sentence
stringlengths
6
255
Ab 1350 bis öppe 1650 redt me dänn vo Früe-Neuhochtüütsch.
Ab 1350 isch Echdinge habsburgerisch, ab 1805 badisch.
Ab 1376 isch beleit, ass es im Rhiidoor Gfängniszelle gee het.
Ab 1380 isches zum Chrieg zwüschet de Tatare und Genua choo, wo ane 1387 mit eme Fride gendet het.
Ab 1392 si d Herre vo Wessebärg d Lehnsdräger gsi.
Ab 1416 hät s de Hohezollere ghört.
Ab 1444 isch d'Burg Sitz vom Landvogt gsi.
Ab 1465 isch d'Landeshoheit yber Büsinge offiziell an Östriich ybergange un het zue dr östriichische Landgrafschaft Nelleburg ghört.
Ab 1477 hond die Nideren Lande zue da Habsburger kört, nochdäm de Maximilian I. von Öschtriich d Maria vo Burgund ghürotat hot.
Ab 1487 isch Diegtä unter dr Herrschaft vo Basel gstande.
Ab 1490 isch d Burg derno im Bsitz vum Margarethestift gsi un isch as Wohnsitz vu dr Verwalter brucht wore.
Ab 1501 isch Rümlike zu begränzter lokaler Bedytig ko, wills e eigeständigi Kirchgmeind worde isch (mit de agliiderte Buckte, Häfelfinge, Chärnerchindä und Wittschbrg.
Ab 1504 isch d Burg Lichteneck verfalle.
Ab 1529 het dr Ort zur Landvogtei Signou ghört u vo 1798 bis 1803 zu Grosshöchstette.
Ab 1535 isch er as Buechhändler, Buechdruckereibsitzer und Verleger dätig gsi, vo 1541 bis 1578 het er d Basler Latiinschuel gleitet.
Ab 1599 het er i de Bibliothek vom Chloster Sanggale sini Forschige bitribe und sich debi wertvolli Büecher uf nöd ganz subere Weeg aagaignet.
Ab 1600 hed sich dr Name Nöiedorf duregsetzt.
Ab 1620 sin d Habsburger mehmools in s Engadin yygfalle, un au Samnaun isch debi bsetzt un plündret worde.
Ab 1625 het si chenne ergänzt wäre dur neji Jura-Lehrstiel, e eigeni Juristischi Fakultet (ab 1743) un e baar Johr speter au dur e medizinisch-chirurgischi Abdeilig, wu sich aber nimmi zuen ere volle Fakultet entwicklet het.
Ab 1628 isch s'Land mehr oder weniger duurhaft unter de Kontroll vu fremde Truppene gsi.
Ab 1654 isch d Burg an d Markgrofe vu Bade chuu un 1727 an dr Firscht Carl von Nassau-Saarbrücken.
Ab 1660 isch si derno wider ufböue wore.
Ab 1699 bis Ändi 20. Jh.
Ab 1700 hät mer under em Friedrich I. und II. vyl baut.
Ab 1715 isch im Hardtwald zwüsche Durlach un em Rhy des Schloss bauet worde un e chli spöter di noi Stadt Karlrue derzue.
Ab 1716 isch e barocki zweitürmigi Chlosterchilche erbaut und s'Chloster wiiderbeläbt worre, bis es 1806 endgültig ufglöst worre isch.
Ab 1739 het er an dr Chloschterschuel z Obermarchtal as Lehrer unter anderem fir Chilcherächt gschafft.
Ab 1750 v.Chr. macht sich e düttliche minoische Iifluss vo Kreta bimerkbar, dezue ghört au d Öbernaam vo de Linear A-Schrift.
Ab 1770 het e Niidergang igsetzt, wozue under anderem albanischi Truppe bitrage hän, wo uf Wunsch vu dr Türke un fer d'Underbindig vum Orlow-Ufstand in dr Peloponnes igfalle sin, un d'Stadt erheblich verwüestet hän.
Ab 1790 ésch Kolmer d'Haiptstadt vum Département Haut-Rhin gsé.
Ab 1795 isch es under em Namme "Zum Laie" als Gastwirtschaft betribe worre.
Ab 1803 het me au d Höf uf di beide Gmeinde Ober- un Undersiggetal verteilt.
Ab 1803 het me d Höf uf di beide Gmeinde Ober- un Undersiggetal verteilt.
Ab 1804 het dr Dschihad vum Fulbe-Fierer Usman Dan Fodio d Machtverhältnis im Norde erschitteret.
Ab 1806 hät de Napoleon di dütschi Politik bstimmt.
Ab 1824 het s immer me Lüüt ghä, wo au Laie hei welle im Generalkapitel ha un die e stärkeri Selbständigkeit gegäüber em Schtaat gforderet hei.
Ab 1830 hii di Liberaale im Französische zu de Vorherrschaft verhoufe.
Ab 1831, wo ma im Kanton Fryburg d Gmiine un d Pfariie trennt het, isch Brünisried e eigeständigi Gmiin gsi.
Ab 1831, wo ma im Kanton Fryburg d Gmiine un d Pfariie trennt het, isch Oberschrot e eigeständigi Gmiin gsi.
Ab 1832 het Rodels mit de Rhykorrektur Land in de Talebeni dezue gwunne.
Ab 1832 isch d Burg vu dr Markgrofe im Stil vu dr Romantik zum Schloss uusböue wore, si isch hite no im Privatbsitz vun ene as „Markgräfliche Badische Weinkellerei“.
Ab 1842 het d Hosanna nur ainzeln glttet were kenne, wel si im Gegesatz zue de Stimmig vu de andere Glocke e Viertelton z dief klunge ghet het.
Ab 1846 isch zùm erschte Mool e Dampfer ùf em Balaton gfahre, 1910 sìn no dräi dezüechùù; 1936-37 no moll 18 Motorbööt. 1888 isch d’Balatoni Gőzhajózási Részvénytársasság („Aktiegsellschaft fǜr Dampfschìfffahrt Balaton“) gründet worre.
Ab 1850 hedd´s dann ou in Kuppene än vorindustrieller Uffschwung gäbe.
Ab 1853 het de badisch Kulturkampf tobt und het im 1860 zu de Iisetzig von ere liberlae Regiirig gführt.
Àb 1857 ésch dert drüs s'Arrondissement Milhüüsa worre.
Ab 1857 isch dodrüs no s'Arrondissement Milhüse worre.
Ab 1857 isch dodrüs no s'Arrondissement Milhüüsa worre.
Ab 1864 hän die Ygeborene Wyderstand gleistet und hän Algerie während em dütsch-Französische Chrieg gröschtedeils zruckerobert.
Ab 1867 hät d'Regierig sälli Position vergee, zum Deil hät mer si aber au gerbt.
Ab 1867 hät's 64 Komitat gee, spöter hän sich zwei Komitat zu Abaúj-Torna vereinigt.
Ab 1870 si viu Öiropäer (Italiäner, Dütschi, Pole.
Ab 1884 isch er an dr Universideed Jena zèèrschd ùseroordendlige, ab 1886 derno oordendlige Brofäser gsii.
Ab 1885 isch är Teilhaber vo dr Firma worde.
Ab 1890 ischer Profässer für dütschi Schbraach o Literatuur ar Uni Bärn gsi.
Ab 1891 het er e Lehrstuehl fir Germanischtik an dr Dibinger Uni gha.
Ab 1891 hett Böckte e eigne Bahnhof a dr Trambahn Sissech-Gälterchindä gha.
Ab 1895 isch deno numme uff Dütsch unterrichtet worde. 1938 sin d Unterklasse schynts für e Joor uff Romanisch unterrichtet worde, aber nooch Protescht isch des noocheme Joor wiider abgschafft worde.
Ab 1899 het s Dytsch Ryych d Insle unter di aige Verwaltig gstellt, as Dail vu Dytsch-Neiginea.
Ab 1900 isch er wider uf Schopfe zoge un het vu derte üs s Johann-Peter-Hebel-Gymnasium z Lerrach bsuecht.
Ab 1903 isch s im Bsitz vo dr Basler Baugsellschaft gsi, wo s Gebäud in e Mietshuus umbaut het. 1955 isch s Schloss Klybegg abbroche worde, für zum an siiner Stell e modärns Wohnhuus z baue.
Ab 1905 her dr Siddail derno Territorium Papua ghaiße, un di faktisch Herrschaft vu dr auschtralische Verwaltig het aagfange.
Ab 1906 isch de Daur freischaffende Künschtler im südbadische Ötlige gsi, wu hütt zu Wiil am Rhy ghört. 1909 isch er uf e Studiereis ins schwizerische Engadin gange.
Ab 1908 het dr Max Josef Metzger si Studium z Friiburg im Üechtland witter gfiährt.
Ab 1910 hett me Chalchstei industriell abbout.
Ab 1911 het er d'Kunstgwerbschuel z'Karlsrueh bsuecht. 1912/13 het er dann no zwei Semeschter an der Großherzogliche Kunstschuel Karlsrueh als Schüeler vum Profässor Walter Georgi.
Ab 1912 isch är Mitglyd vom Gmeinrot Gälterchinde gsi und 1935 bis 1956 Gmeinipresidänt, drno Bürgergmeinipresidänt. 1918 bis 1941 isch är Presidänt vom Baselbieter Kriminalgricht und 1941- bis 1952 Presidänt vo dr Überwysigsbehörde gsi.
Ab 1915 hed är a de Uni Bärn gschtudiert, zersch fürs Seklehrerdiplom (1917), denn mit de Fächer Gschicht und Psychologie bis zum Dr. phil.
Ab 1916 bis 18 het si z Friiburg i.B. am Lehrerseminar im Katholische Institut ihre zuekimpftige Beruef glehrt. 1920 het si schliäßlig z Friiburg d braktisch Briäfung as Lehreri kenne ablege.
Ab 1920 isch er as freje Schriftsteller uf syym Landsitz am Bärner Stadtrand gläbt.
Ab 1922 bis 2002 sin deno wiider 2-3 Romanischstunde pro Wuch erteilt worde, allerdings mit Unterbrächige, wyl d Gmeind zitewys nit-romanischi Lehrchräft aagstellt het.
Ab 1922 hält sich dr Otto Keller – zunächscht alloi ond vo 1923 a mit seira Familie – a baar Johr en de Vereinigte Schtaata vo Amerika auf.
Ab 1922 hätt Schneidemühl als Provinzialhuuptstadt zu de neue Provinz Grenzmark Pose-Weschtpreusse und nooch derre Ufflösung 1938 bis 1945 zu de Provinz Pommern khert.
Ab 1924 hät sich mit dr Asidlig vur Société de la Viscose Suisse, kurz Viskose, a Alternativa uftoa.
Ab 1925 hät mer d Mögligkeite von re Ygmeindig uff Lörrach diskutiert.
Ab 1927 ghört er de Firma Büeller und sit ane 2003 a de Töchterfirma Bühler Immo AG.
Ab 1928 het diä Gsellschaft s St.
Ab 1928 het dr Hitler mit dr Geli Raubal zämmegläbt, e zwanzigjährigi Dochter vu sinere Halbschwester Angela.
Ab 1930 het er zum Verwaltungsrat vum Verlagshüüs Alsatia ghert.
Ab 1931 bis in d 1960er isch deno wiider zum Deil uff Romanisch unterrichtet worde.
Ab 1931 isch deno wiider e weng Romanisch yygfiert worde.
Ab 1933: Die wirtschaftligi Situation im Frickdaal wird wider dramatisch.
Ab 1933 hed d Greschoneier wider chene ùf dydsch byychde bim Bfaarer Daniel Christillin, wù vù Eischeme chùù isch, des no bis in s Joor 1970.
Ab 1934 het de Lehrer Gieli Spescha deno wiider zwei Stunde Romanisch aa de Primarschuel unterrichtet.
Ab 1934 het sich dr Bresidänt Fierer gnännt un d Vereinigung isch dr Ryychskulturchammere vu dr NSDAP byydrätte.
Ab 1934 sin deno aa de Primarschuel uff de Oberstuf zwei Stunde Romanisch in de Wuch yygfiert worde.
Ab 1942 hät är sin Kanton im Ständerat verträttä.
Ab 1942 isch dr Dydschùnderrichd derno obligatorisch gsii ùn isch vù dr Kantonsregierig ibernùù woore.
Ab 1942 vu dr Dytsche Luftwaffe as Flugabwehrstellig brucht, hän 1945 di franzesische Luftstrytchreft dr Standort ibernuu.
Ab 1944 isch er Professer z Basel gsi. 1955 isch em Jung sini Frau gstorbe; er het vo ere füf Chinder öbercho.
Ab 1946 het d Lia Rumantscha deno in de Fraktione vo Cazis vier romanischi Chindergärte - sognnanti Scoletas - yygrichtet.
Ab 1949 hend sich a sim linke Arm afange Tumor bilde und er isch immer schwächer wore, het aber medizinischi Hilf abgleent.
Ab 1951 het er e Unterhaltsbyyhilf iberchuu, ab 1953 uf em Gnadewäg d Pension vun eme Studierot.
Ab 1952 isch aber wiider regelmässig zwei Mool in de Wuch Romansch unterrichtet worde, un zwar bis zur Pensionierig vum Spescha in de frie 60er-Joor.
Ab 1955 hed er an dr Universität Wien Klassischi Philologie, Germanischtik, Filosophyy un Sprochpsychologyy schdudierd, ab 1957 au no Psychologyy.
Ab 1955 het Kamprad erstmols eigens fer IKEA entworfeni Möbel abotte.
Ab 1957 isch s em ehmolige Landdoktor François „Papa Doc“ Duvalier glunge, d Macht an sich z rysse.
Ab 1958 hed er bim Prof.
Ab 1958 isch dr Electrologica X1 as volltransistorisierte Serierächner verchauft worde.
Ab 1960 föhn au die erschte Repatriierungsflüg für im Ausland erkrankti oder verletzti Schwizer aa und zwar mit ere Piaggo 166. *Am 1. März 1965 wird d' Rega gemäss Bundesrotsbeschluss zur Hilfsorganisation vom Schweizerische Rote Krüz ernennt.