chv
stringlengths 2
2.66k
| en
stringlengths 2
4.49k
|
|---|---|
— Эпир ӑна пӗлетпӗр. | “That we know. |
Тен, эсир кӑна тӗрӗс мар тетӗр? | Perhaps you’ll say it isn’t true?” |
— Ҫук, вӑл тӗрӗс, — терӗ Краузе. | “No, that is true.” |
— Каҫӑ патӗнче хӑҫан пулмалла-ха вӗсен? | “When are they to reach the bridge?” |
— Ыран ирхине. | “Tomorrow morning.” |
— Ан суйӑр! — кӑшкӑрса пӑрахрӗ Озеров. | “Don’t lie!” |
Вӑл Лозневоя юлашки кӑтартусем парса, хӑвӑртрах малалла — Вазуза патнелле кайма васканӑ. | Ma : or Voloshin, who had been standing in the back¬ ground for some time, was in a hurry to give Loznevoi his final instructions and head for the Vazuza. |
Озеров допроса вӑраха тӑсни унӑн кӑмӑлне каймарӗ. Ҫитменнине тата нимӗҫе хӑй мар, Озеров калаҫтарма пуҫлани те килӗшсех каймарӗ ӑна. Таврари ҫынсем умӗнче ҫиеле тухас тесе, ӗҫе вӑл хӑй пӗтерме шут тытрӗ. | He de¬ cided to get the interrogation over. |
Малалла тухса тӑчӗ те вӑл, тепӗр хут ыйтрӗ: — Ыран эппин? | “Tomorrow, you say?” he asked, stepping forward. |
— Ыран ирхине, — терӗ каллех Краузе. | “Tomorrow morning,” Krause repeated. |
— Ҫавӑн пек илтрӗм эпӗ. | “As far as I know.” |
— Ну, ҫитӗ! — мӑнаҫлӑн хушрӗ Волошин. | “Well, that’s all!” Voloshin commanded. |
— Вӗҫлер! | “We’ve done with you!” |
Курт Краузе шартах сикрӗ. | Kurt Krause shuddered. |
— Эсир мана вӗлеретӗр-и? — ыйтрӗ вӑл хуллен. | “Are you going *o kill me?” he asked quietly. |
— Вӗлерме? | “Kill you? |
Мӗншӗн? — йӗрӗнсе каларӗ Озеров. | What for?” Ozerov said scornfully. |
— Ҫук, эсир пурӑнатӑр-ха. | “No, you will live. |
Хӑвӑрӑн Германи пӗтсе лариччен пурӑнма ирӗк парӗҫ сире. | You will be given an opportunity to live to see the defeat of your nazi Germany. |
— Озеров, ҫитӗ! — кӑшкӑрчӗ Волошин. | Voloshin shouted. |
— Ҫитет! | “That’s enough.” |
Тӗксӗммӗн курӑнакан куҫӗсене козырёк айнерех пытарса пӗрмай юман айӗнче тӑнӑ Лозневоя чӗнсе илсе, Волошин майор ҫапла ыйтрӗ: — Ӑҫта-ха вӗсем… хайхи сан боецсем? | Then the Major called over Loznevoi, who had been standing near the oak all the time, the peak of his cap dnawn low over his eyes. “Where are they—those m n of yours?” he asked. |
— Кунта, майор юлташ! | “Here, Comrade Major!” |
— Килӗр кунта! | “Let’s see them!” |
Шӗшкӗ тӗми хушшинчен винтовка тытнӑ сержант тухрӗ, ун хыҫҫӑн — тӑватӑ боец. | Out of the hazel bushes stepped a sergeant carrying a rifle, followed by four soldiers. |
Сержанчӗ ҫӳллӗскер, кӑшт курпунтарах, хурарах сӑнлӑ, вӑрман ҫынни майлӑскер, — ун пеккин тайгара тискер кайӑк тытса ҫеҫ ҫӳремелле, е ҫын пӗлмен-илтмен сӗм вӑрмансенче ылтӑн кӑлармалла. | The Sergeant was a tall, swarthy man with a slight stoop; he was the silent woodsman type, the kind who seem born to stalk animals in the taiga. |
Пӗр ҫирӗм пиллӗкелле ҫитнӗ пуль ӗнте вӑл, анчах сӑнран пӑхма аслӑрах пек курӑнать: ҫӑмки ҫинче унӑн инҫетренех пӗрӗнчӗксем палӑраҫҫӗ, хуралсарах ларнӑ типшӗм питҫӑмартисенче вара хура мӑк сухал, чаштраскер те каю пекех ҫӑраскер, шӑтса ларнӑ. | Rather from his bearing and his self-pos¬ sessed glance at the Regiment Commander than from his age, one could see at once that he had been in the army a long time and had become fully accustomed to the rigours of a soldier’s life. |
— Хушаматӑр? — ыйтрӗ унтан Волошин. | Voloshin asked. |
Пӗрер секунд хушши тӑхтаса, командир ҫинчен хӑйӗн хӑмӑр та хӑюллӑ куҫӗсене илмесӗр, сержант васкамасӑр, сасса-мӗн хӑпартмасӑр ҫапла ответлерӗ: — Юргин, майор юлташ. | The Sergeant waited a second, his bold brown eyevS surveying the Major, land then answered unhurriedly, without raising his voice, “Yurgin, Comrade Major.” |
— Ҫӗпӗртен-и? | “A Siberian?” |
— Тӗрӗс калатӑр, Енисей тӑрӑхӗнчен. | “That’s right. From the Yenisei.” |
— Хирӗҫ перкелесе хӑтланчӗ-и вӑл? | “Did he return your fire?” |
— Кӑштах перкелешнӗ пек пулчӗ, — ытахальтен тенӗ пек ҫеҫ ответлерӗ Юргин. | “Yes, for a bit,” Yurgin replied unwillingly. |
— Акӑ мӗн, ӑмӑрткайӑксем! — терӗ Волошин, ӗнтӗ Юргина ҫеҫ мар, ытти боецсене те. | “Good men!” Voloshin said, addressing the others as well as Yurgin. |
Служба ячӗпе — хӑюлӑхшӑн — тав тӑватӑп! | “On behalf of the service, I thank you for your bravery!” |
— Салтаксем тав тунине хирӗҫ ответлерӗҫ, Волошин вара ҫавӑнтах хушса каларӗ: — Халь ӗнтӗ ӑна ав ҫавӑнта илсе кайӑр. | The soldiers replied to the com¬ mendation. “Now take him away,” Voloshin said. |
Инҫетерех! | “Over there, a bit farther. |
Илсе кайӑр та сыхлӑр. | And guard him. |
Ӑнлантӑр-и? | Is that clear?” |
— Есть! — васкамасӑр аллине козырёк патне тытрӗ Юргин. | “Yes, Comrade Major!” Yurgin saluted unhurriedly. |
Курт Краузене илсе кайрӗҫ. | Kurt Krause was led away. |
— Штадива ӑсатӑр, — терӗ Волошин, хӑйӗн заместителӗ ҫине пӑхса илсе. | “Send him to Division Headquarters,” Voloshin or¬ dered. |
Ҫавӑн хыҫҫӑн Волошин стоянкӑра нумай тӑмарӗ. | After that the Major did not stay much longer. |
Лӳчӗркеннӗ картӑна ещӗк ҫинче якаткаласа, юлашкинчен тин вӑл Лозневоя унӑн батальонӗ хӑш вырӑнта чарӑнса тӑрса, оборона йышӑнмаллине кӑтартрӗ. Лозневоя вӑл ҫапла ӑнлантарса пачӗ. | Smooth¬ ing out the rumpled map on the box, he finally showed Loznevoi where his battalion was to take up defence. |
— Верхавскипе Болотан батальонӗсем аслӑ ҫулсене йышӑнса илеҫҫӗ те нимӗҫсен колоннисене чарса тӑраҫҫӗ, эсӗ варринче, аслӑ ҫулсем хушшинче, акӑ ҫак тӗпексенче, вӑрман хӗрринче тӑратӑн… Санӑн, хӑвах куратӑн, задача ҫӑмӑлтарах. | “Verkhovsky’s and Bolotin’s battalions,” he explained, “will straddle the main roads and hold back the German columns, while you will take up your position in the centre, between the main roads, along those low wooded ridges. . ..” |
Хӑйне хӑй аран лӑплантарса, Лозневой хӑйӗн картти ҫине паллӑ тума тытӑнчӗ. | Controlling his agitation, Loznevoi began to mark up his map. |
Куҫ умӗнче ула-чӑла: картӑ ҫинчи паллӑсемпе цифрӑсем, симӗс тумхасемпе ял ячӗсем, чӗре пекех, кӑвак карандашран упаленсе тарнӑ пек туйӑнать. | The map swam before his eyes: the signs, num¬ bers, green spots and names of villages seemed to be crawling over it like living creatures eluding the poison¬ ous blue of his pencil. |
— Тӑхта! | “Stop!” |
Ӑҫта паллӑ тӑватӑн? — чарчӗ ӑна Волошин. | Voloshin exclaimed. |
— Ҫапла вӑт, ҫавӑнпа эп сана вӑтаҫӗре тӑрататӑп та, — терӗ Волошин. — Леш, икӗ батальонӗ, аслӑ ҫулсем ҫинче ҫапӑҫӗҫ, сан вӑтаҫӗрринче — ӗҫ ансатрах. Хӑрушлӑх та сахалтарах. Пӗтӗмӗшпе илсен, рубеж йышӑнмалла, та, окопсем алтса, ҫав вырӑнтах тӑмалла! | “Now listen to me, Battalion Commander,” continued Voloshin, “you’ve got to take up that line, dig in and stand firm! |
Приказ илмесӗр — пӗр утӑм та чакмалла мар! | Unless ordered—not a step back!” |
— Унӑн сасси хыттӑн янӑрама пуҫларӗ. | The Ma¬ jor’s voice rang out firmly. |
— Вил те, вырӑнтан ан тапран! | “Die, but don’t budge. |
Вӗҫне ҫитиччен тӑмалла! | Fight to the last man!” |
— Вӑл Озеров ҫине чалӑшшӑнрах пӑхса илчӗ те хушса хучӗ: — Философи таврашӗ ан пултӑр! Команднӑй пункт ӑҫта пулмаллине картӑ ҫинче кӑтартса парсан, Волошин майор хӑвӑрт таврӑнчӗ те автоматчиксемпе пӗрле вӑрмантан сиккипех вӗҫтерчӗ. | After pointing out on the map the place where he intended to set up his command post, Major Voloshin quickly mounted his horse and galloped out of the wood with his sub-machine gunners. |
Волошин майорпа тӗл пулни Лозневойӑн юлашки кунсенчи пурнӑҫӗнче чи пысӑк событи пулчӗ. | This meeting with Major Voloshin was the most im¬ portant event Loznevoi had experienced in recent days. |
Полк командирне ӑсатсан, Лозневой хӑй штабӗн начальникне — Хмелько лейтенанта чӗнсе илчӗ. | When he had seen the Regiment Commander off, he called his adjutant. Lieutenant Khmelko. |
Лешӗ, ҫӗнӗ хыпарсене пӗлес килнипе, хӑйне чӗнессе тахҫанах кӗтсе, вӗтеленсе тӑнӑ-мӗн. | The Latter had long been awaiting this summons, impatient to learn the news. |
Ача пек ҫӑмӑллӑн утса, шпорсене чӑнкӑртаттарса, комбат патне пычӗ те вӑл, аллине тӳрех картус козырёкӗ айне тытрӗ. | He ran quickly up to the Battalion Commander with his light boyish step, his spurs jangling, and saluted. |
Хмелько ҫине пӑхмасӑр, бронза тӗслӗ тулли йӗкелсене ывӑҫ тупанӗ ҫинче сиктеркелесе, Лозневой шӑппӑн ыйтрӗ: — Пӗлетӗн-и, камсем эпир? | Lozne¬ voi Wias toying with a handful of ripe acorns. “Do you know what we are?” he asked in a low voice without looking at Khmelko. |
— Эпир? | “No, what?” |
Камсем? | “No, what?” |
— Хмелько пӗтӗм кӗлеткипе малалла туртӑнса илчӗ. | The Ma¬ jor’s voice rang out firmly. |
Лозневой ывӑҫри йӗкелӗсене ҫӗрелле, ула-чӑла ҫулҫӑ ҫинелле сапрӗ те, Хмелько ҫумӗн иртсе кайрӗ, утнӑ ҫӗртех ӑна хӑлхаран пӗр сӑмах персе хӑварчӗ: — Вилмеллискерсем! | Loznevoi scattered the acorns on the leafy ground and, walking past Khmelko, whispered in his ear, “A suicide battalion!” |
Ҫакӑнта вара Лозневой, хӑйне ыран мӗн кӗтни ҫинчен тепӗр хут шухӑшласа илсе, татӑклӑнах пӗр шухӑш ҫинче чарӑнса тӑчӗ, ҫак шухӑш вара, каярахран, унӑн пурнӑҫне тӗп тӑваканни пулчӗ. | Smooth¬ ing out the rumpled map on the box, he finally showed Loznevoi where his battalion was to take up defence. |
Шӗшкӗ туратне аяккалла сирсен, Озеров капитан Матвей Юргина курчӗ. | Pushing aside the branch of a hazel bush, Captain Ozerov caught sight of Matvei Yurgin. |
Пӗчӗк чӑрӑш тункатисемпе хурӑн тункатисем хушшине кукленсе ларнӑ-мӗн те вӑл, тин ҫеҫ тӑкӑннӑ ҫулҫӑпа хупланнӑ пӗчӗк ҫеҫ шыв лупашки хӗрринче хӑйӗн хуралнӑ котелокне вӑрманти хӑях тӗркипе тасатса ларать-мӗн. | Finely-minted spangles of sunlight from^ the rays breaking through the leaves of a nearby birch fell on the smooth dark bottom of the pool. |
— Э-э, хамӑр енчисем! — кӑмӑллӑн чӗнчӗ ӑна Озеров. | “Oh, so we’re neighbours!” |
Юргин ура ҫине тӑчӗ, котелокне ҫаплипех хӑварса, утса пыракан Озеров ҫинелле хӑюллӑн пӑхрӗ. | Yurgin put his mess-tin down, rose and fixed his self- assured glance on the approaching Captain. |
— Эсир те, капитан юлташ, Ҫӗпӗртен-и апла? — ыйтрӗ вӑл. | “You from Siberia too, Comrade Captain?” he asked. |
— Ҫӗпӗртен-ҫке, анчах Обь тӑрӑхӗнчен. | “Yes. Only I come from the Ob River region.” |
— О, пӗр енчисем-ҫке! — йӑл кулчӗ Юргин. | Yurgin smiled. |
— Ара эсӗ хӑвӑн ӗҫне ӗҫлех, ӗҫлех! | “Oh, so we’re neighbours!” |
— Отпускра та пулман-и? | “Away from home long?” |
— Хамӑр патри сӑмахсене мансах кайман эппин? — ыйтрӗ вӑл, пӑртак тӑрсан. | I’m serving an extra term.” “How did you get into this regiment?” |
— Манатӑп. | “Out of hospital.” |
Пӗчӗк хулӑ илсе, Озеров шыв лупашки варринчен виҫ-тӑватӑ ҫулҫа аяккалла сирсе ячӗ, — шыв тӗпӗнчен ҫӳлелле тухса тӑракан симӗс хӑях тӑррисем таса вырӑнта йӑшт тӳрленсе тӑчӗҫ. | Ozerov picked up a twig and drove a few leaves away from the middle of the pool. In the open space green spikes of sedge sticking up from the bottom straightened out. |
Вӗттӗн-вӗттӗн те пит хитрен туптаса тунӑ пек, хӗвел ҫути йӑлтӑрккисем, ҫывӑхри хурӑн ҫулҫи витӗр ҫӗрелле ӳксе, шыв лупашкин яка та тӗксӗм тӗпне ҫутатса илчӗҫ. | Finely-minted spangles of sunlight from^ the rays breaking through the leaves of a nearby birch fell on the smooth dark bottom of the pool. |
— Коммунист-и? | “Are you a member of the Party?” |
— Тӑратӑп. | “Yes. |
Ҫуркуннеренпе. | Since spring.” |
— Ҫӗпӗрте мӗн ӗҫпе пурӑннӑччӗ? | “What did you do in Siberia?” |
— Паллах, колхозра… бригадӑпа тайгара кайӑк тытса ҫӳренӗ. | “On a collective farm of course—hunted in the taiga.” |
— Пакша-и? | “Squirrels?” |
— Пакша ытларах тытнӑ. | “Most of the time.” |
— Вӑл сирӗн унта, Енисей тӑрӑхӗнче, нумай ҫав! — Калама ҫук! Хамӑрӑнни те нумай, урӑх ҫӗртен пыраканни те… | “Plenty of them in your Yenisei region.’’ “Millions!” |
Пӑртак тата калаҫмасӑр ларчӗҫ. | They fell silent for a while. |
Юргин тӑрӑшсах котелок тӗпӗнчи ҫунӑка тӑпрапа сӑтӑрса тасатать. | Yurgin diligently scoured the scorched bottom of his mess-tin with earth. |
Вӑрманта салтак сассисем шӑпланчӗҫ, — кӑнтӑрлахи апат хыҫҫӑн пурте канаҫҫӗ пулас. | The voices in the wood died down—the men were evidently resting after dinner. |
Инҫетрен, икӗ флангран та, тулӑ кӗмсӗртетнӗ сасӑсем илтӗне-илтӗне килеҫҫӗ. | From both flanks the distant rumble of guns came over in waves. |
Хӑш-пӗр чух ҫӗр шалтан хуллен ҫеҫ чӗтрене-чӗтрене илет шыв лупашки ҫинче симӗс хӑях тӑррисем чӳхенсе илеҫҫӗ. | At times the earth gave a faint tremour, and the green prongs of sedge quivered in the pool. |
— Мӗн вӑл «йӑлӑхтарса ҫитермерӗ»? — сыхлансарах ыйтрӗ Юргинӗ. | “Not fed up with what?” |
Тарӑхнипе Юргин сӑтӑрса ватса пӗтернӗ хӑях тӗркине шыв лупашкинелле вӑркӑнтарчӗ. | With chagrin Yurgin threw the crushed bunch of sedge into the pool. |
Ҫав-тери тарӑхмалла, ӑш ҫунса тухать! | It’s breaking my heart!” |
— Эсӗ акӑ мӗн, земляк, кала-ха мана… | “Look, neighbour, now you tell me this—” Ozerov glanced behind him and then continued in a lower voice. |
Мӗне пӗлтерет ку? | Why? |
Мӗншӗн вӑл? | What’s the reason?” |
— Кам хӑрать вара? | “Who’s afraid?” |
— Нумайӑшӗ. — Ҫу-ук, — лапкӑн ҫеҫ хирӗҫ тавӑрчӗ Юргин. | ‘‘Lots of people are.'* “I shouldn’t say so,” Yurgin objected calmly. |
— Ун пеккисем, капитан юлташ, питӗ сахал. | “Very few. |