulanmıştır. Fakat köleler ile kadınla- ra oy kullanma hakkı tanınmamıştır. Bu bilgilere göre, I. İyonya ve Yunanistan bir süre krallıkla yö- netilmiştir. II. Halkın bir kısmı yönetime katılmıştır. III. Halk arasında eşitlik vardır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

Yalnız III

Yalnız I

C

Yalnız II

Ticareti teşvik etmek

Ekonomiyi canlandırmak

Anadolu uygarlıklarından biri olan Frigler’de öküz öldürmenin ve saban kırmanın cezası ölümdür. Friglerin bu gibi suçlara ağır cezalar ver- melerinin amacı aşağıdakilerden hangisi- dir?

Tarımı ve hayvancılığı korumak

Halkın güveninin kazanmak

C

Devletin devamlılığını sağlamak

İlkçağ

Tunç Çağı

• İnsan doğa ilişkisinde insan baskındır. • Şehir devletleri kurulmuştur. • Yazılı döneme geçilmiştir. Yukarıda sözü edilen dönem aşağıdakiler- den hangisidir?

Mezolitik Çağ

Kalkolitik Çağ

E

Neolitik Çağ

Toplumlar arasında kültürel ilişkinin geliş- mesine

Ticaretin değiş–tokuş esasına dayanmak- tan çıkmasına

Efes’ten başlayıp Sard’dan geçerek Mezopo- tamya’nın önemli ticaret merkezlerine giden ünlü “Kral Yolu” üzerinde kurulan Lidyalılar, Doğu ile Batı arasındaki ticaretin gelişmesini sağlamışlardır. Böylece Lidya çok zengin bir ülke olmuştur. Bu durumun yol açtığı sonuçlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

Ticareti korumak amacıyla sigortacılığın gelişmesine

Lidya Devleti’nin bilimsel gelişmelerin ön- cüsü olmasına

A

Tarihte ilk defa paranın bastırılmasına

I,II ve III

I ve III

İyonların Ön Asya’dan gelen ticaret yollarının bitiş noktasında olması, İyonya’da demokra- sinin ortaya çıkmasında önemli rol oynamıştır. Yalnız bu bilgiye bakarak, I. Demokratik bir yönetim vardır. II. Laik bir yönetim vardır. III. Ticari ilişkiler düşünce hayatının değişme- sinde etkili olmuştur. Yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Yalnız III

Yalnız I

D

Yalnız II

II ve III Yanıtlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 E C E B A A E D E C A B B C C E A D E ÖRNEKTİR

I ve II

Bir bölgede yapılan kazılarda, I. tarım araçlarının bulunması, II. tabletlerin bulunması, III. antlaşma metinlerinin bulunması durumlarından hangileri tarih devirlerine geçildiğini kanıtlar?

Yalnız III

Yalnız I

E

Yalnız II

II ve III

I ve III

İlkçağ’da İyonya ve Yunanistan’da demokra- si yönetimi uygulanmıştır. Fakat kadınlar ve köleler yönetime katılamamıştır. Ayrıca bütün soylular seçme hakkına sahipken, seçilme hakkına en zenginler sahip olmuşlardır. Bu bilgilere göre, I. İnsanlar arasında sınıf farklılığı vardır. II. Bütün insanlar eşit haklara sahiptir. III. Yönetme hakkı zenginlere aittir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Yalnız III

Yalnız I

D

Yalnız II

I, II ve III

II ve III

Mezopotamya’da yazı MÖ 3200 yıllarında kul- lanılmıştır. Mezopotamya Anadolu’ya çok ya- kın olmasına rağmen yazı Anadolu’ya bin yıl sonra gelmiştir. Buna göre İlkçağ ile ilgili olarak; I. Toplumlar arasında etkileşim çok zayıftır. II. Toplumlar kültürel yönden birbirlerinden hiç etkilenmemiştir. III. Anadolu’da tarih devirleri Mezopotam- ya’ya göre daha geç başlamıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

I ve III

Yalnız I

C

Yalnız II

II ve III

I ve II

Sümerlerde ibadethanelere gelen ürünlerin kayıtlarının tutulması, I. yazının ortaya çıkması, II. sosyal sınıfların ortaya çıkması, III. devlet yapısının oluşması gelişmelerinden hangilerine yol açmıştır?

Yalnız III

Yalnız I

A

Yalnız II

Mezopotamya kültürünün tüm dünyayı et- kilemesi

Yazının toplumların hayatında önemli de- ğişiklikleri başlatması

• Sümerlerin çivi yazısını kullanmaları, • Fransız Devrimi’nin ulusçuluk düşüncesini başlatması gelişmelerinin ortak özelliği aşağıdakiler- den hangisidir?

Her iki olayın nedenlerinin benzerlik gös- termesi

Tüm insanlığı etkilemeleri

A

İki olayın da oluştuğu mekânda etkili olma- sı

Anadolu uygarlıklarının Fenikelileri ege- menlik altına aldığını

Latin Alfabesine son şeklini Anadolu uy- garlıklarının verdiğini

Anadolu uygarlıklarından İyonlar ve Lidyalılar Fenike Alfabesini kullanmışlardır. Bu durum aşağıdakilerden hangisini ka- nıtlar?

Toplumlar arasında kültürel etkileşim ya- şandığını

Yazının ilk kez Anadolu’da bulunduğunu

C

Anadolu’da çivi yazısının kullanılmadığını

Yunanistan’da sosyal sınıfların olduğuna

Yunanistan’da yapılan kanunların tümü- nün eşitlikçi olduğuna

İlkçağ’da, • Dünya’da ilk yazılı kanunları Sümerlerde Lagaş Kralı Urgakina yapmıştır. Bu kanun- larda ağır cezalar öngörülmemiş; güçsüzle- rin hakları ve özel mülkiyet korunmuştur. • Babil Kralı Hammurabi kısasa kısas esası- na dayanan kanunları yapmıştır. • Yunanistan’da ilk kanun yapıcısı olan Dra- kon çok ağır cezalar öngörmüştür. • Yunanistan’da Klistenes yaptığı kanunlarla, sosyal sınıf ayrımına son vermeyi amaçla- mıştır. Yukarıda verilen bilgilere göre aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılamaz?

Hammurabi Kanunlarında suç işleyene aynı cezanın verildiğine

Dünya’da ilk yazılı kanunların Sümerlere ait olduğuna

D

Klistenes Kanunlarının demokratik oldu- ğuna

İvriz Kabartmaları ÖRNEKTİR

Ziggurat Tapınağı

Aşağıdakilerden hangisi İlkçağ’da Anado- lu’da kurulan uygarlıklarla ilgili değildir?

Milet Felsefe Okulu

Pankuş Meclisi

D

Ana Tanrıça Kibele

Ninova Kütüphanesi

Kadeş Antlaşması

Aşağıdakilerden hangisi İlkçağ’daki Ana- dolu uygarlıklarıyla ilişkilendirilemez?

Tapates

Anallar

E

İvriz Kabartmaları

Demokrasinin gelişmesi

Pers hâkimiyetine girmeleri

İlkçağ’da Batı Anadolu’da kurulan medeni- yetlerden İyonların uygarlık yönünde daha ileri olmalarında aşağıdakilerden hangisi- nin etkisi görülmez?

Halk egemenliğinin olması

Ön Asya’dan gelen ticaret yollarının birleş- me yolu üzerinde olması

D

Laik yönetimin olması

Güney Avrupa

Anadolu

Aşağıdaki uygarlık alanlarının hangisinde yazının kullanılması diğerlerinden önce başlamıştır?

Mısır

Orta Asya

B

Mezopotamya

Matematik ve astronominin temellerini at- maları

İlk edebiyat ürünlerini meydana getirmeleri

Aşağıdakilerden hangisi Sümerlere ait bir özellik sayılamaz?

Anadolu’da ticaret kolonileri kurmaları

İlk şehir devletlerini kurmaları

C

Tarihin ilk yazılı kanunlarını düzenlemeleri

Alişar

Çatalhöyük

Aşağıdaki yerleşim yerlerinin hangisi Ana- dolu’nun yazılı tarihini aydınlatır?

Hattuşaş

Hacılar

C

Çayönü

Barışa karar vermek

Meclise başkanlık yapmak

Aşağıdakilerden hangisi Mezopotamya Uygarlıklarında devleti yöneten kralların yetkilerinden biri değildir?

Başrahiplik yapmak

Savaşa karar vermek

D

Vergi koymak

Ziggurat adında tapınaklar yapmaları

Site adında şehir devletleri kurmaları

Aşağıdakilerden hangisi Sümerlerin özel- liklerinden biri değildir?

Tek tanrı düşüncesine sahip olmaları

Ay yılına dayanan takvimi oluşturmaları

C

İlk yazılı kanunları yapmaları

Mısırlılar

Fenikeliler

• Harf yazısını ilk kullanan uygarlıktır. • Doğu–Batı arasında ticari etkinlikte bulun- muşlardır. • Gemicilik sanatında ileri gitmişlerdir. Yukarıdaki bilgiler aşağıdaki İlkçağ devlet- lerinden hangisine aittir?

Hititler

Romalılar

D

Sümerler

Tek tanrılı dinlerin ortaya çıkması

Tarıma uygun alanların olması

İlk uygarlıkların Anadolu, Mısır ve Mezo- potamya’da kurulmasında aşağıdakiler- den hangisi etkili olmamıştır?

İklim şartlarının yaşamaya uygun olması

Yerleşmeye uygun olması

E

Geçiş yolları üzerinde olması

Mısır Uygarlığı Yanıtlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 D C A A C D D E D B C C D C D E E ÖRNEKTİR

Helenizm Uygarlığı

Aşağıdaki İlkçağ uygarlıklarından hangi- si diğerlerine göre daha özgün bir kültür olma özelliğine sahiptir?

Ege Uygarlığı

Anadolu Uygarlığı

E

Mezopotamya Uygarlığı

Sabirler

Kimekler

Maveraünnehr’de fetihlerde bulunan İslam ordularının ilerleyişlerini durdurarak Orta Asya Türklerinin İslamlaşmasını önleyen Türk Devleti, aşağıdakilerden hangisidir?

Kırgızlar

Türgişler

A

Karluklar

Göktürk

Oğuz

Türklerde ilk heykel sanatına - - - - döneminde rastlanır. Öldürülen düşmanları temsil eden balballar ve diğer heykeller bulunmuştur. Yukarıda verilen bilgide yer alan boşluğa, aşağıdaki devletlerden hangisinin getiril- mesi doğru olur?

Kıpçak

Büyük Hun

E

Uygur

Bizans kaynakları

Orhun Abideleri

İslamiyet’ten önce Orta Asya’da kurulan Türk devletlerinin siyasi, sosyal ve eko- nomik hayatları hakkında bilgi veren kay- naklar arasında, aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

Çin kaynakları

Türklere ait destanlar

B

Yazılıkaya ve İvriz Kabartmaları

V

IV

I. Yenisey Yazıtları II. Karabalasagun Yazıtları III. Dede Korkut Hikayeleri IV. Sine–Uşi Yazıtları V. Orhun Kitabeleri Yukarıda verilen eserlerden hangisi Kır- gızlara aittir?

III

I

A

II

Kurultay

Şaman

İslamiyet’ten önceki Türk devletlerinde Hakan’ın devleti yönetme yetkisini, aşağı- dakilerin hangisinden aldığına inanılırdı?

Töre

Ordu

B

Gök Tanrı

I,II ve III

II ve III

İslamiyet’ten önceki Türk devletlerinin kısa ömürlü olmalarında, I. ikili teşkilat, II. veraset sistemi, III. kut anlayışı unsurlarından hangileri etkili olmuştur?

I ve III

Yalnız I

E

I ve II

Asya Hun – Teoman

II. Göktürk – Kutluk Kaan

İslamiyet’ten önceki Türklerde ilk düzenli orduyu kuran devlet–hükümdar eşleştir- mesi, aşağıdakilerden hangisidir?

Avrupa Hun – Atilla

Asya Hun – Mete Han

A

Göktürk – Bumin Kağan

Hazarlar – Musevilik

Karluklar – İslamiyet

Aşağıda verilen Türk devletlerinden han- gisinin benimsediği din yanlış verilmiştir?

Hunlar – Şamanizm

Göktürkler – İslamiyet

A

Uygurlar – Maniheizm

Hukuk

Mimari

“Batı Hunlarının neden olduğu Kavimler Göçü Ortaçağ Avrupa tarihinde önemli olayların başlangıcını belirlemiş, özellikle feodalitenin oluşumuna neden olmuştur.” Buna göre, Kavimler Göçü Avrupa toplum- larını hangi alanda etkilemiştir?

Yönetim

Ticaret

C

Tarım

Destan ÖRNEKTİR

Sagu

Orta Asya Türk devletlerinde sözlü edebi ürünler gelişmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu sözlü ürünler arasında yer almaz?

Koşuk

Sav

B

Yuğ

Sınırların genişlemesine

Hükümdarın mutlak egemenliğinin azal- masına

İslamiyet öncesi Türk devletlerinin fede- rasyon şeklinde örgütlenmeleri, aşağıdaki sonuçlardan hangisine ortam hazırladığı söylenemez?

Parçalanma riskinin artmasına

Boyların geniş yetkilere sahip olmasına

E

Merkezi otoritenin zayıf olmasına

Matbaayı kullanmaya başlamaları

Vakıf anlayışını geliştirmeleri

Uygurların, • Hayvansal gıdalardan uzaklaşıp tarıma yö- nelmeleri • Savaşçı özelliklerini kaybetmeleri gelişmeleri aşağıdakilerden hangisinden kaynaklanmıştır?

Mimaride gelişmeleri

Maniheizm ve Budizm’i benimsemeleri

A

Yazılı hukuka geçmeleri

II ve III

I ve II

I. Hayvan üslubunun etkili olması II. Taşınabilir malzeme kullanmaları III. Kurganlarda eşyalara rastlanması İlk Türk devletlerine ait yukarıda verilen özelliklerden hangisi, göçebe yaşamın sa- nat anlayışına yansımasının sonucu ola- rak ortaya çıkmıştır?

Yalnız III

Yalnız I

D

Yalnız II

I. Göktürkler

Avarlar

Orta Asya Türk devletlerini inceleyen bir tarihçi, hangi devletin kendi yazılı kaynak- larından yararlanabilir?

II. Göktürkler

Hun İmparatorluğu

C

Avrupa Hunları

I,II ve III

I ve III

I. Hayvancılık, II. ipek ticareti, III. tarım faaliyetlerinden hangileri ilk Türk devlet- lerinin ekonomik uğraşları arasında gös- terilir?

Yalnız III

Yalnız I

E

Yalnız II

Çin’in Türkler karşısında boyun eğdiğine

Türklerin birliğini sağladığına

Mete Han, “Ben Türk oymakları birleştirip, bü- yük bir devlet ve imparatorluk kurdum. Ordu- yu onluk sisteme göre düzenledim. Ordum, sayesinde Çin’i vergiye bağladım” demiştir. Mete Han’ın bu sözlerine bakarak, aşağı- dakilerden hangisine ulaşılamaz?

Toplumun savaşçı özelliklerini geliştirdiği- ne

Demokratik bir yönetim kurduğuna

A

Düzenli ordu oluşturduğuna

II. Göktürkler

Göktürkler

Aşağıdaki İslamiyet’ten önceki Türk dev- letlerinden hangisi, sosyal yaşam açısın- dan diğerlerinden farklılık gösterir?

Uygurlar

Asya Hun

C

Avrupa Hun

II ve III Yanıtlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 A E B A B E A A C B E A D C E A C C ÖRNEKTİR

I ve II

I. Yazısız hukuk kuralıdır. II. Gelenek–göreneklerden oluşur. III. Uygulaması kadılar tarafından yapılır. Bu bilgilerden hangisi töre ile ilgili doğru bir bilgi değildir?

Yalnız III

Yalnız I

C

Yalnız II

Türk tarihini aydınlatan ilk yazılı belgeleri bırakmaları

Türkleri siyasi ve askeri alanlarda kurum- sallaştırdıkları

Aşağıdakilerden hangisi Hunların özellik- lerinden biri değildir?

Avrupa’da ve Asya’da devlet kurmaları

Orta Asya’daki Türkleri ilk kez bir çatı al- tında toplanmaları

E

Çin’i vergiye bağlamaları

II ve III

I ve III

Uygurlar, Şamanizm inancını terk edip Ma- niheizm ve Budizm dinlerini benimsemeleri sonucunda, birçok şehirde manastırlar yap- mışlardır. Buna göre Uygurlarla ilgili, I. dinlerini değiştirdikleri, II. yerleşik yaşama geçtikleri, III. Türklük özelliklerini kaybettikleri değerlendirmelerden hangileri söylene- mez?

Yalnız III

Yalnız I

C

Yalnız II

On İki Hayvanlı Takvim

Hicri Takvim

Orta Asya Türklerinin kullandığı takvim, aşağıdakilerden hangisidir?

Rumi Takvim

Celali Takvim

E

Miladi Takvim

Tımar sistemi

İkta sistemi

Türk devletlerinde ülke Doğu–Batı diye ikiye ayrıldı. Hakan ülkenin Doğu bölümünde otu- rurdu. Batı’yı da “yabgu” unvanıyla hükümda- rın kardeşi yönetirdi. Türk devletlerinde görülen bu sistem, aşa- ğıdakilerden hangisidir?

Veraset sistemi

İkili Teşkilat

A

Onlu sistem

I ve III

I ve II

İlk Türk devletleriyle ilgili, I. Kurultay, II. Töre, III. Atalar kültü gibi durumlardan hangileri devlet yöneti- miyle ilgilidir?

Yalnız III

Yalnız I

D

Yalnız II

Askeri alanlarda gelişmemiş olmaları

Boylar federasyonu halinde örgütlenmesi

İslamiyet öncesi Türk devletlerinin kısa za- manda yıkılmasında, aşağıdakilerden han- gisi etkili olmamıştır?

Merkezi yapının zayıf olması

Taht kavgaları

E

Çin baskısı

Sabarlar

Hazarlar

• Hz. Osman Dönemi’nde, İslam orduları ile savaştılar. • Kafkaslarda kürk, balmumu ve ipek ticareti ile uğraştılar. Sözü edilen Orta Asya Türk boyu, verilen- lerden hangisidir?

Karluklar

Avarlar

D

Türgişler

Hukuk dine dayanır.

Yazılı hukuk Uygurlarda gelişmiştir.

İlk Türk devletlerindeki hukuk sistemi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Hapis cezaları kısadır.

Siyasi konularda yargu denilen bir yüksek mahkeme bakardı.

E

Suçlar, ağır ve hafif olmak üzere ayrılırdı.

İslamiyet’ten sonra tamamen ortadan kalkmıştır. ÖRNEKTİR

Eski Türk örf ve geleneklerinden oluşur.

Aşağıdakilerden hangisi, Töre hakkında doğru bir bilgi değildir?

Zamana ve çevre şartlarına göre yeni dü- zenlemeler yapılabilir.

Kurultay kararıyla değiştirilebilir.

E

Kağan dahil herkes uymak zorundadır.

Hunlar

Karahanlılar

Orta Asya Türk devletlerinde görülen ge- leneksel göçebelik ve hayvancılık, yaşam biçimine ters düşen devlet hangisidir?

Avarlar

Göktürkler

B

Uygurlar

I,II ve III

I ve II

I. Ekonominin hayvancılığa dayanması, II. Konargöçer bir yaşam sürdürmeleri, III. Sürekli Çin ve Moğol baskılarıyla karşılaş- maları Orta Asya Türk devletlerinin yukarıdaki özelliklerinden hangilerinin, iklim şartları ile ilişkilendirilebilir?

Yalnız III

Yalnız I

D

Yalnız II

II ve III

I ve III

İlk Türk devletlerinde, I. Boyların kendi beylerinin başkanlığında sosyal, ekonomik ve idari bir teşkilata sa- hip olması, II. Devletin, Doğ–Batı diye ikiye ayrılarak yö- netilmesi, III. Kurultayın Kağan’ı seçme ve denetleme yetkisinin olması gibi özelliklerden hangileri merkeziyetçi yapının zayıf olduğunu gösterir?

I ve II

Yalnız I

C

Yalnız II

II ve III

I ve III

İslamiyet’ten önceki Türk devletlerinin, I. taşınabilir eşyalardan sanat eseri bırak- maları, II. tarım ürünleri ve giyim eşyası satın alma- ları, III. İpek Yolu için savaşmaları gibi özelliklerden hangileri bu devletlerin göçebe bir hayat sürdüklerinin gösterge- si olabilir?

I ve II

Yalnız I

C

Yalnız II

Afenesyevo kültürü

Andronova kültürü

Aşağıda verilen yerlerden hangisi Orta As- ya’da Türklerin yaşadığı kültür merkezle- rinden biri değildir?

Karasuk kültürü

Anav kültürü

B

Kültepe kültürü

I,II ve III

I ve III

Türklerin Orta Asya’dan çeşitli yerlere göç etmelerinde, I. iklim koşullarının elverişsizliği, II. İslamiyet’i geniş coğrafyalara yaymak is- temeleri, III. Türklerin ticaret yollarını ele geçirme istek- leri durumlarından hangileri etkili olmuştur?

I ve II

Yalnız I

A

Yalnız II

Peçenekler

Sibirler

XIII. yüzyılın başlarında, Moğollara boyun eğerek siyasi egemenliğini kaybeden, XIX. yüzyılda Rusların egemenliğine giren, dünyanın en uzun destanı olarak bilinen Manas Destanı’na sahip olan Orta Asya Türk Devleti, aşağıdakilerden hangisidir?

Kırgızlar

Kumanlar

C

Macarlar

I,II ve III

I ve III

İslamiyet öncesi Türklerde boyların olma- sı, Türk devletlerinin, I. federatif, II. merkeziyetçi, III. demokratik özelliklerinden hangisine sahip olduğunu gösterir?

Yalnız III

Yalnız I

A

Yalnız II

I,II ve III Yanıtlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 E C E A D E D E E B D C C B A C A E ÖRNEKTİR

I ve III

I. Köleliğin olmaması, II. Ekonominin hayvancılığa dayanması, III. Uzun süreli hapis cezalarının uygulanma- ması Yukarıda verilenlerden hangisi, İslamiyet öncesinde Türklerin toprağa bağlı olma- malarının sonucunda ortaya çıkmıştır?

Yalnız III

Yalnız I

E

Yalnız II

Kırgızlar

Kıpçaklar

Bugün Türkmenistan, İran, Irak, Suriye, Azerbaycan, Türkiye, Kıbrıs ve Balkan- larda yaşayan Türklerin ataları olan Orta Asya Türk topluluğu aşağıdakilerden han- gisidir?

Türgişler

Avarlar

B

Oğuzlar

Gazneliler

Karahanlılar

Orta Asya’da Kutluk Devleti’ne son ve- rerek 745’de devlet kuran Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir?

Avarlar

Uygurlar

A

Hunlar

Yarı göçebe yaşamaları

Ticareti bilmemeleri

İslamiyet öncesi Türklerin en önemli geçim kaynağı hayvancılıktır. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun ne- denlerinden biridir?

Tarım alanlarının sınırlı olması

Çin ile mücadele etmeleri

C

Taşınabilir sanat eserleri yapmaları

Dini inançların

Savaşçı özelliklerinin

İslamiyet öncesi Türk devletlerinde ülke- nin hanedan üyelerinin ortak malı sayıl- ması ve konar–göçer yaşam, Türklerde aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkma- sını engellemiştir?

Sınıf farklılıklarının

Hayvancılığın gelişmesinin

C

Boylar halinde örgütlenmenin

I,II ve III

I ve III

Hazarlar diğer Türk devletlerinden farklı ola- rak bir dönem paralı askerlerden oluşan bir ordu kurmuşlardır. Hazarlardaki bu uygulama, I. ticari ilişkiler sonucu zenginleşme, II. Türklük özelliklerini kaybetme, III. İslamiyet’in etkisinde kalma durumlarından hangileriyle doğrudan il- gilidir?

Yalnız III

Yalnız I

A

Yalnız II

Tarıma önem verilmesi

Mimari esereler yapılması

Aşağıdakilerden hangisi yerleşik yaşamın Uygurlara getirdiği sonuçlardan biri değil- dir?

Büyük şehirlerin kurulması

Taht kavgalarının artması

A

Ticaretin gelişmesi

I,II ve III

I ve II

Uygurların, I. mimari, II. yazı, III. matbaa alanlarının hangilerinde bir çalışma yaptı- ğı söylenebilir?

Yalnız III

Yalnız I

E

Yalnız II

İpek Yolu’nun denetimini sağlamak

İslamiyet’i yaymak

Kök Türk Devleti, Sasanilere karşı Bizans ile ittifak kurmuş, Akhunların yıkılışında etkili ol- muş, Çin ile mücadele etmişlerdir. Göktürk Devleti’nin bu politikasının amacı aşağıdakilerden hangisidir?

Türk kültürünü başka toplumlara benim- setmek

Tarımsal üretimi artırmak

E

Türk birliğini sağlamak

Boy beylerinin kararlarına

Kurultay’ın kararlarına

Orta Asya Türk toplumlarında sosyal dü- zen ve yaşayışı düzenleyen kanunlar, aşa- ğıdakilerden hangisine dayanmaktadır?

Toplumun törelerine

Dinsel kurallara

C

Hükümdarların buyruklarına

Çin ile mücadele halinde olmaları ÖRNEKTİR

Mimari eserler yapamamaları

Orta Asya Türklerinin çoğu yarı göçebe bir ya- şam tarzı sürdürmüşlerdir. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden han- gisidir?

Ülkenin hükümdar ailesinin ortak malı ol- ması

Hayvancılıkla uğraşmaları

A

Boy örgütlenmesinin olması

Ülkenin yönetim birimlerine ayrıldığını

Halkın hükümdarı seçebildiğini

Orhun Kitabeleri’nde, “Hükümdarların halka hesap verdiği ve halkın istemeyeceği herhan- gi bir şeyin hükümdarlar tarafından yapılmadı- ğı” belirtilmektedir. Bu durum aşağıdakilerden hangisini kanıt- lar niteliktedir?

Federal yönetim olduğunu

Kut inancının varlığını

B

Demokratik yönetim anlayışının olduğunu

II ve III

I ve II

Uygurlarda, I. tarım araçlarının yapılması, II. sulama kanallarının yapılması, III. el değirmenlerinin yapılması çalışmalarından hangileri yerleşik yaşama geçtiklerinin doğrudan kanıtı olamaz?

Yalnız III

Yalnız I

C

Yalnız II

II ve III

I ve II

Yapılan kazılarda Orta Asya Türklerine ait mezarlarda (kurganlarda) altın ve gümüşten yapılmış süs eşyalarıyla, bakır ve demirden yapılmış silahlara rastlanmıştır. Buna göre, I. Ölümden sonra yaşama inanmışlardır. II. Madenleri işlemeyi öğrenmişlerdir. III. Tek tanrı anlayışı vardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Yalnız III

Yalnız I

D

Yalnız II

Siyasi birliğin olmaması

Kendi yazılarını geç oluşturmaları

Kök Türklere kadar Türkler hakkındaki bilgiler Çin kaynaklarından elde edilmektedir. Bu durumun temel nedeni aşağıdakiler- den hangisidir?

Çin ile savaş halinde olmaları

Yerleşik yaşama geçmemeleri

D

Tarımla uğraşmamaları

Çin ile asla dostluk kurulamayacağının

Veraset anlayışının olmadığının

Orhun Kitabeleri’nde “Bizler Çin egemenli- ğine girmektense ölmeyi yeğleriz” denilmek- tedir. Bu durum Türklerle ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

Bağımsız yaşamayı her şeyden üstün tut- tuklarının

Dayanışmanın olduğunun

C

Siyasi birliğin sağlanamadığının

Avarlar

Franklar

Aşağıdakilerden hangisi Türk toplulukla- rından biri değildir?

Hazarlar

Peçenekler

D

Oğuzlar

Savaş ve barış kararı olması

Hükümdarın eşinin de Kurultay’a katılması

Orta Asya’da Türk devletlerinde boy beylerinin de katıldığı Kurultay Meclisi bir karar organı olmaktan çok danışma organı görünümünde- dir. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun ka- nıtıdır?

Kararlarının hükümdar tarafından onay- lanmadan yürürlüğe girmemesi

Toplantılara hükümet üyelerinin de katıl- ması

C

Hükümdarın başkanlığında toplanması

Hükümdarın yetkilerinin törelerle sınırlan- dırılması Yanıtlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 B A C C A A E E C A B C D D C D C B ÖRNEKTİR

Türk devletlerinin çabuk yıkılması

İslamiyet’ten önceki Türklerde Kut inancı vardır. Bu inanca göre, “Gök Tanrının Türk hükümdarlarına bütün dünyayı yönetme” gö- revi verdiğine inanılırdı. Aşağıdakilerden hangisi bu inancın bir so- nucudur?

Kurultay meclisinin olması

Boylar halinde yaşamaları

B

Egemenlik alanlarını genişletmeleri

I,II ve III

I ve III

Orhun Kitabeleri’nde yer alan “Açları doyur- dum, çıplakları giydirdim, halkımı kimseye muhtaç etmedim” ifadesi Kök Türklerle ilgili, I. sosyal devlet anlayışı, II. egemenliğin tanrısal nitelikli olması, III. toplumsal disiplinin töreyle sağlanması durumlarından hangilerinin varlığını ka- nıtlar?

Yalnız III

Yalnız I

A

Yalnız II

Türk kültürünün diğer kültürlerden etkilen- diğini

Türk edebi eserlerinin Çin’den alındığını

MÖ VIII. yüzyıla ait olan Kök Türklerin Orhun yazıtları, Türk tarihine ait Türkçe yazılmış ilk yazılı edebi eserlerdir. Bu durum aşağıdakilerden hangisini gös- terir?

Türklerin Müslümanlığı geç benimsediğini

Kök Türklerin ulusal özelliklerini ve dillerini koruduklarını

A

Türklerin kendi alfabelerinin olmadığını

Selçuklular

Karahanlılar

Aşağıda verilen Türk devletleri incelen- diğinde, hangisinin Türk dilinde yazılmış kaynaklara rastlamak mümkün değildir?

Uygurlar

Hunlar

A

Göktürkler

I,II ve III

I ve II

Orta Asya Türlerinde hükümdar ailesini bütün erkek üyelerinin hükümdar olma hakkı vardır. Bu durum, I. taht kavgalarının yaşanması, II. güçlü olanın tahta geçmesi, III. Türk devletlerinin kısa sürede parçalan- ması durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?

Yalnız III

Yalnız I

E

Yalnız II

II ve III

I ve II

Uygurlar değişik dinlere mensup insanları iba- detlerini yerine getirmede özgür bırakmışlar- dır. Buna göre, I. şehirlerde Mani, Budha, Hristiyan mabet ve manastırların yan yana olması, II. tek tanrı inancında olanların sayısının az olması, III. mimarlık sanatının gelişmesi olgularından hangileri bu durumu kanıtla- yan bir örnek olabilir?

Yalnız III

Yalnız I

A

Yalnız II

Merkezi yönetimin güçlenmesine

Dış saldırıların durmasına

Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletlerinde, ülke hükümdar ailesinin ortak malı sayılırdı. Hükümdarın ölümü durumunda aileden kimin hükümdar olacağı belli olmadığından taht kav- gaları yaşanırdı. Bu durum aşağıdakilerden hangisine ne- den olmuştur?

Fetihlerin artmasına

Devletlerin parçalanmasına

A

Ülke ekonomisinin güçlenmesine

Hazarlar

Hunlar

I. Budizm’i benimsemişlerdir. II. Ondört harften oluşan alfabeleri vardır. III. Yerleşik yaşama geçip mimari eserler yap- mışlardır. Temel özellikleri verilen Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir?

Uygurlar

Göktürkler

C

Kırgızlar